Hội chứng hô hấp vùng trung đông - bệnh truyền lây giữa người và động vật

CHINESE CENTER FOR DISEASE CONTROL AND PREVENTION
Dịch bệnh Hội chứng hô hấp
Trung Đông ( MERS ) và ứng phó
Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh
Trung Quốc
Trung tâm cấp cứu y tế
2015-6-18

phác thảo
 Cơ bản về MERS
 Thông tin dịch bệnh toàn cầu mới nhất
 Tình hình dịch bệnh ở Hàn Quốc
 Kết luận và khuyến nghị của phái đoàn chung
Hàn Quốc -WHO

Cơ bản về MERS

Tổng quan về Virus Corona
 Họ Nidovirales, Họ Coronaviridae
 Virus corona chủ yếu được chia thành ba
nhóm: α, β và γ
 Nhóm α và β chỉ gây bệnh cho động vật
có vú, trong khi nhóm γ chủ yếu gây
nhiễm trùng ở chim
 Virus corona ở người chủ yếu lây truyền
qua tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết hoặc
qua các giọt bắn và khí dung. Ngoài ra

Nhiễm trùng coronavirus ở người
 Nhiễm trùng do virus corona ở người
thường biểu hiện dưới dạng nhiễm trùng
đường hô hấp trên và / hoặc các triệu
chứng đường tiêu hóa .
 Các trường hợp nghiêm trọng thường gặp hơn ở
trẻ sơ sinh, người già và những người có hệ
miễn dịch suy yếu
 Có 5 loại coronavirus phổ biến ở người
 HCoV 229E , HCoV OC63 : lạnh lẽo
 HCoV NL63 : Nhiễm trùng đường hô hấp trên
 HCoV HKU1, SARS- CoV : viêm phổi
 Virus corona lây lan trên toàn thế giới. Ở

Hội chứng hô hấp Trung Đông do
virus Corona ( MERS- CoV )
 đầu tiên được báo cáo ở Saudi đã được tải lên GenBank vào cuối
tháng 9 năm 2012. Đây là chủng virus đầu tiên thuộc dòng β chi
C được phân lập từ người.
 MERS-CoV và các loại coronavirus ở dơi ( Bat CoV HKU4, HKU5 )
tương đối gần nhau , với mức độ tương đồng về bộ gen là
70,1% .
 Độ tương đồng về bộ gen giữa MERS-CoV và SARS là 54,9% .
 Vào ngày 23 tháng 5 năm 2013 , WHO đã đặt tên cho loại vi-rút
này là Hội chứng hô hấp Trung Đông do vi-rút Corona ( MERS-
CoV ).

Nguồn lây nhiễm
 Nguồn lây nhiễm chính xác vẫn chưa được hiểu đầy đủ
 Hỗ trợ cho giả thuyết rằng lạc đà có thể là nguồn lây nhiễm cho
con người
 Tần suất phát hiện MERS- CoV ở lạc đà tiếp xúc với bệnh nhân
 Dữ liệu khảo sát huyết thanh học cho thấy MERS- CoV lây truyền rộng rãi
ở lạc đà
 Tần suất tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp giữa con người và lạc đà trong
cùng một khu vực
 Virus ở người và lạc đà được thu thập trong cùng một khu vực có tính
chất tương tự nhau
 Có thể có những ổ chứa khác , nhưng cho đến nay , việc xét nghiệm
kháng thể MERS- CoV ở các loài động vật như dê, gia súc, cừu, trâu, lợn và
chim hoang dã vẫn chưa mang lại kết quả dương tính.
 Mặc dù dơi có thể là vật chủ chứa vi-rút, nhưng xét về mặt dịch
tễ học, nguồn lây nhiễm ở người có nhiều khả năng là lạc đà.
 Bệnh nhân có thể là nguồn lây nhiễm, dẫn đến các trường hợp

Phương thức truyền tải
 Động vật bị nhiễm bệnh có thể bài tiết vi-rút qua dịch tiết từ
mũi và mắt, phân, sữa và nước tiểu, và vi-rút cũng có thể được
tìm thấy trong các mô, cơ quan và cơ của chúng, nhưng con
đường lây truyền cụ thể từ động vật sang người vẫn chưa rõ
ràng.
 Sự lây truyền giữa người với người có lẽ chủ yếu là thông qua
tiếp xúc gần không được bảo vệ .

