A poboación mundial

1. A poboación mundial e a súa distribución
2. A evolución da poboación mundial
3. A dinámica natural da poboación
4. Os movementos migratorios
5. Estrutura demográfica de poboación
6. A poboación de España: distribución
7. Evolución da poboación española
8. A migración en España
9. Estrutura de poboación en España
10. A poboación en Galicia

ANO TOTAL ÁFRICA ASIA EUROPA SUDAMÉRICA N.AMÉRICA OCEANÍA
2012 7.078.011.000 1.080.793.000 4.289.555.000 725.412.000 595.098.000 350.095.000 36.938.000
1. A POBOACIÓN MUNDIAL E A SÚA DISTRIBUCIÓN
1.1. A poboación da Terra
CONTINENTE POBOACIÓN SUPERFICIE h/km2 % %
MUNDO 7.078.011.000 149.967.998 km2 47 h/km2 Superficie Pob.
ASIA 4.289.555.000 44.511.646 km2 96 h/km2 29,7% 60,55%
ÁFRICA 1.080.793.000 30.085.655 km2 36 h/km2 20,0% 15,26%
AMÉRICA 945.193.000 40.110.302 km2 24 h/km2 26,8% 13,34%
EUROPA 725.412.000 10.161.376 km2 71 h/km2 6,7% 10,24%
OCEANÍA 36938000 8.549.019 km2 4 h/km2 5,7% 0,52%
ANTÁRTIDA E
OUTROS 120.000 16.550.000 km2 0,01 h/km2 11,0% 0,00%

1.1. A poboación da Terra
• No ano 2011, a poboación mundial
superou os 7000 millóns de habitantes.
• Esta poboación distribúese sobre a
superficie terrestre dun xeito irregular.
• Para coñecer a distribución e para poder
comparar utilízase o termo densidade de
poboación resultado de dividir o número
de habitantes pola superficie en km2
.

Recorda que:
Densidade de poboación=
Habitantes/ km2

Recorda que:
Poboación absoluta
Número de habitantes dun territorio
Habitantes en relación aos km2
Poboación relativa

País Superficie
(km2
)
Habitantes
(2012)
Densidade
Xapón
Bangladesh
Xibraltar
Rusia
Países Baixos
España
EE_UU
India
China
Bolivia
Brasil
Colombia
Venezuela
Arxentina
República
Dominicana
378.000
144.000
6
17.000.000
41.000
504.500
9.640.000
3.291.000
9.537.000
1.100.000
8.557.000
1.140.000
913.000
2.784.000
49.000
127.460.000
153.479.000
33.000
143.370.000
16.774.000
47.568.000
314.987.000
1.246.914.000
1.354.058.000
10.413.000
194.795.000
46.860.000
29.702.000
41.119.000
9.686.000
h/km2
Calcula a densidade
de poboación?
Quen ten máis
habitantes en
termos absolutos
e relativos?
Quen ten menos
habitantes en
termos absolutos
e relativos?

1.2. Factores da distribución da poboación
•Factores físicos:
relevo, clima e solos.
•Factores humanos:
económicos,
históricos e políticos.

Mapa anamórfico ou distorsionado

Baño masificado de auga quente en Daying (Sichuan)
Concentración de poboación
O CRECEMENTO DA POBOACIÓN MUNDIAL
SEGUNDO A SEGUNDO

Barrio residencial en Shangai (China)
Concentración de poboación

Estepa mongola (Zurkharaa)
Valeiro demográfico

ANO POBOACIÓN MUNDIAL (1950-2100) (verde:previsións)
1950 2.525,8
1960 3.026,0 500,2 19,8%
1970 3.691,2 665,2 22,0%
1980 4.449,0 757,8 20,5%
1990 5.320,8 871,8 19,6%
2000 6.127,7 806,9 15,2%
2010 6.916,2 788,5 12,9%
2020 7.716,7 800,5 11,6%
2030 8.424,9 708,2 9,2%
2040 9.038,7 613,8 7,3%
2050 9.550,9 512,2 5,7%
2060 9.957,4 406,5 4,3%
2070 10.277,3 319,9 3,2%
2080 10.524,2 246,9 2,4%
2090 10.717,4 193,2 1,8%

Bangladesh. Cerimonia relixiosa no río Turag
Número de habitantes en cada país

MUNDO 7.078.011.000 149.967.998 km2 47 h/km2 hab/m sup/m
ASIA 4.289.555.000 44.511.646 km2 96 h/km2 60,55% 29,68%
CHINA 1.354.058.000 9537000 km2 142 h/km2 19,11% 6,36%
INDIA 1.246.914.000 3291000 km2 379 h/km2 17,60% 2,19%
INDONESIA 246.963.000 1907000 km2 130 h/km2 3,49% 1,27%
PAQUISTÁN 204.513.000 797000 km2 257 h/km2 2,89% 0,53%
BANGLADESH 153.479.000 144000 km2 1066 h/km2 2,17% 0,10%
XAPÓN 127.460.000 378000 km2 337 h/km2 1,80% 0,25%
ASIA (Resto) 956.168.000 28.457.646 34 h/km2 13,50% 18,98%

ÁFRICA 1.080.793.000 30.085.655 km2 36 h/km2 15,26% 20,06%
NIXERIA 174.321.000 925.000 km2 188 h/km2 2,46% 0,62%
ETIOPÍA 85.445.000 1.106.000 km2 77 h/km2 1,21% 0,74%
EXIPTO 83.186.000 1.003.000 km2 83 h/km2 1,17% 0,67%
ZAIRE (R.D. CONGO) 73.452.000 2.348.000 km2 31 h/km2 1,04% 1,57%
SUDÁFRICA 52.698.000 1.222.000 km2 43 h/km2 0,74% 0,81%
ÁFRICA (Resto) 611.691.000 23.481.655 km2 26 h/km2 8,63% 15,66%
OCEANÍA 36.938.000 8.549.019 4 h/km2 0,52% 5,70%
ANTÁRTIDA E OUTROS 120.000 16.550.000 km2 0,01 h/km2 0,00% 11,04%

