0% found this document useful (0 votes)
104 views

VED 101 Module 2 PDF Style

The framework of Edukasyon sa Pagpapakatao is based on four pillars of education and UNESCO's concept of life skills. It aims to develop students' ethical character and ability to make responsible decisions for the common good. There are five macro skills that students should develop: understanding, reflection, consultation, decision-making, and action. These skills allow students to comprehend concepts of moral living, think critically about situations and concepts, seek advice, form their own positions based on moral standards, and apply concepts to real-life situations. Overall, the framework guides students to find meaning in life and play a role in Philippine society by participating in community-building based on truth, freedom, justice, and love

Uploaded by

Kim Ardais
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
0% found this document useful (0 votes)
104 views

VED 101 Module 2 PDF Style

The framework of Edukasyon sa Pagpapakatao is based on four pillars of education and UNESCO's concept of life skills. It aims to develop students' ethical character and ability to make responsible decisions for the common good. There are five macro skills that students should develop: understanding, reflection, consultation, decision-making, and action. These skills allow students to comprehend concepts of moral living, think critically about situations and concepts, seek advice, form their own positions based on moral standards, and apply concepts to real-life situations. Overall, the framework guides students to find meaning in life and play a role in Philippine society by participating in community-building based on truth, freedom, justice, and love

Uploaded by

Kim Ardais
Copyright
© © All Rights Reserved
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 92

i

A Strong Partner for Sustainable Development

Module

VED 101

GOOD MANNERS AND


RIGHT CONDUCT
(Edukasyon sa Pagpapakatao)

College of Education
BEEd 2A
ii

Module No. 2

Edukasyon sa Pagpapakatao
Framework

1st Semester AY 2020-2021

MERLY V. ANUNCIADO
Associate Professor IV

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


iii

TABLE OF CONTENTS

Cover Page i
Title Page ii
Table of Contents iii
Instruction to the user iv
Introduction v
Overview of the Course v
Course Learning Outcomes v
Pre-test vi
Lesson 2 Edukasyon sa Pagpapakatao Framework viii
Learning Outcomes ix
Time Allotment x
Discussion 1-80
Activities 81
Evaluation/Post Test 82
References 83

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


iv

INSTRUCTION TO THE USER


This module would provide you an educational experience while
independently accomplishing the task at your own pace or time. It aims as
well to ensure that learning is unhampered by health and other challenges. It
covers the topic about Edukasyon sa Pagpapakatao Framework.

Reminders in using this module:

1. Keep this material neat and intact.


2. Answer the pretest first to measure what you know and what to be
learned about the topic discussed in this module.
3. Accomplish the activities and exercises as aids and reinforcement for
better understanding of the lessons.
4. Answer the post-test to evaluate your learning.
5. Do not take pictures in any parts of this module nor post it to social
media platforms.
6. Value this module for your own learning by heartily and honestly
answering and doing the exercises and activities. Time and effort were
spent in the preparation in order that learning will still continue
amidst this Covid-19 pandemic.
7. Observe health protocols: wear mask, sanitize and maintain physical
distancing.

Hi! I’m Blue Bee, your WPU Mascot.

Welcome to Western Philippines University!


Shape your dreams with quality learning experience.

STAY SAFE AND HEALTHY!

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


v

INTRODUCTION
Values education aims to develop a Filipino citizen who will strive for the
foundation of a culture rich individual and for the development of a democratic
nation and society. It intends to provide knowledge and develop skills, attitudes and
values essential to personal development and necessary for living in and contributing
to a developing and changing society. Moreover, it aims to provide learning
experiences which increase the child’s awareness of and responsiveness to the
changes in society; and promote and intensify knowledge, identification with and
love for the nation and the people to which he or she belongs. This course will
highlight the fundamental rules of good manners and appropriate conduct of
behaviour of each learner which are necessary of the formation of character that
embraces the core values of “ Maka-Diyos, Makatao Makabansa at Makakalikasan”.

OVERVIEW OF THE COURSE


Anchored on the essential component of personhood that deals with
intra/interpersonal relationships which allow harmony with oneself, with others and
the environment, this course will highlight the fundamental rules of good manners
and appropriate conduct or behavior of each learner which are necessary of the
formation of character that embraces the core values of makaDios, Maka-Tao, Maka-
Bansa, and Maka-kalikasan. Moreover, the course intends to equip the pre-service
teachers with pedagogical content knowledge on Edukasyon sa Pagpapakatao as well
as skills in instructional materials development and assessment for the elementary
grades.

COURSE LEARNING OUTCOMES


INTRODUCTION
At the end of the course, the pre-service teachers can
a. demonstrate knowledge and understanding of Edukasyon sa Pagpapakatao for
elementary grades including its nature, content, conceptual framework,
pedagogical approaches, and research-based knowledge and principles of
teaching and learning the subject,
b. prepare developmentally-sequenced teaching and learning processes
demonstrating pedagogical content knowledge that promotes deciding and
acting responsibly for the collective good (nagpapasya at kumikilos nang
mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat) to meet curriculum
requirements,
c. select, develop and use varied teaching and learning resources, including ICT,
in teaching Edukasyon sa Pagpapakatao and
d. design, select, organize and use appropriate and varied assessment strategies
consistent with the curriculum requirements.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


vi

PRE-TEST

Answer the following:

1. What do you mean by the word “framework”? Why is a certain program needs to
have a framework?

2. Explain the framework of Edukasyon sa Pagpapakatao?

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


vii

LESSON 2

EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO FRAMEWORK

A. Learning Outcomes
At the end of the topic, the students can
a. discuss the framework of Edukasyon sa Pagpapakatao

B. Time Allotment 6 hours

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


1

C. Discussion

ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA


PAGPAPAKATAO
Ang tunguhin o outcome ng pag-aaral sa batayang edukasyon ay ang
panlahatang pag–unlad taglay ang mga kasanayan sa ika–dalawampu’t
isang siglo. Taglay ito ng isang mag-aaral kung mayroon siyang mga
kakayahang pangkaalaman, pandamdamin at asal na magbibigay sa kanya
ng kakayahan upang:
✓ mamuhay at magtrabaho
✓ linangin ang kanyang mga potensiyal
✓ gumawa ng mga pasyang mapanuri at batay sa impormasyon, at
✓ kumilos nang epektibo sa lipunan at pamayanan sa konteksto ng
sandaigdigan upang mapabuti ang uri ng pamumuhay niya at ng
kanyang lipunan (Literacy Coordinating Council, Setyembre 1997).
Ibinatay ang kahulugan at ang limang palatandaan nito sa Apat na Batayan
(Pillar) ng Edukasyon at sa konsepto ng UNESCO tungkol sa mga
panghabambuhay na kakayahan (life skills) na binuo ng International
Commission on Education para sa ika-21 siglo. Ang sumusunod ang limang
palatandaan nito:
(a) may kakayahang makipagtalastasan,
(b) nag-iisip nang mapanuri at may kakayahang lumutas ng suliranin,
(c) ginagamit ang mga likas na yaman nang mapanagutan para sa
susunod na salinlahi at
(d) produktibo, napauunlad ang sarili at ang pakikipagkapwa, at
(e) may malawak na pananaw sa daigdig.

Sa Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP), ang palatandaan o batayang


kakayahan ng functional literacy ay nagpapasya at kumikilos nang
mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat. Ibig sabihin, nilalayon ng EsP
na linangin at paunlarin ang pagkataong etikal ng mag-aaral. Ang EsP ay
naglalayong gabayan ang mag-aaral na mahanap / matagpuan ang
kabuluhan ng kanyang buhay, ang papel niya sa lipunang Pilipino upang
makibahagi siya sa pagtatayo ng pamayanang pinaiiral ang katotohanan,
kalayaan, katarungan at pagmamahal. Upang maipamalas ito, kailangang
taglay niya ang limang pangunahing kakayahan (macro skills)*: pag-unawa,
pagninilay, pagsangguni, pagpapasya at pagkilos.
✓ Pag-unawa.
Mahalagang maipamalas niya ang kakayahang mahinuha ang mga
konsepto at prinsipyong nagbibigay-paliwanag sa sariling karanasan,mga
sitwasyong namasid, sinuri at pinagnilayan gamit ang obhektibong
pamantayan ng moral na pamumuhay.
✓ Pagninilay.
2

Sa gitna ng mabilis na daloy ng impormasyon at ingay ng kapaligiran,


kailangang mag-ukol ng panahon ang mag-aaral sa maingat atmalalim na
pag-iisip sa mga sitwasyong namasid at mga konseptong natutuhan tungkol
sa moral na pamumuhay.
✓ Pagsangguni.
Kailangang humihingi siya ng payo o gabay sa mga taong may higit na
kaalaman o kasanayan sa moral na pamumuhay at marunongmagsala
(weigh) ng mga impormasyong mula sa iba’t ibang uri ng media batay sa
obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.
✓ Pagpapasya.
Kailangang matuto siyang bumuo ng sariling posisyon, paniniwala,
paninindigan o kilos na isasagawa batay sa obhektibongpamantayan ng
moral na pamumuhay.
✓ Pagkilos.
Mahalagang mailapat niya ang konsepto o prinsipyong nahinuha mula sa
mga konkretong sitwasyon ng buhay at maipakita ang kahandaang
isabuhay ang mga mabuting ugali (virtues) na natutuhan batay sa
obhektibong pamantayan ng moral na pamumuhay.

Ang mga pangunahing kakayahang ito ay nililinang sa apat na tema sa


bawat taon sa paraang “expanding spiral” mula Kindergarten hanggang
Grade 12. Ang sumusunod ang apat na tema:
(a) Pananagutang Pansariliat Pagiging Kasapi ng Pamilya ,
(b) Pakikipagkapwa at Katatagan ng Pamilya,
(c) Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad at Pakikibahagi sa
Pandaigdigang Pagkakaisa, at
(d) Pagkamaka-Diyos at Preperensya sa Kabutihan.

Pitong pangunahing pagpapahalaga (core values) ang nililinang sa mga


temang ito:
1. Kalusugan at Pakikiisa sa Kalikasan,
2. Katotohanan at Paggalang,
3. Pagmamahal at Kabutihan,
4. Ispiritwalidad, Kapayapaan at Katarungan,
5. Likas-kayang Pag-unlad,
6. Pagkamaka-Pilipino at
7. Pakikibahagi sa Pambansang Pagkakaisa (Values Education for the
Filipino: 1997 Revised Version of the DECS Values Education
Program, ph. 10-11).

Ang Pilosopiya at mga Batayang Teorya ng Pagtuturo-Pagkatuto

Ang Batayang Konseptwal ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay batay sa


pilosopiyang PERSONALISMO tungkol sa pagkatao ng tao at sa ETIKA
NG KABUTIHANG ASAL (VIRTUE ETHICS).

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


3

1. Ayon sa PILOSOPIYA NG PERSONALISMO, ang ating mga


ugnayan ay nakaugat lagi sa pagpapakatao. Nililikha natin ang ating
pagpapakatao sa ating pakikipagkapwa.

2. Sa ETIKA NG KABUTIHANG ASAL naman, sinasabing ang isang


mabuting tao ay nagsasabuhay ng mga virtue o mabuting gawi
(habits) at umiiwas sa mga bisyo o masamang gawi. Samakatwid, ang
nagpapabuti sa tao ay ang pagtataglay at ang pagsasabuhay ng mga
mabuting gawi.

Sa murang edad na 6 hanggang 12 taon, maaaring hindi pa lubos na


maunawaan ng isang bata ang kanyang pagkatao bilang tao ayon sa
paLiwanag ng pilosopiyang Personalismo. Ngunit maaari siyang sanayin sa
mga virtue at pagpapahalaga upang lumaki siyang isang mabuting tao. Sa
mga edad na ito, mauunawaan niya na dapat siyang magpakabuti hindi
lamang sapagkat ito ang inaasahan sa kanya ng lipunan kundi dahil tao siya
- may dignidad at likas ang pagiging mabuti. May dignidad ang tao dahil
siya ay bukod-tangi at may ugnayan sa kanyang kapwa, sa Diyos, at
kalikasan.

Ang Interaktibong Teorya ng Pagkatuto (Social Learning Theory) ni Albert


Bandura, Pagkatutong Pangkaranasan (Experiential Learning) ni David
Kolb, Konstruktibismo (Constructivism) at Teorya ng Pamimili ng Kurso
(Theory of Career Development) ni Ginzberg, et. al. at Super ang iba pang
teorya na nagpapaLiwanag kung paano natututo ang mag-aaral sa EsP.

Ayon sa paLiwanag ng Interaktibong Teorya ng Pagkatuto (Social Learning


Theory) ni Albert Bandura, maaaring makuha sa pagmamasid sa ibang tao
ang mga pagkatuto tulad ng pagkakaroon ng mabuting ugali at bagong
impormasyon. Ayon pa rin sa teoryang ito, mahalaga ang mga iniisip ng tao
sa kanyang pagkatuto ngunit hindi nangangahulugang magbubunga ito ng
pagbabago sa kilos.

Ang mga karanasan din ang pinagkukunan ng mga pagkatuto ayon kay
David Kolb at sa Teorya ng Pagkatuto ng Konstruktibismo. Ayon saTeorya
ng Pagkatutong Pangkaranasan ni Kolb, ang mga nasa edad (adults) ay
natututo sa pamamagitan ng kanilang pagninilay sa kanilang mga
karanasan, pagbuo ng mga konklusyon o insight mula sa mga ito, at
paglalapat ng mga ito sa angkop na mga sitwasyon ng buhay.
Sinusuportahan ang pananaw ni Kolb ng Teorya ng Konstruktibismo.
Sinasabi ng teoryang ito nanagkakaroon ng pagkatuto ang tao at gumagawa
ng kabuluhan (meaning) batay sa kanyang mga karanasan.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


4

Naipamamalas ito sa pagtuturo sa pamamagitan ng pagbibigay ng tuon sa


mag-aaral. Nagkakaroon siya ng mga bagong pagkatuto gamit ang mga
tanong ng guro at ng kanyang malikhaing paraan.

Nailalapat ang mga pagkatutong ito sa paggawa ng mga pasiya tulad ng


kukuning kurso o propesyon. Ayon sa Teorya ng Career Development nina
Ginzberg, et. al. at Super, dumadaan sa iba’t ibang yugto ang pagpapasya ng
bata ukol sa kurso o propesyon batay sa kanyang pagtingin sa sarili (self-
concept), saloobin (attitude) at mga pagpapahalaga. Tinatanggap o
tinatanggihan niya ang isang kurso o trabaho batay sa obserbasyon niya
(halimbawa, mga kilos ng kanyang magulang ayon sa propesyon nito) at sa
tinuturing niyang mahalaga (halimbawa, malaking sweldo o paglilingkod sa
lipunan).

Mga Disiplina ng Edukasyon sa Pagpapakatao


Ang nilalaman at istraktura ng Edukasyon sa Pagpapakatao ay nakaangkla
sa dalawang disiplina:
Ethics at Career Guidance.
1. Ang Etika ay ang siyensya ng moralidad ng kilos ng tao.
2. Samantalang Career Guidance naman ang paggabay sa mag-aaral na
magpasiya ng kursong akademiko, sining at isports o teknikal
bokasyonal na tugma sa kanyang mga talento, kakayahan at aptitude
at mga trabahong kailangan ng industriya.

Mga Dulog sa Pagtuturo


Ang mga pangunahing dulog na gagamitin sa pagtuturo ng mga konsepto
ay ang
1. pagpapasyang etikal (ethical decision making) sa pamamagitan ng
pagsusuring suliranin o isyu,
2. ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional
Learning),
3. at pagpaplano ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal (Career
Guidance)

Ang paggawa ng pagpapasyang etikal o moral ay ang pagbuo ng pasya na


may preperensya sa kabutihan at magpapatingkad o maglilinang ng
pagkatao ng tao. Ito ay proseso na kinapapalooban ng (a) pag-alam sa mga
detalye ng sitwasyon at (b) maingat na pagsasaalang-alang ng mga moral
na pagpapahalaga na mahalaga sa isang sitwasyon. Mahalaga rin dito ang
pagiging sensitibo sa mga aspetong moral ng mga sitwasyon sa pang-araw-
araw na buhay at ang kamalayan sa mga tao o pangkat na maaapektuhan
ng pasya.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


5

Ang Panlipunan–Pandamdaming Pagkatuto (Social-Emotional Learning)


ay ang pagkakaroon ng mga kakayahang kailangan sa pagkilala at
pamamahala ng sarili, paglinang ng pagmamalasakit sa kapwa, paggawa ng
mapanagutang pasya, pakikipag-ugnayan, at pagharap nang epektibo sa
mga mapanghamong sitwasyon. Ito ay paraan ng paglinang ng mga
kakayahan ng mag-aaral upang magtagumpay sa mga gawain sa buhay.
Nahahati sa limang uri ang mga kakayahang ito:
1. Kamalayang Pansarili,
2. Pamamahala ng Sarili,
3. Kamalayang Panlipunan,
4. Pamamahala ng Pakikipag-ugnayan at
5. Mapanagutang Pagpapasya.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


6

FRAMEWORK

Pilosopiya ng Personalidad
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
7

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM Deskripsyon ng Asignatura

Ang Edukasyon sa Pagpapakatao (EsP) ay isa sa mga asignatura ng Pinaunlad na Programa ng Batayang Edukasyon na K to 12 na gagabay at huhubog
sa mga kabataan. Tunguhin nito ang paghubog ng kabataang nagpapasya at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat. Nangangahulugan ito
na lilinangin at pauunlarin ang pagkataong etikal ng bawat mag-aaral. Upang maipamalas ito, kailangang magtaglay siya ng limang pangunahing kakayahan
(macro skills): pag-unawa, pagninilay, pagsangguni, pagpapasya at pagkilos.

Nililinang sa apat na tema sa bawat antas mula Kindergarten hanggang Baitang 10 ang mga pangunahing kakayahang ito: (a) Pananagutang Pansarili
at Mabuting Kasapi ng Pamilya, (b) Pakikipagkapwa-tao, (c) Paggawa Tungo sa Pambansang Pag-unlad at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa, at (d)
Pananalig at Pagmamahal sa Diyos at Paninindigan sa Kabutihan.

MGA PAMANTAYAN SA PROGRAMA (LEARNING AREA STANDARDS)

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto sa pananagutang pansarili, pamilya, kapwa, bansa/daigdig at Diyos; nakapagpapasiya
at nakakikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang panlahat upang mamuhay nang maayos at maligaya.

PANGUNAHING PAMANTAYAN NG BAWAT YUGTO (KEYSTAGE STANDARDS)

K – Baitang 3 Baitang 4 – 6 Baitang 7 – 10

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa


Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto sa pananagutang pansarili,
konsepto at gawaing nagpapakita ng pananagutang konsepto at gawaing nagpapakita ng pagkatao ng tao, pamilya at pakikipagkapwa,
pansarili, pampamilya, pagmamahal sa kapwa/ pananagutang pansarili, pampamilya, lipunan, paggawa at mga pagpapahalagang moral
pamayanan, sa bansa at sa Diyos tungo sa maayos at pagmamahal sa kapwa, sa bansa/ daigdig at sa at nagpapasiya at kumikilos nang mapanagutan
masayang pamumuhay. Diyos tungo sa kabutihang panlahat. tungo sa kabutihang panlahat upang mamuhay
nang may kaayusan at kaligayahan.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


8

ANG BATAYANG KONSEPTWAL NG EDUKASYON SA PAGPAPAKATAO

Grade Level Standards (Pamantayan sa Bawat Baitang/Antas)

BAITANG PAMANTAYAN

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pagkakaroon ng kamalayan sa paggalang at pagmamahal sa sarili, kapwa at Diyos
K bilang gabay tungo sa maayos at masayang tahanan.

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga paraan ng paggalang sa sarili, kapwa, bansa at Diyos bilang gabay tungo sa
1
maayos at masayang tahanan at paaralan.

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pagpapakikita ng mga kilos na nagpapahalaga sa sarili, kapwa, bansa, Diyos at sa
2 Kanyang mga nilikha bilang patnubay sa maayos at masayang paaralan at pamayanan.

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga gawain na nagpapakita ng pagpapahalaga tungo sa maayos at masayang
3 pamumuhay na may mapanagutang pagkilos at pagpapasiya para sa sarili, kapwa, pamayanan, bansa at Diyos .

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga makabuluhang gawain na may kaakibat na pagpapahalaga tungo sa wasto,
4 maayos, masaya at mapayapang pamumuhay para sa sarili, kapwa, bansa at Diyos.

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa masusing pagsusuri sa pagpapahayag, pagganap ng tungkulin na may
5 pananagutan at pagsasabuhay ng mga ito tungo sa masaya, mapayapa at maunlad na pamumuhay para sa sarili/ mag-anak,
kapwa/ pamayanan, bansa/ daigdig at Diyos.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


9

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga gawain na tumutulong sa pag-angat ng sariling dignidad, pagmamahal sa
6 kapwa na may mapanagutang pagkilos at pagpapasiya tungo sa maayos, mapayapa at maunlad na pamumuhay para sa
kabutihang panlahat.

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga /
7 pagbibinata, kakayahan at talento, hilig at pagkatao ng tao tungo sa pagtupad ng mga tungkulin sa sarili, sa kapwa, sa bansa/
daigdig at sa Diyos at pagtatakda ng mithiin upang mapanagutan ang kahihinatnan ng mga pasya at kilos.

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa layunin at kahalagahan ng pamilya at pakikipagkapwa upang maging mapanagutan sa
8
pakikipag-ugnayan sa iba tungo sa makabuluhang buhay sa lipunan.

9 Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa lipunan at paggawa bilang paglilingkod tungo sa
tamang pagpili ng kurso o hanapbuhay na magiging makabuluhan at kapaki-pakinabang sa kanya at sa lipunan.

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa pagkatao ng tao, makataong kilos, pagpapahalagang moral at
10
mga isyung moral at nagpapasya at kumikilos nang may preperensya sa kabutihan upang maging matatag sa gitna ng mga isyung
moral at impluwensya ng kapaligiran.

K to 12 Edukasyon sa Pagpapakatao Gabay Pangkurikulum Disyembre 2013 Pahina


8 ng 79

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


10

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 1

Pamantayan Para sa Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga paraan ng paggalang sa sarili, kapwa, bansa at Diyos bilang gabay tungo sa maayos at
Baitang 1 masayang tahanan at paaralan.

