Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Hướng Dẫn Thực Hành

T hực hành Hệ C S D L
Khối: Cao Đẳng Nghề
Năm 2009

Hướng dẫn:

· Bài tập thực hành được chia làm nhiều Module

· Mỗi Module được thiết kế cho thời lượng là 3 tiết thực hành tại lớp với sự
hướng dẫn của giảng viên.
· Tùy theo số tiết phân bổ, mỗi tuần học có thể thực hiện nhiều Module.
· Sinh viên phải làm tất cả các bài tập trong các Module ở tuần tương ứng.
Những sinh viên chưa hoàn tất phần bài tập tại lớp có trách nhiệm tự làm
tiếp tục ở nhà.
· Các bài có dấu (*) là các bài tập nâng cao dành cho sinh viên khá giỏi.

Trang 1/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 1
Nội dung kiến thức thực hành:
+Thực hành ngôn ngữ SQL:
- ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu: CREATE TABLE
- ngôn ngữ thao tác dữ liệu: INSERT, UPDATE, DELETE...
+Thông qua việc cài đặt cơ sở dữ liệu trên DBMS,SV hiểu rõ hơn về mô hình
ER, mô hình quan hệ

Giả sử cần quản lý một cửa hàng bán sách. Mỗi cuốn sách phân biệt với nhau thông
qua mã sách, mã sách xác định các thông tin: tên sách, tác giả, đơn giá, số lượng tồn.
Mỗi cuốn sách chỉ thuộc về một nhóm sách. Một nhóm sách có thể có nhiều cuốn sách
hoặc không có cuốn nào. Thông tin về nhóm sách: mã nhóm để phân biệt nhóm sách
này với nhóm sách khác, tên nhóm. Khi có sách được bán, nhân viên lập hóa đơn để
lưu trữ thông tin bán sách. Mỗi hóa đơn có một số hóa đơn duy nhất xác định nhân
viên lập hóa đơn và ngày lập hóa đơn. Mỗi nhân viên có một mã nhân viên duy nhất
xác định các thông tin như họ lót, tên, phái, ngày sinh, địa chỉ. Mỗi hóa đơn có thể có
một hoặc nhiều cuốn sách, mỗi cuốn sách có thể mua với số lượng bất kỳ.

+ NhomSach(MaNhom char(5), TenNhom nvarchar(25))

+ NhanVien(MaNV char(5), HoLot nvarchar(25), TenNV nvarchar(10), Phai
nvarchar(3), NgaySinh Smalldatetime, DiaChi nvarchar(40))
+ DanhMucSach(MaSach char(5), TenSach nvarchar(40), TacGia nvarchar(20),
MaNhom char(5), DonGia Numeric(5), SLTon numeric(5))
+ HoaDon(MaHD char(5), NgayBan SmallDatetime, MaNV char(5))
+ ChiTietHoaDon(MaHD char(5), MaSach char(5), SoLuong numeric(5))

1. Xác định mối quan hệ giữa các thực thể, khóa chính, khóa ngoại.
2. Sử dụng ngôn ngữ định nghĩa dữ liệu: CREATE TABLE để cài đặt cấu trúc bảng
vào ngôn ngữ SQL
Mô tả:
Thực hiện lệnh CREATE TABLE với các ràng buộc về khóa chính, khóa ngoại
để tạo các bảng tương ứng với các quan hệ đã cho ở Bài 1.
Lưu ý: SV nên tạo các bảng có quan hệ 1 trước, sau đó đến bảng có quan hệ
1-n, cuối cùng là bảng có quan hệ n-n.
3.
Mục đích:
Thực hiện lệnh Alter Table... add constraint để kiểm tra các ràng buộc về khóa
chính, khóa ngoại (nếu chưa cài đặt ở Bài 2) và các ràng buộc về dữ liệu nếu
có.

Trang 2/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 2
Nội dung kiến thức thực hành:
+Ngôn ngữ thao tác dữ liệu: INSERT. Cửa sổ Enterprise Manager.

