Sinhalayani
Sinhalayani
lf;da,sl ;%ia;jdoh
1' wjÈùu 7
Èjhsk mqj;amf;a udf.a m%Yakh .ek m<jq ;Sre ,sms fya;= fldgf.k
Èkla uu tys m%Odk l¾;Dj isá tâukaâ rKisxy uy;dg ÿrl:kfhka
l:dfldg mqj;amf;a m<jk ;SrE ,sms udf.a Âú;hg iïnkaO nj m%ldY
lf<ñ' túg t;=ud lSfõ Tn l:dfjka kï Nhdkl mqoa.,fhla fkdjk njhs'
tu l:dfjka udf.a u;h tkï ud Nhdkl mqoa.,fhl= njg m%pdrh fldg
we;s l:dj ;yjqre úh' uu jydu miqÈkl Èjhsk ld¾Hd,hg f.dia t;=udj
uqK .eiS ud b;d wysxil mqoa.,fhl= nj;a wvqu jYfhka uÿrefjla j;a
fkdurk nj;a ug lror lrkafka flfi,aj;af;a uer yuqodj iy lf;da,sl
T;a;= fiajh nj;a m%ldY lr isáfhñ' Bg miqÈk Èjhsk mqj;amf;a uq,amsáfõ
f,dl= wl=ßka oud ;snqKq mqj;a isria;,h ÿgq uu l,n,hg m;aúñ'tys
i|yka fldg ;snqfKa uÿrejd úkdY l, hq;= if;l= njhs' iji yhg
m%jD;a;s j,g .=jka úÿ,sfhka lSfõ uÿrejd úkdY lsÍug ish¿ mshjr f.k
we;s njhs' t;eka mgka ud uÿrejd úh' udf.a m%Yakh uÿre m%Yakhla úh'
Èjhsk mqj;amf;a uÿrejka .ek fkdfhla ,sms m< jkakg mgka .;af;ah'
B,Õg Tjqka uykais .;af;a udf.a isf;a lf;d,sl T;a;= fiajh .ek
;snQ m%;srEmh fjkia lsÍughs' ta i|yd Tjqka lf<a mß>Kl wxYfha lf;da,sl
msßio we;=¿j tla Èk jkaokd .ukla ixúOdkh lsÍuhs' ta i|yd Tjqka
f;dard .;af; jdrK rPuyd úydrhhs'
^02& isxy, Pd;sh j| lsÍu
ta 1986 wm%sfh,a w¿;a wjqreÿ iuhhs' uu .fï .sh úg lrkafoKsfha
lsßfmaoao .fï ukd,shla ne,Sug hdug ;d;a;d lghq;= fhdod ;snqKs' ta wkqj
fjo uyf;l=f.a ÈhKshla ne,Sug hdug ug isÿúh' weh Ysrdks kï
.=rejßhls' weh .ek meyeÿk uu leue;a; m%ldY flf<ñ'
by; i|yka lreKq wkqj fmks hkafka ,xldj ;=< øúv B,dï
rdPHhla ìyslsÍu t,a'àà'B' ixúOdkfha wruqK njhs' kuq;a t,a'àà'B'
ixúOdkh hkq rPfha lf;da,sl T;a;= fiajfhau ks¾udKhla neúkq;a Tjqka
úiska isxy, fn!oaO Pk;dj j| lrf.k hk neúkq;a rcfhaa lf;da,sl T;a;=
fiajfha wjidk b,lalh uq¿ ,xldju B,dï rdPHhg tl;= lsÍula nj
iy;sl fldg lsj yelsh'
isxy,hsks wjÈjkak
weußldfõ r;= bkaÈhdkqjrekao Tiafá%,shdfõ wefnda¾ýkajrekao
kjis,ka;fha ufhdaß f.%da;slhkao j| l<dla fuka ,xldfõ isxy, Pk;djo
woDYHudk n,fõ.hla úiska j| lrñka isáhs' isxy, Pd;sh j| ùf.k hk
Pd;Skaf.ka tlla nj tlai;a Pd;Skaf.a ixúOdkh úiskao m%ldYhg m;afldg
we;' fuu wmrdOh wdrïN fldg we;af;a1971 È muK jk w;r fï olajd th
isÿ fjñka mj;s' fï jk úg isxy, fn!oaOhska úis ,laIhla muK j| Ndjhg
m;a lr we;s nj ixLHd f,aLk j,ska meyeÈ,s fõ' fufia j| Ndjhg m;alr
we;af;a ia;%Ska fkdjk nj;a mqreI mlaIh muKla nj;a ish leue;af;ka j|
Ndjhg m;a jq mqoa,mhska fuhg wod, fkdjk nj;a i<lkak' fufia
j|Ndjhg m;a jq mqoa.,hska i|yd jkaÈ uqo,la ,nd §ug lghq;= lsÍug;a
kej; orejka we;s lsÍfï yelshdj ,nd §ug wjYH m%;sl¾u fidhd
ne,Sug;a wm ixúOdkh ;SrKh lrwe;s neúka ta i|yd my; i|yka
f;dr;=re wm ixúOdkh fj; ,eîug i,iajk fuka fuhska b,a,d isáñ' ;jo
1971 ka miqj újdy ù fï olajd ,eî we;af;a tla orefjla fyda fofofkla kï
muKla iy fï olajd tlu orefjlaj;a fkd,enq wh muKla fuu f;dr;=re
