This is a reproduction of a library book that was digitized

by Google as part of an ongoing effort to preserve the

information in books and make it universally accessible.

https://books.google.com
B 795,316
 4
4
1
l .
l 2
e .
p 1
. a
A C .

Y
T
I
M

S O M
R F
E
I

V
C
H
3
H

RIES
LIBRA

BERKELOUW BOOKDEALERS SYDNEY

 A

PROGRESSIVE GRAMMAR

OF THE

TELUGU LANGUAGE

WITH COPIOUS EXAMPLES AND EXERCISES .

BY
The Rev. After 1
-1
Arden, M.A.,

(SECOND EDITION) .

Madras :

PUBLISHED AND SOLD BY THE SOCIETY FOR PROMOTING

CHRISTIAN KNOWLEDGE , MADRAS .

Price, In paper, Rs. 4.] [Bound in cloth, lis . 5.

AND BY MESSRS . SIMPKIN , MARSHALL, HAMILTON, KENT & Co. , LTD. , LONDON .

Price Six Shillings Net.

1905 .

All Rights reserved .

 PL

4773

· A67

1905

PRINTED AT THE S. P. C. K. PRESS, VEPERY, MADRAS.

1905 .
 132 ‫القران‬ ‫ازل‬

PREFACE .

IN offering this book to the public , the Author is far from undervaluing

the Telugu works, which have been already published with a similar

object. The student of Telugu must ever feel specially grateful to Mr.

C. P. Brown, by whose efforts so much has been done to bring the

language into its present position , and to render it accessible to Europeans.

The Author, however, believes that its acquisition may be accelerated by

the system pursued in this book, in which it has been his endeavour, not

merely to give information, but to arrange it in such a manner, as to enable

the student to master it with ease and rapidity .

The early portions of the book will be found specially suited for

BEGINNERS , as they are based upon papers , which were drawn up by the
Author, when he himself was commencing the study of Telugu . These papers

were carefully corrected and improved by the late Rev. J. E. Sharkey,

one of the best Telugu scholars of the day. Hence all those difficulties , with

which a beginner is usually perplexed , have , it is hoped , been met and

explained .

Throughout the book, the great effort of the Author has been, to lead

the student on step by step, giving such information only as is positively

required, at the stage at which the student has arrived . The special feature,
therefore, of the book is intended to be its PROGRESSIVE character. The
endeavour to make the book essentially progressive , whilst it greatly

accelerates the acquisition of the language, must at the same time be

pleaded as an excuse for any peculiarity of arrangement, which may at

first sight strike the reader as somewhat complicated .

iv PREFACE.

The student must not be discouraged at the size of the book. The

print is large, and a considerable portion of it is taken up with EXAMPLES

and EXERCISES . If these were omitted , the book would be greatly reduced

in size, but it is in these that the chief value of the book consists . All of

them have been supplied by Natives , and are consequently thoroughly

idiomatic and colloquial .

In Telugu the dialect used in ordinary conversation differs so much

from that used in grammatically written books that thousands of Natives ,

who use the language as the only medium of conversation , cannot read a

grammatically written book, or understand it , when read to them . For

the same reason , a foreigner may be able to read and understand a Telugu

book, but at the same time may be unable to converse with the Natives ,

or understand what they say to him . Owing to this great difference

between the colloquial and the grammatical dialect , in the present work

the former has been kept entirely distinct from the latter.

The design of the Author has been to present English- speaking persons

with a book in which they may commence Telugu , and gradually acquire
a thorough knowledge of the colloquial dialect, and afterwards an intro-

ductory knowledge of the grammatical dialect . The book has, therefore,

been divided into three parts.

THE FIRST PART commences with some general information about the

language, and the manner in which it should be studied . The ALPHABET

is then explained . As this is somewhat difficult , its acquisition is rendered

more easy by an introductory chapter, in which a few only of the letters

are given , and the general principles of the alphabet explained . In chapter

III the alphabet is given in full , together with some Exercises in reading.

Chapter IV, which is based upon "Prendergast's mastery of languages,”

provides the student with a brief OUTLINE OF TELUGU GRAMMAR and a few

MODEL SENTENCES. This chapter is entirely independent of the rest of the

book, and all the information given in it is repeated in Part II , with fuller
 PREFACE .

explanations . It is inserted merely to enable the student to begin speak-

ing the language, as soon as possible, without having first to master the

grammatical details of even the colloquial dialect.

THE SECOND PART contains a COMPLETE GRAMMAR OF THE COLLO-

QUIAL DIALECT . Chapters V and VI give an explanation of all the parts of

speech, except verbs . Then follow several chapters upon the various parts
of verbs , and the several classes into which they are divided , together with

rules of Syntax, and copious Exercises and Examples. By the introduc-

tion of three chapters upon Adjective, Adverbial and Noun Sentences, a

complete explanation is given of Subordinate Sentences, a subject much

neglected in previous works . As some readers may not have studied the

Analysis of English sentences , an explanation is given of the above terms ,

sufficient to make these chapters easily intelligible to all . Chapter XVII

contains Miscellaneous Information , unnecessary for the student to know

when commencing the language, but of much importance, after he has made

some progress .

This part concludes with a chapter containing GENERAL EXERCISES ,

in the form of Conversations, Letters and Stories , which illustrate the

foregoing rules , and form useful models for imitation . This chapter, if

carefully studied , provides the student with a considerable amount of useful

reading.

THE THIRD PART forms an INTRODUCTION TO THE GRAMMATICAL

DIALECT USED IN BOOKS . It is written on the same general principles as the

preceding portions of the book, and contains such information in addition

to, and in continuation of, that already given , as will enable the student to

study a Native Grammar , and to read such books as the Vikramárka Tales ,

Kasiaytra, Panchatantra, Nitichandrika , Vemana, etc. It is divided into

two chapters . The first gives the Grammatical forms of individual words.

The second explains the rules for Contraction , Elision , Euphony, etc.

As Native Grammarians, whose works are the principal guides in this

branch of the subject, differ in their opinions, it has been thought advisable
vi PREFACE .

to select one particular work, and to adopt its decision on doubtful points .

The Grammar thus selected is Chinniah Soory's, since it is most largely

used, and generally regarded as the best authority.

As colloquial dialects of Telugu slightly differ, the book has been

arranged to suit , as far as possible, all dialects . The chief differences may
be exhibited by comparing the language spoken in the Northern Circars

with that spoken in the Cuddapah District . For this reason , the Telugu

spoken in the Kristna and Godaveri Districts , which is the purest and most

largely used, has been taken as the standard, and the principal differences ,

met with in the Cuddapah District, have been pointed out and explained.

Although the primary object of this book is to teach Telugu to English-

speaking persons, yet Native youths will derive much benefit from the study

of it, especially from the study of Chapters XI to XVI. A careful perusal

of these chapters will prove of great assistance in translating accurately.

The Author takes this opportunity of expressing his truest thanks to

the numerous European and Native gentlemen , who have given him so

much valuable assistance in the preparation of this work . He cannot

refrain from specially mentioning the name of the Rev. J. Clay, of the

S. P. G. , Cuddapah, who has for many years been Telugu Examiner to the

Madras University. This gentleman has more than once carefully revised

the manuscript and added much valuable information .

In the preparation of this book, the works mentioned in the subjoined

list have been carefully consulted , and the Author's best thanks are due for
much valuable information that has been derived from them.

(1) A Grammar of the Telugu language by A. D. Campbell, C.S.

1816 and 1820 .

(2) A Grammar of the Gentoo language, by William Brown , C.S.,

composed at Masulipatam , with the help of Mámidi Venkayya. 1817 .

 PREFACE . vii

(3) A Grammar of the Telugu language, by C. P. Brown , C.S.

1840 and 1857.

(4 ) The Telugu Primer, by Adaki Subbarow, Munshi in the Telugu

Translator's office . 1851 .

(5) A Telugu Grammar by Chinniah Soory. 1858 and 1871 .

(6 ) The Niti Sangrahamu , with an Analysis of the Telugu language,

by Lingam Lakshmàji Pantulu, Deputy Inspector of Schools , Vizaga-

patam . 1863 .

(7) The Rudiments of Telugu Grammar, by Paupinani Abboyi

Naidu. 1868 .

( 8) An Abridgment of Telugu Grammar, by Rev. A. Riccaz, Vizaga-

patam . 1869 .

(9) A short Grammar of the Telugu language, by Maddáli Lakshmi

Narasayya, Telugu Munshi to the Civil Engineering College . 1870 .

( 10) The Elements of Telugu Grammar, by G. P. Savundranayagam

Pillai, B.A., B.L. 1870.

( 11 ) The Vibhakti Chandrika , by K. Subbarayudu. 1870 .

MASULIPATAM, A. H. A.
}
March, 1873.

PREFACE TO THE SECOND EDITION .

This Edition has been revised and re-arranged by the Rev. W. H.

Campbell, M.A. , and the Rev. D. Anantam, B.A.

MADRAS,
E. S.
September, 1905.
 CONTENTS .

PART I.
Chap. Page

I. Introductory Observations ... 1

II. Introduction to the Alphabet 6

III. On the Alphabet and Orthography 11

On Writing Telugu with English Letters 16

On the Classification of Words 31

IV. Skeleton Grammar and Model Sentencés 32

Sentences ... 38

PART II .

V. On Nouns 48

On Postpositions ... ... : 60

On Adjectives ... 62
:

VI. On Pronouns ... ... 68

:

On Composite Nouns ... 78

72
:

On Adverbs ... 81
:

On Conjunctions ... ... ... 82

On Interjections ... ... 85

On Numerals ... 85
:

VII. On Verbs ... ... 91

:

... On the Positive Form of Verbs ... 92

First Conjugation ... ... 96

:

Second Conjugation ... ... 102

Third Conjugation ... 106

:

VIII. On Telugu Syntax ... ... .. ... 110

:

On the Meanings of the several Tenses. ... 113

:

B
X CONTENTS .

Chap. Page

IX. On Irregular Verbs ... 122

:
On Passive Verbs ... 127

On Reflexive Verbs ... ... ... 128

On Causal Verbs ... ... ... 130

X. On the Negative Form of Verbs ... 134

XI . On the Telugu equivalent to the verb to be ... 145

On various uses of Pronominal Affixes. where in English

the Copula is used ... ... ... ... 166

XII. On Defective Verbs ... ... ... 173

On Compound Tenses ... 178

On certain Auxiliaries ... 181

XIII. On Verbal Nouns ... ... 191

:
On the Infinitive Mood ... ... 194

On Verbal Participles ... 197

: 205
XIV. On Adjective Sentences
On the use of Relative Participles ... ... 205

On the use of such Adjective Sentences as end in , and

include the pronoun J , etc. ... 226-

XV. On Adverbial Sentences ... 231

On Adverbial Sentences and phrases expressing Condition ... 231

XVI. On Noun Sentences ... ... ... ... ... 260

On Noun Sentences, which in English are not introduced by

the conjunction that, expressed or understood ... ... 260

On Noun Sentences, which in English are introduced by the

conjunction that, expressed or understood ... ... 262

On Noun Sentences involving the..repetition of words pre-

viously spoken or written ... ... ... 264

On Noun Sentences ending with the affix or ...

అట్టు అట్టుగా 273
On Idiomatic Uses of the words అని , అనే , అనేది , అంటే , ..
అనగా ... ... 276
 CONTENTS . xi

Chap. Page
XVII . Miscellaneous information- (on proper names- on giving

answers-on blessing and cursing-on certain affixes- on

onomatopoeia terms. On అనుకరణములు.— On Samscrit

prefixes) ... ... ... 282

XVIII. General Exercises ... ... 289

Notes ... ... ... ... 308

:
PART III .

ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

XIX . On Orthography , సంజ్ఞాపరిచ్ఛేదము ... ... 314

On Postpositions ... ... ... ... 315

On Nouns, విశేష్యములు or నామవాచక ములు 316

On Adjectives , విశేషణములు ... 322

:
On Pronouns, సర్వనామములు ... ... 323

On the Copulative Conjunction , సముచ్చయము ... ... 325

On Numerals, సంఖ్యా వాచక ములు ... 325

On Affixes ... ... ... ... 327
On Verbs ... ... 327

Miscellaneous Information ... ... ... ... 338

XX . On సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి, సమాసము , etc. ... ... 341

On Special Rules ... ... ... ... ... 346

On సమాసములు ... ... ... ... 347

Table of Vowel Compounds ... ... ... ... 350

Table of Consonant Compounds ... ... ... ... 351

-IDEE-
 TELUGU GRAMMAR .

CHAPTER I.

INTRODUCTORY OBSERVATIONS.

On the meaning of the word Telugu , and the extent of the

Telugu Country.

1. The language now under consideration is called Telugu or Tenugu.

The Sanscrit name is Andhra . The words Telugu and Tenugu are cor-
ruptions of the word Telinga , which is the same as Trilinga , and
means the country of the three lingams, (from the Sanscrit tri three,
and linga the emblem of Siva) . There is a tradition that the God Siva,
in the form of a lingam, descended upon the three mountains named
Kálêsvaram , Srisailam , and Bhímêsvaram , and that these three lingams
marked the boundaries of the country, which was in consequence called
the Trilinga, Telinga , or Telugu country.

2. The Telugu language is spoken by about twenty millions of Hindoos,

who occupy the tract of country on the eastern side of the Indian
Peninsula , which extends along the sea coast nearly from Madras to
the confines of Bengal, and far inland into the heart of the Dekkan .
This tract of country comprehends the British districts of Ganjam ,
Vizagapatam, Godavery, Krishna, and Nellore , the greater portion of
the Nizam's territories , the districts of Kurnool and Cuddapah, the
northern and eastern portions of Bellary , the eastern part of Mysore ,
and North Arcot .

On the History of the Telugu Country.

3. In such a work as the present it would be out of place to write at

any length upon this subject. For what is known of the early History
of the Telugu country, the reader can consult such works as Elphin-
stone's History of India . Vishnu Vardhana , who reigned at the end of
the eleventh century, and Krishna Rayalu , who reigned at Vijayanagar
(or Bijayanagar) in the beginning of the sixteenth century were the
most renowned patrons of Telugu literature , and in the reign of the
former the first part of the Mahábhárat was translated from Sanscrit
into Telugu .
2 INTRODUCTORY OBSERVATIONS.

4. Worunkal, the old capital of the kings of Telingána , fell into the
hands of the Muhammadans in 1332 , and the kingdom of Vijayanagar
in 1556. During the Muhammadan rule Telugu literature was dis-
couraged, and many foreign words , especially Hindustani, crept into
the language .

On the Telugu Language .

5. Although many Sanscrit words are used in Telugu, yet the language
has not its origin in Sanscrit. Pure Telugu is formed from roots , which
have a close connexion with the roots of the other languages of South
India, e.g., Tamil , Canarese, etc. These cognate languages form a
distinct family of languages, which are distinguished by the term
Dravidian .

6. As the people of the Telugu country embraced the religion of the

Brahmans, who settled in large numbers amongst them and who were
the religious and intellectual class , they adopted , at the same time, much
of the language of the Brahmans, which was Sanscrit . Hence many of
the words in common use, especially such as are abstract, religious, or
scientific terms, are Sanscrit. All the early Telugu grammarians also ,
who were Brahmans , not only borrowed their arrangement, illustrations ,
and grammatical terms from Sanscrit , but in many cases wrote the
grammar itself in the Sanscrit language.

7. Native grammarians divide the words of the Telugu language into

five classes, namely---

(1 ) Words of pure Telugu origin .

(2) Sanscrit derivatives .
(3) Sanscrit corruptions .
(4) Rustic or provincial terms.
(5) Words introduced from foreign languages , that is ,
Hindustani , etc.

8. The greater part of Telugu literature consists of Poetry, which is

written in the higher dialect . So different is the higher dialect from the
dialect used in common conversation , that they form distinct branches
of study .

9. Telugu is remarkable for its melody of sound, which has gained for
it the name of the Italian of India. It is regular in construction , and
though copious, it is often like Tamil very laconic . In common con-
versation a single word, or short phrase, is often used to convey the
 INTRODUCTORY OBSERVATIONS . 3

meaning of a whole sentence . Pronouns and the verb to be are

frequently omitted ; and ideas are usually expressed by linking together
past participles , instead of, as in English, by a succession of finite
verbs, linked together by conjunctions .

10. Whilst the language used in poetry is uniform, local dialects of Telugu
vary. For instance, there is a certain amount of difference between
the Telugu spoken in Rajahmundry, and that spoken in the Cuddapah
district . The present work is arranged so as to suit, as far as possible,
all dialects , and where any differences exist , they are pointed out.

On the Way to Study Telugu .

11. The Telugu language, like many others, may be viewed as consisting
of three branches, namely- (1 ) The language of common conversation.
(2) The language of prose books. (3) The language of poetry. Each of
these three branches differs considerably from the others not only
in the choice of words , but also in the grammatical forms of the same
words. The greatest difference exists between the first and third
branch, while the second branch holds a middle position between the
other two, and partakes of the nature and peculiarities of both.

12. As a child first acquires the spoken language of every day life, before
learning that of books or of poetry, so it will be found most advisable for
those who are about to study a living language, and especially for those
whose duty it will hereafter be to converse with the natives in their own
vernacular, to master the spoken language first. Those who have been
accustomed to study dead languages, must continually bear in mind ,
that the study of a living language must be pursued in a different man-
ner from that of a dead language, or fluency in speaking will never be
attained . This is especially the case with Telugu , where the language
of ordinary conversation differs so greatly from that which is employed
in poetry and grammatically written books .

13 . After the language of ordinary conversation has been mastered , a

little additional study will enable the student to read such books as
Morris's Telugu Selections , Brown's Telugu Selections, Brown's Telugu
Reader, the Vikramarka Tales, and such religious books as the Telugu
Bible , Telugu Prayer Book, Telugu tracts , etc.

14. If the student afterwards proceeds to read Telugu poetry, he will

find it a distinct branch of study to master not only the prosody, but
also the grammatical forms, and the uncommon words and expressions,
which are peculiar to the literary dialect .
4 INTRODUCTORY OBSERVATIONS .

On the Choice of a Teacher.

15 . It is impossible to learn the right pronunciation of many Telugu

letters and words without a good teacher. It is therefore most unadvis-
able for a student to attempt to begin the study of the language by him-
self. If the student is in England , a competent teacher can generally
be obtained by applying to the London University, to one of the Mis-
sionary Societies , or to Kegan Paul, Trench , Trübner & Co. If the
student is in India, a native Munshi can easily be obtained. Telugu ,
as spoken in Madras, is impure and much intermixed with Tamil.
It is therefore advisable , if possible, to get a Munshi from some
mufassal town in the Telugu country.

16. At the commencement , it is advisable to have a Munshi who knows

English , but his services should be dispensed with as soon as possible,
for one who knows the vernacular only. An English- speaking Munshi
is generally more eager to improve his own English than to impart his
Telugu, and the Telugu lesson degenerates into an English conversation .

The natives as a rule have a very poor idea of teaching a foreigner

Telugu . In most cases they will commence with the highly gramma-
tical language ; and hence they require to be continually reminded to
teach the colloquial language only.

A Shastri will probably condemn the greater part of this book,

because it is written according to the usages of common conversation ,
instead of according to the abstruse rules of grammar.

17. On the other hand a vulgar style must be avoided . The Munshi
ought to be a person of some education . Pariah servants use a vulgar
pronunciation , and low words which are offensive to the upper classes
of natives. A good style can be easily understood by all . In England
an English gentleman has no occasion to adopt a vulgar pronunciation
and low words in order to be understood by a labouring man . Telugu
vulgarisms can soon be understood , and therefore they need not be
learned, nor used when understood .

18. Very great care and pains must be taken to acquire from the first
an accurate pronunciation. It will take time, but it is far from
being lost time . If a bad pronunciation is acquired at first , it will
be very difficult to remedy it afterwards. The student should be
particularly careful not to mumble. He should hold up his head , use
a loud tone, and insist upon the teacher's correcting his pronun-
ciation, until it becomes exactly like that of a native.
 INTRODUCTORY OBSERVATIONS. 5

19 . The Munshi should be asked to read over occasionally the following

passage, which requests him- (1 ) to teach at first only the language
used in common conversation ; and (2) to correct carefully all mistakes in
pronunciation.

ఇంగ్లీషువారికి దెలుగును నేర్పుటకు నారంభించక మునుపే, ముని

మీగారు చదివి జ్ఞాపక మందుంచుకోవలసిన సంగతులేవంటే ― సీమనుండి

చెలి
దొరలు క్రొత్తగా వచ్చినప్పుడు వారికి దెను గెంతమాత్రమును

యదు గనుక వారు తెనుగు చదువనారంభించినప్పుడు సాధారణముగా

సంభాషణలో వాడుక చేయబడు భాషను మొదట మునిషీ గారు నేర్ప

వలయును .

ఇది నేర్చుకొని సాధారణ భాషలో సంభాషించుటకు శక్తి గలిగిన

పిమ్మట , గ్రంధములలో వాడుక చేయబడు భాష నేర్పవలయును.

ఈ పుస్తకము ముఖ్యముగా సాధారణ సంభాషణమునందు వాడుక

మఱియు దెనుగు భాష
చేయబడు భాషను నేర్చుకొనుటకు జేయబడినది .

రానట్టి యింగ్లీషువారికి సులభముగా దెలియుటకై యీ పుస్తక మింగ్లీషు

చేయబడినది . మునిషీగారు తమ దగ్గిర
వ్యాకరణపద్ధతి ననుసరించి

జది వెడి వారి యుచ్చారణము బహు జాగ్రత్తగా దిద్దవలయును,

ట , ఠ , డ, ఢ, ణ . త , థ . ద. ధ . న . శ. ష . స . యీ అక్షరములకు
మఱియు ణ, ళ,
నుండు భేదము స్పష్టముగా వివరించి చెప్పవలయును .

అనెడి యక్షరము లింగ్లీషు భాషయందు లేవు గనుక వాటి యుచ్చారణమును

స్పష్టముగా దెలుప వలయును.

కాబట్టి మునిషీ గారీ క్రింద నుదాహరింపబడు రెండు సంగతు

లను ముఖ్యముగా మనస్సునందుంచుకొన వలయును .

మొదట . సాధారణముగా సంభాషణమునందు వాడుక చేయబడు

భాషతో మాట్లాడుటను నేర్పుటయు ,

తరువాత తమ దగ్గిర జదివెడివారి యుచ్చారణమును దిద్దుటయందు

బహు జాగరూకతయు నిందు ముఖ్యాంశములై యున్నవి .

6 INTRODUCTION TO THE ALPHABET.

CHAPTER II .

INTRODUCTION TO THE ALPHABET .

20. This chapter is merely an introduction to the alphabet, which is

explained at length in the next chapter. In this chapter, a few only of
the letters are given and their formation explained , with the design of
making the next chapter more easy for a beginner.

21 . The sign is a Telugu vowel, and represents the sound of the

English vowel ǎ in India, local, & c .

The sign is a Telugu consonant, and represents the sound of

the English consonant s.

Thus the English syllable as (as in assist) might be represented in

Telugu thus,

22 . But the form is only used, when the vowel occupies the position
of the first letter in a word. When it stands in any other position , it
takes the following shape , and is placed at the top of the consonant to

which it belongs. Thus the English syllable săs might be represented

in Telugu thus- . ( i . e. 88 ).

23. That form of a vowel which is used , when it occupies the position of
the first letter in a word, as e , is called the initial form of the vowel.

That form of a vowel which is used , whenever it occupies any other

position than that of the first letter in a word, as , is called the
secondary form of the vowel.

24. When a consonant has no secondary vowel form belonging to it,

the sign is put in the place of a secondary vowel form , and implies
that a secondary vowel form is wanting . Thus the English syllables
săs and as would be more correctly written in Telugu as follows-
సస్,
35, 5. It must be especially remembered that the sign does not
represent any sound, but simply denotes the absence of a secondary
vowel form .
 INTRODUCTION TO THE ALPHABET. .7

25. When a consonant form is written with a secondary vowel form

belonging to it, as , the whole is called a compound letter.
26. Subjoined are five of the Telugu vowels, and five of the Telugu con-
sonants, with their corresponding powers in English.

Five Initial forms of Vowels .

has the sound of the English ă in the word local.

ā · father.
13

8 in, pin.

ee eel, feel.

‫له‬ e ... ember, member.

Secondary forms of the above Vowels.

is the secondary form of

ఆ
εσ

...
‫ق‬
‫ق‬ ‫م‬

..... ‫له‬

Five of the Telugu Consonants .

luz
lc
lus
wz
la

has the sound of the English k in kin.

ह g ...... gun.

5 n ...... not.

..... Р ...... pin.

.... sin.
..... S ......

27. If to these 5 consonants we add the secondary form of the vowel ,

namely , they become the COMPOUND LETTERS—

૩, X, 3, 2, స.

It will be noticed that in the case of the first three compound letters
the secondary vowel form is written touching the consonant form , as
, X, 5, but in the case of the two last compound letters the secondary
6 INTRODUCTION TO THE ALPHABET.

CHAPTER II .

INTRODUCTION TO THE ALPHABET.

20. This chapter is merely an introduction to the alphabet, which is

explained at length in the next chapter . In this chapter, a few only of
the letters are given and their formation explained , with the design of
making the next chapter more easy for a beginner.

21 . The sign is a Telugu vowel, and represents the sound of the

English vowel ǎ in India , local, &c .

The sign is a Telugu consonant, and represents the sound of

the English consonant s.

Thus the English syllable as (as in assist) might be represented in

Telugu thus,

22. But the form is only used , when the vowel occupies the position
of the first letter in a word. When it stands in any other position , it
takes the following shape , and is placed at the top of the consonant to

which it belongs. Thus the English syllable săs might be represented

in Telugu thus-~~ . ( i . e. « ) .

23 . That form of a vowel which is used , when it occupies the position of

the first letter in a word, as e , is called the initial form of the vowel.

That form of a vowel which is used , whenever it occupies any other

position than that of the first letter in a word, as , is called the
secondary form of the vowel.

24 . When a consonant has no secondary vowel form belonging to it,

the sign is put in the place of a secondary vowel form , and implies
that a secondary vowel form is wanting. Thus the English syllables
săs and as would be more correctly written in Telugu as follows-
సస్,
35, 5. It must be especially remembered that the sign does not
represent any sound, but simply denotes the absence of a secondary
vowel form .
 INTRODUCTION TO THE ALPHABET. 7

25. When a consonant form is written with a secondary vowel form

belonging to it, as , the whole is called a compound letter.
26. Subjoined are five of the Telugu vowels , and five of the Telugu con-
sonants, with their corresponding powers in English.

Five Initial forms of Vowels .

has the sound of the English ă in the word local.

α ...... father.

ž in, pin.
3

ఈ ee ..... ... eel, feel.

D .......... ember, member.

Secondary forms of the above Vowels .

is the secondary form of

9 8

5 ఈ

.... .... J

Five of the Telugu Consonants.

из
Исо
иг

has the sound of the English k in kin.

g ...... gun.

n ...... not.
2m
am

p ...... pin.

స్ S ......
... sin .

27. If to these 5 consonants we add the secondary form of the vowel ,

namely , they become the COMPOUND LETTERS—

૪, X, 3, ప, 3.

It will be noticed that in the case of the first three compound letters
the secondary vowel form is written touching the consonant form, as

, X, 5, but in the case of the two last compound letters the secondary
 ON
8 INTRODUCTI T
TO THE ALPHABE .

vowel form is written without touching the consonant form as 3, 3.

It will be noticed also that the only distinction between 3 and is, that

in the case of the latter letter does not touch the consonant form .

If to these consonants we add the secondary form of the vowel ,

namely , they become the COMPOUND LETTERS—

కాగా , నా, పా, సా.

If to these consonants we add the secondary form of the vowel ,

namely , they become the COMPOUND LETTERS—

3, 8, 2, 2, 2.

If to these consonants we add the secondary form of the vowel ,

namely , they become the COMPOUND LETTERS-

୯
కీ , గీ, నీ
నీ , పీ, 5.

If to these consonants we add the secondary form of the vowel №,

namely , they become the COMPOUND LETTERS—

7, నె, పె , సె

28. Thus far, therefore, the following portion of the Telugu alphabet
has been given, viz . : — .

Initial forms of 5 Vowels.

es. es.
ఇ. ఈ. ఎ.

Secondary forms of the above 5 Vowels .

P
(~). (~). 9 (2). § (*). — (a).

25 Compound letters.
coxs
fas
хо

š g ཙཾ,
k

сох

X ጸ
х

7.
x
21

200
2000
k

29

29

3.
fo

ప 66
f

స 20 సె .

N. B.- The compound letters must be learnt in horizontal lines.

 INTRODUCTION TO THE ALPHABET. g

Exercise I.

Name the following letters :-

2
లి
పా X సి స
Y
‫لله‬

పీ ప ఎ

યુ
ઉ
enon
03

పి

D
0x6
ఎ

‫لام‬

k
క సా గి

✡
పీ ఇ ి ఈ

ఆన
‫لله‬
”યટુ

12
8
x
f
x
1
12

fa

k
ఎ సా పా
2

p²
na
ær

ని పె
des
k

Ð
D

Exercise II .

Write out the following words in English letters : -

(1 ) గన్ , నన్ , పన్ , సన్ , సప్ .

(2 ) కిన్ , గిగ్ , నిప్ , పిగ్ , పిన్ , సిన్ , సిప్.

(3 ) కీన్ , పీప్, సీ , సీన్.

(4) కెన్ , పెన్ , పెగ్ .

Key to the above Exercise.

(1 ) Gan , nan , pān , san , sup .

(2) kin, gig, nip , pig, pin, sin, sip .
( 3 ) keen , peep , see , seen .
(4) ken, pen, peg.

N. B. —As an exercise , the above words may be written out again

from the English into Telugu .
2
10 INTRODUCTION TO THE ALPHABET .

Exercise III .

The following Telugu words must now be read , written out and learnt
by heart : ---

పాక a shed . నగ a jewel . నానా divers .

ఈగ a fly. an oath . ఇక henceforth .

పగ hatred. కాకి a crow. గనుక therefore . 144

ఈకె a feather పని work. ఇనుప made of iron . ru

పాపి a sinner . పాగా a turban . besides.

కాక heat . పసి little . ఇసుక sand.

 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY. 11

CHAPTER III .

ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY.

29 . The letters of the Telugu alphabet and their combinations are very
numerous, and at first sight make the language appear difficult . But in
reality they make it far more easy to acquire correctly ; for there is a
distinct letter for each sound , and therefore every word is pronounced
exactly as it is spelt. In English the same letter may have several
sounds, e. g. , the sound of the letter u in the words but, put, hull, full,
bury, busy. Such an ambiguity can never arise in Telugu ; but after
the correct sounds of the Telugu letters have been once acquired, every
word can be pronounced with perfect accuracy. Hence it is of the
greatest importance to acquire from the very first the exact pronunciation
of each individual letter, especially as on the length of a vowel, or the
harsh or smooth pronunciation of a consonant depends in many instances
the meaning of a word.

30. Telugu is written from left to right like English . The letters ought
to be upright, or slightly sloping towards the left . Care must be taken
to form them in the proper way. This can only be done by watching
how the teacher forms them.

31 . Each letter must be repeated in a loud voice several times after

the teacher.

32 . The Telugu letters are divided , as in English, into vowels and con-
sonants.

(1 ) Initial forms of the Vowels.

33 . There are 13 vowels in common use. Their initial forms are as

follows :-

" ai
అ. ఆ. ఇ. ఈ. ఉ. ఊ. ఋ. ఎ. ఏ. ఐ. ఒ. ఓ. ఔ.

34. The second, fourth, sixth, ninth and twelfth vowels are the long
sounds of the short vowels which precede them . The letters and
are also long, and can only be represented in English by diphthongs.
12 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHÝ.

35. The sound of each Telugu letter should be learnt by hearing the

teacher pronounce it . A few remarks, however, upon the pronunciation

of the Telugu letters may be found useful.

Corresponding powers of the Telugu Vowels in English .

36. In giving the powers of the Telugu letters in English, the object of

the author is not to teach the student how to write Telugu with English

letters , but merely to represent the sound of each of the Telugu letters
by that letter which is most commonly used in English to express the

same sound. Writing Telugu with English letters should always be

avoided, if possible ; but when necessary, that system of transliteration

should be used which is given in a subsequent chapter of this book.

37. It must be remembered that the name of a vowel in the English

alphabet, and its sound in an English word are often very different ; for
instance the name of the vowel a , and its sound in the word father. In

English also the same vowel often has several sounds ; for instance the

sound of the vowel u in but and put. In Telugu the name of each of

the Telugu vowels and its sound are one and the same ; and each vowel

has one and only one distinct sound. Hence in giving the powers of the

Telugu vowels in English, the student must consider not the NAME , but

the SOUND of the corresponding English vowel ; and only that PARTICULAR

SOUND which is illustrated in the English words given as examples.

Table of sounds .

38. అ has the sound of the English ǎ in the words era , local, India .
D

has the sound of the English a in the word father.

20

has the sound of the English i in the words in, pin, gig, rip.

ఈ has the sound of the English ee in the words eel, feel, need, heed.
13

has the sound of the English u in the words pull, put, full.

has the sound of the English u in the words June, crude, rule.
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY. 13

It must be specially noticed that the Telugu letters and

never have the soft sound (pronounced like you) of the letter u in
such English words as unison, use . The sound of the English u
in such words as up, us is (as already stated) represented by the
Telugu lettere .

2000 has a slightly shorter sound than the English ru in rupee.

3

has the sound of the English e in the words ember, fen , leg , beg , peg.

The letter never has the sound of the English e in such words
as equal, elongate, era . This sound of e is the same as that of

ee, and would be represented in Telugu by .

has the sound of the English a in the words ache, fate, late.
2
23

has the sound of the English diphthong ai in the word aisle.

ಒ has the sound of the English o in the words solemnity, police.

(This sound of o is rare in English. )

हरु

has the sound of the English o in the words old, gold, sold .
हयु

has the sound of the English diphthong ou in the word ounce.

39. It must be specially remembered that there are no letters in Telugu

to represent (1) The sound of the English a in such words as pan,
can, sat, hat. It is a common mistake for Europeans to pronounce
in this manner . This mistake must be specially guarded against .— (2)

The sound of the English o in such words as hot, got, object, ostensible .

(2 ) Secondary forms of the Vowels.

40. The preceding letters, which are called the initial forms of the vowels,
can only be used (as the name implies) , when they occupy the position
of the first letter in a word. In every other position each vowel uses a
secondary form , which is never written by itself, but is always compound-
ed (in a manner hereafter explained) with one of the consonant forms ,
so that the two together make but one compound letter. Although the

secondary forms cannot properly be written separately, they are so writ-

ten in the subjoined table in order to show more clearly what they are .
14 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY.

Initial form . Secondary form. Initial form . Secondary form.

n
D
D e a

1
a e: 5

ཤ.
ε

8 9 ai 2

JË
x

i. 5 C

हरु
हयु
ह
113

Ë
U oi &
ui 2

ì
au
2000

Each of the secondary forms has a distinctive name, which will

be given hereafter.

The letters , 2, and , are usually inserted after the letter www .

In ordinary writing is never used, but in its place the vowel

is added to the consonant on the line , and the consonant is subscribed ;

as 3
ప్తము
. .. The letters 2 and 2 are merely lengthened forms

of 2 and 2.

(3) Consonants.

41 . A Telugu consonant is never written by itself (except in a few in-

stances which are mentioned hereafter) , but is always compounded with
one of the secondary forms of the vowels , so that the two together make but
one compound letter. In order to sound the consonants in the alphabet ,
the secondary form of e , namely , is used ; but in the case of eight
letters (as mentioned below) ✔ is only sounded , but not written . Whilst
learning the consonants the subjoined notes must be read over.

42 . The consonants are 35 in number. They are as follows-

a late
des

a ņ ∞ X 12 18

X
20

ఘ
23
2
&
ņ
3 jo 18 10

X3
23
X
218

మ
12

య ୪ శ స హ ? F.

To these may be added the letter o , called sunna , which stands for
N or M.
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY. 15

43. The letter , called e , is sometimes used instead of 5.

44. The letter , called wo or , is usually inserted in the

alphabet. Theoretically it has a somewhat harsher sound than Ŏ, but

practically no difference is made in the pronunciation . In grammatical
writing ought always to be used in certain words , e . g . X ,

e ; but in ordinary writing & is used instead , e. g . XŎx , §8 .

Notes on the Consonants .

45. (1) It will be observed that the first 25 consonants are arranged in
five lines of five letters each . The letters in the second and fourth per-
pendicular columns are the aspirates of those in the first and third
columns. The letters in the fourth horizontal line are the smooth sounds
of those in the third line .
46 . (2) In the case of the eight letters ఖ, జ, జ, ఞ, ట , ణ, బ , ల,
the vowel is sounded , but not written.

47. (3) In the case of the six letters ,,,,,, the vowel
form is written without touching the consonant form.

48. (4) It is useless to waste much time upon the pronunciation of 2

and , for they very rarely occur.

49. (5) The letter has two distinct sounds, namely ch, as in charity,
and ts, as in hats.

The letter has also two distinct sounds, namely j, as in jar, and
dz, as the ds in swordsman.

When and have the second mentioned sounds, they are some-
‫م‬
times written thus-- and . They are so written throughout this
chapter only.
50. (6) ,,, and must be pronounced with special care. They
are very harsh t, d, n , and 7, made by curling back the tongue, and forci-
bly striking the under part of it against the roof of the mouth.
and are very smooth t and d , pronounced by placing the tongue
against the top row of teeth. They have the sound of the English th
in Thanet and that.

and are smooth l and n, as in love, nothing.

The letters ,, c , and are much harsher than the English

letters t, d, n , and ; and the letters , &, 5, and e are smoother. In

fact the English letters are a medium between the two sets of Telugu
letters ,
16 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY.

51. (7) All the aspirate letters, except &, have the sign of aspiration ,
which is a small straight stroke written underneath the letter, as .
They must be pronounced with great care, and at first with some exagger-
ation. The right aspiration is not the same as in the English letter h,
(which corresponds with the letter ) , but proceeds directly from the chest.

52. (8) The six letters §, 2, w, ∞, ∞ , and answer to the English

letters k, p , b, m, y, and h.

53 . (9) The letters X and Ŏ are pronounced like hard g and r in the
words gun and run.

54. (10) The letter has a sound intermediate between the English
letters v and w. In some words it is more like v, in others more like w.

55. has the sound of the second s in issue.

(11) The tongue must be
placed against the roots of the lower teeth.

has nearly the sound of s in show . The tongue must be placed

near the roof of the mouth .

has the sound of s in sun.

56. (12) The letter is often written with the secondary vowel form
touching the consonant form .

57. (13) is merely the combination of ✅ and , and is pronounced kshä

58. (14) Occasionally in the case of a pure Sanscrit or a foreign word

a final consonant is written without the secondary form of a vowel. In
this case the sign is put in the place of the secondary form of a

vowel to denote that a secondary vowel form is wanting ; as-5 , 5, 5,

etc., thus- 5. (See para . 25) .

ON WRITING TELUGU WITH ENGLISH LETTERS .

59. When it is necessary to write Telugu with English letters , the
following system is usually adopted : -
VOWELS .

is represented by a. 2 is represented by ri
a. e.
કૈંીી
ઉ
૨૩

i. ē.
ఈ I. ai .

u. 0.
18

u. & ō.
¿
88

2000 - au ,
ha3

ri.
2·
3
88
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY. 17

CONSONANTS.
las

com
n.

am
em
en
is represented by

on
k. is represented by

en
aņ
am
lõ
lepo
luz
lc
kz
lezz

25 kh .
bez

p.
Ē g. ph.

gh. b.

ng. - bh .

-5 ch , or ts. 50 m.

chh . 255 y.

j, or dz. r.

бор jh. ల్ 1.
‫سا‬
‫اناا‬
‫ساا‬
‫مهنوان‬
‫میهن‬
‫چهممهعم‬
bus

ñ. 1.

ట్ t. 5 V.

th. $.

ḍ. sh .

dh . S.

n. h.

t. ksh .

- th . n, or m
о

- d. - h.

dh .

Example . రేపు నా తండ్రిగారు బందరుకు వెళ్లవలెను . ఆయనతో కూడా వెళ్లవలెనని మిక్కిలి

కోరిక ఉన్నది గనుక పది రోజులు సెలవు ఇప్పించవలెనని మిక్కిలి ప్రార్థిస్తున్నాను .

Rēpu na tanḍri-gāru Bandaruku vella valenu . Ayanatō kūḍā vella

valenani mikkili kōrika unnadi ganuka padi rōdzulu selavu ippintsa valenani
mikkili prarthistunnānu .

On Spelling .

60. When using the dictionary, it must be remembered that some words
have more than one mode of spelling . Thus , for instance, some words use

v or ~ at pleasure , e . g . పరుచుట or పరచుట , పసుపు or పసుపు , గనుక

3
18 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY.

or గనక, పండుగ or పండగ , అణుకువ or అణకువ , etc. Some words use

or I at pleasure , e . g . దొంగలించుట or దొంగిలించుట , కావడి or

కావిడి , etc. Some words have other vowels optional , e . g . దగ్గిర or దగ్గర ,
J or Jews, etc. Some words have at pleasure , e. g . 30x

or క్రింద , కోసు or క్రోసు , etc. Some words also are occasionally written

in a contracted form , e . g . తిరిగి or తిర్గి , తరువాత or తర్వాత .

61 . When an English word ending in a consonant or silent e is intro-
duced into Telugu , the vowel is generally added . Thus the

word book is usually written and pronounced w , instead of 25 .

So es office, etc.

62. In writing Telugu , contractions are sometimes used , e.g. for J

వాత, ది ll for దివి, ప్ర ॥ for ప్రశ్న , ఉ ॥ for ఉత్తరము , etc.

63. The terminations and are sometimes dropped ; as I for

చేయవలెను , JF
వస్తా for వస్తాను.

On Vulgarisms.
64. The following vulgarisms are common , but must be carefully avoided—

( 1 ) The use of — for ;; as చాయడము for చేయడము , చాత for చేత .

( 2) The use of య for వ ; as యెన్న for వెన్న , యాట for వేట .

→
(3) The use of for ; as అయి తె for అయితే.

(4) The use of శ for స ; as వలశినది for వలసినది .

(5) The insertion of o and ; as oor

అంమ్మ for అమ్మ , and
అంత్త , for అంత .

(6 ) The insertion of aspiration ; as ఘాలి for గాలి , దొర for దొర.

(4) Compound Letters .

65. After all the foregoing letters have been thoroughly learnt , and can be
written down and repeated from memory, the next step is comparatively
easy. It is the union ofthe secondary forms of the vowels with the conso-
nant forms, to form COMPOUND LETTERS .

66. The compound letters are, with few exceptions, formed upon very
regular principles, and are therefore very easy to learn . Whilst learning
them the subjoined notes should be read . Each line of the following
table of compound letters must be carefully studied, until each letter can
be named when pointed to, or written down when named ,
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY . 19

ki Table of Compound Letters .

1å Rai

32 pond rad nad påd rad nad need pod pod pod red med ned mod red red red red had had had red med råd pod pod red
Ku K

épes gaz yk grå 93 933 9m3

2321
des
X
of

కా కు కూ కొ

kl . ఖ ఖా ఖు ఖూ ఖృ
8

9 గు గూ ‫هللا‬

16
గృ

K
32 ņ

ఘ ఘా ఘు ఘూ ఘృ
చీ చు చూ చృ
ņ

こん
23

ឌ జు జూ
2

ఝ ఝా ఝి ఝ ఝు ఝూ ఝృ ఝ ఝ ఝ ఝా ఝా
3

esmo

-alb
టి టీ

Euh
eh
Eub
auh
cub
ab
3b
Ech
sich
ah
zb
&

euh
టృ S
2

tê ŏ రు రూ రో
ට
x3 x3

‫الاالالليلحهل‬
‫لهلالالم‬
‫لالللهملهه‬

డి డు
‫هههلههه‬

డూ డృ డె

de ఢూ ఢృ
&

강 ణు ణూ ణృ
+ త తీ తు తూ తో
है
है
छ
क्ष

థు థూ థృ
దీ దు దూ దృ
1i ధ
ను నూ
&
y
లి

~
ezi
&
&
e l
भव्य

పూ
हां
हा
हा
हीी
श्री
हाँ
8
है
ह

బా బొ
छै
क्ष
छ

భా ‫تكرم‬ భూ భృ zaź
మ మా మి మీ ము మూ మృ మొ

యీ యు యూ యృ యొ యో యౌ
α&

င် రు రూ

l లి లో
6

V
వా

mod råd ned påd mood resid

శ శా శి శు శూ శౌ
ᏱᎧ

‫ههه‬
ష షా
tor
for

93
eon

షూ షృ పె
412

స సా సి సీ సు సూ సృ సౌ

హి హెూహ
హీ హు హూ హృ హె
ళ ళి ళు

క్ష र्द्ध हू

Note . —In this list ఙ and ఞ are omitted , as they are only rarely used.
20 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY .

Notes on the Compound Letters .

67 . It will be noticed that--

and 2
(1 ) All the secondary vowel forms, except ,, ‫لو‬

are written above the consonant forms ; and are placed to the
right, on the same line as the consonant forms ; is placed to the right,
partly underneath and partly on the same line as the consonant forms ;
and 2 is placed partly above and partly below them.

68 . (2) The vowel invariably retains its place above a consonant form ,

unless that actual position is occupied by another secondary vowel form.

Hence all the consonants (except those in which is only sounded , and

not written) retain when adding ,, or . Hence also in the

case of the following letters is retained , when adding ,

and ౮ , viz.— ఘా , ఝా , మా , యా , ఘా , ఝా , హొ , ఘో , ఝౌ ,

హెూ , హౌ , ఝౌ , మౌ , యౌ , హౌ. When thus retained , ~ is silent , and

the other secondary vowel form only is sounded .

69. (3) The sound of , when added to , changes it into , and the

sound of 5, when added to 2 , changes it into .

70. (4) The forms ∞ and ox are used without and being ex-

pressed, because this letter has the sound of inherent in it.

71 . (5) The letters , 2, 5, and their long forms are written in a

peculiar manner to distinguish them from and .

72 . (6) The following letters instead of using and generally use a

peculiar form , namely , నొ , నో , మొ , మో , యొ , యో , వొ, వో. In com-

mon writing however the forms and are occasionally used , as 5 .

Instead of and the forms and are sometimes

used .
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY. 21

Exercises in Reading .

All the exercises in this chapter are upon reading and pronunciation

only. No attention must as yet be given to the grammatical structure

of the words or sentences .

N.B. - As all these exercises contain common words only, they should
be learnt by heart, and will form a useful vocabulary.

Exercise 1.

...... half . Je...... a head. es ...... desire.

ese ...... play. 3X ...... a jewel. ...... a story.

X..... a fly. ...... a lodging . X......

...... hatred.

e .... a fountain. .... favour.

Exercise II ,

.... an anna . .... rain. ......old .

...unripe fruit. .. well . e ....very , much .

.... a mat. .... a grandfather. ......trouble .

.... language. ...a word. ......a spade.

Exercise III.

నది .. a river. X8......a room. ... a stone.

's..... a crow . .....harm. ....... ten .

......work. 3 ..... punishment . ...... wet.

.... wind . 8...a way. ... slander.

22 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY.

Exercise IV.

Sనీతి ........ morality. ..... upon . మీరు ...... you.

Dŏ ......... poor . ........ a street . వాడు ....... he.

....... an ant . ....... a temple. పులి ..... a tiger.

......... a shadow. ....... thou.

నీవు ....... రాజు ..... a king.

80 ...... manner. ...... a cow. ....... death .

Exercise V.

..... a calf. a wire . 70 ....... a she buffalo.

... three. ...... she. ఏడు ....... seven.

...... a village. ...... the neck. ......... hunting .

..... the earth . ...... the ear. నేను ......... I.

చూపు.... sight. Be...... a month . ...... we.

... certain, sure ....... honey . ......... bitter.

...... worship . S ...... by . ...separate, different .

8...... curry. ..... a name . Se ......... soil.

Exercise VI.

....... five . X..... smoke . ........ a wall.

Be...... dirty. పొడి ....

...... powder . ...... a place.

Be .......outside. ..... a tail . ev ...... leather.

e

....... if . తోట .... a garden . కోట..... a fort .

..... a side. grsa...... a fowl. ...... yes.

వైపు .
srs ..
....
.... a monkey . ...... salt land .
... fifty.
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY , 23

Exercise VII.

లంక ... ... an island. మంట ... a blaze . అంత ... all .

Do .... medicine . do ..... colour. so .... below, under.

2008 ..... people. మంచి ... good .

Ko 3030 fruit .

200 ... a flock. wo ...a carriage , cart . š ... a hedge.

Ko
ముందు ... before. wo ...... a ball . Xoes ... a bell .

Exercise VIII .

ఇరువై . twenty. 855 ............ difficult .

గొడుగు ...... an umbrella. తాళము ... ...

.. ... a lock.

కాగితము ...... paper. దీపము ...... ...... a light , lamp .

......... a mattress . మంచము... ...... a cot.

కలము .......... a pen.

దేవుడు..............God .

KumKu ... ... a quality. × § ×ã ….. ... ... the body .

కడుపు ..... the stomach. I DoIDo.... intercourse.

(5) Subscribed Consonants .

73 . In English two consonants often come together in one word, as for

instance in the words butter, upper, grim, misled , etc. When this

happens in Telugu , the latter consonant is subscribed or written under-

neath the former consonant and has no secondary vowel form attached

to it. Thus the word dappi, thirst is written j.

74. A consonant which is written underneath another one is called a

subscribed consonant,
24 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY .

75. The consonant on the line is pronounced first , and generally forms
in reality a part of the previous syllable. Then the subscribed consonant
and the vowel attached to the consonant on the line are pronounced

together ; thus is pronounced dap-pi, a is pronounced zab-bu ,

3 is pronounced ish- tă-mu, is pronounced văr-nă-mu , etc. ,

etc.

76 . The subscribed consonants never have a vowel form , or the sign

(see paras. 24 and 58) attached to them , and in the case of eight letters

they have a different shape from that which they use when written on
the line. In the case of many other consonants also the shape is slightly
altered.

77. The eight consonants, of which the subscribed form shave a different
shape from that which they use when written on the line , are exhibited
in the subjoined table . In it each of these consonants has its subscribed
form written underneath it.
вся

క్క
३क्ष

య్య
९
र

IS

78. When the letter is written underneath , or , it is usual

to join them to subscribed , instead of to the consonant on the line ; —

thus , instead of writing it is usual to write salt ; so in like

manner fire, now , etc. , etc.

79. When consonants are doubled in Telugu, they are pronounced far

more strongly than in English. Thus we a cloth is pronounced far

more strongly than the English word butter. The neglect of this im-

portant caution often causes Europeans to pronounce Telugu badly.

80. In English the letter R, when followed by a consonant, is usually

pronounced smoothly, as in the words cart, curtain , etc. But in Telugu

the letter is invariably pronounced roughly even though followed by a

consonant , as in the words కర్త , కర్మ, ప్రవర్తన , సర్వము.

81 . In some words there are more than one subscribed consonant , as,
a woman. Such words are not very numerous,
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY. 25

Exercise IX .

a grandfather , గుర్రము a horse .

a grandmother . పుస్తకములు books.

అవ్వ

తండ్రి a father. a child .

బిడ్డ

తల్లి a mother. men.

మనుష్యులు

an elder brother. బండ్లు carriages .

అన్న

a younger brother . a tree .

తముడు చెట్టు

అక్క an elder sister. water.

నీళ్లు

a younger sister . names .

చెల్లెలు పేళ్లు

Exercise X.

పుణ్యము merit . formerly .

పూర్వము

తాత్పర్యము _intention . గర్వము pride .

especial. a mountain .
ముఖ్యము పర్వతము
La

a sentence .
ba

వాక్యము కర్త the grammatical subject.

bravery. s the grammatical object.

ధైర్యము

Exercise XI .

పాఠము a lesson . ప్రమాణము an oath .

రూఢిగా certainly. ప్రయాణము a journey .

understanding. a dispute .
బుద్ధి వ్యాజ్యము

కథ a story . స్వతంత్రము a right .

desire . surprise .
ఇచ్ఛ ఆశ్చర్యము

భక్తి reverence . certainty .

నిశ్చయము
4
26 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY .

Exercise XII ..

శాపము a curse . the sun .

సూర్యుడు
శుభ్రము clean . clear.
స్పష్టము

శీఘ్రము quick. శిష్యుడు a disciple .

సెలవు leave. సుళువు easy.

సేపు a short space of time . the body .

ఒళ్లు

money . schools .
సొము బళ్లు

Exercise XIII.

a punkah (noun). లాగు pull (Imperative) .

ఆ that (Adj. pron) . don't pull (negative Imper).

.

లాగవద్దు
ఈ this ( Adj. pron). మెల్లిగా gently (adverb).

గట్టిగా strongly (adverb) .

పంకా లాగు Pull the punkah .

ఈ పంకా లాగు Pull this punkah .

ఆ పంకా లాగవద్దు Don't pull that punkah .

Pull the punkah strongly.

పంకా గట్టిగా లాగు

పంకా మెల్లిగా లాగు Pull the punkah gently.

ఆ పంకా గట్టిగా లాగ వద్దు Don't pull that punkah strongly.

Exercise XIV.

Imperative moods. Nouns.

తీసుకరా bring . a plate .

చిప్ప
తీసుకపో take away . పాలు milk .

గొడుగు an umbrella .
తీసుక రావద్దు don't bring .

కర్ర a stick.
తీసుకపోవద్దు don't take away .
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY. 27

ఆ కర్ర తీసుకరా Bring that stick.

ఆ చిప్ప తీసుకపోవద్దు Don't take away that plate .

గొడుగు తీసుకరా Bring an umbrella .

పాలు తీసుక రావద్దు Don't bring milk.

ఈ గొడుగు తీసుకపో Take away this umbrella.

ఆ కర్ర తీసుకపోవద్దు Don't take away that stick.

చిప్ప తీసుక రా Bring a plate. .

Exercise XV .
Imperative moods. Adverbs.

దులుపు dust. ఇక్కడ here.

కడుగు wash. అక్కడ there .

పంపు send . quickly.

త్వరగా

put. well.
పెట్టు

Put that stick here.

ఆ కర్ర ఇక్కడ పెట్టు

ఈ పంకా దులుపు Dust this punkah .

గొడుగు త్వరగా పంపు Send an umbrella quickly.

ఈ చిప్ప బాగా కడుగు Wash this plate well .

పాలు త్వరగా తీసుకరా Bring milk quickly.

గొడుగు అక్కడ పెట్టు Put the umbrella there.

Exercise XVI .
Imperative moods. Nouns.

Don't dust. కంబడి a blanket.

దులుపవద్దు

Don't.wash . a box.
కడుగవద్దు పెట్టె

Don't send . ఉత్తరము a letter.

పంపవద్దు

Don't put. కత్తి a knife .

పెట్టవద్దు
28 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY .

ఆ పెట్టె దులుపు Dust that box.

ఈ కంబడి కడుగు Wash this blanket.

ఆ ఉత్తరము పంపు Send that letter.

ఆ చిప్ప కడగవద్దు Don't wash that plate.

ఆ గొడుగు పంపవద్దు Don't send that umbrella .

ఆ పెట్టె అక్కడ పెట్టవద్దు Don't put that box there .

కత్తి తీసుకరా Bring a knife .

ఆ పెట్టె తీసుకపోవద్దు Don't take away that box .

ఆ కర్ర పంపవద్దు Don't send that stick .

Exercise XVII.

అవి those (things). a chair.

కుర్చీ

ఇవి these (things) . మంచము a cot , bedstead .

a table. దీపము a lamp, light.

ಬಲ್ಲ

ఇవి తీసుకపో Take these ( things) away.

అవి బాగా కడుగు Wash those (things) well .

ఈ బల్ల దులుపు Dust this table.

ఆ Don't dust that chair.

కుర్చీ దులుపవద్దు
దీపము తీసుకరా Bring a light .

ఆ మంచము పంపవద్దు Don't send that cot.

Don't wash that box.

ఆ పెట్టె కడగవద్దు
ఆ Send that chair.
కుర్చీ పంపు

Put that table here.

ఆ బల్ల ఇక్కడ పెట్టు
ఈ మంచము అక్కడ పెట్టు Put this cot there.

కుర్చీ త్వరగా తీసుకరా Bring a chair quickly.

ఆ బల్ల బాగా కడుగు Wash that table well.

Don't send these (things) .

ఇవి పంపవద్దు

అవి తీసుక రావద్దు Don't bring those (things) .

 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY . 29

General Observations on the Alphabet and Orthography.

ము వర్ణము .
82. A letter is called అక్షర
how or w. The alphabet is called

5. The mark of aspiration is called ఒత్తు,,

2 and an aspirate

letter 28. The vowels are called ev, and the consonants

Loever.

83 . In common writing and talking , instead of the initial vowels , the

following letters are often used , namely-

instead of . instead of d.

dão es . యే 5.

యి 8. అయి . ఐ.
ன்

‫نتهم‬
ఈ. So 2.

A. amo 2.
వు

వూ అవు ఔ.

Thus instead of writing- , 52, etc. , it is common to write-

వూరు , యేమి, etc.

84. The use of ,, ow , and (instead of 2 , 5, 2 , and ☎°)

is especially common.

85. The sign ( called Boxes) written on the line, adds the

sound of R to the syllable but one before it ; thus is pronounced

the same as దీర్ఘము .

86 . The sign 8, called 5 , only occurs in Sanscrit words . At the

end of a word it is pronounced ha, as ; but in the middle of a word

it has the sound of hk or of hp, according as it is followed by or by

ప; as అంతఃకరణ , మనఃపూర్వకము .
30 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY.

87. The names of the secondary forms of the vowels are as follows :-

Secondary form. Name. Secondary form. Name.

తలకట్టు . ఎత్వము.

91
దీర్ఘము . ఏత్వము.
9 గుడి .
ఐత్వము .

‫مهع‬
5 గుడి దీర్ఘము . 2
ఒత్వము .

из
&
కొమ్ము . ఓత్వము .

కొమ్ము దీర్ఘము. воз ఔత్వము .

‫ك‬ వటవసుడి .

88. A subscribed consonant is called . Thus in the word the

letter n is called లావత్తు . The subscribed consonant is called కియావడి ,

and the subscribed consonant is called 2.

89. The letters and are pronounced ch and j in all Sanscrit words
without exception , and also in all pure Telugu words, except when
followed by the vowels. > , and , in which case
they are pronounced ts and dz.

90. The letter ○ , called , is pronounced like N , when followed by

any consonant as far as 3. When followed by any other consonant, or

when placed at the end of a word, it is pronounced like M, as - owe,

గుర్రం.

91. In printed books each letter and each word is written separately ; but
in ordinary writing a running hand is usually adopted, called vše ,
in which the letters and also the words are run into each other . In

the letters are often somewhat differently shaped .

On Punctuation .

92 . In modern Telugu books the English system of punctuation is

usually adopted . In old books | answers to a comma , and || to a full
stop . In poetry the mark | is placed at the end of each line , except
the last, which takes the mark .
 ON THE ALPHABET AND ORTHOGRAPHY. 31

ON THE CLASSIFICATION OF WORDS .

93. The words of the Telugu language are classified as follows :-

First . దేశ్యము or , i. e. the language of the land, or

words of pure Telugu origin , e. g. ☎,, oý,
గేదె axx..
ఆవు , పెరుగు

Secondly. , i . e. Sanscrit words introduced into Telugu

according to certain fixed rules . These words contain the crude forms of
Sanscrit, but they assume certain terminations , in order to be assimilated
to pure Telugu words , e. g. Sanscrit : , Telugu , Sanscrit

Telugu స్తంభము .

Thirdly. , i . e. Telugu corruptions of Sanscrit words , formed

by the substitution , elision , or insertion of letters , e. g. Sanscrito ,

Telugu కంబము , Sanscrit యమః, Telugu జముడు .

Fourthly , i. e. Colloquialisms. These are colloquial forms

which , though commonly used by all classes , are not authorized by the

rules of grammar , e . g . వస్తాడు, చేస్తున్నాడు .

Fifthly. , i . e . words introduced into Telugu from foreign

languages , e. g . Tamil , Canarese , Hindustani , English , etc. e . g. రోజు

a day (Hindustani), es an office (English).

94 . ver consist chiefly of abstract terms, and words connected

with religion , Brahminical customs , science, law, medicine, etc. All

words which contain any of the letters 2 , 2 , m, n , 2, 2, 8, 2 ,

,, or any of the aspirate letters , are ev. The only exception

to this rule is , that some of the aspirate letters are occasionally used
in the spelling of Hindustani and English words , and in a few Telugu
colloquialisms ; as తఫిసీలు , ఘాలి . The letter also is often incorrectly

used in the place of 3 .

32 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES.

CHAPTER IV .

SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES .

As the primary object of this book is to teach the student to speak

Telugu fluently and correctly with as little delay as possible, it is
advisable that he should be provided at the very commencement with
the means of practising himself in talking the language, and that he
should not be hindered from doing so by being required first to learn
all the grammatical details of even the colloquial dialect.

After careful consideration of the manner in which children and

illiterate persons acquire a foreign language without the aid of a grammar ,

there can be little doubt that imitation and constant repetition have much
to do with its acquisition , and that at first memory , rather than intellect,
is called into action. For this reason it is highly important that the
student, before proceeding to study the details of grammar , should be
provided with the means of exercising his memory , and of gradually

acquiring the habit of speaking Telugu . To provide these means is the

object of the present chapter.

This chapter consists of two parts. In the first part a SKELETON

GRAMMAR of the colloquial dialect is given , shewing the most important
inflections of the language . In the second part a series of SENTENCES
are provided , illustrating many of the common forms of expression , and
providing the student with models upon which to form other sentences.

SKELETON GRAMMAR.

A. Article. In Telugu there is no article .

B. Nouns. SINGULAR. The genitive case is generally the same as the

nominative case, or changes its last syllable into or 3. The dative

case adds 3 or 6 to the genitive , and the objective case adds 2 or 3.

 SKELETON GRAMMAR AND MODel sentences. 33

PLURAL . The nominative generally adds ev to the nominative

singular, or changes its last syllable into ex. The genitive changes final

e of the nominative plural into e . The dative adds to the genitive

plural, and the objective adds . Subjoined is an EXAMPLE .

Sin. N.
N..8
%. G. D. గోడకు . 0. గోడను .

Pl. N. గోడలు . G. గోడల . D. గోడలకు 0. గోడలను,

C. Postpositions . Postpositions , which answer to English prepositions, are

affixed to the GENITIVE case of nouns ; as . Upon the wall.

D. Adjectives. Telugu adjectives are indeclinable ; as o good.

E. Pronouns. ( 1 ) The PERSONAL pronouns are as follows :—

NOMINATIVE . GENITIVE . DATIVE . OBJECTIVE .

SIN. 1st Person. I. నా Of me. నాకు To me. నన్ను Me .

2nd Person. 5 Thou . 5 Of thee. 555 To thee. Thee .

(Mas. వాడు He. వాని Of him . నానికి To him . వాని Him .

3rd
Fem . & Neu. 8 She, it. Of her, it. To her, it. Her, it.

PL. 1st person . మేము We . మా Of us. మాకు To us . మము Us.

2nd person. You . Do Of you. మీకు To you . మిము You .

Mas. & Fem. They (M.F.) . 8 Of them. 83 To them . 89 Them.

3rd
Neuter. They(NEU .) . Of them . To them. Tiem.

(a) The feminine pronoun 3rd person has in the singular the
same form as the neuter, and in the plural the same as the mas-
culine.

(b) The singular ð is only used to a low person . The plural ∞∞

is used to a person of respectability .

(c) and 8 are only used in reference to low persons. In re-

ference to persons of respectability the words and are used.

( Gen : ఆయన . Dat. ఆయనకు Obj . ఆయనను . )

(2 ) For POSSESSIVE pronouns the genitive cases of the various

personal pronouns are used ; as నా My. వాని His .

(3) The INTERROGATIVE pronoun J who ? is seldom used in

the singular. Plural. N. J. G. №38 . D. №388. O. J382.

5
34 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES .

(4) The ADJECTIVE pronouns That, those. This, these.

5 Which ? 5 What ?-are indeclinable .

F. Composite Nouns. These nouns are formed by affixing , a∞,

(for ), and 2 (for ) to adjectives ; as od good, DowD

a good man, or a good Woman or thing.

G. Verbs. In Telugu the negative is always expressed in the verb. Hence

every verb has two forms ( 1 ) a POSITIVE and (2 ) a NEGATIVE .

(1 ) Positive Form .

First Conjugation . Second Conjugation.

Infinitive. కొట్ట To strike. To do , etc.

Past verbal participle. Having struck. 32.

Past relative participle. Who (or which) struck . 25.

Conditional form . If strike, or if struck..

కొట్టితే

Past tense. కొట్టినాను Istruck , or have struck . చేసినాను .

Future tense.
కొట్టుతాను I shall or will strike . చేస్తాను.

Imperative . Sing. 2nd . (or ) Strike thou . చేయి or చేయుము .

Pl. 2nd . కొట్టండి Strike you . చేయండి .

Past Tense in full .

SIN . 1st Person . I struck, or have struck . I did, etc.

2nd Thou struckest , or hast struck . చేసినావు.

MAS . He struck, or has struck. చేసినాడు.

3rd
( F. & N. కొట్టినది She or it struck , or has struck. చేసినది.

PL . 1st చేసినాము.
We struck, or have struck .

2nd చేసినారు .
You struck, or have struck.

3rd M&F. They (M & F. ) struck, or have struck . J.

(NEU. 3 They (NEU .) struck, or have struck . 5 .
 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES. 35

Future Tense in full.

SIN . 1 . కొట్టుతాను I shall or will strike. చేస్తాను . ,

2. కొట్టుతావు. Thou shalt or wilt strike . చేస్తావు.

(M. కొట్టుతాడు. He shall or will strike . చేస్తాడు.

3.
F. & N. కొట్టుతుంది She or it shall or will strike . చేస్తుంది .
PL . 1 . కొట్టుతాము We shall or will strike. చేస్తాము.
2. కొట్టుతారు. You shall or will strike. చేస్తారు .

3. ( M. & F. కొట్టుతారు. They ( M. & F. ) shall or will strike . చేస్తారు .

N. They ( NEU .) shall or will strike . చేస్తవి .
కొట్టుతవి

( 2 ) Negative Form .

1st Conjugation . 2nd Conjugation.

Past verbal participle . కొట్టక Not having struck. చేయక .

Indefinite relative participle . కొట్టని Who strikes not , etc. చేయని .

Conditional form. కొట్టకపోతే Ifdo or did not strike , etc. చేయకపోతే .

Past tense . చేయ లేదు .

కొట్టలేదు I did not strike , etc.
Future tense . కొట్టను I will not strike , etc. చేయను .

Imperative . Sin . & Pl . కొట్టవద్దు Do not strike . చేయనద్దు.

The past tense is indeclinable , e . g . నేను కొట్టలేదు I did not strike ,

on have not struck . నీవు కొట్టలేదు Thou didst not strike , or hast not
struck . etc. , etc.

Future Tense in full.

SIN . 1 . చేయను .
కొట్టను _ I shall or will not strike .
2. Thou shalt not strike , etc. చేయవు .
కొట్టవు
He shall not strike. చేయడు .
3.M. కొట్టడు
చేయదు .
F. & N . కొట్టదు _ She or it shall not strike .
Pl. 1. చేయము .
కొట్టము _ We shall not strike .
2. కొట్టరు You shall not strike. చేయరు .

' M. & F . కొట్టరు _ They (M. &F . ) shall not strike . చేయరు.
3.
N. కొట్టవు _ They ( NEU . ) shall nct strike . చేయవు .
36 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES .

H. General remarks. ( 1) The usual order of words in a Telugu sentence is

subject, object, verb.

N. B. - Nouns denoting inanimate things commonly use the form of

the nominative for the objective case.

(2) In Telugu , when expressing various actions performed by the

same subject, all of them except the last are expressed by Past verbal
participles. Thus instead of saying-He came to my house , and saw the

letter, and tore it up- We must say in Telugu -Having come to my

house, having seen the letter, he tore it up.

(3) To denote a question the final vowel is changed into . Thus

కొట్టినాడు He beat. కొట్టినాడా ?? Did he

he beat ?

(4) To denote emphasis the final vowel is changed into . Thus

వాడు He . వాడే He (and no one else ) .

(5 ) To denote doubt the final vowel is changed into . Thus

JJ Who. 258 Some one or other (I don't know who) .

(6) Where in English the infinitive mood is used , in Telugu a form

is generally used , which is like the infinitive with attached to it ;
as చేయడానకు .

(7) The English auxiliaries must and ought are expressed by adding
Je238 or 33 to the infinitive. Must not and ought not are expressed

by adding కూడదు . The relative participles are వలసిన and కూడని .

(8) A relative participle is equivalent in English to the verb and rela-

tive pronoun in a relative sentence. What is in English the antecedent
always immediately follows the relative participle in Telugu.

(9) In Telugu a subordinate sentence always precedes the sentence on

which it depends. The verb in a subordinate sentence is frequently a
relative participle with some affix attached to it ; as XDI,

చేసినప్రకారము , కొట్టినప్పుడు .

(10) The word is generally placed at the end of every subordi-

nate sentence which either (1) occupies the place of an object to a verb
 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES . 37

signifying to speak , to tell, etc -or ( 2) is in the corresponding English

sentence introduced by the conjunction that.

( 11 ) When in an English sentence the verb to be is the copula, in

Telugu the verb is generally omitted in the positive . In the negative
the form is used in its various persons .

( 12 ) When in an English sentence the verb to be is not the copula, in

Telugu the tense is used in the positive, and the tense S
in the negative .

The tenses ఉన్నాను , లేను , and కాను are declined as follows : —

SIN . 1 . I am. లేను. కాను. I am not, etc.

ఉన్నాను

2. Thou art . లేవు . కావు.

ఉన్నావు

M. లేడు. కాడు .
ఉన్నాడు . He is .
3.
F. & N. ది She or it is. లేదు . కాదు .

PL. 1. లేము. కాము .

ఉన్నాము We are.
2. Ye are . లేరు . కారు .
ఉన్నారు

They (M. & F.) are. 58. 5 .

3. M. & F. ఉన్నారు
N. They (N.) are. లేవు . కావు .
ఉన్నవి

(13) Motion towards an object that cannot be entered (e. g . a man )

is expressed by the postposition వద్దికి as వానివద్దికి వెళ్లు . Go to ( near ) him .

( 14) Infinitives of the second conjugation always end in ∞. The

present verbal participles of and ∞∞ are కొట్టుతు and చేస్తు . By

prefixing them to the tense (I am) a progressive present tense

is formed. Thus striking. I am, contracted కొట్టు

తున్నాను I am striking . చేస్తున్నాను I am doing , etc.

38 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES .

SENTENCES .

The subjoined sentences are arranged in THREE SETS , each of which

concludes with a long sentence embodying the most important words and
expressions used in the preceding shorter sentences.

Each sentence must be thoroughly mastered , and indelibly impressed

upon the memory by being repeated several times daily. Each sentence
(especially the last one of each set) must be so thoroughly mastered that
the student can bring it into use at a moment's notice, without having to
think about it first. When learning TO SPEAK a language , the all -important
point is quality not quantity . One sentence thoroughly mastered is a
better day's work, and of infinitely more value that twenty sentences
which require an effort to recall them to memory.

First set of Sentences .

VOCABULARY of words used in the first set of sentences. (Those

words which occur in the skeleton grammar are not here repeated .)

ఉత్తరము A letter. To say, tell.

చెప్ప

ప్రయత్నము An endeavour. To go .
వెళ్ల
పని Work. య To write.

There. తెలియచేయ To inform of.

అక్కడ

The affix , when attached to a past relative participle , means

after, the affix 38 although , and the affix 385 according as.

(See para. H. 9.)

నేను వెళ్లుతాను. ( See para. G. 1. )

I will go.

వారు అక్కడికి వెళ్లుతారు .

They will go there. (Lit. To there.)

DX 52 DO
మీరు అక్కడికి వెళ్లినారా ? (See para . E. I. (b) , and H. 3.)
Did you go there ?

DY & LI JIJD ? ( See para . E. 4 , and H. 1. note .)

Have you done that work ?

Dy F35 3D go ? ( See para. H. 8 and 11. )

Is this the work which you have done ?
 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES . 39

నేను చేసిన పని ఇది .

This is the work which I have done.

మీరు వ్రాయవలసిన ఉత్తరము ఇదే . ( See para . H. 7 and 4. )

This is the letter which you must write .

ఆ పని చేసినతరువాత వెళ్లినాడు . (See para . E. 4 , and H. 9. )

After he had done that work, he went.

ఆయన చెప్పిన ప్రకారము చేయను . ( See para. G. 2 , and E. I. c .)

I will not do as he told me.

మీరు వ్రాసినప్రకారము చేస్తాము . ( See para . H. 9.

We will do as you have written.

విూరు వ్రాసినప్పటికీ , ఆయన వ్రాయడు . ( See para. H. 9. )

Although you write , he will not write .

ఆయన వెళ్లినప్పటికీ , నేను వెళ్ల లేదు . ( See para . H. 9 , and G. 2. )

Although he went , I did not go .

నేను అక్కడికి వెళ్లినతరువాత , మీకు ఉత్తరము వ్రాస్తాను.

After I have gone there , I will write you a letter.

మీకు వ్రాయడానకు ప్రయత్నము చేసినాను . ( See para . H. 6. )

I made an endeavour to write to you.

మీరు ఆ పని చేయడానకు ప్రయత్నము చేస్తారా ?

Will you make an endeavour to do that work ?

ఆ పని చేయి . ఉత్తరము వ్రాయండి . ( See para. E. I. b .)

Do that work . Write a letter .

ఆ ఉత్తరము వ్రాయవద్దు . ( See para . G. 2. )

Do not write that letter.

ఆ ఉత్తరము వ్రాయ ుమని ( వ్రాయుము అని ) చెప్పినాడా ?

యుమని (See para. H. 10.)

Did he say-write that letter ?

ఆ పని చేయవద్దని ( వద్దు అని ) చెప్పినాడు. ( See para . H. 10. )

He said — don't do that work .

ఆయన వ్రాయవద్దని ( వద్దు అని ) చెప్పినప్పటికీ, వ్రాస్తారు . ( See para . H. 9 and 10.
Although he says , do not write , they will write .
40 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES.

1 2 3 5
CONCLUDING SENTENCE . మీరు అక్కడికి వెళ్లినతరువాత, నాకు ఉత్తరము
6 7 8 9 10 11 12
నేను చేయవలసిన పనులు తెలియచేస్తే , వారు చేయవద్దని
13 14 15 16 17 18

చెప్పినప్పటికీ, మీరు వ్రాసిన ప్రకారము చేయడానకు ప్రయత్నము చేస్తాను .

3 1 3 3 2 2 6 6 5
Literal translation. After you have gone to there, having written a
5 4 4 10 10 9 9 9 8 7 8 8
letter to me, if (you) inform (me ) of the works which I must do,
13 11 13 12 12 18 18 17 17 16 16 15
although they say, don't do , (I) will make an endeavour to do according
15 14 15 15
as you have written .

Free translation . After you have gone there, if you will write me a
letter, and tell me what I ought to do , I will endeavour to do as you write ,
although they tell me not to do so.

N. B. -The small numbers shew the order of the words in Telugu,

and enable the student to translate word for word.

After all the above sentences have been thoroughly mastered, the
following English sentences must be translated into Telugu , and after
correction by the teacher, must be learnt by heart.

Translate into Telugu. Go there . He will not go there . Will he go

there ? After he has gone there , will he write to you ? After I went there,
I did not write to him. If you write to him, he will write to you. If he
goes there, he will not write to me. If you will inform me, I will do as you
say. (Tel. as you have said. ) After you had informed him, did he not do
as you said? Although you go, he will not go . Although he writes, I
shall not write. Although he does what he ought to do , I will not write
a letter to him. Although they told him not to do that work, he did (it) .
Although I say, " don't go, " he will go. Although I say—go , he will not
go. I will endeavour to do as he told me. I will endeavour to go there.
He did not endeavour to do the work. He endeavoured to do as I told

him. If you go , I will endeavour to write to you . If you write , I will

endeavour to do what I ought to do. Although he tells (you) not to go
(Tel. says "don't go" ) , if you go there, I will write a letter to you to inform
you what you ought to do . If I go there , and do as you told me ( Tel. I
having gone if do) , will you write to me ? If you do what you ought to do ,
I will write to you, after I have gone there .
 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES . 41

Second set of Sentences.

VOCABULARY of new words used in the second set of sentences.

ఇల్లు (g. ఇంటి ) A house. వడ్లవాడు . A carpenter . బహు Very , much .

దినము A day. Yesterday. తరువాత Afterwards .

నిన్న

గంట An hour. రేపు To- morrow . గనుక Therefore .

A box. మూడు Three. త్వరగా Quickly.

పెట్టె
శికారి Shooting. మంచి Good. వద్ద ( Postposition ) Near.

దొరగారు Agentleman . జబ్బు Bad. పంప To send.

The word affixed to a person's name has the force of Mr.

Thus — Mr. Martin would be మార్టిన్ దొరగారు.

మీ ఇంటికి వెళ్లినారు (Para. E. 2.)

They went to your house.

మార్టిన్దొరగారు మీ ఇంటికి వెళ్లలేదా ?

Did not Mr. Martin go to your house ?

ఆయన ఇంటికి త్వరగా వెళ్లు

Go to his house quickly.

మూడు గంటలకు ఆ పెట్టె పంపుతాడు

He will send that box at three o'clock.

ఆ పెట్టె రేపు పంపు .

Send that box to-morrow.

ఈ పెట్టె నిన్న పంపినాడా ?

Did he send this box yesterday ?

వడ్లవాడు ఆ పెట్టె పంపలేదు (Para . F.)

The carpenter did not send that box.

వడ్లవానివద్దికి వెళ్లు ( Para . H. 13. )

Go to ( near ) the carpenter.

ఆ పని త్వరగా చేస్తున్నావా ? (Para . H. 14. )

Are you doing that work quickly ?
6
42 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES .

నిన్న శికారికి వెళ్లినాడు

He went (out) shooting yesterday . ( Lit. for shooting .)

నేను శికారికి వెళ్లలేదు ( Para . G. 2. )

I did not go (out) shooting .

వాడు రేపు వెళ్లవలసినదని చెప్పు ( Para . H. 7 and 10.)

Say that he must go to-morrow .

ఆ పెట్టె వడ్లవాని ఇంటికి పంపుమని చెప్పు ( Para . H. 10. )

Tell (them ) to send that box to the carpenter's house.

వారి ఇంటికి వెళ్లి , ఆ పని త్వరగా చేయవలసినదని చెప్పు ( Para . H. 2. )

Go to their house, and say that they must do that work quickly.

నా పెట్టె రేపు పంపవలసినదని వడ్లవానితో చెప్పు ( Para. H. 7.)

Tell (with) the carpenter that he must send my box to - morrow.

వడ్లవానివద్దికి వెళ్లి , నా పెట్టె పంపుమని చెప్పు . ( See Para . H. 2 and 13.)

Go to the carpenter, and tell him to send my box. (Lit. Having gone to
near the carpenter , say , send my box .)

ఆయన మంచివాడు. వారు మంచివారు కారు (Para. F, and H. 11.)

He is a good man . They are not good people.

ఆయన అక్కడ లేడు ( Para . H. 12.)

He is not there.

ఆ పెట్టె మంచిది . ఈ పెట్టె మంచిది కాదు (Para. F , and H. 11. )

That box is a good one. This box is not a good one.

అది బహు జబ్బు పెట్టె ( Para . i . 11. )

That is a very bad box.

ఆ పెట్టె బహు జబ్బుది

That box is a very bad one.

అది నా పని కాదు

That is not my work.

అక్కడ పెట్టె లేదు (Para . H. 12.)

There is not a box there.

నాకు పని లేదు ( Para H. 12.)

I have no work . ( Lit. There is not work to me .)

మీకు ఇల్లు ఉన్న దా ? నాకు మంచి ఇల్లు ఉన్నది

Have you a house ? I have a good house.

 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES. 43

1 2 3 4 5 6

CONCLUDING SENTENCE . మార్టిన్ దొరగారి ఇంటికి వెళ్లి ఈ దినము

7 8 9 10 11 12 13 14 15

నాకు పని లేదు గనుక మూడు గంటలకు శికారికి వెళ్లుతానని చెప్పు .

16 17 18 19 20 21 22 23 24 25

తరువాత వడ్లవాని వద్దికి వెళ్లి నిన్న పంపిన పెట్టె మంచిది కాదు , బహు
26 27 28 29 30 31

జబ్బుది , "రేపు మంచి పెట్టె పంపవలసినదని చెప్పు.

4 3 3 3 2 2 1 15
Literal Translation . Having gone to the house of Mr. Martin , say
14 5 6 8 9 9 7 7 10 12 11 12 14 14 13
that this day work is not to me, therefore at three hours ( I) shall go to
13 16 19 18 17 17 31 30 22 22
shooting. Afterwards having gone to near the carpenter, say that the box
21 21 21 20 24 24 23 23 23 26 25 26 26
which (he) sent yesterday is not a good one, (but is) a very bad one,
30 30 29 28 29 27
(and that he) must send a good box to-morrow.

Free Translation . Go to Mr. Martin's house and say that I have no

work to day, and so shall go out shooting at three o'clock . Afterwards
go to the carpenter, and tell him that the box which he sent yesterday
is not a good one, that it is a very bad one, and that he must send a
good box to-morrow.

Translate into Telugu. He will not send that box quickly. He did not
go quickly. Did you go to my house yesterday ? Mr. Martin will not go
there. Will you go to them at three o'clock ? He did not send that box
yesterday. Go to him , and say that he must do that work to-day . Tell
him that he must write to-morrow: That is not your box. This is my
house. He is a bad man . He has no box . Have you not a house ? I
have no work, so I shall go to Mr. Martin . This house is a very good
one. Tell him that this is not a good box, and that he must send three

good boxes to- morrow.

Third set of Sentences .

VOCABULARY of new words used in the Third set of sentences.

An elder brother. When .

అన్న ఎప్పుడు
రాజు A king, a Rajah . గాని But.

సంగతి A thing, matter. అడగ To ask.

A message, news . తెలియ To be known.

వర్తమానము
44 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES .

The affix implies respect , and is followed by a verb in the plural.

The affix added to an infinitive means- as soon as.

The affix added to a relative participle means - when.

ఇది మీ అన్నగారి పెట్టె కాదు . ( Para . H. 11. )

This is not your elder brother's box.

ఆయన చెప్పిన పని చేస్తున్నాను. ( Para . H. 14. )

I am doing the work which he told me.

ఆ సంగతి మీూ అన్న గారిని అడిగినాను. ( Para . H. 1 & 1. Note.)

I asked your elder brother that matter.

ఆయనను అడిగితే , చెప్పుతాడు. ( Para . E. 1. c . )

If you ask him , he will tell you .

ఆయన వారిని అడిగినప్పుడు, వారు తెలియ చేయ లేదు . (Para . H. 9. )

When he asked them , they did not inform ( him ) .

ఆయన వెళ్లినప్పుడు , నాకు ఆ సంగతి తెలియచేయ లేదు .

When he went , he did not inform me of that matter.

వారు వెళ్లగానే, మీ అన్నగారికి వర్తమానము పంపుతాను .

As soon as they go, I will send a message to your elder brother .

ఆయన అడగగానే, చెప్పినాను .

As soon as he asked , I told him .

ఆ సంగతి రాజుగారికి తెలియచేస్తాను.

I will inform the Rajah of the matter. (Lit. I will make known that

thing to the Rajah.)

ఆ సంగతి ఆయనకు తెలిసినది .

He knows it . ( Lit. That affair is known to him . )

ఆయన చెప్పిన సంగతి నాకు తెలియదు . ( Para . H. 8. )

I do not know what he said.

ఆయన ఎప్పుడు వెళ్లుతాడో , నాకు తెలియదు. (Para . H. 5.)

I do not know when he will go .

నేను ఎప్పుడు వెళ్లుతానో , మీకు తెలియదు . (Para. H. 5.)

You do not know when I shall go.

 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES. 45

వారు ఎప్పుడు వెళ్లుతారో , వర్తమానము పంపుతాను.

I will send word at what time they go.

నీవు ఆయనకు ఉత్తరము వ్రాయకూడదు . ( Para . H. 7. )

You must not write a letter to him .

నేను చెప్పిన పని చేయవలసినది గాని ఆయన చెప్పిన పని చేయకూడదు .

You must do the work that I have told you , but you must not do the
work that he has told you.

1 3 4 5 6

CONCLUDING SENTENCE . నేను మీ అన్నగారిని ఆ సంగతి అడిగినప్పుడు, —

7 8 9 10 11 . 12 13 14

రాజుగారు ఎప్పుడు వెళ్లుతారో నాకు తెలియదు గాని ఆయన వెళ్లగానే,

15 16 17 18 19 20 21

మీకు వర్తమానము పంప ుతాను ;

పంపుతాను; పంపితే , మీరు ఎవరికీ తెలియ

22 23
చేయకూడదని చెప్పినాడు .

6 1 6 2 3 4 5
Literal Translation . When I asked your elder brother that thing,
23 11 11 11 11 10 10 8 7 7 9 9 12 14 14

(he) said—It is not known to me when the Rajah will go , but as soon
14 13 14 17 17 15 15 16 16 18 18 19
as he goes , ( I ) will send to you a message ; if (I) send (it ) , you
22 22 22 21 20 20 20
must not make (it) known to any one .

Free Translation . When I asked your elder brother, he said that he

did not know when the Rajah would go, but that as soon as he ( i.e. , the
Rajah) went, he would send me word, and that if he did so , I must not
mention it to any one.

Trauslate into Telugu . Is he your elder brother ? Ask him that matter.

If you ask him , he will not tell ( you ) . When he asked me, I did not tell

(him) . As soon as he asked you, did you tell ( him ) ? When did you ask
him that matter ? Do you not know when your elder brother will go ?

When they went, your elder brother sent me a message . Your elder
brother did not say when they would go . The Rajah told me that matter,
46 SKELETON GRAMMAR AND MODEL SENTENCES .

but he did not tell my elder brother. I do not know what the Rajah said .
I will not tell you what he said . I will tell the Rajah what you said .
If you go to the Rajah, he will tell you what I said . As soon as he

informed me of that matter, I went to your elder brother, and told him.

By using the words already learnt in the exercise given in Chapter

III, the student should now proceed to construct for himself series of
fresh sentences on the model of those given in this chapter.

After practising himself in this manner for some weeks , he should pro-
vide himself with a pocket-book, and enter into it daily a few sentences,

such as he is likely to require for constant use ; and after having learnt
them thoroughly, he should bring them into practical use on every

possible occasion . At the other end of pocket -book it is advisable to

enter any new words that may occur in the sentences thus written down ,
so that there may be sentences at one end, and a corresponding

vocabulary at the other. It is a most important rule not to enter a fresh

sentence, until all that have been entered have been thoroughly mastered .

If this rule be neglected , the pocket-book will soon become a collection

of unlearnt instead of mastered sentences .

Whilst pursuing the above course , the student should proceed to

study the grammar of the colloquial dialect , as explained in the following

pages.
PART II .
48 ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES.

CHAPTER V.

ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES .

I. NOUNS .

On the Translation of the English Article.

95. The English indefinite article a , and the definite article the may be
considered as inherent in Telugu nouns. But 25 one is sometimes used,
where in English the indefinite article is used ; and the force of the English
definite article is sometimes expressed in Telugu by using the demonstra-
tive adjective pronouns es that or those, and this or these.

On the Formation of Nouns .

Nouns, when not elementary may be formed from Verbs,

Adjectives or other Nouns .

96. A class of abstract nouns are formed by affixing 5 to Telugu

adjectives , and to Sanscrit adjectives ; as o good, DoD K

goodness, గొప్ప great, గొప్పతనము greatness, శ్రేష్ఠ excellent, శ్రేష్ఠత్వము

excellence, hard, hardness .

97. Nouns denoting the agent are sometimes formed from nouns

ending in , by changing this termination into ; as Dv sin,

పాపి a sinner , లోభము covetousness, లోభి a miser .

98. A class of masculine and feminine nouns are formed from neuter

nouns , by adding the terminations and respectively ; as

a huntsman, a workwoman.

99. The affix is sometimes added to a neuter noun ; as o

a glutton.

100. Many nouns are derived from the roots of verbs . (1) In the case
of roots of the first conjugation, the noun has generally exactly the
same form as the root . (2 ) In the case of roots of the third conjugation ,
final is generally changed in . (3) In the case of some roots , the
termination undergoes certain other changes. Thus—
 ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 49

(1) Root. ãvšo to leap .... Noun. దుముకు a leap.

తిట్టు to abuse..... abuse .

తిట్టు

(2) ఏడుచు to weep.... ఏడుపు weeping.

చూచు to see..... చూపు sight.

(3) యు to write ....... writing.

వ్రాత
బిగియు to be tight........ DXJ tightness.
నమ
్మ to trust .... trust.
నమ్మిక
మండు to burn....... మంట a blaze .

On the Declension of Nouns .

101 . Telugu nouns have three genders , namely—

(1 ) The masculine, which is applied to such nouns as can be used

in reference to a man (or a god) only, e.g., Rama, S

a younger brother, a merchant, a husband.

(2) The feminine, which is applied to such nouns as can be used in

reference to a woman (or a goddess) only, e.g., & Lakshmi, ev
భార్య a wife.
a younger sister, pos

(3) The neuter, which is applied to all such nouns as are neither

masculine nor feminine. Hence it is applied to all nouns which denote

animals , male or female (except the human species), and all inanimate

things ; e.g., a male buffalo , a female buffalo, ∞Ŏ∞v

a horse, a book, a box.

Distinctions of gender are shown in three ways.

(a) By the use of different words as పెనిమిటి

3 a husband, పెండ్లాము
a wife .

(b) By changes in the terminations of words as రుడు a wicked

man, a wicked woman.

7
50 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES .

(c) Bythe use of prefixes as X a male child, a female

child . Some nouns such as milk (no sing. ) and water ( sing . )

are habitually used in the plural . Thus మంచినీళ్లున్నవిగాని పాలు లేవు .

There is good water but there is no milk.

102. Telugu nouns have two numbers -the Singular, and the Plural ; and
in each number there are five cases, namely—(1 ) the nominative—(2)
the genitive-(3 ) the dative—(4) the objective— ( 5) the vocative.

On Number ,

103. The names of grains are generally used in the plural number only,
except when used as adjectives, or when spoken of as a crop. Thus—

ఇది జొన్న మొక్క .

This is a cholam shoot.

జొన్న బాగా పండినదా ?

Has there been a good crop of cholam ?

బజారులో జొన్నలు ఉన్నవా ?

Is there any cholam in the Bazaar ?

104. When two nouns closely connected to each other come together, the
two are joined together, and the latter takes the plural termination .

Thus, a mother and So a father become parents,

అన్నదములు brothers , ఆకలిదప్పులు hunger and thirst, తూర్పు పడమరలు

east and west.

105. When the nominative and genitive singular and the nominative

plural of any noun are known , it can invariably be declined by applying

the following rules . Some nouns, however, have in addition irregularly
formed cases.

General Rules for the Formation of Cases .

(1) Rules for the Singular Number.

106. (1 ) The dative case is formed by adding to a genitive ending in

, 5, or , and by adding to a genitive ending in any other vowel ;

as — gen . పులి , dat. పులికి ; gen . బిడ్డ , dat. బిడ్డకు.

