1. ICT Studiemiddag “van kerndoel naar praktijk” Henk Orsel Gerianne McDonald 5 november Lemmer
2. ICT Studiemiddag – deel 1 “van kerndoel naar praktijk” Veranderingen, leermetaforen, ICT verandert, leerlingen veranderen Wat betekent dit voor het onderwijs? Wat betekent dit voor mijn onderwijs? ICT plan Zuyderzee College (bijlage) Van kerndoel naar praktijk (studiemid. kerndoelenmatrix, 12 sept ’08) Digitale didactiek OVC digitale leermaterialenbank instrumenten van de OVC arrangeren deel 2 Pauze
3. ICT Studiemiddag – deel 2 “van kerndoel naar praktijk” Zelfstandig aan het werk in werkgroepen (vakgroep, projectgroep) Ontwikkelen van digitaal leermateriaal Arrangeren lesmateriaal Afspraken maken voor 25 november doorgeven aan afdelingsleider
4.
5. ICT verandert De Samenleving verandert De leerling verandert Het Zuyderzee College verandert Wat verander ik? Veranderingen
6. 5 leermetaforen Kunst afkijken: wat werkt? meeliften, overnemen, leren in het echte leven, druk is oké Participeren: dialoog, met anderen leren, samen iets uitzoeken, onderling vertrouwen Kennisverwerven: boekenkennis, kennisoverdracht, leren van experts, doelgerichtheid Oefenen: kritische reflectie, veiligheid, coaching, expliciet leren, oefenen Ontdekken: in het diepen springen, nieuwsgierigheid, toeval, creativiteit
8. Onderscheid en overlap Observeren participeren Noodzaak van anderen Ervaring expertise Focus op resultaten Spanning veiligheid Respect voor ervaring ‘ Wat werkt’ ‘wat is nieuw ’ Impliciet leren in de echte wereld Proces inhoud Fouten vermijden Collectief leren leren met anderen Veiligheid en vertrouwen Collectieve persoonlijke betekenis Belang van betekenisconstructie Kennis ervaring expliciete focus op leren Ojectieve subjectieve kennis focus op inhoud Gestuurd zelf-gestuurd focus on persoonlijke groei
9. 1. Leren door de kunst af te kijken Typering context in ‘real life’ complexiteit voorbeelden – observeren en analyseren goed kijken wat er werkt overnemen Dit is een effectieve context voor z o doen we dat hier - wat werkt het beste? p robleem oplossen Denk aan vormen als: voorbeeldrol Bedrijfsbezoeken
10. 2. L eren door te participeren Typering context dialoog of discussie gemeenschappelijk belang onderling vertrouwen gedeelde sturing overal waar mensen elkaar kunnen ontmoeten Dit is een effectieve context voor collectiviteit en collectieve groei divergent denken – er is niet één waarheid Denk aan vormen als: intervisie Wergroepen (ook in de praktijk)
11. 3. Leren door kennis te verwerven Typering context boeken kennis kennisoverdracht leren van experts expliciet leren doelgerichtheid Dit is een effectieve context voor kennisintensieve trajecten Denk aan vormen als: hoorcollege boek lezen
12. 4. Leren door te oefenen Typering context veiligheid fouten kunnen maken tijd om daarop te reflecteren focus op hetgeen je wilt leren meester-gezel Dit is een effectieve context voor het leren van kennis en vaardigheden het leren leren Denk aan vormen als: training gaming
13. 5. Leren door te ontdekken Typering context inspiratie zelf willen doormaken betekenis geven in het diepe springen nieuwsgierigheid Dit is een effectieve context voor creativiteit en vernieuwing persoonlijke groei – dit ben ik Denk aan vormen als: probleemgestuurd leren jobrotatie
14.
