နှောင်းခေတ်ဟောင်းကလောင်းရှည် (သို့) ယောရွှေပြည်ကပုဂံ ကိုယော
နှောင်းခေတ်ဟောင်းကလောင်းရှည် (သို့) ယောရွှေပြည်ကပုဂံ ကိုယော
aESmif;acwfa[mif;u ]]avmif;&Sn}f }
(odrYk [kw)f
a,ma&Tjynfu yk*H
udka,m (abm*aA')
wnf;jzwfol - a':cif0gaqG (0g0g-tif;pdef)
pmwnf; (wm0efcH)
tzHk;yef;csD - cifMunfjzL
pmayAdrmefxkwf jynfolYvufpGJpmpOf
2015 ckESpf? yxrtBudrf? tkyfa& 1500
tcef; (1)
ordkif;a[mif;aemufcH a,majr&yf0ef;
a&S;,cifu a,me,fa'oonf rauG;wkdif;a'oBuD;
yck u ú L c½d k i f \ taemuf y d k i f ; ES i h f csif ; awmif w ef ; BuD ; \
ta&SUbufwiG f wnf&adS yonf/ a&S;a[mif;ordik ;f t& ,cifu
a,majr&yf0ef;onf {&m0wDjrpftaemufbufwpfvTm;rS
&ckdif½dk;rawmifwef;\ ta&SUajrmufbufESihf csif;awmifwef;
ta&SUbufxd? ,if;ajrmufzsm;aomifoGyfrS awmifbuf
apwkwå&mponfh awmifpOf (7) c½dkiftxd us,f0ef;aMumif;
qkdygonf/ omuDEG,f0ifbk&ifrsm;tp? yk*Hacwftavmif;
pnforl if;Bu;D tv,f uke;f abmifrif;quf jrefrmwkaYd emufq;kH
bk&if oDaygtxd pdk;rdk;cJhpOfumvrsm;u yHk&dyfrsm;udk ½IMunfh
jcif ; tm;jzih f a,ma'o\tajctae? taetxm;ud k
jrifawGUí&Edkifayonf/
odkYjzpfonfhtm;avsmfpGm a,me,f&yf0ef;\ tae
txm;t&yf&yftm; vkd&if;udk tESpfcsKyfum twdkqHk;enf;jzihf
pwifum wifjyjzpf&ayawmhonf/
rZdösra'o ]]oke}} trnf&Sdaom r[morwrif;onf
om;BuD;jzpfonfh u&ay:rif;om;udk ppfonfAdkvfyg tNcHt&H
1
tcef; (2)
a,majr&yf0ef;u
aESmif;acwf a&S;a[mif;avmif;&SnfNrdKU
yHkawmif yHknma'o a,majr&yf0ef;0,f a&S;usvSaom
avmif;&SnfNrdKUuav; wnf&Sdaeonf/
]] pvif;acsmif;a& pD;axGaxGESihf
&pfacG&H0ef; awmifbufurf;ü
at;csrf;om,m NrdKUwnf&GmrSwf
AsKyÜwfac:wGif a&S;,cifu
om"uaygif;ESihf NrdKUavmif;&Snf}} .....
[k avmif;&SnNf rKd U orkid ;f jyKprk w
S w
f rf;wifa&;tzGUJ rlMurf;
pmMunf h w k d u f c if a rmif (jyef M um;a&;^uef y uf v uf ) \
uAsmwpfy'kd u f kd tpjyKvsuf twdw&f mZ0ifukd vufvrS ;f rDorQ
avhvmrdonf/ okawoejyKrdcJhonf/
avmif;&Snfonf a*gwrjrwfpGmbk&m;ryGifhrD a&S;,cif
uyif ]]AsKyÜwf&Gm}} [k wGif&SdcJhaMumif;qkdyg\/
]]jref r mtp waumif ; u}} [k t qk d t & omuD 0 if
rif;rsKd;jzpfaom yxrwaumif;NrdKUwnf tbd&mZmrStp
avmif;&Snfyg0ifaom aqmNrdKUe,f ajryHk waumif;rif;qufaemufqHk; bdEéurif;txd yxrwaumif;
7
twGif;wGifyg0ifvsuf pvif;acsmif;\awmifbufurf;wGif
wnf&Sdaeavonf/
avmif;&Snf[k wGifaejcif;wGif a&S;rif;rsm;vufxuf
tcef; (3) awmftcguyif &mZ0ifwGif&SdcJhonf/ tavmif;pnfolrif;
&mZ0ifxJu avmif;&Snf ESihfpyfqkdifcJhonf? a'od,&mZ0iftjzpfvnf; usef&pfaecJh&
onf[k qdkMuonf/ ayguúHjynf taemf&xmrif;\ajr;awmf
a&S;tcgu ]]wpf&mhwpfyg;? vlrsK;d rsm;om;? rSwo f m;opfopf? omoemh'g,um tavmif;pnfolrif;ESihfpyfvsOf;í pum;
ckepfjrefrm? (rGef) rSmav;? &Srf;a&;oHk;q,f? ocsFmoG,fjy? tqkd&SdcJhonf/ [l;&m;aA'ifynm&SifwkdY\ a[mcsuft&
ajcmufq,fukvm;? cGJrSwfxm;onf jzpfyGm;okwNzdK;NzdK;wnf;}} awmif a wmf j rwf w G i f ouF e uf (ouF e f ; euf [ k v nf ; qd k ?
[k vlrsKd; (101) yg;&SdaMumif; zGJUqdka&;pyfxm;cJhonfh tqkd uRef ; euf [ k v nf ; qk d ) om;ES i h f w uG ¤if ; opf e uf o m;ü
&Sdonf/ uGJuGJjym;jym;odem;vnfap&efvnf; tao;pdwfum b0a[mif ; uuscJ h a om ypö n f ; trS e f ]]y&&S i f - jy'g;&S i f -
wifjyxm;cJhonf/ ywåjrm;rsuf&Sif}} &Sdonfqkd&m ppft*Fgav;yg;jzifh þa'oodkY
jrefrm (7) rsKd;? (rGef) (4) rsKd;? &Srf;rsdK; (30)? ukvm;rsKd; <ucsDa&muf&SdawmfrlvmcJhaMumif;qkd\/ bkef;wefcdk;aMumihf
(60) wkdYjzpfaMumif;qdkonf/ awmifawmfjrwfwiG f opfeufyifjrwftm; &SmazGawGU&Scd hJaMumif;ESihf
þwGif a&S;Arm (jrefrm) (7) rsKd;wGif Arm (jrefrm)? rsu&f iS af wmfu&kd &Scd ahJ Mumif; a'od,&mZ0iftjzpf ajymMuyg\/
ysL? awmifol? urf;,H? a,m? &ckdif? xm;0,fwkdY yg0ifonfESifh opfeufyifudkckwfvSJNyD; opfvHk;t½dkif;tm; awmifawmf
a&S;Arm (jrefrm) wkdYü wpfcktygt0ifjzpfaom ]]a,m}} wkdY wpfae&mrS xkd;cswGef;csapí wifaomae&mudk ]]wHk;wif}}
aexk d i f M u&m a,mXmeD w G i f ]]avmif ; &S n f N rd K U}} uav; [kvnf;aumif;? EG,fBudrfBuD;rsm; trsm;tjym;&Sd&m awmBuD;
wnf&Sdaeavonf/ avmif;&Snfonf a,myifjzpfav\/ jrufarSmifwGif EG,fBudrfBuD;rsm;udk &SmazG&,lMu&mae&mudk
