Advanced Level Biology 2015 Marking Scheme
Advanced Level Biology 2015 Marking Scheme
h - 2015
we.hSï jdr®;dj
09 - „j úoHdj
Curriculum
Assessment
&
Evaluation
Teaching Learning
N E T S
01. 4
''''''''' 26. 1 iy 2
'''''''''
02. 4
''''''''' 27. 3 iy 4
'''''''''
03. 4
''''''''' 28. 3
'''''''''
04. 4
''''''''' 29. 4
'''''''''
05. 1
''''''''' 30. 4
'''''''''
06. 2
''''''''' 31. 1
'''''''''
07. 4
''''''''' 32. 5
'''''''''
08. 1 iy 5
''''''''' 33. 2
'''''''''
09. 4
''''''''' 34. 2
'''''''''
10. 3
''''''''' 35. 3
'''''''''
11. 2
''''''''' 36. 1
'''''''''
12. 5
''''''''' 37. 4
'''''''''
13. ish,a,u
''''''''' 38. 5
'''''''''
14. 3
''''''''' 39. 1
'''''''''
15. 1
''''''''' 40. 3
'''''''''
16. 1 iy 4
''''''''' 41. 2
'''''''''
17. 4
''''''''' 42. 5
'''''''''
18. 5
''''''''' 43. 5
'''''''''
19. 1
''''''''' 44. 4
'''''''''
20. 3 '' 45.
''''''' 4
'''''''''
21. 2
''''''''' 46. 4
'''''''''
22. 2
''''''''' 47. 5
'''''''''
23. 4
''''''''' 48. 2
'''''''''
24. 3
''''''''' 49. 1
'''''''''
25. 2 iy
''''''' 5
'' 50. 5
'''''''''
j.=j 05
ksjer† tla ms<s;=rlg ,l=Kq 02 ne.ska uqΩ ,l=Kq 100ls'
-1-
2'2'2 ˚˚ m%Yak m;%h i|yd wfmaÈs; ms<s;=re" ,l=Kq °fï mámdáh" ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯ÈK"
ks.uk yd fhdackd (
II m;%h i|yd ms<s;=re iemhSu ms<sn| ks¯ÈK m%ia;dr 2, 3, 4.1, 4.2 yd 4.3 weiqfrka b†˙m;a
lr we;' m%Yakhg wod< m%ia;dr fldgi ta ta m%Yakfha ks¯laIK yd ks.uk iuÛ olajd we;'
01. (A) (i) mD:ßúfhys jvd;a u nyq, ffcùh wKq ldKavh l=ula o@
÷ ldfndyhsfâ%g ^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
(ii) we;eï i;=kaf.a msgiels,af,ys we;s khsg%cka wvx.= jHQyuh nyqwjhjhlh kï lrkak'
÷ lhsáka ^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
(iv) (a) weuhsfkda wï, wKq folla w;r fmmaghsv nkaOkhla iEfok wkaou my; ° we;s
wjldYfhys iq≥iq rEmigyka u.ska olajkak'
R O H R R O H R
H 2N C C OH + H N C COOH H2N C C N C COOH + H2O
*
H H H H
*
^,l=Kq 3 × 2 1/2hs&
(b) fm%daàkj, fmmaghsv nkaOk ;sfnk nj ksr®Kh ls¯u i|yd Ndú;d lrk m˙CIdj
l=ula o@
÷ nhshqrÜ m¯CIdj ^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
-2-
(vi) kshqla,sfhdghsvhl m%Odk ridhksl ix>gl ;=k fudkjd o@
÷ fmkafgdai iSks
÷ khsg%ckSh NIauh
÷ fmdiafµag ldKavh ^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
kshqla,sfhdghsvh lD;Hh
÷ rhsfndkshqla,sfhdghsv ÷ RNA j, ix>glhls'
÷ äTlais rhsfndkshqla,sfhdghsv ÷ DNA j, ix>glhls
÷ ATP ÷ Yla;sh .nvd ls¯u iy ksoyia ls¯u
÷ NAD/ NADP/ FAD ÷ H+$ bf,lafg%dak jdylfhla f,i ls%hd
ls¯u
^´kEu (03 + 03) × 2 1/2hs&