1. Thực hiện lệnh INSERT để đưa dữ liệu vào các bảng NHOMSACH, NHANVIEN,
DANHMUCSACH.

Bảng NhomSach

Bảng NhanVien

Bảng DanhMucSach

2. Dùng cửa sổ Enterprise Manager để nhập dữ liệu cho 2 bảng HOADON và

CHITIETHOADON

Trang 3/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Bảng Hoadon

Bảng Chitiethoadon

Trang 4/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 3:
Nội dung kiến thức thực hành:
+Chức năng import, export.

Bài 1:
Dùng chức năng Import/Export để đưa (nhớ kiểm tra kết quả sau mỗi lần thực
hiện):
1. Tất cả các thông tin nhân viên có trong bảng Employees trong NorthWind ra
thành tập tin NhanVien.txt.
2. Dữ liệu của các bảng Nhomsach, Nhanvien, DanhMucsach trong CSDL vào
tập tin QUANLYSACH.MDB. Lưu ý: Tập tin QUANLYSACH.MDB phải tồn tại
trên đĩa trước khi thực hiện Export.
3. Dữ liệu các bảng HOADON, CHITIETHOADON trong CSDL ra thành tập tin
HD.XLS
4. Các nhân viên có phái là Nữ từ bảng Nhanvien trong CSDL ra thành tập tin
NhanvienNu.TXT.
Bài 2:
1. Thực hiện chức năng detach để xuất cơ sở dữ liệu ở trên.
2. Dùng chức năng attach để lấy lại cơ sở dữ liệu.
3. Tạo một file backup cho cơ sở dữ liệu.
4. Khôi phục lại cơ sở dữ liệu từ file backup trên.

Module 4:
Nội dung kiến thức thực hành:
+Ngôn ngữ hiệu chỉnh dữ liệu: ALTER TABLE.

Bài 1:
1. Sao chép bảng nhân viên thành bảng ChamCongNhanVien
2. Chèn thêm cột NgayCong number(3) vào bảng ChamCongNhanVien
3. Chèn thêm cột DonGiaGiaCong number(5) vào bảng ChamCongNhanVien
4. Xóa các cột HoLot, Ten, Phai, NgaySinh, DiaChi trong bảng
ChamCongNhanVien
Bài 2:
1. Thêm vào bảng Hoadon cột NGAYLAPHD, kiểu char(10).
2. Hiệu chỉnh kiểu dữ liệu cho cột vừa thêm thành kiểu datetime.
3. Đổi tên cơ sở dữ liệu thành HOTENSV_SOMAY
4. Đổi tên bảng CHAMCONGNHANVIEN thành BANGLUONG.

Trang 5/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL
5. Xóa BANGLUONG khỏi cơ sở dữ liệu.
Bài 3:
1. Backup lại cơ sở dữ liệu vừa tạo (có thể lưu file .mdf)
2. Dùng lệnh Truncate Table … để xóa bảng Hoadon khỏi CSDL. Bạn có thực
hiện được không? Giải thích.
3. Dùng lệnh Alter Table…Drop Constraint để xóa ràng buộc giữa bảng
Hoadon và Chitiethoadon.
4. Xóa bảng Hoadon bằng lệnh Truncate table…
5. Xóa CSDL hiện tại.
6. Restore lại cơ sở dữ liệu bằng file .mdf ở trên.

Trang 6/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 5
Nội dung kiến thức thực hành:
+Ngôn ngữ thao tác dữ liệu: INSERT, UPDATE, DELETE.

Bài 1 : Dùng lệnh UPDATE để làm các công việc sau:

1. Cập nhật đơn giá 30000 cho mã sách S001
2. Cập nhật số lượng tồn = 50% số lượng tồn hiện có cho những cuốn sách
thuộc mã nhóm N002
3. Cập nhật mã nhóm N001 trong bảng NHOMSACH thành N100? Bạn có cập
nhật được hay không?. Vì sao?.
4. Tăng đơn giá các danh mục sách lên 3%
5. Giảm 10% đơn giá cho nhóm sách Anh văn.
6. Thêm vào cột GIABAN trong bảng CHITIETHOADON. Cập nhật giá bán
bằng với đơn giá trong bảng DANHMUCSACH.

