0% found this document useful (0 votes)
392 views

1 - Classification of Casing

This document provides information for classifying and specifying casing used in oil and gas wells. It includes: 1. Dimensions for common casing sizes used for various applications like production casing, tubing, and drill pipe. 2. Properties and grades of casing materials, including minimum yield strengths for different grades from H-40 to V-150. 3. Dimensions and tolerances for casing components like wall thickness, outside diameter, and drift diameter. 4. Explanations of casing connections, testing procedures, and formulas for calculating critical ratings like burst and collapse pressure.

Uploaded by

nabi
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
0% found this document useful (0 votes)
392 views

1 - Classification of Casing

This document provides information for classifying and specifying casing used in oil and gas wells. It includes: 1. Dimensions for common casing sizes used for various applications like production casing, tubing, and drill pipe. 2. Properties and grades of casing materials, including minimum yield strengths for different grades from H-40 to V-150. 3. Dimensions and tolerances for casing components like wall thickness, outside diameter, and drift diameter. 4. Explanations of casing connections, testing procedures, and formulas for calculating critical ratings like burst and collapse pressure.

Uploaded by

nabi
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 68

Classification of casing

1. Outside diameter of pipe (e.g. 9-5/8”)


2. Wall thickness (e.g. ½”)
3. Grade of material (e.g. N-80)
4. Type of threads and coupling (e.g. vam)
5. Length of each joint (range) (e.g. range3)
6. Nominal weight (wt/ft) (e.g. 47 lb/ft)
‫اندازه لوله های جداری‪:‬‬
‫‪4 ½,5,5.5,6 5/8,7,7 5/8,7 ¾,8 5/8,9 5/8,10 ¾,11 ¾,13 3/8,13‬‬
‫‪5/8,16,18 5/8,20INCH‬‬
‫اندازه لوله های تیوبینگ‪:‬‬
‫‪1.050,1.315,1.660,1.900,2.063,2 3/8,2 7/8,3 ½,4,4 1/2INCH‬‬
‫اندازه لوله های آستری‪:‬‬
‫‪3 ½,4,4 ½,5,5 ½,6 5/8,7INCH‬‬
‫اندازه لوله های حفاری ‪:‬‬
‫‪2 3/8,2 7/8,3 ½,4,4 ½,5,5 ½,6 5/8INCH‬‬
‫کلیه لوله هائی که استاندارد باشند در جدول باال وجود دارند‪.‬‬
Grade Minimum yield strength Ultimate tensile strength
(PSI) (PSI)

H-40 40000 60000


J-55 55000 75000
K-55 55000 95000
C-75 75000 95000
L-80 80000 95000
N-80 80000 100000
C-95 95000 105000
P-110 110000 125000
V-150 150000 160000

ε
CASING STANDARD
Nominal weight: Based on the theoretical calculated
weight per foot for a 20 ft length of threaded and
coupled casing joint.

Plain end weight: the weight of the joint of casing with


out the threads and couplings.

Threaded and Coupled Weight: the weight of a casing


joint with threads on both ends and coupling at one
end.

The plain end weight and threaded and coupled


weight are calculated using API formulas.
API standards include three length ranges,
which are:

R-1: joint length must be within the range of 16-25 feet,


and 95% must have lengths greater than 18 feet.

R-2: joint length must be within the range of 25-34 feet,


and 95% must have lengths greater than 28 feet.
Casing properties are defined as:

Yield strength: the tensile stress required to produce


a total elongation of 0.5% per unit length.

Collapse strength: the maximum external pressure or


force required to collapse the casing joint.

Burst strength : the maximum internal pressure


required to cause a casing joint to yield.
Casing standard

Inside diameter (ID) is specified in terms of wall


thickness and drift diameter.

The minimal permissible pipe wall thickness is 87.5%


of the nominal wall thickness.

The drift diameter refers to the diameter of a cylindrical


drift mandrel.

A bit of a size smaller than the drift, diameter will pass


through the pipe
Drift testing is usually carried out before the casing
leaves the mill and immediately before running it
into the well. Casing is tested through out its entire
length

Outside diameter (in) Tolerances (inch)


1.05-3 1/2 +3/32 -1/32
4-5 +7/64 -0.75%OD
5 ½- 8 5/8 +1/8 -0.75%OD
>9 5/8 +5/32 -0.75%OD
API manufacturing tolerances for casing outside diameter.
‫طول ‪:DRIFT MANDRIL‬‬

‫برای اطمینان از راست بودن لوله با توجه به اندازه دریافت(‪ )D.D‬می بایستی‬
‫بصورت زیر باشند‪.‬‬

‫‪4 1/2≤OD≤8 5/8‬‬ ‫‪MANDRILL LENGTH=6INCH‬‬

‫‪8 5/8 ≤OD‬‬ ‫‪MANDRILL LENGTH=12INCH‬‬


Example:
consider a 7-in., 20 lb/ft casing, with a wall thickness, t
of 0.272 in calculate ID and drift diameter.

1. Solution:

Inside diameter = OD-2t


= 7-0.544
= 6.456

Drift diameter = ID-0.125


= 6.456-0.125
=6.331 in
Casing grad
• H-40
• Carbon type steel
• The lowest strength casing and tubing grade
• Minimum yield strength of 40000 psi
• Minimum tensile strength of 60000psi
• The maximum yield strength of 80000 psi
• Assures suitability for use in hydrogen sulfide
service
•J-55
•Both tubing and casing grade
•Minimum yield strength of 55000 psi
•Minimum tensile strength of 75000 psi
•Carbon type steel
•Maximum yield strength of 80000 psi
•Assures suitability for use in hydrogen sulfide
services
•K-55
•casing grade only
•Minimum yield strength of 55000 psi
•Minimum tensile strength of 95000 psi
•Carbon type steel
•Maximum yield strength of 80000 psi
•considered suitability for use in hydrogen sulfide at
all temperature
•K-55 was developed after j-55 and has a higher
tensile strength
• collapse and internal yield strength of both grads are
identical
•Casing joint strength of k-55 is 10% higher than j-55
•L-80
•Both a casing and tubing grade
•Minimum yield strength of 8000 psi
•Minimum tensile strength of 95000 psi
•Maximum yield strength of 95000 psi
•Most widely used high strength grade for hydrogen
sulfide service
•The method of manufacture can be either ERW or
seamless
•Steel is quench and tempered
•Have a maximum hardness requirement
•N-80
•Classified as an alloy type steel
•Minimum yield strength of 8000 psi
•Minimum tensile strength of 10000 psi
•Maximum yield strength of 110000 psi
•Not suitable for H2S at all temperature
•C-95
•casing grade only
•Minimum yield strength of 95000 psi
•Minimum tensile strength of 110000 psi
•Maximum yield strength of 105000 psi
•Manufacture by ERW or seamless
•Steel type is alloy
•Not suitable for H2s at lower temperature due to
the higher strength levels permitted
•API did not give C-95 a hardness limitation
•Not commercially used any more
•P-110
•Both casing and tubing grade
•Minimum yield strength of 110000 psi
•Minimum tensile strength of 140000 psi
•Maximum yield strength of 125000 psi
•Manufacture by ERW for casing and seamless for
tubing
•Steel type is alloy
•Not suitable for H2s at lower temperature due to
the higher strength levels permitted
•API did not give C-95 a hardness limitation
•Not commercially used any more
•V-150
•Not an API grade
•Minimum yield strength of 150000 psi to 180000 psi
•Commercially, it is very uncommon
•Not suitable for hydrogen sulfide services
:API ‫تقسیم لولهها از نظر ترد آنها‬

