100% found this document useful (1 vote)
9 views

Think Java How to Think Like a Computer Scientist 1st Edition by Allen Downey, Chris Mayfield ISBN 1491929561 9781491929568 pdf download

The document provides information about the book 'Think Java: How to Think Like a Computer Scientist' by Allen Downey and Chris Mayfield, including its ISBN and download link. It also lists additional recommended books related to programming and computer science. The content covers various programming concepts and methods in Java, structured into chapters with exercises.

Uploaded by

bartslupincg
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
100% found this document useful (1 vote)
9 views

Think Java How to Think Like a Computer Scientist 1st Edition by Allen Downey, Chris Mayfield ISBN 1491929561 9781491929568 pdf download

The document provides information about the book 'Think Java: How to Think Like a Computer Scientist' by Allen Downey and Chris Mayfield, including its ISBN and download link. It also lists additional recommended books related to programming and computer science. The content covers various programming concepts and methods in Java, structured into chapters with exercises.

Uploaded by

bartslupincg
Copyright
© © All Rights Reserved
We take content rights seriously. If you suspect this is your content, claim it here.
Available Formats
Download as PDF, TXT or read online on Scribd
You are on page 1/ 53

Think Java How to Think Like a Computer

Scientist 1st Edition by Allen Downey, Chris


Mayfield ISBN 1491929561 9781491929568 pdf
download
https://ebookball.com/product/think-java-how-to-think-like-a-
computer-scientist-1st-edition-by-allen-downey-chris-mayfield-
isbn-1491929561-9781491929568-15770/

Explore and download more ebooks or textbooks


at ebookball.com
Here are some recommended products for you. Click the link to
download, or explore more at ebookball.com

Think Data Structures Algorithms and Information Retrieval


in Java 1st Edition by Allen Downey ISBN 9781491972311
1491972319
https://ebookball.com/product/think-data-structures-algorithms-and-
information-retrieval-in-java-1st-edition-by-allen-downey-
isbn-9781491972311-1491972319-15760/

How and What Marketing Algorithms Think 1st edition by


Roberto Brognara ISBN 1527548066 978-1527548060

https://ebookball.com/product/how-and-what-marketing-algorithms-
think-1st-edition-by-roberto-brognara-
isbn-1527548066-978-1527548060-21356/

Great Minds Think A Kids Guide to Money 1st Edition by


Federal Reserve Bank of Cleveland

https://ebookball.com/product/great-minds-think-a-kids-guide-to-
money-1st-edition-by-federal-reserve-bank-of-cleveland-10434/

Computer Hacking A Beginners Guide to Computer Hacking How


to Hack Internet Skills Hacking Techniques and More 1st
Edition by Joe Benton ISBN B00W0S29N6
https://ebookball.com/product/computer-hacking-a-beginners-guide-to-
computer-hacking-how-to-hack-internet-skills-hacking-techniques-and-
more-1st-edition-by-joe-benton-isbn-b00w0s29n6-15696/
How to Program Using Java 1st Edition by Graham Hardman,
Tony Jenkins ISBN 1403912238

https://ebookball.com/product/how-to-program-using-java-1st-edition-
by-graham-hardman-tony-jenkins-isbn-1403912238-9774/

Java How to Program 6th Edition by Harvey Deitel


0131483986 978-0131483989

https://ebookball.com/product/java-how-to-program-6th-edition-by-
harvey-deitel-0131483986-978-0131483989-15314/

Professional Communication in Speech Language Pathology


How to Write Talk and Act Like a Clinician 4th edition by
Embry Burrus,Laura Willis ISBN ‎ 1635501687
978-1635501681
https://ebookball.com/product/professional-communication-in-speech-
language-pathology-how-to-write-talk-and-act-like-a-clinician-4th-
edition-by-embry-burrus-laura-willis-isbn-
aeurz-1635501687-978-1635501681-21266/

Rob Milne A Tribute to a Pioneering AI Scientist


Entrepreneur and Mountaineer Volume 139 1st Edition by
Alan Bundy, Sean Wilson ISBN 1586036394 9781586036393
https://ebookball.com/product/rob-milne-a-tribute-to-a-pioneering-ai-
scientist-entrepreneur-and-mountaineer-volume-139-1st-edition-by-alan-
bundy-sean-wilson-isbn-1586036394-9781586036393-19748/

Java How to Program 9th Edition by Paul Deitel, Harvey M


Deitel ISBN 0132575663 9780132575669

https://ebookball.com/product/java-how-to-program-9th-edition-by-paul-
deitel-harvey-m-deitel-isbn-0132575663-9780132575669-9482/
Think
Java
HOW TO THINK LIKE A COMPUTER SCIENTIST

Allen B. Downey & Chris Mayfield


www.allitebooks.com
www.allitebooks.com
Think Java
How to Think Like a Computer Scientist

Allen B. Downey and Chris Mayfield

Beijing Boston Farnham Sebastopol Tokyo

www.allitebooks.com
Think Java
by Allen B. Downey and Chris Mayfield
Copyright © 2016 Allen B. Downey and Chris Mayfield. All rights reserved.
Printed in the United States of America.
Published by O’Reilly Media, Inc., 1005 Gravenstein Highway North, Sebastopol, CA 95472.
O’Reilly books may be purchased for educational, business, or sales promotional use. Online editions are
also available for most titles (http://safaribooksonline.com). For more information, contact our corporate/
institutional sales department: 800-998-9938 or [email protected].

Editor: Brian Foster Indexers: Allen B. Downey and Chris Mayfield


Production Editor: Kristen Brown Interior Designer: David Futato
Copyeditor: Charles Roumeliotis Cover Designer: Karen Montgomery
Proofreader: Christina Edwards Illustrator: Rebecca Demarest

May 2016: First Edition

Revision History for the First Edition


2016-05-06: First Release

See http://oreilly.com/catalog/errata.csp?isbn=9781491929568 for release details.

The O’Reilly logo is a registered trademark of O’Reilly Media, Inc. Think Java, the cover image, and
related trade dress are trademarks of O’Reilly Media, Inc.
While the publisher and the authors have used good faith efforts to ensure that the information and
instructions contained in this work are accurate, the publisher and the authors disclaim all responsibility
for errors or omissions, including without limitation responsibility for damages resulting from the use of
or reliance on this work. Use of the information and instructions contained in this work is at your own
risk. If any code samples or other technology this work contains or describes is subject to open source
licenses or the intellectual property rights of others, it is your responsibility to ensure that your use
thereof complies with such licenses and/or rights.
Think Java is available under the Creative Commons Attribution-NonCommercial 3.0 Unported License.
The author maintains an online version at http://greenteapress.com/wp/think-java/.

978-1-491-92956-8
[LSI]

www.allitebooks.com
Table of Contents

Preface. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ix

1. The Way of the Program. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 1


What Is Programming? 1
What Is Computer Science? 2
Programming Languages 3
The Hello World Program 4
Displaying Strings 5
Escape Sequences 6
Formatting Code 7
Debugging Code 8
Vocabulary 8
Exercises 10

2. Variables and Operators. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13


Declaring Variables 13
Assignment 14
State Diagrams 15
Printing Variables 16
Arithmetic Operators 16
Floating-Point Numbers 17
Rounding Errors 19
Operators for Strings 19
Composition 21
Types of Errors 21
Vocabulary 24
Exercises 25

iii

www.allitebooks.com
3. Input and Output. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 29
The System Class 29
The Scanner Class 30
Program Structure 31
Inches to Centimeters 32
Literals and Constants 33
Formatting Output 33
Centimeters to Inches 35
Modulus Operator 35
Putting It All Together 36
The Scanner Bug 37
Vocabulary 38
Exercises 39

4. Void Methods. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 43
Math Methods 43
Composition Revisited 44
Adding New Methods 45
Flow of Execution 47
Parameters and Arguments 48
Multiple Parameters 49
Stack Diagrams 50
Reading Documentation 51
Writing Documentation 53
Vocabulary 54
Exercises 55

5. Conditionals and Logic. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 57


Relational Operators 57
Logical Operators 58
Conditional Statements 59
Chaining and Nesting 60
Flag Variables 61
The return Statement 61
Validating Input 62
Recursive Methods 62
Recursive Stack Diagrams 64
Binary Numbers 65
Vocabulary 66
Exercises 67

iv | Table of Contents

www.allitebooks.com
6. Value Methods. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 71
Return Values 71
Writing Methods 73
Method Composition 75
Overloading 76
Boolean Methods 77
Javadoc Tags 78
More Recursion 79
Leap of Faith 81
One More Example 82
Vocabulary 82
Exercises 83

7. Loops. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 89
The while Statement 89
Generating Tables 90
Encapsulation and Generalization 92
More Generalization 94
The for Statement 96
The do-while Loop 97
break and continue 98
Vocabulary 99
Exercises 99

8. Arrays. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 103
Creating Arrays 103
Accessing Elements 104
Displaying Arrays 105
Copying Arrays 106
Array Length 107
Array Traversal 107
Random Numbers 108
Traverse and Count 109
Building a Histogram 110
The Enhanced for Loop 111
Vocabulary 112
Exercises 113

9. Strings and Things. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 117


Characters 117
Strings Are Immutable 118
String Traversal 119

Table of Contents | v

www.allitebooks.com
Substrings 120
The indexOf Method 121
String Comparison 121
String Formatting 122
Wrapper Classes 123
Command-Line Arguments 123
Vocabulary 125
Exercises 125

10. Objects. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 131


Point Objects 131
Attributes 132
Objects as Parameters 133
Objects as Return Types 133
Mutable Objects 134
Aliasing 136
The null Keyword 137
Garbage Collection 137
Class Diagrams 138
Java Library Source 139
Vocabulary 140
Exercises 140

11. Classes. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 145


The Time Class 145
Constructors 146
More Constructors 148
Getters and Setters 149
Displaying Objects 151
The toString Method 151
The equals Method 152
Adding Times 154
Pure Methods and Modifiers 155
Vocabulary 156
Exercises 157

12. Arrays of Objects. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 161


Card Objects 161
Card toString 163
Class Variables 164
The compareTo Method 165
Cards Are Immutable 166

vi | Table of Contents

www.allitebooks.com
Arrays of Cards 167
Sequential Search 169
Binary Search 169
Tracing the Code 170
Recursive Version 171
Vocabulary 172
Exercises 172

13. Objects of Arrays. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 175


The Deck Class 175
Shuffling Decks 176
Selection Sort 177
Merge Sort 178
Subdecks 178
Merging Decks 179
Adding Recursion 180
Vocabulary 181
Exercises 181

14. Objects of Objects. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 185


Decks and Hands 186
CardCollection 186
Inheritance 189
Dealing Cards 190
The Player Class 191
The Eights Class 194
Class Relationships 197
Vocabulary 198
Exercises 198

A. Development Tools. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 201

B. Java 2D Graphics. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 211

C. Debugging. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 217

Index. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 229

Table of Contents | vii

www.allitebooks.com
www.allitebooks.com
Preface

Think Java is an introduction to computer science and programming intended for


readers with little or no experience. We start with the most basic concepts and are
careful to define all terms when they are first used. The book presents each new idea
in a logical progression. Larger topics, like recursion and object-oriented program‐
ming, are divided into smaller examples and introduced over the course of several
chapters.
This book is intentionally concise. Each chapter is 12–14 pages and covers the mate‐
rial for one week of a college course. It is not meant to be a comprehensive presenta‐
tion of Java, but rather, an initial exposure to programming constructs and
techniques. We begin with small problems and basic algorithms and work up to
object-oriented design. In the vocabulary of computer science pedagogy, this book
uses the “objects late” approach.