 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 51

107. (2) The objective case (except in the first declension , in which it is

the same as the genitive) is formed by adding to a genitive ending in

౨ , ఛీ , or పై , and by adding ను to a genitive ending in any other vowel ;

as—gen . పులి , obj. పులిని ; gen . బిడ్డ , obj . బిడ్డను .

108. (3) The vocative case is the same as the nominative with the final

vowel lengthened , except in the case of nominatives ending in the vowel

which form their vocative by changing into --

——
。• Thus- nom .

పులి , voc . పులీ ; nom . బిడ్డ , roc. బిడ్డా ; nom . తమ్ముడు , vor. తమ్ముడా.

(2 ) Rules for the Plural Number .

109. The nominative plural always ends in లు—as– బిడ్డలు , చెట్లు .

The genitive changes e of the nom. into e .. బిడ్డల , చెట్ల .

The dative adds to the gen ....... కు ...

బిడ్డలకు , చెట్లకు .

The objective adds to the gen ... ...

.. బిడ్డలను , చెట్లను .
The vocative changes the ex of the nom . intoeão ... బిడ్డలారా , చెట్లరా.

The use of various Cases .

110.. The dative case is sometimes used in Telugu , where in English we

use some other case. Thus-

వారు ఆ సంగతి నాకు దాచినారు .

They hid that matter from me.

నాకు జడిసినాడు .

He was afraid of me.

కొంచెము సేపటికి వస్తాను .

I will come in a little time.

చివరకు కోపపడి వెళ్లిపోయినాడు.

At the end he went away in a passion .
నడిమికి కోసినాడు .

He cut it in the middle.

ఆ ఊరు ఇక్కడికి ఆమడకు కొంచెము తక్కువ . ( గా ఉన్నది . )

It is rather less than eight miles from here to that village.

 52 ON NOUNS , POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES .

111. The locative case of an irregular noun (para. 141 ) is sometimes

used as an instrumental case. Thus-

గొడ్డట నరికినాడు . He cut it with an axe.

112. When several nouns are joined together, it is usual to put all in the

nominative case, and add the demonstrative pronoun వారు or ~2,

అవి,

వీరు or ఇవి with the required casal termination . Thus—

పిడుగులు , గాలివానలు , తెగులు , సంకటము , వీటివల్ల కలిగే నష్టము ఎవరు

చెప్పగలరు ?

Who can tell the damage that arises from thunderbolts , storms, pestilence ,
and disease ?

113. Telugu nouns are divided into two classes, namely- regular and
irregular .

The regular nouns are divided into three declensions.

First Declension of Regular Nouns.

114. This declension includes all masculine nouns, of which the nominative

singular ends in . All these nouns are of more than two syllables .

The genitive singular is formed by changing into 2.

The nominative plural is formed by changing into ev.

EXAMPLE .
Singular . Plural.

.N . తమ్ముడు A younger brother . తములు Younger brothers.

Of do . .... Of do.
G. తమ్ముని తమ్ముల

.... To do. do .
D. తమ్మునికి తమ్ములకు ...... To

0. తముని or' do. do .

0. తమ్ముణ్ని . తమ్ములను

O do. తములారా do.

V. తమ్ముడా
 ON NOUNS, POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES. 53

115 . The form of the objective case in , e.g.,, is common

in the Northern Circars . Final of the genitive case is sometimes

changed into , and retained throughout ; as, x , y , etc.

116. The words a son and ex a son-in-law may take as

their plurals either కుమాళ్లు and అల్లుళ్లు , or కుమాండ్లు and అల్లుండ్లు .

Exercise . Decline the following nouns God, poção

a
a man , స్నేహితుడు a male friend, రాముడు Rama, వర్తకుడు a merchant ,

సూర్యుడు the sun , చంద్రుడు the moon .

Second Declension of Regular, Nouns .

117 . This declension includes all nouns of more than two syllables ending

in "ము , —ము , or ము . All are neuter except పెండ్లాము a wife.

The genitive singular is the same as the nominative .

The nom . plural is formed by adding ev to the nom. singular.

EXAMPLE.
Singular. Plural.

N. గుర్రము. గుర్రములు .

G. గుర్రము . Xv&Love.

D. గుర్రమునకు , or గుర్రముకు . గుర్రములకు .

0. గుర్రమును , గుర్రములను .

V. గుర్రమా. గుర్రములారా .

118 . The form is common in the Northern Circars.

119. Nouns of this declension may use contracted forms in the dative and
objective case singular, and throughout the plural . These are formed

by changing of the nominative singular into 28 ( or 5K), 22 , and ev ,

respectively, and lengthening the preceding vowel , if it be short . Thus—
54 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES .

Singular. D. 28 ( or X556 ) . 0. XT2•

Plural. N. గుర్రాలు. G. గుర్రాల . D. గుర్రాలకు . 0. గుర్రాలను.

120. The contracted form of the dative in 556 (as X550 ) is not often

used , except by verbal nouns , which will be explained hereafter.

121. In this declension final 3 is usually pronounced, and often written

0 , as గుర్రం .

122. Exercise. Decline the following nouns-

nouns—T°WSX a kingdom, Ŏção

a car, దేశము a country, wow the trunk of the body.

Third Declension of Regular Nouns.

123 . This declension includes all nouns (except those which belong to the
second declension ) which have the genitive singular the same as the
nominative singular.

124. The nominative plural is generally formed by adding ex to the

nominative singular .

EXAMPLES.

Singular. Plural. Singular. Plural.

125. N. D. బిడ్డలు. N.
స్త్రీలు .
टेक
ेक

G. D. G. 3.
চ

బిడ్డల , స్త్రీల .
ट

D.
D. బిడ్డకు . బిడ్డలకు. స్త్రీలకు .

0. బిడ్డను . బిడ్డలను . 0. స్త్రీని. స్త్రీలను .

V. 2. Dwvero . V. & స్త్రీలారా.

126 . Nouns denoting inanimate things, especially those belonging to

the third declension , sometimes use the objective case in the sense of a
LOCATIVE or ABLATIVE case ; as D in the ear.

127. Nouns borrowed from foreign languages , e.g. , ° , are usually

declined like nouns of the third declension .
 ON NOUNS , POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES . 55

128 . Many nouns of the THIRD DECLENSION, and also IRREGULAR nouns ,
use peculiar forms in the plural nominative (and consequently throughout
the plural, para. 109) , which will now be explained . Most of these forms

are contractions of an original plural, formed by merely adding ex to the

nominative singular. In the common dialect, however, the contracted
forms only are used.

PECULIAR FORMS OF THE PLURAL , USED BY NOUNS OF THE THIRD

DECLENSION, AND BY IRREGULAR NOUNS.

(a) Nouns ending in 2 ,, 3,,, or

3, 4 , formthe plural by

changing these letters into and respectively. Thus—Sing. 3,

Pl. కోమట్లు, Sing . చోటు , Pl. చోట్లు , Sing . చెట్టు, Pl. చెట్లు , Sing . గుడ్డు ,

Pl . గుడ్లు .

(b) Nouns ending in &,,, or ev, and nouns of more than two

syllables ending in or 8, form the plural by changing these letters

into ళ్లు . Thus— Sing . పొడి , Pl . పొళ్లు . Sing . తాడు , Pl . తాళ్లు . Sing . పేరు ,

Pl . పేళ్లు . Sing . కాలు , Pl . కాళ్లు . Sing . కౌగిలి , Pl. కౌగిళ్లు . Sing . పందిరి ,

Pl . పందిళ్లు .

(c) Nouns ending in sometimes form the plural in . Thus-

Sing . పేరు , Pl . పేర్లు.

(d) A few nouns ending in & ,, 3 , or ɖɔɔ , sometimes form the plural

by changing these letters into o , and ox, respectively. Thus—

Sing . కాడి , Pl. కాండ్లు or కాళ్లు . Sing . ఏడు , Pl . ఏండ్లు or ఏళ్లు . When

o precedes final or of the singular nominative , the two may be

changed in the plural into oor . Thus-Sing. Ko , Pl. No or

గుళ్లు . Sing . పండు, Pl . పండ్లు or పళ్లు .

ల్లు and
(e) Nouns ending in e form the plural by changing the

letters into o డ్లు or ళ్లు . Thus Sing . ముల్లు . Pl. ముండ్లు or ముళ్లు .

Sing . కన్ను , Pl . కండ్లు or కళ్లు .

56 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES .

(f) Nouns ending in ow or og (except which makes the

plural ) form the plural by changing these letters into ey. The

vowel preceding ev is always long . Thus-Sing. 5 or Laws,

Pl. నూతులు .

(g) The nouns 3 a field , and a louse, make their plurals

Sex and Sev.

(h) All nouns, which do not come under these rules, form the plural
by adding ex to the singular nominative .

(i ) The vowel in the first syllable of a word is never changed ,

but in the last, or last two syllables of a word, is changed into

in the plural. Thus - Sing. 2 , Pl. ever. Sing. , Pl. ever.

Sing . కొలిమి, Pl . కొలుములు.

(k) In words of more than two syllables ending in &, or 8, the

vowel preceding these letters, remains unaltered in the plural . Thus-

Sing . కౌగిలి , Pl . కౌగిళ్లు . Sing . పందిరి , Pl . పందిళ్లు . Sing . కావిడి ,

P. కావిళ్లు .

On Irregular Nouns .

129 . There are a large class of Telugu nouns which are irregular in the
Singular, i.e., they form their GENITIVE SINGULAR (and consequently
all derived from it , paras. 106 , 107 ) in a peculiar and irregular manner.
The following rules explain the formation of these irregular genitives .
When these are known, any irregular noun can be easily declined in the
singular by applying the rules given in paras. 106 , 108. The plural

of any irregular noun can be easily ascertained by applying the rules

given in para. 128. All irregalar nouns are pure Telugu words . The
irregular genitive always ends in 9.

N.B. It is specially important that the student should remember,

that in the common dialect these nouns , instead of using the irregular
genitive, constantly use the nominative for the genitive , and conse-
quently are declined like nouns of the third declension . After learning
the irregular genitives , the student can easily adapt his conversation to
the peculiar usages of the locality in which he is placed .
 ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 57

130. Rule I. If a noun of more than two syllables , ending in O, denotes

something that has animal or vegetable life , the GENITIVE SINGULAR is

the same as the nominative ; otherwise , it changes into 3. Thus-

Sing. nom. Sing. gen. Pl . nom .

నెమలి a peacock. నెమలి 3. Para. 128. b.

an embrace. కౌగిటి 3. Para. 128. k.

131 . Rule II. With few exceptions, all neuter nouns ending in are

irregular. All these, and all irregular nouns ending in ( except 0,

,,) form the GENITIVE SINGULAR by changing these letters into

3. Thus-

Sin. gen. Pl. пот .

Sing. nom.

పెరడు a yard . పెరటి 8. Para. 128. b.

నాడు a day. నాటి నాళ్లు .

గూడు a nest . గూటి

గూళ్లు ,

ఏరు a river. ఏటి 3,5 . Para. 128. b . c.

ఏళ్లు ,

నీరు water. నీటి

నీళ్లు .

నుదురు the forehead . 303063

నుదుళ్లు .

132 . Some irregular nouns ending in ∞ , also form the genitive singular in

8; as Nom. S. Gen. S or S8. Nom . ∞. Gen. Morg.

133 . The singular genitives of పేరు , వేరు and ఊరు are పేరిటి or పేరి , వేరి ,

and 8.

134 . Rule III. Some irregular nouns ending in ex form the GENITIVE SIN-

GULAR by changing this letter into , others change it into 3. Thus--

8
58 .ON NOUNS, POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES .

Sing. nom . Sing . gen . Pl . nom .

a leg. కాలి కాళ్లు . Para . 128. b .

పగలు daylight . పగటి

పగళ్లు .

చెల్లెలు a younger sister. చెల్లెలి చెల్లెళ్లు .

కోడలు a daughter-in -law . కోడలి డళ్లు .

The two last nouns also form their plurals in and o , e.g.,

చెల్లెండ్లు , చెల్లెండ్రు , కోడండ్లు , కోడండ్రు . The form in oడ్రు is the more

grammatical .

The noun పాలు a share makes the genitive singular పాలి or పాలిటి.

135 . Rule IV. Irregular nouns ending in ex and form the GENITIVE

SINGULAR by changing these letters into o3 . Thus-

Sing . nom . Sing . gen . Pl . om .

ఇల్లు a house . ఇంటి ఇండ్లు . Para . 128. e .

ముల్లు a thorn . ముంటి

ముండ్లు or ముళ్లు .

కంటి కండ్లు or కళ్లు .

కన్ను an eye .

136.
Rule V. Irregular nouns ending in ow or ows, change this termina-
tion into to form the GENITIVE SINGULAR . The vowel preceding

is always long. Thus-

Sing. nom. Sing. gen. Pl . nom .

నూతి నూతులు. Para . 128. f.

నూయి or నుయ్యి a well .

చేయి _ a hand చేతి చేతులు.

నేయి ghee . నేతి

 “ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 59

137. The following nouns are irregular : —

Sing. nom. Sing. gen . Pl . mom.

కావిడి a yoke . కావిటి కావిళ్లు . Para. 128. b.

చావిడి a porch . చావిటి Do.

చావిళ్లు .
చోటు a place . చోటి Para . 128. a.
చోట్లు.

ఒళ్లు ಒಂಟಿ ఒళ్లులు . Para. 128. h .

. the body .

Do.
ప్రొద్దు morning. ప్రొద్దుటి పొద్దులు ,

మాపు evening . మాపటి మాపులు . Do.

చేను a field . చేని చేలు Para . 128. g.

138. The following nouns ending in are declined as follows-

Sing. nom . Sing . gen . Pl . mom .

కొలను a tank . కొలని కొలనులు ,

గూను a humped back . గూని గూనులు.

మాను wood . మాని మానులు .

మేను the body . మేని మేనులు.

చేను a field . చేని చేలు .

పేను a louse. పేను పేలు .

మీరాను a fish .

139 .
The following nouns ending in శ్రు (gram . ఱ్ఱు ) form the genitive
by changing into , and the plural nominative by changing

intoor by adding e , namely , the neck, & a ploughshare,

కొర్రు a spike , గొర్రు a sowing implement, మిర్రు , elevated ground. Thus—

Sin . N. అర్రు. G. అర్తి . P. N. అర్లు or అర్రులు .

The terminations , and , which often occur in the names

of places , follow the above rule , e.g. , పాలపర్రు, Palaparru (a certain

village) , పాలపర్తి , and పామర్రు , Pamarru , పామర్తి .

60 ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJEctives.

140 . In a few instances different nouns have the same form in the plural.

Thus- is the plural of both a root, and ev a finger,

oor is the plural of both o fruit, and ex a tooth, etc.

As an example of the declension of an irregular noun, 5 a river

is thus declined :-

Sing. N. 5 .. G. ఏటి . D. ఏటికి . 0. ఏటిని .

Pl. N. 3 . G. ఏళ్ల. D. ఏళ్లకు . 0. ఏళ్లను .

141 . Most of the irregular nouns, denoting inanimate things, form a

locative case by changing of their irregular genitive into , and adding

at pleasure . Thus - 303 (genitive of a house) , locative case

ఇంట or ఇంటను in the house.

142 . Nouns using the objective case as a locative or ablative case

(Para. 126) occasionally drop final or 2. Nouns of the second declen-

sion use the plural objective case in this manner, and drop the final 5.

Thus-

నేల పడినాడు. He fell on the ground.

నిద్ర లేచినాడు . He arose from sleep .

కొన్ని చోట్ల . In some places .

అన్ని విధముల or విధాల . In all ways .

II. POSTPOSITIONS .

143 . In Telugu there are certain words , called postpositions, which are
affixed to nouns and pronouns, just as in English prepositions are pre-
fixed to nouns and pronouns.

Postpositions are usually affixed to the genitive case ; as-

by me , but the postposition XƐo or about or concerning is

always affixed to the objective case ; as- X 80 concerning

that matter. A few postpositions such as బైట , పైన , కింద , దగ్గిర, వెనుక
are sometimes affixed to a dative case .
 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 61

A few of the principal postpositions are as follows :-

యొక్క of. 3 in , on , with . చేత or చేతను by.

నుంచి from . сто Je

or లోను in , on , among వల్ల or
or వల్లను by.

అందు in, on, among. esho or తోడ with.

పైన or మీద upon .

కింద under . or for. near.

దగ్గిర or దగ్గర-

వలె like . నిమిత్తము for.

వద్ద (gram, యొద్ద)near .

144. The postposition is often added to the genitive without

altering its meaning ; as - తల్లి ప్రేమ or తల్లియొక్క ప్రేమ a mother's love;

but whenever a word intervenes between the genitive and the word which

governs the genitive, then is generally affixed : as- wš

a mother .
అపరిమితమైన ప్రేమ the boundless love of a

145 . The postposition is only affixed to genitives ending in of

nouns denoting inanimate things (compare para. 126) ; as- 2 a bank,

25 on the bank. When 5 is affixed to a noun of the second declension ,

the final letter is often dropped, and the preceding vowel , if short ,

is lengthened ; as– కాగితమున or కాగితాన on paper, మార్గమున or

మార్గాన, etc.

146. When the postposition eo is affixed to a genitive , it is commonly

changed into ; but when affixed to a singular noun of the second

declension , final and are contracted into o ; as- 8

యందు , పుస్తకములయందు , పుస్తకమందు . According to grammar when-

ever eo is affixed to a genitive ending in , it may be changed

into నందు ;; as— చెట్టునందు , పుస్తకమునందు .

147 . The irregular nouns instead of using the locative case mentioned

above (para. 141 ) may also use the ordinary form made by adding the

postposition to the genitive ; as- goeɔ or go in the house ;

butwhen is used , contraction often takes place ; as-2013

contracted ఇంట్లో ; నోటిలో contracted నోట్లో .

 62 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES .

148 . Subjoined is a list of the principal Telugu postpositions, as used

in common conversation . They are derived from various sources ;

many of them (e.g. , 3

వైపున ,, 2
నిమిత్తము are merely cases
)) are of nouns ..
cases nouns In
the following list the most common meanings only are given ; other
idiomatic meanings can be easily learnt from observation . The post-

positions already given are not here repeated .

పట్టి on account of, because of—కంటె than — కోసము ( gram . కోస

రము ) for— అర్ధము for మూలము through—గుండా , ద్వారా through—

విషయము about— పట్ల about — ప్రకారము according to చొప్పున at the

rate of , according to― e in reference to—§§ ( orv☎ ) in propor-

tion to— తరువాత after వెనుక ( or వెనక ) behind— దాకా , మట్టుకు (gram .

మట్టునకు ) until , as long as , as far as — వంక towards— సమీపమున , కడ

( vulg . కాడ, ) దాపున , సరస ( or సరసను , ) చేరువ ( చెంత ) near— పట్టున at ,

close to—ముందర , ఎదుట in front of, before— వైపున, పక్కను , on the

sideÔ ఇవతల ( or ఈవల ) on this side అవతల ( or ఆవల ) on the other

side— లోపల inside— బైట , వెలపల outside—నడుమ , మధ్య ( gram . మధ్య

మున ) సందున between వెంబడి , వెంట with .

149. The genitive case of a postposition is often used as an adjective.

(Compare paras. 210 and 153. ) Thus- 308 σow. That under
stone -or- The stone which is underneath . oo8 Se . The land

below the hill. ఆ గ్రంథములోని కథలు . The stories in that book . నాయం

దలి అనుగ్రహము . Their favour towards me . Compare the English

expressions-The above passage- An after thought- The under cut, etc.

III. ADJECTIVES .

150. Telugu adjectives are indeclinable , i.e. , they do not vary in gender,
number, or case ; as- zex a great house,
ఇండ్లలో in great
houses.

151 . Telugu adjectives have no comparative and superlative forms. The

force of them is either expressed by such adverbs as a very, Dow

 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 63

much, etc. , or by the use of the ordinary forms preceded by certain post-

positions. Thus the comparative is expressed by using the affix 0 ;

నాకంటె వాడు పెద్దవాడు he is older than I am . ఆ పుస్తకముకంటె ఈ పుస్త

Šv DoD8 this book is better than that one.

The superlative may be expressed by using the affix with a word

signifying all ; వారందరిలో ఆయన మంచివాడు he is the best of them all .

152 . The force of the SUPERLATIVE degree is sometimes expressed by

repeating the adjective . A distributive meaning is also implied . Thus
ఈ దినము మంచిమంచి కూరలు వండినారు . To- day they cooked several very
excellent curries.

153 . In Telugu, as in English, a noun is often used as an adjective . But

when a noun is thus used in Telugu, it is always, except it be a noun of

the second declension , put in the genitive case. Thus-

a tank...... . చెరువు నీళ్లు tank water.

385 a river..... .ఏటి ఇసుక river sand .

ఇసుక sand .. . ఇసుక నేల sandy soil.

154. Nouns of the second declension, when used as adjectives , affix

o or change into . The form with ow is always

used in common conversation , except in the case of such words as

denote something material (e.g. , 5 lead) , which always change

into . Thus-

Xa horse .......... .. గుర్రపు సాల a horse-stable.

సీసము lead ...... సీసపు గుండ్లు leaden bullets .

నిజము truth.... నిజమయిన మాట a true word.

అందము beauty . beautiful women .

. అందమయిన స్త్రీలు

Such an expression as es might occur ; but vTxv

would then be used, not as an adjective, but as a genitive case ; hence the
64 ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES .

expression would not mean that horsetail (which would in Telugu be es

∞ ), but that horse's tail. So in the plural e ve

sex those horses' tails , & X xe those horsetails.

Many adjectives not ending in affix eo at pleasure without

23 a pretty bird. The
altering the meaning ; as― or

word is the past relative participle of ~ to become ; when

used as an affix, it means who (or which) is , was, are , or were.

Daz Dok a true word is literally a word which is true.

ON ADJECTIVES .

155. Some Telugu adjectives may at pleasure add 3 or 3 ; as

పొడుగు or పొడుగాటి , సన్న or సన్నపాటి .

156. Some adjectives ending in , and denoting qualities in reference to

sight, taste, and smell , when prefixed to a noun or pronoun , sometimes

insert ; as we or we white cloth . Instead of , the letter

¿3 is sometimes inserted ; as 53 222 a man of dark complexion ,

ఎర్రటి మనిషి a man of fair complexion .

157 . When an adjective (or a noun used as an adjective) ending in

is prefixed to a noun commencing with a vowel, the consonant 5

is inserted ; as ev standing, అద్దము a mirror, Deves55 a pier

glass. a tile, a house, ose a tiled house.

158 . Sanscrit adjectives are used as adjectives in Telugu, after being

first transformed into NOUNS , by taking the Telugu noun terminations ,

and then having o affixed to them. Thus from the crude Sanscrit

adjective excellent is formed the Telugu noun శ్రేష్ఠుడు an excellent

man, the feminine noun శ్రేష్ఠురాలు an excellent woman , and the neuter

noun శ్రేష్ఠము an excellent thing. To these words the affix o

is added, and they are then used as ADJECTIVES . Thus-

 ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 65

శ్రేష్ఠుడయిన ఋషి .
An excellent Rishi . Lit. A Rishi , who is an excellent man .

శ్రేష్ఠురాలయిన సరస్వతి .
The excellent Sarasvati . Lit. Sarasvati , who is an excellent woman .

శ్రేష్ఠమయిన ఆవు .
An excellent cow. Lit. A cow , which is an excellent thing.

శ్రేష్ఠులయిన స్నేహితులకు,
To excellent friends . Lit. To friends , who are excellent persons.

శ్రేష్ఠురాళ్లయిన స్త్రీలు . ( Gr . శ్రేష్ఠురాండ్రయిన. )

Excellent women . Lit. Women , who are excellent women .

159. When these adjectives qualify a feminine noun in the plural, they
often take the masculine form ; as లు .
శ్రేష్ఠులయిన స్త్రీ

160. When these adjectives qualify a neuter noun in the plural, they
may take either the singular or the plural form. The singular form is
most common . Thus-

శ్రేష్ఠములయిన ఆవులు or శ్రేష్ఠమయిన ఆవులు.

Excellent cows.

161. In common talking , the singular neuter form in 3 is often used

to qualify masculine and feminine nouns of either number. Thus-

ప్రియమయిన స్నేహితుడు. ( For ప్రియుడయిన స్నేహితుడు . )

A dear friend .

ప్రియమయిన స్నేహితులకు , ( For ప్రియులయిన స్నేహితులకు . )

To dear friends .

162. Instead of adding ow to the singular neuter of these words , final

ము may be changed into పు (para. 154.) Thus విచిత్రమయిన కథ or విచి

త్రపు కథ .
9
84 ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND

expression would not mean that horsetail 14 n

* ,, ) * ), but that horse's tail.

***ey those horses' tails, es X

Many adjectives not ending in a

altering the meaning ; as Xor

word 23 is the past relative partici

used as an affix, it means who (or v

$ 343 A3 +8) @ true word is literally a

ON ADJECTIV

133. Some Telugn adjectives may at

at or $ 288, 85 or నిన్న
355 సా .

136. Nome adjectives ending in , and 3

sight , taste , and smell, when prefixed t

insert as egy or Fed wez whi

w is sometimes inserted , as 20s a

JA 48 83K a man offair complexion

157 When an adjective (or a noun u

ix profixed to a noun commencing

» inserted.us der standing, EX

pines Pod & tile, S2 & house. "20 "

138 Nanserit adiectives are used as

fost transformed inte NOUNS , by tal

and then, having 85605 9ª,xed to the

adjective erection to formed the

the feminine noun

nvir Ade merrelleu thuri,

Xadded and thou are ther used as a

 OUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES. 67

possessed of the thing signified by the noun. Thus-

ధనముగల మనిషి a rich man ; దయలేని స్నేహితుడు

1.

crit Adjectives preceding Sanscrit Nouns .

.t adjective preceding a Sanscrit noun may drop its Telugu

and be compounded with the noun according to the rules

rammar. This, however, is not very common in con-

nus from the Sanscrit wicked is formed

t. — But instead of saying దుష్టుడయిన రాక్షసుడు , we may

రాక్షసుడు . In like manner , instead of శ్రేష్ఠమైన అశ్వము ,

Fat Saw.
66 ON NOUNS , POSTPOSITION , AND ADJECTIVES .
S

163 . When one of the abovementioned words is used in the predicate,

it may remain unaltered , or may take the affix ow with the pronomi-
nal affixes attached to it. In the masculine and feminine the former
is most common , and in the neuter the latter is most common .
Thus-

ఆయన శ్రేష్ఠుడు. ( శ్రేష్ఠుడయినవాడు not common .)

He is an excellent man.

ఆమె శ్రేష్ఠురాలు .
She is an excellent woman.

వారు శ్రేష్ఠులు.
They are excellent persons.

అది శ్రేష్ఠమయినది . ( Or శ్రేష్ఠము. )

That is an excellent thing. Lit. That is a thing which is an excellent
thing.

ఈ పుస్తకములు శ్రేష్ఠమయినవి .
These books are excellent.

164. The word aw is used in Telugu , where in English one noun is

put in APPOSITION to another. Thus-

మీ తాత అయిన రామయ్య.

Your grandfather Ramayya. Lit. Ramayya , who is your grandfather.

శివుని భార్య అయిన పార్వతి .

Parvati , the wife of Siva . Lit. Parvati , who is the wife of Siva .

165. In common talking , however , అయిన is sometimes omitted ; as నా

తమ్ముడు రామస్వామి instead of నా తమ్ముడయిన రామస్వామి, My brother

Ramasvami.

166 . It may be here mentioned that the words Xe and are often

placed after a noun , and give it the force of an adjective signifying

 ON NOUNS , POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES . 67

possessed or not possessed of the thing signified by the noun. Thus-

ధనము riches ; ధనముగల మనిషి a rich man ; దయలేని స్నేహితుడు

an unkind friend.

On Sanscrit Adjectives preceding Sanscrit Nouns .

167. A Sanscrit adjective preceding a Sanscrit noun may drop its Telugu

terminations, and be compounded with the noun according to the rules

of Sanscrit Grammar. This, however, is not very common in con-

versation. Thus from the Sanscrit wicked is formed

a wicked man. — But instead of saying , we may

also say దుష్ట రాక్షసుడు . In like manner, instead of శ్రేష్ఠమైన అశ్వము,

we may say శ్రేష్ఠాశ్వము.

58 ON NOUNS, POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES .

Sing . nom . Sing . gen. Pl. nom.

a leg. కాలి కాళ్లు . Para . 128. b .

పగలు daylight . పగటి

పగళ్లు .

చెల్లెలు a younger sister. చెల్లెలి చెల్లెళ్లు .

కోడలు a daughter- in - law . కోడలి కోడళ్లు.

The two last nouns also form their plurals in and o , e.g.,

చెల్లెండ్లు , చెల్లెండ్రు , కోడండ్లు , కోడండ్రు . The form in oడ్రు is the more

grammatical .

The noun ev a share makes the genitive singular F✪ or FD6.

135 . Rule IV. Irregular nouns ending in ex and form the GENITIVE

SINGULAR by changing these letters into o3. Thus-

Sing . nom . Sing . gen . Pl . nom .

ఇల్లు a house. ఇంటి ఇండ్లు . Para . 128. e .

ముల్లు a thorn . ముంటి

ముండ్లు or ముళ్లు.

కంటి
కన్ను an eye . కండ్లు or కళ్లు .

136 .
Rule V. Irregular nouns ending in ow or ows , change this termina-
tion into to form the GENITIVE SINGULAR . The vowel preceding

is always long. Thus-

Sing. nom . Sing. gen. Pl . nom .

నూతి నూతులు. Para. 128. f .

నూయి or నుయ్యి a well .

చేయి _ a hand చేతి చేతులు.

నేయి ghee . నేతి

 “ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES. 59

137. The following nouns are irregular : —

Sing. nom. Sing. gen. Pl . nom .

కావిడి a yoke . Para. 128. b.

కావిళ్లు .

చావిడి a porch . చావిటి చావిళ్లు . Do.

చోటు a place . చోటి చోట్లు . Para . 128. ఒ .

ಒಂಟಿ Para. 128. h.

ఒళ్లు . the body . ఒళ్లులు ,
Do.
ప్రొద్దు morning . ప్రొద్దుటి పొద్దులు,
మాపటి మాపులు . Do.
మాపు evening .

చేను a field . చేని చేలు Para . 128. g.

138. The following nouns ending in are declined as follows-

Sing. nom . Sing . gen . Pl . mom .

కొలను a tank . కొలని కొలనులు.

గూను a humped back . గూని గూనులు.

మాను wood . మాని మానులు .

మేను the body . మేని మేనులు.

చేను a field. చేని చేలు .

పేను a louse . పేలు.

మీను a fish . మీ మీలు .

139 .
The following nouns ending in శ్రు (gram . ఱ్ఱు ) form the genitive

by changing into , and the plural nominative by changing

intoor by adding ex, namely the neck, a ploughshare,

కొర్రు a spike, a sowing implement, elevated ground. Thus-

Sin . N. అర్రు. G. అర్తి . Pl. N. అర్లు or అర్రులు .

The terminations , and , which often occur in the names

of places , follow the above rule , e.g. , పాలపర్రు, Palaparru (a certain

village ), పాలపర్తి , and పామర్రు , Pamarru , పామర్తి.

60 ON NOUNS, POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES.

140. In a few instances different nouns have the same form in the plural.

Thus- is the plural of both a root, and ev a finger,

oor
పండ్లు is the plural of both o fruit, and ex a tooth , etc.

As an example of the declension of an irregular noun, 5 a river

is thus declined :-

Sing. N. 5 .. G. ఏటి. D. 5:38. 0. ఏటిని .

Pl. N. 5 . G. ఏళ్ల. D. ఏళ్లకు. 0. ఏళ్లను .

141 . Most of the irregular nouns , denoting inanimate things , form a

locative case by changing of their irregular genitive into > and adding

at pleasure. Thus -303 (genitive of a house) , locative case

ఇంట or ఇంటను in the house.

142 . Nouns using the objective case as a locative or ablative case

(Para. 126) occasionally drop final or . Nouns of the second declen-

sion use the plural objective case in this manner, and drop the final 5 .
Thus-

నేల పడినాడు . He fell on the ground.

నిద్ర లేచినాడు . He arose from sleep .

కొన్ని చోట్ల . In some places .

అన్ని విధముల or విధాలు . In all ways .

II. POSTPOSITIONS .

143 . In Telugu there are certain words, called postpositions, which are
affixed to nouns and pronouns , just as in English prepositions are pre-
fixed to nouns and pronouns .

Postpositions are usually affixed to the genitive case ; as-

by me, but the postposition Xow or గూర్చి about or concerning is

or
always affixed to the objective case ; as- oX X80 concerning
A
that matter . A few postpositions such as బైట , పైన , కింద , దగ్గిర , వెనుక
are sometimes affixed to a dative case .
 ON NOUNS, POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES . 61

A few of the principal postpositions are as follows :-

of. న in, on, with . చేత or చేతను by.

యొక్క

నుంచి from . сто or by.

లోను in , on , among వల్ల or వల్లను

అందు in, on, among. esno or vo with .

పైన or మీద upon.

కింద under . or for. near.

దగ్గిర or దగ్గర .

వలె like . నిమిత్తము for.

వద్ద (gram , యొద్ద) near.

144 . The postposition is often added to the genitive without

altering its meaning ; as-- తల్లి ప్రేమ or తల్లియొక్క ప్రేమ a mother's love ;
but whenever a word intervenes between the genitive and the word which
governs the genitive , then s is generally affixed : as-
S తల్లి యొక్క

అపరిమితమైన ప్రేమ the boundless love of a mother .

145. The postposition is only affixed to genitives ending in of

nouns denoting inanimate things (compare para. 126) ; as-2 a bank,

ఒడ్డున on the bank. When 3 is affixed to a noun of the second declension ,

the final letter is often dropped, and the preceding vowel , if short,

is lengthened ; as– కాగితమున or కాగితాన on paper ', మార్గమున or

మార్గాన, etc.

146 . When the postposition eo is affixed to a genitive, it is commonly

changed into ; but when affixed to a singular noun of the second

declension, final and eo are contracted into ∞ ; as- 8

యందు , పుస్తకములయందు , పుస్తకమందు . According to grammar when-

ever eo is affixed to a genitive ending in , it may be changed
.
into నందు ; as—
- చెట్టునందు , పుస్తకమునందు .

147. The irregular nouns instead of using the locative case mentioned
above (para. 141 ) may also use the ordinary form made by adding the

postposition to the genitive ; as- goes or go in the house ;

butwhen is used , contraction often takes place ; as - S

contracted ఇంట్లో ; నోటిలో contracted నోట్లో .

62 ON NOUNS , POSTPOSITIONS, AND ADJECTIVES .

148 . Subjoined is a list of the principal Telugu postpositions, as used

in common conversation. They are derived from various sources ;

many of them (e.g., 35, D2 ) are merely cases of nouns. In

the following list the most common meanings only are given ; other
idiomatic meanings can be easily learnt from observation. The post-

positions already given are not here repeated .

పట్టి on account of, because of– కంటె than—కోసము (gram . కోస

రము ) for— అర్ధము for—మూలము through— గుండా , ద్వారా through—

విషయము about—పట్ల about ప్రకారము according to చొప్పున at the

rate of, according to—Je in reference to— ( or ) in propor-

tion to—తరువాత after వెనుక ( or వెనక ) behind—దాకా , మట్టుకు ( gram.

మట్టునకు ) until , as long as , as far as— వంక towards– సమీపమున , కడ

( vulg . కాడ , ) దాపున, సరస ( or సరసను , ) చేరువ ( చెంత ) near— పట్టున at ,

close to—ముందర , ఎదుట in front of, before— వైపున , పక్కను , on the

side—ఇవతల ( or ఈవల ) on this side అవతల ( or ఆవల ) on the other

side—లోపల inside— బైట , వెలపల outside—నడుమ , మధ్య (gram . మధ్య

మున ) సందున between వెంబడి , వెంట with .

149. The genitive case of a postposition is often used as an adjective.

(Compare paras. 210 and 153.) Thus- so ow. That under

stone -or- The stone which is underneath . §§08 e . The land

Veloro the hill . ఆ గ్రంథములోని కథలు . The stories in that book. నాయం

దలి అనుగ్రహము . Their favour towards me . Compare the English

expressions-The above passage —An after thought- The under cut, etc.

III. ADJECTIVES .

150. Telugu adjectives are indeclinable, i.e. , they do not vary in gender,
number, or case ; as-పెద్ద sex
ఇల్లు a
a great house, పెద్ద ఇండ్లలో in great
houses.

151 . Telugu adjectives have no comparative and superlative forms. The

force of them is either expressed by such adverbs as a నిండా

very, Do
 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 63

much, etc. , or by the use of the ordinary forms preceded by certain post-

positions. Thus the comparative is expressed by using the affix šo ;

నాకంటె వాడు పెద్దవాడు he is older than I am . ఆ పుస్తకముకంటె ఈ పుస్త

Dw Dowd this book is better than that one.

The superlative may be expressed by using the affix with a word

signifying all ; వారందరిలో ఆయన మంచివాడు he is the best of them all.

152 . The force of the SUPERLATIVE degree is sometimes expressed by

repeating the adjective . A distributive meaning is also implied. Thus
ఈ దినము మంచిమంచి కూరలు వండినారు . To- day they cooked several very
excellent curries .

153 . In Telugu, as in English, a noun is often used as an adjective. But

when a noun is thus used in Telugu, it is always, except it be a noun of

the second declension , put in the genitive case. Thus-

a tank.....
చెరువు నీళ్లు tank water.
385 a river....... ..... ఏటి ఇసుక river sand .

ఇసుక sand ..... . ఇసుక నేల sandy soil.

154. Nouns of the second declension, when used as adjectives , affix

o or change into . The form with ow is always

used in common conversation , except in the case of such words as

denote something material (e.g. , 355 lead), which always change

into ). Thus-

Xa horse .......... .గుర్రపు సాల a horse- stable .

సీసము lead .... సీసపు గుండ్లు leaden bullets.

నిజము truth .... .నిజమయిన మాట a true word .

అందము beauty .. ....... beautiful women .

అందమయిన స్త్రీలు

Such an expression as might occur ; but ∞ 2

would then be used, not as an adjective, but as a genitive case ; hence the
64 ON NOUNS, POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES.

expression would not mean that horsetail (which would in Telugu be →

∞ ), but that horse's tail. So in the plural e Xave

తోకలు those horses ' tails , ఆ గుర్రపు తోకలు those horsetails.

Many adjectives not ending in affix eo at pleasure without

altering the meaning ; as- X or X 23 a pretty bird . The

word is the past relative participle of ~ to become ; when
used as an affix, it means who (or which) is, was , are, or were.
DB
నిజమైన Low a true word is literally a word which is true.

ON ADJECTIVES .

155. Some Telugu adjectives may at pleasure add 3 or 3 ; as

పొడుగు or పొడుగాటి, సన్న or సన్నపాటి.

156. Some adjectives ending in , and denoting qualities in reference to

sight, taste, and smell, when prefixed to a noun or pronoun , sometimes

insert ; as we or we white cloth . Instead of 2 , the letter

¿3 is sometimes inserted ; as 3 222 a man of dark complexion ,

ఎర్రటి మనిషి a man of fair complexion .

157. When an adjective (or a noun used as an adjective) ending in

is prefixed to a noun commencing with a vowel , the consonant 5

is inserted ; as Dev standing,
అద్దము a mirror, devez
నిలువుటద్దము a pier
glass . 2055 a tile, a house, sex a tiled house.

158 . Sanscrit adjectives are used as adjectives in Telugu , after being

first transformed into NOUNS, by taking the Telugu noun terminations ,

and then having o affixed to them . Thus from the crude Sanscrit

adjective excellent is formed the Telugu noun శ్రేష్ఠుడు an excellent

man, the feminine noun శ్రేష్ఠురాలు an excellent woman , and the neuter

noun శ్రేష్ఠము an excellent thing. To these words the affix o

is added, and they are then used as ADJECTIVES . Thus-

 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES . 65

శ్రేష్ఠుడయిన ఋషి .
An excellent Rishi . Lit. A Rishi , who is an excellent man .

శ్రేష్ఠురాలయిన సరస్వతి .
The excellent Sarasvati . Lit. Sarasvati , who is an excellent woman .

శ్రేష్ఠమయిన ఆవు.
An excellent cow. Lit. A cow , which is an excellent thing.

శ్రేష్ఠులయిన స్నేహితులకు ,
To excellent friends . Lit. To friends , who are excellent persons.

శ్రేష్ఠురాళ్లయిన స్త్రీలు . ( Gr . శ్రేష్ఠురాండ్రయిన. )

Excellent women. Lit. Women , who are excellent women .

159. When these adjectives qualify a feminine noun in the plural , they

often take the masculine form ; as శ్రేష్ఠులయిన స్త్రీలు.

160. When these adjectives qualify a neuter noun in the plural, they
may take either the singular or the plural form. The singular form is
most common . Thus-

శ్రేష్ఠములయిన ఆవులు or శ్రేష్ఠమయిన ఆవులు.

Excellent cows .

161 . In common talking, the singular neuter form in 3 is often used

to qualify masculine and feminine nouns of either number. Thus-

ప్రియమయిన స్నేహితుడు. ( For ప్రియుడయిన స్నేహితుడు . )

A dear friend.

ప్రియమయిన స్నేహితులకు , ( For ప్రియులయిన స్నేహితులకు . )

To dear friends.

162 . Instead of adding ow to the singular neuter of these words , final

ము may be changed into పు (para. 154.) Thus విచిత్రమయిన కథ or విచి

త్రపు కథ .
9
66 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES .

163.
When one of the abovementioned words is used in the predicate,
it may remain unaltered , or may take the affix ow with the pronomi-
nal affixes attached to it . In the masculine and feminine the former
is most common , and in the neuter the latter is most common.
Thus-

ఆయన శ్రేష్ఠుడు. ( శ్రేష్ఠుడయినవాడు not common.)

He is an excellent man .

ఆమె శ్రేష్ఠురాలు .
She is an excellent woman.

వారు శ్రేష్ఠులు.
They are excellent persons.

అది శ్రేష్ఠమయినది . ( Or శ్రేష్ఠము. )

That is an excellent thing. Lit. That is a thing which is an excellent
thing.

ఈ పుస్తకములు శ్రేష్ఠమయినవి .
These books are excellent .

164. The word 3 is used in Telugu , where in English one noun is

put in APPOSITION to another. Thus-

మీ తాత అయిన రామయ్య .

Your grandfather Ramayya . Lit. Ramayya , who is your grandfather.

శివుని భార్య అయిన పార్వతి .

Parvati , the wife of Siva . Lit. Parvati , who is the wife of Siva .

165. In common talking, however, ow is sometimes omitted ; as

తమ్మడు రామస్వామి instead of నా తమ్ముడయిన రామస్వామి . My brother

Ramasvami.

166 . It may be here mentioned that the words Xe and are often

placed after a noun , and give it the force of an adjective signifying

 ON NOUNS , POSTPOSITIONS , AND ADJECTIVES. 67

possessed or not possessed of the thing signified by the noun . Thus--

ధనము riches ; ధనముగల మనిషి a rich man ; దయలేని స్నేహితుడు

an unkind friend.

On Sanscrit Adjectives preceding Sanscrit Nouns .

167. A Sanscrit adjective preceding a Sanscrit noun may drop its Telugu

terminations, and be compounded with the noun according to the rules

of Sanscrit Grammar. This, however, is not very common in con-

versation . Thus from the Sanscrit wicked is formed

a wicked man .— But instead of saying a σ , we may

also say దుష్ట రాక్షసుడు . In like manner, instead of శ్రేష్ఠమైన అశ్వము,

we may say శ్రేష్ఠాశ్వము.

i.
68 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC.

CHAPTER VI .

ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ADVERBS , CONJUNCTIONS ,

INTERJECTIONS , AND NUMERALS.

I. PRONOUNS .

168. Telugu pronouns

are subdivided as follows :-(1) personal and
-
demonstrative pronouns (2) the reflexive pronoun- (3) interrogative
-
pronouns (4) indefinite pronouns (5) demonstrative adjective and
interrogative adjective pronouns (6) possessive adjective pronouns-
(7) pronouns referring to number- ( 8) distributive pronouns .

The manner in which relative pronouns are expressed in Telugu

will be explained in a future chapter.

The Telugu pronouns are declined upon the same general principles
as the nouns, and may like them affix postpositions .

(1 ) Personal and Demonstrative Pronouns .

169 . I, the pronoun of the first person, has two forms in the plural,

namely , which excludes , and 5 , which includes the persons

addressed . Thus-some Europeans speaking to some Hindoos would
say-We (2 ) are Europeans ; but- We ( 2 ) are men. Hence

in prayer only can be used .

is declined as follows :-

Singular. 1st Plural. 2nd Plural.

N. నేను I. మేము మనము We.

G. నా of me. 20 మన of us .

D. నాకు to me . 20050 మనకు to us .

0.352 me.
నన్ను మమ్ము or మమ్మును మనను or మనలను us .

170.
Instead of మము and మిమ్ము the forms మమ్ములను and మిమ్మలను
are sometimes used. (Paras. 169 , 171.)
 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS, ETC. 69

171 . Thou, the pronoun of the second person, is declined as follows :-

Singular. Plural.

N. నీవు Thou. 200 Ye, or you.

G. నీ of thee. Doo of ye, or you .

D. నీకు to thee. D0030 to ye, or you.

0. నిన్ను thee. ye, or you .

మిమ్ము , or మిమ్మును

It must be observed that and take and in the

dative and the objective case, which is contrary to the general rule.
(Paras. 106 , 107).

172. When addressing a person of low rank, or a child, the singular

is used . When addressing a person of some respectability (e.g., a

Munshi) the plural ∞ (like you in English) is always used, followed

by a verb in the plural. When addressing God in prayer, is

always used.

173. The pronouns of the third person are the demonstrative pronouns
that man, he ; that woman, she, it, and this man, he;

this woman, she, it.

174. These pronouns have the following peculiarity : -In the singular the
word used in the masculine ( namely , or ) is distinct from the
word used in the feminine and neuter, which are both represented by

the same word (namely ~ , or 8). In the plural the masculine and

feminine are both represented by the same word ( namely ∞∞, or DX),
and the neuter uses a distinct word (namely D , or 2). This peculi-

arity must be specially noticed , as it also pervades the verbs.

and are declined as follows :-

SINGULAR .
Masculine. Feminine and Neuter.
N. That man , or he. ~ That woman , she ; or that thing, it.

G. వాని of him . దాని of her, or it.

D. వానికి to him. దానికి to her, or it,

() . వాని , or వాణ్ని him . దాని , or దాన్ని her, or it .

70 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS, ETC.

PLURAL .

Masculine and Feminine . Neuter.

N. వారు , or వాండ్లు Those men , or women , they. అవి Those things, they.

G. వారి , - of them . వాటి of them.

D. వారికి - వాండ్లకు to them . వాటికి to them .

them . వాటిని them.

0. వారిని , — వాండ్లను

SINGULAR.

Masculine. Feminine and Neuter.

N. వీడు This man , or he , ఇది This woman , she ; or this thing , it .

G. వీని of him . దీని of her, or it.

D. వీనికి to him. దీనికి to her, or it .

bim. దీని , or దీన్ని her, or it .

0. వీని, or వీణ్ని

PLURAL.

Masculine and Feminine. Neuter.

N. వీరు , or వీండ్లు These men or women , they. ఇవి These things, they.

G. వీరి , - of them. వీటి of them .

to them. వీటికి to them .

D. వీరికి , — వీండ్లకు
them . వీటిని them .
0. వీరిని,— వీండ్లను

When the postposition is affixed to and 8 , the words

దానిలో and దీనిలో are sometimes in the colloquial pronounced దాంట్లో

and దీంట్లో . In the plural వాండ్లు and వీండ్లు are often pronounced వాళ్లు

and వీళ్లు .

175. In addition to and the following masculine pronouns of

the third person are also used , అతడు (or అతను ) , ఆయన thuti man , the ,
 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC. 71

ఇతడు (or ఇతను ) , ఈయన this man , he . These words which have no

plural, are declined as follows : -

N. అతడు ( or అతను . ) ఆయన He.

G. అతని ఆయన of him .

D. అతనికి ఆయనకు to him .

). అతని , or అతణ్ని ఆయనను him .

176. In addition to 8 and 8 (in their feminine signification) the

words ఆబిడె , ఆమె , that woman , she , and ఈబిడె, ఈమె , this woman ,

she, are frequently used . and are commonly pronounced

and . These words have no plural, and are declined as

follows :-

N. ఆబిడె (or ఆవిడ . ) ఆమె She.

G. ఆబిడె ఆమె of her .

D. ఆబిడెకు ఆమెకు to her.

0. ఆబిడెను ఆమెను her.

177. The words వాడు, వీడు , అది , ఇది are used of a person of very low

rank ; అతడు, ఇతడు, ఆబిడె , ఈ బిడె are used of persons of respectability ;

and ఆయన , ఈయన, ఆమె, ఈమె are used to mark respect. ఆయన

is sometimes followed by a verb in the plural.

When speaking of a respectable child, is used in the

masculine , and (that child) in the feminine.

178. are used in reference to persons

In the plural వాండ్లు and వీండ్లు

of low rank only, and ≈ and 5 in reference to respectable persons .

As a mark of great respect and S , followed by a verb in the

plural, are sometimes used in reference to a single individual.

72 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC.

179. When speaking of an English gentleman and lady, the words

and are affixed to their respective names, e.g. ,

మార్టిన్ దొరగారు Mr. Martin , మార్టిన్ దొరసానిగారు Mrs. Martin .

When speaking of a respectable native, the word is added to the

name ; as― Mr. Ramayya . The word is also attached

as a mark of respect to such words as తల్లి

2,, 50¿
తండ్రి , Kudå , etc. The

affixes దొరగారు , దొరసానిగారు and గారు are always followed by a

verb in the plural .

(2) The Reflexive Pronoun .

180. The reflexive pronoun self is thus declined : -

Singular. Plural.

N. తాను తమరు, or తాము .

G. తన తమ , or తమరి .

D. తనకు తమకు , or తమరికి .

). తనను, or తన్ను తమ్ము , తమును , or తమరిని ,

181 . The plural is often used instead of 2 as a term of great

respect . Thus― WHITɣK in accordance with your honor's

permission . When thus used the forms తమరి , తమరికి and తమరిని are

generally employed instead of తమ , తమకు and తము.

182. The reflexive pronoun (except when used in the plural num-

ber instead of ) can only be used in reference to the subject of a

principal verb in the third person ; and whenever such a reference is
required to be made, should always be used .

On Emphatic Pronouns .

183 . The force of the emphatic expressions - I myself, you yourself, etc. ,
may be expressed in Telugu by emphatic ; as , I myself. Such
 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC. 73

English expressions as-Of myself, etc. , implying spontaneous action,

are expressed in Telugu by prefixing the dative case, or the genitive with
అంతట , to the emphatic form of the pronoun ; as తనకు తానే వచ్చి

నాడు— or— తనంతట తానే వచ్చినాడు He came of himself . ఆ ఆవు

దానికి అదే వచ్చినది or తనకు తానే వచ్చినది or దానంతట అదే వచ్చి

నది . That cow came of itself . The same meaning is also sometimes

expressed by the use of అయి , as తనకు తానయి వచ్చినాడు . He came of

himself. Such an expression as-As for myself— is expressed in Telugu

by adding అయితే ; as నేనయితే As for myself .

(3 ) Interrogative Pronouns .

184. The Interrogative pronoun J who ? which man ? and 58 which

woman ? or which thing ? is thus declined :-·-

SINGULAR .

Masculine. Feminine and Neuter.

N. ఎవడు Which man ? or who ? ఏది Which woman ? or which thing ?

G. ఎవని of whom ? దేని of which ?

D. ఎవనికి to whom ? దేనికి to which?

౦. ఎవని or ఎవణ్ని whom ? దేని or దేన్ని which ?

PLURAL .

Masculine and Feminine. Neuter.

N. ఎవరు Which men ? or women ? who ? ఏవి Which things ?

G. ఎవరి of whom ? వేటి of which?

D. ఎవరికి to whom ? వేటికి to which?

0. ఎవరిని whom ? వేటిని which ?

10
72 ON PRONOUNS, COMPOSITE NOUNS, ETC.

179. When speaking of an English gentleman and lady, the words

దొరగారు and దొరసానిగారు are affixed to their respective names , e.g. ,

285
మార్టిన్ 587∞ Mr. Martin, 85 + Mrs. Martin .

When speaking of a respectable native, the word is added to the

name ; as― Mr. Ramayya . The word is also attached

9 ,, 52,
as a mark of respect to such words as తల్లి då ,
తండ్రి , మునిషీ , etc. The

affixes దొరగారు , దొరసానిగారు and గారు are always followed by a

verb in the plural.

(2) The Reflexive Pronoun .

180 . The reflexive pronoun self is thus declined :-

Singular. Plural .

N. తాను తమరు, or తాము .

G. తన తమ , or తమరి .

D. తనకు తమకు , or తమరికి .

౦. తనను, or తన్ను తమ్ము , తమును , or తమరిని

181 . The plural is often used instead of as a term of great

respect . Thus― WHITOK in accordance with your honor's

permission . When thus used the forms తమరి , తమరికి and తమరిని are

generally employed instead of తమ , తమకు and తము.

182. The reflexive pronoun (except when used in the plural num-

ber instead of ∞∞) can only be used in reference to the subject of a

principal verb in the third person ; and whenever such a reference is

required to be made, should always be used .

On Emphatic Pronouns.

183. The force of the emphatic expressions- I myself, you yourself, etc. ,

may be expressed in Telugu by emphatic ; as , I myself. Such

 ON PRONOUNS, COMPOSITE NOUNS , ETC. 73

English expressions as-Of myself, etc. , implying spontaneous action ,

are expressed in Telugu by prefixing the dative case, or the genitive with

అంతట, to the emphatic form of the pronoun ; as తనకు తానే వచ్చి

నాడు— or— తనంతట తానే వచ్చినాడు He came of himself. ఆ ఆవు

దానికి అదే వచ్చినది or తనకు తానే వచ్చినది. or దానంతట అదే వచ్చి

నది . That cow came of itself . The same meaning is also sometimes

expressed by the use of అయి , as తనకు తానయి వచ్చినాడు He came of

himself. Such an expression as - As for myself— is expressed in Telugu

by adding అయితే; as నేనయితే As for myself .

(3 ) Interrogative Pronouns .

184. The Interrogative pronoun J who ? which man ! and 58 which

woman ? or which thing ? is thus declined :-

SINGULAR .

Masculine. Feminine and Neuter.

N. ఎవడు Which man ? or who ? ఏది Which woman ? or which thing ?

G. ఎవని of whom ? దేని of which ?

D. ఎవనికి to whom ? to which ?

O. ఎవని or ఎవణ్ని whom ? 01 దేన్ని

దేని or which ?

PLURAL .

Masculine and Feminine. Neuter.

N. ఎవరు Which men ? or women ? who ? ఏవి Which things ?

G. ఎవరి of whom ? వేటి of which?

D. ఎవరికీ to whom ? వేటికి to which?

0. ఎవరిని whom ? వేటిని which ? }

10
74 ON PRONOUNS, COMPOSITE NOUNS , ETC.

185.
In the singular the forms ఎవతే (or ఎవర్తె) , dat . ఎవ తేకు , obj.
Jare sometimes used in reference to a female of low rank ;

and the plural J , followed by a verb in the plural , is often used

in reference to a single individual , male or female . Instead of 38

the form is sometimes used in the Cuddapah District.

186 . All pronouns ending in sometimes take & in the genitive instead

of ని; as— వాడు , వాడికి , ఎవడికి , etc. The form of the objective in -ణ్ని
(e.g., ) is most common in the Northern Circars .

187. The pronoun 5 what? uses a genitive 523, and a dative

33. This word (like what in English) may stand in the place of

a NOUN ; as—What ( ∞∞ ) do you want ? Or in the place of an ADJECTIVE ;

as-What books (52 ) do you want?

(4) Indefinite Pronouns .

188 . Indefinite pronouns are formed by adding ow to the various

interrogative pronouns . The addition of the conjunction wor

gives the same force when the verb is in the negative.

ఈ పండ్లలో ఏదైనా తీసుకో Take any of these fruits.

అక్కడ ఎవరైనా ఉన్నారా Is there any one there ?

ఎవరును లేరు There is no one.

The forms in eo may also be used as adjectives as-

ఏదైన 25
ఒక పుస్తకము తీసుకరా Bring any book.

(5) Demonstrative Adjective and Interrogative

Adjective Pronouns.

189. There are two demonstrative adjective pronouns, namely that,

or those, and this, or these. There is one interrogative adjective

 ON PRONOUNS , COMPOSITE . NOUNS , ETC. 75

pronoun, namely - which ? All these adjective pronouns are inde-

clinable. Thus- 5 522 which man ? 5 205 in which house ?

goes in those houses. we upon this table.

(6) Possessive Adjective Pronouns.

190. There are no distinct possessive adjective pronouns in Telugu , but

their place is supplied by the genitive cases of the preceding pronouns,

e.g. , నా of me , i. e ., my ; నీ thy ; మా our ; మీ your ; వాని , or అతని,

or ఆయన Īis ; దాని , or ఆమె her ; etc. Thus– నా తమ్ముడు my brother ;

మీ కలము your pen ; ఆయన పుస్తకములు his books .

(7) Pronouns referring to Number.

191. The following pronouns, which refer to number, have no singular : -

Masculine and Feminine. Neuter.

Jo How many (persons) ? How many (things) ? Jo How much.

go So many (persons) . So many (things). 20 So much .

ox All (persons) . All (things). So So much, all .

So Few (persons) . Few (things) . So A little.

All these pronouns are declined alike. eo is declined as an

example-

Masculine and Feminine. Neuter.

N. అందరు అన్ని
G. అందరి
అన్నిటి
D. అందరికి అన్ని టికి

0. అందరిని అన్ని టిని

192. Instead of the above masculine and feminine forms the words Jo

మంది , ఇంత మంది , అంత మంది , కొంత మంది may be used . The word
308 means persons.
76 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC.

(8) Distributive Pronouns .

ON THE TRANSLATION OF each, every.

193. . The word ఒక్కొక్క , the reduplication of ఒక one , is equivalent to

the word each , when used as an adjective ; and the words ఒక్కొక్కడు,

ఒక్కొక్క తె , ఒక్కొక్కటి ( para . 231 ) are equivalent to each man , each

woman, each thing. The Sanskrit word is also used in the sense of

each. The meaning of each or every is also often expressed by the

reduplication of the noun. Thus-

ఒక్కొక్క మొగవానికి ( or ఒక్కొక్కనికి or ప్రతివానికి or మొగవాడు

-
ఒకటింటికి ) (para. 238 ) బేడ చొప్పున ఇవ్వ వచ్చును . Or— బేడ బేడ.
You may give to each man at the rate of two annas. Or-per man.

ఒక్కొక్క ఆడమనిషికి ( or ఒక్కొక్క తెకు or ప్రతిదానికి or ఆడమనిషి

ఒకటింటికి ) పావలా చొప్పున ఇచ్చినాను . Or- పావలా పావలా ,

I gave at the rate of four annas to each woman. Or-per woman .

ఆయన ముద్ద ముద్దకు నీళ్లు తాగుతాడు. Or— ప్రతిముద్దకు .

He drinks water at every mouthful.

ఊరూరు తిరిగినాడు . Or ప్రతిఊరు.

He wandered over every village. Or-village after village.

ఇల్లిల్లు చూచినాను. Or - ప్రతి ఇల్లు .

I saw every house .

ఆ చిన్న వాణ్ని ఇంటింటా వెతికినారు . Or—ప్రతి ఇంట్లో ( para . 141) .

They sought for the boy in every house.

రాతిరాతికి మ్రొక్కి నాడు. Or— ప్రతిరాతికి .

He worshipped every stone . Or-stone after stone.

194. NOTE . When reduplication is used, and the first noun is put in
the nominative with 8 or attached to it , it denotes exchange . Thus―

రాయికి రాయి ఇస్తాను. I will give stone for stone.

ఇల్లుకు ఇల్లు ఇచ్చినాడు. He - gave house for house.

 ON PRONOUNS, COMPOSITE NOUNS, ETC. 77

195. NOTE . - When reduplication takes place, and the last noun takes

adverbial గా, it denotes continuity of action ; as క్రమక్రమముగా by

degrees ; బొట్టు బొట్టుగా drop by drop .

196 . Each followed by his own, her own, its own, or their own , is expressed
by J5 or 5, followed by ore. Thus-

ఎవరి పని వారు చూచుకోవలసినది .

Each must attend to his own work.

ఏ నెల జీతము ఆ నెల ఇచ్చినాను .

I paid each month's wages in its own month .

197. Such sentences as-Each of the two has a different colour- Each of
the four must do different work—are expressed by the reduplication of the
numeral . Thus-

రెంటికి రెండు రంగులు ఉన్నవి . నలుగురు నాలుగు పనులు చేసుకోవలసినది .

ON THE TRANSLATION OF apiece.

198. The word apiece, which refers to two people only, is expressed in

Telugu by చెరి . Thus—

వారికి చెరినాలుగు రూపాయిలు ఇయ్యి .

Give them four rupees apiece.

ON THE TRANSLATION OF several, respective, various, etc.

199. The words several , respective, various , etc. , are rendered in Telugu by
the reduplication of pronouns . Thus—

ఏ యే ఊళ్లలో తిరిగినాడు ?

In what various villages did he wander ?

' ఆయా ఊళ్లలో తిరిగినాడు .

He wandered about in various villages. ( Or- sundry) .

వారి వారి ఇండ్లు అమ్ముకొన్నారు .

They sold their respective houses . (Or- several) .

78 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC.

ON THE TRANSLATION OF another .

200. The word one, followed by another, is expressed in Telugu by using
ఒక , ఒకడు , ఒక తె , or ఒకటి in each member of the sentence . This form
is often used in Telugu where in English the word different or distinct is
used. Thus-

ఇది ఒక కథ, అది ఒక కథ.

This is one story, and that is another, i.c., this is quite a different story
from that .

వారు ఒకరు, మేము ఒకరము .

They are one , and we are another, i.c., they are quite distinct from us .

ఒకణ్ని పిలిస్తే , ఒకడు వస్తాడు.

If I call one man , another comes .

ఒకటి కావలసి ఉంటే, ఒకటి తెస్తావు .

If I want one thing , you bring another .

ఒకరిని ఒకరము ఎప్పుడున్ను చూడ లేదు.

We have never seen one another.

ఒకప్పుడు వింటాడు, ఒకప్పుడు వినడు.

One time he listens, and another time he does not.

201. The word another, in the sense of an additional one, is expressed in

Telugu by the words ఇంకొక , ఇంకొకడు , ఇంకొకతె , ఇంకొకటి . Thus—

మూడు రూపాయిలు చాలవు . ఇంకొకటి దయచేయండి .

Three rupees are not enough. Please give another one.

II . COMPOSITE NOUNS .

202. By aflixing వాడు , వారు, వాండ్లు , ది (or అది) , and వీ (for అవి )

to adjectives, and the genitive cases of nouns (and-as will be hereafter

shown- to some other parts of speech ) a class of words are formed, to
which we shall give the distinctive name composite nouns.

Thus for instance, when is attached as an affix to the adjective.

little, the composite noun is formed, which is masculine ,

 ON PRONOUNS, COMPOSITE NOUNS , ETC. 79

and means a boy. When or is affixed to the compo

site noun (or ) is formed, which is masculine and

feminine , and means children. When (for 8) is affixed to the

adjective , the composite noun is formed, which , if feminine,

means a girl, and, if neuter, a little one (e.g. , a little box) . When

(for ) is affixed to the adjective , the composite noun

is formed, which is neuter, and means little ones (e.g. , little boxes) .

In the same manner from the word oès (the genitive singular of

Joes cooking) is formed the composite noun Lo a cook ; from

(the genitive plural of bread) is formed

a baker ; from work is formed work-people.

When the words J , J , J , & ( for ~8 ) and 2 ( for ~ )

are thus used, they are called pronominal affixes.

203. Nouns of the 2nd declension, all of which end in , change

into or add ow , before taking the pronominal affixes. The

latter is the more common form , except in the case of such words as

express something material (e.g. , 555 lead ) which always change

ము into పు. Thus—– గుర్రపువాండ్లు grooms, సీసపుది a leaden one, అంద

మయినవారు beautiful people , నిజమయినది a true one . (See para. 154. )

204. It has already been stated (see para. 166) that the words Xe and

are often placed after a noun , and give it the force of an adjective ; as—

Xe
ప్రేమగ ల a loving friend. After Xe or లేని we may add the

pronominal affixes ; as—w ‡ a wise man , బుద్ధిలేనివాడు

wḍɔɔ » a fool,
కారముగలవి things hot to the taste .

205. Composite nouns ending in & form the vocative by changing & into

దానా ; as– గొల్లది . voc . గొల్లదానా. In the plural వారు is changed into

వారలారా to form the vocative ; as గొల్లవారు, 2000. గొల్లవారలారా .

80 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC.,

The subjoined noun is declined as an example-

SINGULAR .
Masculine. Feminine .

N. గొల్లవాడు A man of the గొల్లది A woman of the

( herdsman's caste. (herdsman's caste .

G. గొల్లవాని గొల్లదాని

D. గొల్ల వానికి గొల్లదానికి

0. గొల్లవాని, or గొల్లవాణ్ని గొల్లదాని , or గొల్లదాన్ని

V. గొల్లవాడా గొల్లదానా

PLURAL.

Masculine and Feminine.

N. గొల్లవారు or గొల్లవాండ్లు People of the

[herdsman's caste .

G. గొల్లవారి - గొల్లవాండ్ల
-
D. గొల్ల వారికి - గొల్లవాండ్లకు
―
0. గొల్ల వారిని - గొల్లవాండ్లను

V. గొల్లవారలారా - గొల్లవాండ్లారా

In the singular masculine is sometimes changed into & ; as-

గొల్లవాడి, గొల్లవాడికి , etc.

206. Instead of and (fem .) the words and are

sometimes affixed to show more respect. Thus Pariahs constantly say-

గొల్లాయన (contracted from గొల్ల ఆయన) instead of గొల్లవాడు .

207 . Instead of the pronominal affixes the word is also sometimes.

used ; but this is most commonly used in reference to females. Thus

instead of the form is often used .

Constant reference will be made throughout the remainder of this

book to composite nouns and pronominal affixes . It is therefore necessary
that the student should carefully remember the exact meaning of these
particular terms , as here explained .
 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS, ETC. 81

III . ADVERBS .

208. Many Telugu adverbs are formed by affixing to adjectives or

nouns ; as—సుఖము happiness , సుఖముగా happily .

209. In Telugu many words which are usually regarded as ADVERBS,

and also some POSTPOSITIONS, admit of being partially declined . For
example-
అక్కడ there , అక్కడి of that place , అక్కడికి , అక్కడినుంచి , etc. In the

same manner are declined where ? and here.

In the
అప్పుడు then , అప్పటి of that time, అప్పటికి, అప్పటినుంచి , etc.

same manner are declined ఎప్పుడు when ! and ఇప్పుడు now .

అందు there (obsolete ), అందుకు thereto, అందువల్ల , or అందు చేత thereby ,

అందులో therein , etc. In the same manner are declined ఎందు

where ? (obsolete) , and go here (obsolete) .

210. The words the day before yesterday , 25 yesterday , Si

to- day, రేపు to -morrow, ఎల్లుండి the day after to- morrow, are declined
as follows :--

మొన్న , మొన్నటి మొన్నటికి మొన్నటినుంచి, etc.

నిన్న , నిన్నటి , నిన్న టికీ , నిన్నటినుంచి , etc.

నేడు , నేటి, నేటికి , నేటినుంచి , etc.

రేపు, రేపటి , రేపటికి, రేపటినుంచి, etc.

ఎల్లుండి , ఎల్లుండి , ఎల్లుండికి, ఎల్లుండి నుంచి , etc.

211. The following are examples of the declension of POSTPOSITIONS :—

విూద above, మీది of above , or upper , మీదికి to up, or upwards , etc.

కింద beneath , కింది , కిందికి , etc.

ముందు in front, ముందటి , ముందటికి , etc.

వెనుక behind, వెనుకటి, వెనుకటికి , or వెనుకకు , etc.

లో in, లోని , లోనికి or లోకి, etc.

దగ్గర near , దగ్గిరి , దగ్గిరికి , or దగ్గరకు , etc.

11
82 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS, ETC.

212. Many of these words may also take pronominal affixes ; as— & X

those (i.e. , the people ) of that place, ♫ the people of this placé, ·

that which is above , woe38 that which is in front, etc.

IV. CONJUNCTIONS .

213. In Telugu there are few CONJUNCTIONS, and these are often
omitted .

214 The English conjunctions either ... or are expressed in Telugu by

affixing to the words thus connected the particles or ow . Thus ,

రేపుగాని ఎల్లుండిగాని . రేపు అయినా ఎల్లుండి అయినా . Either to-

morrow or the day after to-morrow .

215. The force of the English words whether . . . or is also sometimes.

expressed in Telugu by the word 2 ; as బ్రాహ్మణులేమి, శూద్రు లేమి ,

మాలవాండ్లేమి , అందరు చేస్తారు . All do it, whether Brahmans, or

Sudras, or Pariahs.

216. The word w , when affixed to a single word, has the force of

the English word even ; as - 25 tot av GONJ . Even one rupee .

217 . To express the English conjunctions both and , in Telugu the

following affixes are attached to the words thus connected , namely—

(1 ) న్ని is added to all words ending in O; as— ఆ మనిషిన్ని ఈ మని

పిన్ని (nom. case) . ఆ మనిషినిన్ని ఈ మనిషినిన్ని (obj . case ). That man

and this man .

( 2) న్ను is added to all words ending in o; as– మీరున్ను మీ తము

డున్ను, You and your brother . మిమునున్ను ఆయననున్ను, You and him .

(3) A is added to all nominative cases ending in , ~, or

or ,
and to the postposition యొక్క ; as—మీరున్ను ఆయనయున్ను, You and he.
 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC. 83

(4) నున్ను is added to all other words, as— మాలోనున్ను మీలో

, Amongst us and you.

Sometimes instead of these affixes the final vowel is merely lengthen-

ed ; as—~ 5, He and I. Not infrequently the conjunction is

entirely omitted ; as- 3 , He and I.

218. The above affixes , when affixed to a single word, often have the

force of the English word also or too ; as- , You also or you too.

219. The above affixes and also affix o are often added to INTER-

ROGATIVES, and give them an indefinite signification, answering to the use

of the word any in English , i.e. , anybody, anything, etc. The former

affixes are only used in a negative sentence, and the latter affix is only

used in a positive sentence, and generally in a sentence denoting a

question . Thus — Have you ever ( Jap∞ ) seen Madras ? I have not

ever ( ఎప్పుడున్ను , ఎప్పుడూ ) seen a tiger. So in like manner ఎవరయినా ,

ఎవరున్ను (or ఎవరూ ); ఎక్కడయినా , ఎక్కడనున్ను ( or ఎక్కడా ) .

On the words కాక and కాకుండా .

220. The word is the negative verbal participle of e , and

So is its adverbial form . The regular usage of these words is

illustrated in the following example :-

ఆ ఉద్యోగము అతనికి కాక , మరియొకనికి అయినది . ( Or కాకుండా .)

That situation not having become to him, has become to some one else .

i.e., He has not got that situation, but some one else has got it .

221 . These words are also used in the sense of besides , i.e., in addition to.
Thus-

నేను తెలుగు మాత్రమే కాకుండా , అరవము కూడా నేర్చుకొంటున్నాను

( Or కాక .)

Besides Telugu , I am also learning Tamil.

84 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS, ETC.

222. The word sometimes also signifies except, where is more

commonly used . Thus-

నాకు తెలుగు కాక , ( తప్ప) మరియొక భాష తెలియదు .

I do not know any other language, except Telugu .

On the word కాని .

223. The word కాని (or గాని ) is the negative relative participle of అవుట,
and hence in its primary signification it means—who (or which) is not or
was not. Thus-

వైద్యుడు కాని మనిషికి ఈ రోగము తెలియదు .

This disease cannot be understood by any man who is not a physician.

224. In many instances , however , the word కాని (or గాని ) may be trans-

lated into English by the word but. Thus-

సెలవు మీకు ఇస్తాను గాని అతనికి ఇవ్వను .

I will give leave to you, but I will not give it to him.

225. In Telugu the first verb in the affirmative is generally omitted . It is

understood, but not expressed . In English the second verb in the negative
is generally omitted . Thus—

మీకే కాని అతనికి సెలవు ఇవ్వను .

I will give leave to you , but not to him . Lit. To you , but to him leave
I will not give.

ఆయన చదివినది తెలుగే కాని అరవము కాదు .

What he studied was Telugu , but not Tamil .

ఇది ఆయనవల్లనే కాని మరియొకనివల్ల కాదు .

This can be done by him, but by no one else.

 ON PRONOUNS, COMPOSITE NOUNS, ETC. 85

కత్తే కాని వేరే ఆయుధము లేదు .

There was no weapon, but a knife .

అతడు అడ్డుకోబట్టి కాని లేకపోతే , ఆ యెద్దు నన్ను చంపేదే .

Because he came in between (it did not do so) , but otherwise , that ox
would have killed me.

226. The word (or ) is also used to express the English conjunc-
tions either-or, as explained on a former page. (Para . 214.)

227 . NOTE . (1 ) There is also another word , which is the contraction

of and or gas (the imperative of a ), and which there-

fore literally means-Give it to become. It is sometimes used as a
threat, sometimes as giving consent, and resembles such English
expressions as - Never mind. All right. Let be. Let it be done. Go on
with it, we will see. Thus-

కానీ, మీ నాయనతో చెప్పుతాను , చూడు !

All right, I will tell your father. Look out !

228.
NOTE . (2 ) In a similar manner the imperative or og is affixed to
the infinitive . This expression literally means-Give it to go . It

is used to express consent, or to introduce a fresh subject. It resembles

such English expressions as-Very well-Let that pass , never mind let
it be so. Thus-

పోనీ , రేపు రా. Very well, come to- morrow.

NOTE . (3 ) The word (inperative of 3 ) is frequently added

to and to indicate that the subject of conversation is closed.

As- , 3. That's enough . S, 3. Let it pass . Have done with it .

V. INTERJECTIONS .

229 . In Telugu , nouns are sometimes used as interjections ; as-tãão

alas ! But generally interjections consist of mere exclamations ; as—
అయ్యో alas ! (expressive of admiration) , (expressive of
aversion) , etc.

VI. NUMERALS .

230. Telugu numerals are divided as in English into CARDINALS and

ORDINALS .
86 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS, ETC

CARDINALS .

231. The Telugu figure for 1'is . One man , one woman , one thing are

expressed respectively by the words ఒకడు , ఒక తె , ఒకటి. When the

word one is used as an ADJECTIVE , it is expressed in all genders by

the word ఒక (commonly written వక); as ఒక రాజు one king , ఒక పుస్తకము

one book. The word 25 is also often used , where in English we use the

indefinite article ; as ఒక రాజు a king . ( See para . 95) .

The words ఒకడు , ఒక తె , and ఒకటి are declined as follows :-

N. ఒకడు . ఒక తె . ఒకటి.

G. ఒకని.
ఒక ని . ఒక తె. ఒకటి.

D. ఒకనికి . A ఒకటికి.

0. ఒకని , or ఒకణ్ని . ఒక తెను . ఒకటిని

232 . The following table shows some of the neuter cardinal numbers with
their corresponding figures in Telugu and in English-

FIGURES. NAMES. FIGURES . NAMES.

2. ౨. రెండు . 16. ౧౬. పదహారు .

3+

3. 3. మూడు . 17. ౧౭. పది హేడు.

4. ౪. నాలుగు . · పద్ధెనిమిది .
18. ౧౮.
5. ౫. అయిదు . 19. ౧౯. పందొమిది .
పందొమ్మిది .
6. ౬. ఆరు . 20. ౨౦. ఇరువై , or ఇరవై .

7. ౭. ఏడు. 21. ౨౧. ఇరువై ఒకటి .

8. ౮. ఎనిమిది . 30 .
30. ముప్ఫై .
9. 40. రం . నలుభై , or నలభై .
౯. తొమ్మిది .
10. ౧౦. పది . 50. 10. Do ?.

11. ౧౧. పదకొండు . 60. ౬౦. అరువై, or అరవై .

70.
12. ౧౨. పన్నెండు . ౭౦. డెబ్భై, or డబ్భై.
13. ౧3. పదమూడు . 80. రాం . యెనభై .

14. ౧ర . పధ్నాలుగు . 90. FO. తొంభై .

15. ౧౫. పది హేను . 100. ౧౦౦. నూరు , వంద .
 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC. 87
397

110. -నూట పది .

120. --నూట ఇరువై .

200. -రెండు వందలు , or ఇన్నూరు .

300.
-మూడు వందలు , or మున్నూరు .

400 . రంం-
- నాలుగు వందలు , or నన్నూరు .

500. -అయిదు వందలు , or ఏనూరు .

600.
-ఆరు వందలు , or ఆర్నూరు .

700. 200-
-ఏడు వందలు , or ఏన్నారు .

800. ఎనిమిది వందలు , or ఎనమన్నూరు .

900. రు .
-తొమ్మిది వందలు , or తొమ్మన్నూరు

1,000 . య్యి , or వేయి .

- వె

1,010 . -వెయ్యిన్ని పది.

1,100.
- వెయ్యిన్ని నూరు, or పదకొండు వందలు.

10,000 . పది వేలు .

100,000. -లక్ష .

110,000 . -లక్ష పది వేలు .

Million— పది లక్షలు . Ten Million—కోటి .

233. N.B. — Instead of ఏడు (7 ) the form ఆరున్నొకటి (6 + 1 ) is commonly

used.

234, 30 cannot be used as an ordinal , but one hundredth is always

expressed by నూరో,

235. When any number ends with the word 2 , the noun is put in

the singular ; as నూట తొంభై ఒక ఆవు. One hundred and ninety - one
cows . (Lit. cow. )
88 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC.

236. Masculine and feminine cardinals take a different form from the neuter
cardinals ; but in common conversation these forms are only used as
far as the number nine. After the number nine the masculine and
feminine cardinals are expressed by the neuter cardinal forms with

the word o persons added to them. Thus-

Two (persons) . g . Seven (persons) . I∞∞∞.

Eight (persons). XX.

Three (persons) . vxx.
Four (persons) . Jevxx. Nine
(persons) . తొమ్మండుగురు .
Five (persons) . ∞∞∞. Ten ( persons) . పదిమంది .

Six (persons). XX. Eleven (persons) . Lod, etc.

All the cardinals of whatever gender (with the exception of 25,

which is always an adjective) may be used as ADJECTIVES or as NOUNS .

287 . The words and do , when written after a noun, have tho
meaning of both . In this case they are generally strengthened by the

addition of న్ను ; as ఆ మనుష్యులు ఇద్దరున్ను both those men.

-ఆ ఆ ఆవులు

రెండున్ను both those cows .

238. All the neuter cardinals except 23, form the genitive by adding
3. Before 3 the letter o may be inserted at pleasure, and this is the
form commonly used in conversation. If the preceding vowel be o
it is changed into O. Thus - Nom . 3ox . Gen. Savez or Savol3.

Dat . వేయిటికి or వేయింటికి . Nom . నాలుగు . Gen. నాలుగిటి or నాలుగింటి.

Dat. నాలుగిటికి or నాలుగింటికీ . The words రెండు , మూడు, నూరు , may

also form the genitive by changing the last letter into 3. Thus - Nom.
Bo . Gen. Boes or Bo3 or 30203. Dat. 038 or 30233 or

రెండింటికి . The forms ఇరువయింటికి , ముప్పయింటికి , etc. , are commonly

written and pronounced ఇరువైయింటికి , ము ప్పెయింటికి , etc. The irregular

form 2038 and 253038 are often used for 238. (Para . 231) .

239. When several numbers stand together, all except the last are put in the
genitive case, except the word , which is put in the locative case,
ɔ. వెయ్యిన్ని
Thus—— Daug
namely, . The word og takes the affix . Thus- 2
Joe JBJev one thousand one hundred and twenty-four.
 -ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS, ETC. 89

240. The numbers నాలుగు , నలుగురు , పది , పదిమంది are sometimes used

indefinitely like the word a dozen or a score in English . Thus-JevXX

చెప్పినమాట నమ్మవద్దా ? Ought you not to believe a statement made by

several persons ? పదిమంది వచ్చిరి a number of people came. పది పదు

is also sometimes used to express a considerable number. For

such expressions as two or three , five or six the corresponding numerals

are simply joined in Telugu without any conjunction . Je

take four or five.

Ordinals .

241 . The ordinals have only one form for all genders , and are formed from

the neuter cardinal numbers by changing final or into , and by

adding యో to any other final vowel ; as–రెండో, ఎనిమిదో ,, ఇరువైయో ,

- రెండో ,ఎనిమిదో

second, eighth, twentieth . Instead of 25 first the word 3 may

be used ; but whenever another number precedes, 255 only can be

used, e.g., 3 w twenty-first.

242. The ordinals may take the pronominal affixes ; as- the third

one (i.e., woman or thing), the third man.

Fractions.

243. The following are examples of Telugu fractions :-

1 I a quarter.
పావు . ( Or పాతికె . )

41 8 four and a quarter.

నాలుగుంబావు.

13 чa half. ~8.

4 84 four and a half.

నాలుగున్నర.
3 three-fourths.
30
ముప్పావు .

48 four and three-fourths. Jev XovtJJ.

12
90 ON PRONOUNS , COMPOSITE NOUNS , ETC.

EXAMPLES .

నలుగురు గొల్లవాండ్లు . Four herdsmen . నలుగురు స్త్రీలు. Four

women . నాలుగు గొర్రెలు . Four sheep. నాలుగు ఉత్తరాలు. Four letters .

పదిమంది బోయీలు . Ten bearers . పదిమంది స్త్రీలు . Ten women . పది

ఆవులు . Ten cows . పది కలములు . Ten pens . అరగంటకు రా come in

half an hour. మూడున్నర రూపాయిలు three and half rupees.

వెయ్యిన్ని ఏడువందల ఇరువై ముగ్గురు మనుష్యులు . One thousand

seven hundred and twenty -three people . వెయ్యిన్ని ఏడువందల ఇరువై

మూడు గొర్రెలు . One thousand seven hundred and twenty - three sheep .

ఇరువైమంది స్త్రీలు . Twenty women . ఇరునైయో స్త్రీ . The twentieth

woman. పన్నెండోమనిషి . The twelfth man . నూట ఇరువై రెండు చాపలు .

One hundred and twenty -two mats . నూట తొమ్మిదో పుస్తకము . The one
hundred and ninth book. నూట ఇరువై ఒకటో వచనము. The one

hundred and twenty- first verse .

 ON VERBS . 91

CHAPTER VII.

ON VERBS .

On the Various Classes and Divisions of Telugu Verbs .

244. Telugu verbs are divided into two classes, namely—

(1 ) Transitive verbs , i.c. , verbs which require an object ; as ɔ.

(2 ) Intransitive verbs, i.e. , verbs which do not require an object ; as

వెళ్లుట .

245 . Telugu verbs are divided into three conjugations according to the
termination of their root.

N.B.-The root is the crude form of verb, from which the various

parts are derived . It has no distinct meaning, though it often has the
same form as an abstract noun .

The first conjugation includes all verbs of which the root does not

endin యు or చు ; as కొట్టు.

The second conjugation includes all verbs of which the root ends in

యు ; as చేయు .

The third conjugation includes all verbs of which the root ends in

చు ; as నడుచు .

There are a few Telugu verbs which in some of their parts are

irregularly formed . These irregular verbs , together with passive, re-

flexive, and causal verbs, will be explained in chapter IX .

246, Every Telugu verb has two distinct forms, namely a positive form,

and a negative form. For the present the positive form only will be

considered. The negative form will be explained in chapter X.

92 ON VERBS .

ON THE POSITIVE FORM OF VERBS.

On the Positive Primary Verb.

247 . As the positive primary verb is used in the formation of all

other verbs, it will now be explained . It is derived from the root
o (to be) , and consists of two parts, namely- ( 1 ) a present relative
participle, and (2) a present tense.

On the Primary Present Relative Participle .

248 . What is meant by a " relative participle " will be explained here-
after. It is enough for the present merely to state , that the present
relative participle of the positive primary verb is 52.

On the Primary Present Tense.

249. It will be remembered that the personal pronouns are as follows : -

Singular. Plural.

1st person. నేను I. మేము We .

2nd person. నీవు Thou . విూరు You .

Mas. వాడు He . Mus. & Fem. They.

3rd person.
Fem. & Neu. She or it. Neu. అవి They.

By borrowing the terminations of the above pronouns the following

tense, which is called the primary present tense, is formed .

Singular.

1st person. నేను ఉన్నాను I am .

2nd person. నీవు ఉన్నావు Thou art.

Mas. వాడు ఉన్నాడు He is .

3rd person.
Fem. & Neu. అది ఉన్నది She or it is.
 ON VERBS , 93

Plural.
1st person . మేము ఉన్నాము We are .

2nd person . మీరు ఉన్నారు You are.

Mas. & Fem . వారు ఉన్నారు They are.

3rd person.-
Neu. అవి ఉన్నవి They(neu.) are.

250. It will be noticed that the above tense has the same peculiarity

in the THIRD person as the pronouns of the third person have ; namely—
In the singular the masculine has a distinct form from the feminine
and neuter, both of which have the same form. In the plural the
masculine and feminine have both the same form, and the neuter has
a distinct form . ( Para . 174.)

As this peculiarity is common to almost all the tenses of all verbs,

the following rule must be carefully observed , namely- In Telugu a

verb in the third person must agree with its subject in gender, as

well as in number and person. Thus-

ఆ గదిలో ముగ్గురు చిన్న వాండ్లు ఉన్నారు .

In that room there are three boys .

ఆ గదిలో మూడు బల్లలు ఉన్నవి .

In that room there are three tables.

The following exercise illustrates the use of the primary tense.

Whilst reading it, the student must refer to the rules respecting the
use of the personal pronouns which are given in chapter VI . In

Telugu the principal verb in the sentence always stands last :-

EXERCISE.

ఆ గదిలో బల్ల ఉన్నది .

There is a table in that room . (Lit. In that room a table is . )

నా గదిలో రెండు బల్లలు ఉన్నవి .

There are two tables in my room .

మీ తమ్ముడు ఆ గదిలో ఉన్నాడు.

Your younger brother is in that room.
94 ON VERBS .

ఆ బల్ల మీద నాలుగు పుస్తకములు ఉన్నవి .

There are four books on that table.

మీ తమ్ముని పుస్తకములు ఆ గదిలో ఉన్నవి .

Your younger brother's books are in that room .

నా తమ్ముని పుస్తకాలు ఈ బల్లమీద ఉన్నవి .

My younger brother's books are on this table.

మా తండ్రిగారు ఇంట్లో ఉన్నారు .

Our father is in the house.

మీ తండ్రిగారి కర్ర ఆ బల్లకింద ఉన్నది .

Your father's stick is under that table.

మీ తండ్రిగారు ఆ గదిలో ఉన్నారు .

Your father is in that room.

ఆయన ఇంట్లో నలుగురు ఆడపిల్లలు ఉన్నారు .

There are four girls in his house.

ఆయనయొక్క చిన్న ఇంట్లో చాలామంది పిల్లలు ఉన్నారు .

There are many children in his small house.

ఆ పెట్టెలో అయిదు కలములు ఉన్నవి .

In that box there are five pens.

ఈ కలముమీద చీమ ఉన్నది .

There is an ant on this pen.

ఆ బల్లమీద మూడు మంచి కలాలు ఉన్నవి .

There are three good pens on that table.

ఆ గదిలో మంచి పెట్టెలు ఉన్నవి .

In that room there are good boxes.

ఆ కుర్చీవిూద తెల్లని పెట్టె ఉన్నది .

There is a white box on that chair .

ఆ పెట్టెలో మిక్కిలీ శ్రేష్ఠమైన బట్టలు ఉన్నవి .

In that box there are very excellent cloths .

ఆ బల్లకింద కలము ఉన్నది .

There is a pen under that table.
 ON VERBS. 95

వారి ఇంట్లో బహు విచిత్రమైన పెట్టెలు ఉన్నవి .

There are very curious boxes in their house.

మా అన్నగారు బందరులో ఉన్నారు .

Our elder brother is in Masulipatam .

ఆ స్త్రీ ఆ గదిలో ఉన్నది.

That woman is in that room .

es
స్త్రీలు ఆ గదిలో ఉన్నారు .
Those women are in that room .

On the Various Parts of the Positive Form of a Telugu Verb .

251 . The positive form of a Telugu verb consists of the following parts : -

(1) The root.

(2) The infinitive mood.

(3) The verbal noun , which has two forms.

(4) The verbal participles, of which there are two, namely- (1 ) the
present, and (2) the past.

(5) The relative participles, of which there are three, namely- (1) the
progressive present, (2) the past , and (3) the indefinite.

(6) The indicative mood , which has the four following tenses-

(1) The progressive present tense.

(2) The habitual present and future tense.

(3) The past tense, which has two forms.

(4) The indefinite tense.

(7) The imperative mood .

Each tense has two NUMBERS , singular and plural ; and each number
has three PERSONS .

On the Formation of the Various Parts of the Positive Form .

252. The first conjugation is in reality the only regular form of conjuga-
tion, and the second and third conjugations are merely variations and
contractions, which occur in the case of those verbs of which the root ends.
 96 ON VERBS.

in or . This being the case, the rules for the formation of verbs of

the first conjugation will be given first, and afterwards the variations from
those rules, which occur in the case of verbs of the second and third con-

jugations.

N.B. In the succeeding pages the common forms only of the verbs
are given . The grammatical forms will be given in a future chapter.

The two following rules apply to verbs of every conjugation : -

253. Rule. 1. Every root of more than two syllables, which has the vowel
in the last syllable but one , changes this into , whenever the
-
succeeding vowel becomes , › Or , Thus- , (root of 1st conj.)

చదివి , చదివే , చదివెను ; పరుచు (root of Brd conj. ) పరిచి , పరిచే , పరిచెను,

254. Rule 2. In common conversation every root of more than two sylla-
bles, which has the vowel in the last syllable but one, changes this v

into , when the succeeding vowel becomes • Thus— చదువు , చదవ;

పరుచు , పరచ.

FIRST CONJUGATION.

Formation of Verbs of the 1st Conjugation .

255. Every part of a Telugu verb is traceable to the root , which always
ends in v; as . In some dictionaries the verbs are arranged under
this form .

256. The infinitive is formed by changing final of the root into ; as

to strike.

257. The first form of the verbal noun is formed by adding è to the root ;

as ɔ the striking. This is the grammatical form, and is seldom used

in conversation.

258. The second form of the verbal noun is formed by adding to the

infinitive ; as the striking. This is the form of the verbal noun

which is commonly used in conversation .
 ON VERBS . 97

259. The present verbal participle is formed by adding to the root ; as

కొట్టుతు striking .

260. The past verbal participle is formed by changing final of the root

into ; as having struck.

261 . The progressive present relative participle is formed by adding ,

the present relative participle of the primary verb (para. 248) , to the

present verbal participle ; as కొట్టుతు ఉన్న,, contracted కొట్టుతున్న .

262. The past relative participle is formed by adding 3 to the past verbal

participle ; as 35.

263. The indefinite relative participle is formed by changing final of the

root into ; as కొట్టే .

N.B.- The meaning of the relative participles will be explained in a

future chapter.

264. The progressive present tense is formed by adding , the present

tense of the primary verb (para. 249) , to the present verbal participle ;

thus కొట్టుతు (striking) , ఉన్నాను ( 1 am ), contracted కొట్టుతున్నాను I am

striking.