BATAYANG
PAMANTA PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA PAGKATUTO LEARNING
YANG PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA ( Learning Competencies) MATERIAL
PANGNILA (Performance
PAGPAPAHALAGA S
LAMAN Standard)
(Content Standard)
I. Tungkulin Ko Sa Aking Sarili at Pamilya – Unang Markahan
1. Pagkilala sa sarili 1. Nakikilala ang sariling: 1.1.
Naipamamalas Naipakikita ang gusto
1.1. kalakasan/ ang pag-unawa sa kakayahan nang 1.2. interes 1.3.
potensyal kahalagahan ng may tiwala sa sarili potensyal 1.4. EsP1PKP
1.2. kahinaan pagkilala sa sarili kahinaan - Ia-b – 1
1.3. damdamin at sariling 1.5. damdamin / emosyon
kakayahan,panga
2. Pagpapahalaga sa ngalaga sa sariling 2. Naisasakilos ang sariling kakayahan sa iba’t
Sarili (self-esteem) kalusugan at ibang pamamaraan
pagiging 2.1. pag-awit 2.2. EsP1PKP
mabuting kasapi pagsayaw - Ib-c – 2
2.1. Pagtitiwala sa
ng pamilya 2.3. pakikipagtalastasan
sarili (self-
confidence) 2.4. at iba pa
3. Pagiging Naisabubuhay 3. Nakapaglalarawan ng iba’t ibang gawain na
responsable sa nang may wastong maaaring makasama o makabuti sa kalusugan
pangangalaga sa pag-uugali ang EsP1PKP
sarili iba’t ibang paraan 3.1 nakikilala ang iba’t ibang gawain/paraan na - Id – 3
ng pangangalaga sa maaaring makasama o makabuti sa kalusugan
3.1. Kalinisan at sarili at kalusugan
Kalusugan upang mapaunlad 3.2 nasasabi na nakatutulong sa paglinang ng
(Cleanliness/ ang anumang EsP1PKP
sariling kakayahan ang wastong pangangalaga
Wellness) kakayahan - Ie – 4
sa sarili
4. Pampamilyang Naisasagawa
4. Nakapagpapakita ng wastong pag-uugali sa EsP1PKP
Pagkakabuklod nang may
pangangalaga sa sarili - If- 5
pagmamahal at

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


11

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG PAMANTAYAN SA
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAGKATUTO ( Learning MATERIALS
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA Competencies)
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA
pagmamalasakit ang 5. Nakakikila ng mga gawaing nagpapakita ng
4.1. Pagkakabuklod/ anumang kilos at gawain na pagkakabuklod ng pamilya tulad ng
Pagkakaisa magpapasaya at 5.1. pagsasama-sama sa pagkain
(Unity/Oneness) magpapatibay sa ugnayan 5.2. pagdarasal EsP1PKP
4.2. Pagmamalasakit ng mga kasapi ng pamilya 5.3. pamamasyal - Ig – 6
5.4. pagkukuwentuhan ng masasayang
pangyayari
6. Nakapagpapahayag na tungo sa pagkakaisa EsP1PKP
ang pagsasama-sama ng pamilya - Ih– 7
7. Nakatutukoy ng mga kilos at gawain na
nagpapakita ng pagmamahal at
pagmamalasakit sa mga kasapi ng pamilya
Hal. EsP1PKP
1. pag-aalala sa mga kasambahay - Ii– 8
2. pag-aalaga sa nakababatang kapatid at
kapamilyang maysakit
II. Mahal Ko, Kapwa Ko - Ikalawang Markahan
8. Nakapagpapakita ng pagmamahal at
EsP1P-
Pagmamahal sa kapwa Naipamamalas ang Naisasabuhay ang wastong paggalang sa mga magulang
IIa-b – 1
pag-unawa sa pakikitungo sa ibang kasapi
1. Pagdama sa kahalagahan ng ng pamilya at kapwa sa 9. Nakatutukoy ng mga wastong paraan ng
EsP1P-
damdamin ng iba wastong lahat ng pagkakataon. pakikitungo sa mga kasambahay
IIb – 2
(Empathy) pakikitungo sa 10. Nakapagpapakita ng pagmamahal sa pamilya EsP1P-
ibang kasapi ng at kapwa sa lahat ng pagkakataon lalo na sa IIc-d –
pamilya at kapwa oras ng pangangailangan 3
tulad ng pagkilos at
pagsasalita ng may 11. Nakapagpapakita ng paggalang sa
2. Pagkamagalang paggalang at Naisasabuhay ang pagiging pamilya at sa kapwa sa pamamagitan
(Respect) pagsasabi ng magalang sa kilos at ng:
katotohanan para sa pananalita 11.1. pagmamano/paghalik sa nakatatanda EsP1P-
kabutihan ng 11.2. bilang pagbati IIe-f– 4
nakararami 11.3. pakikinig habang may nagsasalita
11.4. pagsagot ng “po" at “opo”
11.5. paggamit ng salitang “pakiusap” at

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


12

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG PAMANTAYAN SA
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA CODE
PAGPAPAHALAGA/ PAGKATUTO ( Learning LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP
MGA KAUGNAY NA Competencies) MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA
11.6. “salamat”
3. Pagkamatapat Naisasabuhay ang 12. Nakapagsasabi ng totoo sa magulang/
(Honesty) pagiging matapat sa nakatatanda at iba pang kasapi ng mag-
lahat ng pagkakataon anak sa lahat ng pagkakataon upang
maging maayos ang samahan
12.1. kung saan papunta/ nanggaling EsP1P-
12.2. kung kumuha ng hindi kanya IIg-i– 5
12.3. mga pangyayari sa paaralan na
nagbunga ng hindi pagkakaintindihan
12.4. kung gumamit ng computer sa paglalaro
imbis na sa pag-aaral
III. Para Sa Kabutihan ng Lahat, Sumunod Tayo – Ikatlong Markahan
13. Nakapagpapakita ng iba’t ibang paraan
1. Pagmamahal sa Naipamamalas ang Naisasabuhay ang ng pagiging masunurin at magalang
Komunidad na pag-unawa sa pagiging masunurin at tulad ng:
Kinabibilangan kahalagahan ng magalang sa tahanan, 13.1. pagsagot kaagad kapag tinatawag ng
pagiging masunurin, nakasusunod sa mga kasapi ng pamilya EsP1PPP-
1.1. Pagkamasunurin pagpapanatili ng alituntunin ng 13.2. pagsunod nang maluwag sa dibdib IIIa – 1
(Obedience) kaayusan, kapayapaan paaaralan at kapag inuutusan
at kalinisan sa loob ng naisasagawa nang may 13.3. pagsunod sa tuntuning itinakda ng:
1.2. Pagkamagalang tahanan at paaralan pagpapahalaga ang tahanan ng pagpapahalaga sa
14. Nakapagpapakita
(Respect) karapatang tinatamasa paaralan tinatamasa
mga karapatang
Hal. Pagkain ng masusustansyang EsP1PPP-
1.3. Pagpapahalaga pagkain IIIb-c– 2
sa Karapatan Nakapag-aaral
(Appreciation of 15. Nakapagpapakita ng mga paraan upang
One’s Rights) makamtam at mapanatili ang kaayusan at
kapayapaan sa tahanan at paaralan tulad ng:
1.4. Kaayusan at 15.1. pagiging masaya para sa tagumpay ng
Kapayapaan EsP1PPP
ibang kasapi ng pamilya at ng kamag- -IIId-e –
(Peace and aral 3
order) 15.2. pagpaparaya 15.3.
pagpapakumbaba

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


13

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMA PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
N (Content (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
Standard)
2. Likas-kayang Pag- Naisasagawa nang may 16. Nakatutulong sa pagpapanatili ng
unlad kusa ang mga kilos at kalinisan at kaayusan sa loob ng
(Sustainable gawain na nagpapanatili ng tahanan at paaralan para sa mabuting
Development) kalinisan, kaayusan at kalusugan
katahimikan sa loob ng Hal. EsP1PPP-
2.1. Pagmamalasakit tahanan at paaralan Pagtulong sa paglilinis ng tahanan IIIf-h – 4
sa kapaligiran Pagtulong sa paglilinis ng
(Care of the paaralan Pag-iwas sa pagkakalat
environment)
FL-EP,
17. Nakagagamit ng mga bagay na patapon EsP1PPP- Aralin2-Nag-
ngunit maaari pang pakinabangan IIIi – 5 iimpok Ka Ba?,
Grade 1, p. 14
IV. Paggawa nang Mabuti, Kinalulugdan ng Diyos – Ikaapat na Markahan
FL-EP,
1. Pagmamahal sa Naipamamalas ang pag- Naipakikita ang Aralin5-Para sa
18. Nakasusunod sa utos ng magulang at EsP1PD- Magandang
Diyos (Love of unawa sa kahalagahan pagmamahal sa magulang
nakatatanda IVa-c– 1 Bukas, Grade1,
God) ng pagmamahal sa Diyos, at mga nakatatanda,
paggalang sa paniniwala paggalang sa paniniwala ng p. 26
ng iba at pagkakaroon ng kapwa at palagiang
2. Pag-asa (Hope) pag-asa pagdarasal 19. Nakapagpapakita ng paggalang sa EsP1PD-
paniniwala ng kapwa IVd-e – 2

20. Nakasusunod sa mga gawaing EsP1PD-


panrelihiyon IVf-g– 3

EsP1PD-
21. Nakapagdarasal nang mataimtim
IVh-i – 4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


14

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 2

Pamantayan Para sa Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa pagpapakikita ng mga kilos na nagpapahalaga sa sarili, kapwa, bansa, Diyos at sa Kanyang
Baitang 2 mga nilikha bilang patnubay sa maayos at masayang paaralan at pamayanan.

BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMA PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
N (Content (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
Standard)

I. Tungkulin Ko Sa Aking Sarili at Pamilya – Unang Markahan

1. Pagkilala sa sarili Naipamamalas ang pag- Naisasagawa nang buong 1. Naisakikilos ang sariling kakayahan sa iba’t
unawa sa kahalagahan husay ang anumang ibang pamamaraan:
1.1. kakayahan / ng pagkilala sa sarili at kakayahan o potensyal at 1.1. pag-awit
potensyal pagkakaroon ng disiplina napaglalabanan ang 1.2. pagguhit EsP2PKP
1.2. kahinaan tungo sa anumang kahinaan 1.3. pagsayaw -Ia-b – 2
1.3. damdamin pagkakabuklod-buklod o 1.4. pakikipagtalastasan
pagkakaisa ng mga 1.5. at iba pa
A. Pagpapahalaga sa kasapi ng tahanan at
sarili (self-esteem) paaralan 2. Napahahalagahan ang saya o tuwang dulot ng
pagbabahagi ng anumang kakayahan o talent EsP2PKP
B. Pagtitiwala sa sarili -Ic – 9
(self-confidence)
3. Nakapagpapakita ng kakayahang labanan ang
takot kapag may nangbubully EsP2PKP
-Ic – 10

2. Pagiging responsable Naisasagawa nang palagian 4. Naisakikilos ang mga paraan ng pagpapanatili EsP2PKP
sa pangangalaga/ ang pangangalaga at pag- ng kalinisan, kalusugan at pag-iingat ng -Id – 11
pag-iingat sa sarili iingat sa katawan katawan

1.1. Kalinisan at
Kalusugan
Cleanliness/
Wellness)
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
15

BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA PAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA (Learning Competencies) MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA

3. Pampamilyang Naisasagawa ang


5. Nakapagpapakita ng pagsunod sa mga tuntunin at
Pagkakabuklod kusang pagsunod sa
pamantayang itinakda sa loob ng tahanan 5.1.
3.1. Pagkakabuklod/ mga tuntunin at
paggising at pagkain sa tamang oras
Pagkakaisa napagkasunduang EsP2PKP-
5.2. pagtapos ng mga gawaing bahay
(Unity/Oneness) gagawin sa loob ng Id-e – 12
5.3. paggamit ng mga kagamitan
3.2. Pagkakaroon ng tahanan
5.4. at iba pa
disiplina (Personal
Discipline)
II. Mahal Ko, Kapwa Ko - Ikalawang Markahan
6. Nakapagpapakita ng pagkamagiliwin at
1. Pagmamahal sa kapwa/ Naipamamalas ang Naisasagawa ang wasto pagkapalakaibigan na may pagtitiwala sa mga
Pagdama at pag-unawa pag-unawa sa at tapat na pakikitungo sumusunod:
sa damdamin ng iba kahalagahan ng at pakikisalamuha sa 6.1. kapitbahay
EsP2P-
(Empathy) pagiging sensitibo sa kapwa 6.2. kamag-anak
IIa-b – 6
damdamin at 6.3. kamag-aral
pangangailangan ng 6.4. panauhin/ bisita
iba, pagiging 6.5. bagong kakilala
magalang sa kilos at 6.6. taga-ibang lugar
pananalita at 7. Nakapagbabahagi ng sarili sa kalagayan
pagmamalasakit sa ng kapwa tulad ng:
EsP2P- IIc
kapwa 7.1. antas ng kabuhayan
–7
7.2. pinagmulan
7.3. pagkakaroon ng kapansanan
2. Pagkamagalang 8. Nakagagamit ng magalang na pananalita sa EsP2P- IId
(Respect) kapwa bata at nakatatanda –8
9. Nakapagpapakita ng iba’t ibang kilos na
EsP2P-
nagpapakita ng paggalang sa kaklase o kapwa
IId-9
bata
Naisasagawa ang mga 10. Nakagagawa ng mabuti sa kapwa EsP2P- IIe
3. Pagmamalasakit sa kilos at gawaing – 10
Kapwa (Concern for nagpapakita ng 11. Nakapaglalahad na mahalaga ang paggawa ng EsP2P- IIf
Others) pagmamalasakit sa mabuti sa kapwa 11
kapwa 12. Nakatutukoy ng mga kilos at gawaing
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
EsP2P-
nagpapakita ng pagmamalasakit sa mga kasapi
IIg – 12
ng paaralan at pamayanan
16

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
13. Nakapagpapakita ng pagmamalasakit sa kasapi
EsP2P-
ng paaralan at pamayanan sa iba’t ibang
IIh-i – 13
paraan
III. Para Sa Kabutihan ng Lahat, Sumunod Tayo – Ikatlong Markahan

1.Pagmamahal sa Naipamamalas ang pag- Naisasagawa nang buong 14. Nakapagpapakita ng paraan ng
Bansa unawa sa kahalagahan pagmamalaki ang pagiging pagpapasalamat sa anumang karapatang
ng kamalayan sa mulat sa karapatan na tinatamasa EsP2PPP-
1.1.Pagkamasunur karapatang pantao ng maaaring tamasahin Hal. pag-aaral nang mabuti IIIa-b– 6
in (Obedience) bata, pagkamasunurin pagtitipid sa anumang kagamitan
tungo sa kaayusan at 15. Nakatutukoy ng mga karapatang maaaring
kapayapaan ng EsP2PPP-
1.2. Pagpapanatili ng ibigay ng mag-anak
kapaligiran at ng 16. Nakapagpapahayag ng kasiyahan sa IIIc– 7
kaayusan at EsP2PPP-
kapayapaan (Peace bansang kinabibilangan karapatang tinatamasa
IIIc– 8
and order)
1.3. Paggalang sa 17. Nakapagbabahagi ng pasasalamat sa
karapatang pantao tinatamasang karapatan sa pamamagitan ng EsP2PPP-
(Respect for human kuwento IIId– 9
rights)
2. Likas-kayang Pag- Naisasabuhay ang 18. Nakagagamit nang masinop ng anumang EsP2PPP-
unlad pagsunod sa iba’t ibang bagay tulad ng tubig, pagkain, enerhiya at iba IIId-e– 10
(Sustainable paraan ng pagpapanatili ng pa
Development) kaayusan at kapayapaan sa 19. Nakikibahagi sa anumang programa ng
pamayanan at bansa paaralan at pamayanan na makatutulong sa
2.1. Pagkamatipid EsP2PPP-
pagpapanatili ng kalinisan at kaayusan sa IIIf– 11
(Financial pamayanan at bansa
Literacy)
2.2. Pagmamalasakit sa
kapaligiran (Care of the
environment)

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


17

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
3. Pambansang 20. Nakatutukoy ng iba’t ibang paraan upang
pagkakaunawaan mapanatili ang kalinisan at kaayusan sa
pamayanan
3.1. Kaayusan at hal. EsP2PPP-
Kapayapaan - pagsunod sa mga babalang pantrapiko IIIg-h– 12
(Peace and - wastong pagtatapon ng basura
Order) - pagtatanim ng mga halaman sa paligid
21. Nakapagpapakita ng pagiging ehemplo ng EsP2PPP-
kapayapaan IIIi– 13
IV. Paggawa nang Mabuti, Kinalulugdan ng Diyos – Ikaapat na Markahan

1. Pagmamahal sa Diyos Naipamamalas ang pag- Naisasabuhay ang 22. Nakapagdarasal nang may pagpapasalamat sa
EsP2PD-
(Love of God) unawa sa kahalagahan pagpapasalamat sa lahat ng mga biyayang tinanggap, tinatanggap at
IVa-d– 5
ng pagpapasalamat sa biyayang tinatanggap at tatanggapin mula sa Diyos
2. Pag-asa (Hope) lahat ng likha at mga nakapagpapakita ng pag-
biyayang tinatanggap asa sa lahat ng 23. Nakapagpapakita ng pasasalamat sa mga
3. Pagkakawanggawa mula sa Diyos pagkakataon kakayahan/ talinong bigay ng Panginoon sa
(Charity) pamamagitan ng:

23.1. paggamit ng talino at kakayahan 23.2.


pakikibahagi sa iba ng taglay na talino EsP2PD-
at kakayahan IVe-i– 6
23.3. pagtulong sa kapwa
23.4. pagpapaunlad ng talino at kakayahang
bigay ng Panginoon

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


18

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 3

Pamantayan Para sa Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga gawain na nagpapakita ng pagpapahalaga tungo sa maayos at masayang pamumuhay na
Baitang 3 may mapanagutang pagkilos at pagpapasiya para sa sarili, kapwa, pamayanan, bansa at Diyos.

BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
I. Tungkulin Ko Sa Aking Sarili at Pamilya – Unang Markahan

1. Pagpapahalaga sa Naipamamalas ang pag- Naipakikita ang natatanging 1. Nakatutukoy ng natatanging kakayahan EsP3PKP
Sarili (Self-Esteem) unawa sa kahalagahan kakayahan sa iba’t ibang Hal. talentong ibinigay ng Diyos -Ia – 13
ng sariling kakayahan, pamamaraan nang may
pagkakaroon ng tiwala, tiwala, katapatan at
pangangalaga at pag- katatagan ng loob
2. Pagtitiwala sa Sarili iingat sa sarili tungo sa 2. Nakapagpapakita ng mga natatanging EsP3PKP
(Confidence) kabutihan at kaayusan kakayahan nang may pagtitiwala sa sarili -Ia – 14
ng pamilya at
pamayanan
3. Napahahalagahan ang kakayahan sa EsP3PKP
paggawa -Ib 15

3. Katatagan ng loob 4. Nakatutukoy ng mga damdamin na EsP3PK


(Fortitude) nagpapamalas ng katatagan ng kalooban P - Ic –
16
5. Napahahalagahan ang pagkilala sa kayang
gawin ng mag-aaral na sumusukat sa
kanyang katatagan ng loob tulad ng:
5.1. pagtanggap sa puna ng ibang tao sa EsP3PKP
mga hindi magandang gawa, kilos, at -Id – 17
gawi
5.2. pagbabago ayon sa nararapat na
resulta

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


19

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN SA PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
4. Pangangalaga sa sarili Naisasabuhay ang iba’t 6. Nakagagawa ng mga wastong kilos at gawi sa
ibang patunay ng pangangalaga ng sariling kalusugan at EsP3PKP
4.1. Mabuting pangangalaga at pag-iingat kaligtasan -Ie – 18
kalusugan sa sarili 7. Nakahihikayat ng kapwa na gawin ang
dapat para sa sariling kalusugan at EsP3PKP
4.2. Pangangasiwa kaligtasan
ng sarili -If – 19
Hal. pagkain/inumin, kagamitan,
lansangan, pakikipagkaibigan
8. Napatutunayan ang ibinubunga ng
pangangalaga sa sariling kalusugan at
kaligtasan
8.1. maayos at malusog na EsP3PKP
pangangatawan -Ig – 20
8.2. kaangkupang pisikal
8.3. kaligtasan sa kapahamakan
8.4. masaya at maliksing katawan
5. Pampamilyang 9. Nakasusunod nang kusang-loob at kawilihan
Pagkakabuklod Naipakikita ang katapatan, sa mga panuntunang itinakda ng tahanan
(Family Solidarity pakikiisa at pagsunod sa EsP3PKP
/ Orderliness) mga tuntunin o anumang -Ih – 21
kasunduang itinakda ng
5.1. Kapayapaan/ mag-anak na may
Kaayusan kinalaman sa kalusugan at
(Peace/ kaligtasan tungo sa
Orderliness) kabutihan ng lahat
5.2. Katapatan
(Honesty) 10. Nakasusunod sa mga
EsP3PKP
5.3. Pagkamatiyaga pamantayan/tuntunin ng mag-anak
-Ii – 22
(Perseverance)

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


20

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA PAGKATUTO ( LEARNIN
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA Learning Competencies) G
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA MATERIA
II. Mahal Ko, Kapwa Ko - Ikalawang Markahan LS

1. Pagdama at pag- Naipamamalas ang Naisasabuhay nang 11. Nakapagpapadama ng malasakit sa kapwa na may
unawa sa damdamin pag-unawa sa palagian ang mga karamdaman sa pamamagitan ng mga simpleng
ng iba (Empathy) kahalagahan ng makabuluhang gawain EsP3P-
pakikipagkapwa-tao gawain tungo sa 11.1. pagtulong at pag-aalaga IIa-b – 14
kabutihan ng kapwa 11.2. pagdalaw, pag-aliw at pagdadala ng pagkain o
2. Pagkamatapat anumang bagay na kailangan
(Honesty/ 1. pagmamalasakit
Sincerity) sa kapwa
12. Nakapagpapakita ng malasakit sa may mga
2. pagiging matapat
kapansanan sa pamamagitan ng:
sa kapwa
12.1. pagbibigay ng simpleng tulong sa kanilang
3. Paggalang (Respect) 3. pantay-pantay pangangailangan
na pagtingin
12.2. pagbibigay ng pagkakataon upang sumali at
lumahok sa mga palaro o larangan ng isport EsP3P- IIc-
4. Kabutihan (Kindness) at iba pang programang pampaaralan e – 15
12.3. pagbibigay ng pagkakataon upang sumali at
lumahok sa mga palaro at iba pang
5. Pagkabukas-palad paligsahan sa pamayanan
(Generosity)
13. Naisasaalang-alang ang katayuan/ kalagayan/
pangkat etnikong kinabibilangan ng kapwa bata sa
pamamagitan ng: EsP3P- IIf-
13.1. pagbabahagi ng pagkain, laruan, damit, g –16
gamit at iba pa

14. Nakapagpapakita nang may kasiyahan sa pakikiisa


sa mga gawaing pambata EsP3P-
Hal. paglalaro IIh-i – 17
programa sa paaralan (paligsahan,
pagdiriwang at iba pa)

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


21

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
III. Para Sa Kabutihan ng Lahat, Sumunod Tayo – Ikatlong Markahan
1. Pagmamahal sa Naipamamalas ang pag- Naipagmamalaki ang mga 15. Nakapagpapakita ng mga kaugaliang
Bansa unawa sa kahalagahan magagandang kaugaliang Pilipino tulad ng: EsP3PPP-
ng pananatili ng mga Pilipino sa iba’t ibang 15.1. pagmamano IIIa-b – 14
1.1. Pagmamahal sa natatanging kaugaliang pagkakataon 15.2. paggamit ng "po" at "opo"
mga kaugaliang Pilipino kaalinsabay ng 15.3. pagsunod sa tamang tagubilin ng mga
Pilipino pagsunod sa mga nakatatanda
tuntunin at batas na 16. Nakapagpapahayag na isang tanda ng FL-EP,
1.2. Pagkamasunurin may kaugnayan sa mabuting pag-uugali ng Pilipino ang pagsunod Grade3-
(Obedience) kalikasan at pamayanan sa tuntunin ng pamayanan EsP3PPP- Ugaliing
IIIc-d– 15 Magtipid,
Aralin 5,p.74
2. Likas-kayang Pag- Naipamamalas ang 17. Nakapagpapanatili ng malinis at ligtas na FL-EP,Grade
unlad pagiging masunurin sa mga pamayanan sa pamamagitan ng: 3, Aralin 1,p.
(Sustainable itinakdang alituntunin, 17.1. paglilinis at pakikiisa sa gawaing EsP3PPP- 52
Development) patakaran at batas para sa pantahanan at pangkapaligiran IIIe-g – 16
malinis, ligtas at maayos na 17.2. wastong pagtatapon ng basura
2.1. Kalinisan at pamayanan 17.3. palagiang pakikilahok sa proyekto ng
Kaayusan pamayanan na may kinalaman sa
(Cleanliness and kapaligiran
Orderliness)
18. Nakasusunod sa mga tuntuning may
kinalaman sa kaligtasan tulad ng EsP3PPP-
mga babala at batas trapiko IIIh – 17
18.1. pagsakay/pagbaba sa takdang lugar
3. Pamamahala sa
Panganib ng Sakuna
(Disaster Risk 19. Nakapagpapanatili ng ligtas na pamayanan sa
Management) pamamagitan ng pagiging handa sa sakuna o
3.1. Pakikiangkop sa kalamidad
Oras ng
Pangangailanga EsP3PPP-
(Resiliency) IIIi – 18
3.2. Pagiging Handa
sa Kaligtasan
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
22

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
IV. Paggawa nang Mabuti, Kinalulugdan ng Diyos – Ikaapat na Markahan

1. Pananalig sa Diyos Naipamamalas ang pag- 1. Naisabubuhay ang EsP3PD-


(Faith) unawa sa kahalagahan paggalang sa 20. Nakapagpapakita ng pananalig sa Diyos
IVa– 7
ng pananalig sa Diyos, paniniwala ng iba
2. Pag-asa (Hope) paggalang sa sariling tungkol sa Diyos
paniniwala at paniniwala 21. Nakapagpapakita ng paggalang sa paniniwala
sa iba hinggil sa Diyos, ng iba tungkol sa Diyos EsP3PD-
3. Pagkakawanggawa 2. Naipakikita ang
(Charity) pagkakaroon ng pag-asa pagmamahal sa Diyos IVb–8
at pagmamahal bilang at sa lahat ng Kanyang
4. Ispiritwalidad isang nilikha nilikha kaakibat ang 22. Naipamamalas ang pagmamahal sa lahat ng
(Spirituality) pag-asa nilikha ng Diyos at kanyang mga biyaya sa
pamamagitan ng:
22.1. pagpapakita ng kahalagahan ng pag-
asa para makamit ang tagumpay
22.2. pagpapakita at pagpapadama ng
kahalagahan ng pagbibigay ng pag-
asa sa iba
EsP3PD-
22.3. pagpapakita ng suporta sa mga
IVc-i– 9
kaibigan o pagiging mabuting
kaibigan
22.4. pagpapakita ng kabutihan at
katuwiran
22.5. pagtulong sa mga nangangailangan
22.6. pag-iingat at pangangalaga sa
kalikasan

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


23

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 4

Pamantayan Para sa Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga makabuluhang gawain na may kaakibat na pagpapahalaga tungo sa wasto, maayos,
Baitang 4 masaya at mapayapang pamumuhay para sa sarili, kapwa, bansa at Diyos.

BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies)
I. Pananagutang Pansarili at Mabuting Kasapi ng Pamilya – Unang Markahan
1. Katatagan ng loob Naipamamalas ang pag- Naisasagawa nang may 1. Nakapagsasabi ng katotohanan anuman ang MISOSA
(Fortitude) unawa sa kahalagahan mapanuring pag-iisip ang maging bunga nito EsP4PKP Baitang 4,
ng pagkakaroon ng tamang pamamaraan/ -Ia-b – 23 Pagbibigay ng
2. Pagkamatiyaga katatagan ng loob, pamantayan sa pagtuklas Tamang
(Perseverance) mapanuring pag-iisip, ng katotohanan. Impormasyon
pagkamatiyaga,
3. Pagkamapagtiis pagkamapagtiis,
(Patience) pagkabukas-isip,
pagkamahinahon at
4. Mapanuring pag- pagmamahal sa
iisip (Critical thinking) katotohanan na 2. Nakapagsusuri ng katotohanan bago FL-EP,
magpapalaya sa gumawa ng anumang hakbangin: EsP4PKP Baitang2 Aralin
5. Pagkakaroon ng anumang alalahanin sa 2.1. pagsangguni sa taong kinauukulan -Ic-d – 24 1-
bukas na isipan buhay ng tao bilang Mamili Ka
(Open- kasapi ng pamilya 3. Nakapagninilay ng katotohanan mula sa MISOSA
mindedness) mga: Baitang 4,
3.1. balitang napakinggan Pagiging
3.2. patalastas na nabasa/narinig EsP4PKP Mapanuri sa
6. Pagmamahal sa -Ie-g - 25
katotohanan (Love of 3.3. napanood na programang pantelebisyon Pagkuha ng
3.4. nababasa sa internet at mga social Impormasyon
truth)
networking sites
7. Mapagpasensiya 4. Nakapagsasagawa nang may mapanuring EsP4PKP-
(Patience/Self- pag-iisip ng tamang pamamaraan/ Ih-i - 26 MISOSA
Control) pamantayan sa pagtuklas ng katotohanan. Baitang 4,
Mahinahon sa
8. Pagkamahinahon Pagtanggap Man
Calmness) ng Puna

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


24

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies)
II. Pakikipagkapwa-tao - Ikalawang Markahan
5. Nakapagpapakita ng pagkamahinahon sa MISOSA
1. Pagdama at pag- Naipamamalas ang pag- Naisasagawa nang damdamin at kilos ng kapwa tulad ng: Baitang 4,
unawa sa damdamin unawa na hindi mapanuri ang tunay na 5.1. pagtanggap ng sariling pagkakamali at Kapwa Ko Mahal
ng iba (Empathy) naghihintay ng kahulugan ng pagtutuwid nang bukal sa loob EsP4P- Ko
anumang kapalit ang pakikipagkapwa 5.2. pagtanggap ng puna ng kapwa nang IIa-c–18
2. Pagkabukas-palad paggawa ng mabuti maluwag sa kalooban
(Generosity) 5.3. pagpili ng mga salitang di-nakakasakit ng
damdamin sa pagbibiro
3. Pagkamatapat/Pagigi MISOSA
ng Totoo 6. Nakapagbabahagi ng sariling karanasan o
Baitang 4,
(Sincerity/Honesty) makabuluhang pangyayaring nagpapakita ng EsP4P- Pagiging Tapat
pang-unawa sa kalagayan/pangangailangan IId–19 sa Lahat ng
ng kapwa
Pagkakataon
7. Naisasabuhay ang pagiging bukas-palad sa
7.1. mga nangangailangan EsP4P-
7.2. panahon ng kalamidad IIe– 20

8. Nakapagpapakita ng paggalang sa iba sa MISOSA


4. Paggalang (Respect) Naisasagawa ang mga sumusunod na sitwasyon: Baitang 5, Mga
paggalang sa karapatan 8.1. oras ng pamamahinga Karapatang
5. Kabutihan (Kindness) ng kapwa 8.2. kapag may nag-aaral Pantao, Igalang
8.3. kapag mayroong maysakit at Pahalagahan
8.4. pakikinig kapag may nagsasalita/
nagpapaliwanag
8.5. paggamit ng pasilidad ng paaralan nang
may pag-aalala sa kapakanan ng kapwa
8.5.1. palikuran EsP4P-IIf-
8.5.2. silid-aklatan i– 21
8.5.3. palaruan
8.6. pagpapanatili ng tahimik, malinis at
kaaya-ayang kapaligiran bilang paraan ng
pakikipagkapwa-tao

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


25

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG PAMANTAYAN SA LEARNING
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGKATUTO ( Learning CODE
PAGPAPAHALAGA/ MATERIALS
PANGNILALAMAN PAGGANAP
MGA KAUGNAY NA Competencies)
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA
III. Pagmamahal sa Bansa at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa – Ikatlong Markahan
1. Pagmamahal sa Naipamamalas ang pag- Naisasabuhay ang mga 9. Nakapagpapakita ng kawilihan sa pakikinig o MISOSA
Bansa unawa sa pagmamahal gawaing nagpapakita ng pagbabasa ng mga pamanang kulturang Baitang 5,
sa bansa sa pagpapahalaga sa kultura materyal (hal. kuwentong bayan, alamat, Kawilihan sa
1.1. Pagpapahalaga pamamagitan ng mga epiko) at di-materyal (hal. mga EsP4PPP- Pagbabasa May
sa Kultura pagpapahalaga sa magagandang kaugalian, pagpapahalaga sa IIIa-b–19 Halaga!
(Appreciation of kultura nakatatanda at iba pa)
One’s Culture) 10. Naipagmamalaki/napahahalagahan ang
nasuring kultura ng iba’t ibang pangkat EsP4PPP-
etniko tulad ng kuwentong-bayan, IIIc-d–20
katutubong sayaw, awit, laro at iba pa
2. Likas-kayang Pag- Naipamamalas ang pag- Naisasabuhay ang patuloy na MISOSA Baitang 4,
unlad unawa sa kahalagahan ng pagninilay para Pagpapakita ng
2.1. Pagkakaroon ng pagkakaroon ng sariling makapagpasya nang wasto Disiplina sa Sarili sa
Disiplina 11. Nakasusunod sa mga batas/panuntunang Pamamagitan ng
disiplina para sa bansa tungkol sa epekto ng tulong- pinaiiral tungkol sa pangangalaga ng EsP4PPP-
(Discipline) IIIe-f–21 Matalinong
3. Pandaigdigang tungo sa pandaigdigang tulong na pangangalaga ng kapaligiran kahit walang nakakakit Pagpapasya at
Pagkakaisa pagkakaisa kapaligiran para sa kaligtasan Pagsunod sa Batas;
(Globalism) ng bansa at daigdig Pagpapanatiling
3.1. Kalinisan at Kaayusan Ligtas ng Kapaligiran
12. Nakatutulong sa pagpapanatili ng kalinisan MISOSA Baitang
at kaayusan ng kapaligiran saanman sa 4, Hindi
pamamagitan ng: Pagtatapon ng
12.4. segregasyon o pagtapon ng mga Basura sa Bakuran
EsP4PPP- ng Iba; Pagtulong
basurang nabubulok at di-nabubulok
IIIg-i–22 sa Kalinisan ng
sa tamang lagayan Kapaligiran
12.5. pag-iwas sa pagsunog ng anumang (Pagtatapon ng
bagay mga Tuyong
12.6. pagsasagawa ng muling paggamit ng mga Dahon sa Compost
patapong bagay (Recycling) Pit at Basura sa
Basurahan); May
Pakinabang ang
mga Patapong
Bagay

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


26

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMA PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
N (Content (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
Standard)
IV. Pananalig at Pagmamahal sa Diyos; Paninindigan sa Kabutihan – Ikaapat na Markahan
MISOSA
1. Ispiritwalidad Nauunawaan at Naisasabuhay ang Baitang 4,
(Spirituality) naipakikita ang pananalig sa Diyos sa 13. Napahahalagahan ang lahat ng mga likha: Biyayang Kaloob
pananalig sa Diyos sa pamamagitan ng may buhay at mga materyal na bagay ng Panginoon,
2. Pagmamahal sa pamamagitan ng paggalang, pagtanggap at 13.1. Sarili at kapwa-tao: EsP4PD- Pahalagahan;
Diyos (Love of God) paggalang, pagtanggap pagmamahal sa mga likha 13.1.1. pag-iwas sa pagkakaroon ng sakit IVa-c–10 “Tapat Mo
at pagmamahal sa mga 13.1.2. paggalang sa kapwa-tao Linis Mo” para
3. Pag-asa (Hope) likha sa Kaayusan at
Kalinisan ng
4. Pagkakawanggawa Kapaligiran
(Charity) 13.2. Hayop:
EsP4PD-
13.2.1. pagkalinga sa mga hayop na ligaw
IVd–11
at endangered

13.3. Halaman : MISOSA


pangangalaga sa mga halaman gaya Baitang 4,
ng : Programang
13.3.1. pag-aayos ng mga nabuwal EsP4PD- “Clean and
halaman IVe-g–12 Green” para sa
13.3.2. paglalagay ng mga lupa sa paso Kaayusan at
13.3.3. pagbubungkal ng tanim na Kalinisan ng
halaman sa paligid Kapaligiran
13.4. Mga Materyal na Kagamitan: EsP4PD-
13.4.1. pangangalaga sa mga materyal na IVh-i –13
kagamitang likas o gawa ng tao

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


27

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 5

Pamantayan Para Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa masusing pagsusuri sa pagpapahayag, pagganap ng tungkulin na may pananagutan at pagsasabuhay
sa Baitang 5 ng mga ito tungo sa masaya, mapayapa at maunlad na pamumuhay para sa sarili/ mag-anak, kapwa/ pamayanan, bansa/ daigdig at Diyos.

BATAYANG PAMANTAYAN SA LEARNING


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGKATUTO ( Learning CODE
PAGPAPAHALAGA/ MATERIAL
PANGNILALAMAN PAGGANAP Competencies)
MGA KAUGNAY NA S
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA
I. Pananagutang Pansarili at Mabuting Kasapi ng Pamilya – Unang Markahan
1. Napahahalagahan ang katotohanan sa
1. Mapanuring pag- Naipamamalas ang pag- Nakagagawa ng pamamagitan ng pagsusuri sa mga:
iisip (Critical unawa sa kahalagahan tamang pasya ayon sa 1.1. balitang napakinggan EsP5PKP
thinking) ng pagkakaroon ng dikta ng isip at loobin 1.2. patalastas na nabasa/narinig – Ia- 27
mapanuring pag-iisip sa sa kung ano ang dapat 1.3. napanood na programang pantelebisyon
2. Katatagan ng pagpapahayag at at di-dapat 1.4. nabasa sa internet
loob (Fortitude) pagganap ng anumang 2. Nakasusuri ng mabuti at di-mabuting
gawain na may maidudulot sa sarili at miyembro ng
3. Pagkabukas kinalaman sa sarili at sa pamilya ng anumang babasahin,
isipan (Open- pamilyang napapakinggan at napapanood
mindedness) kinabibilangan 2.1. dyaryo 2.4. telebisyon EsP5PK
2.2. magasin 2.5. pelikula P – Ib -
4. Pagmamahal sa 2.3. radyo 2.6. Internet 28
katotohanan
(Love of truth) 3. Nakapagpapakita ng kawilihan at FL-EP,
Naisasabuhay ang positibong saloobin sa pag-aaral Baitang 5,
5. Pagkamatiyaga pagkakaroon ng 3.1. pakikinig Aralin 5 –
(Perseverance) tamang pag-uugali sa 3.2. pakikilahok sa pangkatang gawain Kinabukasan,
pagpapahayag at 3.3. pakikipagtalakayan EsP5PKP Paglaanan, p.
6. Pagkamapagpas pagganap ng anumang 3.4. pagtatanong – Ic-d - 29 109
ensiya/ gawain. 3.5. paggawa ng proyekto (gamit ang
Pagkamapagtiis anumang technology tools)
(Patience) 3.6. paggawa ng takdang-aralin
3.7. pagtuturo sa iba
7. Pagkamahinahon 4. Nakapagpapakita ng matapat na paggawa sa EsP5PKP
(Calmness) mga proyektong pampaaralan – Ie - 30
8. Pagkamatapat
(Honesty)
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
28

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG PAMANTAYAN SA LEARNING
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGKATUTO ( Learning CODE
PAGPAPAHALAGA/ MGA MATERIALS
PANGNILALAMAN PAGGANAP
KAUGNAY NA Competencies)
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA
5. Nakahihikayat ng iba na maging matapat sa EsP5PKP MISOSA Baitang
lahat ng uri ng paggawa – Ie - 31 4, Pagiging
Marangal
6. Nakapagpapatunay na mahalaga ang EsP5PKP
pagkakaisa sa pagtatapos ng gawain – If - 32
7. Nakapagpapakita ng kawilihan sa
pagbabasa/pagsuri ng mga aklat at magasin
7.1. nagbabasa ng diyaryo araw-araw EsP5PKP
7.2. nakikinig/nanonood sa telebisyon sa mga – If-g - 33
“Update” o bagong kaalaman
7.3. nagsasaliksik ng mga artikulo sa internet
8. Nakapagpapahayag nang may katapatan ng MISOSA
sariling opinyon/ideya at saloobin tungkol Baitang 5,
sa mga sitwasyong may kinalaman sa sarili EsP5PKP Katapatan sa
at pamilyang kinabibilangan – Ig - 34 Pakikitungo sa
Hal. Suliranin sa paaralan at pamayanan Kapwa
9. Nakapagpapahayag ng katotohanan kahit
Naisasagawa ang mga masakit sa kalooban gaya ng:
kilos,gawain at pahayag na 9.1. pagkuha ng pag-aari ng iba EsP5PKP
may kabutihan at 9.2. pangongopya sa oras ng pagsusulit – Ih - 35
katotohanan 9.3. pagsisinungaling sa sinumang miyembro
ng pamilya, at iba pa
10. Nakapaghihinuha na nakapagdudulot ng EsP5PKP
kabutihan sa pagsasama nang maluwag ang – Ii - 36
pagsasabi nang tapat
II. Pakikipagkapwa-tao - Ikalawang Markahan
1. Pagmamalasakit Naipamamalas ang pag- Naisasagawa ang 11. Nakapagsisimula ng pamumuno para MISOSA
sa kapwa unawa sa kahalagahan inaasahang hakbang, kilos makapagbigay ng kayang tulong para sa Baitang 5,
(Concern for ng pakikipagkapwa-tao at pahayag na may nangangailangan EsP5P – Pagbibigay ng
others) at pagganap ng mga paggalang at 11.1. biktima ng kalamidad IIa –22 Tulong para sa
inaasahang hakbang, pagmamalasakit para sa 11.2. pagbibigay ng babala/impormasyon kung Nangangailangan
2. Pagkamahabagin pahayag at kilos para sa kapakanan at kabutihan ng may bagyo, baha, sunog, lindol, at iba pa ; Kusang
(Compassion) kapakanan at ng pamilya pamilya at kapwa Pagbibigay ng
Tulong
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
29

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA PAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA ( Learning Competencies) MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA

3. Pagkakawang at kapwa 12. Nakapagbibigay-alam sa kinauukulan MISOSA


gawa tungkol sa kaguluhan, at iba pa EsP5P – Baitang 5,
(Charity) (pagmamalasakit sa kapwa na IIb – 23 Pagbibigay ng
sinasaktan/kinukutya/binubully) Impormasyon
4. 13. Nakapagpapakita ng paggalang sa mga saKinauukulan
Pagkamagalang dayuhan sa pamamagitan ng:
(Respectful) 13.1. mabuting pagtanggap/pagtrato sa mga
katutubo at mga dayuhan EsP5P –
13.2. paggalang sa natatanging IIc – 24
kaugalian/paniniwala ng mga katutubo at
dayuhang kakaiba sa kinagisnan
5. Paggalang sa 14. Nakabubuo at nakapagpapahayag nang may EsP5P – FL-EP, Grade 5,
opinyon ng paggalang sa anumang ideya/opinion IId-e – 25 Aralin I – Paano na
ang Kinabukasan
ibang
tao(Respect for 15. Nakapagpapaubaya ng pansariling kapakanan EsP5P – IIf MISOSA Baitang 4,
para sa kabutihan ng kapwa – 26 Paggawa nang may
other people’s Komitment
opinion) 16. Nakapagsasaalan-alang ng karapatan ng iba EsP5P –
IIg – 27
17. Nakikilahok sa mga patimpalak o paligsahan na EsP5P –
ang layunin ay pakikipagkaibigan IIh – 28
18. Nagagampanan nang buong husay ang EsP5P – IIi MISOSA Baitang 4,
anumang tungkulin sa programa o proyekto –29 Paggawa nang may
Mataas ang Kalidad
gamit ang anumang teknolohiya sa paaralan
III. Pagmamahal sa Bansa at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa – Ikatlong Markahan
1. Pagmamahal sa Naipamamalas ang pag- Naisasagawa nang may 19. Nakapagpapakita ng mga kanais-nais na
Bansa unawa sa kahalagahan disiplina sa sarili at kaugaliang Pilipino
nang pagpapakita ng mga pakikiisa sa anumang 19.1. nakikisama sa kapwa Pilipino
1.1. Pagkakaroon ng natatanging kaugaliang alituntuntunin at batas na 19.2. tumutulong/lumalahok sa bayanihan at EsP5PPP –
Disiplina Pilipino, pagkakaroon ng may kinalaman sa bansa at palusong IIIa – 23
(Discipline) disiplina global na kapakanan 19.3. magiliw na pagtanggap ng mga
panauhin

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


30

BATAYANG PAMANTAYAN SA LEARNING


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA PAGKATUTO ( Learning CODE
PAGPAPAHALAGA/ MATERIALS
PANGNILALAMAN PAGGANAP
MGA KAUGNAY NA Competencies)
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA
para sa kabutihan ng 20. Nakapagpapamalas ng pagkamalikhain sa
EsP5PPP
1.2. Pananagutan lahat, komitment at pagbuo ng mga sayaw, awit at sining gamit
– IIIb – 24
(Responsibility/ pagkakaisa bilang ang anumang multimedia o teknolohiya
Accountability) tagapangalaga ng 21. Napananatili ang pagkamabuting
kapaligiran EsP5PPP
mamamayang Pilipino sa pamamagitan ng
1.3. Pagmamalasakit at – IIIb – 25
pakikilahok
Pagsasakripisyo sa 22. Nakasusunod ng may masusi at matalinong MISOSA
Bansa (Heroism and pagpapasiya para sa kaligtasan Baitang 5,
Appreciation of Hal. Kawilihan sa
Heroes) 22.1. paalala para sa mga panoorin at Pagbabasa
babasahin Road Safety
1.4. Kamalayang Pansibiko 22.2. pagsunod sa mga alituntunin tungkol sa EsP5PPP
Education
(Civic Consciousness) pag-iingat sa sunog at paalaala kung – IIIc – 26 Modules,
may kalamidad May Halaga
23. Nakapagpapakita ng magagandang halimbawa
2. Likas-kayang Pag- Naisasabuhay ang ng pagiging responsableng tagapangalaga ng
unlad pagkakaisa at komitment kapaligiran
(Sustainable bilang responsableng 23.1. pagiging mapanagutan EsP5PPP
Development) tagapangalaga ng 23.2. pagmamalasakit sa kapaligiran sa – IIId – 27
kapaligiran pamamagitan ng pakikiisa sa mga
2.1. Kasipagan programang pangkapaligiran
(Industrious
ness) 24. Napatutunayan na di-nakukuha sa kasakiman
ang pangangailangan EsP5PPP
2.2. Pagmamalasakit 24.1. pagiging vigilant sa mga illegal na – IIIe– 28
sa gawaing nakasisira sa kapaligiran
kapaligiran
(Care of the
environment) 25. Nakikiisa nang may kasiyahan sa mga
programa ng pamahalaan na may kaugnayan
sa pagpapanatili ng kapayapaan EsP5PPP
25.1. paggalang sa karapatang pantao – IIIf – 29
25.2. paggalang sa opinyon ng iba
25.3. paggalang sa ideya ng iba

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


31

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAG PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMA PAGGANAP CODE
A/ MGA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
N (Content (Performance Standard)
KAUGNAY NA Competencies) S
PAGPAPAHALAG
Standard)
26. Nakalalahok sa pangangampanya sa MISOSA
A
3. Pandaigdigang pagpapatupad ng mga batas para sa Baitang 5, Mga
Pagkakaisa (Global kabutihan ng lahat Nagaganap na
Solidarity) 26.1. pangkalinisan Nakawan, Ilegal
26.2. pangkaligtasan EsP5PPP na Pasugalan, at
3.1. Kapayapaan at 26.3. pangkalusugan – IIIg – 30 iba pang Krimen,
Kaayusan 26.4. pangkapayapaan Ipagbigay-alam
(Peace and 26.5. pangkalikasan
Order)
27. Nakagagawa ng isang proyekto gamit ang MISOSA
iba’t ibang multimedia at technology tools EsP5PPP Baitang 4,
sa pagpapatupad ng mga batas sa kalinisan, – IIIg-h– Pagpapakita ng
kaligtasan, kalusugan at kapayapaan 31 Kasiyahan sa
28. Nakikiisa nang buong tapat sa mga gawaing EsP5PPP Paggawa
nakatutulong sa bansa at daigdig – IIIh – 32
29. Nakalilikha ng isang proyekto na nagpapakita
EsP5PPP
ng pagtulong sa bansa at daigdig gamit ang
– IIIi– 33
iba’t ibang technology tools
IV. Pananalig at Pagmamahal sa Diyos; Paninindigan sa Kabutihan – Ikaapat na Markahan
30. Nakapagpapakita nang tunay na MISOSA
1. Pananalig at Naipamamalas ang pag- Naisasabuhay ang tunay na pagmamahal sa kapwa tulad ng: Baitang 5,
Pagmamahal sa sa unawa sa kahalagahan pasasalamat sa Diyos na 30.1. pagsasaalang-alang sa kapakanan ng Paggawa nang
Diyos (Faith) ng pananalig sa Diyos na nagkaloob ng buhay kapwa at sa kinabibilangang pamayanan EsP5PD - Mabuti, Paraan
nagbigay ng buhay 30.2. pakikiisa sa pagdarasal para sa IVa-d – 14 ng Pagpapakatao
2. Pag-asa (Hope) Hal. kabutihan ng lahat
- palagiang paggawa 30.3. pagkalinga at pagtulong sa kapwa
3. Ispiritwalidad ng mabuti sa lahat
(Spirituality) 31. Nakapagpapakita ng iba’t ibang paraan ng
EsP5PD -
pasasalamat sa Diyos
IVe-i – 15

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


32

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 6

Pamantayan Para sa Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga gawain na nakatutulong sa pag-angat ng sariling dignidad, pagmamahal sa kapwa na may
Baitang 6 mapanagutang pagkilos at pagpapasiya tungo sa maayos, mapayapa at maunlad na pamumuhay para sa kabutihang panlahat.

BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAG PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMA PAGGANAP CODE
A/ MGA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
N (Content (Performance Standard)
KAUGNAY NA Competencies) S
PAGPAPAHALAG
Standard)
I. Pananagutang Pansarili at Mabuting Kasapi ng Pamilya – Unang Markahan
A BSP
1. Mapanuring Pag- Naipamamalas ang pag- Naisasagawa ang tamang 1. Naisasagawa ang mga tamang hakbang na EsP6PKP Comics/
iisip unawa sa kahalagahan desisyon nang may makatutulong sa pagbuo ng isang desisyon na -Ia-i– 37 Halaga ng
(Critical Thinking) ng pagsunod sa mga katatagan ng loob para sa makabubuti sa pamilya Pagporma
tamang hakbang bago ikabubuti ng lahat 1.1. pagsusuri nang mabuti sa mga bagay
2. Katatagan ng loob makagawa ng isang na may kinalaman sa sarili at MISOSA
(Fortitude) desisyon para sa pangyayari Baitang 6,
ikabubuti ng lahat 1.2. pagsang-ayon sa pasya ng nakararami Magsusuri Muna
3. Pagkamatiyaga kung nakabubuti ito Bago Magbigay
(Perseverance) 1.3. paggamit ng impormasyon ng Desisyon;
Panatilihin ang
4. Pagkabukas isipan Kaangkupang
(Open-mindedness) Pisikal

5. Pagmamahal sa MISOSA
katotohanan Baitang 5, Bunga
(Love of truth) ng Sariling
Pagpapasya; Ang
6. Pagkamapagpasensi Kaalamang Mali,
ya/ Ituwid!
Pagkamapagtiis
(Patience)

7. Pagkamahinahon
(Calmness)

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


33
BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA PAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN SA PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA ( Learning Competencies) MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA
II. Pakikipagkapwa-tao - Ikalawang Markahan
1. Paggalang sa Naipamamalas ang pag- Naisasabuhay ang 2. Naipakikita ang kahalagahan ng pagiging •MISOSA Baitang
opinyon ng ibang unawa sa kahalagan ng pagkakaroon ng bukas na responsable sa kapwa: 6, Makatuwiran
tao (Respect for pakikipagkapwa-tao na isipan at kahinahunan sa 2.1. pangako o pinagkasunduan at Pantay na
other people’s may kaakibat na pagpapasiya para sa 2.2. pagpapanatili ng mabuting Pagbibigay ng
opinion) paggalang at kapayapaan ng sarili at pakikipagkaibigan Pasiya
responsibilidad kapwa 2.3. pagiging matapat EsP6P-
2. Pagkamagalang IIa-c–30
(Respectful)

3. Pagkamapanagutan
(responsibility)
•FL-EP
4. Pagkamahabagin Grade 6, Aralin
(Compassion) 6-Dapat Isaisip,
pp. 158
5. Pagkakawanggawa 3. Nakapagpapakita ng paggalang sa ideya o
EsP6P-
(Charity) suhestyon ng kapwa
IId-i-31
6. Pagmamalasakit sa
kapwa
(Concern for others)
III. Pagmamahal sa Bansa at Pakikibahagi sa Pandaigdigang Pagkakaisa – Ikatlong Markahan
1. Pagmamahal sa Naipamamalas ang pag- Naipakikita ang mga 4. Nabibigyang-halaga ang mga batayang kalayaan •MISOSA Baitang 6,
Bansa unawa sa kahalagahan gawaing tumutugon sa na may kaukulang pananagutan at limitasyon Makatuwiran at
(Love of Country) ng pagmamahal sa pagmamahal sa bansa sa 4.1. kalayaan sa pamamahayag Pantay na
bansa at pandaigdigang pamamagitan ng aktibong 4.2. pagbibigay ng sariling opinyon, ideya o Pagbibigay ng
1.1. Kamalayang pakikilahok na may pananaw Pasiya;
pagkakaisa tungo sa
EsP6PPP- Pagkukusang
Pansibiko isang maunlad, dedikasyon at integridad 4.3. pagsasaalang-alang ng karapatan ng iba
IIIa-c– Sumali Sa Mga
(Civic mapayapa at 4.4. paghikayat sa iba na magkaroon ng Gawaing Pansibiko
34
Consciousness) mapagkalingang kamalayan sa kanilang kalayaan • MISOSA Baitang 5,
pamayanan 4.5. pambansang pagkakaisa Mga Karapatang
1.2. Mapanagutan Pantao, Igalang at
(Responsibility) Pahalagahan;
Obligasyon Ko,
Tutuparin Ko
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
34

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG PAMANTAYAN SA LEARNING
PAMANTAY PAMANTAYAN SA PAGKATUTO ( Learning CODE
PAGPAPAHALAGA/ MATERIALS
ANG PAGGANAP
MGA KAUGNAY NA Competencies)
PANGNILALA (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA
MAN (Content
Standard)
1.3. Pambansang Naipakikita ang tunay na 5. Napahahalagahan ang magaling at matagumpay MISOSA Baitang 5, Mahusay na
Pakikisama
Pagkakaisa paghanga at pagmamalaki na mga Pilipino sa pamamagitan ng: MISOSA Baitang 6 Kabutihan ng
(National sa mga sakripisyong ginawa 5.1. pagmomodelo ng Nakararami;
Mga Pook – Pampubliko Atin Ito,
Unity) kanilang pagtatagumpay EsP6PPP-
ng mga Pilipino Pangalagaan Mo
5.2. kuwento ng kanilang pagsasakripisyo IIIc-d– 35 FL-EP, Baitang 6, Aralin 10-Si
at pagbibigay ng sarili para sa bayan Kuya, Entrepreneur Na, p. 176

5.3. pagtulad sa mga mabubuting katangian na


naging susi sa pagtatagumpay ng mga Pilipino
FL-EP, Baitang 6, Aralin I – Sa
Maliit Nagsisimula; Aralin 2 – Ikaw
ang Idol Ko; Aralin 8 Pangako
Huwag Ipako; Aralin 11 – Pagtupad
sa Batas
MISOSA Baitang 5, Pagpaparami
ng Pagkain : Isang Paraan ng
Pagiging Produktibo; Kawastuhan
ng Sukat, Timbang, at Dami ng
Binibili
EsP6PPP- FL-EP,Baitang
6, Dapat Isaisip; Baitang 2,
IIIe–36 Aralin 4-Mabilis Ngunit Maingat;
2. Likas-Kayang Pag- Naipakikita ang wastong 6. Nakagagamit nang may pagpapahalaga at Aralin 5 – Barya
unlad pangangalaga sa pananagutan sa kabuhayan at
(Sustainable kapaligiran para sa pinagkukunang-yaman
Development) kasalukuyan at susunod
2.1. Kasipagan na henerasyon
(Industry)
2.2. Tagapag kalinga
ng kapaligiran
(Care and
protection of the
Environment)
2.3. Pagiging Produktibo
(Productvity

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


35

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
and Quality) Mahalaga;

MISOSA Baitang
2.4. Etiko sa 6, Pagtulong sa
Paggawa (Work Paglilinis ng
Ethics) 7. Nakapagpapakita ng tapat na pagsunod sa mga Kapaligiran;
EsP6PPP- Kalinisan at
batas pambansa at pandaigdigan tungkol sa
2.5. Pagka malikhain IIIf–37 Kaayusan sa
pangangalaga sa kapaligiran
(Creativity) Pamamagitan ng
“Clean Air Act of
1999”
2.6. Kaisipang/
Kamalayang 8. Naipagmamalaki ang anumang natapos na
Pam EsP6PPP-
gawain na nakasusunod sa pamantayan at
pamuhunan IIIg–38
kalidad
(Entre MISOSA
preneurial Naisasagawa ang mga Baitang 6,
Spirit) gawaing nagbibigay Pagbibigay ng
inspirasyon sa kapwa Wastong
2.7. Matalino/Respo upang makamit ang Impormasyon
nsableng kaunlaran ng bansa
Mamimili
(Responsible
Consumerism) 9. Naipakikita ang pagiging malikhain sa
paggawa ng anumang proyekto na
makatutulong at magsisilbing inspirasyon EsP6PPP-
2.8. Pag-iimpok at IIIh–39
tungo sa pagsulong at pag-unlad ng bansa
Matalinong
Pamamahala ng
Mapagkukunan
ng Resorses
(Financial
Literacy)
10. Naisasakilos ang pagtupad sa mga batas MISOSA
3. Pandaigdigang Naisasagawa ang mga pambansa at pandaigdigan EsP6PPP Baitang 6,
Pagkakaisa gawain na may kaugnayan 10.1. pagtupad sa mga batas para sa Kaayusan at
-IIIh-i–
(Global sa kapayapaan at kaligtasan sa 40Kalinisan ng
Solidarity) Kapaligiran;
May
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
36

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


BATAYANG
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
PAGPAPAHALAGA/ PAMANTAYAN SA LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
MGA KAUGNAY NA PAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
PAGPAPAHALAGA Competencies) S
kaayusan tungo sa 10.1.1. daan Iba Pang
3.1. Kapayapaan at pandaigdigang pagkakaisa 10.1.2. pangkalusugan Gagamit ng mga
Kaayusan 10.1.3. pangkapaligiran Pook-
(Peace and 10.1.4. pag-abuso sa paggamit ng pampubliko,
Order) ipinagbabawal na gamot Ingatan ang mga
10.2. lumalahok sa mga kampanya at ito
programa para sa pagpapatupad ng
batas tulad ng pagbabawal sa
paninigarilyo, pananakit sa hayop, at iba
pa
10.3. tumutulong sa makakayanang paraan
ng pagpapanatili ng kapayapaan
IV. Pananalig at Pagmamahal sa Diyos; Paninindigan sa Kabutihan – Ikaapat na Markahan
1. Paninindigan sa MISOSA
Kabutihan Naipamamalas ang pag- Naisasabuhay ang Baitang 6,
(Making a Stand unawa sa kahalagahan pagkamabuting tao na Gintong Aral;
for the Good) ng pagkakaroon ng may positibong pananaw 11. Napatutunayan na nagpapaunlad ng Pagpapaliwanag
sariling kapayapaan bilang patunay sa pag- pagkatao ang ispiritwalidad na ang
2. Pananalig at (inner peace) unlad ng ispiritwalidad Karunungan ay
Pagmamahal sa para sa pakikitungo sa Hal. Dapat Gamitin sa
Diyos (Faith and iba 11.1. pagpapaliwanag na ispiritwalidad ang Ikauunlad at
pagkakaroon ng mabuting pagkatao EsP6PD-
Love) Ikabubuti ng
anuman ang paniniwala IVa-i–16
Nakararami
3. Pag-asa (Hope) 11.2. pagkakaroon ng positibong pananaw,
pag-asa, at pagmamahal sa kapwa at
4. Ispiritwalidad Diyos
(Spirituality/
Inner Peace)

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


37

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 7

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga / pagbibinata,
Pangkalahatang
kakayahan at talento, hilig at pagkatao ng tao tungo sa pagtupad ng mga tungkulin sa sarili, sa kapwa, sa bansa/ daigdig at sa Diyos at
Pamantayan
pagtatakda ng mithiin upang mapanagutan ang kahihinatnan ng mga pasya at kilos.

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMA PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
N (Content (Performance Standard) S
UNANG MARKAHAN: Pagkilala Standard) at Pamamahala sa mga Pagbabago sa Sarili
1. Mga Angkop na Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral 1.1. Natutukoy ang mga pagbabago sa
Inaasahang aaral ang pag-unawa sa ang mga angkop na kanyang sarili mula sa gulang na 8 o 9
Kakayahan at Kilos sa mga inaasahang hakbang sa paglinang ng hanggang sa kasalukuyan sa aspetong:
Panahon ng kakayahan at kilos sa limang inaasahang
Pagdadalaga/ panahon ng kakayahan at kilos1 a. Pagtatamo ng bago at ganap na
Pagbibinata pagdadalaga/pagbibinata, (developmental tasks) sa pakikipag-ugnayan (more mature
(Developmental talento at kakayahan, panahon ng pagdadalaga / relations) sa mga kasing edad
Tasks): hilig, at mga tungkulin sa pagbibinata. (Pakikipagkaibigan)
panahon ng
a. Pagtatamo ng bago at pagdadalaga/pagbibinata b. Pagtanggap ng papel o gampanin sa
ganap na pakikipag- lipunan
ugnayan (more mature
relations) sa mga kasing c. Pagtanggap sa mga pagbabago sa EsP7PS-
edad (Pakikipagkaibiga katawan at paglalapat ng tamang Ia-1.1
n) pamamahala sa mga ito

b. Pagtanggap ng papel o d. Pagnanais at pagtatamo ng


gampanin sa lipunan mapanagutang asal sa pakikipagkapwa/
(Pakikipagkaibiga n) sa lipunan

e. Pagkakaroon ng kakayahang makagawa


ng maingat na pagpapasya
1
Paalala sa guro: Bagama’t binanggit sa Modyul ang 8 inaasahang kakayahan at kilos sa panahon ng pagdadalaga/pagbibinata ayon kay David Havighurst, lima
lamang ang binigyang-tuon sa Baitang 7 dahil nasa simula pa lamang ng pagdadalaga/pagbibinata ang mag-aaral. Nakatuon lamang sa limang ito ang Pagganap,
Pagninilay at Pagsasabuhay sa ikaapat na bahagi ng Modyul.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


38

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO CODE LEARNING
NILALAMAN PAGGANAP (Learning Competencies) MATERIALS
PANGNILALAMAN
(Content Standard) (Performance Standard)
(Content Standard)
1.2. Natatanggap ang mga pagbabagong
EsP7PS-
c. Pagtanggap sa nagaganap sa sarili sa panahon ng
Ia-1.2
mga pagbabago pagdadalaga/pagbibinata
sa katawan at 1.3. Naipaliliwanag na ang paglinang ng mga
paglalapat ng angkop na inaasahang kakayahan at
tamang kilos (developmental tasks) sa panahon
pamamahala sa ng pagdadalaga / pagbibinata ay
mga ito nakatutulong sa:
a. pagkakaroon ng tiwala sa sarili, at
d. Pagnanais at b. paghahanda sa limang inaasahang
pagtatamo ng kakayahan at kilos na nasa mataas na antas
EsP7PS-
mapanagutang (phase) ng pagdadalaga/pagbibinata
Ib-1.3
asal sa (middle and late adoscence):
pakikipagkapwa / (paghahanda sa paghahanapbuhay,
sa lipunan paghahanda sa pag-aasawa /
pagpapamilya, at pagkakaroon ng mga
e. Pagkakaroon ng pagpapahalagang gabay sa mabuting asal),
kakayahang at pagiging mabuti at mapanagutang tao
makagawa ng
1.4. Naisasagawa ang mga angkop na hakbang sa
maingat na
paglinang ng limang inaasahang kakayahan EsP7PS-
pagpapasiya
at kilos (developmental tasks) sa panahon ng Ib-1.4
pagdadalaga / pagbibinata
2.1. Natutukoy ang kanyang mga talento at EsP7PS-
2. Mga Talento at Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral kakayahan Ic-2.1
Kakayahan aaral ang pag-unawa sa ang mga gawaing angkop 2.2. Natutukoy ang mga aspekto ng sarili kung
talento at kakayahan sa pagpapaunlad ng saan kulang siya ng tiwala sa sarili at EsP7PS-
kanyang mga talento at nakikilala ang mga paraan kung paano Ic-2.2
kakayahan lalampasan ang mga ito
2.3. Napatutunayan na ang pagtuklas at
pagpapaunlad ng mga angking talento at
kakayahan ay mahalaga sapagkat ang mga ito
ay mga kaloob na kung pauunlarin ay EsP7PS-
makahuhubog ng sarili tungo sa pagkakaroon Id-2.3
ng tiwala sa sarili, paglampas sa mga kahinaan,
pagtupad ng mga tungkulin, at paglilingkod sa
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
39

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
pamayanan
2.4. Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa
EsP7PS-
pagpapaunlad ng sariling mga talento at
Id-2.4
kakayahan
3. Mga Hilig (Interests) Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral 3.1. Natutukoy ang kaugnayan ng pagpapaunlad ng
aaral ang pag-unawa sa ang mga gawaing angkop mga hilig sa pagpili ng kursong akademiko o EsP7PS-
mga hilig para sa pagpapaunlad ng teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay Ie-3.1
kanyang mga hilig 3.2. Nakasusuri ng mga sariling hilig ayon sa EsP7PS-
larangan at tuon ng mga ito Ie-3.2
3.3. Naipaliliwanag na ang pagpapaunlad ng mga
hilig ay makatutulong sa pagtupad ng mga
tungkulin, paghahanda tungo sa pagpili ng
propesyon, kursong akademiko o teknikal- EsP7PS-
bokasyonal, negosyo o hanapbuhay, pagtulong If-3.3
sa kapwa at paglilingkod sa pamayanan
3.4. Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa EsP7PS-
pagpapaunlad ng kanyang mga hilig If-3.4
4.1. Natutukoy ang kanyang mga tungkulin sa
EsP7PS-
4. Mga Tungkulin Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral bawat gampanin bilang nagdadalaga /
Ig-4.1
Bilang Nagdadalaga/ aaral ang pag-unawa sa ang mga gawaing angkop nagbibinata
Nagbibinata: kanyang mga tungkulin sa maayos na pagtupad ng 4.2. Natataya ang kanyang mga kilos tungo sa
a. Sa sarili sa bawat gampanin kanyang mga tungkulin sa maayos na pagtupad ng kanyang mga EsP7PS-
b. Bilang anak bilang nagdadalaga / bawat gampanin bilang tungkulin bilang nagdadalaga / nagbibinata Ig-4.2
c. Bilang kapatid nagbibinata. nagdadalaga/nagbibinata
4.3. Napatutunayan na ang pag-unawa ng
d. Bilang mag-aaral
kabataan sa kanyang mga tungkulin sa sarili,
e. Bilang
bilang anak, kapatid, mag-aaral,
mamamayan
mamamayan, mananampalataya, kosyumer
f. Bilang EsP7PS-
ng media at bilang tagapangalaga ng
mananampalataya Ih-4.3
kalikasan ay isang paraan upang maging
g. Bilang konsyumer
mapanagutan bilang paghahanda sa susunod
ng media
na yugto ng buhay
h. Bilang
tagapangalaga ng 4.4. Naisasagawa ang mga gawaing angkop sa EsP7PS-
kalikasan maayos na pagtupad ng kanyang mga Ih-4.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


40

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
tungkulin sa bawat gampanin bilang
nagdadalaga/nagbibinata
IKALAWANG MARKAHAN: Ang Pagkatao ng Tao
5.1. Natutukoy ang mga katangian, gamit at EsP7PS-
5. Isip at Kilos-loob (will) Naipamamalas ng mag- Nakagagawa ng angkop na tunguhin ng isip at kilos-loob Ia-5.1
aaral ang pag-unawa sa pagpapasiya tungo sa
isip at kilos-loob. katotohanan at kabutihan 5.2. Nasusuri ang isang pasyang ginawa batay sa EsP7PS-
gamit ang isip at kilos-loob. gamit at tunguhin ng isip at kilos-loob Ia-5.2
5.3. Naipaliliwanag na ang isip at kilos-loob ang
nagpapabukod-tangi sa tao, kaya ang kanyang EsP7PS-
mga pagpapasiya ay dapat patungo sa Ib-5.3
katotohanan at kabutihan
5.4. Naisasagawa ang pagbuo ng angkop na
EsP7PS-
pagpapasiya tungo sa katotohanan at kabutihan
Ib-5.4
gamit ang isip at kilos-loob
6.1. Nakikilala na natatangi sa tao ang Likas na
6. Ang Kaugnayan ng Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral Batas Moral dahil ang pagtungo sa kabutihan
Konsiyensiya sa Likas aaralang pag-unawa sa ang paglalapat ng wastong ay may kamalayan at kalayaan. Ang unang EsP7PS-
na Batas Moral kaugnayan ng paraan upang itama ang prinsipyo nito ay likas sa tao na dapat gawin Ic-6.1
konsiyensiya sa Likas na mga maling pasiya o kilos ang mabuti at iwasan ang masama.
Batas Moral. bilang kabataan batay sa 6.2. Nailalapat ang wastong paraan upang baguhin
tamang konsiyensiya. ang mga pasya at kilos na taliwas sa unang EsP7PS-
prinsipyo ng Likas na Batas Moral Ic-6.2
6.3. Nahihinuha na nalalaman agad ng tao ang
mabuti at masama sa kongkretong sitwasyon
batay sa sinasabi ng konsiyensiya. Ito ang Likas EsP7PS-
na Batas Moral na itinanim ng Diyos sa isip at Id-6.3
puso ng tao.
6.4. Nakabubuo ng tamang pangangatwiran batay
sa Likas na Batas Moral upang magkaroon ng EsP7PS-
angkop na pagpapasiya at kilos araw-araw Id-6.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


41

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard)
S
7. Kalayaan Naipamamalas ng Naisasagawa ng mag-
7.1. Nakikilala ang mga indikasyon /
mag-aaral ang pag- aaral ang pagbuo ng mga EsP7PT-
palatandaan ng pagkakaroon o kawalan ng
unawa sa kalayaan. hakbang upang baguhin IIe-7.1
kalayaan
o paunlarin ang kaniyang
paggamit ng kalayaan. 7.2. Nasusuri kung nakikita sa mga gawi ng
kabataan ang kalayaan EsP7PT-
IIe-7.2
7.3. Nahihinuha na likas sa tao ang malayang
pagpili sa mabuti o sa masama; ngunit ang
kalayaan ay may kakambal na pananagutan EsP7PT-
para sa kabutihan IIf-7.3

7.4. Naisasagawa ang pagbuo ng mga hakbang


EsP7PT-
upang baguhin o paunlarin ang kaniyang
IIf-7.4
paggamit ng kalayaan

8.1. Nakikilala na may dignidad ang bawat tao


8. Dignidad Naipamamalas ng Naisasagawa ng mag-aaral anoman ang kanyang kalagayang panlipunan, EsP7PT-
mag-aaral ang pag- ang mga konkretong kulay, lahi, edukasyon, relihiyon at iba pa IIg-8.1
unawa sa dignidad ng paraan upang ipakita ang
tao. paggalang at 8.2. Nakabubuo ng mga paraan upang
EsP7PT-
pagmamalasakit sa mga mahalin ang sarili at kapwa na may
IIg-8.2
taong kapus-palad o higit pagpapahalaga sa dignidad ng tao
na nangangailangan.
8.3. Napatutunayan na ang
a. paggalang sa dignidad ng tao ay ang
nagsisilbing daan upang mahalin ang
kapwa tulad ng pagmamahal sa sarili at EsP7PT-
b. ang paggalang sa dignidad ng tao ay IIh-8.3
nagmumula sa pagiging pantay at
magkapareho nilang tao
8.4. Naisasagawa ang mga konkretong paraan
upang ipakita ang paggalang at
pagmamalasakit sa mga taong kapus-palad EsP7PT-
o higit na nangangailangan kaysa sa kanila IIh-8.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


42

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO CODE LEARNING
NILALAMAN PAGGANAP (Learning Competencies) MATERIALS
PANGNILALAMAN
(Content Standard) (Performance Standard)
(Content Standard)
IKATLONG MARKAHAN: Ang Pagpapahalaga at Birtud
9. Kaugnayan ng Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral 9.1. Nakikilala ang pagkakaiba at
Pagpapahalaga at aaral ang pag-unawa sa ang pagsasabuhay ng mga EsP7PB-
pagkakaugnay ng birtud at
Birtud pagpapahalaga at birtud. pagpapahalaga at birtud na IIIa-9.1
pagpapahalaga
magpapaunlad ng kanyang
buhay bilang 9.2. Natutukoy
nagdadalaga/nagbibinata. a. ang mga birtud at pagpapahalaga na
isasabuhay at EsP7PB-
b. ang mga tiyak na kilos na ilalapat sa IIIa-9.2
pagsasabuhay ng mga ito

9.3. Napatutunayan na ang paulit-ulit na


pagsasabuhay ng mga mabuting gawi batay
sa mga moral na pagpapahalaga ay patungo EsP7PB-
sa paghubog ng mga birtud (acquired virtues) IIIb-9.3

9.4. Naisasagawa ang pagsasabuhay ng mga


pagpapahalaga at birtud na magpapaunlad EsP7PB-
ng kanyang buhay bilang nagdadalaga/ IIIb-9.4
nagbibinata
10.1. Natutukoy ang iba’t ibang antas ng
10. Hirarkiya ng mga Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral EsP7PB-
pagpapahalaga at ang mga halimbawa ng
Pagpapahalaga aaral ang pag-unawa sa ang paglalapat ng mga IIIc-10.1
mga ito
hirarkiya ng mga tiyak na hakbang upang
pagpapahalaga. mapataas ang antas ng 10.2. Nakagagawa ng hagdan ng sariling
EsP7PB-
kaniyang mga pagpapahalaga batay sa Hirarkiya ng mga
IIIc-10.2
pagpapahalaga. Pagpapahalaga ni Max Scheler
10.3. Napatutunayang ang piniling uri ng
pagpapahalaga batay sa hirarkiya ng mga
pagpapahalaga ay gabay sa makatotohanang EsP7PB-
pag-unlad ng ating pagkatao IIId-10.3

10.4. Naisasagaa ang paglalapat ng mga tiyak na


hakbang upang mapataas ang antas ng EsP7PB-
kaniyang mga pagpapahalaga IIId-10.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


43
PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
11. Mga Panloob na Salik Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral 11.1. Nakikilala ang mga panloob na salik na
(Internal Factors) na aaral ang pag-unawa sa ang paglalapat ng mga nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga EsP7PB-
Nakaiimpluwensya sa mga panloob na salik na hakbang sa pagpapaunlad pagpapahalaga IIIe-11.1
Paghubog ng mga nakaiimpluwensya sa ng mga panloob na salik na 11.2. Nasusuri ang isang kilos batay sa isang
Pagpapahalaga paghubog ng mga nakaiimpluwensya sa panloob na salik na nakaiimpluwensya sa
a. Konsiyensiya b. pagpapahalaga. paghubog ng mga paghubog ng mga pagpapahalaga EsP7PB-
Mapanagutang pagpapahalaga. IIIe-11.2
Paggamit ng 11.3. Nahihinuha na ang paglalapat ng mga
Kalayaan panloob na salik sa pang-araw-araw na
buhay ay gabay sa paggawa ng EsP7PB-
c. Pagiging Sensitibo sa IIIf-11.3
Gawang Masama mapanagutang pasiya at kilos
b. Pagsasabuhay ng 11.4. Naisasagawa ang paglalapat ng mga
mga Birtud hakbang sa pagpapaunlad ng mga
c. Disiplinang Pansarili panloob na salik na nakaiimpluwensya sa EsP7PB-
d. Moral na Integridad paghubog ng mga pagpapahalaga IIIf-11.4

