Name : .....

Class : .....

CONFIDENTIAL
4541/3
Chemistry
Paper 3
September
2009
1 hours
MAKTAB RENDAH SAINS MARA
SIJIL PELAJARAN MALAYSIA
TRIAL EXAMINATION
2009

CHEMISTRY
Paper 3
One hour and thirty minutes
DO NOT OPEN THIS QUESTION BOOKLET UNTIL BEING TOLD TO DO SO

1.

Write down your name and class in

the space provided
Tuliskan nama dan kelas anda pada
ruang yang disediakan.

2.

The question booklet is bilingual.

Buku soalan
dwibahasa.

3.

ini

adalah

dalam

Candidates are required to answer

all questions.
Calon dikehendaki menjawab semua
soalan.

For Examiners Use

Question

Full
Mark

15

18

17

Total

50

Mark

2
For
Examiners
Use

SULIT

4541/3

Diagram 1.1 shows the apparatus set-up for an experiment to measure the
questionbetween
booklet contains
12 printed
pagesM.
including
the front page.
potentialThis
difference
copper,Cu
and metal
The experiment
is repeated
by replacing metal M with metals J and Q. The results are used to determine the
position of metals M, J, Q and copper,Cu in the Electrochemical Series.
Rajah 1.1 menunjukkan susunan radas bagi eksperimen untuk mengukur beza keupayaan
antara kuprum,Cu dan logam M. Eksperimen ini diulangi secara menggantikan logam M
dengan logam J dan Q. Keputusan yang diperolehi digunakan untuk menentukan
kedudukan logam M, J, Q dan kuprum,Cu di dalam Siri Elektrokimia.
V

Copper, Cu

Metal M

Kuprum

Logam M

Copper(II) sulphate solution

1.0 mol dm-3
Larutan Kuprum(II) sulfat
1.0 mol dm-3

Diagram 1.1
Rajah 1.1

Diagram 1.2 shows the voltmeter readings for three pairs of metals; Cu/M, Cu/J
and Cu/Q respectively.
Rajah 1.2 menunjukkan bacaan voltmeter bagi tiga pasangan logam; Cu/M, Cu/J dan
Cu/Q.

Cu/M
Cu/M

Cu/J

Cu/Q

Cu/J

Cu/Q

Diagram 1.2
Rajah 1.2

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

SULIT

4541/3

Pairs of metal

Potential difference

Positive terminal

Pasangan logam

Beza keupayaan / (V)

Terminal positif

Cu and M

For Examiners
Use

Cu

Cu dan M

Cu and J

Cu

Cu dan J

Cu and Q

Cu dan Q

Table 1
Jadual 1

(a)

1 (a)

Record the voltmeter reading for the pairs of metal in Table 1.

Rekodkan bacaan voltmeter bagi pasangan-pasangan logam tersebut dalam
Jadual 1.

[3 marks]
[3 markah]

(b)

Arrange J, Cu, M and Q metals in descending order in the

Electrochemical Series.
Susun logam J, Cu, M dan Q dalam Siri Elektrokimia mengikut tertib menurun.

.......................................................................................................................
[3 marks]

1 (b)

[3 markah]

(c)

Iron is located between metal M and copper in the Electrochemical

Series.
Classify the metals into groups of more electropositive and less
electropositive metals than iron.
Logam ferum terletak antara logam M dan logam kuprum dalam Siri
Elektrokimia. Kelaskan logam-logam ini ke dalam kumpulan logam yang lebih
elektropositif dan kurang elektropositif daripada ferum.

More electropositive metals than iron Less electropositive metals than iron
Logam yang lebih elektropositif
berbanding ferum

Logam yang kurang elektropositif

berbanding ferum
1 (c)

[3 marks]
[3 markah]

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

For Examiners
Use

(d)

SULIT

4541/3

Diagram 1.2 shows a simple cell using copper and metal J.

Rajah 1.2 menunjukkan sel kimia ringkas menggunakan kuprum dan logam J.

