0 calificaciones0% encontró este documento útil (0 votos) 137 vistas10 páginas17.PONER EN JUEGO EL SABER - Alicia Fernandez - Cap 2 20pags
Derechos de autor
© © All Rights Reserved
Nos tomamos en serio los derechos de los contenidos. Si sospechas que se trata de tu contenido,
reclámalo aquí.
Formatos disponibles
Descarga como PDF o lee en línea desde Scribd
woasaqut 9 soa ap upI21s0d DT,
op yorounssunaiq9 0} U0} 52 “24TUe J2 Ua
“Doypru/ 1070982 4DUo}aD nas oui spusayqoad wroquasaddtO «euadoatpuddlo 2p
anepsowog asiueq
ee nanierars fn ozafgo opatns 2 Diag
*ojumuvuossop a one a onayusrouce 2p oat onan 2 pig
2 spu0p (g «> g) souossarnp suquso us 070.9 J ous ‘ono oud2 PP
vrathen ta opens fru eo ou v1suD}rodius ous) 9B 2] S01] o> OPIS [2H
Sone souounny sojofns uoo9}qisod 89 Ow O89 PUp.9n B] »p.o]UatULIDOUdD UND
Tobi op oun) ouosoponiinss orenftp oars» B30] 2 a sas010>
und orpmyeo'op onalya un sorpnse & dope uDinoo/d SINE} SY)
ugavs Ta ODaNF Na YANOd
‘aaONAdV VUVd
1 omydeg
9g
Cary) -.ouvsaye
un Jes sopod ise 4 ouumne ns op peprpeuauo e sapuayorde op pep
“Hqisuas P| reAfoauasap B oxysavUT [P apne onb ‘uorxoyax ap o1sedse uN
optioiqe ‘sejziqioxed ap Souresquooua sapeptliqisod seood ‘okuequia Us'< (0p
-doignasap [ve UFIs9) o}uaTUITDOUDD [9 UOD f 0130 Ja OD UOTSe[ad BI La HELE
nb sauonsano seypnt uaysixo vlonaso vl us sond ‘ounti9, ose 1:B9Ia
[weary anb uorouazUt o[gop ¥| esa ary anb cas ‘opausep ‘oqarqnasap [2 &
ounsap us oduran owstu fe eogiuais :n97, ‘ell pap ee op seaquyed ug,
‘4N9T,S90.30}.10d fap OUND} [2 ,otxodwi9zUT e[ Wo, OOD OPIINPES OH 1,
‘ZNAD EP SaafeSuoN eBI0¢ w axayo1 a8 BIIID95 ELEN
‘onqng ung
veznog Tuelaog eyoog BEY
‘odon'] ISDE “svroD4D soYonyY
seotadacagur
2] ua uapiard as 014043109 0] ap anb & spyoap ou uos anb sq
-nyod » opporfiudis sv.quosua sapod vind “DoSpFopadooied
pyonasa B] £ DpDunu D7 0wW0d 78D ‘GUISUD SOU 4.25407 anb «ugTO
-orfrruay ap oaryisodsip» Ja z0z1]9n azuvjiodust 39 nb 024.)
“a1ep
ezed 07083 too epra exysanu od sexp So] Sopoz uRsed vfoureg
“eurallg ‘ang owod seUTE ‘oMTXEPY OUTOD SOUT so] anb osuaTy
«oyueuastpuoide» eaqered vl ap opvorsiusis [>
ua9oues ef BIOTTY ¥ 1900u00 UIs UNE anb ‘oquE,, ‘seyryDEyNUT
Sop ses9 wos oyonur vosoIpuesde sexqsowur sey anb 0259
“(o9189] “er20951Y | ap [euY [a 1eyUOD WIS) jgnb 20d x!
