Split by PDF Splitter

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN THỊ KIM PHƯỢNG

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CÔNG TÁC

GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT
Ở MỘT SỐ DỰ ÁN TẠI PHƯỜNG ĐỒNG QUANG,
THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN
GIAI ĐOẠN 2013 - 2015

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

THÁI NGUYÊN - 2017

Split by PDF Splitter

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN

TRƯỜNG ĐẠI HỌC NÔNG LÂM

NGUYỄN THỊ KIM PHƯỢNG

NGHIÊN CỨU CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN CÔNG TÁC

GIẢI PHÓNG MẶT BẰNG KHI NHÀ NƯỚC THU HỒI ĐẤT
Ở MỘT SỐ DỰ ÁN TẠI PHƯỜNG ĐỒNG QUANG,
THÀNH PHỐ THÁI NGUYÊN, TỈNH THÁI NGUYÊN
GIAI ĐOẠN 2013 - 2015

Ngành: Quản lý đất đai

Mã số: 60.85.01.03

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

Giảng viên hướng dẫn: TS. DƯ NGỌC THÀNH

THÁI NGUYÊN - 2017

Split by PDF Splitter

LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số
liệu, kết quả nghiên cứu nêu trong luận văn là trung thực và chưa từng được
sử dụng để nghiên cứu khoa học, học vị nào.
Tôi xin cam đoan rằng, mọi sự giúp đỡ cho việc thực hiện luận văn
này đã được cảm ơn, các thông tin trích dẫn trong luận văn đều được chỉ
rõ nguồn gốc rõ ràng./.

Thái Nguyên, tháng 3 năm 2017

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Kim Phượng

Split by PDF Splitter

ii

LỜI CẢM ƠN

Trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề tài, tôi đã nhận được sự
giúp đỡ tận tình, những ý kiến đóng góp và những lời chỉ bảo quý báu của tập
thể và cá nhân trong và ngoài trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên.
Trước tiên, tôi xin chân thành cảm ơn sâu sắc đến TS. Dư Ngọc Thành,
người trực tiếp hướng dẫn và giúp đỡ tôi trong suốt thời gian nghiên cứu đề
tài và viết luận văn.
Tôi xin chân thành cảm ơn sự đóng góp ý kiến chân thành của các thầy
cô giáo Khoa Quản lý Tài nguyên trường Đại học Nông Lâm Sở Tài Nguyên
và Môi trường tỉnh Thái Nguyên, Phòng Tài nguyên và Môi Thái Nguyên,
Phòng Đào Tạo - trường Đại học Nông Lâm Thái Nguyên, UBND phường
Đồng Quang Thành phố Thái Nguyên đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong thời
gian nghiên cứu thực hiện đề tài.
Tôi xin cảm ơn tới gia đình, những người thân, đồng nghiệp và bạn bè
đã giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện đề tài.
Xin trân trọng cảm ơn!

Thái Nguyên, 3 năm 2017

Tác giả luận văn

Nguyễn Thị Kim Phượng

Split by PDF Splitter

iii

MỤC LỤC

LỜI CAM ĐOAN .............................................................................................. i

LỜI CẢM ƠN ................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................ iii
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ................................................................. vi
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................. vii
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài ................................................................................ 1
2. Mục tiêu của đề tài ........................................................................................ 3
Chương 1: TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU................................. 5
1.1. Cơ sở khoa học của đề tài .......................................................................... 5
1.1.1. Cơ sở lý luận của đề tài ........................................................................... 5
1.1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài ........................................................................ 5
1.1.3. Đặc điểm của quá trình thu hồi, bồi thường, GPMB .............................. 6
1.2. Cơ sở pháp lý và thực trạng công tác bồi thường, GPMB khi nhà
nước thu hồi đất ................................................................................................. 8
1.2.1. Cơ sở pháp lý của bồi thường, hỗ trợ và tái định cư khi Nhà nước
thu hồi đất .......................................................................................................... 8
1.2.2. Thực trạng công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng ở một số
nước trên Thế giới ........................................................................................... 13
1.2.3. Tình hình thực hiện bồi thường và giải phóng mặt bằng ở Việt Nam...... 15
1.2.4.Tình hình bồi thường và giải phóng mặt bằng trên địa bàn Phường
Đồng Quang .................................................................................................... 16
Chương 2: ĐỐI TƯỢNG, NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ............................................................................................... 32
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................ 32
2.1.1. Đối tượng nghiên cứu............................................................................ 32
Split by PDF Splitter