1-SHORT ROUND THREAD & COUPLING OR


8ROUND.
2-LONG ROUND THREAD & COUPLING OR LCSG.
3-BUTTRES(BTS)
4-EXTERNE LINE THREAD XCSG.
a) API 8 Round Thread

1- V-tipe thread
2- 60

3- 8 thread per inch STC

4-2 type thread

LTC
b) Buttress Thread
1- capable of transmitting higher axial loads
2- five thread per inch

c) vam Thread
1- modified version of buttress thread
2- double metal-to-metal seal at the pin end
d) Extreme line thread coupling
1- six thread per inch for 5-7 5/8 in
2- five thread per inch for 8 5/8-10 3/4in
3- increase wall thickness
3- used in elevated temp. & press.
e) BDS
1) Buttress double seal
2) Modification of the buttress thread
3) Five thread per inch
4- two way sealing
* a metal to metal seal between the cylindrical
mandrel of the box the conical shape of the pin
* sealing through the internal bevel of the shoulder
PROCESS OF MANUFACTURE‌)‫(روش‌های‌ساخت‌لوله‌های‌جداری‬:

1-SEAMLESS PROCESS

2-ELECTRIC WELD PROCESS(EWR)

:‫ گروه زیر میباشد‬4 ‫به‬API ‫تقسم بندی لولهها ازنظر گرید آنها در‬

GROUP1:(H-40,J-55,K-55, N80)SEAMLESS & ERW

GROUP2:(M-65,L-80, L-80-9CR,L-80-13CR,C-90,C-95,T-95)ONLY
SEAMLESS

GROUP3:P110 )(SEAMLESS WITH HIGH STRENGTH)

GROUP:Q-125 (SEAMLESS & SPECIAL


‫لولههای با گریدهای زیر در برابر ‪ SOUR SERVICE‬مقاوم میباشند‪.‬‬

‫‪L-80 , L-80-9CR,L-80-13CR,C-90, T-95,CRA‬‬

‫الزم به توضیح است که لولههای ‪ C-75‬دیگر تولید نمیشوند و لولههای‬


‫‪ C-95‬نیز برای ‪ SOUR SERVICE‬مناسب نمیباشند‪.‬‬

‫سطح مقطع لوله ‪: CROSS SECTION ARIA‬‬

‫‪CSA=As=(OD^2-ID^2)π/4‬‬
Common casing connections failure
1-Jump out:
2-fracture
3-thread shear
‫‪CALCULATION OF INTERNAL YEILD PRESSURE‬‬
‫)‪(BURST PRESSURE‬‬

‫فرمول تجربی رایج برای محاسبه ‪ B.P‬به شرح زیر میباشد‪:‬‬

‫))‪B.P=1.75(Ym/(D/t‬‬
‫‪D:out side diameter of pipe, in, t: wall thickness of pipe, in‬‬
‫‪t=(D-d)/2,‬‬
‫‪Ym: min yield strength , psi ,BP: burst press., psi,1.75 cons.‬‬

‫‪ :B.P‬رابطه مستقیم با گرید و ضخامت لوله دارد‪ .‬و با قطر خارجی رابطه عکس دارد‪.‬‬

‫مثال‪ :‬برای لوله ”‪B.P , 13 3/8 ,n80,72#,Id=12.347‬را محاسبه نمایید‪.‬‬


‫‪B.P=1.75*80000/(13.375/(13.375-12.347))=5380PSI‬‬
‫مسئله‪ B.P :‬برای لولههای ‪ 5”,L80,29#,32#‬را بدست آورید‪.‬‬
‫مسئله‪ B.P :‬برای لولههای ‪ 9 5/8”,53.5#,P110‬را بدست آورید‪.‬‬
:‫ عبارتند‌از‬C.R ‫ و‬B.P‫عوامل‌موثر‌بر‬
-1Ym
-2 D/t
-3 Axial Stress (Sa)

:‫ لوله‌های‌جداری‌و‌حفاری‬Collapse Resistance‌‫فرمول‌محاسبه‬

• If D/t≤α CR=2Ym.((D/t)-1/(D/t)^2
• If α <D/t≤β CR=Ym[A/ (D/t)-B]-C
• If β <D/t≤γ CR=Ym[f/ (D/t)-G]
• If γ <D/t CR=(46.95*10^6) /[ (D/t) (D/t)-1)^2]

.‫با توجه به جدول ارائه شده تهیه خواهد شد‬G,F,C,B,A,γ , β, α, ‫پارامترهای‬


‫مثال‪:‬‬
‫‪ C.R‬برای لوله‪CSG 13 3/8,N80,72#,ID=12.347‬را بدست آورید‪.‬‬
‫‪α=13.38‬‬

‫‪D/t=13.375/(13.375-12.347)=13.01‬‬
‫‪D/t≤ α‬‬ ‫‪C.R=2*80000(1.028-1)/(1.028)^2=4239PSI‬‬

‫مسئله‪:‬‬
‫‪ C.R‬جداری ‪ 7‬اینچ ‪P-110,32#‬را بدست آورید‬
‫تاثیرتنشهای محوری ‪ Axial stress‬بر‪ B.P,CR‬با توجه ‪Ellipse of‬‬
‫‪:Biaxial yield stress‬‬