The Philosophy Behind the Book


Here are the guiding principles that make the book the way it is:

• One concept at a time. We break down topics that give beginners trouble into a
series of small steps, so that they can exercise each new concept in isolation
before continuing.
• Balance of Java and concepts. The book is not primarily about Java; it uses code
examples to demonstrate computer science. Most chapters start with language
features and end with concepts.
• Conciseness. An important goal of the book is to be small enough so that students
can read and understand the entire text in a one-semester college or AP course.
• Emphasis on vocabulary. We try to introduce the minimum number of terms and
define them carefully when they are first used. We also organize them in glossa‐
ries at the end of each chapter.

ix
• Program development. There are many strategies for writing programs, including
bottom-up, top-down, and others. We demonstrate multiple program develop‐
ment techniques, allowing readers to choose methods that work best for them.
• Multiple learning curves. To write a program, you have to understand the algo‐
rithm, know the programming language, and be able to debug errors. We discuss
these and other aspects throughout the book, and include an appendix that sum‐
marizes our advice.

Object-Oriented Programming
Some Java books introduce classes and objects immediately; others begin with proce‐
dural programming and transition to object-oriented more gradually.
Many of Java’s object-oriented features are motivated by problems with previous lan‐
guages, and their implementations are influenced by this history. Some of these fea‐
tures are hard to explain when people aren’t familiar with the problems they solve.
We get to object-oriented programming as quickly as possible, limited by the require‐
ment that we introduce concepts one at a time, as clearly as possible, in a way that
allows readers to practice each idea in isolation before moving on. So it takes some
time to get there.
But you can’t write Java programs (even hello world) without encountering object-
oriented features. In some cases we explain a feature briefly when it first appears, and
then explain it more deeply later on.
This book is well suited to prepare students for the AP Computer Science A exam,
which includes object-oriented design and implementation. (AP is a registered trade‐
mark of the College Board.) We introduce nearly every topic in the “AP Java subset”
with a few exceptions. A mapping of Think Java section numbers to the current AP
course description is available on our website: http://thinkjava.org.

Appendixes
The chapters of this book are meant to be read in order, because each one builds on
the previous one. We also include three appendixes with material that can be read at
any time:
Appendix A, Development Tools
The steps for compiling, running, and debugging Java code depend on the details
of the development environment and operating system. We avoided putting these
details in the main text, because they can be distracting. Instead, we provide this
appendix with a brief introduction to DrJava—an interactive development envi‐

x | Preface
ronment (IDE) that is helpful for beginners—and other development tools,
including Checkstyle for code quality and JUnit for testing.
Appendix B, Java 2D Graphics
Java provides libraries for working with graphics and animation, and these topics
can be engaging for students. The libraries require object-oriented features that
readers will not completely understand until after Chapter 11, but they can be
used much earlier.
Appendix C, Debugging
We provide debugging suggestions throughout the book, but we also collect our
debugging advice in an appendix. We recommend that readers review this appen‐
dix several times as they work through the book.

Using the Code Examples


Most of the code examples in this book are available from a Git repository at https://
github.com/AllenDowney/ThinkJavaCode. Git is a “version control system” that allows
you to keep track of the files that make up a project. A collection of files under Git’s
control is called a “repository”.
GitHub is a hosting service that provides storage for Git repositories and a conve‐
nient web interface. It provides several ways to work with the code:

• You can create a copy of the repository on GitHub by pressing the Fork button. If
you don’t already have a GitHub account, you’ll need to create one. After forking,
you’ll have your own repository on GitHub that you can use to keep track of code
you write. Then you can “clone” the repository, which downloads a copy of the
files to your computer.
• Alternatively, you could clone the repository without forking. If you choose this
option, you don’t need a GitHub account, but you won’t be able to save your
changes on GitHub.
• If you don’t want to use Git at all, you can download the code in a ZIP archive
using the Download ZIP button on the GitHub page, or this link: http://
tinyurl.com/ThinkJavaCodeZip.

After you clone the repository or unzip the ZIP file, you should have a directory
called ThinkJavaCode with a subdirectory for each chapter in the book.
All examples in this book were developed and tested using Java SE Development Kit
8. If you are using a more recent version, the examples in this book should still work.
If you are using an older version, some of them may not.

Preface | xi
Conventions Used in This Book
The following typographical conventions are used in this book:
Italic
Indicates emphasis, keystrokes, menu options, URLs, and email addresses.
Bold
Indicates terms defined in the Vocabulary section at the end of each chapter.
Constant width
Used for program listings, as well as within paragraphs to refer to filenames, file
extensions, and program elements such as variable and function names, data
types, statements, and keywords.
Constant width bold
Shows commands or other text that should be typed literally by the user.

Safari® Books Online


Safari Books Online (www.safaribooksonline.com) is an on-
demand digital library that delivers expert content in both
book and video form from the world’s leading authors in tech‐
nology and business.

Technology professionals, software developers, web designers, and business and crea‐
tive professionals use Safari Books Online as their primary resource for research,
problem solving, learning, and certification training.
Safari Books Online offers a range of plans and pricing for enterprise, government,
education, and individuals.
Members have access to thousands of books, training videos, and prepublication
manuscripts in one fully searchable database from publishers like O’Reilly Media,
Prentice Hall Professional, Addison-Wesley Professional, Microsoft Press, Sams, Que,
Peachpit Press, Focal Press, Cisco Press, John Wiley & Sons, Syngress, Morgan Kauf‐
mann, IBM Redbooks, Packt, Adobe Press, FT Press, Apress, Manning, New Riders,
McGraw-Hill, Jones & Bartlett, Course Technology, and hundreds more. For more
information about Safari Books Online, please visit us online.

xii | Preface
How to Contact Us
Please address comments and questions concerning this book to the publisher:

O’Reilly Media, Inc.


1005 Gravenstein Highway North
Sebastopol, CA 95472
800-998-9938 (in the United States or Canada)
707-829-0515 (international or local)
707-829-0104 (fax)

We have a web page for this book, where we list errata, examples, and any additional
information. You can access this page at http://bit.ly/think-java-1e.
To comment or ask technical questions about this book, send email to bookques‐
[email protected].
For more information about our books, courses, conferences, and news, see our web‐
site at http://www.oreilly.com.
Find us on Facebook: http://facebook.com/oreilly
Follow us on Twitter: http://twitter.com/oreillymedia
Watch us on YouTube: http://www.youtube.com/oreillymedia

Acknowledgments
Many people have sent corrections and suggestions, and we appreciate their valuable
feedback!

• Ellen Hildreth used this book to teach Data Structures at Wellesley College and
submitted a whole stack of corrections, along with some great suggestions.
• Tania Passfield pointed out that some glossaries had leftover terms that no longer
appeared in the text.
• Elizabeth Wiethoff noticed that the series expansion of exp − x2 was wrong.
She has also worked on a Ruby version of the book.
• Matt Crawford sent in a whole patch file full of corrections.
• Chi-Yu Li pointed out a typo and an error in one of the code examples.
• Doan Thanh Nam corrected an example.
• Muhammad Saied translated the book into Arabic, and found several errors in
the process.

Preface | xiii
Random documents with unrelated
content Scribd suggests to you:
minstens negen maanden lang, tenzij er voldoende redenen
bijgebracht konden worden voor het tegendeel, en deze eisch, die
redelijk schijnt te zijn en natuurlijk, daar het het voorrecht van een
moeder is, zoowel als haar plicht, om haar kind te zoogen, als ze er
toe in staat is, is met klem ook door anderen gedaan. Van het
juridisch standpunt is hij ondersteund door Weinberg (Mutterschutz,
Sept. 1907). In Frankrijk verbiedt de Loi Roussel een vrouw
minnediensten te doen, vóor dat haar kind zeven maanden oud is, en
dit heeft een uitmuntend effect gehad daarin, dat het de kindersterfte
deed dalen (A. Allée, Puériculture et la Loi Roussel, Thèse de Paris,
1908). In sommige streken van Duitschland worden
fabriekseigenaars gedwongen een kamer in de fabriek beschikbaar
te stellen, waar moeders het kind de borst kunnen geven in de
rusttijden tusschen het werk. De contrôle op en het onderhoud van
deze kamers en het aanstellen van dokters en verpleegsters,
geschiedt van gemeentewege. (Sexual-Probleme, Sept. 1908, p.
573).

Zooals de zaken tegenwoordig staan in moderne


industrielanden, kan men het verbeteren van deze
misstanden niet overlaten aan de natuur, dat is, aan de
onwetende en onoordeelkundige aandriften van personen,
die leven in een maalstroom van kunstmatig leven, waar
de stem van het instinct verstikt wordt. De moeder, zijn
wij geneigd te denken, mag men toevertrouwen, dat zij zal
toezien op het welzijn van haar kind, en het is onnoodig,
of zelfs “immoreel” haar te hulp te komen. Toch zijn er,
naar ik meen, weinig dingen meer tragisch om te zien dan
een jonge moeder uit Lancashire, die op de fabriek werkt,
terwijl ze thuis moest blijven om op haar zieke kind te
passen. Zij is gewend voor zonsopgang op te staan om
naar de fabriek te gaan; zij heeft haar kind ternauwernood
bij het licht der zon gezien, zij weet niets van wat het
noodig heeft, de handen, die zoo goed het weefgetouw
kunnen grijpen, kunnen het kind niet sussen. De moeder
ziet er op neer in vage, onhandige, sprakelooze ellende.
Het is een gezicht om nooit te vergeten.

