100% found this document useful (6 votes)
2K views192 pagesSihala-Vatthu-Daham-Vila-http-dahamvila-blogspot-com
ඉතා පැරණි සිංහල බණ කතා – හරිතාලතිස්සගේ කථාව
මෙසේ අසන්ට ලැබේ. සිංහලද්වීපයෙහි අනුරාධපුරයට බටහිර දෙසැ පස්යොදුනක් පමණ තැන මූද අසල භූමංගණ නම් ගමක් ඇත. එගම්හි බැලමෙහෙ කරන පවුලක් විසී. ඒ පවුලෙහි නිරෝගී ශක්තිමත් පුත්‍රයෝ සත් දෙනෙක් වූහ. එයින් වැඩිමහලු සදෙන වැඩ කළ නමුත් බාල වූ තිස්සයා කිසි වැඩක් නොකෙළ්ය. වැඩිමහලු සොහොයුරෝ මේ ගැන මෑණියන්ට පැමිණිලි කළහ.
මවුතොමෝ “තිස්සයා තවම වයසින් අඩුය, සෙල්ලමෙහි ඇලුනේය. වයස්ගත වෙන විට කරුණු වටහාගෙන වැඩ කරනවා ඇතැ’යි කීය. තිස්ස සොළොස් හැවිරිදි වියට පැමිණි කල්හි මවුපියවරු සමාන කුලයකින් සුමනා නමැති දැරියක් විවාහ කොට දුන්හ. ඒ අවස්ථාවේදී මවුතොමෝ ඈට ද්‍රව්‍ය පසක් දුනි.
ඒවා නම්: සහල් නැලියක්, මෝල්ගසක්, වංගෙඩියක්, පියන සහිත කලයක්, බත් කන භාජනයක් යන මේවායි. ඒවා දී ඇය වෙන්කොට වාසය කරවීය. දැරිය ඒවා රැගෙන එක් පසෙක හිඳගෙන අඬන්නට පටන් ගති. තිස්ස අවුත් අඬන බිරිය දැක “සොඳුර, කුමකට අඬන්නෙහිඳ’යි ඇසී. ඕ සියල්ල ඔහුට කීය. හෙතෙම:
(1) “සුමනාවෙනි, මා වැනි පුරුෂයකු ලබා කුමට අඬන්නෙහිද? පුරුෂ වීර්යය කොට තිගේ මනදොළ පුරවන්නෙමි. (2) තෝ සෝක නොකරව, බිය නොවෙව, මට පුරුෂ වීර්යය ඇතැ’යි කියා එසේ නම් සුමනාවෙනි හෙට සහල් නැළිය දෙකට බෙදා එක් කොටසක් සංඝයාට සලාක බත් සඳහා පිසව, එක් කොටසක් අපි දෙදෙන අනුභව කරන්නෙමු යි කියා විහාරයට ගොස් පසුදින සඳහා සංඝයාගෙන් භික්ෂුනමක් ලැබෙන සේ ආරාධනා කෙළේය.
සංඝතෙමේ ඒ සලාකය සඳහා බාල සාමණේරනමක් යැවී. හෙතෙම සීට්ටුව ලබා හෙට තිස්සගේ ප්‍රණීත වූ සලාක බත ලබන්නෙමි යි සතුටුව පසුදා කල් ඇතුවම ඔහුගේ ගෙට ගියේය. සුමනාතොමෝ ලුණූවිල කොළ සමඟ බත් ඔහුට දුණි. හෙරණ තෙමේ එය ගෙන නොසතුටුව ආසන ශාලාවට ගියේය. හැම සාමණේරවරු එක්ව එය බැලූහ. බලා සිනාසී තිස්සට “ලෝණකතිස්ස” යයි නමක් තැබූහ. සාමණේරතෙමේ සුමනාව බලා සිටියදීම ඒ බත අසුන්හලේ ගරාදි වැට අතරෙන් ඉවත දැම්මේය.