(B) (i) „ùka wOHhkfha ° l%udkql+, jr®.SlrKhl we;s jdis i|yka lrkak'
÷ „ùkaf.a ,CIK u;l ;nd .ekSug wdOdr fõ
÷ „ùkaf.a ,CIK ms<sno mqfrdal:k yelshdj jeä lrhs
÷ „ùka w;r we;s m˙Kddñl nkaOq;d oek .; yels ùu
÷ „ùkag wkkH jQ kduhla ,nd †h yels ùu
÷ „ùka y∫kd .ekSu myiq ùu ^´kEu 4 × 2 1/2hs&
(ii) „ùka jr®.SlrKfha ° Ndú;d lrkq ,nk wKql uÜgfï ksr®Kdhl fudkjdo @
÷ jeo.;a cdk j, DNA NIau wkqms<sfj,
÷ uhsgfldkaä%hd DNA
÷ r-RNA j, NIau wkqms<sfj,
÷ nyq, fm%daàkj, weuhsfkd wï, wkqms<sfj,
÷ nyq, ffi,Sh ix>glj, wKql jHqyh ^,l=Kq 5 × 2 1/2hs&
(iii) „ùka jr®.SlrKfha ° Ndú; lrkq ,nk m%Odk ;lafidak fmd≥ ,laIK ixLHdj jeä jk
wkqms<sj,g ilia lrkak'
÷ wêrdcOdksh" rdcOdksh" jxYh" jr®.h" f.da;%h" l=,h" .Kh" úfYaIh ^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
-3-
÷ lemaisvh u.ska ,dCI◊l iuñ;shla ,nd foA$ Icosahedral fyda Helical
÷ lemaisv ;=, tkaihsu wvx.= fõ' Wod( fmd,sufr®ia tkaihsu
÷ bf,lafg%dak wkaùCISh hs' / m%udKfhka 20nm-300nm olajd fõ' ^´kEu 6 × 2 1/2hs&
(ii) tlhsfkdvr®fïgd jxYfha ,laIK lSmhla my; j.=fõ 1 jeks ;Srefõ olajd we;' tu
,laIK 2-5 ;Srej, i|yka i;=kAf.a ;sfí o hkak wod< fldgqfõ (√) ,l=Kla fh°u u.ska
olajkak'
me;,sfoayh √ √
ndyq ;sîu √ √
foayfha m%;súreoaO$me;sj,$
√ √
fofl<jr uqLh yd .=oh msysàu
^,l=Kq 6 × 2 1/2hs&
-4-
2 m%Yakh
02. (A) (i) my; i|yka „ùkaf.a olakg ,efnk w,sx.sl m%ckk wdldr i|yka lrkak'
(a) Paramecium : oaúLkavkh
(b) Plasmodium : nyqLkavkh
(c) Hydra : wxl=rKh
(d) Spirogyra : lvlv ùu
(e) Agaricus : lvlv ùu$ †,Sr cd,h len,s j,g leãu ^,l=Kq 5 × 2 1/2hs&
(iii) ñksidf.a Y=l%dKq ckkfha ° ±lsh yels oaú.=K iy tal.=K ffi, ksjer† ;Srefõ ,shkak'
oaú.=K tal.=K
÷ uQ,sl ckaudkq ffi, ÷ oaú;Shsl Y=l%dkq ffi,
÷ Y=l%dKq ud;D ffi, ÷ m%dla Y=l%
÷ m%d:ñl Y=l%dKq ffi, ÷ Y=l%dKq
^,l=Kq 6 × 2 1/2hs&
(iv) ñksidf.a .+l%dKq ckkh i|yd odhl jk fydar®fudak kï lr" ta tl tlla i%djh lrkq ,nk
wka;rdir®. .%ka:ß i|yka lrkak'
fydar®fudakh .%ka:ßh
÷ GnRH ÷ yhsfmd;e,ui
÷ FSH ÷ mQr®j msáhqg˙h
÷ LH /ICSH ÷ mQr®j msáhqg˙h
÷ fgiafgdiafgfrdaka ÷ jDIK
÷ bkaysìka ÷ jDIK
^,l=Kq (5+5) × 2 1/2hs&
(ii) ksfrda.S idudkH ia;%Skaf.a wdr®;jyrKh is≥ jk jhia mrdih i|yka lrkak'
÷ jhi wjqre≥ 45 - 55 w;r ° ^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
-5-
(C) (i) lDIslr®udka;fha ° w,sx.sl m%pdrKh ioyd nyq, j Ndú; lrkq ,nk" Ydlj, jr®Ol
m%pdrl ;=kla kï lrkak' tu tla tla m%pdrlh i|yd WodyrKhla f,i tla fnda.hla
ne.ska fokak'
m%pdrlh fnda.fha ku
÷ ffrfidau ÷ Zingiber/Musa/ Curcuma
÷ fldau ÷ Alocasia/ Colocasia
÷ n,an ÷ Allium
÷ n,aì, ÷ Annanas
