![In verkenningsfase:
5G multi tenancy op de campus
SURF, TNO en AT doen gezamenlijk onderzoek
Onderwerp: dynamisch delen van “lokale resources”, zoals frequenties en
connectiviteitsdiensten
Delen onder “multi tenants” zoals operators
Met als doel draadvrije connectiviteit voor de gebruiker [op de campus]
transparant en hoog beschikbaar te maken
Op basis van nieuwe mogelijkheden in 5G technologie
Nauw verbonden met 5Groningen
Seamless
indoor / outdoor
Flexible
resource
allocation](https://image.slidesharecdn.com/5gopjouwcampus-190522104644/85/5G-op-jouw-campus-Maurice-van-den-Akker-Netwerkdag-2019-19-320.jpg)
5G op jouw campus? - Maurice van den Akker - Netwerkdag 2019
- 1. 5G OP JOUW CAMPUS? Maurice van den Akker SURF netwerkdag 21 mei 2019
- 2. Top 10 Relevante vragen over 5G op de campus 1. Wat is 5G nou eigenlijk? 2. Vervangt 5G wifi? 3. Wat kun je met 5G meer dan met 4G? 4. Moeten we ons zorgen maken over 5G straling? 5. Hoe zit dat nou met bellen straks, of “indoor dekking”? 6. Heb ik 5G nodig voor IoT? 7. Met welke inpandige connectiviteit scenario’s moet ik rekening houden? 8. Wat kan ik alvast doen als ik een nieuw pand ga (ver)bouwen? 9. Wat is de business case voor het investeren in indoor dekking? 10. Hoe hou ik de regie over de connectiviteit? 2
- 3. Maar wat is 5G nu eigenlijk? 3
- 4. De beloftes van 5G 4
- 5. De use cases van 5G (bron: TNO/5Groningen) 5
- 6. Invloed van technische ontwikkelingen op 5G 6 BRON: GSMA, THE PATH TO 5G
- 7. 7
- 8. De praktijk van 5G is daarom een stuk weerbastiger 8
- 9. Hoe kijken instellingen aan tegen mobiel @ campus? 9 Onderzoek naar de huidige stand van zaken rondom inpandige connectiviteit: https://www.surf.nl/files/2019-04/enquete---surfnet---maart-2019_15-maart-def.pdf
- 10. Hoe kijken instellingen aan tegen mobiel @ campus? 10 Onderzoek naar de huidige stand van zaken rondom inpandige connectiviteit: https://www.surf.nl/files/2019-04/enquete---surfnet---maart-2019_15-maart-def.pdf bellen 5G en IoT
- 11. Specifieke 5G use cases voor onderwijs en onderzoek Snel en veel internet Bedrijfskritische communicatie (connectiviteitsgarantie) IoT-toepassing Ondersteunen/aansluiten van 5G (only) apparatuur (ook onderzoeksapparatuur) Complementair met wifi (meer bandbreedte bijvoorbeeld) Netwerk op maat kunnen sturen (eg. luchtpad) C2000/Telefonie/etc: betrouwbaarheid. 11
- 12. Scenario’s op de campus 12 Wifi (5G buiten) Wifi en 5G 5G (geen wifi) Snel en veel internet Onbeperkt Onbeperkt, 5G bundel (tenzij private 5G) Hangt sterk af van bundelkosten (tenzij private 5G) (Bedrijfs)kritische communicatie Niet betrouwbaar genoeg bevonden Redundant en betrouwbaar Betrouwbaar IOT Licentievrij Licentievrij, licentiegebonden Licentiegebonden (-vrij een optie) Aansluiten apparatuur Alleen wifi, maar veel heeft wifi Wifi + 5G Alleen 5G Op maat besturen Beperkt ivm controle device en spectrum Realiseerbaar op 5G Realiseerbaar Telefonie Via Wifi Via Wifi en VoLTE Via VoLTE
- 13. Scenario’s op de campus: afweging zonder 5G bundelbeperking 13 weging Wifi (5G buiten) Wifi en 5G 5G (geen wifi) Snel en veel internet 3 ++ ++ ++ Telefonie 2 + ++ ++ (Bedrijfs)kritische communicatie 2 - ++ + IOT 2 + ++ ++ Aansluiten apparatuur 2 + ++ -- Connectiviteits- garantie 1 - ++ + +9 +24 +13
- 14. Scenario’s op de campus: afweging met 5G bundelbeperking 14 weging Wifi (5G buiten) Wifi en 5G 5G (geen wifi) Snel en veel internet 3 ++ ++ -- Telefonie 2 + ++ ++ (Bedrijfs)kritische communicatie 2 - + + IOT 2 + ++ ++ Aansluiten apparatuur 2 + ++ -- Connectiviteits- garantie 1 - ++ + +9 +22 +1