a,mXmeDudk olwkdYa'o ,aeYtac:ta0:t& (3) ]]ydef;arSmif}} [kvnf;aumif;? BudrfEG,frsm;&SmazG&&SdMuNyD;
rsKd;cGJjcm;xm;onf/ ajrmufa,m (*efYa*gNrdKUe,f)? tv,fa,m pkaygif;um qufoaomae&mudk ]]BudrfBuD;}} [kvnf;aumif;
(xD;vif;NrdKUe,f)? awmifa,m (aqmNrdKUe,f) [líjzpf&m toD;oD; &Gmtrnf? acsmif;trnfwYdk emrnfwiG v f suf use&f pf
]]avmif;&SnfNrdKU}} uav;onf awmifa,mac: aqmNrdKUe,f cJhaMumif; qkdMuyg\/
14
apmif c G e f a wmf q uf ? vl r &S d (3) &G m rS m tpOf x rf ; NrJ o H k ; tonf*si;f tdyjf yifpk todjrefrmuyÜg;&So d nfuo dk m Edik o
f cl si;f
pyfapmifjzLtxnfa& (25) wkdufpdk; a&;pm; ¤if;apmifjzL rif;rIcefYxm;ygonf/ NrdKU&GmwGif uRefawmf uRJEGm;onfwkduf
(5) udk tdrfajcESihfysrf;rQcefYxm;í uRefawmfNrdKUolBuD;u uket f a&mif;t0,frsm;rSjzwfawmuf½;kd r&Spd w d wf al &mif;0,fvQif
uaomif;ajrmifwkdufa&mufqufoGif;&ygonf/ jzwfolqdkolwkdYuom pm;,l&ygrnf/
0gcGefawmfquf (5) &GmrSmvnf; tpOfqufNrJ 0gcGef qm;eHwifyg; taumuftpm;r&Sd qifaovQif? tpG,f
tcsdef (195) wdkufpdk;a&;pm; 19.50d xdrf;pm; 985d udk ESpaf csmif;udk wpfacsmif; NrKd UolBu;D u odr;f ,lonf/ wpfacsmif;udk
uaomif;ajrmifwdkufawmfa&mufqufoGif;ygonf/ t&mawmfqufoGif;onf/
za,mif ; cG e f q uf y suf & G m ygusef v l q uf o G i f ; NrJ uRJ0ifEGm;0ifrsm;udk wpfESpfvnfítvQifray:vQif
ausmufvJS&Gmu qufNrJtcGefrysuf pdk;pm;a&;pm; xdrf;pm; t&mawmfwpf0ufudk qkdif&mqufoGif;&onf/ wpf0ufrSm
50d^- udk vufaqmif,lwdkufawmfrSm ESpfpOfrjywf ay;acs uRefawmfNrdKUolBuD;u pm;,l&onf/ w&m;uGrf;zkd;rSm NrdKUe,f
qufoGif;&ygonf/ pyg;cGefqufusefvlr&Sd ajrmuf&GmrS twGif; pD&if&aus;&GmwGif pD&if&uGrf;zdk; b@mt&mawmf
tpOf p yg; 235 wif ; ud k &cd k i f c sif ; tvH OD ; uif ; 0jzpf í rsm;udk qdkif&mqufoGif;&ygonf/
pyg;awmfukd a&Tb0g;awmfatmuf rqufoiG ;f & avmif;&SnNf rKd U jrefrmuRefawmfrsKd; avmif;&SnfNrdKUyg (4) &GmrSmtpOf
wGif usDüpkxm;&onf/ twkdif; xrf;&GufNrJjzpfygonf/ uRefcsif;t½kdif;&Gm awmawmif
ppfa&;rif;rIray:&SdvQif ¤if;pyg;udka&mif;í aiGudk &Gmpk vlolaeonfh csif;&Gmrsm;rSm jrefrmuRefawmfrsKd;uJhodkY
a&Tb0g;awmfatmuf qufoGif;&ygonf/ pl;xdk;vuf,uf tcefYtxm;r& apmifcGef? 0gcGef? za,mif;cGef pyg;cGefawmf
xkwfaqmifonf csif;pkjzpfí 1129- ckESpfuonf bk&m; rsm;rSm tdrfajcenf;rsm;rqdk *sif;tcGefaotwkd;t,kwfr&Sd
a&Tvufawmfwkdif tcGefuspyg;udk rcHrodrf;&yg/ uRefcGef qufoGif;aqmif&GufNrJ&Sdygonf/
qufzsufusefvl&Sd (2) &Gmu qufNrJ uRefcGefqufcsif;wGif Nrd K UwG i f ; Nrd K Uol B uD ; tquf q uf p majrrS m BuD ; pm;
a,musmf;t&yfjrihf 2 F20 wa,mufudk ESpfpOfrjywf qufNrJ ted r f h t jrih f ^ a&T u Ref ; ^ted r f h ^ tjrih f ^ awmif a wmf ^
twkdif;tpD&ifcHxm; qufNrJay;,lNrJjzpfygonf/ acgif;a*smuf^uHv,f^vufyHAsm;^wdrfyg;tedrfh^tjrihf^
&pfacsmif;&Gm za,mif;tcsdef 10d^; ia[mif&GmrSm rifcHkv,f^qifaov,f^iBuHem;yif;v,f^ (12) &yfpm;
NrdKUolBuD;apcHNrJjzpfygonf/ tcGefawmfquf csif;&Gmrsm;wGif ajrtoD;oD;&Sdygonf/
3/ tk|fwkdufausmif; (aZ,sod'd¨) aps;&yf ta&SU r&S d o l r sm;tzd k Y acwå r Qem;aewnf ; cd k E k d i f a pjcif ; tvd k U iS m ?
4/ ta&SUrif;ausmif; aps;&yf ta&SUajrmuf tcaMu;aiGay;&jcif;r&Sdonfh Z&yfrsm;aqmufvkyfxm;&Sd
(rif;ausmif;BuD;) apjcif;wkdYrSmvnf; renf;vSyg/
5/ NrKd UqDr;D ausmif; aps;&yfta&SUajrmuf okomef? Z&yfrSty "r®m½HkESihfZ&yfrsm; ,cifu (23)
(ompD^&efatmifbHkom) ck &dScJh&mwGif ,cktcg (20) usef&Sdaeao;ayonf/
6/ vnfay:ausmif; aps;&yf awmifbuf txufazmfjyyg a&S;a[mif;tarGtESprf sm;udk axmuf½I
7/ awmifrif;ausmif; aps;&yf awmifbuf avh v mod & S d & jcif ; tm;jzih f NrKd U uav;u i,f y if i ,f j im;
8/ tif;ausmif; (r&Sdawmhyg) - aomfvnf; a&S;ESpfaygif;rsm;pGmu ]]avmif;&Snf}} [lonfh
9/ a&Tausmif; (r&daS wmhyg) abmvHk;uGif;ae&m a&S;usvaS om NrKd Ujyav;wpfNrKd Uonf &mZ0ifwiG f txift&Sm;
10/ py,f½akH usmif; NrKd Urtaemufawmif jzpfcJh&onfrSm trSefyifjzpfayawmhonf/
11/ a'geausmif; NrdKUrtaemuf xk d U aMumih f v nf ; a,majr&yf 0 ef ; ? a,ma&T j ynf ?