239)9101q Us awpuB e OIpuadde ¥[[9 Is ULBIp our £ voueg a1q0s
wduorxoyar onb BULA[Ig B Uas0u09 BX anb seIysawUE SE] e OPI
seaqejed sas
ap £ofnqyp ns ap sav. v ‘ejauteg op opeBoz Ja osorsead ang
‘ofoq ‘osuvo os ella “opel ap epelep any 1orq eI ‘oN —
ropuodsaz eff A,
ereprig wa zepue v orpuaide? ofnayp [ep ezuoU ey X—Para aprender,
poner en juego el saber
Mis aportes a los temas analizados en la presente obra
surgen de una practica y una postura que en Argentina y
otros pafses latinoamericanos lamamos psicopedagogia cli-
nica.®
Tal actividad (y la conceptualizacién tedrica que 1a acom-
pafia) est teniendo cada vez mas incidencia en nuestras
instituciones de salud y educacién, pues atiende una deman-
da que crece cada dia més: la referida a la problematica del
aprendizaje.”
El ntimero de profesionales psicopedagogos aumenta en
proporcién geométrica, asi como las Instituciones y Univer-
sidades que abren cursos de formacién a nivel de grado y
posgrado en psicopedagogia.
'8 La palabra elinica hace referencia a una postura. La actitud clinica
tanto puede sostenerse a nivel de las instituciones como en el trabajo en
el consultorio
1 Responder a la pregunta de por qué en nuestros paises latinoameri-
canos, principalmente Argentina y Brasil, la psicopedagogia clinica tuvo
inicio y desarrollo seria motivo de otro libro. Probablemente, ademas de
las caracteristicas particulares de la educacién, en nuestros paises ha
de haber contribuido al desarrollo de la psicopedagogia clinica la inciden-
cia y extensién que tuvo el psicoanilisis en el conjunto de la poblacién y,
particularmente, en las dreas de salud y educacion,
5919
966r ‘Searwonpg sopeporon souoIoIpy,
‘sonny souong ‘upionuuie) € poprinafqns.ayuy ‘XAO|lE APVE|D ULEL vz
V iniet uo sera wanperotp vf Zod opeUIsase IT “096T SP UPe9D 54
‘ua ‘sauty SoUang, aP ‘TN ISIUAN PI[LS ap ox]UE [9 Ua jedn.ad oouiosUpar
coatsd ofvqnsy ns ororut “eurjuadse psoaupadostsd “Aysjodouse,], COUCTET a
ua anb ‘eo18o3epadoaisd ugrovonpaad v] ep oyyertuvuonsens
[2 Proueylodury uez8 ap oad un gogtuats esosepadooisd ug
1e"'B}1093 Pf ap & Boru] e| op se[NonLEd
vzueye wun oqny pnosg ue anb avep Sy “rez1400) vied
soaneoydxe 0 soareyosdioyut Sojopour 9s0qrja ‘sauoTe|oL
SU] Ue BLLINOO anb of ap OWSIUE [9 9fpuaade enb oj ep ansed
B x ‘sajuaned sol 4 [9 axqua uBsoa|qQuIse as onb sotoTL [oA
soj 9p ouized anb ‘ipap sq ‘voruy[> EL op onsed ‘ooIp os
ouiog gpnasy oziy onb? ‘ojduole sod ‘onbsog ‘oor euBOdIs
anboyt Jo so ‘ootuypp anbopua un ap oysaysad sp of wrofe [9
“ejouareysuey P|
ap oie} of 40d £ ‘soquofosuosut souaWOUay ap vIDUAISIXE
Bl dovouosa1 so onboyus 099 ap voIseq UgISUeUTIP BT
jee oxquiou
2 ap epesap vl ua vf onb ‘,,dysjodourmy, vourig
Shodlopadasysd vy © souroqop of 98 “earusfp wiiosepodootsd>
