Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........0
B GIÁO D C VÀ ðÀO T O
TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I
------------- -------------
T NAM PHONG
GI I PHÁP PHÁT TRI N KINH T NÔNG
NGHI P TRÊN ð A BÀN HUY N KHOÁI CHÂU
T NH HƯNG YÊN
LU N VĂN TH C SĨ KINH T
Chuyên ngành: Kinh t nông nghi p
Mã s : 603110
Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS ð Văn Vi n
HÀ N I - 2010
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........i
L i cam ñoan
Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các k t qu , s
li u ñư c nêu trong lu n văn là trung th c và chưa t ng ai công b trong b t
kỳ công trình nào khác.
Tôi xin cam ñoan r ng các thông tin trích d n trong lu n văn ñ u ñã ñư c ch
rõ ngu n g c.
Tác gi
T Nam Phong
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........ii
L i cám ơn
ð hoàn thành lu n văn t t nghi p này, ngoài s n l c c g ng không ng ng
c a b n thân, tôi ñã nh n ñư c r t nhi u s quan tâm giúp ñ nhi t tình c a
t p th , cá nhân trong và ngoài trư ng. Nhân d p này, tôi bày t lòng bi t ơn
sâu s c t i:
Các th y, cô giáo trong Khoa Kinh t và Phát tri n nông thôn, trư ng ð i h c Nông
nghi p Hà N i ñã t o m i ñi u ki n giúp ñ tôi hoàn thành lu n văn t t nghi p.
ð c bi t, tôi vô cùng bi t ơn PGS.TS ð Văn Vi n – Cán b gi ng d y t i B
môn Qu n tr kinh doanh, ngư i ñã t n tình h t lòng giúp ñ , ch b o tôi hoàn
thành lu n văn này.
Tôi xin chân thành cám ơn y ban nhân dân huy n Khoái Châu, các phòng
ban trong huy n, y ban nhân dân các xã trên ñ a bàn huy n ñã t o ñi u ki n
cho tôi trong quá trình th c t p ñ tài.
Cu i cùng, tôi xin g i l i cám ơn t i gia ñình, b n bè nh ng ngư i ñã giúp
ñ , ñ ng viên tôi trong su t quá trình th c t p.
Tôi xin chân thành cám ơn!
Hà N i, ngày tháng 9 năm 2010
Tác gi
T Nam Phong
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........iii
M C L C
L i cam ñoan i
L i cám ơn ii
M c l c iii
Danh m c ch vi t t t và ký hi u vii
1 ð T V N ð 1
1.1 TÍNH C P THI T C A ð TÀI 1
1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U C A ð TÀI 2
1.3 CÂU H I NGHIÊN C U 3
1.4 ð I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U 3
2 CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N 5
2.1 CƠ S LÝ LU N 5
2.1.1 M t s khái ni m cơ b n 5
2.1.2 Ý nghĩa c a phát tri n kinh t nông nghi p 9
2.1.3 Nh ng nhân t ch y u nh hư ng ñ n phát tri n kinh t nông
nghi p
11
2.2 CƠ S TH C TI N 13
2.2.1 Kinh nghi m c a Trung Qu c 13
2.2.2 Kinh nghi m c a ðài Loan 16
2.2.3 Kinh nghi m c a Thái Lan 18
2.2.4 Kinh nghi m c a Inñônêxia 18
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........iv
2.2.5 Kinh nghi m c a Nh t B n 19
2.3 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T , XÃ H I NÔNG
NGHI P, NÔNG THÔN NƯ C TA
20
3 ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN
C U
37
3.1 ð C ðI M ð A BÀN NGHIÊN C U 37
3.1.1 ði u ki n t nhiên và xã h i 37
3.1.2
ðánh giá thu n l i, khó khăn trong phát tri n kinh t nông
nghi p huy n Khoái Châu
43
3.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 45
3.2.1 Phương pháp th ng kê kinh t 45
3.2.2 Phương pháp phân tích 47
3.3 H TH NG CH TIÊU S D NG TRONG NGHIÊN
C U ð TÀI
47
3.3.1 Ch tiêu k t qu s n xu t 47
3.3.2 Ch tiêu t ng h p ñánh giá hi u qu kinh t , xã h i 49
3.3.3 Ch tiêu hi u qu s d ng các ngu n l c, các b ph n h p
thành phát tri n kinh t , xã h i
49
3.3.4 Các ch tiêu hi u qu c a quá trình phát tri n kinh t , xã h i
nông thôn
50
4 K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N 51
4.1 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T HUY N KHOÁI
CHÂU, T NH HƯNG YÊN
51
4.1.1 Tình hình phát tri n kinh t ngành nông nghi p, công nghi p
và d ch v c a huy n Khoái Châu
51
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........v
4.1.2 Tình hình v cơ c u lao ñ ng và chi phí trung gian phân b
cho các ngành trong huy n
54
4.2 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P
HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN
59
4.2.1 Cơ c u giá tr s n xu t nông nghi p c a huy n 59
4.2.2 Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu 62
4.2.3 Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu 72
4.2.4 Tình hình phát tri n d ch v nông nghi p c a huy n Khoái
Châu
77
4.2.5 Tình hình phát tri n kinh t h nông dân và ý ki n ngư i dân 79
4.2.6 ðánh giá tình hình phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n
Khoái Châu
82
4.3 QUAN ðI M, ð NH HƯ NG, M C TIÊU CH Y U
PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P TRÊN ð A
BÀN HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN ð N
NĂM 2015
84
4.3.1 Các quan ñi m cơ b n phát tri n kinh t nông nghi p c a
huy n Khoái Châu ñ n năm 2015
85
4.3.2 Nh ng căn c , xu hư ng, ñ nh hư ng, m c tiêu ch y u
phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu ñ n năm
2015
86
4.4 NH NG GI I PHÁP CH Y U PHÁT TRI N KINH T
NÔNG NGHI P C A HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG
YÊN ð N NĂM 2015
88
4.4.1 Gi i pháp chung 88
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........vi
4.4.1.1 Phát tri n kinh t nông nghi p và tìm ki m th trư ng tiêu th s n
ph m
88
4.4.1.2 Tăng cư ng ñ u tư xây d ng cơ s h t ng 90
4.4.1.3 Tăng cư ng ng d ng thành t u m i c a khoa h c, k thu t vào
s n xu t
90
4.4.1.4 ð y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông
nghi p, nông thôn c a huy n Khoái Châu
91
4.4.1.4.1 ð y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông thôn 91
4.4.1.4.2 Phát tri n kinh t nông nghi p 94
4.4.1.5 Nâng cao vai trò lãnh ñ o c a ð ng và Nhà nư c trong phát
tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu
101
4.4.2 M t s gi i pháp c th 101
4.4.2.1 Gi i pháp ru ng ñ t 102
4.4.2.2 Gi i pháp v n 103
4.4.2.3 Gi i pháp th trư ng 103
4.4.2.4 Gi i pháp khoa h c công ngh 104
4.4.2.5 Gi i pháp cơ s h t ng 105
5 K T LU N VÀ KI N NGH 106
5.1 K T LU N 106
5.2 KI N NGH 108
TÀI LI U THAM KH O 110
PH L C 112
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........vii
DANH M C CH VI T T T VÀ KÝ HI U
CC Cơ c u
CNH-HðH Công nghi p hóa - hi n ñ i hóa
CN-TTCN Công nghi p-ti u th công nghi p
CPSXDV Chi phí s n xu t d ch v
CPSX Chi phí s n xu t
CPSXNN Chi phí s n xu t nông nghi p
DV-TN D ch v -thương nghi p
GDP T ng s n ph m qu c n i
GT Giá tr
GTSX Giá tr s n xu t
GTSXBQ Giá tr s n xu t bình quân
GTSXNN Giá tr s n xu t nông nghi p
GTSXDV Giá tr s n xu t d ch v
HTX H p tác xã
LTBQ Lương th c bình quân
LTTP Lương th c th c ph m
Lð Lao ñ ng
NN Nông nghi p
SP S n ph m
SL S lư ng
SLLT S n lư ng lương th c
XHCN Xã h i ch nghĩa
UBND y ban nhân dân
VAC Vư n ao chu ng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........viii
DANH M C B NG
STT Tên b ng Trang
2.1 T c ñ tăng trư ng và cơ c u s n ph m trong nư c m t s
năm g n ñây
21
2.2 T c ñ tăng s n ph m các ngành qua các năm 24
2.3 V n ñ u tư toàn xã h i th c hi n năm 2008 28
2.4 T ng s n ph m trong nư c năm 2008 35
3.1 Tình hình ñ t ñai c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-
2009)
39
3.2 Tình hình nhân kh u và lao ñ ng c a huy n Khoái Châu qua
3 năm (2007-2009)
41
3.3 S h ñi u tra t i các ñi m nghiên c u 46
4.1 Giá tr s n xu t c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-
2009)
52
4.2 Tình hình lao ñ ng c a huy n Khoái Châu qua 3 năm
(2007-2009)
55
4.3 Chi phí trung gian các ngành kinh t c a huy n Khoái Châu
qua 3 năm (2007-2009)
57
4.4 Giá tr s n xu t nông nghi p c a huy n Khoái Châu qua 3
năm (2007-2009)
60
4.5 Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu
qua 3 năm (2007-2009)
63
4.6 Giá tr s n xu t các lo i cây tr ng c a huy n qua 3 năm
(2007-2009)
68
4.7 Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi c a huy n qua 3 năm
(2007-2009)
73
4.8 Giá tr s n xu t ngành chăn nuôi c a huy n qua 3 năm
(2007-2009)
76
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........ix
4.9 Giá tr s n xu t ngành d ch v nông nghi p c a huy n qua 3
năm (2007-2009)
78
4.10 Tình hình ñ u tư chi phí c a nhóm h ñi u tra 80
4.11 Giá tr s n xu t kinh doanh c a nhóm h ñi u tra 82
4.12 M t s ch tiêu k t qu và hi u qu kinh t c a huy n Khoái
Châu giai ño n (2009-2015)
88
4.13 M c tiêu phát tri n kinh t c a huy n Khoái Châu giai ño n
(2009-2015)
93
4.14 M c tiêu phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái
Châu giai ño n (2009-2015)
95
4.15 M c tiêu phát tri n kinh t ngành tr ng tr t c a huy n
Khoái Châu giai ño n (2009-2015)
97
4.16 M c tiêu phát tri n kinh t ngành chăn nuôi c a huy n
Khoái Châu giai ño n (2009-2015)
99
4.17 M c tiêu phát tri n d ch v nông nghi p c a huy n Khoái
Châu giai ño n (2009-2015)
101
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........1
1. ð T V N ð
1.1 TÍNH C P THI T C A ð TÀI
Phát tri n nông nghi p có ý nghĩa c c kỳ quan tr ng trong n n kinh t qu c
dân và xã h i, là s nghi p mang tính chi n lư c c a m i qu c gia.
Phát tri n kinh t nông nghi p là m t ph m trù khoa h c, nó bi u hi n năng
l c t ch c qu n lý và trình ñ c a n n kinh t , xã h i t ng ñ a phương và c
nư c. Trong s h i nh p v i kinh t th gi i hi n nay, v n ñ này có t m quan tr ng
ñ c bi t ñ i v i Vi t Nam.
Nông thôn Vi t Nam v i trên 70% dân s sinh s ng và lao ñ ng. S n ph m
khu v c này như lương th c, th c ph m, nguyên li u cho công nghi p ch bi n và
d ch v r t c n cho n n kinh t qu c dân, vì v y nông nghi p có vai trò to l n ñ i
v i s phát tri n kinh t xã h i nư c ta. Bên c nh nh ng thành t u ñã ñ t ñư c,
th c t còn cho th y nông nghi p nư c ta ñã và ñang b c l tình tr ng l c h u, y u
kém và ch m kh c ph c như: cơ c u kinh t chuy n d ch chưa ñáng k , vi c ng
d ng ti n b khoa h c công ngh r t h n ch , công nghi p ch bi n và ngành ngh
kém phát tri n, th trư ng tiêu th s n ph m hàng hoá khó khăn, ti p c n th
trư ng th p, chưa an ninh v lương th c, t t h u so v i thành th v nhi u m t,
môi trư ng b ô nhi m, lao ñ ng nông thôn có trình ñ th p và dư th a, nhi u
vùng có m c s ng và dân trí th p. Cơ s h t ng nhi u nơi còn kém, trình ñ s n
xu t và qu n lý còn l c h u, quan h s n xu t nông thôn ch m ñ i m i… Vì
v y, trong Cương lĩnh phát tri n ñ t nư c, trong các Ngh quy t c a ð ng và g n
ñây là Ngh quy t ð i h i X c a ð ng ñã nêu rõ: “Phát tri n nông nghi p và nông
thôn theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá và h p tác hoá, dân ch hoá;
chuy n d ch cơ c u kinh t g n v i phân công l i lao ñ ng nông thôn; Xây d ng
nông thôn ngày càng giàu ñ p, dân ch , công b ng, văn minh, có cơ c u kinh t
h p lý, quan h s n xu t phù h p, k t c u h t ng kinh t xã h i phát tri n và ngày
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........2
càng hi n ñ i” trên cơ s các bi n pháp “Phát tri n cơ s h t ng kinh t xã h i
nông thôn, chú tr ng phát tri n h th ng thu l i, b o ñ m ñư ng giao thông
thông su t ñ n trung tâm xã, có ñ trư ng h c, tr m y t và nư c s ch cho sinh
ho t. B o v môi trư ng sinh thái”; “Gi m t l lao ñ ng trong nông nghi p, tăng
t tr ng công nghi p và d ch v trong cơ c u kinh t nông thôn”.
Huy n Khoái Châu, t nh Hưng Yên có nhi u ti m năng ñ phát tri n nông
nghi p, công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v . Trong nh ng năm qua, kinh
t nông thôn c a huy n ñã có bư c phát tri n nhưng cơ b n v n l y kinh t nông
nghi p làm ch ñ o, hi u qu kinh t chưa cao, ñ i s ng ngư i dân v n còn th p…
Xu t phát t nhu c u th c t góp ph n thúc ñ y phát tri n nông nghi p trên ñ a bàn
huy n Khoái Châu, chúng tôi ti n hành nghiên c u ñ tài: “Gi i pháp phát tri n
kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu - t nh Hưng Yên”.
1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U C A ð TÀI
* M c tiêu chung
Trên cơ s nghiên c u th c tr ng phát tri n kinh t nông nghi p huy n
Khoái Châu, ñ xu t gi i pháp ch y u nh m phát tri n kinh t nông nghi p
góp ph n giúp huy n th c hi n th ng l i công cu c CNH - HðH nông nghi p,
nông thôn.
* M c tiêu c th
- Góp ph n h th ng hoá cơ s lý lu n và th c ti n v n ñ phát tri n
kinh t nông nghi p.
- Phân tích, ñánh giá th c tr ng phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn
huy n Khoái Châu t năm 2007-2009. Phát hi n các nguyên nhân nh hư ng làm
h n ch s phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n trong nh ng năm qua.
- ð nh hư ng và ñ xu t các gi i pháp ch y u nh m phát tri n kinh t nông
nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu trong th i gian t i.
1.3 CÂU H I NGHIÊN C U
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........3
- Nh ng cơ s ñ phát tri n kinh t nông nghi p?
- Th c tr ng phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n như th nào? V
trí và vai trò c a nó?
- S phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n có b n v ng và
hi u qu không?
- Gi i pháp phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n trong th i
gian t i là gì?
ðây là nh ng v n ñ c p thi t ñ t ra c n ñư c nghiên c u, ñánh giá m t cách
ñúng ñ n. C n ph i xem cái gì ñ t ñư c, cái gì chưa ñ t ñư c, cái gì m nh, cái gì
y u ñ t ñó có các gi i pháp h u hi u phát huy các th m nh và h n ch m t y u
nh m làm cho nông nghi p huy n Khoái Châu phát tri n nhanh và b n v ng.
1.4 ð I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U
* ð i tư ng nghiên c u
ð i tư ng nghiên c u là các v n ñ kinh t nông nghi p, nông thôn,
ngư i nông dân, các h , c ng ñ ng và các vùng nông thôn trong ñ a bàn.
* Ph m vi nghiên c u
- V n i dung: lu n văn ch y u ñi sâu phân tích th c tr ng s n xu t
nông nghi p (tr ng tr t, chăn nuôi và d ch v nông nghi p) t ñó ñ xu t gi i
pháp kinh t ch y u nh m phát tri n m nh lĩnh v c này trên ñ a bàn huy n
ñ n năm 2015.
- V không gian: ñ tài nghiên c u trên ñ a bàn huy n Khoái Châu, t nh
Hưng Yên.
- V th i gian: s li u ph c v nghiên c u ñư c thu th p t năm 2007-
2009. Th i gian ti n hành nghiên c u t tháng 1/2009 ñ n tháng 12/2009.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........4
2. CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N
2.1 CƠ S LÝ LU N
2.1.1 M t s khái ni m cơ b n
2.1.1.1 Tăng trư ng và phát tri n
Phát tri n kinh t , xã h i nông thôn là quá trình thay ñ i làm tăng m c s ng
c a ngư i dân, phát tri n nông thôn phù h p v i nhu c u c a con ngư i, ñ m b o
s t n t i b n v ng và s ti n b lâu dài, ñ ra nh ng m c tiêu ph n ñ u cho s ti n
b c a nông thôn. Nói chung m i qu c gia có quan ni m nh t ñ nh, song ñ u ñư c
ñánh giá s gia tăng v kinh t và s bi n ñ i v m t xã h i mà ngư i ta thư ng
dùng thu t ng tăng trư ng và phát tri n ñ ph n ánh s ti n b ñó. Có quan ni m
khác nhau v s phát tri n nói riêng và phát tri n kinh t xã h i nói chung.
S phát tri n (development) v nghĩa h p, ñó là s m r ng, khu ch
trương, phát ñ t, m mang c a s v t, hi n tư ng, ho c ý tư ng tư duy trong
ñ i s ng m t cách tương ñ i hoàn ch nh trong m t giai ño n nh t ñ nh. Do ñó
s phát tri n khác v i s tăng trư ng. Trư c ñây ñôi khi ngư i ta thư ng
quan ni m phát tri n gi ng s tăng trư ng. Hi n nay ngư i ta ñã nh n rõ r ng
gi a chúng có tư duy khác nhau, nhưng có s liên quan ch t ch v i nhau.
Tăng trư ng kinh t thư ng ñư c quan ni m là s tăng thêm (hay gia tăng)
v quy mô s n lư ng c a n n kinh t trong m t th i kỳ nh t ñ nh. ðó là t t c các
ho t ñ ng s n xu t và d ch v c a n n kinh t t o ra. Do v y ñ hi n th s tăng
trư ng kinh t , ngư i ta dùng m c tăng thêm c a t ng s n lư ng n n kinh t (tính
toàn b hay tính bình quân theo ñ u ngư i) c a th i kỳ trư c, ñó là m c tăng ph n
trăm (%) hay tuy t ñ i hàng năm, hay tính bình quân trong m t giai ño n.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........5
S tăng trư ng ñư c so sánh theo các th i ñi m liên t c trong m t giai ño n
nh t ñ nh, s cho t c ñ tăng trư ng, ñó là tăng thêm s n lư ng nhanh hay ch m so
v i th i ñi m g c. T c ñ tăng trư ng ñư c tính b ng t l ph n trăm thông qua
vi c so sánh quy mô c a hai th i kỳ. Quy mô c a th i kỳ sau so v i th i kỳ trư c
càng l n thì t c ñ tăng trư ng càng nhanh. Quy mô ñư c bi u hi n b ng s lư ng
tuy t ñ i, còn t c ñ tăng trư ng ñư c bi u hi n b ng s lư ng tương ñ i.
- Phát tri n kinh t có th hi u là m t quá trình l n lên (hay tăng ti n) v
m i m t c a n n kinh t trong m t th i kỳ nh t ñ nh, trong ñó bao g m c s
tăng thêm v quy mô s n lư ng (tăng trư ng) và s ti n b v cơ c u kinh t , xã
h i. Phát tri n kinh t có th hi u là quá trình chuy n bi n theo hư ng ti n b v
m i m t c a n n kinh t trong m t th i kỳ nh t ñ nh, trong ñó ch y u bao g m
s tăng trư ng v c a cái v t ch t và s ti n b v cơ c u kinh t .
Phát tri n kinh t t u trung bao g m hai n i dung ch y u ñó là s gia
tăng c a c i v t ch t và d ch v cùng v i s c i bi n ti n b v cơ c u kinh t
và ñ i s ng xã h i. Riêng v cơ c u kinh t ph i ñư c th hi n: công nghi p-
d ch v -nông nghi p, hay d ch v -công nghi p-nông nghi p. Ngày nay ngư i
ta càng th y rõ r ng m t n n kinh t phát tri n ph i ñ m b o hài hoà và toàn
di n các m c tiêu hi u qu kinh t , phát tri n b n v ng, b o v môi trư ng.
S phát tri n kinh t c a m t qu c gia thư ng d a vào s c m nh c a h
th ng công c tài chính, pháp lu t, b máy t ch c và chính sách. ð i v i các
nư c ñang và ch m phát tri n ngư i ta ñ c bi t chú ý ñ n các công c khác,
ñó là d tr qu c gia và tin h c. T sau chi n tranh th gi i l n th hai, s
bùng n c a các cu c cánh m ng khoa h c k thu t v công c s n xu t, sinh
h c, v t li u, thông tin… ñã có tác dung quy t ñ nh ñ n s phát tri n kinh t
toàn c u. Ngoài ra mô hình kinh t cũng luôn chi ph i ñ n s phát tri n kinh
t c a t ng qu c gia.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........6
T nh ng quan ni m trên, cho th y:
- S phát tri n bao g m c s tăng thêm v kh i lư ng c a c i, v t ch t,
d ch v và s bi n ñ i ti n b v cơ c u kinh t (cơ c u ngành, cơ c u lãnh
th , cơ c u thành ph n và các lĩnh v c cơ c u c th khác) và ñ i s ng xã h i.
- Tăng trư ng v c a c i v t ch t và ti n b v cơ c u kinh t là hai m t
có quan h v a ph thu c, v a ñ c l p tương ñ i v lư ng và ch t v i nhau.
- S phát tri n kinh t là quá trình ti n hoá theo th i gian trư c h t do
n i l c c a n n kinh t quy t ñ nh. Trong ñi u ki n hi n t i, kinh t m và
toàn c u hoá n n kinh t , môi trư ng kinh doanh (theo nghĩa r ng) ngày càng
có tác ñ ng l n lao ñ i v i s phát tri n kinh t c a m i nư c.
- K t qu c a s phát tri n kinh t là k t qu c a m t quá trình v n ñ ng khách
quan, còn m c tiêu phát tri n kinh t là th hi n s ti p c n các k t qu ñó.
Tóm l i, phát tri n kinh t là m t khái ni m chung nh t v m t s chuy n
bi n c a n n kinh t , t m t tr ng thái th p lên m t tr ng thái cao hơn. Do v y
không có tiêu chu n chung v s phát tri n, song ñ ph n ánh m c ñ phát tri n
kinh t c a t ng th i kỳ c th , ngư i ta thư ng dùng hai nhóm ch tiêu:
- M t là, các ch tiêu th hi n quy mô phát tri n kinh t , trong ñó quan
tr ng nh t là t ng thu nh p và thu nh p bình quân theo ñ u ngư i.
- Hai là, các ch tiêu th hi n s ti n b v cơ c u kinh t , trong ñó quan
tr ng nh t là cơ c u gi a nông nghi p, công nghi p và d ch v .
Kinh t phát tri n nhanh hay ch m ph thu c vào r t nhi u y u t ch
quan và khách quan, ñáng chú ý nh t là các y u t sau ñây: v n s n xu t
(nhi u hay ít); lao ñ ng (s lư ng và ch t lư ng); các ngu n tài nguyên thiên
nhiên (ñ t ñai, tài nguyên khoáng s n, ngu n nư c…); trình ñ khoa h c k
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........7
thu t và công ngh ; hình th c t ch c s n xu t và phương th c qu n lý; môi
trư ng kinh t và xã h i liên quan.
- Phát tri n b n v ng là m t lo i phát tri n lành m nh v a ñáp ng
ñư c nhu c u hi n t i, l i v a không xâm ph m ñ n l i ích c a các th th
tương lai. Như v y, có th th y phát tri n b n v ng là m t lo i phát tri n lành
m nh, trong ñó s phát tri n c a cá nhân này không làm thi t h i ñ n l i ích
c a cá nhân khác, s phát tri n c a cá nhân không làm thi t h i ñ n l i ích
c a c ng ñ ng, s phát tri n c a c ng ñ ng ngư i này không làm nh hư ng
ñ n l i ích c a c ng ñ ng ngư i khác, s phát tri n c a th h hôm nay không
xâm ph m ñ n l i ích c a các th h mai sau và s phát tri n c a loài ngư i
không de do s s ng còn ho c làm suy gi m nơi sinh s ng c a các loài khác.
Phát tri n b n v ng là s phát tri n kinh t - xã h i v i t c ñ cao, liên
t c trong th i gian dài. S phát tri n ñó d a trên vi c s d ng có hi u qu
ngu n tài nguyên thiên nhiên mà b o v ñư c môi trư ng sinh thái. Phát tri n
kinh t nh m ñáp ng nhu c u xã h i hi n nay nhưng không làm c n ki t tài
nguyên, ñ l i h u qu xã h i cho th h tương lai.
2.1.1.2 Phát tri n kinh t nông nghi p
L ch s phát tri n s n xu t c a xã h i ñã kh ng ñ nh nông nghi p là
ngành s n xu t quan tr ng, xã h i loài ngươi mu n t n t i và phát tri n trư c
h t ph i có ăn, m c và nh ng tư li u sinh ho t khác do nông nghi p cung c p,
Ăngghen ñã nói: “Có th c m i v c ñư c ñ o, ph i làm cho nhân dân ta ngày
càng m no.. ”. Nông nghi p và các ngành kinh t khác có m i quan h ch t
ch , Các-Mác ñã nói: “Nói chung n u như không có t ng ngành s n xu t thì
cũng không có toàn b s n xu t, s n xu t bao gi cùng là ngành s n xu t
riêng bi t, ví d tr ng tr t, ngành chăn nuôi, ngành th công … ho c s n xu t
là t ng th các ngành riêng bi t”.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........8
Kinh t nông nghi p là ngành cơ b n, ngành g c, là lĩnh v c bao trùm lãnh th
kinh t nông thôn, s phát tri n c a nó gi vai trò quy t ñ nh trong kinh t nông thôn,
kinh t nông nghi p có nh ng quy lu t kinh t khách quan có liên quan trong v n ñ
phát tri n nông nghi p. Phát tri n nông nghi p là ti n ñ cơ b n ñ phát tri n nông
thôn, vì phát tri n nông thôn ph i gi i quy t v n ñ lương th c và an toàn th c ph m.
Phát tri n nông nghi p gi i quy t tăng thu nh p t o ra s n ph m hàng hoá cung c p
cho nông thôn, cho công nghi p, cho xu t kh u… Phát tri n nông nghi p th c hi n
phân công l i lao ñ ng trong nông thôn làm cơ s m r ng quy mô s n xu t, nâng
cao hi u qu s n xu t nông nghi p. Chuy n b t m t l c lư ng lao ñ ng sang công
nghi p và các ngành khác. Phát tri n nông nghi p th c hi n tích lu v n góp ph n
phát tri n công nghi p và d ch v , góp ph n xây d ng cơ s h t ng nông thôn.
Cùng v i s phát tri n c a l c lư ng s n xu t và ti n b khoa h c k
thu t, ñ c bi t s phát tri n c a công nghi p hi n ñ i, kinh t nông nghi p
cũng phát tri n. Kinh t nông nghi p bao g m c nông, lâm, ngư, nghi p.
Trong nông nghi p có ngành tr ng tr t và chăn nuôi. Ngành tr ng tr t có cây
lương th c, cây hoa màu, cây công nghi p, cây rau ñ u, cây ăn qu , cây th c
ăn gia súc… Ngành chăn nuôi có chăn nuôi ñ i gia súc, ti u gia súc, gia c m,
và chăn nuôi khác: l n, trâu, bò, dê, gà, v t, nuôi ong…
2.1.2 Ý nghĩa c a phát tri n kinh t nông nghi p
b t kỳ nư c nào dù là nư c giàu hay nư c nghèo, nông nghi p ñ u có v trí
quan tr ng. Nông nghi p là ngành s n xu t v t ch t ch y u c a n n kinh t cung c p
nh ng s n ph m thi t y u như lương th c, th c ph m cho con ngư i t n t i.
C.Mác cũng ñã kh ng ñ nh: “Nông nghi p là m t trong hai ngành s n xu t v t
ch t ch y u c a xã h i, s n ph m nông nghi p là nhu c u t i cơ b n c a con ngư i”.
M t khác, ph n l n nguyên li u c a các ngành nông nghi p th c ph m,
công nghi p ch bi n và công nghi p nh khác do nông nghi p cung c p. Vì
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........9
v y, s phát tri n các ngành công nghi p s n xu t các s n ph m tiêu dung này
l thu c vào vi c cung c p nguyên li u c a nông nghi p.
nh ng nư c ñang trong giai ño n ñ u c a quá trình công nghi p hoá,
nông nghi p còn là ngu n t o ra thu nh p ngo i t . Tuỳ theo l i th c a mình,
m i nư c có th xu t kh u các s n ph m nông nghi p thu ngo i t hay trao
ñ i l y s n ph m công nghi p ñ ñ u tư l i cho nông nghi p và các ngành
khác c a n n kinh t qu c dân.
Nông nghi p không nh ng là ngu n cung c p s n ph m hang hoá cho
th trư ng trong nư c và ngoài nư c mà còn cung c p các y u t s n xu t như
lao ñ ng và v n cho các khu v c kinh t khác. S phát tri n c a các ngành
công nghi p l thu c vào l c lư ng lao ñ ng do nông thôn cung c p. Ph n l n
lao ñ ng công nghi p các nư c ñang phát tri n ñ u t nông thôn. S phát
tri n c a nông nghi p có nh hư ng tr c ti p hay gián ti p ñ n kh năng ñáp
ng v lao ñ ng cho các ngành công nghi p và ngành phi nông nghi p. Quá
trình công nghi p hoá ñ u c n s ñ u tư l n v v n. V i nh ng ñ t nư c ñang
phát tri n, m t ph n ñáng k v v n ñó ph i do nông nghi p cung c p. S
cung c p v n t nông nghi p cho các ngành kinh t khác thông qua nhi u con
ñư ng như thu nông nghi p, thu nông s n xu t kh u và s thay th các s n
ph m nh p kh u c a nông nghi p. Nông nghi p còn là th trư ng tiêu th các
s n ph m d ch v c a công nghi p và các ngành kinh t khác. Vì th nông
nghi p là m t trong nh ng nhân t b o ñ m cho các ngành công nghi p khác
như công nghi p hoá h c, cơ khí, công nghi p s n xu t hàng tiêu dùng, d ch
v s n xu t và ñ i s ng phát tri n. h u h t các nư c nông nghi p, th
trư ng nông thôn là th trư ng tiêu th chính các s n ph m trên.
Nông nghi p có tác d ng gi gìn và b o v tài nguyên thiên nhiên và
môi trư ng. b t c nư c nào, s n xu t nông nghi p cũng g n li n v i vi c
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........10
s d ng và qu n lý các tài nguyên thiên nhiên như ñ t ñai, ngu n nư c, r ng,
th c v t và ñ ng v t. N n nông nghi p phát tri n ngoài vi c ñ m b o các vai
trò nêu trên còn ph i góp ph n gìn gi và b o v tài nguyên thiên nhiên và
môi trư ng, ch ng gi m c p v ngu n l c và m t ña d ng sinh h c. ðó là y u
t cơ b n cho s phát tri n m t n n nông nghi p n ñ nh và b n v ng.
2.1.3 Nh ng nhân t ch y u nh hư ng ñ n phát tri n kinh t nông nghi p
2.1.3.1 Các nhân t thu c v ñi u ki n t nhiên
V trí ñ a lý, ñi u ki n ñ t ñai, ñi u ki n khí h u th i ti t, các ngu n tài
nguyên khác c a vùng như ngu n nư c, r ng, khoáng s n, ngu n lao ñ ng
trong ñó có nhi u nhân t tác ñ ng m t cách tr c ti p t i s phát tri n kinh t
nông nghi p.
V trí ñ a lý thu n l i và các ti m năng t nhiên phong phú, ña d ng c a
m i vùng lãnh th là nhân t thu n l i cho s phát tri n nông nghi p, nông
thôn. Nh ng nơi ñi u ki n t nhiên không thu n l i như di n tích ñ t nông
nghi p bình quân ñ u ngư i th p, ñ t kém màu m , thi u nư c s n xu t, bão
l t,… ñương nhiên vi c phát tri n kinh t nông nghi p s g p nhi u khó khăn.
2.1.3.2 Các nhân t kinh t - xã h i
Các nhân t kinh t - xã h i g m: Cơ c u kinh t nông nghi p, nông
thôn, các thành ph n kinh t nông thôn, th trư ng, v n, cơ s h t ng nông
thôn, s phát tri n c a dân cư, lao ñ ng, trình ñ ngư i lao ñ ng, phong t c
t p quán, chính sách c a Nhà nư c…Trong ñó v n, lao ñ ng, cơ s h t ng
có v trí quan tr ng. N u có ngu n v n d i dào, lao ñ ng có trình ñ tay ngh
cao, cơ s h t ng cua nông thôn hi n ñ i và ñ ng b , h th ng chính sách c a
Nhà nư c thong thoáng có tác d ng khuy n khích thì ch c ch n kinh t nông
nghi p, nông thôn s phát tri n t t. Ngư c l i, n u thi u v n, lao ñ ng dư
th a trình ñ th p, cơ s h t ng l c h u, không ñ ng b , h th ng chính sách
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........11
c a Nhà nư c gò bó, không khuy n khích s kìm hãm s phát tri n nông
nghi p. ð i s ng c a ngư i dân nông thôn s ch m ñư c c i thi n.
2.1.3.3 Các nhân t v t ch c s n xu t, khoa h c công ngh và k thu t
T ch c s n xu t gi vai trò h t s c quan tr ng ñ i v i s phát tri n
tri n nông thôn nói chung và phát tri n nông nghi p nói riêng. N u t ch c
s n xu t t t, các mô hình t ch c phù h p v i trình ñ phát tri n c a l c
lư ng s n xu t trong nông nghi p thì nó s tác d ng thúc ñ y phát tri n nông
nghi p nhanh và lành m nh. Khi mô hình t ch c s n xu t không phù h p nó
s t o ra l c c n cho s phát tri n kinh t nông nghi p.
Ngày nay, khoa h c k thu t và công ngh gi vai trò quy t ñ nh ñ i
v i vi c nâng cao năng su t, ch t lư ng c a s n ph m, cũng như năng su t lao
ñ ng c a con ngư i. Vì v y, vi c áp d ng thành t u khoa h c và công ngh
vào s n xu t là m t ñòi h i b c xúc c a n n kinh t nư c ta nói chung, c a s
hát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn nói riêng.
2.1.3.4 Nhóm nhân t phi kinh t
Các nhân t phi kinh t ñó là các ngu n l c không tr c ti p nh m
m c ñích kinh t nhưng gián ti p nh hư ng ñ n s tăng trư ng và phát
tri n kinh t . Có hàng lo t nhân t thu c lo i này như ñ a ví cá nhân
trong c ng ñ ng, cơ c u gia ñình, cơ c u giai c p, cơ c u tôn giáo, cơ
c u thành th - nông thôn, ñ c ñi m văn hoá – xã h i, th ch chính tr
xã h i. ð c ñi m chung c a nhóm nhân t này là không lư ng hoá ñư c
các nh hư ng c a nó, nên không th tính toán ñ i chi u c th ñư c.
Có ph m vi nh hư ng r ng và ph c t p trong xã h i, nên không th
ñánh giá m t cách tách bi t rõ r t ñư c và không có ranh gi i rõ ràng.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........12
2.2 CƠ S TH C TI N
Trong nh ng th p k v a qua có khá nhi u nư c trong khu v c châu Á
quan tâm ñ n phát tri n nông nghi p, và h ñã ñ t ñư c nh ng thành t u khá r c
r . ñây chúng tôi xin nêu thành công kinh nghi m c a m t s nư c tiêu bi u.
2.2.1 Kinh nghi m c a Trung Qu c
Trung Qu c hi n ñã là "nông tr i" và "công xư ng" c a th gi i; theo d ñoán
c a các chuyên gia, ch ñ n năm 2020 là Trung Qu c s vư t qua Nh t B n và ñ n
năm 2040 s vư t qua M ñ tr thành nư c có quy mô GDP l n nh t th gi i.
Trung Qu c ñang gi k l c th gi i v s năm tăng trư ng liên t c (27 năm) và v
t c ñ tăng trư ng cao (c kho ng 8 năm là GDP tăng g p ñôi). Trung Qu c là nư c
có t l tích lũy so v i GDP cao nh t th gi i và liên t c tăng lên (t năm 2002 ñã
vư t qua m c 40%, trong ñó t năm 2004 ñã ñ t 45%). Trung Qu c là nư c có kim
ng ch xu t kh u l n th ba th gi i, ch sau ð c, M và trong quan h buôn bán v i
nư c ngoài, Trung Qu c luôn luôn v th xu t siêu ngày m t l n. Th ph n xu t
kh u hàng hóa c a Trung Qu c v a l n, v a r ng kh p không ch khu v c có m t
ñ cao v nhân công không có tay ngh mà ngay c khu v c có cư ng ñ công
ngh l n (chi m 15% hàng nh p kh u c a M , 13% c a châu Âu). D tr ngo i t
c a Trung Qu c ñã ñ t trên 900 t USD, vư t qua Nh t B n lên ñ ng ñ u th gi i.
T s tăng trư ng th n kỳc a Trung Qu c có th rút ra bài h c cho Vi t Nam:
Th nh t, trong ñi u ki n xu t phát t m t ñi m r t th p, ñ t nư c mu n
ch ng ñư c t t h u xa hơn, s m thoát kh i nư c kém phát tri n và cơ b n tr thành
m t nư c công nghi p theo hư ng hi n ñ i thì ph i tăng trư ng kinh t v i t c ñ cao
và liên t c trong th i gian dài. Tăng trư ng kinh t c a Vi t Nam m c dù ñã ñ t liên
t c trong 25 năm, t c ñ tăng trư ng ñã tương ñ i khá, m t s năm ñã ñ t 8-9%,
nhưng v n còn th p hơn Trung Qu c. Không ph i không có lý gi i khi có nhi u
ngư i ñ ngh m c tiêu tăng hai ch s .
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........13
Th hai, ñ tăng cao và liên t c, Trung Qu c ñã có t l tích lũy r t cao,
trong khi c a Vi t Nam dù ñã tăng lên nhưng cũng m i ñ t 35%, còn th p xa
Trung Qu c. Mu n tăng tích lũy thì ph i ti t ki m tiêu dùng. ðành r ng, trong
kinh t th trư ng, tiêu dùng cũng là ñ ng l c c a tăng trư ng, nhưng tiêu dùng
c a m t b ph n dân cư ñã vư t xa c s làm ra thì n n kinh t nào cũng không
th ch p nh n ñư c. Trung Qu c có t c ñ tăng trư ng cao, có d tr ngo i t l n,
nhưng có t l tiêu dùng so v i GDP m i ñ t 54,1%, th p nh t th gi i, nh v y
mà hàng hóa c a Trung Qu c tràn ng p th gi i; trong khi t l tiêu dùng so v i
GDP c a Vi t Nam lên trên 70%. ðáng lưu ý, t c ñ tăng ti n lương trong các
doanh nghi p nhà nư c cao hơn t c ñ tăng c a năng su t lao ñ ng.
Th ba, tăng lư ng v n là quan tr ng, nhưng nâng cao hi u qu ñ u tư
còn quan tr ng hơn nhi u. Lư ng v n ñ u tư c a Vi t Nam th p hơn Trung
Qu c, nhưng h s ICOR (su t ñ u tư trên m t ñơn v tăng trư ng) c a Vi t
Nam tăng nhanh, t 3,4 l n năm 1995, trong 5 năm qua ñã tăng lên kho ng 5
l n (nghĩa là có 1 ñ ng GDP tăng thêm, c n có thêm 5 ñ ng v n ñ u tư), cao
g n g p rư i c a Trung Qu c. H s ICOR c a Vi t Nam cao ch y u do tình
tr ng lãng phí, th t thoát và ñ c khoét v n ñ u tư còn r t l n. Tình tr ng tham
nhũng Trung Qu c di n ra ph bi n và nghiêm tr ng, nhưng vi c tr ng tr
tham nhũng t i ñây cũng r t nghiêm. M i năm có hàng nghìn quan ch c b t
hình, trong ñó có nh ng ngư i gi ch c v quan tr ng.
ð gi m ñ nóng c a tăng trư ng kinh t , Trung Qu c ñang ñi u ch nh
l i vi c ñ u tư, nhưng ch y u là gi m ñ u tư vào các ngành phát tri n quá
nóng như s t thép, nhôm, xi măng, năng lư ng, giáo d c, giao thông,...
Th tư, theo nh n xét c a các chuyên gia kinh t trên th gi i,
nh ng nư c ñang trong quá trình chuy n ñ i t nông nghi p sang công
nghi p, t cơ ch k ho ch hóa t p trung bao c p sang cơ ch th trư ng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........14
c n ph i rút ra nh ng bài h c kinh nghi m cho mình t s phát tri n c a
Trung Qu c. Tính ch t c a tăng trư ng (phát sinh không ph i t ñ i m i
công ngh trong s n xu t mà t gia công là ch y u, khi n ph thu c
nhi u vào s ñ t hàng t bên ngoài); s c c nh tranh còn th p do năng
su t s n xu t còn y u kém; th ph n trong xu t kh u c a doanh nghi p có
v n ñ u tư nư c ngoài khá l n (59%). Có m t v n ñ quan tr ng khác là
s phân b và th hư ng k t qu c a tăng trư ng gi a khu v c thành th
và nông thôn, gi a các vùng còn có chênh l ch l n, mà Trung Qu c cũng
ñang ph i rút ra và có s ñi u ch nh, nhưng không d dàng.
Th năm, trong quan h buôn bán v i nư c ngoài, Trung Qu c luôn luôn v
th xu t siêu; m c xu t siêu ngày m t l n và thu c lo i nh t nhì th gi i. Vi t Nam
luôn v th nh p siêu, tăng liên t c t năm 2000 ñ n 2004 v i m c ñ nh ñi m g n
5,5 t USD; năm 2005 tuyñã gi m xu ng nhưng v n còn trên 4,5 t USD.
Th sáu, m c dù giá th gi i cao nhưng l m phát Trung Qu c thu c
lo i th p (bình quân năm trong th i kỳ 2001 - 2005 ch vào kho ng 1,3%) nh
cung hàng hóa l n hơn c u, s c mua c a dân cư, ñ c bi t là nông dân và vùng
sâu trong n i ñ a còn th p. T giá gi a ñ ng nhân dân t c a Trung Qu c v i
USD g n như c ñ nh; g n ñây, ñ ng nhân dân t có tăng giá hơn chút ít m c
dù M liên t c ñòi Trung Qu c tăng giá ñ ng nhân dân t m nh hơn nhi u.
Trung Qu c xác ñ nh 8 quan ñi m ñ phát tri n nông nghi p, nông thôn:
(1) Xây d ng kinh t ph i th c s ñ t nông nghi p lên v trí hang ñ u,
không ñư c coi nh v trí cơ s c a nông nghi p.
(2) C i cách nông thôn ph i ti p t c n ñ nh ch ñ khoán h , không
ng ng hoàn thi n cơ ch kinh t , kinh doanh 2 t ng, k t h p gi a th ng nh t
và phân tán, tích c c phát tri n h th ng d ch v xã h i hóa, hư ng d n nông
dân theo con ñư ng giàu có chung.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........15
(3) Xây d ng và ch p hành chính sách nông thôn ph i ñ m b o l i ích
v t ch t và quy n l i dân ch v chính tr c a nông thôn.
(4) ð y m nh CNH-HðH nông nghi p, nông thôn ph i kiên trì chi n
lư c phát tri n khoa h c k thu t và giáo d c, ch n hưng nông nghi p, tăng
cư ng ñ u tư cho nông nghi p theo nhi u kênh, tăng nhanh phát tri n kinh t
nông nghi p s n xu t s n ph m dùng cho nông nghi p, không ñư c lơi l ng
xây d ng cơ s v t ch t k thu t cho nông nghi p.
(5) Phát tri n kinh t hàng hoá nông thôn ph i tôn tr ng quy lu t v
giá tr coi tr ng c i cách và xây d ng lĩnh v c lưu thông.
(6) ð phát tri n kinh t xã h i nông thôn ph i kh ng ch s tăng
cư ng nhân kh u khai thác h p ý tài nguyên, b o v môi trư ng sinh thái.
(7) ð xây d ng phát tri n nông thôn m i xã h i ch nghĩa ph i tăng
cư ng t ch c cơ s ð ng làm h t nhân tăng cư ng công tác chính tr tư
tư ng, kiên trì xây d ng ñ i s ng văn minh v v t ch t và tinh th n.
(8) Ch ñ o công tác nông thôn ph i kiên trì ñư ng l i qu n chúng xu t
phát t tình hình th c t ñ ch ñ o m t cách thích h p không ñư c phép vi
ph m ý nguy n c a qu n chúng và thái ñ ch quan giáo ñi u, d p khuôn.
2.2.2 Kinh nghi m c a ðài Loan
ðài Loan là m t hòn ñ o v i di n tích nh hơn Vi t Nam, dân s trên
20 tri u ngư i, tài nguyên khan hi m, ñ t ñai ph c v cho s n xu t nông
nghi p c n c i và th i ti t không thu n l i.
Vào nh ng năm ñ u c a c a th p k 80, thu nh p bình quân ñ u ngư i
c a ðài Loan ñ t 50 USD/ngư i/năm, 92% dân s là nông dân.
T ñó, chính sách an dân ñư c coi là qu c sách. Chính ph ñ ra ch
trương c i cách ru ng ñ t làm cho ngư i cày có ru ng, cùng v i vi c chia
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........16
ru ng ñ t cho nông dân, Nhà nư c còn ban hành m t lo t chính sách khuy n
khích nông dân, trong ñó nhi u chính sách cho ñ n nay v n còn hi u l c như:
Nhà nư c thu mua lương th c, bù l cho s n xu t g o, mi n thu cho gia ñình
nghèo có thu nh p dư i 2.500 USD/năm. T ch c nông h i v i nhi m v b o
h quy n l i c a nông dân b ng các hình th c khác nhau (b o hi m y t , b o
lãnh cho h i viên vay ti n c a ngân hàng v i lãi su t ưu ñãi, giao d ch bán lúa
c a h i viên cho Nhà nư c và m u v t tư cho h i viên).
ð gi m m c bù l cho s n xu t g o, Chính ph khuy n khích nông
dân gi m tr ng lúa, t p trung s n xu t các lo i rau qu có giá tr như: chè,
nho, chu i,… có năng su t và hi u qu cao, khuy n khích tr ng hoa, cây c nh
xu t kh u. Di n tích ñ t ñai ngày thu h p khi n nông dân ngày càng ph i
chuy n hư ng sang canh tác các lo i cây có giá tr kinh t cao, tương x ng
v i giá tr ñ t tăng lên, b ng không thà bán ñ t cho doanh nghi p l y ti n
chuy n sang làm công nghi p, d ch v còn hơn làm nông nghi p.
Kinh nghi m phát tri n nông nghi p c a ðài Loan ñư c khái quát như sau:
Th nh t, nông nghi p ñư c ưu tiên phát tri n trư c h t làm cơ s ñ
phát tri n chính sách nông nghi p, sau ñó công nghi p nông thôn mà trư c h t
là công nghi p ch bi n nông s n.
Chính ph khuy n khích ñưa gi ng cây tr ng m i ñ nâng cao hi u qu
s n xu t nông nghi p và công nghi p ch bi n nông s n, cùng v i vi c áp
d ng nh ng thành t u khoa h c k thu t tiên ti n công nghi p ch bi n mà
ngành rau qu ñóng h p tr thành ngành mũi nh n và xu t kh u.
Th hai, chú tr ng phát tri n ngu n nhân l c, nâng cao trình ñ k năng s n
xu t nông nghi p cho nông nghi p nông thôn nh m nâng cao ch t lư ng lao ñ ng.
Th ba, Nhà nư c ñ u tư phát tri n cơ cơ s h t ng nông thôn nh m
nâng cao hi u qu s n xu t nông nghi p
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........17
2.2.3 Kinh nghi m c a Thái Lan
Thái Lan là nư c láng gi ng và cùng n m trong khu v c ASEAN,
Chính ph Thái Lan ñã th c hi n nhi u chính sách ñ ñưa Thái Lan t m t
nư c l c h u có thu nh p th p lên m t nư c phát tri n có m c thu nh p bình
quân ñ u ngư i ngày m t tăng cao.
Th nh t, xây d ng cơ s h t ng nông thôn, m ng lư i ñư ng b b
sung cho m ng lư i ñư ng s t phá th cô l p các vùng xa.
Th hai, chính sách m r ng di n tích canh tác và ña d ng hoá các lo i
s n ph m, vi c phá th cô l p và m r ng s n xu t các s n ph m c a các vùng
ngo i vi như:
- Cây l y s i, dây ðông B c
- Cây cao su vùng ñ i phía Nam
- B p, mía, bong, s n vùng ñ i ðông B c
Th ba, ñ y m nh phát tri n công nghi p ch bi n, Thái Lan là nư c
xu t kh u g o l n nh t th gi i, xu t kh u ngô sang Nh t B n và xu t kh u
s n sang c ng ñ ng các nư c châu âu.
Th tư, thành l p H p tác xã tín d ng cho nông dân vay v n v i lãi
xu t ưu ñãi, sát nh p m t s ho t ñ ng nông nghi p l thu c vào m t s công
ty ch bi n nông s n, h ng trư c nguyên v t li u cho nông dân và cam k t
mau s n ph m v i giá n ñ nh.
2.2.4 Kinh nghi m c a Inñônêxia
Cơ c u kinh t Inñônêxia ñã có nh ng bi n ñ i nông nghi p ñơn canh
chuy n thành ña canh theo hư ng s n xu t hàng hoá và xu t kh u l n.
Inñônêxia chú ý nhi u ñ n các chính sách xã h i, ñ c bi t ñ i v i nông thôn
như giáo d c, y t , môi trư ng, b o lưu và phát huy văn hoá dân t c, c g ng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........18
n ñ nh chính tr nông thôn. ðư ng l i ñ i ngo i c i m , tranh th ña
phương, thu hút ñ u tư nư c ngoài. S phát tri n kinh t nông nghi p trư c
h t là tăng nhanh s n lư ng các lo i cây tr ng. Hơn 20 năm qua, s n lư ng
lúa tăng hơn g p ñôi, ngô và l c tăng g p ñôi, ñ u tương tăng g p ba l n,
chu i tăng g p hai l n. S lư ng ñàn trâu, bò, dê, c u nh t là ñàn lơn ñ u
tăng. GDP nông nghi p bình quân tăng trên 6%/năm và tăng liên t c trong
hơn 20 năm qua là r t ñáng lưu ý. Chính sách nông nghi p, nông thôn c a
Inñônêxia t p trung vào coi tr ng nông nghi p và v trí c a nông thôn, gi
tương quan phát tri n công, nông nghi p h p lý, ñ y m nh xu t kh u ñ t o
v n, tăng cư ng giáo d c và ñưa ti n b k thu t vào nông thôn, chính sách
ñi u ph i lưu thông lương th c có k t qu . Inñônêxia th c hi n kinh t th
trư ng nh ng chính sách ñi u hành vĩ mô tương ñ i t t, c ñ u vào và ñ u
ra, chú ý b o v môi trư ng kinh t nông thôn.
2.2.5 Kinh nghi m c a Nh t B n
Xu t phát ñi lên t s n xu t manh mún và nh l , Nh t B n là nư c ñ u
tiên th c hi n chuy n d ch cơ c u kinh t theo hư ng công nghi p hoá, hi n
ñ i hoá. Trong quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t c a mình, Nh t B n ñã
th c hi n chuy n hàng ch c tri u lao ñ ng nông nghi p sang ho t ñ ng bên
ngành công nghi p và d ch v . Cho ñ n nh ng năm 1990, Nh t B n ch còn
6,3% dân s làm nông nghi p.
Cùng v i vi c ng d ng thành t u khoa h c k thu t, gi ng cây tr ng,
v t nuôi m i, hoá ch t ph c v s n xu t nông nghi p, nhanh chóng th c hi n
cơ gi i hoá trong nông nghi p… ð c bi t, Nh t B n chú tr ng phát tri n s n
xu t, ch bi n nông s n xu t kh u, hàng lo t các nhà máy, xí nghi p ch bi n
nông s n v a và nh ra ñ i các th tr n, th t và m ng lư i công nghi p gia
ñình s n xu t hàng hoá cũng r t ñư c chú tr ng ñ u tư phát tri n.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........19
Tóm l i, nghiên c u kinh nghi m c a m t s nư c trong khu v c và trên th
gi i cho th y, trong quá trình phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn m i nư c
có nh ng ñi u ki n và ñ c ñi m riêng, vào m i hoàn c nh l ch s m i nư c khác
nhau nhưng các nư c ñ u coi tr ng phát tri n nông nghi p, nông thôn. Trong m i
nư c v i cách ti n hành và k t qu khác nhau nhưng có th khái quát thành m t s
kinh nghi m v n d ng vào quá trình phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn c a
nư c ta, ñó là gi m t tr ng s n ph m và lao ñ ng trong khu v c nông nghi p trong
t ng s n ph m lao ñ ng xã h i. Chuy n n n nông nghi p ñ c canh l y s n xu t lương
th c là ch y u sang n n nông nghi p ña canh, có c nông, lâm, thu s n (ña d ng
hoá s n xu t nông nghi p). Phát tri n kinh t nông thôn theo hư ng phát tri n m nh
nông nghi p, ti u th công nghi p v i nhi u hình th c ña d ng. M r ng phát tri n h
th ng d ch v nông thôn là xu th ph bi n nhi u nư c trong khu v c. Phát tri n
k t c u h t ng nông thôn. Tăng cư ng giáo d c và ñưa ti n b k thu t và nông
nghi p, nông thôn. Coi tr ng chính sách ñ phát tri n kinh t , xã h i nông thôn.
2.3 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T , XÃ H I NÔNG NGHI P,
NÔNG THÔN NƯ C TA
Th c hi n công cu c ñ i m i n n kinh t theo hư ng t ng bư c chuy n d ch
sang n n kinh t th trư ng theo ñ nh hư ng xã h i ch nghĩa. ð ng và Nhà nư c ñã
th c hi n s ñ i m i c v nh n th c và hành ñ ng, ch trương phát tri n nông
nghi p, nông thôn theo hư ng s n xu t hàng hoá theo hư ng công nghi p hoá, hi n
ñ i hoá. Hơn 20 năm ñ i m i, vư t qua nhi u khó khăn và thách th c, ñ c bi t Vi t
Nam là thành viên c a T ch c Thương m i th gi i (WTO), nư c ta thu ñư c
nh ng th ng l i bư c ñ u kh quan, ch ng t tính ñúng ñ n c a nó.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........20
B ng 2.1 - T c ñ tăng trư ng và cơ c u s n ph m trong nư c
m t s năm g n ñây (giá th c t )
ðVT: %
T c ñ tăng Cơ c u
Khu v c Khu v c
Năm T ng
s
Nông
nghi p
Công
nghi p
D ch
v
T ng
s
Nông
nghi p
Công
nghi p
D ch
v
1996 9,34 4,40 14,46 8,80 100 27,76 29,73 42,51
1997 8,15 4,33 12,62 7,14 100 25,77 32,08 42,15
1998 5,76 3,53 8,33 5,08 100 25,78 32,49 41,73
1999 4,77 5,23 7,68 2,22 100 25,43 34,79 40,08
2000 6,79 4,63 10,07 5,32 100 24,53 36,73 38,74
2001 6,89 2,98 10,39 6,10 100 23,24 38,13 38,63
2002 7,08 4,16 9,48 6,54 100 23,03 38,49 38,48
2003 7,26 3,25 10,35 6,57 100 22,83 39,95 38,22
2004 7,76 5,40 16,00 7,47 100 21,76 40,09 38,15
2005 8,44 4,02 10,69 8,48 100 21,02 40,97 38,01
2006 8,17 3,40 10,37 8,29 100 20,40 41,52 38,08
2007 8,48 3,41 10,60 8,68 100 20,00 41,70 38,30
2008 6,23 5,6 14,6 31 100 21,99 39,91 38,10
2009 5,32 1,83 5,52 6,63 100 20,66 39,91 38,10
(Ngu n: Niên giám Th ng kê năm 2009)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........21
Trư c h t, xét theo 3 khu v c l n là nông nghi p (bao g m nông – lâm
nghi p - thu s n), công nghi p và d ch v thì khu v c công nghi p nh có
t c ñ tăng trư ng cao hơn 2 khu kia và cao hơn t c ñ chung, nên t tr ng
tăng nhanh, trong khi khu v c nông – lâm - thu s n và khu v c d ch v do
tăng th p hơn khu v c công nghi p và th p hơn t c ñ chung nên t tr ng ñã
gi m xu ng. Năm 1996, cơ c u kinh t c a 3 ngành nông nghi p – công
nghi p - d ch v l n lư t là 27,76; 29,73 và 42,51 thì ñ n năm 2008 t l này
l n lư t là 21,99; 39,91 và 38,10. Sau khi thoát kh i cu c kh ng ho ng kinh
t trong khu v c (năm 1997), kinh t Vi t Nam ñang ph c h i, t c ñ tăng
trư ng năm sau cao hơn năm trư c t 4,77% năm 1999 lên 6,23% năm 2008.
ð c bi t trong hai năm 2006 và năm 2007, Vi t Nam có t c ñ tăng trư ng
kinh t cao là 8,2% và 8,48%. T tr ng ngành công nghi p và xây d ng
không ng ng tăng lên và gi m d n t tr ng ngành nông nghi p trong cơ c u
kinh t . Tuy v y, cơ c u nông – lâm - thu s n v n m c cao so v các nư c
như phillipine 17%, Inñonexia 16%, Thái Lan 8,5%, Malayxia 7,5%,
Singapore 0,1%, Nh t B n 1%.
Kinh t -xã h i nư c ta năm 2008 di n ra trong b i c nh tình hình th
gi i và trong nư c có nhi u bi n ñ ng ph c t p, khó lư ng. Giá d u thô và
giá nhi u lo i nguyên li u, hàng hoá khác trên th trư ng th gi i tăng m nh
trong nh ng tháng gi a năm kéo theo s tăng giá m c cao c a h u h t các
m t hàng trong nư c; l m phát x y ra t i nhi u nư c trên th gi i; kh ng
ho ng tài chính toàn c u d n ñ n m t s n n kinh t l n suy thoái, kinh t th
gi i suy gi m; thiên tai, d ch b nh ñ i v i cây tr ng v t nuôi x y ra liên ti p
trên ñ a bàn c nư c gây nh hư ng l n ñ n s n xu t và ñ i s ng dân cư.
Trư c tình hình ñó, B Chính tr , Qu c h i và Chính ph ñã kh n trương
xem xét tình hình và ban hành nhi u văn b n ch ñ o liên quan ñ n phát tri n
kinh t -xã h i năm 2008 c a ñ t nư c như: K t lu n s 22/KL-TW ngày
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........22
04/4/2008 c a B Chính tr ; Ngh quy t s 10/NQ-CP ngày 17/4/2008 c a Chính
ph ñ ra 8 nhóm gi i pháp nh m ki m ch l m phát, n ñ nh kinh t vĩ mô, b o
ñ m an sinh xã h i và tăng trư ng b n v ng; K t lu n s 25/KL-TW ngày
05/8/2008 c a B Chính tr v tình hình kinh t xã h i 6 tháng ñ u năm 2008 và
các gi i pháp ch y u trong 6 tháng cu i năm nh m th c hi n m c tiêu, ch tiêu
k ho ch kinh t -xã h i năm 2008; Ngh quy t s 20/2008/QH12 c a Qu c h i
v m t s v n ñ kinh t -xã h i năm 2008 trong tình hình m i.
Nh s lãnh ñ o, ch ñ o k p th i, quy t li t c a ð ng, Qu c h i, Chính ph ;
s n l c c g ng và ch ñ ng kh c ph c khó khăn c a các B , Ngành, ñ a phương,
các t p ñoàn, doanh nghi p, các cơ s s n xu t và c a toàn dân nên kinh t -xã h i
nư c ta năm 2008 t ng bư c vư t qua khó khăn, thách th c, kinh t có bư c tăng
trư ng khá, l m phát ñư c ki m ch , an sinh xã h i ñư c b o ñ m, nhi u v n ñ xã
h i b c xúc ñã ti p t c ñư c gi i quy t có hi u qu .
T ng s n ph m trong nư c (GDP) năm 2008 theo giá so sánh 1994 ư c
tính tăng 6,23% so v i năm 2007, trong ñó khu v c nông, lâm nghi p và thu s n
tăng 3,79%; khu v c công nghi p và xây d ng tăng 6,33%; khu v c d ch v tăng
7,2%. Trong 6,23% tăng trư ng chung c a n n kinh t , khu v c nông, lâm nghi p
và thu s n ñóng góp 0,68 ñi m ph n trăm; công nghi p, xây d ng ñóng góp 2,65
ñi m ph n trăm và d ch v ñóng góp 2,9 ñi m ph n trăm. T c ñ tăng t ng s n
ph m trong nư c năm nay tuy th p hơn t c ñ tăng 8,48% c a năm 2007 và m c
tiêu k ho ch ñi u ch nh tăng 7,0%, nhưng trong b i c nh tài chính th gi i kh ng
ho ng, kinh t c a nhi u nư c suy gi m mà n n kinh t nư c ta v n ñ t t c ñ
tăng tương ñ i cao như trên là m t c g ng r t l n.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........23
B ng 2.2 - T c ñ tăng s n ph m các ngành qua các năm
ðVT: %
T c ñ tăng so v i
năm trư c
Danh m c
2006 2007 2008
ðóng góp c a m i
khu v c vào tăng
trư ng năm 2008
T ng s 8,23 8,48 6,23 6,23
Nông, lâm nghi p và thu s n 3,69 3,40 3,79 0,68
Công nghi p và xây d ng 10,38 10,60 6,33 2,65
D ch v , thương m i 8,29 8,68 7,20 2,90
(Ngu n: Báo cáo k t qu th c hi n k ho ch năm 2008 c a B Nông nghi p
và PTNT)
Xét theo ngành kinh t , m c tăng c a khu v c nông, lâm nghi p và thu s n
năm 2008 cao hơn m c tăng năm 2007 và 2006, ch y u do s n xu t nông nghi p
ñư c mùa, s n lư ng lúa c năm tăng 2,7 tri u t n so v i năm 2007 và là m c tăng
cao nh t trong vòng 11 năm tr l i ñây. Tăng trư ng khu v c công nghi p và xây
d ng năm nay ñ t m c th p hơn m c tăng c a năm 2007, ch y u do s n xu t c a
ngành công nghi p khai thác gi m nhi u so v i năm trư c (giá tr tăng thêm gi m
3,8%); công nghi p ch bi n chi m t tr ng 63,5% trong t ng giá tr tăng thêm công
nghi p nhưng giá tr tăng thêm ch tăng 10%, th p hơn m c tăng 12,8% c a năm
2007; ñ c bi t giá tr tăng thêm c a ngành xây d ng năm nay không tăng, trong khi
năm 2007 ngành này tăng m c 12%. Ho t ñ ng c a khu v c d ch v tuy n ñ nh
hơn so v i khu v c công nghi p và xây d ng nhưng giá tr tăng thêm v n tăng th p
hơn m c tăng 8,7% c a năm trư c.
Xét theo các y u t s d ng GDP năm 2008 t c ñ tăng c a tích lu tài s n
c ñ nh, tiêu dùng cu i cùng và xu t kh u theo giá so sánh 1994 ñ u gi m so v i
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........24
m c tăng c a năm 2008. T c ñ tăng tích lũy tài s n c ñ nh năm 2008 gi m
m nh, t m c 24,4% c a năm 2008 xu ng còn 4,1%. T c ñ tăng tiêu dùng cu i
cùng năm 2008 gi m c khu v c Nhà nư c và h gia ñình so v i t c ñ tăng c a
năm 2008, trong ñó tiêu dùng cu i cùng c a khu v c Nhà nư c gi m t 8,9% năm
2008 xu ng 7,5% năm 2008; t c ñ tăng tiêu dùng c a khu v c h gia ñình gi m
t 10,7% xu ng còn 8%. Xu t kh u hàng hóa và d ch v năm 2008 theo giá so
sánh tăng th p so v i năm 2007, ch m c 5,6%. So v i GDP, xu t kh u hàng
hoá và d ch v b ng 69,5% và nh p kh u hàng hoá và d ch v b ng 84%. ði u
này cho th y kinh t Vi t Nam hi n ñang là n n kinh t có ñ m l n và t c ñ
m nhanh, do ñó d b nh hư ng t nh ng bi n ñ ng c a th trư ng th gi i.
GDP tính theo giá th c t năm 2008 tăng cao; v i m c tăng trư ng và tăng
giá khác nhau ba khu v c nên cơ c u kinh t năm 2008 tăng khu v c nông,
lâm nghi p và thu s n và gi m khu v c công nghi p, xây d ng. Tuy nhiên, xu
hư ng này ch là t m th i trong b i c nh ñ c bi t c a năm 2008 v i s tăng ch m
l i c a khu v c công nghi p, xây d ng và giá nông lâm thu s n tăng cao. T
tr ng khu v c nông, lâm nghi p và thu s n chi m 21,99% GDP; khu v c công
nghi p và xây d ng chi m 39,91%; khu v c d ch v chi m 38,1%.
Giá tiêu dùng tháng 12 năm 2008 so v i tháng trư c gi m 0,68%, trong ñó
các nhóm hàng hoá và d ch v có giá gi m là: Hàng ăn và d ch v ăn u ng gi m
0,13%, trong ñó lương th c gi m 2,36%; nhà và v t li u xây d ng gi m 2,36%;
phương ti n ñi l i, bưu ñi n gi m 6,77%. Giá các nhóm hàng hóa và d ch v khác
tăng nh : May m c, mũ nón, giày dép tăng 1,01%; ñ u ng và thu c lá tăng
0,68%; văn hoá, th thao, gi i trí tăng 0,66%; thi t b và ñ dùng gia ñình tăng
0,6%; dư c ph m, y t tăng 0,35%; giáo d c tăng 0,17%.
Giá tiêu dùng năm 2009 nhìn chung tăng khá cao và di n bi n ph c t p,
khác thư ng so v i xu hư ng giá tiêu dùng các năm trư c. Giá tăng cao ngay t
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........25
quý I và liên t c tăng lên trong quý II, quý III, nhưng các tháng quý IV liên t c
gi m (so v i tháng trư c, tháng 10 gi m 0,19%; tháng 11 gi m 0,76%, tháng 12
gi m 0,68%) nên giá tiêu dùng tháng 12 năm 2008 so v i tháng 12 năm 2007 tăng
19,89% và ch s giá tiêu dùng bình quân năm tăng 22,97%.
M c dù giá tiêu dùng năm 2008 tăng khá cao, nhưng xu hư ng di n bi n
theo chi u hư ng tích c c vào các tháng cu i năm là do: (i) K t qu th c hi n
ñ ng b 8 nhóm gi i pháp nh m ki m ch l m phát, n ñ nh kinh t vĩ mô, b o
ñ m an sinh xã h i và tăng trư ng b n v ng, trong ñó ưu tiên m c tiêu ki m ch
l m phát v i gi i pháp th t ch t ti n t là nguyên nhân cơ b n gi cho l m phát
th p hơn 20%. ði u này cũng kh ng ñ nh nh ng gi i pháp mà Chính ph ñ ra là
hoàn toàn ñúng hư ng, k p th i và ñ t k t qu tích c c, giá tiêu dùng ñã gi m d n
t tháng 10 năm 2008; (ii) Giá d u thô và giá nhi u lo i nguyên li u hàng hoá
khác trên th trư ng th gi i nư c ta nh p kh u v i kh i lư ng l n cũng ñã gi m
m nh vào nh ng tháng cu i năm, t o thu n l i cho gi m giá ñ u vào c a s n xu t
trong nư c; (iii) Tình hình s n xu t trong nư c nh ng tháng cu i năm cũng ñã b t
khó khăn hơn, do ti p c n các ngu n v n và m c ñ gi i ngân khá hơn.
Giá vàng tháng 12/2008 so v i tháng trư c tăng 0,78%; so v i tháng 12 năm
2007 tăng 6,83%. Giá vàng bình quân năm 2008 so v i năm 2007 tăng 31,93%. Giá
ñô la M tháng 12/2008 so v i tháng trư c tăng 1,14%; so v i cùng kỳ năm trư c
tăng 6,31%. Giá ñô la M bình quân năm 2008 so v i năm 2007 tăng 2,35%.
M c dù kinh t tăng trư ng ch m hơn 2007, nhưng các ngu n thu có y u t
nư c ngoài như d u thô, thu t cân ñ i xu t, nh p kh u tăng m nh nên thu ngân
sách Nhà nư c năm nay v n tăng tương ñ i khá so v i năm 2007 và vư t k ho ch
c năm. Theo báo cáo c a B Tài chính, t ng thu ngân sách Nhà nư c năm 2008
ư c tính tăng 26,3% so v i năm 2007 và b ng 123,8% d toán năm, trong ñó thu
n i ñ a b ng 110,9%; thu t d u thô b ng 143,3%; thu cân ñ i ngân sách t ho t
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........26
ñ ng xu t nh p kh u b ng 141,1%. Trong thu n i ñ a, thu t khu v c doanh nghi p
Nhà nư c b ng 101,5%; thu t doanh nghi p có v n ñ u tư nư c ngoài (không k
d u thô) b ng 102,1%; thu thu công, thương nghi p và d ch v ngoài Nhà nư c
b ng 105,9%; thu thu nh p ñ i v i ngư i có thu nh p cao b ng 122,4%; thu phí
xăng d u b ng 99,3%; thu phí, l phí b ng 116,5%.
T ng chi ngân sách Nhà nư c năm 2008 ư c tính tăng 22,3% so v i năm
2007 và b ng 118,9% d toán năm, trong ñó chi ñ u tư phát tri n b ng 118,3%
(riêng chi ñ u tư xây d ng cơ b n b ng 114,7%); chi s nghi p kinh t -xã h i,
qu c phòng, an ninh, qu n lý Nhà nư c, ð ng, ñoàn th b ng 113,3%; chi tr n
và vi n tr b ng 100%. Các kho n chi thư ng xuyên ñ u ñ t ho c vư t d toán
năm, trong ñó chi s nghi p kinh t b ng 145,3% d toán năm; chi th d c th
thao b ng 123%; chi lương hưu và b o ñ m xã h i b ng 120,7%; chi giáo d c,
ñào t o, d y ngh b ng 104,6%; chi y t b ng 104,1%...
B i chi ngân sách Nhà nư c năm 2008 ư c tính b ng 13,7% t ng s chi
và b ng 97,5% m c b i chi d toán năm ñã ñư c Qu c h i thông qua ñ u
năm, trong ñó 77,3% ñư c bù ñ p b ng ngu n vay trong nư c và 22,7% ñư c
bù ñ p t ngu n vay nư c ngoài.
V n ñ u tư toàn xã h i th c hi n năm 2008 theo giá th c t ư c tính ñ t 637,3
nghìn t ñ ng, b ng 43,1% GDP và tăng 22,2% so v i năm 2007, bao g m v n khu
v c Nhà nư c 184,4 nghìn t ñ ng, chi m 28,9% t ng v n và gi m 11,4%; khu v c
ngoài Nhà nư c 263 nghìn t ñ ng, chi m 41,3% và tăng 42,7%; khu v c có v n ñ u
tư tr c ti p nư c ngoài 189,9 nghìn t ñ ng, chi m 29,8% và tăng 46,9%.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........27
B ng 2.3 - V n ñ u tư toàn xã h i th c hi n năm 2008
Danh m c 1000 t
ñ ng
Cơ c u
(%)
So v i cùng
kỳ năm trư c
(%)
T ng s 637,3 100,0 122,2
Khu v c Nhà nư c 184,4 28,9 88,6
Khu v c ngoài Nhà nư c 263,0 41,3 142,7
Khu v c có v n ñ u tư tr c ti p nư c ngoài 189,9 29,8 146,9
(Ngu n: Báo cáo k t qu th c hi n k ho ch năm 2008 c a B K ho ch và
ð u tư)
Trong v n ñ u tư c a khu v c Nhà nư c, v n t ngân sách Nhà nư c
ñ t 100,9 nghìn t ñ ng, chi m 15,8% t ng v n ñ u tư c nư c, b ng 102,8%
k ho ch năm. V n ñ u tư t ngân sách Nhà nư c do trung ương qu n lý ñ t
34,2 nghìn t ñ ng, b ng 103% k ho ch, trong ñó B Nông nghi p và Phát
tri n Nông thôn ñ t 2881,4 t ñ ng, b ng 172,9%; B Giao thông V n t i ñ t
6612,6 t ñ ng, b ng 105,3%; B Văn hóa, Th thao và Du l ch ñ t 451,1 t
ñ ng, b ng 102,3%; B Giáo d c và ðào t o ñ t 1132,5 t ñ ng, b ng
101,1%; B Công Thương ñ t 237,7 t ñ ng, b ng 100,3%; B Y t ñ t 932
t ñ ng, b ng 100%; riêng B Xây d ng ch ñ t 219,9 t ñ ng, b ng 62,6%.
V n ñ u tư t ngân sách Nhà nư c do ñ a phương qu n lý ư c tính th c
hi n 66,7 nghìn t ñ ng, b ng 102,7% k ho ch năm, trong ñó m t s ñ a
phương có s v n th c hi n l n là: thành ph H Chí Minh ñ t 9,9 nghìn t
ñ ng, b ng 112,1% k ho ch; Hà N i ñ t 6,3 nghìn t ñ ng, b ng 73,4%; ðà
N ng ñ t 2,6 nghìn t ñ ng, b ng 108,5%; Bà R a-Vũng Tàu ñ t 2,1 nghìn t
ñ ng, b ng 104,9%; Ngh An ñ t 1,5 nghìn t ñ ng, b ng 107,1%; H i Phòng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........28
ñ t 1458,5 t ñ ng, b ng 103,5%; Bình Dương ñ t 1291,8 t ñ ng, b ng
104,6%; Lâm ð ng ñ t 1200,9 t ñ ng, b ng 152,3%.
Thu hút v n ñ u tư tr c ti p nư c ngoài năm nay ti p t c ñ t k t qu cao.