12.1.Naiisa-isa ang mga panlabas na salik na


EsP7PB-
12. Mga Panlabas na Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga
IIIg-12.1
Salik (External aaral ang pag-unawa sa ang pagiging mapanuri at pagpapahalaga
Factors) na mga panlabas na salik na mapanindigan sa mga 12.2. Nasusuri ang isang kilos o gawi batay sa
Nakaiimpluwensya sa nakaiimpluwensya sa pasiya at kilos sa gitna ng impluwensya ng isang panlabas na salik EsP7PB-
Paghubog ng mga paghubog ng mga mga nagtutunggaliang (na nakaiimpluwensya sa paghubog ng IIIg-12.2
Pagpapahalaga pagpapahalaga. mga panlabas na salik na pagpapahalaga) sa kilos o gawi na ito
a. Pamilya at Paraan nakaiimpluwensiya sa
12.3. Napatutunayan na ang pag-unawa sa mga
ng Pag-aaruga sa paghubog ng mga
panlabas na salik na nakaiimpluwensya sa
Anak pagpapahalaga.
paghubog ng mga pagpapahalaga ay
b. Guro at EsP7PB-
nakatutulong upang maging mapanuri at
Tagapagturo ng IIIh-12.3
mapanindigan ang tamang pasya at kilos
Relihiyon
sa gitna ng mga nagtutunggaliang
c. Mga Kapwa
impluwensya
Kabataan
d. Pamana ng Kultura 12.4. Naisasagawa ang pagiging mapanuri at
e. Katayuang EsP7PB-
mapanindigan sa mga pasiya at kilos sa
Panlipunan- IIIh-12.4
gitna ng mga nagtutunggaliang

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


44

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
Pangkabuhayan impluwensya ng mga panlabas na salik na
f. Media nakaiimpluwensya sa paghubog ng mga
pagpapahalaga
IKAAPAT NA MARKAHAN: Ang Pagtatakda ng Mithiin at Pagpapasiya
13.1. Nakikilala na ang mga pangarap ang batayan
13. Ang Pangarap at Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral EsP7PB-
ng mga pagpupunyagi tungo sa makabuluhan
Mithiin aaral ang pag-unawa sa ang paglalapat ng IVa-13.1
at maligayang buhay
kaniyang mga pangarap pansariling plano sa
13.2. Nakapagtatakda ng malinaw at
at mithiin. pagtupad ng kaniyang mga
makatotohanang mithiin upang magkaroon ng EsP7PB-
pangarap.
tamang direksyon sa buhay at matupad ang IVa-13.2
mga pangarap
13.3. Nahihinuha na ang pagtatakda ng malinaw at
makatotohanang mithiin ay nagsisilbing gabay
sa tamang pagpapasiya upang magkaroon ng EsP7PB-
tamang direksyon sa buhay at matupad ang IVb-13.3
mga pangarap
13.4. Naisasagawa ang paglalapat ng pansariling EsP7PB-
plano sa pagtupad ng mga pangarap IVb-13.4
EsP7PB-
14.1. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng
14. Ang Mabuting Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral IVc-14.1
makabuluhang pagpapasiya sa uri ng buhay
Pagpapasiya aaral ang pag-unawa sa ang pagbuo ng Personal na
14.2. Nasusuri ang ginawang Personal na Pahayag
mabuting pagpapasiya. Pahayag ng Misyon sa
ng Misyon sa Buhay kung ito ay may EsP7PB-
Buhay (Personal Mission
pagsasaalang-alang sa tama at matuwid na IVc-14.2
Statement) batay sa mga
pagpapasiya
hakbang sa mabuting
pagpapasiya. 14.3. Nahihinuha na ang pagbuo ng Personal na
Pahayag ng Misyon sa Buhay ay gabay sa
tamang pagpapasiya upang magkaroon ng EsP7PB-
tamang direksyon sa buhay at matupad ang IVd-14.3
mga pangarap
14.4. Naisasagawa ang pagbuo ng Personal na
EsP7PB-
Pahayag ng Misyon sa Buhay batay sa mga
IVd-14.4
hakbang sa mabuting pagpapasiya

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


45

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
15.1. Natutukoy ang mga personal na salik na
15. Mga Pansariling Salik Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag- kailangang paunlarin kaugnay ng
pagpaplano ng kursong akademiko o EsP7PB-
sa Pagpili ng aaral ang pag-unawa sa aaral ang pagtatakda ng
teknikal-bokasyonal, negosyo o IVe-15.1
Kursong Akademiko mga pansariling salik sa mithiin gamit ang Goal
o Teknikal- pagpili ng kursong Setting at Action Planning hanapbuhay
bokasyonal, Sining o akademiko o teknikal- Chart. 15.2. Natatanggap ang kawalan o kakulangan sa
Isports, Negosyo o bokasyonal, sining o mga personal na salik na kailangan sa
Hanapbuhay isports negosyo o pinaplanong kursong akademiko o teknikal- EsP7PB-
hanapbuhay. bokasyonal, negosyo o hanapbuhay IVe-15.2

15.3. Naipaliliwanag na mahalaga ang pagtutugma


ng mga personal na salik at mga kailanganin
(requirements) sa pinaplanong kursong
akademiko o teknikal-bokasyonal, sining o
isports, negosyo o hanapbuhay upang EsP7PB-
magkaroon ng makabuluhang negosyo o IVf-15.3
hanapbuhay, maging produktibo at
makibahagi sa pag-unlad ng ekonomiya ng
bansa
15.4. Naisasagawa ang pagtatakda ng mithiin gamit EsP7PB-
ang Goal Setting at Action Planning Chart IVf-15.4
16.1. Nakikilala ang (a) mga kahalagahan ng pag-
16. Halaga ng Pag-aaral Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral aaral bilang paghahanda sa pagnenegosyo EsP7PB-
sa Paghahanda Para aaral ang pag-unawa sa ang plano ng paghahanda at paghahanapbuhay at ang (b) mga IVg-16.1
sa Pagnenegosyo at kahalagahan ng pag-aaral para sa minimithing hakbang sa paggawa ng Career Plan
Paghahanapbuhay bilang paghahanda para kursong akademiko o 16.2. Natutukoy ang mga sariling kalakasan at
sa pagnenegosyo at teknikal-bokasyonal, kahinaan at nakapagbabalangkas ng mga
paghahanapbuhay. negosyo o hanapbuhay hakbang upang magamit ang mga kalakasan EsP7PB-
batay sa pamantayan sa sa ikabubuti at malagpasan ang mga IVg-16.2
pagbuo ng Career Plan. kahinaan
16.3. Naipaliliwanag na sa pag-aaral nalilinang ang
mga kasanayan, pagpapahalaga, talento at
mga kakayahang makatutulong, sa EsP7PB-
pagtatagumpay sa pinaplanong buhay, IVh-16.3
negosyo o hanapbuhay

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


46

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
16.4. Naisasagawa ang plano ng paghahanda
para sa minimithing kursong akademiko o
teknikal-bokasyonal, negosyo o EsP7PB-
hanapbuhay batay sa pamantayan sa IVh-16.4
pagbuo ng Career Plan

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


47

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 8

Pangkalahatang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa layunin at kahalagahan ng pamilya at pakikipagkapwa upang maging mapanagutan sa
Pamantayan pakikipag-ugnayan sa iba tungo sa makabuluhang buhay sa lipunan.

NILALAMAN PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO CODE LEARNING


(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIALS
PANGNILALAMAN PAGGANAP
(Content Standard) (Performance Standard)
UNANG MARKAHAN: Ang Pamilya Bilang Ugat ng Pakikipagkapwa
Pamantayang
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa kahalagahan, katangian at layunin ng pamilya sa pagpapaunlad ng pakikipagkapwa.
Pangnilalama
n
Ang mga pagpapahalagang natutuhan sa loob ng pamilya ay nakaiimpluwensya sa pakikitungo sa kapwa; ganoon din, ang mga
Batayang Konsepto
pagpapahalagang nakuha sa pakikipagkapwa ay nakatutulong sa pagpapatatag ng pamilya.
1.1. Natutukoy ang mga gawain o karanasan sa sariling
EsP8PB
1. Ang pamilya bilang Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral pamilya na kapupulutan ng aral o may positibong
-Ia-1.1
natural na institusyon aaral ang pag-unawa sa ang mga angkop na kilos impluwensya sa sarili
ng lipunan pamilya bilang natural na tungo sa pagpapatatag ng 1.2. Nasusuri ang pag-iral ng
institusyon ng lipunan. pagmamahalan at pagmamahalan,pagtutulungan at pananampalataya sa EsP8PB
pagtutulungan sa sariling isang pamilyang nakasama, naobserbahan o -Ia-1.2
pamilya. napanood
1.3. Napatutunayan kung bakit ang pamilya ay natural na
institusyon ng pagmamahalan at pagtutulungan na EsP8PB
nakatutulong sa pagpapaunlad ng sarili tungo sa -Ib-1.3
makabuluhang pakikipagkapwa
1.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa
EsP8PB
pagpapatatag ng pagmamahalan at pagtutulungan sa
-Ib-1.4
sariling pamilya
2. Ang misyon ng Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ang mga 2.1. Nakikilala ang mga gawi o karanasan sa sariling
pamilya sa pagbibigay aaral ang pag-unawa sa angkop na kilos tungo sa pamilya na nagpapakita ng pagbibigay ng edukasyon,
ng edukasyon, misyon ng pamilya sa pagpapaunlad ng mga gawi paggabay sa pagpapasya at paghubog ng EsP8PB
paggabay sa pagbibigay ng sa pag-aaral at pananampalataya -Ic-2.1
pagpapasiya at edukasyon, paggabay sa pagsasabuhay ng
paghubog ng pagpapasya at paghubog pananampalataya sa 2.2. Nasusuri ang mga banta sa pamilyang Pilipino sa
pananampalataya ng pananampalataya. pamilya pagbibigay ng edukasyon, paggabay sa pagpapasya at EsP8PB
paghubog ng pananampalataya -Ic-2.2

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


48

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO CODE LEARNING
NILALAMAN PAGGANAP (Learning Competencies) MATERIALS
PANGNILALAMAN
(Content Standard) (Performance Standard)
(Content Standard)
2.3. Naipaliliwanag na:
a. Bukod sa paglalang, may pananagutan
ang mga magulang na bigyan ng maayos
na edukasyon ang kanilang mga anak,
gabayan sa pagpapasya at hubugin sa
pananampalataya. EsP8PB-
b. Ang karapatan at tungkulin ng mga Id-2.3
magulang na magbigay ng edukasyon ang
bukod-tangi at pinakamahalagang
gampanin ng mga magulang.
2.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa
pagpapaunlad ng mga gawi sa pag-aaral at EsP8PB-
pagsasabuhay ng pananampalataya sa pamilya Id-2.4
3. Ang misyon ng Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ang mga 3.1. Natutukoy ang mga gawain o karanasan sa
pamilya sa pagbibigay aaral ang pag-unawa sa angkop na kilos tungo sa sariling pamilya o pamilyang nakasama,
ng edukasyon, misyon ng pamilya sa pagpapaunlad ng mga gawi naobserbahan o napanood na nagpapatunay ng EsP8PB-
paggabay sa pagbibigay ng edukasyon, sa pag-aaral at pagsasabuhay pagkakaroon o kawalan ng bukas na Ie-3.1
pagpapasiya at paggabay sa pagpapasya at ng pananampalataya sa komunikasyon
paghubog ng paghubog ng pamilya 3.2. Nabibigyang-puna ang uri ng komunikasyon na
pananampalataya pananampalataya. EsP8PB-
umiiral sa isang pamilyang nakasama,
Ie-3.2
naobserbahan o napanood
3.3. Nahihinuha na:
a. Ang bukas na komunikasyon sa pagitan ng
mga magulang at mga anak ay nagbibigay-
daan sa mabuting ugnayan ng pamilya sa
kapwa.
b. Ang pag-unawa at pagiging sensitibo sa
pasalita, di-pasalita at virtual na uri ng EsP8PB-
komunikasyon ay nakapagpapaunlad ng If-3.3
pakikipagkapwa.
c. Ang pag-unawa sa limang antas ng
komunikasyon ay makatutulong sa angkop at
maayos na pakikipag-ugnayan sa kapwa.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


49

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( Learning LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance
S
Standard) 3.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos tungo sa
EsP8PB
pagkakaroon at pagpapaunlad ng komunikasyon sa
-If-3.4
pamilya
4.1. Natutukoy ang mga gawain o karanasan sa sariling
4. Ang Panlipunan Naipamamalas ng Naisasagawa ng pamilya na nagpapakita ng pagtulong sa kapitbahay o
at Pampulitikal mag-aaral ang pag- mag-aaral ang isang pamayanan (papel na panlipunan) at pagbabantay sa EsP8PB
na Papel ng unawa sa papel ng gawaing angkop sa mga batas at institusyong panlipunan (papel na -Ig-4.1
Pamilya pamilya sa panlipunan at pampulitikal)
pamayanan. pampulitikal na
4.2. Nasusuri ang isang halimbawa ng pamilyang
papel ng pamilya. EsP8PB
ginagampanan ang panlipunan at pampulitikal na papel
-Ig-4.2
nito
4.3. Nahihinuha na may pananagutan ang pamilya sa pagbuo
ng mapagmahal na pamayanan sa pamamagitan ng
pagtulong sa kapitbahay o pamayanan (papel na EsP8PB
panlipunan) at pagbabantay sa mga batas at -Ih-4.3
institusyong panlipunan (papel na pampolitikal)
4.4. Naisasagawa ang isang gawaing angkop sa panlipunan at EsP8PB
pampulitikal na papel ng pamilya -Ih-4.4
IKALAWANG MARKAHAN: Ang Pakikipagkapwa
Pamantay
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto sa pakikipagkapwa, pakikipagkaibigan, komunikasyon, at emosyon.
ang
Pangnilala
man Ang tao ay likas na panlipunang nilalang, kaya’t kailangan niyang mamuhay sa lipunan kasama ang kanyang kapwa upang malinang siya sa
Batayang Konsepto aspetong intelektwal, panlipunan, pangkabuhayan, at politikal. Ang pagmamahal na naipakikita sa paglilingkod sa kapwa ay kailangan upang
maging ganap na tao.
5.1. Natutukoy ang mga taong itinuturing niyang kapwa EsP8P-
5. Ang Naipamamalas ng Naisasagawa ng IIa-5.1
Pakikipagkapwa mag-aaral ang pag- mag-aaral ang isang 5.2. Nasusuri ang mga impluwensya ng kanyang kapwa sa
unawa sa konsepto ng pangkatang gawaing EsP8P-
kanya sa aspektong intelektwal, panlipunan,
pakikipagkapwa. tutugon sa IIa-5.2
pangkabuhayan, at pulitikal
pangangailangan ng 5.3. Nahihinuha na:
mga mag-aaral o a. Ang tao ay likas na panlipunang nilalang, kaya’t
kabataan sa nakikipag-ugnayan siya sa kanyang kapwa upang EsP8P-
paaralan o malinang IIb-5.3
pamayanan.
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
50

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE MATERIALS
(Content Standard) (Learning Competencies)
(Content Standard) (Performance Standard)
siya sa aspetong intelektwal, panlipunan,
pangkabuhayan, at politikal.
b. Ang birtud ng katarungan (justice) at pagmamahal
(charity) ay kailangan sa pagpapatatag ng
pakikipagkapwa
c. Ang pagiging ganap niyang tao ay matatamo sa
paglilingkod sa kapwa -ang tunay na indikasyon ng
pagmamahal.
5.4. Naisasagawa ang isang gawaing tutugon sa
pangangailangan ng mga mag-aaral o kabataan sa
paaralan o pamayanan sa aspetong intelektwal, EsP8P-
panlipunan, pangkabuhayan, o pulitikal IIb-5.4
6.1. Natutukoy ang mga taong itinuturing niyang kaibigan at EsP8P-
6. Pakikipagkaibigan Naipamamalas ng Naisasagawa ng mag-aaral ang mga natutuhan niya mula sa mga ito IIc-6.1
mag-aaral ang pag- ang mga angkop na kilos 6.2. 6.2. Nasusuri ang kanyang mga pakikipagkaibigan batay EsP8P-
unawa sa upang mapaunlad ang sa tatlong uri ng pakikipagkaibigan ayon kay Aristotle IIc-6.2
pakikipagkaibigan. pakikipagkaibigan
(hal.: pagpapatawad). 6.3. Nahihinuha na:
a. Ang pakikipagkaibigan ay nakatutulong sa
paghubog ng matatag na pagkakakilanlan at
pakikisalamuha sa lipunan.
b. Maraming kabutihang naidudulot ang
pagpapanatili ng mabuting pakikipagkaibigan: ang
pagpapaunlad ng pagkatao at pakikipagkapwa at
pagtatamo ng mapayapang lipunan/pamayanan.
EsP8P-
c. Ang pagpapatawad ay palatandaan ng
IId-6.3
pakikipagkaibigang batay sa kabutihan at
pagmamahal. Nakatutulong ito sa pagtamo ng
integrasyong pansarili at pagpapaunlad ng
pakikipagkapwa.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


51

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYAN SA LEARNING
PAMANTAYANG
NILALAMAN PAGGANAP MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO MATERIALS
PANGNILALAMAN CODE
(Content Standard) (Performance Standard) (Learning Competencies)
(Content Standard)
6.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos upang
EsP8P-IId-
mapaunlad ang pakikipagkaibigan (hal.:
6.4
pagpapatawad)
7.1. Natutukoy ang magiging epekto sa kilos at
7. Emosyon Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag- EsP8P-IIe-
pagpapasiya ng wasto at hindi wastong pamamahala
aaral ang pag-unawa sa mga aaral ang mga 7.1
ng pangunahing emosyon.
konsepto tungkol sa angkop na kilos
emosyon. upang 7.2. Nasusuri kung paano naiimpluwensyahan ng isang
EsP8P-IIe-
mapamahalaanan emosyon ang pagpapasiya sa isang sitwasyon na may
7.2
ang kanyang krisis, suliranin o pagkalito
emosyon. 7.3. Napangangatwiranan na:
a. Ang pamamahala ng emosyon sa pamamagitan
ng pagtataglay ng mga birtud ay nakatutulong sa
pagpapaunlad ng sarili at pakikipagkapwa.
b. Ang katatagan (fortitude) at kahinahunan EsP8P-IIf-
(prudence) ay nakatutulong upang harapin ang 7.3
matinding pagkamuhi, matinding kalungkutan,
takot at galit.

7.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos upang EsP8P-IIf-


mapamahalaan nang wasto ang emosyon 7.4
8.1. Natutukoy ang kahalagahan ng pagiging EsP8P-Ilg-
8. Ang Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag- mapanagutang lider at tagasunod 8.1
Mapanagutang aaral ang pag-unawa sa aaral ang mga
Pamumuno at mga konsepto sa pagiging angkop na kilos 8.2. Nasusuri ang katangian ng mapanagutang lider at
Pagiging mapanagutang lider at upang mapaunlad EsP8P-Ilg-
tagasunod na nakasama, naobserbahan o napanood
Tagasunod tagasunod ang kakayahang 8.2
8.3. Nahihinuha na ang pagganap ng tao sa kanyang
maging gampanin bilang lider at tagasunod ay nakatutulong
mapanagutang lider sa pagpapaunlad ng sarili tungo sa mapanagutang EsP8P-Ilh-
at tagasunod. pakikipag-ugnayan sa kapwa at makabuluhang 8.3
buhay sa lipunan
8.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos upang
EsP8P-Ilh-
mapaunlad ang kakayahang maging mapanagutang
8.4
lider at tagasunod

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


52

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
IKATLONG MARKAHAN: Mga Pagpapahalaga at Birtud sa Pakikipagkapwa
Pamantayang
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto sa mga pagpapahalaga at birtud sa pakikipagkapwa.
Pangnilalama
n
Batayang Konsepto Sa pagsasabuhay ng mga pagpapahalagang moral at birtud, naisusulong ang matatag na pakikipagkapwa.
9.1. Natutukoy ang mga biyayang natatanggap
EsP8PB
9. Pasasalamat sa Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag- mula sa kabutihang-loob ng kapwa at mga
-IIIa-9.1
ginawang kabutihan aaral ang pag-unawa sa aaral ang mga angkop na paraan ng pagpapakita ng pasasalamat
ng kapwa mga konsepto tungkol sa kilos sa isang pangkatang 9.2. Nasusuri ang mga halimbawa o sitwasyon na EsP8PB
pasasalamat. gawain ng pasasalamat. nagpapakita ng pasasalamat o kawalan nito -IIIa-9.2
9.3. Napatutunayan na ang pagiginig
mapagpasalamat ay ang pagkilala na ang
maraming bagay na napapasaiyo at malaking
bahagi ng iyong pagkatao ay nagmula sa kapwa,
na sa kahuli-hulihan ay biyaya ng Diyos.
Kabaligtaran ito ng Entitlement Mentality, isang EsP8PB
paniniwala o pag-iisip na anomang inaasam mo -IIIb-9.3
ay karapatan mo na dapat bigyan ng dagliang
pansin. Hindi naglalayong bayaran o palitan
ang kabutihan ng kapwa kundi gawin sa iba ang
kabutihang ginawa sa iyo.
9.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos ng EsP8PB
pasasalamat -IIIb-9.4
10.1 Nakikilala ang:
10. Pagsunod at Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag- a. mga paraan ng pagpapakita ng paggalang na
paggalang sa mga aaral ang pag-unawa sa aaral ang mga angkop ginagabayan ng katarungan at pagmamahal
magulang, pagsunod at paggalang na kilos ng pagsunod at b. bunga ng hindi pagpapamalas ng pagsunod at EsP8PB-
nakatatanda at may sa magulang, paggalang sa magulang, paggalang sa magulang, nakatatanda at may IIIc-10.1
awtoridad nakatatanda at may nakatatanda at may awtoridad
awtoridad. awtoridad at 10.2 Nasusuri ang mga umiiral na paglabag sa
EsP8PB-
nakaiimpluwensya sa paggalang sa magulang, nakatatanda at may
IIIc-10.2
kapwa kabataan na awtoridad
maipamalas ang mga 10.3 Nahihinuha na dapat gawin ang pagsunod at
ito. EsP8PB-
paggalang sa mga magulang, nakatatanda at
IIId-10.3
may awtoridad dahil sa pagmamahal, sa

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


53

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN SA PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance S
Standard) malalim na pananagutan at sa pagkilala sa kanilang
awtoridad na hubugin, bantayan at paunlarin ang mga
pagpapahalaga ng kabataan
10.4 Naisasagawa ang mga angkop na kilos ng pagsunod at
paggalang sa mga magulang, nakatatanda at may
awtoridad at nakaiimpluwensiya sa kapwa kabataan EsP8PB-
na maipamalas ang mga ito IIId-10.4
11.1 Nailalahad ang mga kabutihang ginawa niya sa kapwa EsP8PB-
11. Paggawa ng mabuti Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng 11.2 Natutukoy ang mga pangangailangan ng iba’t ibang uri IIIe-11.1
EsP8PB-
sa kapwa aaral ang pag-unawa sa mag-aaral ang ng tao at nilalang na maaaring tugunan ng mga kabataan IIIe-11.2
mga konsepto sa mga angkop na
paggawa ng mabuti sa kilos sa isang 11.3. Naipaliliwanag na:
kapwa mabuting Dahil sa paglalayong gawing kaaya-aya ang buhay para sa
gawaing kapwa at makapagbigay ng inspirasyon na tularan ng EsP8PB-
tumutugon sa iba, ang paggawa ng kabutihan sa kapwa ay ginagawa IIIf-11.3
pangangailangan nang buong-puso
ng mga 11.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos sa isang
marginalized, IPs EsP8PB-
mabuting gawaing tumutugon sa pangangailangan ng
at differently IIIf-11.4
kapwa
abled. 12.1. Nakikilala ang
12. Katapatan sa salita at Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng a. kahalagahan ng katapatan,
b. mga paraan ng pagpapakita ng katapatan, at EsP8PB-
gawa aaral ang pag-unawa sa mag-aaral ang
c. bunga ng hindi pagpapamalas ng katapatan IIIg-12.1
katapatan sa salita at mga angkop na
gawa. kilos sa 12.2. Nasusuri ang mga umiiral na paglabag ng mga EsP8PB-
pagsasabuhay ng kabataan sa katapatan IIIg-12.2
katapatan sa
12.3 Naipaliliwanag na:
salita at gawa.
Ang pagiging tapat sa salita at gawa ay pagpapatunay ng
pagkakaroon ng komitment sa katotohanan at ng EsP8PB-
mabuti/ matatag na konsensya. May layunin itong IIIh-12.3
maibigay sa kapwa ang nararapat para sa

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


54

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) ( Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
kanya, gabay ang diwa ng pagmamahal.
12.4 Naisasagawa ang mga mga angkop na kilos sa EsP8PB-
pagsasabuhay ng katapatan sa salita at gawa IIIh-12.4
IKAAPAT NA MARKAHAN: Mga Isyu sa Pakikipagkapwa
Pamantayang
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga isyu at suliraning kaugnay ng pakikipagkapwa
Pangnilalama
n Ang pag-unawa sa mga paglabag sa pakikipagkapwa ay nakatutulong sa paggamit ng kalayaan tungo sa paggalang ng dignidad ng sarili at
Batayang Konsepto
kapwa.
13. Ang Sekswalidad ng Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag- 13.1. Natutukoy ang tamang pagpaqpakahulugan sa EsP8IP-
Tao aaral ang pag-unawa sa aaral ang tamang kilos sekswalidad IVa-13.1
mga konsepto sa tungo sa paghahanda sa 13.2. Nasusuri ang ilang napapanahong isyu ayon sa EsP8IP-
sekswalidad ng Tao. susunod na yugto ng tamang pananaw sa sekswalidad IVa-13.2
buhay bilang
13.3. Nahihinuha na:
nagdadalaga at
Ang pagkakaroon ng tamang pananaw sa
nagbibinata at sa
pagtupad niya ng sekswalidad ay mahalaga para sa paghahanda sa
susunod na yugto ng buhay ng isang EsP8IP-
kanyang bokasyon na IVb-13.3
nagdadalaga at nagbibinata at sa pagtupad niya
magmahal
sa kanyang bokasyon na magmahal
13.4. Naisasagawa ang tamang kilos tungo sa
paghahanda sa susunod na yugto ng buhay
bilang nagdadalaga at nagbibinata at sa EsP8IP-
pagtupad niya ng kanyang bokasyon na IVb-13.4
magmahal
14. Mga Karahasan sa Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-
Paaralan aaral ang pag-unawa sa aaral ang mga angkop 14.1. Nakikilala ang mga uri, sanhi at epekto ng EsP8IP-
mga karahasan sa na kilos upang mga umiiral na karahasan sa paaralan IVc-14.1
paaralan. maiwasan at matugunan 14.2. Nasusuri ang mga aspekto ng pagmamahal sa
ang mga karahasan sa sarili at kapwa na kailangan upang maiwasan EsP8IP-
kanyang paaralan. at matugunan ang karahasan sa paaralan IVc-14.2
14.3. Naipaliliwanag na:
a. Ang pag-iwas sa anomang uri ng karahasan EsP8IP-
sa paaralan (tulad ng pagsali sa fraternity at IVd-14.3
gang at pambubulas) at ang
K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
55

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMA PAGGANAP CODE
(Content Standard) ( Learning Competencies) MATERIAL
N (Content (Performance Standard) S
Standard)
aktibong pakikisangkot upang masupil ito ay
patunay ng pagmamahal sa sarili at kapwa at
paggalang sa buhay. Ang pagmamahal na ito sa
kapwa ay may kaakibat na katarungan – ang
pagbibigay sa kapwa ng nararapat sa kanya (ang
kanyang dignidad bilang tao.)
b. May tungkulin ang tao kaugnay sa buhay-ang
ingatan ang kanyang sarili at umiwas sa kamatayan
o sitwasyong maglalagay sa kanya sa panganib.
Kung minamahal niya ang kanyang kapwa tulad ng
sarili, iingatan din niya ang buhay nito.
14.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos upang
EsP8IP-
maiwasan at masupil ang mga karahasan sa
IVd-14.4
kanyang paaralan
15.1. Natutukoy ang kahulugan ng Agwat EsP8IP-
15. Agwat Teknolohikal Naipamamalas ng Nakapaghahain ang Teknolohikal IVe-15.1
mag-aaral ang pag- mag-aaral ng mga 15.2. Nasusuri ang:
unawa sa mga hakbang para a. pagkakaiba-iba ng mga henerasyon sa pananaw
konsepto tungkol sa matugunan ang sa teknolohiya at EsP8IP-
agwat teknolohikal. hamon ng hamon ng b. ang implikasyon ng pagkakaroon at di IVe-15.2
agwat teknolohikal. pagkakaroon ng access sa teknolohiya
15.3. Nahihinuha na:
a. Ang pag-unawa sa pagkakaiba ng mga henerasyon
sa pananaw sa teknolohiya ay makatutulong sa
pagpapaunlad ng pakikipag-ugnayan sa kapwa.
b. Ang pag-unawa sa konsepto ng Agwat Teknolohikal EsP8IP-
ay mahalaga sa pagsusulong ng moral na karapatan IVf-15.3
ng tao sa pantay na oportunidad kaugnay ng
pagpapaunlad ng antas ng kanyang pamumuhay.