sosuoyte epeuell v[ v opuBUTWOUEP “eoIUNT» OANAIPE IF
jonny Way PSNON,
Imei peouivorjuo Sovotonynjsuo> se] to sestod ©
f qefopezed so anb oj ood ‘stst19 v] uo sefeqen
v ojeainbo oisq ‘wonyod pranioe wun “ean euN
amjnsuea ‘aIpBep ‘sBap> ‘worised xeWO} ‘2199p
59 ‘waucouyja — UaB\20 op OpHUEs nS opaEsng,
‘orasep op oJUAKULAOL Un OLLGD worus[9 ¥| OpuELL
-01 ‘ugiaeanalqns v] op oupyd [2 40dz0W zefaq>
seaquyfo» Baquied wy u0o
vyouosajo1 soursoey anb Vy
“sagoreqsod
sop wa (a {p sel & & ‘oyUOMNAIs Jo US (0 UONSOND LIF
09
foqnysdeo oquasaad ja ua gropuiodsas (q 4 (v souoysono sey
‘wrouastjoqur op oydeouog Gy
“01104
-[nsuod [9p vow spur A ejanosy ve] ap PITe spUE ‘afeztpuasde ap
sewo[qoxd so| ap oe syt A sourU so] ap ple SeUK TEP as. seu
-ofow ns aquaUtpenqor ‘afeztpuede ap seurjqoad uoo souru
woo ofequay [op anzed v oovu vPosepadoaisd ef warq 1g (2
“ours [9 ue BroUOsT[aqUr ey
aay zeSnj gnb owios afezrpusrde a o1uvy Jepusqua wed (e2)
-sonur £ vjuaume anb) edny eyo afeztpusade jap wwalqord
12 4 ‘oynpe [e sepuaque eaed edny eun owos sa outu [gy (P
“saapueider A «aqes» ‘oy
-UOTUPOUOD» “«UOTBULIOJUP» SOUTUTIDA So] ABIOLEIEsIG (9
“BoL1994 U9!ONAysuOD 10d OpuaTyUe ang (q
“ory eaqeed e] uoo erouasajor soueoey anb y (C
“sorolseysod svepr sey aewtesque £ renjxeqUO9 ead sa]q
-Ipuroserdurt souorjsono seungye 1eo1dxe oyse00u saquy
“oqoadsox [e uototsod tu! se
Tyna sestooud ap gavqesy sajuaindis sol £ ojnydeo ay89 UG
“svangoeyy
sns £ 2opuoade jo uoo efeqezy ¥389 anb ua uaprouto9 sopo}
wag Is ‘eiZo3epedooisd vl op ugrotteasequr ap odureo a
sa [pnd £ ojalgo [a sa [nd UoD UOTOvIar Us SeANisod sozUaL
-aJ{p ueystxg{ “uaaanauasap enb sootyopad A S0014994 SOIT
-odiesop So] sezuez10durt opuats ‘vay |e] ua UeUEIOJ as anb:
sojeuorseyoid ap 204eur 20a epes OJoUINU UN ap EIquYy sou
ugiquies ‘svrouasostp uoo ‘Aengnsp & [Iserg ue ugioenzis
vy ‘oquewraasd opesojdxour tsv9 ofequiy ap odureo un
a1aqnu ap pepriqisod v] sopesosSa safeuorsojoad soxourzd
Sol & opep BY a 40yoXJ aysq “vFZoJoIIsd |p sapezfnovy
seioutrid se] u0o ajusulvauysodurazu09 uosalSins ey303
-vpadosisd op sapeyinoxy soyetotur se sarry souang ug,
‘aednoo v uauelA sojeuorsajord safe} anb yeIo0s
AeENy Jap uoTElNUoyat el A ezueUasue [v7 opuEp yISe as
anb ue sopout so[ ua reztpungozd ap pepiseoeu vy :svoyBureq,
-o1d sop aque eyueuIvauYy[NUIIs soULED0[09 souaqap ‘ISYgeneral esta sélo al servicio de la exigencia de una adapta-
cién mecanicista.
Asu vez, desde otras corrientes en educacién, también se
ha sefialado la necesidad del enfoque elinico. Asf, un grupo
de profesionales que trabajan con lo que Haman “formacién
de formadores”,” en la década de 1990 han venido funda-
mentando el enfoque clinico para trabajar con los maestros
y profesores, a fin de ayudarlos a reflexionar sobre sus
prdcticas.