AMÉRICA 945.193.000 40.110.302 km2 24 h/km2 13,34% 26,75%
CENTROAMÉRICA 81.817.000 743.302 km2 110 h/km2 1,15% 0,50%
GUATEMALA 15.425.000 109.000 km2 142 h/km2 0,22% 0,07%
CUBA 11.164.000 111.000 km2 101 h/km2 0,16% 0,07%
HAITÍ 10.790.000 28.000 km2 385 h/km2 0,15% 0,02%
REP. DOMINICANA 9.686.000 49.000 km2 198 h/km2 0,14% 0,03%
AM. CENTRAL (Resto) 34.752.000 446.302 km2 78 h/km2 0,49% 0,30%
NORTEAMÉRICA 466.447.000 21.582.000 km2 22 h/km2 6,58% 14,39%
ESTADOS UNIDOS 314.987.000 9640000 km2 33 h/km2 4,45% 6,43%
MÉXICO 116.352.000 1960000 km2 59 h/km2 1,64% 1,31%
CANADÁ 35.108.000 9982000 km2 4 h/km2 0,50% 6,66%

SUDAMÉRICA 396.929.000 17.785.000 km2 22 h/km2 5,60% 11,86%
BRASIL 194.795.000 8557000 km2 23 h/km2 2,75% 5,71%
COLOMBIA 46.860.000 1140000 km2 41 h/km2 0,66% 0,76%
ARXENTINA 41.119.000 2784000 km2 15 h/km2 0,58% 1,86%
PERÚ 30.307.000 1287000 km2 24 h/km2 0,43% 0,86%
VENEZUELA 29.702.000 913000 km2 33 h/km2 0,42% 0,61%
CHILE 16.690.000 757000 km2 22 h/km2 0,24% 0,50%
ECUADOR 15.651.000 284000 km2 55 h/km2 0,22% 0,19%
BOLIVIA 10.413.000 1100000 km2 9 h/km2 0,15% 0,73%
PARAGUAI 6.766.000 407000 km2 17 h/km2 0,10% 0,27%
URUGUAI 3.294.000 178000 km2 19 h/km2 0,05% 0,12%
GÜAIANA 796.000 215000 km2 4 h/km2 0,01% 0,14%
SURINAM 536.000 163000 km2 3 h/km2 0,01% 0,11%

EUROPA 725.412.000 10.161.376 71 h/km2 10,24% 6,78%
UE 506.193.000 4.390.066 115 h/km2 7,15% 2,93%
RUSIA (EUROPA) 111.670.000 4200000 km2 27 h/km2 1,58% 2,80%
ALEMAÑA 81.976.000 357000 km2 230 h/km2 1,16% 0,24%
REÍNO UNIDO 64.000.000 245000 km2 261 h/km2 0,90% 0,16%
FRANCIA 63.705.000 552000 km2 115 h/km2 0,90% 0,37%
ITALIA 59.742.000 302000 km2 198 h/km2 0,84% 0,20%
ESPAÑA 47.568.000 504500 km2 94 h/km2 0,67% 0,34%
EUROPA (Resto) 296.751.000 4.000.876 74,1715064 4,19% 2,67%

Revolución
Neolítica
5.000 a.C.
Crecemento moi lento
Réxime demográfico priimitivo
Mortalidade catastrófica
5.000 a.C.-XVIII
Revolución industrial
Transición demográfica
f. XVIII-p XIX
Explosión demográfica
2ª m XX

ANO TOTAL ÁFRICA ASIA EUROPA SUDAMÉRICA N.AMÉRICA OCEANÍA
1750 791.000.000 106.000.000 502.000.000 163.000.000 16.000.000 2.000.000 2.000.000
1800 978.000.000 107.000.000 635.000.000 203.000.000 24.000.000 7.000.000 2.000.000
1900 1.650.000.000 133.000.000 947.000.000 408.000.000 74.000.000 82.000.000 6.000.000
1950 2.518.630.000 221.214.000 1.398.488.000 547.403.000 167.097.000 171.616.000 12.812.000
1960 2.644.142.000 277.398.000 1.336.000.000 601.401.000 209.303.000 204.152.000 15.888.000
2000 6.070.581.000 795.671.000 3.679.737.000 727.986.000 520.229.000 315.915.000 31.043.000
2012 7.078.011.000 1.080.793.000 4.289.555.000 725.412.000 595.098.000 350.095.000 36.938.000

• Caracterízase por un crecemento lento ata
mediados do s.XVIII, para acelerarse despois,
sobre todo nos s. XX e actual.
• A teoría da transición demográfica explica
que o crecemento da poboación depende do
balance entre a natalidade e mortalidade e
recoñece diversas etapas ou réximes
demográficos: antigo ou primitivo,
intermedio ou de transición e actual.
• O paso dunha etapa a outra varía segundo os
países dependendo do nivel económico, social e
cultural.

