Visit https://testbankdeal.

com to download the full version and

explore more testbank or solutions manual

Digital Signal Processing using MATLAB 3rd Edition

Schilling Solutions Manual

_____ Click the link below to download _____

https://testbankdeal.com/product/digital-signal-processing-
using-matlab-3rd-edition-schilling-solutions-manual/

Explore and download more testbank or solutions manual at testbankdeal.com

Here are some recommended products that we believe you will be
interested in. You can click the link to download.

Digital Signal Processing Using MATLAB A Problem Solving

Companion 4th Edition Ingle Solutions Manual

https://testbankdeal.com/product/digital-signal-processing-using-
matlab-a-problem-solving-companion-4th-edition-ingle-solutions-manual/

Applied Digital Signal Processing 1st Edition Manolakis

Solutions Manual

https://testbankdeal.com/product/applied-digital-signal-
processing-1st-edition-manolakis-solutions-manual/

Introduction to Digital Signal Processing 1st Edition

Blandford Solutions Manual

https://testbankdeal.com/product/introduction-to-digital-signal-
processing-1st-edition-blandford-solutions-manual/

M Advertising 1st Edition Arens Test Bank

https://testbankdeal.com/product/m-advertising-1st-edition-arens-test-
bank/
Principles of Incident Response and Disaster Recovery 2nd
Edition Whitman Solutions Manual

https://testbankdeal.com/product/principles-of-incident-response-and-
disaster-recovery-2nd-edition-whitman-solutions-manual/

Payroll Accounting 2015 1st Edition Landin Test Bank

https://testbankdeal.com/product/payroll-accounting-2015-1st-edition-
landin-test-bank/

Principles Of Risk Management And Insurance 12th Edition

Rejda Solutions Manual

https://testbankdeal.com/product/principles-of-risk-management-and-
insurance-12th-edition-rejda-solutions-manual/

Ethics in Information Technology 3rd Edition Reynolds Test

Bank

https://testbankdeal.com/product/ethics-in-information-technology-3rd-
edition-reynolds-test-bank/

Staffing Organizations 9th Edition Heneman Solutions

Manual

https://testbankdeal.com/product/staffing-organizations-9th-edition-
heneman-solutions-manual/
Practical Financial Management 7th Edition Lasher Test
Bank

https://testbankdeal.com/product/practical-financial-management-7th-
edition-lasher-test-bank/
 Chapter 6
6.1 Consider the following noise-corrupted periodic signal. Here v(k) is white noise uniformly
distributed over [−.5, .5].

x(k) = 3 + 2 cos(.2πk)
y(k) = x(k) + v(k)

(a) Find the average power of the noise-free signal, x(k).

(b) Find the signal to noise ratio of y(k).
(c) Suppose y(k) is sent through an ideal lowpass filter with cutoff frequency, F0 = .15fs to
produce z(k). Is the signal x(k) affected by this filter? Find the signal-to-noise ratio of
z(k).

Solution

(a) Using the trigonometric identities from Appendix 2,

x2 (k) = 9 + 6 cos(.2πk) + 4 cos2 (.2πk)

 
1 + cos(.4πk)
= 9 + 6 cos(.2πk) + 4
2
= 11 + 6 cos(.2πk) + 2 cos(.4πk)

Thus the average power of the noise-free signal is

Px = E[x2(k)]
= 11

(b) From Appendix 2 the average power of white noise uniformly distributed over [−c, c] is
Pv = c2 /3. Thus Pv = 1/12 and from Definition 6.1, the signal to noise ratio is

407
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
  
Px
SNR(y) = 10 log10
Pv
 
11
= 10 log10
1/12
= 10 log10 (132)
= 21.2057 dB

(c) The frequencies present in the signal are f0 = 0 and f1 where

2πf1 kT = .2πk

The frequency of the cosine term is

.2
f1 =
2T
= .1fs

Thus x(k) is not distorted by the filtering. However, since F0 < fs /2, the average power
of the noise is reduced as follows.

 
F0 1
Pv =
fs /2 12
.3
=
12
= .0235

Thus the new signal to noise ratio is


Px
SNR(z) = 10 log10
.6Pv
 
11
= 10 log10
.0235
= 26.7069 dB

408
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
6.2 Consider the problem of designing an mth order type 3 linear-phase FIR filter having the
following amplitude response.

Ar (f ) = sin(2πf T ) , 0 ≤ f ≤ fs /2

(a) Assuming m = 2p for some integer p, find the coefficients using the windowing method
with the rectangular window.
(b) Find the filter coefficients using the windowing method with the Hamming window.

Solution

(a) Using the trigonometric identities from Appendix 2 and (6.2.9) we have

Ar (f ) sin[2π(k − .5m)f T ] = sin(2πf T ) sin[2π(k − p)f T ]

cos[2π(k − p − 1)f T ] − cos[2π(k − p + 1)f T ]
=
2

Thus from (6.2.9) the desired impulse response is

fs /2  
cos[2π(k − p − 1)f T ] − cos[2π(k − p + 1)f T ]
Z
h(k) = −2T df
0 2
Z fs /2
= −T {cos[2π(k − p − 1)f T ] − cos[2π(k − p + 1)f T ]}df
0
  fs /2
sin[2π(k − p − 1)f T ] sin[2π(k − p + 1)f T ]
= −T − , k 6= p ± 1
2π(k − p − 1)T 2π(k − p + 1)T 0
= 0 , k 6= p ± 1

When k = p + 1

fs /2  
1 − cos(4πf T )
Z
h(p + 1) = −2T df
0 2
−T fs
=
2
−1
=
2

409
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 Similarly, when k = p − 1

fs /2  
cos(−4πf t) − 1
Z
h(p − 1) = −2T df
0 2
−T (−fs )
=
2
1
=
2

Thus the filter coefficients using the rectangular window are

h(k) = .5[δ(k − p − 1) − δ(k − p + 1)]


 .5 , k = p + 1
= −.5 , k = p − 1
0 , otherwise


(b) Using (6.2.12) and Table 6.2, the numerator coefficients using the Hamming window are

bi = w(i)h(i)
= .5[w(p + 1)δ(i − p − 1) − w(p − 1)δ(i − p + 1)]

 .5{.54 − .46 cos[π(p + 1)/p]} , i = p + 1
= −.5{.54 − .46 cos[π(p − 1)/p]} , i = p − 1
0 , otherwise


6.3 Suppose a lowpass filter of order m = 10 is designed using the windowing method with the
Hanning window and fs = 2000 Hz.

(a) Estimate the width of the transition band.

(b) Estimate the linear passband ripple and stopband attenuation.
(c) Estimate the logarithmic passband ripple and stopband attenuation.

Solution

410
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 (a) Using Table 6.3, the normalized width of the transition band is

3.1
B̂ ≈
m
= .31

Thus the width of the transition band is

B = B̂fs
= .31(2000)
= 620 Hz

(b) From Table 6.3, the linear passband ripple and stopband attenuation are

δp = .0063
δs = .0063

(c) From Table 6.3, the logarithmic passband ripple and stopband attenuation are

Ap = .055 dB
As = 44 dB

√
6.4 Consider the problem of using the windowing method to design a lowpass filter to meet the
following specifications.

(fs , Fp , Fs) = (200, 30, 50) Hz

(Ap , As) = (.02, 50) dB

(a) Which types of windows can be used to satisfy these design specifications?
(b) For each of the windows in part (a), find the minimum order of filter m that will satisfy
the design specifications.
(c) Assuming an ideal piecewise-constant amplitude response is used, find an appropriate
value for the cutoff frequency Fc .

411
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 Solution

(a) From Table 6.3, the only windows that satisfy the passband ripple and stopband atten-
uation specifications are the Hamming and the Blackman windows.
(b) The normalized transition bandwidth required is

|Fs − Fp |
B̂ =
fs
|50 − 30|
=
100
= .2

For the Hamming window, the normalized transition bandwidth is B̂ = 3.3/m. Thus
3.3/m = .2 or

 
3.3
m = ceil
.2
= ceil(16.5)
= 17

For the Blackman window, the normalized transition bandwidth is B̂ = 5.5/m. Thus
5.5/m = .2 or


5.5
m = ceil
.2
= ceil(27.5)
= 28

Thus the Blackman window requires a higher order filter to meet the transition band-
width specification, but it has superior passband ripple and stopband attenuation.
(c) The ideal cutoff frequency should be placed in the middle of the transition band. Thus

Fp + Fs
Fc =
2
= 40 Hz

412
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
6.5 Suppose the windowing method is used to design an mth order lowpass FIR filter. The
candidate windows include rectangular, Hanning, Hamming, and Blackman.

(a) Which window has the smallest transition band?

(b) Which window has the smallest passband ripple, Ap ?
(c) Which window has the largest stopband attenuation, As ?

Solution

(a) From Table 6.3, the rectangular window has the smallest transition band with a normal-
ized transition bandwidth of B̂ = .9/m.
(b) From Table 6.3, the Blackman window has the smallest passband ripple with Ap = .002
dB.
(c) From Table 6.3, the Blackman window has the largest passband attenuation with As = 75
dB.

6.6 A linear-phase FIR filter is designed with the windowing method using the Hanning window.
The filter meets its transition bandwidth specification of 200 Hz exactly with a filter of order
m = 30.

(a) What is the sampling rate, fs ?

(b) Find the filter order needed to achieve the same transition bandwidth using the Hamming
window.
(c) Find the filter order needed to achieve the same transition bandwidth using the Blackman
window.

Solution

(a) From Table 6.3, the Hanning window has a normalized transition bandwidth of B̂ =
3.1/m. The actual transition bandwidth is B = B̂fs . Thus 3.1fs /m = 200 where
m = 30. Solving for fs yields

200(30)
fs =
3.1
= 1935.5 Hz

413
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 (b) The required normalized transition bandwidth is

200
B̂ =
fs
= .1033

Using Table 6.3, the Hamming window has a normalized transition bandwidth of 3.3/m.
Thus the required filter order is

 
3.3
m = ceil
.1033
= ceil(31.9355)
= 32

(c) Using Table 6.3, the Blackman window has a normalized transition bandwidth of 5.5/m.
Thus the required filter order is

 
5.5
m = ceil
.1033
= ceil(53.2258)
= 54

6.7 Consider the problem of designing an ideal linear-phase bandstop FIR filter with the win-
dowing method using the Blackman window. Find the coefficients of a filter of order m = 40
using the following cutoff frequencies.

(fs , Fs1 , Fs2 ) = (10, 2, 4) kHz

Solution

From Table 6.1 with m = 40 and p = 20, the bandstop impulse response is

414
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 sin[2π(k − p)Fs1 T ] − sin[2π(k − p)Fs2 T ]
h(k) =
2
sin[2π(k − 20).2] − sin[2π(k − 20).4]
=
2
sin[.4π(k − 20)] − sin[.8π(k − 20)]
= , k 6= 20
2

At k = p we have

h(20) = 1 − 2(Fs2 − Fs1 )T

= 1 − 2(.4 − .2)
= .6

Using (6.2.12) and Table 6.2, the numerator coefficients for a Blackman window are as follows
when i 6= 20

bi = w(i)h(i)
= .5[.42 − .5 cos(πi/20) + .08 cos(2πi/20)]{sin[.4π(i − 20)] − sin[.8π(i − 20)]}

When i = 20,

b20 = w(20)h(20)
= [.42 + .5 + .08].6
= .6

6.8 Consider the problem of designing a type 1 linear-phase windowed FIR filter with the following
desired amplitude response.