÷ ialkaO wdlkaO ÷ Solanum
÷ Odjl ÷ Centella
÷ lemQ l| len,s ÷ Saccharum / Manihot/ Ipomea
^´kEu (3+3) × 2 1/2hs&
(ii) (a) Ydlj, iuq,ckk úNjh (Totipotency) hkafkka woyia flfrkqfha l=ula o@
÷ WÑ; ;;a;aj imhd ≥ka úg fndfyda Ydl ffi,j,g mQr®K Ydlhla we;s ls¯ug yels
ùu ^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
(b) Ydlj, laIqø m%pdrKhg wu;r j mgl frdamKfhys we;s m%fhdack folla i|yka
lrkak'
÷ ckl ma,diau ixrCIKh
÷ tal.=K Ydl ,nd .ekSu
÷ cdk m%;sixfhdacs; Ydl ksmoùu
÷ „jH îc fkdidok Ydl m%pdrKh
÷ kSfrda.S Ydl ,nd .ekSu ^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
(iii) wjD; îcl Ydlj, „jk pl%fha olakg ,efnk" fN!ñl m˙irhla i|yd jQ m˙Kdñl
wkqjr®;k f,i ie,lsh yels m%Odk ,laIK i|yka lrkak'
÷ m%uqL îcdkq Ydlh
÷ fyd¢ka úlikh jQ ikd, mgl iy ikaOdrl mgl ;sîu
÷ ckaudkq ixfiapkh i|yd c,h wjYH fkd ùu
÷ ,sx.sl m%ckl jHqyh f,i mQIam we;s ùu
÷ ^m%pdrK tallh f,i& M, ;=, wdjrKh jQ îc ;sîu
÷ oaú;aj ixfiapkh is≥ ùu
÷ ldr®hCIu mrd.k l%u iy îc m%pdrK hka;%K ;sîu
÷ ^îcdkq Ydl mgl u.ska wdjrKh jQ& fndfyda CISK jQ ckaudkq Ydlhla ;sîu
÷ îc iqma;;djh fmkaùu ^,l=Kq 3 × 2 1/2hs&
-6-
3 m%Yakh
03. (A) A (i) isg A (iv) olajd jQ m%Yak my; ° we;s rEmigyk u; mokï fõ'
(iii) by; rEmigyfka olajd we;s jHqyfha olakg ,efnk m%Odk ffi, jr®. fol kï lr" ta
tl tflys m%Odk lD;Hh i|yka lrkak'
-7-
(iii) rkaO% j, m%Odk lD;Hhka i|yka lrkak'
÷ m%iQ;sfha ° ysialn, iïmSvkj,g bv i,ihs
÷ m%iQ;sfha ° ysialnf,a wia:ß j,g is≥ jk ydks$ ysialnf,a wia:ß ì° hdu j<lajhs
^,l=Kq 1 × 2 1/2hs&
(iii) Y%S ,xldfõ olakg ,efnk úúO cd;sl rlaIs; jr®. fudkjd o@
÷ oeä rCIs;
÷ cd;sl jfkdaoHdk
÷ iajdNdúl rCIs;
÷ jk ux fm;a
÷ id.r cd;sl jfkdaoHdk ^,l=Kq 5 × 2 1/2hs&
-8-
4 m%Yakh
04. (A) (i) CIqø„ù lr®udka; i|yd CIqø„ùka fhdod .ekSu jdisodhl jkafka Tjqkaf.a ljr ,laIK ksid o@
÷ wêl jr®Ok fõ.h
÷ m˙jD;a;Sh úúO;ajh$ úúO Wmia:r Ndú;d ls¯fï yelshdj$ Wmia:r úúO;ajh
÷ wod< ridhksl m˙jr®;k$ m%;sl%shd idudkH m˙ir ;;a;aj hgf;a is≥ l< yels ùu
^,l=Kq 3 × 2 1/2hs&
(ii) my; i|yka oE Ndú; jk CIqø„ù lr®udka; i|yd tla WodyrKh ne.ska fokak'
(a) CIqø„ù ffi, ( wdydr m%;smQrl$ il%sh m%;sYla;slrKfha ° Ndú;d jk
tkak;a
(iii) Wiia Ydlj, uq,a iy mdxY= CIqø „ùka w;r we;s CIqø„ú ix.ï wdldr ;=kla i|yka
lrkak'
÷ uQ, .eá;
÷ †,Srl uQ,
÷ uQ,f.da, ^,l=Kq 3 × 2 1/2hs&
(iv) Ydl jr®Okh m%jr®Okh ls¯ug wod< j mdxY+ CIqø„ùkaf.a úYsIag ldr®hNdr ;=kla i|yka
lrkak'
÷ LkscNjkh$ Lksc pl%SlrKh$ úfhdackh
÷ Ydl jr®Ol øjH ksmoùu
÷ mdxY= iudydr iE°u$ mdxY= jhkh †hqKq ls¯u
÷ †,Srl uQ, iïnkaO;d u.ska øDjh fmdaIl wjfYdaIKhg bv i,ihs