265. The habitual present and future tense is formed by changing final of
-
the present verbal participle into ; as I strike , or I shall
strike.

266 . The past tense has two forms. The FIRST FORM is made by adding

, and the SECOND FORM by adding to the past participles ; as

కొట్టినాను or కొట్టితిని I struck, or I have struck.

267. The indefinite tense is formed by adding to the root ; as

I would strike, etc. , etc.
13
98 ON VERBS .

268. The imperative singular 2nd person is formed from the infinitive by

changing final ˇ into v ; as strike thou . ( is sometimes added ,

as కొట్టుము . )

269. The imperative plural 1st person is formed by adding to the

root ; as కొట్టుదాము let us strike.

The plural 2nd person is formed by changing final of the sing . 2nd

person into "oడి ; as కొట్టండి strike ye.

Conjugation of the Verb కొట్టు .

270. Roor . కొట్టు.

Infinitive. కొట్ట.

1st form.
Verb . noun.- కొట్టుట .
2nd form. కొట్టడము.

Present .
కొట్టుతు.
Ver . partic.
Past . కొట్టి.

( Prog . pres . కొట్టుతున్న.

Rel . partic . Past . కొట్టిన .
( Indef. కొట్టే .

Prog . pres .
కొట్టుతున్నాను .
Hab. pres. & fut.
కొట్టుతాను.
Tenses . Past. 1st form .
కొట్టినాను .
Do. 2nd form . కొట్టితిని .
Indefinite . కొట్టుదును .

(Sing . 2nd per.

కొట్టు (07 కొట్టుము) .
Imperative . - Pl . 1st per.
కొట్టుదాము .
Do. 2nd per.
కొట్టండి .
 ON VERBS . 99

Tenses of the Verb కొట్టు.

PROGRESSIVE PRESENT TENSE.

271. Sing. 1. నేను కొట్టుతున్నాను . I am striking.

2. Thou art striking .

నీవు కొట్టుతున్నావు .

3. ( M. వాడు కొట్టుతున్నాడు . He is striking .

F. & N. అది కొట్టుతున్నది . She or it is striking.

Pl. 1.
మేము కొట్టుతున్నాము . We are striking.

2.
మీరు కొట్టుతున్నారు . You are striking .

3. M. & F. వారు కొట్టుతున్నారు . They are striking.

N. అవి కొట్టుతున్న వి . They are striking .

HABITUAL PRESENT, AND FUTURE TENSE .

Sing. 1. నేను కొట్టుతాను. I strike, or shall or will strike .

2. Thou strikest, or shalt or wilt strike.

నీవు కొట్టుతావు .
M.
వాడు కొట్టుతాడు. He strikes , or shall or will strike .
3.
( F. & N. అది కొట్టుతుంది . She or it strikes , or shall or will strike.

Pl. 1.
మేము కొట్టుతాము. We strike , or shall or will strike .

2.
మీరు కొట్టుతారు . You strike , or shall or will strike .
M. & F. వారు కొట్టుతారు .
3. They strike , or shall or will strike.
N. అవి కొట్టుతవి . They strike , or shall or will strike.

PAST TENSE .

First form . Second form .

Sing. 1 .
నేను కొట్టినాను . కొట్టితిని . I struck , or have struck .
2.
నీవు కొట్టినావు. కొట్టితివి. Thou struckest, or hast struck .
M.
వాడు కొట్టినాడు . కొ ట్టెను. He struck , or has struck ..
3.
F. & N. అది కొట్టినది . కొట్టెను. . She or it struck , or has struck .
100 ON VERBS.

Pl. 1 . మేము కొట్టినాము . కొట్టితిమి. We struck, or have struck .

2. మీరు కొట్టినారు . కొట్టితిరి . You struck, or have struck.

M. & F. They struck, or have struck.

వారు కొట్టినారు . కొట్టిరి.
3.
(N. అవి కొట్టినవి . . They struck, or have struck.

INDEFINITE TENSE.

Sing. 1. నేను కొట్టుదును . I shall, will or would strike, or would have

struck, etc.

2. నీవు కొట్టుదువు . Thou shalt, wilt or wouldest strike, or would-

est have struck, etc.

M. వాడు కొట్టును . He shall, will or would strike , or would have

struck, etc.
3.
F. & N. అది కొట్టును. She or it shall, will or would strike, or would
have struck, etc.

Pl. 1 . . We shall , will or would strike, or would have

struck, etc.

2. 2x xx. You shall , will or would strike, or would have

struck, etc.

(M. & F.. They shall , will or would strike, or would have
struck, etc.
3.
N. అవి కొట్టును . They shall, will or would strike, or would have
struck, etc.

On Verbs of which the root ends in 5.

272. Verbs of which the root ends in have the following peculiarity.

If is doubled (as in the word to kick) , or if it is preceded by

a LONG Vowel (as in the word to cease) , the verb is conjugated

exactly like . But if is preceded by a SHORT Vowel ( as in

the word to buy) , then the verb takes certain irregular and short-

ened forms in the present verbal participle and the parts derived from it—

in the past relative participle- in the past tense -in the indefinite tense—
and in the first person plural of the imperative mood . The verb

is conjugated throughout as an example,

 ON VERBS . 101

Conjugation of the Verb కొను.

273. ROOT. కొను.

Infinitive . కొన

1st form . కొనట

Verb. noun .
2nd form. కొనడము .

Present .
Verb . partic .
Past. కొని .

Prog. pres. కొంటున్న .

Rel . partic . Past. కొన్న .
Indef. కొనే .

Prog . pres. కొంటున్నాను.

Hab . pres . & fut. కొంటాను .

Tenses. Past . 1st form . కొన్నాను .

Do. 2nd form . కొంటిని .

Indefinite. కొందును .

Sing . 2nd per. కొను ( కొనుము) .

Imperative. | Pl . 1st per . కొందాము.

Do. 2nd per. కొనండి .

Tenses of the Verb కొను.

Prog . pres. tense . Habit. pres . and fut . tense.

కొంటాను.
Sing . 1 . కొంటున్నాను.

2. కొంటున్నావు . కొంటావు.

M. కొంటున్నాడు. కొంటాడు.
3.
& N. కొంటున్నది. కొంటుంది.

Pl. 1. కొంటున్నాము. కొంటాము.

2. కొంటారు.
కొంటున్నారు.

కొంటారు .
M & F. కొంటున్నారు.
3.
( N. కొంటవి .
కొంటున్నవి.
102 ON VERBS.

Past tense. Indefinite tense.

First form. Second form.

Sing. 1. కొన్నాను. కొంటిని . 05.

2. కొంటివి . కొందువు .
కొన్నావు .

(M. కొన్నాడు . కొనెను. కొనును.

3.
F. & N. కొన్నది. కొనెను. § Joño.

Pl. 1 . కొన్నాము . కొంటిమి . కొందుము .

2. కొంటిరి . §ox.
కొన్నారు .

M & F. కొన్నారు. కొనిరి. కొందురు .

3.
N. కొన్నవి . కొనెను. కొనును.

SECOND CONJUGATION.

Variations in the Formation of Verbs of the Second Conjugation .

274 . The roots of all verbs belonging to this conjugation end in ; as

చేయు to do .

The rules for the formation of verbs of the second conjugation are
the same as those for verbs of the first conjugation , except in the follow-
ing instances-

275. The present and past verbal participles, together with the parts derived
from them, and the indefinite relative participle are formed as if from a root
ending in సు . Thus, root -imaginary root -present

verbal participle , contracted -past verbal participle —

indefinite relative participle .

Such a form as is never used , but in this conjugation this form

of the present verbal participle is always contracted by dropping the final

letter , and inserting the subscribed form of under the preceding ;

as చేస్తు . Hence the prog. pres . tense, and the habit. pres. and future tense

are చేస్తున్నాను and చేస్తాను .

276. The first form of the past tense is . The second form of the past

tense is contracted, thus instead of 9 the common form is 33 .

 ON VERBS. 103

277. The first form of the verbal noun may be formed from either the root in
యు or the imaginary root in సు ; as చేయుట or చేసుట .

278. The indefinite tense is formed by changing the last letter of the root into
తును ; as చేతును .

279. The Imperative singular second person is formed by changing ofthe

infinitive into యి ; as చేయి . (The letter ము may be added , in which

case the preceding o is changed into యు ; as చేయుము. )

The imperative plural first person is formed by changing the last letter
of the root into తాము ; as చేతాము .

280 . N.B. In this conjugation a long vowel preceding or o may be

shortened , and య or o doubled ; as చేయ or చెయ్య , చెయి or చెయ్యి .

Conjugation of చేయు.

281. RooT . చేయు. ( Imag . root చేసు. )

Infinitive . చేయ , or చెయ్య .

( 1st form . చేయుట, Or చేసుట.

Verb. noun .
2nd form . చేయడము , or చెయ్యడము .

Present . చేస్తు.
Verb. partic .
Past. చేసి.

Prog . pres . చేస్తున్న .

Rel . partic. - Past . చేసిన .

Indef. చేసే.

Prog. pres . చేస్తున్నాను .

Habit. pres . & fut. చేస్తాను .

Tenses. Past. 1st form . చేసినాను .

Do. 2nd form . . చేస్తిని .

Indefinite . చేతును .

' Sing. 2nd per. చేయి 01' చెయ్యి. (చేయుము. )

Imperative. Pl . 1st per. చేతాము .

Do. 2nd per. ' చేయండి , or చెయ్యండి .

104 ON VERBS.

Tenses of the Verb చేయు.

Prog . pres . tense. Habit. pres . and fut. tense.

Sing . 1 . చేస్తున్నాను. చేస్తాను .

2. చేస్తున్నావు. చేస్తావు .

(M. చేస్తున్నాడు . చేస్తాడు.

3.
F. & N. చేస్తున్నది. చేస్తుంది .

Pl. 1 . చేస్తున్నాము. చేస్తాము.

2. చేస్తున్నారు . చేస్తారు .

( M. & F. చేస్తున్నారు . చేస్తారు.

3.
N. చేస్తున్నవి . చేస్తవి.

Past tense . Indefinite tense.

First form . Second form .

Sing . 1 . చేసినాను . చేతు

చేస్తిని .

2. చేసినావు . చేస్తివి . చేతువు .

M. చేసినాడు. చేసెను . చేసును.

3.
F. & N. చేసినది . చేసెను . చేసును.

Pl. 1. చేసినాము . చేతుము.

చేస్తిమి .

2. చేసినారు. చేస్తిరి . చేతురు .

( M. & F. చేసినారు . చేసిరి. చేతురు .

3..
N. చేసినవి. చేసెను చేసును.

On roots of more than Two Syllables having before final ow.

282. There are a few roots of more than two syllables , belonging to this

conjugation, which have the vowel in the last syllable but one ; as
జడియు . This (except when followed by or ) is always

changed into when followed by v, and into when followed by ˇ.

 ON VERBS . 100

Thus , for instance , the pres. ver. partic . of we becomes

In strictly GRAMMATICAL LANGUAGE these verbs form the infinitive in

య, and the imperative in యుము ; as జడియ, జడియుము . In the

COLLOQUIAL DIALECT these verbs form the infinitive by changing final

of the root into 3, and the imperative by changing final of

the infinitive into వు ; as జడవ, జడువు .

Conjugation of .

ROOT. జడియు. (Imag. root oño.)

Infinitive . జడవ. (Gram. & .)

1st form . జడియుట , 01 జడుసుట .

Verb. noun .
2nd form. జడపడము ( జడియడము) .

Present.
జడుస్తు.
Verb. partic.
Past. ಜಡಿಸಿ .

Prog. pres. జడుస్తున్న .

Rel. partic. Past. జడిసిన
Indef. జడిసే .

Prog. pres. జడుస్తున్నాను .

Habit . pres . & fut. జడుస్తాను..

Tenses . Past. 1st form . జడిసినాను .

Do. 2nd form . జడిస్తిని .

Indefinite . జడుతును .

Sing . 2nd per. జడువు . (జడువుము. ) ( Gram . జడియుము . )

Imperative . Pl . 1st per. జడుతాము .

Do. 2nd per . జడవండి ( జడియండి) .

The tenses of 2 are declined like those of .

283 . In this conjugation final 2 in the past verbal participle and in the

parts derived from it is, often, incorrectly pronounced ; as 8, I

నాను.
14
106 ON VERBS .

THIRD CONJUGATION .

Variations in the formation of verbs of the third Conjugation .

281. The roots of all verbs of this conjugation end in చు ; as నడుచు .

The rules for the formation of verbs of this conjugation are the same
as for verbs of the first conjugation , except in the following particulars :-

285. All verbs of this conjugation (except a few mentioned below) use the
same contracted forms as verbs of the 2nd conjugation in the pres. ver.
partic. and in the parts derived from it, and in the second form of the past
tense. They also form the indef, tense and the imper. pl. 1st per. like verbs of
that conjugation .

Verbs of this conjugation may be conveniently arranged under two

heads, as follows : --

(1 ) Roots of more than Two Syllables .

286. Roots of more than two syllables, in which final is preceded by o,

drop this o when using the contracted forms. Thus root &o ,

pres. ver. partic, då (not do ). These verbs usually form their

infinitive regularly in , but they may also form it in , e.g., 8o

or రక్షింప . In the indefinite tense these verbs may take instead

of తును , e.g. , రక్షింతును or రక్షిస్తును .

287. Roots of more than two syllables in which final is not preceded

by o (except verbs compounded with పరచుట , e.g . , అగపరచుట , బలపర

es, etc., which always form the infinitive in ) form the infinitive
in , and consequently the imperative in . Thus-

ROOT. INFINITIVE. IMPERATIVE .

నడుచు ... నడవ ....

నడువు.
Devi... నిలవ ..... Devy.

పిలుచు ..... 203..... ... పిలువు.

Some of these verbs have an infinitive in , but it is not common .

 ON VERBS, 107

Conjugation of రక్షించు and నడుచు .

288. Roor. రక్షించు , నడుచు.

Infinitive .
రక్షించ ( 07 రక్షింప) . నడవ . ' ( Para . 254.)

( 1st form. రక్షించుట . నడుచుట .

Verb . noun .
2nd form. రక్షించడము . నడవడము .

Present.
రక్షిస్తు.
Verb. partic . నడుస్తు .
Past. రక్షించి.
నడిచి. (Para . 253. )

( Prog . pres . రక్షిస్తున్న .

నడుస్తున్న .
Rel . partic . Past . రక్షించిన . నడిచిన .
Indef. రక్షించే . నడిచే.

Prog . pres . రక్షిస్తున్నాను. నడుస్తున్నాను .

Hab. pres. & fut. రక్షిస్తాను. నడుస్తాను .
Tenses . Past. 1st form. రక్షించినాను. నడిచినాను .
Do. 2nd form. రక్షిస్తిని . నడిస్తిని .
| Indefinite . రక్షింతును ( రక్షిస్తును). నడుతును.

Sing. 2nd per . రక్షించు ( రక్షించుము. నడువు ( నడువుము ).

Imperative . - Pl . 1st per . రక్షింతాము. నడుతాము .
Do. 2nd per . రక్షించండి . నడవండి .

Tenses of the Verb రక్షించు.

Prog . pres. tense. Habit. pres . and fut . tense.

Sing . 1 , రక్షిస్తున్నాను .
రక్షిస్తాను .

2.
రక్షిస్తున్నావు. రక్షిస్తావు.

M. రక్షిస్తున్నాడు.
3. రక్షిస్తాడు.
F. & N. రక్షిస్తున్నది . రక్షిస్తుంది .

Pl. 1. రక్షిస్తున్నాము, రక్షిస్తాము.

2. రక్షిస్తున్నారు . రక్షిస్తారు .

( M & F. రక్షిస్తున్నారు . రక్షిస్తారు .

3.
| N. రక్షిస్తున్నవి . రక్షిస్తవి .
108 ON VERBS .

Past tense. Indefinite tense

First form. Second form.

Sing. 1 . రక్షించినాను. Tå39. రక్షింతును .

2. రక్షించినావు. && 30. రక్షింతువు.

M. రక్షించినాడు. రక్షించెను . Town.

3.
F. & N. రక్షించినది . రక్షించెను . 05.

Pl. 1 . రక్షించినాము. C&3D. రక్షింతుము.

2. రక్షించినారు. 8338. రక్షింతురు .

M. & F. & 8. 2005. రక్షింతురు .

3.
N. రక్షించినవి . 830350. town.

(2 ) Roots of only Two Syllables.

289 . Roots of only two syllables generally form the infinitive regularly

in ; as (to boil) , infin. T. But a few verbs form it in ;

as లేచు (to arise) , infin . 3, imper. ..

290. Roots of two syllables, in which final is preceded by o (as

పెంచు) , or which end in చ్చు ( as మెచ్చు) are generally conjugated like

verbs of the first conjugation ; as పెంచుతున్నాను , మెచ్చుతున్నాను , etc.

291 . There are some roots of only two syllables, which end in some other

letter than చ, and చ is subscribed ; as మార్చు . To form the present

verbal participle and the parts derived from it , these verbs resolve the

root into a three- syllabled word , and then use the ordinary contractions ,

e.g. , root మార్చు , resolved into మారుచు , pres . ver . partic . మారుస్తు . The

second form ofthe past tense also is sometimes contracted, e.g, .

The indefinite tense takes subscribed , e.g., . The infinitive

may be formed in as a two - syllabled word , or in 3 as a three - sylla

bled word , e.g. , మార్చ or మారవ.

 ON VERBS. 109

Conjugation of పెంచు and మార్చు.

292. ROOT. పెంచు . మార్చు. ( Resolved మారుచుట. )

Infinitive. పెంచ . మార్చ్ , Or మారవ ,

1st formm . పెంచుట . మార్చుట.

Verb . noun .
2nd form. పెంచడము . మార్చడము. ( మారవడము .)

Present . పెంచుతు మారుస్తు .

Verb . partic .
Past . పెంచి మార్చి .

( Prog . pres . పెంచుతున్న మారుస్తున్న .

Rel. partic . Past. పెంచిన . మార్చిన.
| Indef . పెంచే . మార్చే.

( Prog . pres. పెంచుతున్నాను. మారుస్తున్నాను.

Hab. pres . & fut. పెంచుతాను . మారుస్తాను .

Tenses . Past 1st form . పెంచినాను. మార్చినాను .

Do. 2nd form . పెంచితిని. మార్చితిని . or మారిస్తిని.

Indefinite . పెంచుదును . మార్తును .

( Sing . 2nd per. పెంచు మార్చు. (మార్చుము . )

Imperative . Pl . 1st per .. పెంచుదాము. మారుతాము. (మార్చుదాము. )
Do. 2nd per. పెంచండి . మార్చండి .

N.B.- The tenses of and are declined exactly like

those of do
రక్షించు.. The tenses of wo are declined exactly like those of

కొట్టు.
110 ON TELUGU SYNTAX , ETC.

CHAPTER VIII .

ON TELUGU SYNTAX , AND ON THE MEANINGS OF THE

SEVERAL TENSES.

I. ON TELUGU SYNTAX .

293. Before giving any exercises upon Telugu verbs, it will be necessary

to make a few general remarks upon Telugu SYNTAX. In doing so ,

it will be sufficient for the present to mention any peculiarities of

syntax, which may occur in connexion with the various tenses, and

with the imperative mood. Any peculiarities in reference to the other

parts of a Telugu verb will be explained when those parts come specially
under consideration .

294. Rule I. The usual order of words in a Telugu sentence is subject,

object, verb. If there are any words or phrases in the sentence which

modify the verb, they are usually inserted immediately before it. Thus-

ఆ కూలివాడు నా కుక్కను చాలా పర్యాయములు కొట్టినాడు .

That cooly-man beat my dog several times.

295. Rule II. In Telugu a finite verb agrees with its subject in number

and person . If it be in the THIRD person , the gender also is in most

tenses marked by a distinct form. (See para . 250.)

అతడు వెళ్లినాడు . He has gone .

The dog has gone.

కుక్క వెళ్లినది .

296. Rule III. When the subject to the verb is a personal pronoun,

it is frequently omitted in Telugu, Thus-

He beat the dog.

కుక్కను కొట్టినాడు.

297. Rule IV. When a verb has several subjects joined by a copulative

conjunction, expressed or understood , it is put in the plural number.

 .ON TELUGU SYNTAX , ETC. 111

If any of those subjects are of the first person , the verb is put in the
first person ; if none of them are of the first person , but any of them
.
are of the second person, the verb is put in the second person ; other-
wise , the verb is put in the third person . Thus–

నేనూ సుబ్బయ్యా వెళ్లినాము (or వెళ్లితిమి ). (Para . 217 , end.)

మీరూ సుబ్బయ్యా వెళ్లినారు (or వెళ్లితిరి) .

రామయ్యా సుబ్బయ్యా వెళ్లినారు ( or వెళ్లిరి ) .

298. Rule V. In Telugu every transitive verb requires an object ; but when
inanimate things are spoken of, the form of the nominative case is
generally used instead of the form of the objective case . Thus-

గొల్లవాని పిలు. Call the cowherd .

ఆ పుస్తకము పంపు . Send that book. ( Instead of పుస్తకమును. )

299. Rule VI. ( 1 ) In Telugu in order to denote a question the final vowel
of a word is changed into , But when the sentence contains an

interrogative pronoun or adverb, no change is made . Thus-

Did you call me ?

మీరు నన్ను పిలిచినారా ?
మీరు ఎవరిని పిలిచినారు . Whom did you call ?

(2 ) When a word ends in , this vowel is not changed into ,

but is added ; and when a word ends in Q.→ , the letter is added.
Thus-

-
ఆ పుస్తకము ఎక్కడ పెట్టినారు – ఇంట్లోనా ?
Where did you put that book- in the house ?

ఎన్ని పుస్తకములు పంపినారు , ఇరువైయా — ము ప్ఫైయా :

How many books did you send- twenty or thirty ?

(3) In common conversation the sign of a question is sometimes

entirely omitted, and the question shown by the tone of the voice.

300. Rule VII. (1) In order to denote emphasis the last letter of a word
is changed into · Thus-

నిన్నే పిలిచినాను . I called you .

112 ON TELUGU SYNTAX , ETC.

of or , the letter is added ; and

(2) When a word ends in

when it ends in , the letter is added . Thus—

ఇంట్లో నే . In the house (and nowhere else) .

చదువుతూనే. ( Emphatic for చదువుతూ. )

ఇరువైయే . ( Emphatic for ఇరువై .)

301 . Rule VIII. When it is necessary to express both emphasis and a

question, emphasis is expressed first, and then is added . Thus-

నిజమేనా ? Is it true ? (From 2 truth.)

? This very one ? i.e. , Is it this very one ? (From 8 this .)

ఈ ఇంట్లో నేనా ? In this very house ?

302. Rule IX . ( 1 ) The last letter of a word is often changed into to

denote doubt, and sometimes also to denote reference. Thus—

Ques. ఆ పుస్తకము ఎవరికి పంపుతాడు?'

To whom will he send that book ?

Ans . మీకో , నాకో .

(He will send it) perhaps to you , perhaps to me.

(2) The affix is often added to INTERROGATIVES and gives them

an indefinite signification . Such forms are generally used , where the

word some occurs in English. (Compare para . 219. ) Thus-

ఆయన యెక్కడికో వెళ్లినాడు.

He has gone somewhere or other.

N.B. - The various uses of the affix will be more fully explained
in a future chapter .

303. Rule X. The word 5 is affixed to words to express the English

word perhaps. Thus-

ఆయన వెళ్లుతాడేమో , or వెళ్లునేమో . Perhaps he will go.

 ON TELUGU SYNTAX , ETC. 113

304. Rule XI. The word eo is added to words to show respect, and

equals sir, or please . Thus-

ఆ బల్లమీద రెండు పుస్తకాలు ఉన్న వండి .

There are two books on that table , sir.

II. ON THE MEANINGS OF THE SEVERAL TENSES .

On the Progressive Present Tense .

305.
This tense is always used in reference to something regarded as
actually taking place at the present time. Thus-

బట్టలు నేస్తున్నారు .
They are weaving cloths .

కుక్కలు వీధిలో మొరుగుతున్న వి .

Dogs are barking in the road.

It may be used of a future action , if regarded as actually taking

place—

రేపు మేము వెళ్లుచున్నాము. We go to- morrow or are going

to-morrow.

On the Habitual Present and Future Tense .

306 . This tense is used in Two ways, as follows :-

First. It is used as an habitual present tense to express habit or

custom. Thus-

ఈ బట్టలు ఎక్కడ నేస్తారు ?

Where do they weave these cloths ?

ఏలూరులో నేస్తారు .

They weave them in Ellore.

కుక్కలు మొరుగుతవి .

Dogs bark ,
15
114 ON TELUGU SYNTAX, ETC.

NOTE. When the habit is a temporary one, and merely adopted

at the present time, the progressive present tense is sometimes used,

as in English. Thus--

ఆ పుస్తకము ప్రతిదినము చదువుతున్నాను.

I am reading that book daily.

Secondly. It is used in common conversation to express future time.

Thus-

రేపు బందరుకు వెళ్లుతాను.

I shall go to Bunder to -morrow.

వాండ్లు ఆ పని ఎప్పుడు చేస్తారు?

When will they do that work ?

NOTE.- In English also the habitual present tense is not unfrequently

used as a future, e.g. , I go to Bunder to-morrow , instead of—I shall go

to Bunder to-morrow . In grammatical Telugu another form is used for

the future tense, which will be mentioned hereafter.

On the Past Tense .

307. This tense supplies the place not only of the English past tense ,
but also very often of the English perfect and pluperfect tenses. Some-

times, however, the latter tenses are expressed in Telugu by compound

tenses, which will be explained hereafter .

The Telugu past tense has two forms, both of which have exactly

the same meaning . The second form (e.g., 3 ) is the more

grammatical form , and in the Northern Circars is seldom used in

common conversation ,

On the Indefinite Tense .

308. This tense is not often used in conversation , except in complex

sentences. It generally occupies the place of the consequent in a

conditional sentence and may be rendered in English by the verb

with the auxiliaries will, would, or would have . Various examples of

its use will occur in subsequent chapters.

 ON TELUGU SYNTAX, ETC. 115

EXERCISES.

On the progressive present tense.

ఆ చిన్న వాడు ఇప్పుడు చదువుతున్నాడు. ( Para . 202. )

That boy is now reading .

ఆయన వారిని పరిక్ష చేస్తున్నాడు. (Para. 177.)

He is examining them.

ఆ గుర్రము త్వరగా పరు గెత్తుతున్నది.

That horse is galloping quickly.

నేను పరిక్ష నిమిత్తము చదువుతున్నాను.

I am reading for examination .

నేను కర్రకు రంగు పూస్తున్నాను.

I am smearing paint on a stick.

నీవు ' మొక్కలు నాటుతున్నావా ? ( Paras . 172, & 298. )

Are you planting shoots ?

నీళ్లు తోడుతున్నది. ( Para . 296. )

She is drawing water .

మేము ఉత్తరములు వ్రాస్తున్నాము.

We are writing letters .

మీరు స్నానము చేస్తున్నారా ?

Are you taking a bath ?

రాజుగారు పడవ ఎక్కు తున్నారు. ( Para . 179.)

The Rajah is getting on the boat.

వాడు చాప అల్లుతున్నాడు.

He is plaiting a mat.

ఆ సంగతినిగురించి ఆలోచిస్తున్నారు .

They are deliberating about that matter.

116 ON TELUGU SYNTAX , ETC.

ఆమె బట్టలు కుట్టుతున్నది . (Para . 177. )

She is sewing cloths .

వాండ్లు పశువులను మేపుతున్నారు . ( Para. 178. )

They are feeding cattle.

కంసాలి బంగారము కరుగుతున్నాడు .

The goldsmith is melting gold .

కాశీపనివాడు గోడ కట్టుతున్నాడు .

The bricklayer is building a wall .

వీధిలో కుక్కలు మొరుగుతున్నవి .

Dogs are barking in the road .

On the habit. pres . and fut. tense used to express habit or custom .

ఈ దేశములో వడ్లు ఎట్లా పండిస్తారు ?

How do they cultivate rice in this country ?

మొదట భూమి రెండు మూడు చాళ్లు దున్నుతారు , తరువాత దమ్ముచేస్తారు .

First they plough the ground two or three times . (Lit. furrows) , and
afterwards they plough it when under water .

అటుతరువాత ఏమి చేస్తారు .

What do they do afterwards ?

విత్తనములు వేస్తారు . ( Or చల్లుతారు . )

They sow the seed.

మీరు ప్రతిరోజు ఎన్ని గంటలకు భోజనము చేస్తారు ?

At what hour do you take your meals every day ?

కుక్కలు మొరుగుతవి . Dogs bark.

ఎద్దు అరుస్తుంది . The ox bellows .

గుర్రము సకిలిస్తుంది . The horse neighs.

పిట్టలు కూస్తవి . Birds sing.

 ON TELUGU SYNTAX , ETC. 117

On the habit. pres. and fut. tense used to express future time.

రేపు పులి చర్మము వేలము వేస్తారు.

To-morrow they will sell by auction a tiger's skin .

నీవు ఆ పనిలో ప్రవేశిస్తావా ?

Will you enter upon that work?

బోయీలనిమిత్తము తహస్సీల్ దారుకు వ్రాస్తాడు .

He will write to the Tahsildar for bearers .

కొన్ని రోజులలో దొరగారు ఆ పట్ణముకు వెళ్లుతారు .

In a few days the gentleman will go to that town .

ఎల్లుండి పశువులు ఈ పొలములో మేస్తవి .

The day after to-morrow the cattle will graze in this field .

ఆ పెద్ద ఆల్మారు అమ్మతాను . మీరు కొంటారా ?

I shall sell that large bookcase . Will you buy ( it) ?

రేపు బడిలో పిల్లలను పరిక్ష చేస్తాడు .

He will examine the children in the school to -morrow.

మీరు "రేపు మా ఇంట్లో భోజనము చేస్తారా ?.

Will you dine with us to - morrow ? (Lit. in our house . )

On the past tense .

నేను నిన్న కృష్ణ దాటినాను . ( దాటితిని . )

I crossed the Krishna yesterday.

ఆయన వర్తకమునిమిత్తము ఆ ఊరికి వెళ్లినాడు . ( వెళ్లెను . )

He went to that village for trade.

చెన్న పట్టణమునుంచి సీమనూలు పంపినారు . ( పంపిరి .)

They have sent English thread from Madras .

మీరు ఈ రోజున నన్ను అన్యాయముగా తిట్టినారు . ( తిట్టితిరి . )

You abused me to-day unjustly .

118 ON TELUGU SYNTAX , ETC.

నిష్కారణముగా ఆ మూగవాని కొట్టినాడు. ( కొట్టెను . )

He beat that dumb man without any reason.

మొన్నటిదినము ఆవు వెళ్లినదా ? ( వెళ్లినా . )

Did the cow go the day before yesterday ?

ఆ చిన్న వాని బాగా శిక్షించినాను . (శిక్షిస్తిని . )

I punished that boy well.

నిన్న పశువులు ఆ పొలములో మేసినవి . ( మేసెను . )

The cattle grazed in that field yesterday.

ఆమె నీళ్లు ఎప్పుడు తోడినది ? (తోడెను .)

When did she draw the water ?

ఆ మేకలు వెళ్లినవి . ( వెళ్లెను. )

Those goats have gone .

నీవు బడిలో ఏమి చదివినావు ? ( చదివితివి . )

What did you read in school ?

On the imperative mood.

గుర్రమును బాగా తోము .

Rub down the horse well.

ఆ ఉత్తరము త్వరగా వ్రాయి,

Write that letter quickly.

బజారుకు త్వరగా వెళ్లు.

Go to the Bazaar quickly.

నా తప్పు క్షమించండి . (See para. 172.)

Pardon my fault.

మీ ఇంటికి వెళ్లుదాము .

Let us go to your house.

ఆ పని బాగా చేయి , cr చెయ్యి .

Do that work well.

 ON TELUGU SYNTAX , ETC. 119

కుక్కను బైటికి కొట్టు.

Beat the dog out .

ఆ తేలును చంపు.

Kill that scorpion.

ఈ ఉత్తరము చదవండి .

Read this letter.

ఈ ఉత్తరాలు టపాలో వెయ్యి .

Put these letters in the post.

On the use of certain colloquial Forms .

309. In the progressive present habitual future and past tenses the

of the third person neuter plural is sometimes pronounced ow ; as

కోళ్ళకూసినయి .
లు మొరుగుతున్నయి , ఆవులు వస్తే,

310. In the habitual present and future tense, singular, third person

feminine and neuter, the o before final & is sometimes omitted , and the

preceding chan ged into

changed into × . Thus వస్తుంది , వస్తది .

311. The first form of the past tense is sometimes contracted in common

conversation by dropping , the last letter but one, and changing the

preceding I into . This , however, is generally pronounced , not

with its usual broad sound , but like the letter a in caste. In the singular,

third person feminine and neuter, 3, the last letter but one, is changed
into o. Except in the case of the verb e , the above forms

should never be written although they are in some parts of the Telugu
country commonly pronounced in the manner mentioned above . Thus-

Sing.1. కొట్టినాను . Vulgar కొట్టాను .

2. కొట్టినావు . కొట్టావు .

M. కొట్టినాడు . కొట్టాడు .
3.
F. N. కొట్టినది . కొట్టింది .
120 ON TELUGU SYNTAX , ETC.

Pl. 1.
కొట్టినాము. కొట్టాము .

2.
కొట్టినారు . కొట్టారు .

M. F. కొట్టినారు . కొట్టారు .
3.
N.
కొట్టినవి . కొట్టినయి .

312. The verbs mentioned in para. 290 , often use the contracted forms of
the indefinite tense, and of the imperative first person plural. Where final
is doubled in the root, and are doubled in the contracted forms .

Thus ఉంచు , ఉంతును , ఉంతాము ; తెచ్చు, తెత్తును , తెత్తాము .

P
313. In the second and third conjugations the vowel in the last letter

but one of the imperative first person plural (e.g. , నడుతాము ) is occa-

tionally shortened ; as నడుతము . This is the more correct form .

314 . Instead of the tense Xe to express ABILITY, the following tense

(a corruption of the tense గలుగుదును ) is occasionally used .

Sing . 1 . గలుదును , or గల్దును instead of గలను .

2. గలుదువు, 01 గల్దువు గలవు .

M. గలును , గలడు.
3.
F. N. గలును , - గలదు.

Pl. 1. గలుదుము , or గల్దుము గలము .

2. గలుదురు , or గల్గురు గలరు.

M. F. గలుదురు , or గల్దురు గలరు.

3.-
( N. గలును , గలవు .

315 . In the third person singular (M. F. & N.) and plural ( N.) of the indefinite

tense of పోవుట , the word పోను is sometimes used , instead of పోవును ,

which is the same in form as the first person singular of the negative
indefinite tense,
 ON TELUGU SYNTAX, ETC. 121

316 . Instead of the imperative , the word is sometimes used.

Instead of the imperative , the word is sometimes used as a fond

term to a little child.

317 . A tense is sometimes used in conversation , which is formed by

changing final v of the root (and in the second conjugation of the root

in ) into . Subjoined is an example—

Sing. 1 . పడేను.

2. పడేవు.

3. M. F. N. పడేని , or పడీని . ( Nor . Cir. పడేను .)

Pl. 1 .. పడేము .

2. పడేరు .

M. F. పడేరు.
3.
N. పడేని, or పడీని. ( Nor . Cir . పడేను .)

This tense has been generally regarded as a corruption of a

grammatical form of the indefinite tense, e.g., పడెదను . It usually

implies doubt. Thus-

పరుగెత్తబోకు , పడేవు .

Do not run, you may fall.

ఆ పిచ్చివానివద్దికి వెళ్లబోకు , వాడు నిన్నుకొట్టేని . ( Nor. Oir . కొట్టేను . )

Do not go near that mad man , he may beat you.

16
122 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

CHAPTER 1X .

ON IRREGULAR , PASSIVE , REFLEXIVE , AND CAUSAL VERBS .

I. IRREGULAR VERBS .

318 . The following verbs are in some of their parts irregularly formed ,
namely―

అవు ( or ఔ ) to become, పోవు to go , వచ్చు to come , ఇచ్చు to give,

చచ్చు to die , చూచు to see , తెచ్చు to bring .

Conjugation of అవు, పోవు , and వచ్చు .

319. ROOT . అవు . పోవు . వచ్చు.

Infinitive . కా . రా.

1st form. అవుట. పోవుట. వచ్చుట.

Verb. noun .
2nd form. కావడము. పోవడము . రావడము .

Present. అవుతు . పోతు . వస్తు

Verb . partic.
Past. అయి. పోయి .
వచ్చి .

( Prog . pres . అవుతున్న . పోతున్న . వస్తున్న.

Rel . partic . Past . అయిన పోయిన . వచ్చిన .
Indef.
అయ్యే. పొయ్యే . వచ్చే.

Prog . pres . అవుతున్నాను . పోతున్నాను. వస్తున్నాను .

Habit . pres . & fut . అవుతాను . పోతాను. వస్తాను .
Tenses . Past 1st form . అయినాను . పోయినాను . వచ్చినాను .
Do. 2nd form . అయితిని . పోతిని . వస్తిని.
(Indefinite . ' అవుదును పోదును . వత్తును .

Sing . 2nd per. కా (కము ) . ato (ata ). రా (రమ్ము ) .

Imperative . Pl. 1st per. అవుదాము. పోదాము . వత్తాము .
Do. 2nd per . కండి . పొండి . రండి .
 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC. 123

In the Northern Circars the verb sometimes uses in the

infinitive and as the 2nd form of the verbal noun.

On the Tenses of the above Verbs .

320. The several tenses of these verbs are declined exactly like those of
any other verb of the same conjugation , except in the case of the second
form of the past tense, and in the indefinite tense . These two tenses
are declined as follows :----

Second form of the past tense .

అయితిని . పోతిని .
Sing. 1. వస్తిని ..

2. అయితవి . పోతివి . వస్తివి .

M. ఆయెను . పోయెను. వచ్చెను .

3.
F. & N. ఆయెను . పోయెను. వచ్చెను .

Pl. 1 . అయితిమి . పోతిమి . వస్తిమి .

2. అయితికి. పోతం . వస్తిరి .

M. & F. అయిరి . పోయిరి . వచ్చిరి .

3.
ఆయెను . పోయెను . వచ్చెను.

Indefinite tense.

Sing. 1. అవుదును . పోదును . వత్తును .

2. అవుదువు . పోదుపు . పిత్తువు.

(M. అవును . పోవును. వచ్చును.

3.
F. & N. అవును . పోవును. వచ్చును .

Pl. 1. అవుదుము . పోదుము . విత్తుము .

2. అవుదురు . సోదురు. వత్తురు ..

M. & F. అవుదురు. పోదురు . వత్తురు .

3.
N. అవును . పోవును . వచ్చును.
124 ON IRREGULAR, PASSIVE , ETC.

Remarks upon the above Verbs .

Various parts of these verbs are used idiomatically in a variety of

ways which will be explained in subsequent chapters .

321 . The verb in addition to the meaning of to become has also the

meaning of to finish . Thus―

ఆ పని అయినదా ? Is that work finished ?

The word (the third person singular of the indefinite tense)

is sometimes used in the sense of yes. Thus-

Qutes. వచ్చినాడా ? A118 . అవును . వచ్చినాడు.

Ques. Has he come ? Ans. Yes. He has come.

322 . The verb * , as will be hereafter seen , enters largely into the

formation of the negative form of verbs.

The tense పోతున్నాను (as also the words పోతు , పోతున్న , and
P ), when affixed to the infinitive of another verb , gives it (like the
verb to go in English) a future signification . When thus affixed, initial
is by the laws of euphony changed into 25. Thus-

నేను చదవబోతున్నాను .

I am going to read .

మీరు ఆ పని చేయబోతున్నారా ?

Are you going to do that work ?

323. A class of COMPOUND VERBS are formed by prefixing the past verbal

participle of certain verbs to the verb . Thus, by prefixing

(the past verbal participle of ) to the verb the compound verb

3 is formed, which means- to go to ruin. So in like manner

3 to go to pieces, etc. , etc.

 ON IRREGULAR, PASSIVE, ETC. 125

In connection with the verbs and the following rules in

reference to place are here inserted :-

Rules in reference to Place.

324. To express MOTION TO , the object towards which motion is made is

put in the dative case . But when the object is of such a nature as not to

admit of entrance (as a tree, a man) , the dative case is never used , but

the compound postposition 88 or 88 is always affixed .

325. To express MOTION FROM, the postposition o is used ; but ifthe

object cannot be entered, the compound postposition od or 588

o is always used . Thus—

ఆయన ఆ ఊరికి వెళ్లినాడు. ( 0. ఆ ఊరు . )

He went to that village.

ఆ చెట్టుదగ్గరికి వెళ్లినాను.

I went to that tree. (Lit. To near that tree.)

ఆ దొరగారివద్దికి వెళ్లినాను.
I went to that gentleman .

ఎక్కడనుంచి వస్తున్నారు ?

Where are you coming from? (Or Whence are you coming ?)

ఈ ఉత్తరము ఎవరిదగ్గరనుంచి వచ్చినది .

From whom did this letter come ?

326. When speaking about THE DISTANCE OF ONE PLACE FROM ANOTHER ,

the place nearest to the speaker is put in the dative case, and the more
remote place is put in the nominative case . Thus-

ఆ ఊరు ఇక్కడికి ఎంత దూరము

What distance is that village from here ? (Lit. To here.)

బెజవాడకు హైదరబాదు ఇరువై అయిదామడ . ( ఇరువై అయిదు ఆమడ . )

Hyderabad is two hundred miles from Bezwara. (An is about

8 miles .)
126 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

Conjugation of ఇచ్చు and చచ్చు .

327. ROOT.
ఇచ్చు చచ్చు.
Infinitive . చావ.
ఇవ్వ , or ఇయ్య .

ఇచ్చుట .
Verb . noun. (1st. form . చచ్చుట.
2nd form . ఇవ్వడము , or ఇయ్యడము . చావడము .
Present. ఇస్తు . చస్తు.
Verb . partic .
Past.
ఇచ్చి . చచ్చి.
( Prog . Pres . ఇస్తున్న. చస్తున్న.
Rel . partic . - Past . ఇచ్చిన. చచ్చిన .
Indef.
ఇచ్చే . చచ్చే.
Prog . pres .
ఇస్తున్నాను . చస్తున్నాను .
Habit. pres . & fut. ఇస్తాను . చస్తాను.
Tenses. Past. 1st form . ఇచ్చినాను. చచ్చినాను.
Do. 2nd form. ఇస్తిని . చస్తిని.
Indefinite .
ఇత్తును. చత్తును .

( Sing . 2nd per . ఇయ్యి ( ఇము ). చావు (చావుము ) .

Imperative . Pl . 1st per . ఇత్తాము . చత్తాము .

Do. 2nd per . చావండి .
ఇవ్వండి , 01 ఇయ్యండి .

Conjugation of చూచు and తెచ్చు .

Roor . చూచు. తెచ్చు.

Infinitive . చూడ. తే .

1st form. చూచుట .

తెచ్చుట.
Verb . noun .
1 2nd form . చూడడము . తేవడము .

Present . తెస్తు .
చూస్తు .
Verb . partic.
Past. చూచి. తెచ్చి .
Prog. pres . తెస్తున్న .
చూస్తున్న .
Rel . partic. Past. చూచిన. తెచ్చిన.
Indef. చూచే .
తెచ్చే .
 ON IRREGULAR, PASSIVE , ETC. 127

Prog . pres. చూస్తున్నాను. తెస్తున్నాను .

Habit. pres. & fut . చూస్తాను. తెస్తాను .

Tenses . Past 1st form . చూచినాను . తెచ్చినాను.

Do. 2nd form . చూస్తిని . తెస్తిని .

| Indefinite. చూతును . తెత్తును.

Sing . 2nd per . చూడు ( చూడుము ). తే ( తెము ).

Imperative. Pl . 1st per . చూతాము. తెత్తాము .

Do. 2nd per . చూడండి. తె

The second form of the past tense and the indefinite tense of these

verbs are declined exactly like those of 3 . (See para . 320. )

II . PASSIVE VERBS .

328. In Telugu every active verb may be changed into a passive verb by

affixing to its infinitive mood the verb , and conjugating through

all its moods and tenses. (When is thus used , initial is always

changed by the laws of euphony into బ . ) Thus the active verb రక్షించు

to save becomes in the passive voice how to be saved .

Conjugation of రక్షించబడు .

Roor . రక్షించబడు.

Infinitive . రక్షించబడ .

1st form. రక్షించబడుట .

Verb . noun .
2nd form. రక్షించబడడము.

Present. రక్షించబడుతు.
Verb . partic.
Past. రక్షించబడి .

Prog . pres . రక్షించబడుతున్న .

Rel. partic. Past . రక్షించబడిన .
Indef. రక్షించబడే .
128 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

Prog . pres . రక్షించబడుతున్నాను.

రక్షించబడుతాను..
Habit. pres. & fut. 8o
Tenses. Past 1st form. రక్షించబడినాను .

Do 2nd form . రక్షించబడితిని ,

Indefinite. రక్షించబడుదును .

Sing. 2nd per. రక్షించబడు .

Imperative . Pl. 1st per. రక్షించబడుదాము

Do. 2nd per . రక్షించబడండి .

Remarks upon Passive Verbs .

329. In Telugu passive verbs are very seldom used in common conver-
sation ; and when they are used in English, they must generally be

translated into Telugu actively. Thus in translating the English

sentence- That work was done by him- instead of saying I SAI

చేత చేయబడినది —it would be more colloquial to say ఆయన ఆ పని చేసి
J. (Lit. He did that work.)

III. REFLEXIVE VERBS .

330. Reflexive verbs are formed by affixing the verb to the root of

any verb, and conjugating through all its moods and tenses. Verbs

of the second conjugation always use the root in . Thus, from

to rob comes the verb & to rob for oneself, and from ow to do

comes the verb to dofor oneself.

The verb is conjugated exactly like the verb to buy (see

para. 273) , except that the infinitive and the imperative are
usually changed into , ass , and the second form of the verbal
noun may take the letter వ, as చేసుకోవడము .

Conjugation of చేసుకొను .

ROOT. చేసుకొను .

Infinitive . చేసుకో.

( 1st form. చేసుకొనుట,

Verb. noun.
2nd form . చేసుకొన (07 చేసుకోవ ).
 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC. 129

Present . చేసుకొంటు .
Verb . partic .
Past. చేసుకొని .

చేసుకొంటున
Prog . pres . ్న .
Rel . partic. Past . చేసుకొన్న.
Indef. చేసుకొనే.

చేసుకొంటున్నాన
( Prog . pres . ు.

Habit . pres . & fut . చేసుకొంటాను .

Tenses. Past 1st form . చేసుకొన్నాను .
Do. 2nd form . చేసుకొంటిని .
Indefinite. చేసుకొందును .

Sing . 2nd per. చేసుకో . ( చేసుకొము . ) -

Imperative. Pl. 1st per. చేసుకొందాము.

Do. 2nd per . చేసుకొండి .

Remarks upon Reflexive Verbs .

331 . Roots ending in & or X, which are composed of more than two

syllables or of two syllables with the first long, generally contract the

reflexive form . Thus అడుగు , అడుగు కొను or అడుక్కొను; లాగు , లాగు

కొను or లాక్కొను .

The reflexive forms of the verbs to see and to buy are

కనుక్కొ… ను and కొనుక్కొను.

Reflexive verbs resemble to some extent the middle voice in Greek.

They express that the action performed by the subject is also performed

in reference to that subject. Hence these verbs frequently denote that

the action is performed for the benefit of the subject, or that it is

performed by the free will and choice of the subject.

17
128 ON IRREGULAR, PASSIVE , ETC.

Prog. pres. రక్షించబడుతున్నాను .

రక్షించబడుతాను..
Habit. pres. & fut. 8o
Tenses . Past 1st form. రక్షించబడినాను.

Do 2nd form. రక్షించబడితిని .

Indefinite. రక్షించబడుదును.

Sing. 2nd per. రక్షించబడు .

Imperative . Pl. 1st per . రక్షించబడుదాము

Do. 2nd per. రక్షించబడండి .

Remarks upon Passive Verbs .

329. In Telugu passive verbs are very seldom used in common conver-
sation ; and when they are used in English, they must generally be

translated into Telugu actively. Thus in translating the English

sentence-That work was done by him - instead of saying & 3D ∞

చేత చేయబడినది -it would be more colloquial to say ఆయన ఆ పని చేసి

J. (Lit. He did that work.)

III. REFLEXIVE VERBS.

330. Reflexive verbs are formed by affixing the verb to the root of

any verb, and conjugating through all its moods and tenses. Verbs

of the second conjugation always use the root in . Thus, from

to rob comes the verb to rob for oneself, and from w to do

comes the verb to do for oneself.

The verb is conjugated exactly like the verb to buy (see

para. 273) , except that the infinitive and the imperative are
s,
usually changed into కో , as us ,
as చేసుకో , and the second form of the verbal

noun may take the letter వ , as చేసుకోవడము .

Conjugation of చేసుకొను .

ROOT. చేసుకొను.

Infinitive. చేసుకో .

1st form. చేసుకొనుట.

Verb. noun.
2nd form. చేసుకొన (or చేసుకోవ) .
 131

(Presen nto
Verb . partic.
Past.
3.)

(Prop T
Rel. partic. Раб
Paыi
Inder

Pr
Prog
op
Hail

Tenses. Pati 1.
D: 2.

Indera

Imperative. P

(Da Hi

Remarks

331 . Roots ending n .. ను . )

ము .)
syllables or of tw

reflexive form. Tax

కొను or లాక్కొను .

The reflexive for .

nglish
చేయు
కనుక్కొ_ను and invin
to do).
Reflexive verbs n agent
LZ-
They express that the

in reference to that
quan
the action is performed
t (or had
ed by the free c
130 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

The following examples are added to illustrate the use of

reflexive verbs :-

EXAMPLES.

వారు ఇల్లు కట్టుకొంటున్నారు.

They are building a house for themselves.

ఎన్ని గంటలకు వంట చేసుకొంటాడు ?

At what hour does he cook his food ? Lit. At what hour does he do
cooking for himself ?

ఆయన కలము చెక్కుకొంటున్నాడు.

He is mending a pen for himself.

బట్ట కట్టుకొన్నాడు.
He tied on his cloth . ( Lit. He tied a cloth on himself .)

చెప్పులు తొడుక్కొంటున్నాడు . ( Para . 331.)

He is putting on his shoes.

గాయము చేసుకొన్నాడు.
He wounded himself.

నేను క్షౌరము చేసుకొంటున్నాను .

I am shaving myself .

ఆ చిన్న వాడు తన బట్టలు చించుకొంటున్నాడు .

That boy is tearing his cloths.

332 . In some instances the difference in meaning between the simple and
the reflexive form is so great that they must be expressed in English by
different words. Thus— అను to say , అనుకొను to think ; చదువు to

read , చదువుకొను to learn ; నడుచు to wall , నడుచుకొను to behave. In

some instances the use of the reflexive form is so idiomatic and

peculiar that practice alone can teach the student its exact force and
meaning.

IV . CAUSAL VERBS .

333. In Telugu there are certain verbs , called causal verbs, which are
formed from the simple verbs. The formation is generally as follows :-

(1 ) In the FIRST and SECOND conjugation by changing final of the

root into Jంచు ; as– కొట్టు to beat, కొట్టించు to cause to be beaten ; చేయు
to do avow to cause to be done.
 131
ON IRREGULAR, PASSIVE , ETC.

(2) In the THIRD conjugation by changing final of the root into

పించు ; as పిలుచు to call , పిలిపించు to cause to be called . ( See para. 253.)

Conjugation of చేయించు , and పిలిపించు .

Roor. చేయించు . పిలిపించు .

Infinitive . చేయించ . పిలిపించ .

1st form . చేయించుట . పిలిపించుట.

Verb . noun .
2nd form. చేయించడము . పిలిపించడము. '

Present . చేయిస్తు . పిలిపిస్తు .

Verb . partic.
Past. చేయించి . పిలిపించి .

Prog. pres. చేయిస్తున్న . పిలిపిస్తున్న.

Rel . partic . Past. చేయించిన . పిలిపించిన .

Indef. చేయించే. పిలిపించే .

Prog. pres. చేయిస్తున్నాను . పిలిపిస్తున్నాను .

Habit. pres. & fut . చేయిస్తాను. పిలిపిస్తాను .

Tenses . Past 1st form . చేయించినాను. పిలిపించినాను .

Do. 2nd form . చేయిస్తిని . పిలిపిస్తిని .

| Indefinite . చేయింతును . ( చేయిస్తును . ) పిలిపింతును. ( పిలిపిస్తును . )

Sing. 2nd per . చేయించు, ( చేయించుము. ) పిలిపించు . ( పిలిపించుము. )

Pl. 1st per . చేయింతాము. పిలిపింతాము .

Imperative .
Do. 2nd per. చేయించండి . పిలిపించండి.

Remarks upon Causal Verbs .

334. A causal verb formed from a transitive verb is equivalent in English

to the verb to cause followed by a PASSIVE infinitive . Thus from w

to do is formed owo to cause to be done (not to cause to do).

Hence the causal form of a transitive verb is often followed by an agent

in the INSTRUMENTAL CASE . Thus-

కుక్కను కూలివాని చేత చంపించినాడు .

He caused the dog to be killed by a cooly-man , i.e. , He got (or had

the dog killed by a cooly-man,

132 ON IRREGULAR, PASSIVE , ETC.

A causal verb formed from an intransitive verb becomes an ACTIVE

verb . Thus from the intransitive verb ox to bubble is formed the

causal verb oro to cause to bubble, i.e., to make to boil. Thus-

పాలు పొంగించు .

Make the milk (to) boil , i.e. , Boil the milk.

335. In the case of some verbs , especially of intransitive verbs, the causal

verb is very irregularly formed , e.g. , వచ్చు , రప్పించు ; తెగు , తెంపు ;

X, 5 , etc. , etc. It will be found easier to treat such causal forms
as distinct verbs .

On the Combination of Causal and Reflexive Verbs .

336. The causal form and the reflexive form are sometimes combined.

Thus-Savo to cause to be done for oneself.

The following examples will make the several forms of the verbs
clear, and illustrate the changes of meaning.

వారు ఇల్లు కట్టినారు .

They built a house.

వారు ఇల్లు కట్టుకొన్నారు .

They built a house for themselves .

వారు ఇల్లు కట్టించినారు .

They caused a house to be built.

వారు ఇల్లు కట్టించుకొన్నారు .

They caused a house to be built for themselves .

Three Remarks.

337. (1 ) A class of verbs are formed by affixing the verb to NOUNS ;

as to desire, to be in trouble. Nouns ending in

drop this letter before పడదు ; as– సుఖపడు to be happy ; భయపడు

to be afraid ; §∞∞∞ to be angry.

 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC. 133

338. In the same manner, verbs are sometimes formed by prefixing

Thus-
nouns to పెట్టిపోవు and పరచు .

శ్రమ పెట్టు to trouble to be troubled , to suffer

( Trans . ) .
(Intrans.).

to inspire with fear (Trans.) . భయపడు to be terrified .

(Intrans.).

to cheat (Trans.) . to be cheated (Intrans.).

to put to sleep (Trans. ). D to go to sleep (Intrans) .

X to disappoint (Trans.) . భంగపడు to be disappointed

(Intrans.).

339. The verb is often added to the past verbal participle of

another verb to express COMPLETENESS ; as to throw away,

చింపివేయు to tear up , తీసివేయు to take away , కోసివేయు to cut o f .

340.
(2) A few verbs although ending in are not reflexive forms

as to be quiet, ev to be awake.

341 . (3) Many verbs although ending in Do are not causal forms ; as-
దీవించు to bless , పరీక్షించు to eramine . '
126 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

Conjugation of ఇచ్చు and చచ్చు.

327. BooT . ఇచ్చు చచ్చు.

Infinitive . ఇవ్వ, or ఇయ్య. చావ .

(1st . form . ఇచ్చుట . చచ్చుట.

Verb . noun .
2nd form . ఇవ్వడము , or ఇయ్యడము. చావడము .

Present. ఇస్తు . చస్తు .

Verb . partic.
Past. ఇచ్చి . చచ్చి.

( Prog . Pres . ఇస్తున్న. చస్తున్న.

Rel. partic. Past. ఇచ్చిన. చచ్చిన .
Indef. ఇచ్చే . చచ్చే .

| Prog . pres . ఇస్తున్నాను . చస్తున్నాను .

Habit. pres . & fut . ఇస్తాను . చస్తాను.
Tenses. Past . 1st form . ఇచ్చినాను. చచ్చినాను.
Do. 2nd form. ఇస్తిని . చస్తిని .
Indefinite . ఇత్తును. చత్తును .

( Sing . 2nd per . ఇయ్యి ( ఇము ). చావు (చావుము ) .

Imperative . Pl . 1st per. ఇత్తాము. చత్తాము .

Do. 2nd per. ఇవ్వండి, or ఇయ్యండి . చావండి .

Conjugation of చూచు and తెచ్చు .

Boor . చూచు. తెచ్చు .

Infinitive. చూడ . తే .

( 1st form. చూచుట. తెచ్చుట.

Verb . noun .
2nd form . చూడడము . తేవడము .

Present . చూస్తు . తెస్తు .

Verb . partic .
Past. చూచి. తెచ్చి .

Prog . pres . చూస్తున్న . తెస్తున్న.

Rel . partic . Past. చూచిన. తెచ్చిన..

Indef. చూచే . తెచ్చే .
 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC. 127

Prog . pres. చూస్తున్నాను. తెస్తున్నాను .

Habit . pres. & fut . చూస్తాను. తెస్తాను .

Tenses . Past 1st form . చూచినాను . తెచ్చినాను.

Do. 2nd form . చూస్తిని . తెస్తిని .

Indefinite . చూతును . తెత్తును.

Sing . 2nd per . చూడు ( చూడుము ). తే ( తెము ) .

Imperative . - Pl . 1st per. చూతాము. తెత్తాము.

Do. 2nd per . చూడండి .

The second form of the past tense and the indefinite tense of these

verbs are declined exactly like those of వచ్చు . (See para. 320.)

II . PASSIVE VERBS ,

328. In Telugu every active verb may be changed into a passive verb by

affixing to its infinitive mood the verb , and conjugating through

all its moods and tenses. (When is thus used , initial is always

changed by the laws of euphony into బ . ) Thus the active verb రక్షించు

to save becomes in the passive voice how to be saved.

Conjugation of రక్షించబడు .

Roor . రక్షించబడు .

Infinitive . రక్షించబడ .

1st form . రక్షించబడుట .

Verb . noun .
2nd form . రక్షించబడడము.

Present . రక్షించబడుతు .
Verb. partic.
Past. రక్షించబడి .

Prog . pres. రక్షించబడుతున్న .

Rel . partic . Past . రక్షించబడిన.
Indef, రక్షించబడే .
126 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

Conjugation of ఇచ్చు and చచ్చు .

327. Boor . ఇచ్చు చచ్చు.

Infinitive . ఇవ్వ , or ఇయ్య . చావ .

( 1st , form. ఇచ్చుట . చచ్చుట.

Verb . noun .
2nd form. ఇవ్వడము , 01 ఇయ్యడము. చావడము .

( Present. ఇస్తు . చస్తు.

Verb . partic .
Past. ఇచ్చి . చచ్చి .
( Prog . Pres . ఇస్తున్న. చస్తున్న.
Rel. partic. Past.
ఇచ్చిన. చచ్చిన .
Indef.
ఇచ్చే . చచ్చే .
Prog. pres.
ఇస్తున్నాను . చస్తున్నాను .
Habit. pres . & fut . ఇస్తాను.
చస్తాను.
Tenses. Past. 1st form . ఇచ్చినాను . చచ్చినాను.
Do. 2nd form. ఇస్తిని. చస్తిని .
Indefinite. ఇత్తును. చత్తును .

( Sing. 2nd per. ఇయ్యి ( ఇము) . చావు (చావుము ) .

Imperative . Pl . 1st per . ఇత్తాము . చత్తాము .

Do. 2nd per . ఇవ్వండి , 01' ఇయ్యండి . చావండి .

Conjugation of చూచు and తెచ్చు .

ROOT. చూచు. తెచ్చు.

Infinitive. చూడ . తే .

1st form. చూచుట . తెచ్చుట.

Verb . noun .
2nd form. చూడడము . తేవడము .

| Present . చూస్తు . తెస్తు .

Verb . partic.
Past. చూచి. తె .

Prog . pres . చూస్తున్న . తెస్తున్న .

Rel. partic. Past. చూచిన. తెచ్చిన .

Indef. చూచే . తెచ్చే.
 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC. 127

( Prog . pres . చూస్తున్నాను. తెస్తున్నాను .

Habit. pres . & fut. చూస్తాను. తెస్తాను .

Tenses . Past 1st form . చూచినాను . తెచ్చినాను .

Do. 2nd form. చూస్తిని. తెస్తిని .

| Indefinite. చూతును. తెత్తును.

Sing . 2nd per . చూడు ( చూడుము ) . తే ( తెము ).

Imperative . Pl. 1st per. చూతాము. తెత్తాము.

Do. 2nd per . చూడండి . డి .

The second form of the past tense and the indefinite tense of these

verbs are declined exactly like those of వచ్చు . (See para. 320.)

II . PASSIVE VERBS .

328 . In Telugu every active verb may be changed into a passive verb by

affixing to its infinitive mood the verb , and conjugating through

all its moods and tenses. (When is thus used , initial is always

changed by the laws of euphony into బ . ) Thus the active verb రక్షించు

to save becomes in the passive voice how to be saved.

Conjugation of రక్షించబడు .

ROOT. రక్షించబడు .

Infinitive . రక్షించబడ .

( 1st form . రక్షించబడుట .

Verb . noun .
2nd form. రక్షించబడడము.

Present. రక్షించబడుతు .
Verb. partic.
Past. రక్షించబడి .

Prog . pres . రక్షించబడుతున్న .

Rel . partic . Past. రక్షించబడిన .
Indef . రక్షించబడే .
126 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

Conjugation of ఇచ్చు and చచ్చు .

327. Boor .
ఇచ్చు చచ్చు.
Infinitive . చావ,
ఇవ్వ , or ఇయ్య .

1st. form . ఇచ్చుట .

Verb. noun. చచ్చుట.
2nd form . చావడమ
ఇవ్వడము , 01 ఇయ్యడము.
| Present. ఇస్తు . చస్తు .
Verb . partic .
Past .
ఇచ్చి . చచ్చి .
Prog. Pres. ఇస్తున్న. చస్తున్న.
Rel. partic. Past.
ఇచ్చిన. చచ్చిన .
Indef.
ఇచ్చే . చచ్చే .
Prog . pres. ఇస్తున్నాను. చస్తున్నాను .
Habit . pres . & fut. ఇస్తాను .
చస్తాను.
Tenses, Past. 1st form . ఇచ్చినాను . చచ్చినాను.
Do. 2nd form. ఇస్తిని . చస్తిని .
Indefinite.
ఇత్తును. చత్తును .

( Sing . 2nd per . ఇయ్యి ( ఇము ). చావు (చావుము ).

Imperative . < Pl . 1st per. ఇత్తాము. చత్తాము .
Do. 2nd per. ఇవ్వండి , or ఇయ్యండి . చావండి .

Conjugation of చూచు and తెచ్చు.

ROOT. చూచు. తెచ్చు .

Infinitive . చూడ. తే .

1st form . చూచుట .

Verb . noun . తెచ్చుట .
2nd form. చూడడము . తేవడము .

చూస్తు . తెస్తు.
Verb . partic. Present.
Past. చూచి.

' Prog . pres . చూస్తున్న . తెస్తున్న.

Rel. partic . Past . చూచిన. తెచ్చిన.
Indef. చూచే . తెచ్చే .
 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC. 127

( Prog . pres. చూస్తున్నాను. తెస్తున్నాను .

Habit. pres. & fut . చూస్తాను. తెస్తాను .
Tenses . Past 1st form . చూచినాను . తెచ్చినాను .
Do. 2ndform. చూస్తిని . తెస్తిని .
| Indefinite. చును . తెత్తును.

Sing . 2nd per . చూడు ( చూడుము ). తే ( తెమ్ము) .

Imperative. - Pl . 1st per. చూతాము. తెత్తాము.

Do. 2nd per . చూడండి . డి .

The second form of the past tense and the indefinite tense of these

verbs are declined exactly like those of వచ్చు . ( See para . 320.)

II . PASSIVE VERBS .

328. In Telugu every active verb may be changed into a passive verb by
affixing to its infinitive mood the verb , and conjugating through
all its moods and tenses. (When is thus used , initial is always

changed by the laws of euphony into బ . ) Thus the active verb రక్షించు

to save becomes in the passive voice how to be saved.

Conjugation of రక్షించబడు.

Roor . రక్షించబడు.

Infinitive . రక్షించబడ .

1st form. రక్షించబడుట.

Verb . noun .
2nd form. రక్షించబడడము .

Present. రక్షించబడుతు .
Verb. partic .
Past. రక్షించబడి.

Prog . pres . రక్షించబడుతున్న .

Rel. partic . Past. రక్షించబడిన .
Indef, రక్షించబడే.
126 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

Conjugation of ఇచ్చు and చచ్చు .

327. Roor.
ఇచ్చు చచ్చు.
Infinitive . చావ.
ఇవ్వ , or ఇయ్య .

(1st . form . ఇచ్చుట.

Verb. noun . (1st . చచ్చుట .
2nd form. ఇవ్వడము, 01 ఇయ్యడము . చావడము .
Present.
ఇస్తు . చస్తు .
Verb . partic .
Past.
ఇచ్చి . చచ్చి .
( Prog . Pres . ఇస్తున్న. చస్తున్న.
Rel. partic. Past.
ఇచ్చిన. చచ్చిన .
Indef. ఇచ్చే . చచ్చే .
Prog . pres. ఇస్తున్నాను . చస్తున్నాను .
Habit. pres. & fut. ఇస్తాను.
చస్తాను.
Tenses. Past. 1st form. ఇచ్చినాను . చచ్చినాను.
Do. 2nd form . ఇస్తిని . చస్తిని .
Indefinite. ఇత్తును. చత్తును.

( Sing. 2nd per. ఇయ్యి ( ఇము ). చావు ( చావుము ) .

Imperative . Pl . 1st per. ఇత్తాము. చత్తాము .
Do. 2nd per . చావండి.
ఇవ్వండి, 01 ఇయ్యండి .

Conjugation of చూచు and తెచ్చు .

ROOT. చూచు. తెచ్చు .

Infinitive. చూడ. శ్రీ .

1st form . చూచుట . తెచ్చుట.

Verb. noun .
2nd form. చూడడము . తేవడము .

చూస్తు . తెస్తు.
Verb . partic. | Present .
Past. చూచి. తెచ్చి.

( Prog . pres . చూస్తున్న . తెస్తున్న .

Rel. partic . Past . చూచిన. తెచ్చిన.
| Indef. చూచే,
తెచ్చే.
 ON IRREGULAR, PASSIVE , ETC. 127

| Prog . pres. చూస్తున్నాను. తెస్తున్నాను .

Habit. pres . & fut. చూస్తాను . తెస్తాను .

Tenses . Past 1st form . చూచినాను . తెచ్చినాను.

Do. 2nd form . చూస్తిని . తెస్తిని .

| Indefinite. చూతును. తెత్తును.

Sing . 2nd per . చూడు ( చూడుము ) . తే ( తెము ) .

Imperative . Pl . 1st per. చూతాము. తెత్తాము.

Do. 2nd per . చూడండి . తె

The second form of the past tense and the indefinite tense of these

verbs are declined exactly like those of వచ్చు . ( See para . 320.)

II . PASSIVE VERBS ,

328. In Telugu every active verb may be changed into a passive verb by
affixing to its infinitive mood the verb , and conjugating through
all its moods and tenses . (When is thus used, initial is always

changed by the laws of euphony into బ . ) Thus the active verb రక్షించు
to save becomes in the passive voice how to be saved.

Conjugation of రక్షించబడు .

Roor . రక్షించబడు.

Infinitive. రక్షించబడ .

( 1st form . రక్షించబడుట .

Verb . noun .
2nd form . రక్షించబడడము .

Present . రక్షించబడుతు.
Verb. partic .
Past. రక్షించబడి.

Prog . pres . రక్షించబడుతున్న .

Rel . partic . Past. రక్షించబడిన.
Indef. రక్షించబడే.
128 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

Prog. pres. రక్షించబడుతున్నాను .

రక్షించబడుతాను..
Habit. pres . & fut . 8o
Tenses . Past 1st form. రక్షించబడినాను.

Do 2nd form. రక్షించబడితిని .

Indefinite . రక్షించబడుదును .

Sing. 2nd per. రక్షించబడు .

Imperative . Pl. 1st per. రక్షించబడుదాము

Do. 2nd per. రక్షించబడండి .

Remarks upon Passive Verbs .

329. In Telugu passive verbs are very seldom used in common conver-
sation ; and when they are used in English, they must generally be
translated into Telugu actively. Thus in translating the English
sentence-That work was done by him-instead of saying ID
చేత చేయబడినది —it would be more colloquial to say ఆయన ఆ పని చేసి

. (Lit. He did that work.)

III. REFLEXIVE VERBS.

330. Reflexive verbs are formed by affixing the verb to the root of

any verb, and conjugating through all its moods and tenses. Verbs
of the second conjugation always use the root in . Thus, from

to rob comes the verb to rob for oneself, and from ow to do

comes the verb to do for oneself.

The verb is conjugated exactly like the verb to buy (see

para. 273) , except that the infinitive and the imperative are
usually changed into , ass , and the second form of the verbal

noun may take the letter వ, as చేసుకోవడము .

Conjugation of చేసుకొను .

ROOT. చేసుకొను.

Infinitive . చేసుకో .

(1st form. చేసుకొనుట .

Verb. noun.
2nd form. చేసుకొన ( 01' చేసుకోవ) .
 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC. 129

Present . చేసుకొంటు .
Verb . partic.
Past. చేసుకొని .

చేసుకొంటున
Prog. pres . ్న .

Rel . partic. Past. చేసుకొన్న.

Indef. చేసుకొనే .

( Prog . pres. చేసుకొంటున్నాను.

Habit . pres. & fut . చేసుకొంటాను .

Tenses. Past 1st form . చేసుకొన్నాను.

Do. 2nd form . చేసుకొంటిని .

Indefinite. చేసుకొందును.

Sing . 2nd per. చేసుకో . ( చేసుకోము. )

Pl . 1st per. చేసుకొందాము.
Imperative .
Do. 2nd per . చేసుకొండి .

Remarks upon Reflexive Verbs .

331 . Roots ending in or X , which are composed of more than two

syllables or of two syllables with the first long, generally contract the

reflexive form . Thus అడుగు , అడుగు కొను or అడుక్కొను; లాగు, లాగు

కొను or లాక్కొను .

The reflexive forms of the verbs to see and S to buy are

కనుక్కొ_ను and కొనుకొ్కను.

Reflexive verbs resemble to some extent the middle voice in Greek.

They express that the action performed by the subject is also performed

in reference to that subject. Hence these verbs frequently denote that

the action is performed for the benefit of the subject, or that it is

performed by the free will and choice of the subject.

17
130 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

The following examples are added to illustrate the use of

reflexive verbs :-

EXAMPLES .

వారు ఇల్లు కట్టుకొంటున్నారు .

They are building a house for themselves.

ఎన్ని గంటలకు వంట చేసుకొంటాడు ?

At what hour does he cook his food ? Lit. At what hour does he do

cooking for himself ?

ఆయన కలము చెక్కు కొంటున్నాడు.

He is mending a pen for himself.

బట్ట కట్టుకొన్నాడు.
He tied on his cloth . ( Lit. He tied a cloth on himself . )

చెప్పులు తొడుక్కొంటున్నాడు. ( Para . 331. )

He is putting on his shoes.

గాయను చేసుకొన్నాడు .
He wounded himself.

నేను క్షౌరము చేసుకొంటున్నాను .

I am shaving myselj.

ఆ చిన్న వాడు తన బట్టలు చించుకొంటున్నాడు .

That boy is tearing his cloths.

332. In some instances the difference in meaning between the simple and
the reflexive form is so great that they must be expressed in English by
different words. Thus— అను to say , అనుకొను to think ; చదువు to

read, చదువుకొను to learm ; నడుచు to walk , నడుచుకొను to behave. In

some instances the use of the reflexive form is so idiomatic and

peculiar that practice alone can teach the student its exact force and
meaning.

IV. CAUSAL VERBS .

333. In Telugu there are certain verbs, called causal verbs , which are
formed from the simple verbs. The formation is generally as follows:-

(1 ) In the FIRST and SECOND conjugation by changing final of the

root into వించు ; as–కొట్టు to beat, కొట్టించు to cause to be beaten ; చేయు

to do avows to cause to be done.
 131
ON IRREGULAR, PASSIVE , ETC.

(2) In the THIRD conjugation by changing final of the root into

పించు; as పిలుచు to call , పిలిపించు to cause to be called . ( See para . 253.)

Conjugation of చేయించు , and పిలిపించు .

Roor. చేయించు . పిలిపించు .

Infinitive. చేయించ పిలిపించ .

చేయించుట . పిలిపించుట.
( 1st form .
Verb . noun .
2nd form. చేయించడము. పిలిపించడము . '

Present. చేయిస్తు. పిలిపిస్తు .

Verb . partic . పిలిపించి.
Past . చేయించి.

Prog . pres. చేయిస్తున్న . పిలిపిస్తున్న .

Past. చేయించిన . పిలిపించిన .

Rel . partic.
Indef. చేయించే . పిలిపించే.

Prog . pres . చేయిస్తున్నాను . పిలిపిస్తున్నానూ ,

Habit . pres. & fut . చేయిస్తాను . పిలిపిస్తాను .

Tenses . Past 1st form . చేయించినాను. పిలిపించినాను.

Do. 2nd form . చేయిస్తిని . పిలిపిస్తిని .

Indefinite . చేయింతును. ( చేయిస్తును . ) పిలిపింతును. ( పిలిపిస్తును . )

Sing. 2nd per . చేయించు. ( చేయించుము. ) పిలిపించు . ( పిలిపించుము. )

Pl. 1st per. చేయింతాము. పిలిపింతాము .

Imperative .
చేయించండి . పిలిపించండి .
Do. 2nd per .

Remarks upon Causal Verbs .

334. A causal verb formed from a transitive verb is equivalent in English

to the verb to cause followed by a PASSIVE infinitive . Thus from w

to do is formed ovo to cause to be done (not to cause to do) .

Hence the causal form of a transitive verb is often followed by an agent

in the INSTRUMENTAL CASE . Thus-

కుక్కను కూలివాని చేత చంపించినాడు .

He caused the dog to be killed by a cooly-man , i.e. , He got (or had

the dog killed by a cooly- man ,

132 ON IRREGULAR , PASSIVE , ETC.

A causal verb formed from an intransitive verb becomes an ACTIVE

verb. Thus from the intransitive verb o to bubble is formed the

causal verb low to cause to bubble, i.e. , to make to boil . Thus-

పాలు పొంగించు .

Make the milk (to) boil, i.e., Boil the milk.

335 . In the case of some verbs , especially of intransitive verbs , the causal

verb is very irregularly formed , e.g. , వచ్చు , రప్పించు ; తెగు , తెంపు ;

5%, 5° , etc. , etc. It will be found easier to treat such causal forms
as distinct verbs .

On the Combination of Causal and Reflexive Verbs .

336. The causal form and the reflexive form are sometimes combined.

Thus- Savo to cause to be done for oneself.

The following examples will make the several forms of the verbs
clear, and illustrate the changes of meaning.

వారు ఇల్లు కట్టినారు .

They built a house .

వారు ఇల్లు కట్టుకొన్నారు .

They built a house for themselves .

వారు ఇల్లు కట్టించినారు .

They caused a house to be built.

వారు ఇల్లు కట్టించుకొన్నారు .

They caused a house to be built for themselves.

Three Remarks .

337. (1) A class of verbs are formed by affixing the verb to NOUNS ;

as to desire, to be in trouble. Nouns ending in

drop this letter before పడు ; as– సుఖపడు to be happy ; భయపడు

to be afraid ; కోపపడు to be angry.
 ON IRREGULAR, PASSIVE , ETC. 138

338. In the same manner , verbs are sometimes formed by prefixing

nouns to పెట్టిపోవు and పరచు . Thus-

శ్రమ పెట్టు to trouble ( Trans.). శ్రమపడు to

to be troubled , to suffer

(Intrans.).

to inspire with fear (Trans .). భయపడు to be terrified .

(Intrans.) .

to cheat (Trans .) . to be cheated ( Intrans. ) .

to put to sleep (Trans.. to go to sleep (Intrans) .

X to disappoint (Trans.) . భంగపడు to be disappointed

(Intrans.).

339 . The verb వేయు is often added to the past verbal participle of

another verb to express COMPLETENESS ; as to throw away,

చింపివేయు to tear up , తీసివేయు to take away , కోసివేయు to cut off.

340. (2) A few verbs although ending in are not reflexive forms

as—ఊరుకొను to be guiet, మేలుకొను to be awake.

341 . (3) Many verbs although ending in Do are not causal forms ; as-

దీవించు to bless , పరీక్షించు to eramine .

134 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS .

CHAPTER X.

ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS .

On the Negative Primary Verb.

342. The negative primary TENSE , which may be used in reference to

either present or past time, is as follows-

Sing. 1 . $55. I am not, or was not.

2. నీవు లేవు. Thou art not, or wast not.

M. వాడు లేడు. He is not, or was not.

3.
F. N. అది లేదు . She or it is not, or was not.

Pl. 1 . మేము లేము. We are not, or were not.

2. మీరు లేరు . You are not, or were not.

M. F. వారు లేరు . They are not, or were not .

3.
N. అవి లేవు . They (ncu.) are not, or were not.

343. There are OTHER PARTS of the negative primary verb connected with
the tense ; but as these are not required in the formation of the

negative form of verbs , they will not be mentioned until the next

chapter.

EXERCISE ON THE NEGATIVE PRIMARY TENSE .

ఆయన ఇంట్లో లేడు .

He is not in the house.

మీరు మొన్న అక్కడ లేరా ?

Were you not there the day before yesterday ?

ఆ ఇంట్లో కుర్చీలు లేవు .

There are not chairs in that house (i.e. , There are no chairs).

ఆ బల్లమీద పుస్తకము లేదు .

There is not a book on that table ( i.e. , There is no book) .

 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS . 135

మీ పెట్టెలో కలములు లేవా?

Are there no pens in your box ?

నిన్న నేను అక్కడ లేను .

I was not there yesterday.

ఆయన నిన్న ఇంట్లో లేడు . ఎక్కడికి వెళ్లినాడు.

He was not at home yesterday. Where did he go ?

On the Various Parts of the Negative Form .

344 . The negative form of a Telugu verb consists of the following parts :-
(1) The past verbal participle .

(2) The verbal noun .

(3) The indefinite relative participle .

(4) The indicative mood , which has the four following tenses :-

(1) The progressive present tense .

(2) The habitual present and future tense .

(3) The past tense.

(4) The indefinite tense .

(5) The imperative mood .

Rules for the Formation of the Various Parts of the

Negative Form .

345 . The rules for the formation of the various parts of the negative form

are the same for all verbs, regular or irregular, of whatever class and of
whatever conjugation .

The various parts of the negative form of verbs are formed from the

INFINITIVE of the positive form , e. g., కొట్ట , చేయ , నడవ

346 . The past verbal participle is formed by adding to the positive infinitive ;

as కోట్టక , not having struck , చేయక, నడవక.

347 . The verbal noun is formed by prefixing the negative past verbal

participle to or the positive verbal noun of to go.

 136 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS.

Thus కొట్టక పోవడము , the hot striking ; చేయక పోవడము , నడవక పోవడము .
In highly grammatical language the verbal noun is formed by adding

మి to the positive infinitive , e.g. , కొట్టమి, చేయమి , but this form is

rarely used in conversation.

348 . to the positive

The indefinite relative paritciple is formed by adding
infinitive ; as కొట్టని , చేయని , నడవని .

349.
The progressive present tense is formed by prefixing the positive verbal
noun to the word for all numbers and persons ; as

లేదు , Iam not striking ; నీవు కొట్టడము లేదు , etc.

Sometimes a form is used to express the present progressive , which

is got by prefixing the positive progressive present tense to the tense

కాను, the neg . hab. press . und fut . tense of అవు as కొట్టుతున్నాను కాను ,
I am not striking.

350. The habitual present and future tense is formed by adding the termin-
ations of the personal pronouns to the positive infinitive ; as ,
I strike not, do not strike, or shall or will not strike, ∞∞, J.

NOTE .- Habit or custom is also sometimes expressed by the tense

which is formed by prefixing the positive verbal noun to , e.g.,
.
డము లేదు. This is specially the case, when the habit is not a perma-

nent one , but merely adopted at the present time. (Compare para . 306,
first note . )

351 . The past tense is formed by prefixing the positive infinitive to the
word for all numbers and persons ; as , I did not

strike. Dj , etc. , etc.

352. The indefinite tense is formed by prefixing the negative past verbal

participle to the tense (para . 320) ; as gro ∞∞, I would

not strike , or would not have struck , etc. చేయక పోదును , నడవక పోదును .

353. The imperative second person SINGULAR is formed by adding to

the positive infinitive, and the second person PLURAL by adding o ; as

sing. , pl . so , strike not, or do not strike.
 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS . 137

The first person PLURAL is formed by prefixing the negative verbal

participle in క to పోదాము ( See para . 319) ; as కొట్టక పోదాము , let us

not strike.

The Negative Conjugation of కొట్టు .

354. PosITIVE INFINITIVE . కొట్ట.

Past verb. partic కొట్టక.

Verbal noun .
కొట్టక పోవడము, ( Gram . కొట్టసి .)

Indef. rel. partic .

కొట్టని .

Prog . pres.
కొట్టడము లేదు . ( Cud . కొట్టుతున్నాను కాను . )
Habit . pres. & fut. కొట్టను .
Tenses . J
Past. కొట్ట లేదు.
Indef. కొట్టక పోదును .

( Sing. 2nd per. కొట్టకు.

Imper. - Pl . 1st per . కొట్టక పోదాము .

Do. 2nd per. కొట్టకండి .

The Negative Tenses of కొట్టు .

355. Prog . present tense. I am not striking .

నేను కొట్టడము లేదు . Pl. 1 .

Sing. 1 . మేము కొట్టడము లేదు.
2.
2. నీవు కొట్టడము లేదు . మీరు కొట్టడము లేదు .
(M. M. F.
వాడు కొట్టడము లేదు . వారు కొట్టడము లేదు.
3. 3.
( F. N. అది కొట్టడము లేదు . N. అవి కొట్టడము లేదు .

Habit . pres . & fut . tense . I strike not, do not strike , or shall or will not strike.

Sing . 1 . నేను కొట్టను . Pl. 1 . మేము కొట్టము .

2. నీవు కొట్టవు . 2. మీరు కొట్టరు .
M. వాడు కొట్టడు . వారు కొట్టరు .
3. 3. | M . F.
F. N. అది కొట్టదు . IN. అవి కొట్టవు .
18
 138 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS .

Past tense. I did not strike , or have not struck, etc.

Sing . 1 . నేను కొట్ట లేదు. Pl . 1.

మేము కొట్ట లేదు.
2. 2.
నీవు కొట్ట లేదు .
మీరు కొట్ట లేదు .
( M. M. F.
3. వాడు కొట్ట లేదు . వారు కొట్ట లేదు.
F.N. అది కొట్ట 3.
అవి కొట్ట లేదు .

Indefinite tense. I would not strike , or would not have struck .

Sing . 1 . నేను కొట్టక పోదును . Pl. 1.

మేము కొట్టక పోదుము.
2. 2.
నీవు కొట్టక పోదువు. మీరు కొట్టక పోదురు.
M. వాడు కొట్టక పోవును.
3. ( M. F.
3. వారు కొట్టక పోదురు .
F. N. అది కొట్టక పోవును.
అవి కొట్టక పోవును .

Examples of the Conjugation of Negative Verbs.

356. చేయ. ( Pos, infin .) చేయించ , ( Pos , infin .)

చేయక. చేయించక .
చేయక పోవడము. చేయించక పోవడము .

చేయని చేయించని .

చేయడము లేదు, Or చేస్తున్నాను కాను. చేయించడము లేదు , or చేయిస్తున్నాను కాను.

చేయను . చేయించను .

చేయ లేదు . చేయించ లేదు .

చేయక పోదును. చేయించక పోదును .

చేయకు. చేయించకు.

చేయక పోదాము . చేయించక పోదాము ,

చేయకండి . చేయించకండి .

357. చేసుకో. ( Pos . infin .) రక్షించబడ . ( Pos . infin .)

చేసుకోక. రక్షించబడక .

చేసుకోక పోవడము, రక్షించబడక పోవడము ,

 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS . 139

చేసుకోని . రక్షించబడని .

చేసుకోవడము లేదు , చేసుకొంటున్నాను రక్షించబడడము లేదు, రక్షించబడుతున్నాను కాను.

[కాను.
చేసుకోను. రక్షించబడను .

చేసుకో లేదు. రక్షించబడ లేదు .

చేసుకోక పోదును . రక్షించబడక పోదును .

చేసుకోకు. రక్షించబడకు.

చేసుకోక పోదాము. రక్షించబడక పోదాము .

చేసుకోకండి . రక్షించబడకండి.

358. కా. (Pos . infin . of అవు . ) పో. ( Pos . infi . of పోవు . ) రా. ( Pos . infin. of వచ్చు . )

కాక . పోక . రాక.

కాక పోవడము . పోక పోవడము . రాక పోవడము .

కాని . పోని . రా .

కావడము లేదు , అవుతున్నాను పోవడము లేదు , పోతున్నా రావడము లేదు , వస్తున్నాను

[కాను. [ను కాను . [కాను.
పోను . రా .

కాలేదు . పోలేదు . రాలేదు .

కాక పోదును . పోక పోదును . రాక పోదును.

పోకు . రాకు.

కాక పోదాము . పోక పోదాము. రాక పోదాము.

కాకండి . పోకండి. రాకండి .

On the Negative Tenses and Imperative .

359. In conversation is sometimes pronounced .

Observations on the Negative Verb.

360. It has been stated (para . 349) that the negative prog . pres . tense is

formed by prefixing the positive verbal noun to the word . This is

140 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS .

not strictly speaking a tense, though used as such, for the verbal noun is

in reality the subject of . Thus literally means-

There is not striking. The use and syntax of verbal nouns will be

explained in a future chapter.

@
361. It must be remembered that whenever in the negative form the

second form of the positive verbal noun is used ( e.g. , * ) the first

form (e.g. , ɔ) may be used instead ; but the second form is the one

most commonly used . ( See para . 258.)

362. The indefinite relative participle with the affix 8 , is sometimes used

instead of the verbal noun, to form a negative present tense ; as

కొట్టేది లేదు .

363. Relative participles are sometimes formed by prefixing the neg.

past ver . partic. to పోతున్న , పోయిన , and పొయ్యే , e.J. , చేయక పోతున్న ,

చేయక పోయిన, చేయక పొయ్యే . A negative infinitive also may be formed

by prefixing the neg past ver. partic. to , the positive infinitive of

Joye, e.g., ws . The use of a negative infinitive is rare.

364. A prog. pres. tense , an hab. pres . and fut. tense , and a past tense are

sometimes formed by prefixing the neg. past ver. partic . to the tenses

పోతున్నాను , పోతాను, పోయినాను ( or పోతిని) , e.g. , చేయక పోయినాడు .

He did not do. Of these forms that for the past tense is most common.

365 . A past tense is sometimes formed by affixing the tense to the

past tense of a positive verb ; as 35 %. I did not do.

366. Sometimes a negative habitual present and future tense , followed by

the positive past tense of , is used as a negative past tense . This

form is not very common . Thus-

మీరు చెప్పిన పని నేను ఎప్పుడు చేయనయితీని ?

When did I not do what you told me ?

 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS . 141

నా కుమారుడు క్రమముగా ఎప్పుడు రాడాయెనో , చెప్పండి .

Please tell me when my son did not come regularly.

నేను అడిగినదానికి ఒకప్పుడును సరిగా చెప్పనయితివి .

You have never replied properly to my question .

367 . An imperative is sometimes formed by adding 2 (i.e . ,, the

negative imperative of ) to the infinitive of any verb ; as ∞

2. Do not do . Lit. Do not go to do . This is sometimes changed into

, and in the Cuddapah District into , but these are vulgarisms

to be avoided .

368. In the case of some verbs the negative habitual present and future

tense, preceded by a negative past verbal participle, is used to give the

force of a strong affirmative. Thus-

ఆయన అడిగితే , నేను చెప్పక మానను .

If he asks , I shall not fail to tell him.

మీరు రేపు పది గంటలకు రాక తప్పదు . ( Or తీరదు . )

You must not fail to come at ten o'clock to-morrow .

నేను ఈ మాట ఆయనతో చెప్పక విధిలేదు . ( Or వల్లకాదు.)

I must mention this to him.

N.B. - In the last two sentences the final verb is impersonal.

On the Translation of English Negative Sentences .

369. Sanscrit words admitted into Telugu use certain prefixes (like in, un,

etc. , in English) which have a negative force , e.g. , X , a worthy

man, BS , an unworthy man . With this exception , the negative

in a Telugu negative sentence is always conveyed in the VERB . In an

English negative sentence , however, the negative may be conveyed in a

pronoun, adjective, adverb , or verb. Hence in translating from English

into Telugu , we must always first put the sentence in such a form that
the negative may be contained in the verb. Thus-There is nobody in
142 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS .

thut room — equals — There is not anybody in that room . ఆ గదిలో ఎవ

రున్ను లేరు . There is no book on the table — equals — There is not a book on

the table. బల్లమీద పుస్తకము లేదు . He went nouchere — equals — He did

not go anywhere. ఆయన ఎక్కడికీ వెళ్లలేదు . He is not here . అతడు

ఇక్కడ లేడు .

EXERCISES ON THE NEGATIVE TENSES .

On the progressive present tense.

మీరు స్నానము చేస్తున్నారా ? చేయడము లేదు .

Are you taking a bath ? I am not taking one .

ఆ చిన్న వాడు నాబడిలో చదవడము లేదు .

That boy is not reading in my school.

గుర్రానికి జీను కట్టుతున్నాడా ? కట్టడము లేదు .

Is he saddling the horse ? He is not saddling it.

On habit or custom .

ఆవులు ప్రతి సంవత్సరము ఈనవు .

Cows do not calve every year .

గుర్రములు బియ్యము తినవు .

Horses do not eat rice.

బీదవాండ్లకు అన్నము పెట్టరు .

They do not give rice to poor people.

ఈ పట్ణములో అటువంటి బట్టలు నేయరు .

They do not weave such cloths in this town.

అతనికి జ్వరము నచ్చినది గనుక అన్నము తినడము లేదు . ( Temporary habit . )

He has got fever, and therefore he is not eating any rice.

ఎందుచేతనో , ప్రస్తుతము అతడు ఏమీ శ్రద్ధచేయడము లేదు.

(Temporary habit, see para . 350 , note . )

For some reason or other, for the present he is not taking any pains .
 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS . 143

On future time.

నేను ఎన్నటికీ ఆ పని చేయను .

I shall never do that work.

వాడు ఆ మంచము చేయడు.

He will not make that couch.

రేపు నాకు సెలవు ఇస్తారా ? ఇవ్వను .

Will you give me leave to-morrow ? I will not.

అతడు ఇకమీదట మా ఇంటికి రాడు.

Henceforth he will not come to our house.

రేపు అతణ్ని భోజనానికి పిలవను .

I will not invite him to dinner to- morrow .

On the past tense.

నేను ఇదివరకు ఎప్పుడున్ను బందరుకు వెళ్లలేదు . ( See para 218 .