Trong tháng 12/2008, c nư c có 112 d án ñ u tư nư c ngoài ñư c c p phép
m i v i t ng s v n ñăng ký 1254 tri u USD, nâng t ng s d án c p phép t
ñ u năm ñ n 19/12/2008 lên 1171 d án v i t ng v n ñăng ký 60,3 t USD,
gi m 24,2% v s d án nhưng g p 3,2 l n v v n ñăng ký so v i năm 2007.
Bình quân v n ñăng ký c a m t d án năm nay ñ t 51,5 tri u USD, tăng 39 tri u
USD so v i m c bình quân 12,5 tri u USD/d án c a năm 2007. Trong t ng s
d án ñư c c p phép m i trong năm 2008, các d án th c hi n theo hình th c
100% v n nư c ngoài chi m 75,3% v s d án và 51,7% v v n ñăng ký. N u
tính c 3,7 t USD v n ñăng ký tăng thêm c a 311 d án ñư c c p phép t các
năm trư c thì năm 2008 c nư c ñã thu hút ñư c 64 t USD v n ñăng ký, g p
g n 3 l n năm 2007, ñ t m c cao nh t t trư c t i nay. V n ñ u tư tr c ti p
nư c ngoài th c hi n năm 2008 ñ t 11,5 t USD, tăng 43,2% so v i năm 2007.
V n ñ u tư nư c ngoài trong các d án ñư c c p gi y phép m i năm
nay t p trung ch y u vào lĩnh v c công nghi p và xây d ng v i 32,6 t USD,
chi m 54,1% t ng v n ñăng ký; d ch v 27,4 t USD, chi m 45,5%; nông,
lâm nghi p và th y s n 252,1 tri u USD, chi m 0,4%.
Năm 2008 c nư c có 44 t nh, thành ph tr c thu c Trung ương có d
án ñư c c p phép m i, trong ñó Ninh Thu n có s v n ñăng ký d n ñ u v i
9,8 t USD, chi m 16,3% t ng v n ñăng ký; ti p ñ n là Bà R a-Vũng Tàu 9,3
t USD, chi m 15,5%; thành ph H Chí Minh 8,9 t USD, chi m 14,7%; Hà
Tĩnh 7,9 t USD, chi m 13,1%; Thanh Hóa 6,2 t USD, chi m 10,3%; Phú
Yên 4,3 t USD, chi m 7,2%; Hà N i 3,1 t USD, chi m 5,1%.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........29
Trong s các qu c gia và vùng lãnh th ñ u tư vào Vi t Nam, Malaixia
là nhà ñ u tư l n nh t v i 14,9 t USD, chi m 24,8% t ng v n ñăng ký; ti p
ñ n là ðài Loan 8,6 t USD, chi m 14,3%; Nh t B n 7,3 t USD, chi m
12,1%; Singapore 4,5 t USD, chi m 7,4%; Brunây 4,4 t USD, chi m 7,3%;
Canaña 4,2 t USD, chi m 7%.
Giá tr s n xu t nông, lâm nghi p và thu s n năm 2009 theo giá so sánh
1994 ư c tính ñ t 212,0 nghìn t ñ ng, tăng 5,6% so v i năm 2008, bao g m giá
tr s n xu t nông nghi p ñ t 155,2 nghìn t ñ ng, tăng 5,4%; giá tr s n xu t lâm
nghi p ñ t 6,7 nghìn t ñ ng, tăng 2,2% ; giá tr s n xu t thu s n ñ t 50,1 nghìn
t ñ ng, tăng 6,7%. Tình hình s n xu t c th t ng ngành như sau:
Nông nghi p
S n lư ng lúa c năm 2008 ư c tính ñ t 38,6 tri u t n, tăng 2,7 tri u t n
(7,5%) so v i năm 2007 do di n tích gieo tr ng tăng 200,5 nghìn ha và năng su t
tăng 2,3 t /ha. Trong s n lư ng lúa c năm, lúa ñông xuân ñ t 18,3 tri u t n, tăng
7,6% so v i năm trư c; lúa hè thu 11,4 tri u t n, tăng 12%; lúa mùa 8,9 tri u t n,
tăng 2%. N u tính c 4,5 tri u t n ngô thì t ng s n lư ng lương th c có h t năm
2008 ñ t 43,2 tri u t n, tăng 7,5% so v i năm trư c.
S n lư ng m t s cây hàng năm khác cũng tăng cao so v i năm 2007 do
c di n tích và năng su t ñ u tăng, trong ñó s n lư ng s n ư c tính ñ t 9,1 tri u
t n, tăng 11%; l c 0,5 tri u t n, tăng 4%; rau 11,5 tri u t n, tăng 3,5%; ñ u
185,8 nghìn t n, tăng 5,1%.
Cây công nghi p lâu năm ti p t c phát tri n theo hư ng s n xu t hàng hoá
cho tiêu dùng trong nư c và cho xu t kh u. Di n tích tr ng chè ñ t 129,6 nghìn
ha, tăng 2,5% so v i năm 2008, s n lư ng ñ t 759,8 nghìn t n, tăng 7,5%; cà phê
525,1 nghìn ha, tăng 3,1%, s n lư ng 996,3 nghìn t n, tăng 3,6%; cao su 618,6
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........30
nghìn ha, tăng 11,2%, s n lư ng 662,9 nghìn t n, tăng 8,7%; h tiêu 50 nghìn ha,
tăng 3,3%, s n lư ng 104,5 nghìn t n, tăng 17%.
Chăn nuôi gia súc, gia c m ñang t ng bư c ñư c khôi ph c sau nh ng thi t
h i do thiên tai và d ch b nh, tuy nhiên t c ñ tái ñàn còn ch m. Theo k t qu ñi u
tra chăn nuôi t i th i ñi m 01/10/2008, c nư c có 2898 nghìn con trâu, gi m
3,3% so v i th i ñi m 01/8/2007; ñàn bò 6338 nghìn con, gi m 5,8%; ñàn l n
26702 nghìn con, tăng 0,5%; ñàn gia c m phát tri n nhanh hơn v i s lư ng 247,3
tri u con, tăng 9,4%. Tính ñ n ngày 23/12/2008, d ch cúm gia c m và d ch tai
xanh trên l n ñã ñư c kh ng ch . Tuy nhiên, d ch l m m long móng chưa qua 21
ngày v n còn 04 t nh: Yên Bái, Thái Bình, Hà Tĩnh và Ngh An.
Lâm nghi p
Di n tích r ng tr ng t p trung năm 2008 ư c tính ñ t 210,8 nghìn ha,
tăng 6,6% so v i năm 2007; khoanh nuôi tái sinh ñ t 944,4 nghìn ha, gi m
0,8%; di n tích r ng ñư c chăm sóc 486,2 nghìn ha, gi m 1,2%; s n lư ng g
khai thác ñ t 3562,3 nghìn m3
, tăng 2,9%. Do công tác ki m lâm ti p t c ñư c
tăng cư ng nên hi n tư ng cháy r ng, ch t phá r ng năm 2008 ñã gi m nhi u
so v i năm 2007. T ng di n tích r ng b thi t h i là 3919,7 ha, gi m 39,5%,
trong ñó di n tích r ng b cháy là 1677,3 ha, gi m 67,3%.
Thu s n
S n lư ng thu s n năm 2008 ư c tính ñ t 4582,9 nghìn t n, tăng 9,2%
so v i năm 2007, trong ñó cá 3444 nghìn t n, tăng 11,2%; tôm 505,5 nghìn
t n, tăng 1,9%. S n lư ng thu s n nuôi tr ng tăng khá, ñ t 2448,9 nghìn t n
và tăng 15,3% so v i năm 2007, ch y u do các ñ a phương ti p t c chuy n
ñ i và m r ng di n tích nuôi tr ng theo hư ng ña canh, ña con k t h p. Tuy
nhiên, do phát tri n t di n tích nuôi tr ng cá tra d n ñ n m t cân ñ i cung,
c u trên th trư ng nên ñã x y ra tình tr ng t n ñ ng s lư ng l n cá tra ñ n
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........31
kỳ thu ho ch trong các h . Chính ph ñã ch ñ o ngân hàng cho các doanh
nghi p ch bi n thu s n vay v n v i lãi su t th p ñ thu mua cá tra nguyên
li u nên ñã góp ph n tích c c gi i quy t khó khăn cho các h nuôi.
S n lư ng thu s n khai thác năm 2008 ư c tính ñ t 2134 nghìn t n, tăng
2,9% so v i năm 2007, trong ñó khai thác bi n ñ t 1938 nghìn t n, tăng 3,3%. Ho t
ñ ng khai thác thu s n nh ng tháng ñ u năm nay thu n l i hơn so v i năm trư c do
không có mưa bão l n x y ra, nhưng giá xăng d u và các chi phí khác cho ñi bi n
liên t c tăng trong 9 tháng ñ u năm ñã h n ch ngư dân ra khơi ñánh b t. Tuy nhiên,
vào nh ng tháng cu i năm, giá xăng d u ñã gi m m nh cùng v i chính sách c a
Chính ph v h tr ti n xăng d u, ti n mua m i, ñóng m i và thay máy tàu ñã
khuy n khích ngư dân tăng cư ng bám bi n.
Giá tr s n xu t công nghi p năm 2008 theo giá so sánh 1994 ư c tính tăng
14,6% so v i năm 2007, bao g m khu v c kinh t Nhà nư c tăng 4%; khu v c kinh
t ngoài Nhà nư c tăng 18,8%; khu v c có v n ñ u tư nư c ngoài tăng 18,6%,
trong ñó d u khí gi m 4,3%. Trong các ngành công nghi p, giá tr s n xu t ngành
công nghi p ch bi n năm 2008 ư c tính ñ t 580,2 nghìn t ñ ng, tăng 16% so v i
năm 2008, chi m t tr ng l n nh t trong t ng giá tr s n xu t toàn ngành v i 88,9%;
ngành công nghi p ñi n, ga và nư c ñ t 37 nghìn t ñ ng, tăng 13,4%, chi m 5,7%;
giá tr s n xu t c a toàn ngành công nghi p khai thác ñ t 35,6 nghìn t ñ ng, gi m
3,5% do lư ng d u thô khai thác gi m, chi m t tr ng 5,4%.
M t s s n ph m công nghi p ch y u năm 2008 ph c v tiêu dùng trong
nư c và xu t kh u v n duy trì ñư c t c ñ tăng cao so v i năm 2008 là: Xe t i tăng
40,6%; xe ch khách tăng 38,3%; th y h i s n ch bi n tăng 29,1%; máy gi t tăng
28%; qu n áo ngư i l n tăng 27,7%; bi n th ñi n tăng 22,6%; t l nh, t ñá tăng
22,2%; s a b t tăng 18,6%; nư c máy thương ph m tăng 15,2%; ti vi tăng 15%;
giày th thao tăng 14,6%; ñi n s n xu t tăng 12,3%; xi măng tăng 9,6%. Tuy
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........32
nhiên, nhi u s n ph m quan tr ng khác ch ñ t t c ñ tăng th p ho c gi m sút so
v i năm trư c như: Xe máy tăng 5,5%; ñi u hòa nhi t ñ tăng 4,6%; gi y, bìa tăng
2,3%; phân hóa h c tăng 1%; thép tròn gi m 10,6%; d u thô khai thác gi m 6,6%;
than s ch gi m 6,1%; sơn hóa h c gi m 1,9%; v i d t t s i bông gi m 1,8%.
Các ñ a phương có quy mô s n xu t công nghi p l n ñ t t c ñ tăng giá
tr s n xu t công nghi p cao hơn m c tăng chung toàn ngành là: Vĩnh Phúc
tăng 21,8%; Bình Dương tăng 21,5%; ð ng Nai tăng 20,7%; H i Phòng tăng
18,5%; C n Thơ tăng 17,6%; Thanh Hoá tăng 16,9%. M t s t nh/thành ph
l n ñ t t c ñ tăng th p, th m chí gi m so v i năm trư c là: Hà N i tăng
12,9%; thành ph H Chí Minh tăng 12%; Qu ng Ninh tăng 10,4%; ðà N ng
tăng 6,1%; Bà R a-Vũng Tàu gi m 0,4%.
T ng m c bán l hàng hoá và doanh thu d ch v tiêu dùng
Ho t ñ ng thương m i và d ch v năm 2008 kém sôi ñ ng so v i năm
2007 do giá c hàng hoá và d ch v tăng cao, d n ñ n s c mua trong dân gi m
ñáng k , s n ph m s n xu t ra tiêu th ch m. T ng m c bán l hàng hoá và
doanh thu d ch v tiêu dùng theo giá th c t năm 2009 ư c tính ñ t 968,1 nghìn
t ñ ng, tăng 31% so v i năm 2008 (n u lo i tr y u t tăng giá, m c tăng ch
ñ t 6,5%), trong ñó khu v c kinh t Nhà nư c ñ t 112,9 nghìn t ñ ng, tăng
20,4%; kinh t cá th ñ t 538,1 nghìn t ñ ng, tăng 32,2%; kinh t tư nhân ñ t
284,5 nghìn t ñ ng, tăng 34,3%; kinh t có v n ñ u tư nư c ngoài ñ t 22,7
nghìn t ñ ng, tăng 20,9%. Trong t ng m c bán l hàng hóa và doanh thu d ch
v tiêu dùng nêu trên, kinh doanh thương nghi p ñ t 798,1 nghìn t ñ ng, tăng
31,5%; khách s n, nhà hàng ñ t 109,3 nghìn t ñ ng, tăng 26,2%; d ch v ñ t
48,4 nghìn t ñ ng, tăng 31,3%; du l ch ñ t 12,2 nghìn t ñ ng, tăng 41,8%.
Trong nh ng tháng cu i năm, m c dù nhi u chương trình khuy n mãi h p d n
dành cho khách hàng ñư c qu ng cáo, giá c nhi u hàng hoá và d ch v ñã
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........33
gi m so v i các tháng trư c, nhưng do giá v n ñ ng m c cao nên chưa
khuy n khích tiêu dùng c a dân cư trên th trư ng.
Khái quát l i, năm 2008 là năm kinh t -xã h i nư c ta ph i ñ i m t v i
nhi u khó khăn, thách th c, nh t là kh ng ho ng tài chính toàn c u, l m phát tăng
cao, thiên tai, d ch b nh liên ti p x y ra trong nư c. Tuy nhiên, ð ng, Chính ph
ñã k p th i ñ ra 8 nhóm gi i pháp nh m ki m ch l m phát, n ñ nh kinh t vĩ
mô, b o ñ m an sinh xã h i và tăng trư ng b n v ng; ñ ng th i ch ñ o quy t li t
các c p, các ngành, các ñ a phương th c hi n nghiêm và ñ ng b các nhóm gi i
pháp ñó. Nh ng k t qu quan tr ng mà chúng ta ñ t ñư c trong năm qua ñã kh ng
ñ nh s lãnh ñ o, ch ñ o c a ð ng và Chính ph là k p th i và phù h p v i th c
t . Vì v y, l m phát ñã ñư c ki m ch ; xu t kh u n ñ nh; nh p siêu chuy n bi n
tích c c; thu ngân sách nhà nư c ti p t c tăng; thu hút ñ u tư nư c ngoài phát
tri n t t; s n xu t nông nghi p ñ t k t qu cao; ñ i s ng dân cư n ñ nh.
Tuy nhiên, nh ng k t qu ñ t ñư c trong năm qua chưa th t v ng ch c,
cơ c u kinh t chuy n d ch ch m; cân ñ i vĩ mô chưa h p lý; ñ i s ng dân cư
chưa ñư c c i thi n nhi u, giá c tăng và ñ ng m c cao nên ñ i s ng b
ph n dân cư thu nh p th p, vùng sâu, vùng xa, vùng thiên tai ñang g p nhi u
khó khăn. N n kinh t nư c ta ñang phát tri n nhanh theo hư ng m , do ñó d
b tác ñ ng trong ñi u ki n kh ng ho ng tài chính th gi i hi n chưa k t thúc.
ð vư t qua ñư c nh ng khó khăn và thách th c, trong quá trình th c hi n k
ho ch phát tri n kinh t -xã h i năm 2009, c n th c hi n có hi u qu m t s
v n ñ quan tr ng sau ñây: M t là, các c p, các ngành ph i kh n trương t p
trung m i n l c, ch ñ ng th c hi n ñ ng b và có hi u qu 5 nhóm gi i
pháp tr ng tâm c a Chính ph nh m ngăn ch n s suy gi m kinh t , duy trì
tăng trư ng kinh t , b o ñ m an sinh xã h i trên cơ s ñ ra nh ng gi i pháp
c th liên quan ñ n ho t ñ ng c a t ng ngành, lĩnh v c; hai là, có s ph i
h p ch t ch , thư ng xuyên gi a các B , Ngành liên quan khi th c hi n các
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........34
gi i pháp nh m t o s th ng nh t, linh ho t trong ch ñ o ñi u hành; ba là,
c n có chi n lư c và gi i pháp ñ các doanh nghi p Vi t Nam c nh tranh
th ng l i trên th trư ng trong nư c. C n c ng c h th ng phân ph i, kh c
ph c các ñi m y u c a h th ng này ñ ñ i phó v i vi c m c a d ch v phân
ph i cho các doanh nghi p nư c ngoài b t ñ u t 01/01/2009; b n là, tăng
cư ng kh năng d báo, ñánh giá tình hình ñ ñ i phó k p th i v i nh ng di n
bi n ph c t p c a th i ti t, c a th trư ng th gi i nh m h n ch t i ña thi t
h i cho n n kinh t nói chung và ngư i s n xu t, kinh doanh nói riêng; năm
là, ti p t c th c hi n có hi u qu c i cách hành chính, t o ñi u ki n thu n l i
nh t cho các doanh nghi p trong và ngoài nư c; sáu là, công tác an sinh xã
h i ph i ñư c các c p, các ngành và c xã h i ñ c bi t quan tâm; t ch c tri n
khai th c hi n các ch ñ , chính sách k p th i, ñúng ñ i tư ng.
B ng 2.4 - T ng s n ph m trong nư c năm 2008
(Tính theo giá th c t )
Th c hi n (t ñ ng) Cơ c u (%)
Danh m c
Năm
2007
Năm 2008
Năm
2007
Năm
2008
T ng s 1144014 1478695 100,00 100,00
I. Khu v c nông, lâm nghi p và
thu s n
232188 325166 20,30 21,99
Nông nghi p 174076 251066 15,22 16,98
Lâm nghi p 12067 15791 1,05 1,07
Thu s n 46045 58309 4,02 3,94
II. Khu v c công nghi p và xây
d ng
475680 590075 41,58 39,91
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........35
Công nghi p khai thác 111664 131928 9,76 8,92
Công nghi p ch bi n 244536 313941 21,38 21,23
Công nghi p ñi n nư c 39863 48242 3,48 3,26
Xây d ng 79617 95964 6,96 6,49
III. Khu v c d ch v 436146 563454 38,12 38,10
Thương nghi p 156286 204375 13,66 13,82
Khách s n, nhà hàng 44953 64717 3,93 4,38
V n t i, bưu ñi n, du l ch 50769 67046 4,44 4,53
Tài chính, ngân hàng, b o hi m 20752 27211 1,81 1,84
Khoa h c và công ngh 7063 9220 0,62 0,62
Kinh doanh b t ñ ng s n 43509 53742 3,80 3,63
Qu n lý Nhà nư c 31335 40991 2,74 2,77
Giáo d c ñào t o 34821 38484 3,04 2,60
Y t 16151 18473 1,41 1,25
Văn hoá, th thao 5195 6055 0,45 0,41
ð ng, ñoàn th , hi p h i 1425 1875 0,12 0,13
Ph c v cá nhân, c ng ñ ng 21960 28705 1,92 1,94
D ch v làm thuê 1927 2560 0,17 0,17
(Ngu n: Báo cáo k t qu th c hi n k ho ch năm 2008 c a B K ho ch và
ð u tư)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........36
3. ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
3.1 ð C ðI M ð A BÀN NGHIÊN C U
3.1.1 ði u ki n t nhiên và xã h i
3.1.1.1 V trí ñ a lý và ñ a hình
Khoái Châu là m t huy n n m phía B c c a t nh Hưng Yên. Huy n
ñư c tái l p t ngày 01 tháng 9 năm 1999 g m 25 xã th tr n (trong ñó có 24
xã, 1 th tr n). Khoái Châu có v trí ti p giáp v i H i Dương và n m c nh th
ñô Hà N i v i t ng di n tích ñ t t nhiên là 13.086 ha, có h th ng giao thông
ñư ng b là qu c l 39A, ñư ng giao thông t nh l s 1999, s 204, s 205 là
ñi u ki n t t cho phát tri n kinh t , thương m i, văn hoá, du l ch…
Khoái Châu có ñ a hình khá ph c t p, cao th p xen k nhau. Vùng ngoài bãi
có ñ a hình bán lòng ch o d c d n t d i cao ven b i xu ng vùng trũng ven ñê. Vùng
n i ñ ng nhìn chung có hư ng d c t B c xu ng Nam và t Tây sang ðông.
Theo ñ a gi i hành chính, huy n Khoái Châu có v trí ti p giáp như sau:
- Phía B c giáp huy n Văn Giang
- Phía Nam giáp huy n Kim ð ng
- Phía ðông giáp huy n Ân Thi và huy n Yên M
- Phía Tây giáp sông H ng.
3.1.1.2 Th i ti t khí h u
Khoái Châu có khí h u nhi t ñ i gió mùa, v i 2 mùa rõ r t. Mùa mưa t
tháng 5 ñ n tháng 10, ñ c trưng là nóng m mưa nhi u. Mùa khô t tháng 11
ñ n tháng 4 năm sau thư ng l nh, ñ u mùa khí h u tương ñ i khô, n a cu i
m ư t và có mưa phùn, nhi t ñ trung bình hàng năm kho ng 230
C, cao nh t
38 - 39o
C, th p nh t không dư i 5o
C.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........37
3.1.1.3 Tình hình ñ t ñai c a huy n Khoái Châu
Trong s n xu t nông nghi p, ñ t ñai là tư li u s n xu t ñ c bi t không
th thay th ñư c, nó v a là tư li u lao ñ ng v a là ñ i tư ng lao ñ ng. S
lư ng ñ t ñai nhi u hay ít, ch t lư ng t t hay x u ñ u nh hư ng, quy t ñ nh
s n xu t ñ n ngành tr ng tr t. Do ñó ñ s n xu t nông nghi p ñ t hi u qu
cao chúng ta ph i ñánh giá ñúng ti m năng và th c tr ng s d ng ñ t ñai c a
huy n.
Huy n Khoái Châu là huy n có di n tích l n nh t t nh Hưng Yên, v i t ng
di n tích ñ t t nhiên không thay ñ i qua 3 năm (2007-2009) là 13.086 ha, bao g m
ñ t nông nghi p, ñ t chuyên dùng, ñ t và ñ t chưa s d ng.
Qua B ng 3.1 cho th y di n tích ñ t t nhiên c a huy n không thay ñ i qua
3 năm (2007-2009), t ng di n tích ñ t t nhiên là 130.086 ha. ð t t nhiên ñư c
chia làm b n nhóm ñ t: ñ t nông nghi p, ñ t chuyên dùng, ñ t dân cư và ñ t chưa
s d ng. Qua b ng cho th y, di n tích ñ t nông nghi p chi m t l l n nh t và có xu
hư ng gi m d n qua 3 năm, năm 2007 di n tích ñ t nông nghi p là 8.720 ha chi m
66,64% di n tích ñ t t nhiên, năm 2009 gi m xu ng còn 8.650 ha chi m 66,13%
di n tích ñ t t nhiên, bình quân 3 năm gi m 0,4%. Di n tích ñ t nông nghi p gi m
là do m c ñ phát tri n nhanh c a ngành công nghi p trên ñ a bàn huy n c n có ñ t
ñ xây d ng các nhà máy, xí nghi p. Di n tích ñ t chuyên dùng cũng chi m t l
khá cao trong cơ c u di n tích ñ t t nhiên và có xu hư ng tăng d n qua 3 năm,
năm 2007 di n tích ñ t chuyên dùng là 2.554 ha chi m 19,52% di n tích ñ t t
nhiên, năm 2009 tăng lên là 2.625 ha chi m 20,06%, bình quân 3 năm tăng 1,38%.
Di n tích ñ t dân cư năm 2007 là 1.066 ha chi m 8,15% di n tích ñ t t nhiên, năm
2009 tăng lên là 1.096 ha chi m 8,38% di n tích ñ t t nhiên, bình quân 3 năm tăng
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........38
Bng3.1-TìnhhìnhñtñaicahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009)
200720082009Sosánh(%)
Chtiêu
ðơn
vS
lưng
Cơcu
(%)
S
lưng
Cơcu
(%)
S
lưng
Cơcu
(%)
2008/
2007
2009/
2008
QB
A.Dintíchñttnhiênha130861001308610013086100100100100
I.Tngdintíchñtnông
nghip
ha872066,64868966,40865066,1399,6499,5599,60
1.ðttrngcâyhàngnămha704180,75690279,43685379,2298,0399,2998,66
2.ðtvưntpha4294,923844,423654,2289,5195,0592,24
3.ðtcâylâunămha5816,666978,027068,16119,97101,29110,23
4.ðtmtnưcha6697,677068,137268,40105,53102,83104,17
II.ðtchuyêndùngha255419,52258219,73262520,06101,10101,67101,38
III.ðtdâncưha10668,1510758,2110968,38100,84101,95101,40
IV.ðtchưasdngha7465,707405,657155,4399,1995,8197,49
B.Cácchtiêutínhtoán
I.Hssdngñtln1.861.921.96
II.Dintíchñtnôngnghip
BQ/khuNN
m2490,37481,23471,5698,1497,9998,06
III.Dintíchñtnôngnghip
BQ/hNN
m22097,821995,181897,9395,1095,1295,11
(Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........39
1,40%, di n tích ñ t dân cư tăng là do dân s c a huy n tăng lên và nhu c u tách h
c a ngư i dân. Di n tích ñ t chưa s d ng chi m t l th p nh t trong nhóm di n
tích ñ t t nhiên và có xu hư ng gi m d n qua 3 năm, năm 2007 là 746 ha chi m
5,70% di n tích ñ t t nhiên, năm 2009 gi m xu ng còn 709 ha chi m 5,43% di n
tích ñ t t nhiên, bình quân 3 năm gi m 2,51%.
Trong cơ c u di n tích ñ t nông nghi p có: ñ t tr ng cây hàng năm (ch y u
là ñ t tr ng lúa), ñ t vư n t p, ñ t tr ng cây lâu năm và ñ t m t nư c. Di n tích ñ t
tr ng cây hàng năm có xu hư ng gi m d n qua 3 năm, năm 2007 là 7.041 ha chi m
80,75% di n tích ñ t nông nghi p, năm 2009 gi m xu ng còn 6.853 ha chi m
79,22% di n tích ñ t nông nghi p, bình quân quân 3 năm gi m 1,34%. Di n tích ñ t
vư n t p chi m t l th p nh t trong nhóm ñ t nông nghi p và có xu hư ng gi m
d n qua 3 năm, năm 2007 là 429 ha chi m 4,92% di n tích ñ t nông nghi p, năm
2009 gi m xu ng còn 365 ha chi m 4,22% di n tích ñ t nông nghi p, bình quân
qua 3 năm gi m 7,76%. Di n tích ñ t tr ng cây lâu năm có xu hư ng tăng d n qua
3 năm, năm 2007 là 581 ha chi m 6,66% di n tích ñ t nông nghi p, năm 2009 tăng
lên 706 ha chi m 8,16% di n tích ñ t nông nghi p, bình quân 3 năm tăng 10,23%.
Di n tích ñ t m t nư c tăng d n qua 3 năm do s phát tri n c a ngành chăn nuôi
thu s n nên m t s di n tích ñ t nông nghi p ñư c chuy n sang ñ t m t nư c ñ
nuôi tr ng thu s n, năm 2007 di n tích ñ t m t nư c là 669 ha chi m 7,67% di n
tích ñ t nông nghi p, năm 2009 tăng lên là 726 ha chi m 8,40% di n tích ñ t nông
nghi p, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 4,17%.
H s s d ng ñ t tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là 1,86 l n, năm 2008
tăng lên 1,92 l n và ñ n năm 2009 là 1,96 l n.
Di n tích ñ t nông nghi p bình quân trên m t kh u nông nghi p gi m d n
qua 3 năm, năm 2007 là 490,37 m2
/kh u nông nghi p, năm 2009 gi m xu ng còn
471,56 m2
/kh u nông nghi p, bình quân qua năm gi m 1,94%. Di n tích ñ t nông
nghi p bình quân trên m t h nông nghi p gi m d n qua 3 năm, năm 2007 là
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........40
2097,82 m2
/h nông nghi p, năm 2009 gi m xu ng là 1897,93 m2
/h nông nghi p,
bình quân 3 năm gi m 4,89%.
ð a hình ñ ng ru ng c a huy n tương ñ i b ng ph ng, ñây là ñi u ki n
thu n l i ñ phát tri n thu nông nói riêng và canh tác nói chung, bên c nh ñó ñ t
canh tác c a huy n ch y u là ñ t phù sa c phù h p v i nhi u lo i cây tr ng, ñ c
bi t là cây lúa nư c, t o ñi u ki n cho vi c ñ u tư, tăng năng su t, ñ m b o ch ng
lo i cây tr ng phong phú, ña d ng và thích ng v i vi c ñưa gi ng m i vào s n xu t
ñem l i giá tr kinh t , nâng cao thu nh p c a ngư i dân nông thôn.
3.1.1.4 Dân s và lao ñ ng
Lao ñ ng là y u t không th thi u ñư c trong quá trình s n xu t kinh
doanh. M t xã h i có ngu n nhân l c d i dào và kh năng v các ñi u ki n t
nhiên cho phép thì s n xu t s phát tri n và t o ra nhi u c a c i, v t ch t cho
xã h i. Song s tăng t v nhân l c trong khi các ñi u ki n v kinh t -xã
h i, t nhiên không tương x ng s t o ra s m t cân ñ i. S n xu t không k p
ñáp ng nhu c u v lao ñ ng d n ñ n n n th t nghi p, thi u s bình n v
lương th c và phát sinh ra nhi u t n n xã hôi khác, gây r i tr t t an ninh,
chính tr . Do v y c n nghiên c u ñ phân b s d ng lao ñ ng xã h i.
Qua B ng 3.2 cho th y, t ng s nhân kh u trong toàn huy n năm 2007
là 184.848 nhân kh u, năm 2009 tăng lên là 191.393 nhân kh u, bình quân
qua 3 năm tăng 1,75%. Trong t ng nhân kh u thì có nhóm nhân kh u nông
nghi p và nhóm nhân kh u phi nông nghi p, nhóm nhân kh u phi nông
nghi p chi m t l nh trong t ng nhân kh u, năm 2007 là 7.024 ngư i chi m
3,8% t ng s nhân kh u, năm 2009 tăn lên là 7.958 nhân kh u chi m 4,16%
t ng nhân kh u, bình quân 3 năm tăng 6,44%. Nhóm nhân kh u phi nông
nghi p tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là 177.824 nhân kh u chi m 96,20 t ng
nhân kh u, năm 2009 tăng lên 183.435 nhân kh u chi m 95,84% t ng nhân
kh u, bình quân 3 năm tăng 1,57%. ñây ta th y t c ñ tăng bình quân nhân
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........41
Bng3.2-TìnhhìnhnhânkhuvàlaoñngcahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009)
200720082009Sosánh(%)
Chtiêu
ðơn
vS
lưng
Cơcu
(%)
S
lưng
Cơcu
(%)
S
lưng
Cơcu
(%)
2008/
2007
2009/
2008
BQ
I.TngsnhânkhuNgưi184848100187992100191393100101,70101,81101,75
1.NhânkhunôngnghipNgưi17782496,2018056096,0518343595,84101,54101,59101,57
2.NhânkhuphinôngnghipNgưi70243,8074323,9579584,16105,81107,08106,44
II.TngshH431551004527210047402100104,91104,70104,81
1.HnôngnghipH4157696,344355096,194557696,14104,75104,65104,70
2.HphinôngnghipH15793,6617223,8118263,86109,06106,04107,54
III.PhânblaoñngLð950771009593310096945100100,90101,05100,98
1.LaoñngtrongnôngnghipLð8845893,048920492,929002992,86100,84100,92100,88
2.LaoñngphinôngnghipLð66196,9667297,0869167,14101,66102,78102,22
V.Mtschtiêu
1.BQnhânkhu/hNg/h4,284,154,0496,9697,3597,15
2.BQlaoñng/hLð/h2,202,152,0597,7395,3596,53
3.BQlaoñngNN/hNNLð/h2,122,051,9896,6996,5896,63
(Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........42
kh u phi nông nghi p (6,44%) tăng nhanh hơn t c ñ tăng nhân kh u
nông nghi p (1,57%), ñây là m t th c t vì s phát tri n c a các ngành công
nghi p và d ch v trên ñ a bàn huy n ñã thu hút m t ph n lao ñ ng làm nông
nghi p chuy n sang lao ñ ng các ngành phi nông nghi p ñem l i thu nh p cao
hơn.
T ng s h tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là 43.155 h , trong ñó h nông
nghi p là 41.576 h chi m 96,34%, h phi nông nghi p 1.579 h chi m 3,66%,
năm 2009 tăng lên 47.402 h , trong ñó nông nghi p 45.576 h chi m 96,14%, h
phi nông nghi p 1.862 h chi m 3,86%. Bình quân 3 năm, t ng s h tăng 4,81%,
trong ñó h phi nông nghi p tăng nhanh v i 7,54%, h nông nghi p tăng 4,70%.
S tăng nhanh s h phi nông nghi p là do huy n có ch trương chuy n d ch cơ
c u kinh t nên m t b ph n h nông nghi p chuy n sang ho t ñ ng làm d ch v
ñem l i thu nh p cao hơn so v i làm nôn nghi p.
L c lư ng lao ñ ng c a huy n tăng d n qua 3 năm, năm 2007 t ng s lao
ñ ng toàn huy n là 95.077 lao ñ ng, năm 2009 tăng lên 96.945 lao ñ ng, bình
quân 3 năm tăng 0,98%. Trong cơ c u lao ñ ng có lao ñ ng nông nghi p và lao
ñ ng phi nông nghi p. Lao ñ ng nông nghi p tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là
88.458 lao ñ ng chi m 93,04% t ng lao ñ ng, năm 2009 tăng lên 90.029 lao ñ ng
chi m 92,86% t ng lao ñ ng, bình quân 3 năm tăng 0,88%. Lao ñ ng phi nông
nghi p tăng nhanh hơn lao ñ ng nông nghi p, bình quân 3 năm tăng 2,22%, c th
là năm 2007 có 6.619 lao ñ ng chi m 6,96% t ng s lao ñ ng, năm 2009 tăng lên
6.916 lao ñ ng chi m 7,14% t ng s lao ñ ng.
Qua B ng 3.2 cho th y, năm 2009 bình quân nhân kh u trên h là 4,04
ngư i/h , bình quân lao ñ ng trên h 2,05 lao ñ ng/h năm và bình quân lao
ñ ng nông nghi p trên m t h là 1,98 lao ñ ng/h . ñây, lao ñ ng trong
nông nghi p v n chi m t cao trong cơ c u lao ñ ng, do v y nông nghi p c a
huy n v n gi vai trò ch ñ o trong phát tri n kinh t .
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........43
3.1.1.5 Tình hình trang thi t b , cơ s h t ng
Cơ s h t ng là y u t không th thi u ñư c trong quá trình s n xu t,
kinh doanh. Nó là y u t quy t ñ nh ñ n năng su t lao ñ ng, ñ n hi u qu c a
quá trình s n xu t, kinh doanh. Xây d ng cơ s v t ch t k thu t t o ra nhi u
phương ti n và ñi u ki n cho s n xu t t t nh t, gi m b t nh ng nh hư ng x u
c a ñi u ki n t nhiên ñ n k t qu s n xu t. Ngoài ra, còn giúp huy n có ñi u
ki n ñ tái s n xu t m r ng, áp d ng r ng rãi và có hi u qu các bi n pháp k
thu t tiên ti n, c i ti n m t ph n ñi u ki n làm vi c cho ngư i lao ñ ng.
H th ng ñư ng giao thông c a huy n Khoái Châu nh ng năm g n ñây cũng
ñư c quan tâm nhi u. Do v trí ñ a lý c a huy n n m phía B c c a t nh Hưng
Yên, nên có nhi u tuy n ñư ng giao thông ch y qua. Toàn huy n có 694 km ñư ng
b ñ t m t ñ 5,6 km ñư ng/km2
, trong ñó qu c l có 27 km, t nh l có 49,5 km,
huy n l có 15,5 km, ñư ng liên thôn, liên xã là 601 km. Khoái Châu còn có ñư ng
thu thu c tuy n sông H ng t o ñi u ki n v n chuy n hàng hoá, nguyên v t li u…
trên tuy n ñư ng sông v i chi u dài 23 km ñư c xây d ng 7 b n ñò ngang. Tuy
nhiên h u h t các b n ñò chưa ñư c trang b nh ng thi t b khoa h c tiên ti n, qu n
lý, ho t ñ ng và ñi u hành còn ñơn gi n.
H th ng thu l i: Toàn huy n có h th ng thu l i khá ñ ng b và
hoàn ch nh g m 21 km ñê Trung ương, 15 km ñê l n, g n 300 km mương c p
1 và c p 2… Ngu n nư c tư i, tiêu ch y u l y t sông H ng, ñ c bi t h
th ng thu l i c a huy n Khoái Châu n m trong h th ng thu nông B c
Hưng H i, do v y trong ñi u ki n th i ti t bình thư ng, h th ng thu l i
cung c p ñ nư c, ñáp ng yêu c u tư i ñ i v i cây tr ng trong huy n.
H th ng lư i ñi n: huy n Khoái Châu có t ng s 87 máy bi n áp dung
lư ng 21.830 KVA ñư c l y t tr m ñi n Ph Cao theo ñư ng 35 KV, ñư ng
10 KV. ð n nay, 100% s xã và th tr n trong huy n có ñi n ñ y ñ ph c v
s n xu t và sinh ho t cho nhân dân.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........44
H th ng ch : trong toàn huy n có 8 ch l n, ñ c bi t có m t ch ñ u
m i xã ðông T o, ñây là trung tâm thu mua nông s n hang hoá c a huy n
Khoái Châu và các huy n lân c n ñ t ñó cung c p nông s n cho các th
trư ng khác nhau như: Hà N i, Thành ph Hưng Yên, H i Dương, H i
Phòng, Qu ng Ninh…, ngoài ra các xã, th tr n ñ u có ch riêng cung c p,
ph c v nhu c u tiêu dùng t i ch .
Giáo d c và ñào t o: toàn huy n có 86 trư ng h c các c p, trong ñó có 3
trư ng chuyên nghi p là trư ng ð i h c sư ph m k thu t Hưng Yên, Trư ng cao
ñ ng ngh cơ ñi n và thu l i, Trư ng Trung c p kinh t k thu t Tô Hi u; 5
trư ng Trung h c ph thông và Trung tâm giáo d c thư ng xuyên; 53 trư ng Trung
h c cơ s và Ti u h c; 26 trư ng M m non. V i s lư ng trư ng, l p như trên cơ
b n ñ a phương ñã ñáp ng ñư c nhu c u h c t p c a h c sinh, nâng cao trình ñ
dân trí, ñào t o ra nhi u ngư i tài ph c v cho s phát tri n c a ñ t nư c.
Tóm l i, v i tình hình ñ c ñi m cơ b n v v t ch t, cơ s h t ng, huy n
Khoái Châu có nhi u ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n kinh t , xã h i trong toàn
huy n nói chung và s phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn nói riêng, ñáp ng
nhu c u và không ng ng nâng cao ñ i s ng v t ch t và tinh th n c a nhân dân.
3.1.2 ðánh giá thu n l i, khó khăn trong phát tri n kinh t nông nghi p
huy n Khoái Châu
3.1.2.1 Thu n l i trong phát tri n kinh t nông nghi p
ði u ki n t nhiên: Khoái Châu là huy n thu c vùng ñ ng b ng sông
H ng, n m trong ñ a bàn v trí ñ a lý thu n l i nên có nhi u ñi u ki n cho s
phát tri n kinh t , xã h i. ð a bàn ti p giáp v i Th ñô Hà N i – trung tâm
kinh t , chính tr , văn hoá c a c nư c, là th trư ng thu hút l c lư ng lao
ñ ng, tiêu th s n ph m nông s n l n t ñó kích thích phát tri n s n xu t c a
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........45
huy n trong các lĩnh v c nông nghi p, công nghi p và d ch v , ñem l i thu
nh p cao cho ngư i dân, t ng phát tri n kinh t xã h i c a huy n.
Huy n có ñi u ki n t nhiên ña d ng và phong phú, khí h u th i ti t,
ñ t ñai r t thu n l i cho s phát tri n c a nhi u lo i gi ng cây tr ng, v t nuôi,
trong vi c th nghi m các gi ng cây tr ng m i huy n ñ u có ñư c k t qu t t
v y nên ñó là cơ s ti n ñ cho vi c áp d ng ti n b khoa h c k thu t m i
vào trong s n xu t c a huy n sau này.
Kinh t -xã h i: huy n Khoái Châu là huy n có truy n th ng văn hoá
lâu ñ i, ngư i dân c n cù, ch u khó bi t t mình vươn lên lúc khó khăn. ð n
nay, cơ b n ñ i s ng ñ i b ph n ngư i dân là n ñ nh, h th ng ñi n, trư ng
h c, tr m y t , ñư ng giao thông liên xã, liên huy n t ng bư c ñư c c i thi n
và ñư c ñ u tư l n trong nh ng năm g n ñây t o ñi u ki n giao lưu buôn bán
v i các huy n khác trên ñ a bàn, nâng cao thu nh p, ñ i s ng v t ch t và tinh
th n c a ngư i dân không ng ng ñư c nâng cao.
3.1.2.2 Nh ng khó khăn phát tri n kinh t nông nghi p
ð t ñai ñư c giao lâu dài cho ngư i dân song v i quy mô nh , manh mún.
Phong trào d n ñi n ñ i th a cũng ñư c khuy n khích song k t qu ñ t ñư c
th p và ch m ch p. Th c tr ng trên nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t nông
nghi p hàng hoá v i quy mô l n, khó áp d ng trang thi t b máy móc vào s n
xu t trên ñ ng ru ng, h n ch ñ n hi u qu kinh t s n xu t nông nghi p.
Ngu n v n cho vay các h dân thư ng nh l , không t o ñư c v n l n,
nhi u khi chưa ñ n kỳ thu ho ch s n xu t mà ngư i dân ñã ph i lo tr ti n
vay, khó khăn cho s n xu t n ñ nh lâu dài trong m i h vay v n.
L c lư ng lao ñ ng c a huy n d i dào nhưng ch t lư ng lao ñ ng
chuyên môn còn th p, lao ñ ng lành ngh ít, tình tr ng lao ñ ng th t nghi p
trong huy n là v n ñ ñư c UBND huy n quan tâm.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........46
Kênh tiêu th s n ph m nông s n chưa ñư c liên k t ch t ch ; th
trư ng tiêu th r ng song ch t lư ng và m u mã s n ph m chưa cao d n t i
gi m giá tr s n xu t.
Vi c ng d ng khoa h c công ngh vào s n xu t, ch bi n nông s n
còn h n ch .
Bên c nh nh ng khó khăn k trên y u t suy gi m kinh t trên toàn th
gi i tác ñ ng t i nư c ta, nhi u vùng mi n trên toàn qu c b nh hư ng. S suy
thoái kinh t tác ñ ng ñ n s c mua các s n ph m nông s n gi m, giá nông s n
bi n ñ ng không có l i cho ngư i s n xu t trong khi ñó các y u t ñ u vào ph c
v cho s n xu t l i tăng, t ñó làm gi m nhu nh p c a ngư i dân, gi m hi u qu
kinh t , nh hư ng t i s phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và phát tri n
kinh t c a c nư c nói chung.
3.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U
3.2.1 Phương pháp th ng kê kinh t
Phương pháp này ñư c dùng ph bi n trong nghiên c u khoa h c, th c
ch t c a phương pháp là t ch c ñi u tra thu th p tài li u t cơ s quan sát s
l n. T ng h p th ng kê phân tích hi n tư ng, tình hình bi n ñ ng c a hi n
tư ng cũng như quan h l n nhau gi a chúng. ð c trưng c a hi n tư ng ñó
rút ra b n ch t, tính quy lu t c a hi n tư ng, và t ng h p ñưa ra k t lu n, ñ
xu t các gi i pháp có căn c khoa h c. Áp d ng phương pháp trên vào nghiên
c u ñ tài chúng tôi th c hi n gi i quy t m t s v n ñ sau:
- Ch n ñ a ñi m nghiên c u: ð ñáp ng m c ñích nghiên c u c a ñ tài
chúng tôi ti n hành nghiên c u trên ñ a bàn huy n Khoái Châu, t nh Hưng Yên.
- Ti n hành ñi u tra thu th p tài li u:
+ Tài li u th c p: Tài li u thu th p trong sách, báo, t p chí, lu n văn
t t nghi p,… có liên quan ph c v cho nghiên c u ñ tài.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........47
+ Tài li u sơ c p: T ch c thu th p s li u trên cơ s ñi u tra kinh t h , h p
tác xã, áp d ng phương pháp ch n m u ñi n hình, phân t ñi u tra theo nhóm
ngành, ngành ngh s n xu t và m c ñ giàu nghèo c a t ng h trong huy n. ð a
bàn ch n 3 xã (Phùng Hưng, Vi t Hoà, Dân Ti n) v i t ng s 97 h , chia theo m c
ñ giàu, khá, trung bình c a t ng h .
B ng 3.3 - S h ñi u tra t i các ñi m nghiên c u
H ñi u tra (97 h )
STT Xã T ng c ng
H giàu H khá H TB
T ng c ng 97 36 32 29
1 Phùng Hưng 32 12 10 10
2 Vi t Hoà 38 14 13 11
3 Dân Ti n 27 10 9 8
- T ng h p tài li u: Trên cơ s th ng kê các tiêu th c khác nhau như
phân theo lo i h : h nông nghi p, h phi nông nghi p; phân theo ngành ngh
s n xu t: ngành ngh ch bi n, d ch v … S dĩ ph i phân t th ng kê vì các
t ng th luôn ph c t p, nó bi u hi n nhi u b ph n, nhi u nhóm v i nhi u quy
mô và tính ch t khác nhau nên mu n nghiên c u sâu vào t ng th ph i ph n
ánh ñư c t ng b ph n, t ng t và m i quan h gi a chúng.
- Phân tích tài li u: T các ch tiêu t ng h p như s tương ñ i, s tuy t
ñ i, s bình quân phân tích di n bi n hi n tư ng theo th i gian, phân tích m i
quan h gi a các hi n tư ng t ñó rút ra k t lu n.
3.2.2 Phương pháp phân tích
* Phương pháp so sánh
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........48
Trong phân tích kinh t so sánh ñ i chi u các ch tiêu, các hi n tư ng kinh
t ñã ñư c lư ng hoá, có cùng n i dung, cùng m t tính ch t tương t ñ xác ñ nh
xu hư ng và m c ñ bi n ñ ng c a ch tiêu. Nó cho phép ta t ng h p ñư c
nh ng nét chung thu ñư c nh ng nét riêng c a hi n tư ng so sánh. T ñó ñánh
giá ñư c m t phát tri n hay y u kém, hi u qu hay không hi u qu ñ t ñó tìm
ra các gi i pháp t i ưu trong m i trư ng h p c th . Khi so sánh c n ph i xác
ñ nh s g c ñ so sánh. Do v y có nhi u d ng so sánh khác nhau:
- So sánh s li u kỳ g c v i s li u kỳ trư c, ñ bi t ñư c nh p ñ bi n
ñ ng, t c ñ tăng trư ng c a hi n tư ng như so sánh 2008/2007, 2009/2008 v
di n tích ñ t ñai, dân s , lao ñ ng, năng su t, s n lư ng, giá tr …
- So sánh ch tiêu hi u qu kinh t trong các ngành s n xu t, cũng như
v y cho ta bi t cây tr ng gì, v t nuôi nào, ngành nào cho hi u qu kinh t cao
trong cơ c u giá tr s n xu t.
T vi c so sánh, ñánh giá hi u qu kinh t v i các ngu n l c cho phép
ta xác ñ nh l a ch n phương hư ng s n xu t t i ưu cho phù h p v i vùng hay
m t ch th kinh t nh t ñ nh.
3.3 H TH NG CH TIÊU S D NG TRONG NGHIÊN C U ð TÀI
3.3.1 Ch tiêu k t qu s n xu t
* Giá tr s n xu t (GO)
GO = (Qi * Pi)
Trong ñó:
GO: K t qu s n xu t (giá tr s n xu t)
Qi: Kh i lư ng s n ph m th i
Pi: ðơn giá s n ph m th i
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........49
T ng giá tr s n xu t GO (Gross Output) c a t ng ngành kinh t : t ng
giá tr c a các ngành s n xu t ñư c tính b ng cách l y s n lư ng s n ph m
năm báo cáo nhân v i ñơn giá. ð có th so sánh các ch tiêu nghiên c u và
th ng nh t n i dung kinh t , toàn b s li u các năm ñư c tính toán theo giá
c ñ nh năm 1994, theo giá do T ng c c Th ng kê ban hành. T ng giá tr s n
xu t (GO) s ñư c nghiên c u trên ph m vi toàn huy n, t ng ngành kinh t .
Ngoài ch tiêu trên, các ch tiêu v hi n v t, các lo i s n ph m và kh i
lư ng các lo i d ch v cũng ñư c nghiên c u s d ng nh m ph n ánh k t qu
s n xu t t ng ngành, t ng ñ i tư ng.
* Chi phí trung gian IC (Intemdiate Consumption): g m toàn b các kho n
chi phí v t ch t và chi phí d ch v cho s n xu t. Trong chi phí trung gian không bao
g m thu và kh u hao tài s n c ñ nh. Chi phí trung gian bao g m các y u t sau:
- Chi phí v t ch t: nguyên v t li u chính, ph ; nhiên li u; ñi n; nư c;
khí ñ t; chi phí công c s n xu t nh , v t r ti n mau h ng…
- Chi phí d ch v : v n t i, thương nghi p, s a ch a tư li u sinh ho t,
b o hi m, pháp lý, qu ng cáo, tư v n…
* Giá tr gia tăng VA (Value Added): Là k t qu cu i cùng thu ñư c sau khi
ñã tr chi phí trung gian c a m t ho t ñ ng s n xu t kinh doanh nào ñó:
VA = GO – IC
* Thu nh p h n h p (MI): MI = VA - Kh u hao - Thu - Lãi vay
- Hi u qu s d ng lao ñ ng = giá tr s n xu t/t ng lao ñ ng
- Hi u qu s d ng ñ t ñai = Giá tr s n xu t/di n tích
- Hi u qu s d ng v n = Giá tr s n xu t/v n ñ u tư
- Hi u qu s d ng chi phí = Giá tr s n xu t/Chi phí trung gian
- Thu nh p bình quân 1 lao ñ ng/tháng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........50
- S công lao ñ ng trong năm.
3.3.2 Ch tiêu t ng h p ñánh giá hi u qu kinh t , xã h i
Các ch tiêu hi u qu t ng h p là ch tiêu ñư c xem xét ñ ph n ánh
hi u qu kinh t , xã h i, năng su t lao ñ ng xã h i, m c tăng thu h p c a
ngư i dân (thu nh p/ngư i/năm), m c tiêu dùng, các ch tiêu lương th c bình
quân ñ u ngư i (lương th c/ngư i/năm), giá tr tăng thêm trên m t ngư i s
ph n ánh ph n thu nh p c a ngư i dân trên ñ a bàn nghiên c u. Các ch tiêu
v giá tr s n xu t và giá tr tăng thêm trên m t lao ñ ng s ph n ánh hi u qu
s n xu t v s d ng ngu n l c. Các ch tiêu ph n ánh k t qu bi n ñ i phát
tri n kinh t , xã h i gi a các th i kỳ nghiên c u cu i và ñ u kỳ nghiên c u
như s thay ñ i t tr ng giá tr các ngành s n xu t, giá tr tăng thêm c a các
s n ph m ch y u, c a các ngành, các vùng và các thành ph n kinh t , xã h i.
3.3.3 Ch tiêu hi u qu s d ng các ngu n l c, các b ph n h p thành
phát tri n kinh t , xã h i
M c ñ khai thác và s d ng hi u qu ngu n tài nguyên ñ t như h s
s d ng ru ng ñ t, giá tr s n xu t ngành tr ng tr t/ha canh tác. M c ñ khai
thác và s d ng hi u qu ngu n lao ñ ng s n có và s thay ñ i c a lao ñ ng
nông thôn. M c ñ s d ng v n, chi phí s n xu t nh hư ng ñ n hi u qu s n
xu t c a m i ngành. Năng l c tăng c a các lo i cơ s h t ng ph c v s n
xu t như giao thông, ñi n, thu l i… Các cơ s h t ng ph c v xã h i như
trư ng h c, tr m xá, nhà văn hoá… M c ñ nh hư ng c a y u t ng d ng
k thu t ti n b và công ngh m i có tác ñ ng ñ n phát tri n kinh t xã h i.
S thay ñ i v môi trư ng thiên nhiên, sinh thái như ngu n nư c, xói mòn
ñ t… nh hư ng t i s phát tri n nông nghi p, nông thôn. ðây là các ch tiêu
ñ ñánh giá quá trình phát tri n kinh t , xã h i nông thôn.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........51
3.3.4 Các ch tiêu hi u qu c a quá trình phát tri n kinh t , xã h i nông thôn
Cơ c u ngành nông nghi p, công nghi p, ti u th công nghi p, d ch v .
C i thi n ñ i s ng v t ch t, tinh th n dân cư nông thôn. K t qu m r ng
ngành ngh phi nông nghi p. Phát tri n ñô th hoá nông nghi p, nông thôn,
phát tri n các ch , th tr n, th t . Gi i quy t công ăn, vi c làm. M c ñ khai
thác khác nhau v hi u qu kinh t , xã h i s ph n ánh tính h p lý hay không
c a vi c phát tri n kinh t , xã h i nông thôn.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........52
4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N
4.1 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T HUY N KHOÁI CHÂU,
T NH HƯNG YÊN
4.1.1 Tình hình phát tri n kinh t ngành nông nghi p, công nghi p và
d ch v c a huy n Khoái Châu
Trong nh ng năm g n ñây, n n kinh t c a huy n Khoái Châu có s
tăng trư ng kh i s c, d n ñưa n n kinh t vào th n ñ nh. S phát tri n c a
ngành nông nghi p, công nghi p và d ch v thương nghi p ñã ñem l i s
chuy n bi n khá sôi ñ ng trong toàn b cơ c u kinh t c a huy n. ð tìm hi u
th c tr ng quá trình phát tri n kinh t c a huy n chúng tôi ti n hành nghiên
c u giá tr s n xu t c a t ng ngành ñư c th hi n b ng 4.1.
B ng này cho th y, trong 3 năm 2007-2009, giá tr s n xu t c a huy n
không ng ng tăng, cơ c u kinh t có s chuy n bi n khá rõ nét. Năm 2007,
t ng giá tr s n xu t trong toàn huy n là 834.186 tri u ñ ng, năm 2008 là
884.373 tri u ñ ng tăng 50.187 tri u ñ ng ng v i tăng 6,02%, và ñ c bi t
năm 2009 ñ t 969.273 tri u ñ ng tăng 84.900 tri u ñ ng ng v i tăng 9,60%.
Bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,79%. Như v y trong quá trình
phát tri n, huy n Khoái Châu ñã chú tr ng nâng cao t l s n ph m hàng hóa,
ñó là s phát tri n hoàn toàn h p lý và ñúng hư ng.
Là huy n thu c vùng ñ ng b ng sông H ng, ñ i s ng c a ngư i dân v n
ch y u d a vào s n xu t nông nghi p nên ta d dàng nh n th y ngành nông
nghi p c a huy n luôn chi n giá tr l n nh t trong t ng giá tr s n xu t. T tr ng
giá tr s n xu t nông nghi p trong cơ c u giá tr s n xu t gi m d n qua các năm,
năm 2007, t tr ng giá tr s n xu t trong nông nghi p chi m 58,06%, năm 2008
chi m 55,96% và năm 2009 chi m 53,96% trong t ng s . Bên c nh vi c gi m v
t tr ng nhưng giá tr tuy t ñ i tăng d n qua các năm, năm 2007 giá tr s n xu t
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........53
Bng4.1-GiátrsnxutcahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009)
ðVT:triuñng
200720082009Sosánh(%)
ChtiêuS
lưng
Cơcu
(%)
S
lưng
Cơcu
(%)
S
lưng
Cơcu
(%)
2008/
2007
2009/
2008
BQ
A.Tnggiátrsnxut834186100884373100969273100106,02109,60107,79
I.Nôngnghip48433158,0649485055,9652301953,96102,17105,69103,92
II.Côngnghip,TTCN9212211,0410537211,9112397012,79114,38117,65116,00
III.Dchvthươngmi25773330,9028415132,1332228433,25110,25113,42111,82
B.Tnggiátrsnphmhànghoá489179100532507100595963100108,86111,92110,38
I.Nôngnghip18462737,7419081435,8320408234,24103,35106,95105,14
II.Côngnghip,TTCN7475715,288666816,2710172917,07115,93117,38116,65
III.Dchvthươngmi22979546,9825502547,9029015248,69110,98113,77112,37
C.Tlsnphmhànghoá(%)58,6460,2161,48
I.Nôngnghip38,1238,5639,02
II.Côngnghip,TTCN81,1581,9782,06
III.Dchvthươngmi89,1689,7590,03
D.Mtschtiêu
GTSXBQ/khu(triuñng/khu)4.514.75.06104,21107,66105,92
GTSXBQ/h(triuñng/h)19.3319.5420.45101,09104,66102,86
(Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........54
nông nghi p ñ t 484.331 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 494850 tri u ñ ng tăng
10.519 tri u ñ ng ng v i tăng 2,17% và ñ n năm 2009 ñ t 523.019 tri u ñ ng
tăng 28.169 tri u ñ ng ng v i tăng 5,69%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát
tri n tăng 3,92%. ðây là m t thành t u l n trong quá trình phát tri n kinh t
nông nghi p c a huy n trong nh ng năm qua. S phát tri n n ñ nh c a nông
nghi p ñ m b o kinh t c a huy n phát tri n n ñ nh, ñ ng th i ñáp ng t t nhu
c u lương th c, th c ph m ngày càng tăng c v s lư ng và ch t lư ng c a
nhân dân trong huy n và các ñ a phương lân c n.
Song song v i s phát tri n c a nông nghi p, hai ngành công nghi p và
d ch v thương nghi p c a huy n cũng có bư c phát tri n ñáng k . T tr ng c a
hai ngành này so v i cơ c u kinh t chung c a toàn huy n còn th p tuy nhiên t c
ñ tăng trư ng c a hai ngành này l i khá cao. Trong lĩnh v c công nghi p, ti u
th công nghi p ñã d n d n t ng bư c ñi vào n ñ nh và có hi u qu , chi m t
tr ng th p nh t trong cơ c u giá tr s n xu t nhưng có xu hư ng tăng d n, năm
2007 chi m 11,04%, năm 2008 chi m 11,91% và năm 2009 chi m 12,79% trong
t ng s . Giá tr s n xu t c a ngành công nghi p và ti u th công nghi p tăng
nhanh nh t qua 3 năm, năm 2007 ñ t 92.122 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 105.372
tri u ñ ng tăng 13.250 tri u ñ ng ng v i tăng 14,38% và ñ n năm 2009 ñ t
123.970 tri u ñ ng tăng 18.598 tri u ñ ng ng v i tăng 17,65%, bình quân qua 3
năm t c ñ phát tri n tăng 16,00%. Ngành công nghi p và ti u thu công nghi p
có s tăng nhanh là do, bên c nh các ngành truy n th ng c a ñ a phương thì có
s ñóng góp c a các nhà máy, xí nghi p ho t ñ ng s n xu t công nghi p, ti u
th công nghi p trên ñ a bàn thúc ñ y tăng giá tr s n xu t c a ngành và ñ ng
th i thu hút l c lư ng lao ñ ng ñông ñ o trong huy n, t o công ăn vi c làm, c i
thi n ñ i s ng tăng thu nh p cho ngư i dân.
V d ch v thương nghi p là ngành chi m t tr ng th hai sau ngành nông
nghi p trong cơ c u giá tr kinh t c a huy n và có xu hư ng tăng d n qua 3
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........55
năm. Năm 2007 chi m 30,09%, năm 2008 chi m 32,13% và năm 2009 chi m
33,25% trong t ng s . Giá tr s n xu t c a ngành tăng d n qua 3 năm, năm 2007
ñ t 257.733 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 284.151 tri u ñ ng tăng 26.418 tri u ñ ng
ng v i tăng 10,25% và ñ n năm 2009 ñ t 322.284 tri u ñ ng tăng 38.133 tri u
ñ ng ng v i tăng 13,42%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 11,82%.
Tóm l i, s phát tri n kinh t c a huy n m c dù ch m nhưng ñã ñ t ñư c k t
qu ñáng khích l và theo chi u hư ng tích c c là gi m d n t tr ng giá tr s n xu t
trông nông nghi p nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, tăng d n t tr ng giá tr s n
xu t ngành công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương m i.
Trong nh ng năm qua, huy n ñã làm t t vi c phát tri n kinh t nông
nghi p, vì v y t l s n ph m hàng hóa trong nông nghi p tăng. Năm 2007 là
38,12% ng v i 184.627 tri u ñ ng, ñ n năm 2009 tăng lên là 39,12% ng
v i 204.082 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,14%. T
l s n ph m hàng hóa trong công nghi p tương ñ i cao, năm 2007 là 81,15%
ng v i 74.757 tri u ñ ng, năm 2009 tăng lên là 82,06% ng v i 101.729
tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 16,65%. Cao nh t là t
l s n ph m hàng hóa trong d ch v thương nghi p, năm 2007 là 89,16% ng
v i 229.795 tri u ñ ng, ñ n năm 2009 là 90,03% ng v i 290.152 tri u ñ ng,
bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 12,37%.
ð ñ t ñư c k t qu như v y là do các thành ph n kinh t ñã khai thác t t th
m nh c a mình trong cơ ch m i, thúc ñ y quá trình tái s n xu t m r ng, t ng bư c
m r ng và hình thành các khu kinh kinh t , m mang phát tri n ña d ng các lo i
hình s n xu t buôn bán thúc ñ yphát tri n kinh t ngày càng ti n b .
Nh quá trình phát tri n kinh t c a huy n theo hư ng CNH - HðH ñã
góp ph n nâng cao giá tr s n xu t bình quân/nhân kh u và giá tr s n xu t
bình quân/h . Năm 2007, giá tr s n xu t bình quân/kh u là 4,51 tri u
ñ ng/kh u ñ n năm 2009 tăng lên là 5,06 tri u ñ ng/kh u, t c ñ phát tri n
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........56
bình quân 3 năm tăng 5,92%. Năm 2007, giá tr s n xu t bình quân/h ñ t
19,33 tri u ñ ng/h , ñ n năm 2009 tăng lên 20,45 tri u ñ ng/h , bình quân 3
năm t c ñ phát tri n tăng 2,86%. Qua ñó ñ i s ng ngư i dân trong huy n
không ng ng ñư c c i thi n.
4.1.2 Tình hình cơ c u lao ñ ng và chi phí trung gian phân b cho các
ngành trong huy n
Phát tri n kinh t ph i xem xét trong m i quan h v i s phát tri n và phân b
các ngu n l c cho các ngành. ði u ñó có nghĩa là s phát tri n kinh t cũng bao hàm
vi c phân b l i l c lư ng lao ñ ng và phân b các ngu n ñ u tư cho các ngành.
4.1.2.1 Tình hình phân b lao ñ ng cho các ngành kinh t
Trong quá trình phát tri n kinh t , lao ñ ng xã h i trên ñ a bàn huy n
cũng ñư c s p x p l i. Cơ c u giá tr s n xu t trong nông nghi p gi m, công
nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương nghi p tăng kéo theo hi n
tư ng gi m v m t tương ñ i lao ñ ng thu n nông trong huy n, thay vào ñó là
vi c chuy n lao ñ ng nông nghi p sang lao ñ ng kiêm nông nghi p v i các
ngành ngh khác, nh t là trong 3 năm g n ñây.
S phân b ngu n l c lao ñ ng cho các ngành trong huy n ñư c th hi n
qua b ng 4.2. T ng s lao ñ ng trong ñ tu i tăng d n qua các năm, năm 2007 là
95.077 lao ñ ng, ñ n năm 2009 là 96.945 lao ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát
tri n tăng 0,98%. Trong ñó lao ñ ng trong nông nghi p chi m t tr ng cao nh t
nhưng t tr ng này có xu hư ng gi m d n qua 3 năm nông nghi p có năng su t
lao ñ ng th p, b h n ch b i di n tích ñ t ñai ñã ñư c s d ng g n như tri t ñ
nên nhi u lao ñ ng ñ c bi t lao ñ ng tr hi n nay ñ u tìm thêm các ngu n thu
nh p khác, ngoài nông nghi p còn tham gia tích c c vào ho t ñ ng công nghi p
truy n th ng và d ch v . Năm 2007, t tr ng lao ñ ng trong nông nghi p chi m
93,04% t ng s lao ñ ng, năm 2008 chi m 92,92% và năm 2009 chi m 92,86%
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........57
Bng4.2-TìnhhìnhlaoñngcahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009)
ðVT:laoñng
200720082009Sosánh(%)
Chtiêu
SlưngCC(%)SlưngCC(%)SlưngCC(%)2008/20072009/2008BQ
Tngs950771009596910097181100100.93101.26100.98
I.Ngànhnông
nghip
8845893.048920492.929029092.86100.84101.21100.88
II.NgànhCN-
TTCN
44644.6945234.7145894.74101.32101.45101.38
III.NgànhDV-TM21552.7222422.3723022.4104.03102.67103.91
(Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........58
trong t ng s . S gi m v t tr ng nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, năm 2007
là 88.458 lao ñ ng, năm 2008 là 89.204 lao ñ ng tăng 746 lao ñ ng ng v i tăng
0,84%, năm 2009 là 90.029 lao ñ ng tăng 825 lao ñ ng ng v i tăng 0,92%, bình
quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,88%.
ð th c hi n m c tiêu CNH - HðH nông nghi p, nông thôn, ngành
công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương nghi p ñã góp ph n
không nh . Vì th , trong 3 năm qua ñã có bư c chuy n d ch trong cơ c u kinh
t không nh ng làm cho kinh t c a huy n n ñ nh mà còn thu hút m t l c
lư ng lao ñ ng ñông ñ o, t o công ăn vi c làm và tăng thu nh p cho ngư i
dân. Bên c nh ñó nhu c u xây d ng ñ i s ng sinh ho t ñòi h i ngày càng cao
nên ngành s n xu t công nghi p ngoài qu c doanh ñã t ng bư c ñi lên, ñ ng
th i cũng thu hút ñư c m t ph n lao ñ ng nông nghi p. Chính vì v y trong 3
năm g n ñây, t tr ng lao ñ ng trong các ngành công nghi p và d ch v ñã
tăng song chưa ñáng k . ð i v i ngành công nghi p, thi u th công nghi p,
năm 2007 s lao ñ ng trong ngành là 4.464 chi m 4,69% trong t ng s , năm
2009 tăng lên 4.589 lao ñ ng chi m 4,74%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n
tăng 1,38%.
V i ngành d ch v thương m i có t c ñ phát tri n bình quân 3 năm tăng
nhanh nh t v i 3,91%, c th năm 2007 có 2.155 lao ñ ng chi m 2,27% trong
t ng s , năm 2009 tăng lên là 2.327 lao ñ ng chi m 2,40% trong t ng s .
Nhìn chung, cơ c u lao ñ ng trong huy n có s thay ñ i song m c ñ
chuy n d ch còn ch m ch p không ñ u nhau và có s chênh l ch, lao ñ ng trong
nông nghi p v n chi m t tr ng l n, song ñây là m t d u hi u s có nhi u thu n
l i cho vi c phát tri n kinh t trên ñ a bàn huy n, gi m d n t tr ng lao ñ ng
trong nông nghi p nhưng không ng ng tăng v s lư ng và tăng nhanh t tr ng
lao ñ ng trong công nghi p và d ch v . ð c bi t trong nông nghi p gi m d n t
tr ng lao ñ ng trong ngành tr ng tr t, tăng d n t tr ng lao ñ ng trong ngành
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........59
chăn nuôi và d ch v nông nghi p. Theo xu hư ng trên là ti n ñ ñ huy n phát
tri n ngành nông nghi p nói riêng và phát tri n kinh t xã h i c a huy n nói
chung trong giai ño n 2006-2010 và ñ nh hư ng ñ n năm 2015.
4.1.2.2 Cơ c u chi phí trung gian c a các ngành kinh t
Nghiên c u chi phí trung gian cho th y k t c u c a m t ngu n l c cơ
b n thư ng niên c a s n xu t, xác ñ nh ñư c hi u qu c a quá trình s n xu t
kinh doanh.
Chi phí trung gian là m t ph n c u thành lên giá tr s n xu t c a ngành
kinh t . Trong quá trình s n xu t kinh doanh c n ph i gi m b t chi phí không
tr c ti p t o ra s n ph m, ñ ng th i tăng chi phí tr c ti p t o ra s n ph m
nh m nâng cao hi u qu s n xu t. Chi phí s n xu t kinh doanh c a huy n
ñư c th hi n trên B ng 4.3.
B ng 4.3 cho th y trong 3 năm 2007-2009 chi phí trung gian ñã có nh ng
bi n ñ i ñáng k . Cu i năm 2008 và năm 2009, n n kinh t c a nư c ta ch u nh
hư ng suy thoái c a n n kinh t th gi i, l m phát c a Vi t Nam tăng nhanh, giá c
c a các y u t ñ u vào ph c v cho s n xu t kinh doanh không ng ng tăng, t ñó
làm tăng chi phí, gi m hi u qu kinh t , tác ñ ng c a l m phát nh hư ng ph n nào
t i s tăng chi phí trong các ngành kinh t c a huy n Khoái Châu. Năm 2007, t ng
chi phí là 394.854 tri u ñ ng, năm 2008 là 410.988 tri u ñ ng tăng 16.134 tri u
ñ ng ng v i tăng 4,09% và năm 2009 là 441.997 tri u ñ ng tăng 30.989 tri u ñ ng
ng v i tăng 7,54%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,80%. S tăng nhanh
v chi phí trung gian là m t y u t tác ñ ng t i hi u qu kinh t , song vi c s n xu t
kinh doanh trong huy n v n ngày càng ñ t hi u qu cao. T l chi phí trung gian
chi m t tr ng trong giá tr s n xu t ngày càng gi m ñi t 47,33% năm 2007 còn
46,47% năm 2008 và 45,59% năm 2009. ðây là m t d u hi u t t cho quá trình phát
tri n kinh t , nh ñó mà hi u qu ñ u tư vào s n xu t qua các năm ñ u tăng lên, c
th năm 2007, m t ñ ng chi phí trung gian t o ra ñư c 2,11 ñ ng giá tr s n xu t,
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........60
Bng4.3-ChiphítrunggiancácngànhkinhtcahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009)
ðVT:triuñng
200720082009Sosánh(%)
Chtiêu
GT
CC
(%)
Sovi
GO
GT
CC
(%)
Sovi
GO
GT
CC
(%)
Sovi
GO
2008/20072009/2008BQ
Tngchiphí39485410047,3341098810046,4744197710045,59104,09107,54105,80
I.Ngànhnông
nghip
24831662,8951,2725212661,3450,9526271259,4450,23101,53104,20102,86
II.NgànhCN-
TTCN
370799,3940,254199110,2139,854854710,9439,16113,25115,61114,42
III.NgànhDV-TM10945927,7242,4711687128,4541,1313071829,6240,56106,77111,85109,28
(Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........61
năm 2008 là 2,13 ñ ng và ñ n năm 2009 m t ñ ng chi phí trung gian t o ra ñư c
2,19 ñ ng giá tr s n xu t. C th vào t ng ngành:
Ngành nông nghi p chi m t tr ng cao nh t v chi phí trung gian. Năm
2007, chi phí ngành nông nghi p 248.316 tri u ñ ng chi m 62,89% t ng chi phí
trung gian, năm 2008 là 252.126 tri u ñ ng chi m 61,34% và năm 2009 là
262.712 tri u ñ ng chi m 59,44%. Bên c nh ñó t l chi phí trung gian so v i giá
tr s n xu t cũng duy trì tương ñ i n ñ nh và có chi u hư ng tích c c trong 3
năm, năm 2007 là 51,27%, năm 2008 là 50,95% và năm 2009 là 50,23%. ði u ñó
ch ng t vi c ñ u tư s n xu t là có hi u qu song chưa tương x ng. Trong năm
2007, m t ñ ng chi phí trung gian t o ra ñư c 1,95 ñ ng giá tr s n xu t, t i năm
2008 và năm 2009 l n lư t t o ta là 1,96 và 1,99 ñ ng giá tr s n xu t. Tuy vi c
ñ u tư s n xu t nông nghi p ñã có lãi song ñ i v i huy n Khoái Châu có nh ng
ti m năng và ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n kinh t nông nghi p thì hi u qu ñ t
ñư c v n còn m c chưa cao l m.
Trong b ng 4.3 ngành công nghi p, ti u th công nghi p chi m t l th p
nh t trong cơ c u chi phí trung gian và là ngành có t c ñ phát tri n bình quân 3
năm là cao nh t. Năm 2007, chi phí trung gian c a ngành công nghi p, ti u th
công nghi p là 37.079 tri u ñ ng chi m 9,39%, năm 2008 là 41,991 tri u ñ ng
chi m 10,21% và năm 2009 là 48.547 tri u ñ ng chi m 10,94% trong t ng s , bình
quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 14,42%. T l chi phí trung gian so v i giá tr
s n xu t có s bi n ñ ng gi m d n qua 3 năm ñi u ñó cho th y ngành công nghi p,
ti u th công nghi p ñang ñư c ñ u tư ñúng m c và ngày càng có hi u qu , năm
2007 chi m 40,25%, năm 2008 chi m 39,85 và năm 2009 chi m 39,16 giá tr s n
xu t. Năm 2007, m t ñ ng chi phí trung gian t o ra 2,48 ñ ng giá tr s n xu t, năm
2008 và năm 2009 l n lư t t o ra 2,51 và 2,55 ñ ng giá tr s n xu t. ðây là ngành
trong tương lai có th là ngành mũi nh n nên có hư ng ñ u tư ñúng m c, phù h p,
thu hút ñông ñ o l c lư ng lao ñ ng, ñ c bi t là ñ u tư cơ s v t ch t thì t c ñ phát
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........62
tri n kinh t trong ngành nói riêng và n n kinh t c a huy n nói chung s ngày càng
n ñ nh ñi lên phù h p v i m c tiêu CNH - HðH nông nghi p, nông thôn mà ð ng
và Nhà nư c ta ñã ñ ra.