Beginning of experiment
Blue solution

After 3 hours
Pale blue solution

Permulaan eksperimen
Larutan biru

Selepas 3 jam
Larutan biru pudar

Diagram 1.2
Rajah 1.2

(i)

Based on Diagram 1.2, state three observations.

Berdasarkan Rajah 1.2, nyatakan tiga pemerhatian.

1.

2.

3.

[3 marks]

1(d)(i)

[3 markah]

(ii)
1(d)(ii)

What would you observe at metal J if the cell is allowed to stand

for 6 hours?
Apakah yang anda akan perhatikan pada logam J jika sel ini di biarkan
selama 6 jam?

...
...
[3 marks]
[3 markah]

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

SULIT

4541/3

Two experiments are carried out to determine the relationship between the pH value
and the concentration of two alkaline solutions. The pH values of three different
concentrations of sodium hydroxide and ammonia solutions are recorded using pH
meter.

For Examiners
Use

Dua eksperimen dijalankan untuk menentukan hubungan antara nilai pH dengan kepekatan
bagi dua larutan alkali. Nilai pH bagi tiga kepekatan berbeza larutan natrium hidroksida
dan ammonia telah direkodkan menggunakan meter pH.

Diagram 2 shows the pH readings of the solutions in the experiments.

Rajah 2 menunjukkan bacaan pH bagi larutan-larutan dalam kedua-dua eksperimen

Concentration (mol dm-3)

Experiment

Solution

Eksperimen

Larutan

Kepekatan (mol dm-3)

0.1

0.01

0.001

Sodium
hydroxide
I

II

Natrium
hidroksida

Ammonia
Ammonia

Diagram 2
Rajah 2

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

For Examiners
Use

(a)

SULIT

4541/3

Based on Experiment I, complete Table 2.1

Berdasarkan Eksperimen I, lengkapkan Jadual 2.1

(i)

Name of variable

Action to be taken

Nama pembolehubah

Tindakan yang perlu diambil

Manipulated variable:

(i) The way to manipulate the variable:

Pembolehubah dimanipulasikan:

Cara mengubah pembolehubah

dimanipulasi:

Pembolehubah bergerak balas:

(ii) What to observe in the responding

variable:

Apa yang diperhatikan dalam

pembolehubah bergerak balas:

(ii) Responding variable:

.
(iii) The way to maintain the controlled
variable:
Pembolehubah yang dimalarkan:

(iii) Controlled variable:

Cara menetapkan pembolehubah

dimalarkan:

2(a)

...
....

Table 2.1
Jadual 2.1

[3 marks]
[3 markah]

(b)

Construct a table and record the results for Experiment I and II in the space
provided below.
Berdasarkan eksperimen ini, bina jadual dan rekodkan keputusan Eksperimen I dan II
pada ruangan di bawah.

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

SULIT

4541/3

2(b)

[3 marks]
[3 markah]

(c)

Based on the answer in Table 2.1, state the relationship between the concentration
of OH- ions and the pH value.

For
Examiners
Use

Berdasarkan keputusan eksperimen dalam Jadual 2.1, nyatakan hubungan antara

kepekatan ion OH- dengan nilai pH.

2(c)

[3 marks]
[3 markah]

(d)

Ammonia solution of 0.1 mol dm-3 has different pH value compared to sodium
hydroxide solution of the same concentration.
Explain why?
Larutan ammonia 0.1 mol dm-3 mempunyai nilai pH yang berbeza dibandingkan dengan
larutan natrium hidroksida yang sama kepekatannya.
Terangkan mengapa.

2(d)

[3 marks]
[3 markah]

(e)

Sodium hydroxide solution is a strong alkali while ammonia solution is a weak

alkali. State the operational definition for the strong alkali and weak alkali.
Larutan natrium hidroksida adalah alkali kuat manakala larutan ammonia adalah alkali
lemah. Nyatakan definisi secara operasi bagi alkali kuat dan alkali lemah.