I have never yet gone to Bunder.

నేను ఇదివరకు ఆయనను ఎన్నడు చూడలేదు .

I have never yet seen him.

మీరు ఈ ఉదయాన నడిచినారా ? నడవలేదు .

Did you walk this morning ? No. ( Lit. I did not walk . )

నిన్న మీరు ఆయనతో మాట్లాడినారా ? మాట్లాడ లేదు ,

Did you speak to him yesterday ? I did not.

వాడు మొన్నటి దినము బట్టలు కొనలేదు . ( కొనక పోయినాడు . )

He did not buy cloths the day before yesterday.

ఆయన నాకు ఆ సొమ్ము ఇంకా ఇవ్వలేదు . ( ఇచ్చినాడు కాడు. )

He has not yet given me that money.
144 ON THE NEGATIVE FORM OF VERBS .

On the imperative.

మీరు పది దినములదాకా నావద్దికి రాకండి .

Do not come to me for ten days.

నీవు దుర్మార్గులతో సహవాసము చేయకు .

Do not associate with evil men.

నీవు పరుల సొము అపహరించకు .

Do not plunder the riches of others.

ఆయన ఇంటికి ఎప్పుడును వెళ్లకు.

Never go to his house.

మాట్లాడకు . ఆలస్యము చెయ్యబోకు.

Do not talk . Do not delay .

మీరు ఆ పని ఆలస్యముగా చేయబోకండి .

Do not do that work slowly.
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 145

CHAPTER XI .

ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB to be, AND ON

VARIOUS USES OF PRONOMINAL AFFIXES WHERE
IN ENGLISH THE COPULA IS USED.

I. ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB to be.

On the Telugu Primary Verb.

370. The PRIMARY VERB , of which mention has already been made in
previous chapters (paras. 247 & 342) , consists of the following parts :-

POSITIVE FORM.

Pres. rel . partic..

2882
Present tense.
ఉన్నాను.

NEGATIVE FORM .

Past. ver. partic. 3 .

Verbal noun. లేక పోవడము (or లేక పోవుట . Gram . లేమి.)

Indef. rel. partic ..

Present tense. లేను .

Past tense. లేను.

On the full Verb ఉండు .

371 . In addition to the primary verb there is the full verb o to be,
which is conjugated throughout just in the same manner as any other
verb. The formation however is somewhat irregular .
19
146 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

POSITIVE FORM .

372. Roor . ఉండు .

Infinitive . ఉండ .

1st form. ఉండుట .

Verb . noun .
And form . ఉండడము ,

Present. ఉంటు.
Verb . partic .
Past. ఉండి .

( Prog. pres . ఉంటున్న .

Rel . partic . Past. ఉండిన. ( In Northern Circars shortened
Indef. ఉండే . (into ఉన్న . )

Prog. pres. ఉంటున్నాను .

Hab. pres. & fut . ఉంటాను .

Tenses . Past 1st form . ఉండినాను . ( In Northern Circars short-

Do. 2nd form . ఉంటిని . (ened into ఉన్నాను . )

| Indefinite . ఉందును.

Sing. 2nd per. ఉండు .

Imper. Pl . 1st per. ఉందాము.

Do. 2nd per . ఉండండి .

373. The second form of the past tense, and the indefinite tense are
declined as follows-

PAST TENSE . INDEF . TENSE .

Sing . 1 . ఉంటిని . ఉందును .

ఉంటివి . ఉందువు .

M. ఉండెను .
3.
F. & N. ఉండెను . ఉండును .

Pl. 1 . ఉంటిమి . ఉందుము .

2. ఉంటిరి . ఉందురు .

( M. & F. ఉండిరి . ఉందురు .

3.
N. ఉండెను . ఉండును .
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE, ETC. 147

NEGATIVE FORM .

374. POSITIVE INFINITIVE. ఉండ .

Past ver. partic. ఉండక .

Verbal noun . ఉండక పోవడము . ( Gram , ఉండమి .)

Indef. rel. partic. ఉండని.

Prog. pres. ఉండడము లేదు .

Hab. pres . & fut. ఉండను .

Tenses .
Past . ఉండ లేదు.

Indef. ఉండకపోదును .

Sing . 2nd per. ఉండకు .

Imper. Pl . 1st per. ఉండక పోదాము .

Do. 2nd per. ఉండకండి.

On the Meanings of the Primary Verb , and of ఉండు .

375. The PRIMARY VERB has only the meaning of to be, but the FULL VERB

Co in addition to the meaning of to be has also the meaning of

to dwell , to stay , to stop . Thus—

దొరగారు నిన్ను పిలుస్తున్నారు . అక్కడ ఉండు.

The gentleman is calling you. Stay there .

ఉంటున్నానండి. (See para. 304. )

I am staying , sir .

ఈ వేసవి కాలములో మేడమీద ఉంటున్నాము .

In this hot season we are living (or dwelling) in the upper story.

On the Various Forms of the Positive Past Tense of ఉండు .

376. In the positive form it will be noticed that and 2 , the

shortened forms used in the Northern Circars for Go (the past relative

participle) and (the past tense), are spelt exactly in the same

manner as the primary present relative participle , and the primary

present tense ఉన్నాను .

148 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

In the CUDDAPAH DISTRICT O2 is the form of the past tense which

is most commonly used. The form do is also sometimes used , but

its shortened form is never used . Hence whenever the tense

ఉన్నాను is used in the Cuddapah District , it always is the primary present

tense, and consequently always has a present signification .

In the NORTHERN CIRCARS the second form of the past tense, namely,
o3 , is only rarely used . The form o& is never used ; but the

form commonly used is ఉన్నాను , the shortened form of ఉండినాను.

Hence in the Northern Circars, whenever the tense is used , it
may be the primary present tense, and consequently may possess a
present signification , or it may be the shortened form of the past tense
(shortened for o ), and consequently may possess a past signifi-
cation. The context will always make the meaning clear.

The following are examples of the tense , when it is the

shortened form of do , and consequently has a past signification :-

మీరు నిన్న ఎక్కడ ఉన్నారు ? ( Cud, ఉండినారు , or ఉంటిరి . )

Where were you yesterday ?

నిన్నటి రోజు అక్కడ ఉన్నాను . ( Cud . ఉండినాను, or ఉంటిని. )

Yesterday I was there.

మొన్నటిదినము ఆ పటములో ఉన్నాడు . ( Cud . ఉండినాడు, ఉండెను. )

The day before yesterday he was in that town.

N.B. -Examples of the use of the primary tense , which

always has a present signification, will be found in para. 250 , exercise.

On the Verb Go , when used to express the

English Verb to have.

377. The verb or the primary verb preceded by a dative case is

used (like the verb sum in Latin) to express the meaning of the English
verb to have or to possess. Thus-

నాకు తుపాకి ఉన్నది.

I have a gun. (Lit. A gun is to me.)

మీకు ఆవు లేదా?

Have you not a cow?
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 149

ఆయనకు పొలములు లేవు .

He has no fields.

నాకు జ్ఞాపకము ఉన్నది.

I have remembrance, i.e. , I remember.

ఆయనకు ఎందరు పిల్లలు ఉన్నారు ?

How many children has he?

NOTE.- In sentences of this kind the verb is sometimes understood ,

and not expressed ; but this is only the case where the verb , if expressed ,
would be positive. Thus―

ఆయనకు కొమార్తెలు ఎందరు ?

How many daughters has he ?

378. Just as in English the prepositions by and with are sometimes

used after the verb to have , so in Telugu the postpositions and

are sometimes used with the verb o ; but this can only be done,

when the noun denotes a moveable object . When used in this way

possession at the time is always meant, whereas the verb o with a

dative implies ownership or possession generally . Thus-

ఆమెదగ్గిర గడియారము ఉన్నది .

She has a watch with her. (Lit. Near her.)

నాకు గడియారమున్నది .
I have a watch.

నాయొద్ద పైకము లేదు ..

I have no money with me .

నాకు పైకము లేదు .

I have no money .

On the Translation into Telugu of the English Verb to be.

379. In English the verb to be is used in two ways, namely— ( 1) As the

copula, in which case it stands between the subject and A NOUN or AN

ADJECTIVE (or their equivalents) merely to connect the two together,

and to state that one is , or is not the other ; as- That is a cow. That is
150 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

not a cow. He is good. He is sick. (2) Not as the copula, in which case it
is itself the predicate , and the words which follow it stand in an
adverbial relation to it ; as-God exists. There is no bread. He is here.
They are in Bunder.

First. On the Translation of the Verb to be,

when it is not the Copula.

380. When in English the verb to be is not the copula, it generally either
(1 ) expresses EXISTENCE , in which case it is usually introduced idiomati-

cally by the word there ; (as- God is , i.e. , exists - There is no bread)—

or (2) is followed by an ADVERB or ADVERBIAL PREPOSITIONAL PHRASE ,

as-He is here- They are in Bunder.

381. N.B. - By an adverbial prepositional phrase is meant a preposition

and its case, standing in the same relation to the verb as an adverb.

382. When in an English sentence the verb to be is not the copula, it

must be translated into Telugu , both in the positive and negative ,

simply by using the verb o or the primary verb, as in the following

examples :-

EXAMPLES.

దేవుడు ఉన్నాడు .
God is , i.e., exists .

రొట్టె లేదు .
There is no bread . Lit. Bread is not.

Q. ఆ పెట్టెలో రూపాయిలు ఉన్నవా ? A. లేవు .

Q. Are there any rupees in that box ? A. No. (Lit. There are not.)

Q. మీరు నిన్న ఎక్కడ ఉన్నారు ? A. ఇక్కడ లేను .

Q. Where were you yesterday ? A. I was not here.

Q. అతడు పనిమీద ఉన్నాడా ? "

A. లేదు , or లేదు for ఉండడము

Q. Is he at work ? A. No. Lit. He is not . [ ).

Q. &
ఆ చిన్న వాండ్లు ఆటమీద ఉన్నారా ? A. ఉన్నారు .
Q. Are those boys at play ? A. Yes. Lit. They are.
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 151

Q. మీరు రేపు ఇక్కడ ఉంటారా ? A. ఉండను .

Q. Shall you be here to -morrow ? A. No. Lit. I shall not.

Q. వారు చాలా బీదస్థితిలో ఉన్నారా ? A. ఉన్నారు .

Q. Are they in great poverty ? A. Yes. Lit. They are.

Q. కుండ పొయిమీద ఉన్నదా ? A. లేదు .

Q. Is the pot on the fire ? A. No. Lit. It is not.

Q. అతడు ఎక్కడ ఉన్నాడు ? A. ఇక్కడ లేడు,

Q. Where is he ? A. He is not here.

Q. అతడు ఇక్కడ లేడా? A. లేడు , or లేదు ( for ఉండడము

Q. Is he not here ? A. No. Lit. He is not. ( లేదు ).

Q. మీరు బాగా ఉన్నారా ? A. బాగా ఉన్నాను .

Q. Are you well ? . A. I am well .

Q. లెక్క సరిగా ఉన్న దా ? A. సరిగా ఉన్నది .

Q. Is the account correct . A. It is correct.

Secondly. On the Translation of the Verb to be,

when it is the Copula.

When in an English sentence the verb to be is the copula, i.e. ,

when it stands between the subject and a noun or an adjective (or their
equivalents ) merely to connect the two together, and to express that one
is or is not the other,- the two following rules must be observed :-

383. RULE I. Where in English the verb to be is placed between the

subject and a noun (or its equivalent) , i.e. , where the predicate consists
of the verb to be and a noun (as- That is a cow. That is not a cow ).

In colloquial Telugu in the PoSITIvE no verb is used ; as—అది ఆవు.

In the NEGATIVE the tense కాను is added ; as అది ఆవు కాదు ,

EXAMPLES .

ఆమె నా తల్లి . ఈమె నా తల్లి కాదు .

She is my mother. She is not my mother.
152 .ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

అది తేలు . ఇది బల్లి .

That is a scorpion . This is a lizard.

అది గుర్రమా , ఆవా

Is that a horse , or a cow ?

అది గుర్రము కాదు , ఆవు.

That is not a horse , it is a cow .

మీూ తముడు ఇతడేనా ?

Is your younger brother this very man ?

అతడు మీూ తముడా ?

Is he your younger brother?

అది కుక్కా !
Is that a dog ?

కాదు .. నక్క. ( Short for అది కుక్క కాదు . అది నక్క . ,

It is not . It is a jackal .

మీ ఇల్లు ఇదేనా ?
Is this your house ?

384. RULE II. When in English the verb to be is placed between the
subject and an adjective (or its equivalent) , i.e. , when the predicate
consists of the verb to be and an adjective , in Telugu there are two
forms of expression as follows : -

385. (A) First. If the sentence has reference to the innate quality or
natural condition of the subject , the predicate in Telugu is expressed by
a COMPOSITE NOUN ; and hence since what is an adjective in English
becomes a noun (composite) in Telugu , the sentence follows the same
rules as those given above for a noun in the predicate . (Para . 383 .
Thus-

ఆయన మంచివాడు. He is good .

ఆమె చక్కనిది . She is pretty .

ఈ ‘ కథ విచిత్రమయినది . ( Para . 203.) This story is interesting.

ఆయన మంచివాడు కాడు. He is not good .

ఆమె చక్కనిది కాదు . She is not pretty.

ఈ కథ విచిత్రమయినది కాదు. This story is not interesting.

It would be wrong to say ఆయన మంచి or ఆయన మంచి ఉన్నాడు.

 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 153

386. This use of the composite nouns (or rather of the PRONOMINAL

AFFIXES) in Telugu closely resembles the use in English of the words man ,

woman, people , one, thing, things , etc , which are frequently added to
adjectives expressing innate quality or natural condition . The chief

difference is that whereas in sentences of this kind these words may often
.

be omitted in English , the pronominal affixes can never be omitted in

Telugu . Thus—

ఆయన మంచివాడు. He is a good man .

ఆమె చక్కనిది. She is a pretty woman .

ఈ కథ విచిత్రమయినది . This story is an interesting one .

EXAMPLES .

వాడు పిచ్చివాడు.
He is mad . (Or - He is a mad man .)

వారు చాలా కోపము గలవారు . (Para. 204. )

They are very passionate . ( Or — passionate men. )

ఆ గుర్రము జబ్బుది .
That horse is a bad one.

మిరపకాయ చాలా కారము గలది .

A chilly is very hot. (Or -a very hot thing.)

వాండ్లు చాలా బీదవాండ్లు .

They are very poor. (Or- poor people.)

ఆ పాము బహు చెడ్డది .

That snake is a very bad one.

ఆ రాజు మంచివాడు.
That Rajah is a good man .

అతని తల్లి చాలా ముసలిది .

His mother is very old . (Or -a very old woman .)

ఆ పాలకి పచ్చనిది .
That palanquin is green . (Or—a green one .)
20
154 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE, ETC.

ఆ కుక్క చాలా పెద్దది.

That dog is very large. (Or- a very large one.)

ఈ పిల్లి చాలా చిన్నది.

This cat is very small . (Or- a very small one.)

ఆయన చాలా ముసలివాడు .

He is very old. ( Or-a very old man . )

387 . (B) Secondly. If the sentence has reference to the particular state
of the subject at a particular time, the predicate in Telugu is expressed
both in the positive and negative by the verb o or the primary

verb, preceded by an adverb , i.e. , by an adjective (or a noun used as an

adjective) with the ADVERBIAL AFFIX attached to it . In sentences of

this kind in English the adjective is generally used alone , without the
addition of any of the words man , woman , people , etc. (Para. 386.)

388. NOTE . The adverbial affix ☎ is derived from the infinitive of ~ ,

namely, 5 , and often expresses the meaning of the English words like

or as , or the English adverbial termination ly ; as—జబ్బు bad , జబ్బుగా

badly .

EXAMPLES .

ఆ గుర్రము జబ్బుగా ఉన్నది .

That horse is sick.

ఆమె చాలా బలహీనముగా ఉన్నది .

She is very weak .

ఆయన నిన్న నామీద కోపముగా ఉండెను .

He was angry with me yesterday.

Q. ఈ కథ మీకు విచిత్రముగా ఉన్నదా? A. లేదు .

Q. Is this story interesting to you ? A. No. (Lit. It is not . )

Q. వారు మీయందు చాలా దయగా ఉన్నారా ? A. ఉన్నారు.

Q. Are they very kind to you ? A. Yes . ( Lit. They are .)

Q. ఆ ఆవు జబ్బుగా ఉన్నదా ? A. లేదు , i. e. , జబ్బుగా లేదు .

Q. Is that cow sick ? A. No. ( Lit. It is not . )
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 155

అతడు నిన్న చాలా దుఃఖముగా ఉండెను ,

He was very sorrowful yesterday.

Q. ఆయన ఈ దినము కాయిలాగా ఉన్నాడా ?

Q. Is he sick to- day ?

A. లేడు . (ie., కాయిలాగా లేదు . ) or లేదు . ( i.e., కాయిలాగా

ఉండడము లేదు . )
A. No. (Lit. He is not sick .)

389. Although the above distinction has been drawn between the use in

the predicate of (A) a composite noun and (B) the verb to be with adverbial

, yet in some instances (especially when the subject is neuter) the

distinction is very slight, as for instance between the sentences-

*
ఈ కథ * కథ విచిత్రముగా ఉన్నది .
విచిత్రమయినది—and ఈ Practice will
soon teach the student which form to use. Few words use both forms ;

and when they do, the above distinction will be a guide to the student

which form to select. Thus- Xe means-He is a

kind man-and expresses natural disposition or innate quality. ez

నామీద దయగా ఉన్నాడు means – He is kind to me— and expresses a

particular condition of mind at a particular time in reference to a parti-

cular person. In the same way ఆ Xxx

es means-
జబ్బుది means
గుర్రము ww That horse
— That horse

is a bad one—but & X YZ Zw means- That horse is sick .

a ఆ గుర్రము జబ్బుగా ఉన్నది

On o preceded by used Impersonally.

390. When animate objects are spoken about, the verb o or the

primary verb preceded by an adjective or noun with the affix is often

used impersonally, and what would otherwise have been the subject in

the nominative is put in the dative case. Thus- instead of saying

ఆయన చాలా ఆయాసముగా ఉన్నాడు-He

— He is very wary —it is also

common to say— ఆయనకు చాలా ఆయాసముగా ఉన్నది- lit. It is very

weary to him.
156 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

391. Such impersonal sentences also as the following are very common
in Telugu :-

నాకు తలనొప్పిగా ఉన్నది .

I have a headache. Lit. It is headachy to me.

నా ఒంట్లో చాలా కాకగా ఉన్నది .

I am very feverish. Lit. It is very feverish in my body.

అతని ఒంట్లో నిమ్మళముగా 'లేదు .

He is not better. Lit. It is not better in his body.

Changes in the Predicate, when the Subject is in the

First or Second Person .

392. The following rules must now be specially attended to , as they

form one of the chief peculiarities of Telugu.

In Telugu when the predicate consists of a NOUN and the subject is

a pronoun of the First or Second person , the noun in the predicate
undergoes the following changes :-

393. First. When the subject is , the termination of the noun in

the predicate-

if it is డు , changes డు into ణ్ని. ( Gram. డను. )

if it is 9, 5, or Q adds 2.

if it is any other vowel, adds . Thus-

నేను అతని తమ్ముణ్ని . I am his younger brother.

( Gram . తముడను . )

నేను మనిషిని . I am a man .

నేను బిడ్డను. I am a child.

394. Secondly. When the subject is , the termination of the noun

in the predicate-

if it is , changes into .

if it is 9, 5, or adds 2.
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 157

if it is any other vowel, adds . Thus-

నీవు అతని తముడవు . You are his younger brother.

4
నీవు మనిషి.వి . "You are a man.

You are a child .

నీవు బిడ్డవు .

395. Thirdly. When the subject is Lv or Dow, the noun in the

predicate changes final of the plural nominative into . Thus-

మేము బ్రాహ్మణులము . We are Brahmans.

మేము మనుష్యులము . We are men .

మేము బిడ్డలము . We are children .

396 . Fourthly. When the subject is 2 , the noun in the predicate

usually undergoes no change. Thus-

మీరు బ్రాహ్మణులు .
You are Brahmans. Or honorific-You are a Brahman.

విూరు మనుష్యులు .
You are men . Or honorific -You are a man.

విూరు బిడ్డలు.

You are children. Or honorific-You are a child. ( Para . 172) .

397. In grammatical language and sometimes in conversation in the

Cuddapah District, when the subject is , final of the plural

noun in the predicate is changed intoరు ; as— మీరు బ్రాహ్మణులరు .

Ye are Brahmans-or- You are a Brahman .

398. The COMPOSITE nouns , when placed in the same position , undergo
exactly the same changes as those mentioned above , except in the case
of the first and second persons singular feminine, where is changed

respectively into దాన్ని ( Gram . దానను ) and దానవు . Thus—

Sing. MAS . నేను బీదవాణ్ని . I am a poor man.

( Gram . బీదవాడను . )
You are a blind man .
నీవు గుడ్డివాడవు .
158 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

FEM .
నేను చిన్న దాన్ని . I am a young woman .

( Gram . చిన్న దానను. )

నీవు చక్కనిదానవు . You are a pretty woman .

Pl. MAS . & FEM. We are poor people.

బీదవాండ్లము.

DX DOWD . You are good people, or a good man.

399. In grammatical language and sometimes in conversation in the

Cuddapah District, when the subject is 2 , final of the com-

posite noun is changed into వారలు ; as మీరు మంచివారలు . You are

good men- -or- You are a good man.

400 . The Negative of all the above forms is expressed by adding the tense
5. Thus-

నేను బ్రాహణుడను కాను .

I am not a Brahman.

నీవు చక్క నిదానవు కావు.

You (fem .) are not pretty .

మేము పిల్లలము కాము .

We are not children .

On the use of అయి before ఉండు .

401. It has been mentioned (paras. 383 & 385) that in a positive

sentence, where in English the verb to be is the copula , the predicate in

Telugu often consists of a noun or composite noun without any verb
being expressed . The verb o may, however, be expressed in all

such sentences, although it is usually omitted (except in certain complex

sentences, where its insertion is necessary) . But if o be used , the

noun or composite noun must always take the AFFIX (the past

verbal participle of ). It has been already stated (para. 154) that

when certain nouns are used as adjectives they take the affix eow (the

past relative participle of అవు ) ; as అందమయిన మనిషి . Somewhat in

the same manner, when in a sentence of the kind now under consideration
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 159

the verb to is expressed, the noun or composite noun which precedes

ఉండు must always take the affix అయి. (Otherwise both అయి and ఉండు

must be entirely omitted .)

Thus it would be wrong to say—ఆయన మంచివాడు ఉన్నాడు ఆయన

బ్రాహ్మణుడు ఉన్నాడు– but we may say ఆయన మంచివాడయి ( i.e. ,

మంచివాడు అయి ) ఉన్నాడు ఆయన బ్రాహ్మణుడయి ఉన్నాడు. The usual

form , however, would be ఆయన మంచివాడు. ఆయన బ్రాహ్మణుడు ,

In the same manner we may say— వారు కోపముగలవారయి ఉన్నారు —

నేను శూద్రుడనయి ఉన్నాను – నీవు మాదిగవాడవయి ఉన్నావు . etc etc. ,

etc. But such expressions are not common .

402. In the same manner when reference is made to past time, the tense

ఉన్నాను or ఉంటిని may be used preceded by అయి (the past verbal

participle of to become) , but both are usually omitted . Thus—

He was a
పది సంవత్సరములకిందట ఆయన తహశ్శీల్ దారయి ఉండెను.
Tahsildar ten years ago. But— పది సంవత్సరములకిందట ఆయన తహశ్శీల్

దారు— would be more common .

403. When, however, reference is made to past time, the past tense of

is often used , and when reference is made to future time , the future

tense of is always used . Thus-

పది సంవత్సరములకిందట ఆయన తహశ్శీలా

దారు అయినాడు. ( Ney .
కాలేదు . ) Ten years ago he became a Tahsildar . ( Neg . Had not become .)

రెండు సంవత్సరములలో ఆయన తహశ్శీల్ దారు అవుతాడు. ( Neg . కాడు . )

In two years he will become a Tahsildar. (Neg . He will not become.)

404. In conversation, the simple verb is frequently used in

sentences of this kind, instead of the form ow to . Thus-

అతడు కుంటివాడై ఉంటే , సవారి చేసుకొని రావచ్చును . ( కుంటివాడైతే . )

If he is lame , he may get a planquin , and come.
160 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

ఆయన
చాలా కోపము గలవాడై ఉన్నట్టు కనుపడుతున్నాడు .

(కోపముగలవాడైనట్టు. )
He appears to be a very passionate man .

ఆయన శాంతుడై ఉన్నందున , ఆ చిన్న వాణ్ని విడిచి పెట్టినాడు.

( శాంతుడైనందున .)
As he is very gentle , he let the boy off.

ఆయన భాగ్యవంతుడై ఉన్నప్పటికి , దరిద్రునివలె ప్రవర్తిస్తున్నాడు.

(భాగ్యవంతుడైనప్పటికీ . )
Although he is very rich , he behaves like a poor man .

తాను బుద్ధిహీనుడై ఉండి , ఇతరులకు ఎట్లా బుద్ధి చెప్పగలడు.

(బుద్ధిహీనుడై . )
Being himself a fool , how can he instruct others ?

Peculiar use of the affix గా.

405 . Sometimes a noun signifying a material object (as a king) and some-

times a composite noun takes the adverbial affix before o in the

predicate ; as ఆయన రాజుగా ఉన్నాడు. This form expresses either

(1 ) similarity - or- (2) doubt . Thus-

ఆయన రాజుగా ఉన్నాడు.

He is as a Rajah . i.e. , (1 ) He is like a Rajah in appearance or in

power, although he is not one really- or-( 2) He is like a Rajah

in appearance, but I do not know for certain if he is a Rajah or not .

ఆయన మంచివాడుగా ఉన్నాడు.

He appears to be a good man.

On the difference between ఉండక and లేక .

406 . (A) The word to generally has the sense of staying, stopping,
dwelling, and is always used regularly, i.e. , with the same subject as that
of the principal verb.
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 161

407. (B) The word always has the sense of being, and is always

used absolutely, i.e. , with a different subject from that of the principal
verb . Thus-

( A) ఆయన భోజనానికి ఉండక , ఇంటికి వెళ్లినాడు. ( 0 ) ఉండకుండా .)

He did not stay for meals , but went away.

ఈ రోజు పడవలు రెండు గంటలదాకా ఉండక , త్వరగా వెళ్లిపోయినవి .

To - day the boats did not stay till two o'clock , but went away soon .

( B ) ఈ నెలలో బేరము లేక , నష్టము పొందినాను.

There being no sale this month , I suffered loss . ( i.. , As I did not effect
any sales this month, I suffered loss .)

నావద్ద సొము లేక, వాణ్ని బదులు అడిగినాను .

Money not being to me ( i.e. , not having money ) , I asked him for a loan .

నాకు అక్కడ జరుగుబాటు లేకుండా ఉన్నది .

I have no means of subsistence there . (Lit. Subsistence is without being
to me there . )

ఈ రోజు పంకా లేకుండా ఉన్నాము .

To-day we are without a punka.

On the difference between ఉండని and లేని,

408 . The word is generally used in the sense of staying , stopping,

dwelling ; but is always used in the sense of being, i.e. , it always

expresses a denial of present existence. Thus-

రెండు గంటలదాకా బడిలో ఉండని వారిని శిక్షిస్తాను.

I shall punish those who do not stop in school till two o'clock.

రేపటిదాకా ఉండని మాంసము ఎందుకు కొన్నావు ?

Why have you bought meat which will not keep till to -morrow ?

బజారులో లేని వస్తువు ఎట్లా దొరుకుతుంది ?

How can we get an article which is not in the bazaar ?
21
162 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

409. When reference is made to any other time than the present , ఉండని
is generally used .
Thus-

ఈ ఊరిలో నేను ఉండని ఇల్లు లేదు .

There is not a house in this village, in which I have not lived .

In some cases , however , లేని may be employd as నేను ఇంట్లో లేని

సమయమున వాడు వచ్చినాడు. He came at a time when I was not at

home.

410. After adverbial the word do is always used . When

possession is implied , the word is always used. In this sense లేని may
generally be translated by the English word without. Thus-

విధేయతగా ఉండనివారికి విద్య రాదు .

Learning will not come to those, who are not obedient .

విధేయత లేనివారికి విద్య రాదు .

Learning will not come to those, who have not an obedient spirit .

కాళ్లు లేనివారు ఎట్లా నడవగలరు !

How can lame people walk ? Lit. People to whom there are not legs .

Deductions from previous rules .

411. The subjoined examples are given in illustration of various forms of

expression , which are easily deducible from rules already given . By
referring to the paragraphs mentioned after each example, the gram-
matical construction can be easily understood.

జ్వరము చేత నడవలేక , బండి ఎక్కి వచ్చినాను. ( Para. 370. )

Not being able to walk on account of fever, I got upon a bandy, and came.

నేను చేయలేని పని అతడు ఎట్లా చేయగలడు ? (Para. 370.)

How can he do what I cannot do ?

ఆ పని చేయలేనివాండ్లు వెళ్లిపోవచ్చును .

Those who cannot do that work may go away.

అతడు ఆ పని చేయలేనిపక్షమందు , నీవు మాత్రము ఎట్లా చేయగలవు

- చేయ
Or— లేకపోతే.

If he cannot do that work, how can you do it ?

 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 163

అతడు ఆ పని చేయలేకపోయినప్పటికీ , నేను చేయగలను.

Although he cannot do that work, I can do it .

నేను ఆ పని చేయలేక పోయినందున , జీతము ఇవ్వకుండా వెళ్లగొట్టినాడు.

చేయ లేక పోవడమువల్ల .

Because I could not do that work, he sent me off without giving me any
wages.

అతడు ఆ పని చేయలేనట్టు విన్నాను.

I heard that he could not do that work.

నీవు ఆ పని చేయచాలకపోతే, వెళ్లిపో , Or-- చాలని పక్షమందు .

If you cannot do that work, go away.

412 . నేను చదవగల పుస్తకములు మీదగ్గర ఉన్న వా ?

Have you any books that I can read ?

ఆ పని చేయగలవారు ఎవరు ?

Who are the people who can do that work ?

అతడు ఆ పని చేయగలిగినపక్షమందు , చేయవచ్చును . 0r- గలిగితే .

If he can do that work , he may .

అతడు ఆ పని చేయగలిగినప్పటికీ , అతనికి ఇవ్వను . Or- గలిగినా .

Although he can do that work, I will not give it to him.

మీరు అరవము చదవగలిగినట్టు విన్నాను . నిజమేనా ?

I heard that you could read Tamil . Is it true ? -Or-I hear that you can
read Tamil .

413 . N.B. Sometimes the word Xe (as also the tense Xe ) when

affixed to an infinitive , merely gives it a future signification . Thus the

following sentence is often used at the commencement of a letter-

నేను చేయగల మనవి ఏమంటే-

The request that I am about to make is as follows-

414 . చేయవలసినది చేయక పోయినావు -0 ' చేయవలసిన పని .

You have not done what you ought to have done.
164 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE, ETC.

నేను అక్కడికి వెళ్లవలసి ఉంటే, పడవమీద వెళ్లుతాను Or వెళ్లవలసిన పక్ష

మందు .

If it be necessary for me to go there , I shall go by boat-Or-If I must go.

ఆ పని చేయవలసినప్పుడు, చేస్తాను -0 r-చేయవలసి ఉన్నప్పుడు.

When it is necessary to do it , I will do it .

ఆయన ఈ సాయంత్రము వెళ్లవలసి ఉన్నప్పటికీ , బండి ఇంకా మాట్లాడలేదు—

Orవెళ్లవలసి ఉన్నా.

Although he must go this evening, he has not yet bespoken a cart .

అతడు వెళ్లవలసి ఉన్నట్టు విన్నాను . 0: - వెళ్లవలసినట్టు .

I heard that he must go .

415 . చేయకూడనిది యెందుకు చేసినావు : 0 ' చేయకూడని పని .

Why have you done what you ought not to have done ?

చేయరానిది చేసినావు Or చేయరాని పని ,

You have done what you ought not to have done.

నేను ఆప్రకారము చేయరానిపక్షమందు , ఏప్రకారము చేయవలసినది ?

Or′ చేయరాకపోతే.

If I must not do it in that manner, how must I do it ?

416 .
చేయనక్కరలేనిపని చేసి , ఏమి ప్రయోజనము ? Or చేయనక్కర
లేనిది .

What is the good of doing a thing , which one need not do .

నీవు రేపు రానక్కర లేనిపక్షమందు , కబురు పంపిస్తాను. ) - రానక్కర లేక

పోతే.

If you need not come to -morrow, I will send you word .

417 .
ఈ రోజు వెళ్లడానకు వల్ల కాకపోతే, నేనేమి చేసేది ! Or వల్ల కాని పక్ష
మందు .

If it be impossible to go to- day, rchat shall I do !

 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 165

General rule on the use of the tenses 55 and 35.

418. The following rule in reference to the use in the negative of the
tenses and will be found useful : —

419. First. Where in the positive the verb o must be omitted, or if

used must be preceded by ow, the tense must be used in the

negative.

Secondly. Where in the positive the verb do without eow can be

used , the tense must be used in the negative. Thus-

అది తేలు కాదు . నీవు మంచివాడవు కావు .

That is not a scorpion. You are not a good man.

ఆ రాజు మంచివాడు కాడు. మేము పిల్లలము కాము.

That Rajah is not a good man. We are not children .

ఈ సిరాబుడ్లు మంచివి కావు .

These ink-bottles are not good .

Q ఆయనకు పిల్లలు ఉన్నా రా ? A. లేరు . ( Para . 377. )

Q. Has he any children ? A. No. (Lit. There are not .)

Q. మీకు ఏమి జబ్బు : ( ఉన్నది . ) A. ఏమీ లేదు .

Q. What is the matter with you ? A. Nothing.

Q. ఆయన ఇంట్లో ఉన్నాడా ? A. లేడు .

Q. Is he in the house ? A. No. ( He is not. )

Q. అతడు జబ్బుగా ఉన్నాడా ? A. "లేడు or లేదు . ( Short for

Q. Is he sick ? A. No. [ ఉండడము లేదు. )

ఆ ఊరికి కాలవ లేదు .

There is not a canal to that village .

నా ఒంట్లో ఇంకా నిమ్మళముగా లేదు . ( Para . 391.)

I am not yet better . ( Lit. It is not yet better in my body .)
166 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

ON VARIOUS USES OF PRONOMINAL AFFIXES , WHERE

IN ENGLISH THE COPULA IS USED.

420 . In the remaining portion of this chapter, examples are given of

some of the various ways in which PRONOMINAL AFFIXES ( para . 202) are
used in the predicate, where in the corresponding English sentence the
verb to be is the COPULA.

421 . The negative is expressed by adding the tense కాను .

422. In some instances the use of the pronominal affixes closely re-

sembles the use of the apostrophe (' s) in English .

423 . First. These affixes are commonly used in the following manner :-

వీరు ఏ దేశపువారు !

These are people of what country ?

వీరు ఇక్కడివారు కారు .

These are not people of this place.

వారు ఎటువంటివారు .

What sort of people are they ?

ఆ పెట్టె ఎక్కడిది ?
Where did that box' come from ? ( Lit. That box is one of what place ?

ఈ నీళ్లు ఏ నూతివి ?
This water is that of what well ? (i.e. , From what well is this water ?)

కాలవ నీళ్లు ఇటువంటివేనా ? ( Para . 301. )

Is the canal water that of this kind ?

కాలవ నీళ్లు ఇటువంటివి కావు.

The canal water is not ( that) of this kind .

మీ ఇల్లు ఎటువంటిది ? ఇటువంటి దే.

Of what kind is your house ? One of this kind .

 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 167

మీ పాలకి ఏ రంగుది ' పచ్చ రంగుది .

Your palanquin is one of what colour ? A green one .

నా పాలకి పచ్చనిది ' కాదు . ఎర్రనిది .

My palanquin is not a green one . It is a red one .

424. Secondly. These affixes are frequently used in expressing the force

the comparative and superlative degrees of adjectives . ( See para . 151. )

It has been already stated that Telugu adjectives have no comparative

and superlative forms . The force of them is frequently expressed in the

following manner :-

COMPARATIVES .

నీళ్లకంటె పాలు మంచివి .

Than water milk is good . (i.e. , Milk is better than water .)

ఆ కత్తికంటే ఇది మంచిది .

This knife is better than that . (Lit. Than that knife this is good . )

దానికంటె ఇది మంచిది .

This is better than that.

వారికంటె వీరు మంచివారు .

These people are better than those.

SUPERLATIVES .

ఈ గుర్రాలలో ఇది మంచిది.

Among these horses this is good . (i.e. , This is the best of these horses . )

ఈ మూడు మాటలలో ఏది మిక్కిలి వాడుక . ( గా ఉన్నది is understood . )

Of these three words which is the most common ?

వారిలో ఆయన మంచివాడు .

He is the best man amongst them.

168 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE, ETC.

N.B. - Comparatives and superlatives are also sometimes expressed

as follows : --

రామయ్య సుబ్బయ్యలలో సుబ్బయ్య తెలివి గలవాడు . ( Para . 204. )

Of Ramayya and Subbayya Subbayya is clever. (i.e. , Subbayya is more
clever than Ramayya .)

వాడు నీచులలో నీచుడు.

He is the lowest of the low.

425. Thirdly. These affixes are used to express possession. Thus-

నేను మీవాడను , or మీవాణ్ని . (Paras . 393 & 398. )

I am yours. ( i.e. , Your servant .)

ఆ గడియారము ఎవరిది ?

Lit. That watch is one of whom ? ( i.e. , Whose watch is that ?)

నాది . ఆయనది .

That of me . (i.e. , Mine . ) That of him . (i.e. , His . )

ఈ పుస్తకములు ఎవరివి ?
Whose are these books ?

విూవి కావు . వారివి . ఆ దొరగారివి .

Not yours . Theirs . That gentleman's.

ఈ గొడుగు నాది కాదు .

This umbrella is not mine. It is yours.

ఈ కత్తి నా స్నేహితునిది .
This knife is my friend's.

426. Fourthly. These affixes are often affixed to POSTPOSITIONS as follows : -

ఈ మంచము ఎవరి గదిలోనిది ?

This cot is one in whose room ? ( i.e. , Whose room does this cot belong to ?)

ఆ బల్ల నా గదిలోనిది కాదు .

That table is not the one in my room. (i.e. , Does not belong to my room .)

ఈ సిరాబుడ్డి నా బల్ల మీదిది .

This ink -bottle is the one on my table . ( i.e. , Belongs to my table.)
 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC. 169

నా పెట్టెలోనివి మంచి 'కాగితములు ,

Those in my box are good papers.

ఆ బల్ల మీదివి ఏమి పుస్తకములు

Those on that table are what books ? (i.e. , What are those
books on that table ?

నీ చేతిలోనిది ఏమిటి ?

That in your hand is what ? (i.e. , What is that in your hand ?)

ఆ చెరువులోనివి కలువ పువ్వులా , తామర పువ్వులా

Are those in that tank lilies or lotuses ?

మీ ఇంట్లోనిది మంచి సామానా ?

Is that in your house good furniture ?

నా మూటలోనివి మామిడిపండ్లు కావు .

These in my bundle are not mangoes.

EXERCISES .

427. The two following exercises are in the form of conversations. The
letter E. represents an Englishman , and the letter N. a native :-

N.B.-An English translation is added after each conversation .

CONVERSATION I.

E. ఆ రాజు మంచివాడేనా ? ( Paras . 301 & 385. )

N. మంచివాడే .

E. ఆయన తన స్నేహితులయందు దయగలవాడేనా ? ( Para . 204. )

N. అవును గాని ఆయన విస్తారము భాగ్యవంతుడు కాడు. ( Para . 321. )

E. ఆయన కుమాళ్లు ఇద్దరు మంచివారా ? చెడ్డవారా ? ( Para . 116. )

N. ఇద్దరును మంచివారే. మొదటి ఆయన పొడుగాటి మనిషి గాని బలము గల

వాడు కాడు . రెండో ఆయన చాలా బలము గలవాడు. ( Para . 206 )

22
170 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE , ETC.

E. ఆయనకు కొమార్తెలు ఎందరు ? ( Para . 377 , note. )

N. నలుగురు.

E. ఆయనకు ఏమైనా మంచి గుర్రములు ఉన్న వా ? ( Para . 219. )

N. ఆయనకు చాలా గుర్రములు ఉన్నవి . వాటిలో కొన్ని మంచివి .

E. ఆయన తాలూకా మంచిదేనా ? ( Para. 385.)

N. భూసారము మంచిదే కాని జనులు విస్తారముగా లేరు .

భాగ్య వంతు లేనా ?

E. మీరు భాగ్యవంతు

N. భాగ్యవంతుడను కానండి . ( కాను అండి . ) (Paras . 304 & 393.)

E. మీ ఇల్లు ఎటువంటిది : ( Para. 423. )

N. చాలా పెద్దదే కాని సొగసైనది కాదు .

English Translation .

E. Is that Rajah a good man ?

N. Yes . ( Lit. He is a good man .)

E. Is he kind to his friends ?

N. Yes , but he is not a very wealthy man .

E. Are his two sons good men or bad men ?

N. Both are good . The first is tall , but not strong ; the second is
a very strong man . (Para . 237. )

E. How many daughters has he ?

N. Four.

E. Has he any good horses ?

N. He has many horses . Some of them are good.

E. Is his landed property good ?

N. The soil is good , but the people are not nunerous.

E. Are you a rich man ?

N. No , sir. ( Lit. I am not a rich man . )

E. What kind of house is yours ?

N. A very large one , but not a pretty one .

 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE, ETC. 171

CONVERSATION II.

E. మీరు ఎప్పుడైనా బందరుగాని ఏలూరుగాని చూచినారా ( Para . 214.)

N. చూచినాను.

E. బందరు మంచి పట్ణమేనా ? ( Paras . 301 & 383.)

N. అవును , మంచిదే. (Para . 321. )

E. ఎందుచేత ?

N. వీధులు బహు విశాలముగా ఉన్నవి . ( Para . 387.)

E. ఏలూరు ఎటువంటిది ?

N. అదిన్ని చాలా మంచిదే. ( Para . 218. )

E. బెజవాడకు కూరగాయలు ఎక్కడనుంచి వస్తవి :

N. ఈ రెండు పట్ణములనుంచి వస్తవి .

చేరుతవా ?
F. ఈ పట్ణములనుంచి వస్తువులు త్వరగా

N. కాలనలు ఉన్నవి గనుక త్వరగానే చేరుతవి. ( Paras . 380 & 382.)

E. పడవలు ఎన్ని గంటలకు బైలు దేరుతవి ?

N. సుమారు రెండు గంటలకు గాని మూడు గంటలకు గాని బైలు దేరుతవి .

E. ఎందుచేత కాలము మితము లేదు ? ( Paras. 380 & 382. )

N. ఆ పడవలు సాహుకార్లవి గనుక వారు తమ ఇష్టప్రకారము జరిగిస్తారు .

[ (Para . 425. )
E. మనిషి ఒకటింటికి ఎంత పుచ్చుకొంటారు ?

N. అది కూడా వారి ఇష్టప్రకారమే . ( జరిగిస్తారు understood . )

E. అన్ని పడవలవాండ్లు ఒకలాగున పుచ్చుకొంటారా ? లేక వాండ్ల వాండ్ల

ఇష్టము చొప్పునా ?

N. సాధారణముగా అందరు ఒక లాగున పుచ్చుకొంటారు , గాని ఒకప్పుడు

పోటీలవిూద అణా పుచ్చుకొంటారు .

172 ON THE TELUGU EQUIVALENT TO THE VERB TO BE, ETC.

E. పడవలు ఏ మాసములో వేస్తారు? ( Para . 306.)

N. Jove . (Para. 300 ( 2) .)

E. ఇదివరకు వేసినారా ? ఇకను వేస్తారా ?

N. ఇదివరకే వేసినారు .

English translation.

E. Have you ever seen Masulipatam or Ellore ?

N. Yes. (Lit. I have seen them.)

E. Is Masulipatam a nice town ?

N. Yes . It is a nice one.

E. Why ?
N. The streets are very broad.

E. What sort of town is Ellore ? (Lit. Ellore is one of what kind ? )

N. That too is very nice.

E. Whence do vegetables come to Bezwadah ?

N. They come from these two towns, i.e., Masulipatam and Ellore .

E. Do the goods from these towns arrive quickly ?

N. There are canals, and therefore they do arrive quickly.

E. At what hour do the boats start ?

N. They start about two or three o'clock ?

E. Why is there no limit of time ?

N. Those boats belong to bankers , and therefore they do as they like.

E. How much (passage money) do they take per man ?

N. That also they manage as they like.

E. Do all the boatmen take one rate, or according as they like ?

N. Commonly all take one rate, but sometimes on rivalry they take an
anna.

E. In what month do they put on the boats ? ( i.e. , on the canal.)

N. In this month.

E. Have they already put them on ? or will they hereafter put them on?
N. They have already put them on.
 ON DEFECTIVE VERBS, ETC. 173

CHAPTER XII .

ON DEFECTIVE VERBS, ON COMPOUND TENSES ,

AND ON CERTAIN AUXILIARIES .

I. ON DEFECTIVE VERBS.

428. In Telugu, as in other languages, some verbs are defective , i.e. ,

they are only used in certain parts . A few of these verbs will now

be explained .

(1) On the verb sex .

429 . The verb sex to accrue is conjugated throughout all parts both

in the positive and in the negative . But (except when used as an auxili-

ary ; see para . 460 ) it is generally used in the third person only.

430 . First. This verb is usually preceded by a dative case, expressed or

understood ; and may then be generally translated into English by the

verb to get. Thus-

వర్తకమువల్ల మీకు చాలా లాభము కలుగుతున్న దా ?

Is much profit accruing to you by trade ? (i.e. , Are you

getting much profit by trade) .

Ques. అతనికి కష్టము కలిగినదా ? Ans . కలగ లేదు .

Did misfortune accrue to him ? It did not accrue.

i.e., Did he meet with misfortune ? No.

431 . Secondly . With a subject in the masculine or feminine gender the

verb sex has almost the same meaning as . Thus—

Ques. నిన్నటి దినము ఆమెకు కుమారుడు కలిగినాడా ?

Was a son born to her yesterday ?

174 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

An8. కుమారుడు కలగలేదు , కుమార్తె కలిగినది .

A son was not born, but a daughter.

అతనికి ఎంత మంది కుమాళ్లు కలిగినారు ?

How many sons have been born to him ?-or- How many
sons has he got ?

N.B.- In this sense Sex is sometimes used in the first or second

person.

432 . Thirdly. In addition to the regular parts of this verb, from the
root sex is also formed a positive irregular indefinite tense, which is

occasionally used instead of the tenses ఉన్నాను and o3 . It can

never be used as the COPULA. (Para . 379. )

Connected with this irregular tense, there is also an irregular rela-

tive participle, namely Xe, which will be explained hereafter.

The parts of this tense in common use (except when used as an

auxiliary) , are as follows --
:-

Mas. కలడు . He is , or was .

Sing. 3.
Fem & Neu . కలదు , or కద్దు . She or it is, or was .

Mas. & Fem. ex. They are, or were .

Pl. 3.
Neu. కలవు. They (neu.) are, or were .

EXAMPLES .

పూర్వము ఒక పట్ణములో ఒక రాజు కలడు .

Formerly in a certain town there was a king.

Ques. ఆయనకు కుమార్తెలు కలరా ? Ans . లేరు .

Has he any daughters ? No.
Lit. Are daughters to him ? There are not.

ఒక సామితె కద్దు.
There is a certain proverb.
 ON DEFECTIVE VERBS , ECT. 175

Q )ues. వారికి మీకు సంబంధము కద్దా ?

Is there any relationship between you and them ?

Ans. సంబంధము లేదు .

No. ( Lit. There is no relationship . )

433 . Fourthly. The word is often used in connexion with a verbal

noun, in which case the expression denotes a continuous habit . Thus-

Qutes. వారు మీకు ఏమైనా ఇవ్వడము కద్దా ?

Are they in the habit of giving you anything ?

Lit. Is there their giving anything to you?

An8. సొము ఎప్పుడును ఇవ్వడము లేదు కాని అప్పుడప్పుడు కూరైనా

మజ్జిగైనా ఇవ్వడము కద్దు .

They never give me any money ; but they are in the habit of

sometimes giving me curry or buttermilk.

434. Fifthly. The past tense and the irregular indefinite tense are used
(as will hereafter be explained) as auxiliaries to express ability. In this

case they are always attached to the infinitive mood of some other verb ,

and initial is changed into X. When used in this manner, these tenses

are declined throughout as follows :-

Past tense . Indef . tense .

Sing . 1 . గలిగినాను . ( or) గలిగితిని . గలను.

2. గలిగినావు. గలిగితివి . గలవు .

M. గలిగినాడు. గలడు.
3.
F. &N . గలిగినది . గలిగెను . గలదు.

Pl . 1. గలిగినాము.. తిమి . గలము.

2. గెలిగినారు . గలరు .

M. & F. గలిగినారు . లి . గలరు.

3.
N. లిగినవి. గలిగెను .
176 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

(2 ) On the verb . వలయు.

435. The verb Je has only the following parts in common use-

Past verb . partic. వలసి .

Past rel. partic . వలసిన ,

Past tense sing. 3rd per . వలెను , or వలసినది .

Indefinite tense. వలయును .

Neg . indef . tense sing. 3rd per . వద్దు .

436 . First. The most common use of this verb is as an auxiliary, to ex-
press the English tense must. This is explained hereafter.

437. Secondly. This verb preceded by (the infinitive of ~ ) is

used with a dative case to express the English verb to want or to require.
Thus-

నాకు కలము కావలెను . I want a pen.

ఆయనకు ఆవు కావలెను . He wants a cow.

438. The negative of this is expressed by అక్కర లేదు , and in the

Cuddapah District also by కాబట్టదు .

The word 8 means need, and therefore literally

means-There is no need. It is used impersonally, and does not alter

whatever the subject may be. Thus-

నాకు కలము అక్కర లేదు . ( Cud . or కాబట్టదు . )

I do not want a pen .

ఆయనకు ఆ పుస్తకాలు అక్కర లేదు .

He does not want those books .

439. Sometimes also in familiar conversation the negative is expressed

by with a dative case. Thus-

ఆ కాగితాలు నాకు వద్దు .

I do not want those papers .

మీకు అన్నము కావలెనా , వద్దా ( Cued. or కాబట్టదా . )

Do you want any rice , or not ?
 ON DEFECTIVE VERBS ETC. 177.

(3) On the verb .

440. The verb to be known is conjugated throughout all parts ,

but is commonly used only with a neuter subject in the third person . It
is usually preceded by a dative case , expressed or understood .

The following examples will explain its use :-

Q. అతని ఇల్లు మీకు తెలుసునా ? A. తెలియదు .

Do you know his house ? No.

Lit. Is his house known to you? It is not known.

Q. నా మాటలు అతనికి తెలిసినవా ? A. తెలియ లేదు .

Does he understand my words ? No.

Lit. Were my words known to They were not known.

him ?

తెలిసినదా ?
నీవు రేపు బైలుదేరవలసినది .
You must start to-morrow. Do you understand?

From the above examples it will be seen that where in English we

use a present tense and say- Do you understand ? in Telugu they use
the past tense and say- 575 ? In the same manner where

in English we usually say- Do you see ? (in the sense of-Do you under-

stand ?) in Telugu they say- D ? Did you see ?

N.B. -In Telugu when speaking of being acquainted with any person,

the indefinite tense of the verb J is generally used . Thus--

ఆయనను ఎరుగుదురా ? ఎరుగుదును . ఎరుగను .

Do you know him ? Yes . No.

(4) On other Defective Verbs .

441 . The following examples illustrate the use of a few other defective
verbs :-

దీన్ని గురించి మీకు ఏమి తోస్తుంది ?

What do you think about it ? (Lit. What is thought to you ? )

నాకు ఏమిన్ని తోచలేదు .

I have not thought anything about it.
23
 178 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

వర్తకమువల్ల మీకు నెలకు ఎంత సొమ్ము దొరుకుతుంది ?

How much money do you obtain a month by trade ? (Lit. Is

obtained to you .)

అతనికి మంచి బహుమానము దొరికినది .

He obtained a nice prize .

ఇదివరకు ఆ చిన్న వానికి వ్రాత బాగా కుదర లేదు .

That boy has not yet acquired a good hand .

ఈ నెలలో ఆరు గంటలకు తెల్లవారుతుంది .

This month it dawns at six o'clock.

II . ON COMPOUND TENSES .
1
442. In addition to the various tenses given in chapter VII there are
also certain compound tenses, which will now be explained .

(1 ) Strongly marked Positive Progressive Present Tense.

443 . In order to mark progressive present time very strongly, the primary
tense is sometimes separated from the present verbal participle, which
in this case generally lengthens its final vowel . Thus- instead of saying

అతడు చదువుతున్నాడు , we may say అతడు చదువుతు ఉన్నాడు .

The present participle, when thus written separately, sometimes

takes emphatic to express a continuous action . Thus—

అతడు ఇంకా చదువుతునే ఉన్నాడు.

He is still reading on-or- He is still continuing to read.

( 2 ) Progressive Future Tense .

444. By prefixing the present verbal participle of any verb to the tense
ఉంటాను, a positire progressive future tense is formed . Thus–

అతడు ఇప్పుడు స్నానము చేస్తు ఉంటాడు గనుక కొంచెము సేపు

తాళి వెళ్లండి .

He will be taking his bath now, so wait a little , and then go

(to him) .
 ON DEFECTIVE VERBS , ETC. 179

The negative of this may be expressed by prefixing a present verbal

participle to the negative tense do . Thus-

ఆయన ఇప్పుడు స్నానము చేస్తు ఉండడు గనుక వెళ్లండి .

He will not be bathing now, so go (to him ) now.

(3) Future Perfect Tense.

445.
By prefixing the past verbal participle of any verb to the tense
Got a positive future perfect tense is formed . Thus-

ఆ పని ఇదివరకు చేసి ఉంటాడు.

By this time he will have done that work.

The negative of this tense may be expressed by prefixing a past

verbal participle to the tense o . Thus-

ఈ పాటికి అతడు అక్కడ చేరి ఉండడు .

He will not have arrived there by this time.

(4) Compound forms of the Indefinite Tense.

446. Two positive compound tenses are formed by prefixing the present
and past verbal participles of any verb to the tense o . These are

sometimes used in the place of the two last-mentioned tenses.

Emphatic is often affixed to the past verbal participle, when

thus used . Thus-

ఈ పాటికి ఆయన బైలుదేరుతు ఉండును .

He would be starting by this time . (Or-will be starting. )

ఆయన ఈ పాటికి బడికి వెళ్లే ఉండును.

He would have gone to school by this time. (Or-will have gone.)

(5) Perfect or Pluperfect Tense .

447. Instead of the simple past tense, the tense ను or do , pre-

ceded by the past verbal participle of any verb, is sometimes used as a
180 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

strongly marked perfect or pluperfect tense . When thus used , emphatic

is sometimes affixed to the past verbal participle . Thus-

వారు వచ్చి ఉన్నారు (or ఉండిరి) – or వారు వచ్చే ఉన్నారు

(or 028 ).

They have come-or - They had come.

(6) Imperfect Tense .

448. By prefixing the present verbal participle of any verb to the tense
o3 , an imperfect tense is formed . Thus-

నిన్నటి దినమంతా ఆ పుస్తకము చదువుతు ఉంటిని .

All yesterday I was reading that book.

449. In the Northern Circars instead of to the tense √2 (the

contracted form of o ) is generally used to form the imperfect
tense, so that the imperfect tense has exactly the same form as the
strongly marked progressive present tense. Thus the above sentence
would in the Northern Circars be as follows--

నిన్నటి దినమంతా ఆ పుస్తకము చదువుతు ఉన్నాను .

All day yesterday I was reading that book.

When the latter mentioned form of the imperfect tense is used , the

context will always make the meaning clear. And when translating
from English into Telugu , the student to prevent confusion can use the
form with ఉంటిని .

In Telugu the imperfect tense is only used when it is required to ex-

press - that the action spoken of, although ultimately completed in past

time, yet was at the time referred to in the sentence in process of per-
formance, and not a completed action .

Thus, in answer to the question - When you saw him, what was he

doing ! We might reply- ఆయన ఒక మనిషితో మాట్లాడుతు ఉండెను .

(Northern Circars 3 . )—He was talking to some one.

So again in the sentence- As I was going along yesterday, some

stranger was talking with you. Who was he? the latter part of the

sentence_would be expressed as follows— మీతో ఒక కొత్త మనిషి

మాట్లాడుతు ఉండెను . ఆయన ఎవరు ? ( Nor . Cir . మాట్లాడుతు ఉన్నాడు . )

 ON DEFECTIVE VERBS , ETC. 181

450. The negative imperfect tense is expressed by prefixing the present

participle to c . Thus in the sentence-When you came yester-

day, I was not taking a bath- the latter part would be expressed in

Telugu as follows—నేను ( నిన్న ) స్నానము చేస్తు ఉండలేదు .

451 . In the Northern Circars the tense formed by prefixing the positive
verbal noun to is also used to express the negative imperfect tense.

Thus , instead of the above we might say నేను ( నిన్న) స్నానము చేయ
. (See paras . 349 , 350.)

(7) Continuous Imperfect.

452. The English teuse formed by prefixing the words- have been - to
the present participle (e.g. , I have been making) expresses- that the action

spoken of was commenced in past time , and has been in continuance up to

the present time. To express the same meaning in Telugu the progres-
sive present tense is used . Thus-

మీరు ఆయనతో ఎన్నాళ్లనుంచి స్నేహము చేస్తున్నారు .

How long have you been enjoying a friendship with him ? (Lit.
From how many days are you making friendship with him?)

ఒక సంవత్సరమునుంచి ఆయనతో స్నేహము చేస్తున్నాను.

I have been enjoying a friendship with him for a year. (Lit.
From a year I am enjoying. )

' నేటికి నెల రోజులనుంచి వడగాలి వేస్తున్నది .

The hot wind has been blowing from a month to day.

III. ON CERTAIN AUXILIARIES .

On the Use of the Auxiliary to express permission ,

rendered in English by the Auxiliary may.

453. The auxiliary may, expressing PERMISSION , is rendered in Telugu

by affixing the auxiliary (The third person singular neuter of the

positive indefinite tense of . See para. 320. ) to the infinitive of

182 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

any verb. when thus used is impersonal , and never changes

whatever the subject may be. Thus-

బ్రాహ్మణులు కూరగాయలు తినవచ్చును .

Brahmans may eat vegetables .

బీదవాడు దొంగిలించవచ్చునా ?
May a poor man steal ?

అతడు రేపు నావద్దికి రావచ్చును.

He may come to me to -morrow .

నేను రేపు ఆ పని చేయవచ్చునా ?

May I do that work to-morrow ?

ఈ రోజు దర్జీ నా చొక్కా కుట్టవచ్చునా ?

May the tailor sew my coat to day?

నీవు వెళ్లవచ్చును .
You may go .

On the Use of the Auxiliary 5 and 30358 to express

necessity, rendered in English by the Auxiliary

must or ought.

454. The auxiliary must or ought, expressing NECESSITY, is rendered in

Telugu by affixing the auxiliaries వలెను or వలసినది ( From వలయు .

See para . 436. ) to the infinitive of any verb . These words are imper-
sonal , and do not alter whatever the subject may be . Thus—

మనము మన తల్లిదండ్రులకు లోబడి ఉండవలసినది .

We must be obedient to our parents.

ఉపకారమునకు ప్రత్యుపకారము చేయవలెను .

We must do a return-kindness for kindness- (i.c., We must do
kindness in return for kindness).

మీరు రేపు పది గంటలకు రావలెను .

You must come to- morrow at ten o'clock.

అతడు "రేపు ఆ ఊరికి వెళ్లవలసినది .

He must go to that village to- morrow .
 ON DEFECTIVE VERBS , ETC. 183

On the use of the Auxiliaries కూడదు , రాదు , and వద్దు to express

prohibition, rendered in English by the Auxiliary

must not or ought not.

455. The auxiliary must not , or ought not , expressing PROHIBITION, is

rendered in Telugu by affixing the auxiliary to the infinitive

of any verb. ( is the negative indefinite tense singular third

person neuter of to agree. ) It is used impersonally, and means—

It does not agree or fit, i.e. , It is not suitable or fitting.

456 . Instead of the word may not (the third person neuter

singular of the negative indefinite tense of 3 ) is occasionally used .

when thus used is impersonal . Thus-

దొంగిలించ కూడదు . ( 0 ) రాదు . )

We must not steal.

అతడు అక్కడికి వెళ్ల కూడదు. (౧ రాదు . )

He must not go there.

నీవు అట్లా చేయ కూడదు . ( Or రాదు . )

You must not do so . (Or You ought not to do so .)

457 . Instead of or the auxiliary (the third person

singular neuter of the negative indefinite tense of Jew, see para. 435)

is often used, but it is only common when the subject is in the second
person . When thus used, gives to the infinitive to which it is
attached the force of a negative imperative , and may be rendered in
English by the words- do not , or don't. This form is in fact more fre-
quently used than the regular form of the negative imperative in and
o . (See para . 353. ) Thus-

నీవు ఇక్కడికి రావద్దు .

Do not come here .

మీరు ఆ కాగితముమీద వ్రాయవద్దండి .

Please do not write on that paper.
184 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

కేకలు వేయవద్దు .
Do not shout .

తొందర పెట్టవద్దు .
Do not bother .

ఈ సంగతి ఆయనతో చెప్పవద్దు .

Do not tell this matter to him .

458 . Sometimes however is used , when the subject is in the first or

third person . This is most common in questions. Thus--

Q. ఆయన ఆ ఉత్తరము చదువ వద్దా ? A. చదువ వద్దు .

Ought he not to read that letter ? No. Lit. He ought not to read .

Q. ఆయన వెళ్లవద్దా ! A. వెళ్లవద్దు .

Must he not go ? No. Lit. He must not go .

Q. నేను రావద్దా ! A. రావచ్చును .

Must I not come ? Yes , you may come .

A beginner had better use when the subject is in the second

person only .

On the use of the words అక్కరలేదు to express the

English Auxiliary need not.

459. The auxiliary need not, expressing that the doing of something is

UNNECESSARY, is rendered in Telugu by affixing to the infinitive of any

verb the words అక్కరలేదు . ( See para . 438. ) Since అక్కరలేదు begins
with a vowel, the letter 5 is always attached to the preceding infinitive .
Thus-

మీరు రానక్కరలేదు . ( i.e. , మీరు రాన్ అక్కరలేదు .)

You need not come.

ఆయన వెళ్లనక్కరలేదు .
He need not go .
 ON DEFECTIVE VERBS, ETC. 185

On the use of the Auxiliaries Xe and XDAT ( or XD ) to

express ability, rendered in English by the Auxiliaries

can and could.

460. To express ABILITY in present time, rendered in English by the

tense I can, or I am able the tense Xe (Para. 434) is affixed to the

infinitive of any verb . Thus-

నేను పాడ గలను .

I can sing-or - I am able to sing.

నీవు ఆ పని చేయగలవా ?

Can you do that work ?

ఆయన బాగా వ్రాయగలడు .

He can write well.

కోతులు చెట్లు ఎక్కగలవు .

Monkeys can climb trees.

461 . To express ABILITY in past time, expressed in English by the tense

I could, or I was able , the tense XOÅT or XIẴƆ ( See para . 434 ) is
added to the infinitive of any verb . Thus-

నిన్న ఆ పని అంతా చేయ గలిగినాడా ?

Could he do all that work yesterday? (or -Was he able to do .)

మీరు ఆ కొండ ఏలాగు ఎక్కగలిగినారు ?

How were you able to get up that hill ?

N.B.-The form with the past tense is not very often used in Telugu .

On the use of the Auxiliaries నేను and లేకపోయినాను ( or పోతిని )

to express inability, rendered in English by the
Auxiliaries cannot and could not.

462 . To express INABILITY in present time, rendered in English by the

tense I cannot, or I am not able, the tense (See para. 342) is affixed
to the infinitive of any verb. Thus-
నేను నడవలేను .
I cannot walk-or-I am not able to walk.
24
186 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

నీవు ఆ పని చేయలేవా?

Cannot you do that work?

ఆయన బాగా వ్రాయలేడు.

He cannot write well.

కుక్కలు చెట్లు ఎక్క లేవు.

Dogs cannot climb trees.

N.B. The learner must be careful not to confuse the use of the tense

expressing INABILITY with the ordinary negative past tense , formed

by affixing to the infinitive of any verb ( See para . 351 ) . The only

case in which any ambiguity can arise is , when the verb expressing

INABILITY is put in the third person neuter or feminine. In this case

there is nothing but the context to distinguish it from the negative past

tense. Thus- 5052 x 252-3 -may mean- That dog cannot

mount that wall -or-That dog did not mount that wall. To avoid this

ambiguity, in the third person singular feminine and neuter the word

38 or we ( See para. 465) is generally used to express INABILITY.

Thus-es vox Jš
% weã . That dog cannot mount that wall.

In all other cases there will be no ambiguity. Thus, Å

always means -He did not come— and always means—He

cannot come. నేను పాడలేదు always means—I did not sing — and నేను

always means- I cannot sing.

463 . To express INABILITY in past time, expressed in English by the

tense I could not, or I was not able, is affixed to the infinitive of any

verb, and the tense av or added . Thus—

నిన్న ఆ పని చేయలేక పోయినాను . ( Or పోతిని . )

I could not do that work yesterday .
 ON DEFECTIVE VERBS , ETC. 187

దానికి ఉత్తరువు చెప్పలేక పోయినాడు. (Or పోయెను .)

He could not give an answer to it.

ఆ ఉత్తరము చదవలేక పోయినారు . (Or పోయిరి .)

They could not read that letter.

On the use of the Auxiliaries నేరును, నేరను , చాలుదును , and చాలను .

464. Instead of the tense Xe the tenses and ev∞∞ (the

positive indefinite tenses of and ev ) are occasionally used to

express ABILITY . Thus-

అతడు ఆ పని ,బాగా చేయనేర్చునా ?

Can he do that work well ? (i.e. , Is he able to do ?)

465 . Instead of the tense the tenses 8 and ∞ (the negative

indefinite tenses of Sande ) are frequently used to express

inability. Thus-

అతడు ఆ అర్జి వ్రాయచాలడు .

He cannot write that petition . (i.e. , He is not able . )

ఆ కుక్క గోడ ఎక్కచాలదు .

That dog cannot climb the wall .

వారు ఆ పని చేయనేరరు.

They cannot do that work.

On the use of the words వల్లకాదు, or వల్లలేదు .

466 . The word is a noun signifying means. Hence the expression

వల్లకాదు or వల్ల లేదు signifies — There is no means , i.e. , It is not possible—

or — It is impossible . This expression , therefore , does not imply inability
on the part of the subject but some want of means , i.e. , impossibility

arising from external causes . When preceded by an infinitive , వల్లకాదు

or వల్ల లేదు is used as follows : —

కాదు .
అక్కడికి పోవల్ల
It is impossible to go there.
186 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

నీవు ఆ పని చేయలేవా?

Cannot you do that work?

ఆయన బాగా వ్రాయలేడు.

He cannot write well.

కుక్కలు చెట్లు ఎక్క లేవు .

Dogs cannot climb trees.

N.B. The learner must be careful not to confuse the use of the tense

expressing INABILITY with the ordinary negative past tense , formed

by affixing to the infinitive of any verb ( See para . 351 ) . The only

case in which any ambiguity can arise is , when the verb expressing

INABILITY is put in the third person neuter or feminine . In this case

there is nothing but the context to distinguish it from the negative past

tense . Thus- 5052 x 252-3 -may mean - That dog cannot

mount that wall -or- That dog did not mount that wall. To avoid this

ambiguity, in the third person singular feminine and neuter the word

38 we∞ (See para. 465) is generally used to express INABILITY.

or we

Thus— ~ 55,- & vox Jš www. That dog cannot mount that wall.

In all other cases there will be no ambiguity . Thus,

always means —He did not come— and always means—He

cannot come. always means-I did not sing—and

always means-I cannot sing.

463 . To express INABILITY in past time, expressed in English by the

tense I could not, or I was not able , is affixed to the infinitive of any

verb , and the tense How or added . Thus—

నిన్న ఆ పని చేయలేక పోయినాను . ( Or పోతిని . )

I could not do that work yesterday.
 187
ON DEFECTIVE VERBS, ETC.

దానికి ఉత్తరువు చెప్ప లేక పోయినాడు . ( Or పోయెను .)

He could not give an answer to it.

ఆ ఉత్తరము చదవలేక పోయినారు . (Or పోయిరి . )

They could not read that letter.

On the use of the Auxiliaries నేరును, నేరను , చాలుదును , and చాలను .

464. Instead of the tense గలను the tenses నేర్తును and చాలుదును (the

positive indefinite tenses of and ev ) are occasionally used to

express ABILITY . Thus-

అతడు ఆ పని బాగా చేయనేర్చునా ?

Can he do that work well ? (i.e., Is he able to do ?)

465. Instead of the tense the tenses and we (the negative

indefinite tenses of and e ) are frequently used to express

inability . Thus—

అతడు ఆ అర్జి వ్రాయచాలడు .

He cannot write that petition . (i.e. , He is not able . )

ఆ కుక్క గోడ ఎక్క చాలదు .

That dog cannot climb the wall .

వారు ఆ పని చేయనేరరు.

They cannot do that work.

On the use of the words వల్లకాదు, or వల్లలేదు .

466. The word is a noun signifying means. Hence the expression

వల్లకాదు or వల్ల లేదు signifies — There is no means , i.e. , It is not possible—

or — It is impossible. This expression , therefore , does not imply inability
on the part of the subject but some want of means, i.e., impossibility

arising from external causes. When preceded by an infinitive , వల్లకాదు

or వల్ల లేదు is used as follows : —

అక్కడికి పోవల్ల కాదు.

It is impossible to go there.
 183 ON DEFECTIVE VERBS , ETC.

Instead of the infinitive mood the dative case of the verbal noun is

generally used . (See next chapter.) Thus-

అక్కడికి పోవడానకు వల్లకాదు. ( Or వల్ల లేదు . )

It is impossible to go there.

పడవలు అన్ని ఇదివరకే బైలుదేరినవి గనుక ఈ రోజు వెళ్లడానకు

వల్లకాదు.
All the boats have already started, and so it is impossible to go
to-day.

Instead of the words are sometimes used . Thus-

ఆ పుస్తకము నాది కాదు గనుక మీకు ఇవ్వడానకు వల్లపడదు .

( Or నల్లకాదు ) .
That book is not mine, and therefore it is impossible for me to
give it to you .

On the use of the Verb je to express ability and inability.

467. The simple verb ee is sometimes used to express ABILITY and

INABILITY . Thus-

ఆ పని నీచేత అవుతుందా ? ( Or నీవల్ల . )

Can you do that work ? ( Lit. Will that work become by you ? )

ఆ పని నాచేత కాదు. ( Or నావల్ల . )

I cannot do that work. (Lit. That work will not become by me .)

468. The following remarks will be found useful :-

In English can and cannot are sometimes used to express PER-

MISSION and PROHIBITION . Thus-

You can come into this room , but you cannot go into that room .

In Telugu this must be rendered not by Xe and , but by

verbs meaning may and may not or must not, as--

మీరు ఈ గదిలోకి రావచ్చును గాని ఆ గదిలోకి వెళ్లడానకు వల్ల కాదు .

 ON DEFECTIVE VERBS , ETC. 189

The following exercises illustrate the use of the auxiliaries :-

Exercise I.

Servant. అయ్యా , కర్రలు లేవు . నీళ్లవాడు ఈ చెట్టు కొట్టివేయవచ్చునా ?

Master. కొట్టివేయకూడదు . కర్రలు బజారులో కొనవలసినది .

Servant. రెండు బండ్లు కొనవచ్చునా ?

Master . రెండు కొనవద్దు . ఒకటి చాలును .

Servant . Sir, there are no sticks. May the waterman cut down this tree ?

Master. He must not cut (it) down . You must buy sticks in the Bazaar .
Servant . May I buy two bandies ? (i.e. , Bandy loads . )
Master . Do not buy two . One is enough .

Exercise II .

Cartmen , మేము రేపు అయిదు గంటలకు రావలెనా ?

Master. అయిదు గంటలకు రానక్కరలేదు . ఏడు గంటలకు రావలసినది.

Cartmen . ఎన్ని బండ్లు రావలెనండి .

Master . రెండు రావలెను .

Cartmen . అయ్యా , మీ సామాను చాలా బరువు . రెండు బండ్లమీద పెట్టలేము .

Master. మంచిది . మూడు బండ్లమీద పెట్టవచ్చునా ?

Cartmen . పెట్టలేము , నాలుగు కావలెను .

Master . మంచిది . నాలుగు రావచ్చును .

Cartmen . చిత్తము. వస్తామండి .

Cartmen. Must we come to-morrow at five o'clock?

Master . You need not come at five o'clock. You must come at seven
o'clock .

Cartmen . How many carts must come , sir ?

Master. Two.

Cartmen. Sir, your baggage is a great weight . We could not put it on two
carts .

Master . Very well . Can you put it on three carts ?

Cartmen . We can't , sir , four are needed .

Master. Very well . Four may come.

Cartmen . Your pleasure. We will come , sir.
190 ON DEFECTIVE VERBS, ETC.

Exercise III .

Munshi. నేను రేపు తొమ్మిది గంటలకు రావచ్చునా ?

Master . ఎందుచేత ? యధాప్రకారముగా ఆరు గంటలకు రావలసినది.

Munshi. రేపు ప్రొద్దున నాకు ముఖ్యమైన పని ఒకటి ఉన్నది గనుక ఆరు

గంటలకు రావడానకు వల్లకాదండి . తొమ్మిది గంటలదాకా సెలవు

దయ చెయ్యండి .

Muster . మంచిది . సెలవు ఇస్తాను గాని తొమ్మిది గంటలకు రావద్దు, రెండు

గంటలకు రండి .

Munshi. చిత్తము . నేను సెలవు పుచ్చుకొంటాను.

Master. మంచిది. సెలవు పుచ్చుకోవచ్చును .

Munshi. May I come to-morrow at nine o'clock ?

Master . Why ? You must come as usual at six o'clock .
Munshi . To-morrow morning I have a particular business , and so I can.

not come at six o'clock, sir . Please give me leave till nine
o'clock.

Master . Very well. I will give you leave ; but do not come at nine
o'clock, come at two o'clock.

Munshi . Your pleasure . I will take leave ( i.e. , I will go) .

Master . Very well . You may take leave ( i. e., You may go) .
 ON VERBAL NOUNS, ETC. 191

CHAPTER XIII .

ON VERBAL NOUNS , THE INFINITIVE MOOD,

AND VERBAL PARTICIPLES.

I. ON VERBAL NOUNS .

On the Forms of Verbal Nouns .

469. -
The positive verbal noun has two forms , one in ɔ , as—THɔ the
-
going , and another in w, as the going . Both have exactly
the same meaning and use. The former is the GRAMMATICAL FORM , and

is declined like a noun of the third declension . The latter is the COMMON
FORM , and is declined like a noun of the second declension . Thus

N. పోవుట . పోవడము .

G. పోవుట . పోవడము.

D. పోవుటకు . పోవడమునకు , or ముకు , or డానకు , or డానికి ,

పోవడమును .
0. పోవుటను .

470. The negative verbal noun is formed , as has been already stated

(para . 347 ) , by prefixing the negative past verbal participle to

(or పోవుట ) ; as— కొట్టక పోవడము the not striking .

On the Translation into English of Telugu Verbal Nouns .

471. In English a verbal noun (or-as it is sometimes called-a Partici-

pial noun ) governs the same case or cases as the verb of which it forms
a part ; but the noun which would have been the subject in the nomina-
tive case if the finite verb had been used , stands in the POSSESSIVE OR
GENITIVE CASE when the verbal noun is used. Thus with the finite verb

we say YOU wrote that letter - but with the verbal noun — YOUR writing
that letter is not good.
 192 ON VERBAL NOUNS , ETC.

In Telugu a verbal noun not only governs the same case or cases as
the verb of which it forms a part, but it also takes a subject in THE
NOMINATIVE CASE . Thus;

మీరు ఆ ఉత్తరము వ్రాయడము మంచిది కాదు .

Lit. You writing that letter is not good , i.e. , (according to
English idiom ) YOUR writing that letter is not good .

మీరు ఆ పుస్తకము చదవడము పనికి రాదు .

YOUR reading that book is no use . ( Lit. You reading that book
does not come to work.)

మీరు నాకు ఆ సొమ్మ ఇవ్వకపోవడము బహు అన్యాయముగా ఉన్నది .

YOUR not giving me that money is very unjust . (Lit. You not
giving to me that money is very unjust. )

On the Case of a Verbal Noun .

472. The case in which the verbal noun itself is placed depends upon the
construction of the sentence in which it occurs . It may be used in any
case , and take any of the postpositions as affixes . Thus—

మీరు ఆ ఉత్తరాలు వ్రాయడము అయినదా ?

Is your writing those letters finished ? i.e. , Have you finished
writing those letters ?

ఆయన పాడడము ఎప్పుడైనా విన్నారా ? ( See para . 298.)

Have you ever heard his singing ?

ఆయన పులులను చంపడములో చాలా గట్టివాడు .

He is a great man at killing tigers .

On a Succession of Verbal Nouns .

473. When in an English sentence two or more verbal nouns are con-
nected by the conjunction and or but, in Telugu a similar construction
. is used ; but if the verbal nouns have all the same subject , then all ,
except the last, may be expressed by past verbal participles. Thus—

Your not giving that boy the book, but abusing and beating
him is great injustice .

మీరు ఆ చిన్న వానికి ఆ పుస్తకము ఇవ్వకపోవడమున్ను , పైగా తిట్టడ

మున్ను , కొట్టడమున్ను బహు అన్యాయము,

 ON VERBAL NOUNS , ETC. 193

But as all the verbal nouns in the above sentence have the same

subject, it might also be expressed as follows-

మీరు ఆ చిన్న వానికి ఆ పుస్తకము ఇవ్వక , పైగా తిట్టి , కొట్టడము

బహు అన్యాయము .

Lit. Your not having given that book to that boy, (and) moreover

having abused him , beating (him) is great injustice .

On the use of Verbal Nouns with the Postposition

474. When the postposition followed by emphatic is added to

a verbal noun , it has the force of the English expression - as soon as.
Thus-

ఆయన కూర్చోవడముతోనే, ఆ చిన్న కుర్చీ విరిగిపోయినది .

As soon as he sat down on it, that little chair broke. (Lit. Together
with his sitting down upon it .)

నేను వెళ్లడముతోనే, అందరును లేచిపోయినారు,

As soon as I went , all went off.

అది వినడముతోనే, ఆ చిన్నవాణ్ని శిక్షించినాను .

As soon as I heard it , I punished the boy.

N.B. The past verbal participle emphasized is sometimes prefixed

to the verbal noun , when thus used, without altering the meaning.
Thus-

ఆయన వచ్చేరావడముతోనే, అందరును వెళ్లిపోయినారు .

As soon as he came, all went away.

On the use of a Verbal Noun with the Postposition

వల్ల or చేత .

475. When the postposition ( or ) is added to a verbal noun , it

generally expresses the cause of the action described by the principal

verb . Thus-

ఆ చెట్లకు ప్రతిరోజు నీళ్లు పోయడమువల్ల అవి బాగా పూసినవి .

By watering those trees every day, they have bloomed well .
25
194 ON VERBAL NOUNS, ETC,

మీరు ఆయనతో చెప్పడమునల్ల నాకు ఆ ఉద్యోగము అయినది .

By your speaking to him, I got that situation.

బడికి ఆలస్యముగా రావడమువల్ల ఆ చిన్న వాణ్ని శిక్షించినాను .

I punished that boy on account of his coming late to school .

On the use of the Dative Case of a Verbal Noun .

476 . The dative case of a Telugu verbal noun may as a general rule be
regarded as equivalent to , and translatable by the English infinitive.
Hence it is the form most commonly used to express the purpose of the

action described by the principal verb. Thus-

ఆయన ఆ పని చేయడానకు సమర్థుడు .

He is a man able to do that work.

అక్కడికి వెళ్లడానకు నాకు ఇష్టము లేదు .

I have no desire to go there.

ఆరు దినములలో ఆ పని చేయడానకు వల్ల కాదు .

It is not possible to do that work in six days .

వాడు ఆ పని చేయడానకు సమ్మతించలేదు .

He did not consent to do that work.

నేను బందరుకు వెళ్లడానకు బండి మాట్లాడినావా !

Have you bespoken a bandy for me to go to Bunder ? ( Purpose.)

అ పెట్టె తీసుకొని రావడానకు నీకు రూపాయి ఇస్తాను .

I will give you a rupee to bring that box . ( Purpose.)

II . ON THE INFINITIVE MOOD .

On the ordinary uses of the Infinitive in Telugu .

477. The Telugu infinitive mood ( e .g . , కొట్ట , వ్రాయ, నడవ , ) is not so

frequently used in common conversation as the English infinitive mood

(e.g., to strike, to write, to walk) . It is seldom used except in the follow-

ing instances-

First. To form a compound verb , P.g. , పడకొట్టు to strike doren ,

ది X కొట్టు to strike in, లేవ నెత్తు to lift up , etc.

 ON VERBAL NOUNS , ETC. 195

Secondly . To form a compound tense with such word as— వచ్చును,

వలెను, వలసినది , కూడదు , రాదు , వద్దు, అక్కరలేదు , గలను , లేను,

etc. Thus—వ్రాయవచ్చును , రావలెను , వెళ్లవలసినది , etc. , etc.

Thirdly. As a gerund following certain verbs , e.g. , తలంచు , ఇచ్చు ,

ఆరంభించు , కోరు , etc. Thus-

ఏమి చేయ తలంచినావు (Or చేయడానకు . )

What have you thought to do ?

నన్ను రానిస్తారా ?
Will you allow me to come ?

అతడు ఆ పని చేయనారంభించినాడు. (Or చేయడానకు . )

He has begun to do that work.

478. NOTE- 1. When the verb which follows the infinitive begins with a
vowel, the letter 5 is added to the infinitive as in the last two examples .

479. NOTE - 2 . The verbis considered as one word , and hence

governs an objective case . Hence also we could not say—నన్ను రావడానకు

ఇస్తారా ?—but నేను రావడానకు ( నాకు సెలవు ఇస్తారా ? Will you give me
permission to come ?

480. Sometimes the infinitive with emphatic is prefixed to a verb, to

give EMPHASIS . The tense takes the prefix . Thus-

మీరు రమంటే , రానే వస్తాడు.

If you tell him to come, he will certainly come.

ఈ ప్రపంచములో పాపము లేనివాడు లేనే లేడు.

In this world a sinless man does not exist.

481 . 1 Occasionally the affix eo is attached to the infinitive, and the verb

ఉండు added . This form expresses READINESS ; as వాడు ఆ పని చెయ్య

నయి ఉన్నాడు . He is ready to do that work . When thus used , న్

is added to the infinitive .
196 ON VERBAL NOUNS , ETC.

482. The word So why is often attached as an affix to the infinitive

mood. Thus instead of saying నీవు ఆ పని యేల చేసినావు ! we may say

నీవు ఆ పని చేయనేల ? When thus used , న్ is added to the infinitive .

Sav
The following is a common expression రాయి గుద్దనేల , చేయి
నొవ్వనేల ?

Se when used in this way either states a suppositious case or

asks a question as to a habit . It is not used of a single definite action .

On the Translation into Telugu of the English Infinitive .

483. When in an English sentence the infinitive mood stands as the

SUBJECT to the verb to be, it must be translated into Telugu by the
nominative case of the verbal noun . Thus-

To take that money is not just-or-It is not just to take that

money.

ఆ సొమ్ము పుచ్చుకోవడము న్యాయము కాదు .

(Lit. Taking that money is not justice . )
To lie is sin .

అబద్ధము ఆడడము పాపము .

(Lit. Lying is sin . )

484. The English infinitive sometimes follows the verb to tell, or some
verb of a kindred meaning, e.g. , He told me to go . In Telugu this sen-
tence would be expressed as follows- He told me "go ." Such sentences
will be explained hereafter .

485 . In many instances the English infinitive is used idiomatically, e.g.,

I heard the dog (to) bark.Such sentences may generally be translated

into Telugu by using the verbal noun , e.g. , కుక్క మొరగడము విన్నాను .
I heard the dog barking.

486. In all other instances (except those mentioned above) the English
infinitive may in common conversation be translated into Telugu by THE
DATIVE CASE OF THE VERBAL NOUN. ( See para . 476.) Thus—

బందరుకు వెళ్లడానకు బండి మాట్లాడినాను .

I have bespoken a cart to go to Bunder.
 ON VERBAL NOUNS , ETC. 197

ఆ పని చేయడానకు నాకు తీరుబడి లేదు .

I have not leisure to do that work.

III . ON VERBAL PARTICIPLES .

On the forms of Verbal Participles .

487 . There are three verbal participles as follows-

Positive present , e.g. , కొట్టుతు , చేస్తు , ఇస్తు.

Verbal partic.. Do. past,
e.J. , కొట్టి , చేసి , ఇచ్చి .
Negative past, e.g. , కొట్టక , చేయక, ఇవ్వక .

488. THE PRESENT VERBAL PARTICIPLE is sometimes lengthened either

by changing v into నా or by adding న్ను ; as–కొట్టుతు , or కొట్టుతూ ,

or
కొట్టుతున్ను . The latter form must not be confused with కొట్టుతున్న ,
the progressive present relative participle .

489. The letter is sometimes added to the present verbal participle to

express emphasis . Thus-

ఆయన ఇంకా చదువుతూనే ఉన్నాడు . ( See para . 443.)

He is still continuing to read .

490. When emphatic is thus added to the present verbal participle, it

sometimes has the force of the English expression- as soon as. Thus-

భోజనము చేస్తూనే, వచ్చినాడు . ( 0 ) చేయడముతో నే .)

He came, as soon as he had taken his food.

అది వింటూనే చిన్న వాణ్ని శిక్షించినాను . (Or వినడముతో నే.)

As soon as I heard it, I punished the boy.

Whereas the verbal noun with ( See para . 474 ) can be used in

any sentence to express as soon as, the present verbal participle can
only be used, with the same subject as that of the principal verb. Hence

it could not be used in the following sentence నేను వెళ్లడముతో నే , అంద

రును లేచిపోయినారు.
198 ON VERBAL NOUNS , ETC.

491. THE PAST VERBAL PARTICIPLE Sometimes takes the affix (e.g. ,

), and then has the force of the English expression— although,

Instead of affixing , the final is sometimes lengthened , e.g. , ij .

(The English expression although is , however, more commonly translated

into Telugu by another form , which will be explained hereafter. ) Thus-

ఆయన ఈ ఊరికి వచ్చిన్ని , మా ఇంటికి రాలేదు . ( Or వచ్చీ . )

Although he came to this village, he did not come to our house.

(Lit. Even having come to this village , he did not come to
our house . )

492. The past verbal participle is sometimes emphasized , in which case

it has the same form as the indefinite relative participle, from which it

must be carefully distinguished . Thus-

ఈ పాటికి ఆయన బడికి వెళ్లే ఉండును . ( See para . 446. )

He would have gone to school by this time .

On the use of Verbal Participles .

493 . In English participles are often used as adjectives , e.g. , a rejoining

mother- a deserted house, etc. , etc. In Telugu , VERBAL participles never

can be used as adjectives ; but such English expressions as the above are

rendered in Telugu by RELATIVE participles, which will be explained in

the next chapter.

494. In Telugu , verbal participles are very largely used to prevent a

succession of finite verbs . Hence , when translating from Telugu into

English , a verbal participle must often be translated by a finite verb

with some conjunction , e.g. , and, but, etc. Thus—

ఆయన భోజనము చేయక , పుస్తకములు తీసుకొని , బడికి వెళ్లినాడు.

He did not eat his food, but took his books, and went to school .

Lit. Not having eaten his food , having taken his books , he
went to school.
 ON VERBAL NOUNS , ETC. 199

ఒకనాడు కొందరు పనివాండ్లు ఒక దూలము పలకలుగా కోస్తూ , అక్క

డక్కడ ' మేకులు దిగకొట్టి , సాయంత్రము ఇండ్లకు వెళ్లిపోయినారు . అప్పుడు

ఒక కోతి అక్కడికి వచ్చి , ఆ దూలము మీద ఎక్కి , ఆడుతూ , పక్కలు వీపు

గోకుకొంటూ , నిక్కు తూ , ఆ మేకులు చూచి , అవి రెండు చేతులతో పట్టుకొని,

బలవంతముగా ఊడ పెరికినది .

On a certain day some workmen , whilst cutting up a beam for planks ,

inserted some wedges here and there , and went away in the evening to
their homes. Then a monkey having come there, mounted upon the

beam, and whilst playing, and scratching its back and sides, and peering
about, saw the wedges, and having seized them with both hands , drew
them out .

495. In Telugu whenever the present verbal participle is used , it ex-

presses an action which takes place CONTEMPORANEOUSLY WITH the
action described in the principal verb. But whenever the past verbal

participle is used , it expresses an action which has taken place PREVIOUS

To the action described in the principal verb . Thus-

ఒక దూలము పలకలుగా కోస్తూ , అక్కడక్కడ మేకులు దిగకొట్టినారు.

Whilst cutting up a beam for planks, they here and there in-
serted wedges .

ఆ కోతి ఆ మేకులు చూచి, ఊడ పెరికినది .

The monkey having seen the wedges , drew them out .

పండ్లు తెచ్చుకొని , తింటూ వచ్చినాడు.

Having taken some fruit , he came eating it.

496 . The above remark must be specially remembered , for in English the
present participle is often used , where in Telugu a past verbal participle
only can be used . Thus for instance in English we may say—The
monkey SEEING the wedges, drew them out-But in the corresponding

Telugu sentence we can use the past verbal participle only , viz . , చూచి .

( We may say— చూస్తూనే ఊడ పెరికినది— but the meaning will then be—
as soon as it saw. ( See para . 490.)

The present verbal participle is commonly used in Telugu , where in

the corresponding English sentence it either ( 1 ) follows the verb ; as-
200 ON VERBAL NOUNS , ETC.

He came eating it . Or (2) is preceded by whilst ; as- Whilst cutting up

a beam into planks , they inserted wedges .

497. In Telugu the past verbal participle ( like participles in English)

sometimes expresses the REASON of the action described by the principal

verb . Thus , in the sentence—నా మాటలకు చాలా భయపడి , పారిపోయి

నాడు—the past verbal participle భయపడి expresses the reason of పారి

పోయినాడు, i.e. , He ran array, because he was frightened .

498 . In Telugu , verbal participles (except in a few particular instances

mentioned below) always express a subordinate action performed by the
subject ofthe principal verb. Thus-

ఆయన భోజనము చేస్తూ , ఆ సంగతిని గురించి నాతో మాట్లాడినాడు.

Whilst taking his food , he spoke with me about that matter.
t

మీరు లోపలికి వచ్చి, కూర్చుండండి .

Please come in , and sit down .

నేను వాణ్ని కొట్టక , విడిచి

పెట్టినాను .
I did not beat him , but let him go .

నా మాటలు వినక, అనేకులు చెడిపోయినారు.

Not having listened to my words, many have gone to ruin .

499. A verbal participle is sometimes repeated to denote a CONTINUOUS

ACTION . Thus—

పంకా లాగుతు లాగుతు , చాలా మాట్లు ఆపినావు.

Whilst pulling the punkah , you stopped several times.

మా అల్లుడు తిని తిని , మా ఇల్లంతా గుల్ల చేసినాడు.

Our son- in-law by continually eating , has ruined us .