සුමනාව ගෙට ගොස් අඬමින් හුණි. තිස්ස අවුත් කුමට අඬන්නෙහිදැ යි ඇසූ විට සිදුවූ පුවත කියා ඔබට “ලෝණකතිස්ස” යයි නමක් පටබැන්දාහයි ද කීය. තිස්ස තෙමේ “මාගේ ආචාර්යවරයන් තැබූ නාමය ඉතා යෙහෙකි. මාගේ ඒ නම අනාගතයේදී මුළු දිවයිනෙහි ප්‍රකට වන්නේය, තෝ උකටලී නොවෙව‘යි කියා පසුදා උදෑසන දෑකැත්ත ගෙන කුඹුරකට ගොස් කුලියට ගොයම් කැපීය.
ශක්තිමත් හෙතෙම ඉක්මනින් බොහෝ ගොයම් කපා මිනිසුන්ගේ සිත් සතුටු කෙළේ ය. ඔවුහු මාධ්‍යහ්න කාලයේදීම ඔහුට වී අමුණක් දුන්හ. හෙතෙම එය ගෙන ගෙට ගොස් බිරියට දී මෙයින් මස්, මාලු, දීකිරි, ගිතෙල් ආදිය ගෙන ප්‍රණීත දානයක් සාදා දෙවයි කියා නැවත ගොස් ගොයම් කපන්ට පටන් ගති. හවස ද වී අමුණක් ලබාගෙන ආයේය.
මෙසේ හෙතෙම සැමදා වැඩ කරමින් බොහෝ ධාන්‍ය ලැබ දන් දුණි. ඔහුගේ දන් පිළිගන්නා භික්‍ෂූන්ගේ ගණන ද වැඩි විය. ඇතැම් විට දසනමක්, විසිනමක්, තිස් නමක්, හතළිස්නමක්, පණස්නමක්, සියක්නමක් ද, ඇතැම් විට ඊටත් වැඩි ගණනක් ද විය.
අවුරුදු දෙක තුනක් ඉක්ම ගිය කල්හි හෙතෙම දහස් නමකට වුවත් දන් දෙන්ට සමත් විය. ලෝණකතිස්ස තෙමේ මහාදානපතියෙකැයි හෙළදිව ප්‍රකට විය. බොහෝ භික්ෂූන්ට දන් දෙනු කැමැති හෙතෙමේ භික්ෂූන් වෙත පැමිණ “ස්වාමීනි, මම බොහෝ භික්ෂූන්ට දන් දෙනු කැමති වෙතත් භික්ෂූන් නොලබමි. කොතැන්හිදී බොහෝ භික්ෂූන් ලැබිය හැකිදැ’යි විචාළේය. “උපාසකය, නාගදීපයේ පරිභෝග චෛත්‍යයන් වැඳීම පිණිස බොහෝ භික්ෂූහු යති.
එහි ගොස් බොහෝ භික්ෂූන් ලබන්නෙහිය’යි භික්ෂූන් කීවිට හෙතෙම එහි ගොස් හරිතාල ගමේ නැවතී අත්වැඩ කොට බොහෝ ධනය ලබා ශ්‍රද්ධා ඇති පින් කැමැත්තෙක්ව චෛත්‍ය වන්දනාව පිණිස ආ ආ භික්ෂූන්ට දන් දෙයි. දශ නමකටද විසි නමකටද දහස් නමකට ද දෙයි. ඉන්පසු හෙතෙම “හරිතාලතිස්ස” යයි ප්‍රකට විය.