Ar (f ) = cos(πf T ) , 0 ≤ |f | ≤ fs /2

Suppose the filter order is even with m = 2p. Find the impulse response h(k) using a
rectangular window. Simplify the expression for h(k) as much as possible.

415
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 Solution

Using the trigonometric identities from Appendix 2 and (6.2.6)

Ar (f ) cos[2π(k − .5m)f T ] = cos(πf T ) cos[2π(k − p)f T ]

cos[2π(k − p + .5)f T ] + cos[2π(k − p − .5)f T ]
=
2

Thus from (6.2.6) the desired impulse response is

fs /2  
cos[2π(k − p + .5)f T ] + cos[2π(k − p − .5)f T ]
Z
h(k) = 2T df
0 2
Z fs /2
= T {cos[2π(k − p + .5)f T ] + cos[2π(k − p − .5)f T ]}df
0
sin[2π(k − p + .5)f T ] sin[2π(k − p − .5)f T ] fs /2
 
= T +
2π(k − p + .5)T 2π(k − p − .5)T 0
sin[π(k − p + .5)] sin[π(k − p − .5)]
= +
2π(k − p + .5) 2π(k − p − .5)
sin[π(k − p)] cos(π/2) + cos[π(k − p)] sin(π/2) sin[π(k − p − .5)]
= +
2π(k − p + .5) 2π(k − p − .5)
cos[π(k − p)] sin[π(k − p)] cos(π/2) − cos[π(k − p)] sin(π/2)
= +
2π(k − p + .5) 2π(k − p − .5)
cos[π(k − p)] cos[π(k − p)]
= −
2π(k − p + .5) 2π(k − p − .5)
(−1)k−p
 
1 1
= −
2π k − p + .5 k − p − .5
(−1)k−p−1
= , 0 ≤ k ≤ 2p
2π[(k − p)2 − .25]

6.9 Consider the problem of designing a type 1 linear-phase bandpass FIR filter using the fre-
quency sampling method. Suppose the filter order is m = 60. Find a simplified expression
for the filter coefficients using the following ideal design specifications.

(fs , Fp1 , Fp2 ) = (1000, 100, 300) Hz

416
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 Solution

One can use Example 6.4 as a guide. From the bandpass specifications, the desired amplitude
response is


 0 , 0 ≤ |f | < .1fs
Ar (f ) = 1 , .1fs ≤ |f | ≤ .3fs
0 , .3fs < |f | ≤ fs /2


From (6.3.1), the ith discrete frequency is fi = ifs /N where N = m + 1 = 61. Hence the
samples of the desired frequency response are


 0 , 0≤i<6
Ar (fi ) = 1 , 6 ≤ |f | ≤ 18
0 , 18 < |f | ≤ 30


From (6.3.2), the filter coefficients are

floor(m/2)  
Ar (0) 2 X 2πi(k − .5m)
bk = + Ar (fi ) cos
m+1 m+1 m+1
i=0
30  
2 X 2πi(k − 30)
= Ar (fi ) cos
61 61
i=0
18  
2 X 2πi(k − 30)
= cos , 0 ≤ k ≤ 60
61 61
i=6

√
6.10 Consider a type 3 linear-phase FIR filter of order m = 2p. Find a simplified expression for
the amplitude response Ar (f ) similar to (6.4.7), but for a type 3 linear-phase FIR filter.

Solution

Starting from (6.4.5), the frequency response of H(z) can be expressed as follows where
θ = 2πf T .

m
X
H(f ) = exp(−jrθ) bi exp[−j(i − r)θ]
i=0

417
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 For a type 3 filter of order m, the odd symmetry constraint is bm−i = −bi. Since m is even for
a type 3 filter, the middle or rth term can be separated out. Euler’s identity from Appendix
2 then can be used to combine the remaining pairs of terms as follows.

r−1
X
H(f ) = exp(−jrθ){br + bi exp[−j(i − r)θ] + bm−i exp[−j(m − i − r)θ]}
i=0
r−1
X
= exp(−jrθ) bi {exp[−j(i − r)θ] − exp[−j(m − i − r)θ]}
i=0
r−1
X
= exp(−jrθ) bi {exp[−j(i − r)θ] − exp[j(i − r − m + 2r)θ]}
i=0
r−1
X
= exp(−jrθ) bi {exp[−j(i − r)θ] − exp[j(i − r)θ]}
i=0
r−1
X
= −j2 exp(−jrθ) bi sin[(i − r)θ)]
i=0
= j exp(−jrθ)Ar (f )

Here br = 0 due to the odd symmetry. Recall that θ = 2πf T . Thus the amplitude response
for a type 3 linear-phase filter is

r−1
X
Ar (f ) = −2 bi sin[2π(i − r)f T ]
i=0

6.11 Use the results of Problem 6.10 to derive the normal equations for the coefficients of a least-
squares type 3 linear-phase filter. Specifically, find expressions for the coefficient matrix G
and the right-hand side vector d, and show how to obtain the filter coefficients from the
solution of the normal equations.

Solution

From (6.4.3) and the results of Problem 6.10, the least-squares objective function is

418
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 p
X
Jp (b) = w 2 (i)[Ar (Fi ) − Ad (Fi )]2
i=0
p
X r−1
X
2
= w (i)[−2 bi sin[2π(k − r)Fi T ] − Ad (Fi )]2
i=0 k=0

Similar to the derivation in Section 6.4 for a type 1 FIR filter, let G be the following (p+1)×r
matrix and let d be the following (p + 1) × 1 column vector.

Gik = −2w(i) sin[2π(k − r)Fi T ] , 0 ≤ i ≤ p, 0 ≤ k < r

di = w(i)Ad (Fi) , 0≤i≤p

Then the objective function can be written in vector form as

Jp (b) = (Gb − d)T (Gb − d)

From (6.4.12), the coefficient vector b which minimizes Jp (b) is then

b = (GT G)−1 GT d

Thus yields {b0 , · · · , br−1}. From the odd symmetry condition, bm−i = bi for 0 ≤ i < r and
br = 0.

6.12 Suppose the equiripple design method is used to construct a highpass filter to meet the
following specifications. Estimate the required filter order.

(fs , Fs , Fp) = (100, 20, 30) kHz

(Ap , As) = (.2, 32) dB

Solution

419
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 Using (5.2.8), the passband ripple is

δp = 1 − 10−Ap /20
= 1 − 10−.01
= .0228

Similarly, the stopband attenuation is

δs = 10−As /20
= 10−1.6
= .0251

The normalized transition bandwidth is

|Fp − Fs |
B̂ =
fs
10
=
100
= .1

Finally, from (6.5.21) the estimated equiripple filter order is

 
−[10 log10 (δp δs ) + 13]
m = ceil +1
14.6B
 
−[10 log10 {.0228(.0251)} + 13]
= ceil +1
14.6(.1)
= 15

6.13 Consider the problem of constructing an equiripple bandstop filter of order m = 40. Suppose
the design specifications are as follows.

(fs , Fp1 , Fs1 , Fs2 , Fp2 ) = (200, 20, 30, 50, 60) Hz
(δp , δs ) = (.05, .03)

420
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 (a) Let r be the number of extremal frequencies in the optimal amplitude response. Find a
range for r.
(b) Find the set of specification frequencies, F .
(c) Find the weighting function w(f ).
(d) Find the desired amplitude response Ad (f ).
(e) The amplitude response Ar (f ) is a polynomial in x. Find x in terms of f , and find the
polynomial degree.

Solution

(a) From Proposition 6.1, the number of extrema frequencies is at least r = p + 2 where
p = m/2. This implies r ≥ 22. For a bandpass or bandstop filter the maximum number
of extremal frequencies is r = p + 5 = 25. Thus the number of extremal frequencies must
satisfy:

22 ≤ r ≤ 25

(b) From Table 6.4 and the design specifications, the set of specification frequencies for the
bandstop filter is

F = [0, Fp1] ∪ [Fs1 , Fs2 ] ∪ [Fp2 , fs /2]

= [0, 20] ∪ [30, 50] ∪ [60, 100]

(c) From the design specifications, δs /δp = .6. Thus, from (6.5.7), the weighting function is


.6 , f ∈ [0, 20] ∪ [50, 100]
w(f ) =
1 , f ∈ [30, 50]

(d) The desired amplitude response for the bandstop filter is


 1 , 0 ≤ f ≤ 20
Ad (f ) = 0 , 30 ≤ f ≤ 50
1 , 60 ≤ f ≤ 100


421
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 (e) From(6.5.5), Ar (f ) is a polynomial in x where

x = cos(2πf T )

Since the kth Chebyshev polynomial is of degree k, it follows from (6.5.5) that Ar (f ) is
a polynomial in x of degree p = m/2 = 20.

6.14 Consider the problem of constructing an equiripple lowpass filter of order m = 4 satisfying
the following design specifications.

(fs , Fp , Fs) = (10, 2, 3) Hz

(δp , δs) = (.05, .1)

Suppose the initial guess for the extremal frequencies is as follows.

(F0 , F1 , F2 , F3 ) = (0, Fp, Fs , fs/2)

(a) Find the weights w(Fi ) for 0 ≤ i ≤ 3.

(b) Find the desired amplitude response values Ad (Fi ) for 0 ≤ i ≤ 3.
(c) Find the extremal angles θi = 2πFiT for 0 ≤ i ≤ 3.
(d) Write down the vector equation that must be solved to find the Chebyshev coefficient
vector d and the parameter δ. You do not have to solve the equation, just formulate it.

Solution

(a) Using (6.5.7), the weight vector for the lowpass filter is

w = [w(0), w(Fp), w(Fs), w(fs/2)]T

= [δs /δp , δs /δp , 1, 1]T
= [2, 2, 1, 1]T ;

422
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 (b) The desired amplitude response vector for the lowpass filter is

Ad = [Ad (0), Ad(Fp ), Ad(Fs ), Ad(fs /2)]T

= [1, 1, 0, 0]T

(c) The extremal angles θi = 2πFi T are

θ = 2πT [F0 , F1 , F2 , F3 ]T
= 2πT [0, Fp, Fs , fs /2]T
= .2π[0, 2, 3, 5]T
= π[0, .4, .6, 1]T

(d) Since m = 4, the vector of unknowns is c = [d0 , d1, d2 , δ]T . From (6.5.20) the coefficient
matrix is

 
1 cos(θ0 ) cos(2θ0 ) 1/W (F0 )
 1 cos(θ1 ) cos(2θ1 ) −1/W (F1 ) 
D = 
 1

cos(θ2 ) cos(2θ2 ) 1/W (F2 ) 
1 cos(θ3 ) cos(2θ3 ) −1/W (F3 )
 
1 cos(0) cos(0) −.5
 1 cos(2πFpT ) cos(4πFpT ) −.5 
= 
 1

cos(2πFs T ) cos(4πFsT ) 1 
1 cos(2πfsT /2) cos(4πfs T /2) −1
 
1 1 1 .5
 1 cos(.4π) cos(.8π) −.5 
= 
 1

cos(.6π) cos(1.2π) 1 
1 −1 1 −1

The right hand side vector is Ad from part (b), and the equations which must be solved are

Dc = Ad

423
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
6.15 Consider the problem of designing a filter to approximate a differentiator. Use the frequency
sampling method to design a type 3 linear-phase filter of order m = 40 that approximates
a differentiator, but with a delay m/2 samples. That is, find simplified expressions for the
coefficients of a filter with the following desired amplitude response.