÷ Ydl jHêckl nelaà˙hdj, jr®Okh ksfYaOkh lrk ridhksl øjH ksmoùu
^uQ,f.da,h&
^,l=Kq 3 × 2 1/2hs&
-9-
(v) kd.˙l c, ms˙my≥ ms˙h;l c,h ms˙hï ls¯fï m%Odk mshjr ;=k kï lr" tu tla tla
mshjfrys lD;Hla ne.ska i|yka lrkak'
mshjr lD;Hh
÷ wjidokh ÷ wj,ïNs; wxY= wjidokh ls¯u
÷ fm¯u ÷ nelaàrshd 99% la bj;a lsrSu
÷ úYîc kdYkh ÷ CIqø „ùka úkDY ls¯u
^,l=Kq 3 × 2 1/2hs&
(B) (i) fm%daàk ixYaf,aIKfha ° Ndú; jk my; i|yka moj,ska woyia flfrkqfha l=ula o@
(a) msgm;a ls¯u ( DNA/ cdkhl j, m%fõKsl f;dr;=re m RNA j, NIau wkqms<sfj<lg
msgm;a ls¯u
(iv) fm%daàk ixYaf,aIKhg bjy,a jk ljr wKqj," my; i|yka tl tlla wvx.= fõ o@
(a) m%;sfldafvdak ( RNA
(vi) ≥ys;D ffi,j, m%fõ◊ m%fNaok i|yd odhl jk" W!kk úNdckhg wkkHjQ ixisoaê fol
fudkjd o@
÷ iajdêk ixrpkh
÷ wj;rKh ^,l=Kq 2 × 2 1/2hs&
- 10 -
(vii) my; i|yka tla tla oE is≥ jkqfha ffi, úNdckfha l=uk w†hfr® ° o@
(a) jr®Kfoay m%;sj,s; ùu ( wka; l,dj
(b) fikafg%dñhrh úNdckh ùu ( úfhda. l,dj
(c) iul ;,fhys jr®Kfoay ilia ùu ( fhda. l,dj
(d) kHIaá mg,h kej; iE°u ( wka; l,dj ^,l=Kq 4 × 2 1/2hs&
(iv) m%NdixYaf,aIKfha w≥re m%;sl%shdj, ° ldfndayhsfâ%g ixYaf,aIKh i|yd Ndú; lrkq ,nk"
wdf,dal m%;sl%shdj, ° ksmofjk M, fol kï lrkak'
÷ NADPH
÷ ATP ^,l=Kq 2 × 2 1/2hs&
- 11 -
B fldgi - rpkd m%Yak
5 m%Yakh
ñhr
DNA
rhsnfidau ijDka; wxY=
- 12 -
20' mhsrefõÜ$mhsreúla wï,h"
21' .aÆfldaia TlaislrKfha wka; M,hla f,i
22' .a,hsfld,sisfha ° we;s ù
23' th uhsgfldkaä%hd mQrlh ;=<g we;=Æ fõ'
24' Tlaiscka we;s úg
25' th weisghs,a iytkaihsï A njg m;ajkafka"
26' mQrlfha we;s tkaihsu u.sks'
27' fuys ° NADH wKq folla o
28' CO2 wKq folla o iEfoa'
29' weisghs,a iy tkaihsu A Tlaief,da weisála wï,h iu. m%;sl%shd lrhs
30' th C y;rl (4C) ixfhda.hls'
31' tys ° isá%la wï,h iEfoa'
32' th 6C iys; ixfhda.hls'
33' th tkaihsu fY%a◊hlska is≥ fõ'
34' fl%í pl% tkaihsu mQrlfha we;'
35' isá%˙la wï,fhka Tlaief,da weisála wï,h mqkr®ckkh fõ'
36' fuys ° bf,lafg%dak$fm%dafgdak$ H+ $ msg fõ'
37' fuu bf,lafg%dak$ H+ NAD u.ska yd
38' FAD u.ska ,ndf.k ms<sfj,ska
39' NADH wKq yhla o"
40' FADH2 wKq folla o"
41' ATP wKq folla o iEfoA'
42' th uhsgfldkaã%hd mQrlh ;=< Wmia;r uÜgfï fµdiafµdrhs,slrKfhka is≥ fõ'
43' TlaisyrKh jQ iy tkaihsu$ NADH iy
44' FADH2 TlaislrKh jkafka
45' bf,lafg%dak m˙jyk odufha ° ATP ksoyia ls¯u i|yd h'
46' ATP wKq 34la ksmo fõ' ^bf,lafg%dak m˙jyk odufha °&
47' fuu l%shdj,sh TlaiSldrl fµdiafµdrhs,slrKh hs'
48' wjidkfha ° TlaisyrKh jQ iytkaihsu j,$ NADH iy FADH2 we;s bf,lafg%dak
$H+ wKql Tlaiscka u.ska m%;s.%yKh lr"