Ngành d ch v thương m i: Là ngành có t c ñ tăng trư ng bình quân cao
th hai sau ngành công nghi p, ti u th công, bình quân t c ñ phát tri n tăng
9,28%. Do xác ñ nh ñư c th m nh và v trí cũng như kh năng phát tri n, nhân dân
trong huy n không ng ng ñ u tư các ngu n l c ñ s n xu t kinh doanh, do v y hi u
qu ñ u tư ngày càng có xu hư ng tăng lên. Năm 2007, m t ñ ng chi phí trung gian
t o ra 2,35 ñ ng giá tr s n xu t, năm 2003 và năm 2004 l n lư t t o ra 2,43 và 2,46
ñ ng giá tr s n xu t. Ngành d ch v thương m i ñã cơ b n ñáp ng ñư c nhu c u
c a ngư i dân trong huy n cũng như ñ a bàn xung quanh. ð s n xu t kinh doanh
ñ t hi u qu cao vi c m r ng quy mô c n ñư c quan tâm, ñ m b o cho ngành
ngày càng phát tri n làm cho n n kinh t phát tri n nhanh hơn n a, th c hi n m c
tiêu ð ng b và U ban nhân dân huy n ñã ñ ra.
Tóm l i, cơ c u kinh t c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009) ñã có
hư ng chuy n d ch ñúng ñ n, gi m d n t tr ng ngành nông nghi p nhưng giá tr
tuy t ñ i v n tăng lên và tăng d n t tr ng ngành công nghi p, ti u th công nghi p
và d ch v thương m i. Tuy nhiên s chuy n d ch trên còn ch m và trong c ba
ngành kinh t tiêu bi u c a huy n. Song ñây là m t d u hi u tích c c ñ hình thành
và phát tri n m t cơ c u kinh t ti n b hơn. Khai thác t t hơn ti m năng t nhiên, xã
h i c a huy n. Hi u qu ñ ng chi phí trung gian c a ba ngành ngày m t tăng cao.
ðây là m t bi u hi n tích c c và là m t ch tiêu r t có ý nghĩa trong tương lai ñ tăng
trư ng và phát tri n kinh t theo hư ng CNH - HðH góp ph n ñưa kinh t ñ t nư c
ngày càng phát tri n theo hư ng tích c c, nhanh chóng ngăn ch n kh ng ho ng kinh
t ñang lan r ng và bao trùm nhi u qu c gia và vùng lãnh th trên th gi i. ðây là
m t xu th khách quan mà t t c các nư c phát tri n quan tâm.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........63
4.2 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P HUY N KHOÁI
CHÂU, T NH HƯNG YÊN
Trong kinh t nông nghi p g m 2 ngành chính là ngành tr ng tr t và ngành
chăn nuôi, bên c nh ñó ngành d ch v nông nghi p góp ph n làm cho ngành tr ng
tr t và ngành chăn nuôi ngày càng phát tri n. ð nghiên c u s phát tri n trong
nông nghi p, trư c h t ph i ñ c p t i m i quan h t l gi a các ngành tr ng tr t
và chăn nuôi. ðây chính là m i quan h cơ b n c a cơ c u n i t i ngành nông
nghi p. Song ñ phân tích và ñánh giá s phát tri n kinh t trong ngành nông
nghi p ta ph i xem xét ñánh giá trên m t s phương di n sau:
4.2.1 Cơ c u giá tr s n xu t nông nghi p c a huy n
Qua b ng 4.4 cho th y giá tr s n xu t nông nghi p c a huy n tăng d n
qua 3 năm, năm 2007 t ng giá tr s n xu t trong nông nghi p ñ t 484.331
tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 494.850 tri u ñ ng tăng 10.519 tri u ñ ng ng v i
tăng 2,17% và ñ n năm 2009 ñ t 523.019 tri u ñ ng tăng 28.169 tri u ñ ng
ng v i tăng 5,69%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 3,92%.
Bên c nh ñó trong t ng giá tr s n xu t nông nghi p thì t tr ng ngành
tr ng tr t gi m d n và tăng d n t tr ng ngành chăn nuôi và d ch v nông
nghi p. S chuy n d ch này càng rõ nét trong vài năm tr l i ñây ñó là m t d u
hi u tích c c trong công cu c ñ i m i n n kinh t c a huy n nói riêng và toàn
t nh nói chung trong ngành nông nghi p. Ngành tr ng tr t ñã gi m d n t tr ng
giá tr s n xu t t 66,35% năm 2007 xu ng còn 65,23% năm 2008 và năm
2009 còn 64,88%. Tuy nhiên vi c gi m v t tr ng không có nghĩa là kéo theo
vi c gi m giá tr s n xu t mà giá tr s n xu t ngành tr ng tr t c a huy n v n
tăng d n qua các năm, năm 2007 là 321.353 tri u ñ ng, năm 2008 là 322.790
tri u ñ ng tăng 1.437 tri u ñ ng ng v i tăng 0,45% và ñ n năm 2009 là
339.335 tri u ñ ng tăng 16.545 tri u ñ ng ng v i tăng 5,13%, bình quân qua
3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,67%. S dĩ có s tăng nhanh v giá tr s n xu t
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........64
Bng4.4-GiátrsnxutnôngnghipcahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009)
ðVT:triuñng
200720082009Sosánh(%)
ChtiêuS
lưng
Cơcu
(%)
Slưng
Cơcu
(%)
S
lưng
Cơcu
(%)
2008/
2007
2009/
2008
BQ
I.Tnggiátrsnxutnông
nghip
484331100494850100523019100102,17105,69103,92
1.Trngtrt32135366,3532279065,2333933564,88100,45105,13102,76
2.Chănnuôi+thusn13643628,1714335828,9715303529,26105,07106,75105,91
3.Dchvnôngnghip265425,48287025,80306495,86108,14106,78107,46
II.Tnggiátrsnphmhàng
hoá
179198100186831100201296100104,26107,74105,99
1.Trngtrt7439341,517511340,208106740,27100,97107,93104,39
2.Chănnuôi+thusn8059344,978549945,769209645,75106,09107,72106,90
3.Dchvnôngnghip2421213,522621914,042813313,98108,29107,30107,79
III.Tlsnphmhànghoá(%)36,9938,5238,49
1.Trngtrt23,1523,2723,89
2.Chănnuôi+thusn59,0759,6460,18
3.Dchvnôngnghip91,2291,3591,79
(Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........65
trong ngành tr ng tr t vào năm 2009 vì nhân dân trong huy n áp d ng
m t s ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t, s d ng gi ng m i cho năng
su t, ch t lư ng cao, bên c nh ñó có s tăng v giá nông s n ñ c bi t là giá g o
ñã ñem l i s tăng ñáng k v giái tr s n xu t ngành tr ng tr t.
ði u ñáng nói là trong cơ c u ngành nông nghi p, ngành chăn nuôi c a
huy n trong nh ng năm g n ñây phát tri n khá m nh và ñang tr thành m t
ngành quan tr ng trong cơ c u kinh t ngành nông nghi p. Trong 3 năm tr
l i ñây, giá tr s n xu t ngành chăn nuôi c a huy n tăng khá nhanh, năm 2007
giá trí s n xu t chăn nuôi ñ t 136.436 tri u ñ ng chi m 28,17% giá tr s n
xu t nông nghi p, năm 2008 tăng lên là 143.358 tri u ñ ng chi m 28,97% và
ñ n năm 2009 tăng lên là 153.035 tri u ñ ng chi m 29,16% t ng giá tr , bình
quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,91%. Trong nh ng năm t i, ngành
chăn nuôi s tr thành m t ngành có ñóng góp tích c c trong t ng giá tr s n
xu t c a ngành tr ng tr t.
Ngành d ch v nông nghi p chi m t tr ng th p nh t trong cơ c u giá
tr s n xu t ngành nông nghi p. Năm 2007, giá tr s n xu t ngành d ch v
nông nghi p ñ t 26.542 tri u ñ ng chi m 5,48%, năm 2008 tăng lên là 28.702
tri u ñ ng chi m 5,80% và năm 2009 tăng lên là 30.649 tri u ñ ng chi m
5,86%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,46%.
T l s n ph m hàng hoá tăng d n qua các năm, năm 2007 là 36,99%
và ñ t 179.198 tri u ñ ng, t i năm 2009 là 38,49% ñ t 201.296 tri u ñ ng,
bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n giá tr s n ph m hang hoá tăng 5,99%.
Nh ng năm g n ñây, do xu th phát tri n chung c a n n kinh t , nhân dân
trong huy n ñã áp d ng ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t và s n xu t
theo hư ng hàng hoá do v y t l s n ph m hàng hoá trong nông nghi p ngày
càng ñư c chú tr ng ñ u tư và có hi u qu .
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........66
T l s n ph m hàng hoá c a ngành tr ng tr t tăng d n qua 3 năm, năm
2007 t l s n ph m hàng hoá trong tr ng tr t là 23,15% và ñ t 74.393 tri u
ñ ng và t i năm 2009 là 23,89% và ñ t 81.067 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm
t c ñ phát tri n giá tr s n ph m hàng hoá tăng 4,39%. Cu i năm 2008 và năm
2009 nư c ta ch u nh hư ng c a l m phát và s suy thoái kinh t , t ñó kéo
theo s suy gi m c a n n kinh t trong nư c, hơn th n a d ch b nh trong chăn
nuôi cũng tr lên ph c t p tác ñ ng ñ n ngành chăn nuôi. Tuy v y, giá tr s n
ph m hàng hóa trong chăn nuôi c a huy n v n không ng ng tăng, năm 2007 t
l s n ph m hàng hoá trong chăn nuôi là 59,07% và ñ t 80.593 tri u ñ ng, năm
2008 là 23,27% và ñ t 85.499 tri u ñ ng, năm 2009 tăng lên 23,89% và ñ t
92.096 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 6,90%.
T l s n ph m hàng hoá trong d ch v nông nghi p là cao nh t trong 3 ngành,
năm 2007 là 91,22% và ñ t 24.212 tri u ñ ng và t i năm 2009 là 91,79% và ñ t
28.133 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,79%.
Qua b ng 4.4 cho th y s phát tri n khá rõ nét trong toàn ngành nông
nghi p. Cơ c u kinh t có s chuy n bi n tích c c trong 3 ngành tr ng tr t,
chăn nuôi và d ch v nông nghi p. Bi u hi n c th là gi m d n t tr ng giá
tr s n xu t trong tr ng tr t, tăng d n t tr ng giá tr s n xu t trong ngành
chăn nuôi và d ch v nông nghi p, ñ ng th i giá tr s n xu t c a 3 ngành tăng
d n qua các năm, ñ c bi t có s tăng nhanh c a ngành chăn nuôi và d ch v
nông nghi p. ðây là k t qu ñ t ñư c khá kh quan c a huy n Khoái Châu
trong nh ng năm tr l i ñây.
4.2.2 Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu
4.2.2.1 Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t
Huy n Khoái Châu có ñ a hình tương ñ i b ng ph ng, h sinh thái
thu n l i cho nhi u lo i cây tr ng. Cây lương th c ñ c bi t là cây lúa, cây
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........67
công nghi p, cây ăn qu … ñây là ñi u ki n thu n l i ñ huy n phát huy l i
th v ñ t ñai, khí h u, chuy n ñ i cơ c u cây tr ng theo hư ng ña d ng hoá,
t o ra nhi u s n ph m hàng hoá có giá tr kinh t cao, chuy n nông nghi p t
c p t túc sang nông nghi p hàng hoá. Cơ c u cây tr ng d n chuy n ñ i theo
tín hi u th trư ng. Cây lương th c ti p t c gi v trí hàng ñ u, ñ ng th i cây
công nghi p và m t s lo i cây ăn qu cũng ñư c quan tâm v i sư tăng nhanh
di n tích gieo tr ng. Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t ñư c th hi n qua
b ng 4.5.
Cây lương th c: Cây lương th c c a huy n là cây Lúa, bên c nh
ñó còn có m t s di n tích tr ng Ngô và Khoai lang. Trong nhóm cây lương
th c thì cây lúa có di n tích gieo tr ng l n nh t song có xu hư ng gi m d u
qua các năm do m t ph n di n tích ñư c chuy n sang s d ng v i m c ñích
khác. Tuy nhiên, ñ ñ m b o lương th c ph c v sinh ho t c a con ngư i
cũng như trong chăn nuôi, huy n khuy n khích nông dân áp d ng ti n b
khoa h c k thu t, ñ u nh ng gi ng m i cho năng su t và ch t lư ng cao vào
s n xu t cho giá tr kinh t cao. Gi ng lúa ch y u là các gi ng Khang dân,
Quy 5, T thơm. Di n tích gieo tr ng lúa năm 2007 là 7606 ha, năm 2008
gi m xu ng còn 7447 ha gi m 159 ha, năm 2009 là 7311 ha gi m 136 ha,
bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 1,96%. Tuy nhiên năng su t lúa c a
huy n khá cáo và tương ñ i n ñ nh, năm 2007 năng su t lúa ñ t 64,25 t /ha,
năm 2008 là 64,17 t /ha và năm 2009 là 64,42 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ
phát tri n tăng 0,13%. Vi c gi m nhanh v di n tích không làm nh hư ng
nhi u t i s n lư ng thóc qua các năm, năm 2007 s n lư ng thóc ñ t 48.872
t n, năm 2008 ñ t 47.788 t n và năm 2009 ñ t 47097 t n, bình quân 3 năm
t c ñ phát tri n gi m 1,83%. Vi c cơ gi i hóa (ñưa máy móc) trên ñ ng
ru ng ñư c áp d ng r ng rãi t khâu làm ñ t, tư i tiêu, thu ho ch… T ñ
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........68
B ng 4.5 - Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009)
So sánh (%)
Ch tiêu ðơn v 2007 2008 2009
2008/ 2007 2009/ 2008 BQ
1. Lúa
Di n tích ha 7606 7447 7311 97.91 98.17 98.04
Năng su t t /ha 64.25 64.17 64.42 99.88 100.39 100.13
S n lư ng t n 48872 47788 47097 97.78 98.55 98.17
2. Ngô
Di n tích ha 1693 2872 2957 169.64 102.96 132.16
Năng su t t /ha 49.59 52.89 53.47 106.65 101.09 103.38
S n lư ng t n 8395 15189 15811 180.93 104.09 137.23
3. Khoai Lang
Di n tích ha 48 51 55 106.25 107.84 107.04
Năng su t t /ha 115 130 137 113.04 105.38 109.14
S n lư ng t n 552 663 754 120.11 113.73 116.87
4. ð u tương
Di n tích ha 1850 1742 1846 94.16 105.97 99.89
Năng su t t /ha 18.11 18.21 18.34 100.55 100.71 100.63
S n lư ng t n 3351 3172 3386 94.66 106.75 100.52
5. L c
Di n tích ha 720 957 978 132.92 102.19 116.55
Năng su t t /ha 30.93 31.18 31.82 100.81 102.05 101.43
S n lư ng t n 2227 2984 3112 133.99 104.29 118.21
6. Cam, Quýt
Di n tích ha 280 288 293 102.86 101.74 102.3
Năng su t t /ha 145 146 146 100.69 100 100.34
S n lư ng t n 4060 4205 4278 103.57 101.74 102.65
7. Chu i
Di n tích ha 238 303 318 127.31 104.95 115.59
Năng su t t /ha 195 210 217 107.69 103.33 105.49
S n lư ng t n 4641 6363 6900 137.1 108.44 121.93
8. Nhãn
Di n tích ha 330 335 347 101.52 103.58 102.54
Năng su t t /ha 75 136 132 181.33 97.06 132.66
S n lư ng t n 2475 4556 4580 184.08 100.53 136.03
9. V i
Di n tích ha 33 33 38 100 115.15 107.31
Năng su t t /ha 110 120 125 109.09 104.17 106.6
S n lư ng t n 363 396 475 109.09 119.95 114.39
10. Bư i
Di n tích ha 17 19 21 111.76 110.53 111.14
Năng su t t /ha 180 200 203 111.11 101.5 106.2
S n lư ng t n 306 380 426 124.18 112.11 117.99
11. Táo
Di n tích ha 210 205 215 97.62 104.88 101.18
Năng su t t /ha 195 206 208 105.64 100.97 103.28
S n lư ng t n 4095 4223 4472 103.13 105.9 105.5
SLLTBQ (kg/ngư i) 695.56 706.63 713.68 101.59 100.99 101.29
(Ngu n: Phòng Th ng kê huy n Khoái Châu)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........69
làm tăng năng su t, ch t lư ng s n ph m. V i m c s n lư ng như trên ñã ñáp
ng ñư c nhu c u v lương th c c a nhân dân trong vùng.
Di n tích cây Ngô tăng d n qua 3 năm, tăng nhanh giai ño n t 2007-2008,
năm 2007 di n tích gieo tr ng là 1.693 ha, năm 2008 là 2.872 ha tăng 1.179 ha, năm
2009 là 2957 tăng 85 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 32,16%. Năng su t
ngô tương ñ i n ñ nh song cũng không ng ng tăng, năm 2007 năng su t ngô ñ t
49,59 t /ha, năm 2008 ñ t 52,89 t /ha và năm 2009 ñ t 53,47%, bình quân 3 năm
t c ñ phát tri n tăng 3,38%. V i s tăng nhanh v di n tích ñã kéo theo s n lư ng
ngô cũng tăng nhanh qua 3 năm, năm 2007 s n lư ng ngô ñ t 8.395 t n, năm 2008
ñ t 15.189 t n tăng 6.794 t n, năm 2009 ñ t 15.811 t n tăng 622 t n, bình quân 3
năm t c ñ phát tri n tăng 37,23%. M t s gi ng ngô ch y u ñư c ngư i dân
tr ng là LVN45, LVN145, LVN 184, ñây là các gi ng ngô m i và là s n ph m c a
Vi n nghiên c u ngô ñã ñư c tr ng th nghi m t nh Thái Bình vào năm 2007 sau
ñó ñã ñư c nhân ra di n r ng. Ưu ñi m c a gi ng ngô trên là cho năng su t, cùng
như ch t lư ng s n ph m khá t t, phù h p v i ñi u ki n v ñ t ñai, khí h u c a các
t nh ñ ng b ng sông H ng. Trong nh ng năm g n ñây v i s phát tri n c a ngành
chăn nuôi, do v y lư ng c u v th c ăn không ng ng tăng trong ñó có s n ph m
ph m ngô. Trên cơ s ñó, ngư i dân trong huy n ñã m r ng di n tích gieo tr ng
ngô, v cơ b n ñã ñáp ng ñư c ph n nào nhu c u tiêu th c a th trư ng trong
huy n, ñem l i giá tr s n su t cho nhân dân, t ng bư c nâng cao thu nh p.
Trong nhóm cây lương th c, cây Khoai lang chi m di n tích gieo tr ng
nh nh t, năm 2007 di n tích gieo tr ng là 48 ha, năm 2008 tăng lên là 51 ha
và ñ n năm 2009 là 55 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,04%.
Năng su t khoai lang cũng tăng d n qua các năm, năm 2007 ñ t 115 t /ha và
năm 2009 là 137 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 9,14%. S tăng
lên v di n tích và năng su t kéo theo s n lư ng tăng, năm 2007 s n lư ng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........70
khoai lang ñ t 552 t n, năm 2008 ñ t 663 t n tăng 111 t n, năm 2009 ñ t 754
t n tăng 91 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 16,87%.
Cây công nghi p: trên ñ a bàn huy n ch y u là cây ð u tương và
L c. ðây là cây có giá tr kinh t cao nên có s bi n ñ ng v di n tích gieo
tr ng. ð i v i cây ñ u tương có di n tích gieo tr ng tương ñ i n ñ nh, năm
2007 di n tích gieo tr ng là 1.850 ha, năm 2008 là 1.742 ha và năm 2009 là
1.846 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 0,11%. Năng su t ñ u tương
tăng d n qua các năm, năm 2007 ñ t 18,11 t /ha, năm 2008 tăng lên là 18,21
t /ha và năm 2009 ñ t 18,34 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng
0,63%. V i s tăng lên v năng su t nên s n lư ng ñ u tương tăng d n qua các
năm, năm 2007 s n lư ng ñ u tương ñ t 3.351 t n, năm 2008 ñ t 3.172 t n và
năm 2009 ñ t 3.386 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,52%. Cây
l c, năm 2007 di n tích gieo tr ng là 720 ha, năm 2008 là 957 ha tăng 237 ha
và năm 2009 là 978 tăng 21 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 16,55%.
Năng su t l c tương ñói n ñ nh, năm 2007 ñ t 30,93 t /ha và năm 2009 ñ t
31,82%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 1,42%. S tăng nhanh v di n
tích ñã làm cho s n lư ng l c cũng tăng nhanh qua các năm, năm 2007 s n
lư ng l c ñ t 2.227 t n, năm 2008 ñ t 2.984 t n tăng 757 t n, năm 2009 ñ t
978 t n tăng 21 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 18,21%. Nhìn
chung, di n tích, năng su t và s n lư ng c a L c và ð u tương ñ u tăng qua 3
năm, ñ c bi t s tăng nhanh v di n tích kéo theo s n lư ng cũng tăng nhanh.
Bên c nh ñó ta th y, L c và ð u tương ñư c tr ng ch y u vào v ñông. V i
qu ñ t canh tác như v y thì di n tích tr ng l c và ñ u tương c a huy n v n
còn quá th p, di n tích ñ t ñ i vào v ñông v n còn khá nhi u. vì v y di n
tích c a L c và ð u tương có s bi n ñ ng nhanh qua 3 năm cũng là ñi u d
hi u. Trong nh ng năm t i, huy n c n khuy n khích nhân dân thâm canh tăng
di n tích hai lo i cây tr ng này ñ t n d ng ngu n l c v ñ t ñai, t o s chuy n
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........71
d ch trong cơ c y cây tr ng, nâng cao hi u qu kinh t c a huy n trong th i
gian t i. Bên c nh ñó cây l c và ñ u tương cho s n ph m có giá tr kinh t cao,
th trư ng tiêu th r ng.
Cây ăn qu : Cây ăn qu ñư c tr ng trên ñ a bàn ph bi n là các
lo i cây: cam, quýt, chu i, nhãn, v i. bư i, táo. ñây ta ch xét m t vài lo i
cây cây qu ñư c tr ng ch y u. Qua b ng 4.5 ta th y di n tích tr ng cam,
quýt chi m t tr ng khá l n trong nhóm cây ăn qu . Năm 2007, di n tích
tr ng cam, quýt là 280 ha, năm 2008 là 288 ha tăng 8 ha và năm 2009 là 293
ha tăng 5 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,30%. Năng su t cam
quýt cũng n ñ nh qua các năm, năm 2007 ñ t 145 t /ha, năm 2009 ñ t 146
t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,34%. S n lư ng cam, quýt
cũng tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 4.060 t n, năm 2008 ñ t 4.205 t n,
năm 2009 ñ t 4.278 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,65%. Chu i
là cây tr ng ñem l i l i giá tr kinh t cao và d tr ng, năm 2007 di n tích
tr ng chu i là 238 ha, năm 2008 là 303 ha và năm 2009 là 318 ha, bình quân
3 năm t c ñ phát tri n tăng 15,59%. Năng su t chu i cũng tương ñ i cao và
tăng d n qua các năm, năm 2007 ñ t 195 t /ha, năm 2008 ñ t 303 t /ha, năm
2009 ñ t 318 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,49%. S tăng lên
v di n tích và năng su t kéo theo s n lư ng chu i tăng d n qua 3 năm, năm
2007 s n lư ng chu i ñ t 4.641 t n, năm 2008 ñ t 6.363 t n và năm 2009 ñ t
6.900 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 21,93%. Cây nhãn có di n
tích gieo tr ng l n nh t trong nhóm cây ăn qu , năm 2007 di n tích tr ng
nhãn là 330 ha, năm 2008 là 335 ha, năm 2009 là 347 ha, bình quân 3 năm t c
ñ phát tri n tăng 2,54%. Năng su t nhãn cũng tăng d n qua 3 năm, năm 2007
năng su t ñ t 75 t /ha, năm 2008 tăng lên 136 t /ha, năm 2009 ñ t 132 t /ha,
bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 32,66%, s dĩ có s tăng nhanh v
năng su t là do năm 2007, trên ñ a bàn huy n b m t mùa nhãn, năm 2008 l i
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........72
là năm ñư c mùa nên năng su t tăng nhanh. S tăng v di n tích cũng như s
tăng nhanh v năng su t kéo theo s n lư ng nhãn tăng nhanh, năm 2007 s n
lư ng ñ t 2.475 t n, năm 2008 tăng lên là 4.556 t n, năm 2009 tăng lên là
4.580 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 36,03%. Cây v i là cây ñem
l i giá tr kinh t cao, di n tích v i cũng có s bi n ñ ng qua các năm, năm
2007 di n tích tr ng v i là 33 ha, năm 2009 tăng lên là 38 ha, bình quân 3
năm t c ñ phát tri n tăng 7,31%. Năng su t v i cũng tăng d n qua 3 năm,
năm 2007 năng su t v i ñ t 110 t /ha, năm 2008 ñ t 120 t /ha, năm 2009 ñ t
125 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 6,60%. S tăng lên v di n
tích và năng su t kéo theo s n lư ng tăng, năm 2007 s n lư ng v i ñ t 363
t n, năm 2008 ñ t 396 t n, năm 2009 ñ t 475 t n, bình quân 3 năm t c ñ
phát tri n tăng 12,20%. Cây Táo là m t trong s cây ñư c chú tr ng phát tri n
trên ñ a bàn. Di n tích Táo ñư c tr ng tương ñ i nhi u, năm 2007 di n tích
táo 210 ha, năng su t ñ t 195 t /ha và s n lư ng ñ t 4.095 t n, năm 2009 di n
tích tr ng là 215 ha, năng su t ñ t 208 t /ha, s n lư ng ñ t 4.472 t n, bình
quân 3 năm t c ñ phát tri n c a di n tích, năng su t và s n lư ng tăng l n
lư t là 1,18%, 3,28% và 4,50%. Cây bư i ñư c tr ng v i di n tích th p nh t
trong nhóm cây ăn qu , năm 2007 di n tích tr ng bư i là 17 ha, năm 2008
tăng lên là 19 ha, năm 2009 là 21 ha. Năng su t bư i cũng tăng ñ u qua các
năm, năm 2007 ñ t 180 t /ha, năm 2008 ñ t 200 t /ha, năm 2009 ñ t 203
t /ha. S tăng lên v di n tích và năng su t làm tăng s n lư ng bư i, năm
2007 s n lư ng bư i ñ t 306 t n, năm 2008 ñ t 380 t n tăng 74 t n, năm 2009
ñ t 426 t n tăng 46 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 17,99%.
Tóm l i trong 3 năm (2007-2009), các cây tr ng có giá tr kinh t cao
ñã ñư c nhân dân trong huy n chú tr ng ñ u tư, áp d ng k thu t ti n b cho
giá tr kinh t cao. S n lư ng lương th c bình quân trên ngư i quy thóc tăng
d n qua các năm, năm 2007 là 695,56 kg/ngư i, năm 2008 là 706,63 kg/ngư i
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........73
và năm 2009 là 713,68 kg/ngư i, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng
1,29%. Qua ñó cho th y s n lư ng lương th c bình quân ñ u ngư i là khá
cao, cao hơn m c lương th c bình quân ñ u ngư i c a c nư c (521,18
kg/ngư i năm 2009). ði u ñó không ch ñ m b o an ninh lương th c trong
toàn huy n mà không ng ng nâng cao ñ i s ng v t ch t tinh th n c a ngư i
dân, ñóng góp vào s phát tri n chung c a n n kinh t trong toàn huy n.
4.2.2.2 Cơ c u giá tr s n xu t ngành tr ng tr t
Cơ c u giá tr s n xu t ngành tr ng tr t ñư c th hi n b ng 4.6.
Qua b ng 4.6 cho th y giá s n xu t ngành tr ng tr t tăng d n qua 3
năm. Năm 2007, t ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t ñ t 321.353 tri u ñ ng,
năm 2008 ñ t 322.790 tri u ñ ng tăng 1.473 tri u ñ ng ng v i tăng 0,45%,
năm 2009 ñ t 339.335 tri u ñ ng tăng 16.545 tri u ñ ng ng v i tăng 5,13%,
bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,76%. S dĩ có s tăng nhanh vào
năm 2009 là do s n lư ng cây tr ng tăng, giá c nông s n cũng tăng và n
ñ nh m c cao, kích thích ñ u tư s n xu t.
Cây lương th c: Trong nhóm cây lương th c cây lúa v n chi m t
tr ng l n nh t trong t ng giá tr s n xu t. T tr ng giá tr s n xu t c a cây lúa
gi m d n qua 3 năm tương ng năm 2007 chi m 48,67%, năm 2008 chi m
48,85%, năm 2009 chi m 47,19% trong t ng giá tr s n xu t. M c dù t tr ng
gi m nhưng lư ng tuy t ñ i tăng lên, năm 2007 giá tr s n xu t c a cây lúa là
156.390 tri u ñ ng, năm 2008 là 157700 tri u ñ ng tăng 1.310 tri u ñ ng ng v i
tăng 0,84%, năm 2009 là 160.130 tri u ñ ng tăng 2.430 tri u ñ ng ng v i tăng
1,54%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 1,19%. Trong nh ng năm g n ñây
ñư c s khuy n khích c a cán b khuy n nông trong huy n, ngư i dân ñã áp
d ng nh ng ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t, vì v y năng su t và s n lư ng
lúa không ng ng tăng. Hơn n a s bi n ñ ng c a giá lúa g o theo hư ng có l i
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........74
Bng4.6-Giátrsnxutcácloicâytrngcahuynqua3năm(2007-2009)
ðVT:triuñng
200720082009Sosánh(%)
Câytrng
Slưng
Cơcu
(%)
SlưngCơcu(%)Slưng
Cơcu
(%)
2008/20072009/2008BQ
Tngs321353100322790100339335100100,45105,13102,76
1.Lúa15639048.6715770048.8516013047.19100.84101.54101.19
2.Ngô4281513.326075618.827115020.51141.9117.11128.91
3.Khoailang16560.5119890.6215831.26120.1179.5997.77
4.ðutương284848.86256937.96270887.9890.2105.4397.52
5.Lc155894.85164125.08168054.95105.28102.39103.83
6.Cam,quýt158344.93134564.17149734.4184.98111.2797.24
7.Chui46411.4463631.9762101.42137.197.59115.68
8.Nhãn4059012.63273368.47274808.167.35100.5382.28
9.Vi32671.0227720.8630880.9184.48111.3997.22
10.Bưi18360.5719000.5921300.63103.49112.11107.71
11.Táo102513.284132.6186982.6482.07103.3992.11
(Ngun:Tnghpsliuthngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........75
cho ngư i s n xu t lúa nên t ñó kích thích ngư i dân ñ u tư s n xu t, ñem l i giá
tr kinh t cao, không ng ng nâng cao ñ i s ng cho ngư i dân.
Giá tr s n xu t c a cây ngô chi m t tr ng th hai trong t ng giá tr s n
xu t ngành tr ng tr t và tăng d n qua các năm. Năm 2007, giá tr s n xu t cây ngô
chi m 13,32%, năm 2008 chi m 18,82% và năm 2009 chi m 20,51% trong t ng
s . S tăng v cơ c u d n t i giá tr s n xu t cùng tăng d n qua các năm, năm
2007 giá tr s n xu t ngô ñ t 42.815 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 60.756 tri u ñ ng
tăng 17.941 tri u ñ ng ng v i tăng 41,9%, năm 2009 ñ t 71.150 tri u ñ ng tăng
10.394 tri u ñ ng ng v i tăng 17,11%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng
28,91%. Giá tr s n xu t cây ngô tăng nhanh nh t trong nhóm giá tr s n xu t
ngành tr ng tr t, s dĩ có d tăng lên ñây là do di n tích gieo tr ng c a cây ngô
tăng lên nhanh, năng su t ngô n ñ nh qua các năm và giá s n ph m cũng tăng
d n. Cây ngô ngày càng có v trí quan tr ng trong cơ c u s n xu t c a nhóm
ngành tr ng tr t, th trư ng tiêu th r ng do v y ngư i dân trong huy n ngày
càng ñ u tư vào s n xu t, cho giá tr kinh t cao.
Trong nhóm cây lương th c còn có cây khoai lang. T tr ng giá tr s n
xu t c a khoai lang trong cơ c u giá tr s n xu t cũng tăng d n qua các năm,
năm 2007 t tr ng giá tr s n xu t c a khoai lang chi m 0,51%, năm 2008
chi m 0,62% và năm 2009 chi m 1,26%. Giá tr s n xu t c a khoai lang tăng
nhanh vào năm 2008 nhưng l i gi m nhanh vào năm 2009, năm 2007 giá tr
s n xu t c a khoai lang ñ t 1.656 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 1.989 tri u ñ ng,
năm 2009 ch ñ t 1.583 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m
2,23%. S gi m v giá tr c a cây khoai lang là do s gi m v s n lư ng,
cũng như s gi m nh v giá s n ph m.
Cây công nghi p: g m 2 lo i cây ch y u là ñ u tương và l c. T
tr ng giá tr s n xu t c a cây ñ u tương trong t ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t
gi m d n qua các năm, năm 2007 t tr ng giá tr s n xu t ñ u tương chi m 8,86%,
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........76
năm 2008 chi m 7,96%, năm 2009 chi m 7,98 trong t ng s . Giá tr s n xu t c a
ñ u tương gi m nh qua 3 năm, năm 2007 ñ t 28.484 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t
25.693 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 27.088 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát
tri n gi m 2,48%. Giá tr s n xu t c a ñ u tương gi m do di n tích tr ng ñ u
tương gi m, và giá có s gi m nh , bên c nh ñó ngu n l c ñ u tư cho s n xu t
ñ u tương v n chưa ñúng m c trong tình hình th c t ñ c bi t là qu ñ t. Cây ñ u
tương cho s n ph m v i giá tr kinh t cao c n ñư c ñ u tư thâm canh, m r ng
quy mô s n xu t ñ t n d ng ngu n l c là ñ t ñai và lao ñ ng, và d n d n tr
thành cây gi vai trò ch ñ o.
Cây l c cũng ñư c ñ u tư s n xu t, t tr ng giá tr s n xu t cây l c cũng
tăng nh qua các năm, năm 2007 tý tr ng giá tr s n xu t cây l c chi m 4,85%,
năm 2008 chi m 5,08% và năm 2009 chi m 4,95%. Giá tr s n xu t cây l c tăng
d n qua các năm, năm 2007 ñ t 15.589 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 16.412 tri u
ñ ng tăng 823 tri u ñ ng ng v i tăng 5,28%, năm 2009 ñ t 16.805 tri u ñ ng
tăng 393 tri u ñ ng ng v i tăng 2,39%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng
3,83%. Cây l c là cây công nghi p cho giá tr kinh t cao, th trư ng tiêu th r ng,
do v y trong nh ng năm g n ñây ñư c chú tr ng ñ u tư s n xu t, tuy nhiên vi c
ñ u tư chưa tương x ng v i ngu n l c trong vùng (lao ñ ng, qu ñ t). Trong
nh ng năm ti p theo c n ñ u tư s n xu t cây l c hơn n a ñ ñem l i giá tr kinh t
cao, t ñó nâng cao ñ i thu nh p c a ngư i dân trong huy n.
Cây ăn qu : Trong nhóm cây ăn qu nhãn là cây chi m t tr ng
cao nh t và ñ ng v trí th ba trong cơ c u giá tr s n xu t c a ngành tr ng
tr t. Cơ c u giá tr s n xu t c a cây nhãn gi m d n qua các năm, năm 2007 cơ
c u giá tr s n xu t nhãn chi m 12,63%, năm 2008 chi m 8,47%, năm 2009
chi m 8,10% trong t ng s . Giá tr s n xu t cây nhãn gi m nhanh vào năm
2008, năm 2007 giá tr s n xu t cây nhãn ñ t 40.590 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t
27.336 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 27.480 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........77
phát tri n gi m 17,72%. S gi m nhanh v giá tr s n xu t cây nhãn do năm
2008 và năm 2009 m c dù s n lư ng có tăng nhưng giá nhãn qu l i gi m
m nh. Cây nhãn là cây phát huy ñư c l i th s n xu t và ñem l i giá tr kinh
t cao, th trư ng tiêu th r ng, vì v y trong nh ng năm ti p theo ñ u tư s n
xu t nhãn qu cũng như ch bi n nh ng s n ph m t nhãn qu c n ñư c chú
tr ng, t ñó nâng cao giá tr s n xu t ñem l i gái tr kinh t cao.
Trong nhóm cây ăn qu chu i là cây d tr ng và ñem l i giá tr kinh t
tương ñ i cao. Năm 2007, cơ c u giá tr s n xu t cây chu i chi m 1,44% giá
tr s n xu t, năm 2008 chi m 1,97%, năm 2009 chi m 1,42% trong t ng s .
Giá tr s n xu t cây chu i tăng d n qua các năm, ñ c bi t tăng nhanh vào năm
2008. Năm 2007 giá tr s n xu t chu i ñ t 4.641 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t
6.363 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 6.210 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát
tri n tăng 15,68%. ðây là t c ñ phát tri n bình quân tăng nhanh nh t trong
giá tr s n xu t ngành tr ng tr t. Chu i là cây tr ng ít m t công chăm sóc, và
r t d tr ng, do ñó ñư c ngư i dân ñ u tư s n xu t ñem l i giá tr kinh t cao,
ñóng góp vào s phát tri n chung c a ngành tr ng tr t.
Cây v i cũng ñư c chú tr ng ñ u tư s n xu t và ñem l i giá tr kinh t
tương ñ i cao. Năm 2007, cơ c u giá tr s n xu t cây v i chi m 1,02%, năm
2008 chi m 0,86% và năm 2009 chi m 0,91%. Giá tr s n xu t cây v i gi m
vào năm 2008 và tăng nhanh vào năm 2009. Năm 2007 giá tr s n xu t cây
v i ñ t 3.267 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 2.727 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 3.088
tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 2,78%. Cây táo ñóng góp
vào s phát tri n chung c a ngành tr ng tr t, năm 2007 cơ c u giá tr s n xu t
cây táo chi m 3,2%, năm 2008 chi m 2,61% và năm 2009 chi m 2,64%. Giá
tr s n xu t c a cây táo có s bi n ñ ng qua các năm. Năm 2007 giá tr s n
xu t cây táo ñ t 10.251 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 8.413 tri u ñ ng, năm 2009
ñ t 8.698 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 7,89%. S gi m
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........78
v giá tr c a cây táo là do gi m v di n tích, gi m v s n lư ng, giá gi m và
s ñ u tư chưa ñúng m c. Cây Bư i có t tr ng v giá tr th p nh t trong
nhóm ngành tr ng tr t, năm 2007 chi m 0,57%, năm 2008 chi m 0,59%, năm
2009 chi m 0,63% trong t ng s . Giá tr s n xu t cây bư i tăng d n qua 3
năm, năm 2007 ñ t 1.836 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 1.900 tri u ñ ng, năm
2009 ñ t 2.130 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,71%.
Tóm l i, qua 3 năm ngành tr ng tr t ñã có s chuy n d ch cơ c u cây
tr ng, song còn di n ra ch m ch p, h th ng cây tr ng v n còn h n ch , chưa
ña d ng. Nguyên nhân là do t p quán c a nhân dân trong huy n v n l y cây
lúa là cây gi vai trò ch ñ o, m t s cây công nghi p và cây ăn qu v n chưa
ñư c ñ u tư ñúng m c, nh , l , chưa ñ ng b . Dù k t qu ñ t ñư c chưa cao,
song ñó là d u hi u t t cho vi c phát tri n ngành tr ng tr t nói riêng và phát
tri n ngành nông nghi p nói chung. ð kh c ph c hi n tư ng này, chính
quy n trong huy n, ñ c bi t chính quy n c p xã c n có k ho ch c th trong
vi c thay ñ i cơ c u gi ng và di n tích gieo tr ng các lo i cây c a huy n theo
hư ng gi m d n di n tích cây lúa, thay vào ñó phát tri n m nh các lo i cây
công nghi p và cây ăn qu như cây l c, ñ u tương, chu i, cam quýt; chăm sóc
các vư n v i và nhãn m t cách khoa h c. ð ng th i tăng cư ng m các l p
t p hu n khuy n nông ñ ph c p các k thu t nông nghi p m i nh t cho
nhân nhân trong huy n ñ áp d ng vào s n xu t, nâng cao thu nh p.
4.2.3 Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu
4.2.3.1 Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi
Ngành chăn nuôi là ngành quan tr ng b i nó không ch là ngành cung
c p chính th c ph m cho xã h i, ñem l i thu nh p cho ngư i dân. Chăn nuôi
là ngành có quan h m t thi t v i ngành tr ng tr t v i các ngành khác trong
nông thôn. Chính vì v y, mu n kinh t nông nghi p ngày càng phát tri n thì
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........79
ngành chăn nuôi ph i ñư c ñ u tư ñúng m c ñ ngành này phát tri n, ñó là
bàn ñ p ñ ngành khác cùng phát tri n.
S bi n ñ ng c a ngành chăn nuôi ñư c th hi n b ng 4.7. Qua b ng
4.7 cho th y ngành chăn nuôi trong huy n có bư c phát tri n khá.
* ð i gia súc: Chăn nuôi trâu, bò có nh p ñ tăng trư ng khá cao, các
h chăn nuôi trâu, bò m t m t t n d ng s c kéo, bên c nh ñó là phát tri n s n
ñàn trâu, bò ñ l y th t. S lư ng ñ i gia súc gi m nh vào năm 2008 và tăng
nhanh vào năm 2009. Năm 2007 là 5.830 con, năm 2008 là 5.543 gi m
287con ng v i gi m 4,92% và năm 2009 là 5.740 con tăng 210 con ng v i
tăng 3,55%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 0,78%. Trong ñó ñàn trâu
có xu hư ng tăng nhanh, năm 2007 là 53 con, năm 2008 là 58 con tăng 5 con
ng v i tăng 9,43%, năm 2009 là 64 con tăng 8 con ng v i tăng 10,34%,
bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 9,89%. ðàn bò gi m nh vào năm
2008, nhưng có xu hư ng tăng nhanh vào năm 2009, năm 2007 là 5.777 con,
năm 2009 là 5.485 con gi m 292 con ng v i gi m 5,06%, năm 2009 là 5.676
con tăng 191 con ng v i tăng 3,48%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m
0,88%. S dĩ có s tăng lên v ñàn trâu là th trư ng nuôi trâu l y th t có xu
hư ng ñư c m r ng, s n ph m th t trâu d tiêu th , giá th t trâu tương ñ i
cao và có xu hư ng tăng d n. ðàn bò v n chi m t tr ng cao trong cơ c u ñ i
gia súc (năm 2009, cơ c u ñàn bò chi m 98,88%, ñàn trâu ch chi m 1,12%).
S n ph m th t bò v n chi m ưu th , th trư ng tiêu th r ng ñ c bi t là th
trư ng Hà N i và các vùng lân c n, giá tr kinh t cao, do v y ngư i dân v n
t p trung ch y u phát tri n ñàn bò th t ñ nâng cao thu nh p.
* Ti u gia súc: ch y u là ñàn l n và ñàn dê. Nhu c u th trư ng v s n
ph m th t ngày càng tăng do v y s lư ng ti u gia súc tăng d n qua các năm,
năm 2007 là 71.566 con, năm 2008 là 73.001 con tăng 1.435 con ng v i tăng
2,00%, năm 2009 là 74.514 con tăng 1.513 con ng v i tăng 2,07%, bình
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........80
Bng4.7-Tìnhhìnhpháttrinngànhchănnuôicahuynqua3năm(2007-2009)
ðVT:con
200720082009Sosánh(%)
Loigiasúc,gia
cmvàthysnS
lưng
Cơcu(%)
S
lưng
Cơcu(%)
S
lưng
Cơcu(%)2008/20072009/2008BQ
I.ðigiasúc58301005543100574010095,08103,5599,22
1.ðàntrâu530,91581,05641,12109,43110,34109,89
2.ðànbò577799,09548598,95567698,8894,94103,4899,12
II.Tiugiasúc715661007300110074514100102102.07102.03
ðànln7115699.437261699.477408999.43102.05102.03102.04
ðàndê4100.573850.534250.5793,90110,39101,81
III.Tngñàn
giacm(nghìn
con)
637100641100646100100,63100,78100,70
IV.Cá(tn)197910022211002348100112,22105,72108,92
(Ngun:Tnghpsliuthngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........81
quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,03%. Trong cơ c u ti u gia súc s lư ng
ñàn l n tăng d n qua các năm, năm 2007 là 71.156 con, năm 2008 là 72.616
con tăng 1.460 con ng v i tăng 2,05%, năm 2009 là 74.089 con tăng 1.473
con ng v i tăng 2,03%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2.04%. S
lư ng ñàn dê gi m vào năm 2008 nhưng tăng nhanh vào năm 2009, năm 2007
s lư ng ñàn dê là 410 con, năm 2008 là 385 con, năm 2009 là 425 con, bình
quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 1,81%. Trong cơ c u ti u gia súc, s lư ng
ñàn lơn v n chi m t tr ng ch y u, năm 2007 s ñàn l n chi m 99,43%, năm
2008 là 99,47%, năm 2009 là 99,43%; trong khi ñó cơ c u ñàn dê l n lư t ch
là 0,57%, 0,53%, 0,57%. S lư ng ñàn l n và dê trong huy n ngày càng có xu
hư ng phát tri n theo hư ng s n xu t hàng hoá. Nhi u h ñã manh d n ñ u tư
nuôi t i hàng vài ch c con ch không ph i nuôi m t vài con v i m c ñích t n
d ng s n ph m dư th a như trư c ñây. Th t dê thu c lo i ñ c s n th trư ng
tiêu th r ng, cho giá tr kinh t cao do v y nh ng năm g n ñây cũng ñư c
nhi u h chú tr ng ñ u tư chăn nuôi nâng cao thu nh p ñáng k cho h m nh
d n m r ng trong chăn nuôi.
* ðàn gia c m phát tri n khá nhanh trong 3 năm. Năm 2007, t ng ñàn
gia c m trong toàn huy n là 637 nghìn con, năm 2008 là 641 nghìn con, tăng
4 nghìn con ng v i tăng 0,63%, năm 2009 là 646 nghìn con tăng 5 nghìn con
ng v i tăng 0,78%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,70%. Phát tri n
gia c m hi n nay ñang là phong trào c a nhân dân trong huy n, trong ñó ch
y u là ñàn gà, v t, ngan, chim cút, chim b câu ñư c chăn nuôi theo hư ng l y
th t và l y tr ng. Nh ng năm g n ñây d ch b nh x y ra thư ng xuyên hơn, ñ c
bi t là d ch cúm gia c m (H5N1) ñã nh hư ng r t l n t i ngành chăn nuôi
trong huy n, gây nhi u tâm lý hoang mang cho ngư i dân, vì v y t c ñ phát
tri n ngành chăn nuôi tuy có tăng nhưng ch m. T l lai trong ñàn gia c m
khá cao, v i nhi u ch ng lo i khác nhau. V t (có v t, v t pha ngan, v t siêu
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........82
th t), ngan (có ngan ta, ngan pháp), gà (có gà công nghi p, gà tam hoàng, gà
ta, gà tây,..). Gi ng trong ñ a bàn huy n không có kh năng cung c p ho c có
nhưng r t ít, ch y u ñi l y gi ng các vùng khác, ch y u là Hà N i. Thu
s n: Phong trào nuôi th cá theo mô hình vư n, ao, chu ng c a ngư i dân
trong huy n ñang ñư c th c hi n d n theo theo ñúng hư ng ch trương c a
huy n. Cho nên cá là m t lo i s n ph m có ưu th trong s n xu t nông nghi p.
M t khác, huy n Khoái Châu là huy n có ñ a bàn khá trũng, nhi u di n tích
ao, h , ñ m ñó ñi u ki n t t cho vi c nuôi tr ng thu s n. Các gi ng cá ch
y u là: cá tr m, cá trôi, cá mè, cá chép, cá chim tr ng, cá trê lai, rô phi ñơn
tính. Năm 2007, s n lư ng cá ñ t 1.979 t n, năm 2008 ñ t 2.221 t n tăng 242
t n ng v i tăng 12,22%, năm 2009 ñ t 2.348 t n tăng 127 t n ng v i tăng
5,72%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 8,92%.
Nhìn chung trong nh ng năm g n ñây, ngành chăn nuôi c a huy n có
bư c phát tri n m nh m , ñ c bi t là s phát tri n nhanh ñàn bò, ñàn l n, ñàn
dê và cá. Do phòng trào chăn nuôi ñi lên, l i có th trư ng tiêu th r ng, kh
năng cung c p th c ăn gia súc và gia c m thu n ti n c ng v i kinh nghi m và
trình ñ tay ngh ngày m t nâng cao. ðây là m t th m nh phát tri n nông
nghi p c a huy n, ñi m m u ch t ñ m r ng phát tri n theo hư ng s n xu t
hàng hoá, ñem l i thu nh p cao hơn.
4.2.3.2 Cơ c u giá tr s n xu t ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu
Huy n Khoái Châu có ñi u ki n chăn nuôi phát tri n và tr thành ngành có
v trí x ng ñáng trong nông nghi p. V i v trí thu n l i trong t nh, th trư ng cung
c p th c ăn chăn nuôi gia súc, gia c m, cá r t thu n ti n cùng th trư ng tiêu th
s n ph m chăn nuôi, ñ c bi t là th trư ng Hà N i.
B ng 4.8 cho th y giá tr s n xu t ngành chăn nuôi tăng d n qua các năm.
Năm 2007, t ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi ñ t 136.436 tri u ñ ng, năm
2008 ñ t 143.358 tri u ñ ng tăng 7.012 tri u ñ ng ng v i tăng 5,07%, năm 2009
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........83
Bng4.8-Giátrsnxutngànhchănnuôicahuynqua3năm(2007-2009)
ðVT:triuñng
200720082009Sosánh(%)Loigiasúc,
giacmvà
thysnSlưngCơcu(%)SlưngCơcu(%)SlưngCơcu(%)2008/20072009/2008BQ
Tngs136436100143358100153035100105.07106.75105.91
1.ðàntrâu1270.091450.11660.11114.17114.48114.33
2.ðànbò2310816.942303716.072554216.6999.69110.87105.13
3.ðànln8538762.589077663.329483361.97106.31104.47105.39
4.ðàndê1860.141920.132330.15103.23121.35111.92
5.Giacm1974714.472049014.292248314.69103.76109.73106.7
6.Thusn78815.7887186.0997786.39110.62112.16111.39
(Ngun:Tnghpsliuthngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........84
ñ t 153.035 tri u ñ ng tăng 9.677 tri u ñ ng ng v i tăng 6,75%, bình quân 3
năm t c ñ phát tri n tăng 5,91%.
ðàn trâu: Giá tr s n xu t ñàn trâu tăng d n qua các năm, năm 2007
là 127 tri u ñ ng, năm 2008 là 145 tri u ñ ng tăng 18 tri u ñ ng ng v i tăng
14,17%, năm 2009 là 166 tri u ñ ng tăng 21 tri u ñ ng ng v i tăng 14,48%,
bình quân 3 năm t c ñ phát tri n ñàn trâu tăng nhanh nh t v i 14,33%.
ðàn bò: Giá tr s n xu t ñàn bò gi m nh vào năm 2008 nhưng l i
tăng nhanh vào năm 2009 do s lư ng ñàn bò tăng lên. Năm 2007 giá tr s n
xu t ñàn bò là 23.108 tri u ñ ng, năm 2008 là 23.037 tri u ñ ng gi m 71 tri u
ñ ng ng v i gi m 0,31% , năm 2009 là 25542 tri u ñ ng tăng 2.505 tri u ñ ng
ng v i tăng 10,87%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,13%. S gia tăng
nhanh v giá tr ñàn l n vào năm 2009 m t ph n do s lư ng ñàn bò tăng lên,
bên c nh ñó giá s n ph m bò th t cũng có xu hư ng tăng t ñó kích thích s n
xu t, nâng cao thu nh p trong h nông dân.
ðàn l n: ðàn l n chi m t tr ng cao nh t v giá tr s n xu t trong
ngành chăn nuôi và giá tr s n xu t cũng tăng d n qua các năm. Năm 2007 ñ t
85.387 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 90.776 tri u ñ ng tăng 5.389 ng v i tăng
6,31%, năm 2009 ñ t 94.833 tri u ñ ng tăng 4.057 tri u ñ ng ng v i tăng 4,47%,
bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,39%. S tăng nhanh v giá tr s n xu t
trong phát tri n ñàn l n do s lư ng h ñ u tư vào chăn nuôi l n ngày m t nhi u
t ñó s lư ng tăng lên, giá c n ñ nh và có xu hư ng tăng. Bên c nh ñó là th
trư ng tiêu th s n ph m th t l n l i r t r ng, không ch ñ a bàn trong huy n mà
còn ñ a bàn các vùng lân c n, ñ c bi t là th trư ng Hà N i. Ngành chăn nuôi l n
hi n nay là ngành gi vai trò ch ñ o trong phát tri n chăn nuôi c a huy n. Do
v y trong th i gian t i, huy n c n t p trung phát tri n ñàn l n ñ ñem l i thu nh p
cao cho ngư i dân, ñóng góp vào s phát tri n chung c a kinh t nông nghi p.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........85
ðàn dê: Trong nh ng năm g n ñây, huy n cũng chú tr ng phát tri n
ñàn dê nuôi l y th t, giá tr s n xu t cũng tăng d n qua 3 năm, ñ c bi t là tăng
nhanh vào năm 2009. Năm 2007, giá tr s n xu t ñ t 186 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t
192 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 233 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n
tăng 11,92%. S n ph m th t dê ñư c nhi u ngư i ưa chu ng, giá tr kinh t cao, do
v y ñư c chú tr ng ñ u tư s n xu t, cho hi u qu và giá tr kinh t ngày càng cao.
ðàn gia c m: Giá tr s n xu t ñàn gia c m tăng nhành vào năm 2009.
Năm 2007, giá tr s n xu t ñàn gia c m ñ t 19.747 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t
20.490 tri u ñ ng tăng 743 tri u ñ ng ng v i tăng 3,76%, năm 2009 ñ t 22483
tri u ñ ng tăng 1.993 tri u ñ ng ng v i tăng 9,73%, bình quân 3 năm t c ñ phát
tri n tăng 6,70%. Hi n nay trên ñ a bàn huy n xu t hi n nhi u h phát tri n chăn
nuôi ti u gia súc và gia c m theo mô hình trang tr i và ti u trang tr i, có nh ng h
nuôi hàng nghìn con gia c m ñ l y tr ng và th t, ñem l i hi u qu kinh t và
không ng ng nâng cao thu nh p cho kinh t h và kinh t trang tr i.
Thu s n: Cá là lo i th c ph m ñang d n có ưu th trong cơ c u kinh
t nông nghi p huy n Khoái Châu. S lư ng và di n tích ao, h ngày càng ñư c
nhân r ng theo mô hình s n xu t vư n, ao, chu ng. Phong trào nuôi th cá ñang ñi
lên, hình th c nuôi th c trên các di n tích ao h ngày càng mang tính ch t kinh
doanh hơn. S ñ u tư v m t gi ng (cá tr m c , tr m c, cá chép, cá trôi, cá chim,
cá trê lai, rô phi ñơn tính,…), th c ăn, k thu t chăm sóc trong nuôi th cá ñã
kh ng ñ nh cá là m t lo i nông s n d n ñư c chú tr ng. Do ñó t c ñ phát tri n
bình quân thu nh p t cá qua 3 năm tăng 11,39%. Năm 2007 ñ t 7.881 tri u ñ ng,
năm 2008 ñ t 8.718 tri u ñ ng tăng 837 tri u ñ ng ng v i tăng 10,62%, năm
2009 ñ t 9.778 tri u ñ ng tăng 1.060 tri u ñ ng ng v i tăng 12,16%. Bên c nh
ñó cá là lo i nông s n cho giá tr kinh t cao, d tiêu th do ñó khuy n khích ngư i
dân yên tâm hơn trong vi c phát tri n ngành nuôi cá.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........86
T tr ng v giá tr s n xu t ngành chăn nuôi cũng có bư c chuy n d ch
song s chuy n d ch v n còn khá th p. Qua b ng 13 ta th y, năm 2007 t tr ng
giá tr s n xu t ñàn l n là l n nh t chi m 62,58%, th hai là ñàn bò v i 16,94%,
ñàn gia c m 14,47%, thu s n chi m 5,78%, ñàn dê chi m 0,14% và cu i cùng là
ñàn trâu chi m 0,09% trong t ng s . ð n năm 2009 thì t tr ng giá tr s n xu t
ñàn l n v n chi m t tr ng l n nh t v i 61,97%, ñàn bò chi m 16,69%, gia c m
chi m 14,69%, thu s n chi m 6,39%, ñàn dê chi m 0,15% và ñàn trâu là 0,11%.
Nhìn chung ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu nh ng năm qua có
bư c phát tri n vư t b c, ñ c bi t là ñàn l n, ñàn bò, gia c m và thu s n. So
v i nhi u năm trư c, s ñ u tư c v v t ch t và k thu t tăng lên ñáng k .
Hình th c s n xu t trong chăn nuôi ngày càng theo hư ng kinh doanh hơn và
c nh tranh hơn.
4.2.4. Tình hình phát tri n d ch v nông nghi p c a huy n Khoái Châu
Qua b ng 4.9 cho th y, d ch v nông nghi p c a huy n tăng d n qua 3
năm, năm 2007, giá tr s n xu t di v nông nghi p ñ t 26.542 tri u ñ ng, năm
20007 ñ t 28.702 tri u ñ ng tăng 2.160 tri u ñ ng ng v i tăng 8,14% và ñ n
năm 2009 ñ t 30.649 tri u ñ ng tăng 1.947 tri u ñ ng ng v i tăng 6,78%,
bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,46%.
* D ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi: giá tr d ch v cung ng
th c ăn trong chăn nuôi tăng d n qua 3 năm và chi m t tr ng cao nh t trong
t ng giá tr ngành d ch v nông nghi p. Năm 2007 ñ t 5.725 tri u ñ ng chi m
21,57%, năm 2008 ñ t 6.219 tri u ñ ng chi m 21,67%, năm 2009 ñ t 6.752
tri u ñ ng chi m 22,03% trong t ng s , bình quân 3 năm t c ñ phát tri n
tăng 8,60%.
* D ch v tiêu th s n ph m nông s n: giá tr d ch v tiêu th nông s n
tăng d n qua 3 năm và chi m t tr ng th hai sau d ch v cung ng th c ăn
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........87
Bng4.9-Giátrsnxutngànhdchvnôngnghipcahuynqua3năm(2007-2009)
ðVT:triuñng
200720082009Sosánh(%)
Loihìnhdchv
SlưngCơcu(%)Slưng
Cơ
cu(%)
Slưng
Cơ
cu(%)
2008/20072009/2008BQ
Tngs265421002870210030649100108,14106,78107,46
1.Dchvphânbón335212.63367112.79393612.84109.52107.22108.34
2.Dchvgingcây
trng,vtnuôi
301011.34327511.41350911.45108.81107.14107.97
3.Dchvthucbo
vthcthc
411915.52447215.58480615.68108.57107.47108.02
4.Dchvlàmñt462117.41509117.74550717.97110.17108.17109.16
5.Dchvcungng
thcăntrongchăn
nuôi
572521.57621921.67675222.03108.63108.57108.6
6.Dchvtiêuthsn
phmnôngsn
487618.37534518.62578018.86109.62108.14108.87
7.Dchvkhác8393.166292.193591.1774.9757.0765.41
(Ngun:Tnghpsliuthngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........88
trong chăn nuôi. Năm 2007, giá tr d ch v tiêu th nông s n ñ t 4.876 tri u
ñ ng chi m 18,37%, năm 2008 ñ t 5.345 tri u ñ ng chi m 18,62%, năm 2009
ñ t 5.780 tri u ñ ng chi m 18,86% trong t ng s , bình quân 3 năm t c ñ
phát tri n tăng 8,87%.
* D ch v làm ñ t: giá tr d ch v làm ñ t tăng d n qua 3 năm, năm
2007 ñ t 4.621 tri u ñ ng chi m 17,41%, năm 2008 ñ t 5.091 tri u ñ ng
chi m 17,74%, năm 2009 ñ t 5.507 tri u ñ ng chi m 17,97%, bình quân 3
năm t c ñ phát tri n tăng 9,16%.
* D ch v thu c b o v th c v t: giá tr d ch v thu c b o v th c v t
tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 4.119 tri u ñ ng chi m 15,52%, năm 2008
ñ t 4.472 tri u ñ ng chi m 15,58%, năm 2009 ñ t 4.806 tri u ñ ng chi m
15,68% trong t ng s , bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 8,02%.
* D ch v phân bón: giá tr d ch v cung ng phân bón tăng d n qua 3
năm, năm 2007 ñ t 3.352 tri u ñ ng chi m 12,63%, năm 2009 ñ t 3.936 tri u
ñ ng chi m 12,84%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 8,34%.
* D ch v gi ng cây tr ng, v t nuôi: giá tr d ch v cung ng gi ng cây
tr ng, v t nuôi tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 3.010 tri u ñ ng chi m
11,34%, năm 2008 ñ t 3.275 tri u ñ ng chi m 11,41%, năm 2009 ñ t 3.509
tri u ñ ng chi m 11,45% trong t ng s , bình quân 3 năm t c ñ phát tri n
tăng 7,79%.
D ch v trong nông nghi p là ngành h t s c quan trong trong vi c phát
tri n kinh t nông nghi p. T vi c phân tích th c tr ng giá tr s n xu t d ch v
trong nông nghi p c a huy n Khoái Châu cho th y, giá tr các lo i hình d ch
v có xu hư ng tăng d n qua các năm, ñây là m t tín hi u t t ñ ngư i dân
ti p t c ñ u tư ñ phát tri n ñ c bi t là d ch v tiêu th s n ph m nông s n,
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........89
ñ ng th i m r ng các lo i hình d ch v khác trong nông nghi p ñ nông
nghi p phát tri n ñ ng b và b n v ng.
4.2.5 Tình hình phát tri n kinh t trong các h nông dân ñi u tra
ð hi u v s phát tri n kinh t nông nghi p cũng như vi c phát tri n kinh
t h nông dân, chúng tôi ti n hành l a ch n ñi m ñi u tra, c th trên ñ a bàn 3
xã (Phùng Hưng, Vi t Hòa, Dân Ti n) v i quy mô 97 h nông dân.
4.2.5.1 Tình hình ñ u tư chi phí cho s n xu t c a các nhóm h ñi u tra
* Nhóm h giàu: Qua b ng 4.10 cho th y, nhóm h giàu có m c ñ u tư
trong nông nghi p, buôn bán d ch v và ñ u tư khác. Chi phí ñ u tư bình quân
nhóm h giàu là 9.045 nghìn ñ ng. Trong ñó m c ñ u tư cho nông nghi p v n
là l n nh t v i s v n ñ u tư là 6.879 nghìn ñ ng chi m 76,05% t tr ng cơ
c u v n ñ u tư; ñ u tư d ch v nông nghi p là 2.055 nghìn ñ ng chi m
22,17% t tr ng cơ c u v n ñ u tư và ñ u tư khác là 161 nghìn ñ ng chi m
1,78 t tr ng cơ c u v n ñ u tư.
Trong nông nghi p ñ u tư vào hai ngành ch y u là tr ng tr t và chăn
nuôi. ð u tư cho tr ng tr t là 3.177 nghìn ñ ng chi m 46,18% t tr ng cơ c u
v n ñ u tư trong nông nghi p; ñ u tư cho chăn nuôi là 3.702 nghìn ñ ng
chi m 53,82%. Trong ngành tr ng tr t ñ u tư cho cây lương th c là l n nh t
v i 1.823 nghìn ñ ng chi m 57,38% t tr ng cơ c u v n ñ u tư trong tr ng
tr t. Trong chăn nuôi ñ u tư ñàn gia súc là l n nh t v i 3.088 nghìn ñ ng
chi m 81,25 t tr ng cơ c u v n trong chăn nuôi.
* Nhóm h khá: Nhóm h khá có m c chi phí trung bình là 8.461 nghìn
ñ ng. Trong ñó chi phí cho ho t ñ ng nông nghi p là l n nh t v i 6.538
nghìn ñ ng chi m 77,27% t tr ng v n ñ u tư, chi phí ñ u tư cho d ch v
buôn bán là 1.878 nghìn ñ ng chi m 22,19% và chi phí khác là 45 nghìn ñ ng
chi m 0,54%. Trong nông nghi p chi phí ñ u tư cho ngành tr ng tr t là 3.099
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........90
Bng4.10-Tìnhhìnhñutưchiphícanhómhñiutra
HgiàuHkháHTBSosánh(%)
ChtiêuSL(1000
ñ)
CC(%)
SL(1000
ñ)
CC(%)
SL(1000
ñ)
CC(%)Giàu/KháKhá/TBGiàu/TB
TngCPTG904510084611007666100106.9110.37117.99
I.Nôngnghip687976,05653877,27602078,53105.22108.6114.27
1.Trngtrt317746,18309947,39288247,87102.52107.53110.24
Câylươngthc182357,38177857,37163856,83102.53108.55111.29
Câycôngnghip75123,6572523,3965522,73103.57110.69114.66
Raumàu1183,701414,551535,3083.6992.1677.12
Câyănqu48515,2745514,6943615,14106.59104.36111.24
2.Chănnuôi370253,82343952,61313852,13107.65109.59117.97
Giasúc300881,25279581,27255481,39107.62109.44117.78
GiaCm45912,3942912,4839512,59106.99108.61116.2
Cá2356,362156,251896,02109.3113.76124.34
II.DVnôngnghip200522,17187822,19156920,47106.76119.69127.79
III.Chikhác1611,78450,54771,00357.7858.44209.09
(Ngun:Tnghpsliuñiutrahnôngdântháng3/2010)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........91
nghìn ñ ng chi m 47,39% t tr ng v n ñ u tư trong nông nghi p, ñ u tư cho
chăn nuôi là 3.439 nghìn ñ ng chi m 52,61% ty tr ng v n ñ u tư trong nông
nghi p. Trong ngành tr ng tr t ñ u tư ch y u cho cây lương th c v i 1.778
nghìn ñ ng chi n 57,38% t tr ng v n ñ u tư trong ngành tr ng tr t. Trong
chăn nuôi ñ u tư cho gia súc v i 2.795 nghìn ñ ng chi m 81,27% t tr ng
v n ñ u tư ngành chăn nuôi.
* Nhóm h trung bình: nhóm h trung bình có m c chi phí bình quân là
7.666 tri u ñ ng. Trong ñó chi phí cho nông nghi p là l n nh t i 6.020 nghìn
ñ ng chi m 78,53%, chi cho buôn bán d ch v là 1.569 nghìn ñ ng chi m
20,47% và chi khác 77 nghìn ñ ng chi m 1,00%. Trong nông nghi p m c ñ u
tư cho ngành tr ng tr t là 2.882 nghìn ñ ng chi m 47,87%, chi phí ñ u tư cho
chăn nuôi là 3.138 nghìn ñ ng chi m 52,13% t tr ng v n ñ u tư cho nông
nghi p. Trong ngành tr ng tr t chi phí ñ u tư cây lương th c là l n nh t v i
1.638 nghìn ñ ng chi m 56,83% chi phí ñ u tư ngành tr ng tr t. Trong chăn
nuôi ñ u tư cho chăn nuôi gia súc là l n nh t v i 2.554 nghìn ñ ng chi m
81,39% t tr ng v n ñ u tư trong chăn nuôi.
Tóm l i, chi phí c a các nhóm h ñi u tra có s khác nhau khà rõ r t.
Nhóm h giàu có m c chi phí l n nh t, th p nh t là nhóm h trung bình, ñây
cũng là ñi u d hi u vì nhóm h giàu có ñi u ki n v v n ñ u tư ñ tái s n
xu t m r ng thu l i nhu n cao. Vì v y, nhìn chung m c ñ u tư chi phí cho
các ngành là khá l n song chưa tương x ng v i s phát tri n c a m i ngành.
Trong th i gian t i, ngư i dân nên ñ u tư phát tri n s n xu t nông nghi p, c n
chú tr ng phát tri n cây công nghi p, cây ăn qu cho giá tr kinh t cao. Bên
c nh ñó ñ u tư phát tri n chăn nuôi gia súc, gia c m, thu s n, d ch v nông
nghi p ñ nâng cao thu nh p và c i thi n cu c s ng c a nhân dân, ñóng góp
vào s phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn nói chung.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........92
4.2.5.2 Giá tr s n xu t c a các nhóm h ñi u tra
Giá tr s n xu t kinh doanh c a nhóm h ñi u tra ñư c th hi n qua B ng 4.11.
Qua b ng 4.11 cho th y, giá tr s n xu t c a nhóm h giàu là l n nh t v i
23.786 nghìn ñ ng, ti p ñ n là h khá v i 21.568 nghìn ñ ng, h thu bình có m c
doanh thu là th p nh t v i 18.754 nghìn ñ ng, c th như sau:
Nhóm h giàu: Giá tr s n xu t nông nghi p chi m t tr ng cao nh t
v i 13.384 nghìn ñ ng chi m 56,27% t tr ng giá tr s n xu t, ngành buôn bán d ch
v ñ t 9.172 nghìn ñ ng chi m 38,56% và kho n thu khác là 1.230 nghìn ñ ng
chi m 5,17%. Trong nông nghi p giá tr s n xu t ngành tr ng tr t ñ t 7.302 nghìn
ñ ng chi m 54,56% giá tr , ngành chăn nuôi ñ t 6.082 nghìn ñ ng chi m 45,44% giá
tr s n xu t. Cây lương th c ñóng góp thu nh p ch y u ngành tr ng tr t v i 3.989
nghìn ñ ng chi m 54,63%, trong chăn nuôi gia súc chi m t tr ng l n nh t v giá tr
v i 4.633 nghìn ñ ng chi m 76,17%.
Nhóm h khá: Giá tr s n xu t trong nông nghi p cũng m c tương
ñ i cao v i 12.654 nghìn ñ ng chi m 58,67% giá tr s n xu t, ngành buôn bán d ch
v ñ t 7.741 nghìn ñ ng chi m 35,89% và thu khác 1.173 nghìn ñ ng chi m 5,44%.
Trong nông nghi p giá tr s n xu t ngành tr ng tr t ñ t 7.237 nghìn ñ ng chi m
57,19%, ch y u có s ñóng góp c u cây lương th c v i 4.170 nghìn ñ ng chi m
57,62% giá tr s n xu t ngành tr ng tr t. Giá tr s n xu t ngành chăn nuôi ñ t 5.417
nghìn ñ ng chi m 42,81%, trong ñó gia súc chi m t tr ng cao nh t ñ t 4.016 nghìn
ñ ng chi m 74,14% t tr ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi.
Nhóm h trung bình: T tr ng giá tr s n xu t trong nông nghi p là l n
nh t v i 11.412 nghìn ñ ng chi m 60,85%, buôn bán d ch v ñ t 6.174 nghìn ñ ng
chi m 32,92%, thu khác ñ t 1.168 nghìn ñ ng chi m 6,23%.
Tóm l i, qua b ng 4.11 cho th y giá tr s n xu t c a các nhóm h có s khác
nhau khá rõ, h giàu ñ t hi u qu kinh t cao nh t, th p nh t là nhóm h trung bình.
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........93
Bng4.11-Giátrsnxutkinhdoanhcanhómhñiutra
HgiàuHkháHTBSosánh(%)
ChtiêuSL(1000
ñ)
CC(%)
SL(1000
ñ)
CC(%)
SL(1000
ñ)
CC(%)Giàu/KháKhá/TBGiàu/TB
TngGTSX237861002156810018754100110.28115126.83
I.Nôngnghip1338456,271265458,671141260,85105.77110.88117.28
1.Trngtrt730254,56723757,19702561,56100.89103.02103.94
Câylươngthc398954,63417057,62422560,1595.6698.794.41
Câycôngnghip137018,76119016,45100214,27115.13118.76136.73
Raumàu3114,263685,075097,2384.5172.361.1
Câyănqu163222,35150920,86128918,35108.15117.07126.61
2.Chănnuôi608245,44541742,81438738,44112.28123.48138.64
Giasúc463376,17401674,14308270,25115.36130.3150.32
GiaCm105817,39106319,63101723,1899.53104.52104.03
Cá3916,443386,232886,57115.68117.36135.76
II.DVnôngnghip917238,56774135,89617432,92118.49125.38148.56
III.Thukhác12305,1711735,4411686,23104.86100.43105.31
IV.MtschtiêuBQ
1.GTSX/CPSX(ln)2,702,552,44
2.GTSXNN/CPSXNN(ln)1,951,931,89
3.GTSXDV/CPSXDV(ln)4,574,123,93
(Ngun:Tnghpsliuñiutrahnôngdântháng3/2010)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........94
M t ñ ng chi phí s t o ra 2,70 ñ ng giá tr s n xu t ñ i v i nhóm h giàu, h khà và
trung bình l n lư t là 2,55 và 2,44. Hi u qu trong s n xu t nông nghi p c a nhóm h
giàu cũng cao nh t, m t ñ ng chi phí t o ra 1,95 ñ ng giá tr s n xu t ñ i v i nhóm
h giàu, nhóm h khá là 1,93, th p nh t là nhóm h trung bình 1,89%. Trong d ch v
nông nghi p ñem l i l i nhu n kinh t cao hơn so v i các ngành khác do v y ñư c
các h giàu ñ u tư ñúng m c ñ t hi u qu kinh t cao. Trong d ch v nông nghi p,
m t ñ ng chi phí t o ra 4,57 ñ ng giá tr s n xu t ñ i v i nhóm h giàu, nhóm h khá
và trung bình l n lư t là 4,12 và 3,93. Nhìn chung m c thu nh p c a các h chưa
ph i là cao, song ñây là m t tín hi u t t ñ ti p t c ñ u tư, nâng cao thu nh p và c i
thi n cu c s ng c a ngư i dân. T ng bư c phát tri n kinh t nông nghi p ñóng góp
vào s phát tri n kinh t chung c a toàn huy n.
4.2.6 ðánh giá tình hình phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu
4.2.6.1 K t qu ñ t ñư c
Nh ng năm qua, m c dù ch u s nh hư ng c a suy thoái kinh t nói
chung và các lo i d ch b nh trong nông nghi p nói riêng ñã nh hư ng ñ n
s n xu t nông nghi p c a huy n, song nét n i b t là huy n ñã có bư c phát
tri n kinh t ñáng k , nông nghi p t ng bư c chuy n sang s n xu t hàng hoá,
ñ t ñư c thành t u tương ñ i khá, ñó là:
- S n xu t bư c ñ u ñã phát tri n theo hư ng gi m d n t tr ng giá tr
s n xu t nông nghi p nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, ñ ng th i tăng d n
t tr ng giá tr s n xu t công nghi p và d ch v thương m i, giá tr s n xu t
bình quân c a huy n trong nh ng năm qua tăng t 6-10%/năm.