Ar (f ) = 2πf T

Solution

From (6.3.1), the ith discrete frequency is fi = ifs /N where N = m + 1 = 41. Thus the
samples of the desired frequency response are

Ar (fi ) = 2πfiT
2πi
=
N
2πi
= , 0 ≤ i ≤ m/2
m+1
2πi
= , 0 ≤ i ≤ 20
41

From (6.3.6), the filter coefficients are

floor(m/2)  
−2 X 2πi(k − .5m)
bk = Ar (fi ) sin
m+1 m+1
i=0
20  
−2 X 2πi(k − 20)
= Ar (fi ) sin
41 41
i=0
20  
−2 X 2πi 2πi(k − 20)
= sin
41 41 41
i=0
20  
−4π X 2πi(k − 20)
= i sin , 0 ≤ k ≤ 40
1681 41
i=0

6.16 Consider the problem of designing a quadrature filter with the following frequency response.
To simplify the final answer, you can assume that the Hilbert transformer component of the
quadrature filter is ideal.

424
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 
 5j exp(−jπ20f T ) , 0 < f < fs /2
H(f ) = 0 , f = 0, ±fs /2
−5j exp(−jπ20f T ) , −fs /2 < f < 0


(a) Find the magnitude response A(f ) and the residual phase response θ(f ).
(b) Suppose windowed filters with a Hamming window are used. Find F (z) and G(z)

Solution

(a) Since ±j = exp(±jπ/2), the frequency response can be rewritten as


 5 exp(−jπ20f T + jπ/2) , 0 < f < fs /2
H(f ) = 0 , f = 0, ±fs/2
5 exp(−jπ20f T − jπ/2) , −fs /2 < f < 0


Thus the magnitude response is


5 , 0 < |f | < fs /2
A(f ) =
0 , f = 0, ±fs /2

There is a delay of τ = 10T . Thus the residual phase response is


 π/2 , 0 < f < fs /2
θ(f ) = 0 , f = 0, ±fs /2
−π/2 , −fs /2 < f < 0


(b) From (6.7.10)

Af (z) = A(f ) cos[]θ(f )]

= 0

Thus F (z) = 0. Next, from (6.7.11)

425
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
 Ag (z) = −A(f ) sin[θ(f )]

5 , 0 < |f | < fs /2
=
0 , f = 0, ±fs /2

Since the total group delay is 10T , G(z) is a mth order filter with m = 10. From (6.2.6)
the impulse response of G(z) is

Z fs /2
g(k) = 2T Ar (f ) cos[2π(k − .5m)f T ]df
0
Z fs /2
= 2T 5 cos[2π(k − .5m)f T ]df
0
  fs /2
sin[2π(k − .5m)f T ]
= 10T
−2π(.5)mT 0
−10 sin[π(k − .5m)]
=
πm

Thus from (6.2.12) and Table 6.2, the coefficients using a Hamming window are

bi = w(i)g(i)
    
πi −10 sin[π(i − .5m)]
= .54 − .46 cos
.5m πm

Finally,

m
X
G(z) = biz −i
i=0

6.17 Suppose F (z) and G(z) are the following FIR filters.

F (z) = 1 + 2z −1 + z −2
G(z) = 2 + z −1 + 2z −2

426
c 2017 Cengage Learning. May not be scanned, copied or duplicated, or posted to a publicly accessible
website, in whole or in part.
Another Random Scribd Document
with Unrelated Content
Dat was kwaad! Voor geen prijs wilde zij in het huis van den stadhouder
gezien worden en nu begon zij, die uit de dagen van haar spelen met Maria
elken schuilhoek van het paleis kende, te overleggen, en haar fijn gezichtje
verkreeg daarbij eene voor Orion geheel vreemde, loerende uitdrukking, die
hem mishaagde en tegelijk zijne bezorgdheid wekte, niet voor zichzelven,
maar voor Maria, voor wie uit den omgang met deze speelgenoote niets
goeds kon volgen. Dergelijke bezoeken moesten zich niet vaak herhalen. In
hare tegenwoordigheid wilde hij er niet over spreken; maar aan Katharina
moesten terstond de noodige wenken worden gegeven. Zonder zijne hulp
kon zij niet ongemerkt buiten komen, en daarom brak hij hare
overleggingen af, deelde haar mede dat hij den sleutel van het
rentmeesterskantoor bij zich droeg, onderzocht of de voorzaal vrij was, en
leidde haar terstond hierop door allerlei gangen in het met het woonhuis
verbonden kantoor. Dit was op dit uur als uitgestorven, en toen Orion dicht
naast haar voor de achterpoort stond, die uitkwam op den weg naar de
visschershaven, en hij den sleutel reeds ophief, om die te openen, liet hij
zijne hand weder zakken, en brak voor het eerst het stilzwijgen af, dat
beiden gedurende dezen geheimen tocht in acht hadden genomen, en vroeg:
»Wat drong u toch om naar Maria te gaan, Katharina? Zeg het mij eerlijk?”

Haar hart, dat sneller klopte, sedert zij met hem alleen in het doodsche, van
menschen verlaten, huis vertoefde, begon nu onstuimig te slaan en een
groote angst overviel haar, zij wist zelve niet waarvoor. Zij was om velerlei
redenen naar de stadhouderlijke woning gegaan, doch éene was van
overwegend belang: Maria moest van haar vernemen, dat haar jonge oom
en Paula elkander liefhadden; want het kind kon, gelijk zij uit ervaring wist,
voor hare grootmoeder niets van belang verzwijgen, en dat vrouw Neforis
Paula niet lijden mocht was een openbaar geheim. Zeker droeg deze nog
geen kennis ervan, hoe ernstig haar zoon het meende met zijne verliefdheid
op de Damasceensche; doch was vrouw Neforis eens hiervan onderricht,
dan—daaraan twijfelde zij niet—dan zou zij niets onbeproefd laten om
Orion van Paula af te houden. Zoo had zij dan de kleine ook medegedeeld,
dat de lieden reeds vertelden hoe deze twee een gelukkig bruidspaar waren,
en zijzelve had hen in den tuin van haar buurman zien minnekoozen. Tot
hare teleurstelling had Maria dit alles zeer gelaten aangehoord, en scheen
het meisje er volstrekt niet door getroffen te worden. Toen Orion haar thans
de vraag deed wat haar naar deze woning had gevoerd, kon zij maar éen
antwoord geven: »Onweerstaanbaar verlangen naar de kleine Maria.”

»Natuurlijk,” sprak de ander, »doch ik zou u willen verzoeken om aan uw

vriendelijk verlangen niet te spoedig weer te voldoen. Uwe moeder laat
hare boosheid tegen de mijne maar al te openlijk blijken, en deze zal nieuw
voedsel ontvangen, wanneer zij verneemt dat wij u aanmoedigen om tegen
haar wil te handelen. Misschien zult gij weldra in de gelegenheid zijn Maria
meermalen te zien, maar juist dan verzoek ik u haar niet over dingen te
spreken, die haar te veel opwinden. Gij hebt u kunnen overtuigen hoe
prikkelbaar zij is en hoe zwak zij er uitziet. Haar jong hartje en haar wat al
te vroeg ontwikkeld gevoels- en denkvermogen moeten tot rust komen,
mogen niet door al te sterke indrukken opnieuw in beweging worden
gebracht, en gij zijt in staat zulke indrukken te wekken. De patriarch is een
vijand van mij en dit huis, en gij—ik zeg het niet om u te krenken—hebt
hem in den afgeloopen nacht beluisterd en waarschijnlijk allerlei gewichtige
dingen uit zijn mond vernomen en daaronder ook zoodanige, die mij en
mijn huis betreffen”.

Katharina stond doodsbleek tegenover den jongen man. Hij wist dat en op
welk tijdstip zij den patriarch beluisterd had; de schrik hierover en het
pijnlijk bewustzijn dat zij zichzelve in zijne oogen vernederd had, bracht
haar in verwarring. Zij gevoelde zich overrompeld, beleedigd en bedreigd.
Intusschen behield zij tegenwoordigheid van geest genoeg, om haar
tegenpartij spoedig te antwoorden: »Maak u niet bezorgd! Ik zal niet
wederkomen. Het zou bovendien niet geschied zijn, als ik had kunnen
voorzien...”

»Mij te ontmoeten?”

»Misschien; maar beeld u hiervan niet te veel in!... Wat mijn luisteren
aangaat... Nu ja, ik heb mij bij het venster geplaatst. Ik kon maar halve
woorden verstaan van hetgeen binnen besproken werd; en wie komt niet in
verzoeking te willen hooren, wat mannen van beteekenis met elkander
verhandelen? Zulk een man, wanneer ik uw vader uitzonder, heb ik in
Memphis niet weder ontmoet, sedert Memnon heenging. Wij vrouwen
hebben nu eenmaal wat nieuwsgierigheid van moeder Eva geërfd; maar
zoover brengen wij het zelden, dat wij in de kisten van onze gasten naar
halsketenen gaan zoeken. Ik heb als misdadige weinig geluk, mijn lieve
Orion! Reeds tweemaal verdiende ik die naam... Dank zij het grootmoedig
en ruim gebruik, dat gij van mijne onervarenheid hebt gemaakt, heb ik
zwaar, zoo verschrikkelijk zwaar gezondigd, dat het mij nog altijd mijne
levensrust beneemt. Ditmaal mocht het vergeeflijker zijn, doch in beide
gevallen werd ik betrapt, zooals gij weet.”

»Uwe verwijten zijn rechtvaardig,” antwoordde Orion somber. »Maar

meisje, wij hebben beiden het lot te danken, dat wij niet lang op den
dwaalweg vertoefden. Reeds eenmaal heb ik u vergiffenis gevraagd en ik
doe het nog eens. Dat voldoet u niet, ik zie het aan uw gelaat, en ik kan het
u nauwelijks euvel duiden. Misschien is het u meer welkom, wanneer ik u
andermaal beken, dat geen misdaad harder en gruwzamer kon bestraft
worden dan de mijne.”

»Zoo?” vroeg Katharina op gerekten toon, en ging daarop luchtig voort,

terwijl zij met haar waaier speelde: »Maar gij ziet er waarlijk alles behalve
geknakt uit, en het is u bovendien gelukt die bewuste ‘andere’,—Paula, als
ik goed raad—voor u te winnen....”

»Zwijg daarover!” zeide Orion zeer beslist, haar belettende verder te gaan,
en bracht den sleutel reeds aan de deur, doch zij plaatste zich voor hem en
zeide, hem met den vinger dreigende: »Het is dus zoo! Nu weet ik genoeg.
Overigens hebt gij met uw plompe ‘zwijg daarover’ groot gelijk. Over uwe
liefdesgeschiedenissen bekommer ik mij niet meer, doch naar iets anders
mag ik wel vragen, want het gaat mij alleen aan. Hoe hebt gij over onze heg
heen kunnen zien? Anubis is nauwelijks een hoofd kleiner dan gij...”

»En hij heeft er voor u de proef eens van genomen?” haastte hij zich te
zeggen, waarbij hij zich niet onthouden kon te lachen, daar hij inzag dat zijn
oprecht gemeende ernst bij Katharina zeer misplaatst was. »Ondanks uwe
loffelijke voorzorg verzoek ik u het volgende voor toekomstige gevallen
wel ter harte te nemen. Wat voor Anubis geldt past niet op iedereen, en
behalve voetgangers zijn er ook slanke lieden op hooge paarden.”
»Gij zijt dus die nachtelijke ruiter geweest!”