Réxime
demográfico
antigo
Transición
Primeira Segunda
Réxime
demográfico
moderno
Taxa natalidade
Taxa mortalidade
Lento
crecemento
demográfico
Rápido
crecemento
demográfico
Modérase
crecemento
demográfico
Lento
crecemento
demográfico

• Tres etapas:
• Réxime demográfico antigo: Antigüidade ata mediados
do XVII. Crecemento lento de poboación. Natalidade e
mortalidade elevadas. Mortalidade infantil elevada.
Mortalidade catastrófica: fame, déficit hixiénico-sanitario,
guerra. Esperanza de vida ao redor dos 40 anos.
• Transición demográfica: XVIII-XIX. Crecemento
acelerado da poboación ou explosión demográfica,
debido a un descenso da mortalidade mentres a
natalidade é elevada.
• Réxime demográfico moderno: mediados do XX ata
actualidade. Desaceleración demográfica. Mortalidade
e natalidade baixa debido ao cambio social e económico
dos países desenvolvidos.
2.1. Poboación nos países desenvolvidos

Poboación sueca
modelo de país
desenvolvido

• Dúas etapas:
• Réxime demográfico antigo: perdura ata ben
entrado o s. XX. Natalidade e mortalidade
elevada (catastrófica).
• Transición demográfica: finais do XX.
Crecemento da poboación debido ao descenso
da mortalidade. Axuda dos países
desenvolvidos. O número de nacementos é moi
elevado porque hai moita poboación nova.
2.1. Poboación nos países pobres

Poboación senegalesa
modelo de poboación pobre

• Hai recursos para todos os
habitantes do planeta?
• Dúas tendencias:
• Populacionistas
• Antipopulacionistas ou
malthusianos
2.2.3. Políticas demográficas

Thomas Robert Malthus
1766-1834
Thomas Malthus: wikipedia

• Prodúcese cando o incremento de poboación
é maior que o económico e algunhas
consecuencias poden ser:
• Traballos precarios e pouco satisfactorios para
os mozos que pretenden incorporarse ao
mercado laboral.
• Sobreexplotación dos solos, do campo e
deforestación.
• Crecemento do mundo urbano debido ás
migracións procedentes do campo. As grandes
cidades teñen dificultades para satisfacer as
necesidades dos seus habitantes.
2.2.3. Políticas demográficas
Superpoboación

Poboación buscando alimentos
nun vertedeiro de Bagdad (2003)
Poboación e recursos

Buscando auga en
Natwarghad (Gujarat-India)
O 13% da poboación mundial
ten dificultade de acceso

Muller e mazorcas de millo
Changzhi (China)

• De que depende o crecemento de
poboación dun territorio?
• Movemento natural ou vexetativo:
diferencia entre nacementos e defuncións.
• Movemento migratorio: desprazamento
de poboación. Emigración: saída de
poboación e inmigración: entrada de
poboación.
3. A dinámica da pobación

• Taxa de natalidade: Nacidos x 1000 /
Poboación total.
• Taxa de fecundidade: Nacementos x 1000 /
mulleres entre 15 e 49 anos.
• Taxa de mortalidade: Mortos x 1000 / Poboación
total.
• Taxa de mortalidade infantil: Nenos mortos < 1
ano / nacidos
• Taxa de crecemento natural: TN-TM / 10* *Dase
en %.
3. A dinámica da pobación

Nacemento
Rexistrando un
Nacemento en Tegucigalpa
Ao redor de 220.000 nenos
nacen ao ano en Honduras

Moi alta >45%0
Alta 30-45%0
Media 15-30%0
Baixa < 15%0
Taxa natalidade

Taxa mortalidade
Moi alta >15%0
Alta 10-15%0
Media 6-10%0
Baixa < 6%0

Taxa mortalidade infantil
Moi alta >60%0
Alta 30-60%0
Media 10-30%0
Baixa < 10%0

Taxa crecemento vexetativo
Moi alto >3%
Alta 2,5-3%
Medio 1-2,5%
Baixo <1%
Negativo <0%

País
Taxa natalidade Taxa mortalidade
Crecemento
vexetativo
Fillos por
muller
Países desenvolvidos
Canadá 10%0 8%0 0,2% 1,6
EE.UU. 14%0 8%0 0,6% 2,1
Francia 12%0 9%0 0,3% 2,0
Xapón 9%0 9%0 0,0% 1,4
Reino Unido 12%0 9%0 0,3% 1,9
Países en vía
Albania 12%0 6%0 0,6% 1,5
Exipto 25%0 5%0 2,0% 3,0
Paquistán 25%0 7%0 1,8% 3,2
Perú 19%0 6%0 1,3% 2,3
Venezuela 20%0 5%0 1,5% 2,4
Países moi pobres
Etiopía 43%0 11%0 3,2% 6,0
Malí 46%0 14%0 3,2% 6,4
Mauritania 33%0 9%0 2,4% 4,3
Somalia 43%0 15%0 2,8% 6,4
Ruanda 37%0 10%0 2,7% 4,9

Calcula a taxa de natalidade, mortalidade, mortalidade infantil e
crecemento vexetativo e valora os datos
Natalidade Mortalidade
Mortalidade
infantil
España 523.248 428.112 1.712
Alemaña 901.736 737.784 2.213
Xapón 1.147.140 1.147.140 3.441
Malí 820.600 279.004 29.574
Angola 942.975 523.875 60.770
Bolivia 291.564 83.304 4.498
R. Dominicana 222.778 48.430 1.356
Haití 323.700 97.110 5.535

• Emigrar: deixar o lugar de orixe por
un tempo prolongado ou indefinido.
• Inmigrar: chegar a un lugar novo por
un tempo prolongado e indefinido.
• Causas: económicas, sociais ou
políticas, naturais.

• Consecuencias:
• Áreas emisoras: demográficas (perda de poboación
nova, diminución da natalidade e avellentamento).
Económicas (diminución de persoas que buscan
emprego, entrada de divisas). Sociais (menor
descontento social).
• Áreas receptoras: demográficas (incremento da
poboación adulta en idade de traballar, elevado índice
de fecundidade, rexuvenecemento da poboación).
Económicas (dispoñibilidade de man de obra para
traballos menos cualificados). Sociais (diversidade
cultural que pode xerar (en opinión de algúns) conflitos
de convivencia).

• Tipos: clasificamos segundo:
• Duración: temporais e definitivas.
• Destino: interiores e exteriores.
• Carácter: forzadas e voluntarias.
• Formación: cualificados e sen formación.
• Legal: legalizados, exiliados ou refuxiados, sen
papeis.