- S n xu t nông nghi p phát tri n theo chi u hư ng tích c c, gi m d n
t tr ng giá tr s n xu t tr ng tr t nhưng lư ng tuy t ñ i tăng lên, ñ ng th i
tăng d n t tr ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p,
bình quân giá tr s n xu t nông nghi p tăng t 3-5%/năm. Giá tr s n xu t thu
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........95
ñư c các s n ph m t lúa, cây ăn qu (cam, bư i, nhãn), ñàn bò, trâu, dê, gia
c m, th y s n không ng ng tăng, ñây là tín hi u t t cho quá trình phát tri n
kinh t nông nghi p trong th i gian t i.
- Ch t lư ng s n ph m hàng hoá c a t ng ngành ñ c bi t nhóm hàng
hoá trong s n xu t nông nghi p t ng bư c ñư c tăng lên. Trung bình t l s n
ph m hàng hóa trong tr ng tr t chi m trên 24%, trong chăn nuôi chi m trên
60%, trong d ch v nông nghi p chi m kho ng trên 91% t ng giá tr s n xu t
c a t ng ngành.
- Cơ s v t ch t, ti n b k thu t trong nông nghi p ph c v s n xu t và ñ i
s ng ñư c tăng cư ng, nông thôn d n ñư c ñ i m i, ñ c bi t là h th ng giao
thông, thu l i, lư i ñi n…
- Thu nh p c a ngư i dân ngày m t tăng, ñ i s ng v t ch t tinh th n
ñư c c i thi n.
- Tr t t an ninh, chính tr ñư c gi v ng.
4.2.6.2 Nh ng h n ch
- Thu nh p bình quân ñ u ngư i v n còn m c th p, s n xu t nông
nghi p tuy ñã cơ gi i hoá song v n mang tính thu n nông, ru ng manh mún,
nh l , ch t lư ng con gi ng chưa ñ m b o.
- Phát tri n kinh t nông nghi p còn ch m, năng su t và ch t lư ng s n
ph m chưa cao, tr ng tr t v n chi m t tr ng l n; chăn nuôi có bư c phát
tri n nhưng chưa ñư c ñ u tư ñúng m c.
- S n xu t nông nghi p chưa ñư c khai thác tri t ñ , chưa phát huy h t
các ngu n l c ñ ñ u tư phát tri n như lao ñ ng, ñ t ñai, ngu n v n.
- Cơ s h t ng chưa ñáp ng yêu c u phát tri n kinh t nông nghi p,
s n xu t và ñ i s ng.
- S phát tri n kinh t nông nghi p gi a các vùng chưa ñ ng ñ u, có s
phân hoá giàu nghèo, lao ñ ng nông thôn dư th a, ch t lư ng còn th p.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........96
- Chưa m nh d n ng d ng khoa h c công ngh trong s n xu t nông
nghi p nên năng su t và ch t lư ng s n ph m nông s n chưa cao.
- Trình ñ qu n lý, nghi p v chuyên môn c a m t s cán b còn h n
ch , do v y chưa khai thác h t ñư c ti m năng c a toàn vùng.
4.3 QUAN ðI M, ð NH HƯ NG, M C TIÊU CH Y U PHÁT
TRI N KINH T NÔNG NGHI P TRÊN ð A BÀN HUY N KHOÁI
CHÂU, T NH HƯNG YÊN ð N NĂM 2015
Hơn 20 năm ñ i m i, n n kinh t c a huy n nói chung và kinh t nông
nghi p nói riêng ñã có bư c phát tri n khá nhanh, tuy nhiên t c ñ phát tri n
chưa tương x ng v i ti m năng c a vùng. B i v y trong nh ng năm t i phát
tri n nông nghi p, nông thôn, c i thi n nhanh ñ i s ng v t ch t, tinh th n c a
ngư i dân, phát tri n theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá ti n t i hoà
nh p vào s phát tri n chung c a các t nh ñ ng b ng sông H ng và n n kinh
t c nư c là m t ñòi h i c p bách. ð th c hi n ñư c ñi u ñó c n có quan
ñi m và gi i pháp phát tri n ñúng, phù h p v i xu hư ng chung c a t nh, c a
ñ t nư c và hoàn c nh c th c a huy n.
4.3.1 Các quan ñi m cơ b n phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n
Khoái Châu ñ n năm 2015
- Gi i quy t t t v n ñ nông nghi p, nông thôn luôn là nhi m v chi n
lư c c a ð ng và Nhà nư c ta. Trong quá trình CNH - HðH ñ t nư c theo
ñ nh hư ng XHCN, nông nghi p, nông thôn ti p t c có v trí quan tr ng: nông
nghi p là cơ s , nông thôn là ñ a bàn, nông dân là l c lư ng ñông ñ o góp
ph n thúc ñ y tăng trư ng kinh t b n v ng, n ñ nh chính tr xã h i và ñ m
b o an ninh qu c phòng.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........97
- Các v n ñ nông nghi p, nông thôn ph i ñư c gi i quy t ñ ng b , g n
v i quá trình ñ y m nh CNH - HðH ñ t nư c. ð ng th i CNH - HðH ñ t
nư c ph i h tr m nh cho nông nghi p, nông thôn.
- Gi i quy t v n ñ nông nghi p, nông thôn ph i d a trên cơ s phát
huy cơ ch kinh t th trư ng ñ nh hư ng XHCN phù h p v i ñi u ki n ñ a lý
c a t ng vùng và c a nư c ta; gi i phóng và huy ñ ng các ngu n l c xã h i
trư c h t là ñ t ñai, lao ñ ng, tài nguyên r ng, bi n, phát huy s c m nh h i
nh p kinh t qu c t , ñ ng th i tăng m nh s h tr , ñ u tư c a ñ t nư c; k t
h p ng d ng nhanh các thành t u khoa h c công ngh , phát tri n ngu n
nhân l c.
- Gi i quy t v n ñ nông nghi p, nông thôn là nhi m v c a c h
th ng chính tr ph i huy ñ ng s c m nh c a c nư c, ñ ng th i ph i khơi d y
tinh th n yêu nư c, phát huy n i l c to l n trong dân cư nông thôn; xây d ng
xã h i nông thôn n ñ nh hoà thu n, dân ch , có ñ i s ng văn hoá phong phú
làm ñ ng l c cho quá trình phát tri n.
- Phát tri n kinh t Vi t Nam theo hư ng b n v ng và h n ch s tác
ñ ng không mong mu n t i môi trư ng.
4.3.2 Nh ng căn c , xu hư ng, ñ nh hư ng, m c tiêu ch y u phát tri n
kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu ñ n năm 2015
4.3.2.1 Nh ng căn c ch y u phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu
Nh ng d báo và tính toán các cân ñ i l n trong phát tri n kinh t nông
nghi p huy n Khoái Châu d a vào các căn c sau:
- Kh năng khai thác t t hơn các ngu n l c ñ c bi t là các ngu n l c
trong huy n ñ phát tri n như khai thác ngu n v n t ñ t ñai và t vi c
chuy n d ch m c tiêu s d ng ñ t (thâm canh, tăng v , tăng năng su t và giá
tr cây tr ng, v t nuôi trên ñơn v di n tích…); t lao ñ ng (cơ c u l i ngu n
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........98
lao ñ ng, trình ñ tay ngh ); t ngu n ñ u tư v t ch t, trí tu , tinh th n c a
m i ngư i dân; t k t qu s n xu t c a các ngành ñã t o ñư c; t kh năng
khai thác ngu n tài nguyên và l i th c a huy n.
- Căn c vào k ho ch phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn c a
huy n giai ño n 2006- 2010 và ñ nh hư ng ñ n năm 2015.
- Căn c vào kh năng phát tri n, ng d ng ti n b khoa h c công ngh
trong s n xu t kinh doanh nông nghi p ph c v ñ i s ng.
- Căn c vào kh năng phát tri n công nghi p ch bi n, tiêu th nông
s n và các ngành d ch v trong nông nghi p.
- D báo th trư ng tiêu th s n ph m nông s n trên ñ a bàn huy n,
vùng lân c n và trên ph m vi c nư c trong nh ng năm t i.
4.3.2.2 Xu hư ng phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu
Chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p theo hư ng tích c c là gi m d n t
tr ng giá tr ngành tr ng tr t, tăng d n t tr ng giá tr ngành chăn nuôi và d ch
v nông nghi p nhưng lư ng tuy t ñ i tăng lên; phát tri n kinh t trang tr i.
Hình thành vùng s n xu t hàng hóa: vùng chuyên canh cây ăn qu , vùng
chuyên canh cây lương th c và vùng chuyên canh cây công nghi p.
ð u tư công ngh m i vào s n xu t, chú tr ng công ngh s n xu t và ch
bi n tiêu th s n ph m nông s n; ñ m b o v sinh an toàn th c ph m. Liên k t,
kêu g i các nhà ñ u tư ho t ñ ng trong nông nghi p.
Tăng trư ng trong s n xu t nông nghi p b n v ng theo hư ng s n xu t
hàng hóa, ñ m b o năng su t, ch t lư ng s n ph m.
M r ng th trư ng tiêu th s n ph m nông s n, t n d ng t i ña th trư ng
tiêu th là thành ph Hà N i và các t nh l n c n. Hình thành các kênh phân ph i
bán buôn và bán l .
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........99
n ñ nh ñ i s ng ngư i dân nông thôn, nâng cao thu nh p và phát tri n
tính xã h i trong nông nghi p.
Phát tri n kinh t nông nghi p ñ m b o môi trư ng sinh thái ti n t i phát
tri n b n v ng.
4.3.2.3 ð nh hư ng, m c tiêu phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu
4.3.2.3.1 ð nh hư ng phát tri n kinh t nông nghi p
Phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n b n v ng; nâng cao ñ i s ng
văn hoá xã h i theo ñ nh hư ng XHCN, công b ng và dân ch , môi trư ng
ñư c b o v , an ning qu c phòng ñư c gi v ng.
4.3.2.3.2 M c tiêu phát tri n kinh t nông nghi p
Trên cơ s khai thác t t m i ngu n l c, m i cơ h i và l i th , ph n ñ u
ñ y nhanh t c ñ phát tri n kinh t c a huy n nói chung và kinh t nông
nghi p nói riêng v i các m c tiêu ñ n năm 2015 là:
- ð t m c ñ phát tri n kinh t toàn huy n là t 10-15%/năm; trong ñó
t c ñ phát tri n ngành nông nghi p t 5-7%/năm.
- Nông nghi p k t h p v i công nghi p, d ch v và ngành ngh nông
thôn, gi i quy t cơ b n vi c làm, nâng cao thu nh p c a dân cư nông thôn g p
2 l n so v i hi n t i.
- ð n năm 2015, giá tr s n xu t bình quân trong nông nghi p ñ t t 70-
80 tri u ñ ng/ha ñ t nông nghi p; t tr ng giá tr s n xu t trong tr ng tr t,
chăn nuôi và d ch v nông nghi p tương ng là 59%, 33% và 8%.
- Xây d ng cơ s h t ng nông thôn: nâng cao ch t lư ng k t c u h t ng
nông thôn, chú tr ng xây d ng nâng cao h th ng ñi n, h th ng thu l i, h
th ng giao thông nông thôn. 100% s xã có trư ng h c, tr m y t kiên c ; tăng
cư ng ñ i ngũ cán b có trình ñ , nâng cao trình ñ tay ngh cho ngư i lao ñ ng.
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........100
Bng4.12-MtschtiêuktquvàhiuqukinhtcahuynKhoáiChâugiaiñon(2009-2015)
ðVT:triuñng
Sosánh(%)
ChtiêuðVT200920122015
2012/20092015/20122015/2009
1.Hssdngñtln1.962.082.25106.12108.17114.79
2.DTñtNN/khuNNm2471.56449.36417.8495.2992.9888.61
3.BQlươngthcquythóc/ngưikg/ngưi713.68735776102.98105.58108.73
4.GiátrSX/htrñ/h20.4532.6748.59159.76148.73237.61
5.GTSXNN/hNNtrñ/h11.4817.2624.68150.35142.98214.98
6.ThunhpBQngưi/nămtrñ/ngưi5.068.2814.29163.64172.58282.41
(Ngun:Tnghpsliudbáothngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........101
- Khai thác t t ti m năng ñ t ñai, c i t o hơn 700 ha di n tích trũng, s n
xu t kém hi u qu sang nuôi tr ng thu s n, cây ăn qu , phát tri n mô hình kinh t
h , kinh t trang tr i có hi u qu hơn, theo chương trình phát tri n nông nghi p.
- Phát tri n nông nghi p b n v ng g n v i b o v môi trư ng sinh thái.
Chú tr ng phát tri n cây ăn qu , lúa và hoa màu khác theo hư ng s n xu t
hàng hóa; m r ng quy mô chăn nuôi ñàn l n, ñàn bò, th y s n…
- ð m b o an ninh qu c phòng, tr t t an toàn xã h i.
4.4 NH NG GI I PHÁP CH Y U PHÁT TRI N KINH T NÔNG
NGHI P C A HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN ð N NĂM 2015
4.4.1 Gi i pháp chung
4.4.1.1 Phát tri n kinh t nông nghi p và tìm ki m th trư ng tiêu th s n ph m
Th trư ng và nhu c u th trư ng là y u t tác ñ ng m nh, t o cho kinh t
nông nghi p phát tri n phong phú và ña d ng. Trong th c t , nh ng năm g n ñây
s n ph m nông s n xu t ra tiêu th ch m do không có th trư ng tiêu th hay
chưa ñáp ng ñư c nhu c u th trư ng v s n ph m, ch t lư ng hàng hoá, giá c .
S n ph m hàng hoá s n xu t c m ch ng ch tiêu th , do ñó kinh t ch m phát
tri n. Gi i quy t nh ng v n ñ liên quan th trư ng ñư c coi là gi i pháp cơ b n
và c p bách thúc ñ y kinh t nông nghi p phát tri n, ñó là căn c quan tr ng phát
tri n kinh t nông nghi p, nông thôn, chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p,
nông thôn, ñáp ng nhu c u tiêu dùng c a xã h i.
ð có s phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn nói
chung theo cơ ch th trư ng, c n th c hi n các bi n pháp sau ñây:
- Khuy n khích phát tri n s n xu t nông nghi p ñ c bi t là s n ph m hàng
hoá nông s n. C th c n ti p t c phát tri n gi ng lúa cho năng su t và ch t
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........102
lư ng cao, ngoài ra m r ng di n tích tr ng ñ u tương, l c, hoa màu và cây ăn
qu . Trong chăn nuôi, phát tri n ñàn l n, ñàn bò, dê và th y s n.
- T o môi trư ng kinh t thu n l i cho các lo i th trư ng như th trư ng
v n, lao ñ ng, hàng hoá nông s n và các lo i ho t ñ ng d ch v khác ñ phát
tri n nông nghi p, nông thôn. Có chính sách tín d ng ưu ñãi ñ i v i nh ng h
nông dân có nhu c u ñ u tư phát tri n s n xu t hàng hoá theo hư ng tr ng tr i
l n, t o ngu n hàng hoá l n, n ñ nh, lâu dài. Huy n ch ñ ng ph i h p v i các
cơ quan ch c năng tìm ki m các hình th c b o hi m s n xu t cho nông dân, giúp
nông dân h n ch nh ng r i ro do d ch b nh và s bi n ñ ng c a th trư ng nông
s n ph m.
- Th trư ng tiêu th s n ph m nông s n có các ngu n tiêu t l n, ñ c
bi t là th trư ng Hà N i và các vùng lân c n, c n ph i tăng s c mua t các
th trư ng này. Liên k t ch t ch v i các nhà máy, xí nghi p ch bi n s n
ph m nông s n trên ñ a bàn ñ có k ho ch ch bi n, tiêu th s n ph m hàng
hoá nông s n.
- Phát tri n cơ s h t ng nông thôn, vùng có s n ph m hàng hoá l n và
t p trung. Phát tri n h th ng thông tin liên l c ñ tăng kh năng cung c p thông
tin v giá c , th trư ng, giao lưu thông tin trao ñ i hàng hoá. ð ng th i t ch c
tang b ki n th c kinh t , tìm ki m th trư ng, tư v n cho các ngành s n xu t, các
t ch c li n doanh, liên k t.
- L p phương án ñi u tra t ng th , quy ho ch, nghiên c u th trư ng và
m r ng h th ng d ch v r ng kh p ñ tiêu th s n ph m nông s n hàng hoá,
chú tr ng khu th tr n, th xã, khu ñông dân cư.
4.4.1.2 Tăng cư ng ñ u tư xây d ng cơ s h t ng
Cơ s h t ng c a huy n là tương ñ i khá, trong nh ng năm qua h th ng
này ñã ph c v ñ c l c cho s phát tri n nông nghi p nói riêng và kinh t nông
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........103
thôn nói chung. Tuy nhiên v i yêu c n c a vi c phát tri n trong th i kỳ m i, th i
kỳ ñ y m nh công nghi p hoá, hi n ñái hoá nông nghi p nông thôn c n ph i
ñư c ñ u tư, nâng c p h th ng h t ng là m t ñòi h i, c n ph i ñư c ñi trư c
m t bư c. T p trung xây d ng và phát tri n h th ng thu l i, ñư ng giao thông
nông thôn, h th ng ñi n, nư c sinh ho t, thông tin liên l c…
4.4.1.3 Tăng cư ng ng d ng thành t u m i c a khoa h c, k thu t vào
s n xu t
N n nông nghi p c a huy n Khoái Châu mu n phát tri n nhanh trong nh ng
năm s p t i không còn con ñư ng nào khác là ph i ng d ng các ti n b khoa h c
k thu t vào trong s n xu t và các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh, c th :
- M nh d n ti p thu công ngh m i, các ti n b k thu t vào s n xu t
nông nghi p. ðưa các gi ng m i cho năng su t và ch t lư ng cao vào s n xu t.
Trang b các phương ti n, công c máy móc vào s n xu t trên ñ ng ru ng, ti n
t i cơ gi i hoá. Hình thành các vùng s n xu t chuyên canh, các vùng t p trung
s n xu t s n ph m nông s n hàng hoá. ð y nhanh các ngành công nghi p ch
bi n nông s n (nhãn, bư i, v i, chu i…); ch bi n các ph m hàng hoá trong
ngành chăn nuôi, thu s n.
- Ti p t c hoàn thi n v t ch c và ch ñ o ho t ñ ng khuy n nông,
chuy n giao công ngh ti n b xu ng t n h nông dân, cung c p cho nông dân
nh ng thông tin kinh t , k thu t, các ki n th c giao d ch trong kinh doanh,
h p ñ ng kinh t , vay tr ngu n v n ngân hàng, ti p c n th trư ng, hi u bi t
vi c mua bán trao ñ i s n ph m, hư ng d n t ch c các ho t ñ ng kinh
doanh. Tăng cư ng hu n luy n và b i dư ng ki n th c cho cán b khuy n
nông c v n i dung và phương pháp ho t ñ ng; tăng cư ng ñ i ngũ công tác
khuy n nông ñ ñưa nhanh các ti n b k thu t vào trong s n xu t nông
nghi p, tuy n ch n các gi ng cây tr ng như các gi ng lúa ñ c s n, ngô lai,
ñ u tương, các gi ng cây ăn qu có ch t lư ng cao; các gi ng v t nuôi t t như
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........104
l n hư ng n c, gia c m hư ng th t ngon…vào s n xu t nông nghi p huy n,
m r ng quy mô s n xu t, tăng nhanh kh i lư ng s n ph m hàng hoá, cũng
như tăng nhanh thu nh p cho ngư i dân.
- Xây d ng các mô hình trình di n trên ñ ng ru ng, chu ng tr i, trên cơ
s ñó nhân r ng mô hình ra trong toàn huy n.
4.4.1.4 ð y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p,
nông thôn c a huy n Khoái Châu
4.4.1.4.1 ð y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông thôn
Xác ñ nh phát tri n kinh t nông thôn có cơ c u kinh t h p lý v i các
bư c ñi thích h p và có ñ nh hư ng ñ u tư ñúng ñ n cho các ngành kinh t
c a huy n s thúc ñ y kinh t c a huy n phát tri n, khai thác ñư c các ti m
năng và l i th ñ gi i quy t vi c làm và nâng cao thu nh p c a nhân dân.
Hư ng chuy n d ch cơ c u kinh t c a huy n là tăng nhanh t tr ng
công nghi p và d ch v , trong khi phát tri n nông nghi p theo hư ng ña d ng
hoá s n ph m, s n xu t hàng hoá v i nh ng cây, con có th m nh c a huy n
t o ra giá tr hàng hoá cao ph c v cho công nghi p ch bi n c a huy n.
M c tiêu cơ c u kinh t c a huy n Khoái Châu giai ño n (2009-2015)
ñư c th hi n qua b ng 4.13.
Qua b ng 4.13 cho th y cơ c u kinh t huy n Khoái Châu trong nh ng
năm t i s ñ y m nh chuy n d ch theo hư ng gi m d n t tr ng giái tr s n
xu t trong nông nghi p nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên ñ ng th i tăng d n
t tr ng giá tr s n xu t ngành công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v
thương nghi p. Giá tr s n xu t c a huy n năm 2009 ñ t 969.273 tri u ñ ng,
năm 2012 ư c ñ t 1.152.543 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ư c ñ t 1.386.191
tri u ñ ng.
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........105
Bng4.13-MctiêupháttrinkinhtcahuynKhoáiChâugiaiñon(2009-2015)
ðVT:triuñng
200920122015Sosánh(%)
Chtiêu
S
lưng
Cơcu
(%)
Slưng
Cơcu
(%)
Slưng
Cơcu
(%)
2012/20092015/20122015/2009
I.Tnggiátrsnxut96927310011525431001386191100118.91120.27143.01
1.Nôngnghip52301953.9658696850.8868456049.38112.23116.63130.89
2.Côngnghip,TTCN12397012.7915396813.3618775013.54124.2121.94151.45
3.Dchvthươngnghip32228433.2541160735.7651388137.08127.72124.85159.45
II.Tlsnphmhàng
hoá(%)
1.Nôngnghip39.0240,7645,63
2.Côngnghip,TTCN82.0684,7988,52
3.Dchvthươngnghip90.0391,0593,27
(Ngun:Tnghpsliudbáothngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........106
Trong ngành nông nghi p: ñ y m nh chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p
theo hư ng tăng d n t tr ng ngành chăn nuôi, t tr ng cây công nghi p, cây
ăn qu . Ph n ñ u nâng cao hi u qu kinh t nông nghi p trên cơ s tăng
nhanh giá tr cây tr ng, v t nuôi trên ñơn v di n tích, tăng nhanh t tr ng các
lo i th c ph m s ch. Giá tr s n xu t ngành nông nghi p năm 2009 ñ t
523.019 tri u ñ ng chi m 53,96% t tr ng giá tr s n xu t c a toàn ngành,
năm 2012 ư c ñ t 586.968 tri u ñ ng chi m 50,88% và ñ n năm 2015 ư c
ñ t 684.560 tri u ñ ng chi m 49,38% t ng giá tr s n xu t trong toàn ngành.
Công nghi p, ti u th công nghi p, chú tr ng phát tri n ngành ngh
tr ng tâm là ngành cơ khí, s a ch a, ch bi n lương th c, th c ph m, nông
s n có giá tr . Năm 2009, giá tr s n xu t ngành công nghi p, ti u th công
nghi p ñ t 123.970 tri u ñ ng chi m 12,79%, năm 2012 ư c ñ t 153.968 tri u
ñ ng chi m 13,36% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 187.750 tri u ñ ng chi m
13,54% t ng giá tr s n xu t c a toàn ngành.
D ch v thương m i: T nay ñ n năm 2015 huy n c n khuy n khích
phát tri n các lo i hình d ch v . Bên c nh các lo i hình d ch v ñã có bư c
phát tri n trong nh ng năm v a qua c n ti p t c m thêm các lo i hình d ch
v m i, ti n t i ña d ng hoá như: d ch v thú y, d ch v b o v th c v t, d ch
v khuy n nông, d ch v tín d ng, d ch v tiêu th nông s n… Năm 2009, giá
tr s n xu t ngành d ch v ñ t 322.284 tri u ñ ng chi m 33,25%, năm 2012
ư c ñ t 411.607 tri u ñ ng chi m 35,76% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 513.881
tri u ñ ng chi m 37,08% giá tr s n xu t trong toàn ngành.
T l giá tr s n ph n hàng hoá trong nông nghi p, công nghi p, ti u
th công nghi p và d ch v tăng d n qua các năm. Trong nông nghi p, t l
s n ph m hàng hoá năm 2009 chi m 39,02%, năm 2012 chi m 40,76% và ñ n
năm 2015 chi m 45,63% giá tr s n xu t c a ngành. Năm 2009, t l giá tr
s n ph m hàng hoá trong công nghi p và ti u th công nghi p chi m 82,06%,
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........107
năm 2012 chi m 84,79% và ñ n năm 2015 chi m 88,52% giá tr s n xu t c a
ngành. D ch v là ngành có t l s n ph m hàng hoá cao nh t, năm 2009
chi m 90,03%, năm 2012 chi m 91,05% và ñ n năm 2015 chi m 93,27% giá
tr s n xu t c a ngành.
Bên c nh ñó, trong quá trình phát tri n kinh t huy n c n ph i g n phát
tri n s n xu t v i b o v môi trư ng sinh thái, xây d ng n n nông nghi p sinh
thái, b n v ng có năng su t cao, ch t lư ng t t; áp d ng các ti n b khoa h c
k thu t, công ngh m i ñ s d ng h p lý phân bón, thu c tr sâu b nh gây
h i cho cây tr ng, tăng cư ng công ngh qu n lý phòng tr d ch h i t ng h p
(ñ c bi t là 2 lo i b nh: vàng lùn và lùn xo n lá gây h i trên cây lúa). Phát
tri n công nghi p, ti u th công nghi p ch bi n nông s n trong nông thôn,
ñ y m nh phát tri n kinh t tr ng tr i g n v i b o v môi trư ng sinh thái.
Phát tri n kinh t ñi ñôi v i xây d ng mô hình nông thôn m i ñang
ñư c ð ng và Nhà nư c ta tích c c tri n khai trong th i gian t i. ð u tư xây
d ng cơ s h t ng ph c v cho vi c s n xu t nâng cao ñ i s ng v t ch t, tinh
th n cho ngư i dân, làm cho nông thôn trên ñ a bàn huy n Khoái Châu có
m t b m t m i, thu h p kho ng cách giàu nghèo v i ñ a phương khác. T ng
bư c xây d ng nông thôn văn minh, hi n ñ i.
4.4.1.4.2 Phát tri n kinh t nông nghi p
Phát tri n kinh t nông nghi p trong nh ng năm qua và các năm ti p
theo ñư c ð ng u , H i ñ ng nhân dân, U ban nhân dân huy n Khoái Châu
chú tr ng, v n ñư c coi là ngành mũi nh n trong s phát tri n kinh t chung
c a toàn huy n.
M c tiêu cơ c u kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu trong giai
ño n 2009-2015 ñư c th hi n qua b ng 4.14.
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........108
Bng4.14-MctiêupháttrinkinhtnôngnghipcahuynKhoáiChâugiaiñon(2009-2015)
ðVT:triuñng
200920122015Sosánh(%)
Chtiêu
S
lưng
Cơcu
(%)
S
lưng
Cơcu
(%)
Slưng
Cơcu
(%)
2012/20092015/20122015/2009
I.Tnggiátrsnxut523019100586968100684560100112.23116.63130.89
1.Trngtrt33933563,3836753662,6140731959,50108.31110.82120.03
2.Chănnuôi15303530,3618146830,9222691933,15118.58125.05148.27
3.Dchvnôngnghip306496,26379646,47503227,35123.87132.55164.19
II.Tlsnphmhàng
hoá(%)
1.Trngtrt24,4725,1227,83
2.Chănnuôi61,3562,1765,89
3.Dchvnôngnghip91,8692,1793,06
(Ngun:Tnghpsliudbáothngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........109
Qua b ng 4.14 cho th y cơ c u kinh t nông nghi p c a huy n trong
nh ng năm t i s ñ y m nh chuy n d ch theo hư ng gi m d n t tr ng giá tr
s n xu t trong ngành tr ng tr t nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, tăng d n
t tr ng giá tr s n xu t trong ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p. Giá tr
s n xu t trong nông nghi p năm 2009 ñ t 564.827 tri u ñ ng, năm 2012 ư c
ñ t 586.968 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ư c ñ t 684.560 tri u ñ ng.
Ngành tr ng tr t: T p trung phát tri n cây lương th c, ñ u tư thâm
canh, ñ c bi t là cây lúa. Chú tr ng ñ u tư gi ng lúa cho năng su t và ch t
lư ng cao ñ nâng cao giá tr s n ph m hàng hoá. Bên c nh ñó phát tri n các
công nghi p khác như ñ u tương, l c; các lo i cây ăn qu ñem l i giái tr kinh
t cao như bư i, chu i, nhãn, cam quýt. Áp d ng ti n b khoa h c k thu t,
nâng cao hi u qu kinh t trong s n xu t. Hình thành các vùng tr ng rau ñ
t o ra kh i lư ng nông s n l n cung c p cho th trư ng, ñ c bi t là th trư ng
Hà N i. Năm 2009, giá tr s n xu t trong ngành tr ng tr t ñ t 339.335 tri u
ñ ng chi m 64,88%, năm 2012 ư c ñ t 367.536 tri u ñ ng chi m 62,61% và
ñ n năm 2015 ư c ñ t 407.319 tri u ñ ng chi m 59,50% t ng giá tr s n xu t
trong nông nghi p.
Ngành chăn nuôi: trong vài năm tr l i ñây là ngành h t s c khó khăn,
d ch b nh thư ng xuyên x y ra (d ch l n tai xanh, l m n long móng trâu,
bò) ñã gây nh hư ng không nh trong s n xu t. Tuy v y, ngành chăn nuôi
v n ñư c huy n chú tr ng khuy n khích ngư i dân t p trung phát tri n. Ch
trương phát tri n ngành chăn nuôi c a huy n là phát tri n ñàn l n hư ng n c,
gia tăng s ñàn gia súc như tăng nhanh s lư ng ñàn trâu, ñ c bi t là ñàn bò
th t, bên c nh ñó t ng bư c m r ng phát tri n ñàn dê nuôi l y th t ñem l i giá
tr kinh t cao. Phát tri n ngành chăn nuôi gia c m l y th t và l y tr ng. ð ng
th i m r ng di n tích ao nuôi, phát tri n ngành nuôi tr ng thu s n ñ t ñó
ñóng góp chung vào s phát tri n ngành chăn nuôi nói riêng và ngành nông
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........110
nghi p nói chung. T ng bư c nâng cao thu nh p cho ngư i dân. Năm 2009,
giá tr s n xu t ngành chăn nuôi ñ t 153.035 tri u ñ ng chi m 29,26%, năm
2012 ư c ñ t 181.468 tri u ñ ng chi m 30,92% và ñ n năm 2015 ư c ñ t
226.919 tri u ñ ng chi m 33,15% giá tr s n xu t ngành nông nghi p.
D ch v nông nghi p: hư ng vào phát tri n các lo i hình d ch v như
d ch v cung ng v t tư trong nông nghi p, d ch v b o v th c v t, d ch v
tín d ng nông nghi p, d ch v v n chuy n nông s n ph m, d ch v ch bi n
tiêu th s n ph m nông s n. Năm 2009, giá tr d ch v ngành d ch v nông
nghi p ñ t 30.649 tri u ñ ng chi m 5,86%, năm 2012 ư c ñ t 37.964 tri u
ñ ng chi m 6,47% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 50.322 tri u ñ ng chi m 7,35%
giá tr s n xu t ngành nông nghi p.
T l s n ph m hàng hoá trong các ngành tr ng tr t, chăn nuôi và d ch
v nông nghi p trong t ng giá tr s n xu t tăng d n trong các năm t i. Năm
2011, t l s n ph m hàng hoá trong tr ng tr t chi m 24,47%, năm 2012
chi m 25,12%, năm 2015 chi m 27,83% giá tr s n xu t c a ngành. Năm
2011, t l s n ph m hàng hoá trong chăn nuôi chi m 61,35%, năm 2012
chi m 62,17% và ñ n năm 2015 chi m 65,89% giá tr s n xu t c a ngành. T
l giá tr s n ph m hàng hoá trong d ch v nông nghi p là l n nh t, năm 2011
chi m 91,86%, năm 2012 chi m 92,17% và ñ n năm 2015 chi m 93,06% giá
tr s n xu t c a ngành.
Phát tri n kinh t nông nghi p luôn g n v i công tác b o v môi trư ng
và phát tri n b n v ng. Áp d ng các ti n b k thu t vào s n xu t, tích c c
ñ u tư gi ng cây, gi ng con cho giá tr kinh t cao, ti n t i m t n n s n xu t
hàng hoá. D a vào l i th c a ñ a bàn huy n (th trư ng r ng l n là Hà N i),
ñây là m t l i th h t s c to l n t o ñ ng l c cho ngành nông nghi p ti p t c
phát tri n trong th i gian t i nói riêng và n n kinh t c a toàn huy n nói
chung.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........111
- Phát tri n ngành tr ng tr t
Trong tr ng tr t, chuy n d ch theo hư ng tăng d n t tr ng giá tr s n
xu t các c y công nghi p và cây ăn qu , gi m d n t tr ng giá tr s n xu t cây
lương th c nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên ñ ñáp ng nhu c u lương th c
cho toàn huy n và các vùng lân c n cũng như ñóng góp vào giá tr xu t kh u.
M c tiêu phát tri n ngành tr ng tr t ñư c th hi n b ng 4.15.
Qua b ng 4.15 cho th y giá tr s n xu t c a ngành tr ng tr t tăng d n,
năm 2009 giá tr s n xu t ñ t 339.335 tri u ñ ng, năm 2012 ñ t 367.536 tri u
ñ ng và ñ n năm 2015 ñ t 407.319 tri u ñ ng.
Cây lương th c: trong nhóm cây lương th c lúa v n chi m t tr ng giá
tr s n xu t cao nh t, tuy có gi m v t tr ng nhưng lư ng tuy t ñ i tăng lên.
Năm 2009, giá tr s n xu t lúa ñ t 160.130 tri u ñ ng chi m 47,19%, năm
2012 ñ t 163.259 tri u ñ ng chi m 44,42% và ñ n năm 2015 ñ t 171.848
tri u ñ ng chi m 42,19% trong t ng s . Cây ngô ñư c chú tr ng ñ u tư phát
tri n, năm 2009 ñ t 71.150 tri u ñ ng chi m 20,51%, năm 2012 ñ t 79.204
tri u ñ ng chi m 21,55% và ñ n năm 2015 ñ t 89.407 tri u ñ ng chi m
21,95% trong t ng s .
Cây công nghi p: trong th i gian t i, thâm canh, m r ng di n tích cây
công nghi p, ñem l i giá tr s n xu t và t p trung ch y u vào cây ñ u tương
và l c. Giá tr s n xu t và t tr ng giá tr ph n ph m c a cây l c và ñ u tương
tăng d n trong th i gian t i. Năm 2009, giá tr s n xu t ñ u tương ñ t 27.088
tri u ñ ng chi m 7,98%, năm 2012 ñ t 31.277 tri u ñ ng chi m 8,51% và ñ n
năm 2015 ñ t 38.777 tri u ñ ng chi m 9,52% trong t ng s . Năm 2009, giá tr
s n xu t cây l c ñ t 16.805 tri u ñ ng chi m 4,95%, năm 2012 ñ t 20.398
tri u ñ ng chi m 5,55% và ñ n năm 2015 ñ t 24.561 tri u ñ ng chi m 6,03%
trong t ng s .
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........112
Bng4.15-MctiêupháttrinkinhtngànhtrngtrtcahuynKhoáiChâugiaiñon(2009-2015)
ðVT:triuñng
200920122015Sosánh(%)
ChtiêuS
lưng
Cơcu
(%)
Slưng
Cơcu
(%)
Slưng
Cơcu
(%)
2012/20092015/20122015/2009
Tnggiátrsn
xut
339335100367536100407319100108.31110.82120.03
1.Lúa16013047.1916325944,4217184842,19101.95105.26107.32
2.Ngô7115020.517920421,558940721,95111.32112.88125.66
3.Khoailang15831.2637861,0341551,02239.16109.75262.47
4.ðutương270887.98312778,51387779,52115.46123.98143.15
5.Lc168054.95203985,55245616,03121.38120.41146.15
6.Cam,quýt149734.41181934,95209365,14121.5115.08139.82
7.Chui62101.4254401,4859061,4587.6108.5795.01
8.Nhãn274808.1323068,79373929,18117.56115.74136.07
9.Vi30880.9145941,2553771,32148.77117.04174.12
10.Bưi21300.6324620,6727700,68115.59112.51130.05
11.Táo86982.6466171,8061901,5276.0793.5471.17
(Ngun:Tnghpsliudbáothngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........113
Cây ăn qu : trong nhóm cây ăn qu giá tr s n xu t và t tr ng tăng d n
qua các năm trong th i gian t i. T p trung phát tri n các lo i cây cam, quýt,
nhãn, bư i. Cây nhãn chi m t tr ng v giá tr s n xu t cao nh t trong nhóm
cây ăn qu , năm 2009 ñ t 27.480 tri u ñ ng chi m 8,10%, năm 2012 ñ t
32.306 tri u ñ ng chi m 8,79% và ñ n năm 2015 ñ t 37.392 tri u ñ ng chi m
9,18% trong t ng s . Năm 2009, giá tr s n xu t cây cam, quýt ñ t 14.973
tri u ñ ng chi m 4,41%, năm 2012 ñ t 18.193 tri u ñ ng chi m 4,95% và ñ n
năm 2015 ñ t 20.936 tri u ñ ng chi m 5,14% trong t ng s . Năm 2009, giá tr
s n xu t cây chu i ñ t 6.210 tri u ñ ng chi m 1,42%, năm 2012 ñ t 5.440
tri u ñ ng chi m 1,48% và ñ n năm 2015 ñ t 5.906 tri u ñ ng chi m 1,45%
trong t ng s . Năm 2009, giá tr s n xu t cây v i ñ t 3.088 tri u ñ ng chi m
0,91%, năm 2012 ñ t 4.594 tri u ñ ng chi m 1,25% và ñ n năm 2015 ñ t
5.377 tri u ñ ng chi m 1,32% trong t ng s . Cây táo, giá tr s n xu t năm
2009 ñ t 8.698 tri u ñ ng chi m 2,64%, năm 2012 ñ t 6.617 tri u ñ ng chi m
1,80% và ñ n năm 2015 ñ t 6.190 tri u ñ ng chi m 1,52% trong t ng s .
Cây bư i chi m t tr ng giá tr s n xu t th p nh t, năm 2009 ñ t 2.130 tri u
ñ ng chi m 0,63%, năm 2012 ñ t 2.462 tri u ñ ng chi m 0,67% và ñ n năm
2015 ñ t 2.770 tri u ñ ng chi m 0,68% trong t ng s .
ð ñ t ñư c các m c tiêu ngành tr ng tr t nêu trên thì c n áp d ng các
bi n pháp sau:
- Không ng ng nâng cao m t cách t i ña hi u qu s d ng ñ t, th c
hi n các bi n pháp k thu t, thâm canh tăng v các lo i cây tr ng; s d ng
gi ng cây có năng su t cao, có giá tr kinh t cao, thích nghi v i ñi u ki n khi
h u, ñ t ñai trong vùng.
- Chuy n giao ti n b k thu t cho nông dân và hư ng d n h trong quá
trình s n xu t nh m nâng cao hi u qu kinh t .
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........114
- Ti p t c tuyên truy n m r ng nhanh th c hi n ch trương c a huy n
phòng trào trang tr i, phát tri n theo mô hình nông thôn m i, nâng cao tính ña
d ng nông s n ph m hàng hoá thu ñư c l i ích kinh t cao.
- ð u tư xây d ng công trình h t ng ñ c bi t là công trình thu l i
ph c v ñ t canh tác tr ng cây hàng năm.
- Phát tri n ngành chăn nuôi
Trong nh ng năm t i v i s phát tri n chi n lư c vĩ mô c a Nhà nư c,
v i s phát tri n nhanh chóng c a n n kinh t thì nhu c u v s n ph m chăn
nuôi ngày càng tăng nhanh. Giai ño n 2009-2015, huy n Khoái Châu s phát
tri n m nh m hơn ngành chăn nuôi. T p trung phát tri n ñàn bò th t, chăn
nuôi l n hư ng n c, phát tri n ñàn gia c m l y th t, l y tr ng, chú tr ng phát
tri n ngành thu s n cũng là m t th m nh c a huy n. M c tiêu phát tri n
ngành chăn nuôi ñư c th hi n b ng 4.16.
Qua b ng 4.16 cho th y t ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi tăng d n
qua các năm. Năm 2009, giá tr s n xu t ñ t 153.035 tri u ñ ng, năm 2012
ư c ñ t 181.468 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ư c ñ t 226.919 tri u ñ ng.
Trong cơ c u giá tr s n xu t ngành chăn nuôi thì giá tr ñàn l n chi m
t tr ng l n nh t trong toàn ngành. T p trung phát tri n ñàn l n hư ng n c,
t ng bư c m r ng quy mô s n xu t, ñem l i giá tr kinh t cao. Năm 2009,
giá tr s n xu t ñàn l n ñ t 94.833 tri u ñ ng chi m 61,97%, năm 2012 ñ t
111.657 tri u ñ ng chi m 61,53% và ñ n năm 2015 ñ t 139.578 tri u ñ ng
chi m 61,51% giá tr s n xu t trong t ng s .
Giá tr s n xu t ñàn bò tăng d n trong giá ño n 2009-2015 v giá tr và
t tr ng, t p trung phát tri n ñàn bò nuôi l y th t v i quy mô ngày càng l n.
Năm 2009, giá tr s n xu t ñàn bò ñ t 25.542 tri u ñ ng chi m 16,69%, năm
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........115
Bng4.16-MctiêupháttrinkinhtngànhchănnuôicahuynKhoáiChâugiaiñon(2009-2015)
ðVT:triuñng
200920122015Sosánh(%)
Chtiêu
S
lưng
Cơcu
(%)
Slưng
Cơcu
(%)
Slưng
Cơcu
(%)
2012/20092015/20122015/2009
Tnggiátrsnxut153035100181468100226919100118.58125.05148.27
1.ðàntrâu1660.111810,102270,10109.04125.41136.75
2.ðànbò2554216.693039616,753857617,00119126.91151.03
3.ðànln9483361.9711165761,5313957861,51117.74125147.18
4.ðàndê2330.152540,142950,13109.01116.14126.61
5.Giacm2248314.692658514,653240414,28118.24121.89144.13
6.Thusn97786.39123956,83158396,98126.76127.78161.98
(Ngun:Tnghpsliudbáothngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........116
2012 ư c ñ t 30.369 tri u ñ ng chi m 16,75% và ñ n năm 2015 ư c ñ t
38.576 tri u ñ ng chi m 17,00% giá tr s n xu t trong t ng s .
Trong nh ng năm g n ñây, d ch b nh nh hư ng không nh t i s phát
tri n ñàn gia c m trong toàn huy n (d ch cúm gia c m H5N1…). Ch trương
c a huy n phát tri n ñàn gia c m trong th i gian t i chú tr ng phát tri n ña
d ng các lo i gia c m l y th t và tr ng (gà, v t, ngan,…), coi tr ng khâu
gi ng, chăm sóc, phòng tr d ch b nh và tìm ki m th trư ng tiêu th , t ng
bư c nâng cao thu nh p trong h gia ñình. Năm 2009, giá tr s n xu t ñàn gia
c m ñ t 22.483 tri u ñ ng chi m 14,69%, năm 2012 ư c ñ t 26.585 tri u
ñ ng chi m 14,65% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 32.404 tri u ñ ng chi m
14,28% t tr ng giá tr s n xu t trong t ng s .
ðàn trâu và ñàn dê cũng ñư c chú tr ng ñ u tư trong th i gian t i. Năm
2009, giá tr s n xu t ñàn trâu ñ t 166 tri u ñ ng chi m 0,11%, năm 2012 ư c
ñ t 181 tri u ñ ng chi m 0,1% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 227 tri u ñ ng
chi m 0,1% giá tr s n xu t trong t ng s . Năm 2009, giá tr s n xu t ñàn dê
ñ t 233 tri u ñ ng chi m 0,15%, năm 2012 ư c ñ t 254 tri u ñ ng chi m
0,14% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 295 tri u ñ ng chi m 0,13% giá tr s n xu t
trong t ng s . Nh ng năm g n ñây, phong trào nuôi trâu và dê l y th t b t ñ u
có s phát tri n trên ñ a bàn huy n Khoái Châu. Th trư ng tiêu th s n ph m
th t trâu và dê ngày càng r ng, tuy t tr ng giá tr s n xu t còn th p song là
m t tín hi u t t ñ phát tri n ñàn trâu và ñàn dê l y th t, khuy n khích ngư i
dân ñ u tư chăn nuôi, ñem l i giá tr kinh t cao trong h nông dân.
Thu s n là ngành h a h n ñem l i giá tr kinh t cao trong th i gian
t i. T p trung phát tri n các gi ng cá ñem l i giá tr kinh t cao (chép, tr m,
rô phi, mè, cá trê lai, cá chu i,…). Năm 2009, giá tr s n xu t ngành thu s n
ñ t 9.778 tri u ñ ng chi m 6,39%, năm 2012 ư c ñ t 12.395 tri u ñ ng chi m
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........117
6,83% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 15.839 tri u ñ ng chi m 6,98% giá tr s n
xu t trong t ng s .
- Phát tri n ngành d ch v nông nghi p
Trong nh ng năm t i, t p trung phát tri n d ch v nông nghi p c n
ñư c chú tr ng ñ u tư vì d ch v có t c ñ phát tri n nhanh, ñem l i hi u qu
kinh t cao, t p trung phát tri n d ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi,
tiêu th nông s n,… ñ ng th i m r ng các lo i hình d ch v khác ph c v
cho vi c phát tri n kinh t nông nghi p. M c tiêu phát tri n d ch v nông
nghi p ñư c th hi n qua b ng 4.17.
Qua b ng 4.17 cho th y, giá tr s n xu t d ch v nông nghi p ti p t c
tăng nhanh trong các năm t i. Năm 2009, giá tr d ch v nông nghi p ñ t
30.649 tri u ñ ng, năm 2012 ư c ñ t 37.964 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ư c
ñ t 50.322 tri u ñ ng.
Trong cơ c u giá tr d ch v nông nghi p giá tr và t tr ng v giá tr
c a d ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi v n l n nh t. Năm 2009, giá tr
d ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi ư c ñ t 6.752 tri u ñ ng chi m
22,03%, năm 2012 ñ t 8.394 tri u ñ ng chi m 22,11% và ñ n năm 2015 ư c
ñ t 11.156 tri u ñ ng chi m 22,17% trong t ng s .
D ch v tiêu th nông s n cũng ñư c chú tr ng ñ u tư. Năm 2009, giá
tr d ch v tiêu th nông s n ñ t 5.780 tri u ñ ng chi m 18,86%, năm 2012
ư c ñ t 7.224 tri u ñ ng chi m 19,03%, năm 2015 ư c ñ t 9.652 tri u ñ ng
chi m 19,18% trong t ng s .
Các lo i d ch v phân bón, thu c b o v th c v t, d ch v cung ng
gi ng, d ch v làm ñ t và d ch v khác cũng c n ph i ñư c ñ u tư ñúng m c
ñ t ñó kích thích phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và kinh t nông
thôn toàn huy n nói chung.
TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........118
Bng4.17-MctiêupháttrindchvnôngnghipcahuynKhoáiChâugiaiñon(2009-2015)
ðVT:triuñng
200920122015Sosánh(%)
Chtiêu
Slưng
Cơ
cu(%)
Slưng
Cơ
cu(%)
Slưng
Cơ
cu(%)
2012/20092015/20122015/2009
Tngs306491003796410050322100123.87132.55164.19
1.Dchvphânbón393612.84489012.88649612.91124.24132.84165.04
2.Dchvgingcây
trng,vtnuôi
350911.45430911.35573211.39122.97133.02163.35
3.Dchvthucbo
vthcthc
480615.68593415.63781015.52123.47131.61162.5
4.Dchvlàmñt550717.97676517.82884717.58122.84130.78160.65
5.Dchvcungng
thcăntrongchăn
nuôi
675222.03839422.111115622.17124.32132.9165.22
6.Dchvtiêuth
snphmnôngsn
578018.86722419.03965219.18124.98132.9166.99
7.Dchvkhác3591.174481.186291.25124.79140.4175.21
(Ngun:Tnghpsliudbáothngkê)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........119
4.4.1.5 Nâng cao vai trò lãnh ñ o c a ð ng và Nhà nư c trong phát tri n
kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu
Ti p t c tăng cư ng h th ng chính tr nông thôn trên cơ s xác ñ nh
rõ, rành m ch v ch c năng, nhi m v và quy n h n gi a các b ph n trong
h th ng chính tr trên ñ a bàn huy n; ñ ng th i xây d ng m i quan h ñoàn
k t, ph i h p gi a các t ch c dư i s lãnh ñ o c u ð ng b , chi b t p trung
cho nhi m v phát tri n nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn nói chung
theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá.
Phát tri n ñ ng viên m i nh m vào nh ng ngư i lao ñ ng, s n xu t
gi i, có ñ o ñ c và l i s ng lành m nh, có uy tín trong qu n chúng và tích c c
ho t ñ ng trong h th ng chính tr , có vai trò nòng c t trong các ñoàn th
nhân dân cơ s .
C ng c , nâng cao vai trò h th ng chính tr cơ s , nâng cao trình ñ
m i m t cho ñ ng viên, cán b công ch c cơ s , t ch c cơ s ñ ng c p xã, ñi
ñôi i ñ i m i n i dung và phương th c ho t ñ ng c a chi b ñ ng, chính
quy n cơ s . Ti n t i th c hi n t t ngh quy t c a ð ng u , H i ñ ng nhân
dân, U ban nhân dân huy n Khoái Châu, phát tri n n n nông nghi p b n
v ng, góp ph n th c hi n thành công s nghi p CNH - HðH nông nghi p,
nông thôn.
4.4.2 Gi i pháp c th
Quá trình phát tri n kinh t nông nghi p nhanh hay ch m do s bi n ñ ng
c a nhi u y u t kinh t , xã h i, khoa h c k thu t, v n ñ u tư, cơ s v t ch t,
trình ñ lao ñ ng. ðây là hàng lo t các v n ñ l n có liên quan v i nhau. D a
vào ñi u ki n th c t c a huy n Khoái Châu, chúng tôi ñ c p t i nh ng gi i
pháp có quan h tr c ti p t i quá trình phát tri n kinh t nông nghi p như sau:
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........120
4.4.2.1 Gi i pháp ru ng ñ t
ð ng trư c v n ñ khó khăn hi n nay, gi i pháp v ru ng ñ t trên ñ a
bàn huy n là vô cùng c n thi t. ð t ñai ñư c giao lâu dài cho h s n xu t ñ
kh ng ñ nh h là ñơn v kinh t t ch , tránh tình tr ng chia bôi nhi u l n ñ
ru ng ñ t ñã phân tán l i càng phân tán. Huy n c n căn c vào k ho ch
khoanh vùng s n xu t ñ có k ho ch v n ñ ng các h chuy n ñ i cho nhau,
chuy n t ru ng th a b thành ru ng th a to, chuy n ñ i d a trên nguyên t c
tho thu n, t nguy n, cơ ch ñi u ch nh có l i. ðây là công vi c khó khăn,
c n có s ñ u tư c v s c ngư i, s c c a ñ th c hi n m t cách có hi u qu .
Hình thành vùng s n xu t có cơ c u gi ng cây tr ng phong phú, hi u qu kinh
t cao t ñó khuy n khích ngư i dân gi i quy t t t v n ñ ru ng ñ t, v n ñ
d n ñi n ñ i th a. Bên c nh ñó cũng t o ñi u ki n thu n l i cho vi c qu n lý
ñ t nông nghi p.
4.4.2.2 Gi i pháp v n
V n ngân sách nhà nư c c p c n t p trung ñ u tư xây d ng, phát tri n
cơ s h t ng, t o môi trư ng giao lưu văn hoá, phát tri n nông nghi p, công
nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương nghi p, tìm tòi khai thác các
ngu n v n t i ch , k t h p l ng ghép các chương trình, d án trên ñ a bàn t o
ngu n v n l n t p trung phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn. Do nh
hư ng c a suy thoái kinh t , tình hình l m phát v n có chi u hư ng bi n ñ ng
không có l i, m c dù Chính ph ñã có gói h tr kích c u trong n n kinh t
nói chung và n n nông nghi p nói riêng, tuy nhiên tìm ngu n v n vay g p
nhi u khó khăn do th i h n vay ng n, th t c v n còn khá ph c t p, lư ng
v n vay trên m i ñ t nh … Trong th i gian t i, huy n c n t p trung phát
tri n ho t ñ ng tín d ng ñ thu hút v n nhàn r i trong dân và ñ m b o tho
mãn nhu c u vay v n c a nhân dân, ñ ng th i m r ng di n cho vay, ñ u tư
vay ph i ñúng m c ñích, không quá nhi u t ch c trung gian, th t c g n nh ,
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........121
tránh phi n hà, tiêu c c, t n d ng gói kích c u c a Chính ph ñ vay ñư c
v n v i lãi su t th p, gi m chi phí ñ u vào trong s n xu t, nâng cao hi u qu
trong ñ u tư v n t o ra nhi u s n ph m hàng hoá, không ng ng nâng cao thu
nh p cho ngư i dân.
4.4.2.3 Gi i pháp th trư ng
Th trư ng là y u t quy t ñ nh t i s phát tri n kinh t nông nghi p.
Th trư ng là c u n i gi a ngư i s n xu t và ngư i tiêu dùng, nó bao g m th
trư ng ñ u vào và th trư g ñ u ra, th trư ng nông thôn và th trư ng thành
th … ðây là v n ñ có tính ch t quy t ñ nh t i quá trình phát tri n kinh t
nông nghi p theo hư ng s n xu t hàng hoá. Trên ñ a bàn huy n Khoái Châu,
m c dù kh i lư ng hàng hoá chưa ph i là nhi u song ñã có hi n tư ng ñ ng
hàng hoá không tiêu th ñư c gây nh hư ng x u t i s phát tri n kinh t . Vì
th th trư ng tiêu th ñóng vai trò quan tr ng nên trư c h t kích thích th
trư ng trong huy n, ñ ng th i ph i ti p t c m r ng ti p c n và m r ng tiêu
th các vùng lân c n, ñ c bi t là th trư ng Hà N i - m t th trư ng có s c
tiêu th m nh c a vùng ñ ng b ng sông H ng. Hình thành và n ñ nh các
kênh lưu thông hang hoá t ng khu v c trên cơ s t ch c m ng lư i thương
nghi p. M r ng phát tri n các lo i hàng hoá d ch v nông nghi p, nông thôn,
mu n v y c n ph i hình thành m t cơ c u s n xu t, cơ c u kinh t có hi u
qu , tăng cư ng cơ s v t ch t k thu t, ng d ng khoa h c công ngh tiên
ti n trong ch bi n, nâng cao ch t lư ng s n ph m nông s n hàng hoá.
4.4.2.4 Gi i pháp khoa h c công ngh
Khoa h c công ngh ñóng vai trò quan tr ng trong vi c phát tri n kinh
t nông nghi p và t ng bư c c i ti n cơ c u kinh t nông thôn. ð gi quy t
v n ñ này, ñ i v i huy n Khoái Châu, công tác khuy n nông có ý nghĩa quan
tr ng, ñưa nhanh ti n b k thu t vào nông thôn nh m truy n bá và ñào t o
tay ngh cho ngư i dân, giúp h có th t gi i quy t ñư c các v n ñ ñ t ra
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........122
trong s n xu t kinh doanh. Tăng cương các l p ñào t o, b i dư ng ng n h n
cho nông dân v công tác khuy n nông, v thành t u k thu t m i như t p
hu n, tham quan, t ch c h i th o, h i ngh ñ u b , trình di n mô hình, g p
m t nh ng h nông dân s n xu t gi i, gương ñi n hình tiên ti n. Phát tri n
khoa h c k thu t g n v i công tác ñào t o, b i dư ng cán b ph c v nông
nghi p, nông thôn. Trư c h t ưu tiên ch n ñào t o m t cách toàn di n k
thu t, qu n lý, qu n tr kinh doanh và th trư ng cho nh ng ngư i s n xu t
gi i, vì ñây là nh ng ngư i ti n b nh t, s n sàng áp d ng nh ng công ngh
m i vào s n xu t. T ñó nh ng h s n xu t khác thông qua gương s n xu t t t
ñ h c và áp d ng vào ñi u ki n s n xu t c a mình t o thu nh p cao trong s n
xu t, kinh doanh.
4.4.2.5 Gi i pháp cơ s h t ng
Giao thông: t p trung c i t o, m r ng và nâng c p h th ng ñư ng
giao thông chính c a huy n, ñư ng liên xã, liên huy n v i phương châm nhà
nư c và nhân dân cùng làm, áp d ng linh ho t các hình th c quyên góp
trong nhân dân.
Thu l i: huy n c n nâng cao hi u qu qu n lý, khai thác tri t ñ năng
l c tư i tiêu, ñáp ng yêu c u thâm canh tăng v , b o v s n xu t và ñ i
s ng, gi m ñ n m c t i thi u thi t h i do thiên tai gây ra.
H th ng ñi n: Hi n nay trong toàn huy n v i 100% s h s d ng ñi n
ph c v cho s n xu t và sinh ho t. Song vi c c i t o và nâng c p h th ng
ñi n cũ và xây d ng l p ñ t thêm các tr m bi n áp m i ñ ñ m b o t t cho
s n xu t là vi c nên làm thư ng xuyên. Gi i quy t v n ñ này góp ph n vào
vi c thúc ñ y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p, nông
thôn c a huy n trong nh ng năm s p t i.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........123
Bên c nh ñó các công trình phúc l i cũng ph i ñư c c i t o, nâng c p,
xây d ng m i như: trư ng h c, tr m y t , nhà văn hoá, tr s u ban nhân dân
các xã, c u nông thôn… xây d ng nông thôn m i, góp ph n làm thay ñ i b
m t nông thôn huy n Khoái Châu, s m hoàn thành công cu c công nghi p
hoá, hi n ñ i hoá nông nghi p, nông thôn.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........124
5. K T LU N VÀ KI N NGH
5.1 K T LU N
1. Phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn nói
chung là s nghi p h t s c to l n và ñ c bi t quan tâm c a các nư c trên th
gi i. Nhi u qu c gia ñã có nh ng kinh nghi m r t quý báu v phát tri n kinh
t nông nghi p.
ð i v i Vi t Nam hi n nay, t ng bư c h i nh p sâu vào n n kinh t th
gi i, gia nh p T ch c thương m i th gi i ( WTO) có ñư c nh ng thu n l i
song cũng không ít thách th c ñòi h i phát tri n ñ ng b trong nông nghi p
nói riêng và c a c n n kinh t nói chung. Nhi u vùng trong c nư c trong
nh ng năm qua ñã có g ng th c hi n s nghi p phát tri n kinh t nông nghi p
và ñã ñ t ñư c m t s k t qu bư c ñ u, song còn ñang có nhi u v n ñ b t
c p, t n t i.
Huy n Khoái Châu, m t huy n thu c vùng ñ ng b ng sông H ng, nên
ñ i v i s nghi p phát tri n kinh t nông nghi p có vai trò r t quan tr ng và
c n thi t.
2. Th c tr ng phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái
Châu giai ño n 2007-2009:
- V kinh t nông thôn giai ño n 2007-2009, chuy n d ch cơ c u kinh t
theo chi u hư ng tích c c, t tr ng giá tr s n xu t nông nghi p gi m d n
nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, ñ ng th i tăng d n t tr ng giá tr s n
xu t ngành công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương m i. Giá tr
s n xu t bình quân trong toàn huy n tăng 7,79%, trong ñó ngành nông nghi p
tăng 3,92%; công nghi p, ti u th công nghi p tăng 16,00% và d ch v
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........125
thương m i tăng 11,82%. Giá tr s n xu t bình quân trên kh u ñ t 5,06 tri u
ñ ng, giá tr s n xu t bình quân trên h ñ t 20,45 tri u ñ ng năm 2009.
- Phát tri n kinh t nông nghi p giai ño n 2007-2009 có s tăng d n t
tr ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p, gi m d n t
tr ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên. S n
lư ng lương th c bình quân ñ u ngư i ñ t 713,68 kg năm 2009. Tuy v y, s
phát tri n chưa ñ ng b , tăng trư ng ch m, phân b ngu n l c gi a các ngành
còn chưa h p lý, chưa t n d ng h t di n tích ñ t nông nghi p trong s n xu t,
di n tích ñ t chưa s d ng kho ng 715 ha, di n tích tr ng cây hàng năm (ch
y u là ñ t lúa) chi m 79,22% diên tích ñ t t nhiên. Lao ñ ng trong nông
nghi p chi m 92,86% lao ñ ng c a huy n.
3. Phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu giai ño n 2009-2015
T c ñ tăng trư ng bình quân n n kinh t trong toàn huy n giai ño n
2009-2015 là t 10-15%/năm. T c ñ tăng trư ng bình quân trong nông nghi p
giai ño n 2009-2015 là t 5-7%/năm. Chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p
theo hư ng tích c c, gi m d n t tr ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t nhưng
lư ng tuy t ñ i v n tăng ñ ng th i tăng d n t tr ng giá tr s n xu t ngành chăn
nuôi và d ch v nông nghi p. T p trung phát tri n nông nghi p theo hư ng s n
xu t hàng hoá, coi tr ng phát tri n cây lương th c, cây công nghi p, cây ăn qu
phù h p v i l i th phát tri n c a vùng, b trí cơ c u cây tr ng h p lý; phát
tri n chăn nuôi phù h p v i nhu c u th trư ng, phòng tr d ch b nh, ti n t i
phát tri n nông nghi p b n v ng. ð n năm 2015, t tr ng giá tr s n xu t nông
nghi p chi m 39,35% giá tr s n xu t c a toàn ngành.
4. ð phát tri n nhanh và b n v ng kinh t nông nghi p c a huy n
Khoái Châu trong th i gian t i c n th c hi n các gi i pháp ch y u như: phát
tri n và tìm ki m th trư ng tiêu th s n ph m; tăng cư ng xây d ng cơ s h
t ng; tăng cư ng ng d ng các thành t u khoa h c, k thu t vào s n xu t;
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........126
m nh d n ñưa gi ng m i vào s n xu t; huy ñ ng m i ngu n v n k c ngu n
v n t ngân sách trung ương và ngu n v n trên ñ a bàn huy n t p trung phát
tri n kinh t nông nghi p, nông thôn; ñ y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u
kinh t nông nghi p; l a ch n các hình th c phát tri n s n xu t kinh doanh
phù h p; nâng cao trình ñ dân trí, tay ngh cho ngư i lao ñ ng; trình ñ t
ch c, qu n lý cho ñ i ngũ cán b ; nâng cao vai trò lãnh ñ o c a ð ng và Nhà
nư c trong s nghi p phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn ti n t i phát
tri n nông thôn m i trên ñ a bàn huy n.
5.2 KI N NGH
Phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu trong
nh ng năm t i có nh ng thu n l i, song cũng có nh ng khó khăn, ngoài s n l
ch quan c a huy n c n có s quan tâm giúp ñ c a Nhà nư c, Chính ph và có
nh ng tác ñ ng quan tr ng t bên ngoài, chúng tôi có m t s ki n ngh sau:
- Th trư ng là y u t quan tr ng, quy t ñ nh vi c ñ y m nh phát tri n
kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n, ñ y m nh chuy n d ch cơ c u kinh t
c n có nh ng chính sách, cơ ch khuy n khích huy n ñư c ti p c n v i th
trư ng trong và ngoài nư c. Huy n Khoái Châu có ti m năng r t l n ñ phát
tri n kinh t nông nghi p, Nhà nư c c n nghiên c u ñ có nh ng d án l n,
ñ u tư b ng ngu n ngân sách Nhà nư c và nư c ngoài ñ khai thác các ti m
năng phát tri n ch bi n nông s n xu t kh u.
- Nhà nư c c n quan tâm h tr ñ u tư xây d ng các công trình h t ng
như h th ng ñi n, thu l i, giao thông, h th ng thông tin liên l c, thông tin
th trư ng. Tăng kh năng giao lưu, trao ñ i hàng hoá gi a các vùng, mi n,
nâng cao phúc l i xã h i cho nhân dân.
- ð ngh Chính ph có nh ng bi n pháp, nh ng ưu ñãi khuy n khích
ngư i s n xu t kinh doanh, ch bi n nông s n ñáp ng nhu c u th trư ng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........127
trong nư c cũng như xu t kh u, t o nhi u công ăn vi c làm, không ng ng
nâng cao hi u qu kinh t , xã h i. Ti p c n th trư ng trong nư c và th
trư ng th gi i thông qua các t ch c, các hi p h i và các hình th c liên k t
h p tác khác. Tr c ti p thu hút v n ñ u tư trong nư c và nư c ngoài.
- T o ñi u ki n cho huy n ñ y m nh chuy n giao công ngh m i và các
ti n b khoa h c k thu t vào các ngành s n xu t, ñ c bi t trong s n xu t
nông nghi p. Nhà nư c chú tr ng ñ u tư phát tri n kinh t , xã h i, ñ u tư m
thêm các ngành ngh m i thu hút lao ñ ng, gi i quy t công ăn vi c làm, ñ u
tư phát tri n giáo d c, y t , văn hoá xã h i.
- Có chính sách ñào t o, b i dư ng cán b làm nông nghi p, nông thôn.
T ch c các cu c h i th o ñ u b , ñ u tư xây d ng các mô hình trình di n có
hi u qu ñ tri n khai nhân ra trên di n r ng.
- Phát tri n kinh t nông nghi p g n v i xây d ng nông thôn m i theo
ngh quy t c a ð ng và Nhà nư c ñ th c hi n thành công s nghi p công
nghi p hoá, hi n ñ i hoá nông nghi p, nông thôn.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........128
TÀI LI U THAM KH O
1. Nguy n Sinh Cúc, Nguy n Văn Tiêm, 1996, N a th k phát tri n nông
nghi p, nông thôn Vi t Nam, NXB Nông nghi p, Hà N i.
2. Ph m Vân ðình, ð Kim Chung và c ng s , 1997, Kinh t nông nghi p,
NXB Nông nghi p, Hà N i.
3. ð Kim Chung, 1999, Công nghi p hóa – Hi n ñ i hóa nông nghi p và
phát tri n các vùng kinh t lãnh th Vi t Nam.
4. Vũ B ch Tuy t, 1999, Chi n lư c khoa h c và công ngh phát tri n nông
nghi p.
5. ð Kim Chung (2000), Phương pháp lô gic cho k ho ch hóa d án phát
tri n, Trung tâm Vi n công ngh Châu Á t i Vi t Nam.
6. Nguy n Thi n Luân, 2000, K t qu c a quá trình chuy n ñ i cơ c u và ñ nh
hư ng phát tri n kinh t nông nghi p nông thôn th i kỳ CNH – HðH nông
nghi p nông thôn, H i th o qu c gia v CNH – HðH nông nghi p nông thôn.
7. Lê ðăng Doanh, 2000, Kinh t và gi i pháp chuy n ñ i cơ c u kinh t nông
nghi p nông thôn m t s nư c trong khu v c và nư c ta. H i th o qu c gia
v CNH-HðH nông nghi p nông thôn.
8. Nguy n Th Nhã, 2000, Phát tri n nông nghi p, nông thôn Vi t Nam, th p
niên ñ u th k XXI, T p chí kinh t và phát tri n s 41.
9. Lê Qu c Hưng, 2000, Khuy n nông v i CNH-HðH nông nghi p nông thôn,
H i th o qu c gia v CNH-HðH nông nghi p nông thôn.
10. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, “Chương trình phát tri n nông
thôn làng xã m i giai ño n 2007-2010”, Hà N i 9/2005.
11. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, “Báo cáo k t qu th c hi n
nhi m v năm 2009 và tri n khai th c hi n nhi m v k ho ch năm 2009”, Hà
N i, 2009.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........129
12. B K ho ch và ð u tư, “Báo cáo k t qu th c hi n nhi m v năm 2009
và tri n khai th c hi n nhi m v k ho ch năm 2009”, Hà N i, 2009.
13. C c Kinh t h p tác và Phát tri n nông thôn, Báo cáo ti n ñ và k t qu
tri n khai Chương trình phát tri n nông thôn m i năm 2009 và k ho ch tri n
khai nhi m v năm 2009”, Hà N i, 2009.
14. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, 2001, M t s v n ñ công
nghi p hóa, hi n ñ i hóa trong phát tri n nông nghi p và kinh t nông thôn
th i kỳ 2001-2020.
15. C c Th ng kê t nh Hưng Yên (2009), Niên giám th ng kê huy n Khoái
Châu 2009, C c Th ng kê Hưng Yên.
16. Vi n Quy ho ch và Thi t k nông nghi p – D án “Chi n lư c phát tri n
các ñi m dân cư nông thôn t i năm 2020”, Hà N i, 3/2008.
17. Huy n y Khoái Châu, Báo cáo chính tr ð i h i ñ i bi u ð ng b huy n
l n th XXI.
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........130
PH L C
PHI U ðI U TRA H NÔNG DÂN
H và tên ngư i ñi u tra:
Th i gian ñi u tra: ngày tháng năm
ð a ñi m:
1. Thông tin ch h
- H và tên
- Tu i: gi i tính:
- Trình ñ văn hóa:
- Trình ñ chuyên môn:
- Lo i h :
Giàu
Khá
Nghèo
- H Thu n nông:
- H nông nghi p k t h p v i CN-TTCN và d ch v :
- Ngành ngh khác:
2. Năng l c s n xu t c a h
- Ru ng ñ t:
+ T ng DT ñ t nông nghi p:………………. (m2
)
Trong ñó: ð t canh tác:………………. (m2
)
ð t vư n:………………. (m2
)
ð t nuôi tr ng th y s n:………………. (m2
)
+ S th a ñ t canh tác:………………..(th a)
- Lao ñ ng và s nhân kh u
+ T ng s nhân kh u:…………..(kh u)
+ S nhân kh u trong ñ tu i lao ñ ng:……….(kh u)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........131
- V n và v n tích lũy c a h trong năm v a qua
+ T ng GTSX c a h trong năm v a qua :………………. (nghìn ñ ng)
Trong ñó: Tr ng tr t: :………………. (nghìn ñ ng)
Chăn nuôi:………………. (nghìn ñ ng)
Ngành khác:………………. (nghìn ñ ng)
+ Chi phí cho s n xu t:………………. (nghìn ñ ng)
Trong ñó: Tr ng tr t: :………………. (nghìn ñ ng)
Chăn nuôi:………………. (nghìn ñ ng)
Ngành khác:………………. (nghìn ñ ng)
+ Chi cho tiêu dùng:………………. (nghìn ñ ng)
+ ð u tư l i s n xu t:………………. (nghìn ñ ng)
+ V n vay c a h :………………. (nghìn ñ ng)
- Tài s n c a h
Tư li u s n xu t ðVT
S
lư ng
Nguyên
giá (1.000
ñ ng)
Giá tr hi n
t i (1.000
ñ ng)
* tài s n ph c v s n xu t
Nhà xư ng Chi c
Chu ng tr i Chi c
Máy kéo Chi c
Máy tu t lúa Chi c
Máy bơm nư c Chi c
Xe ñ p th Chi c
Xe bò kéo Chi c
Xe công nông Chi c
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........132
Xe v n t i Chi c
Trâu, bò cày kéo Con
…….
…….
* Tài s n ph c v sinh ho t
Ti vi
T l nh
ðài băng
ð u ñĩa
ði n tho i c ñ nh
Xe máy
Xe ñ p
Bàn gh B
Giư ng
T
……
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........133
3. K t qu s n xu t kinh doanh c a h
a, Ngành tr ng tr t
* Cây lương th c và hoa màu
Ch tiêu ðVT Lúa Ngô
ð u
tương
L c
Rau các
lo i
I. K t qu
DT gieo tr ng sào
Năng su t Kg/sào
S n lư ng Kg
Giá bán 1.000ñ
Giá tr SX 1.000ñ
S n lư ng bán Kg
II. Chi phí/sào
- Gi ng Kg
- Phân bón Kg
+ H a cơ Kg
+ ðam Kg
+ Lân Kg
+ Ka li Kg
+ NPK Kg
- Thu c b o v
th c v t
1.000ñ
- Lao ñ ng công
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........134
- Th y l i 1.000ñ
- Chi khác 1.000ñ
ðơn giá các lo i v t tư ñã dùng?
Lo i v t tư
ðơn giá (1.000ñ) (tính trên 1 kg hay 1
công lao ñ ng)
Thóc gi ng
Ngô gi ng
L c gi ng
ð u tương gi ng
ð m
Lân
Ka li
NPK
Công lao ñ ng
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........135
* Cây ăn qu
Ch tiêu ðVT Nhãn V i Chu i Táo
Cam,
quýt
Bư i
Qu
khác
I. K t qu
DT gieo tr ng
Năng su t
S n lư ng
Giá bán
Giá tr SX
S n lư ng bán
II. Chi phí/sào
- Gi ng
- Phân bón
+ H a cơ
+ ðam
+ Lân
+ Ka li
+ NPK
- Thu c b o v
th c v t
- Lao ñ ng
- Chi khác
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........136
b, Ngành chăn nuôi
L n
Ch tiêu ðVT Trâu, bò Dê
Gi ng Th t
Gia
c m
Cá các
lo i
I. K t qu
SL thu
Giá bán
SL bán
Thu khác
II. Chi phí
Gi ng
Th c ăn
thô
Th c ăn
tinh
Khoáng
Thú y
Lao ñ ng
Kh u hao
Chi khác
c, Các ho t ñ ng khác
- Ngành ngh :
Ông (bà) có làm thêm ngành ngh gi?
T ng giá tr thu ñư c t ngành ngh là:……………..(nghìn ñ ng)
Các kho n chi phí trung gian: :……………..(nghìn ñ ng)
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........137
Ư c h t bao nhiêu công lao ñ ng gia ñình:……………(công)
Thuê m t bao nhiêu công:……………(công)
- Buôn bán d ch v :
Gia ñình có làm d ch v không?
N u có:
Gia ñình thu ñư c bao nhiêu ti n t ho t ñ ng buôn bán d ch v trong
năm qua: :……………..(nghìn ñ ng)
ð thu ñư c k t qu ñó ph i ñ u tư bao nhiêu: :…………..(nghìn ñ ng)
4. Các ý ki n ph ng v n
(1) Ông (bà) có mu n nh n thêm di n tích ñ t canh tác n a hay không?
Có Lý do:
Không Lý do:
(2) V n s n xu t c a h thi u hay ñ ?
ð
Thi u Thi u bao nhiêu:
Ông (bà) c n v n ñ ñ u tư vào ñâu?
M r ng quy mô s n xu t
ð u tư thâm canh
Chi tiêu
Khác
Ông (bà) mu n vay t ñâu?