‫میزان ‪ BP,CR‬لولهها هنگامی که تحت تأثیرکشش و یا فشار قرار میگیرند تغییر میکند‪.‬‬
‫طبق آزمایشات متعددی که صورت گرفته است ثابت شده است نحوه این تغییرات روی یک‬
‫بیضی مطابق شکل ارائه شده صورت میگیرد‪.‬‬

‫عددهای محور افقی این شکل نشان دهنده ‪)Sa/Ym)*100‬‬


‫و عددهای محور قائم آن بیان کننده ‪(CCR/TCR)*100‬‬
‫و عالمتهای زیر در مورد آنها به کار برده میشوند‪.‬‬
‫‪CCR: Correct Collapse Resistance‬‬
‫‪TCR: Tabulate Collapse Resistance‬‬
‫‪CCF: Collapse Correct Factor‬‬
‫‪BCF: Burst Correct Factor‬‬
‫‪CBP: Correct Burst Pressure‬‬
‫برای بدست آوردن ‪ CCF‬و در نتیجه ‪CCR‬به ترتیب زیر عمل میکنیم‪:‬‬

‫• نسبت ‪ )Sa/ym)*100‬را بدست میآوریم‪.‬‬


‫• این نسبت را روی محور افقی بیضی مربوطه می یابیم‪.‬‬
‫(‪(Ellipse Biaxial Yield stress‬‬
‫• به طور قائم از آنجا پایین میآییم تا بیضی را قطع کند‪.‬‬
‫• به طور افقی حرکت میکنیم تا محور قائم را قطع کند‪.‬‬
‫• عددی که روی این محور میخوانیم بشرح زیر تبدیل به ‪ CCF‬و آنگاه‬
‫‪CCR‬میشود‪.‬‬

‫عدد قراعت شده روی محور قائم تقسیم بر‪CCF =100‬و‪CCR=CCF*TCR‬‬


‫مثال‪:‬‬
‫‪CCR‬را برای لوله ‪13 3/8,N-80,72,‬با‪TCR=2670psi‬در حالت های‬
‫تنش کششی ‪20000‬و‪40000‬و‪75000‬و‪80000‬حساب کنید‪.‬‬

‫‪.1‬عدد محور افقی= ‪ 25=) 80000/20000(*100‬در نتیجه عدد محور قائم ‪85‬‬
‫میشود‪.‬‬
‫بنابراین ‪CCR=(85/100)*2670=2270PSI‬‬

‫‪.2‬عدد محور افقی= ‪50=)80000/40000(*100‬درنتیجه عدد محور قائم ‪65‬‬


‫میشود‪.‬‬
‫‪CCR=(65/100)*2670=1740PSI‬‬
‫و به ترتیب ‪ CCR‬برای تنشهای کششی ‪75.000‬و‪ 80.000‬به ترتیب ‪ 267‬و‬
‫صفر پام می|باشند‬
‫همانطوری که از مثال فوق پیداست هرچقدر میزان تنش کششی افزایش بیابد میزان ‪ CR‬لوله‬
‫کاهش می یابد‪ .‬اما تجربه نشان میدهد نیروی کششی روی ‪ B.P‬اثر مستقیم دارد‪ .‬یعنی‬
‫هرچقدر تنش کششی بر روی لوله افزایش یابد میزان ‪ B.P‬آن نیز افزایش مییابد‪ .‬برای به دست‬
‫آوردن‪ BCF‬و در نتیجه ‪ CBP‬مطابق ‪ CCR‬عمل میکنیم با این تفاوت که در مرحله ‪ 3‬به‬
‫جای آنکه روی محور قائم پائین بیاییم باال میرویم تا منحنی را قطع کند و بقیه مراحل شبیه به‬
‫هم میباشد و عدد قراعت شده روی محور قائم ‪ BCF*100‬میباشد که بایستی‪:‬‬

‫‪CBP=TBP*BCF‬‬

‫تذکر‪ :1‬در صورت کامل نبودن بیضی (یعنی نصفه باالیی نباشد) برای یافتن ‪ BCF‬میتوانیم‬
‫مقدار روی محور افقی را در قسمت منفی جدا کنیم و پایین بیاییم تا منحنی را قطع کند و از‬
‫آنجا به محور عمودی خطی عمود میکنیم و ضریب ‪ BURST‬را‪ BF‬را به دست میآوریم‪.‬‬

‫تذکر‪ :2‬افزایش میزان ‪ BURST‬با افزایش نیروی کششی دارای یک حد ماگزیمم است که پس‬
‫از آن با زیاد شدن نیروی کششی میزان ‪ B.P‬کاهش مییابد‪ .‬اما در هر حال میزان ‪ B.P‬از‬
‫حالت بدون نیروی کششی ‪TBP‬بیشتر است‪.‬‬
‫‪:‬‬
‫‪CBP‬را برای جداری‪13 3/8,N-80,72# ,T.B.P=5380‬را برای تنشهای کششی‬
‫‪20000‬و ‪40000‬و ‪75000‬و‪ 80000‬به دست آورید‪.‬‬

‫‪1.‬‬ ‫‪Sa/Ym=20000/80000=0.25▬►BCF=110/100=1.10‬‬
‫‪▬►C.B.F=5380*1.10=5920PSI‬‬
‫‪2.‬‬ ‫*‪Sa/Ym=40000/80000=0.5▬►BCF=115/100=1.15▬►C.B.F=5380‬‬
‫‪1.15=6190PSI‬‬
‫‪3.‬‬ ‫‪Sa/Ym=75000/80000=0.9375▬►BCF=105/100=1.05▬►C.B.F=5‬‬
‫‪380*1.05=5650PSI‬‬
‫‪4.‬‬ ‫*‪Sa/Ym=80000/80000=1.0▬►BCF=100/100=1.00▬►C.B.F=5380‬‬
‫‪1.00=5380PSI‬‬
‫همانطوری که پیداست تا حدود نسبت‪ CBP , Sa/Sm=60%,‬با افزایش کشش‬ ‫‪‬‬
‫مقدارش روبه باالست و پس از آن کاهش مییابد‪.‬‬
‫مسئله‪:‬‬
‫مطلوب است‪ CCR,CBP‬برای لوله آستری‬
‫‪7,32#,P-110,ID=6.094,TCR=10670,TBP=11640 PSI‬‬

