Institut za dermatovenerologiju,

Kliniki centar Srbije, Beograd

EKCEMI
Prof. dr Vesi

Grupa ekcema
Dermatitis e contactu allergica
Dermatitis e contactu irritativa
Dermatitis atopica
Eczema dyshidroticum
Dermatitis coccica
Eczema nummulare

EKCEMI
Pruriginozne dermatoze:
Ogranieni na kou
Uzrokovani su specifinim egzogenim

agensima (contact dermatitis) ili imaju

multiplu etiologiju (atopic dermatitis)
Mogu biti nasledni (atopic dermatitis) ili

steeni (contact dermatitis)

Imaju tendenciju ka hronicitetu

Dermatitis e contactu allergica

Egzogeni dermatitis IV tip preosetljivosti
Slabiji alergeni alergijska reakcija posle

due ekspozicije i obrnuto

Razvoj CAD laki je na atopskom terenu i

hroninom dermatitisu aka (domaice)

est kod odraslih, rei kod dece

Akutni CAD
24 48 h posle kontakta sa alergenom;

eritem, vezikule, skvame, kruste

Pruritis; uklanjanje alergena ozdravljenje

Subakutni CAD
Nema vezikula, prisutna lihenifikacija

(znak dugotrajnije inflamacije i pruritusa)

esto, ekpozicija alergenu je epizodina

ili je alergen slab

Hronini CAD
Eritem, lihenifikacija, zadebljanje koe, ragade

Lokalizacija
Najintenzivnije promene su na mestu kontakta
irenje:
rukama

alergen se prenosi na druge delove tela;

hematogeno (cirkuliui T ly)

bivaju zahvaeni drugi delovi tela

(periokularne regije i fleksorne strane
podlaktica)

HP nalaz

Epiderm spongioza, vezikula, akantoza, parakeratoza;

Derm vazodilatacija, edem u papilama, perivaskularni

mononuklearni infiltrat sa eozinofilima

Dijagnoza

Anamneza

Epikutano, patch testiranje

 Najei alergeni: K-bihromat, kobalt-hlorid,

Ni-sulfat, guma, neomicin, peru balsam,

formaldehid

Patch testiranje
Alergen se u odreenoj koncentraciji aplikuje

na zdravu kou
Alergen se odstranjuje posle 48h;

reakcija se ita posle 48, 72, 96 h

i posle 7 dana

Rezultati testiranja:
Negativan ()
Slabo pozitivan (+) slab eritem
Pozitivan (++) eritem, edem, vezikule
Jako pozitivan (+++) bule, vezikule, erozije

Komplikacije bakterijske superinfekcije,

generalizacija promena (eritrodermija)

Patogeneza
Ag male molekule koje prolaze epiderm
Langerhansove elije obrauju Ag i prezentuju

Th 1 limfocitima u limfnim nodusima

Th 1 Ly prepoznaju Ag pri sledeem kontaktu

Terapija
Sistemski korikosteroidi
Sistemska AB terapija
Lokalno obloge
Kortikosteroidni kremovi ili ung

Dermatitis e contactu irritativa

Akutni i hronini (kumulativni)
CDI je najee uzrokovan prethodnom

upotrebom sredstava za pranje oteuju zatini

keratinski sloj
Jai alergen 12 ekspozicije;

slabiji kumulativno delovanje

Kliniki suvoa, pucanje koe; promene jasno

ograniene, ne ire se na okolnu kou;

prisutan oseaj peenja (nije prisutan pruritus)

Patch test: alergijska i iritantna reakcija

Simptomi

Alergijska
reakcija

Iritantna reakcija

Razvoj lokalne reakcije

96 asova

24 asa

irenje van mesta testa

due vremena

3 4 dana

Pogoranje test mesta pri

izlaganju alergenu

Reakcija kontrolnih osoba

Perzistiranje reakcije

Dermatitis atopica
Odlike atopije:
Sklonost ka stvaranju visokog titra IgE
Porodina pojava
Udruivanje respiratornih i konih manifestacija

Etiopatogeneza atopskog dermatitisa

Teren Genetika
Imunoloki poremeaji
humoralni imunitet
celularni imunitet

Provocirajui faktori
Iritacija (sapun, vuna, znoj)
Emotivni stres
Infekcija

Beta-adrenergini receptori Klima (vlaga, hladnoa)

Alergija (polen,
dermatophagoides, kontaktna
alergija)

Kliniki znaci atopskog dermatitisa

(modifikovano, Hanifin IM, Rajka G. 1980)

Major znaci
1) Pruritus

Minor znaci
1)

2) Tipina morfologija i lokalizacija

3) Hronini recidivirajui tok

2)

4) Pozitivna porodina ili lina

3)

atopska anamneza (astma,

rinitis, AD)

4)
5)
6)
7)
8)
9)
10)
11)
12)
13)

Kseroza, ihtioza; pozitivni scrach

testovi na multiple alergene
Visok serumski IgE
Poetak pre 5. godine ivota
Sklonost konim infekcijama
Nabor donjih onih kapaka
(Dennie-Morgan-ova brazda)
Rekurentni konjunktivitis
Keratoconus, katarakta
Cheilitis
Hronine ekcemske promene na
mamilama
Pityriasis alba
Bledo lice
Nespecifini dermatitis aka i
stopala
Intolerancija prema vuni,

Klinika slika
Do 2. godine

Eczema infantun lice, ekstenzorni aspekti

ekstremiteta, trup eritem, vezikule, kruste

Klinika slika
Posle 2. godine

Prurigo Besnier vrat, prekubitalno,

poplitealno, okolina zglobova plakovi sa
lihenifikacijom i deskvamacijom

Leenje
Upoznati prirodu bolesti;

oblozi emolijentni kremovi sa 2 3% uree;

Kortikosteroidni kremovi I i II-ge grupe
Antihistaminici; retko kortikosteroidi
PUVA posle puberteta

Eczema dyshidroticum
Uzroci dishidrotinog ekcema
Alergijski kontaktni dermatitis
Iritantni kontaktni dermatitis
Tinea pedum
Mikidi na akama uz

dermatofitiju stopala
Idiopatski oblici

Vie se ne pridaje
znaaj poremeaju
funkcije znojnih
lezda, to je i
histoloki dokazano

Dermatitis coccica
Uzrokovan mikroorganizmima (ekcemska reakcija)

ili njihovim produktima + znojenje, maceracija.

Klinika slika varikozni teren, pregibi,

okolina rana plakovi sa eritemom, vlaenjem,

krustama i krustoskvamama

Eczema nummulare
Etiopatogeneza fokalne infekcije, fizike i

hemijske traume, atopski teren

Klinika slika trup, ekstremiteti, ake,

stopala okrugli, ovalni, jasno ogranieni

plakovi eritem, vezikule, skvame