12/ ,Gef;ausmif; NrdKUrtaemuf a,mXmeD0,fwnf&Sdaeavaom avmif;&SnfNrdKUuav;udk
13/ tvnfausmif; NrdKUrtaemuf vma&mufcJhzl;Muol jynfoltaygif;wkdYu ]]a,mXmeDu yk*H}}
14/ tif;tkwfausmif; (r&Sdawmhyg) NrdKUrtaemuf [l í wif p m;ac:a0:aeMujcif ; vnf ; jzpf a vonf [ k o m
15/ uHay:ausmif; (r&Sad wmhyg) aps;&yf ta&SUawmif qdk&ayawmhrnf/
16/ refusn;f ausmif; (r&Sad wmhyg) aps;&yf ta&SUawmif
17/ NrKd Uopfausmif; (r&Sad wmhyg) NrKd Uopfawmifbuf
18/ uHvSausmif; uHvS&yf
azmfjyyg bkef;awmfBuD;ausmif;rsm;tjyif ,cktcg
omoemhEG,f0ifoDv&Sifrsm; oDwif;oHk;aom pmoifwkdufBuD;
(1) wkduf&SdNyD; oDv&Siftyg; (80) cefY&Sdygonf/
quf&jyefaomf a&S;tcgrsm;upí bmoma&;udpörsm;
usi;f yjcif;? &yfa0;e,fy,fprkH S a&mufvmMuukeaf om todtuRr;f
vnf a y:
ausmif ; wd k u f u
vuf & mwpf c k
0rf ; wG i f ; bk & m;
jyKjyifxm;aom apwDrsm;
bH k c k e pf q if h
jymom'f t wG i f ; u
oD a ygbk & if bk & m;
jyKjyifxm;aom apwDrsm;
tcef; (7)
emrnfxif&Sm; avmif;&SnfNrdKUu
bk&m;? ykxdk;? apwDawmfrsm;
(1) Zderm&fatmifjrrmvmbk&m;
NrdKUv,fbk&m; ac: jrrmvmbk&m;BuD;ESihfpyfvsOf;í
Zderm&fatmif jrrmvmbk&m;BuD; ausmufpmrSwfwrf;udkrawGU&aomfvnf; a&S;olBuD;rif;rsm;
rS w f o m;xm;cJ h a om yk & yd k u f r sm;t& omoemouú & mZf
(1762) ck? aumZmouú&mZf (580) jynfhESpfwGif NrdKUolBuD;
OD;wkyfESihf taygif;yg'g,umrsm; wnfxm;udk;uG,fcJhaMumif;
avhvmod&Sd&onf/
zdeyfawmf (144) awmif? ÓPfawmftjrihf (51) awmif
&Sdonfqdk\/ av;zufav;wefrkcf? *E¨uk#DwdkufESifh t&HapwD
(4) ql? yef;tkd;BuD; (4) vHk;jzihf wihfw,fpGm wnfxm;awmfrl
cJh\/
rlvwnfxm;cJah om apwDawmfukd ESpaf ygif; (766) ESpf
Mumaomtcg ,dk,Gif;rIrsm;&SdvmcJhonfESihf (1346) ckESpf?
jymodkvjynfh (15) &uf paeaeYü aus;Zl;&SifurÇmhomoemjyK
NrdKUv,f&Sd Zderm&fatmif jrrmvmbk&m;BuD;ESifh awmifykvkq&mawmfbk&m;BuD;ESihfwuG oHCmawmft&Sif
avmif ; &S n f j rif u G i f ;
63
cGí
J wdu k rf S &efou l kd ysuv f ,
G rf nfred aYf vonf/ rdeo Yf nft h wkid ;f aemifawmfb&k ifrif;acgifu uav;NrKd Upm; taemf&xm
vuf0J? vuf,m oHk;aMumif;pD csDapum tv,frSaeí rif ; apmtm; avmif ; &S n f N rd K Uud k pm;apcJ h \ / om;awmf
rif;&JausmfpGmvkdufavonf/ rif;&Jausmpf mG udk tif;0odjYk yefac:apcJ&h efred \ Yf / rif;&Jausmpf mG
rif;&JausmfpGmonf &JjrwfpGm trnf&qifudk pD;í onf avmif;&Snu f kd odr;f ydu
k &f rdum pcef;csem;aecJah vonf/
jrif;wyf&HNyD; ppfpnfudk,Grf;um ppfatmifvHudkvTifhvsuf avmif ; &S n f N rd K UwG i f omoempnf y if x G e f ; um;aeonf u d k
&efolwyfudkcsif;eif;azmufxGif;0ifa&mufwkdufcdkufavonf/ jrifawGU&í ppfatmifjrifjcif;txdrf;trSwftaejzihf bk&m;
rif ; &J a usmf p G m onf ol Y q if u d k cRef ; zG i f h í vT w f N yD ; apwDwnfvdkomqE´awmfjzpfay:av\/ wyfrSL;ppfuJrsm;ESihf
&Gyf&GyfcRHcRHwdkufonf? OD;pGmawGUaomqifonf ,SOfrdonf wkdifyifNyD; bk&m;wpfqludk NrdKU\taemuft&yfwGif wnfap
ESihfwpfNydKifeuf tm;csif;rwefívJonf/ aemufwpfpD;udk cJ\
h / ]]a&T*Bl u;D bk&m;}} [k bGUJ awmfrnfapNy;D rkcw f wH idk ;f rsm;ESifh
wdkufcdkufjyef&m &JjrwfpGmudkjrifonfESihf a[mifa[mifjrnfí wuG wnf x m;awmf r l c J h a vonf / aerif ; wpf q l t vm;
qk w f u majy;onf E S i h f ol Y w yf u d k ol e if ; rd a vonf / a&T*lbk&m;[k tajymrsm;\/ ,cktcsdefwGif ESpfaygif; (600)
wwd,qifESihfawGUjyef&m tpG,fcsif;,SOf,SufrdonfESihf ausmf MumvmcJhNyD;jzpf&m jyKjyifxdef;odrf;Ekdifjcif;r&Sdojzihf
wpfNydKifeuf aemufodkYvefum zifxdkifvJonf/ pwkw¬qifESihf a[mif E G r f ; ysuf p D ; vmaecJ h & m jyKjyif & ef v k d t yf a eaom
tpG,fcsif;,Suf ESmarmif;csif;vdefxkd;&m &JjrwfpGm\tm;udk taetxm;tjzpf jrifawGUEkdifayonf/
r,SOfomí vJjyefavonf/ rlvtpu a&T*lBuD;bk&m;onf aumZm (756) ckwGif
axm&mBuD ; ud k j rif a vvQif rif ; &J a usmf p G m onf zdeyfawmfrS pdezf ;l awmftxd ÓPfawmf (19) awmif&adS Mumif;
axm&mBuD ; \wyf x J o d k Y &J j rwf p G m ud k cRef ; uk e f z G i f h u m qkd\/ ½kyf&SifawmfjrwfoDwif;oHk;&m rkcfwGif opfeufom;
[l;[l;vQifvQif vTwfonf/ tiftm;csif;rrQonfudk jrifí (uRe;f euf) jzihNf y;D apNy;D ½kyyf mG ;awmfjrwftyg;wGif a&TwpfMuufO
olYqifESihfrwdkuf0Hhojzihf qifay:rSjrif;udkqif;vsuf jrif;wyf &Sdonf[k odkufordkif;rsm;xGufay:í rormolwkdY zsufqD;
ESihfckcHavaomf axm&mBuD;jrif;wyfESihf tif;0jrif;wyfwkdY jcif;rsm;&Sd\/ opfeufom;udk wl;um,laeMuojzihfvnf;
wk d u f M u&m axm&mBuD ; onf wk d u f y G J w G i f usavaomf apwDawmfrkcfonf ysufpD;jcif;udkBuHK&yg\/ ,if;a&T*lBuD;
ol Y w yf r sm;vnf ; upOf h u vsm;jzih f xG u f a jy;Muav\/ bk&m;rSm NrdKUtaemufwm (20) cefYuGmESihf tkwfausmif;
axm&mBuD; ppf½HI;avonf/ taemufbufwGif &Sdavonf/
tydkifpm;ay;oem;awmfrlxm;jcif;cH&onhf avmif;&SnfNrdKU
a'owGif crnf;awmf? r,fawmfwkdYtwGuf apwDwpfqludk
wnfapcJhonfqdkyg\/
a&S ; ya'o&mZf j ref r mbk & if r sm; eef ; wuf a omES p f ? tcef; (8)
bdodufcHaomESpfwkdYwGif EdkifiHawmftwGif; bk&m;apwDrsm; a&S;a[mif; bkef;awmfBuD;ausmif;rsm;
wnfMu\/ ysufpD;aeonfrsm;tm;vnf; jyKjyifrGrf;rHMu\/
eef;wuftxdrf;trSwf aus;Zl;w&m;txdrf;trSwfjzpfyg\/ avmif;&SnfomoemwGif bkef;awmfBuD;ausmif;aygif;
t"duewfueG ;f ewftrd rf sm;udv k nf; a&S;a[mif;rlvutwdik ;f (18) ausmif;&SdcJhonfwGif rSwfrSwfom;om; txifu&
jyKjyifapMu\/ jzpf&aom vGefcJhonfhESpfaygif; (100) ausmfuwnf;u
odkYjzpfí txufuqkdcJhonfhtwdkif; avmif;&SnfNrdKUwGif wnfaqmufxm;cJMh uaom bke;f awmfBu;D ausmif;Bu;D rsm;udo
k m
bk&m;apwDwpfqlwnfapcJhonf/ NrdKUolBuD; OD;oH'dkifudk azmfjyvdkuf&ayonf/
OD;pD;apNyD; wnfxm;ap&m 1242 ck? wefaqmifrkef;vqef;
(8) &ufwGif NyD;pD;aMumif;od&onf/ (1) rif;ausmif;BuD; (ac:) ta&SUrif;ausmif;
apwD a wmf \ tjrih f oH a wmif (11) awmif c eY f ? yxrausmif;xkdifaomq&mawmfrSm OD;yknmbd"Z*P
(zdeyfawmfrS pdefzl;awmftxdqdkvQif 13 awmifcefY) &Sd ajrpdkuf ygarmu© "r®mp&d,*dkPf;axmufq&mawmfbk&m; jzpfonf/
apwDawmfwpfqljzpf\/ (1231) ckwGif pvif;NrdKUwGifaexdkifaom ausmif;'g,um?