Dân số dễ bị tổn thương
 Dân số nói chung dễ bị tổn thương
 Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người tiếp xúc gần với lạc
đà (như công nhân trang trại, công nhân lò mổ và bác sĩ thú y)
có nguy cơ mắc vi-rút cao hơn .
 Những người mắc bệnh tiểu đường, suy thận, bệnh phổi mãn
tính và suy giảm miễn dịch có nhiều khả năng mắc các trường
hợp nghiêm trọng của Hội chứng hô hấp Trung Đông.

Thời gian ủ bệnh và thời gian lây
nhiễm
 Thời gian ủ bệnh là 2-14 ngày , thường là 5-6 ngày .
 có thể đào thải virus sau khi phát triển các triệu chứng và thời
gian lây nhiễm kéo dài bao lâu vẫn chưa được biết rõ .
 Bệnh nhân trong thời gian ủ bệnh không có khả năng lây
nhiễm.
 Bệnh nhân không có triệu chứng có thể không lây nhiễm.

Biểu hiện lâm sàng
 Không có triệu chứng hoặc dấu hiệu lâm sàng cụ thể nào. Về
mặt lâm sàng, bệnh có thể biểu hiện dưới dạng nhiễm trùng
nặng, nhẹ hoặc không có triệu chứng.
 Bệnh thường biểu hiện dưới dạng nhiễm trùng đường hô hấp
cấp tính như viêm phổi, với các triệu chứng sốt, ho và khó thở,
nhưng khởi phát rất cấp tính và bệnh tiến triển nhanh chóng ;
 Có thể phát triển thành phù phổi, hội chứng suy hô hấp cấp
tính ( ARDS ), sốc nhiễm trùng, v.v.
 Các biến chứng như suy thận, viêm màng ngoài tim, đông
máu nội mạch rải rác ( DIC ) và thậm chí tử vong có thể xảy ra.

Điều trị và phòng ngừa
 Hiện tại vẫn chưa có thuốc kháng vi-rút hoặc phương pháp điều
trị cụ thể .
 Trên cơ sở điều trị triệu chứng, các biến chứng sẽ được ngăn
ngừa và điều trị, đồng thời hỗ trợ chức năng cơ quan hiệu
quả.
 Thực hiện hỗ trợ hô hấp hiệu quả (bao gồm liệu pháp oxy,
thở máy không xâm lấn/xâm lấn), hỗ trợ tuần hoàn và hỗ trợ

Thông tin dịch bệnh toàn
cầu mới nhất

Tổng quan về dịch bệnh MERS toàn
cầu ( WHO, tính đến ngày 16 tháng 6 năm 2015 )
 Tính đến ngày 16 tháng 6 năm 2015 , trang web của WHO đã công bố
1.321 trường hợp mắc MERS được xác nhận , trong đó có 466 người tử
vong (tỷ lệ tử vong là 35,3% ).
 67,9% nam (N=1386), 941 nam ( ECDC )
 66% nam ( N = 1165 ) ( WHO)
 Độ tuổi trung bình là 49 tuổi ( 9 tháng -99 tuổi, N = 1172 )
 Các trường hợp ở 25 quốc gia
• Trung Đông ( 10 ): Ả Rập Xê Út, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất, Qatar,
Jordan, Oman, Kuwait, Yemen, Ai Cập, Iran, Lebanon;
• Châu Âu ( 8 ): Ý, Pháp, Đức, Vương quốc Anh, Hy Lạp, Hà Lan, Áo, Thổ Nhĩ Kỳ;
• Châu Á ( 4 ): Malaysia, Philippines, Hàn Quốc, Trung Quốc;
• Châu Phi ( 2 ): Tunisia, Algeria;
• Bắc Mỹ ( 1 ): Hoa Kỳ.
 Hơn 86,6% các trường hợp xảy ra ở Trung Đông và hơn 77,6% các trường
hợp xảy ra ở Ả Rập Xê Út.
14

Các trường hợp xuất khẩu MERS
Các quốc gia hoặc khu vực có trường hợp xuất khẩu
• Ả Rập Xê Út, Các Tiểu Vương quốc Ả Rập Thống nhất, Qatar, Jordan, Hàn Quốc
Các quốc gia có ca nhập khẩu ngoài Trung Đông
• Các trường hợp thế hệ thứ hai đã được báo cáo ở Vương quốc Anh, Pháp và
Tunisia.
• Hàn Quốc báo cáo bốn thế hệ ca bệnh
Tất cả các trường hợp bên ngoài Trung Đông đều có tiền sử đi lại hoặc cư
trú tại Trung Đông trước khi phát bệnh hoặc có liên quan dịch tễ học với
trường hợp chỉ số