එක් දිනක් නවසියයක් භික්ෂූහු නවවරක් අවුත් ඔහුගේ දානය පිළිගත්හ. ඒ භික්ෂූන් අතරෙහි මිත්‍ර වූ රහත් දෙනමක් පුවඟු දිවයිනෙහි හිඳගෙන මෙසේ කථා කළහ. “ඇවැත්නි, දඹදිවත් හෙළදිවත් භික්ෂූන්ට ලාභ ලැබෙන තැන්ය. (3) මේ ද්වීප දෙකෙන් කොයි ද්වීපයෙහි මිනිස්සු වඩා ශ්‍රද්ධාසම්පන්න වෙත්ද? කොතැන්හි භික්ෂාව සුලභදැ’යි. එයින් එක් නමක් දඹදිවට පැසසී, එක් නමක් හෙළදිවට පැසසී. (4) මෙසේ කථාකොට පසුදා එක් නමක් දඹදිවට ද එක් නමක් හෙළ දිවට ද අහසින් ගියහ. (5) මධ්‍යාහ්න කාලයේදී භික්ෂූන් දන් වලඳා ගිය පසු සුමනා තොමෝ දොරකඩ සිටින්නී තවත් භික්ෂූ නමක් දිටී. (6) පිඬු සඳහා හැසිරෙන ඒ භික්ෂු නම දැක අතින් පාත්‍රය ගෙන තමාගේ ගෙට ඇතුල් විය.
(7) ඕ තොමෝ සහල්, ගිතෙල්, පැණි, මී පැණි රැගෙන සකුරු හා එක්කොට මිහිරි ප්‍රණීත බතක් උයා (8) එයින් පාත්‍රය පුරවා ආධාරකයක තබා දොරකඩට පැමිණියාය. (9) තෙරනම පාත්‍රය අතට නොගෙන “සුමනාවෙනි, පාත්‍රය අහසට දමව, මම කැමති තැනකට යන්නෙමි” යි කීය. (10) “ස්වාමීනි, මම එසේ නොකරමි; මට එවැනි බලයක් නැත; ඔබවහන්සේ පාත්‍රය රැගෙන කැමති තැනකට වැඩිය මැනවැ” යි ඕ කීය.
(11) තෙරනම පාත්‍රය රැගෙන සුමනාව බලා සිට
Uploaded by
APEPOTHCopyright
© Attribution Non-Commercial (BY-NC)
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
100% found this document useful (6 votes)
2K views192 pagesSihala-Vatthu-Daham-Vila-http-dahamvila-blogspot-com
ඉතා පැරණි සිංහල බණ කතා – හරිතාලතිස්සගේ කථාව
මෙසේ අසන්ට ලැබේ. සිංහලද්වීපයෙහි අනුරාධපුරයට බටහිර දෙසැ පස්යොදුනක් පමණ තැන මූද අසල භූමංගණ නම් ගමක් ඇත. එගම්හි බැලමෙහෙ කරන පවුලක් විසී. ඒ පවුලෙහි නිරෝගී ශක්තිමත් පුත්‍රයෝ සත් දෙනෙක් වූහ. එයින් වැඩිමහලු සදෙන වැඩ කළ නමුත් බාල වූ තිස්සයා කිසි වැඩක් නොකෙළ්ය. වැඩිමහලු සොහොයුරෝ මේ ගැන මෑණියන්ට පැමිණිලි කළහ.
මවුතොමෝ “තිස්සයා තවම වයසින් අඩුය, සෙල්ලමෙහි ඇලුනේය. වයස්ගත වෙන විට කරුණු වටහාගෙන වැඩ කරනවා ඇතැ’යි කීය. තිස්ස සොළොස් හැවිරිදි වියට පැමිණි කල්හි මවුපියවරු සමාන කුලයකින් සුමනා නමැති දැරියක් විවාහ කොට දුන්හ. ඒ අවස්ථාවේදී මවුතොමෝ ඈට ද්‍රව්‍ය පසක් දුනි.