a&S;tprlvtac: &Sifbk&ifbk&m;jzpfum &mZrked bk&m;'g,um OD;xGm;BuD;rS aqmufvkyfvSL'gef;cJhaMumif;
(ac:) oD&drm&fatmif[k trnfwGifvmcJhjyefao;av&m od & onf / ,ck t cgqd k v Qif ES p f a ygif ; (140) ausmf c J h N yD
oH k ; rnf & apwD a wmf jzpf & yg\/ a'ocH r sm;taejzih f r l jzpfavonf/
rsm;aomtm;jzih f &S i f b k & if b k & m;[l í om tac:ta0: ta&SUrif;ausmif;Bu;D 0dik ;f twGi;f bk&m;Bu;D (apwDawmf)
rsm;onfudk avhvmod&SdcJh&ayonf/ wpf q l u d k v nf ; OD ; xG m ;BuD ; uyif pwnf x m;cJ h a Mumif ;
qkyd gonf/ rif;ausmif;Bu;D 0dik ;f ü apwDb&k m; (12) qlww d &d NdS y;D
avmif;&SnNf rKd UwGif bk&m;apwDtrsm;qH;k ausmif;Bu;D jzpfonf/
71
rjyKjyif E d k i f a o;aom a&S ; a[mif ; apwD w pf q l r*F v mOD ; bk & m;0d k i f ; ES i f h 'D y uF & mAsm'd w f a y;bk & m;
a&S ; uapwD w pf q l
iygav;u ¤if;&GmwGif o&D&"mwfawmf? arGawmf udef;0yf&ef pD & if r nf h *Pmp&d , *Pygarmu© ur® m ur® 0d e d p ä ,
tk w f ½ d k ; pnf ; cH k a pwD w nf x m;a&;twG u f ay;yd k Y a om bJGJUawmfjzihf ouú&mZf 1252 ck ewfawmfvqef; 12 &uf
pmcRefawmf jzpfonf/ (,Gef;ausmif;wGif&Sdonf/) wGif vnfay:ausmif;ae &Sifar"mtm; *dkPf;axmuftjzpf
cefYtyfaMumif; rEÅav;NrdKU &wemyHkaejynf omoemydkifrS
(5) ar"mbd 0 H o o'¨ r ® " Z r[m"r® & mZm"d & mZ*k ½ k taMumif;Mum;pm pmcReaf ypmjzpfonf/ (,Ge;f ausmif;wGi&f o
d S nf/)
wHqyd af wmfjzif hay;ydaYk om pmcReaf ypm (ausmif;aqmufciG )fh
jzifay;yd
&wemykHaejynfawmf rif;wkef;rif;w&m;BuD;taejzihf (7) rmvmvuF m &"Z "r® a oemywd twk v "d y wd
avmif;&SnfNrdKUae ieDwGwf? ieDwm? indK? iydefwm? icspf oD & d y 0& r[m"r® & mZm"d & mZ*k ½ k w H q d y f a wmf j zih f
wkdYu avmif;&SnfNrdKUtaemufwGif ausmif;aqmufvkyfvSL'gef; ay;yd k Y a om pmcRef a wmf a ypm
vkdaMumif; avQmufxm;csuft& aqmufvkyfcGifhjyKaMumif; rEå a v;omoemyd k i f q&mawmf r S avmif ; &S n f
taMumif;Mum;onfh pmcRefaypmjzpfonf/ ,Ge;f ausmif;q&mawmftm; *Pmp&d, *Pygarmu© ur®mur®
(aumZmouú&mZf 1222 ck? wefcl;vqef; (13) &uf? 0dedpä,tjzpf ouú&mZf 1255-ck jymodkvqef; 2-&ufwGif
rl v moeu© w f rG e f ; wnf h r wf a omtcg ,G e f ; ausmif ; ud k *dkPf;axmufrS *dkPf;tkyftjzpf cefYxm;aMumif; taMumif;
aqmufvkyfvSL'gef;cJhMuygonf/) Mum;onfh pmcRefawmfaypmjzpfonf/ (,Gef;ausmif;wGif
&Sdonf/)
(6) rmvmvuF m &"Z "r® a oemywd twk v "d y wd
o D & d y0& r[m"r® & mZm"d & mZ*k ½ k w H q d y f a wmf j zih f
ay;yd k Y a om pmcRefaypm
1247 ck? wydw Yk vJG qef; (13) &ufaeYwiG f a&Teef;awmfü
Ak'¨bmom omoemawmfudk txufEdkifiH? atmufEdkifiH
uGjJ ym;rIr&Sad p&ef avQmufxm;cJNh y;D jzpfaMumif;? avmif;&SnNf rKd Ue,f
4 &yf? 8 &yf owfrw S o f nfth wkid ;f 8 &yfowfrw S o
f nft h wGi;f
oDwif;oHk;aexdkifMuonfh oHCmawmfwkdYtm; qihfqkdqHk;r
90
ezl;pnf; 1/ a&Tcu
G f 1/ wku
Yd ,
kd aeYwidk f acsmif;ul;olBu;D a[mif;
OD;bvHk;tdrfwGif odrf;qnf;xm;qJ&Sdygonf/
*ZoD&daemf&xmbJGUrSm tvsm; (7) vufr? teH (1 14 )
vufr&Sd aMu;jym;ü ab;ESpfzufrS jcaoFhwHqdyfwpfckpDESihf tcef; (12)
tv,fwGif bGJUtrnfa&;xm;onfudk avhvmí&onf/ &mZ0ifxJu avmif;&Snf\ txifu&vlyk*¾dKvf
tausmftarmfrsm;
pum;vH k ; wk d Y \ t"d y Ü m ,f r sm;
aersKd;bGJU - uRefudkcspfvQifaersKd;bGJUay;onf/ (1) avmif;&SnfNrdKUpm; avmif;&Snfrdzk&m;
xD; - zJex D ;D ? txGwef m;&Gu?f xD;\xdycf Reu f kd yOöro*Fg,emwif rif;wkef;rif;w&m;BuD;\ rdzk&m;
txGw[ f ak c:\/ txGwEf iS fh xD;&Guwf Ydk wpfyg;jzpfonf/
Mum;&Sd t0wfptydkif;udk em;&Guf[k &r®m0wDrif;om; oD&dokr[m"r®&mZm rdk;eJAdkvfrSL;
ac:\/ em;&GufrSm a&Tcsxm;aomxD;/ cRef;awmifNrdKUpm;ESihf rdrdaESmuf (anmif&rf;0efOD;jrwf&m ac:
a&Txm;("m;) - vufudkif½dk;wpfay? "m;oGm;wpfayESihf pBuFm0efBuD; + &SifykpGef) wkdYrS avmif;&Snfrdzk&m;jzpfvmrnfh
udk;vufr"m;½dk;aemufydwfrS aMu;yef; orD;awmfEiS fh acgifw;kH NrKd Upm;jzpfvmrnfh om;awmfwu Ydk kd arG;zGm;
ajymufyHk iSufBuD;awmif"m;&Snf/ cJhjcif;jzpf\/
atmufrm; - awmqif½dkif;udkjrLaomqifr avmif ; &S n f r d z k & m;\arG ; ouú & mZf E S i h f i,f r nf u d k