15. ICT verandert Mobile computing Connectiviteit en sharing; mobiel leren Digital information mining Visuele, tekstuele en menselijke informatie + beoordelen Digital empowerment Tools breiden intelligentie uit + testen; deelnemers steeds mondiger Multi-media rendering Buitenwereld + authentieke World wide communication: web 2.0 Weblog, podcast, vodcast, wiki, etc
16. Second life http://secondlife.com/ http://www.youtube.com/watch?v=OrAHBk4ZAeQ http://nl.youtube.com/watch?v=qOFU9oUF2HA&NR=1 http://www.mmorpg.com/gamelist.cfm/gameId/83/setView/screens/display/5196
18. Welke ICT gebruik jezelf regelmatig priv é of in de klas ? Internet Elektronische leeromgeving Email Elektronisch portfolio Elektronisch toetsen en evalueren SMS MSN Limewire, Bit Torrent
19. Hoe actief ben je op web 2.0? Weblog Wiki Flickr of andere fotosharing Youtube Hyves, Facebook, Linked-in Online game Gameconsole (Wii, PSP)
20. Leerlingen veranderen Today’s students are no longer the people our educational system was designed to teach. De studenten van vandaag zijn niet meer de mensen die ons onderwijssysteem hebben ontworpen. Prenski, 2001
21. Carl Rohde (2004) 1 Game generation Liever game dan tv vanwege interactie en spanning: Interactive kicks The search generation Op zoek naar geborgenheid Op zoek naar onzekerheidsreductie Extended home = Waar je vrienden zijn Via mobieltje (7* 24 uur bereikbaar; alle mogelijkheden)
22. Carl Rohde (2004) 2 Lived experience Op zoek naar authentieke gebeurtenissen Vriendschap, eenvoud en het speciale Respect my authority Ik wil zelf bepalen Cool personalisation Customatisation
23. Boschma en Groen: de Einsteingeneratie 1= ze zijn mediasmart 2= ze zijn professionele ontvangers: of je reageert of niet bepaal je zelf 3 = ze staan continue met elkaar in contact 4 = media hebben emotionele waarde 5 = wereldwijd hobby en interessenetwerk 6 = open tweerichtingcommunicatie (weblogs) 7 = authenticiteit als belangrijke waarde
24. Kern van de veranderingen: De sociale netwerker Authentieke ervaringen Voorkeur voor visuele boven tekstuele informatie
25. Vraag: Geloof je dat er een nieuwe generatie leerlingen is met kenmerken zoals hiervoor geschetst?
26. Veranderen de leerlingen? Meer diversiteit in Voorkennis en -vaardigheden Instroomniveau Leergewoonten en leervoorkeuren Individueel vs samen leren Leren met elkaar vs leren van elkaar Impliciet vs expliciet leren
27. Hoe ga je hier mee om? Negeren Selecteren Vertrouwen op zelfselectie Voor elk wat wils Aansluiten bij dominante leervoorkeuren en –gewoonten
28. Wat betekent dit niet voor het onderwijs? Alleen nog maar ICT Alles in slappe aftreksels van games Boeken helemaal afschaffen De buitenschoolse ict wereld kopiëren in de school Speciale elektronische leeromgevingen Multitasken in het onderwijs
29. Maar wel: Respect voor / gebruik maken van ICT gebruik buiten school (web 2.0) Op de hoogte zijn van ict gebruik jongeren Zicht hebben op mogelijk misbruik Bevorderen van leren met ICT buiten de school Gebruik maken van aanwezige middelen Kinderen leren omgaan met ICT
30. Daar zijn waar de leerlingen zijn Echt goede games Digitaal (m.n. visueel) lesmateriaal Werken met ICT tools Leren leren: monotasking Flexibilisering en personalisering En ook:
31. Valkuilen Denken dat alles met ICT kan Traditioneel onderwijs digitaliseren Niet inspelen op individuele verschillen Technology push: organiseren wat er kan ipv wat er nuttig / nodig is Denken dat leerlingen alles met ICT willen doen Denken dat alle leerlingen van ICT houden
32. Wat je doet met ICT hangt af van je visie! Onderwijsvisies Tamelijk traditioneel Actief en zelfstandig (leren) leren Context-rijk leren Samenwerkend leren …