imhk fuka b,a,d isáñ'
wjYH f;dr;=re
1' iïmq¾K ku ^mqreIhdf.a ku&
2' iïmq¾K ku ^ia;%shf.a ku&
3' újdy jq Èkh
4' mÈxÑ ,smskh
5' ue;sjrK fldÜGdYh
6' újdy ùfuka miq ,eî we;s orejka .Kk folg wvq whtu
orejkaf.a jhia wkqms<sfj<ska i|yka lrkak'
orejka we;sùu je,elaùfï wruqKska lf;da,sl T;a;= fiajh úiska fhdod we;s
Wml%u my; i|yka lrñ'
1' msßñ iy .eyeKq w;r wdl¾Ikh we;sùug wjYH fydafudak Yßr j,ska
bj;a lsßuhs' fujeks .eyeKq iy msßñ wh újdy ùug lsisu Wkkaÿjla
fkdolajhs'tjeks wh iEfyk msßila iudPfha isák nj fmks f.dia we;'
2' újdy ú we;s ia;%skaf.a ,sx.sl wdYdj iy ,sx.sl Yla;sh ÿ¾j, lsÍug
Tjqkaf.a YÍÍj, fyda¾fudak j, úlD;s Ndjhla we;sfldg ;sfí' fï ksid
Tjqkag ,sx.sl ixi¾.fha wjYH;djh fkdue;s neúka orejka we;s
fkdfõ'
5' ,xldj ;=, Èklg .íid lsÍï 1000 la muK isÿjk nj ,xlfõ isák
tlai;a Pd;Skaf.a ixúOdkfha ksfhdaý;jßh m%ldYhg m;afldg we;' fuu
wmrdOho lf;da,sl T;a;= fiajfha Wjukdj u; flfrkakla njo fn!oaO
T;a;= fiajfha msßi úiska jd¾;d fldg we;'
niakdysr m<d; ;=< ;j;a mdi,a 101 la jeis hdfï wjodkug ,laù
we;' niakdysr m<d; ;=< mj;akd iïmq¾K mdi,a ixLHdj 1366 la fõ' ±kg
fuu m<d; ;=< mdi,a 54 la jeiS f.dia ;sfí' Bg wu;rj isiqka 25 g wvq
mdi,a 48 la o isiqka 25-50 ;a w;r mdi,a 79 la o yÿkdf.k we;'
fuu mdi,a bÈßfhaÈ jeiS hdug yels neúka tu ;;ajh j,lajd .ekSug
niakdysr m<d;a wOHdmk fofmd¾;fïka;=j mshjr lsysmhla f.k we;'
fuu .=jka hdkd mqmqrd hdno fhdaO bkaOk .nvdjo mqmqrd .sfha kï
weúf,k .skak ó.uq mdfrkao Tíng me;sr hdu lsisu .sks ksjk yuqodjlg
j,lajkakg fkdyelsh' fuh miqj isÿ jQ lgqkdhl m%ydrhg fkdfojks jkq
we;'
rd;%S 2'15 g bkaÈhd .=jka fiajfha thd nia hdkfhka ueo fmrÈ.
n,d hdug isá my; kï i|yka msßi fNdaPkd.drh fj; le|jdf.k f.dia
rd;%s wdydr imhdfok ,oafoa iqNø Yxl¾ úisks'
tfia meñKs wjq,la 10'42 g f¾.= Yd,djg Èj wdfõ y;s ouñks' Tyq
l,n,fhka uqim;aù isák nj ish¿ fokdg ta;a;= .sfhah' NS;sh yd ix;%dih
Tyqf.a uqyqKska fudkjg ms<sìUq úh' ’ Th iQÜflaia fol mq¿jka ;rï wE;g
f.kshm,a,d'~~ yßhgu 11g fndaïnh mqmqrKjd' Bgfmr foúhkaf.a kdufhka
blaukska f.kshm,a,d'~~ fya y;s ouñka fudr ÿkafkah' fudfyd;lg Yd,dfõ
n,j;a ksYaYío;djhla we;súh' ish¿fokd wkaÿka l=kaÿka úh'
fï lsis;a fkd±k kskafoa miqjQ Y%S ,dxlsl u.Ska wjÈ lsÍug ,S,disx
mgka .;af;a Bg wk;=rejh' ±ka fõ,dj 10'45 hs' iuyre kskafoau ta fï w;
fmr¨ky' bx.%Sis fyda fou< fkdo;a fï wirK u.Syq fuh isyskhla ±hs
is;+y' wyïfnka wjÈjQ wh ;u ;ukaf.a .ukau¨ wdÈh fidhkakg wÿf¾au
w;m; .dkakg jQy' wfkla wh ;j;a kskafoah' kskafoka wjÈù isá Èidkdhl
yd talkdhl ;reKshka fofokd uqyqk fidaod .ekSug kdk ldurh fj; hñka
isáfhdah'
1983 Pq,s 24 isg fï olajd isÿjq úYd, úkdYh úia;r lsÍug fmr
tys we;s fn!oaO úfrdaè nj fmkaùug lreKq lsysmhla i|yka lrñ'
1' 1985 uehs 14 jeks Èk wkqrdOmqrfha Y%S uyd fndaêh wi,È NslaIqka
jykafia,d 10 kula oiis,a ud;djlao we;=¿j ie±yej;=ka 200la muK
fldá ixúOdkh ,jd >d;kh lrùu'