49' c,h $H2O iEfoa'
(´kEu 48 × 3 = 144)
(rEm igykg = 08&
^uqΩ ,l=Kq = 152&
^Wm˙u 150)
- 13 -
6 m%Yakh
- 14 -
frdauh
wmspr®uh
ksoyia iakdhq wka;
pr®uh
reêr jdyskß
ixfõ° m%;s.%dyl$
meiSkshka foaydkq
iafõo .%ka:ß
- 15 -
37' tu.ska ^yhsfmd;e,ufia& ;dm,dNs uOHia:dkh W;af;ackh fõ'
^;dm,dNs uOHia:dkfha isg meñfKk wdfõ. u.ska&
38' iafõo .%ka:ß ksfYaOkh fõ'
39' iafõoh ksmo ùu$ oyäh ±óu wvq fõ'
40' oyäh jdIam ùu u.ska is≥ jk ;dmydksh wvq fõ'
41' ifï reêr jdysks ixl+pkh fõ'
42' iug reêr iemhqu wvq fõ'
43' tu.ska úlsrKh u.ska is≥ jk ;dmydksh wvq fõ'
44' frdau Woa.dul fmaYs ixfldapkh ùfuka w;sfr®l ;dmhla ksmojhs'
45' iuyr whK$ ,jK iy
46' ldnksl øjH nysiai%djh ls¯fuka
47' wNHka;r m˙irfha ;;a;aj ksh; j mj;ajd .kS$ iuia:ß;sh mj;ajd .efka'
(´kEu 47 × 3 = 141)
(rEm igykg = 10&
^uqΩ ,l=Kq = 151&
^Wm˙u 150)
6 m%Yakh i|yd ,l=Kq ,nd we;s wdldrh 6 m%Yakhg wh≥ïlrejkaf.ka 74%la ms<s;=re imhd
114 - 150 we;' fuu m%Yakh i|yd ,l=Kq 150 la ysñ fõ'
114
2%- 150
2%
bka ,l=Kq 00 - 37 m%dka;rfha 37%la o"
,l=Kq 38 - 75 m%dka;rfha 43%la o"
76 - 113 ,l=Kq 76 - 113 m%dka;rfha 18%la o"
76
18% - 113
18% 00 - 37 ,l=Kq 114 - 150 m%dka;rfha 2%la o"
00 - 37
37%
37%
- 16 -
7 m%Yakh
7. (a) ikd, Ydl ;=< idudkH fhka mßjykh jk m%Odk øjH fudkjd o@
1' c,h
2' wldnksl whk $ Lksc whk$ ,jK
3' iqfl%daia$ ldnksl wdydr
4' Ydl jr®Ol øjHhka
5' CO2
6' O2
(c) ikd, Ydlj, tu øjH m˙jykfha ° bjy,a jk l%shdj,s iy hka;%K ieflúka úia;r
lrkak'
15' c,h uQ,flaY yryd mdxY= ødjKfhka
16' c, úNj wkql%uKhg wkqj
17' wdi%e;sfhka yd
18' úirKfhka wjfYdaIKh lr .kS'
19' c,h uQ,flaY j, isg uqf,ys ffY,uh olajd
20' ndysl ffi," wka;Yapr®uh yd m˙pl%h Tiafia .uka lrhs
21' wefmdma,diag udr®.h ;=<ska ialkaO m%jdyfhka yd
22' úirKfhka o,
23' isïma,diag udr®.h ;=<ska wdi%e;sh yd
24' úirKh u.ska o,
25' ˙la;l udr®.h ;=<ska wdi%e;sfhks'
26' uqf,ys ffY,ufha isg Ydl foayfha by< fldgia olajd c,h ffY,u $ ffY,u
jdysks ;=<ska .uka lrhs'
- 17 -
27' mdxY= ødjKfha isg jdhqf.da,h olajd Ydl foayh ;=<ska f.dvke.S we;s c, úNj
wkql%uKh wkqj
28' c,fha ixila;s yd wdila;s n, yd
29' W;aiafõok pQIKh u.ska o fuu p,kh myiq flfr®'
30' c,h Ydlfha jdhj fldgia ;=<ska jdIamSNjkh jkafka
31' m%Odk jYfhka mQáld Tiafia h'
32' wldnksl whk $ Lksc whk uQ,flaY ffi, úiska mdxY= ødjKfhka c,h iu. u
wjfYdaIKh lrkafka" il%sh wjfYdaIKh u.sks
33' ilS%h wjfYdaIKh u.ska
34' ødjH Lksc whk ndysl ffi, ;=,ska wka;Yapr®uh olajd
35' wefmdma,diagh" isïma,diagh yd ˙la;l udr®. Tiafia .uka lrhs'
36' wka;Yapr®ufha ° wefmdma,daiagh leiamdmá u.ska wjysr fõ'