35. ICT plan (bijlage) Visie , visie op ict en doelstellingen ICT infrastructuur , laptops, ELO, beheer en onderhoud Digitaal leermateriaal, v indplaatsen, arrangeren van leermateriaal en arrangeertools Inzet van ICT , huidige inzet van ict en gewenste inzet van ict Deskundigheid van docenten en leerlingen Toekomstplannen , activiteitenplan 2008-2009 en de stuurgroep ict
36. Van kerndoel naar praktijk Studiemiddag kerndoelenmatrix, 12 sept ’08) Aan de hand van de kerndoelen voor de onderbouw een schema (kerndoelenmatrix) invullen waarin staat vermeld in welk leerjaar een kerndoel wordt behandeld en op welke manier een kerndoel wordt behandeld (kwaliteitszorg) Een overzicht maken wie welk lesmateriaal gaat arrangeren in Moodle voor klas 1-2. Denk hierbij o.a. aan het arrangeren van nieuw materiaal, het zetten van materiaal in Moodle, het ontwikkelen van projecten voor klas 2 en het plaatsen van projecten in Moodle. (Afspraken en werkverdeling) documenten inleveren bij afdelingsleider Nieuwsbrief OVC, 31 oktober 2008 http://www.deonderwijsvernieuwingscooperatie.nl/
37. Van kerndoel naar praktijk Spelregels voor curriculumontwerp 1 Neem de kerndoelen en eindtermen als uitgangspunt. Daarin staat namelijk beschreven wat leerlingen moeten leren. Wat moeten ze weten? Wat moeten ze begrijpen? Wat moeten ze kunnen? Waar moeten ze een mening over hebben gevormd? 2 Als er vanuit de kerndoelen/eindtermen onderdelen van het vak verder uitgesplitst moeten worden voordat er kan worden overgegaan tot het kiezen van leerstof, zal dat moeten gebeuren voordat leerstof wordt geselecteerd. 3 Zoek leerstof die bruikbaar is bij het realiseren van de leerdoelen en maak keuzes over het didactisch gebruik ervan. 4 Zet de aan doelen gekoppelde leerstof zo achter elkaar dat het cognitief en motivationeel voor leerlingen een inspirerend leertraject wordt. 5 Kijk of alle gekozen leerstof wel in de beschikbare tijd over het voetlicht kan komen. Kom tot een goede verdeling van alle doelen en daaraan gekoppeld leermateriaal binnen de beschikbare tijd. 6 Evalueer al werkende de kwaliteit van het curriculum. Doelen kun je doorsnee niet vervangen, leermateriaal wel. Kijk ook per onderwijsperiode hoe de werkwijze beviel. Evalueer bij jezelf en bij de leerling. Uiteraard zal de evaluatie vaak in sectieverband plaatsvinden. De vragen aan de docent en aan de leerling liggen voor de hand. Ze hebben betrekking op zaken als het leerproces, op leer-en onderwijsplezier, op de leeropbrengst (cijfers of andere uitingen van waardering), op tijdsinvestering van leerlingen en docenten, op realiseerbaarheid van curriculumonderdelen binnen de randvoorwaarden van de school. 7 Jaarlijkse bepaling van de kwaliteit van het totale curriculum: realiseert de school haar doelen met dit curriculum? Los daarvan is een curriculum niet statisch, maar dynamisch, is het curriculum een middel om inspirerende leeromgevingen te realiseren, om voortdurend te werken aan de omslag van passief naar actief en van consumptief naar productief leergedrag van leerlingen.
38. OVC heeft één hoofdmotief voor vernieuwing: leeromgevingen voor leerlingen inspirerender maken. “ Het gebruik van ICT is in de ogen van de leden van de Onderwijsvernieuwingscoöperatie.nl een essentiële voorwaarde in het creëren van een inspirerende leeromgeving: een omgeving gericht op de toekomst, aansluitend bij de belevingswereld van de leerlingen; een omgeving waarin de leerling centraal staat. De leden zien deze ontwikkeling als onontkoombaar en wenselijk. Samen zoeken ze draagkracht en inspiratie om aan deze omgeving vorm en inhoud te geven en kennis op te bouwen. http://www.deonderwijsvernieuwingscooperatie.nl/
39. Digitaal lesmateriaal OVC Droog zwemmen’ (zonder leerlingen): reflectieformulier. Gebruik van OVC-leermaterialen met leerlingen: evaluatieformulier en “contact”, aanpassen!!!!!!!!!
