Giza gorputzaren antolaketa (dbh 3)
- 1. 1. Giza gorputzaren antoketa DBH 3 BIOLOGIA ETA GEOLOGIA Mikel Entziondo Txakartegi
- 5. 2. Izaki bizidunen konposizio kimikoa Bioelementuak elkartzean biomolekulak sortzen dira. BIOMOLEKULA EZ- ORGANIKOAK BIOMOLEKULA ORGANIKOAK Izaki bizidunetan zein materia bizigabean Ura, gatz mineralak Izaki bizidunetan soilik Karbonotan aberatsak Gluzidoak, lipidoak, proteinak, azido nukleikoak
- 8. 3. Zelula, izaki bizidunen funtsezko unitatea Izaki bizidun guztiak zelulaz osaturik. Zelula bizi-funtzioak betetzen dituen unitate bizidunik txikiena.
- 9. Izaki bizidun guztien funtsezko osagaiak UNITATE MORFOLOGIKOA Izaki bizidunen egitura guztiak zelulaz osaturik UNITATE FISIOLOGIKOA Bizi-funtzioak haien baitan UNITATE GENETIKOA Banakoaren herentziazko materiala JATORRIZKO UNITATEA Zelula oro aurretik den beste zelula batetik
- 10. Bi motatako organismoak ZELULABAKARRAK ZELULANITZAK Izaki mikroskopikoak Moneroak (bakterioak), Protistoak (protozooak eta alga zelulabakarrak), Onddoak Gehienak makroskopikoak Antolaketa konplexua Protistoak (algak), Onddoak, Landareak eta Animaliak
- 11. Gizakiak bilioika zelula 200 zelula mota (forma, neurri, funtzio desberdinak) Bakterioek onura
- 17. Zelulen bizi-funtzioak 1)Nutrizio zelularra Materia eta energia lortzeko prozesua Mantenugaiak (zelulak kanpotik hartzen substantziak) Energia hori hazteko / zelula-egiturak eratzeko Mantenugaiek zenbait prozesu pairatu (metabolismoa).
- 18. 2) Zelula-harremana Informazioa (bizilekua…) eskuratu, beste zelula batzuekin komunikazioa… 3) Zelula-ugalketa Ama zelula batek zatituz beste zelula batzuk sortzeko prozesua. Esanahi desberdina izaki zelulabakarretan eta zelulanitzetan
- 20. Populazioa handitzen da… Banakoa handitzen da (bere zelula kopurua)...
- 21. 4. Zelula prokariotak Antolaketa sinplea, neurri txikia 3 ezaugarri Nukleorik ez Erribosomak (baina ez beste organulurik) Zelula-pareta Bakterioak (Monera erreinua)
- 23. 5. Zelula eukariotak Konplexuagoak, handiagoak 2 zelula mota: animalia-zelula eta landare-zelula 3 egitura: Mintz plasmatikoa Zitoplasma Nukleoa
- 25. Definizioa Funtzioa Osaera Mintz plasmatikoa Zelula inguratzen duen geruza Substantzia trukea kanpoaldearekin Fosfolipidozko geruza bikoitza, kolesterola, proteinak Zitoplasma Mintz plasmatikoaren eta nukleoaren arteko zatia Zelularen hainbat erreakzio ahalbidetu (metabolismoa…) Zitosola Organuluak Zitoeskeletoa Nukleoa Egitura esferikoa zelularen barrualdean Zelularen funtzionamendua kontrolatzen duen material genetikoa gorde Mintz nuklearra (poroekin), nukleoplasma, kromatina eta nukleoloa
- 28. Nukleoa
- 34. Zelula zatitzera doanean, kromatina kondentsatu eta kromosomak eratzen dira.
- 37. 6. Zelula-organuluak Zitoplasman, mintzez inguratuta egon daitezke.
- 38. Mitokondrioa
- 39. Arnasketa zelularra (prozesu katabolikoa)
- 41. Xixkuak Lisosomek zelula barneko digestioan parte hartzen dute entzima izeneko proteinei esker
- 46. Golgi aparatua EEko substantziak pilatu, prozesatu eta kanpoaldera isuri (jariakin-xixkuetan)
- 54. Zentrosoma Zitoeskeletoaren antolaketa Zelularen mugikortasuna Ardatz mitotikoaren sorrera (zatiketa)
- 56. Zilioak eta flageloak Zelularen mugikortasuna
- 59. Zitoeskeletoa Zelularen forma Zelularen, organuluen eta barne-xixkuen mugikortasuna Kromosomen antolakuntza
- 63. 7. Giza ehunak
- 66. 3. Gihar-ehunak
- 67. 4. Nerbio-ehunak
- 68. Webgune eta bideo interesgarriak Argazkiak (gorputz barnean) http://www.taringa.net/posts/imagenes/17345175/Increible-pero- real-dentro-del-cuerpo-humano.html ZOOMING https://www.youtube.com/watch?v=bhofN1xX6u0&spfreload=5 https://www.youtube.com/watch?v=VljHPe_OdYs Unibertsoaren eskala http://htwins.net/scale2/lang.html UGALKETA https://www.youtube.com/watch?v=DY9DNWcqxI4 BAKTERIOEN MUNDUA https://www.youtube.com/watch?v=mKkOsmoqXyM KOMUNIKAZIOA http://biologiaentonomenor.blogspot.com.es/2016/06/hormonas- algunas-generalidades.html
- 69. HAZKUNTZA (ZELULANITZETAN) https://www.youtube.com/watch?v=gEwzDydciWc ZELULA MOTAK http://info.ikasgune.com/es/node/743 Zelularen organuluak mikroskopioan https://www.thinglink.com/scene/489946078599184385 Zilioak eta flageloak https://www.youtube.com/watch?v=QGAm6hMysTA Mikrografien zenbait datu http://www.medic.ula.ve/histologia/anexos/microscopweb/MONOW EB/anexos/MIcrografiasInterpretacion3D/interpretacion3d.htm Zelularen barneko bizitza https://www.youtube.com/watch?v=5GATtn4edeU Bitxikeria (odola eta neuronak) http://aldizkaria.elhuyar.eus/albisteak/odolak-neuronak-sortzeko- prozesuan-eragiten-du/