Scribd
Upload
72 views7 pages

CH NG Vii C M Biõn Vën Tèc, Gia Tèc V Rung 7.1. C M Biõn ®O Vën Tèc 7.1.1. Nguy N Lý ®O Vën Tèc

If you would like to sell this document rather than making it freely available, choose a price

Uploaded by

DuyPhạm
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
72 views7 pages

CH NG Vii C M Biõn Vën Tèc, Gia Tèc V Rung 7.1. C M Biõn ®O Vën Tèc 7.1.1. Nguy N Lý ®O Vën Tèc

If you would like to sell this document rather than making it freely available, choose a price

Uploaded by

DuyPhạm
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 7

Chng VII

cm bin vn tc, gia tc v rung


7.1. Cm bin o vn tc
7.1.1. Nguyn l o vn tc
Trong cng nghip, phn ln trng hp o vn tc l o tc quay ca
my. an ton cng nh ch lm vic ca my ph thuc rt ln vo tc
quay. Trong trng hp chuyn ng thng, vic o vn tc di cng thng c
chuyn v o tc quay. Bi vy, cc cm bin o vn tc gc ng vai tr quan
trng trong vic o vn tc.
o vn tc gc thng ng dng cc phng php sau y:
-

S dng tc k vng kiu in t: nguyn l hot ng da trn hin tng

cm ng in t. Cm bin gm c hai phn: phn cm (ngun t thng) v phn


ng (phn c t thng i qua). Khi c chuyn ng tng i gia phn cm v
phn ng, t thng i qua phn ng bin thin, trong n xut hin sut in ng
cm ng xc nh theo cng thc:
e=

d
dt

Thng thng t thng qua phn ng c dng:


(x ) = 0 F (x )

Trong x l bin s ca v tr thay i theo v tr gc quay hoc theo ng thng,


khi sut in ng e xut hin trong phn ng c dng:
e = 0

dF(x) dx
dx dt

Sut in ng ny t l vi vn tc cn o.
-

S dng tc k vng loi xung: lm vic theo nguyn tc o tn s chuyn

ng ca phn t chuyn ng tun hon, v d chuyn ng quay. Cm bin loi


ny thng c mt a c m ho gn vi trc quay, chng hn gm cc phn
trong sut xen k cc phn khng trong sut. Cho chm sng chiu qua a n mt
u thu quang, xung in ly t u thu quang c tn s t l vi vn tc quay cn
o.
7.1.2. Tc k in t
a) Tc k in t o vn tc gc
- 108 -

- Tc k dng mt chiu:
S cu to ca mt tc k dng mt chiu biu din trn hnh 7.1.
2

1
N

Hnh 7.1 S cu to ca my pht dng mt chiu


1) Stato 2) Rto 3) C gp 4) Chi qut

Stato (phn cm) l mt nam chm in hoc nam chm vnh cu, roto (phn
ng) l mt trc st gm nhiu lp ghp li, trn mt ngoi roto x cc rnh song
song vi trc quay v cch u nhau. Trong cc rnh t cc dy dn bng ng gi
l dy chnh, cc dy chnh c ni vi nhau tng i mt bng cc dy ph. C
gp l mt hnh tr trn mt c gn cc l ng cch in vi nhau, mi l ni vi
mt dy chnh ca roto. Hai chi qut p st vo c gp c b tr sao cho ti mt
thi im chng lun tip xc vi hai l ng i din nhau.
Khi r to quay, sut in ng xut hin trong mt dy dn xc nh theo biu
thc:

ei =

d i
dt

Trong di l t thng m dy dn ct qua trong thi gian dt:


d i = dS c d B i = dS c B iN

dSc l tit din b ct trong khong thi gian dt:


dS c = lvdt = lrdt

Trong :
l - chiu di dy dn.
v - vn tc di ca dy.
- vn tc gc ca dy.

r - bn knh quay ca dy.