Het is Frankrijk, dat de leiding neemt om te beginnen met


de wetenschappelijke en praktische bewegingen voor de
verzorging van het jonge kind voor en na de geboorte, en
het is in Frankrijk, dat wij de kiem vinden van bijna alle
methoden, die nu langzamerhand aangenomen worden om
kindersterfte tegen te houden. Het systeem van het dorp
Villiers-le-Duc, nabij Dijon in de Côte d’Or, is een kiem
gebleken van deze vruchtbare soort. Hier mag iedere
zwangere vrouw, die niet in staat is te zorgen voor de
juiste voorwaarden voor haar eigen leven en dat van het
kind dat zij krijgt, de hulp inroepen van de
dorpsautoriteiten; zij heeft, zonder betaling, recht op
behandeling van een dokter en een vroedvrouw en op éen
franc daags gedurende het kraambed. De maatregelen, in
dit dorp genomen, hebben feitelijk een einde gemaakt aan
moeder- en kindersterfte beide. Een paar jaar geleden
hoorde Dr. Samson Moore, de stadsdokter voor
Huddersfield, van dit dorp en de heer Benjamin
Broadbent, de burgemeester van Huddersfield bezocht
Villiers-le-Duc. Er werd besloten in Huddersfield een
beweging op touw te zetten om de kindersterfte te
bestrijden. Toen ontstond, wat bekend staat als het
Hudderfieldsche systeem, een systeem, dat schitterende
resultaten heeft gehad. De punten van het Hudderfieldsche
systeem zijn: (1) verplichte aangifte van geboorten binnen
de 48 uur; (2) het aanstellen van dames tot behulp van de
stadsdoktoren, om het huis te bezoeken, te onderzoeken,
raad te geven en te helpen; (3) de georganiseerde hulp van
dames-volontairs, onder toezicht van de gemeente; (4)
recht van beroep op den stadsdokter, als het kind, dat niet
onder medische verzorging is, niet groeit. De kindersterfte
in Huddersfield is zeer gedaald door dit systeem16.

Wij kunnen wel zeggen, dat het Hudderfieldsche systeem de


oorsprong geweest is van de Engelsche wet op de Geboorte-
Aangifte, die in 1908 in werking trad. Deze wet vertegenwoordigt in
Engeland het nationale begin van een systeem voor de
rassenverbetering, waarvan het niet mogelijk is de eindresultaten te
voorzien. Als deze wet algemeen in werking komt, zal ieder kind in
het land recht hebben—wettig en niet door individueele willekeur of
philantropische minzaamheid—op medische verzorging van den dag
van zijn geboorte af, en voor iedere moeder zal te bereiken zijn de
raad van een beschaafde vrouw, die voeling houdt met de
gemeenteautoriteiten. Er kon geen grootere triomf zijn voor de
medische wetenschap, voor de nationale kracht en voor de zaak der
menschlievendheid in het algemeen. Zelfs op het lagere plan van
financieele belangen is het gemakkelijk te zien, dat een enorme
besparing van openbare en persoonlijke middelen op die wijze zal
bereikt worden. De wet is facultatief en niet verplichtend. Dit was
een wijze voorzorg, want een wet van deze soort kan geen
uitwerking hebben, tenzij zij grondig wordt doorgevoerd door de
gemeenschap die haar aanneemt, en ze zal niet aangenomen worden
eer een gemeenschap duidelijk de voordeelen ervan heeft erkend, en
de methoden, om die te bereiken.

Een belangrijke aanvulling van deze organisatie is de School voor


Moeders. Van zulke scholen, die overal beginnen op te komen, kan
men zeggen dat zij hun oorsprong hebben in de Consultations de
Nourrissons (met hun vertakking de Goutte de Lait), opgericht door
Professor Budin in 1892, die zich over geheel Frankrijk uitgebreid
hebben en in ruimen kring een invloed ten goede hebben gehad. In
de Consultations worden kinderen iedere week onderzocht en
gewogen en de moeders krijgen er raad en worden aangemoedigd
haar kinderen te zoogen. De Gouttes zijn feitelijk poliklinieken voor
melkafgifte, waar kinderen voor wie borstvoeding onmogelijk is,
onder medisch toezicht met melk gevoed worden. Scholen voor
Moeders zijn een uitbreiding van hetzelfde systeem; zij omvatten
een menigte onderwerpen, die het voor een moeder noodig is te
weten. Sommige van de eerste van deze scholen werden opgericht
in Bonn, in de Beiersche stad Weissenberg en in Gent. Op eenige
van die Scholen voor Moeders, en zooals bekend is in Gent
(beschreven door Mrs. Bertrand Russell, in de Nineteenth Century,
1906), is de belangrijke stap gedaan jonge meisjes van 14 tot 18 jaar
te onderrichten; zij worden ingelicht omtrent kinder-anatomie en
physiologie, omtrent het bereiden van gesteriliseerde melk, omtrent
het wegen van kinderen, omtrent het opnemen van temperaturen en
het maken van tabellen, omtrent het besturen van crêches, en na
twee jaar zijn zij in staat een salaris te verdienen. In verschillende
deelen van Engeland worden nu scholen voor jonge moeders en
voor jonge meisjes opgericht in dezen geest, eerst in Londen, onder
toezicht van Dr. F. J. Sykes, stadsdokter voor St. Pancreas (zie bv. A
School For Mothers, 1908, waarin een inrichting van deze soort te
Somers Town beschreven wordt, met een voorrede van Sir Thomas
Barlow; een verslag van de nieuwste pogingen, de verzorging van
kinderen in Londen te verbeteren, zal men ook vinden in de Lancet,
Sept. 26, 1908). We kunnen hier bijvoegen, dat sommige Engelsche
gemeentebesturen depôts hebben opgericht om moeders goedkoop
van goede melk te voorzien. Zulke depôts zullen echter
waarschijnlijk meer kwaad dan goed doen, als zij de vervanging van
borstvoeding door kunstmatige voeding bevorderen. Zij moesten
nooit opgericht worden, behalve in aansluiting met de Scholen voor
Moeders, waar een opvoedende invloed uitgeoefend kan worden, en
geen moeder moest van melk voorzien worden als ze niet een
medisch attest vertoont, waaruit blijkt dat zij niet in staat is haar
kind te voeden (Byers, “Medical Women and Public Health
Questions”, British Medical Journal, Oct. 6, 1906). Het is een
merkwaardig feit, dat binnenkort de plaatselijke autoriteiten door de
wet gemachtigd zullen worden Scholen voor Moeders op te richten.

De groote voordeelen, door deze instellingen in Frankrijk


veroorzaakt, zoowel wat betreft het verminderen van de
kindersterfte als het bevorderen van de opvoeding der moeders en
haar trots en belangstelling in haar kinderen, zijn uiteengezet in
twee Thèses de Paris door G. Chaignon (Organisation des
Consultations de Nourrissons à la Campagne, 1908), en Alcide
Alexandre (Consultations de Nourrissons et Goutte de Lait
d’Arques, 1908).

De beweging is nu bezig zich uit te breiden over geheel Europa en


er is een Internationale Unie gevormd, die al de instellingen omvat,
die speciaal berusten op de bescherming van kinderleven en de
bevordering van puericultuur. Het permanente comité is in Brussel,
en om het andere jaar wordt er een Congres gehouden voor
Kinderbescherming (Goutte de Lait).

Men zal zien, dat al de bewegingen, die nu in werking


gesteld worden voor de verbetering van het ras door het
kind en de moeder van het kind, de intimiteit erkennen van
de verhouding tusschen de moeder en haar kind en er op
gericht zijn haar te helpen, zelfs als het noodig is door het
uitoefenen van eenigen dwang, haar natuurlijke functies
met betrekking tot haar kind, te vervullen. Voor den
theoretischen philantroop, die begeerig is om de wereld op
papier te verbeteren, schijnt niets eenvoudiger te zijn dan
de tegenwoordige bezwaren van het opvoeden van
kinderen uit den weg te ruimen door het oprichten van
Staatskinderbewaarplaatsen, die tegelijk de moeders
moeten ontheffen van alles wat met de productie van de
menschen der toekomst in verband staat, behalve het genot
—als het dat toevallig is—van ze te ontvangen en de
moeite van ze te dragen, en ze tevens moeten opvoeden
onafhankelijk van het tehuis, op een gezonde, zuinige en
wetenschappelijke wijze17. Niets schijnt eenvoudiger, maar
uit het fundamenteel psychologisch standpunt is niets
onjuister. Het denkbeeld van een Staat, die er is buiten de
gemeenschap, is een overblijfsel, in een anderen vorm van
dat verouderde idee, dat Lodewijk XIV dwong te
verklaren “L’État, c’est moi!” Een staat, die toelaat dat de
individuen die hem vormen, niet in staat zijn hun heiligste
en intiemste functies te vervullen en die op zich neemt, dit
in hun plaats te doen, onderneemt een taak, die niet
wenschelijk zou zijn, zelfs al kon zij volvoerd worden.
Men moet altijd in gedachte houden dat een Staat, die zich
voorstelt de leden die hem samenstellen te ontlasten van
hun natuurlijke functies en verantwoordelijkheden, iets
geheel anders is dan een Staat die zijn leden tracht te
helpen hun eigen biologische en sociale functies meer naar
behooren te vervullen. Een Staat, die moeders in de
gelegenheid stelt te rusten als zij zwanger zijn, werkt aan
een verstandige taak; een Staat, die de kinderen van zijn
moeders overneemt, drijft de philantropie tot in het
belachelijke. Het is gemakkelijk dit te erkennen, als wij
den noodzakelijken loop der omstandigheden nagaan
onder een systeem van “Staatskinderbewaarplaatsen”. Het
kind zou op den vroegsten leeftijd van de natuurlijke
moeder verwijderd worden, maar iemand moet de
moederplichten vervullen; en als die uitgeoefend worden
onder gunstige omstandigheden, dan ontwikkelt zich een
moederlijke betrekking tusschen het kind en de “moeder”,
die ongetwijfeld natuurlijke moederlijke instincten bezit,
maar die door geen natuurlijken moederlijken band
verbonden is met het kind, dat zij verzorgt. Zulk een
verhouding heeft neiging om aan beide kanten praktisch
en naar het gevoel de werkelijke verhouding te worden.
Wij kunnen zeer dikwijls zien, hoe onbevredigd zulk een
verhouding wordt. De kunstmatige moeder wordt beroofd
van een kind, dat zij begonnen was te voelen als haar
eigen; de gevoelens van het kind worden onderste boven
gegooid, verdeeld en verdraaid; de echte moeder heeft het
bittere gevoel, dat zij voor haar kind niet de echte moeder
is. Zou het niet voor allen veel beter geweest zijn als de
Staat het groote leger van vrouwen, die hij geoefend had
voor de positie om de kinderen van andere vrouwen te
verzorgen, had aangemoedigd om in plaats daarvan zelf
kinderen te hebben? De moeders, die niet in staat zijn haar
eigen kinderen te verzorgen, konden er dan toe opgevoed
worden afstand te doen van het hebben van eigen
kinderen.

Ellen Key (in haar Eeuw van het Kind, en elders) heeft voor alle
jonge vrouwen aangeraden een jaar verplichte “dienst”,
overeenkomstig de militaire dienstplicht die in de meeste landen
voor jonge mannen verplichtend is. Gedurende dien tijd zou het
meisje geoefend worden in ordelijk huishouden, in de
grondbeginselen der hygiëne, in de verzorging van zieken en vooral
in de verzorging van kinderen en alles wat betrekking heeft op de
lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van kinderen. Het principe,
dat aan dit voorstel ten grondslag ligt, is sindsdien in ruimen kring
aangenomen. Marie von Schmid (in haar Mutterdienst, 1907) gaat
zoo ver een algemeene oefening aan te raden van jonge vrouwen in
die plichten, die gehouden moet worden in een soort van uitgebreide
en verbeterde kraaminrichting. De dienst zou een jaar duren, en dan
zou de jonge vrouw drie jaar lang in reserve blijven, en zou
opgeroepen kunnen worden in dienst. Er is zeker veel te zeggen
voor zoo’n voorstel, aanmerkelijk meer dan er voor militaire
dienstplicht te zeggen is. Want terwijl het zeer twijfelachtig is, of
een man ooit geroepen zal worden om te vechten, worden de meeste
vrouwen wel opgeroepen om huishoudelijke plichten te vervullen of
om op kinderen te passen, hetzij voor haarzelf, hetzij voor andere
menschen.