»Die het niet nalaten kon naar uw venster op te zien.”

Bij deze woorden deed zij verschrikt eene schrede achterwaarts; haar oog
verhelderde, maar slechts voor een oogenblik; daarop vroeg zij scherp,
terwijl zij met beide handen de veeren van haar waaier samenkneep: »Moet
dat spot zijn?”

»Stellig niet,” antwoordde hij gelaten, »want ofschoon gij grond genoeg
hebt om op mij verstoord te zijn...”

»Zoo heb ik u tot heden niet den minsten grond gegeven, zeker niet,” ging
zij opgewonden voort, »ik ben de gekrenkte, mishandelde, ik geheel alleen,
en gij moet toegeven, dat gij bij mij in schuld staat en ik het recht heb iets
van u te verlangen.”

»Doe het,” hernam Orion, »ik ben tot uw dienst.”

Daarop zag zij hem vlak in het aangezicht en vroeg: »Vooreerst: hebt gij
reeds verder verteld dat ik...”

»Dat gij geluisterd heb? Neen—aan geen levende ziel.”

»En belooft ge mij het niet te zullen verraden?”

»Gaarne!—Wat moet op dit ‘vooreerst’ nu in de tweede plaats volgen?”

Het antwoord op deze vraag liet op zich wachten, het viel het kwikstaartje
zichtbaar zwaar het te geven; doch eindelijk begon zij met neergeslagen
oogen: »Ik zou wel... Maar gij zult mij voor dwazer houden dan ik
werkelijk ben; intusschen... Ja ik vraag het u toch, al haalt het mij eene
nieuwe vernedering op den hals.—De waarheid wil ik weten, en als u nog
iets heilig is, dan moet ge mij, voor ik u deze vraag doe, bij het heiligste
zweren, dat ge mij juist zoo zult antwoorden, als ware ik geen kinderachtig
meisje, maar—verstaat gij?—als ware ik de hoogste rechter ten jongsten
dage!”
»Wat klinkt dat plechtig!” hernam Orion.—»Vergun mij echter op te
merken, dat er vragen zijn, die ons niet alleen betreffen, en wanneer gij mij
de zoodanigen..”

»Neen, neen,” antwoordde Katharina, »wat ik bedoel gaat u en mij alleen

aan.”

»Dan zie ik geen reden, waarom ik u niet ter wille zou zijn,” zeide de
andere weder. »Doch ik zou u een wederdienst willen vragen. Evenals u
komt het ook mij wenschelijk voor te weten, waarover een man van zooveel
beteekenis als de patriarch met een ander spreekt, en daar ik mij ter uwer
beschikking stel...”

»Ik dacht,” zeide zij, hem lachende in de rede vallende, »dat gij er allereerst
belang in zoudt stellen uw schuld aan mij althans voor een deel af te doen.
Doch ik verlang geene buitengewone grootmoedigheid, en het weinige wat
ik heb kunnen afluisteren is spoedig verteld. Het zal u bovendien tamelijk
onverschillig zijn... Ik vervul dus uw wensch, en gij belooft mij
daarentegen...”

»De volle waarheid te zeggen.”

»Zoo stellig als gij op vergeving van zonden hoopt?”

»Zoo waar ik dit hoop!”

»Dat is goed!”

»Wat verlangt gij dan nu te hooren?”

Zij schudde het hoofd en zeide angstig: »Nog niet, neen, neen, zoo kan het
niet gaan! Laat mij het eerst aan de beurt, en doe dan de deur open. Als ik
weg wil, moet ge mij laten loopen, zonder een woord verder te spreken of te
vragen. Haal mij een zetel, ik moet een oogenblik gaan zitten.”

En zij scheen inderdaad rust noodig te hebben, want sedert de laatste

oogenblikken zag zij er bleek en afgemat uit en hare vingers beefden,
terwijl zij het gelaat met een doekje afveegde. Zoodra zij plaats genomen
had, begon zij te vertellen, en terwijl zij haastig en op onverschilligen toon
sprak, als gold het niets bijzonders, hoorde Orion haar in groote spanning
aan, want wat hij vernam, was voor hem bijzonder belangrijk.

Men had hem op bevel van den patriarch nagegaan. Deze was reeds
omstreeks middernacht te weten gekomen, dat hij in Fostat was geweest en
daar den Arabischen veldheer had opgezocht. Anders was er niets over hem
gezegd, alleen had men de vrees geuit, dat hij het plan bij zich omdroeg het
geloof zijns vaders af te zweren en tot de ongeloovigen over te gaan. Van
meer gewicht was, wat Orion te weten kwam omtrent de onderhandelingen
van den prelaat met den vertegenwoordiger van den Kalief. Deze had
aangedrongen op de vermindering van kloosters, van monniken en nonnen,
die van vrome stichtingen en geschenken leefden, naar den regel van
Pachomius allerlei handwerken uitoefenden, en omdat zij niet in hun
onderhoud behoefden te voorzien in staat waren de meeste voorwerpen
voor het dagelijksch leven, van de matten in huis tot de schoenen voor de
voeten, veel goedkooper te leveren dan de gewone handwerkers in stad en
land. Het grootste deel van die arme lieden was bij zulk eene concurrentie
reeds ondergegaan, en Amr, die zag dat ook de Arabische handwerkslieden,
de lederwerkers, de wevers, de touwslagers en dergelijken met hetzelfde lot
bedreigd werden, had besloten een flinken greep in dien kloosterarbeid te
doen, en deze zeer te beperken. De patriarch had met taaie en krachtige
volharding zich hiertegen verzet, maar ten slotte had hij toch bijna de helft
der monniken- en nonnencoenobiën prijs moeten geven. Hij had echter niets
afgestaan om niet, want Benjamin wist al te goed hoe groote hinderpalen hij
als hoofd der nieuwe kerk der regeering in den weg kon leggen. Het was
aan den patriarch dus overgelaten om zelf de kloosters aan te wijzen, die tot
opheffing bestemd werden, en de prelaat had natuurlijk allereerst de hand
gelegd op de laatste Melchietische coenobiën, en onder dezen ook op het
Caecilia-klooster naast het huis van Rufinus. Deze inrichting moest reeds
binnen drie dagen ontruimd worden en vervallen aan de Jacobietische kerk.
Dit moest in alle stilte geschieden, daar men thans, terwijl ieder in
koortsachtige spanning verkeerde over het uitblijven van het wassen van
den Nijl, te vreezen had, dat het arme volk van Memphis in de bres zou
springen voor de rijke zusters, aan wie het zoovele weldaden, zulk eene
vriendelijke verpleging te danken had. Ook van den senaat der stad had men
verzet te verwachten tegen een maatregel, die de gestorven Mukaukas als
onrechtmatig en nadeelig voor het algemeen belang had afgekeurd. De
verdrevene orthodoxe nonnen zouden als leekenzusters, zooals zulks
meermalen pleegde te geschieden, bij Jacobietische kloosters worden
ingedeeld, doch de abdis moest naar een afgelegen Ethiopisch coenobium
worden vervoerd, waar geen mogelijkheid was om te ontvluchten, daar zij
én door hare hooge afkomst én door haar kennis én door haren uitgebreiden
invloed gemakkelijk de kerkvorsten van het geheele oosten tegen Benjamin
in opstand zou kunnen brengen, wanneer men haar vrij liet.

Dit geheele verhaal had maar enkele oogenblikken in beslag genomen en

werd met tamelijke onverschilligheid medegedeeld. Wat gingen Katharina,
wat Orion, een broeder van twee slachtoffers der Melchietische
geweldenarij, de opheffing van orthodoxe kloosters en de verdrijving van
kettersche nonnen aan?

Orion liet ook niet blijken hoezeer het medegedeelde hem ter harte ging en
toen Katharina eindelijk opstond en uitgeput naar het slot van de deur wees,
zeide zij alleen, als had zij er spijt van zooveel tijd verbeuzeld te hebben:
»Dat is in hoofdzaak alles.”

»Alles?” herhaalde Orion, terwijl hij het slot opende.

»Stellig en zeker alles,” antwoordde zij angstvallig. »Wat ik u vragen

wilde.... of ik het te weten kom of niet.... het kan mij niet schelen.... Ja, het
ware wellicht beter .... O zeker .... Laat mij heengaan!”

Doch hij deed niet wat zij verlangde, maar zeide vriendelijk: »Vraag maar,
ik antwoord gaarne.”

»Gaarne?” herhaalde zij, ongeloovig de schouders ophalende. »Eigenlijk

moet gij u toch niet op uw gemak gevoelen, wanneer gij mij aanziet; maar
het gaat in Memphis en op de wereld nu eenmaal niet toe zooals het
behoort. Want wat bekommert gij mannen er u over wat gij van een arm
meisje gemaakt hebt? Meen niet dat ik u verwijten wil doen, God beware
mij! Ik ben niet eens boos op u. Zoo iemand, dan kan ik het gebeurde wel
dragen. Denkt gij het ook niet? Aan mij is het best besteed; het kan mij niet
deren! Ik ben zeer rijk en niet leelijk, en er zullen nog wel honderd komen,
die naar mijne hand dingen. O, ik ben een benijdenswaardig schepsel! Eén
vrijer heb ik reeds gehad, en de eerstvolgende zal in elk geval trouwer zijn
en mij niet zoo koel opzij schuiven als de eerste; denkt gij dat ook niet?”

»Ik hoop het,” antwoordde Orion ernstig, »hoe bitter de drank ook is die gij
mij reikt...”

»Nu?”

»Zoo kan ik toch slechts herhalen, dat ik dien drinken moet, omdat ik
ongelijk heb. Niets zou mij hartelijker verblijden, dan dat ik althans in iets
weder goed kon maken, wat ik jegens u heb misdaan.”

»O neen!” zeide zij op minachtenden toon. »Zoover zullen onze wenschen

zich niet uitstrekken. Tusschen ons is alles voorbij, en als gij ooit iets voor
mij geweest zijt, thans zijt gij niets meer voor mij, volstrekt niets. Een
stukje verleden hebben wij met elkander doorleefd; het was wel kort, maar
—weet gij het ook?—het is zeer gewichtig voor mij geweest. Het heeft het
jonge ding, dat gij gisteren nog, gelijk ik zeer goed weet, voor een echt kind
hield, wonderbaar snel doen rijpen, en daarbij veel slechter gemaakt, dan gij
u kunt voorstellen.”

»Dat zou mij leed doen tot in den diepsten grond mijns harten,” antwoordde
Orion. »Ik kan mijne houding met niets verontschuldigen, maar dat weet gij
zelve wel, dat in de eerste plaats de wenschen onzer moeders...”

»Ons voor elkander bestemden, wilt gij zeggen? Gij hebt gelijk. En hebt gij
ook ter wille van vrouw Neforis mij toen onder de acacias in de armen
genomen, mij uw éen en alles, uw hartediefje, uw rozenknopje genoemd?
Hebt gij,”—en hier verhief zij hare stem en hare oogen fonkelden van
hartstochtelijke opgewondenheid—»hebt gij,—en ziehier juist wat ik u
vragen wilde en weten moet—hebt gij ook toen gelogen, of hadt ge mij ten
minste in die enkele oogenblikken daar onder de boomen uit den grond uws
harten lief, even lief als thans—ik mag haar naam niet noemen—als thans
uwe ‘andere’? De waarheid, Orion, de volle waarheid, gij hebt het
gezworen!”