iv

2.1.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................... 32

2.2. Địa điểm nghiên cứu ................................................................................ 32
2.3. Nội dung nghiên cứu ................................................................................ 32
2.4. Phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 33
2.4.1. Phương pháp thu thập số liệu sơ cấp: ................................................... 33
2.4.2. Phương pháp thu thập số liệu thứ cấp: .................................................. 33
2.4.2. Phương pháp thống kê, tổng hợp .......................................................... 35
2.4.3. Phương pháp chuyên gia ....................................................................... 36
Chương 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ĐẠT ĐƯỢC ................................. 37
3.1. Khái quát về điều kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội của Phường Đồng
Quang thành phố Thái Nguyên ....................................................................... 37
3.1.1. Điều kiện tự nhiên ................................................................................. 37
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ...................................................................... 38
3.2. Tình hình quản lý, sử dụng đất và công tác bồi thường GPMB khi
nhà nước thu hồi đất trên địa bàn phường Đồng Quang ................................. 39
3.2.1. Tình hình quản lý đất đai ...................................................................... 39
3.2.2. Hiện trạng sử dụng đất .......................................................................... 40
3.2.3. Diện tích đất thu hồi của các dự án phường Đồng Quang từ năm
2013 đến năm 2015 ......................................................................................... 41
3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác giải phóng mặt bằng khi Nhà
nước thu hồi đất ở một số dự án trên địa bàn phường Đồng Quang ............... 42
3.3.1. Khái quát về 3 đề tài nguyên cứu .......................................................... 42
3.3.2. Đánh giá công tác giải phóng mặt bằng, chính sách bồi thường,
hỗ trợ khi người dân bị thu hồi đất ở 3 dự án trên địa bàn phường
Đồng Quang .................................................................................................... 46
3.3.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến công tác bồi thường và hỗ trợ tiền khi
Nhà nước thu hồi đất, giải phóng mặt bằng tại phường Đồng Quang ............ 52
Split by PDF Splitter

3.4. Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách bồi thường GPMB
khi Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn phường Đồng Quang, thành phố
Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên ..................................................................... 62
3.4.1. Các giải pháp chung .............................................................................. 62
3.4.2. Các giải pháp cụ thể .............................................................................. 65
3.4.3. Đối với tỉnh Thái Nguyên ..................................................................... 65
3.4.4. Đối với thành phố Thái Nguyên............................................................ 67
3.4.5. Đối với chủ đầu tư dự án ....................................................................... 70
3.4.6. Đối với các tổ chức cá nhân trong quy hoạch dự án ............................. 71
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 72
1. Kết luận ....................................................................................................... 72
2. Kiến nghị ..................................................................................................... 73
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................ 75
PHỤ LỤC ....................................................................................................... 78
Split by PDF Splitter

vi

DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

BT : Bồi thường
BTNMT : Bộ tài nguyên môi trường
GCN : Giấy chứng nhận
GCNQSD đất : Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất
GPMB : Giải phóng mặt bằng
NVH : Nhà văn hóa
TĐC : Tái định cư
UBND : Ủy ban nhân dân
Split by PDF Splitter

vii

DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 3.1. Hiện trạng sử dụng đất của phường Đồng Quang .......................... 40
Bảng 3.2. Diện tích đất thu hồi của các dự án phường Đồng Quang từ
năm 2013 đến năm 2015 ................................................................. 41
Bảng 3.3. Những trường hợp diện tích hiện trạng khác so với diện tích
cấp GCNQSD đất yêu cầu xác định lại .......................................... 43
Bảng 3.4. Những trường hợp diện tích hiện trạng khác so với diện tích
cấp GCNQSD đất yêu cầu xác định lại .......................................... 44
Bảng 3.5. Tổng hợp công tác GPMB của các dự án trên địa bàn phường
Đồng Quang giai đoạn 2013 - 2015 ................................................ 46
Bảng 3.6. Tổng hợp tiền bồi thường và hỗ trợ tại Dự án nâng cấp đường
Việt bắc giai đoạn I lộ giới 22,5m .................................................. 49
Bảng 3.7. Tổng hợp tiền bồi thường và hỗ trợ tại Dự án đầu tư xây dựng
trường mầm non Đồng Quang ........................................................ 49
Bảng 3.8. Tổng hợp tiền bồi thường và hỗ trợ tại Dự án xây dựng trụ sở
cơ quan kiểm toán khu vực X ......................................................... 50
Bảng 3.9. Tổng hợp kinh phí bồi thường và giải phóng mặt bằng của 3
dự án ................................................................................................ 50
Bảng 3.10. Ý kiến của người dân về công tác bồi thường và GPMB ............. 51
Split by PDF Splitter

MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài

Trong nhiều năm gần đây, trên khắp cả nước, nhiều khu công nghiệp,
khu đô thị mới được xây dựng, hệ thống kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội được
nâng cấp, xây mới ngày càng đồng bộ và hiện đại. Nhờ đó, bộ mặt của đất
nước đã thay đổi nhanh chóng theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại và văn
minh. Thực hiện đường lối đổi mới do Đảng ta khởi xướng, nền kinh tế tiếp
tục tăng trưởng với tốc độ ổn định, các lĩnh vực văn hoá, giáo dục, khoa học,
xã hội... ngày càng được cải thiện. Sự phát triển chung của hệ thống kinh tế,
xã hội cũng như của đất nước trước hết đặt ra phải xây dựng hệ thống kết cấu
hạ tầng kỹ thuật, hệ thống giao thông đường bộ, hệ thống thuỷ lợi, hệ thống
lưới điện quốc gia... đây chính là điều kiện rất cơ bản để phát triển nông
nghiệp, công nghiệp, thương mại, dịch vụ, du lịch. Để xây dựng các công
trình kết cấu hạ tầng, phát triển các ngành kinh tế, công nghiệp, giao thông,
xây dựng, thương mại dịch vụ, giáo dục, y tế... Nhà nước phải thu hồi đất của
người sử dụng đất và phải bồi thường cho người bị thu hồi. Việc thực hiện bồi
thường giữ vị trí hết sức quan trọng, là yếu tố có tính quyết định trong toàn bộ
quá trình BT và GPMB. Trong những năm vừa qua công tác BT và GPMB
gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai và thực hiện
(Giá đất biến động, tiêu cực, ý thức của người dân chưa cao...). Và để khắc
phục những tồn tại đó, Nhà nước đã từng bước hoàn thiện hệ thống pháp luật
về đất đai và ban hành các văn bản pháp lý hướng dẫn thực hiện công tác BT
và GPMB một cách có hiệu quả.
Như vậy đất đai là điều kiện cơ bản cho quá trình phát triển, song yếu
tố mang tính quyết định của nền kinh tế phát triển, đảm bảo mục tiêu ổn định
chính trị - xã hội lâu dài lại đến từ việc quản lý, sử dụng đất có hiệu quả, hợp
lý, tiết kiệm, đây cũng chính là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu của đất nước.
Đất đai là tài sản quốc gia có giá trị lớn, có vị trí đặc biệt quan trọng đối với
Split by PDF Splitter

đời sống của từng hộ gia đình, cá nhân, là tư liệu sản xuất đặc biệt, là điều
kiện tối thiểu đảm bảo cho quá trình tái sản xuất giúp xã hội không ngừng mở
rộng. Trong quá trình đổi mới nền kinh tế - xã hội ở nước ta, cơ chế kinh tế
thị trường đã từng bước được hình thành, các thành phần kinh tế phát triển
mạnh và một xu hướng tất yếu là mọi yếu tố nguồn lực đầu vào cho sản xuất
và sản phẩm đầu ra đều phải trở thành hàng hoá, trong đó đất đai cũng không
phải là ngoại lệ.
Trên con đường công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, để đưa đất đai
thực sự trở thành nguồn vốn, nguồn thu hút cho các nhà đầu tư thì phải thu
hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất để xây dựng các khu, cụm công nghiệp,
khu đô thị tập trung nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng đất, xây dựng cơ cấu đất
đai hợp lý thực sự cần thiết. Tuy nhiên qua thực tế việc thu hồi đất để thực
hiện các dự án cho thấy công tác bồi thường đất đai, giải phóng mặt bằng, hỗ
trợ và tái định cư đang là vấn đề rất nhậy cảm và phức tạp, ảnh hưởng đến
mọi mặt của đời sống kinh tế, chính trị, xã hội.
Thực tế cho thấy nhu cầu xây dựng, chỉnh trang bộ mặt đô thị, nông
thôn là nhu cầu cần thiết để xây dựng đất nước “ngày càng to đẹp hơn, đàng
hoàng hơn”. Đáp ứng nhu cầu đó Nhà nước đã tiến hành giải phóng mặt bằng
và thu hồi đất dành một tỉ lệ đất cho quy hoạch xây dựng. Khi đó, một bộ
phận dân cư sẽ phải dời khỏi nơi đang sinh sống thay đổi gần như hoàn toàn
cuộc sống để giao lại đất cho nhà nước nhằm phục vụ phát triển đất nước. Họ
là những người đóng góp vào sự phát triển chung nên lợi ích riêng của họ cần
được bảo vệ. Do vậy Nhà nước luôn có chính sách bồi thường thiệt hại cho
những người bị thu hồi đất.
Có thể thấy rõ được một trong những yếu tố ảnh hưởng tới công tác
giải phóng mặt bằng chính là lợi ích của người dân. Do vậy bồi thường thiệt
hại khi nhà nước thu hồi đất không còn là chuyện của chủ đầu tư mà vấn đề
này hiện nay đang mà mối quan tâm của toàn xã hội. Chính sách bồi thường
là một chính sách quan trọng, có ảnh hưởng rất lớn đến nhiều đối tượng và
Split by PDF Splitter

