Luận Văn Xây Dựng Một Số Hoạt Động Dạy Học Vật Lí 10 ở Trường THPT Gắn Với Thực Tế Sản Xuất Kinh Doanh Tại Tỉnh Thái Nguyên
Luận Văn Xây Dựng Một Số Hoạt Động Dạy Học Vật Lí 10 ở Trường THPT Gắn Với Thực Tế Sản Xuất Kinh Doanh Tại Tỉnh Thái Nguyên
ĐỖ THU TRANG
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
ĐỖ THU TRANG
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
Tôi xin cam đoan: Đề tài: "Xây dựng một số hoạt động dạy học môn Vật lí
10 ở trường THPT gắn với thực tế sản xuất kinh doanh tại tỉnh Thái Nguyên" là
do bản thân tôi thực hiện. Các số liệu, kết quả trong đề tài là trung thực. Nếu sai sự
thật tôi xin chịu trách nhiệm.
Tác giả
Đỗ Thu Trang
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
LỜI CẢM ƠN
Lời đầu tiên tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Nguyễn Thị Thu
Hà, người đã tận tình giúp đỡ và hướng dẫn tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên
cứu luận văn này.
Tôi xin chân thành cảm ơn các thầy giáo, cô giáo của Bộ môn Giáo dục Vật lý,
Khoa Vật lý; Phòng Sau đại học, Ban Giám hiệu Trường đại học Sư Phạm - Đại học
Thái Nguyên đã tạo mọi điều kiện thuận lợi trong quá trình học tập cũng như nghiên
cứu để tôi có thể hoàn thành luận văn.
Tôi xin gửi lời cảm ơn đến Ban giám hiệu Trường THPT Thái Nguyên tỉnh Thái
Nguyên và các đồng nghiệp đã tạo điều kiện, động viên, khích lệ tôi trong suốt quá trình
thực nghiệm sư phạm cũng như quá trình nghiên cứu và hoàn thành luận văn.
Cuối cùng, tôi xin chân thành cảm ơn gia đình, bạn bè đã luôn ở bên giúp đỡ,
động việc tôi trong quá trình nghiên cứu luận văn này.
Tác giả
Đỗ Thu Trang
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
MỤC LỤC
Lời cam đoan .................................................................................................................. i
Lời cảm ơn .....................................................................................................................ii
Mục lục ........................................................................................................................ iii
Danh mục các chữ viết tắt............................................................................................. iv
Danh mục các bảng ........................................................................................................ v
Danh mục các hình ....................................................................................................... vi
MỞ ĐẦU .......................................................................................................................1
1. Lý do chọn đề tài .......................................................................................................1
2. Mục đích nghiên cứu .................................................................................................3
3. Giả thuyết khoa học ...................................................................................................3
4. Đối tượng nghiên cứu ................................................................................................3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................................................4
6. Phương pháp nghiên cứu ...........................................................................................4
7. Đóng góp của đề tài ..................................................................................................5
8. Cấu trúc luận văn .......................................................................................................5
Chương 1: CƠ SỞ LÍ LUẬN VÀ THỰC TIỄN ........................................................6
1.1. Cơ sở lí luận ............................................................................................................6
1.1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu về dạy học gắn với thực tiễn sản xuất kinh
doanh tại địa phương .....................................................................................................6
1.1.2. Khái niệm hoạt động sản xuất kinh doanh...........................................................8
1.1.3. Dạy học gắn với thực tiễn sản xuất kinh doanh tại địa phương ..........................9
1.1.4. Giáo dục định hướng nghề nghiệp trong nhà trường phổ thông .......................10
1.1.5. Một số biện pháp tổ chức hoạt động dạy học Vật lí gắn với thực tiễn sản xuất
kinh doanh tại địa phương góp phần giáo dục định hướng nghề nghiệp cho học sinh ....12
1.1.6. Quy trình thiết kế và tổ chức hoạt động dạy học gắn với hoạt động sản xuất
kinh doanh tại địa phương ...........................................................................................14