ඒවා නම්: සහල් නැලියක්, මෝල්ගසක්, වංගෙඩියක්, පියන සහිත කලයක්, බත් කන භාජනයක් යන මේවායි. ඒවා දී ඇය වෙන්කොට වාසය කරවීය. දැරිය ඒවා රැගෙන එක් පසෙක හිඳගෙන අඬන්නට පටන් ගති. තිස්ස අවුත් අඬන බිරිය දැක “සොඳුර, කුමකට අඬන්නෙහිඳ’යි ඇසී. ඕ සියල්ල ඔහුට කීය. හෙතෙම:
(1) “සුමනාවෙනි, මා වැනි පුරුෂයකු ලබා කුමට අඬන්නෙහිද? පුරුෂ වීර්යය කොට තිගේ මනදොළ පුරවන්නෙමි. (2) තෝ සෝක නොකරව, බිය නොවෙව, මට පුරුෂ වීර්යය ඇතැ’යි කියා එසේ නම් සුමනාවෙනි හෙට සහල් නැළිය දෙකට බෙදා එක් කොටසක් සංඝයාට සලාක බත් සඳහා පිසව, එක් කොටසක් අපි දෙදෙන අනුභව කරන්නෙමු යි කියා විහාරයට ගොස් පසුදින සඳහා සංඝයාගෙන් භික්ෂුනමක් ලැබෙන සේ ආරාධනා කෙළේය.
සංඝතෙමේ ඒ සලාකය සඳහා බාල සාමණේරනමක් යැවී. හෙතෙම සීට්ටුව ලබා හෙට තිස්සගේ ප්‍රණීත වූ සලාක බත ලබන්නෙමි යි සතුටුව පසුදා කල් ඇතුවම ඔහුගේ ගෙට ගියේය. සුමනාතොමෝ ලුණූවිල කොළ සමඟ බත් ඔහුට දුණි. හෙරණ තෙමේ එය ගෙන නොසතුටුව ආසන ශාලාවට ගියේය. හැම සාමණේරවරු එක්ව එය බැලූහ. බලා සිනාසී තිස්සට “ලෝණකතිස්ස” යයි නමක් තැබූහ. සාමණේරතෙමේ සුමනාව බලා සිටියදීම ඒ බත අසුන්හලේ ගරාදි වැට අතරෙන් ඉවත දැම්මේය.
සුමනාව ගෙට ගොස් අඬමින් හුණි. තිස්ස අවුත් කුමට අඬන්නෙහිදැ යි ඇසූ විට සිදුවූ පුවත කියා ඔබට “ලෝණකතිස්ස” යයි නමක් පටබැන්දාහයි ද කීය. තිස්ස තෙමේ “මාගේ ආචාර්යවරයන් තැබූ නාමය ඉතා යෙහෙකි. මාගේ ඒ නම අනාගතයේදී මුළු දිවයිනෙහි ප්‍රකට වන්නේය, තෝ උකටලී නොවෙව‘යි කියා පසුදා උදෑසන දෑකැත්ත ගෙන කුඹුරකට ගොස් කුලියට ගොයම් කැපීය.
ශක්තිමත් හෙතෙම ඉක්මනින් බොහෝ ගොයම් කපා මිනිසුන්ගේ සිත් සතුටු කෙළේ ය. ඔවුහු මාධ්‍යහ්න කාලයේදීම ඔහුට වී අමුණක් දුන්හ. හෙතෙම එය ගෙන ගෙට ගොස් බිරියට දී මෙයින් මස්, මාලු, දීකිරි, ගිතෙල් ආදිය ගෙන ප්‍රණීත දානයක් සාදා දෙවයි කියා නැවත ගොස් ගොයම් කපන්ට පටන් ගති. හවස ද වී අමුණක් ලබාගෙන ආයේය.
මෙසේ හෙතෙම සැමදා වැඩ කරමින් බොහෝ ධාන්‍ය ලැබ දන් දුණි. ඔහුගේ දන් පිළිගන්නා භික්‍ෂූන්ගේ ගණන ද වැඩි විය. ඇතැම් විට දසනමක්, විසිනමක්, තිස් නමක්, හතළිස්නමක්, පණස්නමක්, සියක්නමක් ද, ඇතැම් විට ඊටත් වැඩි ගණනක් ද විය.