37' tneúka Lksc whk isïma,diaghg we;=Æ fõ'
38' tys °jr”h wjfYdaIKh bv i,ihs $ Ydlhg wjYH whkj,g muKla we;=Æ ùug
bvy¯'
39' iqfl%daia yd
40' wfkla ldnksl øjHhka ^m;% uOH ffi, ;=, m%Ndixiaf,aIKfhka ksmofjk&
41' maf,dahufha fmfkar k, ;=<ska m˙jykh jkafka"
42' øjia:ß;sl mSvk wkql%uKh Tiafia"
43' wl%Sh j"
44' ialkaO m%jdyhla f,i h'
45' fuu øjHhka il%Sh j"
46' fmfkar k, ;=<g ner ls¯u yd fmfkar k, ;=<ska yr ls¯u is≥ flfr®'
47' CO2 jdhqf.da,fha isg m%Odk jYfhka mQáldj,ska we;Æ fõ'
48' O2 jdhqf.da,fhka yd m%Odk jYfhka mQáldj,ska o,
49' m%Ndixiaf,aIKfha w;=re M,hla f,i o,
50' m;% uOH ffi, j, wka;r® ffi,Sh wjldY ;=<g úirKh fõ'
51' fuu jdhQka jdis≥re$ uqf,a wmspr®uh yryd úirKh fõ'
(´kEu 50 × 3 = 150)
- 18 -
8 m%Yakh
8. fukav,Sh fkdjk úúO m%fõKs rgdjka iq≥iq WodyrK iys; j úia;r lrkak'
fuKav,Sh fkdjk wdldrfha m%fõks rgd jkqfha"
1' wiïmQr®K m%uqL;djh
2' iy-m%uqL;djh
3' cdk wka;r® l%shd $ wNsNjkh
4' nyq we,S,;dj
5' nyqcdk m%fõ◊h
6' cdk m%;snoaOh
7' ,sx. m%;snoaOh$ ,sx. m%;snoaO m%fõ◊h
wiïmQr®K m%uqL;djh
8' cdkhl we,S, j, m%uqL;djh wiïmQr®Khs
9' ^m%;súreoaO ,CIK iys;& iuhq.aul cklhlag fjkia jQ$ w;rue† rEmdkq or®Yhla
úIuhq.aul „ùkag we;'
10' ^taldx. uqyqul& F2 rEmdkq or®Y wkqmd;h 1 : 2 : 1 ls
11' Wod( Mirabilis mqIam j, jr®Kh
ksjer† rEm igyka b†˙m;a ls¯u ^9 iy 10 lreKq&
P1 RR(red) × rr(white)
iym%uqL;dj
12' cdkhl we,S, fol tl iudk f,i m%uqLh$ ;ks we,S, fjkia rEmdkq or®Y ksmojhs'
13' úIuhq.aulhka we,S, folu u.ska ksr®kh jQ ,CIK fmkajhs
14' taldx. uqyqul F2 rEmdkq or®Y wkqmd;h 1 : 2 : 1 ls
15' udkj MN reêr .K m%fõkssh$ AB reêr .K m%fõksh
ksjer† rEmigyka b†˙m;a ls¯u ^13 iy 14 lreKq&
- 19 -
P1 MM (M blood group) × NN (N blood group)
F1 CcPp(purple) × CcPp(purple)
(point 20)
F1 Ccli(white) × Ccli(white)
(point 26)
- 20 -
nyq we,S,;dj
26' cdkhlg we,S, wdldr follg jvd mej;Suhs ^hï .ykhl&
27' we,S, m%uqL fyda iym%uql ;dj fmkajhs
28' Wod( udkj ABO reêr .K m%fõksh
29' we,S, ;=kla u.ska ksr®kh fõ $IA , IB iy i we,S, u.ska
30' IA iy IB iym%uqlh $ IA, IB m%fõks or®Yh AB reêr .Kh we;s lrhs
31' IA we,S,h i we,S,hg m%uqLh $ IA , IA fyda IA i wdfõks or®Yh A reêr .Kh we;s lrhs'
32' IB we,S,h I we,S,hg m%uqLh $ IB , IB fyda IB i m%fõks or®Yh we;slrhs'
33' i we,S,h IA iy IB g ks,Skh $ ii m%fõks or®Yh 0 reêr .Kh orhs
ksjer† rEm igyka u.ska ksremkh ^30 isg 33 olajd lreKq&
nyqcdk m%fõ◊h
34' cdk lsysmhla u.ska ,CIKh ;SrKh lrhs
35' ksmojk ,CIKh m%udKd;aul h'
36' cdk wdl,kj m%ldY lrhs $ cdk j,g wdl,k wdprKhla we;
37' we,S, m%uqL;dj fmkaúh yelsh