1.2. Cơ sơ thực tiễn ......................................................................................................19
1.2.1. Tìm hiểu thực tiễn hoạt động sản xuất kinh doanh trên đại bàn tỉnh
Thái Nguyên ...............................................................................................................19
1.2.2. Thực trạng việc dạy học môn Vật lí gắn với thực tế sản xuất kinh doanh tại
tỉnh Thái Nguyên .........................................................................................................20
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
GV Giáo viên
HĐ Hoạt động
HS Học sinh
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
Bảng 1.1. Sử dụng kiến thức vật lí trong một số ngành nghề ở tỉnh Thái Nguyên ......20
Bảng 1.2. GV đánh giá tầm quan trọng việc ứng dụng của Vật lí trong một số
ngành nghề .............................................................................................21
Bảng 1.3. Những khó khăn trong việc ứng dụng môn Vật lí trong một số
ngành nghề trong dạy học Vật lí ............................................................21
Bảng 1.4. Thái độ của HS đối với việc áp dụng kiến thức vật lí vào các ngành nghề .... 22
Bảng 1.5. Ý kiến của HS về lợi ích môn vật lí ứng dụng vào các ngành nghề ......22
Bảng 2.1. Nội dung kiến thức Vật lí 10 gắn với hoạt động sản xuất, kinh doanh..........25
Bảng 2.2. Quy trình sản xuất chè và các kiến thức Vật lí liên quan đến sự bay
hơi và độ ẩm không khí..........................................................................30
Bảng 2.3. Quy trình sản xuất chè và các kiến thức Vật lí liên quan đã học ...........32
Bảng 2.4. Các hoạt động dạy học ...........................................................................43
Bảng 2.5. Bảng hướng dẫn đánh giá khả năng tìm hiểu hoạt động sản xuất,
kinh doanh chè tại địa phương của học sinh ..........................................49
Bảng 2.6. Bảng hướng dẫn đánh giá năng lực nhận thức của học sinh .................52
Bảng 3.1. Kết quả thống kê năng lực tìm hiểu hoạt động tại cơ sở sản xuất
kinh doanh chè tại địa phương ...............................................................72
Bảng 3.2. Kết quả thống kê khả năng nhận thức của HS trong quá trình dạy
học ..........................................................................................................73
Bảng 3.3. Kết quả thống kê bài kiểm tra ................................................................ 74
Bảng 3.4. Kết quả thống kê năng lực định hướng nghề nghiệp .............................74
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
Hình 1.1. Sơ đồ quy trình thiết kế và tổ chức hoạt động dạy học gắn với hoạt
động sản xuất kinh doanh tại địa phương ..............................................15
Hình 1.2. Sơ đồ giai đoạn chuẩn bị ........................................................................16
Hình 1.3. Sơ đồ giai đoạn xây dựng kế hoạch dạy học .........................................17
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Giáo dục và Đào tạo đang phải đối mặt với những thách thức trong bối cảnh
thị trường lao động và việc làm biến đổi nhanh chóng, khó lường. Đặc biệt dưới tác
động của cuộc cách mạng khoa học kĩ thuật, đổi mới giáo dục và đào tạo là yếu tố
quan trọng đảm bảo chất lượng nguồn nhân lực trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Theo
đó, để đáp ứng nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho xã hội, một trong những hướng
đổi mới giáo dục và đào tạo hiện nay là dạy học gắn với thực tiễn sản xuất kinh doanh
tại địa phương.
Trong dạy học nói chung và dạy học Vật lí ở phổ thông nói riêng, những yêu
cầu về đổi mới giáo dục và đào tạo theo hướng dạy học gắn với thực tiễn đã được nêu
rõ trong Nghị quyết số 29-NQ/TW: “Các tổ/nhóm chuyên môn, giáo viên chủ động
rà soát, tinh giảm nội dung dạy học phù hợp với chuẩn kiến thức, kỹ năng và thái độ
của chương trình môn học; khuyến khích giáo viên thiết kế lại các tiết học trong sách
giáo khoa thành các bài học theo chủ đề để tổ chức cho học sinh hoạt động học tích
cực, tự lực chiếm lĩnh kiến thức và vận dụng vào thực tiễn; chú trọng lồng ghép giáo
dục đạo đức và giá trị sống, rèn luyện kĩ năng sống, hiểu biết xã hội, thực hành pháp
luật” và trong Chương trình giáo dục phổ thông môn Vật lí (tháng 1/2019): “Chương
trình môn Vật lí coi trọng việc rèn luyện cho học sinh kĩ năng vận dụng tri thức Vật lí
vào việc tìm hiểu và giải quyết ở mức độ nhất định một số vấn đề của thực tiễn, đáp
ứng đòi hỏi của cuộc sống; vừa đảm bảo phát triển năng lực trên nền tảng những năng
lực chung và năng lực tìm hiểu thế giới tự nhiên đã hình thành ở giai đoạn giáo dục
cơ bản, vừa đáp ứng yêu cầu định hướng vào một số ngành nghề cụ thể”.