Bài 2 : Dùng lệnh INSERT để làm các công việc sau:

1. Thêm vào bảng NHOMSACH một bộ (‘N007’, ‘Sức khỏe và đời sống’)
2. Thêm vào bảng CHITIETHOADON với số hóa đơn 10, mã sách S001 với số
lượng 5 và S002 với số lượng 20.
3. Thêm vào bảng DANHMUCSACH với mã sách S010, tên sách là ‘Cánh đồng
bất tận’, tác giả ‘Nguyễn Ngọc Tư’, mã nhóm N006, đơn giá 45000, số lượng
tồn 5.
4. Thêm vào bảng DANHMUCSACH với mã sách S011, tên sách là ‘Hỏi đáp
sức khỏe’, tác giả ‘Đỗ Hồng Ngọc’, mã nhóm N008, đơn giá 25000, số lượng
tồn 50. Bạn có thêm được không? Hãy quan sát lỗi (nếu có) và giải thích?.
5. Thêm vào bảng Hoa don 10 bộ dữ liệu tùy ý, do các nhân viên có mã là
NV002, NV003, NV004 lập.(lưu ý các ràng buộc dữ liệu, khóa chính, khóa
ngoại).
6. Thêm vào bảng Chitiethoadon 30 bộ tùy ý.

Bài 3 : Dùng lệnh DELETE để làm các công việc sau:

1. Xóa nhóm sách ‘N007’ trong bảng NHOMSACH
2. Xóa Hoadon số 9 trong bảng Hoadon. Bạn có thực hiện được hay không?.
Vì sao?

Trang 7/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 6:
Nội dung kiến thức thực hành:
+Tìm hiểu các loại join trong SQL Server
Tạo query sử dụng lệnh SELECT với các dạng liên kết:
1. Inner Join
2. Left Outer Join
3. Full Outer Join
4. Cross Join
Kết quả hiển thị là thông tin của các cột sau:
MAHD NGAYBAN SOLUONG MANHANVIEN

Trang 8/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 7,8
Nội dung kiến thức thực hành:
+Ngôn ngữ thao tác dữ liệu: SELECT, UPDATE, DELETE.

1. Liệt kê danh mục sách theo thứ tự mã sách.

2. Liệt kê nhân viên theo thứ tự tên.
3. Liệt kê những nhân viên nam theo thứ tự tên.
4. Liệt kê những nhân viên có tên là Mai.
5. Liệt kê những nhân viên có tên bắt đầu bằng ký tự t
6. Liệt kê những nhân viên có họ lót là thị hay văn
7. Liệt kê những nhân viên sinh năm 1975
8. Liệt kê những nhân viên sinh vào tháng 9
9. Liệt kê những cuốn sách có tên tác giả bắt đầu là Nguyễn
10. Liệt kê những sách có số lượng tồn < 100
11. Liệt kê những quyển sách có đơn giá từ 14000 đến 20000
12. Liệt kê những cuốn sách thuộc nhóm N001 và N002
13. Liệt kê những sách có đơn giá>=10000 và số lượng tồn >100
14. Liệt kê những cuốn sách thuộc nhóm N001 và số lượng tồn từ 10 đến 20
15. Liệt kê hóa đơn theo thứ tự tăng dần của MaNV, nếu trùng mã nhân viên thì
xếp theo ngày bán.
16. Hiển thị danh sách những sách thuộc ngành tin học gồm:mã sách, tên sách,
mã nhóm.
17. Liệt kê sách thuộc nhóm tin học có số lượng tồn <10
18. Liệt kê các danh mục sách và tiền tồn vốn, xếp theo thứ tự giảm dần của tiền
tồn. bảng kết quả gồm mã sách, tên sách, nhóm sách, tác giả, đơn giá, số
lượng, tiền vốn = đơn giá x số lượng tồn
19. Danh sách các hóa đơn ứng với tổng tiền của từng hóa đơn
20. Danh sách các hóa đơn có ngày bán là ngày hiện hành
21. Danh sách các sách đã được bán, ứng với tổng số lượng, thành tiền
22. Danh sách các hóa đơn bán trong ngày hiện hành, ứng với tổng số lượng,
thành tiền
23. Danh sách các sách không bán được trong ngày hiện hành
24. Danh sách các nhân viên chưa lập hóa đơn nào
25. Danh sách các sách có số lượng bán nhiều nhất trong ngày hiện hành
26. Danh sách các nhân viên ứng với tổng số tiền hóa đơn mà nhân viên ấy lập
27. Thống kê thành tiền ứng với mỗi nhóm sách và mỗi ngày
28. Cho biết nhân viên nào bán được nhiều sách nhất và số lượng là bao nhiêu.