Claudine Blanchard Laville, dice:
adoptar ese enfoque clinico quiere decir en su base preocu-
parse por los procesos inconscientes, ya sea en una relacion,
en un sujeto en situacién, en el grupo, en las instituciones 0
en las sociedades si se es socidlogo. Inconsciente no quiere
decir sélo oculto o desconocido.... S{ quiere decir fenémenos
que actiian con una fuerza dificilmente dominable y con una
logica propia. Es ahi donde nos ayuda el Psicoandlisis para
comprender esta l6gica de los procesos inconscientes y para
aprender cémo aprehender estos problemas ya que por defi-
nicién actian a pesar del sujeto.
Se trata entonces de fenémenos no identificables por el
sujeto mismo o por el grupo, cuyo reconocimiento requiere de
un dispositivo que pasa por la palabra y cuenta con la
presencia de alguien que, por no estar implicado en la situa-
cin, puede ayudar en su identificacién....
Hoy, cuando se habla de enfoque clinico en ciencias huma-
nas, a menos que se esté en un malentendido, no se habla de
patologias. Sin embargo socialmente pareceria que el mal
entendido todavia existe.
.. Es necesario terminar hoy con este malentendido y saber
que se ha salido del estudio de la patologia; lo que no quiere
decir que no interesa el sufrimiento de los sujetos. Pero
% Me refiero a la “Carrera de formacién de formadores”, de la Univer-
sidad de Buenos Aires, y particularmente a un grupo de profesores
franceses y argentinos: J. Beillerot, C. Blanchard Laville, L. Fernandez, A.
Pafn, Marta Souto (Los subrayados son mios).
_Asuvezelespaciolamado formacion de formadores se amplia cada vez
mas, En mi practica, vengo trabajando en esto desde hace 18 afios, aunque
sin darle ese nombre.
62
adviertan la diferencia entre tratar enfermedad, patologia ¥
sufrimiento. Todo ser humano sufre de manera existencial y
yo sostengo, ademas, que sobre todo la situacién profesional
de formador, de docente, induce obligatoriamente a un sufri-
miento psiquico en el sujeto, que no significa enfermedad...
El adjetivo clinica, hace referencia entonces a una postu-
ra, a una ética, a un modo de leer las situaciones y de
intervenir (veni «entre») sin interferir (ferir-entre).™
El posicionamiento clinico forma parte del psicopedagogo
y sus herramientas conceptuales, independientemente de
que esté trabajando en una escuela, en una facultad, en el
consultorio, en la televisin o en un hospital.
la palabra ‘clinica’ viene de la palabra griega kiinein, que
quiere decir ‘cama’. El clinico es el médico que esta al pie de
Ta cama del enfermo para hacer un diagnéstico de sus sinto-
mas y, por supuesto, para curarlo, en la medida de lo posible.
Hay idea de una relacién, no con la enfermedad, sino con un
enfermo determinado. En psicologia, el enfoque clinico se
opone a un enfoque experimental que trata de imitar las
ciencias naturales, tratando de analizar relaciones de causa-
lidad que se repiten. Encontrar leyes (...) se las Namaba
‘ciencias ideograficas’, esto es decir que se dedican a loidiés,
alosingular. Un enfoque elinicoes un enfoque quejustamen-
te se preocupa por entender un sujeto, oun tema singular. Lo
que no quiere decir que no se alcance un cierto grado de
generalidad. Peronose trata de una generalidad en el sentido
de ley general... Esto quiere decir que la palabra clinica
remite a dos cosas: por un lado, una escucha particular de lo
que siente un sujeto, y en segundo lugar la posibilidad de
teorizar de manera suficiente a partir de lo que se conoce y lo
que se comprende de los sujetos, modelos teGricos del funcio-
namiento del sujeto como tal...
® Claudine Blanchard Laville, Saber y relacién pedagdgica, Buenos
Aires, Bdiciones Novedades Educativas, 1996. (Los subrayados son mios).
2 También podriamos pensar a la intervencidn psicopedagdgica como
un modo de inter-version. Propiciar sotrass versiones ante un mismo
hecho: pensarlas.