2' 1987 Pqks 2 Èk wïmdr uyTh ud¾.fh wrka;,dfõÈ NslaIqka jykafia,d
29 kula we;=¿j 33 fofkla fjä ;nd >d;kh lsÍu
3' 1995 uehs 26 Èk ÈUq,d., wdrkH fiakdëm;s ud;r ls;,.u Y%S YS,xldr
udysñmdKka fjä;nd >d;kh lsÍu'
4' 1998 Pkjdß 25 Èk uykqjr o<od ud<s.djg fndaïn m%ydrhla t,a,fldg
thg w,Nydks isÿ lsÍu iy 14 fofkla >d;kh lsÍu'
tys ioyka jqfha 1949 weußldfõ is' whs ta' ixúOkdh;a ì%;dkHfha
tï whs'5 hk ì%s;dkH ryia T;a;= fiajh;a tl;= ù l, l=uka;%khla je/È
.sh wkaou;a Bg fya;= jq lreKq;ah'
1' fndaïn msrjq f,dßhla we;=,a lsÍu u.ska uy nexl=j mqmqrejd yeÍu iy
úYd, ñksia >d;khla isÿ lsÍu'
2' fldf,dkakdj f;,a gexls m%ydrh u.ska rgg úYd, wd¾Ól mdvqjla iy
ukqIH >d;khla isÿ lsÍu
4' lgqkdhl m%ydrh u.ska rfÜ wd¾Ólhg lrk ,o mdvqj fldá 8000 la
muK fjf;ehs .Kka n,d we;'
5' 1978 r;au,dk .=jka f;dgqmf,a§ mqmqrd .sh weõfrda .=jka hdkfha isg
1994 W;=f¾§ mqmqrd .sh wekagfkda .=jka hdkh olajd" .=jka yuqodjg
wh;a .=jka hdkd 31 la iy tys .uka .;a yuqod fin¿ka iy ks<OdÍka
iuÕ úkdY lsÍu
1983 § á' ã' tia ta' Èidkdhl uy;d úika .shk ,o ’ wef.dks T*a
Y%S ,xld ~~ kï fmdf;a fufia i|yka fjhs' ’1948 jk úg l%sia;= Nla;slhka
msßi iq¿ msßila jqj;a Tjqka n,fhka iy Okfhka wdvHj isá nj;a Tjqkag
tu ;;ajh ,enqfKa ì%;dkHg;a jvd foúhkaf.ka nj Tjqka i,lkq ,nk nj;a
fmfkkakg ;snqKs' WodyrKhla jYfhka .;fyd;a uu o we;=,;aj mrïmrd
.Kkla uf.a kEoEhska we;=,;aj 49"000 muK idudðlhska isák tka.,ka;
iNdj fld;rï n,j;ao h;a my; i|yka lreKq j,ska Tmamq fõ tkï
ckdêm;s fÊ' wd¾' chj¾Ok uy;df.a mshd jk B' ví' chj¾Ok
úksYaphldr ;=ud" w.ue;s tia' ví' wd¾' ã' nKavdrkdhl uy;df.a mshd jk
Y%Su;a fid,uka vhia nKavdrkdhl" w.ue;s Y%Su;a fcdaka fld;,dj, uy;df.a
uj jQ we,sia fld;,dj, uy;añh hk ish¿ fokdu tx.,ka; iNdfõ
idudðlhska jQy'
jdyk wk;=re we;s lsÍu u.ska iy wl=Kq ier lD;suj we;s lsÍu
u.skao ukqIH >d;k isÿ lrkq ,efí' ±kg jd¾;dù we;s ñf,aÉP;u jdyk
wk;=r 1989 ckjdß 17 jk Èk we;s lrk ,o wyqka.,a, ÿïßh niar:
wk;=rhs' fuys§ fn!oaO isiqka 45 la muK urKhg m;ajQ w;r 80 g ;=jd,
isÿúh'
fuu ÿïßh wk;=r isÿjQ úg tys ish¿ mqj;am;a jd¾;d lshjQ miq ug
;yjqre jQfha fuu wk;=ro ñf,aÉP rcfha lf;da,sl T;a;= fiajfha
l=uka;%Khl m%;sM,hla njhs' th ±k.;a jydu ud udf.a h;=re meÈfhka
wyqka.,a, n,d msg;a ùñ' tys f.dia ñh .sh orejkaf.a foudmshka lsysm m,la
yuqù Tjqkag lreKq meyeÈ,a fldg Tjqka fld<Ug f.kajd fuu wmrdOh
ms<sn|j tjlg meje;s rchg úreoaOj Wmjdihla wdrïN lsÍug W;aidy
.;sñ' kuq;a th wid¾:l úh' Bg fya;= jQfha tu ñh.sh orejkaf.a mjq,aj,
wh jeä msßila fma%uodi uy;dg {d;s iïnkaOlï olajk msßila ùu;a uu
lshQ foh tlfy<du ms<s .kakg ue,sùu;ah' udi lsysmhlg miq ug wdrxÑ
jQfha lf;da,sl rdcH hka;%h úiska tu nia ÿïßh wk;=frys j.lSu mdie,a
orejka u; mgjd weÕ fírd .;a;g yok njhs' uu jydu l%shd;aul ù tu
nia r:fha ßhÿrd fjkqfjka wêlrKfha fmkS isá wïn,kaf.dv nkaÿ,r;ak