Trang 9/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL
29. Cho biết những nhân viên nào có cùng ngày sinh.
30. Cho biết nhân viên nào có tuổi lớn nhất.
31. Cho biết nhân viên nào có tuổi nhỏ nhất.
32. Cập nhật thông tin cho cột NGAYLAPHD trong bảng HOADON chính là
thông tin của cột NGAYBAN.
33. Thêm vào bảng NHANVIEN cột LƯƠNG, kiểu float. Cập nhật lương
=1000000 cho những nhân viên có lập hóa đơn.
34. Thêm vào cột PHUCAP trong bảng NHANVIEN. Cập nhật PHUCAP =
50%*LUONG cho những nhân viên bán được nhiều sách nhất.
35. Thêm vào cột NGAYVAOLAM, kiểu datetime. Cập nhật ngày vào làm cho
nhân viên = Năm sinh +18.
36. Cập nhật phụ cấp cho những nhân viên có thâm niên từ 5 năm trở lên (thâm
niên được tính = năm hiện tại – năm vào làm).

Trang 10/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 9
Nội dung kiến thức thực hành:
+Thao tác trên view.

Dùng CSDL SalesDB, thực hiện tạo các view sau:

1. Tạo một view có tên là VWSACH_1, chính là danh sách các cuốn sách,
được sắp xếp theo tên sách.
2. Lần lượt tạo view có tên là VWSACH_2, VWSACH_3 thông tin giống như
VWSACH_1 nhưng có thêm từ khóa WITH ENCRYPTION, WITH
SCHEMABINDING.
3. Thực hiện các yêu cầu sau: Nhớ kiểm tra và cho nhận xét.
§ Dùng lệnh INSERT…VALUES… chèn mẫu tin sau vào bản NHOMSACH:
MANHOM TENNHOM
N007 Kỹ thuật trồng trọt
§ Dùng lệnh Insert … values chèn mẫu tin sau thông qua VWSACH_1. Bạn
có chèn được hay không?. Vì sao?

MaSH TenSach TacGia MaNH DonGia SlTon

S111 Đèn không hắt Dzunichi Watanabe (Cao N006 55000 45
bóng Xuân Hạo dịch)
§ Dùng lệnh ALTER để hiệu chỉnh VWSACH_1 không có sắp xếp theo tên
sách. Sau đó, chèn mẫu tin trên vào bảng danh mục sách thông qua view
này.
§ Chèn thêm các mẫu tin sau vào bảng danh mục sách thông qua
VWSACH_1 đã hiệu chỉnh ở trên:

MaSH TenSach TacGia MaNH DonGia SlTon

Kỹ thuật trồng
S112 Nguyễn Lân Hùng N007 45000 35
hoa phong lan
Kỹ thuật chăm
S113 Lê Xuân A N007 35000 15
sóc hoa mai
Kỹ thuật chăm
S114 Trần Ha N007 24000 12
sóc cây cam

§ Dùng sp_helptext tênview để lần lượt xem text của các view VWSACH_1,
VWSACH_2, VWSACH_3
§ Dùng lệnh Alter Table để hiệu chỉnh kiểu dữ liệu của cột DONGIA thành
kiểu money, có hiệu chỉnh được không? Tại sao? Muốn hiệu chỉnh được
thì phải như thế nào? Bạn thử thực hiện.

Trang 11/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL
4. Tạo view có tên là VWSACH_4, chỉ có những cuốn sách thuộc nhóm Kỹ
thuật trồng trọt, với lựa chọn WITH CHECK OPTION.
5. Dùng câu lệnh INSERT … VALUES … để chèn mẫu tin sau vào bảng danh
mục sách thông qua viewVWSACH_4. Bạn có chèn được không? Tại sao?
MaSH TenSach TacGia MaNH DonGia SlTon
S115 Quê Mẹ Thanh Tịnh N006 35000 7