500. The present verbal participle of a verb is sometimes prefixed to

various parts of the verb 3 , but specially to the past tense , to denote
the REPETITION of an action . Thus-

ఎవరు ఏమి అడిగినా , ఆయన లేదనకుండా , ఇస్తూ వచ్చెను .

Whatever any one asked him for , he did not say “ no” , but kept
giving it .

మీరు ఉత్తరాలు వ్రాసి పంపిస్తూ రావలెను .

You must keep writing and sending letters .
 ON VERBAL NOUNS , ETC. 201

501 . A positive past verbal participle prefixed to a negative , expresses

INCOMPLETENESS . Thus-

వచ్చీ రాని చదువు ఏమి ప్రయోజనము ?

What is the good of an imperfect education ?

On Verbal Participles used Absolutely .

502. In some instances the positive past verbal participle and the nega-

tive past verbal participle are used ABSOLUTELY, i.e. , with a different

subject from that of the principal verb . When a verbal participle is thus

used absolutely in English , the phrase is called a nominative absolute.

Thus-

(వానికి ) వడతగిలి, పడిపోయినాడు .

The heat having struck him , he fell down .

నిన్న వానికి జ్వరము తగిలి , (వాడు) చాలా బాధపడినాడు .

Yesterday fever having attacked him , he suffered greatly .

అప్పుడు నీకు శాపవిమోచనము అయి , బ్రాహ్మణత్వము పొందుతావు.

Then your curse having been removed , you shall obtain the state
of a Brahmin. (Lit. Then deliverance from the curse having
become to you .)

మీకు ఏమి కావలసి, ఇటువంటి పండ్లు తెచ్చి ఇస్తున్నారు ?

What do you want, that you have brought such fruit , and are
giving it to me ? (Lit. What having been wanted to you ,
having brought such fruit, are you giving it to me ?)

ఆ బ్రాహణునికి దయ వచ్చి , చదువు చెప్పినాడు .

Compassion having come to the Brahmin , he taught me.

అక్కడ నాకు జీవనము జరగక , ఇక్కడికి వచ్చినాను .

There not having accrued to me a livelihood there , I came here ,

i.e., There being no maintenance for me there, I came here.
26
202 ON VERBAL NOUNS , ETC.

నాకు ఆ సొమ్ము అన్న వస్త్రములకు చాలక, చాలా ఇబ్బంది పడుతు

న్నాను .

That money not being enough for my wants, I am suffering

much distress .

నాకు నిన్నటి రాత్రి నిద్ర పట్టక , చాలా బాధ పడినాను .

Sleep not having come to me last night, I was much troubled ,
i.e., As I did not get any sleep , etc.

It will be noticed that- ( 1 ) The positive present verbal participle

is never used absolutely.- (2) When a verbal participle is used absolutely ,

it is generally the verbal participle of an intransitive verb.— (3 ) The

verbal participle used absolutely is generally preceded by a dative case

(expressed or understood) , which refers to the same person as the subject

of the principal verb.— (4) The verbal participle used absolutely generally

gives the reason of the action described by the principal verb.

Practice alone can teach the student when he may use a verbal

participle absolutely, and a beginner had better avoid doing so.

Two Idioms in which the Positive Past Verbal Participle

is always used absolutely .

503. In the two following idioms the positive past verbal participle is
always used absolutely.

First. When it precedes such words as ప్రయోజనము , లాభము , etc.

In this case it is equivalent in meaning to the verbal noun of the same
verb. In sentences of this kind is understood , but not expressed .

When the verb is in the negative, is always expressed . Thus

మీరు ఇంత కష్టపడి ఏమి ప్రయోజనము: ( Or కష్టపడడము . )

What is the good of your taking so much trouble ?

మీరు వెళ్లి ఏమి ప్రయోజనము : ( Or వెళ్లడము . )

What is the good of your going ?

 ON VERBAL NOUNS , ETC. 203

నీవు వ్యసనపడి వినియోగము లేదు . ( Or వ్యసనపడడము .)

Your grieving is no good .

ఏడ్చి ఏమి ప్రయోజనము ( Or ఏడవడము . )

What is the good of your crying ?

504. Secondly. Before a sentence stating the lapse of time. In sen-

tences of this kind the finite verb is always idiomatically put in the

singular, although the subject may be in the plural . Thus-

మీరు ఇక్కడికి వచ్చి , ఎన్ని మాసములు అయినది ?

How many months have elapsed , since you came here .

నేను మీకు తెలియచేసి , ఎంత కాలము అయినది .

How long is it, since I informed you ? Lit. I having informed

you , what time has elapsed ?

నేను ఆ పుస్తకము చదివి , నాలుగు మాసములు అయినది .

Four months have elapsed, since I read that book.

Adverbial form of the Negative Verbal Participle.

505. The termination vo is often attached to the negative verbal

participle , and it then becomes an adverb ; as— చేయకుండా without doing.

This form (together with any words connected with it) is inserted

in a sentence as an adverbial phrase, and generally expresses nearly the

same meaning as the simple participle in . Thus—

నీవు పుస్తకము చదవకుండా ఊరికే చూస్తున్నావు .

You are merely looking at the book, without reading it.

204 ON, VERBAL NOUNS , ETC.

506 . This adverbial form is sometimes used idiomatically with the verb
Go attached to it . Thus—

అక్కడ నాకు జీవనము జరగకుండా ఉన్నది .

I cannot get a livelihood there . (Lit. There a livelihood is with-

out accruing to me.)

ఎందుచేతనో ఆయన రాకుండా ఉన్నాడు.

For some reason or other he is not coming. (Lit. Without

coming.)
 ADJECTIVE SENTENCES . 205

CHAPTER XIV .

507. The three following chapters are on SUBORDINATE SENTENCES .

( 1 ) Chapter XIV treats of what are called in analysis ADJECTIVE SENTEN-

CES , because they occupy the position of adjectives .

(2) Chapter XV treats of what are called in analysis ADVERBIAL SENTENCES ,

because they occupy the position of adverbs .

(3) Chapter XVI treats of what are called in analysis NOUN SENTENCES ,
because they occupy the position of nouns.

508. In Telugu, subordinate sentences always precede the sentence on which

they depend .

ON ADJECTIVE SENTENCES .

509. In English an adjective sentence is always introduced by a relative

pronoun, e.g., who , which, that, or by some word that can be used in the

place of a relative pronoun ; e.g. , where, when , etc. Thus-

A man, who is wise, is respected .

The book, that I gave him, is torn.
The time, when he will come, is uncertain .

An English adjective sentence (and also many English participles

and participial phrases) may generally be translated into Telugu by using
a relative participle. Sometimes, however , they are best rendered by a
subordinate sentence ending in , and including the pronoun J

or some kindred word, e.g. , Jo , Japão, etc.

PART I. ON THE USE OF RELATIVE PARTICIPLES .

(A) GENERAL EXPLANATION .

On the forms of the Relative Participles .

The Telugu relative participles are indeclinable. They are as

follows-

( 1 ) The positive progressive present , ending in ఉన్న ; as వ్రాస్తున్న .

(2) The positive indefinite, ending in ; as వ్రాసే .
Di g.
(3) The positive past, ending in 5; as 25.
(4) The negative indefinite ending in I; as XI.
206 ADJECTIVE SENTENCES.

510. As already mentioned (para . 363) , negative relative participles are

also sometimes formed by prefixing the negative past verbal participle of

any verb to the positive relative participles of పోవు , e.g. , వ్రాయకపోతు

న్న , వ్రాయకపోయిన; వ్రాయకపొయ్యే.

511 . Some roots ending in and X , e.g. ,,, X, sometimes

contract the past relative participle , by dropping final 3, doubling the

preceding letter, and changing its vowel into . Thus పడిన or పడ్డ,

తగిన or తగ్గ .

512. In addition to the above there are also the four corresponding passive

relative participles ; as– వ్రాయబడుతున్న , వ్రాయబడే, వ్రాయబడిన,

w ; but these are not often used in conversation ; and whenever

the passive occurs in English, the Telugu idiom generally requires the

meaning to be expressed actively.

On the Translation of English Participles, Participial Phrases,

and Relative Sentences by Telugu Relative Participles ,

and Relative Participial Phrases .

513 . In the analysis of English sentences we find that PARTICIPLES , PAR-

TICIPIAL PHRASES, and RELATIVE SENTENCES qualify nouns and stand in

the same relation to them as adjectives. For instance in the sentence-

Call that Brahman writing -the participle- “ writing "-qualifies the

noun- " Brahman " , and stands in the same relation to it as an adjective.

Again in the sentences- Call the Brahman writing in that room —and—

Call the Brahman , who is writing in that room- the participial phrase-
66
writing in that room " -and- the relative sentence- who is writing in

that room " -qualify the noun-" Brahman" , and stand in the same

relation to it as an adjective .

In Telugu (as has been already stated , para . 493) a verbal participle or

a verbal participial phrase can never occupy the position of an adjective ;

 ADJECTIVE SENTENCES. 207

but a RELATIVE PARTICIPLE or a RELATIVE PARTICIPIAL PHRASE is specially

used in the position of an adjective, and discharges the same functions as an

English participle, participial phrase, or relative sentence , when used to

qualify a noun . Hence when in an English sentence a participle , parti-

cipial phrase, or relative sentence is used in the position of an adjective to

qualify a noun, it may be translated into Telugu by a relative participle or

a relative participial phrase.

For example- In order to translate the English sentence- Call that

Brahman writing-we cannot use the present , verbal participle and say-

ఆ
ఆ బ్రాహ్మణుని వ్రాస్తు పిలు ; but we must use the present relative

participle, and say― J Load Lev.

In the same manner the sentences- Call the Brahman , writing in

that room- and- Call the Brahman, who is writing in that room- must

both be translated into Telugu by using the present relative partciple .

Thus-

ఆ గదిలో వ్రాస్తున్న బ్రాహ్మణుని పిలు .

NOTE- By a relative participial phrase is meant-a relative participle

(e.g., ) together with the words closely connected with it (e.g. ,

X8 ) . Hence exam is called a RELATIVE PARTICI-

PIAL PHRASE .

On the Translation of Telugu Relative Participial Phrases

by English Relative Sentences .

514. A relative participle or a relative participial phrase in reality stands

in the same relation to the noun which it qualifies , as an English par-

ticiple or participial phrase does , when used to qualify a noun . Hence

in some cases the former can be exactly rendered in English by the

latter. For example-

ఆ గదిలో వ్రాస్తున్న బ్రాహ్మణుని పిలు.

Call the Brahman , writing in that room.
208 ADJECTIVE SENTENCES .

This can more especially be done in the case of passive relative par-
ticiples. For example—

మీ కుమారునిచేత వ్రాయబడిన ఉత్తరము చదివినాను .

I read the letter, written by your son.

But in Telugu passive relative participles are very seldom used ; and

in the case of the great majority of active relative participles it is impos-

sible, when translating into English , to retain the participial form , and

it becomes necessary to use an English RELATIVE SENTENCE . Thus in

translating into English the sentence— మీ కుమారుడు వ్రాసిన ఉత్తరము

-the participial form cannot be retained , but it becomes
necessary to use an English relative sentence- viz . , -I read the letter,

which your son wrote.

Since therefore in almost all cases it is better, and in many cases

necessary to translate a relative participial phrase by an English relative

sentence, throughout the following explanation of relative participial

phrases they are regarded as equivalent to English relative sentences, and

the explanation is entirely based upon this supposition.

Explanation of Relative Participial Phrases.

515 . In regarding a relative participial phrase as equivalent to an English

relative sentence the following points must be noticed-

516. First. The Telugu relative participle must be regarded as includ-

ing within itself the English relative pronoun .

517 . Secondly . The relative pronoun included in the relative participle

always refers to the noun which in the corresponding English sentence

is the antecedent, and this noun is always placed immediately after the
relative participle.

518. Thirdly. Any words which are closely connected with the relative.

participle to form the relative participial phrase, are placed immediately

before the relative participle.
 ON ADJECTIVE SENTENCES . 209

519 . The above observations may be illustrated by being applied to the

following sentence : -

1 2 3 4 5

మీరు నాకు ఇచ్చిన పుస్తకము చినిగిపోయినది .

3 1 3 2 2 5 5
The book, which you gave to me , is torn.

First. In this sentence the relative participle must be re-

garded as including within itself the English relative pronoun “ which .”

Secondly. The relative pronoun " which ", included in the relative

participle , refers to the noun , which noun in the cor-

responding English sentence is the Antecedent. And this noun Šv

is placed immediately after the relative participle .

Thirdly. The words , which are closely connected with

the relative participle to form the relative participial phrase

నాకు
(2x Jos 22jJ), are placed immediately before the relative par-

ticiple ఇచ్చిన .

. 520. It may also be remarked that the relative participle is often pre-
ceded by its own particular subject, as in the above sentence in which

2 is the subject of the relative participle . In the same way

it is often preceded by an object, as in the sentence- °K Z JJš v

ఇచ్చిన దొరగారు సీమకు వెళ్లినారు . ( The gentleman, who gave me this

book, has gone to England . ) In this sentence is the object

governed by ఇచ్చిన .

521 . It must be specially noticed that the Telugu relative participle does
not only represent what in an English relative sentence is the verb
and relative pronoun , but that if the relative pronoun in English be

preceded by a preposition, that preposition also is represented by the

relative participle. Thus in the sentence- sexw wow

-the relative participle represents the English words-

"with which are writing " -and the whole sentence must be translated
27
210 ON ADJECTIVE SENTENCES .

thus-is the pen with which you are writing, a good one ? In like
manner-

ఆయన వెళ్లిన ఊరు ఏది ?

Which is the village to which he went ?

వారు కాపురము ఉన్న ఇల్లు ఇదే .

This is the house in which they are living.

నేను పులిని చంపిన తుపాకి తీసుకొనిరా ?

Bring the gun with which I killed the tiger .

On the Subject of a Relative Participle being understood .

522. The subject of a relative participle is often understood and not

expressed . This is specially the case , when the subject is av

or Danger , i.e., a man or men in general . Thus-

చేసిన ఉపకారమునకు ప్రత్యుపకారము చేయవలెను .

We must do a return -kindness for a kindness which (A MAN) has
done (to us .)

This sentence might also be freely translated into English thus—

We must do a return - kindness for a kindness DONE . But this would not
be so literal as the former translation , because not wa

is used , the word మనుష్యుడు or 2 being understood.

Three Observations in Reference to Relative Participial Phrases.

523 . (1 ) When a relative participle of any verb is not preceded by a

subject expressed or understood , then the English relative pronoun in-
cluded in the Telugu relative participle must be the subject of the verb
in the corresponding English relative sentence . Thus-

మిమ్మును పిలిచిన మనిషి వెళ్లిపోయినాడు .

The man, who called you , has gone away.

మీకు ఆ పుస్తకము ఇచ్చిన మనిషి ఎక్కడ ఉన్నాడు ?

Where is the man , who gave that book to you ?
 ON ADJECTIVE SENTENCES. 211

ఆ ఊరికి వెళ్లిన మనిషి ఇంకా రాలేదా ?

Has not the man , who went to that village , come yet ?

524. (2) When a relative participle of a transitive verb is not preceded

by an object (in which case it is always preceded by a subject expressed

or understood) , then the English relative pronoun included in the

Telugu relative participle must be the OBJECT of the verb in the corres-
ponding English relative sentence . Thus-

విూరు పిలిచిన మనిషి పారిపోయినాడు .

The man , whom you called , ran away .

ఆయన మీకు ఇచ్చిన పుస్తకము చినిగిపోయినది .

The book , which he gave you , is torn .

525. (3) When a relative participle of any verb is preceded by a subject ,

expressed or understood ( and also by an object , if it be a relative parti-

ciple of a transitive verb) , then the English relative pronoun included in

the Telugu relative participle must be PRECEDED BY SOME PREPOSITION.

Thus-

నేను సొము ఇచ్చిన మనిషి కాలము చేసినాడు .

The man , to chom I gave the money , is dead .

నీవు ఆ ఉత్తరము వ్రాసిన కలము ఇదేనా ?

Is this the pen , with which you wrote that letter ?

నేను పువ్వులు కోసిన చెట్టు ఇదే .

This is the tree, from which I cut the flowers .

నేను నడిచిన మార్గములో చెట్లు ఏమిన్ని లేవు .

There are no trees in the road, along which I walked .

మీరు వెళ్లిన ఊరు ఏది ?

Which was the village, to which you went?

మీరు కాపురము ఉన్న ఇల్లు చాలా మంచిది .

The house, in which you are living, is a very good one.

210 ON ADJECTIVE SENTENCES.

thus-is the pen with which you are writing, a good one ? In like
manner-

ఆయన వెళ్లిన ఊరు ఏది ?

Which is the village to which he went ?

వారు కాపురము ఉన్న ఇల్లు ఇదే .

This is the house in which they are living .

నేను పులిని చంపిన తుపాకి తీసుకొనిరా !

Bring the gun with which I killed the tiger .

On the Subject of a Relative Participle being understood .

522. The subject of a relative participle is often understood and not

expressed . This is specially the case, when the subject is

wagen,, i.e., a man or men in general .

or మనుష్యులు Thus―

చేసిన ఉపకారమునకు ప్రత్యుపకారము చేయవలెను .

We must do a return-kindness for a kindness which (A MAN) has
done (to us . )

This sentence might also be freely translated into English thus—

We must do a return -kindness for a kindness DONE , But this would not
be so literal as the former translation , because not wa

is used , the word Dav or 2 being understood .

Three Observations in Reference to Relative Participial Phrases .

523. (i ) When a relative participle of any verb is not preceded by a

subject expressed or understood , then the English relative pronoun in-
cluded in the Telugu relative participle must be the subject of the verb
in the corresponding English relative sentence . Thus-

మిమ్మును పిలిచిన మనిషి వెళ్లిపోయినాడు .

The man, who called you , has gone away.

మీకు ఆ పుస్తకము ఇచ్చిన మనిషి ఎక్కడ ఉన్నాడు ?

Where is the man, who gave that book to you ?
 ON ADJECTIVE SENTENCES. 211

ఆ ఊరికి వెళ్లిన మనిషి ఇంకా రాలేదా ?

Has not the man , who went to that village , come yet ?

524. (2) When a relative participle of a transitive verb is not preceded

by an object (in which case it is always preceded by a subject expressed

or understood) , then the English relative pronoun included in the

Telugu relative participle must be the OBJECT of the verb in the corres-
ponding English relative sentence . Thus-

విూరు పిలిచిన మనిషి పారిపోయినాడు .

The man , whom you called , ran away .

ఆయన విూకు ఇచ్చిన పుస్తకము చినిగిపోయినది .

The book , which he gave you , is torn .

525. (3) When a relative participle of any verb is preceded by a subject,

expressed or understood ( and also by an object, if it be a relative parti-

ciple of a transitive verb) , then the English relative pronoun included in

the Telugu relative participle must be PRECEDED BY SOME PREPOSITION .

Thus-

నేను సొము ఇచ్చిన మనిషి కాలము చేసినాడు .

The man , to whom I gave the money , is dead .

నీవు ఆ ఉత్తరము వ్రాసిన కలము ఇదేనా ?

Is this the pen, with which you wrote that letter ?

నేను పువ్వులు కోసిన చెట్టు ఇదే .

This is the tree, from which I cut the flowers.

నేను నడిచిన మార్గములో చెట్లు ఏమిన్ని లేవు .

There are no trees in the road, along which I walked .

మీరు వెళ్లిన ఊరు ఏది ?

Which was the village, to which you went ?

మీరు కాపురము ఉన్న ఇల్లు చాలా మంచిది .

The house, in which you are living, is a very good one.

212 ON ADJECTIVE SENTENCES.

On the Noun qualified by the Relative Participial Phrase.

526. The case of the noun itself which is qualified by the relative parti-
cipial phrase (and which in the corresponding English sentence is the
antecedent to the relative pronoun included in the Telugu relative parti-
ciple) depends upon the position which it occupies in reference to the
other words in the sentence. In the sentence - 25 Tiðu

J_D. ( Where is the paper which you have written) —it is in the

NOMINATIVE CASE , because it (viz. , ) is the subject of 28 .

But in the sentence—మీరు వ్రాసిన కాగితము చింపివేసినాడు . ( He tore up

the paper, which you had written) - it is in the OBJECTIVE CASE , because
it ( viz . , కాగితము) is the object of చింపి వేసినాడు.

527. Sometimes the noun qualified by the relative participial phrase is

also qualified by an adjective. In this case the adjective must be inserted
between the relative participle and the noun . Thus-

ఆయన దయచేసిన మంచి ఈవులు .

The good gifts, which he has granted .

ఆయన మన యెడల కనుపరచిన అపరిమితమైన ప్రేమ .

The boundless love , which he has shown to us.

On Passive Relative Participles .

528. It has been already stated that passive relative participles are sel-
dom used . Thus the English sentences-I read the letter written by
your son—and—I read the letter which was written by your son - might

be literally translated into Telugu as follows మీ కుమారునిచేత వ్రాయ

బడిన ఉత్తరము చదివినాను . But the more idiomatic mode of translation

would be as follows- మీ కుమారుడు వ్రాసిన ఉత్తరము చదివినాను . I read

the letter which your son wrote.

In the same manner the sentence - I measured the wall built-

would be idiomatically translated into Telugu thus– ( వారు ) కట్టిన గోడ

DJK. I measured the wall which they had built.
 ON ADJECTIVE SENTENCES. 213

On the Affixes అటువంటి, అట్టి , and టి .

529. Sometimes evo3 is affixed to a relative participle. When

affixed to an indefinite relative participle , 5 is always inserted , and

when affixed to any other relative participle , contraction takes place ; as

చేస్తున్నటువంటి , చేసినటువంటి , చేసేటటువంటి , చేయనటువంటి . Sometimes

also ¿3 is affixed to the indefinite relative participle and to the other

relative participles ; as—చేసేటి , చేసినట్టి. Thus—

నీవు చేసినటువంటి పనులు మంచివి కావు .

On the Translation into Telugu of a Succession of

English Relative Sentences .

530. When in English there are several relative sentences referring to

the same antecedent but having diferent subjects , in Telugu అటువంటిన్ని

is affixed to each of the relative participles . Sometimes , however, to the

last relative participle o3 only is affixed . Thus-

These are the jewels, which I saw in Bunder, and which he stole .

నేను బందరులో చూచినటువంటిన్ని , వాడు దొంగిలించినటువంటిన్ని

నగలు ఇవే . ( or దొంగిలించినటువంటి. )

531 . When in English there are several relative sentences referring to

the same antecedent and having the same subject, in Telugu all but
the last are expressed by verbal participles and the last by a relative

participle . Thus—

These are the jewels , which I found , and brought from there,
and showed to you.

నేను కనుక్కొని అక్కడినుంచి తీసుకొనివచ్చి , మీకు చూపించిన నగ

లు ఇవే .

Lit. These are the jewels which I having found , (and) having
brought from there , showed to you .
 214 ON ADJECTIVE SENTENCES .

(B) ON THE RESPECTIVE MEANINGS OF THE SEVERAL RELATIVE

PARTICIPLES .

FIRST . On the Relative Participle in ఉన్న .

532 . (a) The relative participle in , or the present verbal partici-

ple prefixed to , is used to express PROGRESSIVE PRESENT TIME .

Thus-

ఆ వస్తున్న మనిషికి రెండు రూపాయిలు ఇయ్యి . ( Or వస్తూ ఉన్న . )

Give two rupees to that man , who is coming.

ఆ పొలములో మేస్తూ ఉన్న గొడ్లు ఎవరివి ? ( Or మేస్తున్న . )

Whose are the cattle , which are feeding in that field ?

533. (b ) The present verbal participle prefixed to 025 or in the Nor-

thern Circars to (the shortened form of o , see para . 376) is

used to express IMPERFECT PAST TIME . Thus—

చెన్న పట్టణమునుంచి వస్తూ ఉండిన ఓడ మార్గములో బద్దలయినది .

( Nor . Cir . వస్తూ ఉన్న . )

The ship , which was coming from Madras, was wrecked on

the way .

SECONDLY . On the Relative Participle in

534. (a) The relative participle in is used to express FUTURE time.

Sometimes, however, instead of the simple form the infinitive is prefixed

to బొయ్యే , the relative participle in ± of పోవు . Thus—

మీరు రేపు వెళ్లే గ్రామము పేరేమి ?

What is the name of the village , to which you will go to-morrow ?

అతడు రేపు చేసే పని ఏమిటి ? ( or చేయబొయ్యే. )

What is the work, that he will do to -morrow ? (Or that he is

going to do .)
 ON ADJECTIVE SENTENCES . 215

535 . (b) The relative participle in is also used to express HABIT or

CUSTOM . Thus-

వారు చేసే పనులు మంచివి కావు .

The works , that they do , are not good .

బందరుకు వెళ్లే మార్గము ఏది ?

Which is the road , that goes to Bunder ?

నేను తినే అన్నము తెల్లనిది .

The rice , that I eat , is white .

536. (c) The relative participle in s or the present verbal participle

prefixed too (the participle ins of o ) is often employed , where

in English we employ the idiom USED TO expressing a former custom

now discontinued . In these sentences the word పూర్వము or మునుపు

generally precedes the relative participle . Thus—

పూర్వము నా దగ్గెరకు వచ్చే మునిషికి కుమారుడు పుట్టినాడు .

(Or వస్తూ ఉండే. )

The Munshi, who formerly used to come to me , has got a son .

(Or- who formerly used to be coming.)

మునుపు నేను ఎక్కే గుర్రము చచ్చిపోయినది . ( Or ఎక్కుతూ ఉండే.)

The horse , which formerly I used to ride , is dead . ( Or formerly

I used to be riding . )

537 . (d) The relative participle in is sometimes used, where the

relative participle in would be more correct . Thus—-

ఆ వచ్చే మనిషి ఎవరు ?

Who is that man , who is coming ?

THIRDLY . On the Relative Participle in న .

538. The relative participle in is used to express PAST or PERFECT

time . Thus-

నేను వచ్చిన పని ఇంకా కాలేదు .

The work , about which I have come, is not yet finished .
216 ON ADJECTIVE SENTENCES,

మేము మొన్న చదివిన కథలు చాలా మంచివి .

The stories, which we read the day before yesterday, were very
nice.

ఆ ఆవును చంపిన పులి పారిపోయినది .

The tiger , which killed that cow , has run away .

FOURTHLY. On the Negative Relative Participle in D.

539. The negative relative participle in is INDEFINITE , i.e. , it may be

used in reference to any time . Thus-

మా దొరగారు సీమకు ఉత్తరాలు పంపని రోజు లేదు .

There is not a day, on which our master does not send letters to
England .

నేను చెప్పిన పని చేయక , చెప్పని పని చేసినావు .

You have not done the work, which I told you ; but you
have done the work, which I did not tell you .

ఈ ప్రపంచములో ఆయన చూడని దేశము ఒకటీ లేదు .

There is not a country in the world , which he has not seen .

GENERAL EXAMPLES .

ఆ కూస్తు ఉన్న పిట్ట మిక్కిలీ సొగసుగా ఉన్నది . ( Or కూస్తున్న . )

That bird , which is singing , is very pretty .

ప్రొద్దుటినుంచి నీవు చేస్తు ఉన్న పని యేమిటి ? ( Or చేస్తున్న . )

(Para . 452. )

What is the work , that you have been doing since dawn ? ( Lit.
From day light , the work which you are doing , what ?)

నిన్నటి దినము నీవు చేస్తు ఉన్న పని ఇంకా కాలేదా ? ( O ) చేస్తూ

ఉండిన . )
Is not the work, which you were doing yesterday, finished yet ?

సభలో మాట్లాడబొయ్యే మనిషి ఇంకా రాలేదు .

The man , who is going to speak at the meeting , has not yet arrived .

అక్కడ నేసే బట్టలు బహు మంచివి .

The cloths , which they weave there , are very good .
 ON ADJECTIVE SENTENCES . 217

మీరు స్నానము చేసే నీళ్లు ఏ నూతివి

From what well is the water, in which you bathe ?

నేను ఇచ్చిన కలము ఏమి చేసినావు ?

What have you done with the pen , which I gave you ?

అతడు చింపివేసిన యెర్ర బట్ట ఎవరిది ?

Whose is the red cloth , which he has torn ?

నేను చదవని సీమ ఉత్తరము ఎందుకు తగల బెట్టినావు?

Why have you burnt an English letter, which I had not read ?

(C) COMPOSITE NOUNS FORMED FROM RELATIVE PARTICIPLES .

On the Formation of Composite Nouns .

540. It has already been shown that by adding the pronominal affixes

వాడు , వారు , వాండ్లు , ది ( for అది ) and వి ( for అవి ) to adjectives and

the genitive cases of nouns and pronouns a class of composite nouns

are formed ; as మంచివాడు a good man , చక్కనిది a pretty roman , ( See

para. 202. )

The pronominal affixes may also be affixed to any of the relative

participles, and in this manner another class of COMPOSITE NOUNS are

formed, which follow the same general rules as the above mentioned
.

class . Thus-

Those who are writing.

వ్రాస్తున్న వారు .

వ్రాసేవారు . Those who write , or will write .

Those who write , or have written .

వ్రాసినవారు .

వ్రాయనివారు . Those who do not write , or will not write ,

or have not written , etc.
28
218 ON ADJECTIVE SENTENCES .

Examples of the use of Masculine and Feminine

Composite Nouns formed from

Relative Participles .

541 . N.B. - Before reading these examples, the student should refer to
para . 398 .

నేను ఆయన ఇంట్లో లెక్క వ్రాసేవాడను. (or వ్రాసేవాణ్ని . )

I am a writer of accounts in his house, i.e. , an accountant .

నేను వంట చేసేదాన్ని . ( Or దానను . )

I am a cook- woman . ( Lit. One who does cooking . )

నీవు ఏమి పని చేసేవాడవు !

What work do you do ? ( Lit. You are one who does what work ?)

నీవు ఏమి పని చేసేదానవు ?

What work do you (fem.) do ?

అతడు వడ్లపని చేసేవాడు .

He is a carpenter . (Lit. He is one who does carpenter work . )

ఆ స్త్రీ నా ఇంట్లో వంట చేసేది .

That woman is a cook in my house . (Lit. One who does

cooking . )

మేము వంట చేసేవారము .

We are cooks .

మీరు ఏమి పని చేసేవారు ?

What work do you do ? (Lit. Ye are persons who do what work ?)

వారు వడ్లపని చేసేవారు .

They are carpenters .

ఆయన ఇంటికి వెళ్లినవారు తిరిగి వచ్చినారా ?

Have those who went to his house come back ?

ఆ వచ్చేది ఎవ తె ? ( Para . 185. )

Who is that woman who is coming ?

 ON ADJECTIVE SENTENCES . 219

ఆ గదిలో వ్రాస్తున్న ఆయనను పిలు . ( Para . 206. )

Call the man who is writing in that room ?

వీరిలో ఆ పని చేయనివాండ్లు ఎవరు ?

J..
Amongst these, who are the persons who have not done that
work ? ·

చదవని వారికి నేను ఏమిన్ని సహాయము చేయను .

I will not give any help to those who do not read .

Examples of the use of Neuter Composite Nouns

formed from Relative Participles .

542 . In the preceding examples the composite nouns are all of the mas-
culine or feminine gender. The NEUTER composite nouns in & and

are used to express that which, i.e., the thing which and those which,
i.e. , the things which. Thus--

4
మీరు తింటున్నది ఏమిటి ?

What is it that you are eating ? (Lit. That which you are eating ,
what ? )

ఆ వెళ్లేది గుర్రమా , గాడిదా ? ( Para . B37 . )

Is that thing which is going a horse, or an ass ?

మీరు వెళ్లినది బందరా , బెజవాడా !

Was that (place) to which you went Bunder or Bezwada ?

నేను వ్రాస్తున్నది మీరు చదవగలరా ?

Can you read what I am writing ?

ఆయన అడిగిన దానికి ప్రత్యుత్తరము చెప్పినావా ?

Have you given an answer to what he asked ?

ఆయన చెప్పినది నాకు బోధపడలేదు .

I did not understand what he said.
2:20 ON ADJECTIVE SENTENCES .

543 . NOTE . The same meaning as is expressed by the affix is also

sometimes expressed by using the word oX (thing . Thus-

ఆయన చెప్పిన సంగతి నాకు బోధపడలేదు .

I did not understand what he said . (Lit. the thing which . )

Idiomatic use of Neuter Composite Nouns in 8.

544. The pronominal affix & joined to a relative participle is often idio-
matically used to express the fact that, and conveys nearly the same
meaning as the verbal noun. When thus used & is indeclinable . Thus-

ఆయన ఈ రోజు వెళ్లినది నిజమేనా ?

Is the fact that he went to - day true ? i.e., Is it true that he went

to-day ?

ఆయన వచ్చేది మీకు ఎట్లా తెలిసినది .

How did you know ( the fact ) that he will come ?

మీరు వచ్చినది అందరికి తెలిసినది .

All know ( the fact) that you have come.

545. NOTE- In sentences of this kind the word oX also is sometimes

used. Thus—

మీరు వచ్చిన సంగతి అందరికి తెలిసినది .

All know (the fact) that you have come .

546 . A composite noun'in , when used in the manner mentioned

above, often expresses a DOUBTFUL ALTERNATIVE . The negative alter-
native is expressed by the negative verbal participle of the same verb with
the affix . The negative alternative is sometimes expressed by the word
లేనిది . Thus—

నా బంధువులు నాకు సహాయము చేసేది చేయనిది మీకు తెలుసునా ?

( Or లేనిది . )

Do you know whether my relations will help me or not ?

ఆయన ఉత్తరము వ్రాసినది వ్రాయనిది మీకు తెలుసునా ? (or లేనిది . )

Do you know whether he wrote a letter or not ?

ఆయన వచ్చేది రానిది రూఢిగా చెప్పచాలను .

I cannot tell for certain whether he will come or not.
 ON ADJECTIVE SENTENCES . 221

Idiomatic use of Composite Nouns formed from Positive

Indefinite Relative Participles .

547 . It has been shown (para. 536 ) that in the Northern Circars the
relative participle in is constantly used to translate the English idiom

used to in such sentences as- The Munshi, who formerly used to teach

me, has got a son . పూర్వము నాకు చదువు చెప్పే మునిపీకి కొమారుడు
పుట్టినాడు . The composite noun formed from the relative participle in
(or the present verbal participle prefixed to the composite noun formed
from o ) is also frequently used in the same signification both in the
Northern Circars and in the other parts of the Telugu country . When
thus used, the composite noun always occupies the position of the lust
word in the sentence . Thus—

నేను మునుపు ప్రతిరోజూ సముద్రము దగ్గిరికి వెళ్లేవాణ్ని . ( Or వాడను . )

Formerly I used to go daily to the sea.

పూర్వము నేను ఆ పట్ణమునకు వెళ్లేదాన్ని . ( Or వెళ్లేదానను .)

Formerly I (fem .) used to go to that town.

పూర్వము నీవు ఆయన ఇంట్లో వంట చేసేవాడవా !

Used you to do cooking in his house formerly ?

అతడు మునుపు ప్రతిరోజూ మా ఇంటికి వచ్చేవాడు . ( Or వస్తూ

ఉండేవాడు. )
Formerly he used to come to my house daily. (Or He used to be
coming . )

ఆమె మునుపు ఆ ఊరికి వెళ్లేది . ( Or వెళ్లుతూ ఉండేది .)

She used to go to that village formerly . ( Or She used to be going . )

పూర్వము ఆయన బడి ఆ ఇంట్లో ఉండేది .

Formerly his school used to be in that house .

మేము మునుపు ఆ ఇంట్లో ఉండేవారము .

We used to live in that house formerly .

పూర్వము మీరు ఆయనకు ఏమైనా ఇచ్చేవారా .?

Used you to give him any thing formerly ?
 222 ON ADJECTIVE SENTENCES .

ఈ బడిలో మునుపు చాలామంది పిల్లలు ఉండేవారు .

Formerly there used to be many boys in this school.

ఈ కలములు మునుపు బాగా వ్రాసేవి .

Formerly these pens used to write well .

Certain elegant uses of Composite Nouns formed from

Relative Participles .

548. (a) The composite nouns are often used elegantly as follows-

ఆ వచ్చేది మంచి గుర్రమా ? Equals ఆ వచ్చే గుర్రము మంచిదేనా ?

Is that one which is coming a good horse ?

మీరు తినేవి ఏమి పండ్లు? Equals మీరు తినేపండ్లు ఏమిటి ?

What fruits do you eat ? Lit. Those which you eat are what
fruits ?

మీరు ఎక్కేది తెల్ల గుర్రమా, నల్ల గుర్రమా !

Is the one which you ride a white horse or a black horse ?

ఇక్కడికి వచ్చే ఆయన మంచి కలెక్టరేనా ( para . 206.)

Is he who is coming here a good Collector ?

549 . ( b) Just as we sometimes say in English- Who is IT coming . so

in Telugu we may use such expressions as the following—

ఆ వచ్చేది ఎవరు ?
Who is it coming ?

ఆ గదిలో వ్రాసేది ఎవరు ?

Who is it who is writing in that room ?

N.B. - Both in Telugu and English such expressions as the above

are chiefly used , when the sex of the person is unknown.

550. (c. ) The positive indefinite relative participle with the affix & is
sometimes used idiomatically, where the future tense might be used.

Thus-
 ON ADJECTIVE SENTENCES . 223

నేను ఏమి చేసేది ? Or contracted నేనేమి చేసేది ?

What shall I do ? Lit. What is that which I shall do ?

ఆ దూలములు ఒడ్డుకు తెచ్చేది ఎట్లా ?

How will they bring those beams on shore ?

( d) By the addition of to this form a negative progressive

tense may be formed– మేము వచ్చేది లేదు— we are not coming .

Idiomatic use of Neuter Composite Nouns in 8, formed from

Indefinite Relative Participle Negative .

551 . The composite noun , formed by affixing & to the indefinite relative
participle negative ( Para. 544) , is sometimes idiomatically used alone ,

where the word ఉన్నట్టయితే , or occasionally ఉన్నప్పటికి , appears to be

understood . (In the Northern Circars , final ది is sometimes lengthened
into దీ . ) Thus—

నన్ను పిలవనిది , వారి ఇంటికి వెళ్లను.

Lit. If there is the fact of their not inviting me, I will not go to
their house- i.e., If they do not invite me, I will not go to
their house .

ముట్టుకొన్నాానని
నిన్ను ముట్టుకోనిది , ముట్టుకొన్న న అంటున్నావు. సరే .
Lit. Although there was the fact of my not touching you, you say
that I did touch you . All right-i.e . , Although I did not touch
you , you say that I did . All right .

నేను పిలవనిది , లోపలికి రావద్దు .

If I do not call you , do not come in .

మీరు రానిది , పని జరగదు .

If you do not come, the work will not be accomplished .

బోయీలు లేనిది , నాకు ఒక రోజయినా జరగదు .

If I have not bearers , I cannot get on even for a day.

వంట కానిది , ఎందుకు రమని పిలిచినావు ?

If the food was not cooked , why did you call me ?

224 ON ADJECTIVE SENTENCES .

GENERAL EXAMPLES .

552. మీరు తాగే నీళ్లు మంచివేనా ?

Is the water which you drink good ?

పూర్వము తాగేవి మంచి నీళ్లే కాని ఇప్పుడు తాగేవి చప్పనివి .

That which I used formerly to drink was good water, but that
which I now drink is insipid.

నేను వారి ఇంటికి వెళ్లేవాణ్ని or— వెళ్లుతూ ఉండేవాణ్ని.

I used to go to their house-or-I used to be going.

ఈ చిన్న వాడు ఎవరండి ! మా ఇంట్లో వంట చేసేవాడు . (Para. 304. )

Who is this boy, sir ? One who does cooking in our house.

ముందు కనపడేది ఏ ఊరు ?

What village is the one which appears in front ?

మునుపు నేను కృష్ణదగ్గెరకు వెళ్లి , అక్కడ కొంచెము సేపు కూర్చుండే

వాణ్ని . (కూర్చుంటూ ఉండేవాణ్ని . )

I formerly used to go to the Krishna, and sit there for a little
while .

ఈ గుర్రము మునుపు బాగా నడిచేది .

Formerly this horse used to walk well.

CONVERSATION .

N.B. — In this conversation E represents an Englishman , and N a Native.

E. వసారాలో ఉన్న వాడు ఎవడు ?

N. వాడు నా నౌకరు . (Paras. 383 & 177. )

E. వాడు ఏమి పని చేసేవాడు ?

N. చెప్పిన పని చేయడానకు ఏర్పరచినాను . ( Paras . 486 & 476.)

E. వీడు నమ్మక మైనవాడేనా ( Paras . 203 & 301. )

N. తక్కి న నౌకర్లందరికంటె వీడు నమ్మక మైనవాడే. (Paras . 127 & 424. )

 ON ADJECTIVE SENTENCES. 225

E. వీడు గాక ఇంకా మీకు ఎంత మంది నౌకర్లు ఉన్నారు ?

N. ఇంకా పదిమంది ఉన్నారు . ( Para . 236. )

E. మీకు ఇంతమంది నౌకర్లు ఎందుకు? ( Para . 377. )

N. అయ్యో , అక్కర లేదా ! (Para . 438.)

E. వాండ్లందరు ఏమి పని చేస్తారు ? (Para. 306.)

N. ఒకడు వంట చేసేవాడు—ఒకడు బజారు వస్తువులు తెచ్చేవాడు—ఇద్దరు

నీళ్లు తెచ్చేవాండ్లు—ఒకడు వడ్డించేవాడు నలుగురు గుర్రపువాండ్లు ఇల్లు

ఊడ్చేది అలికేది ఒక ఆడమనిషి.. ( Para. 385.)

E. మీకు గుర్రాలు, ఆవులు , మొదలైనవి ఏమైనా ఉన్నవా ?

N. అయిదు గుర్రాలు , రెండు ఆవులు ఉన్నవి.

E. ఈ ఆవులు రోజుకు ఎన్ని శేర్ల పాలు ఇస్తవి ( Para . 306.)

N. ఒకటి రెండు శేర్లు ఇస్తుంది , ఒకటి శేరు ఇస్తుంది .

E. అయితే మీకు అయిదు గుర్రాలు ఎందుకు? ( Para . 377 Note.)

N. బండికి నాలుగు గుర్రములు, సవారి చెయ్యడమునకు ఒక గుర్రము.

English Translation .

E. Who is that ( who is) in the veranda ?

N.
N. He is my servant .

E. What work does he do ? ( Lit. He is one who does what work ? )

N. I appointed him to do any work that I told him .

E. Is he a trustworthy man ?
N. He is more trustworthy than any of my other servants . ( Lit. than all .)

E. Besides him , how many more servants have you ?

N. I have ten more. ( Lit. There are to me ten more . )

E. Why have you so many servants ?

N. Dear me ! is there not need of them !

E. What work do they all do ?

N. One is a cook-one is a man who brings Bazaar things - two are
water carriers- one is a waiter- four are grooms- and one is a
woman who sweeps the house, and smears it with cowdung.
29
226 ON ADJECTIVE SENTENCES .

E. Have you any horses, cows, etc. ?

N. I have five horses , and two cows .

E. How many measures of milk do these cows give daily ?

N. One gives two measures, and the other gives a measure.

E. But why have you five horses ?

N. Four horses are for the carriage, and one horse is for riding .

PART II. ON THE USE OF SUCH ADJECTIVE SENTENCES AS

END IN , AND INCLUDE THE PRONOUN J , ETC.

553. In Telugu a subordinate sentence ending in is sometimes

used , which contains the pronoun or some kindred word, and

is followed by some correlative, e.g. , . Sentences of this kind

usually correspond to such English subordinate sentences as contain the
words whoever, whatever, whichever, etc. For they usually express

(1 ) GENERALIZATION— or (2) SELECTION. Thus-

( 1 ) ఆ పని ఎవడు త్వరగా చేయకపోతాడో , వాణ్ని బాగా శిక్షిస్తాను .

Whoever does not do that work quickly, I will punish him
severely-or-I will punish (him ) severely whoever does not
do that work quickly .

ఏ నౌకరు తన రాజును సంతోష పెట్టుతాడో , ( or పెట్టునో ) అతడు

ప్రసిద్ధి పొందుతాడు . ( Or పొందును. )

Whatever servant pleases his sovereign (he ) will attain to

celebrity.

( 2 ) మీలో ఆ పని ఎవడు బాగా చేస్తాడో , వానికి పది రూపాయిలు

ఇస్తాను .

Whichever of you does that work best , I will give him ten

rupees- or- I will give ten rupees to (him ) whichever of you

does that work best. (Para . 424. )

ఈ బుడ్లలో మీకు ఏది కావలెనో , అది తీసుకొండి .

Whichever of these bottles you want, take it- or-Take (it)
whichever of these bottles you want.
 ON ADJECTIVE SENTENCES. 227

554. In English the correlative is seldom expressed . It is, however, some-

times expressed when the subordinate sentence is put first. Compare
Rev. xxii , 17 ; Mat . xiii , 12 ; Eccl . iii , 14 ; Deut . xii , 32. Thus-

Whoever wants help (he) must come to my house .

Whoever comes late , I will give him no help .

In Telugu the correlative is always expressed. Thus-

సహాయము ఎవనికి కావలెనో , అతడు నా ఇంటికి రావలసినది .

ఎవడు ఆలస్యముగా వస్తాడో , అతనికి ఏమిన్ని సహాయము చేయను.

555 . When translating sentences of this kind, it must be remembered

that the plural is sometimes used in Telugu where in English the sin-
gular is more commonly used. Thus-

ఇకమీదట ఎవరు దొంగిలిస్తారో , వారిని సర్కారువారు ఖయిదు

చేస్తారు .

Henceforth whoever steals , government will imprison him-or-

Henceforth whoever steals ( he) will be imprisoned by govern-

ment. (It would be less common to say- Henceforth who-

ever steal , government will imprison them .) See , however ,

Ps . cvii, 43 .

556 . N.B. Since the correlative is usually expressed in Telugu, it is

thought better to class these sentences , as ADJECTIVE sentences , although
in Telugu as well as in English it may perhaps be more correct to regard
them as NOUN sentences put in apposition to the correlative . Bain

remarks— ' ' The compound forms whoever , whichever , etc. , have a cer-
tain indefinite meaning, and have their antecedents often left unex-

pressed. The characteristic meanings of these words are more closely

allied with the interrogative meanings of who, which, etc. , than with
their meanings as relatives."

On the use of in the manner mentioned above.

557. ఆ చిన్న వాండ్లలో బాగా వ్రాసేవాడు ఎవడో , వాణ్ని పిలు.

Call (him) whichever of those boys is the best writer.

ఈ పుస్తకములలో మీకు ఏది ఇష్టమో , అది తీసుకొండి .

Take (that) whichever of these books you like .

 228 ON ADJECTIVE SENTENCES .

N.B.- The word av is often idiomatically affixed to the pro-

noun J when thus used. Thus-

ఈ దినము మొదలుకొని నెల రోజులలోగా ఎవరైతే పన్ను చెల్లించరో ,

వారిని సర్కారువారు ఖయిదు చేస్తారు.

Whoever does not pay the tax within a month to-day ( he ) will be
imprisoned by Government. ( Para . 555. )

On the use of the Adjective Pronoun in the manner

mentioned above .

558. In sentences of this kind the adjective pronoun is often used .

Thus -

వీరిలో ఏ చిన్న వాడు పరిక్ష బాగా ఇస్తాడో , ఆ చిన్న వాడు బహు

మానము పొందుతాడు .

Whichever boy amongst them passes the best examination ( that

boy) will get a prize .

వీటిలో ఏ దూలము మంచిదో , అది కోయించు .

Cut ( that one) whichever of these beams is the best . ( Para . 424. )

మీకు ఏ పుస్తకములు కావలెనో , అవి తీసుకొండి .

Take ( those) whatever books you want .

ఏ భృత్యుడు రాజుయొక్క కోప ప్రసాదముల చిహ్నములు ఎరిగి జరి

గించునో , వాడు రాజు దయచేత ప్రసిద్ధి పొందును.

Whatever servant knows the indications of the king's wrath and

pleasure, and acts accordingly, ( he) will attain to celebrity
through the king's favour-or- That servant will attain to
celebrity through the king's favour, who knows the indications
of the king's wrath and pleasure , and acts accordingly .

Examples of the use of Join the manner mentioned above.

559. ఎందరు హాజరుగా ఉన్నారో, వారందరున్ను లోపలికి రావచ్చును .

As many as are ready may all come in. (Lit. Howmanysoever
are ready , they all may come in . )
 ON ADJECTIVE SENTENCES . 229

పూర్వము ఎందరికి ఇచ్చినానో , ఇప్పుడు కూడా అందరికి ఇవ్వవలసినది .

I must now give to as many as I gave to formerly.

మీకు ఎన్ని పుస్తకములు కావలెనో , అన్ని తీసుకొని వస్తాను .

I will bring as many books as you want.

Examples of the use of other words , e .g ., ఎంత , ఎటువంటి , etc. , used

in the manner mentioned above .

560.
దినానికి ఎంత సొమ్ము దొరుకుతుందో , అంత సొమ్మ ఖర్చు చేస్తాడు.
He spends daily as much money as he gets . (Lit. Howmuch-
soever he gets daily, so much he spends.)

పూర్వము ఎంత దరిద్రుడో , ఇప్పుడు అంత భాగ్యవంతుడు అయినాడు.

He has now become as rich as he was formerly poor.

తల్లి ఎంత చక్కనిదో , కుమార్తె కూడా అంత చక్కనిది .

The daughter is as pretty as her mother.

పూర్వము ఎంత సుఖపడినాడో , ప్రస్తుతము అంత కష్టపడుతున్నాడు.

He is now suffering as much trouble as he formerly enjoyed
happiness .

మీరు నాయందు ఎటువంటి ప్రేమ ఉంచినారో , నా చిన్న వానియం

దున్ను అటువంటి ప్రేమ ఉంచవలెను .

You must have the same love for my boy as you have had for me.

తండ్రి ఎటువంటి గుణవంతుడో , కుమారుడు అటువంటి గుణవంతుడే.

The son is as worthy a man as his father.

ఈ ఇల్లు ఎటువంటిదో , మా ఇల్లు అటువంటి దే .

Our house is just the same as this.

వారు ఎక్కడనుంచి వచ్చినారో , అక్కడికే వెళ్లినారు .

They have gone to the very place whence they came.

నేను ఎప్పుడు వస్తానో , అప్పుడే ఇస్తాను .

Whenever I come , then I will give it .

నన్ను ఏప్రకారము మర్యాద చేసినాడో, నిన్నున్ను ఆ ప్రకారము

చేస్తాడు.
He will honour you in the same way that he honoured me.
230 ON ADJECTIVE SENTENCES .

Allusion to Noun Sentences ending in , and including

the Pronoun or some kindred word.

561 . Forms closely resembling those used in the preceding kinds of sen-
tences occur in Telugu, where in English that kind of subordinate sen-
tence is used which is called an indirect interrogation . But as such
sentences are not followed by a correlative, they are (both in Telugu
and English) unmistakeably NOUN sentences, and consequently will be
fully considered in chapter XVI . Allusion only is made to them here
to guard the student against confusing them with the preceding kinds of
sentences . A few examples are subjoined .

నిన్నటి రోజు ఏమి పని చేసినావో , చెప్పు .

Tell me what work you did yesterday.

దానికి ఎంత అడుగుతాడో , కనుక్కో .

Find out how much he asks for it.

In each of the above examples the subordinate sentence is a noun

sentence, and stands as the object to the final verb.

Reference to the use of the affix ఏమో .

562. It has been already stated (Para . 303) that the affix 53 has
the meaning of the English word perhaps. A few examples of its use
are here added to point out to the student the difference in use between
♡
the affix and the affix ఏమో .

దొరగారు భోజనము చేస్తున్నా రేమో , లోపలికి వెళ్లవద్దు .

Perhaps the gentleman is at meals, do not go in.

నేను ఇచ్చిన మందువల్ల ఆయనకు దగ్గు నిమ్మళించిన దేమో .

Perhaps his cough has abated owing to the medicine which
I gave him.

పాలు పిల్లి తాగునేమో , కింద ఎందుకు పెట్టినావు ?

Why have you put the milk on the ground , a cat may perhaps
drink it ?
 ON ADVERBIAL SENTENCES. 231

CHAPTER XV .

ON ADVERBIAL SENTENCES .

563. This chapter treats of such subordinate sentences as are called in

analysis ADVERBIAL SENTENCES, because they occupy the position of

adverbs.

In English adverbial sentences are usually introduced by certain

conjunctions , e.g., as, when, etc. Thus-

No one can do that work, as you are doing it .

Did you not hear, when I spoke to him ?

English adverbial sentences may generally be translated into Telugu

by adding certain verbal affixes , e.g., ev,, అప్పుడు

అట్టు pão , etc. , to various
Parts of the verb, but more especially to the relative participles . Thus-

ఆ పని మీూరు చేస్తున్నట్టు , ఎవరున్ను చేయలేరు . ( i.e. , చేస్తున్న-

అట్టు. )
No one can do that work, as you are doing it.

నేను అతనితో చెప్పినప్పుడు , నీవు వినలేదా ? ( i.e. , చెప్పిన — అప్పుడు) .

Did you not hear, when I spoke to him?

ON ADVERBIAL SENTENCES AND PHRASES

EXPRESSING CONDITION.

564. In English CONDITION is commonly expressed by a subordinate

sentence , in which the word if is followed by an habitual present or
future tense. Thus-

If you give me two rupees , I will go .

If he does not go quickly, you must fine him.

565. In Telugu CONDITION is commonly expressed by a form made by

affixing to the past verbal participle of any verb ; as 39. This form
is indefinite as to time.
232 ON ADVERBIAL SENTENCES .

566 . Verbs of which the root ends in preceded by a short vowel

(Para . 272) , and verbs of the second and third conjugations use a con-
tracted form . Thus , అనితే (i.e. , అని the past verbal participle of అనుట

with the affix తే ) contracted అంటే ; చేసుకొనితే contracted చేసుకొంటే;

వ్రాసితే contracted .వ్రాస్తే ; ఇచ్చితే contracted ఇస్తే ; నడిచితే contracted

నడిస్తే; etc. , etc.

567. The negative form is made by prefixing the negative verbal participle
to . The word is contracted for ow , from . Thus,

కొట్టకపోతే , వ్రాయకపోతే , etc. Instead ; of పోతే the word ఉంటే ( the

conditional form from ఉండు ) is frequently used ; as వ్రాయక ఉంటే

contracted వ్రాయకుంటే .

EXAMPLES .

నీవు నాకు రెండు రూపాయిలు ఇస్తే , వెళ్లుతాను .

If you give me two rupees , I will go .

వాడు త్వరగా వెళ్లకపోతే జుల్తానా వేయవలెను . ( 0 వెళ్లకుంటే.)

If he does not go quickly , you must fine him.

వాడు త్వరగా వెళ్లితే , బహుమానము ఇయ్యి .

If he goes quickly, give him a present .

అతను నాకు సహాయము చేస్తే, ఆ పని చేయగలను.

If he helps me, I can do that work.

నేను వెళ్లితే , నిన్నుకూడా వెంట బెట్టుకొని వెళ్లుతాను .

If I go , I will take you also with me .

అతను త్వరగా రాకపోతే , శిక్షిస్తాను . ( Or రాకుంటే.)

If he does not come soon , I shall punish him .

On the affix అట్టయి తే

తె
.

568. Sometimes in English the verb in the subordinate sentence ex-

pressing condition is in the progressive present, the future , the past ,

or the pluperfect tense , or in the potential mood .In translating such
sentences into Telugu the same form for expressing condition as given
 ON ADVERBIAL SENTENCES . 233

above may be used. But in addition to this form there is another form
in frequent use , by means of which the exact time of the verb in the
subordinate sentence can be accurately marked. This form is made by
adding to the progressive present , the past, or the indefinite
relative participle of any verb. Thus-

వడ్లవాడు ఆ పెట్టె బాగా చేస్తున్నట్టయితే, మీరు అతనికి రెండు

రూపాయిలు ఇవ్వవచ్చును . ( Or చేస్తే. )

If the carpenter is making that box well , you may give him two

rupees .

నీవు ఆ పెట్టె మిక్కిలీ త్వరగా చేసేటట్టయితే , కర్ర కొనడానకు

మూడు రూపాయిలు ముందుగా ఇస్తాను. ( Or చేస్తే .)

If you will make that box very quickly, I will give you three
rupees beforehand for wood.

ఆ పెట్టె తీసుకొనిరా . మిక్కిలీ బాగా చేసినట్టయితే , పది రూపా

యిలు ఇస్తాను . లేకపోతే, యెనిమిదే ఇస్తాను. ( Or చేస్తే ,)

Bring that box . If you have made it very well, I will give you
ten rupees ; if not , I will give you only eight .

569. The corresponding negative form is made by affixing to

the negative relative participle , e.g. , ఇవ్వనట్టయితే, or by prefixing the

negative verbal participle to the conditional forms formed from the rela-

tive participles of పోవుట , eg ., ఇవ్వక పోయినట్టయితే. Thus -

ఆ నడ్లవాడు ఇదివరకు ఆ పని చేయకపోయినట్టయితే, ఇంకొకరికి ఇవ్వ

వలసినది . ( Or చేయనట్టయితే. )

If that carpenter has not yet done that work, you must give it
to another.

తే,, the
NoTE .—The word అట్టయితే is compounded of అట్టు and అయితే

conditional form of అవు , and means —if so be that .

On the use of లేకపోతే and లేకుంటే .

570 . In English the expressions - otherwise —and— if not-are often used

to express an alternative in the negative . In Telugu the expressions
30
234 ON ADVERBIAL SENTENCES .

లేకపోతే and లేకుంటే are used in a similar manner . లేకుంటే is com-

pounded of the primary negative verbal participle, and to the

conditional form from ఉండు. ( Para . 370. ) Thus—

ఆయన పిలిస్తే, వస్తాను . లేకపోతే, రాను .

If he calls ( me) , I will come ; otherwise , I will not come.

మీరు వస్తే , అవుతుంది . లేకుంటే, కాదు .

If you come, it will be accomplished ; if not , it will not be
accomplished .

On the Affixes పక్షమందు , పక్షముకు , and ఎడల.

571.
Instead of the affix అట్టయితే the affixes పక్షమందు and పక్షముకు
( the locative and dative cases of పక్షము , which here means hypothesis )
are sometimes affixed to the relative participles . This expression

resembles to some extent the English expression -suppose , i.e. , on the

supposition that . Thus-

అతడు ఆ పని బాగా చేస్తున్న పక్షమందు , కొంత సొమ్ము ఇస్తాను.

If he is doing that work well , I will give ( him ) some money.

మీరు రేపు ఆ సొమ్ము ఇచ్చే పక్షమందు , వ్యాజ్యము వేయను .

If you give (me) that money to-morrow , I will not bring a com-
plaint .

అతడు ఆ పని బాగా చేసినపక్షమందు , పది రూపాయిలు ఇస్తాను .

If he has done that work well , I will give him ten rupees.

572. The affix Je (the locative case plural of J place) is also some-

times used instead of , and resembles to some extent the

English expression in case. Thus-

నేను వెళ్లే ఎడల , నిన్ను కూడా వెంట బెట్టుకొని వెళ్లుతాను .

If I go , I will take you also with me. (Or- in case I go) .

నీవు నా బాకీ త్వరగా ఇవ్వనియెడల , ఫిర్యాదు చేస్త ాను .

చేస్తాను ( Or ఇవ్వక

పోయినయెడల. )

If you do not pay (me) my debt soon , I will make a complaint .

(Or-in case you do not) .
 ON ADVERBIAL SENTENCES . 235

573 . Of the conditional forms compounded with relative participles , that

form which is compounded with the past relative participle is most
commonly used . It is sometimes used, where in the corresponding
English sentence the habitual present tense is used . Thus-

రేపు పరీక్ష జరుగుతుంది . అతడు పరీక్ష బాగా ఇచ్చినట్టయితే, చాలా

సంతోషిస్తాను. ( Or ఇచ్చిన పక్షమందు , or ఇచ్చినయెడల. )

The examination takes place to-morrow. If he passes a good
examination , I shall be very glad . Lit. The examination takes
place to-morrow. If he has passed a good examination , I shall
be very glad.
574 . In such sentences as the above the past relative participle is used ,
because the circumstance mentioned in the subordinate sentence takes
place previously to the event mentioned in the principal verb. (Compare
the use of the verbal past participle, paras. 495 and 496 ) .
575. Sometimes also the form with the past relative participle is used in
common conversation , where its use is apparently an inaccuracy which
ought to be avoided by the student . Thus-

నేను రేపు బందరుకు వెళ్లినట్టయితే , నిన్ను వెంట బెట్టుకొని వెళ్లుతాను.

( 0 ) వెళ్లిన పక్షమందు) .
If I go to Bunder to -morrow, I will take you with me.
Here it would be quite as common and more correct to use the form
395.

On the use of o , preceded by a Present or Past

Verbal Participle .
576 . Sometimes to mark present and past time strongly, the present
and past verbal participles of a verb are prefixed to do . Thus-

వడ్లవాడు -
ఆ పని ఇదివరకు చేసి ఉంటే , సరే ; లేకుంటే, ఇంకొకరికి

ఇచ్చిరా.
If the carpenter has already done that work, all right ; if not, go
and give it to another . ( Lit. having given , come).

On the Change of the final Vowel of the Second Form of the Past
Tense into , or , to express IF.

577. In English the force of if is sometimes expressed by arranging the

words which state the condition in the form of a question . Thus-

Did he know his own interests, he would not have acted thus.
Had he asked I would have given him something.
236 ON ADVERBIAL SENTENCES.

578. In somewhat the same manner, in Telugu the force of if is some.

times expressed by changing the final vowel of each person of the second
form of the past tense into – , the sign of a
a question . Thus—

అయిదు దినములలోగా సొమ్ము ఇస్తిరా , మీమీద వ్యాజ్యము వేయను.

If you have paid me the money within five days, I will not bring
a complaint against you .

వడ్లవాడు పని బాగా చేసెనా , కూలి ఇవ్వవచ్చును .

If the carpenter has done the work well, you may give him his
wages.

వారు పది రూపాయిలు ఇచ్చిరా , ఆ పని చేస్తాను.

If they give me ten rupees, I will do that work.

నేను వెళ్లితినా , ఆ పని మీరు చేయండి . ఉంటినా , అక్కర లేదు.

If I go , you do that work ; if I stay , you need not .

579. The corresponding negative form is made by changing the final

vowel of each person of the tense into , and prefixing the

negative verbal participle in S. Thus-

నీవు నా సామాను రేపు ఇవ్వకపోతివా , వ్యాజ్యము వేస్తాను .

( Para . 574. )

If you do not restore my furniture to-morrow, I will bring a suit.

Instead of the affix 52 is sometimes added .

మీరు అట్లు చేస్తే రేని మిమ్మును శిక్షిస్తాను .

If you act in that way I shall punish you.

580. Sometimes the last letter of this tense is changed into

t
instead of into ; as-
ఇస్తిరట్టాయెనా , సెనట్టాయెనా , etc. The
sense remains the same. Thus in all the preceding examples this form
may be used. Thus-

వారు పది రూపాయిలు ఇచ్చినట్టాయెనా ఆ పని చేస్తాను .

The word is compounded of which means that, and

the third person singular neuter of the second form of the

past tense of with the sign of a question . Hence

means-was it that ?

NoTE.—అట్టాయెనా is sometimes wrongly written and pronounced

అట్టాయినా .
 SON ADVERBIAL SENTENCES . 237

581 . In English there are several expressions which are equivalent to

if, e.g., in the event of, in case, suppose, etc. All such equivalent expres-
sions may be translated into Telugu by the forms given above.

On the Tense of the Verb in the Principal Sentence to which

the Conditional Sentence is attached .

582. First. When the subordinate sentence expresses a condition the

fulfilment of which is uncertain, but which , if fulfilled in present or
future time, will be the cause of some other contingent circumstance
taking place, then both in Telugu and in English the verb in the
principal sentence is put in the future tense or in some tense implying
futurity . Thus—

అతడు వస్తే , సొమ్ము ఇస్తాను. ( Or ఇవ్వండి , or ఇవ్వవలసినది— etc.)

If he comes, I will give the money. ( Or-Give the money-or—
You must give the money, etc. )

583 . Secondly. When the subordinate sentence expresses a condition

which has not been fulfilled, but which , if it had been fulfilled in past
time, would have been the cause of some other contingent circumstance
taking place, then in Telugu the verb in the principal sentence is
expressed either— (1 ) by the indefinite tense , which is often preceded
by the infinitive mood of the same verb with emphatic to denote
-- composite noun formed from the indefinite
certainty, or (2) by the
relative participle with emphatic . In English in sentences of this
kind the principal verb is put in the potential mood pluperfect tense.
Thus-

అతడు వచ్చినట్టయితే, ఆ సొమ్ము ఇచ్చేవాణ్నే . ( Or ఇత్తును , or ఇవ్వనే

ఇత్తును.)
If he had come, I would have given him the money.

కొంచెము తప్పినది , లేకపోతే, ఆ దెబ్బ నాకు తగలనే తగులును .

( తగిలే దే .)
It just missed ; otherwise , the blow would have struck me.

నేను ప్రతిదినము తెలుగు చదివితినా , ఇదివరకు రానేవచ్చును .

( Or వచ్చేదే. )
If I had read Telugu daily, by this time I should have known it.
238 ON ADVERBIAL SENTENCES.

నేను నిన్న ఆ ఊరికి వెళ్లకపోతే, ఉత్తరము వ్రాసేవాణ్నే . ( Or

యనే వ్రాతును . )

If I had not gone to that village yesterday, I would have written

a letter.

నిన్న వర్షము కురవకపోతే , ఉత్తరములు వచ్చేవే . (0 రానే వచ్చును. )

If it had not rained yesterday, the letters would have come .

ఈ పుస్తకము నిన్న కనపడితే , నేను బజారులో కొత్త పుస్తకము కొనక

పొయ్యేవాణ్నే . ( Or కొనకనే పోదును , or కొననే కొనకపోదును .)

If I had seen this book yesterday, I would not have bought a new
one in the bazaar.

584. In sentences of this kind the composite noun is sometimes put

in the neuter gender, in which case it has the force of a verbal
noun. See para. 544. Thus-

ఆ పుస్తకము నిన్న కనపడితే , నేను బజారులో కొనకపొయ్యేదే .

Lit. If I had seen that book yesterday, there would not have
been the fact of my buying one in the bazaar.

585. Thirdly. When the subordinate sentence expresses a supposition

exactly the opposite of which is the actual fact, but which if it were the
fact, would be the cause of some other contingent circumstance taking

place in present or future time, then in English the verb in the principal
sentence is put in the subjunctive mood imperfect tense..

A sentence of this kind is not very often used in Telugu , but when
used, it is generally expressed by the indefinite tense . Thus―

సొము ఉన్నట్టయితే ఇత్తును గాని నా దగ్గర సొము లేదు .

If I had any money , I would give you some ; but I have not any .

౪. రేపు బడి ఆరంభించబోతున్నాను , మీ చిన్న వాణ్ని పంపుతారా ?

A. మా చిన్న వానికి స్ఫోటకము కనిపించినది ; లేకుంటే , పంపుదును.

Q. To-morrow I am going to commence a school , Will you
send your son ?

A. My son has got small-pox. If he had not , I would send him.

 ON ADVERBIAL SENTENCES . 239

586 . Fourthly. Occasionally both in Telugu and English the verb in

the principal sentence , to which the conditional sentence is attached , is

in the past tense . When this is the case, in Telugu the short conditional

form formed from the past verbal participle, is always used . Thus-

నేను పిలిస్తే , నీవు ఎందుకు రాలేదు ?

If I called ( you ) , why did you not come ?

వాండ్లు పని చేసి ఉంటే ; మీరు జీతము ఎందుకు ఇవ్వలేదు ?

If they had done their work, why did you not pay them?

On certain peculiar uses of the Short Conditional form .

587. The short conditional form (and this form only, see para . 567) ,
when followed by a principal verb in the past tense, is often used idiom-
atically as a CONNECTING LINK in conversation . In English the word
when is sometimes used in a similar manner . Thus-

నేను మీ ఇంటికి వస్తే , మీరు వడ్లవాని ఇంటికి వెళ్లినారు . అక్కడికి

వస్తే , కాలువ దగ్గిరికి వెళ్లినారు . కాలువదగ్గిరికి వస్తే, బజారుకు

వెళ్లినారు .

When I came to your house , you had gone to the carpenter's house .
When I came there, you had gone to the canal . When I

came to the canal , you had gone to the bazaar.

588. The following EXAMPLES will illustrate this peculiar use of the short
conditional form . '

Q. నిన్నటిరాత్రి వెంకయ్య నిన్ను ఎందుకు తిట్టినాడు ?

A. నేను అతని ఇంటికి వెళ్లితే , అప్పు అడిగినాడు . అడిగితే , నేను ఇవ్వలేదు .

ఇవ్వకపోతే , నామీద చాలాకోపపడి , తిట్టినాడు .

Q. Why did Venkayya abuse you last night ?

A. When I went to his house , he asked me for some money as a loan.
When he asked me, I did not give him any. As I did not give
him any , he was very angry with me , and abused me .
240 ON ADVERBIAL SENTENCES :

Q. తిట్టితే , ఏమి చేసినావు ?

A. తిట్టితే మాట్లాడక ఊరుకొన్నాను.

Q. When he abused you , what did you do ?

A. When he abused me, I said nothing , but remained silent .

Q. అతణ్ని పిలిచినావా ?

A. పిలిచినాను. పిలిస్తే, రాలేదు .

Q. Did you call him ?

A. Yes , but when I called , he did not come .

(Q. నీవు ఎందుకు పడినావు ?

A. ఆ చిన్న వాడు తోస్తే, పడినాను .

Q. Why did you fall ?

A. As that boy pushed me , I fell .

నేను అడిగితే , ఏమి చెప్పక పోయినాడు .

When I asked him, he did not say anything .

The Negative or Privative Conditional .

589. The negative or privative conditional which is in English expressed

by the use of the word unless is in Telugu expressed by the short con-
ditional form in followed by the of emphasis with or
affixed . Thus-

నీవు ఆ పని బాగా చేస్తేనేగాని, కూలి ఇవ్వను.

Unless you do that work well , I will not give you any hire.

మీరు నాకు ఆ
సాము ఇస్తేనేకాని , వెళ్లను .
Unless you give me that money , I will not go.

మీరు బాగా చదివితేనేగాని, పరీక్ష ఎట్లా ఇస్తారు .

Unless you read hard , how will you pass the examination ?

మీరు నులిస్తేనేగాని , రాడు .

Unless you call , he will not come .
 ON ADVERBIAL SENTENCES . 241

590.
( 1 ) . The word అప్పటికి ( the dative case of అప్పుడు) , when affixed to
the present, past , or negative relative participle, conveys the force of the

English word although. Final కి is generally lengthened into కీ or కొన్ని.

Thus-

నేను బాగా వ్రాస్తున్నప్పటికీ, ఆయన కోపము చేస్తున్నాడు, ( or

స్తూ ఉన్నప్పటికీ. )
Although I am writing well, he is angry.

నేను బాగా వ్రాసినప్పటికీ , కోపము చేసినాడు.

Although I wrote well, he was angry.

వాడు పని చేయనప్పటికీ, కూలి ఇస్తాను. ( Or చేయక పోయినప్పటికీ . )

Although he did not do the work, I will give him his pay.

ఆయన ఈ ఊరికి వచ్చినప్పటికిన్ని , మా ఇంటికి రాలేదు .

Although he came to this village, he did not come to our house.

In the last sentence also might be used ; but it can only be

used with the same subject as that of the principal verb . (Para . 491. )

591. NOTE . (a) The meaning of the English word although is frequently
expressed in Telugu by adding to the grammatical conditional tense

(which has the same form as the past relative participle with the affix

ను) as ఇచ్చినను although give . In common conversation final ను is

dropped , and the preceding న lengthened , e.g. , ఇచ్చినా . The negative is

formed by prefixing the negative verbal participle to పోయినా . Thus—

నేను బాగా వ్రాసినా, ఆయన కోపము చేసినాడు .

Although I wrote well , he was angry .

ఎంత ఖరీదు ఇచ్చినా , ఈ ఊళ్లో పండ్లు దొరకవు . ( ఇచ్చినప్పటికీ . )

Although one offers ever such a price, fruit cannot be procured
in this village .

ఎన్నిమాట్లు పిలిచినా, అతడు రాలేదు . ( పిలిచినప్పటికీ . )

Although I called him ever so many times , he did not come.

మునుపు ఆయన ఎక్కడికి వెళ్లినా , పోట్లాడేవాడు ; ఇప్పుడు ఎవరు

తిట్టినా , ఊరుకొంటాడు. ( వెళ్లినప్పటికీ, తిట్టినప్పటికీ. )

Lit. Formerly although he went anywhere, he used to fight ;

now although any one insult him , he remains silent . i.e. For-
merly wherever he went, he used to fight ; now even if any
one insult him, he remains silent.
31
242 ON ADVERBIAL SENTENCES .

592.
NoTE . (b) This form (or the form with అప్పటికి ) is also used , where
in English the expression- whether or not- is used in an adverbial
sentence. (Compare para . 546. ) Thus-

నీవు వచ్చినా, రాకపోయినా , పంపిస్తాను . ( Or వచ్చినప్పటికీ, రాక

పోయినప్పటికీ . ) ( Or రాకున్నా i.e., రాక ఉన్నా . )

Whether you come or not, I will send it . Lit. Although you
come , although you do not come , I will send it .

నేను అడిగినా, అడగకపోయినా , ఇస్తాడు .

He will give , whether I ask or not .

పూర్వము ఆయన చెప్పినా , చెప్పక పోయినా , ఆ పని చేసేవాణ్ని.

Formerly I used to do that work, whether he told me or not .

593 . N.B. Occasionally or is added to this form ; as-

వచ్చినా గానిన్ని .

On Adverbial Sentences and Phrases expressing cause,

ground or reason .

594. In Telugu such sentences and phrases may be expressed by—

(a ) The verbal noun with the postposition వల్ల ( or చేత ) ; as— నేను

రావడమువల్ల ( or చేత ) . An account of my coming . ( See para . 475. )

( b) The word అందున , or అందువల్ల , or అందుచేత , which may be

affixed to a present , a past , or a negative relative participle, and means—
by-or - on account of, generally expresses the CAUSE of the action ,
described in the principal verb . Thus-

ఆ చెట్లకు ప్రతిదినము నీళ్లు పోస్తున్నందున బాగా పూస్తున్నవి .

By watering those shrubs every day, they are blooming well .

బడికి ఆలస్యముగా వచ్చినందున ఆ చిన్న వాణ్ని శిక్షించినాను.

I punished that boy on account of his having come late to school .

నీవు ఆ పని బాగా చేయకపోయినందున , కూలి యేమిన్ని ఇవ్వను .

( Or చేయనందున. )

I will not give you any pay, on account of your not having done
that work well .
 ON ADVERBIAL SENTENCES. 243

(c) (1 ) The word o may be affixed to any of the relative

participles. When affixed to the present verbal participle, it denotes
the PRESENT GROUND on which an action is being done . Thus-

మీరు ఆ బడిలో చదువు చెప్పుచున్నందుకు , నెలకు ఎంత జీతము

ఇస్తారు ?
What monthly salary do they give you for teaching in that school ?

( 2) When affixed to the past relative participle , it denotes the

PAST GROUND on which an action has been, is, or will be performed .
Thus-

ఆ కాగితాలన్ని వ్రాసినందుకు, అతనికి పది రూపాయిలు ఇచ్చినాను.

I gave him ten rupees for having written out all those papers .

అబద్ధము ఆడినందుకు , అతనికి అర్ధరూపాయి జుల్మాన వేస్తాను .

I shall fine him half a rupee for having told a lie .

(d) The word బట్టి ( for పట్టి ) which is affixed to the infinitive of a
verb, means because. This form is usually followed by a past tense.
Thus -

విూరు ఆయనతో చెప్పబట్టి , నాకు ఆ ఉద్యోగము అయినది .

Because you spoke to him, I got that situation.

గొడుగు ఉండబట్టి , తడవకుండా వచ్చినాను. ( Para . 505. )

Because I had an umbrella, I came without getting wet.

నేను నిన్న వారితో వెళ్లక పోబట్టి , నా సొమ్ము దక్కినది .

Because I did not go with them yesterday, my money escaped .

N.B. — This use of we3 is not common in the Cuddapa District; but
the word is there used in a manner very rarely used in the Northern
Circars , namely , in the sense of ఆరంభించి . Thus—

నీవు ఆ పని చేయబట్టి , ఎన్నాళ్లాయెను ? ( i.e. , ఎన్ని నాళ్లు — ఆయెను .)

How many days is it , since you began that work ? (Lit. You
having begun that work, how many days have elapsed ?)

In the Northern Circars this sentence would be expressed as

follows-

నీవు ఆ పని చేయనారంభించి ఎన్నాళ్లాయెను . (Para . 504. )

244 ON ADVERBIAL SENTENCES.

(e) The word గనుక ; as– నేను వచ్చినాను గనుక వాడు వెళ్లిపోయినాడు.
I came, and therefore he went away.

(f) The short conditional form as- . As I have come.

On Adverbial Sentences and Phrases expressing purpose.

595. Purpose may be expressed in Telugu by-

(a ) The dative case of the verbal noun ; as —35 or 3 .

(see para. 476. )

NOTE .-The following remarks will be found useful :-The dative

case of the English varbal noun (i.e. , the verbal noun preceded by the
preposition for) is used in two ways—

First. It is generally used , where the infinitive mood could be used

instead, as in the sentence-I have bespoken a bandy for going to
Bunder-or- to go to Bunder.

Secondly. It is sometimes used , where the infinitive mood could not

be used instead, as in the sentence- I punished him for coming late to
school.

In translating sentences of the first kind into Telugu, the dative

case of the Telugu verbal noun may be used , since it is equivalent to the

English infinitive. Thus— బందరుకు వెళ్లడానకు బండి మాట్లాడినాను. But

it cannot be used in translating sentences of the second kind , because in
English the infinitive mood cannot be used .

In the latter sentence "for coming " is equivalent either to- (1 ) For

having come, which shows the ground , on which the punishment was

inflicted, and which would therefore be expressed in Telugu by J

Jo . (See para . 594 .) - Or- (2) On account of coming, which would

be expressed in Telugu by ( or ). ( See para . 475.)

(b) Sometimes instead of the dative case of the verbal noun being
used, the word Xooe is affixed to the infinitive . Thus-

ఆ పని చేయగలందులకు నీకు రెండు రూపాయిలు ఇస్తాను .

I will give you two rupees to do that work.
 ON ADVERBIAL SENTENCES . 245

( c ) The affixes అందుకు , నిమిత్తము , కొరకు , are attached to an inde-

finite relative participle ; -

బందరు వెళ్లేటందుకు , బండి మాట్లాడినావా ? ( Or బందరుకు , )

Have you bespoken a cart to go to Bunder ?

ఆ పుస్తకము చదివేటందుకు , తీరుబడి 'లేదు .

I have not leisure to read that book.

ఆ పని చేసేటందుకు , నీకు పది రూపాయిలు ఇస్తాను .

I will give you ten rupees to do that work.

బందరుకు వెళ్లే నిమిత్తము , బండి మాట్లాడినావా ?

Have you bespoken a bandy to go to Bunder ?

వారికి సహాయము చేసేకొరకు వచ్చినాను.

I came to help them or in order to help them.

N.B. - Instead of 2
the word నిమిత్తమై is sometimes used .
నిమిత్తము

నిమిత్తము is more often used than కొరకు , but neither of these words
is very common .

( d ) By the affix అట్టు ( or లాగున or లాగు ) attached to an indefinite

relative participle ; as—

అతడు ఇకమీదట నిజము చెప్పేటట్టు , శిక్షించినాను.

I punished him , in order that henceforth he might speak the
truth.

This form is specially common in prayer. Thus-

మేము ఎల్లప్పుడున్ను నీ ఆజ్ఞా ప్రకారము ప్రవర్తించేటట్టు , సహాయము

చేయుము.

Give us help, in order that we may always walk according to thy

commandments .

On Adverbial Sentences and Phrases expressing consequence .

596. Consequence is usually expressed in English by an adverbial sen-

tence introduced by the words- so that- i.e.- in such a manner that.

In Telugu consequence is expressed by the affix అట్టు or లాగున ( or లాగు )

attached to an indefinite relative participle . Thus-

ఇంటిమీది పెంకులు ఎగిరిపొయ్యేటట్టుగా మాట్లాడినాడు .

He talked , so that the house tiles flew off, i.e. , very loudly. (He
talked so loudly that , etc. ) .
246 ON ADVERBIAL SENTENCES .

నిన్నటి రాత్రి అనేక చెట్లు విరిగి పడిపోయేటట్టుగా , గొప్ప గాలి వేసి

నది .

Last night a great wind blew, so that many trees were broken ,
and fell down .

On Adverbial Sentences and Phrases expressing manner.

597. ( 1) Sentences and phrases expressing agreement or similarity—

( a) The words ప్రకారము , ప్రకారముగా , రీతిగా , విధముగా, mean-

ing as, according as, in the manner in which , may be affixed to any of
the relative participles .

ఆ పని మీరు చేస్తున్న ప్రకారము , ఎవరున్ను చేయలేరు .

No one can do that work, as you are doing it .

మీరు తెలుగు వ్రాసేప్రకారము , ఎవరున్ను వ్రాయలేరు .

No one can write Telugu , as you write it.

ఆ పని మీరు ఏర్పరచిన ప్రకారము , జరుగుతున్నది .

That work is going on, as you arranged .

N.B. -In every case 8 or may be used instead of

ప్రకారము .

( b ) The affixes అట్టు , అట్టుగా , అట్లు, అట్లుగా , లాగు, and లాగున

may be attached to a present or past participle, with the meaning as , in
the manner which, as if.

ఆ పని మీూరు చేస్తున్నట్టు ఎవరున్ను చేయలేరు . ( చేస్తున్న ప్రకారము. )

No one can do that work, as you are doing it .

నేను చెప్పినట్టు , ఆ పని చేసినాడు . ( చెప్పిన ప్రకారము. )

He did that work , as I told him .

ఆ సంగతిని గురించి , మీకు తోచినట్టు వ్రాయండి . (తోచిన ప్రకారము .)

Write , as you like , about that matter.

అడవినుంచి వచ్చినట్టు, కనుపడుచున్నాడు .

He looks , as if he had come from the jungle.

ఆ కర్ర నాకు ఇచ్చినట్టే ఇచ్చి , మళ్లీ తీసుకొన్నాడు .

He pretended to give me that stick, and then took it away again .
( Lit. having given as if he gave) .
 ON ADVERBIAL SENTENCES . 247

బుద్ధిమంతులు రాబొయ్యే కార్యసిద్ధి తమకు అగుపడుతున్నట్టు , తెలి

యచేయగలరు .

Wise men can make known the result of a coming event, as if

they saw it . (Lit. As if it were appearing to them ).

Sometimes Je is added to . Thus-

తన మనసు వచ్చిన స్టెల్లా , చేసినాడు.

He acted , just as his inclination led him .

NOTE. —The word or in the sense of as if is often

placed idiomatically at the end of a sentence , the word being

understood . When thus used it often takes emphatic . Thus—

ఆఘ్రాణించుట భోజనము చేసిన ట్టే .

My smelling the food , (is) just as if I tasted it .

This form is especially common in proverbs. Thus-

దూడా బర్రే ఉండగా , నడుమ గుంజ అరిచినట్టు .

As if, while there were the calf and its mother (to bellow) , the
post between them bellowed . (Used in reference to an intrud-
ing person . )

( 2) Sentences or phrases expressing proportion—

The word affixed to a present, past or indefinite relative participle,

means — in proportion as . Thus-

నేను ఇస్తున్నకొద్దీ, వారికి ఆశ యెక్కువ అవుతున్నది .

In proportion as I am giving , their desire is becoming greater,
i.e. , the more I give , the more they want .

నేను చెప్పేకొద్దీ వారు అజాగ్రత చేయుదురు .

The more I speak, the more careless they are.

వర్షము కురిసినకొద్దీ , చవుడు అణిగిపోయినది .

In proportion as the rain fell, the salt earth sank in .

నీవు పని చేయక పోయిన కొద్దీ, నీకు నష్టము సంభవిస్తుంది .

In proportion as you have not worked , you will suffer loss .
248 ON ADVERBIAL SENTENCES .

On Adverbial Sentences and Phrases expressing

time, condition .

598 . (1 ) Point of time-

(a ) The affixes మునుపు , ముందు , and పూర్వము are added to the

negative verbal participle of any verb, and answer to the English expres-
sion — before, or before that. Thus——

నేను భోనము చేయకమునుపే, అందరు లేచిపోయినారు .

Before I had taken my food , all went away .

ఆ చిన్నవాడు పుట్టకముందే, తండ్రిగారు కాలము చేసినారు .

Before that boy was born, his father died .

పది గంటలు కాకమునుపే , వారు బడి విడిచి పెట్టుతారా ?

Do they leave school before it is ten o'clock ?

మీ రాకకు రెండుదినములకు ముందు అతడు చనిపోయెను .

He died two days before you came .

(b) The affix 7 , when added to an infinitive, has the meaning of

as soon as. Thus-

మీరు బైటికి వెళ్లగానే, అందరును వెళ్లిపోయినారు . ( Or వెళ్లడము

తోనే , ) ( Para . 474.)
As soon as you went outside , all went away.

నేను రాగానే , మీకు ఆ సొమ్ము ఇస్తాను. ( Or వచ్చే రావడముతోనే ,

or వస్తూనే.) ( Para . 490. )
I will give you the money, as soon as I come.

The affix , attached to a past relative participle , is occa-

sionally used in the sense of—as soon as. Thus-

నేను ఇంటికి వచ్చినట్టుగానే , ఇస్తాను . ( Or రాగానే , or రావడముతో నే .)

I will give it to you , as soon as I come home.

Sometimes however అట్టుగానే is only emphatic for అట్టుగా, ; and

means exactly as. Thus-

నేను చెప్పినట్టుగానే ఆ పని చేయవలసినది .

You must do that work, exactly as I told you.
 ON ADVERBIAL SENTENCES . 249

The afixes వెంటనే , తోడనే , ( తక్షణమే or తత్ప్రణమందు ) are attached

to positive past relative participles only, and mean -directly, or the
moment that. Thus-

మీరు చెప్పిన వెంటనే నేను వెళ్లి , ఆయనతో మాట్లాడినాను .

Directly you told me , I went and spoke to him .

అతను వచ్చిన తక్షణమే , వెళ్లిపోతాను . ( Or తోడనే , 01' వెంటనే. )

The moment he comes , I shall go away .

(c) The word , meaning when , may be affixed to any of the rela-
tive participles . Thus-

నేను పని చేస్తున్నప్పుడు , నీవు ఊరుకొంటున్నావు ; మంచివాడవు !

( Or చేస్తూ ఉన్నప్పుడు . )
When I am working , you are doing nothing. You are a nice fellow !

వారు నిన్న పని చేస్తూ ఉన్నప్పుడు , మొన్నటి కూలి ఇచ్చినాను .

( Gud. చేస్తూ ఉండినప్పుడు .) ( Para . 533. )

When they were working yesterday, I gave them their pay for
the day before yesterday .

In all such sentences as the preceding one , in which imperfect past

time is expressed , the indefinite relative participle may also be used
without altering the meaning . Thus-

వారు నిన్న పని చేసేటప్పుడు , మొన్నటి కూలి ఇచ్చినాను.

NOTE . In all the above sentences would express

almost the same meaning.

వారు నిన్న పనిచేసినప్పుడు , మొన్నటి కూలి ఇచ్చినాను . ( చేసిన తరువాత)

would express almost the same meaning .

When they had done their work yesterday, I gave them their pay
for the day before yesterday .

వారు పని చేసేటప్పుడు , కూలి ఇస్తాను .

When they work , I will pay them .

వారు పని చేసినప్పుడు , కూలి ఇస్తాను . ( చేసిన తరువాత. )

When they have done their work, I will give them their pay.
32
250 ON ADVERBIAL SENTENCES .

In Telugu the negative with is not so often used as the

negative with the word when in English . An example is added .

వర్తమానము పంపినాను .
అతడు రాకపోయినప్పుడు ( రానప్పుడు) , వర్తమానము
( Para . 363. )
When he did not come , I sent a message ( to him ) .

When Je is affixed to , it means- whenever. Thus-

నా గుర్రము కొట్టినప్పుడెల్లా , త్వరగా నడుస్తుంది .

Whenever I beat my horse, it goes quickly .

అతడు పాఠము చదవనప్పుడెల్లా , శిక్షిస్తూ ఉండేవాణ్ని . ( Or చదవక

పోయినప్పుడెల్లా . ) ( Para . 549. )

Whenever he did not read his lesson , I used to punish him.

Various cases of this word are used to express various time relations.

Thus అప్పటినుంచి when added to the past relative participle అప్పటికి

means — from the time that , or since. Thus-

నేను తెలుగు ఆరంభించినప్పటినుంచి, అనేక విఘ్నములు వస్తున్నవి .

Since I began Telugu , many hindrances have kept arising.

అప్పటికి affixed to an indefinite relative participle , answers to the

English expression - by the time that. Thus-

ఆయనకు తెలుగు వచ్చేటప్పటికి , తల నెరుస్తుంది .

By the time that he knows Telugu , his hair will be gray.

వైద్యుడు వచ్చేటప్పటికి , కడతేరినాడు .

By the time that the doctor came , he had died .

నేను తిరిగీ వచ్చేటప్పటికి , తేనీళ్లు తయారు చేయవలసినది .

By the time that I return , you must have tea ready.

నేను వెళ్లేటప్పటికి , ఆయన భోజనము చేస్తూ ఉన్నాడు . (Oud.

ఉండెను .)

By the time that I arrived , he was taking his meals.

 ON ADVERBIAL SENTENCES. 251

Occasionally this form, when followed by a past tense , answers to

the English expression — upon (e.g. , upon starting ) . This use of the word
had better be avoided by a beginner . Like the word upon in English,
this form when thus used , denotes to a certain extent CAUSE . Thus-

నేను అక్కడికి వెళ్లేటప్పటికి , చాలా మర్యాద చేసినాడు .

Upon my going there, he treated me very politely.

నేను నిజము చెప్పక పొయ్యేటప్పటికి , దొరగారు కోపము చేసినారు .

Upon my not speaking the truth , the gentleman was angry.

దొరగారు కోపము చేసేటప్పటికి , గడగడ వణకినాను.

Upon the gentleman's being angry, I trembled .

The affix 38% attached to an indefinite relative participle has the

same meaning as attached to an indefinite relative participle.

Thus --

నేను వెళ్లేవరకు , ఆయన భోజనము చేస్తున్నాడు . ( Cud. ఉండెను .)

By the time that I went, he was taking his meals.

నేను బైలుదేరేవరకు , ఆయన రాలేదు .

He had not come, by the time that I started.

నేను అక్కడికి వెళ్లేవరకు చాలా మర్యాద చేసినాడు .

Upon my going there, he treated me very politely.

(d) After — The affixes తరువాత, పిమ్మట , మీదట and వెనుక are
attached to past relative participles with the meaning after, after that.

నేను ఈ ఉత్తరము చదివినతరువాత , మీరు కూడా చదవవచ్చును.

(or పిమ్మట , or మీదట , or వెనక . )

After I have read this letter, you also may read it .

నేను వచ్చినతరువాత , వెళ్లిపోయినాడు . ( Or పిమ్మట , or మీదట , or

వెనక . )
He went away , after I had come .

ఆ పని అయినతరువాత, వస్తాను . ( Or పిమ్మట , 01 మీదట , or వెనక, )

After the work is finished , I will come.