1 Het is natuurlijk niet altijd letterlijk waar, dat iedere ouder juist de helft van de
erfelijkheid aanbrengt, want, zooals we in het algemeen onder de dieren zien, nadert de
nakomelingschap somtijds meer tot de eene ouder, somtijds tot de andere, terwijl onder
planten, zooals De Vries en anderen hebben aangetoond, de erfelijkheid nog wel ongelijker
verdeeld is. ↑
2 Het zal wel haast niet noodig zijn te zeggen, dat, waar wij zeggen dat het
moederschap de hoogste functie is van een vrouw, wij daar in het geheel niet beweren, dat
haar werkzaamheden zich tot het tehuis moeten beperken. Dat is een opinie, die nu wel
mag beschouwd worden als niet meer bestaande, zelfs onder hen, die het meest de functie
van de vrouw als moeder verheerlijken. Zooals Friedrich Naumann en anderen zeer waar
gezegd hebben, is een vrouw niet volkomen toegerust om haar functies van moeder en
opvoedster van de kinderen te vervullen, als zij niet in de wereld geleefd en een beroep
uitgeoefend heeft. ↑
3 “Als de hoedanigheden van hoofd en hart dezelfde waren in beide geslachten”, zegt
Lily Braun terecht (Die Frauenfrage, pag. 207), “dan zou het binnentreden van de vrouw
in het publieke leven geen waarde hebben voor de menschheid, en zou zelfs leiden tot een
nog heviger concurrentie. Alleen de erkenning, dat de geheele aard van de vrouw
verschillend is van dien van den man, dat zij beteekent een nieuw, levenwekkend beginsel
in het menschelijk leven, maakt de vrouwenbeweging, ondanks de verkeerde opvattingen
van haar vijanden en haar vrienden, een maatschappelijke revolutie”. (Zie ook Havelock
Ellis, Man en vrouw, vierde uitgave, 1904, vooral hoofdstuk XVIII). ↑
4 Het woord “puericultuur” is uitgevonden door Dr. Caron in 1866, om aan te duiden de
ontwikkeling van kinderen na de geboorte. Het was Pinard, de bekende Fransche
verloskundige, die er, in 1895, een ruimer en meer ware beteekenis aan gaf, door het te
gebruiken óok voor de ontwikkeling van kinderen vóór de geboorte. Het wordt nu
gedefinieerd als “de wetenschap, die zich ten doel stelt, te zoeken naar de kennis, die
betrekking heeft op de reproductie, de instandhouding en de verbetering van het
menschelijk ras”. (Péchin, La Puériculture avant la Naissance, Thèse de Paris, 1908). ↑
5 In “La Grossesse” (pp. 450 en volgende) heeft Bouchacourt de problemen van
puericultuur tamelijk uitvoerig besproken. ↑
6 Het belang der puericultuur voor de geboorte werd ten volle erkend in China duizend
jaar geleden. Zoo schreef Madame Cheng te dien tijde over de opvoeding van het kind:
“Zijn opvoeding kan zelfs vóor de geboorte beginnen; en daarom lag de toekomstige
moeder van vroeger, als ze lag, rechtuit; als ze zat, zat ze rechtop; en als ze stond, stond ze
rechtop. Ze wilde geen vreemde smaken proeven, noch iets te maken hebben met
spiritualisme; als haar voedsel niet klein gesneden was, wilde ze het niet eten en als haar
mat niet recht gelegd was, wilde ze er niet op zitten. Zij wilde naar niets zien, dat
onaangenaam was, niet luisteren naar een onaangenaam geluid, geen ruw woord spreken en
geen onrein ding aanraken. ’s Avonds bestudeerde zij een klassiek boek, overdag hield zij
zich bezig met ceremonieel en met muziek. Daarom werden haar zoons oprecht en
uitmuntend in talenten en deugden; dat was het resultaat van de opvoeding vóor de
geboorte”. (H. A. Giles, “Woman in Chinese Literature”. Nineteenth Century, Nov.
1914). ↑
7 Max Bartels “Isländischer Brauch”, etc. Zeitschrift für Ethnologie, 1900, p. 65. Een
opsomming van de gewoonten van verschillende volken met betrekking tot de
zwangerschap wordt gegeven door Ploss en Bartels, Das Weib, Sect. XXIX. ↑
8 Over den invloed van alcohol tijdens de zwangerschap op het embryo, zie men b.v. G.
Newman, Infant Mortality p.p. 72–77. W. C. Sullivan (Alcoholism, 1906, Ch. XI),
resumeert het bewijsmateriaal, dat aantoont, dat alcohol een factor is bij menschelijke
ontaarding. ↑
9 Er is zelfs reden te gelooven, dat het alcoholisme van den vader van de moeder,
schade doet aan haar geschiktheid als een moeder. Bunge (Die Zunehmende Unfähigkeit
der Frauen ihre Kinder zu Stillen, 5de uitgave, 1907), bevindt, bij een onderzoek, dat zich
uitstrekt over 2.000 families, dat chronische alcoholvergiftiging bij den vader de
voornaamste oorzaak is van de ongeschiktheid van de dochter om te zoogen, en dat deze
ongeschiktheid gewoonlijk niet in orde komt in volgende geslachten. Tegenover Bunge
heeft zich echter gesteld Dr. Agnes Bluhm “Die Stillungsnot”, Zeitschrift für Soziale
Medizin, 1908 (geheel door haarzelf geresumeerd in Sexual-Probleme, Jan. 1909). ↑
10 Zie bv. T. Arthur Helme, “The Unborn Child”, British Medical Journal, Aug. 24,
1907. Het voedsel moet natuurlijk goed zijn. Noel Paton heeft aangetoond, (Lancet, Juli 4,
1903) dat onvoldoende voeding van de zwangere vrouw het gewicht van het kind
vermindert. ↑
11 Debreyne, Maechialogie, p. 277. En van den kant der Protestanten zie men Northcote
(Christianity and Sex Problems, hoofdst. IX) die geslachtsverkeer tijdens de zwangerschap
toestaat. ↑
12 Zie ook Ploss en Bartels, loc. cit. ↑
13 Zoo schrijft een dame: “Ik heb maar éen kind gehad, maar ik mag wel zeggen dat
tijdens de zwangerschap het verlangen naar vereeniging veel sterker was, den geheelen tijd
door, dan op eenigen anderen tijd”. Bouchacourt (La Grossesse, pag. 180–183) zegt, dat als
regel, sexueel verlangen niet verminderd wordt door zwangerschap en nu en dan
vermeerderd. ↑
14 Dit “lastig zijn” blijft nog altijd een struikelblok bij veel uitmuntende autoriteiten.
“Behalve als er een neiging is tot miskraam”, zegt Kossmann (Senator en Kaminer, Health
and Disease in Relation to Marriage, vol. I, pag. 257), “moeten wij zeer voorzichtig zijn
met het aanbevelen van abstinentie tijdens de zwangerschap”, en Ballantyne (The Foetus,
pag. 475) maakt voorzichtig de opmerking, dat het een moeilijke kwestie is om te
beslissen. Ook Forel (Die Sexuelle Frage, 4de editie, pag. 81), die niet geneigd is
volkomen sexueele abstinentie aan te raden tijdens een normale zwangerschap, geeft toe
dat het een vrij lastige kwestie is. ↑
15 Dit punt wordt bv. besproken door Séropian in een Thèse de Paris (Fréquence
comparée des Causes de l’Accouchement Prématuré, 1907); hij komt tot de conclusie, dat
coïtus tijdens de zwangerschap een méer vóorkomende oorzaak is van ontijdige bevalling
dan gewoonlijk gedacht wordt, vooral in primiparae, en dat vooral in de negende maand. ↑
16 “Infantile Mortality: The Huddersfield Scheme”, British Medical Journal, Dec. 1907;
Samson Moore, “Infant Mortality”, ib., August 29, 1908. ↑
17 Ellen Key heeft voorstellen van deze soort (zooals ze zijn ontwikkeld door C. P.
Stetson) in haar Essays “On Love and Marriage” schitterend behandeld. In tegenstelling
met dergelijke voorstellen oppert Ellen Key dat vrouwen, die behoorlijk geoefend zijn voor
moederplichten en die niet in staat zijn zichzelf te onderhouden, terwijl zij ze uitoefenen,
een subsidie moeten ontvangen van den Staat, gedurende de drie eerste levensjaren van het
kind. Wij kunnen hier aan toevoegen, dat in Leipzig het plan moeders te subsidieeren die
(onder behoorlijk medisch en ander toezicht) haar kinderen zoogen, reeds is ingevoerd. ↑
SEXUEELE OPVOEDING
Zorg voor het kroost is even noodig als kroost zelf.—Vroege
uitingen van de geslachtsdrift.—Moeten die als normaal beschouwd
worden?—Het sexueele spel van kinderen.—Het liefdegevoel in de
kinderjaren.—Zijn stadskinderen geslachtelijk eerder rijp dan
kinderen van het land?—De kinderlijke voorstellingen over de
herkomst van kinderen.—De noodzakelijkheid, met de sexueele
opvoeding van de kinderen vroeg te beginnen.—Het belang van
vroeg oefenen in verantwoordelijkheid.—Het verkeerde van de oude
leer der stilzwijgendheid over geslachtszaken.—Het nadeel is
grooter waar het meisjes geldt.—De moeder is de natuurlijke en
beste leermeesteres.—De ziekelijke invloed van kunstmatige
geheimzinnigheid in sexueele zaken.—De literatuur over de
sexueele opheldering der jeugd.—Aard van de taak der moeder.—
Sexueele opvoeding op de school.—De waarde van botanie.—
Zoölogie.—Sexueele opvoeding na de puberteit.—De
noodzakelijkheid om tegen de geschriften van kwakzalvers te
strijden.—Het gevaar dat voortkomt uit het niet tijdig voorbereiden
op de eerste menstruatie.—De juiste houding tegenover het
geslachtsleven der vrouw.—De dringende noodzakelijkheid van
hygiëne der menstruatie in de eerste jeugd.—Zulk een hygiëne is te
vereenigen met de gelijkstelling der geslachten op opvoedkundig en
maatschappelijk gebied.—De invaliditeit van vrouwen komt
voornamelijk voort uit hygiënische verwaarloozing.—De goede
invloed van lichaamsoefening op vrouwen en de slechte invloed der
athletiek.—De nadeelen van het onderdrukken van het
gemoedsleven.—De noodzakelijkheid om jonge menschen de
waardigheid van het geslachtsleven te leeren.—Invloed van deze
factoren op het lot der vrouw in het huwelijk.—Lezingen en
toespraken over sexueele hygiëne.—De rol van den dokter in de
sexueele opvoeding.—De invoering in de wereld der idealen tijdens
de puberteit.—De plaats van den religieuzen en ethischen leeraar.—
De plechtigheden van natuurvolken bij het inleiden in de
geslachtsrijpheid.—De sexueele invloed van literatuur.—De
sexueele invloed van kunst.