Ngân hàng, tín d ng
Tư nhân
Thành ph n khác
Lãi su t bao nhiêu là phù h p:………..(%/tháng)
(3) Lao ñ ng c a h thi u hay ñ
Th a
ð
Thi u
Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........138
N u thi u thì Ông (bà) c n thuê mư n bao nhiêu công………(công); thuê vào
th i ñi m nào……………..; Giá công lao ñ ng là bao nhiêu………………….
(4) Hi n nay h gia ñình ñang g p khó khăn gì?...............................................
(5) Ông (bà) có ý ñ nh m thêm ngành ngh gì khác không?............................
(6) Ông (bà) cho bi t chính sách nào c a Nhà n c là quan tr ng giúp kinh t
h phát tri n?
H tr v n PTSX
H tr tiêu th s n ph m
ð u tư cơ s h t ng
ðào t o ngành ngh
Khuy n nông, lâm ngư
Chính sách khác:……………………………………………………….
(7) Ông (bà) có khuy n ngh , ñ xu t gì không?...............................................
Xin chân thành cám ơn Ông (bà)!

More Related Content

PDF
Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...
PDF
Luận án: Phát triển bền vững làng nghề truyền thống vùng kinh tế trọng điểm b...
PDF
luan van phat trien nong nghiep tai huyen dak to, tinh kon tum
PDF
Luận văn: Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại quận Ngũ Hành Sơn
PDF
nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...
PDF
Luận án: Hỗ trợ của nhà nước đối với nông dân Việt Nam, HAY
PDF
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế quận Sơn Trà, TP đà Nẵng
PDF
Luận văn: Chính sách phát triển tiểu thủ công nghiệp tại Đà Nẵng, 9đ
Luận văn: Những thay đổi việc làm và thu nhập của các hộ nông dân trong quá t...
Luận án: Phát triển bền vững làng nghề truyền thống vùng kinh tế trọng điểm b...
luan van phat trien nong nghiep tai huyen dak to, tinh kon tum
Luận văn: Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại quận Ngũ Hành Sơn
nghien-cuu-chuoi-gia-tri-cua-san-pham-cay-duoc-lieu-lam-thuoc-tam-tai-huyen-s...
Luận án: Hỗ trợ của nhà nước đối với nông dân Việt Nam, HAY
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế quận Sơn Trà, TP đà Nẵng
Luận văn: Chính sách phát triển tiểu thủ công nghiệp tại Đà Nẵng, 9đ

What's hot (20)

PDF
Luận văn: Phát triển trang trại trồng trọt tại tỉnh Đắk Nông, HAY
PDF
Luận án: Đổi mới quản lý nhà nước đối với sự phát triển thương mại trên địa b...
PDF
Luận văn: Phát triển cây hồ tiêu huyện Đăk Song tỉnh Đăk Nông
PDF
La01.006 chính sách an sinh xã hội với người nông dân sau khi thu hồi đất để ...
PDF
Luận văn: Quản lý xuất khẩu lao động tại huyện Thăng Bình, 9đ
PPT
Quy hoạch vùng và tổ chức lãnh thổ vùng Đông Nam Bộ
PPT
BÀI 5: QUẢN LÝ NGÂN SÁCH Ở ĐỊA PHƯƠNG TS. BÙI QUANG XUÂN
PDF
La.ts nguon nhan luc o tth
PPT
Bài 5 QUẢN LÝ NGÂN SÁCH ĐỊA PHƯƠNG
PDF
Luận án: Tổ chức kế toán quản trị chi phí, giá thành sản phẩm trong DN thuộc ...
PDF
Luận án: Thị trường lao động ở tỉnh Thái Nguyên, HAY
PDF
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Chư Păh tỉnh Gia Lai
PDF
Luận án: Vai trò của Nhà nước trong quá trình công nghiệp hóa hướng về xuất k...
PPT
CÔNG CHỨC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ. TS. BÙI QUANG XUÂN
PDF
Luận án: Chuyển dịch cơ cấu lao động theo ngành ở Thái Bình
PPT
Giáo trinh Kinh Te Vii Mo
PDF
Luận án: Kết hợp truyền thống và hiện đại trong xây dựng ý thức chính trị côn...
PDF
Luận án: Xây dựng ý thức chính trị công nhân ngành than Quảng Ninh - Gửi miễn...
PDF
Luận án: Xây dựng công chức quản lý về kinh tế tỉnh Quảng Nam
PPT
Chuong v
Luận văn: Phát triển trang trại trồng trọt tại tỉnh Đắk Nông, HAY
Luận án: Đổi mới quản lý nhà nước đối với sự phát triển thương mại trên địa b...
Luận văn: Phát triển cây hồ tiêu huyện Đăk Song tỉnh Đăk Nông
La01.006 chính sách an sinh xã hội với người nông dân sau khi thu hồi đất để ...
Luận văn: Quản lý xuất khẩu lao động tại huyện Thăng Bình, 9đ
Quy hoạch vùng và tổ chức lãnh thổ vùng Đông Nam Bộ
BÀI 5: QUẢN LÝ NGÂN SÁCH Ở ĐỊA PHƯƠNG TS. BÙI QUANG XUÂN
La.ts nguon nhan luc o tth
Bài 5 QUẢN LÝ NGÂN SÁCH ĐỊA PHƯƠNG
Luận án: Tổ chức kế toán quản trị chi phí, giá thành sản phẩm trong DN thuộc ...
Luận án: Thị trường lao động ở tỉnh Thái Nguyên, HAY
Luận văn: Chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện Chư Păh tỉnh Gia Lai
Luận án: Vai trò của Nhà nước trong quá trình công nghiệp hóa hướng về xuất k...
CÔNG CHỨC QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC VỀ KINH TẾ. TS. BÙI QUANG XUÂN
Luận án: Chuyển dịch cơ cấu lao động theo ngành ở Thái Bình
Giáo trinh Kinh Te Vii Mo
Luận án: Kết hợp truyền thống và hiện đại trong xây dựng ý thức chính trị côn...
Luận án: Xây dựng ý thức chính trị công nhân ngành than Quảng Ninh - Gửi miễn...
Luận án: Xây dựng công chức quản lý về kinh tế tỉnh Quảng Nam
Chuong v
Ad

Viewers also liked (10)

PDF
Ly Thuyet Kinh Te Vi Mo
DOC
100 cau hoi ly thuyet vat li hoc bua.10992
PDF
Tailieu.vncty.com luan van-thac_sy_co_so_ly_thuyet_de_nang_cao_nang_luc_can...
DOCX
Kinh te phat trien 45F nhom 2(ĐHTM)
PDF
Ngân hàng trắc nghiệm môn kt phattrien
DOC
Bai tap kinh te vi mo
PDF
Bai giang kinh te phat trien ĐH KTQD
DOC
Bai tap kinh te vi mo co loi giai
DOCX
290 CÂU TRẮC NGHIỆM KINH TẾ VĨ MÔ CÓ LỜI GIẢI
DOCX
bài tập kinh tế vi mô
Ly Thuyet Kinh Te Vi Mo
100 cau hoi ly thuyet vat li hoc bua.10992
Tailieu.vncty.com luan van-thac_sy_co_so_ly_thuyet_de_nang_cao_nang_luc_can...
Kinh te phat trien 45F nhom 2(ĐHTM)
Ngân hàng trắc nghiệm môn kt phattrien
Bai tap kinh te vi mo
Bai giang kinh te phat trien ĐH KTQD
Bai tap kinh te vi mo co loi giai
290 CÂU TRẮC NGHIỆM KINH TẾ VĨ MÔ CÓ LỜI GIẢI
bài tập kinh tế vi mô
Ad

Similar to [123doc.vn] luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-huyen-khoai-chau-tinh-hung-yen (20)

PDF
Luận văn: Nghiên cứu chuỗi giá trị lụa tơ tằm trên địa bàn Hà Nội, HAY
PDF
PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP Ở CÁC HUYỆN NGOẠI THÀNH HÀ NỘI
PDF
Luận án: Phát triển nông nghiệp ở các huyện ngoại thành Hà Nội - Gửi miễn phí...
PDF
Luận án: Phát triển nông nghiệp ở các huyện ngoại thành Hà Nội, HAY
DOC
Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại Huyện Krông Ana, Tỉnh Đắk lắk.doc
PDF
Luận văn: Phát triển hợp tác xã tại thị xã Gia Nghĩa, Đắk Nông
PDF
Luận văn: Phát triển công nghiệp trên địa tỉnh Quảng Bình, HAY
DOC
Phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.doc
PDF
Luận văn: Phát triển nông nghiệp ở huyện Cam Lộ, Quảng Trị
PPT
Bài thuyết trình môn địa lý kinh tế việt nam đề tài nông lâm ngư nghiệp
PDF
La01.011 chất lượng tăng trưởng ngành công nghiệp điện tử việt nam trong quá ...
PDF
ĐỀ TÀI GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ CÔNG TÁC XÃ HỘI TẠI CÁC BỆNH VIỆ...
PDF
Luận văn: Phát triển trang trại huyện Krông Năng, Đắk Lắk, 9đ
DOCX
Thực thi chính sách đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Thanh Ba,tỉ...
PDF
Docga 4164
PDF
Luận án: Giải pháp thu hút và sử dụng các nguồn vốn đầu tư phát triển điện ản...
PDF
Luận án: Cấu trúc xã hội của cư dân làng nghề Sông Hồng, HAY
PDF
Luan van tien si kinh te quoc dan neu (13)
DOC
Luận văn: Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại huyện Bố Trạch, HAY!
PDF
Luận văn: Phát triển nông nghiệp tại tỉnh Xê Kong, Lào, 9đ
Luận văn: Nghiên cứu chuỗi giá trị lụa tơ tằm trên địa bàn Hà Nội, HAY
PHÁT TRIỂN NÔNG NGHIỆP Ở CÁC HUYỆN NGOẠI THÀNH HÀ NỘI
Luận án: Phát triển nông nghiệp ở các huyện ngoại thành Hà Nội - Gửi miễn phí...
Luận án: Phát triển nông nghiệp ở các huyện ngoại thành Hà Nội, HAY
Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại Huyện Krông Ana, Tỉnh Đắk lắk.doc
Luận văn: Phát triển hợp tác xã tại thị xã Gia Nghĩa, Đắk Nông
Luận văn: Phát triển công nghiệp trên địa tỉnh Quảng Bình, HAY
Phát triển nông nghiệp trên địa bàn huyện Cam Lộ, tỉnh Quảng Trị.doc
Luận văn: Phát triển nông nghiệp ở huyện Cam Lộ, Quảng Trị
Bài thuyết trình môn địa lý kinh tế việt nam đề tài nông lâm ngư nghiệp
La01.011 chất lượng tăng trưởng ngành công nghiệp điện tử việt nam trong quá ...
ĐỀ TÀI GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ CÔNG TÁC XÃ HỘI TẠI CÁC BỆNH VIỆ...
Luận văn: Phát triển trang trại huyện Krông Năng, Đắk Lắk, 9đ
Thực thi chính sách đào tạo nghề cho lao động nông thôn tại huyện Thanh Ba,tỉ...
Docga 4164
Luận án: Giải pháp thu hút và sử dụng các nguồn vốn đầu tư phát triển điện ản...
Luận án: Cấu trúc xã hội của cư dân làng nghề Sông Hồng, HAY
Luan van tien si kinh te quoc dan neu (13)
Luận văn: Phát triển tiểu thủ công nghiệp tại huyện Bố Trạch, HAY!
Luận văn: Phát triển nông nghiệp tại tỉnh Xê Kong, Lào, 9đ

Recently uploaded (10)

PDF
SLIDE_BO MON_DDKD_2025 truong dai hoc ktqd
PDF
CT VPBANK Master Card_List cua hang ap dung.pdf
PDF
The audit presentation slide (OU University)
PPTX
Quan_ly_rui_ro_trong_Logistics_va_Chuoi_cung_ung (3).pptx
PDF
Chương 1 KTVIMOFTUTPHCM cơ sở đại học.pdf
PDF
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC đề cương cuối kì ftu
DOCX
KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TẠI TRƯỜNG MẦM NON HỘI NGHĨA
PDF
11. TMKQ 1123- Kinh tế quá»_c tế _3TC.pdf
PDF
Slide phân tích và đinh giá doanh nghiệp.pdf
PDF
3. Bổ sung bài đái tháo đường CLS hè.pdf
SLIDE_BO MON_DDKD_2025 truong dai hoc ktqd
CT VPBANK Master Card_List cua hang ap dung.pdf
The audit presentation slide (OU University)
Quan_ly_rui_ro_trong_Logistics_va_Chuoi_cung_ung (3).pptx
Chương 1 KTVIMOFTUTPHCM cơ sở đại học.pdf
CHỦ NGHĨA XÃ HỘI KHOA HỌC đề cương cuối kì ftu
KẾ TOÁN TIỀN LƯƠNG VÀ CÁC KHOẢN TRÍCH THEO LƯƠNG TẠI TRƯỜNG MẦM NON HỘI NGHĨA
11. TMKQ 1123- Kinh tế quá»_c tế _3TC.pdf
Slide phân tích và đinh giá doanh nghiệp.pdf
3. Bổ sung bài đái tháo đường CLS hè.pdf

[123doc.vn] luan-van-giai-phap-phat-trien-kinh-te-nong-nghiep-tren-dia-ban-huyen-khoai-chau-tinh-hung-yen

  • 1. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........0 B GIÁO D C VÀ ðÀO T O TRƯ NG ð I H C NÔNG NGHI P HÀ N I ------------- ------------- T NAM PHONG GI I PHÁP PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P TRÊN ð A BÀN HUY N KHOÁI CHÂU T NH HƯNG YÊN LU N VĂN TH C SĨ KINH T Chuyên ngành: Kinh t nông nghi p Mã s : 603110 Ngư i hư ng d n khoa h c: PGS.TS ð Văn Vi n HÀ N I - 2010
  • 2. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........i L i cam ñoan Tôi xin cam ñoan ñây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các k t qu , s li u ñư c nêu trong lu n văn là trung th c và chưa t ng ai công b trong b t kỳ công trình nào khác. Tôi xin cam ñoan r ng các thông tin trích d n trong lu n văn ñ u ñã ñư c ch rõ ngu n g c. Tác gi T Nam Phong
  • 3. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........ii L i cám ơn ð hoàn thành lu n văn t t nghi p này, ngoài s n l c c g ng không ng ng c a b n thân, tôi ñã nh n ñư c r t nhi u s quan tâm giúp ñ nhi t tình c a t p th , cá nhân trong và ngoài trư ng. Nhân d p này, tôi bày t lòng bi t ơn sâu s c t i: Các th y, cô giáo trong Khoa Kinh t và Phát tri n nông thôn, trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i ñã t o m i ñi u ki n giúp ñ tôi hoàn thành lu n văn t t nghi p. ð c bi t, tôi vô cùng bi t ơn PGS.TS ð Văn Vi n – Cán b gi ng d y t i B môn Qu n tr kinh doanh, ngư i ñã t n tình h t lòng giúp ñ , ch b o tôi hoàn thành lu n văn này. Tôi xin chân thành cám ơn y ban nhân dân huy n Khoái Châu, các phòng ban trong huy n, y ban nhân dân các xã trên ñ a bàn huy n ñã t o ñi u ki n cho tôi trong quá trình th c t p ñ tài. Cu i cùng, tôi xin g i l i cám ơn t i gia ñình, b n bè nh ng ngư i ñã giúp ñ , ñ ng viên tôi trong su t quá trình th c t p. Tôi xin chân thành cám ơn! Hà N i, ngày tháng 9 năm 2010 Tác gi T Nam Phong
  • 4. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........iii M C L C L i cam ñoan i L i cám ơn ii M c l c iii Danh m c ch vi t t t và ký hi u vii 1 ð T V N ð 1 1.1 TÍNH C P THI T C A ð TÀI 1 1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U C A ð TÀI 2 1.3 CÂU H I NGHIÊN C U 3 1.4 ð I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U 3 2 CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N 5 2.1 CƠ S LÝ LU N 5 2.1.1 M t s khái ni m cơ b n 5 2.1.2 Ý nghĩa c a phát tri n kinh t nông nghi p 9 2.1.3 Nh ng nhân t ch y u nh hư ng ñ n phát tri n kinh t nông nghi p 11 2.2 CƠ S TH C TI N 13 2.2.1 Kinh nghi m c a Trung Qu c 13 2.2.2 Kinh nghi m c a ðài Loan 16 2.2.3 Kinh nghi m c a Thái Lan 18 2.2.4 Kinh nghi m c a Inñônêxia 18
  • 5. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........iv 2.2.5 Kinh nghi m c a Nh t B n 19 2.3 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T , XÃ H I NÔNG NGHI P, NÔNG THÔN NƯ C TA 20 3 ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 37 3.1 ð C ðI M ð A BÀN NGHIÊN C U 37 3.1.1 ði u ki n t nhiên và xã h i 37 3.1.2 ðánh giá thu n l i, khó khăn trong phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu 43 3.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 45 3.2.1 Phương pháp th ng kê kinh t 45 3.2.2 Phương pháp phân tích 47 3.3 H TH NG CH TIÊU S D NG TRONG NGHIÊN C U ð TÀI 47 3.3.1 Ch tiêu k t qu s n xu t 47 3.3.2 Ch tiêu t ng h p ñánh giá hi u qu kinh t , xã h i 49 3.3.3 Ch tiêu hi u qu s d ng các ngu n l c, các b ph n h p thành phát tri n kinh t , xã h i 49 3.3.4 Các ch tiêu hi u qu c a quá trình phát tri n kinh t , xã h i nông thôn 50 4 K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N 51 4.1 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN 51 4.1.1 Tình hình phát tri n kinh t ngành nông nghi p, công nghi p và d ch v c a huy n Khoái Châu 51
  • 6. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........v 4.1.2 Tình hình v cơ c u lao ñ ng và chi phí trung gian phân b cho các ngành trong huy n 54 4.2 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN 59 4.2.1 Cơ c u giá tr s n xu t nông nghi p c a huy n 59 4.2.2 Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu 62 4.2.3 Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu 72 4.2.4 Tình hình phát tri n d ch v nông nghi p c a huy n Khoái Châu 77 4.2.5 Tình hình phát tri n kinh t h nông dân và ý ki n ngư i dân 79 4.2.6 ðánh giá tình hình phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu 82 4.3 QUAN ðI M, ð NH HƯ NG, M C TIÊU CH Y U PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P TRÊN ð A BÀN HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN ð N NĂM 2015 84 4.3.1 Các quan ñi m cơ b n phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu ñ n năm 2015 85 4.3.2 Nh ng căn c , xu hư ng, ñ nh hư ng, m c tiêu ch y u phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu ñ n năm 2015 86 4.4 NH NG GI I PHÁP CH Y U PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P C A HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN ð N NĂM 2015 88 4.4.1 Gi i pháp chung 88
  • 7. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........vi 4.4.1.1 Phát tri n kinh t nông nghi p và tìm ki m th trư ng tiêu th s n ph m 88 4.4.1.2 Tăng cư ng ñ u tư xây d ng cơ s h t ng 90 4.4.1.3 Tăng cư ng ng d ng thành t u m i c a khoa h c, k thu t vào s n xu t 90 4.4.1.4 ð y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p, nông thôn c a huy n Khoái Châu 91 4.4.1.4.1 ð y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông thôn 91 4.4.1.4.2 Phát tri n kinh t nông nghi p 94 4.4.1.5 Nâng cao vai trò lãnh ñ o c a ð ng và Nhà nư c trong phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu 101 4.4.2 M t s gi i pháp c th 101 4.4.2.1 Gi i pháp ru ng ñ t 102 4.4.2.2 Gi i pháp v n 103 4.4.2.3 Gi i pháp th trư ng 103 4.4.2.4 Gi i pháp khoa h c công ngh 104 4.4.2.5 Gi i pháp cơ s h t ng 105 5 K T LU N VÀ KI N NGH 106 5.1 K T LU N 106 5.2 KI N NGH 108 TÀI LI U THAM KH O 110 PH L C 112
  • 8. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........vii DANH M C CH VI T T T VÀ KÝ HI U CC Cơ c u CNH-HðH Công nghi p hóa - hi n ñ i hóa CN-TTCN Công nghi p-ti u th công nghi p CPSXDV Chi phí s n xu t d ch v CPSX Chi phí s n xu t CPSXNN Chi phí s n xu t nông nghi p DV-TN D ch v -thương nghi p GDP T ng s n ph m qu c n i GT Giá tr GTSX Giá tr s n xu t GTSXBQ Giá tr s n xu t bình quân GTSXNN Giá tr s n xu t nông nghi p GTSXDV Giá tr s n xu t d ch v HTX H p tác xã LTBQ Lương th c bình quân LTTP Lương th c th c ph m Lð Lao ñ ng NN Nông nghi p SP S n ph m SL S lư ng SLLT S n lư ng lương th c XHCN Xã h i ch nghĩa UBND y ban nhân dân VAC Vư n ao chu ng
  • 9. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........viii DANH M C B NG STT Tên b ng Trang 2.1 T c ñ tăng trư ng và cơ c u s n ph m trong nư c m t s năm g n ñây 21 2.2 T c ñ tăng s n ph m các ngành qua các năm 24 2.3 V n ñ u tư toàn xã h i th c hi n năm 2008 28 2.4 T ng s n ph m trong nư c năm 2008 35 3.1 Tình hình ñ t ñai c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007- 2009) 39 3.2 Tình hình nhân kh u và lao ñ ng c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009) 41 3.3 S h ñi u tra t i các ñi m nghiên c u 46 4.1 Giá tr s n xu t c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007- 2009) 52 4.2 Tình hình lao ñ ng c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009) 55 4.3 Chi phí trung gian các ngành kinh t c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009) 57 4.4 Giá tr s n xu t nông nghi p c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009) 60 4.5 Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009) 63 4.6 Giá tr s n xu t các lo i cây tr ng c a huy n qua 3 năm (2007-2009) 68 4.7 Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi c a huy n qua 3 năm (2007-2009) 73 4.8 Giá tr s n xu t ngành chăn nuôi c a huy n qua 3 năm (2007-2009) 76
  • 10. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........ix 4.9 Giá tr s n xu t ngành d ch v nông nghi p c a huy n qua 3 năm (2007-2009) 78 4.10 Tình hình ñ u tư chi phí c a nhóm h ñi u tra 80 4.11 Giá tr s n xu t kinh doanh c a nhóm h ñi u tra 82 4.12 M t s ch tiêu k t qu và hi u qu kinh t c a huy n Khoái Châu giai ño n (2009-2015) 88 4.13 M c tiêu phát tri n kinh t c a huy n Khoái Châu giai ño n (2009-2015) 93 4.14 M c tiêu phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu giai ño n (2009-2015) 95 4.15 M c tiêu phát tri n kinh t ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu giai ño n (2009-2015) 97 4.16 M c tiêu phát tri n kinh t ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu giai ño n (2009-2015) 99 4.17 M c tiêu phát tri n d ch v nông nghi p c a huy n Khoái Châu giai ño n (2009-2015) 101
  • 11. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........1 1. ð T V N ð 1.1 TÍNH C P THI T C A ð TÀI Phát tri n nông nghi p có ý nghĩa c c kỳ quan tr ng trong n n kinh t qu c dân và xã h i, là s nghi p mang tính chi n lư c c a m i qu c gia. Phát tri n kinh t nông nghi p là m t ph m trù khoa h c, nó bi u hi n năng l c t ch c qu n lý và trình ñ c a n n kinh t , xã h i t ng ñ a phương và c nư c. Trong s h i nh p v i kinh t th gi i hi n nay, v n ñ này có t m quan tr ng ñ c bi t ñ i v i Vi t Nam. Nông thôn Vi t Nam v i trên 70% dân s sinh s ng và lao ñ ng. S n ph m khu v c này như lương th c, th c ph m, nguyên li u cho công nghi p ch bi n và d ch v r t c n cho n n kinh t qu c dân, vì v y nông nghi p có vai trò to l n ñ i v i s phát tri n kinh t xã h i nư c ta. Bên c nh nh ng thành t u ñã ñ t ñư c, th c t còn cho th y nông nghi p nư c ta ñã và ñang b c l tình tr ng l c h u, y u kém và ch m kh c ph c như: cơ c u kinh t chuy n d ch chưa ñáng k , vi c ng d ng ti n b khoa h c công ngh r t h n ch , công nghi p ch bi n và ngành ngh kém phát tri n, th trư ng tiêu th s n ph m hàng hoá khó khăn, ti p c n th trư ng th p, chưa an ninh v lương th c, t t h u so v i thành th v nhi u m t, môi trư ng b ô nhi m, lao ñ ng nông thôn có trình ñ th p và dư th a, nhi u vùng có m c s ng và dân trí th p. Cơ s h t ng nhi u nơi còn kém, trình ñ s n xu t và qu n lý còn l c h u, quan h s n xu t nông thôn ch m ñ i m i… Vì v y, trong Cương lĩnh phát tri n ñ t nư c, trong các Ngh quy t c a ð ng và g n ñây là Ngh quy t ð i h i X c a ð ng ñã nêu rõ: “Phát tri n nông nghi p và nông thôn theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá và h p tác hoá, dân ch hoá; chuy n d ch cơ c u kinh t g n v i phân công l i lao ñ ng nông thôn; Xây d ng nông thôn ngày càng giàu ñ p, dân ch , công b ng, văn minh, có cơ c u kinh t h p lý, quan h s n xu t phù h p, k t c u h t ng kinh t xã h i phát tri n và ngày
  • 12. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........2 càng hi n ñ i” trên cơ s các bi n pháp “Phát tri n cơ s h t ng kinh t xã h i nông thôn, chú tr ng phát tri n h th ng thu l i, b o ñ m ñư ng giao thông thông su t ñ n trung tâm xã, có ñ trư ng h c, tr m y t và nư c s ch cho sinh ho t. B o v môi trư ng sinh thái”; “Gi m t l lao ñ ng trong nông nghi p, tăng t tr ng công nghi p và d ch v trong cơ c u kinh t nông thôn”. Huy n Khoái Châu, t nh Hưng Yên có nhi u ti m năng ñ phát tri n nông nghi p, công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v . Trong nh ng năm qua, kinh t nông thôn c a huy n ñã có bư c phát tri n nhưng cơ b n v n l y kinh t nông nghi p làm ch ñ o, hi u qu kinh t chưa cao, ñ i s ng ngư i dân v n còn th p… Xu t phát t nhu c u th c t góp ph n thúc ñ y phát tri n nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu, chúng tôi ti n hành nghiên c u ñ tài: “Gi i pháp phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu - t nh Hưng Yên”. 1.2 M C TIÊU NGHIÊN C U C A ð TÀI * M c tiêu chung Trên cơ s nghiên c u th c tr ng phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu, ñ xu t gi i pháp ch y u nh m phát tri n kinh t nông nghi p góp ph n giúp huy n th c hi n th ng l i công cu c CNH - HðH nông nghi p, nông thôn. * M c tiêu c th - Góp ph n h th ng hoá cơ s lý lu n và th c ti n v n ñ phát tri n kinh t nông nghi p. - Phân tích, ñánh giá th c tr ng phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu t năm 2007-2009. Phát hi n các nguyên nhân nh hư ng làm h n ch s phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n trong nh ng năm qua. - ð nh hư ng và ñ xu t các gi i pháp ch y u nh m phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu trong th i gian t i. 1.3 CÂU H I NGHIÊN C U
  • 13. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........3 - Nh ng cơ s ñ phát tri n kinh t nông nghi p? - Th c tr ng phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n như th nào? V trí và vai trò c a nó? - S phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n có b n v ng và hi u qu không? - Gi i pháp phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n trong th i gian t i là gì? ðây là nh ng v n ñ c p thi t ñ t ra c n ñư c nghiên c u, ñánh giá m t cách ñúng ñ n. C n ph i xem cái gì ñ t ñư c, cái gì chưa ñ t ñư c, cái gì m nh, cái gì y u ñ t ñó có các gi i pháp h u hi u phát huy các th m nh và h n ch m t y u nh m làm cho nông nghi p huy n Khoái Châu phát tri n nhanh và b n v ng. 1.4 ð I TƯ NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U * ð i tư ng nghiên c u ð i tư ng nghiên c u là các v n ñ kinh t nông nghi p, nông thôn, ngư i nông dân, các h , c ng ñ ng và các vùng nông thôn trong ñ a bàn. * Ph m vi nghiên c u - V n i dung: lu n văn ch y u ñi sâu phân tích th c tr ng s n xu t nông nghi p (tr ng tr t, chăn nuôi và d ch v nông nghi p) t ñó ñ xu t gi i pháp kinh t ch y u nh m phát tri n m nh lĩnh v c này trên ñ a bàn huy n ñ n năm 2015. - V không gian: ñ tài nghiên c u trên ñ a bàn huy n Khoái Châu, t nh Hưng Yên. - V th i gian: s li u ph c v nghiên c u ñư c thu th p t năm 2007- 2009. Th i gian ti n hành nghiên c u t tháng 1/2009 ñ n tháng 12/2009.
  • 14. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........4 2. CƠ S LÝ LU N VÀ TH C TI N 2.1 CƠ S LÝ LU N 2.1.1 M t s khái ni m cơ b n 2.1.1.1 Tăng trư ng và phát tri n Phát tri n kinh t , xã h i nông thôn là quá trình thay ñ i làm tăng m c s ng c a ngư i dân, phát tri n nông thôn phù h p v i nhu c u c a con ngư i, ñ m b o s t n t i b n v ng và s ti n b lâu dài, ñ ra nh ng m c tiêu ph n ñ u cho s ti n b c a nông thôn. Nói chung m i qu c gia có quan ni m nh t ñ nh, song ñ u ñư c ñánh giá s gia tăng v kinh t và s bi n ñ i v m t xã h i mà ngư i ta thư ng dùng thu t ng tăng trư ng và phát tri n ñ ph n ánh s ti n b ñó. Có quan ni m khác nhau v s phát tri n nói riêng và phát tri n kinh t xã h i nói chung. S phát tri n (development) v nghĩa h p, ñó là s m r ng, khu ch trương, phát ñ t, m mang c a s v t, hi n tư ng, ho c ý tư ng tư duy trong ñ i s ng m t cách tương ñ i hoàn ch nh trong m t giai ño n nh t ñ nh. Do ñó s phát tri n khác v i s tăng trư ng. Trư c ñây ñôi khi ngư i ta thư ng quan ni m phát tri n gi ng s tăng trư ng. Hi n nay ngư i ta ñã nh n rõ r ng gi a chúng có tư duy khác nhau, nhưng có s liên quan ch t ch v i nhau. Tăng trư ng kinh t thư ng ñư c quan ni m là s tăng thêm (hay gia tăng) v quy mô s n lư ng c a n n kinh t trong m t th i kỳ nh t ñ nh. ðó là t t c các ho t ñ ng s n xu t và d ch v c a n n kinh t t o ra. Do v y ñ hi n th s tăng trư ng kinh t , ngư i ta dùng m c tăng thêm c a t ng s n lư ng n n kinh t (tính toàn b hay tính bình quân theo ñ u ngư i) c a th i kỳ trư c, ñó là m c tăng ph n trăm (%) hay tuy t ñ i hàng năm, hay tính bình quân trong m t giai ño n.
  • 15. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........5 S tăng trư ng ñư c so sánh theo các th i ñi m liên t c trong m t giai ño n nh t ñ nh, s cho t c ñ tăng trư ng, ñó là tăng thêm s n lư ng nhanh hay ch m so v i th i ñi m g c. T c ñ tăng trư ng ñư c tính b ng t l ph n trăm thông qua vi c so sánh quy mô c a hai th i kỳ. Quy mô c a th i kỳ sau so v i th i kỳ trư c càng l n thì t c ñ tăng trư ng càng nhanh. Quy mô ñư c bi u hi n b ng s lư ng tuy t ñ i, còn t c ñ tăng trư ng ñư c bi u hi n b ng s lư ng tương ñ i. - Phát tri n kinh t có th hi u là m t quá trình l n lên (hay tăng ti n) v m i m t c a n n kinh t trong m t th i kỳ nh t ñ nh, trong ñó bao g m c s tăng thêm v quy mô s n lư ng (tăng trư ng) và s ti n b v cơ c u kinh t , xã h i. Phát tri n kinh t có th hi u là quá trình chuy n bi n theo hư ng ti n b v m i m t c a n n kinh t trong m t th i kỳ nh t ñ nh, trong ñó ch y u bao g m s tăng trư ng v c a cái v t ch t và s ti n b v cơ c u kinh t . Phát tri n kinh t t u trung bao g m hai n i dung ch y u ñó là s gia tăng c a c i v t ch t và d ch v cùng v i s c i bi n ti n b v cơ c u kinh t và ñ i s ng xã h i. Riêng v cơ c u kinh t ph i ñư c th hi n: công nghi p- d ch v -nông nghi p, hay d ch v -công nghi p-nông nghi p. Ngày nay ngư i ta càng th y rõ r ng m t n n kinh t phát tri n ph i ñ m b o hài hoà và toàn di n các m c tiêu hi u qu kinh t , phát tri n b n v ng, b o v môi trư ng. S phát tri n kinh t c a m t qu c gia thư ng d a vào s c m nh c a h th ng công c tài chính, pháp lu t, b máy t ch c và chính sách. ð i v i các nư c ñang và ch m phát tri n ngư i ta ñ c bi t chú ý ñ n các công c khác, ñó là d tr qu c gia và tin h c. T sau chi n tranh th gi i l n th hai, s bùng n c a các cu c cánh m ng khoa h c k thu t v công c s n xu t, sinh h c, v t li u, thông tin… ñã có tác dung quy t ñ nh ñ n s phát tri n kinh t toàn c u. Ngoài ra mô hình kinh t cũng luôn chi ph i ñ n s phát tri n kinh t c a t ng qu c gia.
  • 16. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........6 T nh ng quan ni m trên, cho th y: - S phát tri n bao g m c s tăng thêm v kh i lư ng c a c i, v t ch t, d ch v và s bi n ñ i ti n b v cơ c u kinh t (cơ c u ngành, cơ c u lãnh th , cơ c u thành ph n và các lĩnh v c cơ c u c th khác) và ñ i s ng xã h i. - Tăng trư ng v c a c i v t ch t và ti n b v cơ c u kinh t là hai m t có quan h v a ph thu c, v a ñ c l p tương ñ i v lư ng và ch t v i nhau. - S phát tri n kinh t là quá trình ti n hoá theo th i gian trư c h t do n i l c c a n n kinh t quy t ñ nh. Trong ñi u ki n hi n t i, kinh t m và toàn c u hoá n n kinh t , môi trư ng kinh doanh (theo nghĩa r ng) ngày càng có tác ñ ng l n lao ñ i v i s phát tri n kinh t c a m i nư c. - K t qu c a s phát tri n kinh t là k t qu c a m t quá trình v n ñ ng khách quan, còn m c tiêu phát tri n kinh t là th hi n s ti p c n các k t qu ñó. Tóm l i, phát tri n kinh t là m t khái ni m chung nh t v m t s chuy n bi n c a n n kinh t , t m t tr ng thái th p lên m t tr ng thái cao hơn. Do v y không có tiêu chu n chung v s phát tri n, song ñ ph n ánh m c ñ phát tri n kinh t c a t ng th i kỳ c th , ngư i ta thư ng dùng hai nhóm ch tiêu: - M t là, các ch tiêu th hi n quy mô phát tri n kinh t , trong ñó quan tr ng nh t là t ng thu nh p và thu nh p bình quân theo ñ u ngư i. - Hai là, các ch tiêu th hi n s ti n b v cơ c u kinh t , trong ñó quan tr ng nh t là cơ c u gi a nông nghi p, công nghi p và d ch v . Kinh t phát tri n nhanh hay ch m ph thu c vào r t nhi u y u t ch quan và khách quan, ñáng chú ý nh t là các y u t sau ñây: v n s n xu t (nhi u hay ít); lao ñ ng (s lư ng và ch t lư ng); các ngu n tài nguyên thiên nhiên (ñ t ñai, tài nguyên khoáng s n, ngu n nư c…); trình ñ khoa h c k
  • 17. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........7 thu t và công ngh ; hình th c t ch c s n xu t và phương th c qu n lý; môi trư ng kinh t và xã h i liên quan. - Phát tri n b n v ng là m t lo i phát tri n lành m nh v a ñáp ng ñư c nhu c u hi n t i, l i v a không xâm ph m ñ n l i ích c a các th th tương lai. Như v y, có th th y phát tri n b n v ng là m t lo i phát tri n lành m nh, trong ñó s phát tri n c a cá nhân này không làm thi t h i ñ n l i ích c a cá nhân khác, s phát tri n c a cá nhân không làm thi t h i ñ n l i ích c a c ng ñ ng, s phát tri n c a c ng ñ ng ngư i này không làm nh hư ng ñ n l i ích c a c ng ñ ng ngư i khác, s phát tri n c a th h hôm nay không xâm ph m ñ n l i ích c a các th h mai sau và s phát tri n c a loài ngư i không de do s s ng còn ho c làm suy gi m nơi sinh s ng c a các loài khác. Phát tri n b n v ng là s phát tri n kinh t - xã h i v i t c ñ cao, liên t c trong th i gian dài. S phát tri n ñó d a trên vi c s d ng có hi u qu ngu n tài nguyên thiên nhiên mà b o v ñư c môi trư ng sinh thái. Phát tri n kinh t nh m ñáp ng nhu c u xã h i hi n nay nhưng không làm c n ki t tài nguyên, ñ l i h u qu xã h i cho th h tương lai. 2.1.1.2 Phát tri n kinh t nông nghi p L ch s phát tri n s n xu t c a xã h i ñã kh ng ñ nh nông nghi p là ngành s n xu t quan tr ng, xã h i loài ngươi mu n t n t i và phát tri n trư c h t ph i có ăn, m c và nh ng tư li u sinh ho t khác do nông nghi p cung c p, Ăngghen ñã nói: “Có th c m i v c ñư c ñ o, ph i làm cho nhân dân ta ngày càng m no.. ”. Nông nghi p và các ngành kinh t khác có m i quan h ch t ch , Các-Mác ñã nói: “Nói chung n u như không có t ng ngành s n xu t thì cũng không có toàn b s n xu t, s n xu t bao gi cùng là ngành s n xu t riêng bi t, ví d tr ng tr t, ngành chăn nuôi, ngành th công … ho c s n xu t là t ng th các ngành riêng bi t”.
  • 18. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........8 Kinh t nông nghi p là ngành cơ b n, ngành g c, là lĩnh v c bao trùm lãnh th kinh t nông thôn, s phát tri n c a nó gi vai trò quy t ñ nh trong kinh t nông thôn, kinh t nông nghi p có nh ng quy lu t kinh t khách quan có liên quan trong v n ñ phát tri n nông nghi p. Phát tri n nông nghi p là ti n ñ cơ b n ñ phát tri n nông thôn, vì phát tri n nông thôn ph i gi i quy t v n ñ lương th c và an toàn th c ph m. Phát tri n nông nghi p gi i quy t tăng thu nh p t o ra s n ph m hàng hoá cung c p cho nông thôn, cho công nghi p, cho xu t kh u… Phát tri n nông nghi p th c hi n phân công l i lao ñ ng trong nông thôn làm cơ s m r ng quy mô s n xu t, nâng cao hi u qu s n xu t nông nghi p. Chuy n b t m t l c lư ng lao ñ ng sang công nghi p và các ngành khác. Phát tri n nông nghi p th c hi n tích lu v n góp ph n phát tri n công nghi p và d ch v , góp ph n xây d ng cơ s h t ng nông thôn. Cùng v i s phát tri n c a l c lư ng s n xu t và ti n b khoa h c k thu t, ñ c bi t s phát tri n c a công nghi p hi n ñ i, kinh t nông nghi p cũng phát tri n. Kinh t nông nghi p bao g m c nông, lâm, ngư, nghi p. Trong nông nghi p có ngành tr ng tr t và chăn nuôi. Ngành tr ng tr t có cây lương th c, cây hoa màu, cây công nghi p, cây rau ñ u, cây ăn qu , cây th c ăn gia súc… Ngành chăn nuôi có chăn nuôi ñ i gia súc, ti u gia súc, gia c m, và chăn nuôi khác: l n, trâu, bò, dê, gà, v t, nuôi ong… 2.1.2 Ý nghĩa c a phát tri n kinh t nông nghi p b t kỳ nư c nào dù là nư c giàu hay nư c nghèo, nông nghi p ñ u có v trí quan tr ng. Nông nghi p là ngành s n xu t v t ch t ch y u c a n n kinh t cung c p nh ng s n ph m thi t y u như lương th c, th c ph m cho con ngư i t n t i. C.Mác cũng ñã kh ng ñ nh: “Nông nghi p là m t trong hai ngành s n xu t v t ch t ch y u c a xã h i, s n ph m nông nghi p là nhu c u t i cơ b n c a con ngư i”. M t khác, ph n l n nguyên li u c a các ngành nông nghi p th c ph m, công nghi p ch bi n và công nghi p nh khác do nông nghi p cung c p. Vì
  • 19. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........9 v y, s phát tri n các ngành công nghi p s n xu t các s n ph m tiêu dung này l thu c vào vi c cung c p nguyên li u c a nông nghi p. nh ng nư c ñang trong giai ño n ñ u c a quá trình công nghi p hoá, nông nghi p còn là ngu n t o ra thu nh p ngo i t . Tuỳ theo l i th c a mình, m i nư c có th xu t kh u các s n ph m nông nghi p thu ngo i t hay trao ñ i l y s n ph m công nghi p ñ ñ u tư l i cho nông nghi p và các ngành khác c a n n kinh t qu c dân. Nông nghi p không nh ng là ngu n cung c p s n ph m hang hoá cho th trư ng trong nư c và ngoài nư c mà còn cung c p các y u t s n xu t như lao ñ ng và v n cho các khu v c kinh t khác. S phát tri n c a các ngành công nghi p l thu c vào l c lư ng lao ñ ng do nông thôn cung c p. Ph n l n lao ñ ng công nghi p các nư c ñang phát tri n ñ u t nông thôn. S phát tri n c a nông nghi p có nh hư ng tr c ti p hay gián ti p ñ n kh năng ñáp ng v lao ñ ng cho các ngành công nghi p và ngành phi nông nghi p. Quá trình công nghi p hoá ñ u c n s ñ u tư l n v v n. V i nh ng ñ t nư c ñang phát tri n, m t ph n ñáng k v v n ñó ph i do nông nghi p cung c p. S cung c p v n t nông nghi p cho các ngành kinh t khác thông qua nhi u con ñư ng như thu nông nghi p, thu nông s n xu t kh u và s thay th các s n ph m nh p kh u c a nông nghi p. Nông nghi p còn là th trư ng tiêu th các s n ph m d ch v c a công nghi p và các ngành kinh t khác. Vì th nông nghi p là m t trong nh ng nhân t b o ñ m cho các ngành công nghi p khác như công nghi p hoá h c, cơ khí, công nghi p s n xu t hàng tiêu dùng, d ch v s n xu t và ñ i s ng phát tri n. h u h t các nư c nông nghi p, th trư ng nông thôn là th trư ng tiêu th chính các s n ph m trên. Nông nghi p có tác d ng gi gìn và b o v tài nguyên thiên nhiên và môi trư ng. b t c nư c nào, s n xu t nông nghi p cũng g n li n v i vi c
  • 20. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........10 s d ng và qu n lý các tài nguyên thiên nhiên như ñ t ñai, ngu n nư c, r ng, th c v t và ñ ng v t. N n nông nghi p phát tri n ngoài vi c ñ m b o các vai trò nêu trên còn ph i góp ph n gìn gi và b o v tài nguyên thiên nhiên và môi trư ng, ch ng gi m c p v ngu n l c và m t ña d ng sinh h c. ðó là y u t cơ b n cho s phát tri n m t n n nông nghi p n ñ nh và b n v ng. 2.1.3 Nh ng nhân t ch y u nh hư ng ñ n phát tri n kinh t nông nghi p 2.1.3.1 Các nhân t thu c v ñi u ki n t nhiên V trí ñ a lý, ñi u ki n ñ t ñai, ñi u ki n khí h u th i ti t, các ngu n tài nguyên khác c a vùng như ngu n nư c, r ng, khoáng s n, ngu n lao ñ ng trong ñó có nhi u nhân t tác ñ ng m t cách tr c ti p t i s phát tri n kinh t nông nghi p. V trí ñ a lý thu n l i và các ti m năng t nhiên phong phú, ña d ng c a m i vùng lãnh th là nhân t thu n l i cho s phát tri n nông nghi p, nông thôn. Nh ng nơi ñi u ki n t nhiên không thu n l i như di n tích ñ t nông nghi p bình quân ñ u ngư i th p, ñ t kém màu m , thi u nư c s n xu t, bão l t,… ñương nhiên vi c phát tri n kinh t nông nghi p s g p nhi u khó khăn. 2.1.3.2 Các nhân t kinh t - xã h i Các nhân t kinh t - xã h i g m: Cơ c u kinh t nông nghi p, nông thôn, các thành ph n kinh t nông thôn, th trư ng, v n, cơ s h t ng nông thôn, s phát tri n c a dân cư, lao ñ ng, trình ñ ngư i lao ñ ng, phong t c t p quán, chính sách c a Nhà nư c…Trong ñó v n, lao ñ ng, cơ s h t ng có v trí quan tr ng. N u có ngu n v n d i dào, lao ñ ng có trình ñ tay ngh cao, cơ s h t ng cua nông thôn hi n ñ i và ñ ng b , h th ng chính sách c a Nhà nư c thong thoáng có tác d ng khuy n khích thì ch c ch n kinh t nông nghi p, nông thôn s phát tri n t t. Ngư c l i, n u thi u v n, lao ñ ng dư th a trình ñ th p, cơ s h t ng l c h u, không ñ ng b , h th ng chính sách
  • 21. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........11 c a Nhà nư c gò bó, không khuy n khích s kìm hãm s phát tri n nông nghi p. ð i s ng c a ngư i dân nông thôn s ch m ñư c c i thi n. 2.1.3.3 Các nhân t v t ch c s n xu t, khoa h c công ngh và k thu t T ch c s n xu t gi vai trò h t s c quan tr ng ñ i v i s phát tri n tri n nông thôn nói chung và phát tri n nông nghi p nói riêng. N u t ch c s n xu t t t, các mô hình t ch c phù h p v i trình ñ phát tri n c a l c lư ng s n xu t trong nông nghi p thì nó s tác d ng thúc ñ y phát tri n nông nghi p nhanh và lành m nh. Khi mô hình t ch c s n xu t không phù h p nó s t o ra l c c n cho s phát tri n kinh t nông nghi p. Ngày nay, khoa h c k thu t và công ngh gi vai trò quy t ñ nh ñ i v i vi c nâng cao năng su t, ch t lư ng c a s n ph m, cũng như năng su t lao ñ ng c a con ngư i. Vì v y, vi c áp d ng thành t u khoa h c và công ngh vào s n xu t là m t ñòi h i b c xúc c a n n kinh t nư c ta nói chung, c a s hát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn nói riêng. 2.1.3.4 Nhóm nhân t phi kinh t Các nhân t phi kinh t ñó là các ngu n l c không tr c ti p nh m m c ñích kinh t nhưng gián ti p nh hư ng ñ n s tăng trư ng và phát tri n kinh t . Có hàng lo t nhân t thu c lo i này như ñ a ví cá nhân trong c ng ñ ng, cơ c u gia ñình, cơ c u giai c p, cơ c u tôn giáo, cơ c u thành th - nông thôn, ñ c ñi m văn hoá – xã h i, th ch chính tr xã h i. ð c ñi m chung c a nhóm nhân t này là không lư ng hoá ñư c các nh hư ng c a nó, nên không th tính toán ñ i chi u c th ñư c. Có ph m vi nh hư ng r ng và ph c t p trong xã h i, nên không th ñánh giá m t cách tách bi t rõ r t ñư c và không có ranh gi i rõ ràng.
  • 22. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........12 2.2 CƠ S TH C TI N Trong nh ng th p k v a qua có khá nhi u nư c trong khu v c châu Á quan tâm ñ n phát tri n nông nghi p, và h ñã ñ t ñư c nh ng thành t u khá r c r . ñây chúng tôi xin nêu thành công kinh nghi m c a m t s nư c tiêu bi u. 2.2.1 Kinh nghi m c a Trung Qu c Trung Qu c hi n ñã là "nông tr i" và "công xư ng" c a th gi i; theo d ñoán c a các chuyên gia, ch ñ n năm 2020 là Trung Qu c s vư t qua Nh t B n và ñ n năm 2040 s vư t qua M ñ tr thành nư c có quy mô GDP l n nh t th gi i. Trung Qu c ñang gi k l c th gi i v s năm tăng trư ng liên t c (27 năm) và v t c ñ tăng trư ng cao (c kho ng 8 năm là GDP tăng g p ñôi). Trung Qu c là nư c có t l tích lũy so v i GDP cao nh t th gi i và liên t c tăng lên (t năm 2002 ñã vư t qua m c 40%, trong ñó t năm 2004 ñã ñ t 45%). Trung Qu c là nư c có kim ng ch xu t kh u l n th ba th gi i, ch sau ð c, M và trong quan h buôn bán v i nư c ngoài, Trung Qu c luôn luôn v th xu t siêu ngày m t l n. Th ph n xu t kh u hàng hóa c a Trung Qu c v a l n, v a r ng kh p không ch khu v c có m t ñ cao v nhân công không có tay ngh mà ngay c khu v c có cư ng ñ công ngh l n (chi m 15% hàng nh p kh u c a M , 13% c a châu Âu). D tr ngo i t c a Trung Qu c ñã ñ t trên 900 t USD, vư t qua Nh t B n lên ñ ng ñ u th gi i. T s tăng trư ng th n kỳc a Trung Qu c có th rút ra bài h c cho Vi t Nam: Th nh t, trong ñi u ki n xu t phát t m t ñi m r t th p, ñ t nư c mu n ch ng ñư c t t h u xa hơn, s m thoát kh i nư c kém phát tri n và cơ b n tr thành m t nư c công nghi p theo hư ng hi n ñ i thì ph i tăng trư ng kinh t v i t c ñ cao và liên t c trong th i gian dài. Tăng trư ng kinh t c a Vi t Nam m c dù ñã ñ t liên t c trong 25 năm, t c ñ tăng trư ng ñã tương ñ i khá, m t s năm ñã ñ t 8-9%, nhưng v n còn th p hơn Trung Qu c. Không ph i không có lý gi i khi có nhi u ngư i ñ ngh m c tiêu tăng hai ch s .
  • 23. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........13 Th hai, ñ tăng cao và liên t c, Trung Qu c ñã có t l tích lũy r t cao, trong khi c a Vi t Nam dù ñã tăng lên nhưng cũng m i ñ t 35%, còn th p xa Trung Qu c. Mu n tăng tích lũy thì ph i ti t ki m tiêu dùng. ðành r ng, trong kinh t th trư ng, tiêu dùng cũng là ñ ng l c c a tăng trư ng, nhưng tiêu dùng c a m t b ph n dân cư ñã vư t xa c s làm ra thì n n kinh t nào cũng không th ch p nh n ñư c. Trung Qu c có t c ñ tăng trư ng cao, có d tr ngo i t l n, nhưng có t l tiêu dùng so v i GDP m i ñ t 54,1%, th p nh t th gi i, nh v y mà hàng hóa c a Trung Qu c tràn ng p th gi i; trong khi t l tiêu dùng so v i GDP c a Vi t Nam lên trên 70%. ðáng lưu ý, t c ñ tăng ti n lương trong các doanh nghi p nhà nư c cao hơn t c ñ tăng c a năng su t lao ñ ng. Th ba, tăng lư ng v n là quan tr ng, nhưng nâng cao hi u qu ñ u tư còn quan tr ng hơn nhi u. Lư ng v n ñ u tư c a Vi t Nam th p hơn Trung Qu c, nhưng h s ICOR (su t ñ u tư trên m t ñơn v tăng trư ng) c a Vi t Nam tăng nhanh, t 3,4 l n năm 1995, trong 5 năm qua ñã tăng lên kho ng 5 l n (nghĩa là có 1 ñ ng GDP tăng thêm, c n có thêm 5 ñ ng v n ñ u tư), cao g n g p rư i c a Trung Qu c. H s ICOR c a Vi t Nam cao ch y u do tình tr ng lãng phí, th t thoát và ñ c khoét v n ñ u tư còn r t l n. Tình tr ng tham nhũng Trung Qu c di n ra ph bi n và nghiêm tr ng, nhưng vi c tr ng tr tham nhũng t i ñây cũng r t nghiêm. M i năm có hàng nghìn quan ch c b t hình, trong ñó có nh ng ngư i gi ch c v quan tr ng. ð gi m ñ nóng c a tăng trư ng kinh t , Trung Qu c ñang ñi u ch nh l i vi c ñ u tư, nhưng ch y u là gi m ñ u tư vào các ngành phát tri n quá nóng như s t thép, nhôm, xi măng, năng lư ng, giáo d c, giao thông,... Th tư, theo nh n xét c a các chuyên gia kinh t trên th gi i, nh ng nư c ñang trong quá trình chuy n ñ i t nông nghi p sang công nghi p, t cơ ch k ho ch hóa t p trung bao c p sang cơ ch th trư ng
  • 24. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........14 c n ph i rút ra nh ng bài h c kinh nghi m cho mình t s phát tri n c a Trung Qu c. Tính ch t c a tăng trư ng (phát sinh không ph i t ñ i m i công ngh trong s n xu t mà t gia công là ch y u, khi n ph thu c nhi u vào s ñ t hàng t bên ngoài); s c c nh tranh còn th p do năng su t s n xu t còn y u kém; th ph n trong xu t kh u c a doanh nghi p có v n ñ u tư nư c ngoài khá l n (59%). Có m t v n ñ quan tr ng khác là s phân b và th hư ng k t qu c a tăng trư ng gi a khu v c thành th và nông thôn, gi a các vùng còn có chênh l ch l n, mà Trung Qu c cũng ñang ph i rút ra và có s ñi u ch nh, nhưng không d dàng. Th năm, trong quan h buôn bán v i nư c ngoài, Trung Qu c luôn luôn v th xu t siêu; m c xu t siêu ngày m t l n và thu c lo i nh t nhì th gi i. Vi t Nam luôn v th nh p siêu, tăng liên t c t năm 2000 ñ n 2004 v i m c ñ nh ñi m g n 5,5 t USD; năm 2005 tuyñã gi m xu ng nhưng v n còn trên 4,5 t USD. Th sáu, m c dù giá th gi i cao nhưng l m phát Trung Qu c thu c lo i th p (bình quân năm trong th i kỳ 2001 - 2005 ch vào kho ng 1,3%) nh cung hàng hóa l n hơn c u, s c mua c a dân cư, ñ c bi t là nông dân và vùng sâu trong n i ñ a còn th p. T giá gi a ñ ng nhân dân t c a Trung Qu c v i USD g n như c ñ nh; g n ñây, ñ ng nhân dân t có tăng giá hơn chút ít m c dù M liên t c ñòi Trung Qu c tăng giá ñ ng nhân dân t m nh hơn nhi u. Trung Qu c xác ñ nh 8 quan ñi m ñ phát tri n nông nghi p, nông thôn: (1) Xây d ng kinh t ph i th c s ñ t nông nghi p lên v trí hang ñ u, không ñư c coi nh v trí cơ s c a nông nghi p. (2) C i cách nông thôn ph i ti p t c n ñ nh ch ñ khoán h , không ng ng hoàn thi n cơ ch kinh t , kinh doanh 2 t ng, k t h p gi a th ng nh t và phân tán, tích c c phát tri n h th ng d ch v xã h i hóa, hư ng d n nông dân theo con ñư ng giàu có chung.
  • 25. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........15 (3) Xây d ng và ch p hành chính sách nông thôn ph i ñ m b o l i ích v t ch t và quy n l i dân ch v chính tr c a nông thôn. (4) ð y m nh CNH-HðH nông nghi p, nông thôn ph i kiên trì chi n lư c phát tri n khoa h c k thu t và giáo d c, ch n hưng nông nghi p, tăng cư ng ñ u tư cho nông nghi p theo nhi u kênh, tăng nhanh phát tri n kinh t nông nghi p s n xu t s n ph m dùng cho nông nghi p, không ñư c lơi l ng xây d ng cơ s v t ch t k thu t cho nông nghi p. (5) Phát tri n kinh t hàng hoá nông thôn ph i tôn tr ng quy lu t v giá tr coi tr ng c i cách và xây d ng lĩnh v c lưu thông. (6) ð phát tri n kinh t xã h i nông thôn ph i kh ng ch s tăng cư ng nhân kh u khai thác h p ý tài nguyên, b o v môi trư ng sinh thái. (7) ð xây d ng phát tri n nông thôn m i xã h i ch nghĩa ph i tăng cư ng t ch c cơ s ð ng làm h t nhân tăng cư ng công tác chính tr tư tư ng, kiên trì xây d ng ñ i s ng văn minh v v t ch t và tinh th n. (8) Ch ñ o công tác nông thôn ph i kiên trì ñư ng l i qu n chúng xu t phát t tình hình th c t ñ ch ñ o m t cách thích h p không ñư c phép vi ph m ý nguy n c a qu n chúng và thái ñ ch quan giáo ñi u, d p khuôn. 2.2.2 Kinh nghi m c a ðài Loan ðài Loan là m t hòn ñ o v i di n tích nh hơn Vi t Nam, dân s trên 20 tri u ngư i, tài nguyên khan hi m, ñ t ñai ph c v cho s n xu t nông nghi p c n c i và th i ti t không thu n l i. Vào nh ng năm ñ u c a c a th p k 80, thu nh p bình quân ñ u ngư i c a ðài Loan ñ t 50 USD/ngư i/năm, 92% dân s là nông dân. T ñó, chính sách an dân ñư c coi là qu c sách. Chính ph ñ ra ch trương c i cách ru ng ñ t làm cho ngư i cày có ru ng, cùng v i vi c chia
  • 26. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........16 ru ng ñ t cho nông dân, Nhà nư c còn ban hành m t lo t chính sách khuy n khích nông dân, trong ñó nhi u chính sách cho ñ n nay v n còn hi u l c như: Nhà nư c thu mua lương th c, bù l cho s n xu t g o, mi n thu cho gia ñình nghèo có thu nh p dư i 2.500 USD/năm. T ch c nông h i v i nhi m v b o h quy n l i c a nông dân b ng các hình th c khác nhau (b o hi m y t , b o lãnh cho h i viên vay ti n c a ngân hàng v i lãi su t ưu ñãi, giao d ch bán lúa c a h i viên cho Nhà nư c và m u v t tư cho h i viên). ð gi m m c bù l cho s n xu t g o, Chính ph khuy n khích nông dân gi m tr ng lúa, t p trung s n xu t các lo i rau qu có giá tr như: chè, nho, chu i,… có năng su t và hi u qu cao, khuy n khích tr ng hoa, cây c nh xu t kh u. Di n tích ñ t ñai ngày thu h p khi n nông dân ngày càng ph i chuy n hư ng sang canh tác các lo i cây có giá tr kinh t cao, tương x ng v i giá tr ñ t tăng lên, b ng không thà bán ñ t cho doanh nghi p l y ti n chuy n sang làm công nghi p, d ch v còn hơn làm nông nghi p. Kinh nghi m phát tri n nông nghi p c a ðài Loan ñư c khái quát như sau: Th nh t, nông nghi p ñư c ưu tiên phát tri n trư c h t làm cơ s ñ phát tri n chính sách nông nghi p, sau ñó công nghi p nông thôn mà trư c h t là công nghi p ch bi n nông s n. Chính ph khuy n khích ñưa gi ng cây tr ng m i ñ nâng cao hi u qu s n xu t nông nghi p và công nghi p ch bi n nông s n, cùng v i vi c áp d ng nh ng thành t u khoa h c k thu t tiên ti n công nghi p ch bi n mà ngành rau qu ñóng h p tr thành ngành mũi nh n và xu t kh u. Th hai, chú tr ng phát tri n ngu n nhân l c, nâng cao trình ñ k năng s n xu t nông nghi p cho nông nghi p nông thôn nh m nâng cao ch t lư ng lao ñ ng. Th ba, Nhà nư c ñ u tư phát tri n cơ cơ s h t ng nông thôn nh m nâng cao hi u qu s n xu t nông nghi p
  • 27. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........17 2.2.3 Kinh nghi m c a Thái Lan Thái Lan là nư c láng gi ng và cùng n m trong khu v c ASEAN, Chính ph Thái Lan ñã th c hi n nhi u chính sách ñ ñưa Thái Lan t m t nư c l c h u có thu nh p th p lên m t nư c phát tri n có m c thu nh p bình quân ñ u ngư i ngày m t tăng cao. Th nh t, xây d ng cơ s h t ng nông thôn, m ng lư i ñư ng b b sung cho m ng lư i ñư ng s t phá th cô l p các vùng xa. Th hai, chính sách m r ng di n tích canh tác và ña d ng hoá các lo i s n ph m, vi c phá th cô l p và m r ng s n xu t các s n ph m c a các vùng ngo i vi như: - Cây l y s i, dây ðông B c - Cây cao su vùng ñ i phía Nam - B p, mía, bong, s n vùng ñ i ðông B c Th ba, ñ y m nh phát tri n công nghi p ch bi n, Thái Lan là nư c xu t kh u g o l n nh t th gi i, xu t kh u ngô sang Nh t B n và xu t kh u s n sang c ng ñ ng các nư c châu âu. Th tư, thành l p H p tác xã tín d ng cho nông dân vay v n v i lãi xu t ưu ñãi, sát nh p m t s ho t ñ ng nông nghi p l thu c vào m t s công ty ch bi n nông s n, h ng trư c nguyên v t li u cho nông dân và cam k t mau s n ph m v i giá n ñ nh. 2.2.4 Kinh nghi m c a Inñônêxia Cơ c u kinh t Inñônêxia ñã có nh ng bi n ñ i nông nghi p ñơn canh chuy n thành ña canh theo hư ng s n xu t hàng hoá và xu t kh u l n. Inñônêxia chú ý nhi u ñ n các chính sách xã h i, ñ c bi t ñ i v i nông thôn như giáo d c, y t , môi trư ng, b o lưu và phát huy văn hoá dân t c, c g ng
  • 28. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........18 n ñ nh chính tr nông thôn. ðư ng l i ñ i ngo i c i m , tranh th ña phương, thu hút ñ u tư nư c ngoài. S phát tri n kinh t nông nghi p trư c h t là tăng nhanh s n lư ng các lo i cây tr ng. Hơn 20 năm qua, s n lư ng lúa tăng hơn g p ñôi, ngô và l c tăng g p ñôi, ñ u tương tăng g p ba l n, chu i tăng g p hai l n. S lư ng ñàn trâu, bò, dê, c u nh t là ñàn lơn ñ u tăng. GDP nông nghi p bình quân tăng trên 6%/năm và tăng liên t c trong hơn 20 năm qua là r t ñáng lưu ý. Chính sách nông nghi p, nông thôn c a Inñônêxia t p trung vào coi tr ng nông nghi p và v trí c a nông thôn, gi tương quan phát tri n công, nông nghi p h p lý, ñ y m nh xu t kh u ñ t o v n, tăng cư ng giáo d c và ñưa ti n b k thu t vào nông thôn, chính sách ñi u ph i lưu thông lương th c có k t qu . Inñônêxia th c hi n kinh t th trư ng nh ng chính sách ñi u hành vĩ mô tương ñ i t t, c ñ u vào và ñ u ra, chú ý b o v môi trư ng kinh t nông thôn. 2.2.5 Kinh nghi m c a Nh t B n Xu t phát ñi lên t s n xu t manh mún và nh l , Nh t B n là nư c ñ u tiên th c hi n chuy n d ch cơ c u kinh t theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá. Trong quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t c a mình, Nh t B n ñã th c hi n chuy n hàng ch c tri u lao ñ ng nông nghi p sang ho t ñ ng bên ngành công nghi p và d ch v . Cho ñ n nh ng năm 1990, Nh t B n ch còn 6,3% dân s làm nông nghi p. Cùng v i vi c ng d ng thành t u khoa h c k thu t, gi ng cây tr ng, v t nuôi m i, hoá ch t ph c v s n xu t nông nghi p, nhanh chóng th c hi n cơ gi i hoá trong nông nghi p… ð c bi t, Nh t B n chú tr ng phát tri n s n xu t, ch bi n nông s n xu t kh u, hàng lo t các nhà máy, xí nghi p ch bi n nông s n v a và nh ra ñ i các th tr n, th t và m ng lư i công nghi p gia ñình s n xu t hàng hoá cũng r t ñư c chú tr ng ñ u tư phát tri n.
  • 29. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........19 Tóm l i, nghiên c u kinh nghi m c a m t s nư c trong khu v c và trên th gi i cho th y, trong quá trình phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn m i nư c có nh ng ñi u ki n và ñ c ñi m riêng, vào m i hoàn c nh l ch s m i nư c khác nhau nhưng các nư c ñ u coi tr ng phát tri n nông nghi p, nông thôn. Trong m i nư c v i cách ti n hành và k t qu khác nhau nhưng có th khái quát thành m t s kinh nghi m v n d ng vào quá trình phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn c a nư c ta, ñó là gi m t tr ng s n ph m và lao ñ ng trong khu v c nông nghi p trong t ng s n ph m lao ñ ng xã h i. Chuy n n n nông nghi p ñ c canh l y s n xu t lương th c là ch y u sang n n nông nghi p ña canh, có c nông, lâm, thu s n (ña d ng hoá s n xu t nông nghi p). Phát tri n kinh t nông thôn theo hư ng phát tri n m nh nông nghi p, ti u th công nghi p v i nhi u hình th c ña d ng. M r ng phát tri n h th ng d ch v nông thôn là xu th ph bi n nhi u nư c trong khu v c. Phát tri n k t c u h t ng nông thôn. Tăng cư ng giáo d c và ñưa ti n b k thu t và nông nghi p, nông thôn. Coi tr ng chính sách ñ phát tri n kinh t , xã h i nông thôn. 2.3 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T , XÃ H I NÔNG NGHI P, NÔNG THÔN NƯ C TA Th c hi n công cu c ñ i m i n n kinh t theo hư ng t ng bư c chuy n d ch sang n n kinh t th trư ng theo ñ nh hư ng xã h i ch nghĩa. ð ng và Nhà nư c ñã th c hi n s ñ i m i c v nh n th c và hành ñ ng, ch trương phát tri n nông nghi p, nông thôn theo hư ng s n xu t hàng hoá theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá. Hơn 20 năm ñ i m i, vư t qua nhi u khó khăn và thách th c, ñ c bi t Vi t Nam là thành viên c a T ch c Thương m i th gi i (WTO), nư c ta thu ñư c nh ng th ng l i bư c ñ u kh quan, ch ng t tính ñúng ñ n c a nó.
  • 30. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........20 B ng 2.1 - T c ñ tăng trư ng và cơ c u s n ph m trong nư c m t s năm g n ñây (giá th c t ) ðVT: % T c ñ tăng Cơ c u Khu v c Khu v c Năm T ng s Nông nghi p Công nghi p D ch v T ng s Nông nghi p Công nghi p D ch v 1996 9,34 4,40 14,46 8,80 100 27,76 29,73 42,51 1997 8,15 4,33 12,62 7,14 100 25,77 32,08 42,15 1998 5,76 3,53 8,33 5,08 100 25,78 32,49 41,73 1999 4,77 5,23 7,68 2,22 100 25,43 34,79 40,08 2000 6,79 4,63 10,07 5,32 100 24,53 36,73 38,74 2001 6,89 2,98 10,39 6,10 100 23,24 38,13 38,63 2002 7,08 4,16 9,48 6,54 100 23,03 38,49 38,48 2003 7,26 3,25 10,35 6,57 100 22,83 39,95 38,22 2004 7,76 5,40 16,00 7,47 100 21,76 40,09 38,15 2005 8,44 4,02 10,69 8,48 100 21,02 40,97 38,01 2006 8,17 3,40 10,37 8,29 100 20,40 41,52 38,08 2007 8,48 3,41 10,60 8,68 100 20,00 41,70 38,30 2008 6,23 5,6 14,6 31 100 21,99 39,91 38,10 2009 5,32 1,83 5,52 6,63 100 20,66 39,91 38,10 (Ngu n: Niên giám Th ng kê năm 2009)
  • 31. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........21 Trư c h t, xét theo 3 khu v c l n là nông nghi p (bao g m nông – lâm nghi p - thu s n), công nghi p và d ch v thì khu v c công nghi p nh có t c ñ tăng trư ng cao hơn 2 khu kia và cao hơn t c ñ chung, nên t tr ng tăng nhanh, trong khi khu v c nông – lâm - thu s n và khu v c d ch v do tăng th p hơn khu v c công nghi p và th p hơn t c ñ chung nên t tr ng ñã gi m xu ng. Năm 1996, cơ c u kinh t c a 3 ngành nông nghi p – công nghi p - d ch v l n lư t là 27,76; 29,73 và 42,51 thì ñ n năm 2008 t l này l n lư t là 21,99; 39,91 và 38,10. Sau khi thoát kh i cu c kh ng ho ng kinh t trong khu v c (năm 1997), kinh t Vi t Nam ñang ph c h i, t c ñ tăng trư ng năm sau cao hơn năm trư c t 4,77% năm 1999 lên 6,23% năm 2008. ð c bi t trong hai năm 2006 và năm 2007, Vi t Nam có t c ñ tăng trư ng kinh t cao là 8,2% và 8,48%. T tr ng ngành công nghi p và xây d ng không ng ng tăng lên và gi m d n t tr ng ngành nông nghi p trong cơ c u kinh t . Tuy v y, cơ c u nông – lâm - thu s n v n m c cao so v các nư c như phillipine 17%, Inñonexia 16%, Thái Lan 8,5%, Malayxia 7,5%, Singapore 0,1%, Nh t B n 1%. Kinh t -xã h i nư c ta năm 2008 di n ra trong b i c nh tình hình th gi i và trong nư c có nhi u bi n ñ ng ph c t p, khó lư ng. Giá d u thô và giá nhi u lo i nguyên li u, hàng hoá khác trên th trư ng th gi i tăng m nh trong nh ng tháng gi a năm kéo theo s tăng giá m c cao c a h u h t các m t hàng trong nư c; l m phát x y ra t i nhi u nư c trên th gi i; kh ng ho ng tài chính toàn c u d n ñ n m t s n n kinh t l n suy thoái, kinh t th gi i suy gi m; thiên tai, d ch b nh ñ i v i cây tr ng v t nuôi x y ra liên ti p trên ñ a bàn c nư c gây nh hư ng l n ñ n s n xu t và ñ i s ng dân cư. Trư c tình hình ñó, B Chính tr , Qu c h i và Chính ph ñã kh n trương xem xét tình hình và ban hành nhi u văn b n ch ñ o liên quan ñ n phát tri n kinh t -xã h i năm 2008 c a ñ t nư c như: K t lu n s 22/KL-TW ngày
  • 32. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........22 04/4/2008 c a B Chính tr ; Ngh quy t s 10/NQ-CP ngày 17/4/2008 c a Chính ph ñ ra 8 nhóm gi i pháp nh m ki m ch l m phát, n ñ nh kinh t vĩ mô, b o ñ m an sinh xã h i và tăng trư ng b n v ng; K t lu n s 25/KL-TW ngày 05/8/2008 c a B Chính tr v tình hình kinh t xã h i 6 tháng ñ u năm 2008 và các gi i pháp ch y u trong 6 tháng cu i năm nh m th c hi n m c tiêu, ch tiêu k ho ch kinh t -xã h i năm 2008; Ngh quy t s 20/2008/QH12 c a Qu c h i v m t s v n ñ kinh t -xã h i năm 2008 trong tình hình m i. Nh s lãnh ñ o, ch ñ o k p th i, quy t li t c a ð ng, Qu c h i, Chính ph ; s n l c c g ng và ch ñ ng kh c ph c khó khăn c a các B , Ngành, ñ a phương, các t p ñoàn, doanh nghi p, các cơ s s n xu t và c a toàn dân nên kinh t -xã h i nư c ta năm 2008 t ng bư c vư t qua khó khăn, thách th c, kinh t có bư c tăng trư ng khá, l m phát ñư c ki m ch , an sinh xã h i ñư c b o ñ m, nhi u v n ñ xã h i b c xúc ñã ti p t c ñư c gi i quy t có hi u qu . T ng s n ph m trong nư c (GDP) năm 2008 theo giá so sánh 1994 ư c tính tăng 6,23% so v i năm 2007, trong ñó khu v c nông, lâm nghi p và thu s n tăng 3,79%; khu v c công nghi p và xây d ng tăng 6,33%; khu v c d ch v tăng 7,2%. Trong 6,23% tăng trư ng chung c a n n kinh t , khu v c nông, lâm nghi p và thu s n ñóng góp 0,68 ñi m ph n trăm; công nghi p, xây d ng ñóng góp 2,65 ñi m ph n trăm và d ch v ñóng góp 2,9 ñi m ph n trăm. T c ñ tăng t ng s n ph m trong nư c năm nay tuy th p hơn t c ñ tăng 8,48% c a năm 2007 và m c tiêu k ho ch ñi u ch nh tăng 7,0%, nhưng trong b i c nh tài chính th gi i kh ng ho ng, kinh t c a nhi u nư c suy gi m mà n n kinh t nư c ta v n ñ t t c ñ tăng tương ñ i cao như trên là m t c g ng r t l n.