Hier sloten zich hare lippen, maar hare glinsterende, vochtige, vragende
oogen zeiden hem duidelijk en klaar, dat haar hart hem nog altijd behoorde,
dat zij staat maakte op zijne edelmoedigheid en een bevestigend antwoord
verwachtte. Zij drukte haar gevulden arm tegen hare borst, als wilde zij op
deze wijze het onstuimig kloppen van haar hart beteugelen. Haar fijn gelaat
werd met een nu eens donkeren, dan weder lichteren blos gekleurd. Haar
kleine mond, die zoo even nog zulke bittere woorden had gesproken, lachte,
als ware hij bereid eene zoete belooning te schenken voor het vertroostend,
bemoedigend woord, waarnaar haar gansche wezen smachtte, en de
verstandige oogen, waarin nu tranen welden, lieten niet af zoo innig en
roerend te smeeken! Welk een betooverend beeld van hulpelooze,
liefdevolle, genade smeekende jeugd en lieftalligheid!

»Evenzoo lief als die ‘andere’!” en »gij hebt het gezworen!” bleef het
voortklinken in ’s jonkmans ooren. Zijn teergevoelig hart dreef hem aan om
weder goed te maken, wat hij tegen dit aanminnige, ongelukkige, jonge
schepseltje misdreven had; maar dat »evenzoo lief als die ‘andere’!” en »gij
hebt het gezworen!” gaven hem kracht standvastig te blijven. Hij die zich
hier geroepen gevoelde medelijden te hebben en te troosten, strekte de
handen naar haar uit, als smeekte hijzelf om hulp, zeggende: »Ja, Katharina,
zoo aanminnig, zoo betooverend als thans zijt gij ook toen geweest; maar
ik... Hoe goed ik ook voor u was, er is nu eenmaal eene groote liefde, die
mijn gansche wezen vervult... Laat buiten spel, wat later gebeurd is... Stel
uwe vraag alleen wat anders, doe haar nog eens, of veroorloof mij u te
zeggen...”

Maar hem bleef geen tijd om verder te spreken; want vóor hij haar kon
terughouden, was zij hem voorbij gesneld en als een vluchtend wild naar
buiten gevlogen, naar de visschershaven.
VIERDE HOOFDSTUK.
Orion was alleen en keek haar droevig na. Was dat de vloek zijns vaders?
Het scheen als moest ieder, die hem beminde, daarvoor smart en ellende
oogsten. Hij huiverde, doch zijn jeugdige moed en zijn veerkracht waren
sterk genoeg om deze pijnlijke gedachte te boven te komen. Welk eene
gelegenheid bood zich aan om zijne kracht te toonen! Reeds onder het
verhaal van Katharina had de kloeke jonkman, die naar daden dorstte, zich
tot taak gesteld om de kloosterzusters te redden. Hoe grooter gevaren
verbonden waren aan de oplossing van dit vraagstuk, ja hoe
onuitvoerbaarder dit scheen op het eerste gezicht, des te meer was het hem
thans welkom.

Blijmoedig en strijdlustig wierp hij de deur achter zich dicht en ging naar
den hof. Het begon reeds duister te worden. De arts moest thans bij Maria
zijn en hij had het plan opgevat het kind met zijne hulp uit de
stadhouderlijke woning te verwijderen. Eerst wanneer hij wist dat Maria bij
Paula in het huis van Rufinus veilig geborgen was, kon hij met een vrij
gemoed datgene ondernemen en doorzetten, wat hem voor den geest
zweefde. »De wagen met den Perzischen draver voor!” riep hij op de trap
een slaaf toe, en een oogenblik later trad hij tegelijk met de slavin, die
brandende lampen bracht, de kamer van de kleine binnen.

Noch het kind, noch Philippus merkte hem dadelijk op, en hij hoorde hoe
zij den arts, die haar pols tusschen zijne vingers hield, vroeg: »Wat scheelt u
toch heden? Mijn God”—het lamplicht viel juist helder op zijn gelaat
—»wat ziet gij er bleek en treurig uit! Wacht eens, ik heb zoo straks een
aardig kereltje van was gekneed....”

Met dit knutselwerk wilde zij den man, die altijd zoo vriendelijk tegen haar
was, wat opvroolijken, doch terwijl zij zich voorover boog, om het te
grijpen, bemerkte zij haar oom en riep: »Philippus komt hier om mij te
genezen, doch hijzelf ziet er uit als had hij een drankje noodig. Pas op, gij
krijgt die bittere, bruine medicijn van gisteren, dan zult gij eens proeven,
wat leelijk smaakt!”

Hoe vriendelijk deze uitroep ook gemeend was, geen van beide mannen, die
elkander zwijgend en met eene vormelijke buiging begroetten, lette er op.
Maar ook zonder de opmerking van het kind zou het Orion zijn opgevallen,
welke eene verandering er bij den arts sedert gisteren had plaats gehad.
Schijnbaar zonder acht te geven op hem die was binnengekomen, deed hij
Maria nog enkele korte vragen, verzocht Eudoxia de vroegere
voorschriften, ook verder in acht te nemen, en bracht daarna haastig aan
allen tegelijk een afscheidsgroet. Doch Orion beantwoordde dien niet, maar
vroeg met een liefdevollen blik op de kleine: »Toch nog een enkel woord!”

Dit gaf ook Philippus aanleiding weder naar het kind terug te keeren, en
toen daarop de oogen der mede minnaars elkander ontmoeten, wisten zij,
dat zij althans in éen opzicht het eens waren en hetzelfde gevoelden. Het
was den arts niet onbekend gebleven, hoe vriendelijk de jonge man zich het
lot van Maria had aangetrokken; en daarom volgde hij hem zwijgend naar
het vertrek, dat hij thans bewoonde en vroeger, zooals Philippus wist, de
woning van Paula was geweest. »Gij zijt in dienst van uw, plicht,”
herhaalde hij zich telkens, om kalm te blijven en ten minste in het algemeen
goed te verstaan, wat de klankvolle stem van dien schoonen jonkman tot
hem zeide, wat hij hem als een smeekeling voordroeg met eene warmte,
waarvoor hij hem niet in staat had geacht.

Philippus wist sedert lang, hoe de grootmoeder zich op beklagenswaardige

wijze van hare kleindochter had afgewend, en vond Orions wensch, om het
kind uit het stadhouderlijk paleis te verwijderen, maar al te zeer
gerechtvaardigd. Toen hij echter vernam, dat zij aan Paulas hoede zou
worden toevertrouwd, voer eene huivering door al zijne leden en keek hij
zoo somber voor zich, dat de ander spoedig raadde wat er bij hem omging.
Inderdaad, had de arts bij zichzelven gezegd, dit kind moet den minnaar tot
een voorwendsel dienen, om meer bij zijn geliefde te kunnen komen, en
reeds was hij, niet bij machte om deze vrees te verkroppen, opgesprongen
om haar uit te spreken, toen Orion hem het woord van de lippen nam en met
neergeslagen oogen, bescheiden en oprecht zeide: »Om het kind, alleen om
Maria’s wil—bij mijn zaligen vader...”

De arts schudde somber het hoofd, trad zijn medeminnaar nader en prevelde
op doffen toon: »Terwille van dit kind ben ik in staat veel te doen en veel te
laten. Beter dan bij Rufinus en Paula kan het nergens onder dak worden
gebracht: doch wanneer ik zou moeten denken,” en hier verhief hij zijne
stem en zijne oogen verkregen een onheilspellenden, dreigenden gloed
»wanneer ik zou moeten denken: de heilige, bedreigde onschuld is slechts
eene brug....”

»Neen, neen!” haastte Orion zich met nadruk te zeggen. »Nog eens geef ik
u plechtig de verzekering, dat ik niets op het oog heb dan de redding van
het kind! En nu er toch zooveel gezegd is, komt het op een woord meer of
minder niet aan! Het huis van Rufinus staat dag en nacht voor u open. Als
alles gaat gelijk ik mij voorstel, dan zal ik in den eersten tijd ver van hier
van Memphis, van de dochter van Thomas zijn. Er broeit iets schandelijks,
een boevenplan meer mag ik niet zeggen, en met gevaar van mijn leven wil
ik trachten dit te verijdelen. Dit ontneemt u het recht mij verder van dingen
te verdenken, die evenzeer tegen mijne natuur strijden als tegen de uwe.
Vergis ik mij niet, dan dingen wij beiden, gij en ik, naar denzelfden prijs en
zijn wij elkanders tegenstanders geworden, maar waarom zou het kind
daaronder lijden? Vergeet dit ter wille van Maria, en dit vergeten zal uwe
waarde slechts doen stijgen in hare oogen; gij weet wie ik bedoel!”

»Mijne waarde?” vroeg de ander op spottenden toon. »Hier beslist geen

waarde, maar hoe de blinde deerne van het geluk hare gaven daarheen
strooit, maar alleen hoe een neus, eene kin, een oog gevormd zijn, alleen
wat zich toevallig in het weeke was van een meisjeshart afdrukt,
onverschillig of het misdadig of edel is. Maar,” riep hij, als buiten
zichzelven den ander toe, »maar ik mag vervloekt zijn als ik weet hoe wij
op deze dingen komen! Heeft mijne dwaasheid dan met ontblooten boezem
op straat rondgeloopen, om zich aan iedereen te vertoonen? Hoe weet gij,
wat ik gevoel? Heeft zij u wellicht over dien belachelijken minnaar
gesproken? Maar wat raakt het mij: gij weet nu reeds, of zult het morgen
wel vernemen, wie het hanengevecht gewonnen heeft. Kijk mij maar aan!
Zij die harten breken zien er anders uit dan dit Thersites-gezicht tegenover
u. Veel geluk met uw overwinning, en het andere—daar het wel zoo zijn
moet, tot morgen!”

Hierop liep hij haastig naar de deur, doch Orion hield hem tegen, smeekte
hem zijn toorn althans voor dit oogenblik te vergeten, bezwoer dat Paula
hem met geen woord zijne neiging had verraden, dat hij veeleer zelf door
jaloezie was gekweld, toen hij Philippus gisteren zoo laat bij haar had
gezien, en bad hem bij al wat goed was het onschuldige, lieve kind zijn
bijstand niet te ontzeggen, hij mocht dan met woorden hem mishandelen
zooveel hij wilde, als dat zijn gemoed verlichten kon.

Het menschlievend hart van den arts bleef voor deze bede niet gesloten, en
toen hij eindelijk zich gereed maakte tot heengaan, in de blijde maar tevens
smartelijke overtuiging, dat zijn gelukkiger medeminnaar de geliefde
waardiger was geworden, had hij met Orion afgesproken, dat hij vrouw
Neforis, bij wie hij eene lichte graad van geestverbijstering meende waar te
nemen, zou voorschrijven het kind toe te vertrouwen aan een met hem
bevrienden arts in de nabijheid der stad, omdat de lucht in de
stadhouderlijke woning voor Maria gevaarlijk was.