Biu thc ca sut in ng xut hin trong mt dy:
e i = rlB iN

- 109 -

Sut in ng ng vi mt na s dy bn phi ng trung tnh:


Ep =

N 0 = nN 0
2

N - tng s dy chnh trn roto.


n - s vng quay trong mt giy.
0 - l t thng xut pht t cc nam chm.

Tng t tnh c sut in ng ng vi mt na s dy bn tri:


E t = nN0

(7.1)

Nguyn tc ni dy l ni thnh hai cm, trong mi cm cc dy mc ni tip


vi nhau, cn hai cm th mc ngc pha nhau.
b) Tc k dng xoay chiu

- My pht ng b:
S cu to ca mt tc k dng xoay chiu kiu my pht ng b biu
din trn hnh 7.2.
Thc cht y l mt my pht in xoay chiu nh. Roto (phm cm) ca
my pht l mt nam chm hoc t hp ca nhiu nam chm nh. Phn ng gm
cc cun dy b tr cch u trn mt trong ca stato l ni cung cp sut in ng
cm ng hnh sin c bin t l vi tc quay ca roto.
e = E sin t

(7.2)

Trong E = K 1 , = K 2 , K1 v K2 l cc thng s c trng cho my pht.

1
N
S

S
N

Hnh 7.2 S cu to ca my pht ng b


1) Stato 2) Rto

Gi tr ca c th tnh c theo E hoc .


- Xc nh t bin sut in ng:
Cun cm ng c tr khng trong:
Z i = R i + jL i

- 110 -

Trong Ri, Li l in tr v t cm ca cun dy. in p hai u cun ng vi


ti R c gi tr:
RE

U=

(R + R i )2 + (L i )2

RK 1

(R + R i )2 + (K 2 L i )2

(7.3)

T biu thc (7.3), ta thy in p U khng phi l hm tuyn tnh ca tc


quay . iu kin s dng my pht nh mt cm bin vn tc l R>>Zi sao
cho c th coi U E.
in p u ra c chnh lu thnh in p mt chiu, in p ny khng
ph thuc chiu quay v hiu sut lc gim khi tn s thp. Mt khc, s c mt ca
b lc lm tng thi gian hi p ca cm bin.
- Xc nh bng cch o tn s ca sut in ng: phng php ny c u im l
tn hiu c th truyn i xa m s suy gim tn hiu khng nh hng ti chnh
xc ca php o.
- My pht khng ng b:
Cu to ca my pht khng ng b tng t nh ng c khng ng b hai
pha (hnh 7.3).
Roto l mt a hnh tr kim loi mng v d t quay cng tc vi trc cn
o, khi lng v qun tnh ca n khng ng k.
Stato lm bng thp t tnh, trn b tr hai cun dy, mt cun l cun kch
thch c cung cp in p Vc c bin Ve v tn s e n nh Vc = Ve cos e t .

Ve

em
2

Hnh 7.3 S cu to my pht khng ng b


1) Cun kch 2) Rto 3) Cun o

Cun dy th hai l cun dy o. Gia hai u ra ca cun ny xut hin mt


sut in ng em c bin t l vi tc gc cn o:
e m = E m cos(e t + ) = kVe cos(e t + )

- 111 -

Trong k l hng s ph thuc vo kt cu ca my, l lch pha.

c) Tc k in t o vn tc di
Khi o vn tc di, vi dch chuyn ln ca vt kho st (> 1m) thng
chuyn thnh o vn tc gc. Trng hp o vn tc ca dch chuyn thng nh c
th dng cm bin vn tc di gm hai phn t c bn: mt nam chm v mt cun
dy. Khi o, mt phn t c gi c nh, phn t th hai lin kt vi vt chuyn
ng. Chuyn ng tng i gia cun dy v nam chm lm xut hin trong cun
dy mt sut in ng t l vi vn tc cn o.
S cm bin c cun dy di ng biu din trn hnh 7.4.
v