38' ^.ykhl& fuu ,CIK m%u; jHdma;shla fmkajhs'$ wdka;sl ,CIK ≥r®,Nh" w;rue†
,CIK nyq,h'
39' Wod' ñksidf.a$ i;=kaf.a$ Ydlj, ´kEu m%udKd;aul wdfõksl ,CIKhla $ Wi$ nr$
ifï meyeh$ mqIamixLHdj$ M, ixLHd$ ì;a;r ixLHdj$ .jhkaf.a ls˙ m%udKh
ksjer† rEm igyka ksrEmKh
P1 AABBCCDDEE (tall) × aabbccddee (short)
Tall Short
F1 AaBbCcDdEe (intermediates)
- 21 -
cdk m%;snoaOh
40' tla jr®K foayhla u; msysá cdk m%;snoaO ù we;'
41' m%;snoaO cdk talaj ixrpkh fõ'$ iajdëk j ixrpkh fkdfõ'
42' m%;snoaOh ;SrKh ls¯ug m¯CId uqyqu Ndú;d lrhs'
43' oaú;aj úIuhq.aulfhl= iy oaú;aj ks,Skfhl= w;r uqyqul ° m%cks;hkaf.a rEmdkq or®Yk
wkqmd;h 1 : 1 : 1 : 1g iudk fkdfõ'
44' m¯CId uqyqfï m%cks;hka w;r ckl$ foudmsh or®Y nyq, w;r m%;sixfhdack wdldr wvq
ixLHd; j,ska mj;s'
45' Drosophila f.a mshdm;a j, †. iy foay jr®Kh ms<sn| wdfõKsh'
ksjer† rEmigyka ksrEmKh 43
,sx. m%;snoaOh
46' 'X' jr®K foayh u; f.k hkq ,nk cdk u.ska fmkajhs'
47' ^fndfyda úg& ,CIK m%ldY jkafka ms˙ñ whf.a jk w;r thg fya;=j Tjqkg 'X' jr®K
foay 1la muKla ;sîuh'
48' 'X' jr®K foay u; msysá ks,Sk we,S, ksid ^idudkHfhka& we;s fõ'
49' iuhq.aul ks,Sk ;;ajfha ° .eyeKq wh ;=< m%ldY fõ'
50' úIuhq.añl .eyeKqka jdylhka h'$ ujf.ka mq;dg wdfõksl fõ'
51' Wod( ñksidf.a jr®K wkaO;dj$ ysfudµS,shdj
ksjer† rEm igyka ksrEmkhka 48, 49 yd 50
Parents X HX h × X hY
(´kEu 50 × 3 = 150)
- 22 -
9 m%Yakh
(b) frda. we;s ls¯fï yelshdj i|yd odhl jk" jHdêckl nelaá˙hd j, ,CIK meye†,s
lrkak'
22' wdl%uK;dj
23' ñksia ffi,$mgl wdl%uKh ls¯ug we;s yelshdj
24' wod< m%fõY udr®.h Tiafia we;=Æ ùug we;s yelshdj
25' .KdjdislrKhg yelshdj
26' jHdêcklhka ksmo jk nysYaffi,Sh tkaihsu lSmhla wdl%uK;djhg wdOdr fõ'
27' fmdiafmd,hsfmaia
- 23 -
28' i;a;aj ffi, mg, úkdY lrhs'
29' f,is;sfkaia
30' ffi, mg,j, f,is;Ska ixrplh úÉf√okh lrhs'
31' yh,shqfrdksfâia
32' ffi, w;r msysgk" tajd tlsfkl ne| ;nk nodu øjHh" yh,shqfrdksla wï,
ix>gl j,g myr foñka foay mgl úkdY lrhs'
33' OQ,lckl;dj hkq
34' OQ,l ksmoùug yelshdjhs
35' fïjd ffi,j, idudkH ls%hdld˙;ajhg ndOd muqKqjhs'
36' wka;¾OQ,l
37' ;dm ia:dhSh'
38' ,sfmdme,sielrhsvfõ'
39' Eg.Salmonella typhi
40' nysYaOQ,l
41' ;dm wia:dhSh
42' fm%daàkuh hs'
43' kshqfrdfgdlaiSk
44' idudkH iakdhq wdfõ. iïfm%aIKhg ndOd muqKqjhs'
45' Eg.Clostridium tetani
46' tkafgfrdfgdlaisk
47' wdudYhdka;s%l ud¾.fha lD;Hhkag n,mdhs'
48' Eg.Vibrio cholerae
49' ihsfgdfgdlaiska
50' tkaihsu u.ska Odrl ffi, urKhg m;a lrhs'
51' Eg.Corynebacterium diphtheria
(´kEu 50 × 3 = 150)
- 24 -
10 m%Yakh
- 25 -
11' fmdaIí,diag wx.=,sld úlikh ù