Zoodra Philippus het huis verlaten had, reed Orion naar Rufinus, en toen hij
met een paar woorden verklaarde dat iets ernstigs en gewichtigs hem
herwaarts deed komen, verzocht de grijsaard dat hij hem zou volgen naar
zijn werkkamer. Doch de jonkman hield hem hiervan terug, ten einde met
hem en de vrouwen eerst alles in orde te brengen, wat de opneming van de
kleine Maria betrof.

»Zoo wordt langzamerhand het geheele stadhouderlijk huis in onzen tuin

geplant!” zeide Rufinus. »Ik heb er vrede mee; en gij, oudje, wat zegt gij
ervan?”

»Dat ik het stellig goedvind,” antwoordde zij. »Eigenlijk hebben gij en ik

hierin niets te zeggen; zij zal Paulas gast zijn.”

»Ware zij maar reeds hier,” zeide de jonkvrouw; »want wie kan weten of
uwe moeder, Orion.... Er waait hier eene bedenkelijke Melchietische wind.”
»Laat Philippus en mij daarvoor zorgen!” hernam hij. »Gij had eens moeten
zien hoe gelukkig het kind was!”

Daarop nam hij Paula ter zijde en vroeg haar haastig: »Hoop ik niet te veel?
Behoort uw hart aan mij? Mag ik, bij wat er ook gebeure op u rekenen, op u
en uwe liefde?”

»Ja, ja!” welde het op uit den diepsten grond van haar hart, waarop hij,
ruimer ademhalend, gerust en vroolijk den grijsaard volgde.

In de goed verlichte werkkamer onderrichtte hij Rufinus, zonder Katharinas

naam te noemen, van den aanslag van den patriarch tegen het Caecilia-
klooster. Waarom bekommerde hij zich over het lot van deze Melchietische
nonnen? Maar na dien kerkgang, waarbij een licht voor zijne ziel was
opgegaan, beschouwde hij het als zijn plicht voor al wat recht was in de
bres te springen en tegen alles te velde te trekken, wat hij voor nietswaardig
hield. Hij wist bovendien, hoe warm en beslist zijn vader juist voor dit
klooster tegen den patriarch partij had gekozen. Eindelijk had hij ook
gehoord, hoe zijne geliefde aan dat klooster en de zusters die het
bewoonden gehecht was, en vol blijden moed maakte hij zich gereed, om
door kloeke daden een einde te maken aan dat mijmeren over zichzelven en
zijne kracht te toonen.

De grijsaard hoorde hem aan met klimmende verbazing en schrik, en nadat

Orion zijne mededeelingen geëindigd had, stond hij radeloos op, de handen
wringende. Doch de jonkman sprak hem moed in en verklaarde, dat hij niet
gekomen was, om hem eene noodlottige tijding te brengen, maar om met
hem te overleggen hoe men de in gevaar verkeerende onschuldigen redden
zou. De grijze menschenvriend en zwerver spitste zijne ooren, en evenals
een oud strijdros voor den ploeg, wanneer het de trompet hoort blazen,
begint te steigeren en den hals trotsch en fier omhoog heft, als onder het
schitterend tuig van vroeger jaren, zoo richtte Rufinus zich op in al zijne
lengte. Zijne oude oogen begonnen te fonkelen, en vol geestdrift en en
verlangen om te handelen als een vurig jonkman sprak hij: »Zoo is het
goed, en ik ben mede van de partij, en dat niet om te raden, neen, neen, met
hoofd en hand en voet, ja met mijn geheele lichaam! En gij, jonge man, gij!
Ik heb het u van den beginne wel aangezien, wat in u steekt, ondanks,
ondanks... Maar, zoo waar de mensch de maatstaf aller dingen is, hij die
langs afgelegen paden en omwegen in het rijk der deugd aanlandt, wordt
daar dikwijls een beter burger, dan wie midden in dat rijk ter wereld kwam.
—Het is al laat, doch het gebed voor den nacht is nog niet begonnen en ik
zal de abdis nog op vinden. Hebt gij een voorstel te doen?”

»Ja! Overmorgenavond om dezen tijd.”

»Waarom niet dadelijk morgen?” vroeg de driftige grijsaard.

»Omdat wij met al de voorbereidselen, die noodzakelijk gemaakt moeten

worden, in twaalf daguren niet klaar komen.”

»Goed, goed!”

»Overmorgenavond zal dus eene groote boot—niet een van de onzen—aan

den oever van den kloostertuin gereed liggen. Ik begeleid de vrouwen tot
Dumiat aan zee. Nog dezen nacht zend ik een renbode daarheen en laat
door mijn neef Columella, den grootsten reeder der stad, voor de
vluchtenden een zeeschip uitrusten. Dat zal de nonnen brengen waarheen de
abdis zal bevelen.”

»Kostelijk, voortreffelijk!” riep de oude man in geestdrift. Hij greep naar

zijn hoed en zijn stok, en daarbij nam zijn van vreugde stralend gelaat eene
ernstige uitdrukking aan. Vol waardigheid trad hij naar den verrasten
jonkman toe, zag hem met vaderlijke vriendelijkheid aan en zeide: »Ik weet
wat uw huis door onze, door geloofsgenooten dergenen wedervaren is, voor
wie gij thans zoo kloekmoedig in de bres wilt springen, en dat, jonge man,
dat is edel, dat is groot! Bij u, dien zij mij als een jongen wereldling met
een ruim geweten hebben afgeschilderd, moet ik voor de eerste maal
vinden, wat ik onder de vromen en deugdzamen van mijne jarenlange
omzwervingen te vergeefs heb gezocht: den wil namelijk, om met
blijmoedige zelfopoffering, den vijand, den andersdenkende uit groote
gevaren te redden. Maar gij zijt jong, Orion, en ik ben oud. Gij vindt
voldoening in de daad alleen, ik zie op de gevolgen. Weet gij wat u te
wachten staat, wanneer ontdekt wordt welk een bijstand gij verleent aan het
wild, dat de patriarch reeds meent in zijn net gevangen te hebben? Hebt gij
bedacht, dat Benjamin, de onverbiddelijkste en daarbij de machtigste onder
de Jacobietische geloofsbedrijvers, u dan als een doodvijand vervolgen zal
met al de verschrikkelijke middelen, waarover hij te beschikken heeft?”

»Dat heb ik overwogen,” antwoordde Orion.

Nu legde Rufinus de linkerhand op zijn schouder en de rechter op zijn

hoofd en zeide: »Zoo ontvang daarvoor bij voorbaat den zegen van een oud
man, ja van een vader.”

»Van een vader,” herhaalde Orion zacht, terwijl een gevoel van vreugde zijn
lichaam en zijne ziel doortrilde, en ontroerd zonk hij aan de borst van den
grijsaard.

Een oogenblik hielden zij elkander omvat, toen maakte Rufinus zich uit
zijne omarming los, om zich naar de abdis te spoeden. Orion hield de
vrouwen gezelschap, wier nieuwsgierigheid op het hoogst werd gespannen,
toen zij den grijsaard zagen verdwijnen door de poort, die naar den
kloostertuin leidde. Vrouw Johanna kon van innerlijke onrust niet stilzitten,
en Pul gaf verstrooide antwoorden, als Orion en Paula, die elkander veel te
zeggen en in te fluisteren hadden, trachtten haar nu en dan in het gesprek te
mengen. Eens slaakte zij een diepen zucht en als hare vriendin haar vroeg:
»Wat hebt gij, mijn kind?” antwoordde zij met een beklemd gemoed: »Er
moet iets ernstigs op handen zijn, dat voel ik. Was Philippus maar hier!”

»Wij zijn, goddank, allen wel,” antwoordde Orion.

»Ja, ja, den Heiland zij geloofd,” antwoordde zij haastig, maar zij dacht
daarbij: »Gij denkt dat hij alleen goed is om zieken te genezen, maar eerst
als hij er is zal alles goed gaan en zich ten beste schikken.”

Ieder begreep dat er iets buitengewoons, iets noodlottigs op handen was, en

toen de grijsaard eindelijk terugkeerde, bevestigde zijn uiterlijk dit
vermoeden. Stil en ernstig ontdeed hij zich van hoed en staf, trok zijne
vrouw hartelijk naar zich toe en zeide: »Het komt er nu op aan ons moedig
en verstandig te toonen, oudje; ik heb een zwaren plicht op mij genomen.”
Vrouw Johanna was doodsbleek geworden, en terwijl zij zich vaster aan
haar man klemde en hem bad te spreken en haar niet langer te folteren,
beefde zij over haar gansche lichaam en biggelde dikke tranen langs hare
wangen. Zij vermoedde dat er iets was dat haar man weder ver van haar en
haar kind zou verwijderen, om andere menschen te dienen en te helpen, en
zij wist tevens dat zij hem niet tegenhouden kon. Maar al had zij dit ook
kunnen doen, zoo zou zij toch de kracht gevonden hebben om hem niet te
beletten zijn voornemen uit te voeren, daar zij hem altijd begreep en met
hem datgene als noodzakelijk voor zijn inwendig geluk beschouwde, wat
hem uit den engen kring van zijn huis de wijde wereld indreef.

Hij zag wat bij haar omging, en het deed hem leed, maar hij liet er zich niet
door van zijn stuk brengen. Hij die er naar streefde elk krank dier te
genezen, had er zich aan gewend haar, die hij het meeste liefhad, om
zijnentwil te zien lijden. Hij hield zich overtuigd, dat het huwelijk den man
niet beletten mocht zijne innerlijke roeping te volgen, en in dezen
verhevenen waan wist hij vaak voor zichzelven en zijne vrouw te
rechtvaardigen, waartoe hem voornamelijk de lust om te zwerven en de
begeerte om te handelen aandreven. Ook zonder deze neiging zou hij voor
zijne bedreigde buren het zijne hebben gedaan, maar thans vervulde zij hem
met nog meer lust om het schoone, gevaarlijke reddingswerk te volvoeren.

Het gruwzaam lot dat de arme zusters te wachten stond, en de gedachte haar
uit hunne nabijheid verbannen te zien, deed de vrouwen bitter leed, en de
mannen zagen vele tranen vloeien. Maar zij genoten ook het verkwikkend
schouwspel, drie vrouwelijke wezens op gelijke wijze vast besloten te zien,
om alles te wagen en hen, die zij liefhadden alles te doen wagen, om eene
daad te verhinderen, die haar met weemoed en afgrijzen vervulde. Vrouw
Johanna bracht er geen woord tegen in toen haar echtgenoot verklaarde de
vluchtende zusters te willen begeleiden, en toen Rufinus met heldere oogen
Orions overleg en wakkere vastberadenheid prees, vloog Paula naar hem
toe en reikte hem vroolijk en trotsch beide handen. Het was den jonkman
bij dit alles, als schoot hij vleugelen aan, en deze onheilspellende avond
werd voor hem de gelukkigste zijns levens.
De abdis had in het plan toegestemd en het nog op enkele punten
uitgebreid. Twee leekezusters en eene non zouden terugblijven. De beide
eersten moesten elkaar afwisselen bij de verpleging der kranken in huis, als
gewoonlijk de klokken luiden en zingen, opdat het opbreken der anderen
niet zou worden opgemerkt; vrouw Johanna, Paula en Pull zouden haar
daarin bijstaan.