kS;s{uy;d tu ßhÿrd fjkqfjka fmkS fkdisákakg fmdfrdkaÿ lrjd
.ekSuhs'
udf.a wïud ñh.sfha 2001 iema;eïn¾ 7 jeks isl=rdod Wfoa 7'30 g muK
lrdmsgh frdayf,a 15 jeks jdÜgqfõ§h' fuu urKho rPfha lf;da,sl T;a;=
fiajfha wmrdOhla nj jd¾;d ù we;'
3' iqm%isoaO .dhl ñ,agka u,a,jwdrÉÑ uy;d uykhg m;a lsÍu' isxy,
ixialD;sh bÈßhg f.k hkafka l,dlrejka neúka Tjqka urKhg m;a
lrkq ,nhs'
4' iqm%isoaO .dhl fudysÈka fí.a uy;d fudyq uqia,sï Nla;slfhl= jqj;a
fndÿ ne;s .S iy Pd;sldkqrd.s .S; .dhkd lf<ah'
6' iqm%isoaO .dhsld Ñ;%d fidaumd, uy;añh gdþ iuqø fydg,fha mej;s
ix.S; ixo¾Ykhlg iyNd.s fjñka isáhÈ urKhg m;a lsßu' tÈk
úI fmdjk ,o uhslfm%dakhla u.ska Ñ;%d fidaumd, uy;añhf.a urKh
isÿ fldg we;s nj jd¾;d ù we;'
8' Y%S ,xld ksoyia mlaIfha Wm f,alï jrfhl=j isá wïn,kaf.dv Y%S ,xld
ksoyia mlaI ixúOdhl w' u' lreKdr;ak uy;d urKhg m;a lsßu'
Èkla w'u' lreKdr;ak uy;d lSfõ Y%S ,xld ksoyia mlaIfha fy< Wreuh
lkavdhu isxy, Pd;sh .ek l:d lrkafka bx.%Sisfhka njhs' Bg wkqr
nkavdrkdhl uy;d ÿka W;a;rh jqfha Pd;sh .ek l:d lsßug NdIdj
m%yakhla fkdfõh hkakhs' fuu urKhg fya;= jqfha by; wdldrhg w'u'
lreKdr;ak uy;d bx.%sis NdIdjg wNsfhda. lsßuhs'
9' 1992 uehs 21 jeks Èk Y%s ,xld ksoyia mlaIfha fþIaG kdhlfhl=j isá
à'î' b,x.r;ak uy;d urKhg m;a lsßu'
by; urKhg fya;= jqfha b,x.r;ak uy;d Y%S ,xld uyPk mlaIfha
isáhÈ tys idudýlfhl= úiska t;=udf.ka lrk ,o b,a,Sulg úreoaO
ùuhs' tkï tla idudýlfhl= úiska t;=udf.ka b,a,d isáfha W;=f¾
m%YaKh úi§ug bkaÈhdfõ fuka Y%S ,xldfõ .dkaè ;=ful= jk f,ihs'
túg t;=ud ÿka ms<s;=r jqfha ug fjä ld uefrkakg neß njhs' fuu
l;dj lf;da,sl T;a;= fiajhg j¾;d jq miq t;=ud urKhg m;A lrk ,È'
15' m%ùk l,dlre uy.u fialrhka úI YÍr .; lsßu u.ska urKhg m;a
lssrsu'
18' 1989 NSIK iuh ;=, fldáldj;af;a ioaOd;siai ysñ fjä;nd >d;kh
lsßu'
22' ukyr iÕrdfõ f,aLl ldIHm úfþisß uy;d úI YÍr .; lsßu u.ska
urKhg m;a lsrsu'
23' ol=Kq fldßhdfõ Y%S ,xld ;dkdm;sj isá ud bf.k .;a lrkafoKsh uOH
uyd úoHd,fha wdÈ YSIHfhl= jq ksu,a úfþr;ak uy;d ol=Kq
fldßhdfõÈ urKhg m;a lsßu'
24' r;akmqr fmdÿck tlai;a fmruqKq uka;%Sj isá kd,kao t,a,dj, uy;d
>d;kh lsßu'
29' l:;r Y%S ,xld ksoyia mlaIfha ixúOdhl bkaømd, wfíùr uy;d
we;=¿ msßi NSSIK iuh ;=, >d;kh lsßu'
30' 1989 NSIk iuh ;=, lrkafoKsh ue;sjrK fldÜGdifha ysgmq uka;%s
jßhlajqo udf.a mqxÑ wïud flfkl= jqo ohd fiamd,s fiakdër uy;añh
fjä ;nd >d;kh lsßu'
36' 1989 NSIK iuh ;=, fnd/,a, uyPk nexl=fõ fiajh l, lrkafoKsh
W;=re ud., fvdk,aâ úfþisxy uy;d fjä ;nd urKhg m;a lsßu'
38' 1989 NSIK iuh ;=, th u¾Okh lsßfï uqjfjka isxy, fn!oaO
;reKhka 60"000 la muK iy NslI
a qka jykafia,d 700 la muK
>d;kh lsßu'
40' iqm%isoaO k¿fjl= jq .%ekaú,a frdøs.= uy;d urKhg m;a lsßu' fuh isÿ
lrkq ,enqfha Tyq ßh wk;=rlg NdPkh ùfuka wk;=rej l¿fndaú,
frdayf,aÈ ksis m%;sldr ,nd fkd§fuks' fudyqo lf;da,slfhls'
42' 1956 muK ;sr.; jq f¾Ldj Ñ;%máfha rÕmdñka fjila lel=¿ w;= w.
