Het Onderwijs van de Toekomst

Onderwijs van de toekomst? Studiedag ICT & Onderwijs dr. Steven Verjans – Universitair Docent PHLimburg – 4 september 2008

Even voorstellen - OUNL De Open Universiteit Nederland ontwikkelt, verzorgt en bevordert, samenwerkend in netwerken en allianties, hoogwaardig en innovatief hoger afstandsonderwijs. Als dé universiteit voor leven-lang-leren stelt zij de uiteenlopende leerbehoeften van mensen in hun levensloop én de noodzaak tot aanzienlijke verhoging van de samenleving centraal.

Even voorstellen - OUNL (vervolg) Wettelijke opdracht verzorgen van open hoger onderwijs bijdragen aan innovatie van het Nederlandse hoger onderwijs bijdragen aan bestrijding van het lerarentekort 700 personeelsleden Gemiddeld 20000 studenten Studiecentra in Nederland en Vlaanderen

Kort CV Docent e-learning (Master in Actief Leren) Projectleider “De ELO van de toekomst” Projectleider “Levenlang leren diensten” Betrokken bij Toll-Net (volwassenenonderwijs) Vroeger coördinator Eliseleren.be Blogger edublogs.be

Korte inhoud Technologie verandert onderwijs? De onwillige docent Doel van ICT-ondersteund onderwijs Onderliggende leermodellen De student van de toekomst? Zijn onderwijsinstellingen er klaar voor?

Technologie verandert onderwijs? 1922 1945 1960 1975 1995

Patroon doorheen geschiedenis? (Larry Cuban / Todd Oppenheimer) Technologie zal je onderwijs vernieuwen: Grote (valse) beloftes, gebaseerd op research door technologieontwikkelaars Maar: technologie slaat niet aan in school/klas Waarom niet? – Standaard verklaringen: Gebrek aan geld Onwillige of onwetende leerkracht Eindconclusie: technologie voldoet niet Dus: vernieuwing nodig

Zijsprong – docent onwillig / onwetend? Winnie The Poeh & e-leren (Wilfred Rubens – op basis van W. Horton) © A.A. Milne & E.H. Shepard

Winnie en e-leren Iejoor Scepticus Door “scha en schande” wijs “ It’ll never work, forget it” Het kan alleen maar slechter gaan “ Maar naar mij luistert toch niemand,” mompelt hij Knorretje Voorzichtig, een beetje bang “ Let’s wait until all the bugs are worked out” Oei, techniek! Kan niet goed om met onzekerheden Zouden we niet best nog wat wachten?

Winnie en e-leren Winnie Oude beer Niet te snel, jongens! “ Let’s go slow and avoid any trouble” Stapt niet in 7 sloten gelijk Maar voor een klein likje honing wil hij wel eens wat sneller lopen Uil Wijs, bedachtzaam Duidelijk doel voor ogen “ Proceed logically and smoothly” Planmatig en voorspelbaar Geen grote veranderingen Geen grote fouten

Winnie en e-leren Konijn Onrustig Bang achterop te geraken “ We’re falling behind. Go, go, go!” Wil meer en anders Bestaande situatie maakt hem onrustig Voelt zich roepende in de woestijn Teigetje Aardig Overenthousiast “ Do everything by e-learning now!” Ziet alleen maar voordelen Stuitert daarbij andere dieren wel eens omver Verliest gevoel met werkelijkheid

Doel van ICT-ondersteund onderwijs Wat willen we bereiken met ICT-ondersteund onderwijs? Scholen meer efficiënt en productief maken Van onderwijs een aantrekkelijk en actief proces maken, gericht op het echte leven De huidige generatie voorbereiden op de arbeidsmarkt van de toekomst Zitten hier geen denksprongen in?

Veronderstellingen bij deze redenering Meer computers in de klas => meer gebruik Meer gebruik van computers => efficiënt onderwijs en beter leren Efficiënt onderwijs en beter leren => vaardige gediplomeerden die competitief zijn op de arbeidsmarkt Gebruik van computers => attractief en actief leren Niet vanzelfsprekend

Beter onderwijs door computers? Cuban: ICT investeringen hebben niet geleid tot significante veranderingen in het onderwijs Computers: oversold and underused (Cuban 2001) Waarom geen veranderingen? Oude wijn in nieuwe vaten? Nieuwe instrumenten voor oude onderwijsmodellen?

If we are going in the wrong direction, technology will get us there FASTER! A. Haddad, “technologies for education”

e-Leren 1.0 (Formeel leren) Kwaliteit / certificering / diploma Geslotenheid / structuur Expert-gedreven– focus op individuele prestaties Wij beslissen voor jou – wij weten wat jij moet weten / kennen ICT = gewoon andere manier van uitleveren

e-Learning 2.0 (Informeel) Downes (2005) Ervaringsgericht / werkplekleren Openheid naar maatschappij / minder structuur Student-gedreven – focus op groepsleren We bepalen samen wat er geleerd wordt – Niemand kan alles weten ICT – Gebruik maken van Web 2.0 middelen Buiten grenzen van (hoge)school

Learning One-on-one Classroom Informal Jay Cross (2007)

Bron: http://elearning.surf.nl/e-learning/artikelen/4142

De student van de toekomst? Zal het wel zo’n vaart lopen? Studenten die leren van het Internet? Leren via een Smartphone / PDA? Voorbeelden Belangrijkste tool aan PHLim = MSN !? Dochter van collega op klasse-Hyves voor 1 e schooldag ( http://knolliej96.hyves.nl/ ) Online cursus connectivisme (1200 deelnemers http://ltc.umanitoba.ca/wiki/Connectivism )