pmcsD - pma&;awmfwkdY\tcsKyf aocsmpGm rod&ay/ okdY&mwGif &wemocFukef;abmif r[m
qifxl;BudK; - qif\ajcudkcsnfaESmifxm;aomBudK;? &mZ0iftusO;f wGif ouú&mZf 1203 ck? e,kev f qef; 5 &ufaeY
xl;cwfonf[kac:a0:aomaMumihf uHukefawmfrlpOfu oufawmf 66 ESpfjynfhNyD[k azmfjyxm;
xl;BudK;[kac:onf/ onfudkaxmufí ouú&mZf 1177 wGif zGm;jrifonf[k
(ouú&mZf 1164 ck acsmif;ul;&GmolBu;D a[mif; OD;bvk;H ,lq&ygaMumif; avhvmod&Sd&ay\/
xHrS yk&ydkufpm) avmif;&Snfrdzk&m;onf yk*Hrif;? rif;wkef;rif;? tdrfa&SUpH
uaemifrif;? pMuma'0Drdzk&m;acgifBuD;? tv,feef; rdzk&m;?
97
qifjzLr&Sif? rif;wkef;rif;\ rauG;rdzk&m;? tdrfa&SUrdzk&m; avmif ; &S n f r d z k & m;bG J U trnf r S m oD & d r [m r*F v m
vdIifxdyfacgifwifwkdYESihf armifESrwpf0rf;uGJawmfpyfyg\/ okybma'0DbGJUESihf avmif;&SnfNrdKUpm;rdzk&m;[k wGifavonf/
om,m0wDrif;vufxuf ouú&mZf 1202 ck? wefaqmifrkef; avmif;&Snfrdzk&m;onf rEÅav;NrdKUta&SUjyif 0ZD&m&mr
vqef; 13 &uf yifwkdifpHorD;awmfBuD; (aemifpMuma'0D) ac: pdefwHk;ausmif;wkdufawmifbufwGif bHkoHk;qihf pHjrihfcH
udk em;xGif;r*FvmjyK&mü tjcm; om;awmf? orD;awmfrsm;ESihf ausmif;awmfBuD;udk ausmif;&Hrsm;ESifh aqmufvkyfvSL'gef;
twl em;&Hawmftjzpfyg0ifcJh&\/ (xkdpOfu avmif;&Snf cJhonf/ rwå&mwkduf[kac:avonf/
rd z k & m;\crnf ; awmf o nf oD & d o k r [m"r® & mZmbG J U ES i h f
oDaygNrdKUudkpm;&aomaMumihf oDaygrif;\orD;awmf (5) aw; (2) a,mtwG i f ; 0ef a &T j ynf 0 ef B uD ; OD ; bk d ; vd I i f
orD;tdrfawmfwGif oBuFefawmf[k azmfjyxm;onf/)
avmif;&Snfrdzk&m;udk eef;&aqmif&rdzk&m;pm&if;wGif 14
9
rygí rif;wkef;rif;\ rdzk&m;i,fwpfyg;[k xifaeMu\/ v6
20
trSefrSm rif;wkef;rif;\ ESrawmf0rf;uGJrsm;jzpfonfh pdefwHk;
rd z k & m;? rauG ; rd z k & m;? avmif ; &S n f r d z k & m;wk d Y o nf eef ; & 8
rdz&k m;Bu;D av;yg; atmufaqmif&rdz&k m;Bu;D av;yg; txufwiG f
&SdMu\/ a&Tjynf0efBuD; OD;bkd;vdIif\Zmwm
avmif;&Snfrdzk&m;onf a'0DbGJUudk tyfESif;jcif;cH&ol
jzpf\/ tcsdKUaqmif&rdzk&m;rsm;yif ra[bGJUomtyfESif;jcif; rif ; wk e f ; rif ; BuD ; acwf E S i h f oD a ygrif ; wk d Y a cwf w G i f
cH&oljzpf\/ taqmift&Guf tpD;tESif;tyfESif;jcif;cHMu&m xif&Sm;ausmfMum;aom ynm&SdBuD;jzpfonf/ a,ma'o
wGif ]]crnf;awmfbk&m;vufxuf ausmufarmfNrdKUpm;rdzk&m;? (uHhaumf? xD;vif;? aqm? a,m? avmif;&Snf) udk tydkifpm;
uaemifNrKd Upm;rdz&k m;wku Yd kd oem;awmfrol nfh taqmift&Guw f iG f &ojzihf a,mtwGif;0ef[k ac:qkdorkwfcJhMujcif;jzpfygonf/
wd k ; í avmif ; &S n f r d z k & m;ud k oem;awmf j rwf c H a p}} [k armifb;dk vdiI u f kd tb ,if;awm0efBu;D OD;a&Tww k ?f trd
azmfjyxm;onfudk avhvmod&Sd&yg\/ 0efBuD;uawmf r,fNidrf;wkdYu 1191 ckESpf? aESmif;wefcl;
ynm&SdowdjzpfcJqdkouJhodkY ynm&SdBuD;OD;bkd;vdIifonf aomfvnf; 1865 ckEpS üf &mxl;usomG ;cJo h nf/ 1869 ckEpS w f iG f
ol \ ynmom;ygaom ]]&mZ"r® o *F [ usrf ; }} [l a om twG i f ; 0ef & mxl ; jyef v nf & &d S a omf v nf ; 1871 ck E S p f ü
bk&ifpepfrS 'Drkdua&pDpepfodkY ajymif;vJtkyfcsKyf&ef tqkdjyK &mxl;uscJh&jyefonf/ 0efBuD;jzpfpOf a&Tjynf0ef&mxl;udkyg
wifjyaomusrf;BuD;aMumihf t&mrScsxm;jcif;cH&onf/ yl ; wG J x rf ; aqmif & ojzih f a&T j ynf 0 ef B uD ; [k trnf w G i f
a,mtwGif;0ef[laom &mxl;rSonf aemufxyf&mxl;? jyefygonf/
bGJUxl;trsKd;rsKd;&cJhonf/ oDaygrif;vufxuf a&Tjynf0efBuD; xkdodkY jrefrmhorkdif;wGif xif&Sm;cJhaom a,mtwGif;0ef
t&mcefx Y m;olaumif;jyKawmfro l nf/ owk;d rif;Bu;D rif;vSr[m OD ; bk d ; vd I i f ? owk d ; rif ; BuD ; rif ; vS r [mrif ; acgif o D [ ol
rif;acgifo[ D olvnf;jzpfonf/ ynm&S[ d í
l ausmaf pmxif&mS ; a&Tjynf0efBuD;t&mwkdYjzihf r[mvl&nfcRefvnf;jzpfaom
&S d v S o nf E S i f h wk d i f ; jynf \ tusKd ; ? rif ; {u&mZf t usKd ; ? vli,frsKd;qufopfrsm;u rdrdwkdYbkd;ab; a&S;jrefrmBuD;rsm;udk
wkd;wufBuD;yGm;&efrsm;udkvnf; txl;tm;xkwfonf/ avmuD pd w f 0 if w pm; wef z d k ; xm;jcif ; jzih f Ek d i f i H E S i h f v l r sKd ; twG u f