6. Bạn hãy chèn mẫu tin trên thông qua VWSACH_1.

7. Dùng lệnh DELETE thông qua VWSACH_2 để xóa mẫu tin vừa chèn ở trên.
8. Tạo 3 bảng lần lượt có tên là KH_BAC, KH_TRUNG, KH_NAM, dùng để lưu
danh sách các khách hàng ở ba miền, có cấu trúc như sau: MaKh, TenKH,
DiaChi, KhuVuc. Trong đó,
KH_BAC có một Check Constraint là Khuvuc là ‘Bac Bo’
KH_NAM có một Check Constraint là Khuvuc là ‘Nam Bo’
KH_TRUNG có một Check Constraint là Khuvuc là ‘Trung Bo’
Khoá chính là MaKH và KhuVuc .
9. Tạo một partition view từ ba bảng trên.

Trang 12/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 10: Kiểm tra giữa kỳ.

Trang 13/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 11:
Nội dung kiến thức thực hành:
+ Lập trình T-SQL với các đoạn batch.

1. Khai báo một biến @namsinh kiểu số nguyên, gán giá trị đại diện cho biến
@namsinh, viết câu lệnh lấy ra danh sách các nhân viên có năm sinh nhỏ
giá trị chứa trong biến @namsinh.
2. Khai báo và giá giá trị đại diện cho mã nhân viên. Kiểm tra xem nhân viên
này đã lập bao nhiêu hoá đơn, giả sử là n. In ra câu thông báo cho biết ‘Có
<n> hoá đơn’. Nếu không có hoá đơn nào cả thì in ra câu ‘Không có hoá
đơn’. Khi chạy đoạn batch thì thay đổi giá trị của biến để kiểm chứng kết
quả.
3. Viết một câu lệnh SELECT có sử dụng CASE dùng để hiển thị MaHD,
Soluong, Dongia, Thanhtien. Trong đó Thanhtien = Soluong * Giaban –
Chietkhau, chiết khấu được tính như sau:
Chiết khấu = 5%*GIABAN nếu Soluong <5
Chiết khấu = 6%*GIABAN nếu 10>Soluong >=5
Chiết khấu = 8%* GIABAN nếu 15>Soluong>=10
Chiết khấu =10%* GIABAN nếu Soluong>=15
4. Viết đoạn Batch để giải một phương trình bậc nhất khi biết a, b.
5. Viết một vòng lặp WHILE để nhập 10 mẫu tin tùy ý vào bảng HOCVIEN
(MAHV, TENHV, LOP), với bảng dữ liệu như sau:
1 Hoc vien 1 CDTH3
2 Hoc vien 2 CDTH3
…. …. …. …..
10. Hoc vien 10 CDTH3

Trang 14/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 12, 13
+ Nội dung kiến thức thực hành:
+Stored procedures.

1. Viết thủ tục có tham số a, b dạng input để giải phương trình bậc nhất
ax+b=0.
2. Viết thủ tục có tham số a, b, c dạng input để giải phương trình bậc hai,
ax2+bx+c=0. (có sử dụng lại thủ tục giải phương trình bậc nhất trong trường
hợp a=0)
3. Viết một thủ tục dùng để thực hiện các công việc sau: tạo một bảng tạm tên
là #MyTable, chèn hai mẫu tin tùy ý vào bảng này, dùng câu lệnh SELECT
… FROM.. để liệt kê các mẫu tin có trong bảng #MyTable. Cấu trúc của
#MyTable như sau CustID nchar(5), CustName nvarchar(40), AvgDiff float.
4. Viết thủ tục có tham số dạng input dùng để chèn một mẫu tin vào bảng
Nhanvien.
5. Tạo bảng Nhanvien_backup có cấu trúc giống bảng Nhanvien.
6. Viết thủ tục có tham số dùng để chèn một mẫu tin vào bảng Nhanvien hoặc
Nhanvien_backup. Trong đó, dùng 1 tham số @flag để phân biệt 2 bảng trên
khi chèn.
7. Viết thủ tục dùng để xóa thông tin một cuốn sách khi biết Masach.
8. Viết thủ tục dùng để xóa 1 hóa đơn khi biết SoHD. Lưu ý trước khi xóa mẫu
tin trong hóa đơn thì phải xóa các mẫu tin của các chi tiết hóa đơn đó. Nếu
không xoá được hóa đơn thì cũng không được phép xóa chi tiết hóa đơn của
hóa đơn đó.
9. Viết thủ tục có tham số dùng để cập nhật dữ liệu mới của một mẫu tin nào
đó khi biết Masach trong bảng Danhmucsach.
10. Phát triển từ bài trên, viết thủ tục có tham số dùng để cập nhật dữ liệu mới
của một mẫu tin nào đó trong bảng Nhanvien hoặc Nhanvien_backup. Dùng
1 tham số @flag để phân biệt 2 bảng trên.
11. Viết một thủ tục dùng để lấy về tổng số lượng đơn đặt hàng và đơn giá trung
bình của của một nhóm sách nào đó khi biết mã nhóm.