% Jean Claude Filloux, Intersubjetividad y formacién, Buenos Aires,
Ediciones Novedades Educativas, 1996
63so
apjnayjipd upjoungs bun sx
ff
oBture ns &
agananf un gysaad 9
osozaue8 so
unnp 9 annyep opuaquy anb o7n«
ivjnonund ugiony1s oun sg
t
‘apne ja giduios 9] 0s
* Ga)
N
7
qua un sa
uene
Ope
paey 93911
7
uvjnonund ugjoongis Dun sy
Ty Opersmncy
9
bieipessas toe toon uead enue cia
eptensosox £owwoquresuad op saat aed epoca chenatepe
ssoperountis saz} ue sowasued anb oSuodorg
‘oquermesuad uo2 «1apod ap
osnqe» z1punjuoo apand anb eA ‘Barasqo so uarnb e ugtqurey
ours ‘soyafqo ua sopeunojsue.y jee A ‘soppazesqo sojelns
80] © 019s OU vzuLaTE Lesuad ep OpoUT [e3 ap LOPexseAop oO]
ypsiearun
0} ap sauoronoydxe uasany 1s owos URZII WN as seuDjnonuDd
& svandiiosap sauorspa.sasgo se] ‘resuad [9 opoy eB BLLesazau
Pepaliostaoad vl aprojd ‘xesuad op opour je oyuens ugq
“pnyes
¥[ ap oppszeSsap ‘opesz99 A oaruyap ‘«ojoe.ysqu> un wa Pep
-ounrauo B] 8 A ““pepourtasue» Ue «oULIayUe» [e IeULIO}SUET}
so ezy[sop as onb david Urey eI ‘LOND v] E OWENS UG
aesuad ap ,,opour [v ‘woro] vl B atoyer as anb e.70
4 von By @ aowy anb eun :eoruyp vy Uoo UeZeleqUo os onb
seuonseno sop ourld sourtid v be teseg “sojains sol sopoy
vavd [esoued Ady ue peperrostaoad v] opuwwnojsuedy ‘oAty
-koxeqe 0] v Xopus op vIoUaSTxe VT ATpunuoo ‘ajuaurestoard
‘sa soysandxe sourejse anb sol v soasijod so ap oq
“oueumny Jas nppo ap ojuaTumLyNs [e opuoipuare o1ed
‘oueumy 0] uoo sourelequ.y sauamnb vied eroueyiodurt [eqour
-Bpuny ap so ugTISONO eySq "[eI9UAB Aa] L| ap EjopuBroUarazTP
‘pepyjeroud v| vloey uoezi1094 v| A pepueindurs ns ua
oyefns un e reztur aytuzed onb worur[o prairie By azjua «uo
-BolIquIp eLTeseIaU Bl Jepuasduios ayuLied sou xNOTILYEnunciado C;
Es unatributo pe definir a Juan
es inquieto y desatento
‘se mueve mucho y no atiende
L
Es una « situacion particulars
transformada en «general»
Enunciado D:
se mueve mucho y no atiende
\
L
es ADHD.
= inquieto y desatento
éQué diferencias existen entre ]
n los «porque» de | -
brass A. ee y C? Creo que ésta es una de las See aitiee
psicopedagogo (aquel que, entre otras cosas, debe pensa
en los modos de pensar) no puede eludir.
La dejo abierta como ¢ i
senananT? Sblerta como euestisn, pero no quiero dejar de
El «porque» del enunciado A
asi
Wht street ocia un hecho particular
por Jo tanto no confunde.
66
El «porque» del enunciado B asocia un hecho particular
con la singularidad de Juan, lo cual desliza una confusién
que, si bien no es grave por el contenido enunciado, sin
embargo dificulta la posibilidad de que Juan se reconozca
autor de su acto generoso.
El «porque» del enunciado C (generalmente es el modo
como llegan a los motivos de consulta) transforma una serie
de particulares en un general: dice «se mueve mucho» en
lugar de «en tal situacién se movié mucho», y no dice cuando,
c6mo, dénde ni con quién. Aqui se impone la escucha clinica.