2
S

Hnh 7.4 Cm bin dng cun dy di ng


1) Nam chm 2) Cun dy

Sut in ng xut hin trong cun dy c dng:

e = 2 rNBv = lBv
N - s vng dy.
r - bn knh vng dy.
B - gi tr ca cm ng t.
v - tc dch chuyn ca vng dy.
l - tng chiu di ca dy.
Tc k loi ny o c dch chuyn vi mm vi nhy ~ 1V/m.s.
Khi dch chuyn ln hn (ti 0,5 m) ngi ta dng tc k c nam chm di
ng (hnh 7.5).
Cm bin gm mt nam chm di chuyn dc trc ca hai cun dy qun ngc
chiu nhau v mc ni tip. Khi nam chm di chuyn, sut in ng xut hin
trong tng cun dy t l vi tc ca nam chm nhng ngc chiu nhau. Hai
cun dy c mc ni tip v qun ngc chiu nn nhn c sut in ng
u ra khc khng.

- 112 -

b)

a)
Hnh 7.5 Cm bin c li t di dng
a) Cu to b) S nguyn l
1) Nam chm 2) Cun dy

7.1.3. Tc k xung

Tc k xung thng c cu to n gin, chc chn, chu ng tt trong


mi trng c hi, kh nng chng nhiu v chng suy gim tn hiu cao, d bin
i tn hiu sang dng s.
Tu thuc vo bn cht ca vt quay v du hiu m ho trn vt quay, ngi
ta s dng loi cm bin thch hp.
- Cm bin t tr bin thin: s dng khi vt quay l st t.
- Cm bin t in tr: s dng khi vt quay l mt hay nhiu nam chm nh.
-

Cm bin quang cng vi ngun sng: s dng khi trn vt quay c cc l,

ng vt, mt phn x.
a) Tc k t tr bin thin

Cu to ca cm bin t tr bin thin gm mt cun dy c li st t chu tc


ng ca mt nam chm vnh cu t i din vi mt a quay lm bng vt liu
st t trn c kha rng. Khi a quay, t tr ca mch t bin thin mt cch
tun hon lm cho t thng qua cun dy bin thin, trong cun dy xut hin mt
sut in ng cm ng c tn s t l vi tc quay.
3

2
Khe t

Hnh 7.6 S cu to ca cm bin t tr bin thin


1) a quay (bnh rng) 2) Cun dy 3) Nam chm vnh cu

- 113 -

Tn s ca sut in ng trong cun dy xc nh bi biu thc:


f = pn

p - s lng rng trn a.


n - s vng quay ca a trong mt giy.
Bin E ca sut in ng trong cun dy ph thuc hai yu t:
- Khong cch gia cun dy v a quay: khong cch cng ln E cng nh.
- Tc quay: Tc quay cng ln, E cng ln. Khi tc quay nh, bin
E rt b v kh pht hin, do vy tn ti mt vng tc quay khng th o c,
ngi ta gi vng ny l vng cht.
Di o ca cm bin ph thuc vo s rng ca a. Khi p ln, tc nmin o
c c gi tr b. Khi p nh, tc nmax o c s ln. Th d vi p = 60 rng, di
tc o c n = 50 - 500 vng/pht, cn vi p =15 rng di tc o c 500 10.000 vng/pht.
b) Tc k quang

Hnh 7.7 trnh by s nguyn l ca mt tc k quang o tc quay.


Ngun sng pht tia hng ngoi l mt diot pht quang (LED). a quay, t
gia ngun sng v u thu, c cc l b tr cch u trn mt vng trn. u thu l
mt photodiode hoc phototranzitor. Khi a quay, u thu ch chuyn mch khi
ngun sng, l, ngun pht sng thng hng. Kt qu l khi a quay, u thu quang
nhn c mt thng lng nh sng bin iu v pht tn hiu c tn s t l vi tc
quay nhng bin khng ph thuc tc quay.
4

Hnh 7.7 S nguyn l ca tc k quang


1) Ngun sng 2) Thu knh hi t 3) a quay 4) u thu quang

Trong cc cm bin quang o tc , ngi ta cng c th dng a quay c


cc vng phn x nh sng b tr tun hon trn mt vng trn phn x nh sng
ti u thu quang.
- 114 -

You might also like