2(e)

[3 marks]
[3 markah]

(f)

A sodium hydroxide solution has pH value of 9. Estimate the concentration of the

solution.
Suatu larutan natrium hidroksida mempunyai nilai pH 9. Anggarkan kepekatan larutan
tersebut.

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

2(f)

SULIT

4541/3

[3 marks]
[3 markah]

For
Examiners
Use

Diagram 3 shows a reaction between dilute acid and metal in Test tube I and
Test tube II.
Rajah 3 menunjukkan tindak balas antara asid cair dan logam dalam Tabung uji I dan
Tabung uji II.

Test tube I

Test tube II

Tabung uji I

Tabung uji II

Diagram 3
Rajah 3

The time taken for the reaction in Test tube II to complete is shorter than in Test
tube I.
Identify the factor that influences the difference in the observation between Test
tube I and Test tube II.
Masa yang diambil untuk tindak balas selesai bagi Tabung uji II adalah lebih pendek
berbanding Tabung uji I.
Tentukan faktor yang mempengaruhi perbezaan pemerhatian antara Tabung uji I dan
Tabung uji II.

Referring to Diagram 3, plan a laboratory experiment to investigate the factor that

influences the difference in the rate of reaction.
Merujuk Rajah 3, rancang satu eksperimen dalam makmal untuk mengkaji faktor yang
mempengaruhi perbezaan kadar tindak balas.

Your planning should include the following aspects:

Perancangan anda hendaklah mengandungi aspek-aspek berikut:

(a)

Aim of the experiment

Tujuan eksperimen

(b)

All the variables

Semua pembolehubah

(c)

Statement of the hypothesis

Pernyataan hipotesis

(d)

List of substances and apparatus

Senarai bahan dan radas

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

(e)

SULIT

4541/3

Procedure of the experiment

Prosedur eksperimen

(f)

Tabulation of data
Penjadualan data
[17 marks]
[17 markah]

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

10

SULIT

4541/3

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

11

SULIT

4541/3

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

12

SULIT

4541/3

INFORMATION FOR CANDIDATES

MAKLUMAT UNTUK CALON

1.
This question paper consists of three questions. Answer all
questions.
Kertas soalan ini mengandungi tiga soalan. Jawab semua soalan.

2.

Write your answers for Question 1 and 2 in the spaces provided in

the question paper.
Tuliskan jawapan bagi Soalan 1 dan 2 dalam ruang yang disediakan dalam kertas
soalan.

3.

Write your answers for Question 3 on the lined pages at the end of the
question
paper in detail.
Tuliskan jawapan bagi Soalan 3 pada halaman bergaris di bahagian akhir kertas soalan
ini dengan terperinci.

4.

Show your working, it may help you to get marks.

Tunjukkan cara mengira kerana ia boleh membantu anda mendapatkan markah

5.

If you wish to cancel any answer, neatly cross out the answer.
Sekiranya anda hendak membatalkan sesuatu jawapan, buat garisan di atas jawapan itu

6.
The diagrams in the questions are not drawn to scale unless
stated.
Rajah yang terdapat dalam soalan tidak dilukis mengikut skala kecuali dinyatakan
sebaliknya.

7.
Marks allocated for each question or part of the question is
shown in brackets.
Markah yang diperuntukkan bagi setiap soalan atau ceraian soalan ditunjukkan dalam
kurungan.

8.

The time suggested to complete Question 1 and 2 is 60 minutes and Question 3

is 30 minutes.
Masa yang dicadangkan untuk menjawab Soalan 1 dan 2 ialah 60 minit dan Soalan 3
ialah 30 minit

9.

You may use a non-programmable scientific calculator.

Anda dibenarkan menggunakan kalkulator saintifik yang tidak diprogramkan.

10.

Hand in all your answer sheets at the end of the examination.

Serahkan semua kertas jawapan anda di akhir peperiksaan.

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

[Lihat sebelah
SULIT

13

4541/3 2009 Hak Cipta MARA

SULIT

4541/3

[Lihat sebelah
SULIT