isg r.k ú,dfia keu;s .S;h .ehq jhi 13 la muK jk <ud ks<sh
urKhg m;a lsßu' weh fudrgqfõ Wmka lf;da,sl ±ßhls'
43' 1989 NsIK iuh ;=, r;akmqr Èia;%slalfha ffjoH YsIHhska ;sfofkl=
jo § >d;kh lsßu' thska tla wfhla ;%sud ú;dk kï úh'
44' ì%;dkH T;a;= fiajh iu. yjq,a ú fldá ixúOdkh ,jd bkaÈh
w.ue;sj isá rýõ .dkaê uy;d >d;kh lsßu'
45' id,dl iuqy jHdmdrfha whs;slrejl= jq ,laIauka fk;a;s l=udr
uy;df.a ýma ßh wk;=rlg NdPkh úug i,iajd Tyq urKhg m;a
lsßu'
46' 1989 NSIK iuh ;=, r;akmqr Èia;%slalfha weô,smsáfha mdi,a isiqka 31
la >d;kh lsßu' ^iqm%isoaO weô,smsá isiq >d;kh&
^53& 2005 wm%sfh,a ui 27 jeks nodod oUq,af,a .,alsßhd.u isg fld<U n,d
tñka ;snQ niar:hla fld<U isg uykqjr n,d .uka lrñka ;snQ
k.rdka;r ÿïßhla hdx.,a fudaor f¾,af.aÜgqj wi,§ wk;=rg
,lafldg 35 fofkla >d;kh lsÍu iy ;j;a 30 fofkl=g nrm;,
;=jd, isÿlsÍu rcfha lf;da,sl T;a;= fiajfha ie,iqula wkqj isÿù we;s
nj fn!oaO T;a;= fiajh úiska jd¾;d lr we;'
^55& yuqod nqoaê wxY ks<Odßfhl= jQ fïc¾ uq;d,s*a >d;kh rcfha lf;da,sl
T;a;= fiajfha l=uka;%Khl m%;s:,hls' Tyq >d;kh l, Èk Tyqf.a
wdrCIl ks<OdÍka ksjdvq f.dia ;snqKs'
^56& 20$08$2005 Èk fm'j 11'15 g muK jdoa¥j Ydka; meg%sla mdr ÿïßh
f.aÜgqj wi,§ wkqrdOmqr isg ud;r olajd .uka lrñka ;snQ iS>%.dó
ÿïßh iu. tâkd fpdl,Ü iud.fï wêm;s î' wd¾' kS,a md,s;
tÈßisxy uy;d iy bkagfldkaáfkkag,a fydag,fha l<uKdldr
wOHCI Wud l=ud¾ Y¾ud uy;d .uka l< r:h .eàfuka isÿjQ
wk;=frka î' wd¾' kS,a md,s; tÈßisxy uy;d ñh .sh w;r Wud l=ud¾
Y¾ud uy;d ;=jd, ,eîh' tu wk;=r rcfha lf;da,sl T;a;= fiajfha
ie,iqula wkqj isÿjQ nj fn!oaO T;a;= fiajh úiska jd¾;d fldg we;'
1972 uehs 22 isg 1983 cq,s olajd W;=f¾ ;%ia;jd§ka úiska lrk ,o wmrdO
iaj,amhla my; i|yka lrñ'
1' 1970 § hdmkfha msysgqjd.;a øúv ;reK fmruqK ^à' jhs' t*a& úiska
1972 uehs 22 Èk wên, úÿ,s l=¿kla mqmqrejd yeÍu fuu ixúOdkfha
kdhlhska jQfha m%Ndlrka l=Ügqu;s fc.ka yd rdimq,af,a hk
;%ia;jd§kah'
2' 1972 foieïn¾ 19 Èk hdmkfha k.rdêm;s we,a*%â fodf¾wmamd
uy;df.a
ksjig fndaïn .id w,dN ydks isÿlsÍu'
4' 1975 cq,s 27 fjks Èk Y%S j¾Ordcd fmreud,a fldaú,g hñka isáh§
we,am%â fodf¾ wmamd uy;d >d;kh lrk ,§' fuu >d;khg m%Ndlrka
lka§mka iy i;a;=kï iyNd.S úh' Tjqka fou< kj fldá ixúOdkhg
wh;aj isáhy'
13' 1979 Pq,s 01 jk Èk fmd,sia mßlaIl .=reidñ Tyqf.a ksjfiaÈ fjä ;nd
>d;kh lsßu'
22' 1982 Pq,s 2 Èk hdmkfha fk,a,s wâysÈ fmd,sia Px.u uqr r:hlg
m%ydrhla t,a,fldg fmd,sia fldia;dm,ajreka 4 la >d;kh l,y'
3' 1985 Pkjdß 9 hd,a foaú ÿïßh udkal=,ug kqÿre uqrelkaäysÈ m%ydrhg
,laúh' fuu m%ydrfhaÈ yuqod fin¿ka 29 fofkl= Âú;laIhg m;a jq
w;r isú,a jeishka 11 la o ñh .shy' ;j;a úYd, msßila ;=jd, ,enqy'
5' 1986 uehs 30 od t,s*kaÜ yjqia wdh;kfha§ f,dßhl ;nd tjQ fndaïnhla
msmsÍfuka isú,a jeishka 11 la >d;kh l<y'
7' 1987 j¾Ih ;=<§ ksjdvq ,nd f.k ;%sl=Kdu,hg wdmiq tñka isá yuqod
fin¿ka 32 la >d;kh lrk ,§'
11' 1989 cQ,s 13 fjks Èk øúv tlai;a úuqla;s fmruqfka kdhl wmamd ms,af,a
wñ¾;,sx.ï iy hdmfka md¾,sfïka;= uka;%S fhdaf.aIajrï uy;d
urKhg m;a lsÍu'
13' 1990 cqks 11 jk Èk Wfoa 9'45 g rdcldÍ lghq;a;la i|yd f.dia yuqod
l|jqrg tñka isá g%la r:hlg myr § fin¿ka 11 la >d;kh l<y'
fuu lKavdhfï wK fokakd jQ ierhka fiakdr;ako fuu m%ydrfhka
ure uqjg m;aúh'
27' 1993 iema;eïn¾ 10 Èk uOHu rd;%s bl=;a jkjd iuÕu mqkßka l|jqrg