‫را در تنشهای کششی‪100.000 ،90.000 ، 60.000 ، 30.000‬‬


‫‪110.000‬و ‪ 125.000‬به دست آورده و با هم مقایسه کنید‪.‬‬
‫ثر‌تنش‌های‌فشاری‌برروی‌مقاومت‌پوکشی‌و‌سوراخ‌شده گی‌لوله‌ها‪‌:‬‬

‫‪Effect of axial compression on BP & CR‬‬

‫در حالت فشاری ‪ COMPRESSION‬برعکس حالت کشش میباشد به‬


‫طوریکه در این حالت با افزایش نیروی فشاری میزان ‪ Collapse‬لولهها‬
‫افزایش و میزان ‪ Burst‬آنها کاهش مییابد‪.‬‬
‫افزایش ‪ C.R‬با افزایش فشار دارای یک ماگزیمم است که پس از آن با ازدیاد‬
‫فشار ‪ C.R‬کاهش مییابد اما در هر حال از حد بدون فشار بیشتر است‬
‫حال اگر مثال قبل را با فرض اینکه نیروها فشاری باشند نتایج زیر بدست می آید‪.‬‬

‫‪Sa‬‬ ‫‪Sa/Ym*10‬‬ ‫‪BCF‬‬ ‫‪CCF‬‬ ‫‪CBF‬‬ ‫‪CCR‬‬


‫‪0‬‬
‫‪-20000‬‬ ‫‪-25‬‬ ‫‪0.85‬‬ ‫‪1.10‬‬ ‫‪4570‬‬ ‫‪2940‬‬

‫‪-40000‬‬ ‫‪-50‬‬ ‫‪0.65‬‬ ‫‪1.15‬‬ ‫‪3497‬‬ ‫‪3070‬‬

‫‪-75000‬‬ ‫‪-93.75‬‬ ‫‪0.10‬‬ ‫‪1.05‬‬ ‫‪538‬‬ ‫‪2800‬‬

‫‪-80000‬‬ ‫‪-100‬‬ ‫‪0.00‬‬ ‫‪1.00‬‬ ‫‪0.00‬‬ ‫‪2670‬‬


‫معادله بیضی در حالت عادی‪:‬‬
‫‪(X^2/a^2)+(Y^2/b^2)=1‬‬
‫معادله بیضی در حالتی که ‪45‬درجه چرخیده باشد‪.‬‬
‫‪X^2+Y^2-XY-10000=0‬‬
‫مثال‪:‬برای لوله ای که درآن نسبت ‪ Sa/Ym=0.228‬می باشد‪BCF,CCF‬را حساب کنید‪.‬‬

‫‪X=0.228*100=22.8 ▬►(22.8^2)+Y^2-XY-10000=0▬►Y1‬‬
‫‪=-86.63,Y2=109.43‬‬
‫‪BCF=1Y1/100=0.8663=|Ymin|/100‬‬
‫‪CCF=Y2/100=1.0943=Ymax/100‬‬
‫به ازای چه مقادیری از نسبت ‪Sa/Ym‬مقدار‪BCF‬و‪CCF‬ماگزیمم مقدار خواهند بود این‬
‫مقدارهای ماگزیمم چقدر است؟‬
‫=‪ X^2+Y^2-XY-10000=0▬►Y^2-XY+(X2-10000)=0 ▬►Y‬ریشه معادله درجه ‪2‬‬

‫از‪Y‬مشتق گرفته و مساوی صفر قرار داده مقدار های ‪X‬را بدست آورده عدد مثبت برای ماگزیمم‬
‫‪ BCF‬و عدد منفی برای ماگزیمم مقدار ‪ CCF‬درریشه درجه دوم قرار میدهیم و با حل‬
‫هرکدام مقادیر ماگزیمم برای ‪ BCF=1.1547,CCF=-1.1547‬به دست خواهد آمد‪.‬‬
‫‪‬معادله‌بیضی‌داده‌شده‌که‌‪‌45‬درجه‌حول‌محور‌چرخیده‌را‌بیابید‪.‬‬
‫اصول‌طراحی‌لوله‌های‌جداری‪Casing design‬‬

‫در طراحی لولههای جداری ابتدا بر اساس تجزیه شیمیایی سیال سازند و یا‬
‫مخزن از لحاظ میزان خوردگی و درجه حرارت گرید لوله مناسب را انتخاب‬
‫میکنیم (این موضوع برای جداری که از آن تولید خواهد شد بسیار حساس و‬
‫مهم می باشد)‪ ،‬و در صفحه بعد به صورت مختصر آن را بررسی میکنیم‪.‬‬

‫هرچند این در این بحث منظور از طراحی جداری لولهها از لحاظ‬


‫‪ Collapse, Burst, Tension‬میباشد که مراحل آن را به صورت زیر‬
‫تقسیم بندی میتوان نمود‪:‬‬
‫‪-1‬انتخاب نوع گرید لوله از لحاظ خوردگی‬
‫برای این منظور با توجه به فشار مخزن فشارات جزئی هرکدام از عوامل کلراید‬
‫‪ H2S, CO2,H2O, Temperature‬مؤثر را به دست میآوریم‪ .‬برای این‬
‫منظور فشار مخزن را در درصد مولی آن جزء ضرب نموده و فشار جزئی آن گاز را‬
‫به دست میآوریم‪ .‬و بعد با توجه به دما و فشارات جزئی گازهای موجود در مخزن‬
‫نسبت تعیین گرید لوله با توجه به نمودار صفحه بعدی اقدام میکنیم‪.‬‬

‫‪-2‬با استفاده از تاریخچه حفاری چاههای مجاورحداکثر وزن گل برای حفاری چاه را‬
‫برای هر حفره به دست میآوریم‪ .‬برای حفاری مخزن آخرین فشار مخزن را از‬
‫مهندسی مخازن گرفته و با ‪ 200‬پام اضافه فشار وزن گل حفاری را محاسبه‬
‫میکنیم‪.‬‬

‫‪-3‬حداکثر فشار در نقطه جداره گذاری را با توجه به حداکثر وزن گل طراحی شده‬
‫محاسبه میکنیم‪ .‬الزم به ذکر است که در پارهای از موارد حداکثر فشار نقطه‬
‫جداره گذاری را فشار شکست سازند در نظر میگیرند‪.‬‬