{Qué sucede cuando delante de enunciados como el C el
psicopedagogo en lugar de abrirse a tales preguntas u otras,
que podrian conducirlo a la singularidad de Juan, negando
sus conocimientos, sus saberes y sus autorias apela a un
rétulo que transforma lo singular en explicacién general
como en el enunciado D?
Construccién teérica
La teoria permite encontrar ulteriormente las
palabras para explicar lo que ocurrié en una
Situacién que abarea el inconsciente del analista
y de su pacienter
‘Maud Mannoni
Las cuestiones que trato transitan desde la practica psicope-
dagégica a la construccién tedrica psicopedagogica, que a su
vez le va a dar fundamento.
Entiendo a la teoria como una red que nos permite ser
libres en la creacion de nuevos modos de intervencién en la
practica,
En disciplinas como la nuestra, que versan sobre lus
interrelaciones humanas y sociales, la cuestién teérica pasa
‘a ser mas importante que en las Jlamadas ciencias duras
Porque precisamente nosotros creamos el objeto con el que
vamos a trabajar. Tal objeto surge de la construccién teérica
‘Teoria que yo entiendo, en particular en la Psicopedagogia,
como la pausa que organiza la musica. Si la musica sélo
6769
ear anaes
sus tq “quiop 9 2280] un wd ou we
foes cualeicout cider otal a LOD ‘epueurap anb ayuared
Cee a estat oto Py CBLOEND
aera aed uplaudnboasd. op upisuatunp ese op SOAEs beanie
So nb outta to do np fou un jung &aydated [9 Woo Upeaa> “PEP
ee panna wera easton ne uo Ue
urn soved ger voroue:ootspibed aon wo Ye oP opEPUNy HKG
ota eaed er nox, eee ‘oureondeoy eyeuoo. un
Shia s uo opsny oyuy opuatuayueur “oLeios vio afegean NS pURIOP
Sh atethes aged coypnnsted urn moaned meet
soreakgtty isc lgoee ye spedag sara wnaedeoms
thfotlie co co stat op eigen sry uns
Beibntas gunsqunow ae ye spiBus eastpeuvoated "COCUUEN PICU.
ezueuasua vUN Ue sOpeuoIqUE SOUIEIS HL ‘soagear> 7 soma
> (9 BYS9 BI109} &] Op 10[BA
gas ap ep sou onb pepryiqisod pf we yy eavl9p zoe
Ip sign » va os ojuaruxjnour 9s9 ua 9o0u0D 96 OU 1 900009
9 BNO. Tye 1
as anb Oo] 83a (1800109 ap 09SEP [5 ersptalates
" b opfanbe £ av0u09 as anb of
aeyungeig “e00u09 as ou on ajjenbe
sab ,217ua,, UOTOE IA BI Wo BP
9 ‘adnyout vyunge.d epo} eab ,2.7u9,
ened opel opie oop nea sao
4 a1 B] anb gyonose zea vuy) ‘seyUNSosd~
Sp pupmiqmod e{ ues roa onb oWon piundedd | 9p wzanbu ey
equngead e] ep epuezzodwy
“eyundioxd wt op eroueyiodurr ef IP och voes99y ee
red wT
BL uo opucfeqes zenunog vied wore}aoIsNs 2p 280d Su
ap sousynjnu sourerspod ou ‘sepnp sourasaian) ol9s 1s opesed
wepanb ‘sez9}109 sowasy
{2 wo sopsjeSuoo souresrepenb ‘sezor139 souospian) oF
Ig “epnp vy A ezayze0 B] ava ugIq! fone
1 (go el ez