Để thực hiện đổi mới giáo dục và đào tạo, hiện nay các trường phổ thông trên
cả nước đã thực hiện đa dạng hóa các hình thức tổ chức dạy học, chú ý các hoạt động
trải nghiệm cho học sinh. Ngoài ra, các trường THPT còn đẩy mạnh công tác nghiên
cứu khoa học đối với học sinh trung học; động viên học sinh trung học tích cực tham
gia các cuộc thi nghiên cứu khoa học kĩ thuật theo Công văn số 3486/BGĐT-GDTrH
ngày 09/8/2017 của Bộ GDĐT và Công văn số 1258/SGDĐT-GDTrH ngày
14/8/2017 của sở GDĐT về việc hướng dẫn triển khai hoạt động nghiên cứu khoa học
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
và tổ chức Cuộc thi khoa học kỹ thuật cấp Quốc gia dành cho học sinh trung học năm
2017-2018. Qua những hoạt động như vậy, học sinh có cơ hội áp dụng những kiến
thức Vật lí vào thực tiễn cuộc sống, được rèn khả năng tư duy, suy nghĩ sâu sắc khi
gặp những vấn đề phức tạp, có điều kiện để khám phá, đánh giá, giải thích và tổng
hợp thông tin từ các tình huống thực tiễn của địa phương; có cơ hội để vận dụng và
phát triển kiến thức lý thuyết đã học từ đó áp dụng vào việc sản xuất kinh doanh tại
địa phương nơi mình đang sinh sống.
Cùng với nâng cao chất lượng dạy và học, từ năm 2016-2017, Bộ GD&ĐT chỉ
đạo tất cả các Sở GD&ĐT triển khai thí điểm mô hình giáo dục nhà trường gắn với
thực tiễn sản xuất, kinh doanh của địa phương. Theo đó sở GD&ĐT các tỉnh đã ban
hành các văn bản chỉ đạo, hướng dẫn các trường phổ thông có đủ điều kiện triển khai
mô hình trường học mới; lựa chọn các đơn vị thực hiện điểm mô hình cấp tỉnh, từ đó
các đơn vị tích cực triển khai, nhân rộng mô hình điểm ra các cơ sở giáo dục khác.