  • 33. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........23 B ng 2.2 - T c ñ tăng s n ph m các ngành qua các năm ðVT: % T c ñ tăng so v i năm trư c Danh m c 2006 2007 2008 ðóng góp c a m i khu v c vào tăng trư ng năm 2008 T ng s 8,23 8,48 6,23 6,23 Nông, lâm nghi p và thu s n 3,69 3,40 3,79 0,68 Công nghi p và xây d ng 10,38 10,60 6,33 2,65 D ch v , thương m i 8,29 8,68 7,20 2,90 (Ngu n: Báo cáo k t qu th c hi n k ho ch năm 2008 c a B Nông nghi p và PTNT) Xét theo ngành kinh t , m c tăng c a khu v c nông, lâm nghi p và thu s n năm 2008 cao hơn m c tăng năm 2007 và 2006, ch y u do s n xu t nông nghi p ñư c mùa, s n lư ng lúa c năm tăng 2,7 tri u t n so v i năm 2007 và là m c tăng cao nh t trong vòng 11 năm tr l i ñây. Tăng trư ng khu v c công nghi p và xây d ng năm nay ñ t m c th p hơn m c tăng c a năm 2007, ch y u do s n xu t c a ngành công nghi p khai thác gi m nhi u so v i năm trư c (giá tr tăng thêm gi m 3,8%); công nghi p ch bi n chi m t tr ng 63,5% trong t ng giá tr tăng thêm công nghi p nhưng giá tr tăng thêm ch tăng 10%, th p hơn m c tăng 12,8% c a năm 2007; ñ c bi t giá tr tăng thêm c a ngành xây d ng năm nay không tăng, trong khi năm 2007 ngành này tăng m c 12%. Ho t ñ ng c a khu v c d ch v tuy n ñ nh hơn so v i khu v c công nghi p và xây d ng nhưng giá tr tăng thêm v n tăng th p hơn m c tăng 8,7% c a năm trư c. Xét theo các y u t s d ng GDP năm 2008 t c ñ tăng c a tích lu tài s n c ñ nh, tiêu dùng cu i cùng và xu t kh u theo giá so sánh 1994 ñ u gi m so v i
  • 34. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........24 m c tăng c a năm 2008. T c ñ tăng tích lũy tài s n c ñ nh năm 2008 gi m m nh, t m c 24,4% c a năm 2008 xu ng còn 4,1%. T c ñ tăng tiêu dùng cu i cùng năm 2008 gi m c khu v c Nhà nư c và h gia ñình so v i t c ñ tăng c a năm 2008, trong ñó tiêu dùng cu i cùng c a khu v c Nhà nư c gi m t 8,9% năm 2008 xu ng 7,5% năm 2008; t c ñ tăng tiêu dùng c a khu v c h gia ñình gi m t 10,7% xu ng còn 8%. Xu t kh u hàng hóa và d ch v năm 2008 theo giá so sánh tăng th p so v i năm 2007, ch m c 5,6%. So v i GDP, xu t kh u hàng hoá và d ch v b ng 69,5% và nh p kh u hàng hoá và d ch v b ng 84%. ði u này cho th y kinh t Vi t Nam hi n ñang là n n kinh t có ñ m l n và t c ñ m nhanh, do ñó d b nh hư ng t nh ng bi n ñ ng c a th trư ng th gi i. GDP tính theo giá th c t năm 2008 tăng cao; v i m c tăng trư ng và tăng giá khác nhau ba khu v c nên cơ c u kinh t năm 2008 tăng khu v c nông, lâm nghi p và thu s n và gi m khu v c công nghi p, xây d ng. Tuy nhiên, xu hư ng này ch là t m th i trong b i c nh ñ c bi t c a năm 2008 v i s tăng ch m l i c a khu v c công nghi p, xây d ng và giá nông lâm thu s n tăng cao. T tr ng khu v c nông, lâm nghi p và thu s n chi m 21,99% GDP; khu v c công nghi p và xây d ng chi m 39,91%; khu v c d ch v chi m 38,1%. Giá tiêu dùng tháng 12 năm 2008 so v i tháng trư c gi m 0,68%, trong ñó các nhóm hàng hoá và d ch v có giá gi m là: Hàng ăn và d ch v ăn u ng gi m 0,13%, trong ñó lương th c gi m 2,36%; nhà và v t li u xây d ng gi m 2,36%; phương ti n ñi l i, bưu ñi n gi m 6,77%. Giá các nhóm hàng hóa và d ch v khác tăng nh : May m c, mũ nón, giày dép tăng 1,01%; ñ u ng và thu c lá tăng 0,68%; văn hoá, th thao, gi i trí tăng 0,66%; thi t b và ñ dùng gia ñình tăng 0,6%; dư c ph m, y t tăng 0,35%; giáo d c tăng 0,17%. Giá tiêu dùng năm 2009 nhìn chung tăng khá cao và di n bi n ph c t p, khác thư ng so v i xu hư ng giá tiêu dùng các năm trư c. Giá tăng cao ngay t
  • 35. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........25 quý I và liên t c tăng lên trong quý II, quý III, nhưng các tháng quý IV liên t c gi m (so v i tháng trư c, tháng 10 gi m 0,19%; tháng 11 gi m 0,76%, tháng 12 gi m 0,68%) nên giá tiêu dùng tháng 12 năm 2008 so v i tháng 12 năm 2007 tăng 19,89% và ch s giá tiêu dùng bình quân năm tăng 22,97%. M c dù giá tiêu dùng năm 2008 tăng khá cao, nhưng xu hư ng di n bi n theo chi u hư ng tích c c vào các tháng cu i năm là do: (i) K t qu th c hi n ñ ng b 8 nhóm gi i pháp nh m ki m ch l m phát, n ñ nh kinh t vĩ mô, b o ñ m an sinh xã h i và tăng trư ng b n v ng, trong ñó ưu tiên m c tiêu ki m ch l m phát v i gi i pháp th t ch t ti n t là nguyên nhân cơ b n gi cho l m phát th p hơn 20%. ði u này cũng kh ng ñ nh nh ng gi i pháp mà Chính ph ñ ra là hoàn toàn ñúng hư ng, k p th i và ñ t k t qu tích c c, giá tiêu dùng ñã gi m d n t tháng 10 năm 2008; (ii) Giá d u thô và giá nhi u lo i nguyên li u hàng hoá khác trên th trư ng th gi i nư c ta nh p kh u v i kh i lư ng l n cũng ñã gi m m nh vào nh ng tháng cu i năm, t o thu n l i cho gi m giá ñ u vào c a s n xu t trong nư c; (iii) Tình hình s n xu t trong nư c nh ng tháng cu i năm cũng ñã b t khó khăn hơn, do ti p c n các ngu n v n và m c ñ gi i ngân khá hơn. Giá vàng tháng 12/2008 so v i tháng trư c tăng 0,78%; so v i tháng 12 năm 2007 tăng 6,83%. Giá vàng bình quân năm 2008 so v i năm 2007 tăng 31,93%. Giá ñô la M tháng 12/2008 so v i tháng trư c tăng 1,14%; so v i cùng kỳ năm trư c tăng 6,31%. Giá ñô la M bình quân năm 2008 so v i năm 2007 tăng 2,35%. M c dù kinh t tăng trư ng ch m hơn 2007, nhưng các ngu n thu có y u t nư c ngoài như d u thô, thu t cân ñ i xu t, nh p kh u tăng m nh nên thu ngân sách Nhà nư c năm nay v n tăng tương ñ i khá so v i năm 2007 và vư t k ho ch c năm. Theo báo cáo c a B Tài chính, t ng thu ngân sách Nhà nư c năm 2008 ư c tính tăng 26,3% so v i năm 2007 và b ng 123,8% d toán năm, trong ñó thu n i ñ a b ng 110,9%; thu t d u thô b ng 143,3%; thu cân ñ i ngân sách t ho t
  • 36. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........26 ñ ng xu t nh p kh u b ng 141,1%. Trong thu n i ñ a, thu t khu v c doanh nghi p Nhà nư c b ng 101,5%; thu t doanh nghi p có v n ñ u tư nư c ngoài (không k d u thô) b ng 102,1%; thu thu công, thương nghi p và d ch v ngoài Nhà nư c b ng 105,9%; thu thu nh p ñ i v i ngư i có thu nh p cao b ng 122,4%; thu phí xăng d u b ng 99,3%; thu phí, l phí b ng 116,5%. T ng chi ngân sách Nhà nư c năm 2008 ư c tính tăng 22,3% so v i năm 2007 và b ng 118,9% d toán năm, trong ñó chi ñ u tư phát tri n b ng 118,3% (riêng chi ñ u tư xây d ng cơ b n b ng 114,7%); chi s nghi p kinh t -xã h i, qu c phòng, an ninh, qu n lý Nhà nư c, ð ng, ñoàn th b ng 113,3%; chi tr n và vi n tr b ng 100%. Các kho n chi thư ng xuyên ñ u ñ t ho c vư t d toán năm, trong ñó chi s nghi p kinh t b ng 145,3% d toán năm; chi th d c th thao b ng 123%; chi lương hưu và b o ñ m xã h i b ng 120,7%; chi giáo d c, ñào t o, d y ngh b ng 104,6%; chi y t b ng 104,1%... B i chi ngân sách Nhà nư c năm 2008 ư c tính b ng 13,7% t ng s chi và b ng 97,5% m c b i chi d toán năm ñã ñư c Qu c h i thông qua ñ u năm, trong ñó 77,3% ñư c bù ñ p b ng ngu n vay trong nư c và 22,7% ñư c bù ñ p t ngu n vay nư c ngoài. V n ñ u tư toàn xã h i th c hi n năm 2008 theo giá th c t ư c tính ñ t 637,3 nghìn t ñ ng, b ng 43,1% GDP và tăng 22,2% so v i năm 2007, bao g m v n khu v c Nhà nư c 184,4 nghìn t ñ ng, chi m 28,9% t ng v n và gi m 11,4%; khu v c ngoài Nhà nư c 263 nghìn t ñ ng, chi m 41,3% và tăng 42,7%; khu v c có v n ñ u tư tr c ti p nư c ngoài 189,9 nghìn t ñ ng, chi m 29,8% và tăng 46,9%.
  • 37. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........27 B ng 2.3 - V n ñ u tư toàn xã h i th c hi n năm 2008 Danh m c 1000 t ñ ng Cơ c u (%) So v i cùng kỳ năm trư c (%) T ng s 637,3 100,0 122,2 Khu v c Nhà nư c 184,4 28,9 88,6 Khu v c ngoài Nhà nư c 263,0 41,3 142,7 Khu v c có v n ñ u tư tr c ti p nư c ngoài 189,9 29,8 146,9 (Ngu n: Báo cáo k t qu th c hi n k ho ch năm 2008 c a B K ho ch và ð u tư) Trong v n ñ u tư c a khu v c Nhà nư c, v n t ngân sách Nhà nư c ñ t 100,9 nghìn t ñ ng, chi m 15,8% t ng v n ñ u tư c nư c, b ng 102,8% k ho ch năm. V n ñ u tư t ngân sách Nhà nư c do trung ương qu n lý ñ t 34,2 nghìn t ñ ng, b ng 103% k ho ch, trong ñó B Nông nghi p và Phát tri n Nông thôn ñ t 2881,4 t ñ ng, b ng 172,9%; B Giao thông V n t i ñ t 6612,6 t ñ ng, b ng 105,3%; B Văn hóa, Th thao và Du l ch ñ t 451,1 t ñ ng, b ng 102,3%; B Giáo d c và ðào t o ñ t 1132,5 t ñ ng, b ng 101,1%; B Công Thương ñ t 237,7 t ñ ng, b ng 100,3%; B Y t ñ t 932 t ñ ng, b ng 100%; riêng B Xây d ng ch ñ t 219,9 t ñ ng, b ng 62,6%. V n ñ u tư t ngân sách Nhà nư c do ñ a phương qu n lý ư c tính th c hi n 66,7 nghìn t ñ ng, b ng 102,7% k ho ch năm, trong ñó m t s ñ a phương có s v n th c hi n l n là: thành ph H Chí Minh ñ t 9,9 nghìn t ñ ng, b ng 112,1% k ho ch; Hà N i ñ t 6,3 nghìn t ñ ng, b ng 73,4%; ðà N ng ñ t 2,6 nghìn t ñ ng, b ng 108,5%; Bà R a-Vũng Tàu ñ t 2,1 nghìn t ñ ng, b ng 104,9%; Ngh An ñ t 1,5 nghìn t ñ ng, b ng 107,1%; H i Phòng
  • 38. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........28 ñ t 1458,5 t ñ ng, b ng 103,5%; Bình Dương ñ t 1291,8 t ñ ng, b ng 104,6%; Lâm ð ng ñ t 1200,9 t ñ ng, b ng 152,3%. Thu hút v n ñ u tư tr c ti p nư c ngoài năm nay ti p t c ñ t k t qu cao. Trong tháng 12/2008, c nư c có 112 d án ñ u tư nư c ngoài ñư c c p phép m i v i t ng s v n ñăng ký 1254 tri u USD, nâng t ng s d án c p phép t ñ u năm ñ n 19/12/2008 lên 1171 d án v i t ng v n ñăng ký 60,3 t USD, gi m 24,2% v s d án nhưng g p 3,2 l n v v n ñăng ký so v i năm 2007. Bình quân v n ñăng ký c a m t d án năm nay ñ t 51,5 tri u USD, tăng 39 tri u USD so v i m c bình quân 12,5 tri u USD/d án c a năm 2007. Trong t ng s d án ñư c c p phép m i trong năm 2008, các d án th c hi n theo hình th c 100% v n nư c ngoài chi m 75,3% v s d án và 51,7% v v n ñăng ký. N u tính c 3,7 t USD v n ñăng ký tăng thêm c a 311 d án ñư c c p phép t các năm trư c thì năm 2008 c nư c ñã thu hút ñư c 64 t USD v n ñăng ký, g p g n 3 l n năm 2007, ñ t m c cao nh t t trư c t i nay. V n ñ u tư tr c ti p nư c ngoài th c hi n năm 2008 ñ t 11,5 t USD, tăng 43,2% so v i năm 2007. V n ñ u tư nư c ngoài trong các d án ñư c c p gi y phép m i năm nay t p trung ch y u vào lĩnh v c công nghi p và xây d ng v i 32,6 t USD, chi m 54,1% t ng v n ñăng ký; d ch v 27,4 t USD, chi m 45,5%; nông, lâm nghi p và th y s n 252,1 tri u USD, chi m 0,4%. Năm 2008 c nư c có 44 t nh, thành ph tr c thu c Trung ương có d án ñư c c p phép m i, trong ñó Ninh Thu n có s v n ñăng ký d n ñ u v i 9,8 t USD, chi m 16,3% t ng v n ñăng ký; ti p ñ n là Bà R a-Vũng Tàu 9,3 t USD, chi m 15,5%; thành ph H Chí Minh 8,9 t USD, chi m 14,7%; Hà Tĩnh 7,9 t USD, chi m 13,1%; Thanh Hóa 6,2 t USD, chi m 10,3%; Phú Yên 4,3 t USD, chi m 7,2%; Hà N i 3,1 t USD, chi m 5,1%.
  • 39. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........29 Trong s các qu c gia và vùng lãnh th ñ u tư vào Vi t Nam, Malaixia là nhà ñ u tư l n nh t v i 14,9 t USD, chi m 24,8% t ng v n ñăng ký; ti p ñ n là ðài Loan 8,6 t USD, chi m 14,3%; Nh t B n 7,3 t USD, chi m 12,1%; Singapore 4,5 t USD, chi m 7,4%; Brunây 4,4 t USD, chi m 7,3%; Canaña 4,2 t USD, chi m 7%. Giá tr s n xu t nông, lâm nghi p và thu s n năm 2009 theo giá so sánh 1994 ư c tính ñ t 212,0 nghìn t ñ ng, tăng 5,6% so v i năm 2008, bao g m giá tr s n xu t nông nghi p ñ t 155,2 nghìn t ñ ng, tăng 5,4%; giá tr s n xu t lâm nghi p ñ t 6,7 nghìn t ñ ng, tăng 2,2% ; giá tr s n xu t thu s n ñ t 50,1 nghìn t ñ ng, tăng 6,7%. Tình hình s n xu t c th t ng ngành như sau: Nông nghi p S n lư ng lúa c năm 2008 ư c tính ñ t 38,6 tri u t n, tăng 2,7 tri u t n (7,5%) so v i năm 2007 do di n tích gieo tr ng tăng 200,5 nghìn ha và năng su t tăng 2,3 t /ha. Trong s n lư ng lúa c năm, lúa ñông xuân ñ t 18,3 tri u t n, tăng 7,6% so v i năm trư c; lúa hè thu 11,4 tri u t n, tăng 12%; lúa mùa 8,9 tri u t n, tăng 2%. N u tính c 4,5 tri u t n ngô thì t ng s n lư ng lương th c có h t năm 2008 ñ t 43,2 tri u t n, tăng 7,5% so v i năm trư c. S n lư ng m t s cây hàng năm khác cũng tăng cao so v i năm 2007 do c di n tích và năng su t ñ u tăng, trong ñó s n lư ng s n ư c tính ñ t 9,1 tri u t n, tăng 11%; l c 0,5 tri u t n, tăng 4%; rau 11,5 tri u t n, tăng 3,5%; ñ u 185,8 nghìn t n, tăng 5,1%. Cây công nghi p lâu năm ti p t c phát tri n theo hư ng s n xu t hàng hoá cho tiêu dùng trong nư c và cho xu t kh u. Di n tích tr ng chè ñ t 129,6 nghìn ha, tăng 2,5% so v i năm 2008, s n lư ng ñ t 759,8 nghìn t n, tăng 7,5%; cà phê 525,1 nghìn ha, tăng 3,1%, s n lư ng 996,3 nghìn t n, tăng 3,6%; cao su 618,6
  • 40. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........30 nghìn ha, tăng 11,2%, s n lư ng 662,9 nghìn t n, tăng 8,7%; h tiêu 50 nghìn ha, tăng 3,3%, s n lư ng 104,5 nghìn t n, tăng 17%. Chăn nuôi gia súc, gia c m ñang t ng bư c ñư c khôi ph c sau nh ng thi t h i do thiên tai và d ch b nh, tuy nhiên t c ñ tái ñàn còn ch m. Theo k t qu ñi u tra chăn nuôi t i th i ñi m 01/10/2008, c nư c có 2898 nghìn con trâu, gi m 3,3% so v i th i ñi m 01/8/2007; ñàn bò 6338 nghìn con, gi m 5,8%; ñàn l n 26702 nghìn con, tăng 0,5%; ñàn gia c m phát tri n nhanh hơn v i s lư ng 247,3 tri u con, tăng 9,4%. Tính ñ n ngày 23/12/2008, d ch cúm gia c m và d ch tai xanh trên l n ñã ñư c kh ng ch . Tuy nhiên, d ch l m m long móng chưa qua 21 ngày v n còn 04 t nh: Yên Bái, Thái Bình, Hà Tĩnh và Ngh An. Lâm nghi p Di n tích r ng tr ng t p trung năm 2008 ư c tính ñ t 210,8 nghìn ha, tăng 6,6% so v i năm 2007; khoanh nuôi tái sinh ñ t 944,4 nghìn ha, gi m 0,8%; di n tích r ng ñư c chăm sóc 486,2 nghìn ha, gi m 1,2%; s n lư ng g khai thác ñ t 3562,3 nghìn m3 , tăng 2,9%. Do công tác ki m lâm ti p t c ñư c tăng cư ng nên hi n tư ng cháy r ng, ch t phá r ng năm 2008 ñã gi m nhi u so v i năm 2007. T ng di n tích r ng b thi t h i là 3919,7 ha, gi m 39,5%, trong ñó di n tích r ng b cháy là 1677,3 ha, gi m 67,3%. Thu s n S n lư ng thu s n năm 2008 ư c tính ñ t 4582,9 nghìn t n, tăng 9,2% so v i năm 2007, trong ñó cá 3444 nghìn t n, tăng 11,2%; tôm 505,5 nghìn t n, tăng 1,9%. S n lư ng thu s n nuôi tr ng tăng khá, ñ t 2448,9 nghìn t n và tăng 15,3% so v i năm 2007, ch y u do các ñ a phương ti p t c chuy n ñ i và m r ng di n tích nuôi tr ng theo hư ng ña canh, ña con k t h p. Tuy nhiên, do phát tri n t di n tích nuôi tr ng cá tra d n ñ n m t cân ñ i cung, c u trên th trư ng nên ñã x y ra tình tr ng t n ñ ng s lư ng l n cá tra ñ n
  • 41. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........31 kỳ thu ho ch trong các h . Chính ph ñã ch ñ o ngân hàng cho các doanh nghi p ch bi n thu s n vay v n v i lãi su t th p ñ thu mua cá tra nguyên li u nên ñã góp ph n tích c c gi i quy t khó khăn cho các h nuôi. S n lư ng thu s n khai thác năm 2008 ư c tính ñ t 2134 nghìn t n, tăng 2,9% so v i năm 2007, trong ñó khai thác bi n ñ t 1938 nghìn t n, tăng 3,3%. Ho t ñ ng khai thác thu s n nh ng tháng ñ u năm nay thu n l i hơn so v i năm trư c do không có mưa bão l n x y ra, nhưng giá xăng d u và các chi phí khác cho ñi bi n liên t c tăng trong 9 tháng ñ u năm ñã h n ch ngư dân ra khơi ñánh b t. Tuy nhiên, vào nh ng tháng cu i năm, giá xăng d u ñã gi m m nh cùng v i chính sách c a Chính ph v h tr ti n xăng d u, ti n mua m i, ñóng m i và thay máy tàu ñã khuy n khích ngư dân tăng cư ng bám bi n. Giá tr s n xu t công nghi p năm 2008 theo giá so sánh 1994 ư c tính tăng 14,6% so v i năm 2007, bao g m khu v c kinh t Nhà nư c tăng 4%; khu v c kinh t ngoài Nhà nư c tăng 18,8%; khu v c có v n ñ u tư nư c ngoài tăng 18,6%, trong ñó d u khí gi m 4,3%. Trong các ngành công nghi p, giá tr s n xu t ngành công nghi p ch bi n năm 2008 ư c tính ñ t 580,2 nghìn t ñ ng, tăng 16% so v i năm 2008, chi m t tr ng l n nh t trong t ng giá tr s n xu t toàn ngành v i 88,9%; ngành công nghi p ñi n, ga và nư c ñ t 37 nghìn t ñ ng, tăng 13,4%, chi m 5,7%; giá tr s n xu t c a toàn ngành công nghi p khai thác ñ t 35,6 nghìn t ñ ng, gi m 3,5% do lư ng d u thô khai thác gi m, chi m t tr ng 5,4%. M t s s n ph m công nghi p ch y u năm 2008 ph c v tiêu dùng trong nư c và xu t kh u v n duy trì ñư c t c ñ tăng cao so v i năm 2008 là: Xe t i tăng 40,6%; xe ch khách tăng 38,3%; th y h i s n ch bi n tăng 29,1%; máy gi t tăng 28%; qu n áo ngư i l n tăng 27,7%; bi n th ñi n tăng 22,6%; t l nh, t ñá tăng 22,2%; s a b t tăng 18,6%; nư c máy thương ph m tăng 15,2%; ti vi tăng 15%; giày th thao tăng 14,6%; ñi n s n xu t tăng 12,3%; xi măng tăng 9,6%. Tuy
  • 42. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........32 nhiên, nhi u s n ph m quan tr ng khác ch ñ t t c ñ tăng th p ho c gi m sút so v i năm trư c như: Xe máy tăng 5,5%; ñi u hòa nhi t ñ tăng 4,6%; gi y, bìa tăng 2,3%; phân hóa h c tăng 1%; thép tròn gi m 10,6%; d u thô khai thác gi m 6,6%; than s ch gi m 6,1%; sơn hóa h c gi m 1,9%; v i d t t s i bông gi m 1,8%. Các ñ a phương có quy mô s n xu t công nghi p l n ñ t t c ñ tăng giá tr s n xu t công nghi p cao hơn m c tăng chung toàn ngành là: Vĩnh Phúc tăng 21,8%; Bình Dương tăng 21,5%; ð ng Nai tăng 20,7%; H i Phòng tăng 18,5%; C n Thơ tăng 17,6%; Thanh Hoá tăng 16,9%. M t s t nh/thành ph l n ñ t t c ñ tăng th p, th m chí gi m so v i năm trư c là: Hà N i tăng 12,9%; thành ph H Chí Minh tăng 12%; Qu ng Ninh tăng 10,4%; ðà N ng tăng 6,1%; Bà R a-Vũng Tàu gi m 0,4%. T ng m c bán l hàng hoá và doanh thu d ch v tiêu dùng Ho t ñ ng thương m i và d ch v năm 2008 kém sôi ñ ng so v i năm 2007 do giá c hàng hoá và d ch v tăng cao, d n ñ n s c mua trong dân gi m ñáng k , s n ph m s n xu t ra tiêu th ch m. T ng m c bán l hàng hoá và doanh thu d ch v tiêu dùng theo giá th c t năm 2009 ư c tính ñ t 968,1 nghìn t ñ ng, tăng 31% so v i năm 2008 (n u lo i tr y u t tăng giá, m c tăng ch ñ t 6,5%), trong ñó khu v c kinh t Nhà nư c ñ t 112,9 nghìn t ñ ng, tăng 20,4%; kinh t cá th ñ t 538,1 nghìn t ñ ng, tăng 32,2%; kinh t tư nhân ñ t 284,5 nghìn t ñ ng, tăng 34,3%; kinh t có v n ñ u tư nư c ngoài ñ t 22,7 nghìn t ñ ng, tăng 20,9%. Trong t ng m c bán l hàng hóa và doanh thu d ch v tiêu dùng nêu trên, kinh doanh thương nghi p ñ t 798,1 nghìn t ñ ng, tăng 31,5%; khách s n, nhà hàng ñ t 109,3 nghìn t ñ ng, tăng 26,2%; d ch v ñ t 48,4 nghìn t ñ ng, tăng 31,3%; du l ch ñ t 12,2 nghìn t ñ ng, tăng 41,8%. Trong nh ng tháng cu i năm, m c dù nhi u chương trình khuy n mãi h p d n dành cho khách hàng ñư c qu ng cáo, giá c nhi u hàng hoá và d ch v ñã
  • 43. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........33 gi m so v i các tháng trư c, nhưng do giá v n ñ ng m c cao nên chưa khuy n khích tiêu dùng c a dân cư trên th trư ng. Khái quát l i, năm 2008 là năm kinh t -xã h i nư c ta ph i ñ i m t v i nhi u khó khăn, thách th c, nh t là kh ng ho ng tài chính toàn c u, l m phát tăng cao, thiên tai, d ch b nh liên ti p x y ra trong nư c. Tuy nhiên, ð ng, Chính ph ñã k p th i ñ ra 8 nhóm gi i pháp nh m ki m ch l m phát, n ñ nh kinh t vĩ mô, b o ñ m an sinh xã h i và tăng trư ng b n v ng; ñ ng th i ch ñ o quy t li t các c p, các ngành, các ñ a phương th c hi n nghiêm và ñ ng b các nhóm gi i pháp ñó. Nh ng k t qu quan tr ng mà chúng ta ñ t ñư c trong năm qua ñã kh ng ñ nh s lãnh ñ o, ch ñ o c a ð ng và Chính ph là k p th i và phù h p v i th c t . Vì v y, l m phát ñã ñư c ki m ch ; xu t kh u n ñ nh; nh p siêu chuy n bi n tích c c; thu ngân sách nhà nư c ti p t c tăng; thu hút ñ u tư nư c ngoài phát tri n t t; s n xu t nông nghi p ñ t k t qu cao; ñ i s ng dân cư n ñ nh. Tuy nhiên, nh ng k t qu ñ t ñư c trong năm qua chưa th t v ng ch c, cơ c u kinh t chuy n d ch ch m; cân ñ i vĩ mô chưa h p lý; ñ i s ng dân cư chưa ñư c c i thi n nhi u, giá c tăng và ñ ng m c cao nên ñ i s ng b ph n dân cư thu nh p th p, vùng sâu, vùng xa, vùng thiên tai ñang g p nhi u khó khăn. N n kinh t nư c ta ñang phát tri n nhanh theo hư ng m , do ñó d b tác ñ ng trong ñi u ki n kh ng ho ng tài chính th gi i hi n chưa k t thúc. ð vư t qua ñư c nh ng khó khăn và thách th c, trong quá trình th c hi n k ho ch phát tri n kinh t -xã h i năm 2009, c n th c hi n có hi u qu m t s v n ñ quan tr ng sau ñây: M t là, các c p, các ngành ph i kh n trương t p trung m i n l c, ch ñ ng th c hi n ñ ng b và có hi u qu 5 nhóm gi i pháp tr ng tâm c a Chính ph nh m ngăn ch n s suy gi m kinh t , duy trì tăng trư ng kinh t , b o ñ m an sinh xã h i trên cơ s ñ ra nh ng gi i pháp c th liên quan ñ n ho t ñ ng c a t ng ngành, lĩnh v c; hai là, có s ph i h p ch t ch , thư ng xuyên gi a các B , Ngành liên quan khi th c hi n các
  • 44. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........34 gi i pháp nh m t o s th ng nh t, linh ho t trong ch ñ o ñi u hành; ba là, c n có chi n lư c và gi i pháp ñ các doanh nghi p Vi t Nam c nh tranh th ng l i trên th trư ng trong nư c. C n c ng c h th ng phân ph i, kh c ph c các ñi m y u c a h th ng này ñ ñ i phó v i vi c m c a d ch v phân ph i cho các doanh nghi p nư c ngoài b t ñ u t 01/01/2009; b n là, tăng cư ng kh năng d báo, ñánh giá tình hình ñ ñ i phó k p th i v i nh ng di n bi n ph c t p c a th i ti t, c a th trư ng th gi i nh m h n ch t i ña thi t h i cho n n kinh t nói chung và ngư i s n xu t, kinh doanh nói riêng; năm là, ti p t c th c hi n có hi u qu c i cách hành chính, t o ñi u ki n thu n l i nh t cho các doanh nghi p trong và ngoài nư c; sáu là, công tác an sinh xã h i ph i ñư c các c p, các ngành và c xã h i ñ c bi t quan tâm; t ch c tri n khai th c hi n các ch ñ , chính sách k p th i, ñúng ñ i tư ng. B ng 2.4 - T ng s n ph m trong nư c năm 2008 (Tính theo giá th c t ) Th c hi n (t ñ ng) Cơ c u (%) Danh m c Năm 2007 Năm 2008 Năm 2007 Năm 2008 T ng s 1144014 1478695 100,00 100,00 I. Khu v c nông, lâm nghi p và thu s n 232188 325166 20,30 21,99 Nông nghi p 174076 251066 15,22 16,98 Lâm nghi p 12067 15791 1,05 1,07 Thu s n 46045 58309 4,02 3,94 II. Khu v c công nghi p và xây d ng 475680 590075 41,58 39,91
  • 45. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........35 Công nghi p khai thác 111664 131928 9,76 8,92 Công nghi p ch bi n 244536 313941 21,38 21,23 Công nghi p ñi n nư c 39863 48242 3,48 3,26 Xây d ng 79617 95964 6,96 6,49 III. Khu v c d ch v 436146 563454 38,12 38,10 Thương nghi p 156286 204375 13,66 13,82 Khách s n, nhà hàng 44953 64717 3,93 4,38 V n t i, bưu ñi n, du l ch 50769 67046 4,44 4,53 Tài chính, ngân hàng, b o hi m 20752 27211 1,81 1,84 Khoa h c và công ngh 7063 9220 0,62 0,62 Kinh doanh b t ñ ng s n 43509 53742 3,80 3,63 Qu n lý Nhà nư c 31335 40991 2,74 2,77 Giáo d c ñào t o 34821 38484 3,04 2,60 Y t 16151 18473 1,41 1,25 Văn hoá, th thao 5195 6055 0,45 0,41 ð ng, ñoàn th , hi p h i 1425 1875 0,12 0,13 Ph c v cá nhân, c ng ñ ng 21960 28705 1,92 1,94 D ch v làm thuê 1927 2560 0,17 0,17 (Ngu n: Báo cáo k t qu th c hi n k ho ch năm 2008 c a B K ho ch và ð u tư)
  • 46. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........36 3. ð C ðI M ð A BÀN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 3.1 ð C ðI M ð A BÀN NGHIÊN C U 3.1.1 ði u ki n t nhiên và xã h i 3.1.1.1 V trí ñ a lý và ñ a hình Khoái Châu là m t huy n n m phía B c c a t nh Hưng Yên. Huy n ñư c tái l p t ngày 01 tháng 9 năm 1999 g m 25 xã th tr n (trong ñó có 24 xã, 1 th tr n). Khoái Châu có v trí ti p giáp v i H i Dương và n m c nh th ñô Hà N i v i t ng di n tích ñ t t nhiên là 13.086 ha, có h th ng giao thông ñư ng b là qu c l 39A, ñư ng giao thông t nh l s 1999, s 204, s 205 là ñi u ki n t t cho phát tri n kinh t , thương m i, văn hoá, du l ch… Khoái Châu có ñ a hình khá ph c t p, cao th p xen k nhau. Vùng ngoài bãi có ñ a hình bán lòng ch o d c d n t d i cao ven b i xu ng vùng trũng ven ñê. Vùng n i ñ ng nhìn chung có hư ng d c t B c xu ng Nam và t Tây sang ðông. Theo ñ a gi i hành chính, huy n Khoái Châu có v trí ti p giáp như sau: - Phía B c giáp huy n Văn Giang - Phía Nam giáp huy n Kim ð ng - Phía ðông giáp huy n Ân Thi và huy n Yên M - Phía Tây giáp sông H ng. 3.1.1.2 Th i ti t khí h u Khoái Châu có khí h u nhi t ñ i gió mùa, v i 2 mùa rõ r t. Mùa mưa t tháng 5 ñ n tháng 10, ñ c trưng là nóng m mưa nhi u. Mùa khô t tháng 11 ñ n tháng 4 năm sau thư ng l nh, ñ u mùa khí h u tương ñ i khô, n a cu i m ư t và có mưa phùn, nhi t ñ trung bình hàng năm kho ng 230 C, cao nh t 38 - 39o C, th p nh t không dư i 5o C.
  • 47. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........37 3.1.1.3 Tình hình ñ t ñai c a huy n Khoái Châu Trong s n xu t nông nghi p, ñ t ñai là tư li u s n xu t ñ c bi t không th thay th ñư c, nó v a là tư li u lao ñ ng v a là ñ i tư ng lao ñ ng. S lư ng ñ t ñai nhi u hay ít, ch t lư ng t t hay x u ñ u nh hư ng, quy t ñ nh s n xu t ñ n ngành tr ng tr t. Do ñó ñ s n xu t nông nghi p ñ t hi u qu cao chúng ta ph i ñánh giá ñúng ti m năng và th c tr ng s d ng ñ t ñai c a huy n. Huy n Khoái Châu là huy n có di n tích l n nh t t nh Hưng Yên, v i t ng di n tích ñ t t nhiên không thay ñ i qua 3 năm (2007-2009) là 13.086 ha, bao g m ñ t nông nghi p, ñ t chuyên dùng, ñ t và ñ t chưa s d ng. Qua B ng 3.1 cho th y di n tích ñ t t nhiên c a huy n không thay ñ i qua 3 năm (2007-2009), t ng di n tích ñ t t nhiên là 130.086 ha. ð t t nhiên ñư c chia làm b n nhóm ñ t: ñ t nông nghi p, ñ t chuyên dùng, ñ t dân cư và ñ t chưa s d ng. Qua b ng cho th y, di n tích ñ t nông nghi p chi m t l l n nh t và có xu hư ng gi m d n qua 3 năm, năm 2007 di n tích ñ t nông nghi p là 8.720 ha chi m 66,64% di n tích ñ t t nhiên, năm 2009 gi m xu ng còn 8.650 ha chi m 66,13% di n tích ñ t t nhiên, bình quân 3 năm gi m 0,4%. Di n tích ñ t nông nghi p gi m là do m c ñ phát tri n nhanh c a ngành công nghi p trên ñ a bàn huy n c n có ñ t ñ xây d ng các nhà máy, xí nghi p. Di n tích ñ t chuyên dùng cũng chi m t l khá cao trong cơ c u di n tích ñ t t nhiên và có xu hư ng tăng d n qua 3 năm, năm 2007 di n tích ñ t chuyên dùng là 2.554 ha chi m 19,52% di n tích ñ t t nhiên, năm 2009 tăng lên là 2.625 ha chi m 20,06%, bình quân 3 năm tăng 1,38%. Di n tích ñ t dân cư năm 2007 là 1.066 ha chi m 8,15% di n tích ñ t t nhiên, năm 2009 tăng lên là 1.096 ha chi m 8,38% di n tích ñ t t nhiên, bình quân 3 năm tăng
  • 48. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........38 Bng3.1-TìnhhìnhñtñaicahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009) 200720082009Sosánh(%) Chtiêu ðơn vS lưng Cơcu (%) S lưng Cơcu (%) S lưng Cơcu (%) 2008/ 2007 2009/ 2008 QB A.Dintíchñttnhiênha130861001308610013086100100100100 I.Tngdintíchñtnông nghip ha872066,64868966,40865066,1399,6499,5599,60 1.ðttrngcâyhàngnămha704180,75690279,43685379,2298,0399,2998,66 2.ðtvưntpha4294,923844,423654,2289,5195,0592,24 3.ðtcâylâunămha5816,666978,027068,16119,97101,29110,23 4.ðtmtnưcha6697,677068,137268,40105,53102,83104,17 II.ðtchuyêndùngha255419,52258219,73262520,06101,10101,67101,38 III.ðtdâncưha10668,1510758,2110968,38100,84101,95101,40 IV.ðtchưasdngha7465,707405,657155,4399,1995,8197,49 B.Cácchtiêutínhtoán I.Hssdngñtln1.861.921.96 II.Dintíchñtnôngnghip BQ/khuNN m2490,37481,23471,5698,1497,9998,06 III.Dintíchñtnôngnghip BQ/hNN m22097,821995,181897,9395,1095,1295,11 (Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
  • 49. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........39 1,40%, di n tích ñ t dân cư tăng là do dân s c a huy n tăng lên và nhu c u tách h c a ngư i dân. Di n tích ñ t chưa s d ng chi m t l th p nh t trong nhóm di n tích ñ t t nhiên và có xu hư ng gi m d n qua 3 năm, năm 2007 là 746 ha chi m 5,70% di n tích ñ t t nhiên, năm 2009 gi m xu ng còn 709 ha chi m 5,43% di n tích ñ t t nhiên, bình quân 3 năm gi m 2,51%. Trong cơ c u di n tích ñ t nông nghi p có: ñ t tr ng cây hàng năm (ch y u là ñ t tr ng lúa), ñ t vư n t p, ñ t tr ng cây lâu năm và ñ t m t nư c. Di n tích ñ t tr ng cây hàng năm có xu hư ng gi m d n qua 3 năm, năm 2007 là 7.041 ha chi m 80,75% di n tích ñ t nông nghi p, năm 2009 gi m xu ng còn 6.853 ha chi m 79,22% di n tích ñ t nông nghi p, bình quân quân 3 năm gi m 1,34%. Di n tích ñ t vư n t p chi m t l th p nh t trong nhóm ñ t nông nghi p và có xu hư ng gi m d n qua 3 năm, năm 2007 là 429 ha chi m 4,92% di n tích ñ t nông nghi p, năm 2009 gi m xu ng còn 365 ha chi m 4,22% di n tích ñ t nông nghi p, bình quân qua 3 năm gi m 7,76%. Di n tích ñ t tr ng cây lâu năm có xu hư ng tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là 581 ha chi m 6,66% di n tích ñ t nông nghi p, năm 2009 tăng lên 706 ha chi m 8,16% di n tích ñ t nông nghi p, bình quân 3 năm tăng 10,23%. Di n tích ñ t m t nư c tăng d n qua 3 năm do s phát tri n c a ngành chăn nuôi thu s n nên m t s di n tích ñ t nông nghi p ñư c chuy n sang ñ t m t nư c ñ nuôi tr ng thu s n, năm 2007 di n tích ñ t m t nư c là 669 ha chi m 7,67% di n tích ñ t nông nghi p, năm 2009 tăng lên là 726 ha chi m 8,40% di n tích ñ t nông nghi p, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 4,17%. H s s d ng ñ t tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là 1,86 l n, năm 2008 tăng lên 1,92 l n và ñ n năm 2009 là 1,96 l n. Di n tích ñ t nông nghi p bình quân trên m t kh u nông nghi p gi m d n qua 3 năm, năm 2007 là 490,37 m2 /kh u nông nghi p, năm 2009 gi m xu ng còn 471,56 m2 /kh u nông nghi p, bình quân qua năm gi m 1,94%. Di n tích ñ t nông nghi p bình quân trên m t h nông nghi p gi m d n qua 3 năm, năm 2007 là
  • 50. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........40 2097,82 m2 /h nông nghi p, năm 2009 gi m xu ng là 1897,93 m2 /h nông nghi p, bình quân 3 năm gi m 4,89%. ð a hình ñ ng ru ng c a huy n tương ñ i b ng ph ng, ñây là ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n thu nông nói riêng và canh tác nói chung, bên c nh ñó ñ t canh tác c a huy n ch y u là ñ t phù sa c phù h p v i nhi u lo i cây tr ng, ñ c bi t là cây lúa nư c, t o ñi u ki n cho vi c ñ u tư, tăng năng su t, ñ m b o ch ng lo i cây tr ng phong phú, ña d ng và thích ng v i vi c ñưa gi ng m i vào s n xu t ñem l i giá tr kinh t , nâng cao thu nh p c a ngư i dân nông thôn. 3.1.1.4 Dân s và lao ñ ng Lao ñ ng là y u t không th thi u ñư c trong quá trình s n xu t kinh doanh. M t xã h i có ngu n nhân l c d i dào và kh năng v các ñi u ki n t nhiên cho phép thì s n xu t s phát tri n và t o ra nhi u c a c i, v t ch t cho xã h i. Song s tăng t v nhân l c trong khi các ñi u ki n v kinh t -xã h i, t nhiên không tương x ng s t o ra s m t cân ñ i. S n xu t không k p ñáp ng nhu c u v lao ñ ng d n ñ n n n th t nghi p, thi u s bình n v lương th c và phát sinh ra nhi u t n n xã hôi khác, gây r i tr t t an ninh, chính tr . Do v y c n nghiên c u ñ phân b s d ng lao ñ ng xã h i. Qua B ng 3.2 cho th y, t ng s nhân kh u trong toàn huy n năm 2007 là 184.848 nhân kh u, năm 2009 tăng lên là 191.393 nhân kh u, bình quân qua 3 năm tăng 1,75%. Trong t ng nhân kh u thì có nhóm nhân kh u nông nghi p và nhóm nhân kh u phi nông nghi p, nhóm nhân kh u phi nông nghi p chi m t l nh trong t ng nhân kh u, năm 2007 là 7.024 ngư i chi m 3,8% t ng s nhân kh u, năm 2009 tăn lên là 7.958 nhân kh u chi m 4,16% t ng nhân kh u, bình quân 3 năm tăng 6,44%. Nhóm nhân kh u phi nông nghi p tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là 177.824 nhân kh u chi m 96,20 t ng nhân kh u, năm 2009 tăng lên 183.435 nhân kh u chi m 95,84% t ng nhân kh u, bình quân 3 năm tăng 1,57%. ñây ta th y t c ñ tăng bình quân nhân
  • 51. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........41 Bng3.2-TìnhhìnhnhânkhuvàlaoñngcahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009) 200720082009Sosánh(%) Chtiêu ðơn vS lưng Cơcu (%) S lưng Cơcu (%) S lưng Cơcu (%) 2008/ 2007 2009/ 2008 BQ I.TngsnhânkhuNgưi184848100187992100191393100101,70101,81101,75 1.NhânkhunôngnghipNgưi17782496,2018056096,0518343595,84101,54101,59101,57 2.NhânkhuphinôngnghipNgưi70243,8074323,9579584,16105,81107,08106,44 II.TngshH431551004527210047402100104,91104,70104,81 1.HnôngnghipH4157696,344355096,194557696,14104,75104,65104,70 2.HphinôngnghipH15793,6617223,8118263,86109,06106,04107,54 III.PhânblaoñngLð950771009593310096945100100,90101,05100,98 1.LaoñngtrongnôngnghipLð8845893,048920492,929002992,86100,84100,92100,88 2.LaoñngphinôngnghipLð66196,9667297,0869167,14101,66102,78102,22 V.Mtschtiêu 1.BQnhânkhu/hNg/h4,284,154,0496,9697,3597,15 2.BQlaoñng/hLð/h2,202,152,0597,7395,3596,53 3.BQlaoñngNN/hNNLð/h2,122,051,9896,6996,5896,63 (Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
  • 52. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........42 kh u phi nông nghi p (6,44%) tăng nhanh hơn t c ñ tăng nhân kh u nông nghi p (1,57%), ñây là m t th c t vì s phát tri n c a các ngành công nghi p và d ch v trên ñ a bàn huy n ñã thu hút m t ph n lao ñ ng làm nông nghi p chuy n sang lao ñ ng các ngành phi nông nghi p ñem l i thu nh p cao hơn. T ng s h tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là 43.155 h , trong ñó h nông nghi p là 41.576 h chi m 96,34%, h phi nông nghi p 1.579 h chi m 3,66%, năm 2009 tăng lên 47.402 h , trong ñó nông nghi p 45.576 h chi m 96,14%, h phi nông nghi p 1.862 h chi m 3,86%. Bình quân 3 năm, t ng s h tăng 4,81%, trong ñó h phi nông nghi p tăng nhanh v i 7,54%, h nông nghi p tăng 4,70%. S tăng nhanh s h phi nông nghi p là do huy n có ch trương chuy n d ch cơ c u kinh t nên m t b ph n h nông nghi p chuy n sang ho t ñ ng làm d ch v ñem l i thu nh p cao hơn so v i làm nôn nghi p. L c lư ng lao ñ ng c a huy n tăng d n qua 3 năm, năm 2007 t ng s lao ñ ng toàn huy n là 95.077 lao ñ ng, năm 2009 tăng lên 96.945 lao ñ ng, bình quân 3 năm tăng 0,98%. Trong cơ c u lao ñ ng có lao ñ ng nông nghi p và lao ñ ng phi nông nghi p. Lao ñ ng nông nghi p tăng d n qua 3 năm, năm 2007 là 88.458 lao ñ ng chi m 93,04% t ng lao ñ ng, năm 2009 tăng lên 90.029 lao ñ ng chi m 92,86% t ng lao ñ ng, bình quân 3 năm tăng 0,88%. Lao ñ ng phi nông nghi p tăng nhanh hơn lao ñ ng nông nghi p, bình quân 3 năm tăng 2,22%, c th là năm 2007 có 6.619 lao ñ ng chi m 6,96% t ng s lao ñ ng, năm 2009 tăng lên 6.916 lao ñ ng chi m 7,14% t ng s lao ñ ng. Qua B ng 3.2 cho th y, năm 2009 bình quân nhân kh u trên h là 4,04 ngư i/h , bình quân lao ñ ng trên h 2,05 lao ñ ng/h năm và bình quân lao ñ ng nông nghi p trên m t h là 1,98 lao ñ ng/h . ñây, lao ñ ng trong nông nghi p v n chi m t cao trong cơ c u lao ñ ng, do v y nông nghi p c a huy n v n gi vai trò ch ñ o trong phát tri n kinh t .
  • 53. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........43 3.1.1.5 Tình hình trang thi t b , cơ s h t ng Cơ s h t ng là y u t không th thi u ñư c trong quá trình s n xu t, kinh doanh. Nó là y u t quy t ñ nh ñ n năng su t lao ñ ng, ñ n hi u qu c a quá trình s n xu t, kinh doanh. Xây d ng cơ s v t ch t k thu t t o ra nhi u phương ti n và ñi u ki n cho s n xu t t t nh t, gi m b t nh ng nh hư ng x u c a ñi u ki n t nhiên ñ n k t qu s n xu t. Ngoài ra, còn giúp huy n có ñi u ki n ñ tái s n xu t m r ng, áp d ng r ng rãi và có hi u qu các bi n pháp k thu t tiên ti n, c i ti n m t ph n ñi u ki n làm vi c cho ngư i lao ñ ng. H th ng ñư ng giao thông c a huy n Khoái Châu nh ng năm g n ñây cũng ñư c quan tâm nhi u. Do v trí ñ a lý c a huy n n m phía B c c a t nh Hưng Yên, nên có nhi u tuy n ñư ng giao thông ch y qua. Toàn huy n có 694 km ñư ng b ñ t m t ñ 5,6 km ñư ng/km2 , trong ñó qu c l có 27 km, t nh l có 49,5 km, huy n l có 15,5 km, ñư ng liên thôn, liên xã là 601 km. Khoái Châu còn có ñư ng thu thu c tuy n sông H ng t o ñi u ki n v n chuy n hàng hoá, nguyên v t li u… trên tuy n ñư ng sông v i chi u dài 23 km ñư c xây d ng 7 b n ñò ngang. Tuy nhiên h u h t các b n ñò chưa ñư c trang b nh ng thi t b khoa h c tiên ti n, qu n lý, ho t ñ ng và ñi u hành còn ñơn gi n. H th ng thu l i: Toàn huy n có h th ng thu l i khá ñ ng b và hoàn ch nh g m 21 km ñê Trung ương, 15 km ñê l n, g n 300 km mương c p 1 và c p 2… Ngu n nư c tư i, tiêu ch y u l y t sông H ng, ñ c bi t h th ng thu l i c a huy n Khoái Châu n m trong h th ng thu nông B c Hưng H i, do v y trong ñi u ki n th i ti t bình thư ng, h th ng thu l i cung c p ñ nư c, ñáp ng yêu c u tư i ñ i v i cây tr ng trong huy n. H th ng lư i ñi n: huy n Khoái Châu có t ng s 87 máy bi n áp dung lư ng 21.830 KVA ñư c l y t tr m ñi n Ph Cao theo ñư ng 35 KV, ñư ng 10 KV. ð n nay, 100% s xã và th tr n trong huy n có ñi n ñ y ñ ph c v s n xu t và sinh ho t cho nhân dân.
  • 54. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........44 H th ng ch : trong toàn huy n có 8 ch l n, ñ c bi t có m t ch ñ u m i xã ðông T o, ñây là trung tâm thu mua nông s n hang hoá c a huy n Khoái Châu và các huy n lân c n ñ t ñó cung c p nông s n cho các th trư ng khác nhau như: Hà N i, Thành ph Hưng Yên, H i Dương, H i Phòng, Qu ng Ninh…, ngoài ra các xã, th tr n ñ u có ch riêng cung c p, ph c v nhu c u tiêu dùng t i ch . Giáo d c và ñào t o: toàn huy n có 86 trư ng h c các c p, trong ñó có 3 trư ng chuyên nghi p là trư ng ð i h c sư ph m k thu t Hưng Yên, Trư ng cao ñ ng ngh cơ ñi n và thu l i, Trư ng Trung c p kinh t k thu t Tô Hi u; 5 trư ng Trung h c ph thông và Trung tâm giáo d c thư ng xuyên; 53 trư ng Trung h c cơ s và Ti u h c; 26 trư ng M m non. V i s lư ng trư ng, l p như trên cơ b n ñ a phương ñã ñáp ng ñư c nhu c u h c t p c a h c sinh, nâng cao trình ñ dân trí, ñào t o ra nhi u ngư i tài ph c v cho s phát tri n c a ñ t nư c. Tóm l i, v i tình hình ñ c ñi m cơ b n v v t ch t, cơ s h t ng, huy n Khoái Châu có nhi u ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n kinh t , xã h i trong toàn huy n nói chung và s phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn nói riêng, ñáp ng nhu c u và không ng ng nâng cao ñ i s ng v t ch t và tinh th n c a nhân dân. 3.1.2 ðánh giá thu n l i, khó khăn trong phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu 3.1.2.1 Thu n l i trong phát tri n kinh t nông nghi p ði u ki n t nhiên: Khoái Châu là huy n thu c vùng ñ ng b ng sông H ng, n m trong ñ a bàn v trí ñ a lý thu n l i nên có nhi u ñi u ki n cho s phát tri n kinh t , xã h i. ð a bàn ti p giáp v i Th ñô Hà N i – trung tâm kinh t , chính tr , văn hoá c a c nư c, là th trư ng thu hút l c lư ng lao ñ ng, tiêu th s n ph m nông s n l n t ñó kích thích phát tri n s n xu t c a
  • 55. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........45 huy n trong các lĩnh v c nông nghi p, công nghi p và d ch v , ñem l i thu nh p cao cho ngư i dân, t ng phát tri n kinh t xã h i c a huy n. Huy n có ñi u ki n t nhiên ña d ng và phong phú, khí h u th i ti t, ñ t ñai r t thu n l i cho s phát tri n c a nhi u lo i gi ng cây tr ng, v t nuôi, trong vi c th nghi m các gi ng cây tr ng m i huy n ñ u có ñư c k t qu t t v y nên ñó là cơ s ti n ñ cho vi c áp d ng ti n b khoa h c k thu t m i vào trong s n xu t c a huy n sau này. Kinh t -xã h i: huy n Khoái Châu là huy n có truy n th ng văn hoá lâu ñ i, ngư i dân c n cù, ch u khó bi t t mình vươn lên lúc khó khăn. ð n nay, cơ b n ñ i s ng ñ i b ph n ngư i dân là n ñ nh, h th ng ñi n, trư ng h c, tr m y t , ñư ng giao thông liên xã, liên huy n t ng bư c ñư c c i thi n và ñư c ñ u tư l n trong nh ng năm g n ñây t o ñi u ki n giao lưu buôn bán v i các huy n khác trên ñ a bàn, nâng cao thu nh p, ñ i s ng v t ch t và tinh th n c a ngư i dân không ng ng ñư c nâng cao. 3.1.2.2 Nh ng khó khăn phát tri n kinh t nông nghi p ð t ñai ñư c giao lâu dài cho ngư i dân song v i quy mô nh , manh mún. Phong trào d n ñi n ñ i th a cũng ñư c khuy n khích song k t qu ñ t ñư c th p và ch m ch p. Th c tr ng trên nh hư ng ñ n phát tri n s n xu t nông nghi p hàng hoá v i quy mô l n, khó áp d ng trang thi t b máy móc vào s n xu t trên ñ ng ru ng, h n ch ñ n hi u qu kinh t s n xu t nông nghi p. Ngu n v n cho vay các h dân thư ng nh l , không t o ñư c v n l n, nhi u khi chưa ñ n kỳ thu ho ch s n xu t mà ngư i dân ñã ph i lo tr ti n vay, khó khăn cho s n xu t n ñ nh lâu dài trong m i h vay v n. L c lư ng lao ñ ng c a huy n d i dào nhưng ch t lư ng lao ñ ng chuyên môn còn th p, lao ñ ng lành ngh ít, tình tr ng lao ñ ng th t nghi p trong huy n là v n ñ ñư c UBND huy n quan tâm.
  • 56. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........46 Kênh tiêu th s n ph m nông s n chưa ñư c liên k t ch t ch ; th trư ng tiêu th r ng song ch t lư ng và m u mã s n ph m chưa cao d n t i gi m giá tr s n xu t. Vi c ng d ng khoa h c công ngh vào s n xu t, ch bi n nông s n còn h n ch . Bên c nh nh ng khó khăn k trên y u t suy gi m kinh t trên toàn th gi i tác ñ ng t i nư c ta, nhi u vùng mi n trên toàn qu c b nh hư ng. S suy thoái kinh t tác ñ ng ñ n s c mua các s n ph m nông s n gi m, giá nông s n bi n ñ ng không có l i cho ngư i s n xu t trong khi ñó các y u t ñ u vào ph c v cho s n xu t l i tăng, t ñó làm gi m nhu nh p c a ngư i dân, gi m hi u qu kinh t , nh hư ng t i s phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và phát tri n kinh t c a c nư c nói chung. 3.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN C U 3.2.1 Phương pháp th ng kê kinh t Phương pháp này ñư c dùng ph bi n trong nghiên c u khoa h c, th c ch t c a phương pháp là t ch c ñi u tra thu th p tài li u t cơ s quan sát s l n. T ng h p th ng kê phân tích hi n tư ng, tình hình bi n ñ ng c a hi n tư ng cũng như quan h l n nhau gi a chúng. ð c trưng c a hi n tư ng ñó rút ra b n ch t, tính quy lu t c a hi n tư ng, và t ng h p ñưa ra k t lu n, ñ xu t các gi i pháp có căn c khoa h c. Áp d ng phương pháp trên vào nghiên c u ñ tài chúng tôi th c hi n gi i quy t m t s v n ñ sau: - Ch n ñ a ñi m nghiên c u: ð ñáp ng m c ñích nghiên c u c a ñ tài chúng tôi ti n hành nghiên c u trên ñ a bàn huy n Khoái Châu, t nh Hưng Yên. - Ti n hành ñi u tra thu th p tài li u: + Tài li u th c p: Tài li u thu th p trong sách, báo, t p chí, lu n văn t t nghi p,… có liên quan ph c v cho nghiên c u ñ tài.
  • 57. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........47 + Tài li u sơ c p: T ch c thu th p s li u trên cơ s ñi u tra kinh t h , h p tác xã, áp d ng phương pháp ch n m u ñi n hình, phân t ñi u tra theo nhóm ngành, ngành ngh s n xu t và m c ñ giàu nghèo c a t ng h trong huy n. ð a bàn ch n 3 xã (Phùng Hưng, Vi t Hoà, Dân Ti n) v i t ng s 97 h , chia theo m c ñ giàu, khá, trung bình c a t ng h . B ng 3.3 - S h ñi u tra t i các ñi m nghiên c u H ñi u tra (97 h ) STT Xã T ng c ng H giàu H khá H TB T ng c ng 97 36 32 29 1 Phùng Hưng 32 12 10 10 2 Vi t Hoà 38 14 13 11 3 Dân Ti n 27 10 9 8 - T ng h p tài li u: Trên cơ s th ng kê các tiêu th c khác nhau như phân theo lo i h : h nông nghi p, h phi nông nghi p; phân theo ngành ngh s n xu t: ngành ngh ch bi n, d ch v … S dĩ ph i phân t th ng kê vì các t ng th luôn ph c t p, nó bi u hi n nhi u b ph n, nhi u nhóm v i nhi u quy mô và tính ch t khác nhau nên mu n nghiên c u sâu vào t ng th ph i ph n ánh ñư c t ng b ph n, t ng t và m i quan h gi a chúng. - Phân tích tài li u: T các ch tiêu t ng h p như s tương ñ i, s tuy t ñ i, s bình quân phân tích di n bi n hi n tư ng theo th i gian, phân tích m i quan h gi a các hi n tư ng t ñó rút ra k t lu n. 3.2.2 Phương pháp phân tích * Phương pháp so sánh
  • 58. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........48 Trong phân tích kinh t so sánh ñ i chi u các ch tiêu, các hi n tư ng kinh t ñã ñư c lư ng hoá, có cùng n i dung, cùng m t tính ch t tương t ñ xác ñ nh xu hư ng và m c ñ bi n ñ ng c a ch tiêu. Nó cho phép ta t ng h p ñư c nh ng nét chung thu ñư c nh ng nét riêng c a hi n tư ng so sánh. T ñó ñánh giá ñư c m t phát tri n hay y u kém, hi u qu hay không hi u qu ñ t ñó tìm ra các gi i pháp t i ưu trong m i trư ng h p c th . Khi so sánh c n ph i xác ñ nh s g c ñ so sánh. Do v y có nhi u d ng so sánh khác nhau: - So sánh s li u kỳ g c v i s li u kỳ trư c, ñ bi t ñư c nh p ñ bi n ñ ng, t c ñ tăng trư ng c a hi n tư ng như so sánh 2008/2007, 2009/2008 v di n tích ñ t ñai, dân s , lao ñ ng, năng su t, s n lư ng, giá tr … - So sánh ch tiêu hi u qu kinh t trong các ngành s n xu t, cũng như v y cho ta bi t cây tr ng gì, v t nuôi nào, ngành nào cho hi u qu kinh t cao trong cơ c u giá tr s n xu t. T vi c so sánh, ñánh giá hi u qu kinh t v i các ngu n l c cho phép ta xác ñ nh l a ch n phương hư ng s n xu t t i ưu cho phù h p v i vùng hay m t ch th kinh t nh t ñ nh. 3.3 H TH NG CH TIÊU S D NG TRONG NGHIÊN C U ð TÀI 3.3.1 Ch tiêu k t qu s n xu t * Giá tr s n xu t (GO) GO = (Qi * Pi) Trong ñó: GO: K t qu s n xu t (giá tr s n xu t) Qi: Kh i lư ng s n ph m th i Pi: ðơn giá s n ph m th i
  • 59. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........49 T ng giá tr s n xu t GO (Gross Output) c a t ng ngành kinh t : t ng giá tr c a các ngành s n xu t ñư c tính b ng cách l y s n lư ng s n ph m năm báo cáo nhân v i ñơn giá. ð có th so sánh các ch tiêu nghiên c u và th ng nh t n i dung kinh t , toàn b s li u các năm ñư c tính toán theo giá c ñ nh năm 1994, theo giá do T ng c c Th ng kê ban hành. T ng giá tr s n xu t (GO) s ñư c nghiên c u trên ph m vi toàn huy n, t ng ngành kinh t . Ngoài ch tiêu trên, các ch tiêu v hi n v t, các lo i s n ph m và kh i lư ng các lo i d ch v cũng ñư c nghiên c u s d ng nh m ph n ánh k t qu s n xu t t ng ngành, t ng ñ i tư ng. * Chi phí trung gian IC (Intemdiate Consumption): g m toàn b các kho n chi phí v t ch t và chi phí d ch v cho s n xu t. Trong chi phí trung gian không bao g m thu và kh u hao tài s n c ñ nh. Chi phí trung gian bao g m các y u t sau: - Chi phí v t ch t: nguyên v t li u chính, ph ; nhiên li u; ñi n; nư c; khí ñ t; chi phí công c s n xu t nh , v t r ti n mau h ng… - Chi phí d ch v : v n t i, thương nghi p, s a ch a tư li u sinh ho t, b o hi m, pháp lý, qu ng cáo, tư v n… * Giá tr gia tăng VA (Value Added): Là k t qu cu i cùng thu ñư c sau khi ñã tr chi phí trung gian c a m t ho t ñ ng s n xu t kinh doanh nào ñó: VA = GO – IC * Thu nh p h n h p (MI): MI = VA - Kh u hao - Thu - Lãi vay - Hi u qu s d ng lao ñ ng = giá tr s n xu t/t ng lao ñ ng - Hi u qu s d ng ñ t ñai = Giá tr s n xu t/di n tích - Hi u qu s d ng v n = Giá tr s n xu t/v n ñ u tư - Hi u qu s d ng chi phí = Giá tr s n xu t/Chi phí trung gian - Thu nh p bình quân 1 lao ñ ng/tháng
  • 60. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........50 - S công lao ñ ng trong năm. 3.3.2 Ch tiêu t ng h p ñánh giá hi u qu kinh t , xã h i Các ch tiêu hi u qu t ng h p là ch tiêu ñư c xem xét ñ ph n ánh hi u qu kinh t , xã h i, năng su t lao ñ ng xã h i, m c tăng thu h p c a ngư i dân (thu nh p/ngư i/năm), m c tiêu dùng, các ch tiêu lương th c bình quân ñ u ngư i (lương th c/ngư i/năm), giá tr tăng thêm trên m t ngư i s ph n ánh ph n thu nh p c a ngư i dân trên ñ a bàn nghiên c u. Các ch tiêu v giá tr s n xu t và giá tr tăng thêm trên m t lao ñ ng s ph n ánh hi u qu s n xu t v s d ng ngu n l c. Các ch tiêu ph n ánh k t qu bi n ñ i phát tri n kinh t , xã h i gi a các th i kỳ nghiên c u cu i và ñ u kỳ nghiên c u như s thay ñ i t tr ng giá tr các ngành s n xu t, giá tr tăng thêm c a các s n ph m ch y u, c a các ngành, các vùng và các thành ph n kinh t , xã h i. 3.3.3 Ch tiêu hi u qu s d ng các ngu n l c, các b ph n h p thành phát tri n kinh t , xã h i M c ñ khai thác và s d ng hi u qu ngu n tài nguyên ñ t như h s s d ng ru ng ñ t, giá tr s n xu t ngành tr ng tr t/ha canh tác. M c ñ khai thác và s d ng hi u qu ngu n lao ñ ng s n có và s thay ñ i c a lao ñ ng nông thôn. M c ñ s d ng v n, chi phí s n xu t nh hư ng ñ n hi u qu s n xu t c a m i ngành. Năng l c tăng c a các lo i cơ s h t ng ph c v s n xu t như giao thông, ñi n, thu l i… Các cơ s h t ng ph c v xã h i như trư ng h c, tr m xá, nhà văn hoá… M c ñ nh hư ng c a y u t ng d ng k thu t ti n b và công ngh m i có tác ñ ng ñ n phát tri n kinh t xã h i. S thay ñ i v môi trư ng thiên nhiên, sinh thái như ngu n nư c, xói mòn ñ t… nh hư ng t i s phát tri n nông nghi p, nông thôn. ðây là các ch tiêu ñ ñánh giá quá trình phát tri n kinh t , xã h i nông thôn.
  • 61. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........51 3.3.4 Các ch tiêu hi u qu c a quá trình phát tri n kinh t , xã h i nông thôn Cơ c u ngành nông nghi p, công nghi p, ti u th công nghi p, d ch v . C i thi n ñ i s ng v t ch t, tinh th n dân cư nông thôn. K t qu m r ng ngành ngh phi nông nghi p. Phát tri n ñô th hoá nông nghi p, nông thôn, phát tri n các ch , th tr n, th t . Gi i quy t công ăn, vi c làm. M c ñ khai thác khác nhau v hi u qu kinh t , xã h i s ph n ánh tính h p lý hay không c a vi c phát tri n kinh t , xã h i nông thôn.