‫‪-4‬اولین لوله را انتخاب میکنیم‪First Select .‬‬


‫از آنجایی که بحرانیترین برای ‪ Collapse‬در موقعی رخ میدهد که‬
‫بالفاصله پس از حفر کفشک چاه به حالت هرزروی کامل بیفتد بشویم و‬
‫بدترین نقطه دراین لحظه قسمت انتهایی جداری میباشد که از بیرون تحت‬
‫تأثیر فشاری معادل حداکثر فشار گل حفاری قرار دارد‪.‬‬
‫بنابراین با مراجعه به جدول لولهها‪ ،‬لولهای که از نظر گریدی برای شرایط‬
‫موجود در چاه مناسب بوده و از لحاظ اقتصادی نیز دارای قیمت پایینتری‬
‫داشته و دارای ‪ CR‬معادل با فشار حداکثر گل حفاری را داشته باشد را‬
‫انتخاب میکنیم‪ .‬از آنجایی که ‪ CSF‬در ته چاه کمترین مقدار را دارا بوده و‬
‫هر چقدر به سطح میآییم مقدار آن افزایش مییابد به طوری که در سطح‬
‫بینهایت میشود را حساب میکنیم‪.‬‬

‫‪CSF@BTM=CR/BHP‬‬
‫مرحله پنجم‪:‬‬

‫گرچه لوله انتخاب شده دارای مقاومت کافی در مقابل ‪ Collapse‬بوده و‬


‫میتواند تا سطح ادامه یابد‪ ،‬اما از آنجایی که میزان نیروی هایدر و استاتیک از‬
‫ته چاه به باال کاهش مییابد امتداد دادن لوله فوق با توجه به قیمت آن از حد‬
‫معینی به باالتر اقتصادی نمیباشد چرا که یک لوله ضعیفتر با قیمت کمتر‬
‫نیز جوابگوی فشارهای وارده خواهد بود‪.‬‬
‫لذا در این مرحله میخواهیم نقطهای رابیابیم که بتوانیم در آن نقطه یک لوله‬
‫ضعیفتر مناسب برای تحمل هایدر و استاتیک گل که شرایط بحرانی را تحمل‬
‫کند و در هیچ نقطهای ‪ CSF‬کمتر از یک نشود‪ .‬ازآنجایی که نوع لوله انتخاب‬
‫دوم معموالً مشخص میباشد بایستی عمق تعویض را به دست آورد که این کار‬
‫به چند صورت امکان پذیر میباشد‪.‬‬
‫در اینجا به سه روش بسنده نمودهایم‪:‬‬
‫‪-1‬روش ‪-2 TRY&ERROR‬روش محاسباتی ‪-3‬روش مهندس اسدی‬
‫‪-1‬روش ‪TRY & ERROR‬‬
‫در این روش با توجه به نوع لولهها از نظر گرید و ‪ CR‬لوله ضعیفتری که حداکثر عمق را که‬
‫بتواند با ‪ CSF‬یک جوابگوی فشار هایدر و استاتیک باشد را تعیین میکنیم‪ .‬اما از آنجایی که‬
‫در این عمق لوله تحت تأثیر نیروی کششی ناشی از وزن رشته لوله قویتر که به پایین آن‬
‫آویزان است می باشد مقدار ‪ CR‬آن کاهش یافته و در نتیجه ‪ CSF<1‬میگردد لذا با‬
‫محاسبه وزن لولههای آویزان شده به پایین میزان ‪ Sa‬در آن نقطه را حساب میکنیم و در‬
‫نتیجه ‪ CCR‬را به دست می آوریم‪.‬‬
‫هرچند که عالوه بر نیروی کششی وزن لولهها نیروی فشار هایدر و استاتیک بر لوله اثر میکند‬
‫که مقدار تصحیح شده ‪Sa‬را باید مطابق فرمولهایی که در زیر ارائه خواهد شد حساب کرد‪.‬‬
‫البته این رابطه حداکثر ‪ Sa‬را در حالت بحرانی ‪Complete lost‬یعنی موقعی که داخل‬
‫لولهها از گل کامالً خالی بوده محاسبه میکند‪.‬‬
‫حال پس از یافتن ‪ CCR‬از روی آن حداکثر عمقی را که میتواند این لوله ضعیفتر جوابگو‬
‫باشد مییابیم‪ .‬نقطه به دست آمده مطمئناً باالتر از نقطه قبلی خواهد بود که باز وزن بین نقطه‬
‫اول تا این نقطه برروی ‪ CR‬آن اثر گذاشته و در نتیجه‪ CSF‬را کاهش میدهد و باز ما را‬
‫مجبور میکند به همین طریق نقطه انتخابی را با همان روش باالتر ببریم تا باالخره به نقطهای‬
‫که ‪ CSF‬آن نزدیک به یک شود برسیم‪.‬‬
‌:‫مراحل‌گام‌بگام‌آن‌به‌صورت‌زیر‌می‌باشد‬

•(DEPTH OF INVESTIGATION)1=(CR*144)/(3.281*MW)= MT
•Bf=1-(MW/489.5)▬►Wb=Wa*Bf=(H-DOI1)*3.281*W*Bf= ……Lb
•Sa=Wb/A-(HYD.PRESS@ DOI1)*K
‫که‬
•X=Sa/Ym,CCF1=[(X-(4-(3X^2))^(1/2)]
•CCR1=CCF1*CR▬►CSF@(DOI)1=CCR1/BHP@(DOI)1
•(DOI)2=CCR1*144/(3.281*MW) ▬►Wb= (H-DOI1)*3.281*W*Bf=
……Lb
•Sa=(Wb/A)-HYD.P*K ▬► X=Sa/Ym,CCF2=[(X-(4-(3X^2))^(1/2)]
•CCR2=CCF2*CR (▬►CSF@(DOI)2= CCR2/BHP@(DOI)2

.‫ نزدیک به واحد یا در حد قابل قبول برسیم‬CSF ‫مراحل فوق را آنقدر تکرار میکنیم تا به‬
‫محاسبه‌به‌کمک‌فرمول‪‌:‬‬
‫‌‬
‫با فرض عمق چاه ‪ D‬متر و فاصله تغییر نوع جداری تا ته چاه ‪ L‬باشد و واحد ‪ W,MW‬برحسب‬
‫‪ PCF‬و سطح مقطع لوله باالیی برحسب ‪A:Squire in‬و ‪ k‬بدون واحد بوده و در رابطه آن نسبت‬
‫‪ D/d‬برحسب اینچ مربوط به لوله باالیی میباشد‪.‬‬