12' tkafvdfuÜá%hug iú fõ
13' wêfrdamKh ixfiapkfhka 7 jk †kfha wdrïN ù
14' †k 8l ld,hl ° is≥ fõ $ 14 jk †kfha ° iïmQr®K fõ
- 26 -
III fldgi
fmd≥ Wmfoia
÷ m%Yak m;%fha we;s uQ,sl Wmfoia lshjd fyd|ska f;areï .; hq;= h' tkï tla tla
fldgiska fldmuK m%Yak ixLHdjlg ms<s;=re iemhsh hq;= o" l=uk m%Yak wksjdr®h
o" fldmuK ld,hla ,efí o hk lreKq ms<sn| j ie,ls,su;a úh hq;= w;r m%Yak
fyd|ska lshjd ksrjq,a wjfndaOhla we;s lrf.k m%Yak f;dard .; hq;=h'
÷ m%Yakh wid we;s wdldrh wkqj ;r®ldkql+,j yd úYaf,aIKd;aulj lreKq b†˙m;a l<
hq;=h'
÷ ksYaÑ; flá ms<s;=re ,sùug wjYH wjia:dj, ° °r®> úia;r we;=<;a fkdls¯u fukau
úia;rd;aul ms<s;=re iemhsh hq;= wjia:dj, ° flá ms<s;=re iemhSu o fkdl< hq;=h'
÷ I m;%fha m%Yakj,g ms<s;=re iemhSfï ° jvd;a ksjer† tla ms<s;=rla f;dard .; hq;= h'
;j o meye†,sj tla l;sr ,l=Kla muKla W;a;r m;%fha fh†h hq;=h'
÷ II m;%fha A fldgi - jHQy.; m%Yak m;%hg ms<s;=re iemhSfï °" ° we;s ld,h ksis m˙†
l<ukdlrKh lr .ksñka m%Yak y;rgu ms<s;=re ,sùug j. n,d .; hq;=h' m%Odk
m%Yakh hgf;a we;s wkqfldgia ish,a, fyd|ska lshjd n,d tla tla wkqfldgig wod<
b,lal .; ms<s;=r muKla ,súh hq;=h'
÷ II m;%fha B fldgi - rpkd m;%hg ms<s;=re ,sùu i|yd fjka lr.; hq;= ld,h
ksjer†j l<ukdlrKh lr .ksñka kshñ; m%Yak ixLHdjg ms<s;=re iemhSug j.n,d
.; hq;=h'
÷ ms<s;=re iemhSfï ° ks,a yd lΩ jr®K yer fjk;a jrKj, mEka Ndú;d fkdl<
hq;=h'
- 27 -
úfYaI Wmfoia
* wjfndaO jQ miq ,súh hq;= foa f.dkq lr .ekSu i|y hï ld,hla .; l< hq;= h'
* m%Yakhg w∞<j wjYH foa úia;rd;aulj ishÆ lreKq wvx.= jk m˙† b†˙m;a l<
hq;= w;r wkjYH foa fkd,súh hq;=h' wkjYH foa ,sùu ksid rpkd m%YAk 4g ,sùug
wjYH ld,h m%udKj;a fkdùu .egΩjls' isiqka fndfyda úg rpkd m%Yak 3lg muKla
ms<s;=re imhd we;af;a tksidh'
* ld, l<uKdlrKh jeo.;a fõ' idudkHfhka rpkd m%Yakhlg ñks;a;= 30la o"
jHqy.; m%Yakhlg ñks;a;= 15la o" .; l< hq;=h'
* jHqyhla úia;r ls¯fï° kï l<" ksjer† yevh iys;" ksjer† wkqmd;fhka hq;a rEm
igyka b†˙m;a ls¯fï l=i,;dj jeä †hqKq lr .; hq;=h'
Ú „j úoHd úIhfha Ndú; jk md˙NdIsl fh≥ï wod< ia:dkj, fhdoñka ms<s;=re iemhsh
hq;=h'
Ú .Kkh ls¯ï we;súg tla tla mshjr meye†,sj ,shd wjika ms<s;=r ,nd .; hq;= h'
Ú ridhksl iólrK ,súh hq;= wjia:dj, ° iEu úgu tajd ;=,s; lr ±laúh hq;=h'
Ú „j úoHd úIhfha rpkd m%Yakj,g ms<s;=re ,sùfï ° j.=" .e,Sï igyka yd iólrK
jeks ixÈsma; l%u u.ska ms<;
s =re iemhSu fkdl, hq;=h'
Ú ;jo rpkd m%Yakj,g ms<s;=re ,shk úg lreKq fjka fjka jYfhka wxl fyda ;re
i,l=Kq fhdod" ms<s;=r b†˙m;a ls¯u o fkdl< hq;=h' wjYH m˙† f√o fjkalrñka
rpkd ú,dYfhka ms<s;=re ,súh hq;= h'
- 28 -