Trang 15/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 14
+ Nội dung kiến thức thực hành:
+User define function

1. Viết hàm trả về kết quả là một bảng (Table), thông tin bao gồm Tên nhóm, ,
TongSoLuong, DonGiaTrungBình. Lưu ý viết bằng hai cách: Inline Table-
Valued Functions và Multistatement Table-Valued Function.
2. Viết hàm trả về tổng thành tiền của một hóa đơn nào đó.
Thanh tien = (SốLượng * Đơn giá) - ChiếtKhấu.
3. Viết hàm trả về chiết khấu dựa vào số lượng lập hoá đơn và theo quy định
sau:
Chiết khấu = 5%* GIABAN nếu Soluong <5
Chiết khấu = 6%* GIABAN nếu 10>Soluong >=5
Chiết khấu = 8%* GIABAN nếu 15>Soluong>=10
Chiết khấu =10%* GIABAN nếu Soluong>=15
4. Tương tự viết một hàm trả về xếp loại sinh viên khi biết điểm của sinh viên
đó và dựa vào quy tắc xếp loại thông thường.
5. Viết hàm trả về danh sách các hoá đơn đã lập của nhân viên nào đó. Thông
tin gồm: SoHD, Soluong,Dongia, Thanhtien, MaNV.

Trang 16/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 15
+ Nội dung kiến thức thực hành:
+Lập trình với Cursor
1. Sử dụng cơ sở dữ liệu NorthWind, viết một thủ tục có dùng con trỏ (Cursor) để thực
hiện in ra cửa sổ kết quả của Query Analyzer báo cáo như mẫu. Báo cáo liện kê
danh sách các CustomerID, CompanyName, OrderID và OrderDate được lập trong
năm 1997 của các khách hàng có CustomerID bắt đầu là ‘A’.
Customer:ALFKI - Alfreds Futterkiste
Order:10643 (Aug 25 1997)
Order:10692 (Oct 3 1997)
Order:10702 (Oct 13 1997)
Customer:ANATR - Ana Trujillo Emparedados y helados
Order:10625 (Aug 8 1997)
Order:10759 (Nov 28 1997)
Customer:ANTON - Antonio Moreno Taquería
Order:10507 (Apr 15 1997)
Order:10535 (May 13 1997)
Order:10573 (Jun 19 1997)
Order:10677 (Sep 22 1997)
……….

2. Sử dụng cơ sở dữ liệu NorthWind, viết một thủ tục có dùng con trỏ để thực hiện in
ra cửa sổ kết quả của Query Analyzer báo cáo như mẫu. Báo cáo liện kê danh
sách các CompanyName, ContactName, ContactTitle của tất cả các Customers

There are 91 Customers

1 Alfreds Futterkiste Maria Anders Sales Representative
2 Ana Trujillo Emparedados y helados Ana Trujillo Owner
3 Antonio Moreno Taquería Antonio Moreno Owner
4 Around the Horn Thomas Hardy Sales Representative
5 Berglunds snabbköp Christina Berglund Order Administrator
6 Blauer See Delikatessen Hanna Moos Sales Representative

Trang 17/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 16
+ Nội dung kiến thức thực hành:
+Lập trình Trigger