Het mag sommigen toeschijnen dat, waar wij gewicht


hechten aan de voorvaders, de bloedverwanten, de
conceptie, de zwangerschap en zelfs aan de eerste jeugd
van het kind, wij afdwalen van de sfeer van de
psychologie van het geslacht. Dat is in het geheel niet het
geval. Wij dalen, integendeel, af tot de wortels van het
geslacht. Al onze aangroeiende kennis dient er toe, om aan
te toonen, dat, tegelijk met zijn physieke natuur, de
psychische natuur van het kind berust op geboorte en
verzorging, op de hoedanigheid van den stam, waar het toe
behoort, en op de zorg, die er aan besteed is in de eerste
oogenblikken, als verzorgen van het grootste belang is om
de goede hoedanigheid van dien stam te bewaren.

Wij moeten er natuurlijk aan denken, dat de invloeden zoowel van


afkomst als van verzorging gelijkelijk werken op het lot van het
individu. De invloed van verzorging is zoo duidelijk zichtbaar, dat
weinigen die licht zullen onderschatten. De invloed van afkomst
echter is niet zoo duidelijk, en wij kunnen nog wel menschen
ontmoeten, die zoo slecht op de hoogte zijn, en misschien zoo
bevooroordeeld, dat zij er in het geheel niet van weten willen. Ons
aangroeiend inzicht in deze zaak moet wel het verkeerde idee
bannen, doordat het doet zien hoe teeren en diepgaanden invloed de
erfelijkheid heeft. Geen gezonde beschaving is mogelijk dan in een
gemeenschap, die in zijn massa niet alleen goed verzorgd, maar ook
goed geboren is. En in geen levensgebied is de invloed van het goed
geboren zijn meer beslissend dan in de sexueele verhoudingen. Een
leerzaam voorbeeld kan men vinden in de nauwkeurige en
omstandige geschiedenis uit zijn jeugd, mij verstrekt door een zeer
beschaafd Russisch man. Hij was in zijn kinderjaren opgevoed met
zijn eigen broeders en zusters en met een klein meisje van
denzelfden leeftijd, dat al in haar eerste jeugd was aangenomen, het
dochtertje van een prostituée, die spoedig na de geboorte van het
kind gestorven was. Het aangenomen kind werd behandeld als een
van de familie, en al de kinderen dachten, dat zij werkelijk een
zuster was. Toch ontwikkelde zij al heel vroeg instincten, ongelijk
aan die van de kinderen, waarmee ze werd opgevoed; ze jokte, ze
was wreed, ze deed graag kattekwaad. en zij ontwikkelde vroeg
verkeerde sexueele neigingen; hoewel zorgvuldig opgevoed, nam zij
toch het beroep van haar moeder aan en op 22 jarigen leeftijd werd
zij naar Siberië verbannen wegens roof en poging tot moord. Het
kind van een onbekenden vader en een prostituée is niet door het
noodlot gedoemd tot ondergang; maar zulk een kind is van slechte
afkomst en dat feit kan in sommige gevallen alle invloeden van
goede opvoeding te niet doen.

Als wij den kinderlijken leeftijd bereiken, zijn wij de


grondslagen en mogelijkheden van het sexueele leven al
voorbij; dan zien wij in sommige gevallen al het werkelijk
begin ervan. Het is een vastgesteld feit, dat auto-erotische
uitingen soms al bij kinderen van minder dan twaalf
maanden kunnen waargenomen worden. Het ligt nu niet
op onzen weg dit punt van kwestie te bespreken en
hoeverre zulke uitingen op dezen leeftijd normaal
genoemd kunnen worden1. Een geringe mate van
werkzaamheid van de ovariën en van de borstklieren
bestaat soms bij de geboorte2. Het schijnt duidelijk, dat
nerveuse en psychische sexueele werkzaamheid haar
eerste bronnen vindt in dezen vroegen tijd en dat,
naarmate de jaren voorbijgaan een toenemend aantal
individuen zich door den drang aansluiten, totdat met de
puberteit feitelijk allen meegesleept worden in den grooten
stroom.

Terwijl het dus mogelijk en zelfs waarschijnlijk is, dat de


flinkste en gezondste individuen geen bepaalde teekenen
van nerveuse en psychische sexualiteit in de jeugd
vertoonen, toch zijn zulke uitingen nog voldoende veel
voorkomend om te kunnen zeggen, dat sexueele hygiëne
geheel en al buitengesloten kan blijven, totdat de puberteit
nadert.

Vroegtijdige physieke ontwikkeling komt voor als een eenigszins


zeldzame variatie. W. Roger Williamson (“Precocious Sexual
Development with Abstracts of over One Hundred Cases”, British
Gynaecological Journal, May, 1902) heeft een belangrijke bijdrage
geleverd lot de kennis van deze afwijking, die veel meer voorkomt
bij meisjes dan bij jongens. Bij de gevallen van Roger Williams zijn
slechts 20 jongens op de 80 meisjes, en vroegrijpheid komt niet
alleen meer voor, maar is ook meer geprononceerd bij meisjes,
waarvan men weet, dat zij op haar achtste jaar bevrucht zijn
geworden, terwijl 13 jaar genoemd wordt als de vroegste leeftijd
waarop jongens zich in staat getoond hebben om kinderen te
krijgen. Dit moeten we opmerken, is ook de vroegste leeftijd,
waarop spermatozoën gevonden worden in zaadvloeistof van
jongens; vóór dien leeftijd bevat de uitgeworpen stof geen
spermatozoën, en, zooals Fürbringer en Mol gevonden hebben,
kunnen die nog afwezig zijn op zestienjarigen leeftijd of nog later.
Bij meisjes gaat vroegtijdige sexueele ontwikkeling minder dikwijls
samen met een algemeene toename van lichamelijke ontwikkeling
dan bij jongens. (Een afzonderlijk geval van vroege sexueele
ontwikkeling bij een meisje van vijf jaar is volledig beschreven en
met illustraties voorzien in het Zeitschrift für Ethnologie, 1896, deel
4, pag. 262).

Vroegtijdige sexueele impulsen zijn gewoonlijk vaag, op zich zelf


staand en min of meer onschuldig. Een geval van zeldzamen en
uitgesproken aard, waarbij een kind, een jongen van twee jaar,
sexueel aangetrokken werd door meisjes en vrouwen, en al zijn
gedachten en daden richtte op sexueele pogingen op haar, is
beschreven door Herbert Rich, van Detroit (Alienist and
Neurologist, Nov. 1905). Algemeen bewijsmateriaal uit de literatuur
van het onderwerp van sexueele vroegrijpheid, de veelvuldigheid
ervan en de beteekenis ervan, is samengebracht door L. M. Terman
(“A Study in Precocity”, American Journal of Psychology, April,
1905).

De erecties, die bij kleine jongens voorkomen, hebben gewoonlijk


geen sexueele beteekenis, hoewel zij, zooals Moll opmerkt, die
krijgen kunnen als ze de opmerkzaamheid van het kind trekken; zij
zijn alleen maar reflex. Sommige meenen echter, en voornamelijk
Freud, dat bepaalde kinderlijke eigenaardigheden, vooral het
duimzuigen, een sexueele oorzaak hebben en dat de sexueele impuls
zich voortdurend vertoont op zeer jeugdigen leeftijd. Het geloof, dat
het sexueele instinct in de jeugd niet bestaat, beschouwt Freud als
een ernstige dwaling, zoo gemakkelijk door waarneming te
corrigeeren, dat hij zich verwondert, hoe zij kan ontstaan zijn. “In
werkelijkheid”, merkt Freud op, “brengt het pasgeboren kind
sexualiteit mee ter wereld, sexueele gewaarwordingen vergezellen
het tijdens de dagen van het zuigen en van de kindsheid en maar
zeer weinige kinderen ondervinden geen sexueele aandriften en
gevoelens vóór de puberteit” (Freud, “Zur sexuellen Aufklärung der
Kinder”, Soziale Medizin und Hygiene, Band II, 1907; cf. voor
bijzonderheden zie men van denzelfden schrijver Drei
Abhandlungen zur Sexualtheorie, 1905). Moll, aan den anderen
kant, beschouwt Freud’s beschouwingen over sexualiteit in de jeugd
als overdreven en vindt ze beslist verwerpelijk, hoewel hij toegeeft,
dat het moeilijk is, zoo niet onmogelijk, de gevoelens in de jeugd te
onderscheiden (Moll, Das Sexualleben des Kindes, pag. 154.) Moll
meent ook, dat psycho-sexueele uitingen, die optreden na den
leeftijd van acht jaar, niet pathologisch zijn; kinderen, die zwak zijn
en erfelijk belast, zijn niet zelden sexueel vroegrijp, maar aan den
anderen kant heeft Moll kinderen gekend van 8 of 9 jaren met sterk
ontwikkelde geslachtsdrift, die toch flink ontwikkelde mannen
werden.

Rudimentaire sexueele uitingen in de jeugd, vergezeld van sexueele


gevoelens, moeten inderdaad—als ze niet te uitgesproken of te
vroegtijdig zijn—beschouwd worden als te vallen binnen de
normale sfeer, ofschoon zij, als zij voorkomen bij erfelijk belaste
kinderen, niet zonder ernstige gevaren zijn. Maar bij gezonde
kinderen hebben zij gewoonlijk, na den leeftijd van zeven of acht
jaar geen slechte resultaten en moeten ze als spel beschouwd
worden. Spel, bij dieren en menschen beide, is zooals Groos met een
wonderbare veelheid van voorbeelden heeft aangetoond, een nuttig
opvoedingsproces; het jonge schepsel bereidt zich daardoor voor,
die functies uit te oefenen, die het in later jaren meer volkomen en
ernstiger moet uitoefenen. In zijn Spiele der Menschen past Groos
dit denkbeeld toe op het sexueele spel van kinderen, en geeft als
bewijs aanhalingen uit de literatuur. Keller heeft, in zijn “Romeo
und Julia auf dem Dorfe” een bewonderenswaardig waar beeld
gegeven van deze kinderlijke liefdesbetrekkingen. Emil Schultze-
Malkowsky (Geschlecht und Gesellschaft, Bd. II. pag. 370) geeft
eenige tooneelen uit het leven van een klein meisje van zeven jaar,
die een duidelijk beeld geven van den waren aard van de sexueele
uitingen op dezen leeftijd.