15.4. Nakapaghahain ng mga hakbang para matugunan


ang hamon ng hamon ng agwat teknolohikal EsP8IP-
IVf-15.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


56

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN PAGGANAP MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN CODE
(Content Standard) (Performance Standard) ( Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard)
S
16.1. Natutukoy ang mga epekto ng migrasyon EsP8IP-
16. Ang Epekto ng Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral sa pamilyang Pilipino IVg-16.1
Migrasyon sa aaral ang pag-unawa sa ang mga angkop na kilos sa 16.2. Nasusuri ang mga sanhi ng migrasyon sa EsP8IP-
Pamilyang epekto ng migrasyon sa pagharap sa mga epekto ng pamilyang Pilipino IVg-16.2
Pilipino pamilyang Pilipino migrasyon sa pamilyang 16.3. Nahihinuha na ang banta ng migrasyon sa
Pilipino pamilyang Pilipino ay mapagtatagumpayan
sa tulong ng pagpapatatag ng EsP8IP-
pagmamahalan sa pamilya at paghubog ng IVh-16.3
pagkatao ng bawat miyembro nito
16.4. Naisasagawa ang mga angkop at konkretong
EsP8IP-
hakbang sa pagiging handa sa mga epekto ng
IVh-16.4
migrasyon sa pamilyang Pilipino
1. Layunin ng Lipunan: Naipamamalas ng mag- Naisasagawa ng mag-aaral 1.1. Natutukoy ang mga elemento ng kabutihang
Kabutihang Panlahat aaral ang pag-unawa sa ang isang proyekto na panlahat EsP9PL-Ia-
1.1
lipunan at layunin nito (ang makatutulong sa isang
kabutihang panlahat). pamayanan o sektor sa
pangangailangang
pangkabuhayan,
pangkultural, at
pangkapayapaan.
1.2. Nakapagsusuri ng mga halimbawa ng EsP9PL-Ia-
pagsasaalang-alang sa kabutihang panlahat 1.2
sa pamilya, paaralan, pamayanan o lipunan
1.3. Napangangatwiranan na ang pagsisikap ng
bawat tao na makamit at mapanatili ang EsP9PL-
Ib-1.3
kabutihang panlahat sa pamamagitan ng
pagsasabuhay
1.4. Naisasagawa angngisang
moral na pagpapahalaga
proyekto na ay
mga puwersang magpapatatag sa lipunan
makatutulong sa isang pamayanan o sektor EsP9PL-
Ib-1.4
sa pangangailangang pangkabuhayan,
pangkultural, at pangkapayapaan.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


57

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 9

Pangkalahatang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa lipunan at paggawa bilang paglilingkod tungo sa tamang pagpili ng
Pamantayan kurso o hanapbuhay na magiging makabuluhan at kapaki-pakinabang sa kanya at sa lipunan.

PAMANTAYAN SA PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING


PAGGANAP PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE MATERIALS
(Content Standard) (Learning Competencies)
(Performance (Performance
Standard) Standard)PAMANTAYAN SA PAGGANAP
(Performance Standard)
Pamantayang
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa papel ng lipunan at ang halaga nito sa pag-unlad ng tao.
Pangnilalama
n
2. Naipamamalas ng mag- Nakapagtataya o 2.1. Naipaliliwanag ang:
a. Bakit may aaral ang pag-unawa nakapaghuhusga ang a. dahilan kung bakit may lipunang pulitikal b. EsP9PL-
Lipunang kung bakit may lipunang mag-aaral kung ang Prinsipyo ng Subsidiarity Ic-2.1
Pulitikal pulitikal at ang Prinsipyo Prinsipyo ng 2.2. c.Natataya
Prinsipyoangngpag-iral
Pagkakaisa
o kawalan sa pamilya, paaralan,
b. Prinsipyo ng ng Subsidiarity at Subsidiarity at baranggay, pamayanan, o lipunan/bansa ng:
Subsidiarity at Pagkakaisa Pagkakaisa ay umiiral a. Prinsipyo ng Subsidiarity EsP9PL-
Pagkakaisa o nilalabag sa b. Prinsipyo ng Pagkakaisa Ic-2.2
pamilya, paaralan,
baranggay/pamayana 2.3. Napatutunayan na:
n, at lipunan/bansa a. May mga pangangailangan ang tao na hindi niya EsP9PL-
gamit ang case study. makakamtan bilang indibidwal na makakamit niya Id-2.3
lamang sa pamahalaan o
organisadong pangkat tulad ng mga
pangangailangang pangkabuhayan,
pangkultural, at pangkapayapaan.
b. Kung umiiral ang Prinsipyo ng Subsidiarity,
mapananatili ang pagkukusa, kalayaan at
pananagutan ng pamayanan o pangkat na nasa
mababang antas at maisasaalang-alang ang dignidad
ng bawat kasapi ng pamayanan.
c. Kailangan ang pakikibahagi ng bawat tao sa mga
pagsisikap na mapabuti ang uri ng pamumuhay sa
lipunan/bansa, lalo na sa pag-angat ng kahirapan, dahil
nakasalalay ang kaniyang pag-unlad sa pag-unlad ng
lipunan (Prinsipyo ng Pagkakaisa).

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


58

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) ( Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
2.4. Nakapagtataya o nakapaghuhusga kung
umiiral ang Prinsipyo ng Subsidiarity at
Pagkakaisa ay umiiral o nilalabag sa pamilya, EsP9PL
paaralan, pamayanan (baranggay), at -Id-2.4
lipunan/bansa
3.1. Nakikilala ang mga katangian ng mabuting EsP9PL
3. Lipunang Naipamamalas ng mag- Nakatataya ang mag-aaral ekonomiya -Ie-3.1
Ekonomiya aaral ang pag-unawa sa ng lipunang ekonomiya sa 3.2. Nakapagsusuri ng maidudulot ng magandang EsP9PL
(Economic Society) lipunang ekonomiya. isang ekonomiya -Ie-3.2
baranggay/pamayanan, at 3.3. Napatutunayan na:
lipunan/bansa gamit ang a. Ang mabuting ekonomiya ay iyong
dokumentaryo o napauunlad ang lahat – walang taong
photo/video journal sobrang mayaman at maraming mahirap. EsP9PL
(hal.YouScoop). b. Ang ekonomiya ay hindi para lamang sa -If-3.3
sariling pag-unlad kundi sa pag-unlad ng
lahat.
3.4. Nakatataya ng lipunang ekonomiya sa isang
baranggay/pamayanan, at lipunan/bansa
EsP9PL
gamit ang dokumentaryo o photo/video
-If-3.4
journal (hal.YouScoop)

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


59

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO ( LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance S
Standard) 4.1. Natutukoy ang mga halimbawa ng lipunang sibil at
4. Lipunang Sibil Naipamamalas ng Natataya ng mag-aaral ang kani-kaniyang papel na ginagampanan ng mga EsP9PL
(Civil Society), mag-aaral ang ang adbokasiya ng iba’t ito upang makamit ang kabutihang panlahat -Ig-4.1
Media at Simbahan pag-unawa sa ibang lipunang sibil
Lipunang Sibil batay sa kontribusyon ng 4.2. Nasusuri ang mga adhikaing nagbubunsod sa mga EsP9PL
(Civil Society), mga ito sa katarungang lipunang sibil upang kumilos tungo sa kabutihang
-Ig-4.2
Media at panlipunan, pang- panlahat
Simbahan. ekonomiyang pag-unlad 4.3. Nahihinuha na :
(economic viability), a. Ang layunin ng Lipunang Sibil, ang likas-kayang
pakikilahok ng pag-unlad, ay isang ulirang lipunan na pinagkakaisa
mamamayan, ang mga panlipunang pagpapahalaga tulad ng
pangangalaga ng katarungang panlipunan, pang-ekonomiyang pag-
kapaligiran, kapayapaan, unlad (economic viability), pakikilahok ng
pagkakapantay ng mamamayan, pangangalaga ng kapaligiran,
kababaihan at kapayapaan, pagkakapantay ng kababaihan at
kalalakihan (gender kalalakihan (gender equality) at ispiritwalidad.
equality) o ispiritwalidad b. Ang layunin ng media ay ang pagpapalutang ng EsP9PL
(mga pagpapahalagang katotohanang kailangan ng mga mamamayan sa -Ih-4.3
kailangan sa isang pagpapasya.
sustainable society). c. Sa tulong ng simbahan, nabibigyan ng mas mataas na
antas ng katuturan ang mga materyal na
pangangailangan na tinatamasa natin sa tulong ng
estado at sariling pagkukusa.
4.4.
a. Natataya ang adbokasiya ng iba’t ibang lipunang sibil
batay sa kontribusyon ng mga ito sa katarungang
panlipunan, pang-ekonomiyang pag-unlad
(economic viability), pakikilahok ng mamamayan,
pangangalaga ng kapaligiran, kapayapaan, EsP9PL
pagkakapantay ng kababaihan at kalalakihan -Ih-4.4
(gender equality) at ispiritwalidad (mga
pagpapahalagang kailangan sa isang lipunang
sustainable)

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


60

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMA PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
N (Content (Performance S
Standard) Standard) b. Nakapagsasagawa ng mga pananaliksik sa pamayanan
upang matukoy kung may lipunang sibil na kumikilos
dito, matukoy ang adbokasiya ng lipunang sibil sa
pamayanan, at matasa ang antas ng pagganap nito sa
pamayanan
IKALAWANG MARKAHAN: Ang Tungkulin ng Tao sa Lipunan
Pamantayang
Naipamamalas ng mga mag-aaral ang pag-unawa sa mga tungkulin ng tao sa lipunan.
Pangnilalama
n 5.1. Natutukoy ang mga karapatan at tungkulin ng tao EsP9TT
5. Karapatan at Naipamamalas ng Naisasagawa ng mag- 5.2. Nasusuri ang mga paglabag sa karapatang pantao na -IIa-5.1
Tungkulin mag-aaral ang aaral ang mga angkop EsP9TT
umiiral sa pamilya, paaralan, baranggay/pamayanan,
pag-unawa sa mga na kilos upang ituwid -IIa-5.2
o lipunan/bansa
karapatan at ang mga nagawa o
5.3. Napatutunayan na ang karapatan ay magkakaroon ng
tungkulin ng tao naobserbahang
tunay na kabuluhan kung gagampanan ng tao ang
sa lipunan paglabag sa mga
kanyang tungkulin na kilalanin at unawain, gamit ang EsP9TT
karapatang tao sa
kanyang katwiran, ang pagkakapantay-pantay ng -IIb-5.3
pamilya, paaralan,
dignidad ng lahat ng tao
baranggay/pamayana
n, o lipunan/bansa 5.4. Naisasagawa ang mga angkop na kilos upang ituwid ang
mga nagawa o naobserbahang paglabag sa mga
karapatang pantao sa pamilya, paaralan, EsP9TT
baranggay/pamayanan, o lipunan/bansa -IIb-5.4
6.1. Natutukoy ang mga batas na nakaayon sa Likas na EsP9TT
6. Mga Batas na Naipamamalas ng Nakabubuo ang mag- Batas Moral -IIc-6.1
Nakabatay sa Likas mag-aaral ang pag- aaral ng panukala sa 6.2. Nasusuri ang mga batas na umiiral at panukala tungkol sa
na Batas Moral unawa sa mga isang batas na umiiral EsP9TT
mga kabataan batay sa pagsunod ng mga ito sa Likas na
(Natural Law) batas na nakabatay tungkol sa mga -IIc-6.2
Batas Moral
sa Likas na Batas kabataan tungo sa 6.3. Nahihinuha na ang pagsunod sa batas na nakabatay sa
Moral (Natural pagsunod nito sa likas Likas na Batas Moral (Natural Law), gumagaratiya sa
Law). na batas moral. pagtugon sa pangangailangan ng tao at umaayon sa EsP9TT
dignidad ng tao at sa kung ano ang hinihingi ng tamang -IId-6.3
katwiran, ay mahalaga upang

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


61

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYA PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
NG PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
PANGNILALA
(Performance S
MAN (Content makamit ang kabutihang panlahat
Standard)
Standard)
6.4. Naipahahayag ang pagsang-ayon o pagtutol sa isang
EsP9TT
umiiral na batas batay sa pagtugon nito sa kabutihang
-IId-6.4
panlahat
7. Ang Paggawa Bilang Naipamamalas ng Nakabubuo ang mag- 7.1. Naipalilwanag ang kahalagahan ng paggawa bilang
EsP9TT
Paglilingkod at mag-aaral ang pag- aaral ng paglalahat tagapagtaguyod ng dignidad ng tao at paglilingkod
Pagtaguyod ng unawa sa paggawa tungkol sa kabutihang -IIe-7.1
Dignidad ng Tao bilang naidudulot ng 7.2. Nakapagsusuri kung ang paggawang nasasaksihan sa
tagapagtaguyod ng paggawa sa sarili, pamilya, paaralan o baranggay/pamayanana ay EsP9TT
dignidad ng tao at kapwa/pamilya, at nagtataguyod ng dignidad ng tao at paglilingkod -IIe-7.2
paglilingkod. lipunan gamit ang 7.3. Napatutunayan na sa pamamagitan ng paggawa,
panayam sa mga nakapagpapamalas ang tao ng mga pagpapahalaga na
manggagawang makatutulong upang patuloy na maiangat, bunga ng
kanyang paglilingkod, ang antas kultural at moral ng EsP9TT
kumakatawan sa -IIf-7.3
taong lipunan at makamit niya ang kaganapan ng kanyang
nangangailangan pagkatao
(marginalized) na 7.4. Nakabubuo ng sintesis tungkol sa kabutihang naidudulot
nasa iba’t ibang kurso ng paggawa gamit ang panayam sa mga manggagawang
o trabahong teknikal- kumakatawan sa taong nangangailangan (marginalized) na EsP9TT
bokasyonal. nasa iba’t ibang kurso o trabahong teknikal-bokasyonal -IIf-7.4

8.1. Naiuugnay ang kahalagahan ng pakikilahok at


EsP9TT
8. Pakikilahok at Naipamamalas ng Nakalalahok ang bolunterismo sa pag-unlad ng mamamayan at lipunan
-IIg-8.1
Bolunterismo mag-aaral ang mag-aaral ng isang
pag-unawa sa proyekto o gawain 8.2. Nakapagsusuri ng kwentong buhay ng mga taong inilaan
kahalagahan ng para sa baranggay o ang malaking bahagi ng kanilang buhay para sa
pakikilahok at mga sektor na may pagboboluntaryo EsP9TT
bolunterismo sa partikular na Hal. Efren Peñaflorida, greenpeace volunteers atbp. -IIg-8.2
pag-unlad ng pangangailangan
mamamayan at (hal., mga batang
8.3. Napatutunayan na:
lipunan. may kapansanan o
a. Ang pakikilahok at bolunterismo ng bawat mamamayan
mga matatandang EsP9TT
sa mga gawaing pampamayanan, panlipunan/
walang kumakalinga). -IIh-8.3
pambansa, batay sa kanyang talento, kakayahan, at

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


62

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE MATERIALS
(Content Standard) (Learning Competencies)
(Content Standard) (Performance
Standard) papel sa lipunan, ay makatutulong sa pagkamit ng
kabutihang panlahat
b. Bilang obligasyong likas sa dignidad ng tao, ang pakikilahok
ay nakakamit sa pagtulong o paggawa sa mga aspekto kung
saan mayroon siyang personal na pananagutan
8.4. Nakalalahok sa isang proyekto o gawain sa baranggay o mga
sektor na may partikular na pangangailangan
Hal. mga batang may kapansanan o mga matatandang EsP9TT-
walang kumakalinga IIh-8.4
IKATLONG MARKAHAN: Mga Kaugnay na Pagpapahalaga sa Paggawa
Pamantaya
Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga pagpapahalagang kaugnay ng paggawa tungo sa pag-unlad ng sarili, kapwa at bansa
ng
Pangnilala 9.1. Nakikilala ang mga palatandaan ng katarungang EsP9KP-
man:
9. Naipamamalas ng mag- Natutugunan ng panlipunan IIIc-9.1
Katarun aaral ang pag-unawa sa mag-aaral ang 9.2. Nakapagsusuri ng mga paglabag sa katarungang
gang konsepto ng katarungang pangangailangan EsP9KP-
panlipunan ng mga tagapamahala at mamamayan
Panlipu panlipunan. ng kapwa o IIIc-9.2
9.3. Napatutunayan na may pananagutan ang bawat
nan pamayanan sa mga EsP9KP-
mamamayan na ibigay sa kapwa ang nararapat sa kanya
angkop na IIId-9.3
pagkakataon. 9.4. Natutugunan ang pangangailangan ng kapwa o pamayanan sa EsP9KP-
mga angkop na pagkakataon IIId-9.4
10.1. Natutukoy ang mga indikasyon na may kalidad o kagalingan
EsP9KP-
10. Naipamamalas ng mag- Nakatatapos ang sa paggawaang isang gawain o produkto
IIIg-10.1
Kagaling aaral ang kahalagahan ng mag-aaral ng isang 10.2. Nakabubuo ng mga hakbang upang magkaroon ng
an sa kagalingan sa paggawa gawain o produkto EsP9KP-
kalidad o kagalingan sa paggawa ang isang gawain o
Paggawa na mayroong IIIg-10.2
produkto
kalidad o kagalingan 10.3. Naipaliliwanag na kailangan ang kagalingan sa paggawa at
sa paggawa. paglilingkod upang maiangat ang sarili, mapaunlad ang EsP9KP-
ekonomiya ng bansa at mapasalamatan ang Diyos sa mga IIIh-10.3
talentong Kanyang kaloob
10.4. Nakapagtatapos ng isang gawain o produkto na mayroong EsP9KP-
kalidad o kagalingan sa paggawa IIIh-10.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


63

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN SA PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIALS
(Content Standard) (Performance
Standard)
11. Kasipagan, Naipamamalas ng mag- Nakagagawa ang 11.1. Natutukoy ang mga indikasyon ng taong masipag,
Pagpupunyagi, aaral ang pag-unawa sa mag-aaral ng mga EsP9KP-
nagpupunyagi sa paggawa, nagtitipid at
Pagtitipid at Wastong kahalagahan ng hakbang upang IIIa-11.1
pinamamahalaan ang naimpok
Pamamahala sa kasipagan sa paggawa mapanatili ang
Naimpok kasipagan sa pag- 11.2. Nakagagawa ng journal ng mga gawaing natapos
aaral o takdang EsP9KP-
nang pinaghandaan, ayon sa pamantayan at may
gawain sa tahanan. IIIa-11.2
motibasyon sa paggawa
11.3. Napatutunayan na:
a. Ang kasipagan na nakatuon sa disiplinado at
produktibong gawain na naaayon sa itinakdang
mithiin ay kailangan upang umunlad ang
sariling pagkatao, kapwa, lipunan at bansa EsP9KP-
b. Ang mga hirap, pagod at pagdurusa ay IIIb-11.3
nadadaig ng pagpupunyagi tungo sa
pagtupad ng itinakdang mithiin
11.4. Nakagagawa ng Chart ng pagsunod sa hakbang
upang matupad ang itinakdang gawain nang EsP9KP-
may kasipagan at pagpupunyagi IIIb-11.4
12.1. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng EsP9KP-
12. Pamamahala ng Naipamamalas ng mag- Natataya ng mag- pamamahala ng paggamit ng oras IIIe-12.1
Paggamit ng Oras aaral ang kakayahan sa aaral ang sariling
pamamahala ng kakayahan sa
paggamit ng oras. pamamahala sa 12.2. Nakapagtatala sa journal ng mga EsP9KP-
oras batay sa pagkakataong napamahalaan ang oras IIIe-12.2
pagsasagawa ng
mga gawain na 12.3. Napatutunayang ang pamamahala ng oras ay
nasa kanyang kailangan sa kaayusan ng paggawa upang EsP9KP-
iskedyul ng mga magampanan ang mga tungkulin nang may IIIf-12.3
gawain. prayoritisasyon (prioritization)
12.4. Natataya ang sariling kakayahan sa pamamahala
sa oras batay sa pagsasagawa ng mga gawain na EsP9KP-
nasa kanyang iskedyul ng mga gawain IIIf-12.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