The negative form, which is not often used , is expressed as follows :-

చెప్పిన పని నీవు చేయక పోయినతరువాత, ఇంకా నీకు పని ఎట్లా ఇస్తాను ?
After leaving undone the work ordered, how can I give you more ?
252 ON ADVERBIAL SENTENCES .

(2) Duration of time-

( u) ( i) The affix గా ( Para . 388) , when attached to the infinitive of

a verb, means as or while. This form is generally used to express TIME ,

but occasionally also (like the word as in English) to express condition .

This form (except in the case of the word o from do to be) is

always followed by a principal verb in the past tense , consequently it

always has a past signification . Thus-

అతడు ఆ చిన్న వాణ్ని కొట్టగా నేనున్ను చూచినాను. (Time.)

As he beat the boy , I also saw it .

నేను చెప్పగా నీవు విన లేదా ? ( Time.)

While I spoke , did you not hear ?

నేను ఆ సోము ఇవ్వగా నీవు చూడలేదా ? (Time. )

Did you not see ( me) , as I gave that money ?

మీరు రాగా ఈ పని అయినది . ( Condition . Not common .)

As you came , this wors has been accomplished .

(ii) The word do sometimes expresses CAUSE , but generally

TIME. The principal verb to which it is attached may be put in any
tense, consequently o may refer to any time . Thus―

నేను పని మీద ఉండగా వచ్చినాడు గనుక అతణ్ని చూడలేదు ,

(Time.)
He came while I was at work, and so I did not see him .

నేను పని మీద ఉండగా తొందర పెట్టవద్దు. (Time.)

Do not trouble me , while I am at work.

నేను రేపు బడిలో ఉండగా నీవు రావచ్చును . ( Time.)

You may come, while I am in school tomorrow .

నా ఇంట్లో అటక ఉండగా దాని మీద ఎక్కి బ్రతికినాను. ( Condition.)

As there was a loft in my house, I mounted upon it, and was
saved.
 ON ADVERBIAL SENTENCES . 253

(iii) The past verbal participle of a verb is sometimes prefixed to

the word ఉండగా . In this case the principal verb is always in the past

tense ; consequently o always has a past signification . Thus-

మీరు ఆ ఊరికి వెళ్లి ఉండగా వచ్చినాను . ( Time )

I arrived, while you had gone away to that village .

మీరు నాకు సోము ఇచ్చి ఉండగా , ఆ రుణము తీరినది. (Condition. )

As you gave me money, that debt has been paid off.

NOTE . As the forms with are not very commonly used to express
cause, a beginner had better use them only in the sense of time. There

are several other forms for expressing cause, e.g. , the verbal noun with
or , we
బట్టి with the infinitive , etc.

(iv) The present verbal participle of a verb is often prefixed to the

word ఉండగా . This form denotes TIME only. It may refer to either

present or imperfect past time.

This form represents the action as being in course ofperformance

far more strongly than the simple form in . It may be followed by

a principal verb in any tense , whereas the simple form with can be
followed by a past tense only. In common conversation the form

Co preceded by a present verbal participle is far more common

than the simple form with . Thus-

నేను వ్రాస్తూ ఉండగా బల్ల కదపవద్దు . ( Or వ్రాస్తుండగా. )

While I am writing , do not shake the table.

ప్రతి రోజూ నేను చదువుతుండగా వారు వచ్చి అల్లరి చేస్తారు .

Every day they come , and make a noise , while I am reading .

ఆయన చదువుతుండగా మీరు ఉచ్చారణ జాగ్రత్తగా దిద్దవలెను .

While he is reading , you must carefully correct his pronunciation .

ఆయన పాడుతుండగా మీరు ఎప్పుడైనా విన్నారా ?

Have you ever heard him (while he was) singing ?
254 ON ADVERBIAL SENTENCES .

నిన్నటి దినము నేను దోవలో వెళ్లుతుండగా మీరు ఎవరో ఒక కొత్త

మనిషితో మాట్లాడుతు ఉన్నారు. ఆయన ఎవరు ? (Cud. మాట్లా

డుతూ ఉంటిరి. ) (Para . 448. )

Yesterday as I was going along the road , you were talking to

some stranger. Who was he ?

మీరు భోజనము చేస్తు ఉండగా వచ్చినాడు.

He came , while you were at meals .

(v) The negatives of the above forms with are not very
frequently used. Two examples are added- ·

నాకు కావలసిన సహాయము చేయక పోగా , మీకు పని యెట్లా

ఇచ్చేది . (Para . 550.)

While you are not giving me the assistance that I require, how
can I give you employment . ( Para . 363.)

ఇదివరకు చెప్పిన పని నీవు చేయక పోగా , ఇంకా పని ఎట్లా ఇస్తాను ?
As you have not done the work already ordered , how can I give
you more ? ( Para . 522.)

(b) The affixes లోగా , మధ్య and లోపల are attached to indefinite
relative participles only, and mean-in the time that, or during the time
that. (The adjective pronouns and are sometimes used before
these affixes . ) Thus-

నేను ఈ వాక్యములు చదివేలోగా , మీరు అవి వ్రాయగలరా ?

Can you write these sentences, in the time that I read them ?

నేను సొము తెచ్చే ఆ లోగా , పదిమాట్లు అడిగినాడు . ( ఆ మధ్య . )

During the time that I was getting him the money , he asked me
for it several times . ( Lit. Ten times . )

Sometimes the affix is almost equivalent to the English

word before, which must generally be expressed by the negative verbal

participle prefixed to మునుపు . Thus—

నేను బైలుదేరేలోగా , వచ్చినాడు .

He came , before I started . Lit. Within the time of my starting .

 ON ADVERBIAL SENTENCES . 255

దొరగారు వచ్చే ఈ మధ్య , మీరు ఇంటికి వెళ్లి ఆ కాగితాలు తీసుకొని

రండి . ( 0r ఈ లోగా .)

Go home, and fetch those papers , before the gentleman arrives.

The word అంతలో ( or ఇంతలో ) in the time that , when placed

after an indefinite relative participle, has exactly the same meaning

as లోగా or మధ్య . Thus-

నేను ఈ వాక్యములు చదివే అంతలో , మీరు అవి వ్రాయగలరా ?

Can you write these sentences , in the time, that I read them.

When is affixed to a past relative participle, it has the

meaning of when . But it generally implies a more immediate sequence

than , and hence sometimes expresses to a certain extent CAUSE .

Hence this expression may sometimes be represented in English by when,

followed by then. Thus-

నేను కోపము చేసినంతలో , గడగడ వణకినాడు .

When I was angry , he trembled .

నీవు జామీను ఇచ్చినంతలో , కోర్టువారు అతణ్ని విడుదల చేస్తారు .

When you give a surety, then the court will release him .

( c) మట్టుకు or వరకు affixed to a relative participle expressing imper-

fect past time, means-as long as, and when affixed to a positive past

relative participle , it means-as long as, or as far as. In this case the
word is usually inserted idiomatically before . Thus-

నేను వ్రాస్తున్నంతమట్టుకు , నిద్రపోతూనే ఉన్నాడు. ( Or వ్రాసినంత

మట్టుకు. )
As long as I was writing , he was sleeplng . ( i.e. All the time that . )

నేను వెళ్లినంతవరకు, మార్గములో ఎవరున్ను ఎదురుపడలేదు .

As far as I went , no one met me in the road.

నీకు వచ్చినంతమట్టుకు , చదువుకో.

Read as far as you know.
256 ON ADVERBIAL SENTENCES.

( d ) The affixes దాకా , వరకు , పర్యంతము , and మట్టుకు, when

attached to a positive indefinite relative participle, have the meaning of
until. Thus-

నేను నిద్ర లేచేదాకా , తలుపులు తియ్యవద్దు.

Until I awake , do not open the doors.

మీరు పిలిచేవరకు , ఇక్కడనే ఉంటాను.

I will stay here , until you call .

శీతకాలము వచ్చేమట్టుకు , మా ఇంట్లోనే కాపురము ఉన్నాడు. ( Oud.

ఉండెను . )
He lived in our house, until the cold weather came.

599. The word ' , in the sense of until, is colloquially attached

to a positive past relative participle, in which case final is always

pronounced like o. Thus-

శీతకాలము వచ్చిందాకా , మా ఇంట్లోనే కాపురము ఉన్నాడు.

600. NOTE . The word 388 (the dative case of 38 ) is sometimes affixed
to an indefinite relative participle to express the meaning of―by the
time that. This form is used in the Northern Circars only. Thus-

నేను ఇంటికి వచ్చేసరికి , వంట ఇంకా కాలేదు .

Dinner was not ready, by the time that I came home .

నేను లేచి అక్కడికి వెళ్లేసరికి ఆయన వెళ్లిపోయినాడు.

By the time that I got up and went there, he had gone away.

601 . The negative is expressed by prefixing the adverbial form of the

negative verbal participle ending in vow to ఉండేటట్టు ; but the word

ఉండేటట్టు is almost always omitted , i.e. , it is understood , but not

expressed . Thus—

అతడు ఇకమీదట అబద్ధము ఆడకుండా ( ఉండేటట్టు ) శిక్షించినాను.

I punished him , in order that henceforth he might not tell lies.

కాలవలోకి నీళ్లు రాకుండా , లాకు తలుపులు వేసినారు .

They closed the lock gates, in order that the water might not come
into the canal .
 ON ADVERBIAL SENTENCES . 257

ఈ రోజు పడవలు వెళ్లకుండా , ఆటంకపరిచినారు .

They hindered the boats from going to-day, i.e. , so that they
might not go .

N.B.-The affix X or ex may in every instance be used

instead of , but it is not so common.

602. In addition to the above meanings the word sometimes has

the meaning of that, to introduce the words of another speaker, etc.
Thus-

నిన్న బందరులో వాన బాగా కురిసినట్టు , చెప్పినాడు .

He said that it rained hard in Bunder yesterday.

Such kind of sentences, being noun sentences , will be explained in

the next chapter .

603. The various sentences and phrases used to express time are
-
exhibited in the following examples :-

నేను బైలు దేరకమునుపే, వచ్చినాడు . ( 0 ) ముందే , పూర్వమే . ) Para

598.
He came, before I had started . (Or- ere .)

నేను బైలుదేరేలోగా , వచ్చినాడు . ( Ur లోగానే . ) Para . 598 .

He came, before I had started . (Lit. Within the time of my
starting . )

నేను బైలు దే రేటప్పటికి , ఆయన రాలేదు . ( 0 వరకు . ) Para . 598 .

By the time that I started , he had not come.

నేను బైలు దేరుతూ ఉండగా , వచ్చినాడు, Para . 598 .

He came, while I was starting. (Or- as I started . )

నేను బైలుదేరుతూ ఉన్నప్పుడు , ( Cud . ఉండినప్పుడు, ) వచ్చినాడు . ( Or

బైలు దే రేటప్పుడు .) Para . 598 .

He came , when I was starting .

నేను బైలుదేరిన వెంటనే వచ్చినాడు. ( Or తక్షణమే, తోడనే. ) Para .

598.
He came . directly I had started . ( Or—the moment that . )
33
258 ON ADVERBIAL SENTENCES .

నేను బైలుదేరగానే, వస్తాడు. ( Or జైలు దేరడముతోనే, బైలు దేరినట్టు

గానే. ) Paras . 598, 474. See also para . 490 .

He will come, as soon as I have started .

నేను బైలు దేరినప్పుడు వచ్చినాడు. ( Sometimes also బైలు దేరినంత

లో . ) Para . 598 .
He came, when I had started .

నేను బైలుదేరినతరువాత వచ్చినాడు . ( 0r పిమ్మట , విదట , వెనుక .)

Para 598 .
He came , after I had started .

నేను పరీక్ష చేసినప్పుడెల్లా , పరీక్ష బాగానే ఇచ్చినారు . Para . 598 .

Whenever I examined them , they gave a good examination .

నేను బజారు వెళ్లి తిరిగీ వచ్చేలోగా , మీరు ఆ ఉత్తరము వ్రాయ

గలరా ? ( Or వచ్చే అంతలో , వచ్చే ఈ మధ్య. ) Para . 598 .

Can you write that letter, within the time of my going and
returning from the Bazaar ? (Or -During the interval of. )

నేను వచ్చేదాకా , నీవు ఇక్కడ ఉండవలెను. ( 0) పర్యంతము , మట్టుకు ,

వరకున్ను . ) Para . 598 .

You must stay here , until I come. ( Or— till . )

నేను మాట్లాడుతూ ఉన్నంతమట్టుకు ( Cud . ఉండినంతమట్టుకు . )

నీవు ఊరుకోవలసినది . (Or వరకున్ను , మాట్లాడినంతమట్టుకు .)

Para . 598 .

As long as I am talking , you must be silent .

The same meaning may also be expressed by using the indefinite

relative participle followed by the word . Thus—

నేను మాట్లాడుతున్నంతసేపు , నీవు ఊరుకోవలసినది .

మీ కోసము
మీ కోసము ఎదురుచూస్తు
మీరు వెళ్లినప్పటినుంచి , ప్రతిదినము

న్నాను . Para . 598 .

Since you went, I have been looking out for you daily .
 ON ADVERBIAL SENTENCES. 259

604. In addition to the above adverbial sentences and phrases expressing

time, the three following kinds of expressions must be remembered :-

( 1 ) నేను వచ్చి , రెండు గంటలసేపు అయినది . Para . 504 .

It is two hours , since I came .

605.
( 2 ) ఆయన వచ్చిన మూడు రోజులకు , బైలు దేరినాను. ( Or ఆయన

వచ్చినతరువాత మూడు రోజులకు బైలు దేరినాను.)

I started three days after he had arrived .

606. ( 3 ) ఇక మూడు రోజులకు ఆయన వస్తాడనగా , బైలుదేరినాను. (i.e.,

వస్తాడు అనగా. )

I had started three days before he came. Lit. As they said—

" he will come in three days "-I started .

The same meaning may also be expressed as follows :-

ఆయన రావడానకు మూడు రోజులకు ముందుగా బైలుదేరినాను .

I started three days before his arrival.

-D DEC
260 ON NOUN SENTENCES.

CHAPTER XVI .

ON NOUN SENTENCES .

607. This chapter treats of such subordinate sentences as are called in

analysis NOUN SENTENCES , because they occupy the position of nouns.

608. In English noun sentences are generally introduced by the conjunc-

tion that, e.g., He said, that he would not come. The conjunction that
is however, often understood , and not expressed , e.g. , He said, he would
not come.

609. This chapter is divided into five parts as follows : -PART I. On noun
sentences which in English are not introduced by the conjunction that,
expressed or understood . PART II . On noun sentences which in English
are introduced by the conjunction that, expressed or understood . PART III .
On noun sentences involving the repetition of words previously spoken or
written. PART IV. On noun sentences ending with the affix or

అట్టుగా . PART V. On idiomatic uses of the words అని , అనే , అనేది ,

అంటే, and అనగా.

PART I. ON NOUN SENTENCES WHICH IN ENGLISH

ARE NOT INTRODUCED BY THE CONJUNCTION
that, EXPRESSED OR UNDERSTOOD.

610. The principal instances in which noun sentences are used in

English without being introduced by the conjunction that expressed or
understood , are when they consist of—( 1 ) AN INDIRECT INTERROGATION—
or - (2) A DOUBTFUL ALTERNATIVE .

(1) On Noun Sentences consisting of an Indirect Interrogation .

611. In English a noun sentence consisting of an indirect interrogation

is introduced by some interrogative pronoun or interrogative adverb,
e.g., who, where, when, etc. Thus-

How he gets so much money, is wonderful.

Find out where he went.

612 . In Telugu a noun sentence consisting of an indirect interrogation

ends in , and contains the pronoun or some kindred word .
Allusion has already been made to sentences of this kind in para. 561 .
 ON NOUN SENTENCES. 261

613. A sentence expressing indirect interrogation may both in Telugu

and English occupy the place of SUBJECT or of OBJECT. Thus-

ఆయనకు అంత సొమ్ము ఏలాగు వస్తుందో , ఆశ్చర్యముగా ఉన్నది .

How he gets so much money is wonderful- or -It is wonderful
how he gets so much money . ( Subject) .

ఆయన ఎక్కడికి వెళ్లినాడో , ఎవరికిన్ని తెలియదు .

Where he went is not known to any one-or-It is not known
to any one where he went . (Subject.)

ఎక్కడికి వెళ్లినాడో , కనుక్కో.

Find out where he went. (Object.)

ఎందరు వచ్చినారో , చూచి రా .

Go and see how many have come. (Lit. Having seen, come.)
(Object.)

నిన్నటి దినము ఏమి పని చేసినావో, చెప్పు .

Tell (me) what work you did yesterday . ( Object. )

614. In sentences of this kind the word oX is sometimes idiomnatic-

ally inserted , and the noun sentence put in APPOSITION to it . Thus—

ఆయన తన కుమార్తెను ఎవరికి ఇస్తాడో , ఆ సంగతి మీకు తెలుసునా ?

Do you know ( that thing , namely, ) to whom he will give his

daughter ?

నిన్నటి రాత్రి ఆయన ఎక్కడికి వెళ్లినాడో , ఆ సంగతి కనుక్కో .

Find out (that thing , namely ,) where he went last night .

( 2 ) On Noun Sentences consisting of a Doubtful Alternative .

615 . In sentences of this kind in English the first alternative is intro-

duced by the word whether, and the second by the word or. In Telugu
both alternatives are terminated with

A sentence consisting of a doubtful alternative may both in Telugu

and English occupy the position of SUBJECT or OBJECT . In Telugu it
may also be put in APPOSITION to సంగతి . Thus—

ఆయన ఆ ఉత్తరము వ్రాసినాడో లేదో , సందేహముగా ఉన్నది .

( Or వ్రాసినది లేనిది . See para . 546.)

Whether he wrote that letter or not is doubtful- or- It is
doubtful whether he wrote that letter or not . (Subject.)
262 ON NOUN SENTENCES.

ఆయన వస్తాడో , రాడో (01 లేదో ) , రూఢిగా చెప్పచాలను . ( Or

వచ్చేది రానిది . )
I cannot tell for certain whether he will come or not . (Object. )

ఆయన ఆమెకు తాతో , తండ్రి , నాకు తెలియదు .

I do not know whether he is her grandfather or father.

ఆయన ఆ సొము ఇస్తాడో , ఇవ్వడో , ఆ సంగతి రూఢిగా చెప్పచాలను .

I cannot tell for certain (that thing , namely) whether he will
give the money or not . (Apposition . )

PART II. ON NOUN SENTENCES WHICH IN ENGLISH

ARE INTRODUCED BY THE CONJUNCTION that,

EXPRESSED OR UNDERSTOOD .

616. A noun sentence, introduced in English by the conjunction that

expressed or understood , is generally rendered in Telugu by a corre-
sponding noun sentence , ending with the word . Both in Telugu
and in English such noun sentences may occupy the position of SUBJECT,
or of OBJECT , or may be put in APPOSITION to some other noun. Thus-

617 .
( 1) ఆయన ఆ సొమ్ము ఇవ్వలేదని అందరికి తెలుసును . ( i.e. , లేదు అని . )
That he did not pay that money is known to all-or-It is known to all
that he did not pay that money.

Here the noun sentence occupies the position of subject to the verb

తెలుసును . The same meaning might be expressed thus— ఆయన ఆ సొమ్మ

ఇవ్వని సంగతి ( or ఇవ్వనిది ) అందరికి తెలుసును . (Para . 598. ) Or ఆయన

ఆ సొమ్ము ఇవ్వక పోవడము . ( Para . 470. )

618. (2) ఆయన నిన్న వచ్చినాడని విన్నాను. ( i.e. వచ్చినాడు అని. )

I heard that he came yesterday.

Here the noun sentence occupies the position of object to the verb

విన్నాను . The same meaning might be expressed thus– ఆయన నిన్న

వచ్చిన సంగతి విన్నాను . ( Para . 545. )

619 . ( 8) ఆయన సహాయము చేస్తాడని మీకు నమ్మకము ఉన్నదా ?

Have you any confidence that he will give his assistance ?

Here the noun sentence is put in apposition to the noun నమ్మకము .

 ON NOUN SENTENCES . 263

On the word అని .

620. Although the word ~ generally occurs in Telugu where the con-
junction that is used in English, yet the student must not therefore
suppose that the one is the exact equivalent of the other. The word

is in reality the past verbal participle of ( to say), and its use in

Telugu may be compared with the use of the word saying in old English .
( Compare Joshua vIII . 4 ; x . 6 , 17 ; St. Luke xv . 2 , 3 , etc.) Para. 496.

621 . Occasionally retains its full PARTICIPIAL Signification, as in the

sentence— ఆయన ఇస్తానని ఇవ్వలేదు . ( Having said “ I will give” —he

did not give .) But in the great majority of cases may be practically
regarded as the equivalent of inverted commas in direct narration or the
conjunction “ that ” in indirect narration .

అక్కడికి పోవద్దని నాతో చెప్పినాడు .

He said to me , " Don't go there."

మీ కుమారుడు వచ్చినాడని విని , అతణ్ని చూడడానకు వచ్చినాను.

Having heard that your son had come , I have come to see him.

ఆయన రేపు వస్తాడని వర్తమానము వచ్చినది .

A message came, that he would come tomorrow.

అతడు ఆ ఉత్తరము వ్రాసినాడని నాకు తోచదు .

I do not think, that he wrote that letter .

వర్షము కురుస్తుందని మీకు తోస్తుందా ?

Do you think that it will rain ?

622 . When a noun sentence introduced by the conjunction that is the

subject to the verb TO BE , it must be translated into Telugu by a verbal
noun . Thus-

That a man should tell a lie, is sinful -or-It is sinful that a man
should tell a lie.

అబద్ధమాడడము పాపము .

That a man should be angry without cause , is foolish.

నిష్కారణముగా కోపపడడము పిచ్చితనము .
264 ON NOUN SENTENCES .

On a Succession of Noun Sentences .

623 . When several noun sentences terminated with ~ are attached to

each other, the conjunction is added to . Thus—-

ఆయన అక్కడికి వెళ్లుతాడనిన్ని , వారు ఇక్కడికి వస్తారనిన్ని విన్నాను .

I heard that he would go there, and that they would come here .

PART III. ON NOUN SENTENCES INVOLVING THE

REPETITION OF WORDS PREVIOUSLY

SPOKEN OR WRITTEN.

624. In Telugu and in English , many noun sentences are such as

involve the repetition of words previously spoken or written . Such
sentences depend to so large an extent upon the context, and the
circumstances under which they are uttered, that practice alone will
teach the student how to use them correctly . The following remarks ,
however, will be found useful .

625. Sentences of the kind now under consideration may be classed

under the four following heads : -

First. ON REPEATING A STATEMENT made by a previous speaker.

Secondly. ON GIVING A MESSAGE (not containing an order) to one

person, with a command to repeat it to another person for whom the
message is intended.

Thirdly. ON GIVING AN ORDER to one person , with a command to

repeat it to another person on whom the order is enjoined.

Fourthly. ON REPEATING AN ORDER issued by a previous speaker.

626. N.B.- In the examples used in this chapter the letters A, B, C , D ,

E , are placed after some words to represent different persons. Of these
letters A always represents the present speaker , and B the person now
addressed by A.

(I) On repeating a Statement made by a previous Speaker .

627. In English, in sentences of this kind, the form called the INDIRECT
NARRATION is most commonly used . Thus-

When I (A) called him (C) , he (C) said that he (C) would not come.
 ON NOUN SENTENCES. 265

628. Sometimes , however, a form called the DIRECT NARRATION is used ,

in which the actual words of the original speaker are repeated exactly as
they were uttered . Thus--

When I (A) called him (C ) , he (C) said- " I (C) will not come."

629. The form used in Telugu closely resembles the DIRECT NARRATION
in English, for the words of the former speaker are generally repeated
exactly as they were originally uttered . Thus-

నేను అతణ్ని పిలిచినప్పుడు , రానని చెప్పినాడు . (i.e. , రాను అని . )

When I (A) called him ( C) - " I (C) will not come, "-he (C) said.

630. The verb is often used instead of p, and in that case

is generally omitted , and is joined by contraction to the preceding

-
word. Thus instead of the above we may use the following form :-

నేను అతణ్ని పిలిచినప్పుడు , రానన్నాడు . (i.e. , రాను అన్నాడు.) — or—

రానని అన్నాడు .

When I (A) called him (C) -" I (C) will not come " -he (C) said .

631 . In English, when the INDIRECT NARRATION is used with the princi-
pal verb in the third person, there is sometimes some ambiguity as to the
meaning of a sentence . Thus the sentence- Rama said that he went there
-may mean- Rama (A) said that he (C, i.e. , someone else) went there —or
Rama (A) said that he (A, i.e. , himself) went there.

In Telugu there is not the same ambiguity, for the first sentence
would be expressed as follows :-

( అతడు ) అక్కడికి వెళ్లినాడని రాముడు చెప్పినాడు .

" He (B) went there "-thus Rama (A) said.

And the second sentence would be expressed as follows :-

( తాను ) అక్కడికి వెళ్లినానని రాముడు చెప్పినాడు or రాముడు

( తాను ) అక్కడికి వెళ్లినానని చెప్పినాడు .

" Self (A) went there "-thus Rama (A) said - or- Rama (A) —
" Self (A) went there "-thus said.

632. The word is often omitted, when the verb in the subordinate

sentence is positive. But when the verb in the subordinate sentence is

negative, the use of the word alone makes the meaning clear, for
34
266 ON NOUN SENTENCES .

this pronoun always refers to the subject of the verb in the principal
sentence. (The word can only be used, when the principal verb
is in the third person . See para. 182.) Thus-

( 1 ) ఆయన అక్కడికి వెళ్లలేదని రాముడు చెప్పినాడు .

Lit. " He ( C) did not go there " -thus Rama ( A) said , i.e. , Rama
( A ) said , that he ( C ) did not go there .

( 2 ) తాను అక్కడికి వెళ్లలేదని రాముడు చెప్పినాడు .

Lit. “ Self ( A) did not go there ” —thus Rama ( A ) said , i.e. , Rama
( A) said that he (A) did not go there .

633. It may be remarked that the English sentences- Did you (B) say
that you (B) gave that money ? -and- Did you (B) say that I (A) gave
that money ? —would be expressed in Telugu as follows : -

( 1 ) నీవు—ఆ సొమ్ము ఇచ్చినానని చెప్పినావా ?

Lit. Did you (B) —“ I ( B ) gave that money " —thus say ?

( 2 ) నేను ఆ సొమ్ము ఇచ్చినానని చెప్పినా వా

I ( A) gave that money — thus did you ( B) say ?

634. In English, when it is necessary to express the person addressed ,

that person is put either— ( 1 ) in the dative case with the verb to say ,
followed by the direct narration- or- (2) in the objective case with the
verb to tell, followed by the indirect narration . Thus-

I (A) said to him ( C ) , “ you ( C ) have done very wrong in leaving

school , and wandering idly about ; '' —or — I (A) told him (C )
that he ( C ) had done very wrong in leaving school , and wan-
dering idly about.

635. In Telugu , when the person addressed is expressed , that person takes
the postposition తో , and may be placed at the beginning of the sentence ,
or immediately before the final verb p or . Thus-

నేను అతనితో— నీవు బడి విడిచి పెట్టి వ్యర్థముగా తిరుగుతున్నందున,

చాలా తప్పితము చేసినావన్నాను . ( Or చేసినావని చెప్పినాను . )—

Or— నీవు బడి విడిచి పెట్టి వ్యర్థముగా తిరుగుతున్నందున, చాలా

తప్పితము చేసినావు — అని అతనితో చెప్పినాను . ( Or అన్నాను . )
Lit. By wandering about idly , having left school , you (C ) have
committed a fault-thus I (A) said with him (C).

N.B. With a dative case is occasionally used , and with

an objective case,
 ON NOUN SENTENCES. 267

EXAMPLES .

నీవు ఆ కార్యము చేసినానని ఒప్పుకొంటే , క్షమిస్తాను .

66
“ I ( B ) did it " —thus if you ( B ) will confess– I ( A) will forgive
you (B) , i.e. , If you (B) will confess that you (B) did it , I (A)
will forgive you ( B ).

ఆయన రేపు వెళ్లుతానన్నాడు . ( Or వెళ్లుతానని చెప్పినాడు . )

He ( C) said that he (C ) would go tomorrow.

ఆయన రేపు వెళ్లుతాడన్నాడు . ( Or వెళ్లుతాడని చెప్పినాడు. )

He ( C) said that he (D) would go tomorrow .

మీ అన్నగారు బందరు వెళ్లుతానని చెప్పినారు .

Your brother (C) said that he (C) would go to Bunder.

మీ అన్నగారు బందరు వెళ్లుతారని రామస్వామి చెప్పినాడు .

Ramaswami (D) said that your brother (C) would go to Bunder .

ఆయన రేపు బందరు వెళ్లుతాడని మీ అన్న గారు చెప్పినారు .

Your brother (C) said that he (D) would go to Bunder tomorrow .

రేపు వస్తానని వ్రాసినాడు .

He (C) wrote that he (C) would come tomorrow .

ఆయన రేపు వస్తాడని వ్రాసినాడు.

He ( C) wrote that he ( D) would come tomorrow .

తన కుమారుడు చాలా కాయిలా పడినాడని వర్తమానము పంపినాడు .

He (C) sent a message that his ( C) son was very ill .

4. మీరు రచించిన పుస్తకమును గురించి ఆయన మీకు ఏమి వ్రాసినాడు!

Q. What did he ( C ) write to you ( B ) about the book , which you
( B ) have composed ?

A. మీరు మిక్కిలీ మంచి పుస్తకము రచించినారు . దాన్ని చదవడమువల్ల

నాకు చాలా సంతోషము అయినది .
మీరు అచ్చువేయిస్తే, .

అయిదు పుస్తకములు కొంటాను అని , (నాకు ) వ్రాసినాడు .

A. He (C) wrote (to me B) — “ you (B) have composed a very good

book . I ( C ) have had great pleasure in reading it . If you ( B ) get
it printed , I (C ) will buy five copies " -Or - He (C) wrote (to
me B) that I (B) had composed a very good book , that he ( C) had
had great pleasure in reading it , and that if I (B) got it printed ,
he ( C) would buy five copies .
268 ON NOUN SENTENCES .

నిన్నటి రాత్రి నేను వెంకయ్యను చూచినప్పుడు, “ నీవు ఆ పని బహు జబ్బుగా

చేసినావు . నేను చెప్పిన ప్రకారము చేయకుండా , నీకు తోచినట్టు చేసి

నావు గనుక నీకు కూలి యేమిన్ని ఇవ్వను” – అని అతనితో చెప్పినాను .

Last night when I (A) saw Venkayya ( C ) , I ( A) said to him (C) —
“ You ( C) have done that work very badly . You (C) have not done
it asI (A) told you (C ) , but as you ( C) liked , and so I ( A) will
not give you (C) any pay . " -Or-Last night when I ( A) saw
Venkayya (C) , I (A) told him (C) that he ( C ) had done that work
very badly , that he ( C) had not done it as I (A) had told him (C) ,
but as he (C) liked , and that therefore I (A) would not give him
(C) any pay .

Exceptions to the above Rule.

636. It was stated in para. 629 that in Telugu , when repeating a

statement made by a previous speaker, the actual words of the original
speaker are usually repeated exactly as they were originally uttered . An

exception, however, is often made to this rule , when the original

speaker C (whose words are now repeated by the present speaker A) spoke
about A ( i.e. , the present speaker) or about B (i.c. , the person to whom
the words of C are repeated by A) .

When A repeats these words to B, is often used in the first

instance , and or 2 in the second instance . Hence sentences of

this kind resemble the indirect narration in English , except that the
subordinate sentence is not thrown into past time, as it is in English.

Thus C says to A– నాగలింగము ( B , a carpenter ) పనికి రానివాడు .

ఈ పెట్టె బహు జబ్బుగా చేస్తున్నాడు . Nagalingam ( B ) is a

worthless fellow . He ( B ) is making this box very badly .

Then A meets B, and reports to him the words of C, as follows :-

ఆయన నీవు పనికి రానివాడవు , ఆ పెట్టె బహు జబ్బుగా చేస్తున్నావని

చెప్పినాడు .

He (C ) said that you (B ) were a worthless fellow , and that you

(B) were making that box very badly. (Lit.- He (C) said-
“ you (B) are a worthless fellow , you ( B) are making that
box very badly) . '
 ON NOUN SENTENCES. 269

Sentences of this kind may appear somewhat confusing to a learner,

but in the course of conversation the attendant circumstances and the
context will always make the meaning clear.

A few more EXAMPLES are added of these sentences in which the

actual words of the original speaker are somewhat altered, when
repeated by the present speaker.

నేను రేపు బందరు వెళ్లుతానని మీ అన్న గారు చెప్పినారా !

Did your brother ( C ) say that I ( A) would go ( lit. will go ) to

Bunder tomorrow ?

నేను అతనికి ఆ పుస్తకము ఇచ్చినానని మీతో ఎవరు చెప్పినారు?

Who told you (B ) that I ( A) gave him (D ) that book ?

నేను తిరిగీ త్వరగా రాక పోతే, నన్ను శిక్షిస్తానన్నాడు.

He (C ) said that , if I ( A ) did not return soon, he (C ) would punish
me ( A. )

ఈ రోజు మీరు సీమకు ఉత్తరము వ్రాస్తారని దొరగారు (నాతో )

చెప్పినారు .
The gentleman (C ) told me ( A ) that you (B ) would write a letter
to England today.

మిమును బందరులో చూచినానన్నాడు .

He ( C ) said that he ( C ) had seen you ( B) in Bunder.

(II) On giving a message (not containing an order) to one

person, with a command to repeat it to another person,
for whom the message is intended .

687. In sentences of this kind the form used in Telugu closely resembles
the form used in English, as will be seen in the following examples :-

EXAMPLES .

నీవు వెళ్లి , నేను ఈ సాయంత్రము అతని ఇంటికి భోజనానికి వస్తానని

చెప్పు.

Go, and tell him ( C) that I ( A) will come to his ( C) house to

dinner this evening . ( Lit. You having gone “ I this evening
to his house for meals will come " thus say.)
 270 ON NOUN SENTENCES .

అతనికి ఏమిన్ని సహాయము చేయనని అతనితో చెప్పండి .

Please tell him ( C) that I ( A ) will not give him ( C ) any assistance.

దొరగారు నిన్న ఆ ఉత్తరము పంపినారని ఆమెతో చెప్పు .

Tell her (C ) that the gentleman (D) sent the letter yesterday.

నీవు నావద్ద సెలవు పుచ్చుకోకుండా బడి మానుకొన్నావు గనుక ఇక

విూదట నీకు ఏమిన్ని సహాయము చేయనని నీ తండ్రితో చెప్పు.

Tell your father (C) that as you (B) left school without taking
leave from me ( A ) , I ( A) will not henceforth give you (B ) any
assistance .

దొరగారు రేపు వస్తారని చెప్పు.

Say that the gentleman will come tomorrow.

టపా ఇంకా రాలేదని చెప్పు .

Say that the mail has not yet arrived.

(III) On giving an order to one person ,

with a command to repeat it to another person on whom
the order is enjoined .

638. In English sentences of this kind the subordinate verb is either

(1 ) compounded with the AUXILIARY must or ought,—or ( 2) put in the
INFINITIVE MOOD. Thus-

Tell the carpenter (C) that he (C) must come tomorrow-or- Tell
the carpenter (C ) to come tomorrow.

In Telugu also the subordinate verb may be expressed in two ways

as follows :-
:-

639. ( 1 ) By the AuXILIARY వలెను or వలసినది . Thus—

వడ్లవాడు రేపు రావలసినదని చెప్పు or — రేపు రావలసినదని వడ్ల

వానితో చెప్పు .

Lit. The carpenter must come tomorrow, thus say- or-He must
come tomorrow, thus say to the carpenter.

640. (2) By the IMPERATIVE MOOD . In this case, that form only of the
imperative is used which ends in ము , .g ., కొట్టుము , వ్రాయుము , రము.
 ON NOUN SENTENCES. 271

641 . When the imperative mood is used in the subordinate sentence,

the verbs and may take an OBJECTIVE CASE (like the verb
to tell in English) , referring to the person on whom the command is
enjoined . When this objective case is used , it is always placed imme-
diately before the noun sentence . Thus-

రేపు రమ్మని వడ్లవానితో చెప్పు or వడ్లవాణ్ని రేపు రమ్మని చెప్పు .

(Or రమ్మను , i.e., రము అను . )

Lit. " Come tomorrow," also to the carpenter say-or- The car-
penter come tomorrow," thus say, i.e. , Tell the carpenter
to come tomorrow.

EXAMPLES .

కృష్ణయ్యగారిని ఈ ఉత్తరము తమ తండ్రివద్దికి పంపుమని చెప్పు .

(Or పంపుమను. )
Tell Krishnayya Garu ( C) to send this letter to his (C ) father.

గుర్రపువాణ్ని గుర్రమును కృష్ణయ్యగారి ఇంటికి తీసుకొని వెళ్లుమని

చెప్పు .
Tell the groom to take the horse to Krishnayya Garu's house.

୪
గొల్లవాణ్ని నావద్దికి రమ్మని చెప్పు . (Or రమ్మను , i . e . , రమ్ము అను . )
Tell the milkman to come to me .

మేటితో చెప్పు . (i.e. , రమ్ము అనుము

వడ్లవాణ్ని రేపు రమనుమని
అని . )
Lit. The carpenter (D) come tomorrow , tell , to the maty
( C ), say , i.e. , Tell the maty (C) , to tell the carpenter (D) to
come tomorrow .

గుర్రపువాణ్ని పొమ్మని చెప్పుమను .

Tell (them ), to tell the groom to go .

గుర్రమును రేపు బందరు తీసుకొని వెళ్లవలసినదని గుర్రపువానితో

చెప్పు .
Tell the groom ( C ) , that he ( C) must take the horse to Bunder
tomorrow .

• బోయీలను పాలకీ తీసుకొని రమ్మని చెప్పు . ( Or రమ్మను. )

Tell the bearers to bring the palanquin .
272 ON NOUN SENTENCES .

Inthe Cuddapah district, the form used in the above sentence would

be రండని చెప్పు . But in the Northern Circars the form in ము is com-

monly used for both singular and plural.

642 . N.B. — In English sentences of this kind , in narrative writings

(and sometimes even in conversation) the imperative mood is used in
the subordinate sentence, as in Telugu . Thus-
66
Say unto him — Take heed, and be quiet, " etc. Isaiab vII . 4 .
“ Tell this people— Hear ye indeed , ” etc. Isaiah VI . 9 .

(IV) On repeating an order issued by a previous speaker,

643. In English sentences of this kind , either of the two following forms
may be used, namely- (1) The verb to say, followed by a subordinate
verb compounded with the AUXILIARY must or ought. ( 2) The verb to
tell , followed by an INFINITIVE MOOD . Thus-

The gentleman said that you must do that work-or-The gentle-

man told you to do that work..

644. In Telugu the subordinate verb may be expressed either— ( 1 ) By a

verb compounded with the AUXILIARY వలెను or వలసినది—or— (2) By an
IMPERATIVE MOOD . Thus-

దొరగారు నీవు ఆ పని చేయవలసినదన్నారు . ( Or చేయవలసినదని చెప్పి

నారు . ) –or—దొరగారు నిన్ను ఆ పని చేయుమన్నారు . ( Or
చేయుమని చెప్పినారు . )

EXAMPLES .

దొరగారు నిన్ను మాట్లాడవద్దన్నారు.

The gentleman told you not to talk.

నిన్ను పొమన్నాడు .
He told you to go.

మీరు త్వరగా రావలసినదన్నాడు .

He said that you must come quickly.

మీరు ఆ ఉత్తరము వ్రాసి , రేపు పంపవలసినదని చెప్పినాడు . .

He said that you must write that letter, and send it tomorrow.
 ON NOUN SENTENCES. 273

నిన్ను ఆ .పెట్టె వారి ఇంటికి తీసుకొని వెళ్లుమన్నాడు.

He told you to take that box to their house.

వడ్లవాణ్ని రేపు రమనుమని మేటితో

చెప్పినాడు. ( రమ్ము అనుము
అని . )
He told the maty to tell the carpenter to come tomorrow.

645. N.B. -In English sentences of this kind , in narrative writings (and
sometimes even in conversation ) the IMPERATIVE MOOD is used in the
subordinate sentence, as in Telugu . Thus--

" Saul said unto the Kenites-go , depart, " etc. (1 Sam . xv . 6 , )
" He said- Depart, for I will send thee, " etc. (Acts XXII . 21. )

646 . When the word " order " is used in the preceding headings ( see para.
625 ) , it must be considered as including such INVITATIONS, CHALLENGES ,
etc. , as take an imperative form . Thus-

ఆయన ఇంటికి వెళ్లి , ఈ సాయంత్రము భోజనానికి రమ్మని చెప్పు .

(0 రావలెనని . )
Go to his house, and ask him to come to dinner this evening.
" He said to David- come to me, " etc. (1 Samuel XVII . 44.)

PART IV. ON NOUN SENTENCES ENDING WITH

THE AFFIX అట్టు OR అట్టుగా .

647 . A noun sentence , introduced in English by the conjunction that, is

sometimes expressed in Telugu by a subordinate sentence , terminated
by a relative participle with the affix or , instead of by an
indicative mood with attached to it. The two forms are in many

cases interchangeable, and practice will soon teach the student when to
use one form in preference to the other. It may, however, be remarked
that the form with అట్టు usually expresses a certain degree of doubt
( See para. 609. )

EXAMPLES .

ఆయన ఇక్కడికి రానట్టు విన్నాను . ( Or రాలేదని . )

I heard that he has not come here .

ఈ పాటికి ఆ పని అయినట్టుగా తోస్తుందా ? ( Or అయినదని , )

Do you think that that work has been finished by this time ?
35
274 ON NOUN SENTENCES.

అతనికి పిచ్చపట్టినట్టు తోస్తుంది . ( Or పట్టినదని . )

I think that he has gone mad.

ఆయన నిన్న వచ్చినట్టు నాకు తెలిసినది . ( Or వచ్చినాడని .)

I knew that he came yesterday.

నిన్నటిరోజు ఆయన కాలము చేసినట్టుగా కబురు వచ్చినది . ( 0r చేసి

నాడని. )
A report came that he died yesterday.

దొరగారు సీమనుంచి వస్తూ ఉన్నట్టు చెప్పినారు . ( Or వస్తున్నారని . )

They said that the gentleman was coming from England.

ఆయన వెళ్లినట్టు ఎవరు చెప్పినారు ? ( Or వెళ్లినాడని .)

Who said that he had gone ?

వారు నిన్నటిరాత్రి ఒక దొంగను పట్టుకొన్నట్టు రామస్వామి చెప్పి

నాడు.
Ramaswami said , that last night they caught a thief.

నీవు తాచుపామును పట్టుకొని, గరళము పిండినట్టు ఒక చిన్న వాడు

చెప్పినాడు.
A boy said that you caught hold of a cobra , and squeezed out its
poison.

When used with the indefinite relative participle it expresses pro-

bability.

వాన వచ్చేటట్టుగా ఉన్నది .

Rain will likely come- it appears as if rain would come.

On the words అన్నట్టు and అని చెప్పినట్టు.

648 . The words and are often used in complicated

sentences . Thus-

దొరగారు రేపు వస్తానన్నట్టు రాముడు చెప్పినాడు . ( i. e. , వస్తాన

న్నారని .)
Rama ( C ) said , that the gentleman ( D) said , that he ( D ) would
come tomorrow . Lit.-Rama (C) said that the gentleman
( D ) said— “ I ( D ) will come tomorrow .”
 ON NOUN SENTENCES. 275

గుర్రపువాడు తిరిగీ వచ్చినాడని దొరగారు చెప్పినట్టు రాముడు నాతో

చెప్పినాడు.

Rama (C) told me (A) , that the gentleman (D ) said , that the
groom ( E ) had returned .

తాను గొల్లవాణ్ని రేపు రమ్మన్నట్టు చెప్పినాడు.

He (C) said , that he (C ) had told the milkman (D ) to come
tomorrow .

Q. మీరు నిన్న సాయంత్రము భోజనానికి ఎందుకు రాలేదు ?

A. సుబ్బయ్య నావద్దికి వచ్చి , మునసఫుగారు నన్ను తన ఇంటికి

రమ్మన్నట్టు చెప్పినాడు గనుక అక్కడికి వెళ్లినాను .

Q. Why did you not come to supper yesterday evening ?

A. Subbayya came to me and said that the Munsiff told me

to come to his house , and so I went there .

మీరు బందరు వెళ్లుతామన్నట్టు చెప్పినాడు.

He said , that you said , that you would go to Bunder .

మీరు ఈ రోజున జీతాలు ఇస్తామన్నట్టు బంట్రోతు చెప్పినాడు.

The peon (C) said , that you (B) said , that you ( B ) would pay
the salaries today . ( Lit. That you ( B ) said–I (B ) will

pay etc. )

నీవు ఇకమీదట పని చెయ్యనన్నట్టు రామస్వామి నాతో చెప్పినాడు.

Ramaswami (C) told me (A) that you (B ) said that henceforth
you (B ) would not do any work . Lit. That you (B ) said—
I (B) will not do any work.

దొరగారు నిన్ను రమన్నట్టు చెప్పినాడు .

He (C ) said that the gentleman (D) told you ( B ) to come .

ఆయన గుర్రపువాణ్ని రేపు వెళ్లుమని చెప్పినట్టు విన్నాను .

I heard that he told the groom to go tomorrow.

మీరు నన్ను వెళ్లుమన్నట్టు చెప్పినాడు గనుక వెళ్లినాను.

He said that you told me to go, and so I went.
 276 ON NOUN SENTENCES.

PART V. ON IDIOMATIC USES OF THE WORDS

అని , అనే , అనేది , అంటే , అనగా .

(1 ) Idiomatic uses of అని .

649. (a ) The word is used , where in English the word namely is

used . Thus-

నలుపు అని , ఎరుపు అని, తెలుపు అని , పసుపు అని , నాలుగు రంగులు

ఉన్నవి— or— నలుపు , ఎరుపు , తెలుపు , పసుపు అని నాలుగు

రంగులు ఉన్నవి .

There are four colours, namely — black , red , white and yellow .

తెలుగు భాషయందు సకర్మకము అకర్మకము అని క్రియలు రెండు

విధములు .

In the Telugu language verbs are of two kinds , namely, transitive

and intransitive .

650. (b) The word is used idiomatically as follows : --

మంచివాడు అని స్తోత్రము పొందడము కష్టము గాని చెడ్డవాడు అని

పేరు తెచ్చుకోవడము సులభము .

It is difficult to obtain the reputation that one is a good man,

but easy to get the name that one is a bad man . Lit. (He is)
a good man- thus the praise to obtain is difficult- or-It is
difficult to obtain the praise , namely, — ( he is) a good man .

651. (c) In some sentences the word is used idiomatically to express

reason . In most of these instances may be translated by the words
thinking, considering , seeing, as, because.

బీదవాడని రూపాయి ఇచ్చినాను .

Thinking that he was a poor man , I gave him a rupee.

చిన్న వాడని క్షమించినాను .

As he was only a child ; I pardoned him .

మీరు తన్ను కొట్టుదురేమో అని పారిపోయినాడు .

Thinking you would perhaps beat him, he ran away.
 ON NOUN SENTENCES . 277

652. (d) When followed by a verb expressing fear, preceded by

ఏమో is equivalent to the English expression lest . Thus—

మా చిన్న వాడు చచ్చిపోతాడేమో అని చాలా జడిసినాను . (Or

చచ్చిపోవునేమో . )
I greatly feared , lest our child would die.

653 . (e) The word e , is used idiomatically with the word 3 , to

express intention or purpose as follows :-

తాను మిమును చూడవలెనని మిక్కిలీ కోరుతున్నాడు.

He greatly desires to see you . Lit. Self must see you , thus
(he) greatly desires .

ఇక్కడికి రావలెనని చాలా ప్రయత్నము చేస్తున్నాడు .

He is making a great effort to come here.

మేము రేపు వెళ్లవలెనని ఉన్నాము .

We intend to go tomorrow.

(2) Idiomatic uses of అనే .

654. (a ) The word అనే ( the indefinite relative participle of అను )

is used in Telugu , where in English we use the words- named, called ,
or termed. Thus-

విక్రమార్కుడు అనే రాజు .

The king named Vikramarka .

బందరు అనే పట్ణము.

The town called Bunder.

పాపము అనే రోగము .

The disease termed sin.

655. (b) The word is also used idiomatically to attach a sentence

to a noun , in order to give an explanation of that noun . ( Instead of
the particle is also sometimes used . See para. 619. ) Thus-

ఈ ఊళ్లో ఉంటే , అన్నము లేక చచ్చిపోతామనే భయముచేత వారు

లేచిపోయినారు .

Lit. They went away from a fear which said-If we remain in

this village, we shall die from want of food - i.e.- They went
away from fear that if they remained in this village , they
would die from want of food.
278 ON NOUN SENTENCES .

నాకు వచ్చిన విద్య మరియొకరికి చెప్పుతానా అనే గర్వముచేత అతనికి

విద్య చెప్పకపోయినాను .
I did not teach him owing to a pride which said- Shall I teach
to others the learning which I have acquired ? -i.e.— I did not
teach him through a feeling of pride , that I ought not to teach
to others the learning which I had acquired.

656. (c) The word is also used idiomatically with the words
మాట , సమాచారము , etc. , as follows : —

అతడు తిరిగీ వస్తాడనే మాట నమ్మవద్దు .

Do not believe the report that he will return . Lit. Do not
believe the word which says-" He will return ."

( 3) Idiomatic uses of అనేది .

657. (a ) The word 8 (the compound noun in & formed from

, the indefinite relative participle of ) is used as follows :-

పాపమనేది — చెయ్యరానిది చెయ్యడమున్ను , చెయ్యవలసినది చెయ్యక

పోవడమున్ను. ( Para . 383. )

That which is called sin is- doing that which we ought not to
do, and not doing that which we ought to do.

658. (b) The word is also sometimes elegantly added to a

verbal noun, without materially altering its meaning. It may be com-
pared to the English expression- the fact of. Thus-

మీరు మర్యాదగా ప్రవర్తించడము అనేది , మీ క్షేమముకొరకే గాని

మరి యెందుకున్ను కాదు .

The fact of your behaving properly is for your own advantage,
and for nothing else.

(4 ) Idiomatic uses of అంటే .

659. (a) The word o (the conditional form of ) is often used

idiomatically to introduce the words of a speaker or writer. When
thus used, the subject to eo is never expressed , but it may be con-

sidered to be ఎవరైనా any one. Thus అతడు ఏమి టే—

వ్రాసినాడంటే
 ON NOUN SENTENCES . 279

literally translated would beÔIf any one say , what did he write ? This
is equivalent to - He wrote as follows .

The following example illustrates the use of this expression :-

అతడు ఏమి చెప్పినాడంటే , నీవు ఆ పెట్టె ఇంటికి తీసుకొని వెళ్లి ,

బాగుచేసి , సాయంకాలము తిరిగీ తీసుకొని రాకపోతే , ఒక దమ్మిడీ

అయినా ఇవ్వనన్నాడు . ( Or ఇవ్వనని చెప్పినాడు.)

What he said was as follows-" If you do not take that box

home, and repair it , and bring it again this evening, I will
not give you a farthing even , " (thus he said) .

660 . Instead of saying ఆయన ఏమి చెప్పినాడంటే — we may also say—

ఆయన చెప్పినది ఏమంటే. This literally translated would be- What

(was) that which he said ? if any one say. This equals in English-
What he said was as follows.

661 . ( b) The word is also idiomatically attached to such words as

ఏమి, ఏలాగు , ఎప్పుడు , ఎక్కడ , etc. , and may be translated into English
by the words- as follows. Thus-

నా తాత్పర్యము ఏమంటే .

My opinion is as follows . ( Lit. What is my opinion ? if any one

say.)

నిమిత్తము మాలిన పనికి పొయ్యేవాడు, మేకు పెరికిన కోతివలె , హాని

పొందుతాడు . అది యేలాగంటే ,

He who interferes in a matter which does not concern him , will

suffer harm , like the monkey which drew out the nail. That
was as follows . (Lit. If any one say — how was that ?)

వారి ఇల్లు ఎక్కడంటే , గోపాలస్వామి గుడికి దక్షిణపు వైపున ఉన్నది .

Their house is on the south side of Gopalaswami's temple.

Lit. If any one say , where is their house ?—It is on the south
side of Gopalaswami's temple .

ఈ రోజు వర్ణము ఎప్పుడంటే, పగలు మూడు గంటలకు ,

Today the unlucky period is at 3 P.M.
 280 ON NOUN SENTENCES .

662. (c) In the same manner, is sometimes affixed to the words

ఎందుకు and ఎందుచేత ; as ఎందుకంటే, ఎందుచేతనంటే . This expression

literally means - Why ? if any one say . It equals the English word
because. This form is always used at the end of a sentence , to introduce
the CAUSE or REASON of the circumstance mentioned in that sentence .
Thus-

నేను నిన్న వారి ఇంటికి వెళ్లినాను; ఎందుకంటే, వారి చిన్న వానికి

బారసాల చేసుకొన్నారు . ( చేసుకొంటూ ఉండిరి. )

I went to their house yesterday, because they were holding the

birth festival of their son .

663. The student must be careful not to use the words Jos and

ఎందుచేతనంటే too often where in English for or because would be used .

They are not very often used in common conversation , and the Telugu
idiom generally requires X , and reverses the order of the English
sentence. Thus-

నిన్న వారి చిన్న వానికి బారసాల చేసుకొన్నారు గనుక వారి ఇంటికి

వెళ్లినాను.

(5 ) Idiomatic uses of అనగా.

664 . The word ~ , from to say, literally means —As any one
says . It is used idiomatically in the following ways :-

665. (a ) When asking the meaning of a word . Thus—

విశ్వాసము అనగా ఏమిటి ?

What is the meaning of the word విశ్వాసము : Lit. As any one-

says విశ్వాసము, what is it ?

666. This might also be expressed as follows :-

విశ్వాసము అనే మాటకు అర్థమేమి ?

What is the meaning of the word (called ) విశ్వాసము :

667. N.B. Sometimes instead of 3 , the word eo is used ; as

విశ్వాసము అంటే ఏమిటి ?

 ON NOUN SENTENCES . 281

668. (b) The word 5 is used, where in English we commonly use

the expression- that is . In writing this is usually represented by the

letters, i.e. Thus-

కృష్ణుడు అనగా నల్లనివాడు , హిందువులకు దేవుడు .

Krishna, i.e. , the black one , is a god of the Hindus .

669. (c) The word is used , as already stated ( para . ) 606. ) in sen-

tences expressing time. Thus-

ఆయన "రేపు వస్తాడనగా బైలుదేరినాను .

I started the day before he came. Lit. As they said , " He will
come tomorrow, " I started .

C
36
282 MISCELLANEOUS INFORMATION.

CHAPTER XVII .

MISCELLANEOUS INFORMATION .

On proper names .

670. Amongst the Telugu people, the surname or go is always put

first, in the genitive case, and is generally the name of a village. The

personal name or 3 (answering to the English Christian name) is that

by which the person is always called , and is generally the name of a God

or Goddess ; as వడ్లమన్నాటి కృష్ణయ్య ( from the village వడ్లమన్నాడు . )

The whole family are termed వడ్లమన్నాటివారు .

On giving answers .

671 . The following remarks on giving answers will be found useful : -

672. (1) If a question is put with a NOUN —as x W ? Is he

a Brahman ? -the answer is generally given by repeating the noun ; as

బ్రాహ్మణుడే . Yes . బ్రాహ్మణుడు కాడు . No.

673. ( 2) If a question is put with a VERB-as ? Has

he gone ? —the answer is given by repeating the verb ; as J. Yes.

వెళ్లలేదు , ( or abbreviated ) లేదు . No. మీరు వస్తారా ? Will you come ?

వస్తాను . Yes . రాను. No.

674. also is used in the sense of yes ; and frequently also such

words as o good, I your will, etc. ( Para . 321. )

 MISCELLANEOUS INFORMATION. 283

675. (3) The following idiomatic answers must be noticed :----

-

Q. అతడు ఎవరిని పిలిచినాడు .

Whom did he call ?

A. నన్ను కాదు , మిమ్మను . ( The subject of కాదు is పిలవడము under-

stood.)
Not me , (but) you .

Q. ఆ పని ఎవరు చేసినారు ?

Who did that work ?

A. నేను కాదు , వాడు . ( The subject of కాదు is చేయడము understood . )

Not I , (but) he.

On blessing and cursing.

676. To express a WISH or BENEDICTION, the word is affixed to the

indefinite tense . Thus-

ఆయన వచ్చునుగాక !
Would that he might come ! -or- May he come !

విూకు క్షేమము కలుగునుగాక !

May you be happy !

677. To express a CURSE , the infinitive mood is used . The final letter is
generally lengthened . Thus-

నీ దుంప తెగా !

May your family perish !

నీ ఇంట్లో జిల్లేళ్లు మొలవా !

May weeds grow in your house !

On certain affixes .

678. The affix 32 attached to numerals , equals the English expression

-at the rate of. Thus-

వారికి మూడేసి రూపాయిలు ఇవ్వవలెను .

You must give them at the rate of three rupees.

284 MISCELLANEOUS INFORMATION.

రూపాయికి అయిదేసి పుస్తకములు అమ్ముతారు .

They sell at the rate of five books for a rupee.

679. The affix denotes quantity (inside measurement) , like the

word ful in the English word bagful ; as 200 a bottleful, D

an ell-long, Xo a basket-ful. Nouns ending in drop this syllable

when adding ఎడు ; as దోసిలి , దోసెడు a double- handful.

680. The affix o denotes size (outside measurement), or greatness

of position . Thus-

ఆ మనిషి గోడంత పొడుగున ఉన్నాడు .

That man is as tall as a wall .

మీూ అంతవారు చెప్పితే , అతడు వినడా ?

If such a person as you speak , of course he will listen .

681 . The word X , shortened for (the third person singular

neuter of the tense from ) literally means -Is it not so ? It is

used to invite assent to a well -known fact or statement, and may be

represented in English by such an expression as- You know . Thus-

అతడు వచ్చినాడుగదా .
He has come, you know. Lit. He has come . Is it not so ?

682. The word sex or sev added to a word, means, I sup-

pose. Thus-

ఆయన వెళ్లినాడు కాబోలును .

I suppose he has gone.

683 . The word is short for (look ), which is a gram-

matical form of . It is often used to enforce what the speaker
has said . Thus-

మీరు త్వరగా రావలె , సుమండి . (Para . 63.)

Look ! You must come quickly-or- You really must come
quickly.

ఇది చాలా అన్యాయము, సుమీ

This is really very unjust .
 MISCELLANEOUS INFORMATION . 285

684. The word (vul. oes ) affixed to a word , means- They say-

or-It-is said. Thus-

ఆయన వస్తాడట .

He will come, they say.

685. The word (or Bo ) the imperative of e , is used as an

affix to express certainty or encouragement. Thus-

రేపు వస్తాను , లే

I will certainly come tomorrow.

ఆ పని రేపు చేస్తాను, లెండి .

I will certainly do that work tomorrow .

Onomatopoeia terms . అనుకరణములు .

686. In Telugu , it is very common to use certain words which have no

actual meaning, but which represent some particular sound , or some
particular sensation . They may be compared with such English expres-
sions as crack, bang , whiz , click, slap- dash , helter-skelter , etc. In many
instances these words can only be rendered in English by using adverbs ,

and in some instances they cannot be expressed , but must be omitted.

Thus-

అక్కడ ఎందుకు పకపక నవ్వుతున్నావు ?

Why are you laughing so loud there ?

నేను పిలిచినప్పుడు , గడగడ వణికినాడు .

When I called him , he trembled all over.

నామీద ఆయన భగ్గున మండిపడ్డాడు. (Para . 311. )

He got into an awful passion with me.

In the same manner are used చురచుర , గబగబ , ఘుమఘుమ , జల

జల , దిరదిర , భుగభుగ , చివ్వున , etc.

 286 MISCELLANEOUS INFORMATION .

687 . These words are sometimes turned into verbs by adding ఆడు , అను ,

కొను , పెట్టు , or కొట్టు ; as ఫెళ ఫెళమను or ఫెళ ఫెళలాడు, etc. Thus—

ఫెళ ఫెళలాడుతూ వచ్చినావు.

You have come looking very spick and span .

688. A Telugu word is sometimes repeated , the first consonant, if short,

being changed into 8 , and , if long , into A. This expression sometimes

implies a certain amount of disrespect. Thus—

పాలు లేవు, గీలు లేవు. There is no milk , or anything of the sort .

కర్రలు లేవు , గిర్రలు లేవు . There are no sticks , or anything of

the kind .

689. In Telugu there are certain words , each of which has a distinct
meaning, but which, when coupled together, have a peculiar idiomatic
meaning . Such expressions resemble the English expressions house and
home, wear and tear , bag and baggage, rack and ruin, etc. Thus-

అతనికి ఇల్లు వాకిలి లేదు . మా పిల్లను ఎట్లా ఇస్తాము .

He has neither house nor home. How can we give him our
daughter ?

అతనికి ఏమయ్యా ! అతడు తోట దొడ్డిగలవాడు . ( After ఏమి supply

తక్కువ. )
He is not in want , sir . He has some landed property.

690. In the same manner are used పిల్లా మేకా , బిడ్డా పాపా , పాడి పంట ,
అరదేశి పర దేశి , etc.

691. Sometimes in Telugu a word is added which has no meaning, and

its addition makes little or no alteration . Thus వెన్న or వెన్నపూస , ఆకు

or ఆకు అలము , నెయ్యి or నేతిబొట్టు, etc.

On Sanscrit prefixes .

692. Various Sanscrit prefixes are prefixed to vev. The principal

of them are subjoined .
 MISCELLANEOUS INFORMATION. 287

693. ( 1 ) The particles అ—నిస్ or నిష్ or నిర్- అవ - అప— and some-

times , when prefixed to a word , reverse its original meaning

Thus-

యోగ్యుడు a worthy man ... అయోగ్యుడు an unworthy mar .

సందేహముగా doubtfully ... ........ నిస్సందేహముగా doubtlessly .

cause .. నిష్కారణము causeless .

మలము dirtiness...... cleanliness .

నిర్మలము

మానము honour...... అవమానము dishonour.

fame........... అపకీర్తి infamy.

రూపము form ...... విరూపము deformity .

694; (2) The particles ప్రసమ్ – అతి పరి—and sometimes వి , when

prefixed to a word , intensify its meaning . Thus—

బలము ప్రబలము great strength .

strength .....

వా declamation......... Ko Sav dispute .

విస్తారము much ........ అతివిస్తారము very much .

శోధన trial ...... పరిశోధన great trial .

జయము ....... విజయము

victory .. great victory.

695. (3) The particles or 35 when prefixed to a word , express—

good, and the particles 5 or 5 or express - bad. Thus-

వాసన a smell ... సువాసన a good smell.

a deed .... సత్కార్యము a good deed.

కార్యము

వాసన a smell ............. a bad smell .

దుర్వాసన

సహవాసము company .
దుస్సహవాసము bad company .

praise .... దుష్కీర్తి blame.

288 MISCELLANEOUS INFORMATION.

696. (4 ) The particle ప్రతి , when prefixed to a word , expresses—each

or in return, or opposite . The particle , when prefixed to a word ,

implies-following . Thus-

దినము a day ... ప్రతిదినము each day .

ఉపకారము a kindness ...... a return kindness .

ప్రత్యుపకారము

వాది a defendant.
a plaintiff .......... ప్రతివాది

దినము ........
a day .... అనుదినము day after day.
 GENERAL EXERCISES . 289

CHAPTER XVIII .

GENERAL EXERCISES .

The student, if he has carefully studied the preceding chapters, will

have little left to do in order to master spoken Telugu , except to enlarge

his vocabulary, and to practise himself in conversation . The best course

therefore for him now to pursue is— (1 ) to read conversations , letters and

stories , written in the colloquial dialect by a Native, who does not know

English ; (2) to enter in a pocket book, and learn by heart, a few new

words and sentences daily, (3 ) to write a little Telugu composition ,

(4) to practise himself daily in conversing with Natives .

After this has been done for some months, the student should proceed

to study PART III , on the grammatical language used in books . At the

same time he should read the Vikramárka , or the Panchatantra , and

afterwards the Nitichandrika. The author would strongly advise the

student (especially if he be a Missionary) not to study the Telugu Bible

or the Prayer Book, until one of the above-mentioned books has been

mastered. However good translations may be, they cannot fail to injure

the student's style , if studied before original compositions.

A few CONVERSATIONS, LETTERS and STORIES are added as models for

imitation . After the student has studied them carefully, he should ask

his Munshi to write others of a similar character, bearing more especially

upon the particular subjects that will be most useful to him hereafter.
Thus a Civilian should require his Munshi to write about civil matters,

magisterial cases , etc. , while a Missionary should require his Munshi to

write about religious matters, Hindu caste, customs, ceremonies , feasts , etc. ,

and to tell and write out stories from the Puranas, etc.

N.B.-The figures in brackets (if not preceded by the word Para .) , refer

to the notes, which will be found at the end of the chapter.

37
290 GENERAL EXERCISES.

( A. ) ఒక ఇంగ్లీషుదొరకున్ను ఒక హిందువుకున్ను

వడ్లనుగురించి జరిగిన సంభాషణ.

ఇ. ఈ దేశములో వడ్లు ఎట్లా పండిస్తారు ? ( Para. 103.)

హి . ముందుగా భూమి రెండు మూడు చాళ్లు దున్నిన తరువాత, దముచేస్తారు .

అదివరకే విత్తులు ఆకుమడిలో ఆకుపోస్తారు . ( 1. )

8. ఆ ఆకు ఎదిగిన తరువాత ఏమి చేస్తారు .

హి. ఆ ఆకు తీసుకొనివచ్చి, ఈ దమ్మ చేసిన మడిలో ఊడుస్తారు .

ఇ. ఊడ్చడము అనగా ఏమిటి ? ( Para . 665.)

హి . ఆకు తీసుకొనినచ్చి, దమ్ము చేసిన మళ్లలో నాటడము .

ఇ. నాటిన తరువాత , ఆ మొక్కలకు నీళ్లు అక్కర లేదా ? ( Para. 436.)

హి . అయ్యో , నీళ్లు లేకుంటే ఎట్లా ! మళ్లలో నీళ్లు తియ్యకుండా ఉండవలెను .

( Paras . 520 , 506. )
ఇ. విస్తారము నీళ్లు ఉంటే , ఆ మొక్కలు కుళ్లిపోవా ? ( Para. 323. )

హి . పోవండి . వరి మళ్లకు ఎంత నీరు ఉంటే , అంత మంచిది . (Para. 103. )
2. ఉలవచేలు మొదలయిన తక్కిన చేలకు నీళ్లు అక్కరలేదా ? Para . 138.)

హి . ఉలవ మొదలయినవి పైర పంటలో చేరినవి గనుక నీళ్లు బొత్తిగా

అక్కర లేదండి . ( Para . 542. )

ఇ. పెర పంట అనగా అర్థమేమి ? (Para. 665.)

హి. పెర గాలివల్ల పండే పంట . ( Para. 535. )
2. ఆ పంటలో చేరిన వాటి పేర్లేమి ? ( Para . 131. )

హి . ఉలవలు , శనగలు , పెసలు, కందులు , గోధుమలు , మొదలయినవి.

3. తరువాత ఆ వరి యేమి చేస్తారు ? ( Para. 103. )

హి. బాగా పండిన తరువాత, కోయించి , కుప్ప వేస్తారు.

ఇ. ఎట్లా కోస్తారు , కత్తులతోనా ? ( Para . 299. ( 2 ) . )

హి. కాదండి . కొడవళ్లతో కోస్తారండి . కోసి, అంతా ఒక చోట కుప్ప

వేస్తారు. ( Paras. 304, 130, 141. )

ఇ. కుప్ప వేసి , ఎన్ని రోజులు ఉంచుతారు :

హి . సుమారు మూడు నాలుగు మాసములు ఉంచి , తరువాత నూరుస్తారు.

ఇ. నూర్చడము అనగా నాకు బొత్తిగా తెలియలేదు . అది యేమిటో

చెప్పండి . ( Paras. 612,613. )

హి . ఆ కుప్ప పడగొట్టి , ఆ యెండిన వరి అంతా పశువుల చేత తొక్కిస్తారు .

( Paras . 334 , 477. 1. )
 GENERAL EXERCISES . 291

ఇ. పశువులు తొక్కిన తరువాత , వడ్లు ఏలాగున ఉంటవి ?

హి. వడ్లు అన్నీ అడుగున ఉంటవి . గడ్డి పైకి వస్తుంది . తరువాత ఆ గడ్డి

తీసివేస్తారు .

• తరువాత ఏమి చేస్తారు ?

హి . సర్కారు మనుష్యులు వచ్చి , కయిలు చేయిస్తారు , అనగా కొలిపిస్తారు .

ఇ. కొలిపించిన తరువాత , ఆ వడ్లు పొలములోనే ఉంచుతారా ? (Para . 300. )

హి . లేదండి . ఇండ్లకు తీసుకొనిపోయి , కొందరు కొట్లో పోస్తారు . కొందరు

పాతర వేస్తారు . పాతర వేయడము అనగా గోతిలో పోసి , పైన

మన్ను పోయడము .

8. పాతర వెయ్యడము ఎందుకు ?

హి. వడ్లు పాతగిలడము కోసము వేస్తారు .

ఇ. పాతట్లో ఎన్ని మాసములదాకా ఉంచుతారు . ( Para . 147.)

హి. సుమారు నాలుగు అయిదు మాసములు ఉంచుతారు .

ఇ. అట్లా ఉంచడమువల్ల వడ్లు చెడిపోవా ? ( Para . 323. )

హి . చెడిపోవండి . అవే పాత వడ్లు . పథ్యములకు కూడా పనికి వస్తవి .

ఇ. వడ్లు బియ్యము ఎట్లా చేస్తారో , చెప్పండి . ( Paras. 612 , 613.)

హి . నడ్లు ముందుగా ఎండపోసి, ఒక రోజు ఉంచి , మరునాడు ( భూమి

విూద వడ్ల గుంట అని ఒక గుంట ఉంటుంది ) (2 ) దానిలో పోసి ,

నలుగురు ముగ్గురు స్త్రీలు రోకళ్లతో దంచుతారు .

2. దంచిన తరువాత అవి తెల్లగా ఉంటవా ?

హి . అవి తెల్లగా ఉండవండి . పొట్టంతా ఊడిపోయిన తరువాత వాటిని

చేబియ్యమని అంటారు.

తరువాత తెల్ల బియ్యము ఎట్లా చేస్తారు .

హి. చేబియ్యము తీసుకొనివచ్చి , కొయ్య రోట్లో పోసి , దంచిన తరువాత
తెల్లగా ఉంటవి .

8. వాటి పేరు ఏమంటారు.'

హి . కొందరు దంగుడు బియ్యమంటారు , కొందరు తెల్లబియ్యమంటారు .

ఇ. చేబియ్యము దంచితే , పొట్టు వస్తుంది గదా , దాని పేరేమి? (Para . 681. )
హి . దాని పేరు తవుడు అంటారు .

ఇ. తవుడు ఏమి చేస్తారు .

హి . తవుడు కోళ్లకు పెట్టుతారు .

ఇ. తవుడు పాడి పశువులకు పెట్టకూడదా ? ( 3. ) Para . 155.)

హి . ఉంటే, పెట్టవచ్చునండి . పెట్టితే , చాలా పాలు ఇస్తవి . ( Para . 453. )

292 GENERAL EXERCISES.

( B. ) ప్రయాణమును గురించిన సంభాషణ .

8. విూరు కిందటి నెలలో గ్రామాంతరము వెళ్లవలెనని సెలవు ' పుచ్చు

కొంటిరి గదా , ఎందాకా వెళ్లినారు . ( 4. ) ( Paras. 653 , 681. )

హి . తూర్పున ఉండే పిఠాపురమనే గ్రామమునకు వెళ్లినాను. (Paras. 145 ,

ఇ. అక్కడికి ఏమి పనిమీద వెళ్లినారు ? [ 654. )

హి . నాకు రెండో పెండ్లి నిమిత్తము పిల్లను విచారించుకోవడమునకండి .

( Paras . 304 , 476. )
ఇ. ఆ పిల్లకు తల్లిదండ్రులు ఉన్నారా ? ( Para. 377. )

హి . తల్లిదండ్రులున్ను , ఇద్దరు అన్నలున్ను , ఇద్దరు అక్కలున్ను ఉన్నారండి .

ఇ. ఆ పిల్ల చక్కనిదా , కాదా ? (Para . 385. )

హి . అంత చక్కనిదీ కాదు , అంత అనాకారి కాదు , సాధారణముగా ఉన్నది .

ఇ. వారు ఓలి పుచ్చుకొంటారా , కన్యాదానము చేస్తారా ?

హి . పూర్వమైతే కన్యాదానము చేసేవారే కాని ప్రస్తుతము పంటలు లేక ,

ఓలి పుచ్చుకొంటున్నారు . ( Paras . 583 , 407. )
ఇ. ఓలి పుచ్చుకోవడము పాపమా , పుణ్యమా ? ( Para. 383. )

హి . పాపమే కాని , పుణ్యము కాదండి .

8. పాపమని తెలిసి ఉండిన్ని , వారు ఎందుకు పుచ్చుకొంటారు? (I'ara . 491. )

హి . వివాహము చేయడమునకు శక్తి లేక , పుచ్చుకోక విధి లేదు . ( Para . 368. )

ఇ. శక్తి ఉన్నా , లేకపోయినా , పాపము చేయడము మంచిదా ? ( Para . 592. )

హి , పాపము చేయడము మంచిదని యెవరున్ను అనరు . ( Para . 219.)
ఇ. గోవును చంపి , దాని మాంసము అమ్ముకొనే కసాయివానికి ఎంత

పాపమో , కన్యావిక్రయము చేసేవాడికి అంత పాపమని మీ శాస్త్ర

ములోనే చెప్పి ఉన్నది . ( Paras . 531 , 186 , 560. )

హి. అవునండి , తెలిసి ఉండిన్ని , చేస్తున్నారు అని ఇదివరకే మీతో మనవి

చేసి ఉన్నాను . ( Paras . 491 , 447. )

ఇ. ఇక ఈ సంగతి పోనివ్వండి . మీరు వెళ్లేటప్పుడు , పడవమీద వెళ్లి

నారా : ( Para . 228. )

హి . వెళ్లేటప్పుడు , పడవమీదనే వెళ్లినాను గాని , వచ్చేటప్పుడు, _బండి

విూద వచ్చినాను .

8. బెజవాడనుంచి యేయే ఊళ్లు తగులుతవి ? ( Para . 199. )

హి . బెజవాడనుంచి యేలూరు , అక్కడినుంచి ధవళేశ్వరము , ధవళేశ్వరము

నుంచి కాకినాడకు గాని , చామర్లకోటకు గాని , యెట్లా అనుకూలమైతే ,

అట్లా వెళ్లవచ్చును , అంతపర్యంతమున్ను పడవలు ఉన్నవి .

 GENERAL EXERCISES. 293

ఇ. ధవళేశ్వరపు ఆనకట్టమీద నడవగలరా ? ( Para. 460. )

హి . ఈ వేసవికాలము నడవగలరు గాని వర్షాకాలము గోదావరి వస్తే ,

వల్లకాదు . ( 6.) ( Para . 466. )

ఇ. బెజవాడ ఆనకట్ట గొప్పదా , ధన ళేశ్వరపుది గొప్పదా ? ( Para . 203. )

హి . ఇదెక్కడ, అదెక్కడ , దీనికి దానికి చాలా భేదము ఉన్నది .

ఇ. గోదావరికి పాయలెన్ని ? ఒకటేనా , లేక రెండు మూడు ఉన్న వా ?

హి . గోదావరికి మూడు పాయలు ఉన్నవండి . ( Para. 377. )
ఇ. గోదావరిలో మొసళ్లు ఉంటవా ? (Para . 306. 1. )

హి . రాజమహేంద్రవరముదగ్గర సాధారణముగా ఉండవు గాని ఇంకా అవ

తల ఉంటవి .

ఇ. మనుష్యులు సంచరించే స్థలమందు ఉండవా , యేమిటి ? ( Para. 535. )

హి . మడుగులలోనే కాని ఇతర స్థలములలో సాధారణముగా ఉండవు.

ఇ. మడుగు అనగా ఏమిటి ? [ ( Para. 225. )

హి . ప్రవాహము లేకుండా చెరువువలె కదలకుండా ఉండే నీళ్లపేరు మడుగు .

8. మొసలి బలముగల జంతువేనా ? ( Para . 301. )

హి . నీళ్లలో ఉన్నప్పుడు , ఏనుగనైనా లోపలికి లాగగలదు . గట్టుకు వస్తే,

యెందుకును పనికిరాదు . కుక్క సహా దాన్ని చంపగలదు .

ఇ. నీళ్లలో దిగితే , మనుష్యులనుకూడా ఈడ్చుకొని పోతవా ?

హి. మనుష్యులమీద మాత్రము వాటికి దయ ఉండునా ? ఏమిటి ! ఏది
దొరికితే, అదే . ( 8. )

2. వాటిని మీరు ఇదివరకు ఎన్నడైనా చూచినారా ! ( Para . 219.)

హి. చాలా మాట్లు చూచినాను .

ఇ. చచ్చినదాన్నా , బ్రతికినదాన్నా ? ( 9. )
హి . రెంటినీ కూడా చూచినాను .

8. వాటిని ఎట్లా పట్టుకోగలరు . ( Para . 460. )

ன்

హి . వలలు వేసి , పట్టుకోగలరని తోస్తుంది . (Paras . 6.16, 441. )

(C. ) ఇంటి మరమ్మతు చేయించడమును గురించిన సంభాషణ.

హి . ఈ ఇల్లు ఎవరిది ? ( Para . 425. )

8. ఒక లింగధారిది . ఆయన పేరు రామలింగము. ( Para . 383. )

హి . ఇది తమరు కొన్నారా ? లేక అద్దెకు ఉన్నారా ? ( Para . 181 )

8. ఇదివరకు అద్దెకు ఉన్నాము గాని ఇప్పుడు కొన్నాను . ( Para. 273. )

హి . ఇది చాలా పాత ఇల్లుగదా , మరమ్మతు చేయిస్తారా ? (Para. 681. )

294 GENERAL EXERCISES .

ఇ. కొన్ని రోజులు పోయినతరువాత , మరమ్మతు చేయిస్తాను . సున్నము

పుట్టి యెట్లా ఇస్తారు ?

హి. మునుపు అయిదు రూపాయిలకు ఇచ్చేవారు గాని ఇప్పుడు పది రూపా

యిలకు తక్కువ ఇవ్వరు . ( Paras . 536, 110. )

ఇ. ఎక్కడనుంచి తీసుకొని వస్తారు ?

హి . పెద్దపట్లమునుంచి .

ఇ. పెద్దపట్లము ఇక్కడికి ఎంత దూరము ? ( Para . 326. )

హి . ఆరు కోసులండి .

ఇ. సున్నము అక్క డినుంచి ఎట్లా వస్తుంది .

హి . కాశి మేస్త్రితో చెప్పితే, తెప్పిస్తాడు .

ఇ. ముగ్గపోసినది తెస్తారా, గుల్ల తెస్తారా ? ( 10. ) ( Para. 542. )

హి . గుల్ల తెచ్చి, ఇక్కడనే ముగ్గపోసి, కొలిచి , ఒప్పగిస్తారు ?

8. తరువాత అది ఏమి చెయ్యవలెను ? ( Para. 454. )

హి . దానిలో ఇసుక పోసి , కలిపి, బెల్లపునీళ్లు కూడా పోసి , దిమ్మ వేయించ

వలెను. 11. ( Para . 494. )

8. ఆప్రకారము ఎంత కాలము ఉంచవలెను .

హి . కొందరు , పని తొందరకొద్దీ, త్వరగా తీయిస్తారు గాని యెంత ఊరితే,

అంత మంచిది .

ఇ. అది ఎట్లా ఊరుతుంది , ఎండిపోదా ?

హి. ఎండిపోకుండా దానిలో మంచి నీళ్లు పోస్తూ ఉండవలెను .

( Para . 513. )
3. ఆ సున్నము మెత్తగా ఉండదే , దానితో పని యెట్లా చేస్తారు ?

హి. ఆమట్టున ఉండగా చెయ్యరండి , ఆడవాళ్ల చేత మెత్తగా దంపిస్తారు .

ఇ. కాశిపనివాండ్లు ఆ సున్నము గోడమీద వేటితో పని చేస్తారు ?

( Vizag . తాపిపనివాండ్లు. ) ( Para . 202. )

హి . తాపీలు అని ఉన్నవి , చూచినారా ? వాటితో.

8. ఈ సని యావత్తున్ను గుత్తకు ఇస్తే , మంచిదా ? రోజు కూలికి చేయిస్తే,

మంచిదా ? ( Para . 519. )

హి . గుత్తకు ఇస్తే , బాగా చెయ్యరండి . రోజుకూలికి చేయిస్తే, మంచిది .

8. రోజుకూలికి చేయిస్తే , ఆలస్యము చేస్తారే . అది యెట్లా ?

హి . అందుకు ఒక మనిషి దగ్గిర ఉండి , తొందర చేస్తూ ఉండవలెను .

ఇ. తొందరచేస్తే మాత్రము త్వరగా చేస్తారా ?

హి . బొత్తిగా ఊరుకొని ఉండడముకంటె తొందర చేస్తూ ఉంటే, కొంచెము
నయము .
 GENERAL EXERCISES. 295

ఇ. చెక్క సున్నము చేయిస్తే, ప్రశస్తమా ! దర్డు చేయిస్తే , ప్రశస్తమా ! ( 12. )

హి . దర్జు త్వరగా రాలిపోతుంది . చెక్క సున్నమయితే , చాలా కాలము
ఉంటుంది .

ఇ. చెక్క సున్నము చేయిస్తే , సున్నము చాలా కావలెనని తోస్తుంది .

హి. అవునండి . పిండి కొద్దీ రొట్టె —అని మాలో ఒక సామితె ఉన్నది .

మీరు విన్నారా ? ( Para. 649 , 272. )

ఇ. ఇదివరకు నేను వినలేదు . దానికి అర్థమేమి ?

హి . ఎంత పిండి పెట్టితే , అంత రొట్టె అవుతుందని తాత్పర్యము గనుక

ఎంత సున్నము పెట్టి చేయిస్తే, అంత గట్టిగా ఉంటుంది .

( D. ) బడినిగురించిన సంభాషణ.

హి . ఈ బడికి మీరు సెలవు ఎప్పుడు ఇస్తారు?

ఇ. బహిరంగ పరీక్ష అయినతరువాత. ( Para . 321. )

హి . బహిరంగ పరీక్ష యెప్పుడు చేస్తారు ?

ఇ. ఇంకా నిశ్చయము లేదు ; అయితే వచ్చే వారములో కావచ్చును .

హి . ఇప్పుడు సెలవు ఇచ్చి , మళ్లీ యెన్ని రోజులలో బడి పెట్టుతారు ?

ఇ. నెల రోజులలో .

హి . పరీక్షించి, పిల్లలకు ఏమయినా బహుమానములు ఇచ్చేది కద్దా ?

ఇ. ఇచ్చేది కద్దు . ( Paras . 433 , 537.)

హి . ఎవరెవరికి ఏయే ప్రకారముగా ఇస్తారు ? ( 13. ) ( Para . 199. )

ఇ. విద్యలో వారివారి శక్తినిపట్టి ఇస్తాను గాని ముందు నిర్ణయించడమునకు

వల్లకాదు. ( Paras . 199 , 466. )

హి . ఇందులో ఏమయినా పక్షపాతము ఉంటుందా ? మీకు అందరు

సమానులేనా ? ( Para . 219. )

ఇ. పిల్లలందరియందున్ను నాకు ఒకటే తాత్పర్యము . పక్షపాతము లేదు.

అయితే ఎవరెవరికి ఏది ప్రాప్తమో , అది వారికి దొరుకుతుంది .

( Paras . 377 , 441. )
పిలవడము కద్దా ?
హి . ఈ పరీక్షకు పెద్ద మనుష్యులను ఎవరినయినా
(Para . 433. )
ఇ. తగినవారికి కొందరికి చీట్లు వ్రాయిస్తాను . వారికి ఇష్టమయితే వస్తారు .

హి . వచ్చినవారు పిల్లలను పరీక్షిస్తారా ? ఊరికే కూర్చుంటారా ?

ఇ. తగినవారు కొందరు పరీక్ష చేస్తారు . తక్కినవారందరూ వింటారు .
296 GENERAL EXERCISES .

హి . సంవత్సరానికి ఎన్నిసార్లు చేస్తారు .

8. ఆ రేసి మాసములకు ఒకసారిచొప్పున రెండుసార్లు చేస్తారు . ( Para . 678 )

హి . ఈ పద్ధతి ఈ దేశములోనేనా , సీమ దేశములో కూడా ఉన్నదా ? ( 14. )

ఇ. మొదట మా దేశములోనే యేర్పడ్డది ; దాన్ని పట్టి, ఇక్కడ కూడా చేస్తు

న్నారు . (Para . 511. )

హి . మీ దేశములో పురుషులకున్ను స్త్రీలకున్ను బడి ఒకటేనా , లేక ప్రత్యే

కముగా బళ్లు ఉన్నవా ?

ఇ. మా దేశములో వారికీ వీరికీ బళ్లు వేరుగా ఉంటవే కాని కలిసి ఉండవు.

హి . ఈ దేశములో అట్లా కాదండి . ఆడపిల్లలు చదువుకొనే పక్షమందు ,

అందరికీ బడి ఒక టే . ( Para . 571. )

ఇ. మీలో స్త్రీలు చదువుకొనే వాడుకే లేదని విన్నాను . బడితో ఏమి

పని

కాదండి . కొందరు ఆడపిల్లలకు విద్య చెప్పిస్తారు . అయితే తరు

హి . అట్లా

చుగా అందరున్ను చెప్పించరు , ఎక్కడో ఒకానొకరు చెప్పిస్తారు .

స్త్రీలకు విద్య వచ్చి యేమి లాభమనిన్ని - విద్య వచ్చినట్టయితే , పెని

మిట్లయందు భక్తి శ్రద్ధలు ఉండవనిన్ని , సాధారణముగా చెప్పించరు .

(Paras. 503 , 651.)

ఇ. అన్నిటికంటే ఈ మాట బాగా ఉన్నది . ( 15. ) విద్య వస్తే , యుక్తాయుక్త

ములు తెలుస్తవి గాని , విద్య రాకపోతే , యుక్తాయుక్తములు ఎట్లా
తెలు

హి. యుక్తాయుక్త జ్ఞానము కొందరికి, విద్య వచ్చినప్పటికిన్ని , లేదండి .

అయితే వాండ్లవాండ్ల స్వభావమువల్ల కలుగుతుంది. ( Para . 199. )

(E. ) రామయ్యకున్ను సుబ్బయ్యకున్ను వివాహమునుగురించి

జరిగిన సంభాషణ .

రా. తలుపు తీయండి ?

సు. ఎవరు వారు .

రా. నేను రామయ్యనండి . ( Paras. 393 , 304. )

సు. లోపలికి రండి . ఎందుకు వచ్చినారు ఏమి కావలెను ? ( Para . 437. )

రా. మీ గుర్రముతో కాస్త పని వచ్చినది . దయ చెయ్యగలరా ? ( 16. )

సు . ఎందుకు ? ఏమి పని

రా . వివాహమునిమిత్తము బందరు దాకా వెళ్లవలసి ఉన్నది . ( Para . 435. )

సు. ఎవరి వివాహము
 GENERAL EXERCISES . 297

రా. నా కుమారునిది . ( Para. 202. )

సు . ఎవరి చిన్నదాన్ని ఇస్తారు ? ( Para. 425. )

రా . రామస్వామి కుమార్తెను ( ఇస్తారు is understood .)

సు . ఎన్నేళ్ల చిన్నది ? ( 17. )

రా . అయిదేళ్లది .

సు . లగ్గము ఎప్పుడు ?
రా . ఇంకా వారికీ మాకూ మాటలు కుదరలేదు . ( Para . 217 , end. )

సు . విూకు వారికి ఏమయినా బంధుత్వము కలదా ? ( Para . 432. )

రా . లేదు గాని వారు సాంప్రదాయకులే . ( Para. 383.)

సు . ఎందుచేత ఇంకా ఆటంకము. '

రా . ఆటంకము లేదు గాని సొమ్మను గురించి మాటలు కుదరలేదు .

సు . ఎంత సొమ్మ అడిగినారు .

రా . నలభై వరహాలమట్టుకు పెట్టుమన్నారు . (Para . 630.)
సు . ఇదిగాక ఇంకా ఏమయినా అడిగినారా ?

రా . లేదు . వారు అట్లా అడిగేవారు కారు . ( Para . 535.)

సు . అయితే ఏమీ అభ్యంతరము లేదే .

రా . వాస్తవమే గాని వారి తాత్పర్యము ఏమో బాగా తెలియలేదు .
సు . ఒక వేళ మీకు వారికి మాటలు కుదిరితే , పెండ్లి కుమారునికి ఏమయినా

కట్నము ఇత్తురా ?
పేదరికములో
రా . కలిగి ఉంటే , ఇచ్చేవారే కాని , పాపము ! చాలా

ఉన్నారు . ( 18.) ( Para . 229. )

సు . ఎందుచేత ?

రా . ఈ సంవత్సరము వారికి బొత్తిగా పంట లేదు . ( Para . 377. )

సు . ఎంత లేకపోయినా , అల్లునికి పోగులు ఉంగరాలైనా పెట్టరా ? ( 19. )

రా . మానుషానికి తిరుగుతున్నారే గాని (పాపము !) వారికి ఏమీ లేదు.

(20. ) ( Para. 119. )

సు . అయితే పెండ్లి అయినా కాస్త బాగా చేతురా ?

రా. కలిగినదానిలో బాగా చెయ్యవలెననే బుద్ధికలవారే . ( Para . 655. )

సు. అయితే నా బుద్ధికి , విచారించగా , వారు యోగ్యులే అని తోస్తుంది .

రా. ఈ సంబంధము కుదిరితే , అన్ని విధాల బాగానే ఉండును . ( Para . 142. )

సు . మీ॰ ప్రాస్తము ఎట్లా ఉండునో గాని , సంగతి చూడగా , కుదిరే

టట్టుగానే ఉన్నది . ( 21. )

38
298 GENERAL EXERCISES .

రా . మీ బుద్ధికి రూఢిగా కుది రేటట్టు తోస్తుందా ?

సు . అవును గాని , తొందరపడితే కార్యము కాదు .
రా . తొందర పడకుండా నేను ఏమి చేసేది ? ( Para. 550. )

సు . కొన్నాళ్లపర్యంతము ఊరుకొండి . వారు వచ్చే రాకడ యేమో చూ

తాము . ( Para . 612. )

(F.) మహారాజశ్రీ స్మిత్ దొరగారి సముఖమునకు . ( 22. )

తను మునిషీ రామయ్య అనేక సలాములు . ( Para . 165.)

ఇచ్చట రాజమహేంద్రవరములో క్షేమము . అచ్చట తమయొక్క

యోగక్షేమములు వ్రాయించి దయచేయించగల కర్తలు. ( 23.)