අවුරුදු දෙක තුනක් ඉක්ම ගිය කල්හි හෙතෙම දහස් නමකට වුවත් දන් දෙන්ට සමත් විය. ලෝණකතිස්ස තෙමේ මහාදානපතියෙකැයි හෙළදිව ප්‍රකට විය. බොහෝ භික්ෂූන්ට දන් දෙනු කැමැති හෙතෙමේ භික්ෂූන් වෙත පැමිණ “ස්වාමීනි, මම බොහෝ භික්ෂූන්ට දන් දෙනු කැමති වෙතත් භික්ෂූන් නොලබමි. කොතැන්හිදී බොහෝ භික්ෂූන් ලැබිය හැකිදැ’යි විචාළේය. “උපාසකය, නාගදීපයේ පරිභෝග චෛත්‍යයන් වැඳීම පිණිස බොහෝ භික්ෂූහු යති.
එහි ගොස් බොහෝ භික්ෂූන් ලබන්නෙහිය’යි භික්ෂූන් කීවිට හෙතෙම එහි ගොස් හරිතාල ගමේ නැවතී අත්වැඩ කොට බොහෝ ධනය ලබා ශ්‍රද්ධා ඇති පින් කැමැත්තෙක්ව චෛත්‍ය වන්දනාව පිණිස ආ ආ භික්ෂූන්ට දන් දෙයි. දශ නමකටද විසි නමකටද දහස් නමකට ද දෙයි. ඉන්පසු හෙතෙම “හරිතාලතිස්ස” යයි ප්‍රකට විය.
එක් දිනක් නවසියයක් භික්ෂූහු නවවරක් අවුත් ඔහුගේ දානය පිළිගත්හ. ඒ භික්ෂූන් අතරෙහි මිත්‍ර වූ රහත් දෙනමක් පුවඟු දිවයිනෙහි හිඳගෙන මෙසේ කථා කළහ. “ඇවැත්නි, දඹදිවත් හෙළදිවත් භික්ෂූන්ට ලාභ ලැබෙන තැන්ය. (3) මේ ද්වීප දෙකෙන් කොයි ද්වීපයෙහි මිනිස්සු වඩා ශ්‍රද්ධාසම්පන්න වෙත්ද? කොතැන්හි භික්ෂාව සුලභදැ’යි. එයින් එක් නමක් දඹදිවට පැසසී, එක් නමක් හෙළදිවට පැසසී. (4) මෙසේ කථාකොට පසුදා එක් නමක් දඹදිවට ද එක් නමක් හෙළ දිවට ද අහසින් ගියහ. (5) මධ්‍යාහ්න කාලයේදී භික්ෂූන් දන් වලඳා ගිය පසු සුමනා තොමෝ දොරකඩ සිටින්නී තවත් භික්ෂූ නමක් දිටී. (6) පිඬු සඳහා හැසිරෙන ඒ භික්ෂු නම දැක අතින් පාත්‍රය ගෙන තමාගේ ගෙට ඇතුල් විය.
(7) ඕ තොමෝ සහල්, ගිතෙල්, පැණි, මී පැණි රැගෙන සකුරු හා එක්කොට මිහිරි ප්‍රණීත බතක් උයා (8) එයින් පාත්‍රය පුරවා ආධාරකයක තබා දොරකඩට පැමිණියාය. (9) තෙරනම පාත්‍රය අතට නොගෙන “සුමනාවෙනි, පාත්‍රය අහසට දමව, මම කැමති තැනකට යන්නෙමි” යි කීය. (10) “ස්වාමීනි, මම එසේ නොකරමි; මට එවැනි බලයක් නැත; ඔබවහන්සේ පාත්‍රය රැගෙන කැමති තැනකට වැඩිය මැනවැ” යි ඕ කීය.
(11) තෙරනම පාත්‍රය රැගෙන සුමනාව බලා සිට
Uploaded by
APEPOTHCopyright
© Attribution Non-Commercial (BY-NC)
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
/ 192