  • 62. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........52 4. K T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N 4.1 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN 4.1.1 Tình hình phát tri n kinh t ngành nông nghi p, công nghi p và d ch v c a huy n Khoái Châu Trong nh ng năm g n ñây, n n kinh t c a huy n Khoái Châu có s tăng trư ng kh i s c, d n ñưa n n kinh t vào th n ñ nh. S phát tri n c a ngành nông nghi p, công nghi p và d ch v thương nghi p ñã ñem l i s chuy n bi n khá sôi ñ ng trong toàn b cơ c u kinh t c a huy n. ð tìm hi u th c tr ng quá trình phát tri n kinh t c a huy n chúng tôi ti n hành nghiên c u giá tr s n xu t c a t ng ngành ñư c th hi n b ng 4.1. B ng này cho th y, trong 3 năm 2007-2009, giá tr s n xu t c a huy n không ng ng tăng, cơ c u kinh t có s chuy n bi n khá rõ nét. Năm 2007, t ng giá tr s n xu t trong toàn huy n là 834.186 tri u ñ ng, năm 2008 là 884.373 tri u ñ ng tăng 50.187 tri u ñ ng ng v i tăng 6,02%, và ñ c bi t năm 2009 ñ t 969.273 tri u ñ ng tăng 84.900 tri u ñ ng ng v i tăng 9,60%. Bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,79%. Như v y trong quá trình phát tri n, huy n Khoái Châu ñã chú tr ng nâng cao t l s n ph m hàng hóa, ñó là s phát tri n hoàn toàn h p lý và ñúng hư ng. Là huy n thu c vùng ñ ng b ng sông H ng, ñ i s ng c a ngư i dân v n ch y u d a vào s n xu t nông nghi p nên ta d dàng nh n th y ngành nông nghi p c a huy n luôn chi n giá tr l n nh t trong t ng giá tr s n xu t. T tr ng giá tr s n xu t nông nghi p trong cơ c u giá tr s n xu t gi m d n qua các năm, năm 2007, t tr ng giá tr s n xu t trong nông nghi p chi m 58,06%, năm 2008 chi m 55,96% và năm 2009 chi m 53,96% trong t ng s . Bên c nh vi c gi m v t tr ng nhưng giá tr tuy t ñ i tăng d n qua các năm, năm 2007 giá tr s n xu t
  • 63. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........53 Bng4.1-GiátrsnxutcahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009) ðVT:triuñng 200720082009Sosánh(%) ChtiêuS lưng Cơcu (%) S lưng Cơcu (%) S lưng Cơcu (%) 2008/ 2007 2009/ 2008 BQ A.Tnggiátrsnxut834186100884373100969273100106,02109,60107,79 I.Nôngnghip48433158,0649485055,9652301953,96102,17105,69103,92 II.Côngnghip,TTCN9212211,0410537211,9112397012,79114,38117,65116,00 III.Dchvthươngmi25773330,9028415132,1332228433,25110,25113,42111,82 B.Tnggiátrsnphmhànghoá489179100532507100595963100108,86111,92110,38 I.Nôngnghip18462737,7419081435,8320408234,24103,35106,95105,14 II.Côngnghip,TTCN7475715,288666816,2710172917,07115,93117,38116,65 III.Dchvthươngmi22979546,9825502547,9029015248,69110,98113,77112,37 C.Tlsnphmhànghoá(%)58,6460,2161,48 I.Nôngnghip38,1238,5639,02 II.Côngnghip,TTCN81,1581,9782,06 III.Dchvthươngmi89,1689,7590,03 D.Mtschtiêu GTSXBQ/khu(triuñng/khu)4.514.75.06104,21107,66105,92 GTSXBQ/h(triuñng/h)19.3319.5420.45101,09104,66102,86 (Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
  • 64. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........54 nông nghi p ñ t 484.331 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 494850 tri u ñ ng tăng 10.519 tri u ñ ng ng v i tăng 2,17% và ñ n năm 2009 ñ t 523.019 tri u ñ ng tăng 28.169 tri u ñ ng ng v i tăng 5,69%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 3,92%. ðây là m t thành t u l n trong quá trình phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n trong nh ng năm qua. S phát tri n n ñ nh c a nông nghi p ñ m b o kinh t c a huy n phát tri n n ñ nh, ñ ng th i ñáp ng t t nhu c u lương th c, th c ph m ngày càng tăng c v s lư ng và ch t lư ng c a nhân dân trong huy n và các ñ a phương lân c n. Song song v i s phát tri n c a nông nghi p, hai ngành công nghi p và d ch v thương nghi p c a huy n cũng có bư c phát tri n ñáng k . T tr ng c a hai ngành này so v i cơ c u kinh t chung c a toàn huy n còn th p tuy nhiên t c ñ tăng trư ng c a hai ngành này l i khá cao. Trong lĩnh v c công nghi p, ti u th công nghi p ñã d n d n t ng bư c ñi vào n ñ nh và có hi u qu , chi m t tr ng th p nh t trong cơ c u giá tr s n xu t nhưng có xu hư ng tăng d n, năm 2007 chi m 11,04%, năm 2008 chi m 11,91% và năm 2009 chi m 12,79% trong t ng s . Giá tr s n xu t c a ngành công nghi p và ti u th công nghi p tăng nhanh nh t qua 3 năm, năm 2007 ñ t 92.122 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 105.372 tri u ñ ng tăng 13.250 tri u ñ ng ng v i tăng 14,38% và ñ n năm 2009 ñ t 123.970 tri u ñ ng tăng 18.598 tri u ñ ng ng v i tăng 17,65%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 16,00%. Ngành công nghi p và ti u thu công nghi p có s tăng nhanh là do, bên c nh các ngành truy n th ng c a ñ a phương thì có s ñóng góp c a các nhà máy, xí nghi p ho t ñ ng s n xu t công nghi p, ti u th công nghi p trên ñ a bàn thúc ñ y tăng giá tr s n xu t c a ngành và ñ ng th i thu hút l c lư ng lao ñ ng ñông ñ o trong huy n, t o công ăn vi c làm, c i thi n ñ i s ng tăng thu nh p cho ngư i dân. V d ch v thương nghi p là ngành chi m t tr ng th hai sau ngành nông nghi p trong cơ c u giá tr kinh t c a huy n và có xu hư ng tăng d n qua 3
  • 65. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........55 năm. Năm 2007 chi m 30,09%, năm 2008 chi m 32,13% và năm 2009 chi m 33,25% trong t ng s . Giá tr s n xu t c a ngành tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 257.733 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 284.151 tri u ñ ng tăng 26.418 tri u ñ ng ng v i tăng 10,25% và ñ n năm 2009 ñ t 322.284 tri u ñ ng tăng 38.133 tri u ñ ng ng v i tăng 13,42%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 11,82%. Tóm l i, s phát tri n kinh t c a huy n m c dù ch m nhưng ñã ñ t ñư c k t qu ñáng khích l và theo chi u hư ng tích c c là gi m d n t tr ng giá tr s n xu t trông nông nghi p nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, tăng d n t tr ng giá tr s n xu t ngành công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương m i. Trong nh ng năm qua, huy n ñã làm t t vi c phát tri n kinh t nông nghi p, vì v y t l s n ph m hàng hóa trong nông nghi p tăng. Năm 2007 là 38,12% ng v i 184.627 tri u ñ ng, ñ n năm 2009 tăng lên là 39,12% ng v i 204.082 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,14%. T l s n ph m hàng hóa trong công nghi p tương ñ i cao, năm 2007 là 81,15% ng v i 74.757 tri u ñ ng, năm 2009 tăng lên là 82,06% ng v i 101.729 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 16,65%. Cao nh t là t l s n ph m hàng hóa trong d ch v thương nghi p, năm 2007 là 89,16% ng v i 229.795 tri u ñ ng, ñ n năm 2009 là 90,03% ng v i 290.152 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 12,37%. ð ñ t ñư c k t qu như v y là do các thành ph n kinh t ñã khai thác t t th m nh c a mình trong cơ ch m i, thúc ñ y quá trình tái s n xu t m r ng, t ng bư c m r ng và hình thành các khu kinh kinh t , m mang phát tri n ña d ng các lo i hình s n xu t buôn bán thúc ñ yphát tri n kinh t ngày càng ti n b . Nh quá trình phát tri n kinh t c a huy n theo hư ng CNH - HðH ñã góp ph n nâng cao giá tr s n xu t bình quân/nhân kh u và giá tr s n xu t bình quân/h . Năm 2007, giá tr s n xu t bình quân/kh u là 4,51 tri u ñ ng/kh u ñ n năm 2009 tăng lên là 5,06 tri u ñ ng/kh u, t c ñ phát tri n
  • 66. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........56 bình quân 3 năm tăng 5,92%. Năm 2007, giá tr s n xu t bình quân/h ñ t 19,33 tri u ñ ng/h , ñ n năm 2009 tăng lên 20,45 tri u ñ ng/h , bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,86%. Qua ñó ñ i s ng ngư i dân trong huy n không ng ng ñư c c i thi n. 4.1.2 Tình hình cơ c u lao ñ ng và chi phí trung gian phân b cho các ngành trong huy n Phát tri n kinh t ph i xem xét trong m i quan h v i s phát tri n và phân b các ngu n l c cho các ngành. ði u ñó có nghĩa là s phát tri n kinh t cũng bao hàm vi c phân b l i l c lư ng lao ñ ng và phân b các ngu n ñ u tư cho các ngành. 4.1.2.1 Tình hình phân b lao ñ ng cho các ngành kinh t Trong quá trình phát tri n kinh t , lao ñ ng xã h i trên ñ a bàn huy n cũng ñư c s p x p l i. Cơ c u giá tr s n xu t trong nông nghi p gi m, công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương nghi p tăng kéo theo hi n tư ng gi m v m t tương ñ i lao ñ ng thu n nông trong huy n, thay vào ñó là vi c chuy n lao ñ ng nông nghi p sang lao ñ ng kiêm nông nghi p v i các ngành ngh khác, nh t là trong 3 năm g n ñây. S phân b ngu n l c lao ñ ng cho các ngành trong huy n ñư c th hi n qua b ng 4.2. T ng s lao ñ ng trong ñ tu i tăng d n qua các năm, năm 2007 là 95.077 lao ñ ng, ñ n năm 2009 là 96.945 lao ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,98%. Trong ñó lao ñ ng trong nông nghi p chi m t tr ng cao nh t nhưng t tr ng này có xu hư ng gi m d n qua 3 năm nông nghi p có năng su t lao ñ ng th p, b h n ch b i di n tích ñ t ñai ñã ñư c s d ng g n như tri t ñ nên nhi u lao ñ ng ñ c bi t lao ñ ng tr hi n nay ñ u tìm thêm các ngu n thu nh p khác, ngoài nông nghi p còn tham gia tích c c vào ho t ñ ng công nghi p truy n th ng và d ch v . Năm 2007, t tr ng lao ñ ng trong nông nghi p chi m 93,04% t ng s lao ñ ng, năm 2008 chi m 92,92% và năm 2009 chi m 92,86%
  • 68. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........58 trong t ng s . S gi m v t tr ng nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, năm 2007 là 88.458 lao ñ ng, năm 2008 là 89.204 lao ñ ng tăng 746 lao ñ ng ng v i tăng 0,84%, năm 2009 là 90.029 lao ñ ng tăng 825 lao ñ ng ng v i tăng 0,92%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,88%. ð th c hi n m c tiêu CNH - HðH nông nghi p, nông thôn, ngành công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương nghi p ñã góp ph n không nh . Vì th , trong 3 năm qua ñã có bư c chuy n d ch trong cơ c u kinh t không nh ng làm cho kinh t c a huy n n ñ nh mà còn thu hút m t l c lư ng lao ñ ng ñông ñ o, t o công ăn vi c làm và tăng thu nh p cho ngư i dân. Bên c nh ñó nhu c u xây d ng ñ i s ng sinh ho t ñòi h i ngày càng cao nên ngành s n xu t công nghi p ngoài qu c doanh ñã t ng bư c ñi lên, ñ ng th i cũng thu hút ñư c m t ph n lao ñ ng nông nghi p. Chính vì v y trong 3 năm g n ñây, t tr ng lao ñ ng trong các ngành công nghi p và d ch v ñã tăng song chưa ñáng k . ð i v i ngành công nghi p, thi u th công nghi p, năm 2007 s lao ñ ng trong ngành là 4.464 chi m 4,69% trong t ng s , năm 2009 tăng lên 4.589 lao ñ ng chi m 4,74%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 1,38%. V i ngành d ch v thương m i có t c ñ phát tri n bình quân 3 năm tăng nhanh nh t v i 3,91%, c th năm 2007 có 2.155 lao ñ ng chi m 2,27% trong t ng s , năm 2009 tăng lên là 2.327 lao ñ ng chi m 2,40% trong t ng s . Nhìn chung, cơ c u lao ñ ng trong huy n có s thay ñ i song m c ñ chuy n d ch còn ch m ch p không ñ u nhau và có s chênh l ch, lao ñ ng trong nông nghi p v n chi m t tr ng l n, song ñây là m t d u hi u s có nhi u thu n l i cho vi c phát tri n kinh t trên ñ a bàn huy n, gi m d n t tr ng lao ñ ng trong nông nghi p nhưng không ng ng tăng v s lư ng và tăng nhanh t tr ng lao ñ ng trong công nghi p và d ch v . ð c bi t trong nông nghi p gi m d n t tr ng lao ñ ng trong ngành tr ng tr t, tăng d n t tr ng lao ñ ng trong ngành
  • 69. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........59 chăn nuôi và d ch v nông nghi p. Theo xu hư ng trên là ti n ñ ñ huy n phát tri n ngành nông nghi p nói riêng và phát tri n kinh t xã h i c a huy n nói chung trong giai ño n 2006-2010 và ñ nh hư ng ñ n năm 2015. 4.1.2.2 Cơ c u chi phí trung gian c a các ngành kinh t Nghiên c u chi phí trung gian cho th y k t c u c a m t ngu n l c cơ b n thư ng niên c a s n xu t, xác ñ nh ñư c hi u qu c a quá trình s n xu t kinh doanh. Chi phí trung gian là m t ph n c u thành lên giá tr s n xu t c a ngành kinh t . Trong quá trình s n xu t kinh doanh c n ph i gi m b t chi phí không tr c ti p t o ra s n ph m, ñ ng th i tăng chi phí tr c ti p t o ra s n ph m nh m nâng cao hi u qu s n xu t. Chi phí s n xu t kinh doanh c a huy n ñư c th hi n trên B ng 4.3. B ng 4.3 cho th y trong 3 năm 2007-2009 chi phí trung gian ñã có nh ng bi n ñ i ñáng k . Cu i năm 2008 và năm 2009, n n kinh t c a nư c ta ch u nh hư ng suy thoái c a n n kinh t th gi i, l m phát c a Vi t Nam tăng nhanh, giá c c a các y u t ñ u vào ph c v cho s n xu t kinh doanh không ng ng tăng, t ñó làm tăng chi phí, gi m hi u qu kinh t , tác ñ ng c a l m phát nh hư ng ph n nào t i s tăng chi phí trong các ngành kinh t c a huy n Khoái Châu. Năm 2007, t ng chi phí là 394.854 tri u ñ ng, năm 2008 là 410.988 tri u ñ ng tăng 16.134 tri u ñ ng ng v i tăng 4,09% và năm 2009 là 441.997 tri u ñ ng tăng 30.989 tri u ñ ng ng v i tăng 7,54%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,80%. S tăng nhanh v chi phí trung gian là m t y u t tác ñ ng t i hi u qu kinh t , song vi c s n xu t kinh doanh trong huy n v n ngày càng ñ t hi u qu cao. T l chi phí trung gian chi m t tr ng trong giá tr s n xu t ngày càng gi m ñi t 47,33% năm 2007 còn 46,47% năm 2008 và 45,59% năm 2009. ðây là m t d u hi u t t cho quá trình phát tri n kinh t , nh ñó mà hi u qu ñ u tư vào s n xu t qua các năm ñ u tăng lên, c th năm 2007, m t ñ ng chi phí trung gian t o ra ñư c 2,11 ñ ng giá tr s n xu t,
  • 71. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........61 năm 2008 là 2,13 ñ ng và ñ n năm 2009 m t ñ ng chi phí trung gian t o ra ñư c 2,19 ñ ng giá tr s n xu t. C th vào t ng ngành: Ngành nông nghi p chi m t tr ng cao nh t v chi phí trung gian. Năm 2007, chi phí ngành nông nghi p 248.316 tri u ñ ng chi m 62,89% t ng chi phí trung gian, năm 2008 là 252.126 tri u ñ ng chi m 61,34% và năm 2009 là 262.712 tri u ñ ng chi m 59,44%. Bên c nh ñó t l chi phí trung gian so v i giá tr s n xu t cũng duy trì tương ñ i n ñ nh và có chi u hư ng tích c c trong 3 năm, năm 2007 là 51,27%, năm 2008 là 50,95% và năm 2009 là 50,23%. ði u ñó ch ng t vi c ñ u tư s n xu t là có hi u qu song chưa tương x ng. Trong năm 2007, m t ñ ng chi phí trung gian t o ra ñư c 1,95 ñ ng giá tr s n xu t, t i năm 2008 và năm 2009 l n lư t t o ta là 1,96 và 1,99 ñ ng giá tr s n xu t. Tuy vi c ñ u tư s n xu t nông nghi p ñã có lãi song ñ i v i huy n Khoái Châu có nh ng ti m năng và ñi u ki n thu n l i ñ phát tri n kinh t nông nghi p thì hi u qu ñ t ñư c v n còn m c chưa cao l m. Trong b ng 4.3 ngành công nghi p, ti u th công nghi p chi m t l th p nh t trong cơ c u chi phí trung gian và là ngành có t c ñ phát tri n bình quân 3 năm là cao nh t. Năm 2007, chi phí trung gian c a ngành công nghi p, ti u th công nghi p là 37.079 tri u ñ ng chi m 9,39%, năm 2008 là 41,991 tri u ñ ng chi m 10,21% và năm 2009 là 48.547 tri u ñ ng chi m 10,94% trong t ng s , bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 14,42%. T l chi phí trung gian so v i giá tr s n xu t có s bi n ñ ng gi m d n qua 3 năm ñi u ñó cho th y ngành công nghi p, ti u th công nghi p ñang ñư c ñ u tư ñúng m c và ngày càng có hi u qu , năm 2007 chi m 40,25%, năm 2008 chi m 39,85 và năm 2009 chi m 39,16 giá tr s n xu t. Năm 2007, m t ñ ng chi phí trung gian t o ra 2,48 ñ ng giá tr s n xu t, năm 2008 và năm 2009 l n lư t t o ra 2,51 và 2,55 ñ ng giá tr s n xu t. ðây là ngành trong tương lai có th là ngành mũi nh n nên có hư ng ñ u tư ñúng m c, phù h p, thu hút ñông ñ o l c lư ng lao ñ ng, ñ c bi t là ñ u tư cơ s v t ch t thì t c ñ phát
  • 72. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........62 tri n kinh t trong ngành nói riêng và n n kinh t c a huy n nói chung s ngày càng n ñ nh ñi lên phù h p v i m c tiêu CNH - HðH nông nghi p, nông thôn mà ð ng và Nhà nư c ta ñã ñ ra. Ngành d ch v thương m i: Là ngành có t c ñ tăng trư ng bình quân cao th hai sau ngành công nghi p, ti u th công, bình quân t c ñ phát tri n tăng 9,28%. Do xác ñ nh ñư c th m nh và v trí cũng như kh năng phát tri n, nhân dân trong huy n không ng ng ñ u tư các ngu n l c ñ s n xu t kinh doanh, do v y hi u qu ñ u tư ngày càng có xu hư ng tăng lên. Năm 2007, m t ñ ng chi phí trung gian t o ra 2,35 ñ ng giá tr s n xu t, năm 2003 và năm 2004 l n lư t t o ra 2,43 và 2,46 ñ ng giá tr s n xu t. Ngành d ch v thương m i ñã cơ b n ñáp ng ñư c nhu c u c a ngư i dân trong huy n cũng như ñ a bàn xung quanh. ð s n xu t kinh doanh ñ t hi u qu cao vi c m r ng quy mô c n ñư c quan tâm, ñ m b o cho ngành ngày càng phát tri n làm cho n n kinh t phát tri n nhanh hơn n a, th c hi n m c tiêu ð ng b và U ban nhân dân huy n ñã ñ ra. Tóm l i, cơ c u kinh t c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009) ñã có hư ng chuy n d ch ñúng ñ n, gi m d n t tr ng ngành nông nghi p nhưng giá tr tuy t ñ i v n tăng lên và tăng d n t tr ng ngành công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương m i. Tuy nhiên s chuy n d ch trên còn ch m và trong c ba ngành kinh t tiêu bi u c a huy n. Song ñây là m t d u hi u tích c c ñ hình thành và phát tri n m t cơ c u kinh t ti n b hơn. Khai thác t t hơn ti m năng t nhiên, xã h i c a huy n. Hi u qu ñ ng chi phí trung gian c a ba ngành ngày m t tăng cao. ðây là m t bi u hi n tích c c và là m t ch tiêu r t có ý nghĩa trong tương lai ñ tăng trư ng và phát tri n kinh t theo hư ng CNH - HðH góp ph n ñưa kinh t ñ t nư c ngày càng phát tri n theo hư ng tích c c, nhanh chóng ngăn ch n kh ng ho ng kinh t ñang lan r ng và bao trùm nhi u qu c gia và vùng lãnh th trên th gi i. ðây là m t xu th khách quan mà t t c các nư c phát tri n quan tâm.
  • 73. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........63 4.2 TÌNH HÌNH PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN Trong kinh t nông nghi p g m 2 ngành chính là ngành tr ng tr t và ngành chăn nuôi, bên c nh ñó ngành d ch v nông nghi p góp ph n làm cho ngành tr ng tr t và ngành chăn nuôi ngày càng phát tri n. ð nghiên c u s phát tri n trong nông nghi p, trư c h t ph i ñ c p t i m i quan h t l gi a các ngành tr ng tr t và chăn nuôi. ðây chính là m i quan h cơ b n c a cơ c u n i t i ngành nông nghi p. Song ñ phân tích và ñánh giá s phát tri n kinh t trong ngành nông nghi p ta ph i xem xét ñánh giá trên m t s phương di n sau: 4.2.1 Cơ c u giá tr s n xu t nông nghi p c a huy n Qua b ng 4.4 cho th y giá tr s n xu t nông nghi p c a huy n tăng d n qua 3 năm, năm 2007 t ng giá tr s n xu t trong nông nghi p ñ t 484.331 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 494.850 tri u ñ ng tăng 10.519 tri u ñ ng ng v i tăng 2,17% và ñ n năm 2009 ñ t 523.019 tri u ñ ng tăng 28.169 tri u ñ ng ng v i tăng 5,69%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 3,92%. Bên c nh ñó trong t ng giá tr s n xu t nông nghi p thì t tr ng ngành tr ng tr t gi m d n và tăng d n t tr ng ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p. S chuy n d ch này càng rõ nét trong vài năm tr l i ñây ñó là m t d u hi u tích c c trong công cu c ñ i m i n n kinh t c a huy n nói riêng và toàn t nh nói chung trong ngành nông nghi p. Ngành tr ng tr t ñã gi m d n t tr ng giá tr s n xu t t 66,35% năm 2007 xu ng còn 65,23% năm 2008 và năm 2009 còn 64,88%. Tuy nhiên vi c gi m v t tr ng không có nghĩa là kéo theo vi c gi m giá tr s n xu t mà giá tr s n xu t ngành tr ng tr t c a huy n v n tăng d n qua các năm, năm 2007 là 321.353 tri u ñ ng, năm 2008 là 322.790 tri u ñ ng tăng 1.437 tri u ñ ng ng v i tăng 0,45% và ñ n năm 2009 là 339.335 tri u ñ ng tăng 16.545 tri u ñ ng ng v i tăng 5,13%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,67%. S dĩ có s tăng nhanh v giá tr s n xu t
  • 74. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........64 Bng4.4-GiátrsnxutnôngnghipcahuynKhoáiChâuqua3năm(2007-2009) ðVT:triuñng 200720082009Sosánh(%) ChtiêuS lưng Cơcu (%) Slưng Cơcu (%) S lưng Cơcu (%) 2008/ 2007 2009/ 2008 BQ I.Tnggiátrsnxutnông nghip 484331100494850100523019100102,17105,69103,92 1.Trngtrt32135366,3532279065,2333933564,88100,45105,13102,76 2.Chănnuôi+thusn13643628,1714335828,9715303529,26105,07106,75105,91 3.Dchvnôngnghip265425,48287025,80306495,86108,14106,78107,46 II.Tnggiátrsnphmhàng hoá 179198100186831100201296100104,26107,74105,99 1.Trngtrt7439341,517511340,208106740,27100,97107,93104,39 2.Chănnuôi+thusn8059344,978549945,769209645,75106,09107,72106,90 3.Dchvnôngnghip2421213,522621914,042813313,98108,29107,30107,79 III.Tlsnphmhànghoá(%)36,9938,5238,49 1.Trngtrt23,1523,2723,89 2.Chănnuôi+thusn59,0759,6460,18 3.Dchvnôngnghip91,2291,3591,79 (Ngun:PhòngThngkêhuynKhoáiChâu)
  • 75. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........65 trong ngành tr ng tr t vào năm 2009 vì nhân dân trong huy n áp d ng m t s ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t, s d ng gi ng m i cho năng su t, ch t lư ng cao, bên c nh ñó có s tăng v giá nông s n ñ c bi t là giá g o ñã ñem l i s tăng ñáng k v giái tr s n xu t ngành tr ng tr t. ði u ñáng nói là trong cơ c u ngành nông nghi p, ngành chăn nuôi c a huy n trong nh ng năm g n ñây phát tri n khá m nh và ñang tr thành m t ngành quan tr ng trong cơ c u kinh t ngành nông nghi p. Trong 3 năm tr l i ñây, giá tr s n xu t ngành chăn nuôi c a huy n tăng khá nhanh, năm 2007 giá trí s n xu t chăn nuôi ñ t 136.436 tri u ñ ng chi m 28,17% giá tr s n xu t nông nghi p, năm 2008 tăng lên là 143.358 tri u ñ ng chi m 28,97% và ñ n năm 2009 tăng lên là 153.035 tri u ñ ng chi m 29,16% t ng giá tr , bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,91%. Trong nh ng năm t i, ngành chăn nuôi s tr thành m t ngành có ñóng góp tích c c trong t ng giá tr s n xu t c a ngành tr ng tr t. Ngành d ch v nông nghi p chi m t tr ng th p nh t trong cơ c u giá tr s n xu t ngành nông nghi p. Năm 2007, giá tr s n xu t ngành d ch v nông nghi p ñ t 26.542 tri u ñ ng chi m 5,48%, năm 2008 tăng lên là 28.702 tri u ñ ng chi m 5,80% và năm 2009 tăng lên là 30.649 tri u ñ ng chi m 5,86%, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,46%. T l s n ph m hàng hoá tăng d n qua các năm, năm 2007 là 36,99% và ñ t 179.198 tri u ñ ng, t i năm 2009 là 38,49% ñ t 201.296 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n giá tr s n ph m hang hoá tăng 5,99%. Nh ng năm g n ñây, do xu th phát tri n chung c a n n kinh t , nhân dân trong huy n ñã áp d ng ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t và s n xu t theo hư ng hàng hoá do v y t l s n ph m hàng hoá trong nông nghi p ngày càng ñư c chú tr ng ñ u tư và có hi u qu .
  • 76. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........66 T l s n ph m hàng hoá c a ngành tr ng tr t tăng d n qua 3 năm, năm 2007 t l s n ph m hàng hoá trong tr ng tr t là 23,15% và ñ t 74.393 tri u ñ ng và t i năm 2009 là 23,89% và ñ t 81.067 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n giá tr s n ph m hàng hoá tăng 4,39%. Cu i năm 2008 và năm 2009 nư c ta ch u nh hư ng c a l m phát và s suy thoái kinh t , t ñó kéo theo s suy gi m c a n n kinh t trong nư c, hơn th n a d ch b nh trong chăn nuôi cũng tr lên ph c t p tác ñ ng ñ n ngành chăn nuôi. Tuy v y, giá tr s n ph m hàng hóa trong chăn nuôi c a huy n v n không ng ng tăng, năm 2007 t l s n ph m hàng hoá trong chăn nuôi là 59,07% và ñ t 80.593 tri u ñ ng, năm 2008 là 23,27% và ñ t 85.499 tri u ñ ng, năm 2009 tăng lên 23,89% và ñ t 92.096 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 6,90%. T l s n ph m hàng hoá trong d ch v nông nghi p là cao nh t trong 3 ngành, năm 2007 là 91,22% và ñ t 24.212 tri u ñ ng và t i năm 2009 là 91,79% và ñ t 28.133 tri u ñ ng, bình quân qua 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,79%. Qua b ng 4.4 cho th y s phát tri n khá rõ nét trong toàn ngành nông nghi p. Cơ c u kinh t có s chuy n bi n tích c c trong 3 ngành tr ng tr t, chăn nuôi và d ch v nông nghi p. Bi u hi n c th là gi m d n t tr ng giá tr s n xu t trong tr ng tr t, tăng d n t tr ng giá tr s n xu t trong ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p, ñ ng th i giá tr s n xu t c a 3 ngành tăng d n qua các năm, ñ c bi t có s tăng nhanh c a ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p. ðây là k t qu ñ t ñư c khá kh quan c a huy n Khoái Châu trong nh ng năm tr l i ñây. 4.2.2 Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu 4.2.2.1 Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t Huy n Khoái Châu có ñ a hình tương ñ i b ng ph ng, h sinh thái thu n l i cho nhi u lo i cây tr ng. Cây lương th c ñ c bi t là cây lúa, cây
  • 77. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........67 công nghi p, cây ăn qu … ñây là ñi u ki n thu n l i ñ huy n phát huy l i th v ñ t ñai, khí h u, chuy n ñ i cơ c u cây tr ng theo hư ng ña d ng hoá, t o ra nhi u s n ph m hàng hoá có giá tr kinh t cao, chuy n nông nghi p t c p t túc sang nông nghi p hàng hoá. Cơ c u cây tr ng d n chuy n ñ i theo tín hi u th trư ng. Cây lương th c ti p t c gi v trí hàng ñ u, ñ ng th i cây công nghi p và m t s lo i cây ăn qu cũng ñư c quan tâm v i sư tăng nhanh di n tích gieo tr ng. Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t ñư c th hi n qua b ng 4.5. Cây lương th c: Cây lương th c c a huy n là cây Lúa, bên c nh ñó còn có m t s di n tích tr ng Ngô và Khoai lang. Trong nhóm cây lương th c thì cây lúa có di n tích gieo tr ng l n nh t song có xu hư ng gi m d u qua các năm do m t ph n di n tích ñư c chuy n sang s d ng v i m c ñích khác. Tuy nhiên, ñ ñ m b o lương th c ph c v sinh ho t c a con ngư i cũng như trong chăn nuôi, huy n khuy n khích nông dân áp d ng ti n b khoa h c k thu t, ñ u nh ng gi ng m i cho năng su t và ch t lư ng cao vào s n xu t cho giá tr kinh t cao. Gi ng lúa ch y u là các gi ng Khang dân, Quy 5, T thơm. Di n tích gieo tr ng lúa năm 2007 là 7606 ha, năm 2008 gi m xu ng còn 7447 ha gi m 159 ha, năm 2009 là 7311 ha gi m 136 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 1,96%. Tuy nhiên năng su t lúa c a huy n khá cáo và tương ñ i n ñ nh, năm 2007 năng su t lúa ñ t 64,25 t /ha, năm 2008 là 64,17 t /ha và năm 2009 là 64,42 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,13%. Vi c gi m nhanh v di n tích không làm nh hư ng nhi u t i s n lư ng thóc qua các năm, năm 2007 s n lư ng thóc ñ t 48.872 t n, năm 2008 ñ t 47.788 t n và năm 2009 ñ t 47097 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 1,83%. Vi c cơ gi i hóa (ñưa máy móc) trên ñ ng ru ng ñư c áp d ng r ng rãi t khâu làm ñ t, tư i tiêu, thu ho ch… T ñ
  • 78. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........68 B ng 4.5 - Tình hình phát tri n ngành tr ng tr t c a huy n Khoái Châu qua 3 năm (2007-2009) So sánh (%) Ch tiêu ðơn v 2007 2008 2009 2008/ 2007 2009/ 2008 BQ 1. Lúa Di n tích ha 7606 7447 7311 97.91 98.17 98.04 Năng su t t /ha 64.25 64.17 64.42 99.88 100.39 100.13 S n lư ng t n 48872 47788 47097 97.78 98.55 98.17 2. Ngô Di n tích ha 1693 2872 2957 169.64 102.96 132.16 Năng su t t /ha 49.59 52.89 53.47 106.65 101.09 103.38 S n lư ng t n 8395 15189 15811 180.93 104.09 137.23 3. Khoai Lang Di n tích ha 48 51 55 106.25 107.84 107.04 Năng su t t /ha 115 130 137 113.04 105.38 109.14 S n lư ng t n 552 663 754 120.11 113.73 116.87 4. ð u tương Di n tích ha 1850 1742 1846 94.16 105.97 99.89 Năng su t t /ha 18.11 18.21 18.34 100.55 100.71 100.63 S n lư ng t n 3351 3172 3386 94.66 106.75 100.52 5. L c Di n tích ha 720 957 978 132.92 102.19 116.55 Năng su t t /ha 30.93 31.18 31.82 100.81 102.05 101.43 S n lư ng t n 2227 2984 3112 133.99 104.29 118.21 6. Cam, Quýt Di n tích ha 280 288 293 102.86 101.74 102.3 Năng su t t /ha 145 146 146 100.69 100 100.34 S n lư ng t n 4060 4205 4278 103.57 101.74 102.65 7. Chu i Di n tích ha 238 303 318 127.31 104.95 115.59 Năng su t t /ha 195 210 217 107.69 103.33 105.49 S n lư ng t n 4641 6363 6900 137.1 108.44 121.93 8. Nhãn Di n tích ha 330 335 347 101.52 103.58 102.54 Năng su t t /ha 75 136 132 181.33 97.06 132.66 S n lư ng t n 2475 4556 4580 184.08 100.53 136.03 9. V i Di n tích ha 33 33 38 100 115.15 107.31 Năng su t t /ha 110 120 125 109.09 104.17 106.6 S n lư ng t n 363 396 475 109.09 119.95 114.39 10. Bư i Di n tích ha 17 19 21 111.76 110.53 111.14 Năng su t t /ha 180 200 203 111.11 101.5 106.2 S n lư ng t n 306 380 426 124.18 112.11 117.99 11. Táo Di n tích ha 210 205 215 97.62 104.88 101.18 Năng su t t /ha 195 206 208 105.64 100.97 103.28 S n lư ng t n 4095 4223 4472 103.13 105.9 105.5 SLLTBQ (kg/ngư i) 695.56 706.63 713.68 101.59 100.99 101.29 (Ngu n: Phòng Th ng kê huy n Khoái Châu)
  • 79. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........69 làm tăng năng su t, ch t lư ng s n ph m. V i m c s n lư ng như trên ñã ñáp ng ñư c nhu c u v lương th c c a nhân dân trong vùng. Di n tích cây Ngô tăng d n qua 3 năm, tăng nhanh giai ño n t 2007-2008, năm 2007 di n tích gieo tr ng là 1.693 ha, năm 2008 là 2.872 ha tăng 1.179 ha, năm 2009 là 2957 tăng 85 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 32,16%. Năng su t ngô tương ñ i n ñ nh song cũng không ng ng tăng, năm 2007 năng su t ngô ñ t 49,59 t /ha, năm 2008 ñ t 52,89 t /ha và năm 2009 ñ t 53,47%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 3,38%. V i s tăng nhanh v di n tích ñã kéo theo s n lư ng ngô cũng tăng nhanh qua 3 năm, năm 2007 s n lư ng ngô ñ t 8.395 t n, năm 2008 ñ t 15.189 t n tăng 6.794 t n, năm 2009 ñ t 15.811 t n tăng 622 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 37,23%. M t s gi ng ngô ch y u ñư c ngư i dân tr ng là LVN45, LVN145, LVN 184, ñây là các gi ng ngô m i và là s n ph m c a Vi n nghiên c u ngô ñã ñư c tr ng th nghi m t nh Thái Bình vào năm 2007 sau ñó ñã ñư c nhân ra di n r ng. Ưu ñi m c a gi ng ngô trên là cho năng su t, cùng như ch t lư ng s n ph m khá t t, phù h p v i ñi u ki n v ñ t ñai, khí h u c a các t nh ñ ng b ng sông H ng. Trong nh ng năm g n ñây v i s phát tri n c a ngành chăn nuôi, do v y lư ng c u v th c ăn không ng ng tăng trong ñó có s n ph m ph m ngô. Trên cơ s ñó, ngư i dân trong huy n ñã m r ng di n tích gieo tr ng ngô, v cơ b n ñã ñáp ng ñư c ph n nào nhu c u tiêu th c a th trư ng trong huy n, ñem l i giá tr s n su t cho nhân dân, t ng bư c nâng cao thu nh p. Trong nhóm cây lương th c, cây Khoai lang chi m di n tích gieo tr ng nh nh t, năm 2007 di n tích gieo tr ng là 48 ha, năm 2008 tăng lên là 51 ha và ñ n năm 2009 là 55 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,04%. Năng su t khoai lang cũng tăng d n qua các năm, năm 2007 ñ t 115 t /ha và năm 2009 là 137 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 9,14%. S tăng lên v di n tích và năng su t kéo theo s n lư ng tăng, năm 2007 s n lư ng
  • 80. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........70 khoai lang ñ t 552 t n, năm 2008 ñ t 663 t n tăng 111 t n, năm 2009 ñ t 754 t n tăng 91 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 16,87%. Cây công nghi p: trên ñ a bàn huy n ch y u là cây ð u tương và L c. ðây là cây có giá tr kinh t cao nên có s bi n ñ ng v di n tích gieo tr ng. ð i v i cây ñ u tương có di n tích gieo tr ng tương ñ i n ñ nh, năm 2007 di n tích gieo tr ng là 1.850 ha, năm 2008 là 1.742 ha và năm 2009 là 1.846 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 0,11%. Năng su t ñ u tương tăng d n qua các năm, năm 2007 ñ t 18,11 t /ha, năm 2008 tăng lên là 18,21 t /ha và năm 2009 ñ t 18,34 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,63%. V i s tăng lên v năng su t nên s n lư ng ñ u tương tăng d n qua các năm, năm 2007 s n lư ng ñ u tương ñ t 3.351 t n, năm 2008 ñ t 3.172 t n và năm 2009 ñ t 3.386 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,52%. Cây l c, năm 2007 di n tích gieo tr ng là 720 ha, năm 2008 là 957 ha tăng 237 ha và năm 2009 là 978 tăng 21 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 16,55%. Năng su t l c tương ñói n ñ nh, năm 2007 ñ t 30,93 t /ha và năm 2009 ñ t 31,82%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 1,42%. S tăng nhanh v di n tích ñã làm cho s n lư ng l c cũng tăng nhanh qua các năm, năm 2007 s n lư ng l c ñ t 2.227 t n, năm 2008 ñ t 2.984 t n tăng 757 t n, năm 2009 ñ t 978 t n tăng 21 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 18,21%. Nhìn chung, di n tích, năng su t và s n lư ng c a L c và ð u tương ñ u tăng qua 3 năm, ñ c bi t s tăng nhanh v di n tích kéo theo s n lư ng cũng tăng nhanh. Bên c nh ñó ta th y, L c và ð u tương ñư c tr ng ch y u vào v ñông. V i qu ñ t canh tác như v y thì di n tích tr ng l c và ñ u tương c a huy n v n còn quá th p, di n tích ñ t ñ i vào v ñông v n còn khá nhi u. vì v y di n tích c a L c và ð u tương có s bi n ñ ng nhanh qua 3 năm cũng là ñi u d hi u. Trong nh ng năm t i, huy n c n khuy n khích nhân dân thâm canh tăng di n tích hai lo i cây tr ng này ñ t n d ng ngu n l c v ñ t ñai, t o s chuy n
  • 81. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........71 d ch trong cơ c y cây tr ng, nâng cao hi u qu kinh t c a huy n trong th i gian t i. Bên c nh ñó cây l c và ñ u tương cho s n ph m có giá tr kinh t cao, th trư ng tiêu th r ng. Cây ăn qu : Cây ăn qu ñư c tr ng trên ñ a bàn ph bi n là các lo i cây: cam, quýt, chu i, nhãn, v i. bư i, táo. ñây ta ch xét m t vài lo i cây cây qu ñư c tr ng ch y u. Qua b ng 4.5 ta th y di n tích tr ng cam, quýt chi m t tr ng khá l n trong nhóm cây ăn qu . Năm 2007, di n tích tr ng cam, quýt là 280 ha, năm 2008 là 288 ha tăng 8 ha và năm 2009 là 293 ha tăng 5 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,30%. Năng su t cam quýt cũng n ñ nh qua các năm, năm 2007 ñ t 145 t /ha, năm 2009 ñ t 146 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,34%. S n lư ng cam, quýt cũng tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 4.060 t n, năm 2008 ñ t 4.205 t n, năm 2009 ñ t 4.278 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,65%. Chu i là cây tr ng ñem l i l i giá tr kinh t cao và d tr ng, năm 2007 di n tích tr ng chu i là 238 ha, năm 2008 là 303 ha và năm 2009 là 318 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 15,59%. Năng su t chu i cũng tương ñ i cao và tăng d n qua các năm, năm 2007 ñ t 195 t /ha, năm 2008 ñ t 303 t /ha, năm 2009 ñ t 318 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,49%. S tăng lên v di n tích và năng su t kéo theo s n lư ng chu i tăng d n qua 3 năm, năm 2007 s n lư ng chu i ñ t 4.641 t n, năm 2008 ñ t 6.363 t n và năm 2009 ñ t 6.900 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 21,93%. Cây nhãn có di n tích gieo tr ng l n nh t trong nhóm cây ăn qu , năm 2007 di n tích tr ng nhãn là 330 ha, năm 2008 là 335 ha, năm 2009 là 347 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,54%. Năng su t nhãn cũng tăng d n qua 3 năm, năm 2007 năng su t ñ t 75 t /ha, năm 2008 tăng lên 136 t /ha, năm 2009 ñ t 132 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 32,66%, s dĩ có s tăng nhanh v năng su t là do năm 2007, trên ñ a bàn huy n b m t mùa nhãn, năm 2008 l i
  • 82. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........72 là năm ñư c mùa nên năng su t tăng nhanh. S tăng v di n tích cũng như s tăng nhanh v năng su t kéo theo s n lư ng nhãn tăng nhanh, năm 2007 s n lư ng ñ t 2.475 t n, năm 2008 tăng lên là 4.556 t n, năm 2009 tăng lên là 4.580 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 36,03%. Cây v i là cây ñem l i giá tr kinh t cao, di n tích v i cũng có s bi n ñ ng qua các năm, năm 2007 di n tích tr ng v i là 33 ha, năm 2009 tăng lên là 38 ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,31%. Năng su t v i cũng tăng d n qua 3 năm, năm 2007 năng su t v i ñ t 110 t /ha, năm 2008 ñ t 120 t /ha, năm 2009 ñ t 125 t /ha, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 6,60%. S tăng lên v di n tích và năng su t kéo theo s n lư ng tăng, năm 2007 s n lư ng v i ñ t 363 t n, năm 2008 ñ t 396 t n, năm 2009 ñ t 475 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 12,20%. Cây Táo là m t trong s cây ñư c chú tr ng phát tri n trên ñ a bàn. Di n tích Táo ñư c tr ng tương ñ i nhi u, năm 2007 di n tích táo 210 ha, năng su t ñ t 195 t /ha và s n lư ng ñ t 4.095 t n, năm 2009 di n tích tr ng là 215 ha, năng su t ñ t 208 t /ha, s n lư ng ñ t 4.472 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n c a di n tích, năng su t và s n lư ng tăng l n lư t là 1,18%, 3,28% và 4,50%. Cây bư i ñư c tr ng v i di n tích th p nh t trong nhóm cây ăn qu , năm 2007 di n tích tr ng bư i là 17 ha, năm 2008 tăng lên là 19 ha, năm 2009 là 21 ha. Năng su t bư i cũng tăng ñ u qua các năm, năm 2007 ñ t 180 t /ha, năm 2008 ñ t 200 t /ha, năm 2009 ñ t 203 t /ha. S tăng lên v di n tích và năng su t làm tăng s n lư ng bư i, năm 2007 s n lư ng bư i ñ t 306 t n, năm 2008 ñ t 380 t n tăng 74 t n, năm 2009 ñ t 426 t n tăng 46 t n, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 17,99%. Tóm l i trong 3 năm (2007-2009), các cây tr ng có giá tr kinh t cao ñã ñư c nhân dân trong huy n chú tr ng ñ u tư, áp d ng k thu t ti n b cho giá tr kinh t cao. S n lư ng lương th c bình quân trên ngư i quy thóc tăng d n qua các năm, năm 2007 là 695,56 kg/ngư i, năm 2008 là 706,63 kg/ngư i
  • 83. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........73 và năm 2009 là 713,68 kg/ngư i, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 1,29%. Qua ñó cho th y s n lư ng lương th c bình quân ñ u ngư i là khá cao, cao hơn m c lương th c bình quân ñ u ngư i c a c nư c (521,18 kg/ngư i năm 2009). ði u ñó không ch ñ m b o an ninh lương th c trong toàn huy n mà không ng ng nâng cao ñ i s ng v t ch t tinh th n c a ngư i dân, ñóng góp vào s phát tri n chung c a n n kinh t trong toàn huy n. 4.2.2.2 Cơ c u giá tr s n xu t ngành tr ng tr t Cơ c u giá tr s n xu t ngành tr ng tr t ñư c th hi n b ng 4.6. Qua b ng 4.6 cho th y giá s n xu t ngành tr ng tr t tăng d n qua 3 năm. Năm 2007, t ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t ñ t 321.353 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 322.790 tri u ñ ng tăng 1.473 tri u ñ ng ng v i tăng 0,45%, năm 2009 ñ t 339.335 tri u ñ ng tăng 16.545 tri u ñ ng ng v i tăng 5,13%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,76%. S dĩ có s tăng nhanh vào năm 2009 là do s n lư ng cây tr ng tăng, giá c nông s n cũng tăng và n ñ nh m c cao, kích thích ñ u tư s n xu t. Cây lương th c: Trong nhóm cây lương th c cây lúa v n chi m t tr ng l n nh t trong t ng giá tr s n xu t. T tr ng giá tr s n xu t c a cây lúa gi m d n qua 3 năm tương ng năm 2007 chi m 48,67%, năm 2008 chi m 48,85%, năm 2009 chi m 47,19% trong t ng giá tr s n xu t. M c dù t tr ng gi m nhưng lư ng tuy t ñ i tăng lên, năm 2007 giá tr s n xu t c a cây lúa là 156.390 tri u ñ ng, năm 2008 là 157700 tri u ñ ng tăng 1.310 tri u ñ ng ng v i tăng 0,84%, năm 2009 là 160.130 tri u ñ ng tăng 2.430 tri u ñ ng ng v i tăng 1,54%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 1,19%. Trong nh ng năm g n ñây ñư c s khuy n khích c a cán b khuy n nông trong huy n, ngư i dân ñã áp d ng nh ng ti n b khoa h c k thu t vào s n xu t, vì v y năng su t và s n lư ng lúa không ng ng tăng. Hơn n a s bi n ñ ng c a giá lúa g o theo hư ng có l i
  • 84. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........74 Bng4.6-Giátrsnxutcácloicâytrngcahuynqua3năm(2007-2009) ðVT:triuñng 200720082009Sosánh(%) Câytrng Slưng Cơcu (%) SlưngCơcu(%)Slưng Cơcu (%) 2008/20072009/2008BQ Tngs321353100322790100339335100100,45105,13102,76 1.Lúa15639048.6715770048.8516013047.19100.84101.54101.19 2.Ngô4281513.326075618.827115020.51141.9117.11128.91 3.Khoailang16560.5119890.6215831.26120.1179.5997.77 4.ðutương284848.86256937.96270887.9890.2105.4397.52 5.Lc155894.85164125.08168054.95105.28102.39103.83 6.Cam,quýt158344.93134564.17149734.4184.98111.2797.24 7.Chui46411.4463631.9762101.42137.197.59115.68 8.Nhãn4059012.63273368.47274808.167.35100.5382.28 9.Vi32671.0227720.8630880.9184.48111.3997.22 10.Bưi18360.5719000.5921300.63103.49112.11107.71 11.Táo102513.284132.6186982.6482.07103.3992.11 (Ngun:Tnghpsliuthngkê)
  • 85. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........75 cho ngư i s n xu t lúa nên t ñó kích thích ngư i dân ñ u tư s n xu t, ñem l i giá tr kinh t cao, không ng ng nâng cao ñ i s ng cho ngư i dân. Giá tr s n xu t c a cây ngô chi m t tr ng th hai trong t ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t và tăng d n qua các năm. Năm 2007, giá tr s n xu t cây ngô chi m 13,32%, năm 2008 chi m 18,82% và năm 2009 chi m 20,51% trong t ng s . S tăng v cơ c u d n t i giá tr s n xu t cùng tăng d n qua các năm, năm 2007 giá tr s n xu t ngô ñ t 42.815 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 60.756 tri u ñ ng tăng 17.941 tri u ñ ng ng v i tăng 41,9%, năm 2009 ñ t 71.150 tri u ñ ng tăng 10.394 tri u ñ ng ng v i tăng 17,11%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 28,91%. Giá tr s n xu t cây ngô tăng nhanh nh t trong nhóm giá tr s n xu t ngành tr ng tr t, s dĩ có d tăng lên ñây là do di n tích gieo tr ng c a cây ngô tăng lên nhanh, năng su t ngô n ñ nh qua các năm và giá s n ph m cũng tăng d n. Cây ngô ngày càng có v trí quan tr ng trong cơ c u s n xu t c a nhóm ngành tr ng tr t, th trư ng tiêu th r ng do v y ngư i dân trong huy n ngày càng ñ u tư vào s n xu t, cho giá tr kinh t cao. Trong nhóm cây lương th c còn có cây khoai lang. T tr ng giá tr s n xu t c a khoai lang trong cơ c u giá tr s n xu t cũng tăng d n qua các năm, năm 2007 t tr ng giá tr s n xu t c a khoai lang chi m 0,51%, năm 2008 chi m 0,62% và năm 2009 chi m 1,26%. Giá tr s n xu t c a khoai lang tăng nhanh vào năm 2008 nhưng l i gi m nhanh vào năm 2009, năm 2007 giá tr s n xu t c a khoai lang ñ t 1.656 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 1.989 tri u ñ ng, năm 2009 ch ñ t 1.583 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 2,23%. S gi m v giá tr c a cây khoai lang là do s gi m v s n lư ng, cũng như s gi m nh v giá s n ph m. Cây công nghi p: g m 2 lo i cây ch y u là ñ u tương và l c. T tr ng giá tr s n xu t c a cây ñ u tương trong t ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t gi m d n qua các năm, năm 2007 t tr ng giá tr s n xu t ñ u tương chi m 8,86%,
  • 86. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........76 năm 2008 chi m 7,96%, năm 2009 chi m 7,98 trong t ng s . Giá tr s n xu t c a ñ u tương gi m nh qua 3 năm, năm 2007 ñ t 28.484 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 25.693 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 27.088 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 2,48%. Giá tr s n xu t c a ñ u tương gi m do di n tích tr ng ñ u tương gi m, và giá có s gi m nh , bên c nh ñó ngu n l c ñ u tư cho s n xu t ñ u tương v n chưa ñúng m c trong tình hình th c t ñ c bi t là qu ñ t. Cây ñ u tương cho s n ph m v i giá tr kinh t cao c n ñư c ñ u tư thâm canh, m r ng quy mô s n xu t ñ t n d ng ngu n l c là ñ t ñai và lao ñ ng, và d n d n tr thành cây gi vai trò ch ñ o. Cây l c cũng ñư c ñ u tư s n xu t, t tr ng giá tr s n xu t cây l c cũng tăng nh qua các năm, năm 2007 tý tr ng giá tr s n xu t cây l c chi m 4,85%, năm 2008 chi m 5,08% và năm 2009 chi m 4,95%. Giá tr s n xu t cây l c tăng d n qua các năm, năm 2007 ñ t 15.589 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 16.412 tri u ñ ng tăng 823 tri u ñ ng ng v i tăng 5,28%, năm 2009 ñ t 16.805 tri u ñ ng tăng 393 tri u ñ ng ng v i tăng 2,39%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 3,83%. Cây l c là cây công nghi p cho giá tr kinh t cao, th trư ng tiêu th r ng, do v y trong nh ng năm g n ñây ñư c chú tr ng ñ u tư s n xu t, tuy nhiên vi c ñ u tư chưa tương x ng v i ngu n l c trong vùng (lao ñ ng, qu ñ t). Trong nh ng năm ti p theo c n ñ u tư s n xu t cây l c hơn n a ñ ñem l i giá tr kinh t cao, t ñó nâng cao ñ i thu nh p c a ngư i dân trong huy n. Cây ăn qu : Trong nhóm cây ăn qu nhãn là cây chi m t tr ng cao nh t và ñ ng v trí th ba trong cơ c u giá tr s n xu t c a ngành tr ng tr t. Cơ c u giá tr s n xu t c a cây nhãn gi m d n qua các năm, năm 2007 cơ c u giá tr s n xu t nhãn chi m 12,63%, năm 2008 chi m 8,47%, năm 2009 chi m 8,10% trong t ng s . Giá tr s n xu t cây nhãn gi m nhanh vào năm 2008, năm 2007 giá tr s n xu t cây nhãn ñ t 40.590 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 27.336 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 27.480 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ
  • 87. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........77 phát tri n gi m 17,72%. S gi m nhanh v giá tr s n xu t cây nhãn do năm 2008 và năm 2009 m c dù s n lư ng có tăng nhưng giá nhãn qu l i gi m m nh. Cây nhãn là cây phát huy ñư c l i th s n xu t và ñem l i giá tr kinh t cao, th trư ng tiêu th r ng, vì v y trong nh ng năm ti p theo ñ u tư s n xu t nhãn qu cũng như ch bi n nh ng s n ph m t nhãn qu c n ñư c chú tr ng, t ñó nâng cao giá tr s n xu t ñem l i gái tr kinh t cao. Trong nhóm cây ăn qu chu i là cây d tr ng và ñem l i giá tr kinh t tương ñ i cao. Năm 2007, cơ c u giá tr s n xu t cây chu i chi m 1,44% giá tr s n xu t, năm 2008 chi m 1,97%, năm 2009 chi m 1,42% trong t ng s . Giá tr s n xu t cây chu i tăng d n qua các năm, ñ c bi t tăng nhanh vào năm 2008. Năm 2007 giá tr s n xu t chu i ñ t 4.641 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 6.363 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 6.210 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 15,68%. ðây là t c ñ phát tri n bình quân tăng nhanh nh t trong giá tr s n xu t ngành tr ng tr t. Chu i là cây tr ng ít m t công chăm sóc, và r t d tr ng, do ñó ñư c ngư i dân ñ u tư s n xu t ñem l i giá tr kinh t cao, ñóng góp vào s phát tri n chung c a ngành tr ng tr t. Cây v i cũng ñư c chú tr ng ñ u tư s n xu t và ñem l i giá tr kinh t tương ñ i cao. Năm 2007, cơ c u giá tr s n xu t cây v i chi m 1,02%, năm 2008 chi m 0,86% và năm 2009 chi m 0,91%. Giá tr s n xu t cây v i gi m vào năm 2008 và tăng nhanh vào năm 2009. Năm 2007 giá tr s n xu t cây v i ñ t 3.267 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 2.727 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 3.088 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 2,78%. Cây táo ñóng góp vào s phát tri n chung c a ngành tr ng tr t, năm 2007 cơ c u giá tr s n xu t cây táo chi m 3,2%, năm 2008 chi m 2,61% và năm 2009 chi m 2,64%. Giá tr s n xu t c a cây táo có s bi n ñ ng qua các năm. Năm 2007 giá tr s n xu t cây táo ñ t 10.251 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 8.413 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 8.698 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 7,89%. S gi m
  • 88. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........78 v giá tr c a cây táo là do gi m v di n tích, gi m v s n lư ng, giá gi m và s ñ u tư chưa ñúng m c. Cây Bư i có t tr ng v giá tr th p nh t trong nhóm ngành tr ng tr t, năm 2007 chi m 0,57%, năm 2008 chi m 0,59%, năm 2009 chi m 0,63% trong t ng s . Giá tr s n xu t cây bư i tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 1.836 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 1.900 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 2.130 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,71%. Tóm l i, qua 3 năm ngành tr ng tr t ñã có s chuy n d ch cơ c u cây tr ng, song còn di n ra ch m ch p, h th ng cây tr ng v n còn h n ch , chưa ña d ng. Nguyên nhân là do t p quán c a nhân dân trong huy n v n l y cây lúa là cây gi vai trò ch ñ o, m t s cây công nghi p và cây ăn qu v n chưa ñư c ñ u tư ñúng m c, nh , l , chưa ñ ng b . Dù k t qu ñ t ñư c chưa cao, song ñó là d u hi u t t cho vi c phát tri n ngành tr ng tr t nói riêng và phát tri n ngành nông nghi p nói chung. ð kh c ph c hi n tư ng này, chính quy n trong huy n, ñ c bi t chính quy n c p xã c n có k ho ch c th trong vi c thay ñ i cơ c u gi ng và di n tích gieo tr ng các lo i cây c a huy n theo hư ng gi m d n di n tích cây lúa, thay vào ñó phát tri n m nh các lo i cây công nghi p và cây ăn qu như cây l c, ñ u tương, chu i, cam quýt; chăm sóc các vư n v i và nhãn m t cách khoa h c. ð ng th i tăng cư ng m các l p t p hu n khuy n nông ñ ph c p các k thu t nông nghi p m i nh t cho nhân nhân trong huy n ñ áp d ng vào s n xu t, nâng cao thu nh p. 4.2.3 Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu 4.2.3.1 Tình hình phát tri n ngành chăn nuôi Ngành chăn nuôi là ngành quan tr ng b i nó không ch là ngành cung c p chính th c ph m cho xã h i, ñem l i thu nh p cho ngư i dân. Chăn nuôi là ngành có quan h m t thi t v i ngành tr ng tr t v i các ngành khác trong nông thôn. Chính vì v y, mu n kinh t nông nghi p ngày càng phát tri n thì
  • 89. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........79 ngành chăn nuôi ph i ñư c ñ u tư ñúng m c ñ ngành này phát tri n, ñó là bàn ñ p ñ ngành khác cùng phát tri n. S bi n ñ ng c a ngành chăn nuôi ñư c th hi n b ng 4.7. Qua b ng 4.7 cho th y ngành chăn nuôi trong huy n có bư c phát tri n khá. * ð i gia súc: Chăn nuôi trâu, bò có nh p ñ tăng trư ng khá cao, các h chăn nuôi trâu, bò m t m t t n d ng s c kéo, bên c nh ñó là phát tri n s n ñàn trâu, bò ñ l y th t. S lư ng ñ i gia súc gi m nh vào năm 2008 và tăng nhanh vào năm 2009. Năm 2007 là 5.830 con, năm 2008 là 5.543 gi m 287con ng v i gi m 4,92% và năm 2009 là 5.740 con tăng 210 con ng v i tăng 3,55%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 0,78%. Trong ñó ñàn trâu có xu hư ng tăng nhanh, năm 2007 là 53 con, năm 2008 là 58 con tăng 5 con ng v i tăng 9,43%, năm 2009 là 64 con tăng 8 con ng v i tăng 10,34%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 9,89%. ðàn bò gi m nh vào năm 2008, nhưng có xu hư ng tăng nhanh vào năm 2009, năm 2007 là 5.777 con, năm 2009 là 5.485 con gi m 292 con ng v i gi m 5,06%, năm 2009 là 5.676 con tăng 191 con ng v i tăng 3,48%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n gi m 0,88%. S dĩ có s tăng lên v ñàn trâu là th trư ng nuôi trâu l y th t có xu hư ng ñư c m r ng, s n ph m th t trâu d tiêu th , giá th t trâu tương ñ i cao và có xu hư ng tăng d n. ðàn bò v n chi m t tr ng cao trong cơ c u ñ i gia súc (năm 2009, cơ c u ñàn bò chi m 98,88%, ñàn trâu ch chi m 1,12%). S n ph m th t bò v n chi m ưu th , th trư ng tiêu th r ng ñ c bi t là th trư ng Hà N i và các vùng lân c n, giá tr kinh t cao, do v y ngư i dân v n t p trung ch y u phát tri n ñàn bò th t ñ nâng cao thu nh p. * Ti u gia súc: ch y u là ñàn l n và ñàn dê. Nhu c u th trư ng v s n ph m th t ngày càng tăng do v y s lư ng ti u gia súc tăng d n qua các năm, năm 2007 là 71.566 con, năm 2008 là 73.001 con tăng 1.435 con ng v i tăng 2,00%, năm 2009 là 74.514 con tăng 1.513 con ng v i tăng 2,07%, bình
  • 91. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........81 quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2,03%. Trong cơ c u ti u gia súc s lư ng ñàn l n tăng d n qua các năm, năm 2007 là 71.156 con, năm 2008 là 72.616 con tăng 1.460 con ng v i tăng 2,05%, năm 2009 là 74.089 con tăng 1.473 con ng v i tăng 2,03%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 2.04%. S lư ng ñàn dê gi m vào năm 2008 nhưng tăng nhanh vào năm 2009, năm 2007 s lư ng ñàn dê là 410 con, năm 2008 là 385 con, năm 2009 là 425 con, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 1,81%. Trong cơ c u ti u gia súc, s lư ng ñàn lơn v n chi m t tr ng ch y u, năm 2007 s ñàn l n chi m 99,43%, năm 2008 là 99,47%, năm 2009 là 99,43%; trong khi ñó cơ c u ñàn dê l n lư t ch là 0,57%, 0,53%, 0,57%. S lư ng ñàn l n và dê trong huy n ngày càng có xu hư ng phát tri n theo hư ng s n xu t hàng hoá. Nhi u h ñã manh d n ñ u tư nuôi t i hàng vài ch c con ch không ph i nuôi m t vài con v i m c ñích t n d ng s n ph m dư th a như trư c ñây. Th t dê thu c lo i ñ c s n th trư ng tiêu th r ng, cho giá tr kinh t cao do v y nh ng năm g n ñây cũng ñư c nhi u h chú tr ng ñ u tư chăn nuôi nâng cao thu nh p ñáng k cho h m nh d n m r ng trong chăn nuôi. * ðàn gia c m phát tri n khá nhanh trong 3 năm. Năm 2007, t ng ñàn gia c m trong toàn huy n là 637 nghìn con, năm 2008 là 641 nghìn con, tăng 4 nghìn con ng v i tăng 0,63%, năm 2009 là 646 nghìn con tăng 5 nghìn con ng v i tăng 0,78%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 0,70%. Phát tri n gia c m hi n nay ñang là phong trào c a nhân dân trong huy n, trong ñó ch y u là ñàn gà, v t, ngan, chim cút, chim b câu ñư c chăn nuôi theo hư ng l y th t và l y tr ng. Nh ng năm g n ñây d ch b nh x y ra thư ng xuyên hơn, ñ c bi t là d ch cúm gia c m (H5N1) ñã nh hư ng r t l n t i ngành chăn nuôi trong huy n, gây nhi u tâm lý hoang mang cho ngư i dân, vì v y t c ñ phát tri n ngành chăn nuôi tuy có tăng nhưng ch m. T l lai trong ñàn gia c m khá cao, v i nhi u ch ng lo i khác nhau. V t (có v t, v t pha ngan, v t siêu
  • 92. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........82 th t), ngan (có ngan ta, ngan pháp), gà (có gà công nghi p, gà tam hoàng, gà ta, gà tây,..). Gi ng trong ñ a bàn huy n không có kh năng cung c p ho c có nhưng r t ít, ch y u ñi l y gi ng các vùng khác, ch y u là Hà N i. Thu s n: Phong trào nuôi th cá theo mô hình vư n, ao, chu ng c a ngư i dân trong huy n ñang ñư c th c hi n d n theo theo ñúng hư ng ch trương c a huy n. Cho nên cá là m t lo i s n ph m có ưu th trong s n xu t nông nghi p. M t khác, huy n Khoái Châu là huy n có ñ a bàn khá trũng, nhi u di n tích ao, h , ñ m ñó ñi u ki n t t cho vi c nuôi tr ng thu s n. Các gi ng cá ch y u là: cá tr m, cá trôi, cá mè, cá chép, cá chim tr ng, cá trê lai, rô phi ñơn tính. Năm 2007, s n lư ng cá ñ t 1.979 t n, năm 2008 ñ t 2.221 t n tăng 242 t n ng v i tăng 12,22%, năm 2009 ñ t 2.348 t n tăng 127 t n ng v i tăng 5,72%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 8,92%. Nhìn chung trong nh ng năm g n ñây, ngành chăn nuôi c a huy n có bư c phát tri n m nh m , ñ c bi t là s phát tri n nhanh ñàn bò, ñàn l n, ñàn dê và cá. Do phòng trào chăn nuôi ñi lên, l i có th trư ng tiêu th r ng, kh năng cung c p th c ăn gia súc và gia c m thu n ti n c ng v i kinh nghi m và trình ñ tay ngh ngày m t nâng cao. ðây là m t th m nh phát tri n nông nghi p c a huy n, ñi m m u ch t ñ m r ng phát tri n theo hư ng s n xu t hàng hoá, ñem l i thu nh p cao hơn. 4.2.3.2 Cơ c u giá tr s n xu t ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu Huy n Khoái Châu có ñi u ki n chăn nuôi phát tri n và tr thành ngành có v trí x ng ñáng trong nông nghi p. V i v trí thu n l i trong t nh, th trư ng cung c p th c ăn chăn nuôi gia súc, gia c m, cá r t thu n ti n cùng th trư ng tiêu th s n ph m chăn nuôi, ñ c bi t là th trư ng Hà N i. B ng 4.8 cho th y giá tr s n xu t ngành chăn nuôi tăng d n qua các năm. Năm 2007, t ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi ñ t 136.436 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 143.358 tri u ñ ng tăng 7.012 tri u ñ ng ng v i tăng 5,07%, năm 2009
  • 94. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........84 ñ t 153.035 tri u ñ ng tăng 9.677 tri u ñ ng ng v i tăng 6,75%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,91%. ðàn trâu: Giá tr s n xu t ñàn trâu tăng d n qua các năm, năm 2007 là 127 tri u ñ ng, năm 2008 là 145 tri u ñ ng tăng 18 tri u ñ ng ng v i tăng 14,17%, năm 2009 là 166 tri u ñ ng tăng 21 tri u ñ ng ng v i tăng 14,48%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n ñàn trâu tăng nhanh nh t v i 14,33%. ðàn bò: Giá tr s n xu t ñàn bò gi m nh vào năm 2008 nhưng l i tăng nhanh vào năm 2009 do s lư ng ñàn bò tăng lên. Năm 2007 giá tr s n xu t ñàn bò là 23.108 tri u ñ ng, năm 2008 là 23.037 tri u ñ ng gi m 71 tri u ñ ng ng v i gi m 0,31% , năm 2009 là 25542 tri u ñ ng tăng 2.505 tri u ñ ng ng v i tăng 10,87%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,13%. S gia tăng nhanh v giá tr ñàn l n vào năm 2009 m t ph n do s lư ng ñàn bò tăng lên, bên c nh ñó giá s n ph m bò th t cũng có xu hư ng tăng t ñó kích thích s n xu t, nâng cao thu nh p trong h nông dân. ðàn l n: ðàn l n chi m t tr ng cao nh t v giá tr s n xu t trong ngành chăn nuôi và giá tr s n xu t cũng tăng d n qua các năm. Năm 2007 ñ t 85.387 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 90.776 tri u ñ ng tăng 5.389 ng v i tăng 6,31%, năm 2009 ñ t 94.833 tri u ñ ng tăng 4.057 tri u ñ ng ng v i tăng 4,47%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 5,39%. S tăng nhanh v giá tr s n xu t trong phát tri n ñàn l n do s lư ng h ñ u tư vào chăn nuôi l n ngày m t nhi u t ñó s lư ng tăng lên, giá c n ñ nh và có xu hư ng tăng. Bên c nh ñó là th trư ng tiêu th s n ph m th t l n l i r t r ng, không ch ñ a bàn trong huy n mà còn ñ a bàn các vùng lân c n, ñ c bi t là th trư ng Hà N i. Ngành chăn nuôi l n hi n nay là ngành gi vai trò ch ñ o trong phát tri n chăn nuôi c a huy n. Do v y trong th i gian t i, huy n c n t p trung phát tri n ñàn l n ñ ñem l i thu nh p cao cho ngư i dân, ñóng góp vào s phát tri n chung c a kinh t nông nghi p.
  • 95. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........85 ðàn dê: Trong nh ng năm g n ñây, huy n cũng chú tr ng phát tri n ñàn dê nuôi l y th t, giá tr s n xu t cũng tăng d n qua 3 năm, ñ c bi t là tăng nhanh vào năm 2009. Năm 2007, giá tr s n xu t ñ t 186 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 192 tri u ñ ng, năm 2009 ñ t 233 tri u ñ ng, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 11,92%. S n ph m th t dê ñư c nhi u ngư i ưa chu ng, giá tr kinh t cao, do v y ñư c chú tr ng ñ u tư s n xu t, cho hi u qu và giá tr kinh t ngày càng cao. ðàn gia c m: Giá tr s n xu t ñàn gia c m tăng nhành vào năm 2009. Năm 2007, giá tr s n xu t ñàn gia c m ñ t 19.747 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 20.490 tri u ñ ng tăng 743 tri u ñ ng ng v i tăng 3,76%, năm 2009 ñ t 22483 tri u ñ ng tăng 1.993 tri u ñ ng ng v i tăng 9,73%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 6,70%. Hi n nay trên ñ a bàn huy n xu t hi n nhi u h phát tri n chăn nuôi ti u gia súc và gia c m theo mô hình trang tr i và ti u trang tr i, có nh ng h nuôi hàng nghìn con gia c m ñ l y tr ng và th t, ñem l i hi u qu kinh t và không ng ng nâng cao thu nh p cho kinh t h và kinh t trang tr i. Thu s n: Cá là lo i th c ph m ñang d n có ưu th trong cơ c u kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu. S lư ng và di n tích ao, h ngày càng ñư c nhân r ng theo mô hình s n xu t vư n, ao, chu ng. Phong trào nuôi th cá ñang ñi lên, hình th c nuôi th c trên các di n tích ao h ngày càng mang tính ch t kinh doanh hơn. S ñ u tư v m t gi ng (cá tr m c , tr m c, cá chép, cá trôi, cá chim, cá trê lai, rô phi ñơn tính,…), th c ăn, k thu t chăm sóc trong nuôi th cá ñã kh ng ñ nh cá là m t lo i nông s n d n ñư c chú tr ng. Do ñó t c ñ phát tri n bình quân thu nh p t cá qua 3 năm tăng 11,39%. Năm 2007 ñ t 7.881 tri u ñ ng, năm 2008 ñ t 8.718 tri u ñ ng tăng 837 tri u ñ ng ng v i tăng 10,62%, năm 2009 ñ t 9.778 tri u ñ ng tăng 1.060 tri u ñ ng ng v i tăng 12,16%. Bên c nh ñó cá là lo i nông s n cho giá tr kinh t cao, d tiêu th do ñó khuy n khích ngư i dân yên tâm hơn trong vi c phát tri n ngành nuôi cá.
  • 96. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........86 T tr ng v giá tr s n xu t ngành chăn nuôi cũng có bư c chuy n d ch song s chuy n d ch v n còn khá th p. Qua b ng 13 ta th y, năm 2007 t tr ng giá tr s n xu t ñàn l n là l n nh t chi m 62,58%, th hai là ñàn bò v i 16,94%, ñàn gia c m 14,47%, thu s n chi m 5,78%, ñàn dê chi m 0,14% và cu i cùng là ñàn trâu chi m 0,09% trong t ng s . ð n năm 2009 thì t tr ng giá tr s n xu t ñàn l n v n chi m t tr ng l n nh t v i 61,97%, ñàn bò chi m 16,69%, gia c m chi m 14,69%, thu s n chi m 6,39%, ñàn dê chi m 0,15% và ñàn trâu là 0,11%. Nhìn chung ngành chăn nuôi c a huy n Khoái Châu nh ng năm qua có bư c phát tri n vư t b c, ñ c bi t là ñàn l n, ñàn bò, gia c m và thu s n. So v i nhi u năm trư c, s ñ u tư c v v t ch t và k thu t tăng lên ñáng k . Hình th c s n xu t trong chăn nuôi ngày càng theo hư ng kinh doanh hơn và c nh tranh hơn. 4.2.4. Tình hình phát tri n d ch v nông nghi p c a huy n Khoái Châu Qua b ng 4.9 cho th y, d ch v nông nghi p c a huy n tăng d n qua 3 năm, năm 2007, giá tr s n xu t di v nông nghi p ñ t 26.542 tri u ñ ng, năm 20007 ñ t 28.702 tri u ñ ng tăng 2.160 tri u ñ ng ng v i tăng 8,14% và ñ n năm 2009 ñ t 30.649 tri u ñ ng tăng 1.947 tri u ñ ng ng v i tăng 6,78%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,46%. * D ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi: giá tr d ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi tăng d n qua 3 năm và chi m t tr ng cao nh t trong t ng giá tr ngành d ch v nông nghi p. Năm 2007 ñ t 5.725 tri u ñ ng chi m 21,57%, năm 2008 ñ t 6.219 tri u ñ ng chi m 21,67%, năm 2009 ñ t 6.752 tri u ñ ng chi m 22,03% trong t ng s , bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 8,60%. * D ch v tiêu th s n ph m nông s n: giá tr d ch v tiêu th nông s n tăng d n qua 3 năm và chi m t tr ng th hai sau d ch v cung ng th c ăn
  • 98. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........88 trong chăn nuôi. Năm 2007, giá tr d ch v tiêu th nông s n ñ t 4.876 tri u ñ ng chi m 18,37%, năm 2008 ñ t 5.345 tri u ñ ng chi m 18,62%, năm 2009 ñ t 5.780 tri u ñ ng chi m 18,86% trong t ng s , bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 8,87%. * D ch v làm ñ t: giá tr d ch v làm ñ t tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 4.621 tri u ñ ng chi m 17,41%, năm 2008 ñ t 5.091 tri u ñ ng chi m 17,74%, năm 2009 ñ t 5.507 tri u ñ ng chi m 17,97%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 9,16%. * D ch v thu c b o v th c v t: giá tr d ch v thu c b o v th c v t tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 4.119 tri u ñ ng chi m 15,52%, năm 2008 ñ t 4.472 tri u ñ ng chi m 15,58%, năm 2009 ñ t 4.806 tri u ñ ng chi m 15,68% trong t ng s , bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 8,02%. * D ch v phân bón: giá tr d ch v cung ng phân bón tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 3.352 tri u ñ ng chi m 12,63%, năm 2009 ñ t 3.936 tri u ñ ng chi m 12,84%, bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 8,34%. * D ch v gi ng cây tr ng, v t nuôi: giá tr d ch v cung ng gi ng cây tr ng, v t nuôi tăng d n qua 3 năm, năm 2007 ñ t 3.010 tri u ñ ng chi m 11,34%, năm 2008 ñ t 3.275 tri u ñ ng chi m 11,41%, năm 2009 ñ t 3.509 tri u ñ ng chi m 11,45% trong t ng s , bình quân 3 năm t c ñ phát tri n tăng 7,79%. D ch v trong nông nghi p là ngành h t s c quan trong trong vi c phát tri n kinh t nông nghi p. T vi c phân tích th c tr ng giá tr s n xu t d ch v trong nông nghi p c a huy n Khoái Châu cho th y, giá tr các lo i hình d ch v có xu hư ng tăng d n qua các năm, ñây là m t tín hi u t t ñ ngư i dân ti p t c ñ u tư ñ phát tri n ñ c bi t là d ch v tiêu th s n ph m nông s n,
  • 99. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........89 ñ ng th i m r ng các lo i hình d ch v khác trong nông nghi p ñ nông nghi p phát tri n ñ ng b và b n v ng. 4.2.5 Tình hình phát tri n kinh t trong các h nông dân ñi u tra ð hi u v s phát tri n kinh t nông nghi p cũng như vi c phát tri n kinh t h nông dân, chúng tôi ti n hành l a ch n ñi m ñi u tra, c th trên ñ a bàn 3 xã (Phùng Hưng, Vi t Hòa, Dân Ti n) v i quy mô 97 h nông dân. 4.2.5.1 Tình hình ñ u tư chi phí cho s n xu t c a các nhóm h ñi u tra * Nhóm h giàu: Qua b ng 4.10 cho th y, nhóm h giàu có m c ñ u tư trong nông nghi p, buôn bán d ch v và ñ u tư khác. Chi phí ñ u tư bình quân nhóm h giàu là 9.045 nghìn ñ ng. Trong ñó m c ñ u tư cho nông nghi p v n là l n nh t v i s v n ñ u tư là 6.879 nghìn ñ ng chi m 76,05% t tr ng cơ c u v n ñ u tư; ñ u tư d ch v nông nghi p là 2.055 nghìn ñ ng chi m 22,17% t tr ng cơ c u v n ñ u tư và ñ u tư khác là 161 nghìn ñ ng chi m 1,78 t tr ng cơ c u v n ñ u tư. Trong nông nghi p ñ u tư vào hai ngành ch y u là tr ng tr t và chăn nuôi. ð u tư cho tr ng tr t là 3.177 nghìn ñ ng chi m 46,18% t tr ng cơ c u v n ñ u tư trong nông nghi p; ñ u tư cho chăn nuôi là 3.702 nghìn ñ ng chi m 53,82%. Trong ngành tr ng tr t ñ u tư cho cây lương th c là l n nh t v i 1.823 nghìn ñ ng chi m 57,38% t tr ng cơ c u v n ñ u tư trong tr ng tr t. Trong chăn nuôi ñ u tư ñàn gia súc là l n nh t v i 3.088 nghìn ñ ng chi m 81,25 t tr ng cơ c u v n trong chăn nuôi. * Nhóm h khá: Nhóm h khá có m c chi phí trung bình là 8.461 nghìn ñ ng. Trong ñó chi phí cho ho t ñ ng nông nghi p là l n nh t v i 6.538 nghìn ñ ng chi m 77,27% t tr ng v n ñ u tư, chi phí ñ u tư cho d ch v buôn bán là 1.878 nghìn ñ ng chi m 22,19% và chi phí khác là 45 nghìn ñ ng chi m 0,54%. Trong nông nghi p chi phí ñ u tư cho ngành tr ng tr t là 3.099
  • 100. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........90 Bng4.10-Tìnhhìnhñutưchiphícanhómhñiutra HgiàuHkháHTBSosánh(%) ChtiêuSL(1000 ñ) CC(%) SL(1000 ñ) CC(%) SL(1000 ñ) CC(%)Giàu/KháKhá/TBGiàu/TB TngCPTG904510084611007666100106.9110.37117.99 I.Nôngnghip687976,05653877,27602078,53105.22108.6114.27 1.Trngtrt317746,18309947,39288247,87102.52107.53110.24 Câylươngthc182357,38177857,37163856,83102.53108.55111.29 Câycôngnghip75123,6572523,3965522,73103.57110.69114.66 Raumàu1183,701414,551535,3083.6992.1677.12 Câyănqu48515,2745514,6943615,14106.59104.36111.24 2.Chănnuôi370253,82343952,61313852,13107.65109.59117.97 Giasúc300881,25279581,27255481,39107.62109.44117.78 GiaCm45912,3942912,4839512,59106.99108.61116.2 Cá2356,362156,251896,02109.3113.76124.34 II.DVnôngnghip200522,17187822,19156920,47106.76119.69127.79 III.Chikhác1611,78450,54771,00357.7858.44209.09 (Ngun:Tnghpsliuñiutrahnôngdântháng3/2010)
  • 101. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........91 nghìn ñ ng chi m 47,39% t tr ng v n ñ u tư trong nông nghi p, ñ u tư cho chăn nuôi là 3.439 nghìn ñ ng chi m 52,61% ty tr ng v n ñ u tư trong nông nghi p. Trong ngành tr ng tr t ñ u tư ch y u cho cây lương th c v i 1.778 nghìn ñ ng chi n 57,38% t tr ng v n ñ u tư trong ngành tr ng tr t. Trong chăn nuôi ñ u tư cho gia súc v i 2.795 nghìn ñ ng chi m 81,27% t tr ng v n ñ u tư ngành chăn nuôi. * Nhóm h trung bình: nhóm h trung bình có m c chi phí bình quân là 7.666 tri u ñ ng. Trong ñó chi phí cho nông nghi p là l n nh t i 6.020 nghìn ñ ng chi m 78,53%, chi cho buôn bán d ch v là 1.569 nghìn ñ ng chi m 20,47% và chi khác 77 nghìn ñ ng chi m 1,00%. Trong nông nghi p m c ñ u tư cho ngành tr ng tr t là 2.882 nghìn ñ ng chi m 47,87%, chi phí ñ u tư cho chăn nuôi là 3.138 nghìn ñ ng chi m 52,13% t tr ng v n ñ u tư cho nông nghi p. Trong ngành tr ng tr t chi phí ñ u tư cây lương th c là l n nh t v i 1.638 nghìn ñ ng chi m 56,83% chi phí ñ u tư ngành tr ng tr t. Trong chăn nuôi ñ u tư cho chăn nuôi gia súc là l n nh t v i 2.554 nghìn ñ ng chi m 81,39% t tr ng v n ñ u tư trong chăn nuôi. Tóm l i, chi phí c a các nhóm h ñi u tra có s khác nhau khà rõ r t. Nhóm h giàu có m c chi phí l n nh t, th p nh t là nhóm h trung bình, ñây cũng là ñi u d hi u vì nhóm h giàu có ñi u ki n v v n ñ u tư ñ tái s n xu t m r ng thu l i nhu n cao. Vì v y, nhìn chung m c ñ u tư chi phí cho các ngành là khá l n song chưa tương x ng v i s phát tri n c a m i ngành. Trong th i gian t i, ngư i dân nên ñ u tư phát tri n s n xu t nông nghi p, c n chú tr ng phát tri n cây công nghi p, cây ăn qu cho giá tr kinh t cao. Bên c nh ñó ñ u tư phát tri n chăn nuôi gia súc, gia c m, thu s n, d ch v nông nghi p ñ nâng cao thu nh p và c i thi n cu c s ng c a nhân dân, ñóng góp vào s phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn nói chung.
  • 102. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........92 4.2.5.2 Giá tr s n xu t c a các nhóm h ñi u tra Giá tr s n xu t kinh doanh c a nhóm h ñi u tra ñư c th hi n qua B ng 4.11. Qua b ng 4.11 cho th y, giá tr s n xu t c a nhóm h giàu là l n nh t v i 23.786 nghìn ñ ng, ti p ñ n là h khá v i 21.568 nghìn ñ ng, h thu bình có m c doanh thu là th p nh t v i 18.754 nghìn ñ ng, c th như sau: Nhóm h giàu: Giá tr s n xu t nông nghi p chi m t tr ng cao nh t v i 13.384 nghìn ñ ng chi m 56,27% t tr ng giá tr s n xu t, ngành buôn bán d ch v ñ t 9.172 nghìn ñ ng chi m 38,56% và kho n thu khác là 1.230 nghìn ñ ng chi m 5,17%. Trong nông nghi p giá tr s n xu t ngành tr ng tr t ñ t 7.302 nghìn ñ ng chi m 54,56% giá tr , ngành chăn nuôi ñ t 6.082 nghìn ñ ng chi m 45,44% giá tr s n xu t. Cây lương th c ñóng góp thu nh p ch y u ngành tr ng tr t v i 3.989 nghìn ñ ng chi m 54,63%, trong chăn nuôi gia súc chi m t tr ng l n nh t v giá tr v i 4.633 nghìn ñ ng chi m 76,17%. Nhóm h khá: Giá tr s n xu t trong nông nghi p cũng m c tương ñ i cao v i 12.654 nghìn ñ ng chi m 58,67% giá tr s n xu t, ngành buôn bán d ch v ñ t 7.741 nghìn ñ ng chi m 35,89% và thu khác 1.173 nghìn ñ ng chi m 5,44%. Trong nông nghi p giá tr s n xu t ngành tr ng tr t ñ t 7.237 nghìn ñ ng chi m 57,19%, ch y u có s ñóng góp c u cây lương th c v i 4.170 nghìn ñ ng chi m 57,62% giá tr s n xu t ngành tr ng tr t. Giá tr s n xu t ngành chăn nuôi ñ t 5.417 nghìn ñ ng chi m 42,81%, trong ñó gia súc chi m t tr ng cao nh t ñ t 4.016 nghìn ñ ng chi m 74,14% t tr ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi. Nhóm h trung bình: T tr ng giá tr s n xu t trong nông nghi p là l n nh t v i 11.412 nghìn ñ ng chi m 60,85%, buôn bán d ch v ñ t 6.174 nghìn ñ ng chi m 32,92%, thu khác ñ t 1.168 nghìn ñ ng chi m 6,23%. Tóm l i, qua b ng 4.11 cho th y giá tr s n xu t c a các nhóm h có s khác nhau khá rõ, h giàu ñ t hi u qu kinh t cao nh t, th p nh t là nhóm h trung bình.