Toen de jonkman, het was reeds laat, wilde vertrekken, wierp Rufinus de
vraag op, of het onder gegeven omstandigheden wel aanging Maria in zijn
huis op te nemen; hijzelf twijfelde er aan. Ook vrouw Johanna was deze
zienswijze toegedaan, Paula verzekerde daarentegen, dat zij het voor beter
hield het kind bloot te stellen aan verwijderde gevaren, waarvoor men
nauwelijks beducht behoefde te zijn, dan het in de stadhouderlijke woning
naar lichaam en ziel te laten ondergaan. Pull schaarde zich aan hare zijde,
doch de meisjes moesten zich naar het oordeel der anderen schikken.
VIJFDE HOOFDSTUK.
De arts Philippus ijlde na zijn gesprek met Orion de stad door, en lette
daarbij zoo weinig op de lieden die hem tegenkwamen, en op de processie,
die met luid gezang hem voorbijtrok, om den hemel te smeeken den Nijl
eindelijk te doen stijgen, dat hij meer dan een voorbijganger tegen het lijf
liep en menigeen hem scheldwoorden achterna gaf. Hij ging enkele huizen
binnen, maar noch de kranken, noch hunne huisgenooten herkenden in den
barschen en gejaagden man den arts en vriend, die anders de lijdenden zoo
deelnemend en met zooveel opbeurende warmte toesprak, de kinderen
omhoog tilde, hen een kus gaf of vroolijk met hen gekscheerde. Heden kon
hij zelfs volwassenen schrik en angst aanjagen. De aangename plicht was
hem voor de eerste maal een zware last, hij zag in elken lijder een
kwelgeest, die met anderen tegen zijne rust samenzweerde. Wat liefs
ondervond hij van de menschen, dat hij zich om hunnentwil het genot des
levens ontzegde en zich bij nacht den slaap liet ontrooven? Rufinus had
gelijk, in dezen tijd leefde de een alleen om den ander te kwellen, hoe
zelfzuchtiger men was, als met een bord voor het hoofd, zonder links of
rechts te zien, des te verder kon men het brengen! Dwaas die hij was, zich
door eens andermans leed in zijne rust te laten storen, zichzelven in zijn
wetenschappelijk onderzoek te laten belemmeren!

Terwijl al zulke gedachten hem bestormden, betrad hij een net klein huisje
aan de haven, waar een braaf schipper, omgeven door zijne vrouw en
kinderen, op sterven lag. Dáar gevoelde hij zich eensklaps weer de oude,
dáar putte hij al zijn wetenschap uit om nog te genezen, dáar openbaarde
zich al de warme hartelijkheid van zijn gemoed, en met een bloedend hart
en een ledigen buidel verliet hij die woning. Doch zoodra hij weer buiten
was, keerde de vorige stemming met verdubbelde bitterheid terug. Toch lag
het voor de hand: ondanks het stelligste voornemen om zich niet meer voor
anderen op te offeren, moest hij het toch doen! Deze drang was sterker dan
hij. Evenmin als een dronkaard het drinken, kon hij nalaten met de
lijdenden te lijden, het beste wat hij had te zaaien, om niets daarvoor te
oogsten. Hij was geschapen om alleen voor anderen alles te zijn; dat was
zijn lot!

Met gebogen hoofd trad hij de werkkamer van zijn ouden vriend weder
binnen, die evenals gisteren achter zijne rollen en drie lampen voor zijne
schrijftafel zat, waaronder een slaaf lag te snorken, om op zijne bevelen te
wachten. Met den welluidenden Griekschen groet: »verheug u!” die heden
klonk als een: »gij moogt wat mij aangaat stikken!” wierp hij zijn
bovengewaad af, en op den tegengroet van den grijsaard en diens bezorgden
uitroep: »Wat ziet gij er uit Philippus!” antwoordde hij knorrig: »als iemand
die een trap verdient in plaats van een welkomstgroet; als een onnoozele,
die zich weer bij den neus liet nemen; als een hond, die de hand nog lekt
van den vlegel, die hem schandelijk geranseld heeft!” Daarop wierp hij zich
op zijn rustbed en vertelde Horus Appollon welk eene ontmoeting hij had
gehad met Orion. »En het dolste ervan is nog,” dus besloot hij, »dat die
kerel mij bijna bevallen is, dat hij werkelijk op den weg schijnt te zijn om
een fatsoenlijk mensch te worden, dat ik niet meer noodig heb hem in mijne
verbeelding in den kalkoven te werpen, bij de gedachte alleen, dat hij de
hand naar Paula zou kunnen uitstrekken. Maar”—en nu stond hij haastig op
—»maar al help ik hem ook, om het arme kind te verwijderen uit de
nabijheid van dat in de hersens gekrenkte oude wijf, Maria’s arts kan en wil
ik niet blijven! Er loopen kwakzalvers genoeg rond in dit lijkennest, en uit
dezen mag zij er een kiezen. Ik.... ik....”

»Gij zult de kleine verder behandelen,” zeide Horus Apollon doodbedaard

hem in de rede vallende.

»Om te beleven dat mijn hart dagelijks met netels geslagen wordt?” zeide
de arts driftig, terwijl hij met heftige gebaren den grijsaard naderde.
»Gelooft gij, dat ik lust heb om het liefje van den stadhoudersknaap
dagelijks te ontmoeten, mij vaak tweemaal per dag de weerhaken laten
omdraaien in mijne bloedige wond?”

»Ik verwacht eene geheel andere werking van deze herhaalde bezoeken,”
zeide de ander. »Gij zult u gewennen Paula aan te zien voor wat zij sedert
gisteren slechts voor u zijn kan: een aardig meisje, zooals er in Egypte
duizenden zijn, de bruid van een ander.”

»Ja, als dit hart een jachthond was, die gaat liggen als men ‘koest’ roept!”
hernam Philippus met een honenden lach. »Het blijft erbij, ik moet weg, uit
Memphis weg, of mijnentwege ook van deze erbarmelijke aarde! Ik zou in
hare nabijheid de rust—mijne kostelijke verlorene zielrust!—kunnen
wedervinden?”

»En waarom zou u dat niet gelukken? Voor ieder is elk ding slechts dat
waarvoor hij het aanziet. Hoor eens naar mij. Ik had een werk voltooid over
den ouden en nieuwen kalender, en mijn leermeester verlangde, dat ik
daarover eene voordracht zou houden in het Museum—indien de
tegenwoordige school van woordenvitters te Alexandrië nog dien naam
verdient—doch ik durfde dit niet op mij nemen omdat ik vreesde dat de
tegenwoordigheid van zoovele geleerde toehoorders mij verlegen zou
maken. Mijn meester gaf mij den raad het er voor te houden, dat mijn
auditorium niet uit menschen, maar alleen uit koolstruiken bestond. Dat
vond ik slim bedacht; ik volgde den raad, en zoo kwam ik over mijne
verlegenheid heen en mijne rede vloeide als olie.”

»Een aardig verhaaltje,” antwoordde Philippus, »maar ik zie niet in....”

»Gij moet, wil ik hiermede zeggen,” voegde de oude hem haastig toe, »die
allervoortreffelijkste geliefde, zoo al niet tot een koolstruik, dan toch in uwe
gedachten tot een wezen maken, zooals er twaalf in een dozijn gaan, een
schepsel waarmede uw hart niets heeft te maken. Wil dit eens ernstig en het
zal u gelukken.”

»Als het hart een getal en de hartstocht kalendermakerij ware!” zeide de

arts. »Gij zijt een wijs man en uwe schriftrollen en tabellen hebben u als
wallen en muren tegen den hartstocht beveiligd.”

»Wie weet!” hernam de ander. »In elk geval zou die hartstocht mij nooit
hebben gedwongen, om der wille eene vrouw, die mijne liefde versmaadt,
mijn vriend en vader de weinige dagen wreedaardig te vergallen, die hem
nog vergund worden onder de zon te wandelen. Wilt ge mij beloven niet
meer over die vlucht uit Memphis en dergelijken onzin te bazelen?”

»Leer mij eerst mijne veerkracht te meten.”

»Wilt gij ten minste beproeven die te oefenen?”

»Ja, uit liefde voor u.”

»Belooft ge mij het arme, kleine meisje dat ik gaarne mag lijden ondanks
hare afkomst, verder te behandelen?”

»Zoo lang ik kan uithouden dagelijks met haar te verkeeren....”

»Gij weet wie ik bedoel....”

»Ik houd u aan uw woord. Kom nu hier en laat ons nog een paar
hoofdstukken overzetten.”

Tot laat in den avond bleven de vrienden bij den arbeid samen en toen de
grijsaard alleen was, dacht hij: Zoo lang hij het kind van nut kan zijn, gaat
hij niet heen, inmiddels zal het mij wel gelukken voor die vervloekte sirene
eene put te graven.

Orion had den volgenden morgen vroeg de handen vol werk. Voor de zon
opging, zond hij twee betrouwbare boden naar Dumiat en overhandigde aan
beiden een brief met de opdracht, om een zeilschip voor de vluchtenden
gereed te houden. De een zou drie uur later vertrekken dan de ander, opdat
het plan niet mislukken zou, wanneer een hunner een ongeluk overkwam.
Hijzelf ging het eerst naar de haven en het gelukte hem daar spoedig eene
goede, ruime Nijlboot uit Dumiat te huren. De kapitein, een geschikt en
betrouwbaar man, beloofde hem de afspraak geheim te houden en morgen
namiddag te zijner beschikking te zijn. Nadat hij onderweg over alles had
nagedacht, begaf hij zich terstond naar het rentmeesterskantoor, om daar
met hulp van Nilus een testament op te maken, hetwelk den volgenden
morgen in tegenwoordigheid van den notaris en getuigen rechtsgeldigheid
zou erlangen. Zijne moeder, de kleine Maria en Paula benoemde hij tot
zijne voornaamste erfgenamen. Verder vermaakte hij als legaten vooreerst
eene aanzienlijke som aan de zieken- en weeshuizen des lands, alsmede aan
de kerk, om voor het heil zijner ziel te laten bidden, ten andere een aan »den
rechtvaardigste onder de rechters des huizes,” den rentmeester Nilus. Ook
de Griekin Eudoxia, de opvoedster van Maria, werd bedacht en eindelijk
gelastte hij de vrijlating van alle huisslaven, en vermaakte hen, opdat zij
geen gebrek zouden lijden, een zijner grootste grondbezittingen in Opper-
Egypte, die zij als hun gemeenschappelijk eigendom moesten bearbeiden.
Voor de trouwe dienaars en vrijgelatenen der familie vergrootte hij de rijke
schenkingen, die zijn vader hun reeds vermaakt had.

Dit laatste werk had eenige uren in beslag genomen, en Nilus, die alles in
de juiste vormen goot en opteekende wat Orion dicteerde, was diep
bewogen en verbaasd over het doorzicht en de goedheid van den jonkman,
dien hij, sedert hij hem den rechterstoel had zien ontwijden, voor een
verloren mensch had gehouden. Uit de bepaling van Orion, dat het
testament geopend moest worden ingeval hij vier weken na het opstellen
ervan nog niet was teruggekeerd van eene reis, die hij morgen zou
aanvaarden, begreep de trouwe beambte, dat de laatste telg van het huis, in
welks dienst hij vergrijsd was, zich aan groote gevaren dacht bloot te
stellen. Doch uit bescheidenheid waagde hij het niet iets te vragen, en zijn
heer nam hem niet in zijn vertrouwen.