Guerra de Afganistán
exilio e refuxiados
Campo de refuxiados sirios
en Xordania
Terremoto de Haití
(2010)
Exilio España
(1939)

Cruce dunha patera
Inimigración ilegal Chegada de inmigrantes
nunha praia en Canarias

• Globalización: as migracións xeneralizadas.
• Predomina: motivos económicos.
• As forman dous grupos: traballadores cualificados e non
cualificados.
• Cualificados (executivos, empresarios, investigadores,
artistas, deportistas...) desprázanse a calquera parte do
mundo.
• Non cualificados (traballadores manuais...) dos países
pobres aos máis desenvolvidos. Son as máis
numerosas.
• Estes últimos proceden fundamentalmente de:
Migracións na actualidade

• Territorios moi poboados do sueste de Asia
inmigran cara lugares máis próximos (países
árabes e Xapón) ou algo máis afastados (UE,
EEUU, Canadá e Australia).
• África: Europa. Parte e legal pero tamén
irregular.
• Leste de Europa: cara o oeste e sur de Europa.
Destaca tamén a inmigracíón turca que se
establece en Alemaña e Austria.
• América central e sur: cara América do Norte,
Europa e Asia-Pacífico.
Migracións na actualidade

País Inmigrantes % mundo
% poboación do
país
Total 231.522.215 100% 3,2%
EE UU 45.785.090 19,8% 14,3%
Rusia 11.048.064 4,8% 7,7%
Alemaña 9.845.244 4,3% 11,9%
Arabia Saudí 9.060.433 3,9% 31,4%
EAU 7.826.981 3,4% 83,7%
Reino Unido 7.824.131 3,4% 12,4%
Francia 7.439.036 3,2% 11,6%
Canadá 7.284.069 3,1% 20,7%
Australia 6.468.640 2,8% 27,7%
España 6.466.605 2,8% 13,8%
Resto mundo 112.473.922 48,5% 3,2%
Inmigrantes por países 2013

País Poboación Estranxeiros País Poboación Estranxeiros
EU (27) 503.541.533 34.407.987 6,83% Irlanda 4.480.858 384.400 8,58%
Alemaña 81.751.602 7.130.900 8,72% Dinamarca 5.560.628 329.800 5,93%
España* 47.190.493 5.751.487 12,19% Luxemburgo 511.840 215.700 42,14%
Francia 65.075.373 5.663.500 8,70% Estonia 1.340.194 212.700 15,87%
Reino Unido 62.435.709 4.367.600 7,00% Hungría 9.985.722 200.000 2,00%
italia 60.626.442 4.225.100 6,97% Finlandia 5.375.276 154.600 2,88%
Béxica 10.951.665 1.052.800 9,61% Chipre 804.435 127.300 15,82%
Grecia 11.309.885 954.800 8,44% Eslovenia 2.050.189 82.200 4,01%
Austria 8.404.252 876.400 10,43% Eslovaquia 5.435.273 62.900 1,16%
Países Baixos 16.655.799 652.200 3,92% Polonia 38.200.037 45.500 0,12%
Suecia 9.415.570 590.500 6,27% Lituania 3.244.601 37.000 1,14%
Portugal 10.636.979 457.300 4,30% Malta 417.617 16.700 4,00%
Chequia 10.532.770 424.400 4,03% Bulgaria 7.504.868 S.D.
Letonia 2.229.641 392.200 17,59% Romanía 21.413.815 S.D.
*Os datos son de Eurostat. Para España Revisión Padrón 2011

Alemaña
21%
España*
17%
Francia
16%Reino Unido
13%
Italia
12%
Béxica
3%
Resto UE
(21)
18%
Poboación estranxeira na UE
EU (27) 34.407.987 6,83%
Alemaña 7.130.900 8,72%
España* 5.751.487 12,19%
Francia 5.663.500 8,70%
Reino Unido 4.367.600 7,00%
Italia 4.225.100 6,97%
Béxica 1.052.800 9,61%
Resto UE (21) 6.216.600 3,54%

• Composición por sexo e idade desta.
• Para representala utilizamos a pirámide de poboación.
• Poboación nova: 0-14 anos. Adulta: 15-64 e vella: >65
5. Estrutura da poboación
Estrutura por idades
Poboación Mozos Anciáns
Nova >35% <5%
Adulta 25-35% 5-12%
Envellecida <25% >12%

• Nacen máis nenos que nenas
(predominio da poboación masculina
nas idades tempranas)
• Esperanza de vida maior nas
mulleres que homes (predominio da
poboación feminina non
envellecemento)

• Para estudiar a estrutura da poboación por
idades e sexos debúxase unha pirámide de
poboación. Esta representación gráfica é
importante porque:
• Dá conta da historia.
• Permite planificar.
• Comparar con outras realidades xeográficas.
• Existen tres formas básicas de pirámides
demográficas que reflicten as características
básicas da poboación do lugar sobre o que se
elaboraron:
Pirámide de poboación

PIRÁMIDE EXPANSIVA
• Pirámide en forma triangular
ou de pagoda: é expansiva e
reflicte un crecemento
demográfico rápido. A base
é ampla, o que indica unha
elevada proporción de
poboación nova e unha
rápida taxa de crecemento
natural. A natalidade e a
mortalidade son altas,
fenómeno característico dos
países menos
desenvolvidos. (Ata finais
do século XIX España tiña
este modelo)

PIRÁMIDE EN FORMA DE CAMPÁ
• Pirámide en forma de
campá: é estacionaria ou
de crecemento
demográfico lento. Hai un
número de persoas
aproximadamente igual
nos grupos de mozos e
adultos, que se estreita
no grupo de máis idade.
Indica unha recente
redución da natalidade.
(Ata os anos setenta)