;%ia;jdÈ m%ydrhla t,a, úh' fuysÈ fin¿ka 241 la ñh .sh w;r 551 la
;=jd, ,eîh' 396 la w;=reoyka úh' mqkßka lojqr hg;a ùug fya;= jq
lreKq my; i|yka l, yelsh'
29' 1995 wfm%a,a 28 Èk m,uq wejfrda .=jka hdkh lvd jegqfKa tys we;s jq
ld¾ñl foadIhla ksid nj .=jka yuqod m;s jrhd úiska mjik ,È'
40' 1995 fkdjeïn¾ 18 fjks Èk m,d,s j,g W;=ßka .=jka yuqodjg wh;a
jhs8 .=jka hdkhla fjä ;nd ìu fy¨y'
44' 1996 Pq,s 17 uq,;sõ l|jqrg úYd, m%ydrhla t,a, úh' fuysÈ fin¿ka
1408 la w;=reoyka úh' u< isrere 55 la ;%ia;jd§ka r;=l=rei ixúOdkh
yryd jõkshdfõS§ yuqodjg Ndr ÿkay'
47' 1998 wfm%a,a udih ;=,È udkal=,ï ykaÈh w,a,d .ekSfï m%ydrfhaÈ
fin¿ka 39 la ñh f.dia 200 lg muK ;=jd, isÿúh'
53' igka úrdu .súiqu l%shd;aulj meje;s 2002 fmnrjdß 21 Èk isg 2005
foieïn¾ 5 jk Èk olajd ld,fha§ fldá m%dydr j,ska yuqod fin¿ka 79
la ñh f.dia 114 la ;=jd, ,nd we;' fï yer nqoaê wxY fin¿ka 48 ;=jd,
,nd we;' idudkH jeishka 181 la >d;kh fldg we;'
54' hdmkh fmaÿre;=vqj ud¾.fha bremf,hs ykaÈfha§ 2005 foieïn¾ 6
fjks wÕyrejdod fm'j 10'15 g muK hqO yuqod g%elagrhla laf,afuda
fndaïnhlg yiq ùfuka yuqod ks,Odßfhl= iy yuqod fin¿ka 6 fofkla
urKhg m;ajQy'
56' ksjdvqj wjika lr l|jqr n,d hñka isá kdúl yuqod Ng msßila
/.;a nia ßhlg iy g%la r:hlg ukakdru iy ;f,hs ukakdru
w;r kdkql=vd m%foaYfha§ 2005 foieïn¾ 23 jk Èk m'j 1'45 g muK
t,a, jQ fldá m%ydrhlska kdúl fin¿ka 13 fokl= ñh f.dia ;j;a
fofokl= ;=jd, ,eîh'
59' ksjdvq wjika lr fld<U isg ukakdru n,d hñka isá hqO yd kdúl
yuqod fin¿ka /.;a nia r: 4 lska hq;a r: fm,lg 2006 ckjdß 12
jk Èk iji 4'10g muK fldá ixúOdkh úiska t,a, lrkq ,enQ
laf,afuda fndaïn m%ydrhlg yiqùfuka kdúl fin¿ka 9 fokl= ñhf.dia
;j;a 8 fokl=g nrm;, ;=jd, isÿúh'
60' hdmkh lhsÜia iqreú,a m%foaYfha ud¾. fidaÈis lsÍï lghq;= j, ksr;
jQ ksúl Ng msßilg 2006 ckjdß 14 Èk oyj,a t,a, l, laf,afuda
fndaïn m%ydrhlska kdúl Nghska fofokl= urKhg m;aúh'
fuu isoaêfhka fmkS hkafka rcfha T;a;= fiajh wrla f.k isák fn!oaO
úfrdaë iy fldákag mCIj lghq;= lrk lf;da,sl ks<OdÍka m<uqj
bj;a l< hq;= njhs' tmuKla fkdj miq.sh hqo iuhkays§ ñh .sh
ish¿u ;%súO yuqod ks<OdÍka fjkqfjka hqla;sh bgqùug kï by; i|yka
l< lf;da,sl ks<OdÍka hqoaO wêlrKhlg muqKqjd oËqjï ,nd Èh
hq;=h'
wd.u fjkia lsÍu lrkq ,nk ;j;a Wml%uhla kï f,v iqj lsÍfï
foaj fufyhka u.ska frda. iqj fldg tu frda.Skaf.a wd.u fjkia lsÍug
lghq;= lsÍuhs' we;a; jYfhkau fuys§ lrkqfha uq,skau lf;da,sl T;a;=
fiajh yryd frda.h we;s lsÍuhs' Tjqkag ´kEu l,a mj;sk ^T¨j lelal=u"
wxYnd.h jeks frda.& frda.hla we;s lsÍfï yelshdj we;' tfukau iqj lsÍfï
yelshdjo we;s Tjqka lrkqfha uq,ska frda.h we;s lsÍuhs' bka miqj iqj lsÍfï
foaj fufyhkag meñKs miq frda.h iqj lsÍuhs' fuysÈ frda.shdg tu frda.h
we;s lf<a lf;da,slhskau nj fkd±k fn!oaO wd.u fjkia lr lf;da,sl
wd.u je,| .ekSu isÿ lrkq ,nhs'
±ka mdka .ek l:d lruq' 1960 .Kkaj, mdie,a j,g fkdñf,a nksia
f.ähla § oykdhl uy;d nksia udud úh' th Tyq iuyrúg lrkakg
we;af;a fyd|ys;ska úhyelsh' kuq;a weußldfõ wruqk jQfha isxy,hdg mdka
msá lEug mqreÿ lsÍuhs' wo lsisu fydag,hl yd,amsá j,ska idok ,o lEu
j._hla olakg fkdyel Bg fya;=j ù we;af;a yd,a msá j,g jvd mdka msá ,dN
ùuhhs lsisfjl=g lsj fkdyelsh' kuq;a th ld,hla ;siafia wmsg mqreÿ lrk
,oaola nj lsisfjla fkdlshhs' kuq;a i;H th fkdfõ i;H kï ,xldjg