28n{ [a 50 asq ‘PeplaTiolgns B] A pepranya:
Jaue;oujs anb omsedso un se ootnbisdes4ut ojos spouts
“pep! ns vp & peptanalgo v] ayia sa «aayua»
Fond eR Ie nt [eb A peptanypaso ap orsedso Out
-09 ,gyjooruutm sod opezipenjdeouos [euojsisuexy o1edse
89
'soprusyuoo sop
249 up!ovfoL0qUT =| w apuNE vIBoaupod | opUEND ua “sopluerueD
S0| soqqustiad zavey v opuanye visoSepadoaisd wT oydoauod a}$9 409 104 ond,
sueH volosepad 4 vorsoSepadootsd vpeasu nj anua eIouazosIp vu
Je woo wuorepas a8 anb ‘«aaqu» svn] “UpIoN.ySUOD Ue PIS9
UpIqurey 294 ns B anb zeBN] UN Uo vp as UOTORZtLI0a BT] “ayuAUE
seqrouvuried sojopugdn.ysuoses & sojopuyunojsues 1e3s9
sourey1seoou onb ours ‘orduiors wed A zea wun ap sopins
7St09 Uupanb ou ozuoruesuad ap esA0yNv ap sorsedso sory
“epeatuy Bxysenu ‘ugrousarozUT exySeNU opuaLTLAIp soUteTeS9
2e8n] ase y ‘oprusitios opeutuoyap un a[qesuod 29924 e111
tq1sod onb oredso Jo sa ,,‘sopesued sopruoquoa sop anb 930%}
~iodurr spur oyonux ose og ‘odiana un tte opronpoad & opea3
~sour ‘opejueseada. ‘opeziyeuresp ‘oasop-vrouast[aqut ojuorut
{8ze[exque un so enb ours ‘eaytuoa uproonposd aquaumDjos
80 ou osuarurestiad Jo sand ‘[1ov; s0 ou onb eso9 ‘souoroenyIs
Se] saqesued s90eFy ‘opuaruvsuad ap visoinD ap soarpol
“ans & soaxalgo soropdsa a1aqe osodoad owros aust; eIsoHEp
sodooisd e| sang ‘wooSepadooisd uorouaasayu1 ve] ap oyalqo
ordoad Ja uo aprouros spuopy oad “ea12993 uoToDN.TISUOD epoz
© unuro oysodoad un se vorjopad eaysonu ojqusued xe y]
“vlouspuadep ap uororsod vun v eutopuvrauaar ‘soqne Oto
eAnypUut au ou ‘Z109vy ogep 9nb? -equngoid vj ‘orquies ug,
‘equngoad erdoad mu op
0.470 un Ouro ouustws tur op aquouyedrourd o1ad “vysondsax v]
exed 0230 [ap oy[sa00N “v}10yNe VOD osieNgIs ayUUIOg “IesUOd
2P PEpgisod ve ouroo jse wyungasd op o1edsa un aaqe
opusrey souruea enb of asqos uorxayar YL A stsypue [gq
“zepnde sowtepuajaid souemb e tr ‘sozy0sou
B fu “eoHI99} UpFONAYSsuoo v.QSONU & TU EpNe OU esIENAIS 9p
opour 180 anb opuanug “«;1208y anb o8ue1 9nQ» :equndard
BL e xepuodsoa eyroqep B10) BT and 2049 0 sovaa seyonpY
ZopuatseYy optuaa ay ang?» -eyuNT
K («SIP»)
sapeynoytp enb o[gg ‘«oorxgt [2 we sapeynogtp euery enbsod
aiqiassa & seat e apueide ou -y» (eor{dxe onb opuogex)
aotp jeuorsayoad Jo ojdurafe 10g “zepod op osnqe ap 07939
un ation onb of ‘S018 ue vaqejed eun o vjSts eun ap seqap
eprpuosse wpanb voojoyne; vordo[ [ey anb so owsyed Iq
-«oquaqesap $a anbaod ojwayesep Sa “Yr “T1ap owOd eEIos au
votg] eun e opuerpuodsex ‘«(pepratiozsodiy seu uorouoye op
BL
4 4 ‘¥66T
‘woIsia eaony “Sasry Souang, “1gnyDd my & odond 2g “youreyyg oUNpeeS
ee ‘goe-sge “dd “paveamten ‘O66 ap OUOrD “zp .u 9eKjowayoieT ap onnse
21 22MoN) "809 op sor.0}SIFF U9 "soHtnauyS We Se9 OTe CL OMDB