‫‪Sa=Wb/A-(HYD.PRESS@ DOI1)*K ▬►Wb=L*W*3.281*Bf,HYD.P‬‬


‫‪={(D-L)*3.281*MW*K}/144‬‬
‫اگر مقادیر مربوط به ‪Wb‬و‪ HYD.P‬را در فرمول مربوط ‪ Sa‬قرار داده و سپس در رابطه‬
‫‪ X=Sa/Ym‬اعمال نماییم‪ ،‬فرمول زیر برای ‪(X‬رابطه ‪ )1‬به دست میآید‪.‬‬
‫‪Y=[(X-(4 -(3X^2))^(1/2)]/2 ,CSF =[(X-(4 -(3X^2))^(1/2)]*CR/(2*HYD.P) ,CSF=1‬‬
‫►▬‬

‫اگر مقدار فشار هایدر و استاتیک را در فرمول قرار دهیم رابطه دوم به دست میآید‬
‫که با حل دستگاه شامل رابطه ‪1‬و‪ 2‬مقادیر مجهول به دست خواهد آمد‪ .‬برای‬
‫روشن شدن موضوع به مثال فوق توجه نمایید‪.‬‬
‫مثال‪:‬‬
‫مطلوبست طراحی ‪ 2.000‬متر جداری ‪13 8/3‬در یک چاه به قطر ‪ 17 2/1‬اینچ‬
‫قطر که با گل ‪ PCF75‬حفاری خواهد شد‪.‬‬
‫‪MAX BHP=2000*3.281*75/144=3418PSI‬‬

‫با مراجعه به موجودی انبار لولهها به فرض دو لوله زیر مناسب برای باال و پایین‬
‫انتخاب میکنیم‪.‬‬

‫‪13 3/8‬‬ ‫‪CR‬‬ ‫‪BP‬‬ ‫‪J.ST./1000‬‬ ‫‪BYS.ST/1000‬‬

‫‪S95,72#BTS‬‬ ‫‪3470‬‬ ‫‪6390‬‬ ‫‪1935‬‬ ‫‪1973‬‬

‫‪J55,68#,BTS‬‬ ‫‪1950‬‬ ‫‪3450‬‬ ‫‪1140‬‬ ‫‪1069‬‬


.‫ مناسب برای ته چاه خواهد بود‬S95 ‫ لوله اول‬BHP=3418 ‫با توجه به‬

CSF1=3418/3470=1.015
DOI1=1950*144/(3.281*75=1141MT,Bf=0.8468

Wf=(2000-1141)*3.281*72*0.8468=171832lbf
,A=19.4452sq in ,
K=0.3/[(13.375/12.415)^2-1]+1=2.8676

Sa=(Wb/A)-HYD.P*K=
171832/19.4452-(75*3.281*1141/144)*2.8676=3245

X=Sa/Ym=3245/55000=0.059,
Y=CCF2=[(X-(4-(3X^2))^(1/2)]=0.9692

CCR2=CCF2*CR=0.9692*1950=1890▬►
CSF=1890/1950=0.9692 NOT OK
DOI2=1890*144/(3.281*75)=1106
Sa=3777psi, X=3777/55000=.06867 ▬►Y=CCF2=0.9639
▬►CCR=1880
CSF=1080/(1106*75*3.281/144)=0.9947 NOT OK

DOI3=1080*144/3.281*75=1100 ▬►Sa=(2000-
1100)*3.281*72*.8468/19.4452-HP*K=3868 ▬►X=0.07,
Y=0.9631 ▬►CCR=1878
CSF=1878/(1100*3.281*75/144)=0.99914
‫حل‌به‌روش‌محاسباتی‪:‬‬

‫‪3.281 W  Bf 3.281 MW  K D  3.281 MW  K‬‬


‫(‪X  L‬‬ ‫‪‬‬ ‫‪)‬‬
‫‪A  Ym‬‬ ‫‪144Ym‬‬ ‫‪144Ym‬‬
‫‪X=2.76*10^-4L-0.178 ▬►L=3623X+645.63‬‬
‫‪Y=[(X-(4 -(3X^2))^(1/2)]/2=.0456(2000-L)75=1950(X-(4-3X^2)^1/2) ▬► 57X^2-‬‬
‫‪34.9x+1.64=0 ▬►x=0.561,0.0513 ▬►L=3623*.561+645.63=2678 NOT OK‬‬

‫‪▬► L=3623*.0513+645.63=831.44 OK ▬►DOI1=2000-831.44=1168.56‬‬

‫در حل مسئله به روش محاسباتی اگر بعد از پیدا کردن یک نقطه تحقیقی با استفاده از ‪CR‬‬
‫لوله باالیی و قرار دادن آن در فرمول ‪ DOI‬معلوم شد که مقدار ‪ Sa‬منفی شده است‪ ،‬به‬
‫معنای آن است که لوله تحت فشار میباشد و نقطه به دست آمده از آن را به عنوان نقطه‬
‫تعویض انتخاب میکنیم و دیگر آن را به طرف پایین تصحیح نمیکنیم‪.‬‬
‫حالت‌مسئله‌فوق‌را‌به‌کمک‌فرمول‌آقای‌مهندس‌اسدی‌می‌توان‌محاسبه‌کرد‪.‬‬
‫‪Burst‬‬
‫لولههایی را که بر اساس مقاومت ‪ Collapse‬آنها برگزیدهایم‪ ،‬بایستی مقاومتشان در مقابل‬
‫‪ Burst‬موجود در شرایط چاه نیز بررسی گردیده و با ‪ BSF≥1.125‬از مقاومت لوله در‬
‫مقابل ‪ Burst‬اطمینان حاصل کنیم‪ .‬چنانچه مقاومت لوله در مقابل ‪ Burst‬رضایتبخش‬
‫نباشد باید مجددً در طراحی ‪ Casing‬تجدید نظر نموده و از لولههای با ‪ BP‬باالتر استفاده‬
‫نمود‪ .‬بحرانیترین موضع برای ‪ Burst‬که باالترین نقطه لوله در سطح میباشد‪ ،‬در شرایطی‬
‫رخ میدهد که پس از حفاری کفشک چاه جریان یابد(این موضوع برای جداری ‪13 8/3‬اینچ‬
‫که درگچساران ‪6‬و‪7‬گذاشته میشود رخ میدهد‪ ).‬و آب نمک سازند تمام چاه را اشغال نماید‪ .‬و‬
‫حالت دوم هم زمانی است که پس از حفاری سازند و ‪ Cap rock‬وارد مخزن شویم و چاه‬
‫جریان یابد و تمام فضای جداری را پر نماید این موضوع معموالً برای جداری ‪9 8/5‬اینچ در‬
‫شرایط عادی در نظر گرفته میشود مگر اینکه شرایط زمین شناسی در اثر شکستگیهای‬
‫موجود شرایط بدتری را به وجود آورده باشد‪ .‬بنابراین پس از جریان یافتن چاه با توجه به‬
‫گرادیان سیال جریان یافته از سازند یا مخزن‪ ،‬هر چقدر که به سطح میآییم به اندازه فشار‬
‫سیال جریان یافته از فشار مخزن کاسته خواهد شد‪.‬‬
‫‪WHP=RESEVAL PRESSURE –HYD.PRESSURE‬‬
‫‪HYD.P=GRAD. OF FLOWING*DEPTH*3.281=…..PSI‬‬