  • 103. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........93 Bng4.11-Giátrsnxutkinhdoanhcanhómhñiutra HgiàuHkháHTBSosánh(%) ChtiêuSL(1000 ñ) CC(%) SL(1000 ñ) CC(%) SL(1000 ñ) CC(%)Giàu/KháKhá/TBGiàu/TB TngGTSX237861002156810018754100110.28115126.83 I.Nôngnghip1338456,271265458,671141260,85105.77110.88117.28 1.Trngtrt730254,56723757,19702561,56100.89103.02103.94 Câylươngthc398954,63417057,62422560,1595.6698.794.41 Câycôngnghip137018,76119016,45100214,27115.13118.76136.73 Raumàu3114,263685,075097,2384.5172.361.1 Câyănqu163222,35150920,86128918,35108.15117.07126.61 2.Chănnuôi608245,44541742,81438738,44112.28123.48138.64 Giasúc463376,17401674,14308270,25115.36130.3150.32 GiaCm105817,39106319,63101723,1899.53104.52104.03 Cá3916,443386,232886,57115.68117.36135.76 II.DVnôngnghip917238,56774135,89617432,92118.49125.38148.56 III.Thukhác12305,1711735,4411686,23104.86100.43105.31 IV.MtschtiêuBQ 1.GTSX/CPSX(ln)2,702,552,44 2.GTSXNN/CPSXNN(ln)1,951,931,89 3.GTSXDV/CPSXDV(ln)4,574,123,93 (Ngun:Tnghpsliuñiutrahnôngdântháng3/2010)
  • 104. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........94 M t ñ ng chi phí s t o ra 2,70 ñ ng giá tr s n xu t ñ i v i nhóm h giàu, h khà và trung bình l n lư t là 2,55 và 2,44. Hi u qu trong s n xu t nông nghi p c a nhóm h giàu cũng cao nh t, m t ñ ng chi phí t o ra 1,95 ñ ng giá tr s n xu t ñ i v i nhóm h giàu, nhóm h khá là 1,93, th p nh t là nhóm h trung bình 1,89%. Trong d ch v nông nghi p ñem l i l i nhu n kinh t cao hơn so v i các ngành khác do v y ñư c các h giàu ñ u tư ñúng m c ñ t hi u qu kinh t cao. Trong d ch v nông nghi p, m t ñ ng chi phí t o ra 4,57 ñ ng giá tr s n xu t ñ i v i nhóm h giàu, nhóm h khá và trung bình l n lư t là 4,12 và 3,93. Nhìn chung m c thu nh p c a các h chưa ph i là cao, song ñây là m t tín hi u t t ñ ti p t c ñ u tư, nâng cao thu nh p và c i thi n cu c s ng c a ngư i dân. T ng bư c phát tri n kinh t nông nghi p ñóng góp vào s phát tri n kinh t chung c a toàn huy n. 4.2.6 ðánh giá tình hình phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu 4.2.6.1 K t qu ñ t ñư c Nh ng năm qua, m c dù ch u s nh hư ng c a suy thoái kinh t nói chung và các lo i d ch b nh trong nông nghi p nói riêng ñã nh hư ng ñ n s n xu t nông nghi p c a huy n, song nét n i b t là huy n ñã có bư c phát tri n kinh t ñáng k , nông nghi p t ng bư c chuy n sang s n xu t hàng hoá, ñ t ñư c thành t u tương ñ i khá, ñó là: - S n xu t bư c ñ u ñã phát tri n theo hư ng gi m d n t tr ng giá tr s n xu t nông nghi p nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, ñ ng th i tăng d n t tr ng giá tr s n xu t công nghi p và d ch v thương m i, giá tr s n xu t bình quân c a huy n trong nh ng năm qua tăng t 6-10%/năm. - S n xu t nông nghi p phát tri n theo chi u hư ng tích c c, gi m d n t tr ng giá tr s n xu t tr ng tr t nhưng lư ng tuy t ñ i tăng lên, ñ ng th i tăng d n t tr ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p, bình quân giá tr s n xu t nông nghi p tăng t 3-5%/năm. Giá tr s n xu t thu
  • 105. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........95 ñư c các s n ph m t lúa, cây ăn qu (cam, bư i, nhãn), ñàn bò, trâu, dê, gia c m, th y s n không ng ng tăng, ñây là tín hi u t t cho quá trình phát tri n kinh t nông nghi p trong th i gian t i. - Ch t lư ng s n ph m hàng hoá c a t ng ngành ñ c bi t nhóm hàng hoá trong s n xu t nông nghi p t ng bư c ñư c tăng lên. Trung bình t l s n ph m hàng hóa trong tr ng tr t chi m trên 24%, trong chăn nuôi chi m trên 60%, trong d ch v nông nghi p chi m kho ng trên 91% t ng giá tr s n xu t c a t ng ngành. - Cơ s v t ch t, ti n b k thu t trong nông nghi p ph c v s n xu t và ñ i s ng ñư c tăng cư ng, nông thôn d n ñư c ñ i m i, ñ c bi t là h th ng giao thông, thu l i, lư i ñi n… - Thu nh p c a ngư i dân ngày m t tăng, ñ i s ng v t ch t tinh th n ñư c c i thi n. - Tr t t an ninh, chính tr ñư c gi v ng. 4.2.6.2 Nh ng h n ch - Thu nh p bình quân ñ u ngư i v n còn m c th p, s n xu t nông nghi p tuy ñã cơ gi i hoá song v n mang tính thu n nông, ru ng manh mún, nh l , ch t lư ng con gi ng chưa ñ m b o. - Phát tri n kinh t nông nghi p còn ch m, năng su t và ch t lư ng s n ph m chưa cao, tr ng tr t v n chi m t tr ng l n; chăn nuôi có bư c phát tri n nhưng chưa ñư c ñ u tư ñúng m c. - S n xu t nông nghi p chưa ñư c khai thác tri t ñ , chưa phát huy h t các ngu n l c ñ ñ u tư phát tri n như lao ñ ng, ñ t ñai, ngu n v n. - Cơ s h t ng chưa ñáp ng yêu c u phát tri n kinh t nông nghi p, s n xu t và ñ i s ng. - S phát tri n kinh t nông nghi p gi a các vùng chưa ñ ng ñ u, có s phân hoá giàu nghèo, lao ñ ng nông thôn dư th a, ch t lư ng còn th p.
  • 106. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........96 - Chưa m nh d n ng d ng khoa h c công ngh trong s n xu t nông nghi p nên năng su t và ch t lư ng s n ph m nông s n chưa cao. - Trình ñ qu n lý, nghi p v chuyên môn c a m t s cán b còn h n ch , do v y chưa khai thác h t ñư c ti m năng c a toàn vùng. 4.3 QUAN ðI M, ð NH HƯ NG, M C TIÊU CH Y U PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P TRÊN ð A BÀN HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN ð N NĂM 2015 Hơn 20 năm ñ i m i, n n kinh t c a huy n nói chung và kinh t nông nghi p nói riêng ñã có bư c phát tri n khá nhanh, tuy nhiên t c ñ phát tri n chưa tương x ng v i ti m năng c a vùng. B i v y trong nh ng năm t i phát tri n nông nghi p, nông thôn, c i thi n nhanh ñ i s ng v t ch t, tinh th n c a ngư i dân, phát tri n theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá ti n t i hoà nh p vào s phát tri n chung c a các t nh ñ ng b ng sông H ng và n n kinh t c nư c là m t ñòi h i c p bách. ð th c hi n ñư c ñi u ñó c n có quan ñi m và gi i pháp phát tri n ñúng, phù h p v i xu hư ng chung c a t nh, c a ñ t nư c và hoàn c nh c th c a huy n. 4.3.1 Các quan ñi m cơ b n phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu ñ n năm 2015 - Gi i quy t t t v n ñ nông nghi p, nông thôn luôn là nhi m v chi n lư c c a ð ng và Nhà nư c ta. Trong quá trình CNH - HðH ñ t nư c theo ñ nh hư ng XHCN, nông nghi p, nông thôn ti p t c có v trí quan tr ng: nông nghi p là cơ s , nông thôn là ñ a bàn, nông dân là l c lư ng ñông ñ o góp ph n thúc ñ y tăng trư ng kinh t b n v ng, n ñ nh chính tr xã h i và ñ m b o an ninh qu c phòng.
  • 107. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........97 - Các v n ñ nông nghi p, nông thôn ph i ñư c gi i quy t ñ ng b , g n v i quá trình ñ y m nh CNH - HðH ñ t nư c. ð ng th i CNH - HðH ñ t nư c ph i h tr m nh cho nông nghi p, nông thôn. - Gi i quy t v n ñ nông nghi p, nông thôn ph i d a trên cơ s phát huy cơ ch kinh t th trư ng ñ nh hư ng XHCN phù h p v i ñi u ki n ñ a lý c a t ng vùng và c a nư c ta; gi i phóng và huy ñ ng các ngu n l c xã h i trư c h t là ñ t ñai, lao ñ ng, tài nguyên r ng, bi n, phát huy s c m nh h i nh p kinh t qu c t , ñ ng th i tăng m nh s h tr , ñ u tư c a ñ t nư c; k t h p ng d ng nhanh các thành t u khoa h c công ngh , phát tri n ngu n nhân l c. - Gi i quy t v n ñ nông nghi p, nông thôn là nhi m v c a c h th ng chính tr ph i huy ñ ng s c m nh c a c nư c, ñ ng th i ph i khơi d y tinh th n yêu nư c, phát huy n i l c to l n trong dân cư nông thôn; xây d ng xã h i nông thôn n ñ nh hoà thu n, dân ch , có ñ i s ng văn hoá phong phú làm ñ ng l c cho quá trình phát tri n. - Phát tri n kinh t Vi t Nam theo hư ng b n v ng và h n ch s tác ñ ng không mong mu n t i môi trư ng. 4.3.2 Nh ng căn c , xu hư ng, ñ nh hư ng, m c tiêu ch y u phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu ñ n năm 2015 4.3.2.1 Nh ng căn c ch y u phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu Nh ng d báo và tính toán các cân ñ i l n trong phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu d a vào các căn c sau: - Kh năng khai thác t t hơn các ngu n l c ñ c bi t là các ngu n l c trong huy n ñ phát tri n như khai thác ngu n v n t ñ t ñai và t vi c chuy n d ch m c tiêu s d ng ñ t (thâm canh, tăng v , tăng năng su t và giá tr cây tr ng, v t nuôi trên ñơn v di n tích…); t lao ñ ng (cơ c u l i ngu n
  • 108. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........98 lao ñ ng, trình ñ tay ngh ); t ngu n ñ u tư v t ch t, trí tu , tinh th n c a m i ngư i dân; t k t qu s n xu t c a các ngành ñã t o ñư c; t kh năng khai thác ngu n tài nguyên và l i th c a huy n. - Căn c vào k ho ch phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn c a huy n giai ño n 2006- 2010 và ñ nh hư ng ñ n năm 2015. - Căn c vào kh năng phát tri n, ng d ng ti n b khoa h c công ngh trong s n xu t kinh doanh nông nghi p ph c v ñ i s ng. - Căn c vào kh năng phát tri n công nghi p ch bi n, tiêu th nông s n và các ngành d ch v trong nông nghi p. - D báo th trư ng tiêu th s n ph m nông s n trên ñ a bàn huy n, vùng lân c n và trên ph m vi c nư c trong nh ng năm t i. 4.3.2.2 Xu hư ng phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu Chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p theo hư ng tích c c là gi m d n t tr ng giá tr ngành tr ng tr t, tăng d n t tr ng giá tr ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p nhưng lư ng tuy t ñ i tăng lên; phát tri n kinh t trang tr i. Hình thành vùng s n xu t hàng hóa: vùng chuyên canh cây ăn qu , vùng chuyên canh cây lương th c và vùng chuyên canh cây công nghi p. ð u tư công ngh m i vào s n xu t, chú tr ng công ngh s n xu t và ch bi n tiêu th s n ph m nông s n; ñ m b o v sinh an toàn th c ph m. Liên k t, kêu g i các nhà ñ u tư ho t ñ ng trong nông nghi p. Tăng trư ng trong s n xu t nông nghi p b n v ng theo hư ng s n xu t hàng hóa, ñ m b o năng su t, ch t lư ng s n ph m. M r ng th trư ng tiêu th s n ph m nông s n, t n d ng t i ña th trư ng tiêu th là thành ph Hà N i và các t nh l n c n. Hình thành các kênh phân ph i bán buôn và bán l .
  • 109. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........99 n ñ nh ñ i s ng ngư i dân nông thôn, nâng cao thu nh p và phát tri n tính xã h i trong nông nghi p. Phát tri n kinh t nông nghi p ñ m b o môi trư ng sinh thái ti n t i phát tri n b n v ng. 4.3.2.3 ð nh hư ng, m c tiêu phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu 4.3.2.3.1 ð nh hư ng phát tri n kinh t nông nghi p Phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n b n v ng; nâng cao ñ i s ng văn hoá xã h i theo ñ nh hư ng XHCN, công b ng và dân ch , môi trư ng ñư c b o v , an ning qu c phòng ñư c gi v ng. 4.3.2.3.2 M c tiêu phát tri n kinh t nông nghi p Trên cơ s khai thác t t m i ngu n l c, m i cơ h i và l i th , ph n ñ u ñ y nhanh t c ñ phát tri n kinh t c a huy n nói chung và kinh t nông nghi p nói riêng v i các m c tiêu ñ n năm 2015 là: - ð t m c ñ phát tri n kinh t toàn huy n là t 10-15%/năm; trong ñó t c ñ phát tri n ngành nông nghi p t 5-7%/năm. - Nông nghi p k t h p v i công nghi p, d ch v và ngành ngh nông thôn, gi i quy t cơ b n vi c làm, nâng cao thu nh p c a dân cư nông thôn g p 2 l n so v i hi n t i. - ð n năm 2015, giá tr s n xu t bình quân trong nông nghi p ñ t t 70- 80 tri u ñ ng/ha ñ t nông nghi p; t tr ng giá tr s n xu t trong tr ng tr t, chăn nuôi và d ch v nông nghi p tương ng là 59%, 33% và 8%. - Xây d ng cơ s h t ng nông thôn: nâng cao ch t lư ng k t c u h t ng nông thôn, chú tr ng xây d ng nâng cao h th ng ñi n, h th ng thu l i, h th ng giao thông nông thôn. 100% s xã có trư ng h c, tr m y t kiên c ; tăng cư ng ñ i ngũ cán b có trình ñ , nâng cao trình ñ tay ngh cho ngư i lao ñ ng.
  • 111. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........101 - Khai thác t t ti m năng ñ t ñai, c i t o hơn 700 ha di n tích trũng, s n xu t kém hi u qu sang nuôi tr ng thu s n, cây ăn qu , phát tri n mô hình kinh t h , kinh t trang tr i có hi u qu hơn, theo chương trình phát tri n nông nghi p. - Phát tri n nông nghi p b n v ng g n v i b o v môi trư ng sinh thái. Chú tr ng phát tri n cây ăn qu , lúa và hoa màu khác theo hư ng s n xu t hàng hóa; m r ng quy mô chăn nuôi ñàn l n, ñàn bò, th y s n… - ð m b o an ninh qu c phòng, tr t t an toàn xã h i. 4.4 NH NG GI I PHÁP CH Y U PHÁT TRI N KINH T NÔNG NGHI P C A HUY N KHOÁI CHÂU, T NH HƯNG YÊN ð N NĂM 2015 4.4.1 Gi i pháp chung 4.4.1.1 Phát tri n kinh t nông nghi p và tìm ki m th trư ng tiêu th s n ph m Th trư ng và nhu c u th trư ng là y u t tác ñ ng m nh, t o cho kinh t nông nghi p phát tri n phong phú và ña d ng. Trong th c t , nh ng năm g n ñây s n ph m nông s n xu t ra tiêu th ch m do không có th trư ng tiêu th hay chưa ñáp ng ñư c nhu c u th trư ng v s n ph m, ch t lư ng hàng hoá, giá c . S n ph m hàng hoá s n xu t c m ch ng ch tiêu th , do ñó kinh t ch m phát tri n. Gi i quy t nh ng v n ñ liên quan th trư ng ñư c coi là gi i pháp cơ b n và c p bách thúc ñ y kinh t nông nghi p phát tri n, ñó là căn c quan tr ng phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn, chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p, nông thôn, ñáp ng nhu c u tiêu dùng c a xã h i. ð có s phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn nói chung theo cơ ch th trư ng, c n th c hi n các bi n pháp sau ñây: - Khuy n khích phát tri n s n xu t nông nghi p ñ c bi t là s n ph m hàng hoá nông s n. C th c n ti p t c phát tri n gi ng lúa cho năng su t và ch t
  • 112. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........102 lư ng cao, ngoài ra m r ng di n tích tr ng ñ u tương, l c, hoa màu và cây ăn qu . Trong chăn nuôi, phát tri n ñàn l n, ñàn bò, dê và th y s n. - T o môi trư ng kinh t thu n l i cho các lo i th trư ng như th trư ng v n, lao ñ ng, hàng hoá nông s n và các lo i ho t ñ ng d ch v khác ñ phát tri n nông nghi p, nông thôn. Có chính sách tín d ng ưu ñãi ñ i v i nh ng h nông dân có nhu c u ñ u tư phát tri n s n xu t hàng hoá theo hư ng tr ng tr i l n, t o ngu n hàng hoá l n, n ñ nh, lâu dài. Huy n ch ñ ng ph i h p v i các cơ quan ch c năng tìm ki m các hình th c b o hi m s n xu t cho nông dân, giúp nông dân h n ch nh ng r i ro do d ch b nh và s bi n ñ ng c a th trư ng nông s n ph m. - Th trư ng tiêu th s n ph m nông s n có các ngu n tiêu t l n, ñ c bi t là th trư ng Hà N i và các vùng lân c n, c n ph i tăng s c mua t các th trư ng này. Liên k t ch t ch v i các nhà máy, xí nghi p ch bi n s n ph m nông s n trên ñ a bàn ñ có k ho ch ch bi n, tiêu th s n ph m hàng hoá nông s n. - Phát tri n cơ s h t ng nông thôn, vùng có s n ph m hàng hoá l n và t p trung. Phát tri n h th ng thông tin liên l c ñ tăng kh năng cung c p thông tin v giá c , th trư ng, giao lưu thông tin trao ñ i hàng hoá. ð ng th i t ch c tang b ki n th c kinh t , tìm ki m th trư ng, tư v n cho các ngành s n xu t, các t ch c li n doanh, liên k t. - L p phương án ñi u tra t ng th , quy ho ch, nghiên c u th trư ng và m r ng h th ng d ch v r ng kh p ñ tiêu th s n ph m nông s n hàng hoá, chú tr ng khu th tr n, th xã, khu ñông dân cư. 4.4.1.2 Tăng cư ng ñ u tư xây d ng cơ s h t ng Cơ s h t ng c a huy n là tương ñ i khá, trong nh ng năm qua h th ng này ñã ph c v ñ c l c cho s phát tri n nông nghi p nói riêng và kinh t nông
  • 113. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........103 thôn nói chung. Tuy nhiên v i yêu c n c a vi c phát tri n trong th i kỳ m i, th i kỳ ñ y m nh công nghi p hoá, hi n ñái hoá nông nghi p nông thôn c n ph i ñư c ñ u tư, nâng c p h th ng h t ng là m t ñòi h i, c n ph i ñư c ñi trư c m t bư c. T p trung xây d ng và phát tri n h th ng thu l i, ñư ng giao thông nông thôn, h th ng ñi n, nư c sinh ho t, thông tin liên l c… 4.4.1.3 Tăng cư ng ng d ng thành t u m i c a khoa h c, k thu t vào s n xu t N n nông nghi p c a huy n Khoái Châu mu n phát tri n nhanh trong nh ng năm s p t i không còn con ñư ng nào khác là ph i ng d ng các ti n b khoa h c k thu t vào trong s n xu t và các ho t ñ ng s n xu t kinh doanh, c th : - M nh d n ti p thu công ngh m i, các ti n b k thu t vào s n xu t nông nghi p. ðưa các gi ng m i cho năng su t và ch t lư ng cao vào s n xu t. Trang b các phương ti n, công c máy móc vào s n xu t trên ñ ng ru ng, ti n t i cơ gi i hoá. Hình thành các vùng s n xu t chuyên canh, các vùng t p trung s n xu t s n ph m nông s n hàng hoá. ð y nhanh các ngành công nghi p ch bi n nông s n (nhãn, bư i, v i, chu i…); ch bi n các ph m hàng hoá trong ngành chăn nuôi, thu s n. - Ti p t c hoàn thi n v t ch c và ch ñ o ho t ñ ng khuy n nông, chuy n giao công ngh ti n b xu ng t n h nông dân, cung c p cho nông dân nh ng thông tin kinh t , k thu t, các ki n th c giao d ch trong kinh doanh, h p ñ ng kinh t , vay tr ngu n v n ngân hàng, ti p c n th trư ng, hi u bi t vi c mua bán trao ñ i s n ph m, hư ng d n t ch c các ho t ñ ng kinh doanh. Tăng cư ng hu n luy n và b i dư ng ki n th c cho cán b khuy n nông c v n i dung và phương pháp ho t ñ ng; tăng cư ng ñ i ngũ công tác khuy n nông ñ ñưa nhanh các ti n b k thu t vào trong s n xu t nông nghi p, tuy n ch n các gi ng cây tr ng như các gi ng lúa ñ c s n, ngô lai, ñ u tương, các gi ng cây ăn qu có ch t lư ng cao; các gi ng v t nuôi t t như
  • 114. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........104 l n hư ng n c, gia c m hư ng th t ngon…vào s n xu t nông nghi p huy n, m r ng quy mô s n xu t, tăng nhanh kh i lư ng s n ph m hàng hoá, cũng như tăng nhanh thu nh p cho ngư i dân. - Xây d ng các mô hình trình di n trên ñ ng ru ng, chu ng tr i, trên cơ s ñó nhân r ng mô hình ra trong toàn huy n. 4.4.1.4 ð y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p, nông thôn c a huy n Khoái Châu 4.4.1.4.1 ð y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông thôn Xác ñ nh phát tri n kinh t nông thôn có cơ c u kinh t h p lý v i các bư c ñi thích h p và có ñ nh hư ng ñ u tư ñúng ñ n cho các ngành kinh t c a huy n s thúc ñ y kinh t c a huy n phát tri n, khai thác ñư c các ti m năng và l i th ñ gi i quy t vi c làm và nâng cao thu nh p c a nhân dân. Hư ng chuy n d ch cơ c u kinh t c a huy n là tăng nhanh t tr ng công nghi p và d ch v , trong khi phát tri n nông nghi p theo hư ng ña d ng hoá s n ph m, s n xu t hàng hoá v i nh ng cây, con có th m nh c a huy n t o ra giá tr hàng hoá cao ph c v cho công nghi p ch bi n c a huy n. M c tiêu cơ c u kinh t c a huy n Khoái Châu giai ño n (2009-2015) ñư c th hi n qua b ng 4.13. Qua b ng 4.13 cho th y cơ c u kinh t huy n Khoái Châu trong nh ng năm t i s ñ y m nh chuy n d ch theo hư ng gi m d n t tr ng giái tr s n xu t trong nông nghi p nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên ñ ng th i tăng d n t tr ng giá tr s n xu t ngành công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương nghi p. Giá tr s n xu t c a huy n năm 2009 ñ t 969.273 tri u ñ ng, năm 2012 ư c ñ t 1.152.543 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ư c ñ t 1.386.191 tri u ñ ng.
  • 116. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........106 Trong ngành nông nghi p: ñ y m nh chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p theo hư ng tăng d n t tr ng ngành chăn nuôi, t tr ng cây công nghi p, cây ăn qu . Ph n ñ u nâng cao hi u qu kinh t nông nghi p trên cơ s tăng nhanh giá tr cây tr ng, v t nuôi trên ñơn v di n tích, tăng nhanh t tr ng các lo i th c ph m s ch. Giá tr s n xu t ngành nông nghi p năm 2009 ñ t 523.019 tri u ñ ng chi m 53,96% t tr ng giá tr s n xu t c a toàn ngành, năm 2012 ư c ñ t 586.968 tri u ñ ng chi m 50,88% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 684.560 tri u ñ ng chi m 49,38% t ng giá tr s n xu t trong toàn ngành. Công nghi p, ti u th công nghi p, chú tr ng phát tri n ngành ngh tr ng tâm là ngành cơ khí, s a ch a, ch bi n lương th c, th c ph m, nông s n có giá tr . Năm 2009, giá tr s n xu t ngành công nghi p, ti u th công nghi p ñ t 123.970 tri u ñ ng chi m 12,79%, năm 2012 ư c ñ t 153.968 tri u ñ ng chi m 13,36% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 187.750 tri u ñ ng chi m 13,54% t ng giá tr s n xu t c a toàn ngành. D ch v thương m i: T nay ñ n năm 2015 huy n c n khuy n khích phát tri n các lo i hình d ch v . Bên c nh các lo i hình d ch v ñã có bư c phát tri n trong nh ng năm v a qua c n ti p t c m thêm các lo i hình d ch v m i, ti n t i ña d ng hoá như: d ch v thú y, d ch v b o v th c v t, d ch v khuy n nông, d ch v tín d ng, d ch v tiêu th nông s n… Năm 2009, giá tr s n xu t ngành d ch v ñ t 322.284 tri u ñ ng chi m 33,25%, năm 2012 ư c ñ t 411.607 tri u ñ ng chi m 35,76% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 513.881 tri u ñ ng chi m 37,08% giá tr s n xu t trong toàn ngành. T l giá tr s n ph n hàng hoá trong nông nghi p, công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v tăng d n qua các năm. Trong nông nghi p, t l s n ph m hàng hoá năm 2009 chi m 39,02%, năm 2012 chi m 40,76% và ñ n năm 2015 chi m 45,63% giá tr s n xu t c a ngành. Năm 2009, t l giá tr s n ph m hàng hoá trong công nghi p và ti u th công nghi p chi m 82,06%,
  • 117. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........107 năm 2012 chi m 84,79% và ñ n năm 2015 chi m 88,52% giá tr s n xu t c a ngành. D ch v là ngành có t l s n ph m hàng hoá cao nh t, năm 2009 chi m 90,03%, năm 2012 chi m 91,05% và ñ n năm 2015 chi m 93,27% giá tr s n xu t c a ngành. Bên c nh ñó, trong quá trình phát tri n kinh t huy n c n ph i g n phát tri n s n xu t v i b o v môi trư ng sinh thái, xây d ng n n nông nghi p sinh thái, b n v ng có năng su t cao, ch t lư ng t t; áp d ng các ti n b khoa h c k thu t, công ngh m i ñ s d ng h p lý phân bón, thu c tr sâu b nh gây h i cho cây tr ng, tăng cư ng công ngh qu n lý phòng tr d ch h i t ng h p (ñ c bi t là 2 lo i b nh: vàng lùn và lùn xo n lá gây h i trên cây lúa). Phát tri n công nghi p, ti u th công nghi p ch bi n nông s n trong nông thôn, ñ y m nh phát tri n kinh t tr ng tr i g n v i b o v môi trư ng sinh thái. Phát tri n kinh t ñi ñôi v i xây d ng mô hình nông thôn m i ñang ñư c ð ng và Nhà nư c ta tích c c tri n khai trong th i gian t i. ð u tư xây d ng cơ s h t ng ph c v cho vi c s n xu t nâng cao ñ i s ng v t ch t, tinh th n cho ngư i dân, làm cho nông thôn trên ñ a bàn huy n Khoái Châu có m t b m t m i, thu h p kho ng cách giàu nghèo v i ñ a phương khác. T ng bư c xây d ng nông thôn văn minh, hi n ñ i. 4.4.1.4.2 Phát tri n kinh t nông nghi p Phát tri n kinh t nông nghi p trong nh ng năm qua và các năm ti p theo ñư c ð ng u , H i ñ ng nhân dân, U ban nhân dân huy n Khoái Châu chú tr ng, v n ñư c coi là ngành mũi nh n trong s phát tri n kinh t chung c a toàn huy n. M c tiêu cơ c u kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu trong giai ño n 2009-2015 ñư c th hi n qua b ng 4.14.
  • 119. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........109 Qua b ng 4.14 cho th y cơ c u kinh t nông nghi p c a huy n trong nh ng năm t i s ñ y m nh chuy n d ch theo hư ng gi m d n t tr ng giá tr s n xu t trong ngành tr ng tr t nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, tăng d n t tr ng giá tr s n xu t trong ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p. Giá tr s n xu t trong nông nghi p năm 2009 ñ t 564.827 tri u ñ ng, năm 2012 ư c ñ t 586.968 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ư c ñ t 684.560 tri u ñ ng. Ngành tr ng tr t: T p trung phát tri n cây lương th c, ñ u tư thâm canh, ñ c bi t là cây lúa. Chú tr ng ñ u tư gi ng lúa cho năng su t và ch t lư ng cao ñ nâng cao giá tr s n ph m hàng hoá. Bên c nh ñó phát tri n các công nghi p khác như ñ u tương, l c; các lo i cây ăn qu ñem l i giái tr kinh t cao như bư i, chu i, nhãn, cam quýt. Áp d ng ti n b khoa h c k thu t, nâng cao hi u qu kinh t trong s n xu t. Hình thành các vùng tr ng rau ñ t o ra kh i lư ng nông s n l n cung c p cho th trư ng, ñ c bi t là th trư ng Hà N i. Năm 2009, giá tr s n xu t trong ngành tr ng tr t ñ t 339.335 tri u ñ ng chi m 64,88%, năm 2012 ư c ñ t 367.536 tri u ñ ng chi m 62,61% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 407.319 tri u ñ ng chi m 59,50% t ng giá tr s n xu t trong nông nghi p. Ngành chăn nuôi: trong vài năm tr l i ñây là ngành h t s c khó khăn, d ch b nh thư ng xuyên x y ra (d ch l n tai xanh, l m n long móng trâu, bò) ñã gây nh hư ng không nh trong s n xu t. Tuy v y, ngành chăn nuôi v n ñư c huy n chú tr ng khuy n khích ngư i dân t p trung phát tri n. Ch trương phát tri n ngành chăn nuôi c a huy n là phát tri n ñàn l n hư ng n c, gia tăng s ñàn gia súc như tăng nhanh s lư ng ñàn trâu, ñ c bi t là ñàn bò th t, bên c nh ñó t ng bư c m r ng phát tri n ñàn dê nuôi l y th t ñem l i giá tr kinh t cao. Phát tri n ngành chăn nuôi gia c m l y th t và l y tr ng. ð ng th i m r ng di n tích ao nuôi, phát tri n ngành nuôi tr ng thu s n ñ t ñó ñóng góp chung vào s phát tri n ngành chăn nuôi nói riêng và ngành nông
  • 120. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........110 nghi p nói chung. T ng bư c nâng cao thu nh p cho ngư i dân. Năm 2009, giá tr s n xu t ngành chăn nuôi ñ t 153.035 tri u ñ ng chi m 29,26%, năm 2012 ư c ñ t 181.468 tri u ñ ng chi m 30,92% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 226.919 tri u ñ ng chi m 33,15% giá tr s n xu t ngành nông nghi p. D ch v nông nghi p: hư ng vào phát tri n các lo i hình d ch v như d ch v cung ng v t tư trong nông nghi p, d ch v b o v th c v t, d ch v tín d ng nông nghi p, d ch v v n chuy n nông s n ph m, d ch v ch bi n tiêu th s n ph m nông s n. Năm 2009, giá tr d ch v ngành d ch v nông nghi p ñ t 30.649 tri u ñ ng chi m 5,86%, năm 2012 ư c ñ t 37.964 tri u ñ ng chi m 6,47% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 50.322 tri u ñ ng chi m 7,35% giá tr s n xu t ngành nông nghi p. T l s n ph m hàng hoá trong các ngành tr ng tr t, chăn nuôi và d ch v nông nghi p trong t ng giá tr s n xu t tăng d n trong các năm t i. Năm 2011, t l s n ph m hàng hoá trong tr ng tr t chi m 24,47%, năm 2012 chi m 25,12%, năm 2015 chi m 27,83% giá tr s n xu t c a ngành. Năm 2011, t l s n ph m hàng hoá trong chăn nuôi chi m 61,35%, năm 2012 chi m 62,17% và ñ n năm 2015 chi m 65,89% giá tr s n xu t c a ngành. T l giá tr s n ph m hàng hoá trong d ch v nông nghi p là l n nh t, năm 2011 chi m 91,86%, năm 2012 chi m 92,17% và ñ n năm 2015 chi m 93,06% giá tr s n xu t c a ngành. Phát tri n kinh t nông nghi p luôn g n v i công tác b o v môi trư ng và phát tri n b n v ng. Áp d ng các ti n b k thu t vào s n xu t, tích c c ñ u tư gi ng cây, gi ng con cho giá tr kinh t cao, ti n t i m t n n s n xu t hàng hoá. D a vào l i th c a ñ a bàn huy n (th trư ng r ng l n là Hà N i), ñây là m t l i th h t s c to l n t o ñ ng l c cho ngành nông nghi p ti p t c phát tri n trong th i gian t i nói riêng và n n kinh t c a toàn huy n nói chung.
  • 121. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........111 - Phát tri n ngành tr ng tr t Trong tr ng tr t, chuy n d ch theo hư ng tăng d n t tr ng giá tr s n xu t các c y công nghi p và cây ăn qu , gi m d n t tr ng giá tr s n xu t cây lương th c nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên ñ ñáp ng nhu c u lương th c cho toàn huy n và các vùng lân c n cũng như ñóng góp vào giá tr xu t kh u. M c tiêu phát tri n ngành tr ng tr t ñư c th hi n b ng 4.15. Qua b ng 4.15 cho th y giá tr s n xu t c a ngành tr ng tr t tăng d n, năm 2009 giá tr s n xu t ñ t 339.335 tri u ñ ng, năm 2012 ñ t 367.536 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ñ t 407.319 tri u ñ ng. Cây lương th c: trong nhóm cây lương th c lúa v n chi m t tr ng giá tr s n xu t cao nh t, tuy có gi m v t tr ng nhưng lư ng tuy t ñ i tăng lên. Năm 2009, giá tr s n xu t lúa ñ t 160.130 tri u ñ ng chi m 47,19%, năm 2012 ñ t 163.259 tri u ñ ng chi m 44,42% và ñ n năm 2015 ñ t 171.848 tri u ñ ng chi m 42,19% trong t ng s . Cây ngô ñư c chú tr ng ñ u tư phát tri n, năm 2009 ñ t 71.150 tri u ñ ng chi m 20,51%, năm 2012 ñ t 79.204 tri u ñ ng chi m 21,55% và ñ n năm 2015 ñ t 89.407 tri u ñ ng chi m 21,95% trong t ng s . Cây công nghi p: trong th i gian t i, thâm canh, m r ng di n tích cây công nghi p, ñem l i giá tr s n xu t và t p trung ch y u vào cây ñ u tương và l c. Giá tr s n xu t và t tr ng giá tr ph n ph m c a cây l c và ñ u tương tăng d n trong th i gian t i. Năm 2009, giá tr s n xu t ñ u tương ñ t 27.088 tri u ñ ng chi m 7,98%, năm 2012 ñ t 31.277 tri u ñ ng chi m 8,51% và ñ n năm 2015 ñ t 38.777 tri u ñ ng chi m 9,52% trong t ng s . Năm 2009, giá tr s n xu t cây l c ñ t 16.805 tri u ñ ng chi m 4,95%, năm 2012 ñ t 20.398 tri u ñ ng chi m 5,55% và ñ n năm 2015 ñ t 24.561 tri u ñ ng chi m 6,03% trong t ng s .
  • 122. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........112 Bng4.15-MctiêupháttrinkinhtngànhtrngtrtcahuynKhoáiChâugiaiñon(2009-2015) ðVT:triuñng 200920122015Sosánh(%) ChtiêuS lưng Cơcu (%) Slưng Cơcu (%) Slưng Cơcu (%) 2012/20092015/20122015/2009 Tnggiátrsn xut 339335100367536100407319100108.31110.82120.03 1.Lúa16013047.1916325944,4217184842,19101.95105.26107.32 2.Ngô7115020.517920421,558940721,95111.32112.88125.66 3.Khoailang15831.2637861,0341551,02239.16109.75262.47 4.ðutương270887.98312778,51387779,52115.46123.98143.15 5.Lc168054.95203985,55245616,03121.38120.41146.15 6.Cam,quýt149734.41181934,95209365,14121.5115.08139.82 7.Chui62101.4254401,4859061,4587.6108.5795.01 8.Nhãn274808.1323068,79373929,18117.56115.74136.07 9.Vi30880.9145941,2553771,32148.77117.04174.12 10.Bưi21300.6324620,6727700,68115.59112.51130.05 11.Táo86982.6466171,8061901,5276.0793.5471.17 (Ngun:Tnghpsliudbáothngkê)
  • 123. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........113 Cây ăn qu : trong nhóm cây ăn qu giá tr s n xu t và t tr ng tăng d n qua các năm trong th i gian t i. T p trung phát tri n các lo i cây cam, quýt, nhãn, bư i. Cây nhãn chi m t tr ng v giá tr s n xu t cao nh t trong nhóm cây ăn qu , năm 2009 ñ t 27.480 tri u ñ ng chi m 8,10%, năm 2012 ñ t 32.306 tri u ñ ng chi m 8,79% và ñ n năm 2015 ñ t 37.392 tri u ñ ng chi m 9,18% trong t ng s . Năm 2009, giá tr s n xu t cây cam, quýt ñ t 14.973 tri u ñ ng chi m 4,41%, năm 2012 ñ t 18.193 tri u ñ ng chi m 4,95% và ñ n năm 2015 ñ t 20.936 tri u ñ ng chi m 5,14% trong t ng s . Năm 2009, giá tr s n xu t cây chu i ñ t 6.210 tri u ñ ng chi m 1,42%, năm 2012 ñ t 5.440 tri u ñ ng chi m 1,48% và ñ n năm 2015 ñ t 5.906 tri u ñ ng chi m 1,45% trong t ng s . Năm 2009, giá tr s n xu t cây v i ñ t 3.088 tri u ñ ng chi m 0,91%, năm 2012 ñ t 4.594 tri u ñ ng chi m 1,25% và ñ n năm 2015 ñ t 5.377 tri u ñ ng chi m 1,32% trong t ng s . Cây táo, giá tr s n xu t năm 2009 ñ t 8.698 tri u ñ ng chi m 2,64%, năm 2012 ñ t 6.617 tri u ñ ng chi m 1,80% và ñ n năm 2015 ñ t 6.190 tri u ñ ng chi m 1,52% trong t ng s . Cây bư i chi m t tr ng giá tr s n xu t th p nh t, năm 2009 ñ t 2.130 tri u ñ ng chi m 0,63%, năm 2012 ñ t 2.462 tri u ñ ng chi m 0,67% và ñ n năm 2015 ñ t 2.770 tri u ñ ng chi m 0,68% trong t ng s . ð ñ t ñư c các m c tiêu ngành tr ng tr t nêu trên thì c n áp d ng các bi n pháp sau: - Không ng ng nâng cao m t cách t i ña hi u qu s d ng ñ t, th c hi n các bi n pháp k thu t, thâm canh tăng v các lo i cây tr ng; s d ng gi ng cây có năng su t cao, có giá tr kinh t cao, thích nghi v i ñi u ki n khi h u, ñ t ñai trong vùng. - Chuy n giao ti n b k thu t cho nông dân và hư ng d n h trong quá trình s n xu t nh m nâng cao hi u qu kinh t .
  • 124. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........114 - Ti p t c tuyên truy n m r ng nhanh th c hi n ch trương c a huy n phòng trào trang tr i, phát tri n theo mô hình nông thôn m i, nâng cao tính ña d ng nông s n ph m hàng hoá thu ñư c l i ích kinh t cao. - ð u tư xây d ng công trình h t ng ñ c bi t là công trình thu l i ph c v ñ t canh tác tr ng cây hàng năm. - Phát tri n ngành chăn nuôi Trong nh ng năm t i v i s phát tri n chi n lư c vĩ mô c a Nhà nư c, v i s phát tri n nhanh chóng c a n n kinh t thì nhu c u v s n ph m chăn nuôi ngày càng tăng nhanh. Giai ño n 2009-2015, huy n Khoái Châu s phát tri n m nh m hơn ngành chăn nuôi. T p trung phát tri n ñàn bò th t, chăn nuôi l n hư ng n c, phát tri n ñàn gia c m l y th t, l y tr ng, chú tr ng phát tri n ngành thu s n cũng là m t th m nh c a huy n. M c tiêu phát tri n ngành chăn nuôi ñư c th hi n b ng 4.16. Qua b ng 4.16 cho th y t ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi tăng d n qua các năm. Năm 2009, giá tr s n xu t ñ t 153.035 tri u ñ ng, năm 2012 ư c ñ t 181.468 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ư c ñ t 226.919 tri u ñ ng. Trong cơ c u giá tr s n xu t ngành chăn nuôi thì giá tr ñàn l n chi m t tr ng l n nh t trong toàn ngành. T p trung phát tri n ñàn l n hư ng n c, t ng bư c m r ng quy mô s n xu t, ñem l i giá tr kinh t cao. Năm 2009, giá tr s n xu t ñàn l n ñ t 94.833 tri u ñ ng chi m 61,97%, năm 2012 ñ t 111.657 tri u ñ ng chi m 61,53% và ñ n năm 2015 ñ t 139.578 tri u ñ ng chi m 61,51% giá tr s n xu t trong t ng s . Giá tr s n xu t ñàn bò tăng d n trong giá ño n 2009-2015 v giá tr và t tr ng, t p trung phát tri n ñàn bò nuôi l y th t v i quy mô ngày càng l n. Năm 2009, giá tr s n xu t ñàn bò ñ t 25.542 tri u ñ ng chi m 16,69%, năm
  • 126. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........116 2012 ư c ñ t 30.369 tri u ñ ng chi m 16,75% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 38.576 tri u ñ ng chi m 17,00% giá tr s n xu t trong t ng s . Trong nh ng năm g n ñây, d ch b nh nh hư ng không nh t i s phát tri n ñàn gia c m trong toàn huy n (d ch cúm gia c m H5N1…). Ch trương c a huy n phát tri n ñàn gia c m trong th i gian t i chú tr ng phát tri n ña d ng các lo i gia c m l y th t và tr ng (gà, v t, ngan,…), coi tr ng khâu gi ng, chăm sóc, phòng tr d ch b nh và tìm ki m th trư ng tiêu th , t ng bư c nâng cao thu nh p trong h gia ñình. Năm 2009, giá tr s n xu t ñàn gia c m ñ t 22.483 tri u ñ ng chi m 14,69%, năm 2012 ư c ñ t 26.585 tri u ñ ng chi m 14,65% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 32.404 tri u ñ ng chi m 14,28% t tr ng giá tr s n xu t trong t ng s . ðàn trâu và ñàn dê cũng ñư c chú tr ng ñ u tư trong th i gian t i. Năm 2009, giá tr s n xu t ñàn trâu ñ t 166 tri u ñ ng chi m 0,11%, năm 2012 ư c ñ t 181 tri u ñ ng chi m 0,1% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 227 tri u ñ ng chi m 0,1% giá tr s n xu t trong t ng s . Năm 2009, giá tr s n xu t ñàn dê ñ t 233 tri u ñ ng chi m 0,15%, năm 2012 ư c ñ t 254 tri u ñ ng chi m 0,14% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 295 tri u ñ ng chi m 0,13% giá tr s n xu t trong t ng s . Nh ng năm g n ñây, phong trào nuôi trâu và dê l y th t b t ñ u có s phát tri n trên ñ a bàn huy n Khoái Châu. Th trư ng tiêu th s n ph m th t trâu và dê ngày càng r ng, tuy t tr ng giá tr s n xu t còn th p song là m t tín hi u t t ñ phát tri n ñàn trâu và ñàn dê l y th t, khuy n khích ngư i dân ñ u tư chăn nuôi, ñem l i giá tr kinh t cao trong h nông dân. Thu s n là ngành h a h n ñem l i giá tr kinh t cao trong th i gian t i. T p trung phát tri n các gi ng cá ñem l i giá tr kinh t cao (chép, tr m, rô phi, mè, cá trê lai, cá chu i,…). Năm 2009, giá tr s n xu t ngành thu s n ñ t 9.778 tri u ñ ng chi m 6,39%, năm 2012 ư c ñ t 12.395 tri u ñ ng chi m
  • 127. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........117 6,83% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 15.839 tri u ñ ng chi m 6,98% giá tr s n xu t trong t ng s . - Phát tri n ngành d ch v nông nghi p Trong nh ng năm t i, t p trung phát tri n d ch v nông nghi p c n ñư c chú tr ng ñ u tư vì d ch v có t c ñ phát tri n nhanh, ñem l i hi u qu kinh t cao, t p trung phát tri n d ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi, tiêu th nông s n,… ñ ng th i m r ng các lo i hình d ch v khác ph c v cho vi c phát tri n kinh t nông nghi p. M c tiêu phát tri n d ch v nông nghi p ñư c th hi n qua b ng 4.17. Qua b ng 4.17 cho th y, giá tr s n xu t d ch v nông nghi p ti p t c tăng nhanh trong các năm t i. Năm 2009, giá tr d ch v nông nghi p ñ t 30.649 tri u ñ ng, năm 2012 ư c ñ t 37.964 tri u ñ ng và ñ n năm 2015 ư c ñ t 50.322 tri u ñ ng. Trong cơ c u giá tr d ch v nông nghi p giá tr và t tr ng v giá tr c a d ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi v n l n nh t. Năm 2009, giá tr d ch v cung ng th c ăn trong chăn nuôi ư c ñ t 6.752 tri u ñ ng chi m 22,03%, năm 2012 ñ t 8.394 tri u ñ ng chi m 22,11% và ñ n năm 2015 ư c ñ t 11.156 tri u ñ ng chi m 22,17% trong t ng s . D ch v tiêu th nông s n cũng ñư c chú tr ng ñ u tư. Năm 2009, giá tr d ch v tiêu th nông s n ñ t 5.780 tri u ñ ng chi m 18,86%, năm 2012 ư c ñ t 7.224 tri u ñ ng chi m 19,03%, năm 2015 ư c ñ t 9.652 tri u ñ ng chi m 19,18% trong t ng s . Các lo i d ch v phân bón, thu c b o v th c v t, d ch v cung ng gi ng, d ch v làm ñ t và d ch v khác cũng c n ph i ñư c ñ u tư ñúng m c ñ t ñó kích thích phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn toàn huy n nói chung.
  • 128. TrưngðihcNôngnghipHàNi–Lunvănthcsĩkinhtnôngnghip...........118 Bng4.17-MctiêupháttrindchvnôngnghipcahuynKhoáiChâugiaiñon(2009-2015) ðVT:triuñng 200920122015Sosánh(%) Chtiêu Slưng Cơ cu(%) Slưng Cơ cu(%) Slưng Cơ cu(%) 2012/20092015/20122015/2009 Tngs306491003796410050322100123.87132.55164.19 1.Dchvphânbón393612.84489012.88649612.91124.24132.84165.04 2.Dchvgingcây trng,vtnuôi 350911.45430911.35573211.39122.97133.02163.35 3.Dchvthucbo vthcthc 480615.68593415.63781015.52123.47131.61162.5 4.Dchvlàmñt550717.97676517.82884717.58122.84130.78160.65 5.Dchvcungng thcăntrongchăn nuôi 675222.03839422.111115622.17124.32132.9165.22 6.Dchvtiêuth snphmnôngsn 578018.86722419.03965219.18124.98132.9166.99 7.Dchvkhác3591.174481.186291.25124.79140.4175.21 (Ngun:Tnghpsliudbáothngkê)
  • 129. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........119 4.4.1.5 Nâng cao vai trò lãnh ñ o c a ð ng và Nhà nư c trong phát tri n kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu Ti p t c tăng cư ng h th ng chính tr nông thôn trên cơ s xác ñ nh rõ, rành m ch v ch c năng, nhi m v và quy n h n gi a các b ph n trong h th ng chính tr trên ñ a bàn huy n; ñ ng th i xây d ng m i quan h ñoàn k t, ph i h p gi a các t ch c dư i s lãnh ñ o c u ð ng b , chi b t p trung cho nhi m v phát tri n nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn nói chung theo hư ng công nghi p hoá, hi n ñ i hoá. Phát tri n ñ ng viên m i nh m vào nh ng ngư i lao ñ ng, s n xu t gi i, có ñ o ñ c và l i s ng lành m nh, có uy tín trong qu n chúng và tích c c ho t ñ ng trong h th ng chính tr , có vai trò nòng c t trong các ñoàn th nhân dân cơ s . C ng c , nâng cao vai trò h th ng chính tr cơ s , nâng cao trình ñ m i m t cho ñ ng viên, cán b công ch c cơ s , t ch c cơ s ñ ng c p xã, ñi ñôi i ñ i m i n i dung và phương th c ho t ñ ng c a chi b ñ ng, chính quy n cơ s . Ti n t i th c hi n t t ngh quy t c a ð ng u , H i ñ ng nhân dân, U ban nhân dân huy n Khoái Châu, phát tri n n n nông nghi p b n v ng, góp ph n th c hi n thành công s nghi p CNH - HðH nông nghi p, nông thôn. 4.4.2 Gi i pháp c th Quá trình phát tri n kinh t nông nghi p nhanh hay ch m do s bi n ñ ng c a nhi u y u t kinh t , xã h i, khoa h c k thu t, v n ñ u tư, cơ s v t ch t, trình ñ lao ñ ng. ðây là hàng lo t các v n ñ l n có liên quan v i nhau. D a vào ñi u ki n th c t c a huy n Khoái Châu, chúng tôi ñ c p t i nh ng gi i pháp có quan h tr c ti p t i quá trình phát tri n kinh t nông nghi p như sau:
  • 130. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........120 4.4.2.1 Gi i pháp ru ng ñ t ð ng trư c v n ñ khó khăn hi n nay, gi i pháp v ru ng ñ t trên ñ a bàn huy n là vô cùng c n thi t. ð t ñai ñư c giao lâu dài cho h s n xu t ñ kh ng ñ nh h là ñơn v kinh t t ch , tránh tình tr ng chia bôi nhi u l n ñ ru ng ñ t ñã phân tán l i càng phân tán. Huy n c n căn c vào k ho ch khoanh vùng s n xu t ñ có k ho ch v n ñ ng các h chuy n ñ i cho nhau, chuy n t ru ng th a b thành ru ng th a to, chuy n ñ i d a trên nguyên t c tho thu n, t nguy n, cơ ch ñi u ch nh có l i. ðây là công vi c khó khăn, c n có s ñ u tư c v s c ngư i, s c c a ñ th c hi n m t cách có hi u qu . Hình thành vùng s n xu t có cơ c u gi ng cây tr ng phong phú, hi u qu kinh t cao t ñó khuy n khích ngư i dân gi i quy t t t v n ñ ru ng ñ t, v n ñ d n ñi n ñ i th a. Bên c nh ñó cũng t o ñi u ki n thu n l i cho vi c qu n lý ñ t nông nghi p. 4.4.2.2 Gi i pháp v n V n ngân sách nhà nư c c p c n t p trung ñ u tư xây d ng, phát tri n cơ s h t ng, t o môi trư ng giao lưu văn hoá, phát tri n nông nghi p, công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương nghi p, tìm tòi khai thác các ngu n v n t i ch , k t h p l ng ghép các chương trình, d án trên ñ a bàn t o ngu n v n l n t p trung phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn. Do nh hư ng c a suy thoái kinh t , tình hình l m phát v n có chi u hư ng bi n ñ ng không có l i, m c dù Chính ph ñã có gói h tr kích c u trong n n kinh t nói chung và n n nông nghi p nói riêng, tuy nhiên tìm ngu n v n vay g p nhi u khó khăn do th i h n vay ng n, th t c v n còn khá ph c t p, lư ng v n vay trên m i ñ t nh … Trong th i gian t i, huy n c n t p trung phát tri n ho t ñ ng tín d ng ñ thu hút v n nhàn r i trong dân và ñ m b o tho mãn nhu c u vay v n c a nhân dân, ñ ng th i m r ng di n cho vay, ñ u tư vay ph i ñúng m c ñích, không quá nhi u t ch c trung gian, th t c g n nh ,
  • 131. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........121 tránh phi n hà, tiêu c c, t n d ng gói kích c u c a Chính ph ñ vay ñư c v n v i lãi su t th p, gi m chi phí ñ u vào trong s n xu t, nâng cao hi u qu trong ñ u tư v n t o ra nhi u s n ph m hàng hoá, không ng ng nâng cao thu nh p cho ngư i dân. 4.4.2.3 Gi i pháp th trư ng Th trư ng là y u t quy t ñ nh t i s phát tri n kinh t nông nghi p. Th trư ng là c u n i gi a ngư i s n xu t và ngư i tiêu dùng, nó bao g m th trư ng ñ u vào và th trư g ñ u ra, th trư ng nông thôn và th trư ng thành th … ðây là v n ñ có tính ch t quy t ñ nh t i quá trình phát tri n kinh t nông nghi p theo hư ng s n xu t hàng hoá. Trên ñ a bàn huy n Khoái Châu, m c dù kh i lư ng hàng hoá chưa ph i là nhi u song ñã có hi n tư ng ñ ng hàng hoá không tiêu th ñư c gây nh hư ng x u t i s phát tri n kinh t . Vì th th trư ng tiêu th ñóng vai trò quan tr ng nên trư c h t kích thích th trư ng trong huy n, ñ ng th i ph i ti p t c m r ng ti p c n và m r ng tiêu th các vùng lân c n, ñ c bi t là th trư ng Hà N i - m t th trư ng có s c tiêu th m nh c a vùng ñ ng b ng sông H ng. Hình thành và n ñ nh các kênh lưu thông hang hoá t ng khu v c trên cơ s t ch c m ng lư i thương nghi p. M r ng phát tri n các lo i hàng hoá d ch v nông nghi p, nông thôn, mu n v y c n ph i hình thành m t cơ c u s n xu t, cơ c u kinh t có hi u qu , tăng cư ng cơ s v t ch t k thu t, ng d ng khoa h c công ngh tiên ti n trong ch bi n, nâng cao ch t lư ng s n ph m nông s n hàng hoá. 4.4.2.4 Gi i pháp khoa h c công ngh Khoa h c công ngh ñóng vai trò quan tr ng trong vi c phát tri n kinh t nông nghi p và t ng bư c c i ti n cơ c u kinh t nông thôn. ð gi quy t v n ñ này, ñ i v i huy n Khoái Châu, công tác khuy n nông có ý nghĩa quan tr ng, ñưa nhanh ti n b k thu t vào nông thôn nh m truy n bá và ñào t o tay ngh cho ngư i dân, giúp h có th t gi i quy t ñư c các v n ñ ñ t ra
  • 132. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........122 trong s n xu t kinh doanh. Tăng cương các l p ñào t o, b i dư ng ng n h n cho nông dân v công tác khuy n nông, v thành t u k thu t m i như t p hu n, tham quan, t ch c h i th o, h i ngh ñ u b , trình di n mô hình, g p m t nh ng h nông dân s n xu t gi i, gương ñi n hình tiên ti n. Phát tri n khoa h c k thu t g n v i công tác ñào t o, b i dư ng cán b ph c v nông nghi p, nông thôn. Trư c h t ưu tiên ch n ñào t o m t cách toàn di n k thu t, qu n lý, qu n tr kinh doanh và th trư ng cho nh ng ngư i s n xu t gi i, vì ñây là nh ng ngư i ti n b nh t, s n sàng áp d ng nh ng công ngh m i vào s n xu t. T ñó nh ng h s n xu t khác thông qua gương s n xu t t t ñ h c và áp d ng vào ñi u ki n s n xu t c a mình t o thu nh p cao trong s n xu t, kinh doanh. 4.4.2.5 Gi i pháp cơ s h t ng Giao thông: t p trung c i t o, m r ng và nâng c p h th ng ñư ng giao thông chính c a huy n, ñư ng liên xã, liên huy n v i phương châm nhà nư c và nhân dân cùng làm, áp d ng linh ho t các hình th c quyên góp trong nhân dân. Thu l i: huy n c n nâng cao hi u qu qu n lý, khai thác tri t ñ năng l c tư i tiêu, ñáp ng yêu c u thâm canh tăng v , b o v s n xu t và ñ i s ng, gi m ñ n m c t i thi u thi t h i do thiên tai gây ra. H th ng ñi n: Hi n nay trong toàn huy n v i 100% s h s d ng ñi n ph c v cho s n xu t và sinh ho t. Song vi c c i t o và nâng c p h th ng ñi n cũ và xây d ng l p ñ t thêm các tr m bi n áp m i ñ ñ m b o t t cho s n xu t là vi c nên làm thư ng xuyên. Gi i quy t v n ñ này góp ph n vào vi c thúc ñ y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p, nông thôn c a huy n trong nh ng năm s p t i.
  • 133. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........123 Bên c nh ñó các công trình phúc l i cũng ph i ñư c c i t o, nâng c p, xây d ng m i như: trư ng h c, tr m y t , nhà văn hoá, tr s u ban nhân dân các xã, c u nông thôn… xây d ng nông thôn m i, góp ph n làm thay ñ i b m t nông thôn huy n Khoái Châu, s m hoàn thành công cu c công nghi p hoá, hi n ñ i hoá nông nghi p, nông thôn.
  • 134. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........124 5. K T LU N VÀ KI N NGH 5.1 K T LU N 1. Phát tri n kinh t nông nghi p nói riêng và kinh t nông thôn nói chung là s nghi p h t s c to l n và ñ c bi t quan tâm c a các nư c trên th gi i. Nhi u qu c gia ñã có nh ng kinh nghi m r t quý báu v phát tri n kinh t nông nghi p. ð i v i Vi t Nam hi n nay, t ng bư c h i nh p sâu vào n n kinh t th gi i, gia nh p T ch c thương m i th gi i ( WTO) có ñư c nh ng thu n l i song cũng không ít thách th c ñòi h i phát tri n ñ ng b trong nông nghi p nói riêng và c a c n n kinh t nói chung. Nhi u vùng trong c nư c trong nh ng năm qua ñã có g ng th c hi n s nghi p phát tri n kinh t nông nghi p và ñã ñ t ñư c m t s k t qu bư c ñ u, song còn ñang có nhi u v n ñ b t c p, t n t i. Huy n Khoái Châu, m t huy n thu c vùng ñ ng b ng sông H ng, nên ñ i v i s nghi p phát tri n kinh t nông nghi p có vai trò r t quan tr ng và c n thi t. 2. Th c tr ng phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu giai ño n 2007-2009: - V kinh t nông thôn giai ño n 2007-2009, chuy n d ch cơ c u kinh t theo chi u hư ng tích c c, t tr ng giá tr s n xu t nông nghi p gi m d n nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên, ñ ng th i tăng d n t tr ng giá tr s n xu t ngành công nghi p, ti u th công nghi p và d ch v thương m i. Giá tr s n xu t bình quân trong toàn huy n tăng 7,79%, trong ñó ngành nông nghi p tăng 3,92%; công nghi p, ti u th công nghi p tăng 16,00% và d ch v
  • 135. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........125 thương m i tăng 11,82%. Giá tr s n xu t bình quân trên kh u ñ t 5,06 tri u ñ ng, giá tr s n xu t bình quân trên h ñ t 20,45 tri u ñ ng năm 2009. - Phát tri n kinh t nông nghi p giai ño n 2007-2009 có s tăng d n t tr ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p, gi m d n t tr ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng lên. S n lư ng lương th c bình quân ñ u ngư i ñ t 713,68 kg năm 2009. Tuy v y, s phát tri n chưa ñ ng b , tăng trư ng ch m, phân b ngu n l c gi a các ngành còn chưa h p lý, chưa t n d ng h t di n tích ñ t nông nghi p trong s n xu t, di n tích ñ t chưa s d ng kho ng 715 ha, di n tích tr ng cây hàng năm (ch y u là ñ t lúa) chi m 79,22% diên tích ñ t t nhiên. Lao ñ ng trong nông nghi p chi m 92,86% lao ñ ng c a huy n. 3. Phát tri n kinh t nông nghi p huy n Khoái Châu giai ño n 2009-2015 T c ñ tăng trư ng bình quân n n kinh t trong toàn huy n giai ño n 2009-2015 là t 10-15%/năm. T c ñ tăng trư ng bình quân trong nông nghi p giai ño n 2009-2015 là t 5-7%/năm. Chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p theo hư ng tích c c, gi m d n t tr ng giá tr s n xu t ngành tr ng tr t nhưng lư ng tuy t ñ i v n tăng ñ ng th i tăng d n t tr ng giá tr s n xu t ngành chăn nuôi và d ch v nông nghi p. T p trung phát tri n nông nghi p theo hư ng s n xu t hàng hoá, coi tr ng phát tri n cây lương th c, cây công nghi p, cây ăn qu phù h p v i l i th phát tri n c a vùng, b trí cơ c u cây tr ng h p lý; phát tri n chăn nuôi phù h p v i nhu c u th trư ng, phòng tr d ch b nh, ti n t i phát tri n nông nghi p b n v ng. ð n năm 2015, t tr ng giá tr s n xu t nông nghi p chi m 39,35% giá tr s n xu t c a toàn ngành. 4. ð phát tri n nhanh và b n v ng kinh t nông nghi p c a huy n Khoái Châu trong th i gian t i c n th c hi n các gi i pháp ch y u như: phát tri n và tìm ki m th trư ng tiêu th s n ph m; tăng cư ng xây d ng cơ s h t ng; tăng cư ng ng d ng các thành t u khoa h c, k thu t vào s n xu t;
  • 136. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........126 m nh d n ñưa gi ng m i vào s n xu t; huy ñ ng m i ngu n v n k c ngu n v n t ngân sách trung ương và ngu n v n trên ñ a bàn huy n t p trung phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn; ñ y nhanh quá trình chuy n d ch cơ c u kinh t nông nghi p; l a ch n các hình th c phát tri n s n xu t kinh doanh phù h p; nâng cao trình ñ dân trí, tay ngh cho ngư i lao ñ ng; trình ñ t ch c, qu n lý cho ñ i ngũ cán b ; nâng cao vai trò lãnh ñ o c a ð ng và Nhà nư c trong s nghi p phát tri n kinh t nông nghi p, nông thôn ti n t i phát tri n nông thôn m i trên ñ a bàn huy n. 5.2 KI N NGH Phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n Khoái Châu trong nh ng năm t i có nh ng thu n l i, song cũng có nh ng khó khăn, ngoài s n l ch quan c a huy n c n có s quan tâm giúp ñ c a Nhà nư c, Chính ph và có nh ng tác ñ ng quan tr ng t bên ngoài, chúng tôi có m t s ki n ngh sau: - Th trư ng là y u t quan tr ng, quy t ñ nh vi c ñ y m nh phát tri n kinh t nông nghi p trên ñ a bàn huy n, ñ y m nh chuy n d ch cơ c u kinh t c n có nh ng chính sách, cơ ch khuy n khích huy n ñư c ti p c n v i th trư ng trong và ngoài nư c. Huy n Khoái Châu có ti m năng r t l n ñ phát tri n kinh t nông nghi p, Nhà nư c c n nghiên c u ñ có nh ng d án l n, ñ u tư b ng ngu n ngân sách Nhà nư c và nư c ngoài ñ khai thác các ti m năng phát tri n ch bi n nông s n xu t kh u. - Nhà nư c c n quan tâm h tr ñ u tư xây d ng các công trình h t ng như h th ng ñi n, thu l i, giao thông, h th ng thông tin liên l c, thông tin th trư ng. Tăng kh năng giao lưu, trao ñ i hàng hoá gi a các vùng, mi n, nâng cao phúc l i xã h i cho nhân dân. - ð ngh Chính ph có nh ng bi n pháp, nh ng ưu ñãi khuy n khích ngư i s n xu t kinh doanh, ch bi n nông s n ñáp ng nhu c u th trư ng
  • 137. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........127 trong nư c cũng như xu t kh u, t o nhi u công ăn vi c làm, không ng ng nâng cao hi u qu kinh t , xã h i. Ti p c n th trư ng trong nư c và th trư ng th gi i thông qua các t ch c, các hi p h i và các hình th c liên k t h p tác khác. Tr c ti p thu hút v n ñ u tư trong nư c và nư c ngoài. - T o ñi u ki n cho huy n ñ y m nh chuy n giao công ngh m i và các ti n b khoa h c k thu t vào các ngành s n xu t, ñ c bi t trong s n xu t nông nghi p. Nhà nư c chú tr ng ñ u tư phát tri n kinh t , xã h i, ñ u tư m thêm các ngành ngh m i thu hút lao ñ ng, gi i quy t công ăn vi c làm, ñ u tư phát tri n giáo d c, y t , văn hoá xã h i. - Có chính sách ñào t o, b i dư ng cán b làm nông nghi p, nông thôn. T ch c các cu c h i th o ñ u b , ñ u tư xây d ng các mô hình trình di n có hi u qu ñ tri n khai nhân ra trên di n r ng. - Phát tri n kinh t nông nghi p g n v i xây d ng nông thôn m i theo ngh quy t c a ð ng và Nhà nư c ñ th c hi n thành công s nghi p công nghi p hoá, hi n ñ i hoá nông nghi p, nông thôn.
  • 138. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........128 TÀI LI U THAM KH O 1. Nguy n Sinh Cúc, Nguy n Văn Tiêm, 1996, N a th k phát tri n nông nghi p, nông thôn Vi t Nam, NXB Nông nghi p, Hà N i. 2. Ph m Vân ðình, ð Kim Chung và c ng s , 1997, Kinh t nông nghi p, NXB Nông nghi p, Hà N i. 3. ð Kim Chung, 1999, Công nghi p hóa – Hi n ñ i hóa nông nghi p và phát tri n các vùng kinh t lãnh th Vi t Nam. 4. Vũ B ch Tuy t, 1999, Chi n lư c khoa h c và công ngh phát tri n nông nghi p. 5. ð Kim Chung (2000), Phương pháp lô gic cho k ho ch hóa d án phát tri n, Trung tâm Vi n công ngh Châu Á t i Vi t Nam. 6. Nguy n Thi n Luân, 2000, K t qu c a quá trình chuy n ñ i cơ c u và ñ nh hư ng phát tri n kinh t nông nghi p nông thôn th i kỳ CNH – HðH nông nghi p nông thôn, H i th o qu c gia v CNH – HðH nông nghi p nông thôn. 7. Lê ðăng Doanh, 2000, Kinh t và gi i pháp chuy n ñ i cơ c u kinh t nông nghi p nông thôn m t s nư c trong khu v c và nư c ta. H i th o qu c gia v CNH-HðH nông nghi p nông thôn. 8. Nguy n Th Nhã, 2000, Phát tri n nông nghi p, nông thôn Vi t Nam, th p niên ñ u th k XXI, T p chí kinh t và phát tri n s 41. 9. Lê Qu c Hưng, 2000, Khuy n nông v i CNH-HðH nông nghi p nông thôn, H i th o qu c gia v CNH-HðH nông nghi p nông thôn. 10. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, “Chương trình phát tri n nông thôn làng xã m i giai ño n 2007-2010”, Hà N i 9/2005. 11. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, “Báo cáo k t qu th c hi n nhi m v năm 2009 và tri n khai th c hi n nhi m v k ho ch năm 2009”, Hà N i, 2009.
  • 139. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........129 12. B K ho ch và ð u tư, “Báo cáo k t qu th c hi n nhi m v năm 2009 và tri n khai th c hi n nhi m v k ho ch năm 2009”, Hà N i, 2009. 13. C c Kinh t h p tác và Phát tri n nông thôn, Báo cáo ti n ñ và k t qu tri n khai Chương trình phát tri n nông thôn m i năm 2009 và k ho ch tri n khai nhi m v năm 2009”, Hà N i, 2009. 14. B Nông nghi p và Phát tri n nông thôn, 2001, M t s v n ñ công nghi p hóa, hi n ñ i hóa trong phát tri n nông nghi p và kinh t nông thôn th i kỳ 2001-2020. 15. C c Th ng kê t nh Hưng Yên (2009), Niên giám th ng kê huy n Khoái Châu 2009, C c Th ng kê Hưng Yên. 16. Vi n Quy ho ch và Thi t k nông nghi p – D án “Chi n lư c phát tri n các ñi m dân cư nông thôn t i năm 2020”, Hà N i, 3/2008. 17. Huy n y Khoái Châu, Báo cáo chính tr ð i h i ñ i bi u ð ng b huy n l n th XXI.
  • 140. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........130 PH L C PHI U ðI U TRA H NÔNG DÂN H và tên ngư i ñi u tra: Th i gian ñi u tra: ngày tháng năm ð a ñi m: 1. Thông tin ch h - H và tên - Tu i: gi i tính: - Trình ñ văn hóa: - Trình ñ chuyên môn: - Lo i h : Giàu Khá Nghèo - H Thu n nông: - H nông nghi p k t h p v i CN-TTCN và d ch v : - Ngành ngh khác: 2. Năng l c s n xu t c a h - Ru ng ñ t: + T ng DT ñ t nông nghi p:………………. (m2 ) Trong ñó: ð t canh tác:………………. (m2 ) ð t vư n:………………. (m2 ) ð t nuôi tr ng th y s n:………………. (m2 ) + S th a ñ t canh tác:………………..(th a) - Lao ñ ng và s nhân kh u + T ng s nhân kh u:…………..(kh u) + S nhân kh u trong ñ tu i lao ñ ng:……….(kh u)
  • 141. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........131 - V n và v n tích lũy c a h trong năm v a qua + T ng GTSX c a h trong năm v a qua :………………. (nghìn ñ ng) Trong ñó: Tr ng tr t: :………………. (nghìn ñ ng) Chăn nuôi:………………. (nghìn ñ ng) Ngành khác:………………. (nghìn ñ ng) + Chi phí cho s n xu t:………………. (nghìn ñ ng) Trong ñó: Tr ng tr t: :………………. (nghìn ñ ng) Chăn nuôi:………………. (nghìn ñ ng) Ngành khác:………………. (nghìn ñ ng) + Chi cho tiêu dùng:………………. (nghìn ñ ng) + ð u tư l i s n xu t:………………. (nghìn ñ ng) + V n vay c a h :………………. (nghìn ñ ng) - Tài s n c a h Tư li u s n xu t ðVT S lư ng Nguyên giá (1.000 ñ ng) Giá tr hi n t i (1.000 ñ ng) * tài s n ph c v s n xu t Nhà xư ng Chi c Chu ng tr i Chi c Máy kéo Chi c Máy tu t lúa Chi c Máy bơm nư c Chi c Xe ñ p th Chi c Xe bò kéo Chi c Xe công nông Chi c
  • 142. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........132 Xe v n t i Chi c Trâu, bò cày kéo Con ……. ……. * Tài s n ph c v sinh ho t Ti vi T l nh ðài băng ð u ñĩa ði n tho i c ñ nh Xe máy Xe ñ p Bàn gh B Giư ng T ……
  • 143. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........133 3. K t qu s n xu t kinh doanh c a h a, Ngành tr ng tr t * Cây lương th c và hoa màu Ch tiêu ðVT Lúa Ngô ð u tương L c Rau các lo i I. K t qu DT gieo tr ng sào Năng su t Kg/sào S n lư ng Kg Giá bán 1.000ñ Giá tr SX 1.000ñ S n lư ng bán Kg II. Chi phí/sào - Gi ng Kg - Phân bón Kg + H a cơ Kg + ðam Kg + Lân Kg + Ka li Kg + NPK Kg - Thu c b o v th c v t 1.000ñ - Lao ñ ng công
  • 144. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........134 - Th y l i 1.000ñ - Chi khác 1.000ñ ðơn giá các lo i v t tư ñã dùng? Lo i v t tư ðơn giá (1.000ñ) (tính trên 1 kg hay 1 công lao ñ ng) Thóc gi ng Ngô gi ng L c gi ng ð u tương gi ng ð m Lân Ka li NPK Công lao ñ ng
  • 145. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........135 * Cây ăn qu Ch tiêu ðVT Nhãn V i Chu i Táo Cam, quýt Bư i Qu khác I. K t qu DT gieo tr ng Năng su t S n lư ng Giá bán Giá tr SX S n lư ng bán II. Chi phí/sào - Gi ng - Phân bón + H a cơ + ðam + Lân + Ka li + NPK - Thu c b o v th c v t - Lao ñ ng - Chi khác
  • 146. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........136 b, Ngành chăn nuôi L n Ch tiêu ðVT Trâu, bò Dê Gi ng Th t Gia c m Cá các lo i I. K t qu SL thu Giá bán SL bán Thu khác II. Chi phí Gi ng Th c ăn thô Th c ăn tinh Khoáng Thú y Lao ñ ng Kh u hao Chi khác c, Các ho t ñ ng khác - Ngành ngh : Ông (bà) có làm thêm ngành ngh gi? T ng giá tr thu ñư c t ngành ngh là:……………..(nghìn ñ ng) Các kho n chi phí trung gian: :……………..(nghìn ñ ng)
  • 147. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........137 Ư c h t bao nhiêu công lao ñ ng gia ñình:……………(công) Thuê m t bao nhiêu công:……………(công) - Buôn bán d ch v : Gia ñình có làm d ch v không? N u có: Gia ñình thu ñư c bao nhiêu ti n t ho t ñ ng buôn bán d ch v trong năm qua: :……………..(nghìn ñ ng) ð thu ñư c k t qu ñó ph i ñ u tư bao nhiêu: :…………..(nghìn ñ ng) 4. Các ý ki n ph ng v n (1) Ông (bà) có mu n nh n thêm di n tích ñ t canh tác n a hay không? Có Lý do: Không Lý do: (2) V n s n xu t c a h thi u hay ñ ? ð Thi u Thi u bao nhiêu: Ông (bà) c n v n ñ ñ u tư vào ñâu? M r ng quy mô s n xu t ð u tư thâm canh Chi tiêu Khác Ông (bà) mu n vay t ñâu? Ngân hàng, tín d ng Tư nhân Thành ph n khác Lãi su t bao nhiêu là phù h p:………..(%/tháng) (3) Lao ñ ng c a h thi u hay ñ Th a ð Thi u
  • 148. Trư ng ð i h c Nông nghi p Hà N i – Lu n văn th c sĩ kinh t nông nghi p ...........138 N u thi u thì Ông (bà) c n thuê mư n bao nhiêu công………(công); thuê vào th i ñi m nào……………..; Giá công lao ñ ng là bao nhiêu…………………. (4) Hi n nay h gia ñình ñang g p khó khăn gì?............................................... (5) Ông (bà) có ý ñ nh m thêm ngành ngh gì khác không?............................ (6) Ông (bà) cho bi t chính sách nào c a Nhà n c là quan tr ng giúp kinh t h phát tri n? H tr v n PTSX H tr tiêu th s n ph m ð u tư cơ s h t ng ðào t o ngành ngh Khuy n nông, lâm ngư Chính sách khác:………………………………………………………. (7) Ông (bà) có khuy n ngh , ñ xu t gì không?............................................... Xin chân thành cám ơn Ông (bà)!