mdkamsá imhk m%Sud iud.u úiska ;sÍ.= wegfha we;s fmdaIHodhS fldgi bj;a
fldg th wmkhkh lrk nj;a fmdaIHodhS fkdjk msIaGh muKla ,xldfõ
ck;djg wvqñ,g iemhk nj;ah' fuhska ;j;a isxy, ck;djf.a
ukaofmdaIKh jeä ù we;' fuh jeä jYfhka n,mdkafka ÿmam;a orejkagh'
by; i|yka jdßlh ,nd .ekSfïÈ 0'0113514 .Kk ,nd .kakd j.=j
jerÈh' tu j.=fõ fldgila my; i|yka lrñ'
} 50480
11
11 1 2
2
} 5048
11X 12 X 2
} 631
33
n = jdrsl .Kk
l = wka;su udih
a = wdrïNl udih
túg S = n (a+l)
n
2
= 110 (1+110) = 111 X 55
2 1
1977 n,hg meñKs tcdm wdKavq ld,h ;=< ,xldfõ uqo,a uqøKh
lsÍug Ndr ÿkafka ìh.u ksoyia fj<| l,dmfha msysá n%eânß ú,alskaika
iud.ugh n%s;dkH ryia T;a;= fiajh l%shd;aul ù ta u.ska ,xldfõ wd¾Ólh
úkdY lsÍug wkqn, fok wdldrhg tu uqo,a uy nexl=j yryd fkdj fjk;a
ks, fkdjk ud¾. j,ska wd¾Ólhg uqod yeÍu isÿ fldg we;' thska iuyrla
jdKsc nexl=j, ;ekam;a lsÍug yels jk fia ysñlï iy;sl m;a l%uhla
y÷kajdfok ,§' tys§ uqo,a ;ekam;a lrkakdf.a wkkH;djh nexl=j úiska
úuikq fkd,efí' 1991 j¾Ifha§ fuu l=uka;%Kh t<sorõ úh' thska miq tu
iud.fï ku f;dauia ú,dre f,i fjkia lr uqo,a uqøKh lsÍfï ld¾h È.gu
lrf.k hñka isà' tmuKla fkdj bkaÈhdkq uqo,a uqøKh lsÍu fydrryfia
tu iud.u u.ska lr we;' tu uqo,a bkaÈhdkq wd¾Ólh úkdY lsÍu i|yd
n%s;dkH ryia T;a;= fiajh úiska bkaÈhdkq wd¾Ólhg uqod yer we;'
3& Tn úiska miq.sh ld,h ;=< lrf.k .sh jHdmdrhla ^ uyd mßudkfha fyda
b;d l=vd m%udkfha& fkdis;+ mßÈ m%Yak we;sù kvqyn jkaÈ f.ùï wdh;kfha
jdyk wk;=rej,g ,laùu .sKs .ekSï wdÈfhka nxfldf,d;a Ndjhg m;aùo@
4& fjk;a fm!oa.,sl m%Yak
w /lshd wysñùu
wd kvq yn j,g meg,Su ^wjqreÿ .Kka we£ hk&
we ´kEu wdldrhl ;¾ckh lsÍula
wE fkdfhl=;a wdldrfha l,a .;jk frda. ^ms<sld wxY Nd.h
nrjd taâia fyda fjk;a ´kEu frda.hla&
W ksis l,jhi meñKsh;a iqÿiq iylrefjl= fidhd .ekSug
fkdyels ùu iy fkdis;+ f,i újdyh m%udo ùu'
7& Tnf.a .fï fyda m%foaYfha mkai,g fyda fn!oaO wd.ñl uOHia:dk
j,g fudkhï wdldrhl fyda ydkshla isÿ ù we;ao! ^miq.sh wjq 25
;=,&
8& Tn ±kg wOHdmkh ,nd we;;a fuf;la l,la iqÿiq /lshdjla ,nd
.ekSug fkdyels ù we;ao@
9& Tng we;s ´kEu m%Yakhla ksid ishÈú ydks lr .ekSfï ;rug Ôú;h
l,lsÍ we;ao@
10& Tnf.a mjqf,a fyda orejkaf.a fjk;a ´kEu m%YaKhla ^úiod .ekSug
wmyiq& we;so@
11& Tnf.a ksjfia fyda fudag¾r:fha mdjdÉÑ lrk .Eia is,skavrfha ^.Eia
msrjqï y,lska ñ,§ .kak úg& kshñ; .Eia m%udKh ;sfí±hs ielhla
we;sù we;so@
î' î' iS' frdhsg¾ jeks ngysr udOH jd¾;d lf,a iqud;%d ¥m; wi,
N+ñlïmdjla we;sùfuka iqkdñh we;sjQ njhs' ngysr udOHhka ngysr T;a;=
fiajdjkag wkqj lghq;= lrk n,fõ. nj fndfyda fokd fkdoks;s'
;jo ukqIH YÍrfha we;s jl=.vq yDoh" kyr fyda fjk;a ´kEu
wjhjhl ´kEu fodaIhla we;s fldg úlD;s lsÍfï yelshdj T;a;= fiajdjka
i;=h' Tjqka ta u.ska YÍrfha úlD;s lsÍï we;sfldg ta i|yd ie;alï
^nhsmdiajeks& j,g frda.shd f.dÿrefldg remsh,a ,CI .kkaj, fnfy;a
ks¾foaY lsÍug ffjoHjrhd fmd<Ujhs' fuu fnfy;a j,ska fldñia uqo,lao
ffjoHjrhdg ,efnhs Tyq úiska kshu lrkq ,nkafkao Tyqg Wmßu fldñia
uqo,la ,efnk ñ< wêl fnfy;a j¾.hkah' fuu wjia:dj,È ffjoHjreka
l%shd;aul jkqfha fnfy;a ksmojk nyqcd;sl iud.ï j, tacka;jreka
jYfhks fïjdg iïnkaO fkdjk ffjoHjreka isákqfha w;f,diails'
fuu kHdhu tkï frda. fnda fldg fnfy;a úlsKSfï kHdh b;d
meyeÈ,s jkafka f.dú;efka§h tkï l=Uqre f.dú;efka§ fhdok j,a kdYl
iy lDñ kdYl fnfy;a fj,djg lkakfhka lkakhg fjkia lsÍug isÿfõ'