Đường cong
tỷ lệ mắc bệnh MERS được báo cáo ( WHO ,
ngày 14 tháng 6 năm 2015 )

17
Nguồn hình ảnh: WHO

Tình hình dịch bệnh ở
Hàn Quốc

Tổng quan về dịch bệnh ở Hàn
Quốc
Tính đến ngày 18 tháng 6 năm 2015 , Hàn Quốc đã báo cáo 165
trường hợp được xác nhận, bao gồm 1 trường hợp được xác nhận ở
Trung Quốc .
23 người tử vong , 24 người xuất viện và 118 người nhập viện
Tổng cộng có 15 bệnh viện ở 10 khu vực của 4 tỉnh (Seoul,
Gyeonggi-do, Nam Chungcheong-do, Daejeon ) báo cáo các trường
hợp được xác nhận.
Thành phần vụ án
 77 bệnh nhân mắc các bệnh khác được điều trị nội trú tại bệnh viện ( 47% )
 Thành viên gia đình / khách thăm: 58 ( 36 % )

Thế hệ truyền trường hợp
 30 ca bệnh thế hệ thứ 2 (bao gồm cả ca bệnh nhập khẩu từ Trung
Quốc)
 122 trường hợp thế hệ thứ ba
 10 trường hợp của bốn thế hệ
 Nguồn lây nhiễm và số lượng thế hệ của 2 trường hợp chưa được biết
 Mặc dù định nghĩa hiện tại về các trường hợp nghi ngờ ở Hàn Quốc
bao gồm các trường hợp có tiền sử đi du lịch đến Trung Đông, cho
đến nay, tất cả các trường hợp được xác nhận ở Hàn Quốc đều có
liên hệ dịch tễ với trường hợp chỉ điểm.

Đường cong tỷ lệ mắc các trường
hợp mắc MERS được xác nhận tại Hàn
Quốc
(Theo bệnh viện, N=155 )

WHO - ROK
Kết luận và khuyến nghị cho
chính phủ Hàn Quốc

Kết luận điều tra -1
 Dịch bệnh bắt nguồn từ một trường hợp duy nhất trở về
từ chuyến đi đến Trung Đông và lây lan qua nhiễm trùng
bệnh viện và sự di chuyển của các ca bệnh.
 Các trường hợp vẫn đang được báo cáo, nhưng có xu
hướng giảm, có thể liên quan đến các biện pháp truy vết
tiếp xúc gần, theo dõi y tế và cách ly chặt chẽ. Việc mở
rộng thử nghiệm trong phòng thí nghiệm giúp thực hiện
các biện pháp này dễ dàng hơn. Tuy nhiên, vẫn phải mất

 MERS ở Hàn Quốc tương tự như các đợt bùng phát
trước đây ở Trung Đông. Virus này chưa trải qua những
thay đổi làm tăng khả năng lây lan. Nguyên nhân khiến
tình hình lây truyền nghiêm trọng hơn dự kiến có thể liên
quan đến các yếu tố sau:
 Hầu hết nhân viên y tế đều không quen thuộc với MERS và
không được chuẩn bị để ứng phó .
 Các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát nhiễm trùng chưa đạt
hiệu quả tối ưu.
 Tình trạng quá tải ở các phòng cấp cứu và khoa lâm sàng thúc

 ca bệnh đã dẫn đến nhiều suy đoán rằng căn bệnh này
dễ lây truyền hơn. Còn quá sớm để đưa ra kết luận chắc
chắn, nhưng có thể thấy rằng
 Hiện vẫn chưa có bằng chứng chắc chắn nào cho thấy loại virus
này dễ lây truyền hơn.
 này tương tự như các đợt bùng phát MERS liên quan đến bệnh
viện ở Trung Đông, nhưng cuộc điều tra này không làm rõ liệu ô
nhiễm môi trường, thông gió kém hay các yếu tố khác có góp
phần gây ra đợt bùng phát hay không. Rất cần phải trả lời những
câu hỏi này trong các cuộc điều tra tiếp theo.
 Mặc dù cho đến nay vẫn chưa có bằng chứng nào cho
thấy tình trạng lây truyền trong cộng đồng đang diễn ra
liên tục ở Hàn Quốc, nhưng việc tiếp tục theo dõi vẫn là