1. Viết trigger cho thao tác Insert của bảng NHOMSACH. Khi có thao tác chèn vào
bảng nhóm sách thì đưa ra một thông báo là ‘Có <n> mẫu tin được chèn’.
2. Viết trigger cho thao tác Insert trên bảng HOADON. Sau khi có mẫu tin được chèn
vào bảng HOADON thì mẫu tin đó cũng được chèn vào bảng HOADON_Luu. Lưu
ý: nếu chưa có bảng HOADON_Luu thì tạo HOADON_Luu (có cấu trúc hoàn toàn
giống như bảng HOADON) trước khi kiểm chứng trigger.
3. Viết trigger cho thao tác Insert, Update, Delete trên bảng CHITIETHOADON. Khi
có mẫu tin được chèn vào hoặc hiệu chỉnh hoặc xoá thì cập nhật lại cột TongTriGia
trong bảng HOADON với TongTriGia = Tổng tiền của Số lượng * Đơn giá. Lưu ý:
nếu bảng HOADON chưa có cột TongTriGia thì bổ sung vào trước khi kiểm chứng
trigger.
4. Viết trigger cho thao tác Insert, Update để kiểm tra ràng buộc liên thuộc tính liên
quan hệ giữa GIABAN trong CHITIETHOADON và DONGIA trong bảng mặt hàng
như sau: GIABAN trong CHITIETHOADON luôn luôn bằng DONGIA trong
DANHMUCSACH, nếu vi phạm thì thông báo và không cho phép Insert hay Update.
5. Có ràng buộc liên thuộc tính là ngày bán của một HOADON thì luôn luôn lớn hơn
hay bằng ngày lập hóa đơn . Hãy bắt ràng buộc trên khi cần thiết.
6. Giả sử có 2 bảng LOP(Malop, TenLop), SV(Masv, HoTen, Malop), với một ràng
buộc dạng liên bộ như sau: Mỗi lớp chỉ có tối đa 10 học viên. Hãy viết 1 trigger để
kiểm tra ràng buộc đó, nếu vi phạm ràng buộc thì sinh ra một mã lỗi và đưa ra
thông báo “Lớp này đã đủ học viên”.
7. Giả sử có 2 bảng LOP(Malop, TenLop, SiSoToida, SiSoThuc), SV(Masv, HoTen,
Malop), với các ràng buộc dạng liên bộ liên quan hệ như sau:
a. Chỉ chèn thêm hoặc hiệu chỉnh chuyển lớp cho một sinh viên của bảng SV khi sĩ
số của lớp đó vẫn còn nhỏ hơn SiSIToiDa.
b. Khi có thao tác thêm, xoá, sửa thông tin trên bảng SV thì phải cập nhật lại
SiSoThuc
8. Hãy bắt các ràng buộc trên và sinh ra mã lỗi thích hợp khi có các thao tác tương
ứng xuất hiện mà vi phạm ràng buộc đặt ra.
9. Giả sử có bảng theo dõi quá trình tăng lương của nhân viên như sau
QuaTrinhTangLuong(MANV, NGAYTANG, MUCLUONG)

Trang 18/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL
Biết rằng mức lương của nhân viên chỉ tăng lên theo thời gian. Hãy viết trigger
để ép thỏa điều kiện này.

Module 17, 18
+ Nội dung kiến thức thực hành:
+Roles, Logins, gán quyền bằng thao tác trong Enterprise Manager
1. Tạo login dạng SQL Server Authentication
a. Tạo một login có tên là tên của bạn, login có:
§ Chế độ chứng thực là SQL Server Authentication, password tuỳ ý, CSDL
mặc định là QLSach.
§ Không thuộc Server Roles nào cả
§ Chỉ cho truy xuất đến duy nhất CSDL là QLSach và không thuộc Database
Roles nào cả ngoại trừ Public
à Kiểm tra:
§ Ở Enterprise Manager, kiểm tra xem tên login của bạn có nằm trong nhánh
Security\Login không? kiểm tra xem tên login của bạn có nằm trong nhánh
User của CSDL QLSach không? Xem properties của nó.
§ Kết nối vào Query Analyzer bằng login vừa tạo
§ Trong mục database bạn có thể nhìn thấy được những database nào? Tại
sao?
§ Dùng câu lệnh SELECT … FROM… để xem các mẫu tin trong bảng
DANHMUCSACH, bạn xem được không? Tại sao?
b. Hiệu chỉnh login ở trên, cho phép login thuộc database Roles tên là
db_DataReader trong CSDL QLSach
à Kiểm tra:
§ Dùng câu lệnh SELECT … FROM… để xem các mẫu tin trong bảng
NHOMSACH, bạn xem được không? Tại sao?
§ Dùng câu lệnh INSERT … VALUES để chèn một mẫu tin mới vào bảng
DANHMUCSACH, bạn có chèn được không? Tại sao? Muốn chèn được bạn
phải làm gì? Thực hiện thử xem sao.
c. Tương tự như vậy, lần lượt tìm hiểu các database Roles còn lại.
2. Tạo login dạng Windows Authentication
a. Quay về hệ điều hành tạo một local user account hoặc domain user account
được phép kết nối đến máy Server của SQL Server. User account này có tên là
Nhanvien1.