Homo Zappiens = student van de toekomst? (Wim Veen) Actieve gegevensverwerkers Vaardige probleemoplossers Efficiënte communicatoren Netwerk met vrienden Zien school als storend / irrelevant Willen controle over wat ze doen Korte aandachtsboog, hyperactief Leren via menselijke en technische netwerken Homo zappiens is digitaal School is analoog

Conflict Web 2.0 vs. instelling? Wikipedia Participatie Blogosphere Wij, de media Micro inhoud Collectief Samenwerking Ik bepaal / wij bepalen Encyclopedia Britannica Publicatie Persoonlijke websites Zij, de media Grote inhoudsgehelen Autoriteit/expertise Controle De instelling bepaalt

Institutionele vragen bij social software Copyright-regels (onderwijsuitzondering) Persoonsgegevens - paswoorden Back-up / Toegankelijkheid Archief? Syllabus-reglementering? Wie kijkt mee? (Open/gesloten) Individueel vs. sociaal leren ? Vluchtige kennis ? Kwaliteit van kennis ? Open content vs. betaalde content ?

Institutionele mogelijkheden Sociale software gecontroleerd inzetten Voorbeeld 1: Social bookmarking Kan op kleine schaal (intern) Zinvoller naarmate op grotere schaal gebruikt Voorbeeld 2: Bloggen Selectief gebruik (intern & afgeschermd) Pas zinvol als er een zekere kritische massa ontstaat Voorbeeld 3: Wiki Gesloten wiki: collaboratief schrijven binnen instelling Open wiki: collaboratief schrijven over grenzen van instelling (internationaal?)

Zijn onze instellingen er klaar voor? Ja, langzaamaan: Er zijn mooie voorbeelden van gebruik van sociale software (voortrekkers / eilandjes). Er zijn eerste stappen naar integratie van sociale software in leeromgevingen (half-open) Neen: Probleem van beheersbaarheid en controle weerhoudt ICT-diensten Geslotenheid van leeromgeving blijft belangrijk op instellingsniveau

Zijn onze instellingen er klaar voor? Nog niet, want: Nog even afwachten (voorzichtig verkennen) Zal het wel zo’n vaart lopen met die sociale software? Moeten we de hype niet wat laten uitrazen? Nog niet, maar toch: Toepassingen beginnen nut te bewijzen Social bookmarking/tagging Collaboratief schrijven (wiki, Google docs) Voorbereiden op job in kennismaatschappij

Voorbereiden op kennismaatschappij Leren gebruik maken van tools “buiten” de school Social bookmarking Informatiebronnen filteren Kennis zoeken, maar ook abonneren (RSS) Kennis delen Veranderende rol docenten Niet alleen meer de expert, maar ook de gids Eén van de vele bronnen van kennis en kunde

Rol van de onderwijsinstelling Enerzijds: veilige en gesloten leeromgeving (middeleeuws klooster) Rust, reflectie, traditie Gecertificeerde kennis, kwaliteit Individuele vorming Anderzijds: poort naar de maatschappij (middeleeuwse gilden en leermeesters) Werkdruk, training, verandering Snel veranderende kennis, kwantiteit Sociale vorming (leermeester & leerjongens)

Volgende fase Levenlang leren ePortfolio levenslang bijwerken Geregeld nieuwe leerdoelen / plannen Informeel leren = bedreiging voor (hoge)scholen? EVC  Geen diploma meer nodig Overheid gaat met EVC’s werken Just-in-time learning: zeer specifieke leervragen (kort, krachtig, relevant)

E-Learning 3.0 – Belang van het netwerk Connectivisme = leertheorie voor de digitale eeuw (Siemens, 2004) Gigantische informatie- en kennismassa Collaboratieve filter nodig (netwerk) Social bookmarking Weblogs Sociale contacten Opbouwen van vertrouwen Virtuele werelden Risico: SecondLife vs. FirstLife

Referenties Cross, J. (2007). Informal learning : rediscovering the natural pathways that inspire innovation and performance San Francisco: Pfeiffer. Cuban, L. (2001). Oversold and Underused: computers in the classroom . Cambridge, MA: Harvard University Press. Downes, S. (2005, 17-Oct-2005). E-learning 2.0. eLearn Magazine , Oct-2007, from http://elearnmag.org/ Horton, W. (2001). Leading e-Learning . Alexandria, VA: ASTD Press. Oppenheimer, T. (2003). The flickering mind: the false promise of technology in the classroom and how learning can be saved . New York: Random House. Rubens, W. (2004, 12-april). Winny the Pooh en e-learning. Wilfred Rubens TE-learning centrum: technology enhanced learning , from http://wilfredrubens.typepad.com/ Siemens, G. (2004). Connectivism: a learning theory for the digital age elearnspace ( http://www.elearnspace.org/Articles/connectivism.htm ) . Veen, W., & Vrakking, B. (2006). Homo zappiens: growing up in a Digital Age . London: Continuum International Publishing Group.

Het Onderwijs van de Toekomst

More Related Content

What's hot (20)

Similar to Het Onderwijs van de Toekomst (20)

More from Steven Verjans (20)

Het Onderwijs van de Toekomst