Khuyến nghị cho chính phủ Hàn Quốc
-1
 Các biện pháp phòng ngừa và kiểm soát nhiễm trùng cần
được tăng cường ngay lập tức tại tất cả các cơ sở y tế
trên cả nước.
 Tất cả bệnh nhân có biểu hiện sốt hoặc các triệu chứng
về hô hấp cần được hỏi xem họ có tiếp xúc với bệnh
nhân mắc Hội chứng hô hấp Trung Đông hay không, có
đến bất kỳ cơ sở y tế nào điều trị cho bệnh nhân mắc Hội
chứng hô hấp Trung Đông hay không và có tiền sử đi du
lịch đến Trung Đông trong 14 ngày trước khi phát bệnh
hay không. Nếu bất kỳ tình huống nào trong số này xảy

 Việc cân nhắc mở cửa lại trường học được khuyến khích
mạnh mẽ vì trường học không liên quan đến sự lây lan
của MERS-CoV ở Hàn Quốc hay bất kỳ nơi nào khác.
 Để ngăn ngừa các trường hợp tiếp theo, điều quan trọng
nhất là tất cả các sở y tế phải tiếp tục thực hiện các biện
pháp phòng ngừa và kiểm soát sau:
 sớm và đầy đủ tất cả những người tiếp xúc gần;
 Thực hiện cách ly / cách ly nghiêm ngặt và theo dõi tất cả những
người tiếp xúc và trường hợp nghi ngờ;
 toàn diện các biện pháp phòng ngừa, kiểm soát lây nhiễm;
Khuyến nghị cho Chính phủ Hàn Quốc
-2

 phải huy động toàn diện để tham gia chống lại dịch bệnh
lớn và phức tạp này.
 vào việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa và kiểm
soát dịch bệnh, trong đó hành động quan trọng nhất là cải
thiện truyền thông về rủi ro. Bộ Y tế và Phúc lợi Hàn Quốc
nên thường xuyên cập nhật thông tin về tình hình dịch tễ,
các cuộc điều tra và các biện pháp kiểm soát dịch bệnh
(bằng tiếng Hàn và tiếng Anh);
 Huy động thêm nhiều người tham gia, ứng phó để giảm
bớt áp lực về nhân lực phát sinh từ công tác phòng chống
dịch.

-3

 Hoàn thành nghiên cứu toàn diện để lấp đầy những
khoảng trống kiến thức quan trọng, bao gồm các nghiên
cứu huyết thanh dịch tễ học và chia sẻ kết quả rộng rãi
càng sớm càng tốt.
 Hàn Quốc cũng nên đảm bảo rằng họ có thể ứng phó tốt
hơn với các đợt bùng phát trong tương lai, đặc biệt là
bằng cách tăng cường các cơ sở y tế cần thiết để đối phó
với các bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng, bao gồm tăng
số lượng phòng cách ly áp lực âm; xem xét làm thế nào
để giảm bớt tình trạng “mua sắm thuốc”; đào tạo thêm
-4

WHO triệu tập Ủy ban khẩn cấp về
quy định y tế quốc tế về MERS
Cuộc họp thứ chín
 Ngày 16 tháng 6 năm 2015 , Ủy ban Khẩn cấp về Quy định Y tế Quốc tế đã tổ
chức cuộc họp thứ chín về MERS.
• Ý kiến về việc liệu MERS có phải là trường hợp khẩn cấp về sức khỏe cộng đồng gây
quan ngại quốc tế hay không
• và đưa ra khuyến nghị về các biện pháp y tế công cộng
 kết luận
• Tình hình hiện tại không đáp ứng các điều kiện của một " tình trạng khẩn cấp về sức khỏe
cộng đồng có tầm quan trọng quốc tế " .
 gợi ý
• WHO không khuyến cáo bất kỳ hạn chế đi lại hoặc thương mại nào và không coi việc sàng
lọc tại các điểm nhập cảnh là cần thiết vào thời điểm này. Nâng cao nhận thức về MERS
và các triệu chứng của bệnh này đối với du khách đến và đi từ các khu vực bị ảnh hưởng
là một biện pháp y tế công cộng tốt.

Cảm ơn!

Hội chứng hô hấp vùng trung đông - bệnh truyền lây giữa người và động vật

More Related Content

Similar to Hội chứng hô hấp vùng trung đông - bệnh truyền lây giữa người và động vật(20)

Recently uploaded(20)

Hội chứng hô hấp vùng trung đông - bệnh truyền lây giữa người và động vật