12 Nötron Transport Denklemi
12 Nötron Transport Denklemi
Günümüzde yüksek CO2 salınımının yol açtığı iklim değişikliği yenilenebilir enerji
kaynaklarına olan ilginin giderek artmasına yol açmaktadır.
Nükleer enerjinin günümüzde yaşanan enerji darboğazının aşılması için uzun dönemde ciddi
bir alternatif olup olmadığı tartışma konusuyken, hali hazırda çalışmakta olan ve inşa
edilmekte olan nükleer santrallerin optimum performans ve güvenliğinin sağlanabilmesi
önemlidir.
Nükleer reaktörlerin sorunsuz işletilebilmesi ise fisyon reaksiyonları sonucu oluşturulan nötronların
reaktörün dış çeperlerinden dışarı çıkan ve emilen nötronların toplamına eşit olmasına hassas bir
şekilde bağlıdır.
Zincirleme reaksiyonun hızı pratikte reaktör çekirdeğine sokulup çıkarılabilen ve nötronları emen
kontrol çubukları vasıtasıyla ayarlanabilir.
Nötron taşınma teorisi nükleer mühendisler için hayati önemdedir çünkü stabil ve sürekli fisyon
reaksiyonlarının gerçekleşerek güvenli ve kontrollü bir şekilde ısı enerjisi yoluyla türbinlerin
dönmesini sağlayan ana mekanizmadır.
Nükleer reaktör inşaatı çok maliyetli olduğu için, nötron taşınmasını doğru bir şekilde modellemek ve
ortaya çıkan problemi çözebilmek yeni nükleer santraller tasarlanmasında hayati önem arz
etmektedir.
Nötron taşınma denklemini çözmek için değişik metotlar geliştirilmiştir. Bunlar genel olarak
deterministik ve stokastik teknikler olarak ikiye ayrılır.
Deterministik metotlar problemi kesik parçalara ayırır ve bunun sonucunda ortaya çıkan cebirsel
denklemleri çözmeyi hedefler. Her bir nötronu rastgele şekilde modelleyen Monte Carlo metodu ise
stokastik metotlara örnektir.
Birçok nükleer reaktör çekirdeği uygulaması için , çekirdekteki nötron akısının açısal
bağımlılığı ihmal edilirse, çekirdeğin içindeki nötronların hareketini tasvir eden nötron taşınma
denklemi
ile verilir. Burada, S nötron kaynağı tarafından üretilen nötron üretim oranını,
nötronların hızını,
Burada D difüzyon katsayısı olarak adlandırılır. Kafes hesaplamalarıyla tespit edilip çekirdek
hesaplamalarına aktarılır. Fick kanununu 1. denklemde yerine koyarsak
ile ifade edilir. Dolayısıyla, nükleer reaktör çekirdeklerinde difüzyon denkleminin çözümü reaktör
çekirdeğini küp şeklindeki parçalara bölmeyi ve bütün bölgelerde nötron kaybı ve üretim dengesini
sağlayan nötron dengesini sağlayan nötron akı dengesini bulmayı gerektirir.