Een soort van rudimentaire sexueele omgang tusschen kinderen


komt voor zooals Bloch (Beiträge etc. Bd. II, pag. 254) heeft
opgemerkt, in vele deelen van de wereld, en wordt door hun ouders
erkend als spel. Dit is bv. het geval onder de Bawenda van Transvaal
(Zeitschrift für Ethnologie, 1896, Heft 4, pag. 364), en onder de
Papoea’s van Kaiser-Wilhelms-Land, met goedvinden van de
ouders, hoewel veel terughouding in acht genomen wordt. (id.,
1889, Heft 1, pag. 16) Godard (Egypte et Palestine, 1867, pag. 105)
sloeg het sexueele spel gade van jongens en meisjes in Caïro. In
Nieuw-Mexico heeft W. A. Hammond (Sexual Impotence, pag. 107)
jongens en meisjes gezien die als spel sexueele vereeniging
beproefden onder aanmoediging van mannen en vrouwen en in
New-York heeft hij jongens en meisjes hetzelfde zien doen in
tegenwoordigheid van hun ouders, met alleen maar een lachende
terechtwijzing. “Vadertje en Moedertje spelen” is inderdaad zeer
gewoon onder kinderen in waarlijke onschuld, en met een algeheele
afwezigheid van verdorvenheid; en het beperkt zich in het geheel
niet tot kinderen van de lagere maatschappelijke klasse. Moll maakt
een opmerking over het veel voorkomen ervan (Libido Sexualis,
deel 1, pag. 277), en het comité van evangelische geestelijken heeft,
in hun onderzoek naar de moraal van het Duitsche landvolk (Die
geschlechtlich-sittlichen Verhältnisse, Bd. 1, pag. 102) bevonden,
dat kinderen die nog niet op school zijn, pogingen tot coïtus doen.
Het sexueele spel van kinderen is in het geheel niet beperkt tot het
vader en moedertje spelen; dikwijls wordt er gespeeld met een
climax in het vertoonen van en het slaan op sommige
lichaamsdeelen en nu en dan zijn er spelletjes van dokter zijn en
onderzocht worden. Zoo zegt een jonge Engelsche vrouw:
“Natuurlijk, toen wij op school waren (op den leeftijd van twaalf
jaar en vroeger) speelden wij met elkaar, verscheidene van ons
meisjes; we gingen dan naar een veld en deden of we dokters waren
en elkaar moesten onderzoeken, en dan deden we onze kleeren in de
hoogte en bevoelden elkaar”.

Deze spelen sluiten niet noodzakelijk de medewerking van de


sexueele impuls in, en nog minder bevatten zij eenig element van
liefde. Maar liefdegevoelens, ternauwernood of in het geheel niet te
onderscheiden van sexueele liefde van volwassenen, komen dikwijls
op even jeugdigen leeftijd voor. Zij behooren tot het spel, in zoover
spel een voorbereiding is voor de werkzaamheden van het latere
leven, ofschoon zij, anders dan de spelen, niet als spel gevoeld
worden. Ramdohr heeft, meer dan een eeuw geleden (Venus Urania,
1798) gewezen op de veel voorkomende liefde van kleine jongens
voor vrouwen. Meestal wordt de liefde gevoeld voor individuen van
de andere of van dezelfde sekse, die niet veel in leeftijd verschillen,
hoewel zij gewoonlijk ouder zijn. De meest omvattende studie over
deze zaak is gedaan door Sanford Bell in Amerika op een basis van
2,300 gevallen (S. Bell, “A Preliminary Study of the Emotion of
Love Between the Sexes”, American Journal of Psychology, July,
1902). Bell bevindt, dat de aanwezigheid van de aandoening
tusschen de drie en de acht jaar blijkt uit daden als pakken, kussen,
elkaar opbeuren, worstelen, dicht bij elkaar gaan zitten,
bekentenissen doen aan elkaar en aan anderen, over elkaar praten als
ze van elkaar af zijn, elkaar zoeken en de rest buitensluiten, verdriet
bij scheiding, het geven van presenten, elkaar speciale beleefdheden
aandoen, kleine opofferingen voor elkaar doen, jaloezie betoonen.
De meisjes zijn, over het geheel, aggressiever dan de jongens en er
minder op uit om de zaak geheim te houden. Na den leeftijd van
acht, worden de meisjes bescheidener en de jongens worden nog
schuwer. De physieke sensaties komen gewoonlijk niet voor in de
sexueele organen; erectie van de penis en hyperaemia van de
vrouwelijke geslachtsdeelen beschouwt Bell als teekenen van
ongewone vroegrijpheid. Maar er is een verspreide vasomotorische
opzwelling en een toestand van opgewondenheid, die te vergelijken
is met wat ondervonden wordt op jongelings- en volwassen leeftijd,
al is het dan niet hetzelfde. Over het geheel, besluit Bell terecht,
staat de liefde tusschen kinderen van verschillend geslacht met
betrekking tot de liefde tot volwassenen, als de bloem staat tot de
vrucht en heeft ze misschien even weinig in zich van physieke
sexualiteit als een appelbloesem in zich heeft van den appel, die er
zich uit ontwikkelt. Moll meent ook, (op. cit., pag. 76) dat kussen en
andere dergelijke oppervlakkige aanrakingen, die hij verschijnselen
van contrectatie noemt, heel dikwijls de eerste en eenige uiting zijn
van den sexueelen impuls in de jeugd.

Het is dikwijls gezegd, dat het voor kinderen gemakkelijker is hun


sexueele onschuld te bewaren op het land dan in de stad en dat
alleen in de steden de sexualiteit teugelloos en zichtbaar is. Dit is in
geenen deele waar en in sommige opzichten is het het
tegenovergestelde van de waarheid. Zeker, hard werken, een
natuurlijk en eenvoudig leven en geen ingespannen geestesarbeid,
werken dikwijls samen om den jongen van het land kuisch te
houden in gedachten en daden, totdat de tijd der jongelingschap
voorbij is. Ammon zegt, b.v. echter zonder bepaald bewijs te geven,
dat dit gewoon is onder de lotelingen in Baden. Zekerlijk leiden ook
al de velerlei zinsprikkelingen van het stadsleven er toe, de
prikkelbaarheid van zenuwen en hersenen van de jonge menschen
op te wekken op een betrekkelijk jeugdigen leeftijd op sexueel
evenals op ander gebied en vroeg begeerte en nieuwsgierigheid aan
te wakkeren. Maar aan den anderen kant biedt het stadsleven den
jongen menschen geen bevrediging voor hun wenschen en
nieuwsgierigheden. De openbaarheid van een stad, het algemeene
toezicht, het bestudeerde decorum van een bevolking, die zich
bewust is, dat ze voortdurend blootgesteld is aan den blik van
vreemdelingen, werken samen om een sluier te werpen over de
geheime zijde van het leven, die, zoo hij al niet voor de jonge
menschen verbergt de groote-stadsprikkels van dat leven, toch voor
het grootste deel verbergt hoe die prikkels bevredigd worden. Op
het land echter bestaan deze beperkingen niet in overeenkomstigen
graad; de dieren maken de elementaire feiten van het sexueele leven
voor allen duidelijk zichtbaar; er is minder behoefte aan of respect
voor decorum; men spreekt meer openlijk; toezicht is onmogelijk en
gelegenheden voor sexueele intimiteit zijn in de ruimste mate
voorhanden. Als men misschien zeggen kan, dat de stad
onkuischheid van gedachten bij jonge menschen kan aanmoedigen,
dan kan men zeker zeggen, dat het land onkuischheid in daden
aanmoedigt.

De uitgebreide onderzoekingen van het Comité van Luthersche


geestelijken over de sexueele moraal (Die geschlechtlich-sittlichen
Verhältnisse im Deutschen Reiche), een paar jaar geleden
uitgegeven, geven duidelijk blijk van de sexueele vrijheid op het
platteland van Duitschland, en Moll, die bepaald van meening is, dat
het land betrekkelijk niet vrij is van sexualiteit, zegt (op. cit., pp.
137–139, 239) dat zelfs het circuleeren van obscene boeken en
prenten onder schoolkinderen meer schijnt voor te komen in kleine
steden en op het land, dan in groote steden. In Rusland, waar men
zou kunnen denken, dat toestanden van de stad en van het land
minder contrast opleverden dan in vele andere landen, heeft men
hetzelfde verschil opgemerkt. “Ik weet niet”, schrijft een Russisch
correspondent, “of Zola in La Terre het leven van Fransche dorpen
juist beschrijft. Maar de manieren op een Russisch dorp, waar ik een
deel van mijn jeugd doorgebracht heb, gelijken tamelijk wel op die,
door Zola beschreven. In het leven van de landelijke bevolking,
waarin ik terecht kwam, was alles doortrokken van erotica. Men was
er omringd door dierlijke wellust in al zijn onbescheidenheid.
Tegenovergesteld aan de algemeen gebruikelijke opinie, geloof ik,
dat een kind zijn sexueele onschuld gemakkelijker kan bewaren in
de stad dan op het land. Er zijn, zonder twijfel, veel uitzonderingen
op dezen regel. Maar de functies van het sexueele leven zijn in de
steden gewoonlijk meer verborgen dan op de velden. Zedigheid
(hetzij ze van de meer oppervlakkige en uiterlijke soort is of niet) is
sterker ontwikkeld bij de bevolkingen van de steden. Als zij over
sexueele zaken spreken, omsluieren de menschen in de steden hun
gedachten meer; zelfs de lagere klassen in steden gebruiken meer
terughouding, meer euphemismen, dan boeren. Zoo kan in de steden
een kind het gemakkelijk niet begrijpen als er over gewaagde
onderwerpen gesproken wordt in zijn tegenwoordigheid. Men kan
zeggen, dat de corruptie in de steden, hoewel meer verborgen, des te
dieper is. Het kan zijn, maar die verborgenheid beschermt kinderen
er tegen. Het stadskind ziet alle dagen op straat prostituées, zonder
ze van andere menschen te onderscheiden. Op het land kan hij
iederen dag in de ruwste bewoordingen hooren zeggen, dat dat of
dat meisje ’s nachts in een schuur of in een sloot gevonden is in
liefdesverkeer met dien en dien jongen man, of dat het dienstmeisje
iederen nacht bij den koetsier in bed kruipt, terwijl over de feiten
van sexueelen omgang, zwangerschap en geboorte in de duidelijkste
woorden gesproken wordt. In steden wordt de aandacht van het kind
getrokken door duizend verschillende onderwerpen; op het land
hoort hij, behalve over veldarbeid, die hem niet interesseert, alleen
spreken over de voortbrenging van dieren en over de erotische
prestaties van meisjes en jonge mannen. Als wij zeggen, dat het
stadsleven meer opwindend is, dan denken we aan volwassenen,
maar de dingen, die den volwassene prikkelen, hebben gewoonlijk
geen erotische werking op het kind, dat echter niet lang zonder
sexueel gevoel kan blijven als het ziet, hoe de groote boerenmeisjes
zich, vurig als merries in een wedloop, geven in de armen van
krachtige jonge mannen. Het moet wel deze vrije uitingen van
sexualiteit opmerken, hoezeer de teere en perverse verfijningen van
de stad aan zijn opmerkzaamheid zouden ontgaan. Ik weet, dat er in
de landen van overdreven preutschheid veel verborgen corruptie is,
meer, is men wel eens geneigd te denken, dan in minder
huichelachtige landen. Maar ik geloof, dat dat een onjuiste indruk is,
en ik ben overtuigd, dat juist tengevolge van al deze kleine
geheimhoudingen, die het ondeugend vermaak opwekken van de
vreemdelingen, er werkelijk veel meer jonge menschen in Engeland
zijn, die kuisch blijven, dan in de landen die sexueele verhoudingen
meer openlijk behandelen. In ieder geval, zoo ik al Engelschen heb
leeren kennen, die zeer losbandig waren en zeer verfijnd in de
zonde, ik heb ook jonge mannen van dezelfde natie gekend van over
de 20 jaar, die zoo onschuldig waren als kinderen, maar nooit een
jongen Franschman, Italiaan, of Spanjaard, waarvan men hetzelfde
kon zeggen”. Er is, ongetwijfeld, waarheid in deze bewering,
hoewel wij toch moeten bedenken, dat, hoe uitstekend kuischheid
ook is, als deze kuischheid berust enkel op onwetendheid, de
bezitter ervan aan vreeselijke gevaren is blootgesteld.