Toen beide mannen de voorzaal betraden, stond daar de klerk Anubis, de

zoogbroeder en vriend van de kleine Katharina; doch Nilus sloeg geen acht
op hem. Terwijl hij Orion met vochtige oogen de hem ten afscheid
gebodene hand kuste en den jonkman beloofde morgen avond voor zijn
vertrek hem nog eens vaarwel te komen zeggen, opende de jonge Anubis,
die zich eerbiedig op een afstand had gehouden hoewel hij zijne ooren
spitste, gedienstig de zware met ijzer beslagene deur.

Uitgeput en hongerig vroeg Orion naar zijne moeder, en toen hij hoorde dat
zij zich te bed had begeven, ging hij naar de eetzaal om wat te gebruiken.
Ofschoon het uur van het ontbijt pas was aangebroken, kon men het der
Griekin Eudoxia toch aanzien, dat zij hem met ongeduld wachtte. Er was
een nieuwtje dat haar geen rust liet, en Orion had ternauwernood den
drempel overschreden en haar begroet of zij riep hem toe: »Weet gij het al?
Hebt gij het vernomen?”

Daarop begon zij, verblijd over zijne korte ontkenning, haastig te vertellen,
dat vrouw Neforis op verlangen van den arts, die er zoo even geweest was,
besloten had haar met hare kleindochter te zenden naar een vriend van
Philippus, waar de lucht beter was, en wel reeds heden of op zijn laatst
morgen.

Bij deze mededeeling schrikte Orion onwillekeurig. Hij had niet verwacht
dat de arts zoo vroeg zou komen en nu was juist door dezen beschikt, wat
sedert gisteren avond niet meer raadzaam scheen.

»Hoogst onaangenaam!” prevelde hij in zichzelven, terwijl een slaaf hem

een gebraden hoen en asperges diende.

»Niet waar? En wellicht moeten wij ver buiten de stad!” antwoordde zij met
een smachtende blik, terwijl zij een lange asperge door de tanden trok.

Dit ziende en hoorende werd Orion te moede, alsof hij die oude gekkin het
goede gerecht misgunde, en het was op niet zeer vriendelijken toon dat hij
haar antwoordde: stad of land stonden in dit geval volkomen gelijk, hier
gold alleen de vraag wat het beste was voor de kleine.

Toen hij haar mededeelde, dat hij morgen avond op reis ging gaf Eudoxia
een gil, liet van schrik een asperge in haar schoot vallen en zeide op
klagenden toon: »O dan, dan is alles voorbij!...”

Maar hij voegde haar vermanend toe: »Dan vangt uw plicht eerst recht aan,
om u geheel aan het kind te wijden. Gij weet dat hare eigene grootmoeder
thans de tegenwoordigheid van Maria niet verdragen kan. Schenk haar uwe
liefde, gelijk gij reeds begonnen zijt te doen, wees haar tot eene moeder, en
als gij mij werkelijk genegen zijt, toon het dan daardoor. Wat mij betreft
zult gij ontwaren, dat ik u hiervoor erkentelijk ben en dat niet enkel met
woorden. Ga morgen naar het rentmeesterskantoor, daar zal Nilus u het
eenige geven, waarmede ik thans mijne dankbaarheid toonen kan. Wijd nu
gerust al uwe kracht aan de verpleging van het kind; ik was er op bedacht
voor uwe ouderdom te zorgen.”

Midden onder de dankzeggingen, waarmede de Griekin hem overlaadde,

stond hij op en begaf hij zich naar zijne moeder. Zij rustte nog altijd, maar
hij liet zich ditmaal toch aanmelden, en zij ontving hem gaarne, ja zij had
zijn bezoek reeds verwacht. In haar slaapkamer, die goed beschut was voor
de brandende zonnehitte, rustte zij in eene halfliggende houding op een
divan, en openbaarde den zoon haar besluit om den raad van den arts te
volgen en het kind toe te vertrouwen aan een zijner vrienden. Dat alles
zeide zij op slaperigen, gelaten toon, doch zoodra Orion haar tegensprak en
verzocht de kleine nog in de stadhouderlijke woning te houden, werd zij
levendiger en onder de uitroepen: »Wenscht gij dat? Kunt gij dat van mij
vorderen?” scheen zij hem verstoord met de oogen te meten. Daarna ging
zij klagende voort: »Alles verkeert thans. De ouderdom vergeet niet, maar
de jeugd heeft een zeer kort geheugen. Gij hebt reeds lang gansch andere
dingen in het hoofd dan ik; ik denk er nog altijd aan wie hem, wie mijn
dierbaren afgestorvene in het aangezicht van den geopenden hemel de
laatste oogenblikken op aarde tot eene hel maakte!”

Een zacht snikken, zonder weenen, bracht hierop hare borst in eene snelle,
krampachtige beweging en Orion waagde het niet haar verder te
weerspreken. Met hartelijke woorden zocht hij haar tot rust te brengen, en
toen zij zich weder herstelde, deelde hij haar mede, dat hij haar voor
eenigen tijd dacht te verlaten, om naar het beheer van hunne goederen te
gaan zien. Deze mededeeling deed haar genoegen; zij achtte het thans
heerlijk alleen, geheel alleen en onopgemerkt te zijn. De witte pilletjes
gaven haar meer, verhieven hare stemming beter dan elke omgang met
menschen. Ze brachten haar in slapenden en in wakenden toestand
droomen, en deze waren duizendmaal schooner dan het verlaten bestaan der
werkelijkheid. Alles wat zij in het leven op aarde verlangde was: geheel in
herinneringen op te gaan, te bidden, te droomen, zich te verplaatsen aan
gene zijde des grafs te midden van hare afgestorvenen, en bovendien te eten
en te drinken, wat zij dan ook gaarne en rijkelijk deed.
Toen Orion op eene nadere vraag zijner moeder antwoordde, dat hij eerst
naar Delta dacht te gaan, betreurde zij dit; want in Opper-Egypte zou hij
zijne schoonzuster, de moeder der kleine Maria kunnen bezoeken. Daarbij
rees zij overeind, wreef met de hand over het voorhoofd en wees op het
tafeltje aan het hoofdeinde van den divan, waar naast een beker met
vruchtennat, fleschjes, doozen en andere dingen, ook een schrijftafeltje en
een briefrol lagen. Zij greep naar de laatste, overhandigde haar aan Orion en
zeide: »Een schrijven van uw schoonzuster! Het is gisteren avond gekomen,
en ik begon ook het te lezen, maar het ving aan met eene weeklacht over uw
vader, en dat—gij weet het—voordat ik ging slapen—ik kon met den besten
wil niet verder lezen, kon het niet lijden! En heden... Eerst de kerk, toen de
arts en zijn eisch betreffende het kind. Ik heb nog geen moed gehad verder
te lezen. Wat kan mij een brief ook anders dan kwaad brengen. Weet gij iets
dat voor mij een bron van vreugde zou kunnen zijn? Maar thans... Ik bid u,
lees mij den brief voor; maar niet weer dat over uw vader; dat bewaar ik
voor later, voor mij alleen.”

Orion maakte het rolletje open en doorliep vluchtig met saamgetrokken

lippen de weeklacht der non over den afgestorvene. Elke volzin van den
brief der weduwe van den martelaar ademde wild fanatisme. Zij had in het
klooster gevonden wat zij zocht, zij verklaarde nu enkel in God en in den
God-Heiland te leven. Ook haar kind was voor haar slechts een vreemd,
jong schepseltje van God, en het gaf haar enkel vreugde er voor te bidden.
Toch achtte zij het haar plicht voor het zielenheil van het kind te zorgen, en
als het haar grootmoeder niet te zwaar viel van het kind te scheiden,
wenschte zij de kleine thans weder te zien. Zij was kort geleden abdis van
haar coenobium geworden, en niemand kon haar beletten het kind bij zich
te nemen. Doch zij vreesde dat overgroote natuurlijke liefde haar weder aan
de vleeschelijke wereld zou doen hechten, waarmede zij voor eeuwig
gebroken had, en daarom zou zij Maria in een naburig klooster laten
opvoeden, niet voor aardsche ellende maar voor hemelsch geluk, niet tot
levensgezellin van een zondigen echtgenoot, maar tot eene reine bruid van
Christus.

Orion gevoelde eene koude rilling door zijne leden, terwijl hij dit schrijven
voorlas, en toen hij het rolletje neerlag en zijne moeder zeide: »Misschien
heeft zij gelijk, misschien is het reeds nu onze plicht het kind niet naar den
vriend van den arts maar naar het klooster te zenden, en het op den eenigen
weg te brengen, die zonder gevaar of hindernis ten hemel leidt!”—zeide
Orion tot zich zelven, dat het zijn plicht was dit levenslustige kind voor
zulk een lot te bewaren. Hij verzocht daarom zijne moeder te bedenken, dat
het er in de eerste plaats op aan kwam voor de gezondheid van het kind te
zorgen. Hij zag nu ook in, dat zij zoo straks gelijk had. Zijn vader had zich
ook altijd naar de voorschriften van Philippus gedragen, en reeds daarom
was het haar plicht diens raad te volgen.

Vrouw Neforis, die reeds eenigen tijd begeerig had gezien naar een doosje
dat naast haar stond, weersprak hem niet, en dienzelfden avond bracht
Orion de kleine Maria met hare opvoedster bij Rufinus, die beiden,
niettegenstaande zijne bedenkingen van gisteren, gaarne opnam. Toen
Maria dicht naast Paula’s bed in het hare lag en de jonkvrouw zich over
haar heenboog, sloeg de kleine de armen om haar hals, drukte het hoofdje
tegen hare borst en voelde dat het daar warm, zacht en veilig rustte. Maria
weende, als ware zij uit kerker en boeien verlost, en stortte al de smart en
het lijden van haar diep gewond hartje uit in de ziel harer vriendin.

Deze hoorde onder alles Orions stem in den tuin en met onweerstaanbare
kracht gevoelde zij zich tot den geliefde getrokken, dien zij bij zijne
aankomst maar vluchtig begroet had. Maar zij kon het niet over zich
verkrijgen het kind van haar boezem te weren, het juist nu te verlaten.—
Doch neen, neen, zij moest hem zien! Alles wat in haar was, dreef haar naar
hem heen en toen Pul de kamer binnenkwam, legde zij Maria’s hand in die
van het meisje en zeide: »Zoo, nu sluit gij beiden vriendschap en blijft bij
elkander tot ik terugkom en u wat moois vertel. Gij hebt Orion zoo lief,
mijn meisje; nu, over hem en mij zal mijn geschiedenisje handelen.”

»Hij moest dadelijk weg,” merkte Pul haastig op. »Op dit tafeltje staat zijn
groet. Hij verging bijna van ongeduld, en toen hij niet langer wachten kon,
schreef hij dit voor u op.”

Met een klagende uitroep nam Paula den brief in handen, dien zij op hare
kamer las. Hij had even smachtend als zij op hare komst gehoopt, doch
Welcome to our website – the ideal destination for book lovers and
knowledge seekers. With a mission to inspire endlessly, we offer a
vast collection of books, ranging from classic literary works to
specialized publications, self-development books, and children's
literature. Each book is a new journey of discovery, expanding
knowledge and enriching the soul of the reade

Our website is not just a platform for buying books, but a bridge
connecting readers to the timeless values of culture and wisdom. With
an elegant, user-friendly interface and an intelligent search system,
we are committed to providing a quick and convenient shopping
experience. Additionally, our special promotions and home delivery
services ensure that you save time and fully enjoy the joy of reading.

Let us accompany you on the journey of exploring knowledge and

personal growth!

testbankdeal.com