Bg fya;=jkafka fmrÈ Ndú;d l< lDñ kdYl fyda j,a kdYl B,. lkakfha
we;sjk j,ame<Eá fyda lDñ Wjÿre i|yd Tfrd;a;= fkd§uhs' tkï w¨;a
j,ame, j¾. iy m,sfndaO j¾. j.dj" wdl%uKh lsÍuhs' ug tla;rd f.dú
uyf;la lSfõ fmdar iuÕ w¿;a j,ame<Eá weg j¾. j.djg tla fjk njhs'
f.dùka fuu fkdkj;sk l=uka;%Khg fldgqù isáh;a Tjqkag ta .ek
wjfndaOhla we;s uq;a m%;slu_hla fkdue;' kuq;a ñksia isrerg frda. fndafldg
fnfy;a úlsKSfï cdjdru yd ii|k úg f.dúhd .ek lsjhq;af;a th mqÿu
úh hq;= fkdjk ldrKhla njh'
;jo weia fmkSu ÿ¾j, lsÍu iy lkaj, weiSu ÿ¾j, lsÍu u.ska
weia lKakdä" isúldp iy Y%jH WmlrK j,g b,a¨ula we;slsÍu isÿlrkq
,nkafkao T;a;= fiajdjka úisks' f,dalfha fndfyda rgj,g wjYH isúldp iy
weialKakdä imhkq ,nkafka lf;da,sl rgla jk b;d,shhs'
bkamiq udf.a wjOdkh fhduq jQfha r;= l=rei jeks úfoaY ixúOdk
fj;h' ud Tjqkag §u i|yd ,smshla ms<sfh, lf<ñ' fuu ,smsfha lshjqfka
,xldfõ T;a;= fiajh md,kh lrkqfha lf;da,slhka nj;a Tjqka isxy, fn!oaO
ck;dj j| lrk nj;ah' r;=l=rei ixúOdkfha uQ,ia:dkhg .sh úg tys
m%Odkshd fkdisá neúka tys isá fjk;a iaúiag¾,ka; cd;sl ks<Odßfhl= fj;
ud fhduq lrjkq ,enqKs' Tyq lSfõ udf.a m%YaKh Tjqkag wod, fkdjk nj;a" ta
.ek lghq;= l< fkyels nj;ah' ud /f.k f.dia ;snQ ,smsh Ndr § wdmiq
meñKsfhñ' bkamiq uu .sfha cd;Hhka;r CIud ixúOdkfha ld¾hd,hgh' ta
jk úg tu ld¾hd,h fydxfldx fj; f.k f.dia ;snQ w;r tys isá ksfhdað;
jßh udf.a m%YaKhg wjOdkh fhduq lsÍu m%;slafIam l, w;r ta .ek
fydxfldx ld¾hd,h fj; olajd isák f,i lshd isáfhah'
tÈk rd;%S ld,fha§ nexl=jg ù ksod .;a w;r miqÈk Wofha f.or
hdug uy nexl=j bÈßmsg nia kej;=ï m<g .sfhñ' kej;;a ud meyerf.k
hdug w¿f.daiqjka /lisák nj ug fmkS .sfhah' uu jyd ta wi, ;snQ
iaúÜi¾,ka; ;dkdm;s ld¾hd,hg f.dia isÿùu lshd wdrCIdj b,a,d isáfhñ'
Tjqka lSfõ iji 3'00 jk f;la isákakg bv Èh yels nj;a Bg fmr l=ula
fyda mshjrla .; hq;= nj;ah' udf.a mshdf.a ifydaorfhl= fld<U .d¨
uqjfodr hqO yuqod l|jqf¾ fï jk úg fiajh l< neúka Tyqg ÿrl:kfhka
l:d fldg f.kajd f.k Tyq iuÕ mkdf.dv hqO l|jqf¾ msysá Tyqf.a ksjig
.sfhñ' fï wjia:dfõ§ iaúiag¾,ka; ;dkdm;s ld¾hd,fha ks<Odßhd ug b;d
fyd¢ka Woõ l< w;r udf.a wdrCIdj .ek ie,ls,su;a úh'
i;H.%yh
6' 1989 ckjdß 17 Èk wyqka.,a, ÿïßh nia wk;=r u.ska fn!oaO isiqka
45 la >d;kh fldg 80 lg ;=jd, isÿlsÍu'
9' 1989 j¾Ih ;=<§ .d¨ Èia;%slalh ;=< fm!oa.,sl nia r: 2lg fndaïn
;eîu u.ska mqoa.,hska 17 la muK >d;kh lsÍu iy ;j;a whg ;=jd,
isÿ lsÍu'
10' 1989 cQ,s ui .d,a, mqryf,a§ mj;ajk ,o m,d;a iNd /iaùug ld¾
fndaïnhla ;eîfuka fmd,sia ks<Odßfhl= we;=¿ 5 fofkla >d;kh
lsÍu'
11' Y%S' ,x' ks' m' Wm f,alïjrfhl=j isá wïn,kaf.dv Y%S' ,x' ks' m'
ixúOdhl w' u lreKdr;ak uy;d ji §u u.ska urKhg m;alsÍu'
12' 1992 uehs 21 jk Èk Y%S' ,x' ks' m fha fYa%Iag kdhlhl=j isá à' î'
b,x.r;ak uy;d urKhg m;a lsÍu'
t' cd' m rch meje;s ld,h ;=< lrk ,o by; i|yka wmrdO j,g
wu;rj my; i|yka wmrdO j,go rcfha lf;da,sl T;a;= fiajh
j.lsj hq;= w;r ta wkqj fmdÿck tlai;a fmruqK fufyhjk
woDYHudk n,fõ.h ù we;af;ao lf;da,sl T;a;= fiajh nj;a i|yka
lrñ'
14' fmdoqck tlai;a fmruqK n,hg m;a lsÍu i|yd rg mqrd l,n, we;s
lsÍu;a udoïfma fiakdkdhldrdufha iqÿje,af,a Wmr;k ysñhka
.uka.;a jdykhg .,aj,ska myr § miqj frdayf,a§ urKhg m;a
lsÍuo rg mqrd ukqIH >d;k 15 la isÿ lsÍu'
wdY%s; .%ka:
2& fjda¾ wekaâ mSia bka Y%S ,xld - à' ã' tia' ta' Èidkdhl