lĩnh vực khác nhau. Do đó, một khi thực hiện không tốt chính sách này sẽ tạo
ra hậu quả khó lường.
Những năm qua, Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương chính sách và giải
pháp tạo cơ sở pháp lý quan trọng đưa công tác đền bù thiệt hại giải phóng
mặt bằng đi vào trật tự, nề nếp, đồng thời đã đạt được những kết quả nhất
định tạo điều kiện có kinh tế - xã hội phát triển, đổi thay từng ngày. Tuy
nhiên, xung quanh vấn đề giải phóng mặt bằng thường xuyên diễn ra những
ách tắc, khó khăn, trở ngại, có những nơi gây cản trở thành điểm nóng, ảnh
hưởng không nhỏ tới tiến độ thi công các chương trình, dự án và hạn chế nhịp
độ phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Việc thu hồi đất, bồi thường giải phóng mặt bằng để thực hiện các công
trình quốc phòng an ninh, lợi ích quốc gia công cộng, phát triển kinh tế là một
khâu quan trọng, then chốt tạo điều kiện cho sự phát triển lâu dài và bền vững.
Với mong muốn thông qua khảo sát, nghiên cứu thực tiễn công tác bồi thường,
hỗ trợ GPMB nhằm xác định được những yếu tố ảnh hưởng đến công tác này
trên địa bàn thành phố Thái Nguyên. Thông qua đó đề xuất những giải pháp
phát huy những yếu tố tích cực, hạn chế những yếu tố tiêu cực tác động đến
công tác bồi thường, hỗ trợ GPMB tại Thái Nguyên nói riêng, ở Việt Nam nói
chung. Xuất phát từ lý do trên, dưới sự hướng dẫn của TS. Dư Ngọc Thành, tôi
tiến hành chọn đề tài: “Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến công tác
GPMB khi Nhà nước thu hồi đất, ở một số dự án tại Phường Đồng Quang,
Thành phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên giai đoạn 2013 -2015” làm đề tài
nghiên cứu cho luận văn của mình.
2. Mục tiêu của đề tài
2.1. Mục tiêu tổng quát
- Đánh giá công tác bồi thường, hỗ trợ và tái định cư (TĐC) đến người
bị thu hồi đất và nghiên cứu những yếu tố ảnh hưởng đến công tác này để từ
đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách bồi thường GPMB khi Nhà
Split by PDF Splitter

nước thu hồi đất trên địa bàn phường Đồng Quang, thành phố Thái Nguyên,
tỉnh Thái Nguyên.
2.2. Mục tiêu cụ thể
- Đánh giá khái quát về điều kiện tự nhiên - kinh tế - xã hội của Phường
Đồng Quang
- Đánh giá tình hình quản lý, sử dụng đất và thực hiện công tác bồi
thường GPMB khi nhà nước thu hồi đất trên địa bàn phường Đồng Quang.
- Nghiên cứu yếu tố ảnh hưởng đến công tác giải phóng mặt bằng khi
nhà nước thu hồi đất ở một số dự án trên địa bàn phường Đồng Quang, Thành
phố Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.
- Đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách bồi thường GPMB khi
Nhà nước thu hồi đất trên địa bàn phường Đồng Quang, thành phố Thái
Nguyên, tỉnh Thái Nguyên.
Split by PDF Splitter