avmukwå&mtusKd;udkarQmfí usrf;trsm;tjym; a&;om; rsK;d csppf w
d f Zmwdrmef&iS o f efapaom OD;bk;d vdiI u f m; (17-8-1883)
jyKpkcJhonf/ (1245) ckESpf? 0gacgifvjynfhaeY? touf (54) ESpft&G,fwGif
OD ; bd k ; vd I i f o nf a,mtwG i f ; 0ef 0uf r pG w f N rd K Upm;? uG,v f eG t
f edpaö &mufc&hJ ayonf/ OD;bd;k vdiI u f awmf a':cifjzLrSmrl
rauG;NrdKUpm;? &mxl;trsKd;rsKd;tqihftoG,foG,fcsD;ajr§mufjcif; (18-5-1895)? (62) ESpft&G,fwGif uHukefayonf/
cH & um a&T j ynf 0 ef B uD ; txd cef Y t yf j cif ; cH c J h & aomf v nf ;
a,mtwGi;f 0ef a,mrif;Bu;D [laom trnfomvQif vltrsm; (3) avmif;&SnfNrdKUpm; ? 0efBuD; OD;armifuav;
yg;pyf z sm;wG i f pG J u sef a ecJ h y gonf / a,mES i h f O D ; bd k ; vd I i f ? ]]ycef;rSmav cef;ywfrSmem; avmif;&SnfrSm"m; a&eH
OD;bdk;vdIifESifha,m onfcGJjcm;r&cJhojzihfvnf; OD;bdk;vdIifudk wpfwkdifcsif;&,feJY vif;Edkifygrvm;}}
a,me,fajrzGm; a,ma'oom;? a,mom;[kyif xifrw S cf MJh u [laom Aef;armfq&mawmfBu;D \pmcsK;d t& uke;f abmif
ygavonf/ rif;quf &wemyHkacwf 0efBuD;rsm;wGif txifu& 0efBuD;
a,mrif;BuD; ac: 0ufrpGwfNrdKUpm;0efBuD;\ trIxrf; (4) yg;&Sdonf/ ,if;wkdYwGif ycef;0efBuD; (OD;&efa0;) rSm
oufwpfavQmufwGif &mxl;usrIrsm; tBudrfBudrfBuHKawGY avema&m*g&Sdonf/ avmif;&Snf0efBuD; (OD;armifuav;) rSm
cJh&ygonf/ 1858 ckESpfwGif twGif;0ef&mxl; cefYtyfcH& jrifuGef;jrif;ckefwkdifta&;wGif "m;'Pf&maMumihf vnfyif;
]]NrKd UolBu;D wko Yd nf usK;d ? carmufe?D a&T"m;? ig;ywfcw H iG ;f ? vma&mufwkdufcdkufjcif;udk wm;qD;ckcH&m t&yfa'ovnf;
Muufvufzuftkd;? aiGaxG;tkd;? uGrf;cGuf&SpfarQmifh tkH;0ef; jzpfygonf/ odkYjzpfí avmif;&Snftygt0if a,me,fa'o
carmufwif? a&Taq;wH? jcL;tHck si;f cGu?f jrif;BuKd ;ouúvyfuu G ?f onf jrefrmEkdifiH taemufbufESihftaemufajrmufbuf\
aiGMu,fpvG,u f ;kd oG,?f uukid ;f a&SU 4-aemuf 3? jrif;uawmif vHkNcHKa&;wHcg;0[kqkdEdkifygonf/
wkd; a&Tpum;0ga&;wif &rf;atmifvHk;wGif pD;eif;&onf/ avmif ; &S n f ? xD ; vif ; ? aqm? a,m Nrd K Uwd k Y o nf
olBuD;wkdYr,m;rSm,OfteD? trdk;vdyfcGHpD;eif;&onf/ ya'o&mZfwkdY ½Hk;pkduf&m NrdKUrsm;jzpfcJhMuygonf/ opfNrdKU½dk;ESihf
olBu;D wkt Yd rd rf mS trd;k pausm? omedrohf mjrih?f yg&aqmif? um&Hxm;aomaps;r&Sdonhf NrdKUi,frsm;omjzpfMuygonf/
avScg;OD;wdkuf 2 ESihf ,dk;pifyg aqmufvkyfaexdkif&onf/ vlaetdrfajcrsm;onfxuf umuG,fa&;twGuf cHwyf&Sdonf
olBuD;ESihfom;r,m;aovQif jywH? oHuGefysOftzHk;? ud k o m yd k r d k & nf ñ T e f ; jcif ; jzpf y gonf / rsm;aomtm;jzih f
cg;ywfoufa&TarmfBuJ Muifzka&TjrLwmtkd;? aiGjrLwmtdk; xkdNrdKU&Gmrsm;onf ywf0ef;usife,frsm;\ vk,ufwdkufckduf
iSufacs;cH avmifwkdufESihf pE´m;? ,jrm;? a&TyjcKyf? aiGyjcKyfESihf
jcif;udk ckcHumuG,f&m cHwyfNrdKUrsm;vnf;jzpfMuygonf/
oN*ØK[fMuonf/
1765 ckESpfu avmif;&SnfNrdKUonf EkdifiHawmftaemuf
jrefrmrif;rsm;vufxuftcg rif;? rdzk&m;? rif;om;?
rsufESmrS csif;? &ckdifwkdYtm; wm;qD;ckcHwkdufcdkuf&onfh
rif;orD;? rSL;rwfrStp &GmolBuD;? aus;&GmaeolwkdYudk pum;
opfwyfNrdKUjzpfonf[k qkdxm;ygonf/
tajymtqd?k tdrt f aqmifta,mifrpS í tqihcf x JG m;av\/
xd k a cwf u mvrsm;utaetxm;t& avmif ; &S n f avmif ; &S n f N rd K UrwG i f xk d p Of t cgu td r f a jc 386?
tygt0if a,me,f a 'o Nrd K U&G m rsm;onf jref r mEd k i f i H qifajczHk;tpk 18 ck? &Gmvwf 37 &Gm &SdcJhaMumif;qdkygonf/
taemufbufEiS fh taemufajrmufbufrS uif;apmifNh rKd U&Gmrsm; xD;vif;? a,m? aqm? avmif;&Snf NrdKUrav;cktm;
jzpfMuygonf/ awmawmifxlxyfí oGm;a&;vma&;cufcJ 19 &mpk 'kwd,ESpfig;q,fwGif NrdKU0efwpfa,mufwnf;u
jcif;? csif;? &ckdife,fpyfa'ojzpfjcif;aMumihf ppf½HI;jrefrm tk y f c sKyf c J h j cif ; jzif h a,mav;Nrd K U[k xif & S m ;vmygonf /
ya'o&mZfwo Ydk nf a,me,f avmif;&Snaf Mumif;jzihf csi;f awmif ,if;a,m 4 NrdKUESihf tvSrf;uGmí wkdufyGJ&mrygaom&Gmrsm;udk
odkYvnf;aumif;? &ckdife,fodkYvnf;aumif; ckd0if&mae&m a,mwdu k u f secf ek pf&mG (aMum? uHah umf? pum;? awmr? rif;&Gm?