64

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE MATERIAL
(Content (Learning Competencies)
(Content Standard) (Performance Standard) S
Standard)
IKAAPAT NA MARKAHAN: Mapanagutang Pagpaplano ng Kursong Akademiko o Teknikal-Bokasyonal, Sining at Isports, Negosyo o Hanapbuhay
Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa kahalagahan ng pagpaplano ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal o negosyo bilang
Pangnilalam tugon sa hamon ng paggawa
an Mga Pansariling
13. Naipamamalas ng Nagtatakda ang mag-aaral 13.1. Nakikilala ang mga pagbabago sa kanyang talento,
Salik sa Pagpili ng mag-aaral ang pag- ng sariling tunguhin kakayahan at hilig (mula Baitang 7) at naiuugnay ang
Tamang Kursong unawa sa mga pagkatapos ng haiskul na mga ito sa pipiliing kursong akademiko, teknikal- EsP9PK-
Akademiko o pansariling salik sa naaayon sa taglay na mga bokasyonal, sining at palakasan o negosyo IVa-13.1
Teknikal- pagpili ng tamang talento, pagpapahalaga,
Bokasyonal, Sining kursong akademiko o tunguhin at katayuang 13.2. Napagninilayan ang mga mahahalagang hakbang na
at Isports, Negosyo teknikal-bokasyonal, ekonomiya. ginawa upang mapaunlad ang kanyang talento at EsP9PK-
o Hanapbuhay negosyo o kakayahan ayon sa kanyang hilig at mithiin IVa-13.2
hanapbuhay. 13.3. Napatutunayan na ang pagiging tugma ng mga
a. Talento personal na salik sa mga pangangailangan
b. Kasanayan (skills) (requirements) sa napiling kursong akademiko,
c. Hilig teknikal-bokasyonal, sining at isports o negosyo ay
daan upang magkaroon ng makabuluhang EsP9PK-
d. Pagpapahalaga –
hanapbuhay o negosyo at matiyak ang pagiging IVb-13.3
(service to and love
of country) produktibo at pakikibahagi sa pagpapaunlad ng
e. Katayuang ekonomiya ng bansa
pinansyal 13.4. Natutukoy ang kanyang mga paghahandang gagawin
f. Mithiin upang makamit ang piniling kursong akademiko,
teknikal-bokasyonal, sining at palakasan o negosyo EsP9PK-
(hal., pagkuha ng impormasyon at pag-unawa sa mga IVb-13.4
tracks sa Senior High School)
14.1. Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng Personal na EsP9PK-
14. Personal na Naipamamalas ng Nakabubuo ang mag-aaral Pahayag ng Misyon sa Buhay IVc-14.1
Pahayag ng Misyon mag-aaral ang pag- ng Personal na Pahayag ng 14.2. Natutukoy ang mga hakbang sa pagbuo ng Personal na EsP9PK-
sa Buhay unawa sa kahalagahan Misyon sa Buhay. Pahayag ng Misyon sa Buhay IVc-14.2
ng Personal na
Pahayag ng Misyon sa 14.3. Nahihinuha na ang kanyang Personal na Pahayag ng
Buhay. Misyon sa Buhay ay dapat na nagsasalamin ng
kanyang pagiging natatanging nilalang na nagpapasya EsP9PK-
at kumikilos nang mapanagutan tungo sa kabutihang IVd-14.3
panlahat

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


65

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


NILALAMAN PAMANTAYANG
(Content PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
14.4. Nakapagbubuo ng Personal na Pahayag ng Misyon sa EsP9PK-
Buhay IVd-14.4
15.1. Natutukoy ang mga trabahong may mataas na lokal at EsP9PK-
15. Mga Lokal Naipamamalas ng mag- Nakabubuo ang mag-aaral global na demand IVe-15.1
at Global na aaral ang kahalagahan ng ng profile ng mga 15.2. Nakikilala ang mga mapamimiliang kursong akademiko
Demand kaalaman sa mga lokal at trabahong mataas ang lokal o teknikal-bokasyonal, negosyo o hanapbuhay na EsP9PK-
global na demand sa at global na demand na angkop sa sariling talento, kakayahan at hilig IVe-15.2
paggawa. angkop sa taglay na mga 15.3. Napatutunayan na makatutulong ang sapat (updated and
talento at kakayahan, hilig, accurate) na impormasyon tungkol sa mga trabahong
pagpapahalaga at mithiin. kailangan sa Pilipinas at sa ibang bansa upang mapili at
mapaghandaan ang kursong akademiko o teknikal- EsP9PK
bokasyonal na maaaring maging susi ng sariling -IVf-15.3
tagumpay at ng pag-unlad ng ekonomiya ng bansa
15.4. Nakabubuo ng profile ng mga trabahong mataas ang
lokal at global na demand na angkop sa taglay na EsP9PK
mga talento at kakayahan, pagpapahalaga at -IVf-15.4
tunguhin
16. 16.1. Naipaliliwanag ang kahalagahan ng sistematikong
Paghah Naipamamalas ng mag- Nakapagpapasya ang mag- pagpili ng kursong akademiko o teknikal-bokasyonal, EsP9PK-
anda sa aaral ang pag-unawa sa aaral ng kursong negosyo o hanapbuhay IVg-16.1
Minimi kahalagahan ng pag-aaral akademiko o teknikal- 16.2. Nakapagsusuri ng pagkakatugma ng mga pansariling
thing sa paghahanda para sa bokasyonal, negosyo o salik sa lokal at global na demand upang makabuo ng
Uri ng pagnenegosyo o hanapbuhay na ayon sa pasiya sa pipiliing kursong akademiko o teknikal- EsP9PK-
Pamu paghahanapbuhay. sariling kagustuhan at bokasyonal, negosyo o hanapbuhay IVg-16.2
muhay angkop sa mga pansariling
16.3. Napangangatwiranan na:
salik at lokal at global na
a. Mahalaga ang pagtutugma ng pansariling salik sa
demand.
lokal at global na demand upang makamit ang mga
itinakdang tunguhin tungo sa pagpapaunlad ng sarili EsP9PK-
at pakikibahagi sa lipunan IVh-16.3
b. Ang pagkamit ng mithiin sa buhay ay nagsisimula
sa mabuting pagpili ng track

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


66

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) PAMPAGKATUTO ( Learning MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) Competencies) S
at stream sa senior high school bilang
paghahanda sa kurso o trabaho; ang
mabuting pagpili ay ginagamitan ng mga
hakbang sa paggawa ng mabuting pasya.
16.4. Nakapagpapasya ng kursong akademiko o
teknikal-bokasyonal, negosyo o
hanapbuhayna ayon sa sariling kagustuhan EsP9PK-
na angkop sa mga pansariling salik at lokal IVh-16.4
at global na demand

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


67

K to 12 BASIC EDUCATION
CURRICULUM BAITANG 10

Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa pagkatao ng tao, makataong kilos, pagpapahalagang moral at mga
Pangkalahatang
isyung moral at nagpapasya at kumikilos nang may preperensya sa kabutihan upang maging matatag sa gitna ng mga isyung moral at
Pamantayan
impluwensya ng kapaligiran.

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO CODE LEARNING


NILALAMAN PAGGANAP (Learning Competencies) MATERIAL
PANGNILALAMAN
(Content (Performance S
(Content Standard)
Standard) Standard)
UNANG MARKAHAN: Ang Moral na Pagkatao
Pamanta Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa pagkatao ng tao upang makapagpasya at kumilos nang may
yang preperensya sa kabutihan.
Pangnilal
Batayang
aman Ang pag-unawa sa kahalagahan ng pagkilos ayon sa pagkatao ng tao ay daan tungo sa pagiging moral na nilalang.
Konsepto
1.1. Natutukoy ang mataas na gamit at tunguhin ng isip at EsP10MP
1. Ang Mataas na Naipamamalas ng mag- Nakagagawa ang mag- kilos-loob -Ia-1.1
Gamit at aaral ang pag-unawa sa aaral ng mga angkop na 1.2. Nakikilala ang kanyang mga kahinaan sa pagpapasya
Tunguhin ng mga konsepto tungkol kilos upang maipakita at nakagagawa ng mga kongkretong hakbang upamg EsP10MP
Isip at Kilos- sa paggamit ng isip sa ang kakayahang malagpasan ang mga ito -Ia-1.2
Loob (Will) paghahanap ng mahanap ang
1.3. Napatutunayan na ang isip at kilos-loob ay ginagamit
katotohanan at katotohanan at EsP10MP
para lamang sa paghahanap ng katotohanan at sa
paggamit ng kilos-loob maglingkod at -Ib-1.3
paglilingkod/pagmamahal
sa paglilingkod/ magmahal.
pagmamahal. 1.4. Nakagagawa ng mga angkop na kilos upang maipakita EsP10MP
ang kakayahang mahanap ang katotohanan at -Ib-1.4
maglingkod at magmahal

2.1. Natutukoy ang mga prinsipyo ng Likas na Batas Moral EsP10MP -


Ic-2.1
2. Paghubog ng Naipamamalas ng mag- Nakagagawa ang mag-
Konsiyensiya aaral ang pag-unawa sa aaral ng angkop na kilos 2.2. Nakapagsusuri ng mga pasiyang ginagawa sa araw- EsP10MP
batay sa Likas konsepto ng paghubog upang itama ang mga araw batay sa paghusga ng konsiyensiya -Ic-2.2
na Batas Moral ng konsiyensiya batay maling pasyang ginawa. 2.3. Napatutunayan na ang konsiyensiyang nahubog batay sa EsP10MP
sa Likas na Batas Moral. Likas na Batas Moral ay nagsisilbing gabay sa tamang -Ic-2.3
pagpapasiya at pagkilos
2.4. Nakagagawa ng angkop na kilos upang itama ang mga EsP10MP
maling pasyang ginawa -Ic-2.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


68

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO CODE LEARNING
NILALAMAN PAGGANAP (Learning Competencies) MATERIALS
PANGNILALAMAN
(Content Standard) (Performance Standard)
(Content Standard)
3.1. Naipaliliwanag ang tunay na kahulugan ng kalayaan EsP10MP -
Id-3.1
3. Ang Naipamamalas ng Nakagagawa ang mag-
Tunay mag-aaral ang pag- aaral ng angkop na kilos 3.2. Natutukoy ang mga pasya at kilos na tumutugon sa EsP10MP -
Id-3.2
na unawa sa tunay na upang maisabuhay ang tunay na gamit ng kalayaan
Kalayaa gamit ng kalayaan. paggamit ng tunay na 3.3. Napatutunayan na ang tunay na kalayaan ay ang EsP10MP -
n kalayaan: tumugon sa kakayahang tumugon sa tawag ng pagmamahal at Ie-3.3
tawag ng pagmamahal at paglilingkod
paglilingkod. 3.4. Nakagagawa ng angkop na kilos upang maisabuhay EsP10MP -
Ie-3.4
ang paggamit ng tunay na kalayaan: tumugon sa
tawag ng pagmamahal at paglilingkod
4.1. Nakapagpapaliwanag ng kahulugan ng dignidad ng EsP10MP -If-
4.1
4. Dignidad Naipamamalas ng Nakagagawa ng mga tao
mag-aaral ang pag- angkop na kilos upang 4.2. Nakapagsusuri kung bakit ang kahirapan ay paglabag sa EsP10MP -If-
unawa sa dignidad maipakita sa kapwang dignidad ng mga mahihirap at indigenous groups 4.2
sa tao. itinuturing na mababa 4.3. Naipatutunayan na nakabatay ang dignidad ng tao sa
ang sarili na siya ay kanyang pagkabukod-tangi (hindi siya nauulit sa
bukod-tangi dahil sa EsP10MP -
kasaysayan) at sa pagkakawangis niya sa Diyos (may isip Ig-4.3
kanyang taglay na at kalooban)
dignidad bilang tao.
4.4. Nakagagawa ng mga angkop na kilos upang maipakita sa
kapwang itinuturing na mababa ang sarili na siya ay EsP10MP -
bukod-tangi dahil sa kanyang taglay na dignidad bilang Ig-4.4
tao
IKALAWANG MARKAHAN: Ang Makataong Kilos
Pamanta Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa makataong kilos upang makapagpasya nang may preperensya sa
yang kabutihan sa gitna ng mga isyung moral at impluwenysa ng kapaligiran.
Pangnilal
aman Ang pag-unawa sa konsepto ng moralidad ng kilos ay gabay sa pagpili ng moral na pasya at kilos sa gitna ng mga isyung moral at impluwensya ng
Batayang
kapaligiran.
Konsepto
5. Ang Pagkukusa
ng Makataong Naipamamalas ng Nakapagsusuri ang 5.1. Naipaliliwanag na may pagkukusa sa makataong kilos
Kilos mag-aaral ang pag- mag-aaral ng sariling kung nagmumula ito sa kalooban na malayang EsP10MK
(Voluntariness unawa sa konsepto kilos na dapat isinagawa sa pamamatnubay ng isip/kaalaman -IIa-5.1
of Human Act) ng pagkukusa ng panagutan at
makataong kilos. nakagagawa ng
paraan
WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)
69

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO CODE LEARNING
NILALAMAN PAGGANAP (Learning Competencies) MATERIALS
PANGNILALAMAN
(Content Standard) (Performance
(Content Standard)
Standard) EsP10MK -
upang maging 5.2. Natutukoy ang mga kilos na dapat panagutan
mapanagutan sa IIa-5.2
pagkilos. 5.3. Napatutunayan na gamit ang katwiran, sinadya
(deliberate) at niloob ng tao ang makataong kilos; kaya EsP10MK -
pananagutan niya ang kawastuhan o kamalian nito IIb-5.3

5.4. Nakapagsusuri ng sariling kilos na dapat panagutan at


EsP10MK -
nakagagawa ng paraan upang maging mapanagutan sa IIb-5.4
pagkilos
6.1. Naipaliliwanag ang bawat salik na nakaaapekto sa
EsP10MK -
6. Mga Salik na Naipamamalas ng Nakapagsusuri ang mag- pananagutan ng tao sa kahihinatnan ng kaniyang kilos at IIc-6.1
Nakaaapekto mag-aaral ang pag- aaral ng sarili batay sa pasya
sa unawa sa konsepto mga salik na 6.2. Nakapagsusuri ng isang sitwasyong nakaaapekto sa
Pananagutan tungkol sa mga salik nakaaapekto sa pagkukusa sa kilos dahil sa kamangmangan, masidhing EsP10MK -
ng Tao sa na nakaaapekto sa pananagutan ng tao sa damdamin, takot, karahasan, gawi IIc-6.2
Kahihinatna pananagutan ng tao sa kahihinatnan ng kilos at
n ng Kilos at kahihinatnan ng kilos pasya at nakagagawa ng 6.3. Napatutunayan na nakaaapekto ang kamangmangan,
Pasya at pasya mga hakbang upang masidhing damdamin, takot, karahasan at ugali sa
mahubog ang kanyang pananagutan ng tao sa kalalabasan ng kanyang mga pasya EsP10MK -
kakayahan sa at kilos dahil maaaring mawala ang pagkukusa sa kilos IId-6.3
pagpapasya 6.4. Nakapagsusuri ng sarili batay sa mga salik na nakaaapekto
sa pananagutan ng tao sa kahihinatnan ng kilos at pasiya EsP10MK -
at nakagagawa ng mga hakbang upang mahubog ang IId-6.4
kanyang kakayahan sa pagpapasiya
7.1. Naipaliliwanag ang bawat yugto ng makataong kilos EsP10MK -
7. Mga Naipamamalas ng Nakapagsusuri ang IIe-7.1
Yugto ng mag-aaral ang pag- mag-aaral ng sariling 7.2. Natutukoy ang mga kilos at pasiyang nagawa na umaayon
EsP10MK -
Makatao unawa sa mga kilos at pasya batay sa sa bawat yugto ng makataong kilos IIe-7.2
ng Kilos konsepto tungkol sa mga yugto ng
mga yugtong makataong kilos at 7.3. Naipaliliwanag na ang bawat yugto ng makataong kilos ay
makataong kilos. nakagagawa ng plano kakikitaan ng kahalagahan ng deliberasyon ng isip at EsP10MK -
upang maitama ang kilos-loob sa paggawa ng moral na pasya at kilos IIf-7.3
kilos o pasya.

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


70

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance
Standard) S
Standard) 7.4. Nakapagsusuri ng sariling kilos at pasya batay sa mga
yugto ng makataong kilos at nakagagawa ng plano EsP10M
upang maitama ang kilos o pasya K -IIf-7.4
8.1. Naipaliliwanag ng mag-aaral ang layunin, paraan at EsP10M
8. Layunin, Paraan at Naipamamalas ng Nakapagsusuri ang mag- mga sirkumstansya ng makataong kilos K -IIg-8.1
Sirkumstansya ng mag-aaral ang pag- aaral ng kabutihan o EsP10M
8.2. Nakapagsusuri ng kabutihan o kasamaan ng sariling
Makataong Kilos unawa sa layunin, kasamaan ng sariling K -IIg-
pasya o kilos sa isang sitwasyon batay sa layunin,
paraan at mga pasya o kilos sa isang 8.2
paraan at sirkumstansya nito
sirkumstansya ng sitwasyon batay sa
makataong kilos. layunin, paraan at 8.3. Napatutunayan na ang layunin, paraan at
sirkumstansya nito. EsP10M
sirkumstansya ay nagtatakda ng pagkamabuti o
K -IIh-
pagkamasama ng kilos ng tao
8.3
8.4. Nakapagtataya ng kabutihan o kasamaan ng pasiya o EsP10M
kilos sa isang sitwasyong may dilemma batay sa K -IIh-
layunin, paraan at sirkumstansya nito 8.4
IKATLONG MARKAHAN: Mga Pangunahing Birtud at Pagpapahalagang Moral
Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa mga pagpapahalagang moral upang makapagpasya at makakilos tungo sa
Pangnilalaman makabuluhan at mabuting pakikipag-ugnayan sa Diyos, sa kapwa at sa kapaligiran.

Ang pag-unawa sa mga konsepto tungkol sa mga pagpapahalagang moral ay kailangan upang makapagpasya at makakilos nang may
Batayang Konsepto
preperensya sa kabutihan.

9. Pagmamahal sa Naipamamalas ng Nakagagawa ang mag- 9.1. Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng EsP10PB-


Diyos mag-aaral ang pag- aaral ng angkop na kilos pagmamahal ng Diyos IIIa-9.1
unawa sa upang mapaunlad ang EsP10PB-
9.2. Natutukoy ang mga pagkakataong nakatulong ang
a. Pagtitiwala sa pagmamahal ng pagmamahal sa Diyos. IIIa-9.2
pagmamahal sa Diyos sa kongretong pangyayari sa
makalangit na Diyos.
buhay
pagkakandili
ng Diyos at 9.3. Napangangatwiranan na: Ang pagmamahal sa Diyos EsP10PB-
pag-asa ay pagmamahal sa kapwa. IIIb-9.3

9.4. Nakagagawa ng angkop na kilos upang EsP10PB-


mapaunlad ang pagmamahal sa Diyos IIIb-9.4

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


71

PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE MATERIALS
(Content Standard) (Learning Competencies)
(Content Standard) (Performance Standard)
10.1. Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng paggalang EsP10PB-IIIc-
10. Paggalang sa Naipamamalas ng Nakagagawa ang mag-aaral sa buhay 10.1
Buhay mag-aaral ang pag- ng angkop na kilos upang 10.2. Natutukoy ang mga paglabag sa paggalang sa buhay EsP10PB-IIIc-
unawa sa paggalang sa maipamalas ang paggalang 10.2
buhay. sa buhay (i.e., maituwid 10.3. Napangangatwiranan na: Mahalaga ang buhay dahil
ang “culture of death” na kung wala ang buhay, hindi mapahahalagahan ang mas
umiiral sa lipunan) EsP10PB-IIId-
mataas na pagpapahalaga kaysa buhay; di makakamit 10.3
ang higit na mahalaga kaysa buhay.
10.4. Nakagagawa ng angkop na kilos upang maipamalas
ang paggalang sa buhay EsP10PB-IIId-
Hal. maituwid ang “culture of death” na umiiral sa lipunan 10.4
11.1. Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng pagmamahal EsP10PB-IIIe-
11. Pagmamahal Naipamamalas ng Nakagagawa ang mag-aaral sa bayan (Patriyotismo) 11.1
sa Bayan mag-aaral ang pag- ng angkop na kilos upang 11.2. Natutukoy ang mga paglabag sa pagmamahal sa
EsP10PB-IIIe-
(Patriyotism unawa sa pagmamahal maipamalas ang bayan (Patriyotismo) na umiiral sa lipunan 11.2
o) sa bayan pagmamahal sa bayan
(Patriyotismo). (Patriyotismo). 11.3. Napangangatwiranan na: Nakaugat ang
EsP10PB-IIIf-
pagkakakilanlan ng tao sa pagmamahal sa bayan. 11.3
(“Hindi ka global citizen pag di ka
mamamayan.”)
11.4. Nakagagawa ng angkop na kilos upang maipamalas EsP10PB-IIIf-
ang pagmamahal sa bayan (Patriyotismo) 11.4

12.1. Nakapagpapaliwanag ng kahalagahan ng EsP10PB-IIIg-


12. Naipamamalas ng Nakagagawa ang mag-aaral pangangalaga sa kalikasan 12.1
Pangang mag-aaral ang pag- ng angkop na kilos upang 12.2. Natutukoy ang mga paglabag sa pangangalaga sa
EsP10PB-IIIg-
alaga sa unawa sa maipamalas ang kalikasan na umiiral sa lipunan 12.2
kalikasan pangangalaga sa pangangalaga sa kalikasan.
kalikasan. 12.3. Napangangatwiranan na:
a. Lahat tayo ay mamamayan ng iisang mundo, dahil EsP10PB -
nabubuhay tayo sa iisang kalikasan (Mother IIIh-12.3
Nature)
b. Inutusan tayo ng Diyos na alagaan ang kalikasan
(stewards) at hindi maging

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


72

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIALS
(Content Standard) (Performance Standard)
tagapagdomina para sa susunod na henerasyon.
c. Binubuhay tayo ng kalikasan.

12.4. Nakagagawa ng angkop na kilos upang maipamalas EsP10PB-


ang pangangalaga sa kalikasan IIIh-12.4
IKAAPAT NA MARKAHAN: Ang Aking Posisyon sa mga Isyung Moral
Pamantayang Naipamamalas ng mag-aaral ang pag-unawa sa mga isyung moral upang magkaroon ng matatag na paninindigan sa kabutihan sa gitna ng iba’t
Pangnilalama ibang pananaw sa mga isyung ito at mga impluwensya ng kapaligiran.
n
Ang pag-unawa sa mga isyung moral ay nakatutulong sa pagbuo ng mapaninindigang pananaw batay sa apat na nauunang mabuting ugali
Batayang Konsepto (cardinal virtues) at anim na pangunahing pagpapahalagang moral (core moral values).
13.1. Natutukoy ang mga gawaing taliwas sa kasagraduhan EsP10PI-
IVa-13.1
13. Ang Paninindigan ng Naipamamalas ng Nakagagawa ang ng buhay
Tao sa Pagmamahal mag-aaral ang pag- mag-aaralay ng 13.2. Nasusuri ang mga gawaing taliwas sa kasagraduhan EsP10PI-
niya sa Buhay bilang unawa sa mga sariling pahayag ng buhay IVa-13.2
Kaloob ng Diyos gawaing taliwas sa tungkol sa mga 13.3. Nakagagawa ng posisyon tungkol sa mga isyung may
EsP10PI-
(Panatilihing malusog batas ng Diyos at sa gawaing taliwas sa kinalaman sa kasagraduhan ng buhay at kahalagahan IVb-13.3
ang katawan, maayos kasagraduhan ng batas ng Diyos at sa ng tao
ang pananaw sa buhay kasagraduhan ng 13.4. Nakagagawa ng sariling pahayag tungkol sa mga EsP10PI-
buhay at may buhay gawaing taliwas sa kasagraduhan ng buhay IVb-13.4
pagmamahal sa EsP10PI-
14.1. Natutukoy ang mga isyu na kaugnay sa paggamit ng
buhay) IVc-14.1
14. Paninindigan sa Naipamamalas ng Ang mag-aaral ay kapangyarihan at pangangalaga sa kapaligiran
Tamang Paggamit ng mag-aaral ang pag- nakagagawa ng EsP10PI-
14.2. Nasusuri ang mga isyu na kaugnay sa paggamit ng
Kapangyarihan at unawa sa mga isyu sa posisyon tungkol sa IVc-14.2
kapangyarihan at pangangalaga sa kapaligiran
Pangangalaga sa paggamit ng isang isyu sa paggamit
Kapaligiran (maayos kapangyarihan at ng kapangyarihan o 14.3. Naipaliliwanag na ang pagkakaroon ng kaayusan,
EsP1
na paggamit ng pangangalaga sa pangangalaga sa kaunlaran at maisusulong ang kabutihang panlahat 0PI-
pondo ng bayan, kapaligiran kapaligiran kung ang lahat ng tao ay may paninindigan sa IVd-
pagtupad sa mga tamang paggamit ng kapangyarihan at pangangalaga 14.3
batas tungkol sa sa kapaligiran
pangangalaga sa 14.4. Nakagagawa ng posisyon tungkol sa isang isyu sa EsP10PI-
kalikasan) paggamit ng kapangyarihan o IVd-14.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


73

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


PAMANTAYANG PAMANTAYAN SA
NILALAMAN MGA KASANAYANG PAMPAGKATUTO LEARNING
PANGNILALAMAN PAGGANAP CODE
(Content Standard) (Learning Competencies) MATERIAL
(Content Standard) (Performance Standard) S
pangangalaga sa kapaligiran

15.1. Natutukoy ang mga isyung kaugnay sa


EsP10PI-
15. Paninindigan Tungkol Naipamamalas ng mag- Nakagagawa ang mag- kawalan ng paggalang sa dignidad at
IVe-15.1
sa Pangangalaga ng aaral ang pag-unawa sa aaral ng malinaw na sekswalidad
Sarili Laban sa Pang- mga isyu tungkol sa posisyon tungkol sa isang 15.2. Nasusuri ang mga isyung kaugnay sa
aabusong Sekswal Kawalan ng Paggalang sa isyu sa kawalan ng EsP10PI-
kawalan ng paggalang sa dignidad at
Tungo sa Maayos na Dignidad at Sekswalidad paggalang sa dignidad at IVe-15.2
sekswalidad
Pagtingin sa Sarili at sekswalidad. 15.3. Napangangatwiranan na:
Pagtataguyod ng Makatutulong sa pagkakaroon ng posisyon
Dignidad ng Tao tungkol sa kahalagahan ng paggalang sa
(child sexual abuse, pagkatao ng tao at sa tunay na layunin nito EsP10PI-
child protection, ang kaalaman sa mga isyung may kinalaman IVf-15.3
human trafficking) sa kawalan ng paggalang sa digniidad at
sekswalidad ng tao.