Chương 1
TỔNG QUAN TÀI LIỆU NGHIÊN CỨU

1.1. Cơ sở khoa học của đề tài

1.1.1. Cơ sở lý luận của đề tài
* Khái niệm chung về bồi thường, GPMB
- Công tác bồi thường: Bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất là việc
Nhà nước trả lại giá trị quyền sử dụng đất đối với diện tích đất thu hồi cho
người bị thu hồi đất. Trong đó, giá trị quyền sử dụng đất là giá trị bằng tiền
của quyền sử dụng đất đối với một diện tích đất xác định trong thời hạn sử
dụng đất xác định.
- Hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất: Là việc Nhà nước trợ giúp cho
người có thu hồi để ổn định đời sống, sản xuất và phát triển.
- Giải phóng mặt bằng: là quá trình tổ chức thực hiện các công việc
liên quan đến di dời nhà cửa, cây cối và các công trình xây dựng trên phần đất
nhất định được quy định cho việc cải tạo, mở rộng hoặc xây dựng một công
trình mới trên đó.
- Tái định cư:
+ Theo từ điển Tiếng Việt: Tái nghĩa là "Hai lần hoặc lần thứ hai, lại
một lần nữa". Định cư nghĩa là "Ở một nơi nhất định để sinh sống, làm ăn".
+ Theo Ngân hàng phát triển Châu Á (ADB): Tái định cư là xây dựng
khu dân cư mới, có đất để sản xuất và cơ sở hạ tầng công cộng tại một địa
điểm khác.
+ Các hình thức tái định cư: Tái định cư tập trung, tái định cư tại chỗ,
tái định cư xen ghép (phân tán).
1.1.2. Cơ sở thực tiễn của đề tài
- Bồi thường GPMB là vấn đề của sự phát triển: Sự phát triển của mỗi
quốc gia, việc GPMB để xây dựng các công trình là không thể tránh khỏi.
Nhịp độ phát triển càng lớn thi công tác GPMB càng cao, thách thức càng
Split by PDF Splitter

HƯỚNG DẪN MUA TÀI LIỆU BẢN ĐẦY ĐỦ:

- Tên tài liệu cần tải:

- Số trang: 90

- Mã tài liệu (ID): 9630

Cách 1: Thanh toán qua tài khoản ngân hàng quét mã QR thanh toán:

THÔNG TIN THANH TOÁN:

0974577291 tại ngân hàng MBBank

Số tài khoản:
Hoặc : 38590217 tại ngân hàng ACB

Chủ tài khoản: NGUYỄN VĂN NGHĨA

Số tiền thanh toán: 50,000 đồng

Nội dung chuyển khoản: TAILIEU 9630

Cách 2: Thanh toán qua app MOMO quét mã thanh toán:

THÔNG TIN THANH TOÁN:

Số tài khoản MOMO: 0974577291

Số tiền thanh toán: 50,000 đồng

Nội dung chuyển khoản: TAILIEU 9630

Split by PDF Splitter

Cách 3: Truy cập vào Website tailieu369 bên dưới để mua tài liệu:

https://tailieu369.info/trangchu và thanh toán.

Cách 4: Thanh toán qua tài khoản paypal :

THÔNG TIN THANH TOÁN:

Tài khoản PayPal: [email protected]

Lưu ý:

 Sau khi hoàn thành chuyển khoản thanh toán qua ngân hàng hoặc momo, vui
lòng inbox zalo/telegram 0974577291, mã qr zalo/tele liên hệ :
 hoặc fanpage: https://www.facebook.com/tailieuso369
 với nội dụng chuyển khoản bên trên, trong vòng 5-10 phút
 chúng tôi sẽ gửi tài liệu qua zalo hoặc facebook hoặc email của quý khách.
 Sau khi tải tài liệu, Quý khách có thể chuyển đổi file tài liệu từ PDF sang WORD
miễn phí tại đây
 Nếu cần hỗ trợ vui lòng liên hệ số zalo/telegram: 0974577291 hoặc email:
[email protected]

(*) Quý khách lưu ý khi chuyển khoản ghi nội dung chuyển khoản kèm MÃ TÀI LIỆU
theo hướng dẫn