PIRÁMIDE REGRESIVA
• Pirámide en forma de tonel ou
bulbo: é regresiva ou de
crecemento demográfico nulo.
A base é máis estreita que o
centro da pirámide, o que
xeralmente representa un
rápido descenso na natalidade,
talvez debido a políticas
antinatalistas ou de control
voluntario dos nacementos.
Baixas taxas de natalidade e
mortalidade (elevada esperanza
de vida). (dos noventa á
actualidade)

URUGUAI FRANCIA MALÍ
Idades HOMES MULLERES HOMES MULLERES HOMES MULLERES
0-4 122.754 116.840 1.988.213 1.906.001 1.410.227 1.395.070
5-9 125.842 120.651 2.002.211 1.913.341 1.312.960 1.297.548
10-14 138.316 132.576 2.009.839 1.921.314 1.165.252 1.148.840
15-19 136.916 131.195 1.964.578 1.875.912 984.720 968.308
20-24 131.349 127.056 1.945.486 1.912.804 820.600 853.424
25-29 119.813 119.360 1.889.058 1.931.175 656.480 705.716
30-34 117.864 121.046 1.970.236 2.021.067 492.360 525.184
35-39 108.526 111.775 2.015.608 2.029.562 328.240 361.064
40-44 98.171 103.851 2.197.000 2.221.637 246.180 279.004
45-49 100.526 106.639 2.174.509 2.222.444 164.120 246.180
50-54 92.083 98.551 2.075.784 2.159.847 98.472 196.944
55-59 82.049 91.179 1.961.506 2.093.294 82.060 114.884
60-64 67.202 77.950 1.935.430 2.083.565 65.648 114.884
65-69 58.450 72.473 1.495.806 1.648.384 65.447 82.060
70-74 45.646 63.297 1.061.591 1.256.207 49.236 65.648
75-79 37.420 59.631 932.613 1.253.127 16.412 49.236
80-84 23.406 42.811 706.592 1.128.671 16.409 24.618
85 e máis 15.195 38.175 546.978 1.251.801 1.641 4.924
Total 1.621.528 1.735.056 30.873.038 32.830.153 7.976.464 8.433.536

• Poboación activa: a que traballa ou busca un
traballo remunerado. Inclúe a poboación
ocupada e a parada. Cóntase a partir dos 16
anos.
• Poboación inactiva: menores de 16 anos,
xubilados, discapacitados, estudantes e am@s
de casa.
• Sectores: primario, secundario e terciario
(sector amplo podemos distinguir terciario alto
ou cuaternario).
Estrutura económica

• Taxa de actividade:
Activos/poboación de +16 anos x
100
• Taxa de paro:
Parados/poboación activa x 100
• Taxa de ocupación:
ocupados/poboación activa x 100
Estrutura económica

2006 2013
T. Actividade(%) T. paro (%)
T. Actividade(/
%) T. paro (%)
Bulgaria 58,6% 9,0% 53,0% 13,0%
Dinamarca 77,4% 3,9% 75,7% 6,6%
EEUU 72,0% 4,6% 67,6% 7,3%
España 58,3% 8,5% 59,5% 26,3%
Polonia 54,5% 13,8% 59,3% 10,3%
Tunisia 38,6% 14,0% 47,3% 18,0%
Turquía 45,9% 8,4% 44,3% 8,6%
Xapón 70,0% 4,1% 70,0% 3,8%

Poboación activa (2012)
(Alemaña, Colombia, Etiopía)
2%
20%
82%
26%
17%
3%
72%
54%
15%
0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
80%
90%
Al Co Et Al Co Et Al Co Et

• España superaba no 2012 os
46,26 millóns de habitantes. O
quinto país en número de
habitantes da UE despois de
Alemaña, Francia, Gran Bretaña
e Italia.
• A densidade de poboación era de
93,4 h/km2
inferior á media
Europea 116 h/km2
6. Poboación en España
Distribución

Poboación por CC.AA. 2012
80,8
84,0
323,6
593,9
644,6
1077,4
1108,1
1119,4
1349,5
1474,4
2118,3
2121,9
2193,1
2546,1
2781,5
5129,3
6498,6
7570,9
8450,0
0 1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000 9000
Melilla
Ceuta
Rioja (La)
Cantabria
Navarra
Asturias
Extremadura
Baleares
Aragón
Murcia
Canarias
Castilla- La Mancha
País Vasco
Castilla y León
Galicia
C. Valenciana
Madrid
Cataluña
Andalucía
Poboación en miles

• A densidade de poboación é desigual:
• Máis densamente poboadas: periferia
peninsular, Madrid (808 h/km2
),
arquipélagos e cidades autónomas.
• Menos poboadas interior e áreas
montañosas. Castela A Mancha e
Extremadura (26,6 h/km2
)
• Factores: as actividades económicas
relacionadas coa actividade industrial e
terciaria (máis poboación) a actividade
agraria (menos poboación)
Distribución

<50 h/km2
50-90 h/km2
>90-150 h/km2
>150 h/km2
A Coruña
Valladolid
Asturias Cantabria
Navarra
La Rioja
Zaragoza
Barcelona
Cáceres
Sevilla
Granada
Toledo
Valencia
Murcia

Provincias máis poboadas Provincias menos poboadas
Madrid 6.498.560 Álava 322.557
Barcelona 5.552.050 Guadalajara 259.537
Valencia 2.580.792 Huesca 227.609
Alicante 1.943.910 Cuenca 218.036
Sevilla 1.938.974 Zamora 191.612
Málaga 1.641.098 Ávila 171.265
Murcia 1.474.449 Palencia 170.713
Cádiz 1.245.164 Segovia 163.701
Vizcaya 1.158.439 Teruel 143.728
Coruña, A 1.143.911 Soria 94.522