15.4. Nakagagawa ng malinaw na posisyon


EsP10PI-
tungkol sa isang isyu sa kawalan ng
IVf-15.4
paggalang sa dignidad at sekswalidad
16.1. Natutukoy ang mga isyung kaugnay sa EsP10PI-
16. Paninindigan para sa Naipamamalas ng mag- Nakabubuo ang mag-aaral kawalan ng paggalang sa katotohanan IVg-16.1
Katotohanan aaral ang pag-unawa sa ng mga hakbang upang 16.2. Nasusuri ang mga isyung may kinalaman sa EsP10PI-
(pagsasabi ng totoo mga isyung kaugnay sa maisabuhay ang paggalang kawalan ng paggalang sa katotohanan IVg-16.2
para sa kabutihan, kawalan ng paggalang sa sa katotohanan. 16.3. Napatutunayang ang pagiging mulat sa mga
pag-iwas sa katotohanan. isyu tungkol sa kawalan ng paggalang sa
plagiarism, katotohanan ay daan upang isulong at EsP10PI-
intellectual piracy, isabuhay ang pagiging mapanagutan at tapat IVh-16.3
panghuhula o fortune na nilalan
telling)
16.4. Nakabubuo ng mga hakbang upang EsP10PI-
maisabuhay ang paggalang sa katotohanan IVh-16.4

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


74

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM

GLOSARI
antas ng kabuhayan pang-ekonomiyang katayuan
Ang palagiang pagsasabuhay ng mabubuting gawi batay sa mga moral na pagpapahalaga ay daan sa paghubog ng acquired virtues.
birtud (Virtue) Ang birtud ay laging napapagitna sa dalawang dulo, ang dulo ng kakulangan at ng kalabisan, na siya namang mga bisyo. Halimbawa, ang
birtud ng katapangan ay nasa gitna ng karuwagan at kapangahasan.
Ang Career Guidance ay ang paggabay sa mag-aaral na bumuo ng matalinong pagpapasiya tungkol sa alinman sa mga kursong
Career Guidance akademiko, sining, isports o teknikal-bokasyonal na akma sa kanyang talento at kakayahan, gayundin sa mga trabahong kailangan ng
industriya.
dedikasyon pag-uukol, pag-aalay, paghahandog ng oras o panahon, talino o anumang kakayahan para maisakatuparan ang isang gawain
pagiging kagalang-galang, may dangal at karangalan bilang isang tao

dignidad Namumukod-tangi ang tao dahil siya ay may dignidad at pakikipag-ugnayan sa Diyos at kalikasan. Ang paggalang sa kanyang dignidad
ang nagsisilbing daan upang mahalin niya ang kaniyang kapwa tulad ng pagmamahal niya sa kanyang sarili. Ang paggalang na ito ay
nagmumula sa pagiging pantay at magkakatulad ng mga tao.
disaster risk management pangangasiwa ng paghahanda sa kapahamakan sa panahon ng kalamidad
Ang diyalogo ay umiiral sa isang ugnayang interpersonal sa pagitan ng dalawa o higit pang tao: may magsasalita at may makikinig. Ang
kondisyong ito ay naipakikita ng tao sa pamamagitan ng wika, na maaaring pasalita (pasalita at pasulat) at di pasalita (kilos, gawi, senyas,
diyalogo
atbp). Sa pamamagitan ng diyalogo, nagkakaroon ang tao ng pagkakataong makapagbahagi sa kanyang kapwa ng mga bagay na kailangan
niya (halimbawa: materyal na bagay, kaalaman, kasanayan at maging ang kanyang sarili).

etika Ang Etika ay ang siyensiya ng moralidad ng kilos ng tao.

etiko sa paggawa wastong pamantayan sa paggawa


experiential learning karanasan sa pagkatuto
Ito ay kabutihan para sa bawat i indibidwal na nasa iisang lipunan at isang pagpapahalagang naiiba sa pansariling kapakanan. Ang
kabutihang panlahat
tunay na tunguhin ng lipunan ay ang kabutihan ng komunidad na dapat ibalik sa lahat ng indibidwal na kasapi nito.
kaisipang/kamalayang
pampamuhunan may kaalaman sa mga gawaing makadaragdag sa kabuhayan gaya ng pangangapital
(entrepreneurial
spirit)
kalayaan Ang paggamit ng isip at kilos-loob para lamang sa katotohanan at kabutihan, at pananagutan para sa kabutihan.

kamalayan (awareness) pagkakaroon ng kaalaman sa anumang bagay

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


75

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


GLOSARI
kamalayang
pagkakaroon ng kaalaman sa mga gawaing may kaugnayan sa pagpapabuti ng pamayanan o bansa
pansibiko (civic
consciousness) Ang kapwa ay taong labas sa sarili, maaaring magulang, kamag-anak, kaibigan, kaklase, at pati na rin kaaway (Agapay, 1991). Ang
kapwa pagtukoy at pagkilala sa mga taong itinuturing na kapwa ang simula ng paglinang sa intelektwal, panlipunan, pangkabuhayan at politikal
na aspeto ng pagkatao.
Ito ay tumutukoy sa kung ano ang nararapat para sa isang nilalang o bagay. Kung ang karamihan ay nakatanggap kung ano ang nararapat
karapatan
para sa kanya magsisimula ang pagkaakroon ng hustisya.
karapatang pantao mga karapatang o bagay na dapat matamasa ng isang mamamayan
kasambahay kasama sa bahay o kapamilya kadalasan
Ito ay umiikot sa dalawang nibel: ang nibel ng pagkilala sa tao bilang tao; at ang nibel ng pagkilala sa karapatan ng tao. Ang una ay
katarungan tungkol sa taong tumatayo bilang indibidwal na may sariling pagka-siya at ang pangalawa ay tungkol sa ginagalawang ugnayan ng tao sa
kapwa at lipunan.
katarungang panlipunan Ito ay ang pag-iingat sa sariling komunidad upang makagawa, makabuo, at makalikha.
katatagan ng loob (fortitude) Mapanindigan
konsensiya Ito ang kilos na mabuti na idinidikta ng isip na gawin patungo sa katotohanan at kabutihan.
likas-kayang pag-unlad
tamang paggamit at pangangasiwa sa mga likas yaman at pag-iingat sa mga ito para sa pangangailangan ng susunod na henerasyon
(sustainable
development)
lipunang ekonomiya Ito ay nagsisikap na pangasiwaan ang mga yaman ng bayan ayon sa kaangkupan nito sa mga pangangailangan ng tao.
Politika ang tawag sa paraan nang pagsasaayos ng lipunan upang matiyak na ang bawat isa ay malayang magkaroon ng maayos na
pamumuhay, makamit ang pansariling mithiin kasabay ang kabutihang panlahat. May tungkulin ang pamahalaang dapat manguna
sa gawaing ito, na isabatas ang mga pagpapahalaga at adhikain ng mamamayan, magtatatag ng mga estrukturang tiyak na
lipunang politikal nakakamit ng mga tao ang kanilang pangunahing pangangailangan. Mag-iipon, mag-iingat, at magbabahagi ng yaman ang
pamahalaan sa pamamagitan ng pagbubuwis at pagbibigay serbisyo sa mga tao. Ang lipunang politikal ay isang ugnayang
nakaangkla sa pananagutan ng pinuno at mga mamamayan.
Ang layunin ng Lipunang Sibil, at ng likas-kayang pag-unlad, ay isang ulirang lipunang pinagkakaisa ang mga panlipunang pagpapahalaga
lipunang sibil tulad ng katarungang panlipunan, pang-ekonomiyang pag-unlad (economic viability), pakikilahok ng mamamayan, pangangalaga ng
kapaligiran, kapayapaan, pagkakapantay ng kababaihan at kalalakihan ( gender equality) at espiritwalidad.
magiliw malambing / malapit sa …

makabuluhan mahalaga , may pakinabang

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


76

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


GLOSARI
makamtam matamo/ makuha
palaging handa, listo, maingat, mapagmatyag, pagiging matapang humarap o magsabi ng anuman para sa ikauunlad
mapagbantay (vigilant)
o ikabubuti
mapanagutan (responsibility/
alam na may dapat gawin o kayang magawa nang may komitment
accountability)
mapanuring pag-iisip (critical thinking) may kakayahang magsuri at mapag-aralan muna ang isang bagay bago magpasiya
masinop Matipid
masusi at matalinong pagpapasiya ginamit ang mga pamanatyan sa wastong pagpapasiya bago magdesisyon
mataimtim pormal at malalim na pagninilay
matalino/responsableng mamimili mahusay na mamimili na ginagamit ang mga pamantayan sa pamimili at hindi napaloloko sa anumang bibilhin
Mga Angkop na Inaasahang Kakayahan at Kilos sa Panahon ng Pagdadalaga/Pagbibinata ( Developmental Tasks)
sa konteksto ng Pilipino: a. Pagtatamo ng bago at ganap na pakikipag-ugnayan (more mature relations) sa mga
kasing edad (pakikipagkaibigan)
b. Pagtanggap ng papel o gampanin sa lipunan (pakikipagkaibigan)
c. Pagtanggap sa mga pagbabago sa katawan at paglalapat ng tamang
pamamahala sa mga ito d. Pagnanais at pagtatamo ng mapanagutang
asal sa pakikipagkapwa /sa lipunan
Mga Angkop na Inaasahang Kakayahan at Kilos e. Pagkakaroon ng kakayahang makabuo ng matalinong na pagpapasiya
sa Panahon ng Pagdadalaga/Pagbibinata
(Developmental Tasks) Ang paglinang ng mga angkop na inaasahang kakayahan at kilos (developmental tasks) sa panahon ng
pagdadalaga / pagbibinata ay nakatutulong sa pagkakaroon ng: a) tiwala sa sarili, at b) paghahanda sa tatlong
inaasahang kakayahan at kilos na nasa mataas na antas (phase) ng pagdadalaga/pagbibinata (middle and late
adoscence), paghahanda sa paghahanapbuhay, paghahanda sa pag-aasawa /pagpapamilya, pagkakaroon ng
mga pagpapahalagang gabay sa mabuting asal, at pagiging mabuti at mapanagutan.
mulat nagising o natutuhan mula sa …
nilikha ng Diyos nilalang ng panginoon gaya ng kalikasan
pagiging produktibo pagiging kapakipakinabang – laging may nagagawa na ayon sa pinagkasunduan
pag-iimpok at matalinong pamamahala ng
edukasyon o kaalaman sa pagsasanib ng pagtitipid habang napamamahalaan ang anumang yaman (likas man o gawa
resources ng tao at puhunan )

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


77

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


GLOSARI

pagkabukas-isipan mabuting pagtanggap ng anumang mungakahi o puna na makatutulong sa anumang gawain para sa ikabubuti nito
pagkabukas-palad tumutulong nang walang alinlangan sa mga nangangailangan anumang panahon kalamidad o ...
Ang pagkakaibigan ay nangangahulugang pagkakaroon ng ugnayan sa isang tao dahil sa pag-ibig (affection) o pagpapahalaga
(esteem).

pagkakaibigan “Ang tunay na pakikipagkaibigan ay nagsisimula sa pagmamahal sa taong lubos nang nakilala ang pagkatao batay sa sariling
pananaw at ng iba. Isa itong natatanging damdamin para sa espesyal na taong higit ang halaga sa isang ordinaryong kakilala
lamang. Hindi ito pumapanig sa kabutihan ng iisa kundi para sa isa’t isa. Naiaangat nito ang antas ng buhay tungo sa positibong
ugnayan ng isang lipunan.” (Aristotle)

pagkakaroon ng disiplina maayos na pagkilos na naayon sa pamantayan ng lipunang ginagalawan


pagkamahabagin Pagkamaawain

pagkamahinahon nakapagtitimpi sa lahat ng pagkakataon, hindi agad-agad nagagalit o nabibigla


pagkamasigasig mapagpursigi o sinisikap gawin ang lahat ng makakaya
pagkamatapat ipinakikita ang pagiging totoo at hindi nagsisinungaing ; naniniwla sa katotohanan
tunay na bumubuo sa pagiging isang nilalang bunga ng pakikipagkapwa o pakikisalamuha sa iba na naipakikita sa pagkilos, pagsasalita at
pagkatao
pag-aksyon sa isang sitwasyon
paglinang Pagpapaunlad
pagmamahal sa kapwa
/pagdama sa damdamin ng pagpapakita at paggawa ng mabuti sa kapwa at pakikiramay sa kapwa . hal. kung malungkot , kung masaya
iba
pagmamahal sa
pinaniniwalaan at pinaninindigan ang lahat ng bagay batay sa totong pangyayari o nangyayari at may ebidensya
katotohanan
Ayon kay Max Scheler (Dy M., 1994), ang pagpapahalaga ay bunga (object) ng ating intensiyonal na damdamin. Mauunawaan natin ito sa
pagpapahalaga pamamagitan ng pagdama rito. Hindi ito naghihintay ng katuwiran para makita sa ating buhay. Hindi ito iniisip, bagkus ay dinadama. Ito
ay objective hindi subjective, walang hanggan at hindi nagbabago.

Ang pagpapakatao (pagpakapersona) ay ang pagtahak sa landas ng pagmamahal sa:,sarili, pamilya, kapwa, kalikasan, sambayanan,
pagpapakatao
daigdig, at higit sa lahat, sa Diyos . Hindi mahihiwalay ang pagpakatao sa pakikpag-ugnayan ng tao sa mga nabanggit sa itaas.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


78

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


GLOSARI
pagpapamalas Pagpapakita
Pagpaparaya inuuna ang kapakanan ng iba kaysa sarili
Ang pagpapasiyang etikal o moral ay ang pagbuo ng pasiya na may preperensiya sa kabutihan at magpapaunlad o lilinang sa pagkatao ng
pagpapasiyang etikal tao. Isa itong proseso na kinapapalooban ng a) pag-alam sa mga detalye ng sitwasyon at b) maingat na pagsasaalang-alang ng mga moral
o moral na pagpapahalagang nararapat sa isang sitwasyon. Sa pagbuo ng pasiya, dapat ring maging sensitibo sa mga aspektong moral ng mga
sitwasyon sa pang-araw-araw na buhay at ang kamalayan sa mga tao o pangkat na maaapektuhan ng magiging pasiya.

pagtitiwala sa sarili aktibo, magiting na naipadarama ang damdamin, talento o kakayahan nang hindi nangingimi o nahihiya
pakikiangkop sa oras ng kayang tumugon sa gitna ng mga hamon o problema sa ibat ibang pagkakataon
pangangailangan
pakikibahagi sa
pagtugon sa pangangailangan di lamang ng sariling bansa kundi ng buong daigdig
pandaigdigang pagkakaisa
Likas na panlipunang nilalang ang tao , kaya nakikipag-ugnayan siya sa kanyang kapwa upang malinang siya sa aspetong intelektwal,
panlipunan, pangkabuhayan, at politikal. Ang mga birtud ng katarungan (justice) at pagmamalasakit (charity) ay kailangan sa
pagpapatatag ng pakikipagkapwa.
pakikipagkapwa
Naipakikita ito ng mga Pilipino sa pamamagitan ng pagmamalasakit sa kapwa, kakayahang umunawa sa damdamin ng iba ( empathy),
pagtulong at pakikiramay, bayanihan, at mabuting pagtanggap sa mga bisita (hospitable).
pakikisalamuha pakikipag-ugnayan , paglahok sa mga gawain ng iba ng may kasanayang makiangkop

pampublikong kagamitan mga gamit para sa lahat na maaaring gamitin nang walang bayad

Pamumuno Ang pamumuno o ang pagiging lider ay pagkakaroon ng impluwensiya.


ang pananakit ng kapwa bata pisikal man o berbal ay isang anyo ng bullying, ang “bullying”, isang anyo ito ng paulit-ulit na pananakit o
pananakot, pang-aapi
pang-aapi sa isang bata o tao
pananalig sa Diyos paniniwala, pagtitiwala sa panginoon sa pamamagitan ng pagsunod sa kanyang mga kautusan para sa ibubuti ng lahat

pangangasiwa pamamahala

pangkat-etniko pangkat o grupo ng mga tao sa ibat ibang pamayanan na bumubuo sa bansa gaya ng mga Tagalog, Manobo, Ifugao

paninindigan sa kabutihan ipinaglalaban kung ano ang tama at mabuti

panlipunan–pandamdaming Ang Panlipunan-Pandamdaming pagkatuto ay ang pagkakaroon ng mga kailangang kakayahan sa pagkilala at pagmamahal sa sarili,

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


79

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM

GLOSARI
pagpapamalas Pagpapakita
Pagpaparaya inuuna ang kapakanan ng iba kaysa sarili
Ang pagpapasiyang etikal o moral ay ang pagbuo ng pasiya na may preperensiya sa kabutihan at magpapaunlad o lilinang
pagpapasiyang etikal o moral sa pagkatao ng tao. Isa itong proseso na kinapapalooban ng a) pag-alam sa mga detalye ng sitwasyon at b) maingat na
pagsasaalang-alang ng mga moral na pagpapahalagang nararapat sa isang sitwasyon. Sa pagbuo ng pasiya, dapat ring
maging sensitibo sa mga aspektong moral ng mga sitwasyon sa pang-araw-araw na buhay at ang kamalayan sa mga tao o
pangkat na maaapektuhan ng magiging pasiya.
pagtitiwala sa sarili aktibo, magiting na naipadarama ang damdamin, talento o kakayahan nang hindi nangingimi o nahihiya
pakikiangkop sa oras ng kayang tumugon sa gitna ng mga hamon o problema sa ibat ibang pagkakataon
pangangailangan
pakikibahagi sa pandaigdigang pagtugon sa pangangailangan di lamang ng sariling bansa kundi ng buong daigdig
pagkakaisa
Likas na panlipunang nilalang ang tao , kaya nakikipag-ugnayan siya sa kanyang kapwa upang malinang siya sa aspetong
intelektwal, panlipunan, pangkabuhayan, at politikal. Ang mga birtud ng katarungan (justice) at pagmamalasakit
(charity) ay kailangan sa pagpapatatag ng pakikipagkapwa.
pakikipagkapwa Naipakikita ito ng mga Pilipino sa pamamagitan ng pagmamalasakit sa kapwa, kakayahang umunawa sa damdamin ng
iba (empathy), pagtulong at pakikiramay, bayanihan, at mabuting pagtanggap sa mga bisita (hospitable).
pakikisalamuha pakikipag-ugnayan , paglahok sa mga gawain ng iba ng may kasanayang makiangkop
pampublikong kagamitan mga gamit para sa lahat na maaaring gamitin nang walang bayad
Pamumuno Ang pamumuno o ang pagiging lider ay pagkakaroon ng impluwensiya.
ang pananakit ng kapwa bata pisikal man o berbal ay isang anyo ng bullying, ang “bullying”, isang anyo ito ng paulit-ulit
pananakot, pang-aapi na pananakit o pang-aapi sa isang bata o tao
pananalig sa Diyos paniniwala, pagtitiwala sa panginoon sa pamamagitan ng pagsunod sa kanyang mga kautusan para sa ibubuti ng lahat
pangangasiwa pamamahala
pangkat-etniko pangkat o grupo ng mga tao sa ibat ibang pamayanan na bumubuo sa bansa gaya ng mga Tagalog, Manobo, Ifugao
paninindigan sa kabutihan ipinaglalaban kung ano ang tama at mabuti
panlipunan–pandamdaming Ang Panlipunan-Pandamdaming pagkatuto ay ang pagkakaroon ng mga kailangang kakayahan sa pagkilala at
pagmamahal sa sarili,

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


80

K to 12 BASIC EDUCATION CURRICULUM


GLOSARI
pagkatuto (social-emotional paglinang ng pagmamalasakit sa kapwa, pagbuo ng mapanagutang pasiya, pakikipag-ugnayan at pagharap sa mga
learning) mapanghamong sitwasyon. Isa itong paraan ng paglinang ng mga kakayahan ng mag-aaral upang mapagtagumpayan niya
ang anumang gawaing makakaharap niya sa buhay. May limang uri ang mga kakayahang ito: a) Kamalayang Pansarili, b)
Pamamahala ng Sarili, c) Kamalayang Panlipunan, d) Pamamahala ng Pakikipag-ugnayan at e) Mapanagutang Pagpapasiya.
personal na pahayag ng Ito ay katulad ng isang personal na Kredo o isang motto na kinapapalooban ng mga pagpapahalaga ng isang tao. Batayan ito ng
misyon sa buhay kanyang mga plano at pagpapasiya at naglalarawan ng kanyang mga pangarap at layunin sa buhay.
Ayon sa pilosopiya ng Personalismo, ang mga ugnayan natin ay laging nakaugat sa ating pagpapakatao. Nabubuo natin ang
ating pagpapakatao sa pamamagitan ng ating pakikipagkapwa.
personalismo Dahil ang pagpapakatao (pagpakapersona) ay hindi hiwalay sa ugnayan sa: sarili, pamilya, kapwa, kalikasan, sambayanan,
daigdig at Diyos, kailangan ang character formation sa simula pa lamang ng pag-aaral, kaya ang Virtue Ethics ang naging batayang
pilosopiya sa mga unang taon ng EsP (Kindergarten hanggang Baitang 6).
positibong pagkilala sa sarili magandang pagtingin at pagkakilala sa sarili na maaaring ipagmalaki at ibahagi sa kapwa
Sa Prinsipyo ng Pagkakaisa, tungkulin ng mamamayang magtulungan, at ng pamahalaang magtayo ng angkop na mga estruktura
upang makipagtulungan ang mamamayan. Mailagay sa ganitong balangkas ang Prinsipyo ng Pagkakaisa: “May kailangan kang gawin
prinsipyo ng pagkakaisa
na hindi mo kayang gawing mag-isa, tungkulin ko ngayon na tulungan ka sa abot ng aking makakayamakakaya. Ako naman ay
(solidarity)
may kailangang gawing mag-isa, tungkulin mong tulungan ako sa abot ng iyong makakaya”. Tungkulin nating magtulungan tungo
sa pag-unlad ng ating lipunan.
Sa Prinsipyo ng Subsidiarity, tutulungan ng pamahalaan ang mamamayang magawa nila ang makapagpaunlad sa kanila.
prinsipyo ng subsidiarity
Titiyakin ng pamahalaang walang hahadlang sa kalayaan ng mamamayan sa mga pinuno sa pamamagitan sa pag-aambag sa
estado ng kanilang buwis, lakas at talino.
responsableng tagapangalaga ng may komitment sa pangangasiwa ng kapaligiran para sa likas-tuluyang pag-unlad
kapaligiran
Ang pagkakaroon ng tamang pananaw sa seksuwalidad ay mahalaga para sa paghahanda para sa susunod na yugto ng buhay
seksuwalidad
ng isang nagdadalaga at nagbibinata, at sa pagtupad niya sa kanyang bokasyong magmahal
sensitibo nararamdaman ang pangangailangan o kailangang tugunan
talino potensyal o natatanging kaalaman o kasanayan
tinatamasa nakukuha , nagagawa
Sa Virtue Ethics, ang mabuting kilos ay nagmumula sa pagkakaroon ng mabuti o magandang kalooban ( virtuous character).
Virtue Ethics Sinasabing ang isang mabuting tao ay nagsasabuhay ng mga virtue o mabubuting gawi (habits), at umiiwas sa mga bisyo o
masasamang gawi.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


81

D. Activities/Exercises

Activity 1
Assuming that you are now a teacher and asked by your principal to present the Framework
of Edukasyong Pagpapakatao. How are you going to show it using a powerpoint (or any app)
presentation.
82

E. Evaluation/Post Test

Answer the following. Refer to the rubrics attached in your google classroom:

1. What do you mean by the word- framework? Why is a certain program needs to
have a framework?

2. Draw here and discuss in detail the framework for Edukasyon sa Pagpapakatao.

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


83

References
References

https://www.deped.gov.ph/wp-content/uploads/2019/01/ESP-CG.pdf

https://eedncr.files.wordpress.com/2012/06/k-to-12-edukasyon-sa-pagpapakatao-
curriculum-guide-grade-1.pdf

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


84

Congratulations for completing this module!

Student’s Information

Name:
Program:
Year and Section:
Contact No.:
E-mail address:
Facebook Account:
Messenger Account:

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)


85

Vision 2020
WPU: the leading knowledge center for sustainable
development of West Philippines and beyond.

Mission
WPU commits to develop quality human resource and green
technologies for a dynamic economy and sustainable
development through relevant instruction,
research and extension services.

Core Values (3CT)


Culture of Excellence
Commitment
Creativity
Teamwork

WPU-QSF-ACAD-82A Rev. 00 (09.15.20)

You might also like