De kwestie van sexueele hygiëne, meer bijzonder het


speciale onderdeel ervan, de sexueele opheldering, hangt
echter niet af van het feit, dat bij sommige kinderen de
psychische en nerveuze uiting van sekse op een vroeger
leeftijd aan den dag treedt dan bij andere. Het berust op
het ruimere, algemeene feit, dat bij alle kinderen het
verstand begint te werken op een heel vroegen leeftijd en
dat deze werkzaamheid van het verstand neiging heeft zich
te openbaren in een weetgierige begeerte om vele
grondfeiten van het leven te kennen, die inderdaad
berusten op sekse. De eerste en meest algemeen
voorkomende van deze wenschen is de wensch om te
weten, waar de kinderen vandaan komen. Er is geen vraag,
die natuurlijker is; de vraag naar oorzaken is noodzakelijk
een grondvraag in kinderlijke philosophieën, zooals zij het
in verder gevorderde gedaanten is van de philosophieën
van volwassenen. De meeste kinderen, hetzij zij geleid
worden door mededeelingen, gewoonlijk de onjuiste
mededeelingen van ouderen, of door hun eigen verstand,
dat werkt onder die aanwijzingen die het krijgen kan,
hebben een theorie over de herkomst van kinderen.

Stanley Hall (“Contents of Children’s Minds on Entering School”,


Pedagogical Seminary, June, 1891) heeft eenige van de
denkbeelden van jonge kinderen over de herkomst van kinderen
verzameld. “God maakt de kinderen in den hemel, hoewel de
Heilige Moeder en zelfs Sint Niklaas er ook maken. Hij laat ze naar
beneden en laat ze zakken, en de vrouwen en de dokters pakken ze,
of Hij legt ze op het trottoir, of Hij brengt ze naar beneden langs een
houten ladder, die achterste voren is gezet en haalt dien weer in de
hoogte; of moeder of de dokter of de baker gaan er op en halen ze,
soms in een ballon, of zij vliegen naar beneden en leggen hier of
daar hun vleugels af en vergeten waar, en zij springen naar beneden
naar Jezus, die ze ronddeelt. Zoo werd er ook dikwijls gezegd, dat
ze gevonden werden in meelvaten en het meel kleeft heel lang aan
ze vast, of zij groeiden in koolen, of God legde ze in het water,
misschien wel in het riool, en de dokter haalt ze er uit en brengt ze
aan zieke menschen, die ze graag hebben willen, of de melkboer
brengt ze ’s morgens vroeg; zij worden opgegraven uit den grond, of
ze worden in den kinderwinkel gekocht”.

In Engeland en Amerika vertelt men dikwijls aan het nieuwsgierige


kind, dat het kind in den tuin gevonden is onder een
kruisbessenstruik of ergens anders; of meermalen wordt er gezegd
met wat ongetwijfeld gevoeld wordt als een dichter naderen tot de
waarheid, dat de dokter het gebracht heeft. In Duitschland is het
gewone verhaaltje, dat men de kinderen vertelt, dat de ooievaar het
kind brengt. Verschillende theorieën, voor het meerendeel gebaseerd
op volkssagen, zijn voor den dag gebracht om dit verhaaltje te
verklaren, maar zij schijnen geen van allen overtuigend te zijn (zie
bv. G. Herman, “Sexual-Mythen”, Geschlecht und Gesellschaft, Bd.
1, afl. 5, 1906, pag. 176, en P. Näcke, Neurologisches Centralblatt,
No. 17, 1907). Näcke meent, dat er iets aannemelijks is in de
suggestie van Professor Petermann, dat een kikvorsch, die zich
wringt in den bek van een ooievaar, op een menschelijk wezentje
gelijkt.

In IJsland vinden we, volgens Max Bartels (“Isländischer Brauch


und Volksglaube”, etc., Zeitschrift für Ethnologie, 1900, afl. 2 en 3)
een overgang tusschen de werkelijkheid en de phantasie in de
verhalen, die aan kinderen verteld worden over de herkomst van
kinderen (de ooievaar is hier uitgesloten, want die komt niet verder
dan tot de zuidelijke grens van de Scandinavische landen). In
Noordelijk IJsland wordt gezegd, dat God het kind gemaakt heeft en
dat de moeder het gedragen heeft, en dat zij daarom nu ziek is. In
het Noord-Westen zegt men, dat God het kind gemaakt heeft en het
aan de moeder heeft gegeven. Elders zegt men, dat God het kind
gezonden heeft en dat de vroedvrouw het heeft gebracht en dat de
moeder alleen maar in bed ligt om dicht bij het kind te zijn (wat
maar zelden in een wieg wordt gelegd). Soms wordt ook gezegd dat
een lam of een vogel het kind gebracht heeft. En dan weer zegt men,
dat het in den nacht door het raam is binnengekomen. Soms echter
vertelt men het kind, dat het kindje gekomen is uit de borsten van de
moeder, of van onder haar borsten, en dat zij daarom ziek is.

Zelfs als de kinderen te weten komen, dat kleine kinderen uit het
lichaam der moeder komen, dan blijft deze kennis dikwijls nog heel
vaag en onnauwkeurig. Het gebeurt bv. heel dikwijls in alle
beschaafde landen, dat de navel beschouwd wordt als het punt, waar
het kind uit het lichaam komt. Dit is een natuurlijke conclusie,
omdat de navel een kanaal schijnt te zijn naar binnen in het lichaam,
en een kanaal waarvoor geen zichtbaar gebruik is, terwijl de
geslachtsspleet zich niet zou opperen voor meisjes (en nog minder
voor jongens) als de doorgang der geboorte, omdat die reeds
gemonopoliseerd schijnt te worden door de afscheiding der urine.
Dit geloof omtrent den navel wordt soms behouden den geheelen
tijd der jeugd door, vooral bij meisjes van de zoogenaamde
welopgevoede klasse, die te wel opgevoed zijn om de zaak te
bespreken met haar getrouwde vriendinnen, en die werkelijk
meenen, dat zij reeds voldoende op de hoogte zijn. Op dezen leeftijd
kan het zijn, dat het geloof niet geheel onschadelijk is, in zooverre
het er toe leidt den werkelijken toegang der sexualiteit onbewaakt te
laten. In den Elzas, waar meisjes gewoonlijk gelooven, en waar haar
ook geleerd wordt, dat de kinderen door den navel komen, loopen
populaire verhalen (Anthropophyteia, deel III, pag. 89), die de
verkeerde gevolgen doen zien van dit geloof, die soms leiden tot
verlies der maagdelijkheid.

Freud, die meent dat kinderen niet hard gelooven aan den fabel van
den ooievaar en dergelijke verhalen, die uitgevonden zijn om hen te
misleiden, heeft een belangwekkend psychologisch onderzoek
gedaan naar de werkelijke theorieën, die kinderen zelf maken als het
resultaat van waarneming en nadenken van de sexueele feiten van
het leven (zie Freud, “Ueber Infantile Sexualtheorien”, Sexual-
Probleme, Dec. 1908). Zulke theorieën, merkt hij op, komen
overeen met de schitterende, maar onvolledige veronderstellingen,
waar natuurvolken toe komen over den aard en den oorsprong der
wereld. Er zijn drie theorieën, die, zooals Freud geheel naar
waarheid besluit, zeer dikwijls door kinderen gevormd worden. De
eerste en de verst verspreide is, dat er geen werkelijk anatomisch
verschil is tusschen jongens en meisjes; als de jongen opmerkt dat
zijn zusje geen zichtbare penis heeft, dan komt hij zelfs tot het
besluit, dat het komt omdat ze nog te jong is, en het kleine meisje
zelf denkt hetzelfde. Het feit, dat in de kindsheid de clitoris
betrekkelijk grooter is en meer op een penis gelijkt, helpt deze
gedachte bevestigen, die Freud in verband brengt met de neiging op
lateren leeftijd tot erotische droomen over vrouwen voorzien van
een penis. Deze theorie begunstigt, zooals Freud opmerkt, den groei
der homo-sexualiteit, als de kiemen er van aanwezig zijn. De tweede
theorie is de fæcale theorie van de herkomst van kinderen. Het kind,
dat misschien denkt dat zijn moeder een penis heeft, en dat in ieder
geval niet weet van de vagina, komt tot het besluit dat het kind ter
wereld gebracht wordt door een werking, gelijk aan de werking van
de ingewanden. De derde theorie, die misschien minder voorkomt
dan de andere, noemt Freud de sadistische theorie van den coïtus.
Het kind erkent, dat zijn vader op eene of andere wijze moet hebben
deelgenomen aan zijn verwekking. De theorie, dat sexueele omgang
bestaat in geweld, heeft een spoor van waarheid in zich, maar
kinderen schijnen er op duistere wijze toe te komen. De eigen
sexueele gevoelens van het kind worden dikwijls het eerst gewekt
als het worstelt of vecht met een kameraadje; het kan ook zijn, dat
hij zijn moeder min of meer speelsch ziet weerstand bieden aan een
plotselinge liefkoozing van zijn vader; en als een werkelijke twist
plaats vindt, dan kan die indruk versterkt worden. Wat de ideeën van
het kind betreft over den huwelijkschen staat, bevindt Freud, dat hij
gewoonlijk beschouwd wordt als een staat, die ingetogenheid
afschaft; en de meest voorkomende theorie is, dat getrouwd zijn
beteekent, dat de menschen in elkanders tegenwoordigheid kunnen
urineeren, terwijl een andere gewone kindertheorie is, dat getrouwd
zijn is, dat de menschen elkaar hun genitaliën laten zien.