jzpfcJhygonf/ txl;ojzifh ywf0ef;usif&Sd uonf;? &ckdifwkdY\ &SJ? jrifom;) [kac:ygonf/
ukef;abmifacwf (1752-1885) wGif a,ma'oNrdKU tkycf sKyaf &;wGif NrKd U&Gmtkycf sKyo f El iS fh wku d ef ,faus;vuf
rsm;onf rdrdwkdYtcsif;csif;aomfvnf;aumif;? ywf0ef;usif wku Yd kd tkycf sKyo
f [ l í l awGU&&m NrKd U&Gmtkycf sKyo f wl rYdk mS xD;vif;?
e,frsm;ESihfaomfvnf;aumif;? e,fajrvkjcif;ESihf e,fedrdwf a,m? aqm? avmif;&SnfNrdKU qifajczHk;tpkESihf vufatmufcH
tjiif;yGm;jcif;rsm; jzpfyGm;cJhMuzl;ygonf/ xkde,fajrrsm;udk &Gmrsm;ay: tkycf sKyo f ul q kd v
dk jdk cif;jzpfNy;D 19 &mpk 'kw, d ydik ;f wGif
ya'o&mZfacwf w&m;pD&ifpepfjzihf pD&ifq;kH jzwfcMhJ uygonf/ ,if;av;NrdKUü tdrfajc (2473)? qifajczHk;tpk (39) pkESifh
avmif;&SnfESihfpvif;e,fwkdYonf 1780 rS 1781? &Gmvwf (138)? &GmrSm (5425) tdrf&SdcJhonf/
Zlvdkif 7 txd e,fajrrIjzihf w&m;awGUqHkcJhonfudk avhvm 1861 ck a,mav;NrKd UESifh aus;&GmwGi;f &Sd olBu;D pm&if;udk
od&Sd&ygonf/ Munf h a omf avmif ; &S n f N rd K Ue,f e,f a us;&G m rsm;tjzpf
19 &mpk 'kwd,ydkif;wGif avmif;&Snf? aqm? a,m? avmif;&SnfwGif vufatmufcH&GmOD;a& (29)? olBuD;OD;a&
xD;vif; av;NrdKUudk NrdKU0efwpfa,mufwnf;u tkyfcsKyf (29) &SdaMumif; awGU&onf/
cJhonfrS wdkufusef 7 &Gm tygt0if a,mav;NrdKU0efuyif rif;wkef;rif;ESifhoDaygrif;wkdYvufxuf a,mNrdKUpm;
wGJzuftkyfcsKyfí NrdKU0efudkvnf; ]]a,mav;NrdKUckepf&Gm0efrif;}} rif;vSpnfob l UJG cH OD;bk;d vdiI f t&musNy;D aemuf avSoif;0efBu;D
[k a c:qd k M uygonf / 1884 jref r mEk d i f i H u d k 10 XmecG J owkd;rif;BuD;r[moD&dpnfolbGJUcH avmif;&SnfNrdKUpm;0efBuD;
tkyfcsKyfaomtcgwGif avmif;&Snftygt0if a,ma'oudk OD;armifuav; xif&Sm;vmcJhonf/ txl;ojzihf ukef;abmif
]]q|rXme}} ycef ; BuD ; c½d k i f t wG i f ; xnf h o G i f ; cJ h o nf / acwf ukefqHk;cgeD;wGif avmif;&SnfNrdKUrSm NrdKU0ef½Hk;pdkuf&m
ya'o&mZfacwfaESmif;ydik ;f oDaygrif;vufxufwiG f a,me,f jzpfvmonf/ xD;vif;? a,m? avmif;&SnNf rKd Uwko Yd nf a,moH;k NrKd U[k
a'oudk ykcef;BuD;c½dkif0efu wGJzuftkyfcsKyfygonf/ xif&Sm;um NrdKU0efESihf tpD&ifwkdYudkvnf; a,moHk;NrdKU0ef?
þokdYjzihf ppfa&;? EkdifiHa&;wkdYwGif ta&;ygcJhaom a,moHk;NrdKU tpD&ifcHrif;[kac:qdkcJhMuygonf/
avmif;&Snftygt0if a,me,fudk ukef;abmifacwfjrefrm þodkYjzifh a,me,fapmfbGm;ESihf NrdKU&GmolBuD;rsm;onf
bk&ifwkdYonf aus;Zl;opömcHe,fajrtjzpf apmfbGm;? NrdKUpm;? ½dk;&mtvdkuf t&mudkqufcH&mwGifvnf;aumif;? rif;ajymif;
NrdKU0efrsm;ceYfum tkyfcsKyfjcif;? ,if;ESihfeD;pyfaom uav;? rif;vGJjzpfonfhtcgwGifvnf;aumif;? t&mvTJajymif;&mwGif
ykcef;? tjrifh NrdKUrsm;ESihf wGJzuftkyfcsKyfjcif;rsm; jyKvkyf vnf;aumif;? bk&ifrif;jrwf? vTwfawmfESihf oufqdkif&m
cJhMuygonf/ xkdokdYtkyfcsKyf&mwGif yx0D0iftaetxm;t& tBuD;uJwkdYxHodkY vuf&Sdt&mwGif qufvufcefYxm;ygrnfh
NrdKUrESihfwdkufe,faus;vufwkdYudk cGJjcm;xm;cJhygonf/ taMumif; avQmufxm;Mu&ygonf/
ckdifcHhBuD;rm;aom twm;tqD;BuD;rsm;jzpfonfh urÇmausmf yd;k udk jzpfaponf/ iSuzf sm;a&m*g (4) rsK;d teuf ]]yvyfprf ;dk eD;,m;
*E¦0ifyHkawmif? yHknm nDaemifawmifwef;BuD;rsm;ESihf awmBuD; z,fqDy&rf}} iSufzsm;ydk;onf OD;aESmufodkY a&mufNyD; owd
jrufrnf; pdrfhBuD;? NrdKifBuD;wkYd&Sd&m t&yfa'o[k odcGihf vpfjcif;/ wufzsm;zsm;jcif;ESihf ½kwfw&uf aoqHk;wwfonf
&oGm;EdkifMuygvdrfhrnf/ jrefrmEdkifiHtv,fydkif; rkd;enf;&yf0ef; vnf ; jzpf y gonf / touf r aoí a&m*gouf o m
ajrjyefaY 'o&S&d mrS taemufbufqw D ufvmcJv
h Qif rauG;wdik ;f aysmufuif;apumrl pdwfazmufjyefNyD; ½l;oGyfjcif;udkyif
a'oBuD; taemuf,Gef;,Gef;wGif yifv,fa&rsufESmjyif jzpfapwwfygonf/ xkdodkYES,f cHpm;&aom vlemrsm;udk pkef;?