• Modelo de transición demográfica
desenvolveuse do seguinte xeito:
• Rexime demográfico primitivo ata finais do XIX.
Alta natalidade e mortalidade. Crecemento
vexetativo baixo.
• Réxime de transición demográfica 1900-1975. A
mortalidade comeza a diminuír (con algunhas
crises catastróficas: gripe 1918, Guerra Civil
(1936-1939)). A natalidade diminúe máis lenta.
Crecemento vexetativo alto.
• Réxime demográfico moderno A partir de 1975.
Caída espectacular da taxa de natalidade.
Crecemento vexetativo baixo.
Evolución

Período/ano natalidade %o mortalidade %o
Fillos por
muller
1901-1910 34,5 24,4 11,5
1951-1955 20,3 9,8
7,7
1997 9,2 8,8
1,2
2008 10,9 8,4
1,5
2011 10,5 8,4
1,4

Ano
Idade
1975
73,7
1980
75,6
1985
76,4
1990
76,9
1995
78,1
2000
79,3
2005
80,3
2011 81,2
ESPERANZA DE VIDA EN ESPAÑA

T.C.Natural
2010
Media: 8,09%o
<-1,3
-1,3/0
0-2,23
2,23-3,23
>3,23
-4,55
--2,47
-2,75
-0,12
-0,58
0,11
0,87
1,43
2,1
2,9
2,33
3,35
2,84
3,31
4,9
5,55
3,89
7,78
12,32

• España foi un país de emigrantes dende a 2ª m
do século XIX e mantivo o saldo migratorio
negativo ata última década do século XX.
• Migracións exteriores
• América Latina Finais do XIX e principios do XX.
• 1911-1915: 800.000 emigrantes (650.000 a
América principalmente Arxentina e Cuba).
Proceden sobre todo de Galicia, Asturias e
Canarias.
• Europa A partir de 1960 e forte ata 1975.
Alemaña, Suíza e Francia son os destinos
principais. Proceden de Andalucía e Galicia
seguidos de Castela León, Valencia e
Extremadura.
8. Movemento migratorio en España
Emigración exterior

• España foi un país de emigrantes a partir da 2ªm. XIX.
Por causas económicas.
• Migracións exteriores foron:
• América Latina. Masiva a finais do XIX e primeiras
décadas do XX.
• Entre 1911 e 1915 emigraron 800.000 persoas das cales
(650.000 foron á Arxentina, Cuba, México, Venezuela...)
• Proviñan principalmente de Galicia, Asturias e Canarias.
• Europa. Dende 1960 ata 1975. Principalmente Alemaña,
Suíza e Francia.
• Emigraron principalmente de Andalucía e Galicia,
seguidos de Castela-León, Valencia e Extremadura.
8. Movementos migratorios en España
EMIGRACIÓN ESPAÑOLA AO EXTERIOR
ANOS TOTAL
EMIGRACIÓN
AMÉRICA
LATINA
EUROPA RESTO
1887 287.399 179.336 1.389 106.674
1897 882.872 638.610 22.295 221.967
1900 163.778 110.877 4.836 48.065
1910 1.061.965 823.844 20.540 217.581
1920 1.272.211 1.050.772 44.948 176.491
1930 860.455 719.233 16.494 124.728
1940 245.697 127.080 16.466 102.151
1950 257.318 151.527 8.117 97.674
1960 649.039 499.120 37.026 112.893
1970 918.149 173.902 731.547 12.700
1981 507.951 34.577 462.820 10.554

EMIGRACIÓN ESPAÑOLA A EUROPA: PROCEDENCIA (1960-1975)
ANDALUCÍA 347.016 29
GALICIA 325.478 27
C_LEÓN 122.971 10
C. VALENCIANA 82.110 6,8
EXTREMADURA 74.034 6,1
MADRID 62.519 5,2
C_LA MANCHA 49.542 4,1
MURCIA 45.654 3,8
CATALUNYA 27.208 2,3
ASTURIAS 16.285 1,4
ARAGÓN 12.285 1
RIOJA, LA 11.218 0,1
PAÍS VASCO 10.517 0,9
CANARIAS 10.300 0,9
CANTABRIA 8.466 0,7
NAVARRA 6.264 0,5
CEUTA E MELILLA 3.425 0,3
BALEARES 1.314 0,1
TOTAL 1.216.606 100
FTE. I. ESPAÑOL DE EMIGRACIÓN

De Jalisia ao estranxeiro. Heredeiros da crus

• Do campo á cidade: éxodo rural.
• Comeza na 2ª m XIX: destino Cataluña e País
Vasco.
• Forte impulso a partir de 1960: dous tipos de
movementos: dentro de cada provincia e rexión
do campo á cidade.
• Principalmente de Galicia, Andalucía e
Extremadura cara a País Vasco, Cataluña,
Madrid e Valencia.
• A chegada masiva de inmigrantes trouxo
consigo un crecemento incontrolado e a
creación de barrios marxinais con graves
problemas de pobreza e segregación social.
Emigración interior

Migracións interiores en España nos anos 1960-1975
15

• A poboación inmigrante representa máis do 12%
da poboación española actualmente.
• Creceu significativamente co novo milenio e
especialmente a partir do 2005 (ver cifras)
• Pode clasificarse en:
• Económica laboral: proceden do Leste de
Europa do Leste, América Latina, África e Asia.
• Residencial: búsqueda dunha segunda
residencia ou retiro. Reino Unido e Alemaña
cara as zonas turísticas.
• Profesional e estudantes: xente da UE
(médicos, enxeñeiros, economistas...) que viven
de forma temporal por motivos laborais ou
estudos.
Inmigración actual

• Incremento considerable da poboación nos
últimos cinco anos: 5,7 millóns de inmigrantes.
• Creceu significativamente co novo milenio e
especialmente a partir do 2005 (ver cifras)
• Mellora na fecundidade e taxa de natalidade.
• Crecemento económico do país.
• Incremento nas cotizacións á seguridade social.
• Dificultade na integración: xenofobia e racismo.
• Síndrome de Ulises.
Cosecuencias