తరువాత తమరు ( Para . 181. ) ఇక్క డినుంచి సరస్వతీ పురమునకు వెళ్లిన

తరువాత , నేనున్ను వెంటనే బయిలుదేరవలెనని ప్రయత్నము చేస్తూ ఉండగా ,

(Para . 653.) నాకు జ్వరము కనుపించినందున అయిదు లంకణములు చేసి ,

చాలా బాధ పడ్డాను . ప్రస్తుతము నాకు నిమ్మళముగా ఉన్నది , అయితే

మిక్కిలీ బలహీనముగా ఉన్నందున , నడిచి రావడమునకు చాలా ప్రయా
సగా ఉండేటట్టు కనుపడుతున్నది , కాబట్టి ఇంకా ఒక వారము రోజులు
పోయినతరువాత బయిలు దేరి , తమ దర్శనమునకు వచ్చి , తమ వద్ద సెలవు

పుచ్చుకొని, దక్షిణ దేశమునకు వెళ్లవలెనని తలంచుకొని ఉన్నాను .

ఇదిన్ని గాక నా వివాహము చేసుకోవడమునకు సొమ్మ ఇంకా ఎక్క

డనున్ను అనుకూలపడ లేదు . ఇంతకున్ను స్వామి కృప యేలాగున ఉన్నదో

తెలియదు . " శ్రేయాంసి బహు విఘ్నాని” ( 24) అనే న్యాయము చేత

మంచికార్యములు ఎప్పుడున్ను అనేక విఘ్నములు కలిగి ఉంటవి . అందు

వల్ల నేను ఉద్దేశించుకొన్న కార్యముకు అనేక ఇబ్బందులు సంభవిస్తున్నవి .

ఈ కార్యము ఏలాగున నెరవేరునో, తెలియదు . (Para. 612. ) తమరు

నాకు ముఖ్య ప్రాపకులయినందున ఈ కార్యము నెరవేరే సాధనము తమ

చిత్తమునందు ఆలోచింతురని నమ్ముతున్నాను . నాకు ముఖ్య ప్రాపకులున్ను

నాయందు దయగలవారున్ను అయిన తమరే అనాదరణచేస్తే , అన్యులు బొత్తి

గానే ఆదరించరనే సంగతి తమ చిత్తమునకు విశదమయి ఉన్నందున, విస్తరించి

వ్రాయచాలను ( 25. ) గనుక నాయందు పరిపూర్ణానుగ్రహము ఉంచి , సంర

క్షించవలెనని మిక్కిలీ కోరుతున్నాను . మహారాజశ్రీ దొరసానిగారికి నేను
 GENERAL EXERCISES . 299

అనేక సలాములు చేసినానని సెలవు ఇవ్వవలెనని కోరుతున్నాను. సుబ్బా

రాయుడుగారిని చాలాచాలా అడిగినానని ( 26. ) సెలవు ఇవ్వవలెను .

తమయొక్క అనుగ్రహ సహితమయిన పత్రిక ( 27. ) దయచేసి పంపిస్తే , చాలా

సంతోషిస్తాను . చిత్తగించవలెను .

( G. ) మహారాజశ్రీ స్మిత్ దొరగారి సముఖానకు.

తమ మునిషీ రామయ్య అనేక సలాములు చేసి , వ్రాసుకొన్న మనవి .

ఇచ్చట క్షేమము. అచ్చట తమ యోగక్షేమములు వ్రాయించి పం

పిస్తూ రావలెనని కోరుతున్నాను . ( Para . 500. )

తరువాత ది . ౧౨ డిసెంబరు తారీఖున ( 28. ) తమరు వ్రాయించిన

ఉత్తరము అంది ( Para . 502. ) అందుల సంగతులు గ్రహించినాను . తమరు

ఇక్కడినుంచి బయిలుదేరి , పడవ యెక్కి , మరునాడు సరస్వతీపురమునకు

గంటలకు ప్రవేశించినట్టున్ను , అక్కడ ఎండలో తిరిగినందున

చాలా తలనొప్పి వచ్చినట్టున్ను వ్రాయించినారు . ( Para . 647. ) ఆ సంగతి

విని చాలా విచారపడినాను . తమరు తమ శరీరసౌఖ్య విషయమై మిక్కిలీ

జాగ్రతగా ఉండవలెను . లేకపోతే , చాలా శ్రమ సంభవించుననే సంగతి

తమ చిత్తమునకే విశదమయి ఉన్నది గనుక మిక్కిలీ జాగ్రతగా ఉందు

రని నమ్ముతున్నాను .

తమకు పుత్రసంతానము కలిగినట్టు విని, నాకు చాలా సంతోషము

అయినది . అయితే తమ కుమారుని భారసాల ( అనగా నామకరణోత్స

వము ) ( 29. ) చూడడముకు నాకు మిక్కిలీ అపేక్ష కలిగి ఉన్నందున , నా

కోరికె సఫలము చేసుటకు దైవమును ప్రార్థన చేస్తూ ఉన్నాను . ( Paia. 448. )

నా వివాహమునుగురించి యెన్ని విధముల ప్రయత్నము చేసినా , సొమ్మ

అనుకూలపడని హేతువు చేత కాకినాడ ప్రయాణముకు అభ్యంతరము సంభ

వించినందున , ప్రస్తుతము మానుకోవడానకు కారణమయినది . సరస్వతీపుర

మునకు వచ్చి , తమ దర్శనము చేతామంటే, ఇంకా జ్వరము వస్తూ ఉన్నం

దున , నడిచి రావడమునకు బొత్తిగా శక్తి లేకుండా , చాలా బలహీనముగా

ఉన్నాను . నాయందు దైవానుగ్రహము లేకపోవడము చేత అనేక విధము

300 GENERAL EXERCISES .

లుగా ఇబ్బంది కలిగి , శ్రమపడుతున్నాను . ముందు స్వామి యేమి చేయ

బోతున్నాడో తెలియదు . ( Para . 322. )

తమరు ఇక్కడ లేకపోవడమువల్ల నాకు ఏమిన్ని తోచకుండా ఉన్నం

దున , చాతక పక్షులు వానను గురించి యేప్రకారము ఎదురు చూస్తూ

ఉండునో , నేనున్ను ఆప్రకారము తమ రాకడను గురించి యెదురు చూస్తూ

ఉన్నాను గనుక మీరు త్వరగా రావలెనని మిక్కిలీ కోరుతున్నాను .

తమరు నాయందు నిండా అనుగ్రహము ఉంచవలెనని ప్రార్థిస్తున్నాను .

చిత్తగించవలెను.

( H. ) మహారాజశ్రీ సిత్ దొరగారి సముఖమునకు .

అడవి కొండయ్య సాకీన్ ( 30. ) సరస్వతీపురము వ్రాసుకొన్న విన్నపములు .

నా అదృష్టముకొద్దీ , తమరున్ను , మహారాజశ్రీ దొరసానిగారున్ను మా

ఊరికి షికారుగా విజయము చేసినప్పుడు ( 31. ) నా తాలూకు తాటి ఆకు
ఇల్లుకూడా చిత్తగించి , నేను పేదవాడనయిన ( Para . 545. ) సంగతి తమ చిత్త

మునకు విశదపడ్డందున నా రెండో కుమారుడు సుబ్బయ్యకు తమరు ధర్మ

చదువు చెప్పిస్తామనిన్ని , నా కుటుంబజీవనము నిమిత్తము నాకు ఏమయినా సహా

యము చేయిస్తామనిన్ని సెలవు దయచేసినారు . ( 32. ) తమ ప్రాపకమువల్ల

నా కుటుంబజీవనము జరుపుకోవలెననే అపేక్షగలవాణ్ని అయి ఉన్నాను .
(Paras . 655 , 393 , 401. ) నేను ఇప్పుడు నలుగురు కుమాళ్లు , ఒక కొమార్తె,

తల్లి మొదలయిన పదిమందిని పోషించవలసి ఉన్నది . నాకు ఏమయినా దయ

చేయిస్తామని సెలవు దయచేయించినారు గాని తమరు నన్నూ నా పిల్లలనూ
ఏచొప్పున రక్షించతలచి, యేమి సహాయము చేయిస్తారో , తమ చిత్తవృత్తి
' నాకు తెలియలేదు . ( Para . 612.)

నా కుమారుడు కొప్పాక గ్రామస్ధుల ఇలాకాను బడిలో ఉండడము

నాకు ఇష్టము లేదు . తమ బడిలో అతడు చెప్పతగినటువంటిన్ని తమ

చిత్తము వచ్చినటువంటిన్ని తరగతికి ( తమ దయ వచ్చినంత జీతము ఏర్ప

రచి ) ( 33. ) పంతులపని దయచేయించవ లెను . లేదా , ( i4 . ) మా జీవనార్థ

మయి తమ చిత్తము వచ్చినంత సహాయము చేసి , ఇంకా రెండు సంవత్సర

ములు తమరు విద్య చెప్పించి , అధిక జీతముకు అర్హుణ్నిగా చేయించవలెను .

(Para. 115.)
 GENERAL EXERCISES . 301

నా పెద్ద చిన్నవాని వివాహము చేసుకొని , గృహప్రవేశమయిన దిన

మందే ( 35. ) మా ఇంట్లో దొంగలు కన్నమువేసి , యావత్తు సొము , ఆరు

అందుచేత చాలా
వందల రూపాయలపర్యంతము , దోచుకొనిపోయినారు .

రుణగ్రస్తుణ్ని అయి , అన్న వస్త్రములకు జరగక, బహు శ్రమలో ఉన్నాను .

నాయందు కరుణించి , నాకూ నా పిల్లలకూ తమరు ఏవిధముగానయినా

జీవనాధారము కలుగ చేసి , రక్షించవలెనని తమయొక్క ఘనమును వేడు

కొంటున్నాను . వారమురోజులకు ఒక పర్యాయము తమ దర్శనము కోరి

ఉన్నాను. దివ్యచిత్తానకు తేవలెను . ( Para. 119. )

( K. ) మహారాజశ్రీ స్మిత్ దొరగారి సముఖానకు .

మీ శిష్యుడయిన కొప్పాక సుబ్బయ్య అనేక సలాములు చేసి ,

కొన్న మనవి యేమంటే .

ఈ మధ్య తమ పేర ఉత్తరముద్వారా ఒక నునవి వ్రాసుకొని ఉన్నాను .

అది చిత్తగించే ఉంగురు . ( Para . 446. ) కొన్ని రోజులకిందట ఇక్కడ నేను

పని చూచే బడికి శీతకాలపు సెలవు ఇచ్చినప్పుడు , తమ దర్శనము చేయ

వలెనని రాజమహేంద్రవరముదాకా వచ్చేవరకు ( Para . 598. ) తమరు ఆ

లోగానే సకుటుంబముగా రాజమహేంద్రవరముకు వచ్చినట్టున్ను , అచ్చట

కొన్ని రోజులు ఉండి , తరువాత గుంటూరుకు దయచేసినట్టున్ను (36 ) తెలిసి ,

తిరిగీ ఇంటికి వెళ్లిపోయినాను . ఇప్పుడు నా అన్నగారి ఉత్తరమువల్ల తమరు

తిరిగీ నరసాపురముకు వచ్చినట్టు తెలిసినందున , తిరిగీ ఈ ఉత్తరము వ్రాసు

కోవడమయినది . తమ దర్శనము చేసి చాలా దినములయినందున , ( Para. 101.)

సెలవయితే , వచ్చి , దర్శనము చేయవలెనని కోరిక కలిగి ఉన్నాను . దివ్య

చిత్తమునకు తేవలెను.

(L.) మహారాజశ్రీ స్మిత్ దొరగారి సముఖమునకు .

తమ మునిషీ రంగాచార్యులు అనేక సలాములు చేసి , వ్రాసుకొన్న

మనవి యేమంటే .

ఈ మధ్య బెంగుళూరునుంచి తమరు వ్రాయించిన ఉత్తరము అంది ,

అందుల సంగతులు గ్రహించినాను . తమకు బెంగుళూరు నీళ్లున్ను గాలిన్ని

మిక్కిలీ అనుకూలముగా ఉండడముచేత ( Para . 175. ) తమ శరీరములో నున్ను

302 GENERAL EXERCISES .

మహారాజశ్రీ దొరసానిగారి శరీరములో నున్ను మిక్కిలీ సౌఖ్యముగా నున్నట్టు

తమకు వ్రాయించిన ఉత్తరమువల్ల తెలిసి , చాలా సంతోషించినాను .

తమరు నాకు పది రోజులవరకు సెలవు దయ చేసినట్టయితే, మా తండ్రి

గారి తిధిప్రయోజనము వస్తున్నందున , గ్రామాంతరము వెళ్లి , ఆ ప్రయో

జనము గడుపుకొని వస్తాను . ఎందుచేతనంటే, ఈ గ్రామములో మాకు

అనుకూలమయిన బంధువులు ఎవరున్ను లేరు ; కూరగాయలున్ను లేవు . ఇటు

వంటి ఇబ్బందులు చాలా కలిగి ఉన్నవి . అందువల్ల సెలవు దయచేసినట్టయితే ,

మా బంధువులు ఉన్న గ్రామమునకు వెళ్లి , తిధి ప్రయోజనము నెరవేర్చుకొని ,

అతిశీఘ్రముగా వస్తాను.

తమరు వ్రాయుమన్న కథల పుస్తకము వ్రాసి , సిద్ధముగా ఉంచినాను.

ఇక్కడ వర్షములు లేక ( Para . 407. ) చేలన్ని యెండిపోయినవి . జొన్న

మొదలయిన పయిరు దినుసులు మాత్రము బాగా ఉన్నవి. నువ్వు చేలు

పురుగుపట్టి పోయినవి. ఈ సంవత్సరము ఎట్లాగూ కొంచెము గ్రామముగా

ఉండేటట్టు కనుపడుతున్నది . చిత్తగించవలెను .

( M. ) మహారాజశ్రీ స్మిత్ దొరగారి సముఖమునకు .

సరస్వతీపురము గ్రామమునసపు వ్రాసుకొన్న మనవి .

ఈ దినము తమరు వ్రాయించిన ఉత్తరము అంది , ( Para . 502. ) అందుల

సంగతులు గ్రహించినాను. తమ బంగాళాదగ్గెర పందిలి వేయించగలందులకు

( Para. 595. ) ౧౦౦0 తాటి ఆకున్న ( 37. ) రెండు మోపుల నారయున్ను

పంపించినట్టయితే, అందుల ఖరీదు ఇస్తామని వ్రాయించినారు . ఆప్రకారము

గమళ్లవానికి తాఖీదు వ్రాయించినాను. రెండు మూడు రోజులలో వస్తవి

గనుక విశదమునిమిత్తము మనవి వ్రాసుకొన్నాను .

తమకు ఒక వడ్లపనివాడు కావలెనని ( Para . 437. ) వ్రాయించినారు.

ఇప్పుడు వడ్లవాండ్లందరున్ను రోజుకు మనిషి ఒక్క ంటికి ( 38.) రూపాయి

ఇస్తేనేగాని ( Para . 589. ) రామని సమ్యాకట్టుకొని ఉన్నారు . ఆప్రకారము

సెలవయితే , పంపిస్తాను .

ఏ వేళప్పుడు వస్తే తమ దర్శనము చేయవచ్చునో , సెలవు దయచేయించ

కోరుతున్నాను . ( 39. ) చిత్తగించవలెను .

 GENERAL EXERCISES . 303

(N. ) మొదటి కథ.

పూర్వకాలమందు కృష్ణదేవరాయులు అనే ఒక రాజు ఉండేవాడు.

ఆయన తల్లి చాలా కాలము కాయిలతో శ్రమపడుతూ , తనకు కాన

లసిన పదార్థములు ఆయనను అడుగుతూ ఉండేది . ఆప్రకారము కుమా

రుడు పెట్టిస్తూ ఉండెను . ( Para . 448. ) తుదకు ఆమెకు మరణకాలము

తటస్తించిన సమయమందు మామిడిపండ్లయందు ఇచ్ఛ కలిగి ( Para . 502. )

కుమారుని అడుగగా , ఆయన పండ్లనిమిత్తము బంట్రోతులను తోటకు పం
పించినాడు . వాండ్లు తెచ్చేలోగా ( Para . 598. ) ఆమె మృతిపొందినది .

అందుకు రాజు — తనతల్లి కోరిక నెరవేరకపోయెను గదా , అని మిక్కిలీ

వ్యసనపడి , కొన్ని దినములు జరిగినతరువాత బంగారపు ( Para . 154. ) మా

మిడిపండ్లు చేయించి , బ్రాహ్మణులకు ఇవ్వసాగెను .

ఈ సంగతి ఆయన భార్య తెలుసుకొని , నా పెనిమిటి వృధాగా సొము

వ్రయము చేస్తున్నాడు , అట్లా వ్రయము చేసినప్పటికీ , చనిపోయిన నా

అత్తగారి కోరిక నెరవేరునా ? అని తలపోసి, పెనిమిటితో చెప్పడమునకు

భయపడి, ( 40. ) రాజసంస్థానములో ఉండే కవీశ్వరుడయిన తెనాలిరా

మకృష్ణుని పిలిపించి , మీూ రాజుగారు వెర్రిచేత సొమ్ము యావత్తూ వ్రయము

చేస్తున్నాడు . అది యేలాగునయినా ఆపి వెయ్యవలసినది ( 41.) అని

చెప్పగా , అతడు మంచిదని చెప్పి , తాను రాజు వాకిట కూర్చుండి , రాజువద్ద

బంగారపు మామిడిపండ్లు పుచ్చుకొని ( Para . 531. ) వెలపలికి వచ్చిన ప్రతి

బ్రాహ్మణునీ తన ఇంటికి తీసుకొనిపోయి , ఒక్కొక్క . వాత వేసినాడు .

అంతట ఆ బ్రాహ్మణులు ఏడ్చుకొంటూ రాజువద్దికి వెళ్లి , ఫిర్యాదు

చేసుకొన్నారు . అందుకు రాజు రామకృష్ణుని పిలిపించి అడుగగా, అత

డు— నా తల్లికిన్ని వాయువురోగము కనుపించి, యెన్ని అవుషధములు

ఇప్పించినా , నయము కాక పోయినందున , తుదకు ఆమె తనకు వాతలు

వేయిస్తే, బ్రతుకుతానని చెప్పినది . ఆప్రకారము నేను వాతలు వేయిం

చవలెనని ప్రయత్నము చేస్తూ ఉండగా , ఆమె మృతిపొందినది గనుక నా

తల్లి కోరిక నెరవేర్చుటకై బ్రాహ్మణులకు వాతలు వేసినానని చెప్పినాడు .

అంతట రాజు మిక్కిలీ సిగ్గుపడి , యేమీ చెప్పలేక, ఊరుకుండెను . ( Para.411 . )
304 GENERAL EXERCISES.

( 0. ) రెండో కథ .

ఒక పట్ణములో ఒక కోమటి తన కుమారుని పెండ్లికిగాను ఒక తురక వద్ద

ఒక యేనుగను ఎరువుకు పుచ్చుకొని, పని జరుపుకొంటూ ఉండగా ,

( Para. 598. ) ఒక నాడు దైవవశాత్తు ఆ యేనుగ మృతిపొందినది . తరువాత

ఆ కోమటి తురక వద్దికి వెళ్లి మీ యేనుగ చచ్చిపోయినది . దాని ఖరీదు

నేను ఇస్తానని చెప్పగా , ఆయన సమ్మతించక , తన యేనుగే తనకు కావలెనని

చెప్పెను . అంతట ఆ కోమటి -మీ యేనుగకంటె మంచి యేనుగనైనా కొని

ఇస్తాను లేదా , నలుగురు ( Para . 240. ) చెప్పే ఖరీదుకంటె ఒక వంద రూపా

యిలు ఎక్కువయినా ఇస్తాను అని అనేక విధముల బతిమాలినప్పటికీ , ( 42. )

వినక తిరిగీ తన యేనుగే కావలెనని చెప్పెను .

అప్పుడు ఉభయవాదులు మర్యాద రామన్న అనే న్యాయాధికారివద్దికి

వెళ్లి , ఈ సంగతి చెప్పుకోగా , ఆయనయున్ను కోమటి చెప్పిన ప్రకారమే )
ఏనుగనయినా ఖరీదునయినా పుచ్చుకోవలసినదని అనేక విధముల చెప్పినప్ప

టికీ , ఆ తురక వినకపోయినాడు . తుదకు న్యాయాధికారి ప్రాణము విసికి ,

రేపు రావలసినది , విచారిస్తాను అని చెప్పి , ఇద్దరినీ పంపివేసి, కొంతసేపటికి

రహస్యముగా కోమటిని తనవద్దికి పిలిపించుకొని, రేపటిదినము నీ ఇంటి తల

వాకిటి తలుపు ఓరవాకిలిచేసి , దాని వెనక కొన్ని పాతకుండలు దొంతర్లుగా

పెట్టి ఉంచి , నేను నీకు కబురు పంపించేదాకా రావద్దని కొన్ని యుక్తులు చెప్పి
పంపినాడు. ( 43. )

అతడు ఆ ప్రకారమే కొన్ని పాత కుండలు సంపాదించి , తలుపు వెనక

ఏడు దొంతర్లుగా పెట్టి , కచ్చేరికి రాకుండా ఉండెను . మర్యాద రామన్న

చెప్పిన కాలమునకు తురక హాజరయి , తన ఫిర్యాదు ఫయిసలు చెయ్యవల

సినదని చెప్పుకోగా , ఆయన కోమటి ఇంకా రాలేదా , అని కోపించి , నీవు

వెళ్లి , వాణ్ని లాక్కుని రా అని తురకతో చెప్పినాడు . అంతట అతడు తన

పక్షముగా తీర్పు చేస్తారనే సంతోషముతో ధూకుడుగా శోమటి ఇంటికి వెళ్లి ,

ఓరవాకిలిగా వేసి ఉన్న తలుపు తెరవగానే, దాని వెనక పెట్టి ఉన్న పాత
కుండలు అన్ని పగిలిపోయినవి . అంతట కోమటి ఈ కుండలు పగిలిపోవడపు

ధ్వని విని , వెలపలికి వచ్చి , నా కుండలు ఎందుకు పగలకొట్టినారు ? అని

అతనితో ఘరషణపడుతూ , మర్యాద రామన్న వద్దకి వెళ్లి , అయ్యా , నేను
 GENERAL EXERCISES. 305

అనేక తరములనుంచి దాచి ఉంచుకొన్న కుండలు ఈ తురక పగలకొట్టినాడు .

అటువంటి కుండలు నేను ఇక సంపాదించుకోలేను అని మొరబెట్టుకొన్నాడు .

అంతట తురక తాను పగలకొట్టినట్టు ఒప్పుకొని,—ఆ పాత కుండలకు బదు

లుగా కొత్త కుండలు కొని ఇస్తాను అని చెప్పగా, కోమటి సమతించకపోయెను.

అందుకు మర్యాదరామన్న కూడా కోమటితో చెప్పగా , అతడు వినకపోయెను

గనుక తుదకు మర్యాదరామన్న చచ్చిపోయిన యేనుగయున్ను పగిలిపోయిన

కుండలున్ను ఇప్పించడము సాధ్యము కాని పని గనుక పగిలిపోయిన కుండల

కున్నూ చచ్చిపోయిన యేనుగకున్నూ చెల్లు అని తీర్పుచేసెను .

(P. ) మూడో కథ.

ఒక పట్ణములో ఒక రాజు గలడు . ( Para . 432. ) అతడు రాజులందరు

పగలు కచ్చేరి చేసి , రాత్రిళ్లు నిద్రపోతున్నారు . మనమున్ను వారు చేసినట్టు

చేస్తే , బాగా ఉండదని తన మంత్రితో ఆలోచన చేసి , గాత్రిళ్లు కచ్చేరి చేసి ,

పగలు నిద్రపోదామని నిశ్చయించుకొన్నాడు . ఆ ప్రకారము — తన అధికార

ముకింద ఉండే ప్రజలందరు పగలంతా తలుపులు వేసుకొని , నిద్రపోయి ,

రాత్రిళ్లు భోజనము మొదలయిన పనులు చేసుకోవలసినదనిన్ని , బంట్రోతులు

పగలు గస్తీ తిరగవలసినదనిన్ని , ఆజ్ఞాపించడమేకాకుండా , ఆప్రకారము జరిగిం

చనివారిని శిక్షిస్తామని కూడా చెప్పెను . ( 44 ).

ఈప్రకారము జరుగుతుండగా , ఒక నాడు ఒక దేశమునుంచి పగలు రెండు

ఝాములప్పుడు ( 45 ) , మిక్కిలీ ఆకలిగొని ఉన్న ఇద్దరు బ్రాహ్మణులు ఈ రాజు

అధికారముకింద ఉండే ఒక గ్రామమునకు వచ్చి , ఇండ్ల తలుపులు అన్నీ వేసి

ఉండడము చూచి , మిక్కిలీ ఆశ్చర్యపడి , నిండా ఆకలిగొని ఉండడముచేత ఒక

తలుపు కొట్టి , ఇంటివారినిపిలిచినారు . ఇంతలో రాజు ఆజ్ఞాప్రకారము గ

,
తిరుగుతున్న బంట్రోతులు , ఈ బ్రాహ్మణులు తలుపుకొట్టి పిలుస్తూ ఉన్న
చోటికి వచ్చి , వీరు దొంగలు అని పట్టుకొని , రాజువద్దికి తీసుకొనిపోయి , ఈ

వృత్తాంతమంతా చెప్పినారు . అంతట రాజు ఈ సంగతి తన మంత్రితో చెప్ప

గా , అతడు వీరిని ఉరితియ్యవలసి ఉంటుందని రాజుతో చెప్పినాడు. అప్పుడు

రాజు—ఈ బ్రాహ్మణులనిద్దరిని పదిహేను రోజులలో ఉరి తీయిస్తాము . అంత

పర్యంతము ఖయిదులో ఉంచవలసినదని బంట్రోతులకు సెలవిచ్చినాడు .

ఆప్రకారము వీరు ఉభయులు ఖయిదులో ఉంటూ , తమలో తాము

పోట్లాడసాగిరి . కావలి ఉన్న బంట్రోతులు, ఎందుకు పోట్లాడుతారు . అని

అడిగితే , మా సంగతి మీకు ఎందుకని చెప్పి , దినదినము మిక్కిలీ విస్తారముగా

39
306 . GENERAL EXERCISES .

పోట్లాడుతూ ఉండిరి . ( Para . 448) . అందుకు బంట్రోతులు ఆశ్చర్యపడి , రాజుతో

చెప్పినారు . ఆ రాజు ఈ బ్రాహ్మణులను పిలిపించి అడిగితే, వారు – మీరు

ఎట్లాగూ మమును ఉరితీయిస్తారుగదా , మా సంగతి మీకెందుకని చెప్పినారు .

అంతట రాజు మిక్కిలీ బలాత్కారముగా అడిగితే , చివరకు వారు ఏమి

చెప్పినారంటే (Para . 659. ) మేము ఒక కొండమీద అనేక సంవత్సరములు

తపస్సు చేసినాము . అక్కడ ఉండే దేవత మాకు ప్రత్యక్షమై , మీరు ఒక దేశ

మునకు వెళ్లుతారు . అక్కడ మిమ్మును ఇద్దరిని ఒక రాజు ఉరితీయిస్తాడు .

అందులో ఉత్తరపు కొమ్మను ఉరితీయబడ్డవాడు (Para. 511.) యావద్భూమికి

రాజు అవుతాడనిన్ని , దక్షిణపు కొమ్మను ఉరితీయబడ్డవాడు ప్రధాని అవుతాడ

నిన్ని ఆ దేవత చెప్పినదన్నారు . అయితే నేను ముందు వచ్చినాను గనుక

నేను ఉత్తరపు కొమ్మను ఉరిపడుతాను అని ఒకడున్ను , నేనే ముందు నచ్చి

నాను గనుక ఉత్తరపు కొమ్మ ఉరి నాకే కావలెనని రెండోవాడున్ను , (పహ

రాలో పోట్లాడినట్టుగానే ) రాజు ఎదుటనున్ను తిరిగి పోట్లాడనారంభించినారు .

ఈ సంగతి యావత్తూ రాజు చూచి, — మనము ఒక దేశమునకే రాజ్యము

చేస్తున్నాము. వీరు యావద్భూమిని ఏలుతారని మనస్సులో చింతించి, ఈ

సంగతి తన మంత్రితో ఆలోచించగా , అతడు – మనము ఏలుతున్న ఈ

రాజ్యమును ఈ ఇద్దరు బ్రాహ్మణులకు ఇచ్చివేసి , వారికి బదులుగా మనము

ఉరిపడితిమట్టాయెనా , ( Para . 580. యావద్భూమిని ఏలుతామని రాజుతో

ఆలోచన చెప్పినాడు. అందుకు ఆ రాజు సమ్మతించి , తన రాజ్యము ఆ బ్రాహ్మ
ఆ
ణులకు ఇచ్చివేసి , తాను ఉరి పెట్టుకొని చచ్చిపోయినాడు , కాబట్టి తెలివి తక్కు
నచేత అత్యాశగలవారు ఈ రాజువలెనే చెడిపోదురు .

(R ) నాలుగో కథ.

ఒక గ్రామమందు ఒక ఇంట్లో తల్లి , తండ్రి , కొడుకు , కోడలు కాపురము

ఉండిరి. వీరందరు చెవిటివాండ్లు . వీరిలో కొడుకు వ్యవసాయము చేయడానకు

పొలము వెళ్లేటప్పుడు, ఒక వెల్ల గిత్తనున్ను ఒక కరి గిత్తనున్ను తోలుకొని

పోయి , పొలము దున్నుకొంటూ ఉండెను .

ఇంతలో మార్గమున వెళ్లుతూ ఉండే ఒక జవాను ఓయి సంసారీ, ఈ

మార్గము ఎక్కడికి వెళ్లుతుందని , చేసంజ్ఞ చేసి అడుగగా , తనను గిత్తలను

బేరము అడగుతున్నాడని అనుకొని ఈ వెల్ల గిత్త మప్ఫై వరహాల ఖరీదు

 GENERAL EXERCISES. 307

అని చెప్పినాడు. తరువాత ఈ జవాను నేను గిత్తలను గురించి అడగడము

లేదు , మార్గమునుగురించి అడుగుతున్నానని చెప్పినాడు. అందుకు ఆ సంసారి

-ఈ కరి గిత్త ఇరునై వరహాలకు తక్కువ ఇచ్చేదిలేదు అని చెప్పినాడు .

అంతట ఆ జవాను ఇతడు చెవిటివాడు అని గ్రహించి , తన మార్గమున తాను

వెళ్లిపోయినాడు .

ఇంతలో రెండు ఝాముల ప్రొద్దు ఎక్కినందున , ఈ సంసారి భార్య

అన్నము తీసుకొని వచ్చి , తన పెనిమిటికి పెట్టినది . భోజనము అయిన తరు

వాత వారిద్దరూ పొలములో కూర్చుండి , సంతోషముగా మాట్లాడుకొంటూ

ఉన్నప్పుడు , పెనిమిటికి భార్యయందు మిక్కిలీ అనుగ్రహము వచ్చి గిత్తలు

అమ్ముడు పోయినపక్షముకు , ఈలావు బంగారపు ఖడ్డీలు చేయించి పెట్టుతానని

తన చేతిలో ఉన్న ములకాల కర్ర చూపించినాడు. అంతట అతని భార్య

తనను ములకాల కర్రతో కొట్టుతానన్నాడని అనుకొని , మిక్కిలీ కోపపడి,

ఈ సంగతి అత్తతో చెప్పుతానని చెప్పి , వెళ్లిపోయినది .

తరువాత ఆమె ఇంటికి వెళ్లి , వీధిలో కూర్చుండి గుగ్గెళ్లు తింటూ ఉన్న

అత్తగారిని చూచి, — నేను ఎండలో కష్టపడి , నీ కొడుకుకు అన్నము తీసుకొని

పోతే ( Para . 587.) నన్ను కొట్టుతానన్నాడని మొరబెట్టుకొన్నది . అంతట

అత్తగారు తాను తింటూ ఉన్న గుగ్గిళ్లనుగురించి కోడలు నిందిస్తూ ఉన్నది

అని అనుకొని, మిక్కిలీ ఆగ్రహచిత్తురాలై ( 46.) – నేను నా పెనిమిటి సంపా

దించిన సొమ్మ తింటున్నానే గాని నీ అబ్బసొమ్ము తినడము లేదు అని చెప్పి ,

ఇంట్లోకి వెళ్లి , ఈ సంగతి తన పెనిమిటితో చెప్పినది . అంతట ఆయన తాను

తింటూ ఉన్న గుగ్గిళ్లనుగురించి తన భార్య కోపము చేస్తూ ఉన్నదనుకొని, నీవు

వెలపలికి వెళ్లేటప్పుడు (Para . 598. ) నాకు పెట్టిన గుగ్గిళ్లే తప్ప , అంతకంటె

ఎక్కువ నేను తీసుకొని తినడము లేదని చెప్పినాడు.

308 GENERAL EXERCISES .

NOTES.

(1) literally means furrows . In the Cuddapa District ♫ is

used instead of 6. " After having first ploughed the land two or three

furrows, they wet plough it . Before doing so , they sow seeds for sprouts in
a sprout bed," i.e., to be transplanted afterwards into the whole field.

(2 ) This sentence is in a parenthesis. For see para . 649 .

(3) 2 ý . To milk-giving cattle.

(4 ) గ్రామాంతరము from గ్రామము a village , అంతరము difference .

Hence it means another village.

( 5) పాపమని equals— అది ( i.e. , ఓలి పుచ్చుకోవడము ) పాపము అయి

ఉన్నది అని .

(6) 3. If the freshes come down .

(7) Literally. Where is this ? Where is that ? i.e. , The Dowlaishwa-

ram anicut is so much larger , that there is no comparison .

are understood .
(8 ) After అదే the words ఈడ్చుకొనిపోతవి

(J ) చూచినారా is understood .

( 10) గుల్ల shells . ముగ్గపోయుట to slake lime . Hence ముగ్గపోసినది

means - slaked lime. Lit. That ( i.e. , 555 ) which they have slaked.

(11 ) wes , to put in heaps.

(12 ) Is it better to plaster, or only to prick out the bricks with

chunam ?

(13) To whom and on what principle do you give the prizes ?

(14) The more grammatically correct sentence would be- 9

ఈ దేశములోనే ఉన్నదా ? లేక సీమ దేశములో కూడా ఉన్నదా ?

(15 ) These words are ironical .

(16) Lit. A little work has come with your horse , i.e. , I want to
have the use of your horse.
 GENERAL EXERCISES . 309

(17) A child of how many years ? ( 5 from a year .)

(18) is here an exclamation of sorrow. Alas.

(19) Lit. To whatever extent (it) may not be to them, i.e. , oɔ

Lady FavJj38 , although they have had no harvest . ( 591. )

(20) They live (in the manner they do) for the sake of respectability .

(21 ) . How your fate will be ( I do not know) , but when I

consider the matter, it seems as if it would be accomplished . Lit. It is

that it will be accomplished .

(22) All these letters are addressed to Mr. Smith. 5 means

to the presence, and is more respectful than merely 8 .

(23) This is a common form with which to commence a letter. It

literally means- You are the one in authority ( ev) to grant them ,

having caused, etc. , etc. , i.e. , It rests with you kindly to favour me with

the news of your welfare.

(24) This is a Sanscrit Shlokam, meaning-There are many obstacles

to a good work .

(25) As this is evident to yourself, I cannot write more, i.e. , to make

it more evident .

(26) You must kindly tell Subbarayudu Garu that I asked much
after him .

(27) A favourable letter in reply .

(28) The letter & before stands for 8 , which means- dated .

(29) The feast of the ceremony of name-giving .

(30) 5 A Hindustani word meaning place of residence.

(31 ) When you made a visit to our village in your ride.

(32) The expression we is often used , as here , in the

sense of to say.

(33) These words are in a parenthesis. Having allotted him such a

salary as your kindness suggests .

(34) S. Lit. Is it not so ? This equals— If not.

(35) On the very day on which the house- warming took place.
310 GENERAL EXERCISES .

(36 ) ∞ Faves is often used in the sense of visiting a place. Lit.

Favouring a place.

(37) The word in this connection is commonly used in the

singular .

(38) వక్కంటికి is a vulgarism for ఒకటికి or ఒకటింటికి , para . 238 .

(39) Lit. I beg you will inform me, at what time if I come, I may
visit you , i.e., when I can visit you .

(40) All the words from DD ... to ... 383 are connected

by అని to J.
తలపోసి, His wife knowing this (para . 496) reflected thus

(~~)—My husband is spending money to no purpose . Although he spends

it thus, will my mother-in-law's wish be accomplished ? —But (para . 494)

being afraid to speak to her husband , etc. , etc.

(41 ) All the words from మీ రాజుగారు ...to ... ఆపి వేయవలసినది are

connected by అని to . As she said thus- Your king, etc.

(42 ) _ All the words from మీ యేనుగకంటె to ఇస్తాను are connected

by with w . Although he besought him thus- “ I will

buy and give you a better elephant than yours.”

(43 ) All the words from రేపటి దినము ... to ...రావద్దు are connected by
~ to awher . He told him a stratagem, namely, ( see para .

619) -Tomorrow put the door of the porch of your house ajar.

(44) Not only did he command that all the people should sleep in the
day time and work at night, and that the police should patrol in the
day time, but he also said--" we will punish those who do not do so . "
(45) here equals . At the time of the second watch , i.e. ,
at mid- day.

(46 ) ఆ గ్రహ చిత్తురాలై being angry-minded . ఆగ్రహము wrath-De

aerath -చిత్తు
ఆగ్రహచిత్తురాలై
రాలు feminine form of చిత్తుడు . The neuter form is చిత్తము .
PART III .
312 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

CHAPTER XIX .

ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

697. The remaining portion of this book forms an INTRODUCTION to the

study of the grammatical dialect. It is intended to convey such inform-
ation, in addition to that already given, as may enable the student
to study a Native Grammar, and to read such books as the Vikramarka
Tales, Kásiyátra , Panchatantra, Nítichandrika , Vémana , etc.

698. Without such an introduction, the student would find much difficulty
in reading a Native Grammar (which he ought in course of time to do) ,
for all are written in highly grammatical language, and on a system
different to that pursued in the present work. But after reading this
introduction, it is believed that the student will be in a position to under-
stand a Native Grammar ; and he is strongly recommended to proceed to
the study of Chinniah Soory's Grammar , since it is generally regarded
as the best authority, and has been principally consulted in the prepara-
tion of this part of the present work. For this reason , reference is occa-
sionally made to Chinniah Soory's Grammar , throughout the following
pages , by the insertion of the letters C. S. The edition , to which refer-
ence is made, was published in 1858. The number which follows the
initials, refers to the page.

699. A considerable portion of Chinniah Soory's Grammar (and of every

Native Grammar) is taken up with an explanation of the various changes
which Sanscrit words undergo , when introduced into Telugu. As this
forms a distinct branch of study, it is entirely omitted in the present
work, since it is very difficult, and not essential to enable the student to
understand the grammatical dialect. Its omission , however , renders it
necessary to state the rules in a manner very different from that pursued
in a Native Grammar.

700. It may be here remarked , that the system pursued in all Native
Grammars appears unnecessarily difficult and complicated , except for a
person previously acquainted with Sanscrit. The reason of this is pro-
bably as follows :--

701 . There can be no doubt that the language, which the Brahmans
originally spoke , was Sanscrit, and that they wrote it in the Nagari
character. On entering the Telugu country, they found a language
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 313

peculiar to the country, which was written in characters entirely dif-

ferent from Nagari, and which contained sounds which did not exist
in Sanscrit.

702 . The Brahmans soon commenced to learn and use Telugu , and in
course of time, some of them composed Grammars of the language , in
which the system of Sanscrit Grammar was applied to Telugu . These
books were composed on the supposition that the reader had some
knowledge of Sanscrit ; and not only were all the grammatical terms
borrowed from that language, but the Grammar itself was written in
Sanscrit .

703. It is no doubt upon these older books , that the earliest Telugu
Grammars now extant (as for instance Nannaya Bhattu's) were based .
And upon these latter are based the Modern Grammars. Hence, when
we carefully study one of them , we find thatit in reality presupposes a
knowledge of Sanscrit, that much of it is taken up with an explanation
of the manner in which Sanscrit words are introduced into Telugu , that
in many instances it appears unsuited to Telugu , and that it introduces
distinctions and terms, which are unnecessary and needlessly confusing.

704. Upon opening a Telugu book written in the grammatical dialect,

the student will find, that not only do the forms of the individual words
differ very considerably from those used in common conversation , but
that the words are so run into each other, and have their initial letters
so altered, that the whole is rendered almost unintelligible. In order,
therefore, to read a grammatically written book, it is necessary to know-

(1) The grammatical forms of the individual words.

(2) The complicated rules, according to which they are strung together
in a sentence.

705. The former will be explained in this chapter, and the latter in the
next chapter. But in reference to the latter, it is necessary here to
remark, that the rules chiefly depend upon whether a word belongs to

the
the class
class called , or not . By this term (which will be

more fully explained hereafter) is meant a word which ends in ,

i.e., the letter . (Para. 43.) This letter often becomes or D,

but in this chapter all words belonging to this class are spelt with ,
in order to assist the student in remembering which they are. In the

common dialect these words never use , but change it into or 2,

or omit it.
40
314 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

I.
ON ORTHOGRAPHY, సంజ్ఞాపరిచ్ఛేదము.

706 . The consonants ,,,,, are called vev , i.e., Hard.

The consonants X, ≈, X, X, w , are called vev, i.e. , Soft.

The remaining consonants are called ev, i.e., Fixed .

707. The division of the words of the Telugu language into తత్సమములు ,

తద్భవములు, దేశ్యములు, and గ్రామ్యములు, has been already explained

in para . 93. తత్సమములు are subdivided into సంస్కృతసమములు and

jver, according as they are derived direct from Sanscrit,
or from Sanscrit through the medium of one of the Prakrits. (C. S. 6. )

708. All words used in the Telugu language , except on saviver,

are called . (C. S. 50.)

709. The letters , 20 , 2, 2 , 8, 25, 2, 8 , L , and the aspirate

letters , do not exist in , but have been introduced from Sanscrit,

with the introduction of సంస్కృతసమములు

ovev .. Hence every word which
contains one of these letters , must belong to the latter class of words ,
(Para . 40.)

710. The letters , 2 , es, and c , do not exist in Sanscrit. Hence

every word in which one of them occurs, is . The letter ‹ may,

however, occur in the Telugu termination , affixed to a o Joña ;

as San . రామః. Tel . రాముఁడు . (Paras. 44 , 712.)

711 . The letter o , called నిండుసున్న , పూర్ణానుస్వారము , or పూర్ణబిందువు ,

has already been explained in para. 90.

712.
The letter_c, called అరసున్న , or అర్థానుస్వారము , or అర్థబిందువు ,
is only used in the grammatical dialect. The conditions under which it
may be used in case of os, etc. , will be explained in the next chapter.
Theoretically this letter has a nasal sound , but practically it is silent .

713. The letter is always inserted before final , of the first declen-

sion, and of any tense of a verb ; as wc , cão.

 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 315

714. In words o and ‹ never occur before a 3 , hence when o

does thus ocenr, the word must be a సంస్కృతసమము ; ns హంస . C. S. 5. )

715 . When preceded by a short vowel , c may be changed into o ; as

తముఁడు or తముండు, తొల్లిఁటి or తొల్లింటి , ఉండఁడు or ఉండండు.

716. The letters and can be changed into ox and , except

in సంస్కృతసమములు ; as అయిదు or ఐదు .

717. In para . 89 it is stated, that in over the letters

and are always pronounced ch and j. When , however, nouns of this

class ending in or change these letters in the plural into and

జు , they take the sounds of ts and ds ; as వీచి , వీచులు ; వాజి , వాజులు .

The word also takes the sound of dz.

II . ON POSTPOSITIONS .

718 . The grammatical forms of వల్ల and నుంచి are వలనక్ " and ఉండి .

The following postpositions are used in books only అఱుక్ , అఱుత్

with, పొంటెక్ on account of , మైక్ , మెయిజ్ with, పట్టుఁడి through ,

పట్టి through, చేసి from , by .

719 .
The postpositions పట్టుఁడి , పట్టి , చేసి , ఉండి , and గుఱించి or గూర్చి ,
are always affixed to an objective case . All other postpositions are affixed
to a genitive case . Those mentioned in para . 148 may also be affixed to
a dative case .

720. A list of the postpositions in common use is given in paras . 143 and

148.. With the exception of the postpositions యొక్క , కై , ఉండి , చేసి ,

పట్టి , పట్టుఁడి , కూర్చి or గుఱించి , and all those ending in ము , riz . , నిమిత్తము ,

పర్యంతము . కోసము or కోసరము , విషయము , మూలము , అర్ధము , and

ప్రకారము , all other postpositions end in ద్రుతము; ( 705 ; ) as కొఱకుక్ .

721 . In Native Grammars there is no term answering to that of postposi-

tion ; but the postpositions చేత or చేజ్ , తో డక్ or తోక్, కొఱకుక్ ,

కై , వలనక్ , కంటె౯ , పట్టి , యొక్క , లోపలక్ or లోక్ , అందుక్ , న ౯ are

316 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS.

called case affixes ( ev), a term which will be explained hereafter.

Many of the remaining postpositions are merely cases of nouns , and are
treated as such in the grammatical dialect , e .g ., నిమిత్తము , మట్టునకుక్ ,

సమీపమునక్. The remainder are regarded as particles ( అవ్యయములు ),

e.g. , వలెక్ , ఒద్ద ౯ .

722. When O is attached to a genitive ending in , or Js the

letter 5 , is inserted . But if the noun be of the second declension , or a

- ending in 3 , instead of inserting the letter 5, contrac-

tion may take place . When o is attached to a singular genitive

ending in any other vowel , the initial becomes . In the plural either

య or contraction may be used . Thus వనమునందు or వనమందు ,

వనములయందు or వనములందు ; పామునందు ( not పామందుక్ ); గురు

వునందు ౯ or గురువందుక్ . ( Compare para . 146. )

723 . E or JUE has properly only the meaning of amongst, and

hence ought to be affixed to the plural number only ; as weer

amongst these pens. Sometimes, however, it is affixed to the singular in
the sense of అందుక్ .

Paragraphs 145 and 149 hold good in the grammatical dialect.

OR నామవాచకములు .
III . ON NOUNS , వి శేష్యములు

Paragraphs 96 to 111 hold good in the grammatical dialect.

724. All DATIVE cases end in ద్రుతము ; as రామునికిక్ , గోడలకు౯ .

725. Before affixing to form the dative , genitives ending in v or

insert న ; as వనమునకుక్ , పామునకు , గురువునకు , సవితృనకు౯ .

726. The OBJECTIVE case is always formed by affixing to the genitive .

Hence all objective cases are ద్రుత ప్రకృతికములు . Thus వనమున్ , గోడక్ ,
మగనిక్ , వనముల ౯౯ .

727. The VOCATIVE case (Para . 108) may have the final vowel long or short

at pleasure . Thus రాముఁడ , or రాముఁడా , అక్క , or అక్కా , అక్కలార

or అక్కలారా .
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 317

728. A plural vocative , when connected with a verb in the second person ,
may take the same form as the plural nominative .

729. 505 -Jñáver of the first declension , in all of which final

of the nominative is preceded by v, may form the vocative by dropping

. After dropping , the preceding is changed into or ; as

రాముఁడ , రాముఁడా , రామ , రామా . If, however , the word has another

form of the nominative ending in S , e.g. , or , then in the

vocative, the preceding v is merely lengthened ; as X , Xoxocão,

(XXI
( గురున,, XXD)
గురువా) or X.
గురూ . The reason of this is, that all crude Sans-

crit nouns denoting men , which end in , take the affix or , when

introduced into Telugu ; whereas those ending in , take only.

730 . All nouns of the FIRST DECLENSION in which final is preceded by

v, besides being declined in the regular manner (Para. 114) , may also

form the genitive by simply dropping final డు; as తమ్మ ుఁడు , gen . తము .
తమ్ముఁడు,
Hence the dative and objective may be and S తమ్మ. ce
క్ . Hence
also before a postposition either form of the genitive may be used ; as
The forms mentioned in paragraphs
తముచేతక్ or తమునిచేతక్.
115 and 116 are not grammatical .

731 . A few nouns of this declension form the plural by changing final

డు of the nominative singular into o డ్రు ; as Sing . గండఁడు , Pl.

17. గండండ్రు .

732 .
Nouns ending in కాఁడు , as వేటకాఁడు. form the Plural in o డ్రు

or eఱు; as వేఁటకాండ్రు or వేఁటకాఱు . ( Para . 98.)

733 . సంస్కృతసమములు of this declension in which final డు is preceded

by లు ( e.g. , బాలుఁడు , అనుకూలుఁడు , దయాశీలుఁడు ) , wthe ord దయా

ళుఁడు, and a few అచ్ఛ words ( e.J. , పగతుఁడు, అల్లుఁడు, బలియుఁడు, )

form the plural by changing final into ; as Sing. Dev . Pl .
2°ev .

734. In the grammatical dialect there are a few words belonging to this
declension of only two syllables . See para . 114. Thus . Gen. D.

Pl . తేఁడులు or తేండ్లు .
318 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

735. In the SECOND DECLENSION (Para . 117) there are few nouns which

are not always neuter, for instance, means a friend. So in like

manner శరణము, ప్రధానము, పాత్రము. ( C. S. 34. )

736 . The word పెండ్లము ( Vulg . పెండ్లాము . ) is formed by adding అము

too , and in the grammatical dialect does not belong to the second ,
but to the third declension . (C. S. 90. )

737. All nouns of this declension , in which final v is preceded by ~,

may change this vowel into ; as ww or 55. (C. S. 131. )

All nouns of this declension are declined according to para. 117.

738 . Final in the singular nominative of this declension may be

changed into or ow . Nouns in which final 3 is preceded by "

must change into before taking these forms. These forms may

be retained throughout all cases singular and plural, and before any post-
position . Thus—

Sing . N. & . G. వనము , వనము , or వనంబు .

D. వనమునకుక్ , వనమునకు ౯ , or వనంబునకు ౯ .

Pl. N. వనములు , వనమ్మలు , or వనంబులు .

D.
వనములకు౯ , వనములకుక్ , or వనంబులకు౯ .

Postpositions.
వనములయందు , ననములయందుక్ , or వనంబుల
యందు ౯ .

739 . Nouns of this declension when affixing the postposition in the

singular, and throughout the plural, sometimes drop , and lengthen

the preceding vowel . Thus , . Para. 119 .

740. The words and 2 , besides the ordinary forms of the

plural, also use the forins చుట్టలు and మీసలు .

Nouns of the THIRD DECLENSION are declined according to paras.

123-125 .
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 319

741 . The following rules in reference to the formation of the plural

number, apply to all nouns of the THIRD DECLENSION and to all IRREGULAR
NOUNS. Compare Para. 128.

742. All nouns ending in 3, 2 , 2, or , in which cor o precedes

these letters , form the PLURAL by adding ev , or by changing these letters,

together with the preceding c or o into o3 and respectively. Thus .—-

Sing . అనఁటి . Pl. అనఁటులు or అనంట్లు . Sing . గోఁటు. Pi. గోఁటులు

గోంట్లు . Sing . కాఁడి . Pl. కాఁడులు or కాండ్లు . Sing . ఏఁడు . Pl . ఏఁడులు

or ఏండ్లు . Sing . గుండు . Pl . గుండులు or గుండ్లు . (Para . 128. d . )

743. With the exception of the nouns included in the last paragraph, all
nouns ending in &,,, or ex , and all nouns of more than two

syllables ending in or 8 , form the PLURAL by adding ex . After ev

has been added, the letter preceding it may be changed into , or the

two letters may be contracted into 3 . Thus- Sing. 2. Pl . Jer,

పోళులు , or పొళ్లు . Sing . త్రాడు. P. త్రాడులు , త్రాళులు , or త్రాళ్లు .

Sing . ఊరు . Pl . ఊరులు , ఊళులు , or ఊళ్లు . Sing . కాలు . Pl. కాలులు ,

కాళులు , or కాళ్లు . Sing . కొడవలి . Pl. కొడవలులు , కొడవళులు , or కొడ

J. ( Para. 128. b . )

744. Nouns of more than two syllables ending in may also form the
or
PLURAL by changing final లి into o డులు or ండ్లు ; as కొడవండులు ,

కొడవండ్లు . The forms కొడవండ్లులు and కొడవళ్లులు are also allowable .

745. Nouns ending in 3 or e , not preceded by o or c, or in 3,,

ట్టు ,
, or , form the PLURAL by adding ev , or by changing these letters

into ట్లు and డ్లు respectively . Thus— Sing . కోటి. Pl. కోటులు or కోట్లు.

Sing. p.. Pl.

చెట్టు చెట్టులు or చెట్లు .. (Para . 128. )

746. Nouns ending in ex form the PLURAL as follows- Sing. 2. Pl.

ఇల్లులు , ఇండులు, or ఇండ్లు , ( Para . 128. )

747. Nouns ending in form the PLURAL regularly ; as Sing. 52.

Pl. v. (Paras. 128 , 135. )
320 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

748. In the singular, instead of e , the form Secs may be used ;

but in the PLURAL see only is used . In the same manner are

declined కలను, కెలను , కొఱను , గవను , నెఱను , వరను , వలను , మాను.

(Para. 138. )

749. The nouns and use the forms and in the

singular at pleasure. In the PLURAL the forms Xex and cxver

only are used .

750. The nouns mentioned in para . 139 are declined grammatically in

the following manner - Sing . Nom . . Gen. 3. Pl . eNW.

751. The following PLURALS are peculiar . Sing. o oro . Pl.

పెండ్లిండ్లు . Sing . రాశి . Pl . రాసులు . Sing . చెయువు . Pl . చెయువులు or

చెయువులు, Sing . కూఁతురు . ( Gen. కూఁతు. ) Pl . కూఁతులు . Sing . జాము .

Pl . జాములు or జాలు . Sing . రేయి . ( Gen. రేయిటి or రేయింటి.) Pl.

రేలు . Sing. వ్రాయి . ( Gen. వ్రాయి . ) P. వ్రాలు . Sing . ఆవు . P7. ఆవులు or
ఆలు . Sing . తాయి . ( Gen. తాతి. ) Pl . తాలు . Sing . చేను. Pl. చేలు , Sing .

పేను. Pl . పేలు . Sing . మీను . Pl . మీలు . See also para . 128.

All nouns not included in the above rules , form the PLURAL nomi-

native by adding e to the nominative singular.

752. In the formation of the PLURAL, the rules given about in para .

128. i . & k. are strictly observed in the grammatical dialect .

753. The singular genitives of IRREGULAR NOUNS are termed s

e , and are the same in the grammatical , as in the common dialect .

See paras . 129 to 141 .

754. The words Xev , ev , and a few other irregular nouns, make

the SINGULAR GENITIVE by changing the last letter into 3, or by affix-

ing 3. In either case o may be inserted , if the preceding vowel be

short ; as పగటి , పగంటి, పగలిటి or పగలింటి .

 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 321

755. According to the system pursued in NATIVE GRAMMARS , nouns have

seven cases , formed by the addition of certain afires , called విభక్తులు .

Thus-

756. (1 ) ప్రథమావిభక్తి . First case . This corresponds to the nominative

case : The affixes are డు , ము , and వు in the singular , and లు in the

plural ; as రాముఁడు , వనము , వస్తువు , రాములు , వనములు , వస్తువులు ,

757 . N.B.-There are many nouns which do not use these affixes ; as

పులి , గోడ , పెట్టె. There are also many nouns ending in డు, ము , and
, in which these letters are not ev, but part of the crude form

of the word ; as త్రాడు , పెరడు , పాము , జనుము , ఇనుము , చావు , చెఱువు .

In all nouns of the first and second declensions final and are

affixes. In all సంస్కృతసమములు ending in వు , this termination is an

affix . In all other instances , final డు , ము , and వు are not affixes, but

part of the crude form of the word . Every noun which does not take

one of these affixes , is regarded as having dropped it.

758. This corresponds to the objective

(2) ద్వితీయావిభక్
ద్వితీయా
విభక్తి తి ., Second case .

case ; as రామునిక్ or రాముక్, వనముక్ , వనములక్ . (Paras . 726 , and 730.)

759.
( 3) తృతీయా విభక్తి ..
తృతీయావిభక్తి Third case. The affixes are చేతక్ or చేక్ ,
and తోడక్ or తోక్; as రామునిచేక్ , చేతులతోక్ .

760. (4) చతుర్థీవిభక్తి, Fourth case . The affixes are కై and కొఱకుక్ ;

as రామునికై , పుస్తకముకొఱకు .

761. (5 ) పంచమీ విభక్తి . Fifth case . The affixes are వలనక్, కంటెక్ ,

and పట్టి ; as రామునివలన ౯ , ఇంటికంటె౯ .

762. ( 6) షష్ఠీ విభక్తి , Sirth case. The affixes are కుక్ or కిక్ , యొక్క ,

లోపలక్ or లోక్; as రామునికిక్ , ఇంటియొక్క , పుస్తకములలో .

41
322 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

763. (7) 24. Seventh case. The affixes are అందుక్ , and న౯ ;

as రామునియందు , పుస్తకమునక్ .

764. The Vocative is called సంబోధన ప్రథమ .

765. N.B. With the exception of the∞∞, and 3 or 5,

all the other ev are postpositions . Para . 721 .

766. In Native Grammars , nouns are divided into మహ e , i.e.,

nouns denoting men , ev, nouns denoting women , and

ev, i.e., nouns denoting animals , and inanimate things .

767. Nouns are also divided into—( 1 ) Ho≈vev, i.e. , nouns which

take the affix .— ( 2 ) & wver , i.e. , nouns which take the affix

Jw.— (3 ) 555xvev , i.e. , nouns which take no affix in the nomina-

tive singular .

IV . ON ADJECTIVES, వి శేషణములు
ev..

Paragraphs 150 to 166 (omitting paragraphs 159 and 161 ) hold good
in the grammatical dialect.

768. Instead of the affix eo ( para . 154) the affix (the indef.

rel. partic . of ex or ), para . 820) may be used . Thus instead of

శ్రేష్ఠుఁడైన the form శ్రేష్ఠుఁడగు may be used.

769. A noun of the second declension, instead of affixing ow or ~X,

sometimes changes final ము into పు or పు ; as విచిత్రమైన కథ or విచిత్రపు

oro . Nouns ending in 3 , which are not of the second declen-

sion (e.g. , పాము, ఇనుము, etc. ) usually change final ము in ప ; as పాప

scão, zãă rev . Paras. 154 and 162 .

770. Before the words అన్యము , ఇతరము , పూర్వము, పరము, and ఉత్తరము ,
and their masculine and feminine forms, the dative case is sometimes
e
used instead of కంటె ; as రామునికంటె అన్యుఁడు or రామునికి క్
. (C. S. 71.)
అన్యుఁడు .
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS. 323

V. ON PRONOUNS, సర్వనామములు .

771 . All pronouns are దేశ్యములు . In the grammatical dialect they take

numerous forms , which are given below . Paragraphs 168 , 172 , 177 , 181 ,

to 201 , refer equally to the grammatical dialect . The forms of the

objective in and are ungrammatical . Paragraphs 202 to 207 on

COMPOSITE NOUNS refer equally to the grammatical dialect , except that

.
the grammatical forms of వాఁడు , వారు , అది , and అవి are affixed .

Grammatical forms of the pronouns.

772. Sing . N. నేను , ఏను . G. నా. D. నాకు౯ . 0. నన్నుక్ , నను౯ .

Sing . N. నీవు , ఈవు . G. నీ. D. నీకు ౯ ౦. నిన్నుక్ , నినుక్

Pl . N. మేము , ఏము , నేము. G. మా . D. మాకు ౯ . 0. మమ్మ౯ ,

మము ౯.

N. మనము . ( 169. ) G. మన. D. మనకు౯. 0. మనల ౯.

Pl. N. విూరు , ఈరు , మీరలు , ఈరలు . G. మీ . D. మీకుకొ .

0. మిమ్మక్ , మిముక్.

Sing . N. వాఁడు . G. వాని. 0. వాని ౯ . N. వీఁడు . G. వీని, ౦. వీనిక్ .

Pl. N. వారు , వారలు , వాండ్రు . ( i . వారి , వారల , వాండ్ర . etc.

Pl. N. వీరు , వీరలు, వీండ్రు . G. వీరి , వీరల , వీండ్ర . etc.

Sing . N. ఎవఁడు , ఏవాఁడు , ఎవ్వాఁడు , ఎవ్వఁడు , ఏఁడు . G. ఎవని , ఏవాని ,

ఎవ్వాని , ఎవ్వని , ఏని . etc.

Pl.
N. ఎవరు , ఏవారు , ఎవ్వారు , ఎవ్వరు , ఏరు , ఏవారలు , ఎవ్వారలు ,

ఏవాండ్రు , ఎవ్వాండ్రు , ఎవ్వండ్రు , ఎవండ్రు , G. ఎవరి . etc.

Sing . N. అతఁడు , అతఁడు . ఇతఁడు, ఈతఁడు. ఎతఁడు , ఏతఁడు . ( 175. )

Sing . N. ఆమె , ఆ పై , ఆకె . ఈమె , ఈపె , ఈకె. ఏమె , ఏపె , ఏకె. ( 176. )
324 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

Sing . N. తాను. G. తన . 0. తన్నుక్ , తను

Pl . N. తాము , తమరు , తారు. G. తమ . 0. తమ్ముక్ , తముక్ .

Sing . N. ఏమి . G. ఏమిటి , ఏటి . D. ఏమిటికి౯ , ఏటికి ౯ . etc. ( Para . 187.)

Pl. N. అందఱు, అందొఱు. G. అందఱ , అందొఱ . (Para. 191. )

Pl. N. అన్ని. G. అన్నిటి , అన్నింటి . etc.

Sing . N. అది , అద్ది , ఆయది , అయ్యది . G. దాని , ఆదాని , అద్దాని . etc.

Pl. N. అవి, G. వాని, etc.

అవ్వి, ఆయవి , అయ్యవి .

Sing. N. ఇది , ఇద్ది , ఈయది , ఇయ్యది . G. దీని, ఈదాని, ఇద్దాని . etc.

Pl. N. ఇవి , _ ఇవ్వి , ఈయవి , ఇయ్యవి . G. వీని . etc.

Sing . N. ఏది , ఎది , ఎద్ది , ఏయది , ఎయ్యది . G. దేని , ఏదాని , ఎద్దాని . etc.

Pl.
N. ఏవి , ఎవి , ఎవ్వి , ఏయవి , ఎయ్యవి . G. వేని , ఏవాని , ఎవ్వాని etc.

N.B. It will be noticed that the grammatical genitives of and

ఇవి are the same as the genitives of వాఁడు and వీఁడు ,

773 . The genitives నీ , నా , and తన , may add దు at pleasure ; as నీదు .

774 . The forms of the word are very numerous. See C. S. 59.

775. When the demonstrative adjective pronouns ,, and 5, are

prefixed to nouns , they may be changed into their corresponding short

vowels , and the consonant following them doubled . Thus—ఆకాలము

becomes అక్కా_లము . This cannot take place , if the first letter of the

succeeding word be శ , ష , స , హ , ర , or ఋ, or has a subscribed con-

sonant ; as ఆ శిక్ష , ఆ త్రాడు. ( Para . 189. )

776. Instead of the affix & to form a feminine composite noun, the affix

త is sometimes used ; as గొల్లత . ( Pura . 202. )

 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 325

VI . ON THE COPULATIVE CONJUNCTION , సముచ్చయము .

777. To express the English conjunctions — both...and — the termination

or is affixed , if the word to which it is affixed be a ద్రుతప్రకృ

తికము , or if it end in v , v , or . In all other cases యుక్ " is affixed .

( Para . 167.) Thus—

నాకును రామునికిని గోవులు లేవు .

I and Rama have no cows .

ఎద్దును గొట్టేయు వచ్చెను.

An ox and a sheep have come.

VII . ON NUMERALS, సంఖ్యావాచకములు .

778. The ordinals are formed from the neuter cardinals by adding అవ .
If the neuter cardinal ends in 9, contraction may take place . If it ends

in , contraction must take place . If contraction does not take place ,

initial అ is changed into య . Thus ఎనిమిదియవ or ఎనిమిదవ , రెండవ ,

The ordinals take pronominal affixes.

779. The words ఒక ఁడు , ఒక తె , ఒకటి , have very many different forms ,

e.g. , Sing. Nom . ఒక్కఁడు , ఒకొఁడు , ఒక్కొఁడు , ఒకరుఁడు , ఒక్కరుఁడు ,

ఒకొగుఁడు , ఒక్కొరుఁడు , ఒకరువుఁడు , ఒరువుఁడు , ఒరుఁడు, ఒండు , ఒడ్డు .

See C. S. 60. (Para. 231.)

780 . The following list shows the grammatical forms of the cardinal
numbers. For their declension see para . 238 :-

NEUTER . MAS . FEM.

2. రెండు . ఇద్దఱు , ఇరుగురు .

3. మూఁడు . మూగురు , ముగ్గురు , ముగురు .

4. నాలుగు. నలుగురు .

5. అయిదు , ఏను. అయిదుగురు , ఏగురు .

326 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

NEUTER . MAS . FEM.

6. esex. ఆఱుగురు .

7. ఏడు. ఏడుగురు.

8. ఎనిమిది . ఎనమండ్రు .

9. తొమ్మిది . తొమండ్రు.
10. పది . పదుగురు , పదురు , పదుగుండ్రు , పదుండ్రు .
11. పదునొకటి. పదునొకరు .

12. పండ్రెండు . పన్నిద్దఱు , పన్ని రుగురు .

13. పదుమూఁడు .
పదుమూగురు , పదుముగ్గురు , పదుముగురు.
14. పదునాలుగు . పదునలుగురు .

15. పదునయిదు , పదునేను. పదునయిదుగురు , పదునేగురు .

16. పదునాఱు . పదునాఱుగురు .

17. పదు నేడు. పదు నేడుగురు ,

18. పదు నెనిమిది . పదు నెనమండ్రు .

పందొమ్మిది . పందొమ్మండ్రు
19. .

20. ఇరువది . ఇరువండ్రు .

21. ఇరువదియొకటి . etc. ఇరువదియొకరు . etc.

30. ముప్పది . ముప్పండ్రు .

40. నలువది . నలువండ్రు .
50. 5cws. ఏఁబండ్రు .

60. అఱువది . అఱువండ్రు .

70. డెబ్బది . దెబ్బండ్రు .

80. ఎనుబది . ఎనుబండ్రు .

90. తొంబది . తొంబం , డు ,

100. నూఱు. నూఱుగురు .

1,000 . వేయి . వేగురు .

10,000 . పది వేలు , పది వేగురు .

781. The letter in the termination X may be changed into at

pleasure ; as ఇరువురు , మూవురు .

 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS. 327

782. When a pronoun or cardinal is coupled with a noun , it may be put in

the nominative case, or may take the same as the noun . It may

either precede , or follow it . Thus అందఱు మనుష్యులకు , అందఱకు మను

ష్యులకు౯ , మనుష్యులందఱకు , మనుష్యులకందఱకు ; నాలుగు గోడల

కు౯ , నాలుగింటికి గోడలకు , గోడలు నాలుగింటికిక్ , గోడలకు నాలుగింటి

8. (C. S. 74. )

VIII. ON AFFIXES .

--S
783. The affix (denoting a question) , the affix (denoting emphasis),
X
and the affix (denoting doubt), are sometimes shortened into ,

and .

784. The adverbial affix (para. 388) is a ద్రుతప్రకృతికము.. The

consonant is always changed into , and its vowel may be shortened

at pleasure ; as క్షేమముగా౯ or క్షేమముగ౯ .

IX. ON VERBS , ev.

785. The forms of the verbs used in the grammatical dialect , differ
considerably from those used in the colloquial dialect . They have a
positive and a negative form , but being more uniform, are not divided
into conjugations . Para . 253 is strictly observed .

786. N.B.-In Native Grammars the (first person) is

always put first , and corresponds to what in English is the THIRD PERSON.

The middle person) is put in the second place, and

corresponds to what in English is the SECOND PERSON . The va

(principal person ) is put last, and corresponds to what in English

is the FIRST PERSON .

Formation of the positive form.

787 . (1) The infinitive is formed by changing final of the root into ;

as root వండు , infinitive వండ౯ .

328 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

788. (2) The verbal noun is formed by adding to the root ; as os.

789. (3) The present verbal participle is formed by adding to the

root . The progressive present relative participle, and the progressive present

tense, are formed by adding to the present verbal participle, and the

tense ఉన్నాను respectively ; as వండుచుక్ , వండుచున్న , వండుచున్నాను.

790. (4) The past verbal participle is formed by changing final v of the

root into ; as 302. The past relative participle is formed by adding ≈

to the past verbal participle ; as 3025.

791 . (5) The indefinite relative participle uses the same form as the
root, or changes final of the root into or 2; as Jo , Lot ,
వండి.

792 . (6) The future relative participle affixes e to the infinitive . When
thus affixed , se becomes Xe , and c is inserted ; as ocXe . Para. 432.

793. (7) The past tense is formed by adding to the past participle ; as
వండి .

794. (8) The indefinite tense has two forms . The first is formed by

adding to the root ; as o . The second is formed by chang-

ing final v of the root into దక్ ; as వండెదక్ .

795. N.B. The indefinite tense and the indefinite relative participle

are used to express habit, custom, conjecture, benediction , and futurity.

796 . (9). The future tense is formed by affixing the tense or to the
infinitive. When thus affixed , so becomes Xe , and c is inserted ;

as Joxes. Para. 434.

797 . (10). The imperative second person singular and plural are formed

by adding to the root and c respectively. The final may be

-
changed into 5 , 9 , , or . Thus – Sing . వండుము , వండుమీ , వం

డుమి , వండుమా , or వండుమ , Pl . వండుఁడు , వండుఁడీ , వండుఁడి , వండుఁడా ,

వండుఁడ .
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 329

798.
(11) The imperative first person plural is formed by adding ão
to the root ; as వండుదము .

In the grammatical dialect the three following forms are used :

799. ( 12) FIRST . The √xqxšxv.. This is used to express the sense

of although or if, and where in the colloquial dialect the form made by
adding to the past verbal participle is used . See paras. 591 and 565 .

Hence it is frequently used as the connecting link in narrative writings .

See para . 587. It has the same form as the past relative participle with
? the addition of ; as oAKE .

800. (13 ) SECOND . The SS . This is used , where in the

colloquial dialect is affixed to a past relative participle . Para .

598. It is formed by adding to the root ; as Jo .

801. ( 14) THIRD. The ము.

jošsv.. This is used as an optative mood ,
to express a wish, a blessing, or a curse . It is formed by adding to

the root, or by changing final of the root into ; as Jo

or Jo . When followed by a word commencing with a vowel , the

final ౯ is changed into మ్ ; as నీకు మేలు గలిగెడుమనియెక్Ôor గలు

XJDOVE. (C. S. 96. )

802 . (15) Roots ending in (para . 274) always change in 5,

when the final vowel of the root is changed into or . Thus from

root చేయు are formed చేసి , చేసిన , చేసెడు , చేసెడి , చేసితిక్ , చేసెక్ , చేసె

SE , etc.

Conjugation of వండు and చేయు .

803 . Root. వండు . చేయు,

Infinitive . వండ౯ . చేయ౯.

Verbal noun. వండుట . చేయుట .

Ver. par. pres . వండుచుక్ . Jowwe.

42
330 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

Ver. par. past. వండి . చేసి .

Rel . par . prog . pres . వండుచున్న . చేయుచున్న .

Do. past. వండి . చేసిన .

Do. indef. వండు , వండెడు, వండెడి చేయు , చేసెడు , చేసెడి .

Do. fut. వండఁగల . చేయఁగల .

Tense . prog . pres . వండుచున్నాను. చేయుచున్నాను .

Do. past . వండి . చేసితిక్.

Do. indef . వండుదుక్ , వండెదక్ . చేయుదు , చేసెద౯.

Do. fut . వండ చేయఁగల .

Imper. sing . 2.1 వండుము . చేయుము .

Do. pl . 1. వండుదము , చేయుదము.

Do. pl . 2. వండుఁడు . చేయుఁడు.

వ చేసిన౯ .
చేదాద్యర్థకము•
వండుడు . చేయుడుక్.
ఆనంతర్యార్థకము.

ఆశీరాద్యర్థకము , వండుత౯ , వండెడుక్ . చేయుత , చే సెడుకో .

Prog . pres . tense. Past tense . Future tense .

804. Sing. 1 . వండి . వండఁగల౯ .

వండుచున్నాను .

2. వండితివి, వండితి . వండఁగలవు .

వండుచున్నావు .

వండె౯ . వండఁగలఁడు .
3. ( M. వండుచున్నాఁడు.
( F.
P. N. వండుచున్నది . వం వండఁగలదు .

Pl. 1. వండితిమి . వండఁగలము .

వండుచున్నాము .
2. వండితిరి . వండఁగలరు .
వండుచున్నారు .

వండుచున్నారు . వండిరి . వండఁగలరు .

3. ( M. F.
(N. వండుచున్నవి . వండెక్ వండఁగలవు .
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS. 331

Indefinite tense .

Sing . 1. వండుదు౯ . వంద

2. వండుదువు , వండుదు. వండెదవు , వండెదు .

3. M. F. N. వండెడుక్ , వండెడిక్ .

Pl. 1. వండుదుము . వండెదము.

2. వండుదురు . వండెదరు .

(M. F. వండుదురు . వండెదరు .

3.
( N. వండెడు౯ , వండెడి ౯౯ .

805. Roots ending in preceded by a short vowel (para. 272) , when

followed by , may change into subscribed , or change final

of the root into o ; as కొనుచుక్ , కొన్చుక్ , కొంచుక్ , etc.

806 . In roots ending in preceded by a short vowel, when is

followed by e , 9 , X, or ∞, the letter may be changed into o .

When thus preceded by o, the letter always becomes 3, and the

letters and may become and at pleasure . Thus we or

కొంట , కొనితి ౯ or కొంటిక్ ,కొనుదు or కొందు or కొండు౯ , కొనుదము

or కొందము . ( కొండము is not common . )

807. The letter రు , when preceded byo త్ , ంద్ or oడ్ , may drop its
vowel , and be subscribed under the preceding letter ; as o∞ or

కొంద్రు , కొండురు or కొండ్రు ; పోషింతురు or పోషిc త్రు

808. Roots of two letters only , of which the first is short ( e.g. , కొను ,

అను , పడు , etc. ) may insert య్ , whenever the final vowel of the root
becomes ; as కోనెక్ or కొనియెక్, కొనెడు or కొనియెడు, కొనెదక్ or
కొనియెద ౯.

809. Roots ending in ను , preceded by a short vowel , and the roots పడు,

చెడు, ఇడు , తగు , instead of adding న to form the past relative participle,
may double the final letter of the past verbal participle, and change its

vowel into "; as అనిన or అన్న , వినిన or విన్న, పడిన or పడ్డ .

332 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

810. The verbs and have two forms in the infinitive (and

therefore also in all parts derived from it) , namely or π , and

కన౯ or కానక్ . In the ఆనంతర్యార్థకము the former verb makes అను

డుక్, అనవుడు౯ , or నావుడు౯ .

Conjugation of కొను .

811 . Root. కొను . .

Infinitive . కొనక్

Verbal noun . కొనుట , కొంట .

V. par. pres. కొనుచు ౯ , కొన్చుక్ , కొంచుక్ .

Do. past. కొని.

R. par. prog. pres . కొనుచున్న, కొన్చున్న , కొంచున్న .

Do. past . కొనిన , కొన్న .

Do. indef. కొను , కొనెడు , కొనెడి , కొనియెడు, కొనియెడి

Do. fut. కొనఁగల .

Tense. prog. pres.

కొనుచున్నాను , కొన్చున్నాను , కొంచున్నాను .
Do. past. కొనితిక్ , కొంటిక్ . [ యెదక్ .
Do. indef . కొనుదు౯ , కొందు౯ , కొండుకో , కొనెదక్, కొని

Do. fut. కొనఁగల౯ .

Imper. sing . 2. కొనుము .

Do. pl . 1. కొనుదము , కొందము . ( కొండము not common . )

Do. pl. 2. కొనుఁడు .

చేదాద్యర్థకము. కొనినక్ , కొన్నక్ .

కొనుడు .
ఆనంతర్యార్థకము.
ము . కొనుతక్, కొ నెడు , కొనియెడు౯ .
ఆశీరాద్యర్థక ను
812. All roots ending in (para . 284) form the first form of the indefi-

nite tense, and the imperative first person plural, by changing final of
the root into , and J. (Some of these roots , as explained below,

can also use another form ending in పుదు ౯ . ) Thus పిలుచు , పిలుతు ,

పిలుతము; రక్షించు , రక్షింతుక్ , రక్ష్మింతము . Roots ending intake

subscribed త . Thus వచ్చు , వత్తు , వత్తము . `
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 333

813. Roots of more than two syllables ending in Jo , and roots of

causal verbs ending in , change final 5 of the root into 5 , in the

imperative second person singular and plural , and whenever final of

the root becomes . When, in the above verbs , final of the root is

preceded by o, the first form of the indefinite tense , and the imperative

first person plural , besides being formed according to paragraph 812 ,

may also be formed by changing final చు into పుదు and పుదము.

Thus-

ROOT . INFIN. IMPER. IMPER. PL. 1ST . PER. INDEF . TENSE .

రక్షించు . రక్షింప౯ . రక్షింపుము . రక్షింపుదము, రక్షింతము . రక్షింపుదు , రక్షింతుక్ .

ఆడించు . ఆడింపక్షా . ఆడింపుము . ఆడింపుదము , ఆడింతము . ఆడింపుడు , ఆడింతు .

. పెంప పెంపుము . పెంపుదము , పెంతము . పెంపుడు పెంతు .

కాలుచు. కాలుప౯ . కాలుపుము. కాలుతము . "" కాలుతు E.

అడఁచు . ఆడఁపక్. అడఁపుము . అడఁతము. :) అడఁతుక్ .

N.B. According to some Grammarians, the roots ending in Jo

take in the present verbal participle , and the parts derived from it , as

చేయించు , చేయింపుచుక్ , చేయింపుచున్న , చేయింపుచున్నాను .

814. Roots of verbs ending in , which are not causal , observe the

following rules in the imperative second person singular and plural , and
whenever final of the root becomes . (1 ) If final of the root

is not preceded by o or c , the letter చ్ is changed into వ. ( 2) If

final , in a root of two syllables , be preceded by o, the letter is

retained . (3) If finalbe preceded by c , some verbs retain 5, some

change it into ప్ , and some take both forms. ( C. S. 110. ) Thus—

ROOT . INFIN. IMPERATIVE .

పిల పిలువ పిలువుము .

మించ మించుము .

నోఁచు . నోఁచక్ . నోఁచుము.

తలఁచు . తలఁప తలఁపుము .

ఏఁచు . ఏఁచ or ఏఁప౯ . ఏంచుము or ఏఁపుము .

334 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

815 .
Regular verbs , ending in చ్చు , retain చ్ ; as మెచ్చు , మెచ్చక్ , etc.

816 . పిలుచు , నిలుచు , and a few other roots, may drop the third syllable

in the imperative second person singular and plural , and whenever

final of the root becomes · Thus—— పిలువుము or పిలుము , పిలువక్

or పిల

Conjugation of పిలుచు and రక్షించు.

817. Root. పిలుచు . రక్షించు .

Infinitive . పిలువక్, పిలక్ . (816 ) రక్షింపక్ .

Verbal noun . పిలుచుట . రక్షించుట .

V. par. pres. పిలుచుచు . రక్షించుచు ,

Do. past . పిలిచి. ( 253. ) రక్షించి .

R. par . prog . pres . పిలుచుచున్న. రక్షించుచున్న .

Do. past. పిలిచిన . రక్షించిన . [ రక్షించెడి .

Do. indef. పిలుచు , పిలిచెడు , పిలిచెడి రక్షించు , రక్షించెడు ,

Do. fut. పిలువఁగల , పిలఁగల . రక్షింపఁగల .

రక్షించుచున్నాను.
Tense . prog . pres. పిలుచుచున్నాను.

Do. past . పిలిచితి . రక్షించితి .

Do. indef. పిలుతు ౯, పిలిచెద ౯. రక్షింతు , రక్షింపు

[దు౯, రక్షించెద౯ .

Do. fut. పిలువఁగల౯ , పిలఁగల౯ . రక్షింపఁగల౯.

Imper. sing . 2 . పిలువుము, పిలుము. రక్షింపుము . [ ద్రము .

Do. pl. 1. పిలుతము, ( పిల్తము. )

రక్షితము , రక్షింపు

Do. pl . 2. పిలువుఁడు, పిలుఁడు . రక్షింపుఁడు .

చేదాద్యర్థకము . పిలిచినకొ. రక్షించి .

పిలుచుడు౯. రక్షించుడు౯ . [డు .

ఆనంతర్యార్థకము.

ఆశీరాద్యర్థకము. పిలుచుతక్ , పిలి చెడుకో . రక్షించుత , రక్షించె

 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 335

818. The verbs వచ్చు , ఇచ్చు , చచ్చు , చూచు , తెచ్చు , చొచ్చు , నొచ్చు ,
and have the following peculiarities.—

ROOT . INFIN. IMPER . SING . IMPER. PL.

రాజ్ . రెండు .
వచ్చు . “ రము .

ఇచ్చు. ఈ౯ , ఈయక్ . ఇమ్ము. ఇండు .

చచ్చు. చావక్, చాక్ . చావుము . చావుఁడు .

చూచు . చూడ౯ . చూడుము. చూడుఁడు .

తే , , తేర తెము , తేరుము . తెండు , తేరుఁడు .

తెచ్చు .
చొర౯ . చొరుము . చొరుఁడు .
చొచ్చు .
నోవక్, నోక్ . నోవుము. నోవుఁడు.
నొచ్చు.
లేఁచు . లేవ • లెండు .
లెమ్ము .

819 . The verb may drop its second syllable in the past tense ,

and in the indefinite tense . It may drop its third syllable in the imper-
ative second person singular and plural, and whenever final of the

root becomes . Thus నేరిచితి or నేచితి, 3825

నేరవ or నేర౯.

Conjugation of ఉండు and అగు or అవు.

820. Root. ఉండు . ( Para . 370. ) అగు , అవు or ఔ. ( Paras.318,

Infinitive . ఉండ •
[319. )
Verbal noun . ఉండుట , ఉంట . అగుట , కావుట .

V. par. pres . ఉండుచుక్. అగుచుక్.

Do. past . ఉండి . అయి .

R. par . prog . pres . ఉన్న . అగుచున్న .

Do. past. ఉండిన . అయిన.

Do. indef. ఉండు , ఉండెడు, అగు , అయ్యెడు ,

[ ఉండెడి .
[అయ్యెడి , ఆయెడు , ఆయెడి .
Do .. fut. ఉఁడఁగల .

Tense . prog . pres . ఉన్నాను. అగుచున్నాను .

Do. past . . ఉండితి , ఉంటిక్ . అయితిక్ .

Do. indef. ఉండుదుక్ , ఉందు౯ , అగుదు౯ , ఆయెదక్,

[ ఉండెదక్ . ·
[అయ్యెదక్
Do. fut.
336 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

Imper. sing . 2 . ఉండుము . అగుము , కమ్ము.

Do. pl . 1. ఉండుదము , ఉందము . అగుదము .
Do. pl . 2. ఉండుఁడు . అగుఁడు , కండు .

ఉండిన౯ , ఉన్నక్ . అయిన౯ .

చేదాద్యర్థకము .
ఆనంతర్యార్థకము . ఉండుడుక్ . అగుడు౯ . కావుడుక్.

కాత ,
ఆశీరాద్యర్థకము . ఉండుత , ఉండెడు౯ . అగుత , కావుత౯,
[ ఆయెడుక్ , అయ్యెడుక్ .

821 . N.B. The second letter of ex may throughout be changed into

వు , and then the two initial letters may be changed into ఔ; as

అగుచు౯ , అవుచు౯ , or ఔచుక్ . The letters అయి may at pleasure be

changed into ఐ , as అయిన or ఐన. ( Para . 716 ) .

Conjugation of పోవు .

822. Root. పోవు . ( Para. 319. )

Infinitive . పోవక్, పోక్.
Verbal noun. పోవుట .

V. par . pres. పోవుచు ౯.

Do. past . పోయి .

R. par . prog . pres . పోవుచున్న .

Do. past . పోయిన .

Do. indef . పోవు , పోయెడు, పోయెడి .

Do. fut. పోవఁగల , పోఁగల .

Tense . prog . pres . పోవుచున్నాను .

Do. past . పోయితిక్ .

Do. indef. పోవుదు౯ , పోదు౯, పోయెద౯ .

Do. fut . పోఁగలక్
పోవఁగలక్ ,
Imper . sing . 2.
పోవుము , పొము , పొదము , పదము .
Do. pl. 1.
పోవుదము , పోదము .
Do. pl. 2.
పోవుఁడు , పొండు , పొదఁడు , పదఁడు ,
పోయిన ౯ .
చేదాద్యర్థకము .

ఆనంత ర్యార్థకము. పోవుడుక్.

ఆశీరాద్యర్థకము . పోవుత౯ , పోయెడుక్.
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . ' 337

823.
REFLEXIVE VERBS ( Para . 330) are formed by affixing the verb
to the root , or to the past verbal participle. Roots ending in
take the latter form only. Thus-

Root . వండికొను. ( Or వండుకొను , etc. )

Infinitive . వండికొనక్

‘ Verbal noun . వండికొనుట , వండికొంట .

V. par. pres .
వండికొనుచుక్ , వండికొన్చుక్ , వండికొంచుక్ .
.
Do. past . వండికొని .

R. par. prog . pres. వండికొనుచున్న , వండికొన్చున్న , నండికొంచున్న .

Do. past. వండికొనిన , వండికొన్న .
f
Do. indef. వండికొను, పండికొనెడు , వండికొనెడి , వండికొని

యెడు , వండికొనియెడి .

Do. fut. వండికొనఁగల .

[చున్నాను.

Tense . prog . pres . నండికొనుచున్నాను , వండికొన్చున్నాను , వండికొం

Do. past . వండికొంటిక్ . ( వండికొనితిక్ not used . )

Do. indef . వండికొనుదు౯ , వండికొందు౯ , వండికొండుక్ , వండి

కొనెదక్ , వండికొనియెదక్ .

Do. fut. వండికొనఁగలక్ .

Imper. sing . 2 . వండికొనుము , వండికొమ్ము.

Do. pl . 1. వండికొనుదము , వండికొందము , వండికొండము,

Do. pl . 2. వండికోనుఁడు , వండికొండు .

చేదాద్యర్థకము. వండికొనినక్ , వండి కొన్నక్ .

ఆనంతర్యార్థకము .

ఆశీరాద్యర్థకము . వండికొనుత ౯ , వండికొ నెడుక్ , వండికొనియెడుక్.

824. CAUSAL VERBS are explained in paras . 333 to 336. In the gramma-
tical dialect a few of these verbs take a double objective case after them,
and hence are equivalent to the English verb to cause, followed by an
active infinitive. These verbals are the causals of పొందుట , తినుట, వినుట ,

చెప్పుట , చదువుట , etc. ( C. S. 119. ) Thus రాముఁడు నన్ను గ్రామముం

బొందించె౯ . Rama caused me to obtain a village .
43
338 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS.

825.
PASSIVE VERBS (Para. 328) are frequently used in the grammatical
dialect . Before the letter is inserted . This verb is occasionally

added to another root, without altering its meaning as ; Deves, or

నిలువఁబడుట .

826 . THE NEGATIVE FORM of verbs is formed (as in the colloquial dialect)

from the positive infinitive, which in this position drops final .

827; (1 ) The past verbal participle , the verbal noun and the indefinite
relative participle are formed by affixing 8, 2 , and respectively to

the positive infinitive . Thus వండక , వండమి , వండని .

C

828. (2) The indefinite tense is formed by adding the pronominal

terminations to the positive infinitive . The first person singular is a

ద్రుతప్రకృతికము . Thus Sing . వండక్ , వండవు , నండఁడు , వండదు.

Pl . వండము , వండరు , వండరు , వండవు .

829. (3) The imperative second person singular and plural are formed
by adding and respectively to the positive infinitive. The
~
vowels of the final and may be changed into , 5, or ,

as వండకుము , వండకుమి , etc. వండకుఁడు , వండకుఁడి . etc.

830. (4) A negative present tense may be formed by prefixing the positive
verbal noun to 3 ; as Joe . (Para. 360.) A negative past

tense may be formed by prefixing the positive infinitive to ; as

o . (Para . 351. ) The form mentioned in para . 366 is also used .

831. (5) The negative verb is sometimes formed by prefixing the

negative past verbal participle to the several parts of as

పోవుట , చేయక పోయిన , చేయక పోయితి . ( Paras. 363 and 364. )

832 . (6 ) Since the negative verb is formed from the positive infinitive,
it has the same changes of form. For example, since the infinitive of

తెచ్చుట is తేజ్ or తేర౯ , the negative form is తేక or తేరక, etc.

MISCELLANEOUS INFORMATION .

833 . When the pronouns and are affixed to a progressive

present, a future, or a past relative participle, initial may be dropped ,
 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS . 339

and the final vowel of the relative participle lengthened . Thus Jo

చున్న వాఁడను or వండుచున్నాఁడను , వండుచున్న వాఁడవు or వండుచున్నాఁ

డవు , వండుచున్న వాఁడు or వండుచున్నాఁడు , వందుచున్న

వారము or వండు

చున్నారము , వండుచున్న నారరు or వండుచున్నారరు , వండుచున్న వారు

వండుచున్నారు , వండఁగలవాఁడను or వండఁగలాఁడను , etc. వండినవాఁడను

or వండినాఁడను . etc. ( C. S. 115.)

834 . Instead of the , the past tense, with the final vowel

changed into Õ , is sometimes used . Thus నేను వెళ్లినక్ or నేను వెళ్లితినా .

If I go . ( Para . 578. ) Condition is also sometimes expressed by adding
the particle to any tense , but most frequently to the past tense .

Thus నేను వెళ్లితినేని౯ .

835 . The word (which is changed into 58 ) attached to the root,

has the force of 35 attached to the infinitive. (Para. 454. ) Thus

వారు మీకు సహాయము చేయునది . They must help you . ( C. S. 96.)

836 . The affix or X is often affixed to an infinitive, in which

case c is always inserted ; as వండఁగా or వండఁగ౯ . This affix may ,

however , be omitted at pleasure , without altering the sense . ( Paras .

598 and 784 ) . Thus రాముఁడు వండఁగా ౯ , or రాముఁడు వఁడఁగ౯ , or

రాముఁడు వండ౯ . As Rama was cooking .

837 . The following is a table of the principal grammatical terms con-

nected with verbs : --

A transitive verb .
సకర్తకక్రియ.
An intransitive verb,
అకర్షక క్రియ .

A passive verb.
కర్తణి క్రియ .
A reflexive verb.
ఆతి నేపదార్థకము .
A causal verb.
ప్రేరణార్థకము ,

సమాపక క్రియ . A finite verb .

A verb that is not finite.

అసమాపక క్రియ .
340 ON THE GRAMMATICAL DIALECT USED IN BOOKS .

ధాతువు . The root .

The infinitive mood .

తుమున్నా ద్యర్థకము .
The verbal noun .
భావార్థకము .
The present verbal participle.
శత్రర్థకము .
The past verbal participle.
క్వార్థకము .
The present relative participle.
వర్తమానార్థకవి శేషణము .

భవిష్యదర్థకవి శేషణము . The future relative participle.

భూతార్థకవి శేషణము . The past relative participle.

తద్ధర్మార్థకవి శేషణము . The indefinite relative participle .

వర్తమానకాలము . The present tense .

భూతకాలము . The past tense .

The future tense.

భవిష్యత్కాలము .
The indefinite tense .
తద్ధరకాలము .
The imperative mood.
ప్రార్థనార్ధకము .
The negative form.
వ్యతి రేకార్థకము.
The negative past verbal participle.
వ్యతి రేకక్త్వార్థకము .
The negative verbal noun .
వ్యతి రేక భావార్థకము .