Zoo komt het, dat wij al op een zeer vroeg stadium van het
leven van het kind tegenover de kwestie komen te staan,
hoe wij het wijste kunnen beginnen met zijn inwijding in
de kennis van de groote centrale feiten van sekse. Het is
misschien wat achterlijk het als een kwestie te
beschouwen, maar dat is het toch onder ons, ofschoon drie
duizend vijf honderd jaar geleden de Egyptische vader tot
zijn kind aldus heeft gesproken: “Ik heb je een moeder
gegeven, die je bij zich gedragen heeft, als een zware last,
om jouwentwille, en zonder op mij te steunen. Toen je
eindelijk geboren was, onderwierp zij zich aan het juk,
want drie jaar lang waren haar tepels in je mond. Je
uitwerpselen hebben haar nooit tegenzin ingeboezemd, of
haar doen zeggen: Wat doe ik? Toen je naar school
gezonden waart, ging zij regelmatig iederen dag om
eigengebakken brood en eigengebrouwen bier aan je
meester te brengen. Als jij op jouw beurt trouwt en een
kind krijgt, voed dan je kind op, zooals je moeder jou
opgevoed heeft”3.

“Alles wat de liefde en zorgvuldigheid van ouderlijke liefde kan


geven”, schrijft Dr. G. F. Butler, van Chicago (Love and its
Affinities, 1899, pag. 83), “alles wat de meest verfijnde
godsdienstinvloed kan geven, alles wat de meest beschaafde
vereenigingen kunnen tot stand brengen, dat kan door een enkel
oogenblik teniet worden gedaan. Er is geen plaats voor ethisch
betoog, ja, er is zelfs dikwijls geen bewustzijn van kwaad, maar
alleen Gretchen’s “Es war so süsz”. Dezelfde schrijver voegt er aan
toe (wat al tevoren opgemerkt was door Mrs. Craik en anderen) dat
het onder de leden der kerk de fijnere en meer gevoelige
organisaties zijn, die het meest onderhevig zijn aan sexueele
emoties. Voor zoover het jongens aangaat, laten wij de mededeeling
in geslachtszaken, het heiligste en meest centrale feit ter wereld,
zooals de kanunnik Lyttelton opmerkt, over aan onreindenkende
schooljongens, rijknechts, tuinjongens, in het kort aan iedereen, die
op jeugdigen leeftijd voldoende bedorven is en voldoende roekeloos
om er over te spreken”. Er, wat meisjes aangaat, zooals Balzac lang
geleden opmerkte, “een moeder kan haar dochter streng opvoeden,
en haar onder haar vleugelen hoeden zeventien jaar lang; maar een
dienstmeisje kan dat lange werk teniet doen door een woord, zelfs
door een gebaar”.

De groote rol, die door dienstmeisjes van de lagere klasse gespeeld


wordt bij de sexueele inwijding van de kinderen van den
middenstand, is toegelicht bij de behandeling van “De sexueele
impuls bij vrouwen” in een van mijn andere werken, en behoeft nu
niet verder besproken te worden. Ik wil alleen hier in het
voorbijgaan een woord zeggen over de andere zijde. Hoe dikwijls
dienstmeisjes ook deze rol spelen, moeten we toch niet zoo ver gaan
van te zeggen, dat dit het geval is met de meerderheid. Wat
Duitschland aangaat, heeft Dr. Alfred Kind onlangs zijn
ondervinding medegedeeld: “Ik heb nooit in mijn jeugd een slecht
of ongepast woord gehoord over geslachtsverhoudingen van een
dienstmeisje, ofschoon de dienstmeisjes elkaar in ons huis
opvolgden als zonneschijn en regenbuien in April en er was altijd
een kameraadschappelijke betrekking tusschen ons kinderen en de
dienstboden”. Wat Engeland aangaat, kan ik er bijvoegen, dat mijn
eigen jeugdondervindingen overeenkomen met die van Dr. Kind. Dit
behoeft geen verwondering te wekken, want we kunnen zeggen, dat
bij het gewone meisje in goede omstandigheden, hoewel haar deugd
misschien niet ontwikkeld is tot heldenverhoudingen, toch
gewoonlijk een natuurlijke eerbied is voor de onschuld van
kinderen, een natuurlijke sexueele onverschilligheid jegens hen en
een natuurlijke verwachting, dat de man de actieve rol moet spelen
als er een sexueele verhouding zal ontstaan.
Men begint ook te voelen, dat, vooral met betrekking tot
vrouwen, onschuld berustend op onwetendheid niet alleen
is een te broos bezit om het behouden ervan waard te zijn,
maar dat zij werkelijk verkeerd is, omdat zij het ontbreken
van noodige kennis met zich mee brengt. “Het is weinig
minder dan misdadig”, schrijft Dr. T. M. Goodchild4,
“onze jonge menschen midden in de prikkelingen en
verleidingen van een groote stad te zenden, met niet meer
voorbereiding dan alsof zij in het Paradijs gingen leven”.
In het geval van de vrouwen, heeft onwetendheid nog
verder het nadeel, dat het haar berooft van de kennis, die
noodig is voor een sympathie, die andere vrouwen
begrijpen kan. Het gebrek aan sympathie van vrouwen
voor vrouwen berust dikwijls voor een groot deel op
volkomen onbekendheid met de feiten van het leven.
“Waarom”, schrijft mij in een brief een getrouwde dame,
die dit scherp voelt, “worden vrouwen opgevoed in zulk
een diepe onwetendheid over haar eigen natuur en
voornamelijk over die van andere vrouwen? Zij weten niet
half zooveel van andere vrouwen als een man van de
meest middelmatige capaciteit in den loop van een dag te
weten komt”. Wij probeeren onze fout bij het opvoeden
van vrouwen in de hoofdfeiten van sekse, goed te maken
door aan de politie en andere bewaarders van de
algemeene orde, den plicht op te leggen de vrouwen en de
moraal te beschermen. Maar, zooals Moll met nadruk zegt,
het werkelijk probleem van kuischheid ligt niet in het
vermeerderen van wetten en politiebeambten, maar in
ruime mate in de kennis der vrouwen omtrent de gevaren
van sekse en in het aankweeken van hun gevoel van
verantwoordelijkheid5. Wij maken maar steeds wetten ter
bescherming van kinderen en wij verscherpen het
politietoezicht. Maar wetten en politie, hetzij hun
werkzaamheid goed is of kwaad, zijn in beide gevallen
zonder resultaat. Zij kunnen voor het grootste deel eerst
ingeroepen worden als het nadeel al gedaan is. Wij moeten
leeren tot op den wortel van de zaak door te dringen. Wij
moeten onzen kinderen leeren zichzelf tot wet te zijn. Wij
moeten hun die kennis geven, die hen in staat zal stellen
hun eigen persoonlijkheid te bewaken6. Er is een ware
geschiedenis van een dame, die had leeren zwemmen, tot
grooten afschuw van haar geestelijke, die zwemmen
onvrouwelijk vond. “Maar”, zeide ze, “stel dat ik
verdronk”. “In dat geval”, antwoordde hij, “moet ge
wachten tot er een man komt, die u redt”. Daar hebben we
twee reddingsmethoden, die aan vrouwen gepredikt zijn,
de oude en de nieuwe. In geen zee hebben vrouwen meer
gevaar geloopen van te verdrinken dan in die van de sekse.
Het moest geen vraag zijn, welke de beste methode van
redding is.

Het is tegenwoordig moeilijk eenige ernstige argumenten te vinden


tegen de wenschelijkheid van vroege sexueele inlichting, en wij
vinden het bijna comisch te lezen, hoe de romanschrijver Alphonse
Daudet, toen hem naar zijn meening over zulke inlichting gevraagd
werd, betuigde—in een geest, die zeker gewoon was onder de
mannen van zijn tijd—dat ze onnoodig was, omdat jongens alles
konden leeren van de straat en uit de couranten, terwijl “wat jonge
meisjes betreft—neen! ik zou ze geen van de waarheden der
physiologie willen mededeelen. Ik kan alleen nadeelen zien in zulk
gedrag. Deze waarheden zijn leelijk, ontnuchterend, zij zullen zeker
den geest en de natuur van een meisje schokken, haar verschrikt
maken en walging in haar wekken”. We kunnen evengoed zeggen,
dat het niet noodig is bronnen helder water te verschaffen, zoolang
er plassen op straat zijn, waar iedereen uit drinken kan. Een
tijdgenoot van Daudet, die een veel fijner geestelijk inzicht had,
Coventry Patmore, de dichter, heeft in zijn verhandeling over
“Ancient and Modern Ideas of Purity” in zijn mooi boek, Religio
Poetae, reeds in mooie woorden geprotesteerd tegen die “ziekte der
onreinheid”, die voortkomt uit “our modern undivine silences”,
waar Daudet voor gepleit heeft. En Metchnikoff verklaarde, niet zoo
lang geleden, van wetenschappelijke zijde, vooral sprekend wat
vrouwen aangaat, dat kennis zóo noodig is voor moreel gedrag, dat
“onwetendheid beschouwd moet worden als de meest immoreele
daad”. (Essais Optimistes, pag. 420).

De beroemde Belgische romanschrijver, Camille Lemonnier,


behandelt in zijn L’Homme en Amour de kwestie van de sexueele
opvoeding van de jeugd, door de geschiedenis te geven van een
jongen man, opgevoed onder den invloed van de conventioneele en
huichelachtige ideeën, die leeren, dat naaktheid en sekse
weerzinwekkende zaken zijn. Zoodoende gaat hij de gelegenheden
tot onschuldige en natuurlijke liefde voorbij, om ten slotte hopeloos
de slaaf te worden van een zinnelijke vrouw, die hem enkel
behandelt als het voorwerp van haar lust, als den laatsten van een
lange rij minnaars. Het boek is een machtig pleidooi voor een
verstandige, gezonde en natuurlijke opvoeding in geslachtszaken. Er
werd echter in Brugge beslag op gelegd, in 1901, hoewel het proces
tenslotte eindigde met vrijspraak. Zulk een uitspraak is in harmonie
met de algemeene neiging van voelen in den tegenwoordigen tijd.
Welcome to our website – the ideal destination for book lovers and
knowledge seekers. With a mission to inspire endlessly, we offer a
vast collection of books, ranging from classic literary works to
specialized publications, self-development books, and children's
literature. Each book is a new journey of discovery, expanding
knowledge and enriching the soul of the reade

Our website is not just a platform for buying books, but a bridge
connecting readers to the timeless values of culture and wisdom. With
an elegant, user-friendly interface and an intelligent search system,
we are committed to providing a quick and convenient shopping
experience. Additionally, our special promotions and home delivery
services ensure that you save time and fully enjoy the joy of reading.

Let us accompany you on the journey of exploring knowledge and


personal growth!

ebookball.com

You might also like