txuf ysr;f rQtjrihaf y (3000) ausmpf &D adS eMuaom yHak wmif? ua0 wkdY\ jyKpm;jcif;cH&onf[k xifjrifcJhMuum a,mjynf
yHknm awmifwef;jrifhnDaemifudkawGU&NyD;aemuf jrefrmEkdifiH\ a,me,fudk txifrSm;apcJh&ygonf/
taemufbuftusqHk; ysrf;rQtjrihfay (7000) ausmf&Sd wpf z ef v nf ; jref r mEd k i f i H v G w f v yf a &;&NyD ; umv
csif;½dk;rawmifwef;jrihfBuD;wkdYtMum;u rauG;wdkif;a'oBuD; EkdifiHawmftwGif; ygwDrsm;tuGJtNyJjzpfcsdef? a&mifpHkolykefwkdY
taemuf,eG ;f ,Ge;f wGif a,mjynfa,me,f? a,majr&yf0ef;udk x<ucsdefrsm;0,f a,ma'oonf aomif;usef;ol tvHeD
awGUMu&ygrnfqo dk nft
h aMumif;tm;vnf; ,ckavmufqv kd Qif uGefjrLepfrsm;\ A[kdXmecsKyfwnf&me,fajrvnf; jzpfcJh
tawmftwefodcGifh&Mu&NyD[k cefYrSef;,lqrd&ygonf/ &jcif;aMumihf "m;jywdkufvk,ufowfjzwf n§Of;yef;rIrsm;
wu,f w rf ; tm;jzih f ]]avmif ; &S n f } } tygt0if BuD;xGm;cJh&um ajrjyefYujynfolom;csif;wkdY a,mwkdYe,fajrudk
a,majr&yf0ef;onf awmifpOftxyfxyf awmifjrihw f ef;awG roGm;&J? rvm&J jzpfapcJhjcif;vnf;yg0ifygonf/ ajrjyefY
Mum; EkdifihHtzkd;wefobm0 uRef;? ysOf;uwkd;? ydawmuf? a'orsm;ESihf a,ma'otquftoG,ef nf;yg;cJ&h um a,me,f
oif;0if? tifMuif;? opf&m? ,rae tp&Sad om opfyifBu;D rsm;? ajronf zGHUNzdK;wkd;wufrIwGifvnf; aemufuscJh&ygonf/
0g;awmBuD;rsm;u obm0tavsmuf xlxyfpGm aygufa&muf 1956 ckESpfwGif wyfrawmfu ]]atmifrmC}} ppfqif
jzpfxGef;aejcif;? awmifusacsmif;rsm; aygrsm;pGm&Sdjcif;ESihf a&;vkyfcJhí 1973-74 ckESpfrSpwifum a,majr&yf0ef;onf
pdrfhprf;aumif;rGefjcif;wkYdaMumihf oGm;vma&;tvGefcufcJ&um Nidrf;csrf;vmcJh&onf/ tjzLa&mife,fajrppfppf jzpfvmcJh
vlot l a&muftaygufvnf;enf;cJ&h ygonf/ xdt k aMumif;t&m &onf/ wjznf;jznf;ESihf zGHUNzKd;wkd;wufvmcJh&awmhonf/
wkdYudk tajccHNyD; iSufzsm;a&m*guvnf; tcef;u@wpfck ,if;uJhodkYaom taetxm;rsm;wGif wpfcsdefaom
tjzpf yg0ifvmcJ&h onf/ tifEzkd ;D vD;jcifaMumihf iSuzf sm;a&m*g ya'o&mZf&Sifbk&ifrsm; (yk*H? yif;,? ppfudkif;? tif;0?
awmifi?l jynf? anmif&rf;? uke;f abmif) acwfu aejynfawmf\ pHkpHkr[kwfonfhwdkif ordkif;uGufvyfwpfckudk wpfaxmifh
tpG e f t zsm;jzpf c J h & aom uif ; pcef ; Nrd K U? tapmif h w yf N rd K U? wpfae&mrS jznfhpGufay;&ma&mufonf[kqdkygvQif pma&;ol
cHwyfO;D uif;NrKd Uav;wpfNrKd Ujzpfc&hJ aom? tcsed t f cgae&ma'o taejzifh þpmtkyfudk a&;&usKd;eyfNyD[k rSwf,lrdygonf/
tavsmuf ta&;ygcJh&aom? a,majr&yf0ef;u aESmif;acwf
]]avmif;&Sn}f } onf jrefrm&mZ0iftqufqufwiG v f nf;aumif;? udka,m (abm*aA')
jrefrmhorkid ;f pOfacwfpepftrsK;d rsK;d wGiv f nf;aumif; aysmufu, G f
ysuf p D ; roG m ;cJ h / &S m ;&S m ;yg;yg; bmomomoem pnf y if
0ajymvS p G m ES i h f &S i f o ef q J v nf ; &S d y gonf / jref r mh r l [ ef
trSwftom;rsm;ESihf usef&pfqJvnf;jzpfygonf/
odkYjzpfí a,majr&yf0ef;u yk*HtjzpfESihf ]]avmif;&Snf}}
onf a&S ; a[mif ; ork d i f ; 0if b k & m;? yk x k d ; ? apwD r sm;ES i h f
ausmif;uefZ&yfrsm; ponfh a&S;a[mif;orkdif;0if tarGtESpf
rsm;udk xdef;odrf;&if; tem*wfjrefrmEkdifiHawmf\ orkdif;pOf
rsm;wGif yg0ifaeOD;rSmjzpfonft h jyif azmfxw k &f ef&adS eao;aom
bk&m;? apwD? ykxdk;rsm;ESihf acgif;avmif;wkdYvnf; &SdaeqJESihf
a&S;a[mif;tarGtESpfwkdYudk jrifawGUí pl;prf;Edkifygonf/
ork d i f ; ynm&S i f r sm;? ok a woD t aygif ; wd k Y t aeES i h f v nf ;
jzpf & yf p H k v if *E¦ 0 if o rk d i f ; ES i h f avmif ; &S n f N rd K Uuav;ud k
qE´ t avsmuf oG m ;a&muf a vh v mEd k i f M uygapaMumif ;
azmfxkwfa&;om;wifjyjzpf&ayonf/
,ck u J h o k d Y ]]aES m if ; acwf a [mif ; u ]]avmif ; &S n f } }
(odkYr[kwf) a,ma&Tjynfu yk*H}} pmtkyfi,fonf jynfhjynfh
34/ GAN GAW DISTRICT GAZETTER 47/ aypm? yk&ydkufpm? pmcRefawmfrsm; (,Gef;ausmif;wkduf?
35/ a,m"avh (apmMuLarmif-a,majr) avmif;&Snf/)
36/ vGrf;zG,fawGaygygwJh wkdYa,majr (a'gufwmoufvGif)
37/ a,mwkaYd jr (ausmufxNk rKd Ue,fcJG vlxyk nma&;rSL; (Nird ;f )
OD;rJ\ aypm? yk&ydkufpm? rSwfwrf;rsm;? vufESdyfpuf
pmrl)
38/ aqmNrdKUe,f avmif;&Snforkdif;jyKpka&; (pmMunfhwkduf
cifarmif? jyefMum;a&; ^ uefyufvuf\vufa&;pmrl)
39/ avmif;&SnfrSwfwrf;rsm; (wifpdk;-avmif;&Snf)
40/ aqmNrdKUe,f odef;usif;&Gm a&S;a[mif;orkdif;0if
odef;usif;a&TwefqmapwDawmfbk&m;orkdif;
41/ uke;f abmifacwfa,meJY csi;f qufqaH &; (qvkid ;f usiaf 'G;
barmif-yckuúLaumvdyfESpfvnfr*¾Zif;)
42/ taemufbufwu dk f a,m (7) &GmESifh a,mav;NrKd U aypm?
yk&ydkufpmrsm; ('k-AdkvfrSL;BuD; vSxGm;)
43/ xD;vif;ppfwrf;yk&ydkuf (r*Fvmausmif; xD;vif;NrdKU/)
44/ avmif;&Snfppfwrf;yk&ydkufrsm; (OD;ausmftkef;pdef?
a':wifOD; aqmNrdKU/)
45/ aqm ppfwrf; yk&ydkufrsm; (OD;ausmftkef;pdef? a':wifOD;
aqmNrdKU/)
46/ *efYa*gppfwrf;yk&ydkuf (OD;tefYBuD; ausmif;q&m
taemuf*efYa*g? *efYa*gNrdKU/)