వ్యతి రేకార్థకవి శేషణము, The negative relative participle.

6 The first person .

ఉత్తమపురుషము .
The second person.
మధ్యమపురుషము .

ప్రథమపురుషము . The third person .

The agent.
కర్త .
The object .
కర్త .

N.B. - The information given in Chapters XI to XVII , so far as

general principles are concerned, apply as much to the grammatical as

to the colloquial dialect .

 341
ON సంధీ , ద్రుతము, యశ్రుతి , ETC.

CHAPTER XIX .

I. ON సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి , ETC.

838. In Telugu books written in the grammatical dialect, numerous

rules have been adopted to prevent any incongruity of sound . Owing
to these rules , the words of a sentence are so run into each other, and
the initial letters so much altered, that a knowledge of them is indis-
pensable to enable the student to understand a grammatically written
book.

839. These rules fall under two heads, namely-

First. Those rules which are observed, when the following word
begins with a vowel.

Secondly . Those rules which are observed , when the following

word begins with a consonant.

The changes which take place, when the following word begins
with a vowel, are of two kinds, namely-

840. (1 ) o , i.e. , the union of two words, by dropping the final

secondary vowel form of the first word , and substituting in its place
the secondary form of the initial vowel of the second word ; as c

+ ఇచ్చెక్, రాముఁడిచ్చెక్ .

841 . (2) The change of the initial vowel of the second word into its

secondary form, and attaching it to the consonant or 5. The

former is an insertion to prevent hiatus, the latter is the final

of the preceding word . When attached to the form is called

యశ్రుతి . Thus హరి + అతఁడు ,, హరియతఁడు ;

అతఁడు చేయ + ఆరంభించెజ్ ,

5800 BE. ( Para . 705.)

842. In order to apply the rules, all the words of the Telugu language

are divided into two classes . called ద్రుతప్రకృతికములు and కళలు .

342 ON సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి, ETC.

( 1 ) . On ద్రుత ప్రకృతికములు .

843 . The meaning of this term has already been explained in paragraph
705. This class of words includes--

( 1 ) All dative cases ; as రామునికి౯ , రామునకు౯ , వనములకు .

( 2) All objective cases ; as రాముక్ or రామునిక్ , వనములక్ , పులిక్.

(3 ) The locative or instrumental case of irregular nouns ; as

ఇంటక్ , గొడ్డటక్ •

( 4 ) All postpositions ending in ౯ ; as కొరకు౯. See para . 720 .

(5) The words నేను and తాను . (i . e., నేక్ తా౯. )

(6) The first and third persons singular, and the third person
neuter plural of the past tense, and of both forms of the
indefinite tense, and the first person singular of the negative
indefinite tense ; as వండితి ౯ వండెక్ , వండుదుక్ , వండు౯ ,

వండెద౯ , వండెడి or వండెడు౯ , వండ౯ .

( 7 ) The infinitive , and the present verbal participle ; as వండ ,

( 8 ) The చేదాద్యర్థకము, the ఆనంతర్యార్థకము , and the ఆశీరాద్యర్థ

కము . '

(9 ) The conjunction యుక్ or నుక్ . ( Para . 777. )

( 10) The adverbial affix or X , and the affix 5 or 65.

Paras . 784 and 834.)

(ll ) A few other words, e.g. , ఎందుక్ , అందు౯ , ఇందుక్ , ఇఁక ౯ ,

ఇఁగ ౯ , ఎట్ట కేలకుక్ , ఎట్ట కేని౯ .

(2 ) . On కళలు .

844. The class of words called ev includes all those which are not

Hence it includes--
ద్రుత ప్రకృతికములు .
 343
ON సంధి, గ్రుతము, యశ్రుతి, ETC.

( 1 ) All nominative , genitive , and vocative cases , except the words

నేను and తాను.

(2) The postpositions which do not end in E. See para . 720 .

( 3) All parts of the verb , except those which are ద్రుతప్రకృతిక

ములు .

(4) The affixes denoting a question, emphasis , and doubt.

( 5 ) All exclamations .

FIRST . RULES OBSERVED , WHEN THE FOLLOWING

WORD BEGINS WITH A VOWEL .

(A ). When the first cord is a ద్రుతప్రకృతికము .

845 .
(1) When a ద్రుత ప్రకృతికము is followed by a word commencing
with a vowel, that initial vowel is dropped , and in its place, its secondary

form is attached to the final of the ద్రుతప్రకృతికము . Thus గుఱ్ఱముక్

+ +
ఇచ్చిరి , గుఱ్ఱమునిచ్చిరి ; అతనికి + ఇచ్చిరి , అతనికినిచ్చిరి .

846 . ( 2) The words mentioned below , have the power of dropping final,

౯, and then taking సంధి

(a) The objective cases నన్నుక్ , నిన్నుక్ , మమ్మక్, మిముక్ ,

తన్నుక్ , తముక్; as నన్ను క్ + అడిగిరి , నన్న డిగిరి . ( 0 నన్ను నడిగిరి. )

( b) All dative cases ; as రామునికిక్ + ఇచ్చిరి, రామునికిచ్చిరి . ( Or

రామునికినిచ్చిరి .) రాములకుక్ + ఇచ్చిరి , రాములకిచ్చిరి . ( 0 ) రాములకునిచ్చిరి .)

( c) The causal affixes కొఱకు and అందుక్ ; as నాయందు +

ఆశ, నాయందాశ . ( Or నాయందునాశ. )

(d) The present verbal participle ; as పడుచు + ఉండిరి , పడు

చుండిరి. ( Or పడుచునుండిరి. )
344 ON సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి , ETC ,

(e) The words ఇందుక్ , అందుక్ , and ఎందుక్ ; as ఇందుకో

+
- ఉన్నాఁడు , ఇందున్నాఁడు . ( Or ఇందునున్నాఁడు .)

( f ) The words ఇకక్ , ఇంగ ౯ , ఎట్టకేలకుక్,

ఎట్టకేలకు ౯ , ఎట్టకేని౯ ; as

ఇఁక ౯ + ఏమి , ఇఁ కేమి . ( Or ఇఁక నేమి .)

( B ) . When the first word is a కళ.

847 .
(1) All words ending in any of the short vowels , always take

సంధి , when followed by the affixes ఎఁడు , ఏసి , అంత , etc. , or by the

words అయ్య , అప్ప , అమ్మ , అత్త , అవ్వ, అన్న , అక్క ; as వీసె + ఎఁడు, వీ సెఁడు ;

వెంక + అమ్మ , వెంకమ్మ. (Paras . 678, 679 and 680. )

848. (2) When a word beginning with a vowel , is repeated , o usually

takes place ; as ఆహా + ఆహా , ఆహాహా , ఎట్టు+ ఎట్టు , ఎట్టెట్టు .

849. ( 3 ) Words ending in a long vowel , or in , or ‫( ول‬except

when they happen to come under the two precedin rules ) , never take
g
సంధి, but always యశ్రుతి. Thus పల్లకీ + ఎక్కె becomes పల్లకీయెక్కెక్ ;

వన్నె and ఒల్లె becomes వన్నె యొల్లె .

850. (4 ) When a word ends in , సంధి ' always takes place ; as రాముఁడు

- ఇచ్చెక్ , రాముఁడిచ్చెక్ .

851. (5 ) When a word ends in , సంధి or యశ్రుతి may be used at

pleasure ; as మేసిన + ఆవు , మేసినావు , or మేసినయావు .

852. Exceptions . సంస్కృతసమములు , vocatives , and nouns denoting

women , when they end in " , take యశ్రుతి only ; as దూత + అతఁడు ,

దూతయతఁడు ; తమ్ముఁడ + ఇటురమ్ము, తమ్ముఁడయిటురమ్మ; అమ్మ + ఇచ్చెక్ , అమ్మ

యిచ్చెక్ .

853. ( 6 ) When a word ends in 9 , యశ్రుతి only is used ; as కత్తి + ఎక్కడ ,

కత్తియెక్క డ ; వచ్చి + ఇచ్చెక్ , వచ్చియిచ్చెక్ .

 345
ON సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి , ETC.

854 .
E.rceptions . ( a ) The words మఱి , ఏది , ఏవి , ఏమి , and the words

అది , అవి , ఇది , ఇవి , ( even when used as pronominal affixes) may take

సంధి at pleasure ; as అది + ఏది , అదేది , or అది యేది ; చేసినది + ఏమి , చేసిన

దేమి , or చేసినది యేమి .

855. (b) In the past tense , the termination and 8 , in the first

and third persons plural may take oor at pleasure ; as

వచ్చిరి + అందరు , వచ్చిరందరు , or వచ్చిరియందరు . The terminations తివి or

తి , and తిరి , in the second person singular and plural , always take సంధి ;

as సేవించితివి + అమరుల , సేవించితివమరుల౯ , or సేవించితమరులక్ .

SECONDLY . RULES OBSERVED , WHEN THE FOLLOWING WORD

BEGINS WITH A CONSONANT.

(A ) When the first cord is a ద్రుత ప్రకృతికము .

856. (1) When a is followed by a word commencing with

a స్థిరము or 389 , finalis either entirely omitted , or is changed

or unites with the consonant of the
into ను or ని (called స్వత్వము ),

next word , ( called సంశ్లేషము ). Thus చెప్పెక్ + గరుత్మంతుఁడు, చెప్పె

or
గరుత్మంతుఁడు , చెప్పెనుగరుత్మంతుఁడు , చెప్పెన్గరుత్మంతుఁడు . ( Para . 706. )

857. (2 ) If the initial consonant of the second word be a సరళము , or an

aspirate letter , o is occasionally used , as వచ్చెక్ + ధాత్రీపతి , వచ్చెంధా

త్రీపతి.

858. (3) When a is followed by a word commencing

with a పరుషము , it is always changed into its corresponding సరళము

(called in this case ఆ దేశ సరళము ) ; and also final ౯ is changed into o

or c
or c , or takes స్వత్వము , or సంశ్లేషము. Thus చెప్పెక్ + కమలాక్షుఁడు ,

becomes చెప్పెంగమలాక్షుఁడు, or చెప్పెఁగమలాక్షుఁడు , or చెప్పెనుగమలా

క్షుఁడు , or చెప్పెన్దమలాక్షుఁడు .
44
346
ON సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి, ETC.

859.
Final ను of తాను and నేను cannot be changed into o or సంశ్లేషము.

N. B.-At the end of a sentence may remain as it is, or be drop

ped , or be changed into or D.

(B) When the first word is a కళ.

860. When a nominative case, or any part of a tense that is 5 , precedes

a word beginning with any of the consonants క , చ , ట , త , ప , they may

at pleasure be changed respectively into గ , స , డ, ద , వ . Thus వారు

+
కొట్టిరి , వారుగొట్టిరి or వారు
కొట్టిరి ; వత్తురు + పోదురు , వత్తురువోదురు ,

or వత్తురుపోదురు .

861. (2) When the latter word is a సంస్కృతసమము, this change cannot

take place ; as ఇది పథ్యము .

II . SPECIAL RULES .

862 .
( 1 ) Genitive cases ending in v , or , though కళ words, yet insert

న్ , when prefixed in composition to another noun , which commences

ఆజ్ఞ
with a vowel . Thus రాము + ఎదుట , రాము నెదుట౯ ; రాజు + ఆ రాజు

నాజ్ఞ ; విధాతృ + ఆనతి , విధాతృనానతి .

863 . (2) The root form , and the form in of the indefinite relative

participle, though 9 , yet insert 5 , when followed by a word commenc-

ing with a vowel ; as పడు + ఆవు , పడునావు ; పడెడు + ఆవు , పడెడునావు ;

చేయు + అది , చేయునది .

864. ( 3) When the words కుఱు , చిఱు , కడు , నడు , నిడు, are followed

by a word commencing with a vowel, and c takes place, the final

నటిలు .
letter is changed into ట్; as నడు + ఇల్లు , ო
 847
ON సంధి , ద్రుతము, యశ్రుతి , ETC.

865. (4) When a word standing in the relation of an adjective to the noun

which immediately follows it , ends in v , the letter 5 is inserted , if

the noun begins with a vowel ; as నిగ్గు + అద్దము , నిగ్గుటద్దము ; సరసపు

+ అలుక , సరసపుటలుక. Para . 157. The words పేరు , చిగురు , and పొదరు

may omit ట , and take సంధి ; as చిగురు + ఆకు , చిగురుటాకు or చిగురాకు ,

paragraph 863 is an exception to this rule .

866 . ( 5 ) In సమాసములు ( see below ) , when the syllable పు or ంపు

( para. 769 ) , or a స్త్రీ సమము ( para. 767 ) ending in o, precedes a noun

commencing with a , it is changed into its corresponding

సరళము, and the letter o or c or న్ is inserted . When any of them

precedes a noun commencing with a 58 , the letter o or 5 may

be inserted at option ; as చిగురు + కయిదువు , చిగురుంగయిదువు or చిగు

రుఁగయిదువు or చిగురుఙ్గయిదువు ; ఉన్న తంపు + గొడుగు , ఉన్న తంపుగొడుగు ,

or ఉన్న తం పుంగొడుగు or ఉన్న తంపుతొడుగు .

867. ( 6 ) The syllables పు or oపు , సమములు ending in o , and adjec-

tives expressing quality ending in , before affixing 555 (which

becomes దనము) insert o or c , or న్ ; as సరసపు + తనము , సరసపుం

దనము, సరసపుఁదనము or సరసపున్దనము . Para . 96 .

868. (7) When an imperative second person is repeated , the final

ము and డు of the first word may be dropped at pleasure ; as ఉండుం

డుము or ఉండుముండుము . The syllable ము may also be dropped at

pleasure , except when followed by a vowel ; as చూడు నన్ను , or చూ

డుము నన్ను .

III . ON సమాసములు .

869. A is a compound expression, formed by the union of

two or more distinct words .
348
ON సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి, ETC.

870. vev are classified in two ways : FIRST. In reference to the

mutual relation of the several words to each other. SECONDLY. In refer-

ence to the etymology of the words of which they are composed .

871 . FIRST. In reference to the mutual relation of the words to each

other, we are divided into-

872. I. తత్పురుష , i.e., a సమాసము in which the last word is the

most important , and whatever precedes it , is dependent upon it . These

are subdivided into-

873. (a) వ్యధికరణము , i.e. , a సమాసము in which the relation of what-

ever precedes , to the last word, is that of any of the causal affixes

( విభక్తులు ) except the ప్రథమ . (Para . 755. ) Thus దొంగ భయము . Fear

on account of thieves . Ives . The arrows of Rama .

874.
( b) సమానాధికరణము or కర్మధారయ సమాసము , i.e. , a సమాసము
in which whatever precedes , stands to the last word in the relation of

an adjective. Thus— మంచిరాజు, సరసపువచనము , ఇనుపగొలుసు , ఆవా

క్యము , మేసినయావు , వాఁడిమాట.

875. (c) If the preceding word be a numeral, it is called a ŋ

3. The word drops its final letter, and doubles the first

letter of the following word . Thus ముల్లోకములు , ఇరువంక .

876. బహువ్రీహి , i. e., a సమాసము which , as a whole , conveys

II .
a meaning different to that of the several words taken separately. Thus

03..
ముక్కంటి The three-eyed, i.e, Siva.

877.
III . ద్వంద్వము , i. e., a సమాసము composed of nouns , each of
which is equally important, and which, if uncompounded , would be in

the same case, and connected by conjunctions . The last noun takes
 ON సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి , ETC. 349

a plural termination . In these ev the changes, mentioned in

para. 860, always take place . Thus అన్నదమ్ములు , కూరగాయలు , కాలు

సేతులు.

878. SECONDLY. In reference to the etymology of the words of which

they are composed, సమాసములు are divided into—

879. a
I. ఆచ్ఛికము, i.c. , n సమాసము composed of అచ్ఛ words only ; as
తేనియానతి , చెరువునీరు .

880. II . మిశ్రము , i.e. , a సమాసము in which అచ్ఛ words and సంస్కృత

సమములు are mixed together ; as రాజు ముదల , చెరువు నుదకము.

881. N.B.-A crude Sanscrit word ( i.e. , a Sanscrit word without any

Telugu termination) ought never to be compounded with an అచ్ఛ word .

882.
III . సాంస్కృతికము , i.e. a సమాసము which is composed of Suns-
crit words only . These are subdivided into two classes, namely-

883. ( a ) సాధ్యము , ie. , a సమాసము in which the words are సంస్కృత

సమములు ; as రాజునాజ్ఞ , తటాకంబు నుదకము .

884 .
( b ) సిద్ధము , i.e. , a సమాసము in which crude Sanscrit words are
joined together according to the rules of Sanscrit Grammar . The whole

compound is then introduced into Telugu , and the last word , if neces-

sary, takes a Telugu termination ; as రాజాజ్ఞ , తటాకోదకము ,

885. The subjoined TABLE gives some of the principal changes which

are introduced in Sanscrit compounds, according to the rules of Sans-

crit Grammar . (The sign + is equivalent to followed by, and the sign =

equivalent to becomes .) For a complete table of these changes the student

must consult a Sanscrit Grammar.
350
ON సంధి , ద్రుతము, యశ్రుతీ, ETC.

TABLE OF VOWEL COMPOUNDS.

= నరకాసురుఁడు .
ว

as నరక +
+ + + + + + + + + +++ + +

do; + ఆసన =
దర్భ దర్భాసనము .
do ; గంగా + = గంగామృతము .
అమృత
C

do; + ఆసక్తి =
విద్యా విద్యాసక్తి .
5; హరి =
హరీభ్యుఁడు .
ດ

ఇభ్య
3

do; గౌరీ ఈశ్వర = గౌరీశ్వరుఁడు .

సింధు సింధూదకము.
[
2

do; సింధు + =
సింధూరి .
B

do; వధూ ఉల్లాస = వధూల్లా సము .

G
e
G

== do ; తనూ + ఊష తనూష .
= + ఋణ పితౄణము .
పితృ
B દુ

୧
దేవ = దేవేంద్రుఁడు .
+ ఇంద్ర
do ; రమా + ఈశ = రమేశుఁడు .
J

ఉదయ =
.

చంద్ర + చంద్రోదయము .
=
11

do; రంభా + రంభోరువు .

+ + +

~5; - రాజ + =
H

ఋ రాజర్షి.
2; జనిత + ఏక *
జనితైకము.
== do; ఏకవచన =
ప్రధమా + ప్రధమైకవచనము .
+ + + + + + + + +

= do; --
సర్వ + ఐశ్వర్య
ຄ

సర్వైశ్వర్యము.
do; అంగనా + =
ఐకమత్య అంగ నైక మత్యము,
తండుల + ఓ = తండులేదనము.
>

do; గంగా + ఓఘ = గంగౌఘము .

3

= do; - ఔరస
గంధర్వ + గంధర్వౌర సుఁడు,
= do; గంగా =
ఔన్నత్య గంగౌన్నత్యము .
= అతి ఆశా =
Si అత్యాశ .
5 = do; గౌరీ ఆరాధన గౌర్యారాధనము.
శాలి + ఓదన =
magi శాల్యోదనము .
+ + + + + +
Cq

5 సుధీ ఉపాస్య =
సుధ్యుపాస్యుఁడు .
=
?

Si మధు మధ్వరి.
వధూ ఆగమన వధ్వాగమనము ,
C
E
ý

అంశ భ్రాత్రంళము,
భ్రాతృ +
ఆదరణ =
మాతృ + మాత్రాదరణము.
+ = గవానయనము.
る

+ +

CC

నౌ + అంత = వంతము .
'

N. B.- + అ sometimes remains , and + ఈ sometimes becomes 5 ;

as మార్త + అండ = మార్తండుఁడు , హల + ఈషా = హలీషా ,

 351
ON సంధి , ద్రుతము , యశ్రుతి , ETC.

TABLE OF CONSONANT COMPOUNDS .

हु ఇ = గ్ ; as +
త్వక్
లె

ఇంద్రియ త్వగింద్రియము.
+ + + + + + + + + + + +

చ్ జ్ ; అచ్ + ఆదేశ = అజా దేశము .

డ్ - లట్ + ఆగమ = లడాగమము .
త్ తల్ లోకన = తదాలోకనము .
Luz len lez leg

అప్ + అత = అంతరము .
M

= వాక్ రస వాగ్రసము .

+ +
చ్ 5; అచ్ లోప
3x

11
c

అజ్లోపము .
&; తత్ రధ తద్రధము .
+
బ్ అప్ + జాల = అబ్దాలము .
1:

జ
మ జ్ వాక్ మనస్ =
వాఙ్మనస్సులు .
+

ము &
5; షట్ + ముఖ =
షణుఖుండు .
త్ 5; తత్ నామ =
తన్నా మము.
+ + + + +
8 3

55; అప్ మయ =
+ + + +

అమ్మయము.
త్ ట్
65; తత్ టంక
తట్టంకము .
త్ 5; - తత్ =
చాతుర్య తచ్చాతుర్యము.
త్ ల్ ; తత్ లీలా తల్లీల .
ష 5; ధనుస్ + =
+++ ++++ + + + + + ++++

++++

ధనుషండము .
ష్ ; ధనుస్ +
27
2

ధనుష్టంకారము .
శ్ తపస్ శక్తి =
తపశ్శక్తి.
తపస్ చర
తపశ్చరుఁడు.
ర్ ; ధనుస్ + =
అగ్ర ధనుర గ్రము.
5; ధనుస్ + ధర =
ાા

ధనుర్ధరుఁడు .
**; తపస్ =
ధన తపోధనుఁడు .
*ఉ శిరస్ =
అగ్ర శిరో గ్రము .
మనస్ + వాక్ =
మమోవాక్కులు .
WZ WZ WZ kg

12 den 1a)

5; తపస్ + సంబంధ =
తపస్సంబంధము .
= 8; మనస్ =
కృత మనఃకృతము.
8; తపస్ =
ప్రభావము తపః ప్రభావము .
= చ్ఛ్ : - తత్ మన =
తచ్ఛమనము .
-5: ఇష =
ఛన్న
2 2

ఇషుచ్ఛన్నము.
చ్; ఇక్షు ఛాయా =
ఇక్షుచ్ఛాయ .
చ్ ; - =
'

శ్వేత
ध

ఛత్ర శ్వేతచ్ఛత్రము .

* When v is affixed , it coalesces with or , and becomes st.

N.B. — Instead of స్, the letter s may be used throughout.

S. P. C. K. PRESS, VEPERY, MADRAS —– 1905 .

 INDEX

ΤΟ

Arden's Telugu Grammar

COMPILED BY

B. J. ROCKWOOD , B. A. , B.D.
 CONTENTS

PAGE. PAGE . PAGE .

A ... xxi

C
:

:
B ii es ... xxiii ...
... ... xxxii
:

:
C ... iii a xxiv ...
:

...

:
D ... vi 8 ... ... ... ... Xxxii
:

e3 AIXX
:

E ... vi & ... ... xxiv xxxii

...
:

:
F Vii XXV
... ...
.
:
...

:
:

2000 XXV xxxiii

G vii ... ...

:
... ...

:
20 ... XXV
H vii ... ...
..
:

:
... ...
:
:

... X XV న
३

xxxiii
I ... viii ви
:

::

:.
...
ო ... ... XXV ప XXXV
J ... ... viii -21
... ...
‫م‬
... ... AXX ... ...
K
:
3

...
... xxvi w
:.

... ... ... ... xxxvii

L ... ... ix
... xxvii ... Xxxvii
:

... ...
:

M ix
...
2 ... Xxvii మ ... xxxvii
૩

...
:

N ... X
‫كم‬

xxvii Xxxviii
:

...
&
:

xii ୪ Xxxviii
X

... ఔ xxviii ...

:

Ꮕ ... ...
P xii ల ... xxxix
ວ

xxviii
хо

... ... ... ... "

:

:
‫يف‬

... వ
& ...
:

AX X :XXX
по
:

R XV X xli
:

...
:

... XXX
13
:

$ xli
xvi
B

... xxxi
:
:

12

... ... స xli

:.

T xvii
:

... ... xxxi

13
:

... xli
:

U xix
:

... ... ... xxxi

xlii
ប.

V
:

xxxi
:

...
уз

... ఛ ă
:

XIX
:

W ... ... xxxi

... ...
:

2 XX GO
:

X XG0 ...
... ... O xlii
:

Y ... XX 2 ... xxxi с xlii

:

...
Z‫א‬ ... ... xxxii 8 xlii
3
:
:

:
 Index to Arden's Telugu Grammar

COMPILED BY

B. J. ROCKWOOD, B.A., B.D.

American Baptist Mission.

The Numbers refer to the sections in Arden's Grammar.

Ability, expressed by Xe 434 ; 460 ; 314.

by నేర్తును and చాలుదును , 464.
by అవుట, 467 .
Absolute use of Verb Par . 502 ; before , etc. , 503. before
a sentence stating lapse of time, 504
Acquaintance , expressed by J , 440 N. B.
Adjectives indeclinable, 150 ; 768 seq.
Comparison of, 151 ; 152 ; 424 N. B.
Nouns used for, 153.
Nouns of 2nd decl. used for, 154 .
adding or 3, 155.
ending in and denoting sight, taste, or smell add 5, 156.
ending in . prefixed to a noun beginning with vowel add 5, 157.
sanskrit adj . , 158-167 .
verb par. not used as adj . , 493 .
adj . sentences , 509 .
Adverbial sentences, 563 seq.
Adverbs ; formed by using , 208.
declension of, 209.
used with pronominal affixes, 212 .
Affirmation , strong, 368 .
Affixes, అటువంటి, అట్టి, టి, 529 ; 783 seq .
అప్పటికి , 590.
After, expressed by తరువాత, పిమ్మట, మీదట, వెనుక, 598 , 1 (d).
Agreement of verb with subject, 295 .
Agreement or similarity expressed by ప్రకారము , 597 .
All. 191 ,
All right, expressed by 5, 227.
Alphabet, 29 seq.
Also or too, expressed by affixes , 218.
Alternative , a doubtful -expressed by comp. noun in a, 546.
exp. by 3+ pres. , past. , neg. rel . part., 592.
33 99 ors, 615 seq.
ii INDEX

Although, "expressed by 33+ with pres. , past. , or neg . rel. part, 590 also
may end in or
expressed by added to gram. cond . tense, 591 .
"" " నా 591 .

"1 in negetive by పోయినా, 591 .

by past verb. par with 22 or 92 lengthened , 491 .
99
by idiomatic use of com. noun in a, 551 .
see 799.
Another preceded by One, expressed by 25, 25 , 25 or 3 in each member
of the sentence, 200.
in sense of an udditional one expressed by ఇంకొక , ఇంకొకడు , ఇంకొకతె ,
205563, 201 .
Answers, 671 seq.
Anybody or anything, also neg . of them, 219.
A piece, expressed by 8, 198 .
Article in Telugu none.

Asking meaning of a word అనగా 665 ; అంటే, 667 .

As, expressed peculiarly by short cond. form. , 588.
As, according as, in the manner in which, expressed by 50 , 5° OWA",
8 , attached to any rel. part. , 597 .
As in the manner which , as if , expressed by అట్టు , అట్టుగా , ఆట్లు, అట్లుగా , లాగు ,
e attached to a present or past part. , 597 (b).
As or while, expressed by added to an infinitive , 598 (2) a ; also see 598
(2) a iv.
As, expressed by ~ɔ , 651 .
As follows , expressed o , 659 ; by D , 660 ; 661 .
As for myself, etc. , expressed by adding a to pronoun , 183 .

As long as , as far as , expressed by é̟ , 28 , 598 (2) c .

As many as , expressed by adject . sentence with 2 , 559.

As soon as , expressed by added to pres . verb. part., 490 .
‫ور‬ "" తోనే "" "" verb noun 474 ; 490 note .
"" "" "" ,, inf., 598 (1) b.
» - 22 అట్టుగా నే past rel . part. 598 (1) b. Note.
"" ‫ دو‬తక్షణమే ; తోడనే ; వెంటనే, 598 ( 1 ) b.

At the rate of, expressed by 53 with numerals, 678.

Be, when not the copula, 380 seq.
Be, when the copula, 383.
Because expressed by we affixed to inf . , 594 d.
" "" అని, 651 .
 INDEX in

Because expressed by ఎందుకంటే, ఎందు చేతనంటే, 662 ; 663 .

see under cause '
Before, before that, expressed by , o , added to the Neg.
verb. part. , 598 (1) a .
expressed by added to indef. rel . part . (peculiar use) , 598 (2) b
Note.
Besides, expressed by 5, 221 .
Benediction or wish expressed by 7 , 675.
Blessing or cursing expressed by inf. mood , 677. 801 .
Both, expressed by aд , o , 237.

Both and , expressed by 1. న్ని, 2. న్ను , 3. యున్ను, 4. నున్ను , 5. last vowel length-
ened, 217.
But, expressed by , 224.

By the time that, expressed by 33 added to ind . rel . part. , 598. (1) c Note.
in Northern Circars by 83 added to ind . rel . part. , 600 .
Expressed by 8% ind . rel. part , 598 (1 ) c Note.
Called, named , termed , expressed by , 654.
Can, could, expressed by Xe added to inf. , 460 ; 468.

"" "" నేర్తును, చాలుదును , 464.

Cannot, etc. "" added to inf., 462.
Cardinal numbers 231 ; declined , 1238.
Case of inanimate things in objective , 298.
Cases rules for formation of, 106–108 .
uses of, 110.
locative, 141 ; 142 ; 126 ; 111 ; 147 ; 239 see locative instrumental ,
111.
of several nouns joined together , 112 .
irregularities in 1st 2nd declension, 115 ; 119 ; 298.
irregular genitives rules for, 129 seq.
Causal verbs , 333 ; see 341 ; 824.
in 1st and 2nd conjugations change to o , 333.
12 3rd "" "" చు to పించు , 333.
remarks on, 334.
Combined with reflexive verbs, 336 .

Cause, ground, or reason , expressed by e, added to the verbal noun, 475 ;

594.
expressed by o used with any tense (not common) , 598 (2) a ii .
19 99 "" past verb part. (not common) , 598 (2) aiii
1 see 598 (2) a iii note .

expressed by ఎందుకంటే, ఎందుచేతనంటే , 662 see 663 ,

అని , 65 ) ,
iv INDEX

Cause expressed by we affixed to inf. , 594 d.

Certainty, expressed by repetition of verb in a cond . sent . , 583 .
"" >> లే or లెండి , 685 .
Challenges, 646.
Changes in the predicate when the subject is in the 1st and 2nd persons ,
392-400 .
Classes of nouns, 113 .
Classification of words , 93.
Colloquial forms , 309 seq.
Combination of causal and reflexive verbs , 336 .
Comparitive degree, see 424 N. B. 150-153.
Completeness of an action expressed by added to the past verb part. ,
339.

Composite nouns , 202–207 .

with rel. part. , 540 seq.
certain elegant uses of, 548.
used to express possession , 425.
99 comparative and superlative degrees , 424 .
habit or custom , 547.
in cond. sentence , 583 ; 584.
changes in- when used in predicate , 398.
used instead of copula, 420.
diomatic uses of neuter, 542 ; 544-6.
with a used idiomatically to exp . condition, 551 .
99 99 99 although , 551 .
Compound letters , 25 ; 65 seq.
Compound verbs formed by prefixing past verb. part. to forms of 5, 323 .
Compound tenses , see tense.
Conditional sentences, 564 seq.

commonly expressed by past verb . part. + 3 , 565 .

roots ending in preceded by short vowel are contracted , 566 .
verbs of 2nd and 3rd conjugations usually contracted , 566.
negative formed by prefixing neg . verb . part . to or so , 567 .
"" 99 rel.19 అట్టయితే, 569 .
"" "" verb . ,, to the conditional forms of
పోవుట , 569 .
by prefixing neg. verb. par. to which has the final vowel
of each person changed to o 579 ; see note.
"" "" "" by using అట్టాయెనా, 580,
"" expressed by idiomatic use of neuter composite noun. in 8 , 551.
29 or privative cond . sentence unless , 589.
expressed by ow added to the prog. pres , the past or the ind . rel.
part ., 568
 INDEX

Conditional sentences, 564 seq.

expressed by పక్షమందు, పక్షముకు rel . parts . , 571 .

"" >> Je meaning in case, 572.
"" pres . and past verb. part. prefixed to do to mark
present and past time strongly, 576.
"" "" changing final vowel of each person of the 2nd form of
past tense into 109 578.
"" "" added to 2nd form past tense, 580.
tense of verb of principal sentence, 582-586.
short cond. form used idiomatically as connecting link in conversation ,
594 (f) 587; 588.
expressed by added to inf. , 598 (2) a
Conjugations, 245 seq . 803 seq.
1st., 245; 252-273.
2nd., 245 ; 274-283.
3rd., 245 ; 286-292.
Conjunctions, 213-228.
also or too , 218.
both- and, 217.
but, 224.
either- or, 214 215 226.
even , 216.
Consequence , expressed by ,, ex added to the ind . rel . part . , 596
' Considering, thinking, seeing, as, because , ' expressed by 2, 651 .
Consonants, 41 seq.
pronunciation of, 45. seq.
subscribed , 73. seq.
Names of subscribed consonants , 88 .
Continuous.
action expressed by reduplication of noun with 7°,, 195
"" 99 repetition of verb. part ., 499.
"" "" present participle, 443 Note.
"" "" prog . tense q.v.
habit 99 and verbal noun, 433.
imperfect tense , 452 .
Contractions in 1st declension , 115.
93 2nd 119
,, tenses , 309. seq.
"" 1st conjugation , 272.
19 2nd 19 275 ; 566 ; in imp . , 313 .
"" 3rd "" 286 ; 566 ; in imp . , 313.
reflexive forms of verbs , 331 .
19 past rel. par. , 511 .
Copula, 579 seq. 420 seq . 777.
Could not. expressed by o or , add to inf. , 463 ,
vi INDEX

Could not , expressed by add to inf. , 463 .

"" నేరను , చాలను , 465.
Cursing expressed by inf. mood , 677. 801 .
Dative, 724, 725, 730, 770.
Declensions .
of pronouns : 1st person 169 ; 2nd person 171 ; 3rd person, 174.
neuter cardinal numbers, 238.
19 adverbs 209 ; 210 ; of post positions , 211 .
19 reflexive pronouns , 180.
,, interrogative pronouns , 184.
23 composite nouns, 205.
99 1st declension of nouns , 114, 730 seq.
objective case in , 115.
of gen. changed to 2 , 115.
33 of foreign nouns , 127.
"1 2nd declension of nouns , 117 , 735 seq. 769.
contracted forms , 119 .
used as adjectives , 154.
in composite nouns , 203.
"" 3rd declension of nouns, 123-128 ; 741 seq.
Defective verbs , 428 seq.
Demonstrative pronouns, 189, 173 seq.
Different, or distinct , translated, 200.
Direct address or discourse, 636 seq.
Directly, the moment that, 598 (1 ) b.
Disrespect shown by repetition of word , 688.
Distance of one place from another, 326.
Distinctions of gender how shown , 101 .
Double negative to exp. strong affirmation , 368.
Doubt expressed by , 647 ; by π , 405 ; by ~ , 302.
by a peculiar tense , 317.
(expressed by comp. noun in a, 546.
doubtful alternative , - ‫در‬ , అప్పటికి , 592.
"" "" ✅, 615 seq.
A dozen or score , 240 .
During the time that , in the time that, expressed by oneño; Josi లోపల
added to ind . rel . par , 598 ( 2) b.
Each, every, translated by 2--; by ; by reduplication of the noun, 193.
Each man, etc, translated by 2 etc., 193.
"
Each followed by his own, her own ' etc, expressed by J or followed by
వాడు or ఆ, 196 .
Each of the two, etc, expressed by reduplication of numeral, 197.
Either or, expressed by గాని or అయినా , 214 .
 INDEX vii

Either or, expressed by 5 , 226 ; by 5 , 215 .

Elegant uses of composite nouns formed from rel . part, 548 ; 658.
Emphasis expressed by inf. with prefixed to verb, 480 .
"" with pres . v. part, 489 .
"" 300 ; and a question, 301 .
,, neg. par. preceding a negative habitual present
tense , 368.
Empatic pronouns , 183.
Even, expressed by a , 216.
Ever, 219 ; ' every ' , 193 .
Exactly as expressed by past rel . part, 598 (1 ) b note.
Except, expressed by 5 , 222.
Exchange, denoted when reduplication is used and the first noun is put in
nominative with or attached , 194 .
Exclusive and inclusive use of 1st pers . pl . pronoun , 169.
Explanation of a noun expressed by with sentence, 655 ; by 3, 619 .
The fact of expressed by 3, 658.
verb of Fearing used with and 3 , 652.
Feminine gender, 101 .
Few, a little , expressed by కొందరు, కొన్ని , కొంత , 191 .
Fifth case, 761.
First case, 756.
For, expressed by o , 594 c.
Formation of nouns, 96 seq.
Fourth case, 760.
Fractions , 243.
From the time that, or since, 598 (1) c note.
-ful, expressed by J , 679.

Future significance given when to any inf. is attached పోతున్నాను , పోతు ,

పోతున్న, పొయ్యే , 322 Note ; 534.
by Xe affixed to an inf., 413.
expressed by ind . rel. part + a, 550 .
Future tenses see ' tense'.
Gender 101 ; how to show distinctions of , 101 Note.
Genitive, irregular gen. rules for, 129 seq.
used with a succession of numerals , 239 .
Giving answers , 671 seq.
Giving an order to one person with a command to repeat it to another person
on whom the order is enjoined , 638.
Grammatical terms , 837.
Habit or custom, expressed by verbal noun with ,5 , 433.
"" ,, pres . tense , 306.
viii ÍNDEX

Habit or custom, expressed by rel. part in 535 ; 536 ; 547.

"" 11 composite noun formed from rel. part in , 547.
19 ,, pres . v. part + 2 ), 500.
discontinued expressed rel . part. in or pres. verb part. prefixed to
ఉండే, 536 .
11 exp. by positive verb. noun + , 350 Note.
Of himself or herself, 183 .
How much, how many , expressed by Jo , 22 , Još , 191 .
Idiomatic uses of neuter composite noun in a and 2, 542, 544—6 .
If, see, conditional sentences.
If not, expressed by , 570 see also ' cond . sent.'
Imperative mood .
contracted forms in the 1st per . pl . in 2nd and 3rd conj . , 313 .
force of English neg. imp. exp. by inf. + 25 , 367.
"" "" "" ‫دو‬
"" + సిద్దు , 457.
formation of neg. imp . , 353.
" "" positive imp. , 268 ; 269 829.
use of in giving orders , 640 ; 644 .
Imperfect past time expressed by pres. v. part. prefixed to o2 , 533.
Impersonal use of o preceded by , 390.

Impossibility, expressed by వల్ల కాదు or నల్ల లేదు , 466 .

Inability , expressed by లేను and లేకపోయినాను , 462 seq .
by నేరను and చాలను , 465.
by అవుట, 467 .
In addition to, expressed by 5 , 221 .
Inanimate things, case of in objective , 298 .
Inclusive and exclusive use of 1st per. pl . pronoun, 169.
Incompleteness expressed by use of positive past. v. part. prefixed to neg.
verb, 501 .
Indefinite :-pronouns, 188 ; 219 ; 557-561 .
rel. part. formation of, 348.
+ a observations on, 362.
tense , 828 .
Indirect narration , 627 seq.
exceptions to rule, 636 seq.
Infinitive mood, 477 seq. 787.
neg. inf. formation of, 363.
pos. 19 19 19 256 ; 282 ; 286 ; 287 ; 289-91 .
used in formation of pres . t. , 350.
"" to form compound verbs : compound tense : as gerund after certain
verbs , 477.
with to form neg. past tense, 351.
 INDEX ix

Infinitive used with Xeo to express purpose , 595 b .

"" "" prefixed to a verb to give emphasis, 480.

"" 99 "" "" "" "" certainty , 583 .
>> "" avto to express readiness , 481 .
" "" w to denote cause, 594 d.

" Je to express ' why ' , 482 .

2 to express ' future ' , 534.
"" to express curse, 677.
on translating into Telugu of English inf , 483 seq.
English infinitive expressed by dative case verbal noun , 476.
In proportion as , expressed by affixed to pres . past . or indef. rel. part. ,
597 (2).
Instrumental case, 111 .
used with causal form of trans. v. , 334.
In such a manner, expressed by x, x , ex attached to an ind . rel.
part. , 596 .
Interjections , 229.
Interrogatives and affixes to give indefinite sense, 219.
pronouns 184-187 also , 189 .
In the time that. during the time that , expressed by emoño, Joy, então
added to ind. rel . part., 598 (2 ) b.
Intransitive verbs, 244.
Invitations expressed by imperative , 646.
Irregular genitives , 129-142 .
nouns, 128-142 740 seq.
39 verbs, 318 seq.
I suppose , expressed by ∞, 682 .

It is impossible , expressed by వల్లకాదు or వల్ల లేదు , 466 .

It is said, they say, expressed by vɖɔ , 684.
Just as, exactly as q . v.
Lapse of time expressed by past . v. part . used absolutely, 504 .
Lest, expressed by 5, 652.
Let that pass , expressed by 5, 228.
Locative case of irregular nouns, 141 ; also in e , 147 .
objective case used for, 126 ; 142 .
used with a succession of numerals , 239 .
used as instrumental case, 111 .

Manner , expressed by ప్రకారము, ప్రకారముగా , రీతిగా , విధముగా affixed to any rel.

part. , 597 ( 1 ) a .
expressed by అట్టు , అట్టుగా, అట్లు , అట్టుగా , లాగు, లాగున affixed to the pres .
or past part., 597 ( 1 ) b .
Masculine gender defined , 101 .
B
X INDEX

May, granting permission, expressed by 2 , 453.

Meaning of a word asked , 665 (a).
Meaningless words used , 691 .
Middle voice in Greek, referred to, 331 .
Motion from, expressed by gen. with cor or if object
cannot be entered , 325.
Motion to, expressed by dative case or by gen . with 8 or 8 if object
cannot be entered , 324 .
Must, expressed by ex, 436.
by వలెను, 454.
Must not, ought not, expressed by added to inf. , 455.
Myself, etc., expressed by, pronouns with emphatic , 183 .
of myself, etc. , expressed by use of dative case or the gen. with so with
emphatic form of pronoun , 183 .
Named, called, termed, expressed by , 654.

Namely, expressed by 5, 649.

Names of secondary vowels, 87 .
Names, proper, 670.
Need not, expressed by K , 459.
Necessity or obligation expressed by 3 , 454.
neg. of by x , 455.
Negative force expressed by Sanskrit prefixes, 369 ; 692 seq.
Negative verb. part. with o , 505.
Negatives with infrequently used , 598 (2)a-V.
Negative form of verbs , 342 seq.; 830 seq.
habitual pres . and fut . tense, 350 ; 362 ; 366 ; 368 .
ind. rel. part, 348.
ind. tense, 352.
infinitive, 363.
imperative, 353 ; 367.
observations on, 360 seq.
parts of, 344.
past v. part, 346 ; 368.
past tense, 351 ; 364 ; 366.
prog. pres. t., 349 ; 360 ; 364.
rel. part. , 263 .
rules for formation of, 345 seq.
verbal nouns , 347.
Neuter gender, 101.
Never, translated , 219.
Never mind కానీ , 227
Nobody, nothing, nowhere, 219.
Nominative absolute, 502 ,
 INDEX xi

Nouns, 96 seq. 724 seq.

classes of, 113.
combined with to form verbs , 337.

"" పెట్టి , పోవు, పరచు to form verbs, 338 .

declension of : 1st , 114-116.
2nd, 117-122.
3rd , 123-128 .
formation of, 96-100.
gender of, 101-102.
having same plural form, 140 .
irregular nouns , 129-142 .
"" ending in , 138.
"" 39 "" >> , 139.
number of, 103-105.
peculiar forms of in pl. , 128 seq.
qualified by rel. part. , 526-528.
rules for formation of cases , 106-109 .
19 19 "" genitive, 130-136 .
termination of two nouns closely connected and coming together, 104.
use of cases, 110–112 .
with 25, 235.
verbal see ' verbal nouns ' .
Noun sentences 607 , seq.
consisting of an indirect interrogation , 611 seq .
"" a doubtful alternative , 615 .
ending with aflix అట్టు or అట్టుగా , 647 .
in apposition to ox , 614.
"" >> ‫ دو‬నమ్మకము , 619.
introduced by " that ' , 616 seq.
involving repetition of words previously spoken or written, 624 seq.
6
in which, in English, that ' is not used , 610.
subject of verb ' to be ' , 622.
succession of, 623.
Number.
agreement of verb and subject , 295 ; 297.
of nouns , 103.
Numerals, 230-243 ; 778 seq.
attached to 53 1=3 at the rate of, 678.
cardinals, 231 , 780 seq.
indefinite, 240.
masculine and feminine cardinals , 236.
neuter cardinals , 232.
19 99 declined, 238.
ordinals, 241.
pronominal affixes with, 242 .
xii INDEX

Numerals 230-243 ; 778 seq. a succession of, 239.

used with 25 as last number , 235.
reduplication of to express ' each of two , ' etc. , 197.
Objective case of inanimate things, 298, 726, 730.
Of himself or herself, 183 .
Omission of first verb in affirmation , 225.
Onomatopoeia terms , 686.
Order, of words in sentence, 294.
Orders how expressed , 637 ; 638.
repeated, 643 seq.
Ordinals , 241 ; 242 ; 234 .
used with pronominal affixes, 242.
Orthography, 29 seq.
Passive verbs , 328 , 825.
remarks on , 329 .
rel. part, 512 .
Participles.
Relative part :-
explanation of, 515-521.
forms of , 509, 791 seq.
future, 792.
prefixed to or to form noun sentence , 647.
subject often understood , 522.
:" of how expressed, 523.
indefinite relative part :—
form same as past v . part, 492 , 791 , 827 .
habit or custom denoted by, 5.35 ; 536 ; 547 .
meaning of, 534 seq.
neg. ind. rel. part . formation of, 348.
prefixed to లో గా, మధ్య, లోపల , 598 (2)6.
"" "" , 598 (2)b note.
"" "" దాకా , వరకు, పర్యంతము , మట్టుకు , 598 ( 2 )d.
"" "" సరికి , 600 .
"" "" , 603 note.
" ""
3) అట్టు , లాగు, లాగున, 596 .
"" "" అందుకు, నిమిత్తము , కొరకు, 595c .
"" "} అందుకు , 594c .
"" "" 598 ( 1 )c note.
"" " 28 598 (1 )c note.
"" "" to express future, 550.
"" "" ప్రకారము , రీతిగా , విధముగా , 597 (1 )4 .
"" >> కొద్దీ , 597 ( 2 ).
used with a to form neg . pres . t., 362 .
used to form comp. noun used in conditional sentences , 583.
 INDEX Xili

Participles-contd.
negative rel . participle.
formation of, 363.
meaning of, 539.
prefixed to అందున , అందువల్ల , అందు చేత , 5946.
"" అందుకు, 594c.

"" "» అప్పటికి , 590 .

passive rel., 512, 528.
past rel . , part see 833.
of verbs ending in , 511.
meaning of, 538.
prefixed to o , 598 ( 2 ) b note.
" ” దాకా , 599.
>> vox, 594c ( 1 ) & (2) .
"" "" అప్పటినుంచి , 598 ( 1 ) c note.
པ

"" "" తరువాత , పిమ్మట, విదట, వెనుక , 598 ( 1 ) d.

"" >> అప్పటికి, 590.
"" "" అందున , అందువల్ల , అందు చేత , 5946.
" "" ప్రకారము , రీతిగా , విధముగా , 597 (1) .
"" అట్టు, అట్లు, లాగు etc. , 597 ( 1 )6.
present rel . , part prefixed to o , 594c.
"" "" అప్పటికి , 590 .
"" , అందున , అందువల్ల , అందు చేత , 5946 .
>> ప్ర కారము , రీతిగా, విధముగా, 597 ( 1 ) u.
"" "" అట్టు, ట్లు, లాగు etc. , 597 (1 ) b .
Verbal participle.
continuous action expressed by , 499 .
kinds of, 487.
uses of, 493-501 .
negative verbal participle
absolute use of, 502 .
formation of, 346.
prefixed to to form neg. ind. tense, 352.

, voto , 505, 601 .

‫دو‬ "" ఎండా and used with ఉండు ; 506.
used to form neg. rel . part. , 363 ; 510 .
99 help express strong affirmation , 368.
past v. part , 790, 827 .
absolute use of, 502 / Preceding ప్రయోజనము and లాభము , 503 .
eding tatay ka, and 530, 503.
{ prec
before sent. stating lapse of es$
time, 504 .
emphasised , 492.
incompleteness expressed by, 501 .
prefixed to a verbal noun, 474 N.B.
 xiy INDEX

Praticiples -contd .
prefixed to to form conditional, 565 .
"" Go , 598 (2) a iii.
"" "" expressing although, 491 .
"" » ఉంటాను , 445 .
" "" o , 445 note.
"" "" ఉండును, 446 .
same form as ind . rel . part, 492.
used to express reason of an action, 497.
present v. part.
emphasised by , 489, 490.
lengthened form in 2 or with , 488 ; 789.
prefixed to వచ్చు , 500 .
"" ఉన్న , 532 .
"" "" ఉండిన , 533.
"" "" ఉండే , 536 .
"" "" o , 598 ( 2)a iv.
‫ رو‬అందుకు , 594c.
"" "" ఉంటాను , 444 .
"" ఉందును , 446 .
used to express strongly marked progressive present time, 443.
Perhaps, expressed by 5 , 303.
Permission expressed by , 453; 468.
Person addressed expressed with S , 635.
99 19 "" in objective case, 641.
Place, rules , with reference to, 324 seq.
Please, expressed by o2, 304.
Plurals of irregular nouns : rules for, 128.
same form for different words, 140 .
Posssesion denoted by use of o , 377.
11 "" ,, adj. pronouns, 190.
19 composite noun, 425.
Post positions , 143-148 , 718-723 , 765.
with genitive, 143 , 719.
"9 objective, 143 , 719.
"1 dative, 143 , 719.
used as adjectives , 149.
declined, 211 .
used with pronominal affixes , 426.
Pronouns, 168 ; 172 ; 177 ; 181 seq . 771 seq . 782.
Punctuation , 92.
Purpose,
expressed by dative case of verbal noun , 476 ; 595a.
Xeobe affixed to inf., 595b.
"" » అందుకు , నిమిత్తము , కొరకు affixed to ind . rel . part, 595c .
 INDEX XV

Purpose expressed by ,, ind . rel . part, 595d .

"" అని with వలెను , 653.
"" in negative by neg. v. part with wo prefixed to
601.
Prefixes,
Sanskrit, 692 to 696.
Primary verb conjugated 370 ; see also, 247.
meaning of, 375 seq.
Probability, expressed by + ind . rel . part, 647 note.
Progressive pres . time, expressed by or pres. v. part prefixed to 2, 532 .
Prohibition , expressed by కూడదు , రాదు, వద్దు , 455 ; 468 .
Pronominal affixes , 202 seq.
used where in English Copula is used , 420.
"9 to exp. Comparative and Superlative degrees , 424 see N.B.
"" ,, 19 possession , 425 .
with postpositions, 426.
used instead of, 207.
used with adverbs , 212.
"" ordinals, 242,
Pronouns, 168–201 .
personal , 169-179 .
1st person declined , 169.
2nd "" నీవు " 171 .
3rd 39 "" 173-176 .
peculiarities in use of, 392-400.
used to denote respect, 172 ; 174 ; 177 ; 178.
effect of on noun in predicate, 392-400 .
demonstrative adj . interrogative adj . , 189 .
distributive, 193–197 .
emphatic , 183 .
indefinite , 188.
interrogative, 184-187, 189.
possessive adj . , 190.
referring to number, 191 .
reflexive, 180-182.
relative , 517 .
Proper names , 670.
Proportion, expressed by a affixed to pres . past and indefinite relative
participle, 597 (2)
Quantity, expressed by affix J , 679.
Questions, how expressed , 299, 672 seq.
Reason of action expressed by 5, 651.
"" past, v. part 497.
"" "" 99 99 used absolutely , 502 note.
"" verbal noun with 2 , 3 , 594ą .
 xvi INDEX

Reason of action expressed by rel . parts with అందున, అందువల్ల , అందుచేత, 5946 .
"" "" ~ and rel . parts and pres. v. part, 594c
(1 ) , (2).
19 "" inf. and 3, 594d.
"" "" గనుక , 594e.
"2 99 short cond . form, 594f.
Readiness , expressed by inf + you + o , 481 .
Reduplication of numeral to exp . each of two, ' etc. , 197.
"" ,, pronouns ,, "" several, respective, various , 199.
19 noun 99 each, every, 193.
Reflexive verbs 330 ; remarks on, 331 , 823.
combined with causal verbs, 336.
see also , 340 .
pronouns , 180-182 .
Relative.
participles see under participles .
pronouns , 517.
sentences , 515 seq . 530 seq .
Repeating messages or words, 627 ; 637 seq. 643 .
Repetition of an action , expressed by pres . v. part with 55 , 500.
"" a Telugu word, 688 .
19 22 verb in cond . sent. to denote certainty, 583 .
To require or want exp . by 535 & dative , 437 .
in negative by అక్కరలేదు, 438.
Respect shown by o , 304.
by use of personal pronoun , 172 ; 174 ; 177 ; 178 ; 181 ; 185 .
see also 206.
Respective , various, translated by reduplication of pronouns, 199.
Result, consequence or + ind . rel. part., 596 .
Roots.
defined, 245 N.B.
ending in or peculiarities in reflexive , 331 .
peculiarities of in 1st conj . ending in , 272.
"" "" 19 "" "" , 255.
19 59 99 2nd "" "1 x, 245; 274; 282.
"" "3 3rd "" , 245; 284.
used to form nouns , 100 .
Rules with reference to place 324, seq.
Same plural for different words , 140 .
Sanskrit prefixes , 692 seq. 369 .
Second case, 758.
Second declension of nouns , 769 .
Self, exp. by reflexive pronoun , 180 ; see also 183 .
Sentences, order of words in, 294.
Seventh case, 763 .
 INDEX xvii

Several, respective, various, expressed by reduplication of pronouns , 199.

Several numerals coming together put last in genitive put case, 239.
Similarity, expressed by 7 , 405.
Since, expressing lapse of time, 504 .
from the time that, 598 (1)c note.
Sir, expressed by o , 304 ; see 179.
Sixth case, 762.
Size or greatness of position expressed by oŭ, 680 .

So much , so many , expressed by ఇందరు , ఇన్ని, ఇంత , 191 .

So that, in such a manner that , + ind . rel . part. , 596 .
Spontaneous action, expressed by of myself, etc. , 183 .
Strong affirmation , 368.
Subscribed consonants , 73 seq.
Subject, when in 1st and 2nd person, changes in predicate, 392 seq .
omitted, 296.
several joined by conjunctions, 297.
Succession of relative sentences , 530 .
"" "" finite verbs expressed by v. part. , 494.
"" "" noun sentences , 623 seq.
Superlative see comparative.
Suppose, expressed by 5 etc. , 682.
Syntax, 293 seq.
Table of compound letters, 66.
Tenses.
compound, 442 seq.
future perfect + past. , v. part, 445.
neg . ఉండను + 19 "" 445 note,
imperfect o35 + pres. v. part. , 448 .
continuous, 452.
"" neg. + pres . part . , 450 ; 451 .
observations on , 449.

indefinite + pres and past v. part. , 446.

perfect or o past v. part. , 447.

pluperfect 91 "" 59 "" "" 447.
progressive pres . marked , 443 .
future + pres. v. part. , 444 .
"" neg. ఉండను + "" "" 444 note.

see also verbs formed with etc., 323.

future .
expressed by prog. pres. , 305 note.
formation of, 796 .
future perfect
formed by o past v. part . , 445 .
с
 xviii INDEX

habitual pres. and fut.

colloquial form of, 309 ; 310.
neg. formation of, 362 ; 364.
used to express strong affirmation , 368.
used to express habit or custom , 306 (1) .
"" future , 306 (2 ).
imperative , 797, 798.
imperfect.
continuous, 452.
formed by prefixing pres . v. part. to o3 , 448 ; 533
in Northern Circars , 449.
neg. formed by + pres . v. part . , 450 .
"" "" in Northern Circars , 451 .
use of, 449 note.
indefinite,
compound forms of, 446 ; 794.
contracted , 312.
negative, 352 ,
peculiar form of, 317.
use of, 308.
past
colloquial forms of, 311 .
neg. formation of, 351 ; 364 , 830.
strongly marked 2 or 3 + past v. part., 447.
uses of, 307.
6
"" to express if ' , 578.
peculiar tense, 317.
pluperfect
formation or 035 + past v. part., 447 .
progressive future tense.
formation oл + pres. v . part . , 444.

neg. o + „ "" 444 note .

progressive present
formation of, 264 ; 275 ; 291 , 833 .
"" ,, neg., 349 ; 360 ; 364 ; 550d.
Termed, named, called, expressed by , 654.
That, introducing noun sentence , 616 seq.
That is, expressed by 5 , 668.

That, these, expressed by es and , 189.

They say, it is said, expressed by ɔ , 684.
Thinking, considering, seeing, as, because, expressed by 2, 651 .
Third case, 759.
Though, see although.
Threat, expressed by 5, 227.
 INDEX xix

Time duration of :-
as, while, expressed by + inf. , 598 ( 2)a (i), (ii) .
ఉండగా , 598 ( 2)a ii .
+ past v. part., 598 (2) a iii.
"" + present, 598 (2)a iv.

as long as మట్టుకు or వరకు + a rel . part . , + అంత , 598 ( 2) c.

in the time that , during the time that, expressed by
evoto, 2048 erowe + ind. rel . part., 598 (2)b ; see note.

until expressed by 5 , 205, o , +ind. rel . part., 598 (2)d.

>> "" + past rel. part. , 599.
point of.

after తరువాత పిమ్మట , మీదట, వెనుక + past rel . part. , 598 ( 1 ) d .

as soon as, గా inf. , 598 ( 1) b ; see note .
verbal noun , 474 .
see also " directly , at the moment that '
before , before that , o , Fav + negative verbal part. ,
598 (1)a ; 598 (2)b note.
by the time that 33+ ind . rel. part . , 598 (1)c note ; 600.
directly, at the moment that , 0 , + past rel . part . , 598
(1)b note.
from the time that, since, o past rel . part ., 598.
(1)c note.
when, + any rel . part., 598 ( 1)c ; see note.

"" + past rel. part. , 598 ( 2) b note .

Too, expressed by affixes, 218.
Transitive verbs , 244.
Two or three, four or five, 240.
Unless , expressed by cond. form in with + 5 or 7 , 589.
Until, expressed by ,,, + ind . rel. part,, 598 (2)d.
Upon, expressed by 33 , see 598 (1)c note.
Various , translated , 199 .
Verbal Noun
as soon as , expressed by + V.N. , 474; 490.
cause expressed by 3g or + V.N. , 475.
case of, 472 ; declension of, 469.
English infinitive expressed by, 483 seq.
forms of, 469 ; 788 ; 827 ; formation of neg. , 347 ; 470.
neg . prog. pres . t. formed by , 349 .
noun sentence subject of verb to be, expressed by, 622 ; 483.
purpose expressed by dative case of, 476; 595a.
subject of 471 ; a succession of, 473 .
Verbal part. see participles.
 XX INDEX

Verbs, 785 seq.

agreement with subject, 295.
classes of, 244.
compound, 323.
conjugations, 245.
contracted in conditional form, 566.
defective, 428.
forms of, 246.
formation of positive, 252; 275 ; 284 ; 289.
of negative , 345.
number of with several subjects , 297 .
omitted in affirmation , 225 .
parts of positive from, 251 ; of negative, 344.
peculiarities of 1st conj . ending in ∞, 272 .
person, 786.
Very well, expressed by 5, 228.
Vocative , 205 , 727 , 728, 529 , 764.
Vowels.
initial forms of, 23 ; 33 seq .; 83.
secondary ,, 23; 40.
sounds or prounciation of, 36 seq.
Vulgarisms, 64.
What, expressed by 2 , 187.
Whatever, 553 seq.
When, expressed by short conditional form , 587.
>> >> 598 (1)c , see note.
"" "" +past rel . part , 598 ( 2 ) b note.
Whenever, expresed by e , 598 ( 2 )c note .
Whether - or not, expressed by repetition of 3 or , 592 ; also see, 615 .
Whether-or, expressed by repetition of , 615 ; see, 215 .
Which, expressed by 5, 189.
"" >> ఏది , 184.
Whichever, whatever, whoever , expressed by rel. sent. and & , 553 sq .
While, expressed by +inf ., 598 ( 2 )a .
"" "" oπ , 598 (2)a ii , see also iii , iv.
Who, expressed by J , 184.
Whoever, 553.
Why, expressed by Seinf. , 482.
Wish or bendiction , expressed by 7 , 676 ; see 801.

Without expressed by neg. v. part. + Ko 505.

Words used which have no meaning, 691.

Yes expressed by అపును , మంచిది, చిత్తము , 674 ; 321

 INDEX xxi

అ.

, 710 .
o (vulg. for e ) affixed to a word means ' They say,' 684.
అంటే used instead of అనగా, 667 .
affixed to Jo and Joe because, f62.

>> ఏమి, ఏలాగు, ఎప్పుడు, ఎక్కడ as follows , 661 .

used to introduce the words of a speaker or writer , 659.
contracted form of 5 , 566.
o added to words to show respect , 304.

అంత inserted before వరకు, మట్టుకు, 598 ( 2) c .

used to express size or greatness of position , 680.
declined, 191.
+ ind. rel . part ., 598 ( 2) b .
+ past rel . 598 (2) b .
o with gen. and emphatic pro . to express spontaneous actions , 183 .
o declined, 191 .

o postposition, 143 ; 146, 722.

declined, 209 .
o any rel . part., 594 (c) 1 and 2.
an ind. rel . part . , 595 c.
అందున , అందువల్ల , అందుచేత + pres . past or neg . rel . part . , 594 6 .

అక్కడ declined , 209 .

used with inf . , 477 .
used to express ' not to need or want ' , 438 ; 459 .
letter, ' 82.
768, 820 .

అచ్ఛదేశ్యము words , 93 .
vowel ,' 82.

అచ్ఛ , 708 , 709 , 710, 714.

affixed to a word, 684.
affixed to a rel. participle, 529.
o affixed to rel . part. to form condition , 568 .
composition of, 569 note.
y to express if, 580 .

అటువంటి, అట్టి , టి , 529 ; 530 .

అటువంటిన్ని , 530 .
with rel. part. to exp. noun sentence, 647.
అట్టు
introducing words of another speaker, 602.
 xxii İNDEX

with ind . rel . part. expressing purpose, 595 d.

33 99 consequence , 596 b .
used with rel . part. , 647.
"
affixed to past rel . part. to express as soon as ' , 598 (1) b
affixed to pres . past and part. to exp . ' as ' , 597 b .
affixed to pres . or past part . to express ' if ', 597 b n.
declined, 175 .
a declined, 173 , 174.

having value of వలెను, 835.

uses of, 664 seq.
99 when asking meaning of a word , 665 a.
"3 to express ' that is ' , 668.
99 time, 669 ; 606 .
used in complicated sentences , 648 .

అన్యదేశ్యము words , 93 .
used with 33 % to express purpose , 653.
to express ' lest ' , 652.
"" to express reason of action , 651.
"" idiomatically namely ' , 649 seq.
19 to introduce a noun sentence, 616 ; 620 ; 621.
"" as an equivalent to quotation marks, 621 .
omitted when is used, 630.

used in complicated sentences , 648.

used to indicate a succession of noun sentences, 623.
declined, 191.

అను used instead of , చెప్పు, 630 .

అనుకరణములు, 686 .

idiomatically used to express named , called , 654.

used with noun to attach sentence of explanation, 655.
"" మాట , సమాచారము , 656 ; 666 .
S uses of, explained , 657 ; 658 .

అన్యము , 770 .
33 used to express although ' , 590 .
"" "" "" by the time that ' , 598 ( 1 ) c note .
"" "" ' upon '
"" do.
99 ' whether or not ' , 592.
"
o used to express from the time that ' , 598 ( 1 ) c .
used to express ' when ' , 598 ( 1) c.
declined , 209.
"
used to express whenever ' , 598 (1) c .
 INDEX xxiii

అ మహదర్ధములు , 766 .
used as termination of nouns in predicate, 395 .
changed to form nouns denoting agent, 97.
అయి , 716 .
you + used with inf. to express readiness , 481
"" before ro , 401 .
99 to express spontaneous action , 183 .
o used to form indefinite pronouns , 188.
‫ܼܝ‬ "" adjectives , 154 ; 158 ; 162 ; 768 ; 769.
19 composite nouns, 203.
99 when one noun is put in apposition to another, 164.
"
used to express either ' , 214 .
"" ' even ' , 216.
indefinite sense , 219 .
used with per. pro . to express ' as for myself, etc. ,' 183 .
as used as an interjection , 229.
అర్రు declined , 139.

అల్లుడు plural అల్లుళ్లు or అల్లుండ్లు, 116 .

conjugated in positive , 319 ; in neg . , 358 ; 820.
meaning of, 321 ; 467.
use of, 403 ; 716.
an interjection, 229.

S.

used to express a question, 299 ; 783.

"" with 2nd form of past tense to
express ' if ' , 577.
before లోగా , మధ్య , లోపల, 598 ( 2) b .
a demonstrative adjective , 189 .
see also, 834.
ఆకు or ఆకు అలము have no meaning , 691 .
3 added to an adjective, 155.

used as a prefix to denote feminine gender, 101 .

third personal pronoun feminine gender , 176.

ఆనంతర్యార్థకము , 800 .
ఆమె, 176 .
ఆయన , 175.
oo used with inf. , 477 .

ఆరున్నొకటి used for ఏడు, 233 .

ఆశీరాద్యర్థకము , 801,
xxiv INDEX

8.

, 716,
·
of past v. part. lengthened to express although ' , 491 .
6
2005, 2055 to express another ' , 201 .
9
o used to form casual verbs , 333 ; 341 ; 813.
Ro'so much ' declined , 191
Ro'so many ' declined , 191 .

Ro declined , 209.

3 declined , 209.

imp. form used with , 228.

conjugated , 327 ; 818.
used with inf., 477.
2 third personal pro. masculine , 175 .

ఇతరము , 770 .
3 third personal pro . feminine , 173 .
declined, 174.
2 used to express ' both ' , 237 .
'so many ' declined , 191 .

ఇప్పుడు declined , 209 .

Row
ဒဿ s used with , 227.
"" >> , 228.

3 declined , 135 .
BR.

with past v. part expressing C although ' , 491 .

used before లోగా , మధ్య, లోపల , 598 (2 ) 6 .

demonstrative adj . pronoun, 189.
imp. form of a used with , 228.
also withs , 227.
third personal pronoun feminine , 176.
6830 " "" "" 176 .

880000 "' "" "" masculine, 175.

&.

changed to in verbs, 310.

+ past v. part. , 445 .
+ pres v. part. , 444 .
+ pres . v. part. , 448.
+ past v. part ., 447 .
 INDEX XXV

Used with negative verb past to express neg. cond . , 567 .

preceded by a pres. or past verb. part. to mark pres . or past tense
strongly , 576 .
o conjugated, 374 .

ఉండక distinguished from లేక , 406 .

ఉండగా , 598/24.

ఉండని distinguished from లేని , 408–410 .

o used in compound tenses , 445, 446.
o used in compound tense, 450 .
o used adverbially with neg. v. part. , 505 ; 601 .
"" "" >> "" ando , 506.

+ ఉండేటట్టు , 6 ) 1.
ఉండి , 533.
with neg. v. part, ending in so , 593.

99 inf. and ow to express ' readiness ' , 481 .

conjugated 372 ; 820 ; in neg., 374.
meanings of, 375.
preceded by used impersonally, 390.
used to express English to have ' , 377.
with దగ్గిర
8 and 28, 378.
"" when to be ' is not a copula, 380 .
"" with word ending in ow, 401 .
o with pres. v. part. to express former habit now discontinued , 536 .
ఉండేటట్టు , 691.
ఉందును , 446.
ఉత్తరము , 770 .
with or without a pres . verb. part. , 532 .
use of in Northern Circars , 376.
past v . part. perf. or plup. perf tense, 447.
use of in Northern Circars, 376 .

declined , 133 .
2003, 709.
ౠ , 709.
9,709.
5°, 709.
2.

J, 710.
Jo used in adj . sent. ending in , 560.
declined , 191 .
D
 xxvi INDEX

Jo used in adj . sent. ending in , 559.

declined , 191 .
Jo declined, 209.
ఎందుకంటే because , 662 .
caution about use of, 663.
ఎందుచేతనంటే because, 662.
caution as to use of, 663.
declined , 209 .

+ అంటే, 631 .
Joe used with adj . sentence ending in , 560.
Je used in cond . sentence, 572.

Jan affix denoting quantity, 679 .

Je name of vowel , 87.

Ja used for 53, 185.
declined , 191 .
ఎప్పుడు declined , 209 .
+ అంటే , 631 .
J use of indefinite tense of, 440 N.B.

Je added to 3, 597 b note.

>> ,,, 598 (1)c note.
Je declined, 210.
Ja used in adj . sent. ending in , 553-557.
declined , 184 .
used in noun sent . , 561 ; 612.
feminine interrogative pro. , 185.
J used with ores to express .
' each ' followed by ( his own ' , ' her own ' , 196.
ఎవరైనా , 659.

5.

used to denote emphasis, 300 ; 783 .

19 "" ' myself, ' etc. , 183 .
,, with past v. part . , 492 ; 446 ; 447 .
19 ,, infinitive, 480.
19 present verbal part. , 443 .
,,
"" conditional sent. , 583 ; 589.
19 "" rel . part to indicate custom or habit , 535 ; 536 ; 547 .
used in adj . sent. ending in ✅ , 558.
interrogative adj ., 189 .
followed by or es to express ' each ' followed by his own , ' etc. , 196.
 INDEX xxvii

(singular) plural , 128 (d).

Sa name of vowels , 87 .
Sa declined, 184.
5 to indicate ' if ' , 579 note ..
ఏమంటే, 660 .

5187 ; used to express either -or ' , 215.

ఏమిటి 635 .
(
da used with to express ' lest ' with verb of fear ' , 652.
used to express ' perhaps ' , 562 ; 303 .
5 declined, 131 ; 140.
Se added to infinitive , 482 .
ఏలాగు + అంటే , 661 .
53 affixed to numerals, 678.

2.

name of vowel ( ) , 87.

2.

& , 710.

ఒకంటికి or ఒకటింటికి used for ఒకటికి , 238.

25, 25x0, 25 or 253 in each member of sentence to express ' another ' , 200.
"
2- to express each ' , ' every ' , 193 .

25 or 2 to express each ' , ' every ' , 193.

280, 82.
7
ఒత్వము name of vowel 2,8 .
mark of aspiration , 82.
2 declined, 137.

2.

terminating an adj . sent . and including J , 553 sq .

"' "" >> "" 5,558.
"" >> "" "" ఎందరు , 559 .
"" "" >> "" ఎంత , ఎటువంటి , 560 .
"" "" noun "" ఎవడు , 561 .
6
used to express whether-or ' , 615 .
"" "" doubt or reference , 302 , 783 .
"" "" form ordinal numbers , 241 .
& name of vowel, 87 .
alphabet ' , 82 .
xxviii INDEX

2°.
, 716.
name of vowel , $7.

ఔ పవి భక్తిక ములు , 753 .

૪.

+ pos. inf. used to form neg. verbal part . , 346 .

o used to form comparatives , 151.

o added to positive inf. to form neg . imperfect, 353.

added to neuter nouns to form feminine, 98.
used with verbal noun to denote continuous habit , 433 .

కనుక్కొను reflexive of కను , 331 .

declined , 135 .
plural of, 128e.
declined , 139.
కలుగు , 423 sq .
preceded by dative to get, 430.
with subject in masc. or fem . gender , 431.
equivalent of ఉన్నాను and ఉంటిని, 432.
cannot be used as a copula, 432 ,
irregular rel . part = Xe 432. See also , 460 .
used with verbal noun to denote cont. habit, 433 .
used as an auxiliary to express ability, 434 ; 460 .
కా inf . of ఆవు , 319 .
' "
joined to to express
never mind', alright ' , 227.
6
"" "" Sedative to express to want ' , 437.

neg. inf. of ) , 358.

uses of, 220-222.
ouses of, 220 sq.

బ్లాగు causal form of కాచు, 335.

Fits causative form , 335 .

pl. of, 128d .

added to neuter nouns to form masc . 98. See also , 732.

కాదా, 681 .
కాక్ , 784.
"
used with to express unless ' , 589.
uses of, 223-227 .
to express who or which is or was not ', 223.
" 19 ' but ' , 224
"" ' either or ' , 226 .
 INDEX xxix

5 to express never mind all right ' , 227.

rules as to use of 418 seq. also, 400 .
used with prog. pres. tense to form neg. prog. p . t . , 349.
" " past tense to form neg. past t ., 365 .
used in Cuddapah District , 438 .
కాబోలు, 682.
P∞ declined, 134 .
pl . of, 128b.
declension of, 128k ; 137 .
§o declined, 211.

postposition, 143 .
2 name of subscribed consonant S 88.

added to pos't . inf. to form neg . imp . , 353 .

roots ending in-peculiarities in reflexive, 331 .
pl. of, 116 .
used to express prohibition , 455 .
"1 with inf. , 477. .
a postposition, 143 .
o declined , 191 .

o declined, 191.

**** conjugated in pos. 270 ; in neg . , 354 .

affixed to past or ind . rel . participle, 597 ( 2) .
కొన్ని declined , 191 .
used to form reflexive verbs 330. See also , 340 .
conjugated in pos't . 273 ; in neg . , 357 ; 811 .
peculiarities in inf. and imp . and verbal noun , 330 .
కొనుక్కొను reflexive of కొను , 331.
name of vowel 2, 87 .
కొము
తో ముదీర్ఘము ,, "" " 5, 87.

affixed to ind . rel. part. , 595 c.

postposition , 143.
declined , 138 .

Da pl. of, 128i.

gr used as inf. and imp. of § , 330.
* declined , 134.

3 pl . of, 128a.
used with inf. , 477 .

5 pl. of 1286 ; genitive of , 130 .

 XXX INDEX

క్రమక్రమముగా , 195.
name of subscribed consonant , 88.
క్రియలు, 785 sq .

బ్రసమములు , 767 .
X..
గడగడ , 686 .
you know ' , 681 .
గబగబ , 686 .
Ke affixed to inf. gives future significance, 413.
99 "" noun 29 force of adj ., 166.
used with pronominal affixes , 204 .
Xeo affixed to inf: to express purpose, 595b.

Xe conjugated, 314 ; 434.

used to express ability ' , 460.
conjugated , 434 .
used to express ' ability ' , 461 .
added to inf. , 598 ( 2 ) a 836 .
used with adj . or noun and , 387-391 .
peculiarly to express ' similarity ' or doubt , 405 .
"" to form adverbs, 208.
used with expressions of " wishing ' or ' benediction ' , 676.
used to express ' either - or ' , 214.
"" for 52, 223 sq.
93 "
with to express unless ' , 589 .
"" ' whether or not ' , 593.
used with an inf. express ' as soon as ' , 598 ( 1)b .
7 , 179.

or å used with repetition of a word , 688.

roots ending in -- peculiarities in reflexive, 331 .
o pl. of, 128 d .
name of vowel 2> 8 ' .

గుడిదీర్ఘము "" , 87.

pl . of, 128 a.
declined, 131 .
declined , 138.

గొర్రు "" > 139.

గొల్లవాడు "" , 205.
గొలుసుకట్టు , 91 .
declined, 132 .

గ్రామ్యము , 93 .
 INDEX xxxi

ఘ.

ఘుమఘుము , 685 .

‫خمییراهم‬
2, 709.

how pronounced , 89 717 .

conjugated , 327 ; 818. )

చతుర్థీవిభక్తి , 760 .
చాలను used instead of లేను , 465.
చాలుదును used instead of గలను , 464.
& declined , 137.

DISI, 483 .
చురచుర , 681 .
conjugated , 327 818.
pl . of, 128a

చెడ్డ contracted form of చెడిన , 511 .

38 used to express ' apiece ' , 198.
e declined , 134.
used with verbal nouns, 475 ; 594a.
a postposition , 143 .

చేదాద్యర్థకము , 799–834 .
pl. of, 128g ; 137 ; 138 .
o declined, 136.
conjugated in negative, 356.
చేయించుకొను , positive , 333 , 336.

conjugated positively, 281 ; 803.

reflexively 330 in neg. , 357 .
"" negatively . 356 .
conjugated , 818 .
Sex pl . of 128 a ; declined , 137.
W.
as an interjection , 229.
ಜ.

how pronounced , 89 ; 717.

conjugated , 282.
ಜಲಜಲ, 683 .
हठ

, 709.
Xxxii INDEX

¿.

inserted between adjective ending in and noun beginning with a vowel , 157.

3,8, pl. of nouns ending in, 128a, d.

e used as pl. ending, 128ɑ .

డ, ఢ .

&& pl . of nouns ending in 128b , d , k . Genitives of, 131 .

used in gen. instead of a in nouns , 115.
19 91 pronouns , 186.
& pl. of nouns ending in, 128.
some roots ending in-contract past rel . p., 511 .
used as a pl . ending , 128a .
εa .

2 as termination of noun in predicate, 393.

"" 39 "" objective case, 115.

త.

తగ్గ contracted form of తగిన , 511 .

తత్సమము , 93 , 707 .
తక్షణమే oro , added to past. rel . part. to express directly, the
moment that , 598 ( 1, b.

తద్భవము , 93.
used to form abstract nouns , 96 .

used to express ' except ' , 222 .

used to express ' after ' , 598 ( 1) d ; 800.
be used with inf. , 477.
és name of vowel , 87.

S used to form abstract nouns, 96 .

pl . of, 1286.
తాను , 632 .
declined , 180 .
used to form pl . of nouns , 128f.

తృతీ చూవిభక్తి , 750 .

తేంపు causal form of తెగు, 335.
36 "" 335.

conjugated , 327, 818 .

see, 440 seq.
with past verb . p . used to form conditional sentence , 565, 799 .
 INDEX xxxiii

తేచు , 818 .
·
used to express unless ' , 589 .
used with verbal noun to express as soon as ' , 474 ; 490 .
as postposition , 143.
to indicate person addressed , 635.
examples of its use , 441 .
used as postposition , 143.
తోడనే "" with past rel . part . to express ' directly, the moment that' , 598 1b note .

దగ్గిర used with ఉండు , 378 .

declined 211 ;, 143.
8 used with verb expressing motion to ' , 324 .
6
with verb expressing motion from ' , 324 .
దా used for రా , 315.

నాట్లో and దీంట్లో used for దానిలో and దీని -లో , 174N.
added to pos . indef . rel . part. ' until ' , 598 ( 2) d .
"" 19 past "" 11 599 .

vocative form of composite nouns ending in 8, 295.

changed to and as terminations of composite nouns , 398, 542.
certain elegant uses of, 548-549.
Idiomatic uses of in comp . nouns , 544 547 .
"" "" to exp. doubtful alterative , 546 .
"" 39 if although ' , 551 .
-80, 683 .
Å name of vowel ~, 87.

దేశ్యము words , 93 .
దొరగారు and దొరసాని గారు uses of, 179 .
example of its uses, 441.

ద్రుతము , 705, 723 , 724 , 838 seq .

ద్వితీయావిభక్తి , 758 , 753 .
న.

equivalent to O in past, rel . p . + ☎5, 559 .

postposition, 143 ; 145.
conjugated , 288 .
in apposition to a noun sentence, 619 .
used to express question , 299 ; 301 .
with past. rel. part. to express although ' , 591 .
39 "" 39 "" ' whether or not ' , 592 .
as possessive adjective pronoun , 190 .
E
xxxiv INDEX

declined, 131 .
నామవాచకములు, 724 seg .

నాలుగు or నలుగురు used indefinitely , 240.

declined , 238.
used as termination of noun in predicate, 393
affixed to pos . inf. to form indf. rel . part. , 348 .
adjective , 156 .
of genitive changed to 2 , 115.
declined , 210.
22 or 2 affixed to ind. rel . part. , 595c ; a postposition, 143 .
with past v. p . to express although ' , 491 ; 590.
"" to express succession of noun sentences , 623.
"
used to express both-and ' , 217.
" Bowg,, 239.
with వెయ్యి
S used as a possessive adj . pro , 190.
S declined , 131.
Speculiarities in uses of, 394.
declined , 171 . [188
added to interrogative pro. to express indefinite pronoun when verb is neg.,
irregular nouns ending in, 138.
(
added to grammatical conditional tense to express although ' , 591 .
used as termination noun in predicate, 393 .
postposition , 143.
used to express ' motion from ' ; 325.
declined , 131 .
6
used to express both-and ' , 217 ( 2)
plural of nouns ending in , 128e.
irregular nouns ending in , 135 ,
with pres. verbal part . , 488.
plural of 128ƒ ; , 136 .
declined, 238.
locative case of, 239 .
350 declined , 130.

Bos without meaning , 691 .

to express emphasis , 300.
used with + to express ' unless ' , 589.
to express continuous action , 443.
"1 with pres . verbal part. , 489 .
'
"" 99 33 "" to express as soon as ', 490
declined , 210.

without meaning, 691 .

 INDEX XXXV

Speculiarities in use of, 393.

declined , 169.
So declined , 136 .

నేరను used instead of లేను, 465.

నేరుచు, 819 .

నేర్తును used instead of గలను , 464.

నొచ్చు, 818.
sx declined , 132.
ప.

పంచమీ విభక్తి , 761 .

So pl. of 140 ; 128d ; conjugated , 803 .

పండ్లు plural for పండు and పల్లు , 140 .

3088 pl. of, 128b k.
పక పక , 683 .
3x declined , 134 754 .

3 used in forming passive verbs, 328 ; 337

పడ్డ contracted form of పడిన , 511 .

పద used for పో , 316.
పది or పదిమంది used indefinitely , 240 .
38 used to express great number, 240.
38 combined with nouns to form verbs , 338.

పరము, 770 .
3 added to ind . rel . part . , 598 (2) ā.
used as a termination , 139.
ex pl . of, 140.

పళ్లు pl . for పండు and పల్లు , 140.

3 used to form conditional sentences , 571 .

3 added to Adjectives , 155

an Interjection, 229.
declined, 134 .
Lo used to form causal verbs , 333 .

2 added to past rel . part. to express ' after ' , 598 ( 1) d .

పిలిపించు conjugated , 333 .

conjugated , 817 .
pl . of, 128 .
పుంసమములు , 776 .
పులి ( పులి ) pl . of , 128% .
xxxvi INDEX

"
used in sentences to express custom ' , 536.
added to neg. v. part . to express ' before ' , etc., 598 (1 )a ; 770.
o conjugated , 292.
combined with nouns to form verbs, 338.
పేరడు declined , 131 .
2500 pl. of etc. , 128g ; 138 .

3 pl . of 1286 c ; declined , 133.

postposition, 143 .
pl. of, 128b .
used with or pais, 228.
"" "" past v. part. to form neg. inf. , 363 .
instead of , ' used , 316 .

used to form neg . prog . hab . pres . and fut . tenses , 364 .
used to form neg . cond . sentence , 579 .
affixed to a neuter noun , 99.

పోతున్న , పోయిన , పొయ్యే used to form neg . rel. part . , 363

compounded with inf . gives future idea , 322.
used in formation of neg . tenses , 364 .
used to form neg . cond . sentences , 567.
used to form negative imperative, 353.
used to form neg . indf . tense , 352.
పోకు used for పోవుకు, 315 .
ೕ w ನ್ , 591 .
used to form neg, verbs , 364.
used to form neg. verbal noun, 347.

used to form neg . rel part. , 363 ; 510.

conjugated pos . 319 ; in neg., 358 822.
combined with nouns to form verbs , 338 .
used in forming compound verbs , 323.
peculiarities in indf. teuse, 315 .
imperative of, 316 .
used to form neg. verbal noun , 347.

5 affixed to any relative part. , 597 ( 1 ) a

3 used to express ' each ' , 1993 .

ప్రథమావిభక్తి , 756, 765 .

past rel . part. used absolutely with , 503 .

ప్రాకృత సమములు , 707.

declined , 137 .
 INDEX xxxvii

బ.

we attached to an inf., 594d .

added to inf. to form neg. imperative, 367 .

బొట్టుబొట్టుగా , 195.
బొయ్యే used with inf. , 534 .
25 used to form neg. imp. , 367 .

25.

భగ్గున , 686.
భుగభుగ , 686 .

మ.

used with pronoun referring to number, 192 .

x used as a prefix to denote masc . gender, 101c.
added to rel . part. , 598 ( 2)c .
11 indf. rel . part. , 598 (2,d .
added to indf . rel . part. , 598 ( 2)b .
used instead of pronominal affixes, 207.

మమ్ములను used instead of మమ్ము, 170.

used as a termination, 139 .

మహత్యర్థకములు , 766.
మహదర్ధకములు , 766 .
used as a possessive adj . pro. , 190 .
మాట used with అనే, 656 .
example of use, 666.
declined, 137 .

conjugated, 292 .

మిములను used instead of మిమ్ము , 170.

declined, 139 .

used as possessive adj . pro. , 190.

declined , 211 .
a postposition , 143 .
Se added to past rel . pait , 598 ( 1 ) d .
declined , 138 .
Speculiarities in use of, 396.
of 2nd declension changed to in composite nouns , 203 : 769 .
o added to neg . verb part ., 598 ( 1) .
declined, 211 .
xxxviii INDEX

uses of, 53 .
added to neg. verb part , 598 ( 1 ) a .
e pl. of 128 (e) ;, 531.
declined , 238.
declined , 138.

Speculiarities in use of, 395.

మొన్న declined , 210
మొదలు , 754.
added to inf. to form neg. imp., 367.

య.

యశ్రుతి, 838 sq .
used to express questions , 299 (2) ·
o used for of 3rd person neuter , 309 .
pl. of nouns ending in, 128 f.
genitive of "" 136.
added to interrogative pro . exp. indf. pronoun when verb is negative, 188.

used to express ' both-and ', 217 (3) .

used to express emphasis , 300 (2).

postposition , use of, 143 ; 144.
postposition , 143 .
used to form ordinal numbers, 241.

୪.

రప్పించు causal form of వచ్చు , 335.

o conjugated , 288 , 817.
o conjugated 328 ; in . neg. , 357 .
the word used instead of, 316.

used to express probibition , 456.

630 ; with inf . , 477 .
governing objective case , 479 .

S attached to any rel . part . , 597 ( 1)a .

& 8 pl. of nouns ending in , 128 b, c, k.
geuitives "" 132 .
irregular nouns ending in , 139.
used as pl. of nouns, 128c .
Bo used to express ' both ' 237 ; declined, 238.

declined , 210.
 INDEX xxxix

ల.

affixed to ind . rel. part. , 595d ; 596 .

,, pres . or past rel . part. , 597b.
used with past verbal part. , 503 .
irregular nouns ending in, 130 ; 128 b, i, k.

dropped before J , 679.

irregular nouns ending in , 134.
pl. of nouns, 128 b, h , k.
pl . of nouns ending in , 128e ; 135 .
30&
used as affix to express certainty or encouragement, 685 .
₤ }
లేచు , 818.

లేక distinguished from ఉండక , 406 seq .

gee example of use of, 407.-
used to express alternative in neg , 570.
used to express inability , 463 .
Soused to express alternative in neg. , 570 .
used with positive verb . noun to form neg. prog. tense, 349 ; 360 .
13 inf. 39 "" past t., 351 .
pronounced as 3, 359 .
distinguished fromc , 408–410 .
rules as to use of, 418 seq.
used with nouns to give force of adj , 166.
91 "" pronominal affixes , 204.
used to express inability , 462 ; 465 .
conjugated , 342.
rules as to use of, 418 seq.
లేనే emphatic for లేను , 480 .
postposition , 143 , 723.
declined, 211 .
used to form superlative degree, 151 .
added to ind . rel. part., 598 (2)b.
e added to ind . rel . part . , 598 (2) b 723.

వ.

వండికొను, 823 .
వచ్చు conjugated 319 ; in neg., 358 , 818 .
causal form of, 335.
with pres. v. part. expressing repetition of action, 500,
as an auxiliary, 453.
xl INDEX

వటృవసుడి name of vowel ) , 87 .

name of subscribed consonant , 88 .

postposition , 143 .
used with , 378.
used with verb expressing ' motion from ' , 325 .

used with verb expressing ' motion to ' , 324 .

used to express prohibition , 457 .

19 with dative to express ' not to need ' , 439 .

93 99 inf. , 477.
38 added to indef. rel . part . , 598 ( 1 )c , note see, 598 (2)d .

"" rel . part., 598 (2)c .

"" 99 ind . rel . part., 598 (2)d , see 598 ( 1 ) c , n .

వర్ణము, 82 .
వలసినది as auxiliary , 454 .
used to express ' command ' , 639; 644.
common use , 435 .
as auxiliary , 436 ; 454 ; 639 ; 644.
with and dative to express ' want ' , etc. , 437.

3 used with verbal noun , 475 ; 594a .

postposition , 143 .
uses of, 466 .

వల్లపడదు uses of, 466.

postposition , 143.
38 used to express command ' , 639 ; 644.

93 with to express purpose ' , 653.

29 as auxiliary , 454 .
99 with infinitive , 477, 835.
declined , 174 .
used as termination of noun in predicate , 394 .

of 3rd person pl . changed to ov, 309.

Daffixed any rel . part . , 597.

విసర్గ , 88 .
విశేష్యములు , 724 seg .
విశేషణములు, 768 seq .
5 declined , 174.
used as a termination of a noun in the predicate , 394 .

30 added to past rel . part . , 598 ( 1 ) b .

33 no meaning , 691 ,
 INDEX xli

వెన్నపూస no meaning, 691 .

3 added to past rel. part., 598 (1)d.
declined , 211 .

వెయ్యి takes affix న్ని , 239 .

వెలపలగిలక name of sign ౯ , 85.
Sox declined , 238.

3 added to past verb part . to express ' completeness ' , 339.

3 declined , 133 ; 140.

Sex pl . of, 140.

వేళ్లు pl. for వేరు and వేలు , 140.

3.
, 709.
for 3 in 2nd conjugation , 283 .

ష.

ష , 709 .

షష్ఠీవిభక్తి, 762 .

సంఖ్యావాచకములు, 230 seq. , 778 seg .

ox in apposition to noun sentence , 614 ; 615 .
సంధి , 838 seg .

సంబోధన ప్రథమ , 764 .

సంస్కృత సమములు, 707, 708 , 709 , 710, 714, 716, 717 , 722 , 729 .
విభక్తి, 763 .
సప్తమీ
సమాచారము used with ఆ నే , 656.

సముచ్చయము, 777 .
83 added to ind. rel. part. used in North Circars , 600.
Jo ve
సర్వనామమ ులు,, 168, 172 : 177, 181 , 201 seq., 771 seq.
names of O, 90.
సుమీ , 683 .
added to ind . rel . part . , 603 note ;, 604.

స్థిరములు, 706 , 714.

స్త్రీ సమములు, 767 .

2o.

' consonants ' , 82.

F
xlii
&
5 INDEX

used as plural ending, 128 b, d . e,

3

O, C, 8.

( ) see, 90, 711 , 714 , 715.

before & omitted in 3rd sing neuter, 310
in plural , 731 .
and plural endings of nouns, 128 d, c.
c, 710, 712 , 713, 714, 715.
•: ( విసర్గ ) , 86 ; 709.

PRINTED AT THE S. P. C. K. PRESS , VEPERY MADRAS - 1917.