‫‪‬الزم به تأکید است که در باالترین نقطه یعنی در سطح‪ ،‬ما دارای بیشترین ‪ Tension‬ناشی‬
‫از وزن لولههای پایین هستیم و همانطوری که میدانیم ‪Tension‬روی ‪ Burst‬لولهها اثر مثبت‬
‫داشته و باعث افزایش آن میگردد که به شرح زیر برآورد میشود‪.‬‬

‫‪•Sa@ Surface=Wb/A-HYD.P*K=Wb/A On surface‬‬


‫‪X=Sa/Ym, Y=[(X-(4 -(3X^2))^(1/2)]/2=CBF ▬►CBP=BP*CBF‬‬

‫‪•BSF=CBP/WHP‬‬

‫جداری طراحی شده در مثال قبلی را از لحاظ ‪Burst‬کنترل کنید‪.‬وزن سیا ل جریان یافته زیر‬
‫کفشک ‪74‬بوده باشد‪.‬وگرادیان فشار مخزن ‪1/1‬باشد‪.‬‬
‫‪WHP=7218-2000*3.281*74/144=3846‬‬
‫‪Res.P=1.1*3.281*2000/144=7216PSI‬‬
‫‪▬►Sa=Wb/A=19946psi‬‬
‫‪X=Sa/Ym=19946/55000=0.3627, Y=[(X-(4 -‬‬
‫‪(3X^2))^(1/2)]/2=1.1307 ▬►CBP=3450*1.1307=3901‬‬
‫‪▬►BSF=3901/3846=1.014‬‬
‫‪WHP=7218-2000*3.281*74/144=3846‬‬
‫‪‬گرچه فاکتور به دست آمده کمتر از ‪125/1‬میباشد‪ ،‬اگر احتمال وقوع وضعیت بحرانی در‬
‫نظر گرفته برای چاههای حفاری شده مجاور صفر باشد‪ ،‬گاهی میتوان با هماهنگی و‬
‫سنجیدن وضعیت حتی این طراحی را نیز پذیرفت‪.‬‬
‫اصل‌چهارم‌کنترل‌‪Tension‬لوله‌های‌طراحی‌شده‌‬
‫میزان ‪CR‬و‪ BP‬لولههای طراحی شده بعد از راندن آنها اهمیت پیدا میکند اما میزان‬
‫‪ Tension‬آنها در زمان راندن آنها و جهت مقاومت در مقابل وزن خودشان و یا‬
‫میزان اضافه کشش در هنگام گیر کردن آنها اهمیت دارد‪ .‬هرچند که عمالً در ایران با‬
‫توجه به قدرت دکلها و عمق چاهها برای جداریهای ‪13 8/3‬و‪9 8/5‬و‪ 7‬اینچ به علت‬
‫باال بودن میزان ‪ Tension‬کمتر نیازی برای کنترل ‪ Tension‬لولهها داشته باشیم‬
‫ولی به هر صورت به صورت زیر بررسی میگردد‪.‬‬
‫برای بررسی ‪Tension‬درهر بخش از لولههای مشابه طراحی شده بحرانیترین حالت‬
‫باالترین نقطه آنها میباشد‪ .‬از طرف دیگر با توجه به نوع رزوه آنها مقاومت بدنه آنها‬
‫کمتر از مقاومت محل اتصال ‪ Joint‬آنهاست و بعضی دیگر برعکساند‪ .‬لذا بایستی در‬
‫طراحی همیشه کمترین را در نظر گرفت و بر طبق استاندارد شرکت نفت در موقع‬
‫راندن جداری نبایستی ‪ TSF‬کمتر از ‪ 8/1‬و در موقع گیر ‪ Stuck‬کمتر از ‪ 3/1‬باشد‪.‬‬
‫اگر نقطه مورد بررسی در سطح باشد حداکثر اضافه کشش از رابطه زیر به دست‬
‫میآید‪:‬‬
‫‪MAX .OP=B.Y.ST. OR JT.Y.ST/1.3‬‬

‫واگر نقطه مورد بررسی در داخل چاه باشد و باالی آن لوله قرارداشته باشد‬
‫حداکثر اضافه کشش مجاز برابر است با‪ :‬وزن لولهها در مایع از باالی نقطه مورد‬
‫نظر‪MAX .OP=B.Y.ST. OR JT.Y.ST/1.3 +‬‬
CASING DISIGN
H=SHOE DEPTH ,FT
h=DEPTH OF 1ST CHANGEOVER POINT,FT
g=MUD GRADIENT,PSI/FT
f=MUD BUOYANCY FACTOR h

w=WEIGHT OF LOWER PIPE,LBS/FT


A=CROSS SECTIONAL AREA OF UPPER PIPE,SQ. In
M
K=DIMENSIONLESS CONSTANT OF UPPER PIPE
0.3
k  1
D / d ^2  1
D=OUTSIDE DIAMETER ,In
d=INSIDE DIAMETER ,In
CR=COLLAPSE RESISTANCE OF UPPER PIPE,PSI
B.WT=BUOYED WEIGHT ,Lbs
Csf=COLLAPSE SAFETY FACTOR
Yb=BODY YIELD STRENGTH OF UPPER PIPE,Lbs
H .w. f
a
Yb

w. f  g.A.k 4(b  2  c  2  bc)  3a  2c  2  a(2b  c)


b h
Yb 2(b  2  c  2  bc)

g
c  CSF
CR
‫پس برای پیدا کردن عمق نخستین نقطه تعویض از پایین ابتدا کمیتهای ‪ a,b,c‬را بر طبق‬
‫تعاریف ارائه شده محاسبه کرده و آنگاه مقادیر عددی آنها را در فرمول ‪ h‬قرار داده و عمق نقاط‬
‫تعویض طوری محاسبه میشود که ‪ CSF‬در آن نقاط دقیقاً برابر واحد یا هر عدد دلخواه و از‬
‫پیش تعیین شدهای میگردد‪.‬‬
‫فرمول ‪ h‬برای بدترین وضعیت یعنی وقتی که کیسینگ در چاه خالی شود میباشد و این فرمول‬
‫در واقع معادله یک بیضی است که محورهای آن در دستگاه کارتزین ‪ 45‬درجه در جهت عکس‬
‫عقربههای ساعت چرخیده باشد‪.‬‬