Trang 19/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL
b. Cho phép Nhanvien1 trở thành login của SQL Server, login này chỉ thuộc vào
database Roles là db_datareader của CSDL là QLSach. (Lưu ý: phải chọn
Windows Authentication)
c. Bạn hãy thử kết nối Server thông qua công cụ Query Analyzer bằng login vừa
tạo và kiểm tra quyền của login đối với QLSach. (Hướng dẫn: đóng hết các ứng
dụng đang chạy, log off user hiện kết nối đến máy, log on vào máy bằng user
account vừa tạo, kết nối vào Query Annalyzer bằng login)
3. Login được tạo ở câu 1 và câu 3 có thể thực hiện tạo được Table, view, … trong
CSDL QLSach hay không? Muốn tạo được cần có điều gì?
4. Tạo một Database Role có tên là ThuNgan của CSDL QLSach, Role này có quyền
hạn như sau:
- Được phép chèn, cập nhật dữ liệu trong hai bảng HOADON và
CHITIETHOADON.Chỉ được phép xem (Select) trên các bảng còn lại
5. Tạo 3 login dạng SQL Server Authentication, có tên lần lượt là ThuNgan1,
ThuNgan2, ThuNgan3. Các Login này chỉ thuộc duy nhất DataBase Role là
ThuNgan đã tạo ở trên.
6. Tạo 3 login dạng SQL Serevr Authentication, có tên lần lượt là QuanLyKho1,
QuanLyKho2, QuanLyKho3. Các login này có cùng một quyền hạn là được phép
chèn, xóa dữ liệu trên bảng Nhanvien; cập nhật duy nhất cột Hoten trong bảng
Nhanvien. Các bảng khác chỉ được xem.
7. Bạn chọn một giải pháp đơn giản nhất để cho phép các login đã tạo ở trên được
phép xem thông tin trong bảng DanhMucSach.
8. Tạo hai login thuộc dạng SQL Server Autehtication, có tên lần lượt là
PhatTrien_UngDung1, PhatTrien_UngDung2. Các login này có các quyền như sau:
- Được phép tạo các đối tượng của database
- Được phép truy xuất và hiệu chỉnh các đối tượng database

Trang 20/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 19
+ Nội dung kiến thức thực hành:
+Roles, Logins, gán quyền bằng các thủ tục hệ thống

1. Tạo một login dạng Windows Authentication có tên là GD1.

2. Tạo hai login dạng SQL Server Authentication tên là PGD1 và PGD2 có password
tùy ý, CSDL truy xuất đến là QLSach.
3. Cho phép cả ba login trên được truy xuất đến SalesDB, Movie, QLSach.
4. Theo bạn giám đốc kinh doanh nên có những quyền hạn như thế nào trong
QLSach? Bạn hãy tạo một user-defined role với tên là GiamDocKinhDoanh có các
quyền hạn này. Thực hiện thêm 3 login trên thành thành viên của role
GiamDocKinhDoanh.
5. Tạo hai login có tên là NghiepVu1, NghiepVu2 được phép các quyền sau: xem và
hiệu chỉnh cột DONGIA trong bảng DANHMUCSACH; xem, hiệu chỉnh và xóa dữ
liệu trong bảng HOADON và CHITIETHOADON; xem, chèn, hiệu chỉnh và xoá dữ
liệu trong bảng NHANVIEN; các bảng còn lại chỉ được xem.

Trang 21/22
 Hướng dẫn thực hành Hệ CSDL

Module 20: Kiểm tra kết thúc môn

Trang 22/22