WOPIQT cc
Sorqingstp) (HCV vey anbsod oanoesodry se ouru aysqp
0 ‘«(ug1oueye ap sorqangstp) ‘q'q'y 9ueN anbsod ojuazpsap
s9 ouru aysq> ody [ap soyuaungze ua opueansey ‘oaneatdxe
aseny IS oWOD oped0[09 caNduosep opoyguI uN ue UEseq
8 ‘CHA 0 ‘C''V owod soiqinystp sozsendns soun3ye
xejuourepuny ered soucfequeunsse se] op vLuOseUt wy
1e"'9840quS EJAZONb
nb of opoy o1gos eurojur ou ootun oseo un ‘oquOUI[er
“T7EN (”") ‘efopesed ey vySey 4 vsord.os v] ‘oquoruTAqnosep
Je wo oqiiosur os se[nBuls osea [g (>) “[oyIP Ov0d so sep
-e1adsa sviouapiad seun seqozg ("~") ‘seqanad avidope 10d
wednooead 9s soatsua7xe sopor9ur sol anb seaquorul ‘oqUaTUT
LIqnosap [9 9991040 SaTENpLAlpUT SoseD Soj ap OIpNyso [|
saquose TOYOTA [otUEC oprjues ase ug
‘ejiojne ap pep|edeo eajsanu avrodnoer
o1ressoou spur aoey as ‘repuaitie £ eypnose ap opour oortm.
feorusfo pnj7Ho8 PT ap [esaUaF uo segnadesoqootsd £ soBo[goIsd
‘Soorpaut e xeidordxe uvquezut -soltoyez0qe soy aod sop
-ez1puvSedod— sozuowrestpaur so] eysvy o ‘seorudg) se] Une
spur ous ‘lopeanigo o493j9 9159 UatIDT «seLI09} sup O[Os OW
anb ep uorengs e| & opesel] vy as anb v] ua woods bun uy
oc" ""201p Ou Dj1094 vy anb o} «30 ‘nea149 ap
PUNK ep BpeUIOS vIMULIoS BUN UNSoS ‘[9 v aquINoUT 97] UO!
-uaaUl ap oye un eSey eysyeuE Jo anb anrued exed uyseq,
eaduiots ou ses ‘sea11994 stsaz9diy se] @ auzaIouoD onb of Ud ~
:uorrsod eun pysyeus {9 U0d aztedui0d ‘oSoFepadoasd
p anb etfs woo oyun tap sowiepod ‘tuouueyy v opuatayoy,
___Seousipeyso v asiezoutos Tu asaeziqwureysis epand ou anb
‘veqns Jap ezanbrr B] zeyonosa arated anb ‘oquaraytp ug!
-e31}s aut op opoypur un sonposd 1221109} ap pow onsanNConcluyends, las cuestiones de aprendizaje y de ensefian-
za implican necesariamente a seres humanos, que cuentan
para poder aprender con un organismo transformado (hu-
manizado) en cuerpo a través del deseo y la inteligencia, por
lo tanto no s6lo (como explicaré en el préximo capitulo) se
ponen en juego aspectos conscientes sino principalmente
inconscientes y preconscientes, convocades por el vinculo
con el otro. Toda situacién de aprendizaje es intersubjetiva,
aun la solitaria contruccién teérica,
14
Capitulo II
EL SABER EN JUEGO
«El saber, es como ese Arbol del Paraiso. Dentro de cada uno, tienta,
impulsa, convoca, busca la certeza de la verdad absoluta e imposible. Pero
al comer de su fruto, podemos perder la felicidad incorpérea del Edén.
Sin embargo, atreverse a este juego nos permitird siempre saborear algo del
ber-sabor de lo imposible.»
fa pose Alicia Fernéndez
El saber en juego
También podría gustarte
001
Aún no hay calificaciones
001
180 páginas
Psicologia
Aún no hay calificaciones
Psicologia
214 páginas