‫•اگر‌احتمال‌خالی‌شدن‌چاه‌وجود‌دارد‪‌:‬‬
‫الف‪ csf=0.85 :‬برای پایینترین بخش لولهها(مشروط بر اینکه این بخش زیر تاپ سیمان‬
‫واقع شود‪).‬‬
‫ب‪ csf=1.00 :‬برای بخشهای دیگر لولهها‬
‫•اگر‌احتمال‌خالی‌شدن‌چاه‌وجود‌ندارد‪‌:‬‬
‫الف‪ csf=0.65 :‬برای پایینترین بخش لولهها(مشروط براینکه حداقل دو بخش از لولهها زیر‬
‫تاپ سیمان واقع شوند) لیکن اگر فقط یک بخش از لولهها زیر تاپ سیمان قرار گیرند‬
‫‪ csf=0.85‬به کار برده شود‪‌‌.‬‬
‫ب‪ csf=0.85 :‬برای دومین بخش لولهها(مشروط بر این که این بخش نیز زیر تاپ سیمان‬
‫واقع شود‪).‬‬
‫پ‪ csf=1.00 :‬برای بخشهای دیگر در نظر گرفته شود‪.‬‬
‫این شرکت ‪ csf=1.1‬را فقط در مورد جداریهایی که در چاههای حفاری شده با هوا یا گاز‬
‫رانده میشوند توصیه میکند‪.‬‬

‫•تذکر‌‪‌:‬‬
‫در تعیین سایر نقاط تعویض به دو نکته زیر توجه نمایید‪:‬‬
‫‪-1‬برای هر نقطه تعویض برابر است با عمق آخرین نقطه تعویض قبلی‪.‬‬
‫‪-2‬دوم آن که وزن ظاهری لولهها را تا عمق آخرین نقطه تعویض قبلی باید در صورت کسر ‪a‬‬
‫منظور نمایید‪.‬‬

‫) ‪H .W . f  ( B.WT @ LAST .CHANGEOVER , POINT‬‬


‫‪a‬‬
‫‪Yb‬‬
‫مثال‪:‬‬
‫طراحی ‌‪‌ 2.000‬متر ‌جداری‪‌ 13‌ 8/3‬اینچ ‌در ‌یک ‌چاه ‌با ‌حفره ‌‪‌ 5/17‬اینچ ‌که ‌با ‌گلی ‌به‌‬
‫وزن‌‪75‬پوند‌بر‌فوت‌مكعب‌حفاری‌خواهد‌شد‌با‌توجه‌به‌موجودی‌انبار‌به‌شرح‌زیر‌‬
‫مورد‌نظر‌می‌باشد‪:‬‬

‫”‪13 3/8‬‬ ‫)‪CR(PSI‬‬ ‫)‪BP(PSI‬‬ ‫)‪Yb(LBS‬‬ ‫)‪A(sq.in‬‬ ‫‪k‬‬

‫‪72#,S-95,BTS‬‬ ‫‪3470‬‬ ‫‪6390‬‬ ‫‪1973000‬‬ ‫‪20.7677‬‬ ‫‪2.7296‬‬

‫‪68#,J-55,BTS‬‬ ‫‪1950‬‬ ‫‪3450‬‬ ‫‪1069500‬‬ ‫‪19.4452‬‬ ‫‪2.8676‬‬

‫‪61#,J-55,BTS‬‬ ‫‪1540‬‬ ‫‪3090‬‬ ‫‪962000‬‬ ‫‪17.4872‬‬ ‫‪3.1103‬‬


f=0.8468,g=0.5208,csf=1.00

H .W . f 2000 3.281 72  0.8468


a   0.3741
Yb 1069500

W . f  g. A.K 72  0.8468 0.520819.4452 2.8676


b   0.841610 ^4
Yb 1069500
g 0.5208
c  CSF  1.00  2.670710^ 4
CR 1950

h1=3605’=1098.74mtr
Determination of point (top section two)

3605 68  0.8468  180290


a  0.4032
962000

68  0.8468  0.5208 17.4872 3.1103


b  0.893 10^ 4
962000

0.5208
c  1.00  3.3818 10^ 4
1540
( 4(9.2141 10^ 8)  5.5777  10^ 8 0.6434 10^ 4
 h2    2686'  818.57mtr
2(9.2141 10^ 8) 2(9.2141 10^ 8)
.‫طراحی لوله ها را کنترل کند‬Burst Pressure ‫تعیین نقاط تعویض وقتیکه‬

B.LOAD @Q  H ( g ( formation)  g ( gas))  h( g (mud )  g ( gas))


L
BW  ( L  h)w. f LWf  Bw Wf  gak
Sa @ Q   h.g.k   h
A A A
Q
Sa L.W . f  Bw W . f  g. A.k
x@Q     h  a  b.h Walk
Ym Yb Yb
Yb
4  3x^ 2  x ( 4  (a  bh)^2 )  (a  bh)
y @Q   P
2 2
Bw

Csg Shoe H

.‫ ما خواهیم داشت‬Q ‫ در نقطه‬BSF ‫با توجه به تعریف ضریب ایمنی پارگی‬


BSF
y  BL  4  3(a  bh)^2  (a  bh)
Bp
2 BSF  gf  gg 
 ( gm  gg )  H  h   c (e  h )
Bp  gm  gg 

 (4b^2  c^2  2bc)h^2  2(c  b)(ec  a)  3abh  3a^2  4  (ec  a)^2  0


•Summery:
Bw  Lwf
a 
Yb
w. f  gAk
b 
Yb
2( gm  gg )
c  BSF  a
Bp
  4b ^ 2  c ^ 2  2bc
  3ab  e(c  b)
  3a ^ 2  e ^ 2  4
   ^ 2  
h 

THE END

You might also like