Inmigración estranxeira
Evolución (1981-2011)
ANO Nº TOTAL % TOTAL
1981 198.042 0,52%
1991 360.655 0,91%
1996 542.314 1,37%
1998 637.065 1,60%
2000 923.879 2,28%
2002 1.977.946 4,73%
2004 3.034.326 7,02%
2006 4.144.166 9,27%
2008 5.266.762 11,30%
2011 5.751.487 12,19%FTE. INE

POBOACIÓN INMIGRANTE
2011
(miles)
<7%
7-12%
12-15%
>15%
4,9
5,9%
110,4
3,9%
50,3
4,6%
38,9
6,5% 145,2
6,6% 71,6
11,1%46,2
14,3%172,8
6,7%
41,7
3,7%
1067,5
16,4%
171,1
12,7%
1185,8
15,7%
242,8
21,8%
307,0
14,4%
232,7
11,0%
730,1
8,6%
880,7
17,2%
240,8
16,3%
5.751,4
12,19%
10,0
12,7%
FTE. INE

<5%
5-12%
12,1-15%
15,1-20%
>20%
DISTRIBUCIÓN PROVINCIAL DA INMIGRACIÓN EN PORCENTAXE
2011
FTE. INE

DISTRIBUCIÓN ABSOLUTA DA INMIGRACIÓN POR PROVINCIAS
1.079.944
805.487
314.395
467.099
>300.000
>200.000-299.999
>100.000-199.999
>50.000-99.999
>30.000-49.999
<30.000
2011
FTE. INE

HOMES
2.998.707
MULLERES
2.752.780
TOTAL 5.751.487 12,19%
EUROPA 2.631.278 45,75% 29,36% AMÉRICA 1.688.658
UE 2.395.358 41,65% 6,27% Ecuador 360.710
Romania 865.707 15,05% 4,75% Colombia 273.176
Reino Unido 391.194 6,80% 3,46% Bolivia 199.080
Alemaña 195.987 3,41% 2,30% Perú 132.552
Italia 187.993 3,27% 2,10% Arxentina 120.738
Bulgaria 172.926 3,01% 10,47% Resto América 602.402
Portugal 140.824 2,45% 18.86% ÁFRICA 1.084.793
Francia 122.505 2,13% 13,46% Marrocos 773.995
Polonia 85.956 1,49% 5,40% Resto África 310.798
Resto UE 232.266 4,04% 5,98% ASIA 343.731
FORA DA UE 235.920 4,10% 2,91% China 167.132
Ucraína 86.316 1,50% 3,07% Resto Asia 176.599
Rusia 53.166 0,92% 0,04% OCEANÍA 2.483
Resto Europa 96.438 1,68% 0,01% APÁTRIDAS 544
POBOACIÓN ESTRANXEIRA EN ESPAÑA
(REVISIÓN PADRÓN 2011) (FTE. INE)

Estrutura por Estranxeiros en España (2011)
Idade Total Homes Mulleres
Total 5.751.487 2.998.707 2.752.780
0-4 319.041 164.795 154.246
5-9 240.683 123.833 116.850
10-14 277.319 142.854 134.465
15-19 291.412 152.700 138.712
20-24 454.412 220.606 233.806
25-29 720.950 357.778 363.172
30-34 842.563 452.496 390.067
35-39 700.119 391.074 309.045
40-44 549.936 304.505 245.431
45-49 389.080 207.800 181.280
50-54 282.278 145.109 137.169
55-59 196.039 95.435 100.604
60-64 159.144 74.872 84.272
65-69 128.403 63.119 65.284
70-74 95.349 49.546 45.803
75-79 52.846 27.514 25.332
80-84 29.437 14.579 14.858
>85 22.476 10.092 12.384

Pirám ide da poboación inm igrante en España España 2011
9,0% 7,0% 5,0% 3,0% 1,0% 1,0% 3,0% 5,0% 7,0%
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
80-84
85 e mái s
Homes Mulleres

• Estrutura avellentada.
• Causas: baixa taxa de natalidade e elevada
esperanza de vida.
• A poboación nova era no 2011 do: 15,8%.
Adulta (16 a 64) do 67,1% e anciá (máis de 65)
do 17,1%.
• As Comunidades que teñen poboación de máis
de 65 anos son: Castela León, Asturias, Galicia
e Aragón. As máis novas son Canarias,
Baleares e Murcia.
• As consecuencias: aumento do gasto sanitario,
pensións, servizos de dependencia.
9. Estrutura da poboación española
Pirámide de poboación

Grupo de idade 1900 (%) 2011 (%)
0-14 33,5 14,9
15-29 24,4 17,3
30-44 19,2 25,5
45-59 13,9 20,1
60-74 7,6 13,5
75 e máis 1,4 8,7

España 2011 Total Homes Mulleres
Total 47.190.493 23.283.187 23.907.306
0-4 2.470.560 1.273.539 1.197.021
5-9 2.356.355 1.208.743 1.147.612
10-14 2.187.263 1.124.459 1.062.804
15-19 2.267.904 1.167.727 1.100.177
20-24 2.611.257 1.326.358 1.284.899
25-29 3.274.267 1.662.639 1.611.628
30-34 4.059.412 2.088.902 1.970.510
35-39 4.095.793 2.112.291 1.983.502
40-44 3.853.445 1.967.008 1.886.437
45-49 3.580.521 1.801.840 1.778.681
50-54 3.191.434 1.587.776 1.603.658
55-59 2.677.814 1.317.232 1.360.582
60-64 2.470.911 1.195.059 1.275.852
65-69 2.132.734 1.013.458 1.119.276
70-74 1.794.140 817.643 976.497
75-79 1.762.589 760.014 1.002.575
80-84 1.306.383 510.779 795.604
+85 1.097.711 347.720 749.991

