0% menganggap dokumen ini bermanfaat (0 suara)
2K tayangan2 halaman

Rangkuman Bahasa Jawa Kelas 5 2022

Dokumen tersebut merangkum materi bahasa Jawa kelas 5 yang mencakup beberapa poin penting: 1) Jenis-jenis teks naratif dan unsur-unsur pembentuknya. 2) Pengertian pawarta, jenis, dan unsur 5W+1H pawarta. 3) Beberapa contoh tembung saroja, camboran, dan entar beserta artinya. 4) Pengertian tembang Pocung sebagai salah satu jenis tembang macapat.

Diunggah oleh

candra
Hak Cipta
© © All Rights Reserved
Kami menangani hak cipta konten dengan serius. Jika Anda merasa konten ini milik Anda, ajukan klaim di sini.
Format Tersedia
Unduh sebagai PDF, TXT atau baca online di Scribd
0% menganggap dokumen ini bermanfaat (0 suara)
2K tayangan2 halaman

Rangkuman Bahasa Jawa Kelas 5 2022

Dokumen tersebut merangkum materi bahasa Jawa kelas 5 yang mencakup beberapa poin penting: 1) Jenis-jenis teks naratif dan unsur-unsur pembentuknya. 2) Pengertian pawarta, jenis, dan unsur 5W+1H pawarta. 3) Beberapa contoh tembung saroja, camboran, dan entar beserta artinya. 4) Pengertian tembang Pocung sebagai salah satu jenis tembang macapat.

Diunggah oleh

candra
Hak Cipta
© © All Rights Reserved
Kami menangani hak cipta konten dengan serius. Jika Anda merasa konten ini milik Anda, ajukan klaim di sini.
Format Tersedia
Unduh sebagai PDF, TXT atau baca online di Scribd
Anda di halaman 1/ 2

RANGKUMAN BAHASA JAWA KELAS 5

Wulangan 1-4

❖ Teks narasi yaiku teks sing nyeritakake kedadeyan kanthi runtut saka awal tekan akhir.
❖ Teks narasi katulis nggunakake kronologis, artine urutan wektu.
❖ Sing perlu ditemtokake sepisanan nalika arep nulis crita bab kedadeyan yaiku tema karangan.
❖ Kedadeyan sing nyenengake bisa dadi piwulang supaya ditularake marang wong liya.
❖ Contohe kedadeyan sing njengkelake irisan laos dikira daging empal.
❖ Pawarta kuwi ing basa Indhonesia padha karo berita.
❖ Pawarta yaiku andharan marang liyan ngenani kedadeyan kang nyata.
❖ Kalawarti yaiku pawarta sing diterbitake kala-kala/ora saben dina.
❖ Adhedhasar isine pawarta dibagi dadi : agama, politik, hukum, ekonomi.
❖ Pawarta Regional yaiku pawarta sing penyebarane ana sajrone provinsi.
❖ Pawarta Internasional yaiku pawarta sing beritane saka sakjabane Indhonesia. Misale ana kejadian
angin tornado ing Amerika, stasiun TV Indhonesia nyiarake kedadeyan kasebut.
❖ Contohe medhia elektronik : TV, HP, Komputer. Contohe medhia cetak : majalah, koran.
❖ Lafal tembung-tembung nalika maca teks pawarta disebut pocapan.
❖ Unsur pembangune pawarta diarani 5W + 1H
Ayo coba latihan nggoleki unsur apa, sapa, ing ngendi, kapan, nyapo, kepiye!

Kepala Dinas Kesehatan Provinsi Jawa Timur Harsono, Senen (2/2/2020) ngabarake 23 kabupaten
ngalami kejadian luar biasa (KLB) lelara demam berdarah dangue wiwit 1 Februari. Seminggu
sadurunge, kabupaten sing dinyatakake KLB iku disebabke akehe warga kang kaserang demam
berdarah dibandingke taun sadurunge. Nanging status KLB ing saben-saben kabupaten utawa
kutha diputusake karo kepala dhaerah dhewe-dhewe.

Apa (what) = 23 Kabupaten ngalami kejadian luar biasa


Sapa (who) = Harsono, Kepala Dinas Kesehatan Provinsi Jawa Timur
Ing ngendi (where) = 23 Kabupaten ing Jawa Timur
Kapan (when) = wiwit 1 Februari
Nyapo (why) = akehe warga kaserang demam berdarah
Kepiye (How) = status KLB ing saben-saben kabupaten utawa kutha diputusake karo kepala dhaerah
dhewe-dhewe.
❖ Tembung saroja yaiku tembung loro sing dienggo bareng-bareng artine padha utawa dadi banget.
Contohe :
Tukar padu Arum wangi Sopan santun
Guyup rukun Was sumelang Gotong royong
❖ Tembung camboran yaiku tembung loro sing artine beda dienggo bareng-bareng nduweni arti anyar.
Tembung camboran dibagi dadi 2 yaiku camboran utuh lan camboran tugel.
Contohe camboran utuh :
Semar mendem (jenenge panganan)
Juru kunci (wong sing njaga panggonan keramat)
Dadar gulung (jenenge panganan)
Gula pasir (gula sing bentuke kaya pasir)
Contohe camboran tugel :
Bulik (ibu + cilik) Bangjo (abang + ijo)
Wedang (we + diadang) Pakdhe ( bapak + gedhe)
❖ Tembung entar yaiku tembung sing duwe arti ora saktenane. Contohe :
- Banting tulang : kerja keras - Landhep pikire : pinter
- Dawa tangane : seneng nyolong - Ngabangke kuping : gawe nesu
- Adus keringet : kerja keras - Dawa ususe : sabar

❖ Tembang macapat iku jenise ana 11, salah sijine yaiku tembang Pocung.
❖ Isine tembang Pocung yaiku guyonan lan pitutur (nasehat). Contohe Pocung isi pitutur :
Ngelmu iku kalakone kanthi laku
Lekase lawan kas
Tegese kas nyantosani tembang kasebut isine pitutur kanggo golek ilmu
Setya budya pangekese dur angkara
❖ Tembang Pocung iku watake sakpenake.
❖ Tembang Pocung nduweni guru wilangan lan guru lagu 12u, 6a, 8i, 12a, 12u.
❖ Guru lagu yaiku tibane swara ing pungkasane gatra.
❖ Pelog yaiku titi laras/nada sing nduweni interval 1,2,3,5,6.
❖ 5 6 1 1 1 1 12 2 titi laras
Si- na- wung res- mi- ning ki- dung cakepan/lirik
❖ Tembang pocung juga bisa kanggo bedhekan/tebakan. Contohe :
Bapak pocung anane ing tanah kudus
Pinter nyimpen toya
Mangka tumpakane jalmi batangan/jawabane : onta
Mbrenjul suku panjang gulu dawa
Keterangan :
Tanah kudus yaiku Negara Arab
Nyimpen toya yaiku menyimpan air
Tumpakane jalmi yaiku ditumpaki manungsa
Suku panjang yaiku sikil dawa

Selamat belajar
Semoga mendapatkan hasil yang baik :)

Anda mungkin juga menyukai