40. Toekomst OVC Van eXe naar een online lessenmaker Inzet van functionarissen in de school Inzet van tools en JIC’ers Belang van een onderwijsprogramma Samenwerking met andere partijen De open leermaterialenbank onder een Creative Commons licentie
41. Deelnemende en ondersteunende veldpartijen van de leermaterialenbank Scholen Scholengroepen Individuele docenten Ondersteuningsinstellingen Lerarenopleidingen Marktpartijen Uitgeverijen
42. Open leermaterialenbank Gedigitaliseerd Koppeling met kerndoelen en eindtermen Voor de onderbouw en de bovenbouw Op meerdere niveaus bruikbaar Leerboek- en methode-onafhankelijk Gemetadateerd volgens open standaarden (t.b.v. zoeken en vinden) Technisch gestandaardiseerd (t.b.v. uitwisselbaarheid, afspeelbaarheid, rearrangeerbaarheid) Bruikbaar in meerdere onderwijsconcepten en didactische werkvormen
43. Creative Commons licentie Auteurs, leraren en andere makers van leermateriaal hebben met een Creative Commons licentie de vrijheid om op een flexibele manier met hun auteursrechten om te gaan. Auteurs behouden alle rechten, maar geven aan anderen toestemming het werk te verspreiden, met anderen te delen of, afhankelijk van de precieze inhoud van de licentie, het te bewerken.
54. Mogelijkheden bij online arrangeren Online ontwerpen en reviewen van leermateriaal Leermateriaal staat online en is beschikbaar voor de andere lma’s Online feedback op leermateriaal door buddy, projectleider, redactie en productiebegeleiders Actualiseren, dupliceren en rearrangeren van leermateriaal kan online gerealiseerd worden Metadatering wordt digitaal opgeslagen Een begrippenlijst, een bronnenlijst en samenvatting kan in de leereenheid op genomen worden Inbouwen van leerpaden en differentiatie
55. Hoe arrangeer je? Demonstratie vanaf www.deovc.nl Nalezen op www.walhak.nl
57. ICT Studiemiddag – deel 1 “van kerndoel naar praktijk” Veranderingen, leermetaforen, ICT verandert, leerlingen veranderen Wat betekent dit voor het onderwijs? Wat betekent dit voor mijn onderwijs? ICT plan Zuyderzee College (bijlage) Van kerndoel naar praktijk (studiemid. kerndoelenmatrix, 12 sept ’08) Digitale didactiek OVC digitale leermaterialenbank instrumenten van de OVC arrangeren deel 2 Pauze
58. ICT Studiemiddag – deel 2 “van kerndoel naar praktijk” Zelfstandig aan het werk in werkgroepen (vakgroep, projectgroep) Ontwikkelen van digitaal leermateriaal Arrangeren lesmateriaal Afspraken maken voor 25 november doorgeven aan afdelingsleider
59. Bronnen presentatie www.digitaledidactiek.nl http://www.furl.net/members/mvdberg www.kennisnet.nl http://www.deonderwijsvernieuwingscooperatie.nl/ Leren met ICT: naar een agenda voor de toekomst, P.Robert-Jan Simons, IVLOS, expertisecentrum ICT in het onderwijs, Universiteit Utrecht
#41:Lessenmaker: gebruikersvriendelijker voor alle docenten op de OVC-scholen. Inzet van functionarissen in de school. - Lma’s: werken in buddysysteem. Dit kunt u ook binnen uw school voortzetten. Minder ervaren en vaardige docenten koppelen aan een lma of andere vaardige/ervaren docent. - Ambassadeurs - Testcoördinatoren - Team-/afdelingsleiders 3) Inzet van tools en JIC’ers 4) Belang van een onderwijsprogramma Keuze voor uit te proberen leermateriaal Bestudering van dit materiaal Op welke wijze wil ik als docent dit materiaal inzetten? Afhankelijk van onderwijsvisie van de school, ICT- faciliteiten, voorkeuren van de individuele docent, in afstemming met overige vakken/leergebieden, enz. 4) Lesplan schrijven voor de periode waarin het leermateriaal wordt ingezet. 5) Lesplannen van verschillende vakken naast elkaar leggen voor een goede afstemming m.b.t. organisatie (ICT-faciliteiten, afwisseling in werkvormen, enz.).