Đây cũng là một trong những hoạt động nhằm định hướng nghề nghiệp cho học sinh,
giúp các em có thể lựa chọn nghề nghiệp sau khi tốt nghiệp THPT. Các mô hình được
thực hiện triển khai thí điểm cấp tỉnh như mô hình: “Trường học gắn với di sản Tín
ngưỡng thờ cúng Hùng Vương tại Phú Thọ”; “Trường học gắn với di sản Hát Xoan”;
“Trường học gắn với cây bưởi đặc sản Đoan Hùng”; “Trường học gắn với làng nghề
đan lát”…. Qua một năm thực hiện các mô hình đã tạo ra sự thay đổi lớn về hình
thức, phương pháp dạy học, kiểm tra đánh giá. Từ đó tạo được môi trường, không khí
học tập thân thiện, thoải mái, giúp học sinh hứng thú và phát huy được tính tích cực,
chủ động, sáng tạo trong học tập; học sinh được thực hành, trải nghiệm, vận dụng
kiến thức để giải quyết các vấn đề thực tiễn trong đời sống nhiều hơn; giảm áp lực
trong các giờ học lý thuyết căng thẳng, trừu tượng trên lớp; biết trân quý những giá trị
truyền thống quý báu của dân tộc… góp phần giúp học sinh phát triển toàn diện, nâng
cao kiến thức về kỹ năng sống, giúp các em năng động, sáng tạo, thích nghi tốt với
môi trường sống, các em có cơ hội để thể hiện năng lực, phẩm chất qua thực tế, đồng
thời góp phần tích cực vào việc nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện trong các nhà
trường phổ thông trên cả nước.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
Nghiên cứu chương trình Vật lí ở THPT tôi nhận thấy chương trình được ứng
dụng rất nhiều trong sản xuất, kinh doanh tại địa bàn tỉnh Thái Nguyên. Điển hình
Thái Nguyên là một tỉnh nổi tiếng với đặc sản chè, và với mỗi học sinh trên địa bàn
tỉnh không còn xa lạ gì với những công đoạn được sản xuất chè. Những kiến thức đã
học như: nhiệt độ, ánh sáng, độ ẩm,… có ảnh hưởng gì đến việc tạo năng suất cho sản
lượng chè hay máy sao chè hoạt động theo nguyên tắc nào? Thì từ những kiến thức
Vật lí tôi tin rằng học sinh không chỉ lĩnh hội được tri thức, vận dụng sáng tạo các tri
thức lĩnh hội được trong giải quyết vấn đề thực tiễn mà còn định hướng được nghề
nghiệp trong tương lai.
Xuất phát từ những lí do đó nên tôi tiến hành nghiên cứu đề tài: “Xây dựng
một số hoạt động dạy học môn Vật lí 10 ở trường THPT gắn với thực tế sản xuất
kinh doanh tại tỉnh Thái Nguyên”.
2. Mục đích nghiên cứu
Thiết kế và tổ chức hoạt động dạy học Vật lí 10 gắn với thực tế sản xuất kinh
doanh tại tỉnh Thái Nguyên nhằm góp phần giáo dục định hướng nghề nghiệp cho
học sinh.
3. Giả thuyết khoa học
Nếu thiết kế và tổ chức được hoạt động dạy học môn Vật lí gắn với thực tế sản
xuất kinh doanh tại tỉnh Thái Nguyên sẽ góp phần giáo dục định hướng nghề nghiệp
cho học sinh.
4. Đối tượng nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Việc dạy học Vật lí gắn với hoạt động sản xuất, kinh doanh tại địa phương.
- Việc vận dụng kiến thức đã học vào thực tiễn và định hướng nghề nghiệp
tương lai của học sinh trong tương lai.
4.2. Phạm vi nghiên cứu: Việc dạy học một số kiến thức chương “Chất rắn và Chất
lỏng. Sự chuyển thể” Vật lí 10 gắn với thực tiễn hoạt động sản xuất kinh doanh trên
địa bàn tỉnh Thái Nguyên với mục đích giúp HS vận dụng kiến thức vào thực tiễn,
góp phần định hướng nghề nghiệp cho HS.
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu và Công nghệ thông tin – ĐHTN http://lrc.tnu.edu.vn
Split by PDF Splitter
- Số trang: 132
Cách 1: Thanh toán qua tài khoản ngân hàng quét mã QR thanh toán:
Cách 3: Truy cập vào Website tailieu369 bên dưới để mua tài liệu:
Lưu ý:
Sau khi hoàn thành chuyển khoản thanh toán qua ngân hàng hoặc momo, vui
lòng inbox zalo/telegram 0974577291, mã qr zalo/tele liên hệ :
hoặc fanpage: https://www.facebook.com/tailieuso369
với nội dụng chuyển khoản bên trên, trong vòng 5-10 phút
chúng tôi sẽ gửi tài liệu qua zalo hoặc facebook hoặc email của quý khách.
Sau khi tải tài liệu, Quý khách có thể chuyển đổi file tài liệu từ PDF sang WORD
miễn phí tại đây
Nếu cần hỗ trợ vui lòng liên hệ số zalo/telegram: 0974577291 hoặc email:
[email protected]
(*) Quý khách lưu ý khi chuyển khoản ghi nội dung chuyển khoản kèm MÃ TÀI LIỆU
theo hướng dẫn