Pirámide de poboación España 2011
5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% 1,0% 2,0% 3,0% 4,0% 5,0%
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
80-84
85 e máis
Homes Mulleres

• Recorda:
• Poboación activa (ocupada e parada), inactiva.
• Sectores económicos: primario, secundario e
terciario.
• Primario en 1900 representaba o 68% hoxe só o fai
o 4,5%.
• Secundario foi medrando ata 1975. Foi diminuíndo
dende entón (peche de minas, automatización dos
procesos, deslocalización). Representa o 21,3%
(14% industria e 7,3% construción).
• Terciario incrementouse moitísimo. Debido á
mellora no nivel de vida e o estado do benestar.
Representa na actualidade o 74,1%
9. Estrutura da poboación española
estrutura económica

Evolución taxa de actividade
Ano Taxa actividade T. Act.
Homes
T. Act.
Mulleres
1900 40 66,9 14,2
1970 35 57,5 13,4
1991 50,9 67,7 35
2006 58,3 69,1 47,9
2012 59,80 66,52 53,42

MEDIA: 59,80%
>Á MEDIA
< MEDIA-57%
<57%
TAXA DE ACTIVIDADE POR CC.AA. (EPA IV T. 2012)

T. PARO: 26,02%
5.965.400
+2,17% IV TR 2011
>26,02%
<Á MEDIA
TAXA DE PARO. EPA IV TRIMESTRE 2012
21,28%
13,64%
277.400
23,76%
15,28%
114.100
20,76%
13,58%
240.800
19,88%
13,58%
665.300
34,06%
21%
173.600
35,86%
23,1%
1.442.600
19,22%
13,32%
53.500
18,73%
13,07%
28.000
15,93%
9,81%
162.800
17,15%
12,39%
52.600
18,55%
13,31%
121.900
23,94%
17,39%
885.100
24,3%
17,32%
144.100
32,96%
22,52%
368,400
30,02%
22,41%
296.500
28,1%
19,34%
700.200
28,31%
10,12%
9.100
37,84%
17,57%
12,600
29,59%
22,03%
216.600

S.1º S. 2º S. 3º
1900 68,0% 15,0% 17,0%
1930 48,0% 31,0% 21,0%
1940 51,0% 24,0% 25,0%
1950 50,0% 25,0% 25,0%
1960 41,7% 31,8% 26,5%
1970 29,0% 37,3% 33,6%
1980 19,5% 37,1% 43,4%
1989 12,3% 30,4% 57,3%
1996 8,1% 30,0% 61,9%
2011 4,54% 21,36% 74,1%
GAL11 7,47% 24,17% 68,36%
Sectores económicos: evolución

• Galicia tiña no 2012 2.781.598 habitantes a
densidade media era de 94,4 h/km2
. Distribúese
irregularmente.
• Zonas máis poboadas: sitúanse no litoral: Rías
Baixas (Vigo, Pontevedra e Arousa) e Rías Altas
(proximidade da Coruña e Ferrol) ao redor do 53%
da poboación vive nestas zonas.
• Zonas menos poboadas: no interior de Galicia,
principalmente nas áreas montañosas das Serras
Orientais e Surorientais.
10. A poboación de Galicia
distribución

Densidade de poboación de Galicia
14

• Crecemento natural negativo (-0,28%) e
avellentamento da poboación. Motivado por dous
factores:
• Taxa de natalidade moi baixa. Só Asturias a ten
máis baixa que Galicia dentro de España. As
causas están relacionadas coa emigración que
afectou ao longo do século XX a un millóns de
galegos e repercutiu o avellentamento.
• Taxa de mortalidade a máis elevada de España,
despois de Asturias.
características

Indicadores demográficos de Galicia (2012)
Indicadores Valor
Poboación total 2.781.598
Taxa de natalidade (calcula taxa) 20.944
Taxa de mortalidade (calcula taxa) 30.608
Taxa de crecemento natural (cal.tax.)
Número fillos por muller 1,1 (2011)
Esperanza de vida (masculina) 78 anos
Esperanza de vida (feminina) 85 anos
Porcentaxe de mozos (calcula %) 326.611
Porcentaxe de anciáns (calcula %) 635.879

Idades Homes Mulleres
0-4 57.798 53.917
5-9 56.633 53.545
10-14 54.014 50.704
15-19 57.312 54.311
20-24 67.507 65.232
25-29 83.854 81.805
30-34 109.477 106.828
35-39 114.516 113.318
40-44 108.060 108.495
45-49 100.999 103.323
50-54 97.613 100.058
55-59 87.380 90.396
60-64 81.679 86.845
65-69 76.363 85.436
70-74 57.046 69.141
75-79 61.439 83.512
80-84 41.332 64.924
85 e máis 30.306 66.380
Total 1.343.328 1.438.170
Pirámide de poboación de Galicia 2012
5,0% 4,0% 3,0% 2,0% 1,0% 0,0% 1,0% 2,0% 3,0% 4,0% 5,0%
0-4
5-9
10-14
15-19
20-24
25-29
30-34
35-39
40-44
45-49
50-54
55-59
60-64
65-69
70-74
75-79
80-84
85emáis
Homes Mulleres

• Ao longo do século XX tres fases na emigración:
América, Europa e as cidades industrializadas de
España.
• A tendencia a emigrar diminuíu nas últimas décadas
aínda que o fenómeno da crise actual volve facer
que esta repunte.
• En Galicia residen na actualidade 110.468
estranxeiros (2011). O saldo migratorio na
actualidade é positivo. O 45,9% procede de
América (Brasil, Colombia, Arxentina, Venezuela e
Uruguai). 40,2% de Europa (Portugal e Romanía).
Algúns son fillos de emigrantes.
migración

A poboación mundial

More Related Content

Viewers also liked (15)

More from Agrela Elvixeo (20)

A poboación mundial