- 15. Conclusie scenario’s 5G only overtreft wifi als dit zonder beperking van databundel gaat, mits voldoende apparaten kunnen worden aangesloten en alle providers worden ondersteund. Dit laatste is wel een randvoorwaarde. Wifi only scoort ook positief, zeker als je kritieke communicatie of redundantie niet belangrijk vindt. Enkele use cases op IoT-gebied kunnen wellicht niet worden uitgevoerd. Ook zal op termijn 5G apparatuur niet kunnen worden aangesloten. Een combinatie van wifi met 5G scoort zeer hoog voor de use cases. De ideale oplossing. Maar wat betekent dit in de praktijk qua uitvoerbaarheid en kosten? Hoe kunnen we een hybride wifi+5G netwerk op de campus krijgen dat modulair, flexibel is, niet (te) afhankelijk is van operators/vendors en voorspelbaar voor wat betreft de kosten? 15
- 16. Opties voor inpandige installaties (3/4G, straks 5G) 16 Interesse in de uitkomsten van het onderzoeksrapport van Stratix en SURF over inpandige connectiviteit? https://www.surf.nl/smart-campus
- 17. Proef bij Universiteit Twente 17 Provider X Lightpath fiber lightpath Doelen proef: Nieuwste mobiele indoor-technologie inzetten + new radio en toetsen aan use cases Transport van het mobiele signaal van providers via SURF-netwerk Schaalbare oplossing voor inpandige mobiele connectiviteit voor alle instellingen WIFI, PRIVATE LTE (ESIM), 4G, 5G (3,5 GHZ) VAN T- MOBILE + PROVIDER X, Y
- 18. 18 Centraal punt bij Horst. Distributie via fiber naar Meander gebouw, Binnen Meander 3 onderscheidende indoor systemen aangesloten via UTP Cat6a of Glasvezel. Bedoeling is meerdere providers uit te laten zenden. Transport van het T-mobile signaal over SURF-netwerk, dus geen aparte vezel nodig Timing protocol ook via SURFnet8-netwerk. Voorlopig externe antenne op locatie
- 19. In verkenningsfase: 5G multi tenancy op de campus SURF, TNO en AT doen gezamenlijk onderzoek Onderwerp: dynamisch delen van “lokale resources”, zoals frequenties en connectiviteitsdiensten Delen onder “multi tenants” zoals operators Met als doel draadvrije connectiviteit voor de gebruiker [op de campus] transparant en hoog beschikbaar te maken Op basis van nieuwe mogelijkheden in 5G technologie Nauw verbonden met 5Groningen Seamless indoor / outdoor Flexible resource allocation
- 20. Samenvatting 5G MT project: Doel: het vinden van haalbare (technische) oplossingsrichtingen voor 5G multi-operator connectiviteit voor inpandig als de buitengebieden. Scope: verbinden van 4/5G mobiele landelijke netwerkproviders met lokale/private wifi of 3GPP netwerken voor een hoge beschikbaarheid van connectiviteit voor de gebruiker inpandig en in buitengebieden. Concept: De Neutrale Host Service Provider verbindt de diverse draadvrije infrastructuren (“resources”) met nationale mobiele netwerkproviders om de huidige drempels voor connectiviteit voor indoor en buitengebied weg te nemen (zoals slechte schaalbaarheid, negatieve business case).
- 21. Tot slot... De 5G hype zijn we wel een beetje voorbij Investeringen zullen fors zijn voor outdoor, maar ook indoor Interessante use cases op 3,5 GHz niveau. Ook 700 band, maar weinig ruimte aldaar. mmWave toepassingen moeten zich nog ontwikkelen Wifi en 5G op de campus kunnen naast elkaar. Toegevoegde waarde en kosten onderwerp van onderzoek Multi-provider, of “private 5G” behoren tot de mogelijkheden, maar hangt ook af van veilingsuitkomsten en voorwaarden. Dynamisch resouces delen is een mooie kans vanuit 5G technlologie Samenwerking op 5G smartcampusgebied momenteel met Utwente, TU/e, TUdelft en Hanzehogeschool. Wie volgt? Meer info? Neem contact met ons op of check https://www.surf.nl/smart-campus 21
- 22. 5G OP JOUW CAMPUS? 22 Maurice van den Akker [email protected] www.surf.nl