Kasaysakayan ng pagsasaling wika sa daigdig at pilipinas
Download as PPT, PDF21 likes49,697 views
Ang dokumento ay nagbibigay ng kasaysayan ng pagsasaling-wika sa daigdig at sa Pilipinas, na nagmumula sa mga sinaunang tagasaling-wika tulad ni Savory at Martin Luther hanggang sa mga modernong proyekto ng pagsasalin. Sa Pilipinas, tinalakay nito ang iba't ibang yugto ng kasiglahan ng pagsasaling-wika mula sa panahon ng Kastila hanggang sa implementasyon ng mga bilinggwal na patakaran. Binibigyang-diin din ang mga kontribusyon ng mga institusyon at mga proyekto na naglalayong palaganapin ang mga lokal na wika at panitikan.
Kasaysakayan ng pagsasaling wika sa daigdig at pilipinas
- 1. Kasaysakayan ng Pagsasaling- wika sa Daigdig
- 2. Ayon kay Savory: Andron Griyego Siya ay kinikilalang unang tagasaling-wika sa Europa. Isinalin niya nang patula sa Latin ang Odyssey ni Homer.
- 3. May isang pangkat ng mga iskolar sa Syria ang nakaabot ng Baghdad sa pagsasalin sa Arabic ng mga isinulat nina Aristotle, Plato, Galen, Hippocrates at marami pang ibang kilalang mga pantas.
- 4. Dakong ikalabindalawang siglo sinasabing nagsimula ang pagsasalin ng Bibliya Martin Luther (1483-1646) Siya ang kinikilalang may pinakamabuting salin ng Bibliya sa wikang Aleman.
- 5. Sa katotohanan ay dito nagsimulang makilala sa larangan ng pandaigdig na panitikan ang bansang Alemanya. Elizabeth I Nagsimula ang pagsasaling-wika sa Inglatera.
- 6. Elizabeth II Ito ang panahon na pinakatuktok sa larangan ng pagsasaling-wika. Ang pambansang diwang nangingibabaw sa panahong ito ay pananampalataya at pakikipagsapalaran
- 7. Mga Salin ng Bibliya: 1.Aramaic-Ang wika ng kauna- unahang teksto ng Matandang Tipan. 2. Griyego- salin ni Origen noong ikatlong siglo na nakilala sa Septuagint
- 8. 3. Latin – salin ni Jerome noong ikaapat na siglo. John Wycliffe Kauna-unahang nagsalin ng Bibliya sa wikang Ingles noong ikalabing- apat na siglo.
- 9. Kasaysakayan ng Pagsasaling- wika sa Pilipinas
- 10. Unang Yugto ng Kasiglahan: Panahon ng Kastila Ito ang panahon na nagsimulang magkaanyo ang pagsasaling-wika sa Pilipinas kaugnay ang pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
- 11. Unang Yugto ng Kasiglahan: Panahon ng Kastila Subalit gaya ng nasasaad sa kasaysayan, naging bantilaw o urong-sulong ang naging sistema ng pagpapalaganap ng wikang Kastila sapagkat hindi naging konsistent ang Pamahalaang Espanya sa pagtuturo ng wikang Kastila sa mga Indios na kanilang nasakop
- 12. Unang Yugto ng Kasiglahan: Panahon ng Kastila Katutubong-wika Ang ginamit ng mga kastila sa pagpapalaganap ng Kristiyanismo.
- 13. Ikalawang Yugto ng Kasiglahan: Panahon ng Amerikano Nang pumalit ang Amerika sa Espanya bilang mananakop ng Pilipinas, nagbago na rin ang papel na ginagampanan ng pagsasaling- wika.
- 14. Ikalawang Yugto ng Kasiglahan: Panahon ng Amerikano Ang naging pangunahing kasangkapan na pananakop noong panahon ng Kastila ay krus o relihiyon; noong panahon naman ng Amerikano ay aklat o edukasyon sa pamamagitan ng wikang Ingles.
- 15. Ikalawang Yugto ng Kasiglahan: Panahon ng Amerikano Nagtuluy-tuloy pa rin ang pagsasalin ng mga pyesang orihinal na nasusulat sa wikang Kastila, kaalinsabay ng mga pagsasalin sa wikang pambansa ng mga nasusulat sa Ingles.
- 16. IkatlongYugto ng Kasiglahan: Paglinang at Pagpatupad sa Patakarang Bilinggwal Ito ay ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles tulad ng mga aklat ,patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa kaugnay sa pagpapatupad sa patakarang bilinggwal sa ating sistima ng edukasyon.
- 17. IkatlongYugto ng Kasiglahan: Paglinang at Pagpatupad sa Patakarang Bilinggwal Ito ay ang pagsasalin sa Filipino ng mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles tulad ng mga aklat ,patnubay, sanggunian, gramatika at iba pa kaugnay sa pagpapatupad sa patakarang bilinggwal sa ating sistima ng edukasyon.
- 18. IkatlongYugto ng Kasiglahan: Paglinang at Pagpatupad sa Patakarang Bilinggwal Kaugnay ng nasabing kautusan, mas marami ang kursong ituturo sa Filipino kaysa Ingles.
- 19. Ikaapat naYugto ng Kasiglahan: Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog Sa panahong ito, isinalin ang mga katutubong panitikang di – Tagalog. Kailangang-kailangang isagawa ang ganito kung talagang hangad nating makabuo ng panitikang talagang matatawag na “pambansa.”
- 20. Ikaapat naYugto ng Kasiglahan: Pagsasalin ng mga akda at tekstong di- Tagalog Ang naging proyekto sa pagsasalin na magkatuwang na isinagawa noong 1987ng mga sumusunod: 1.LEDCO (Language Education Council of the Philippines) 2.SLATE (Secondary Language Teacher Education ) 3.PNU
- 21. Ikaapat naYugto ng Kasiglahan: Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog Ang proyekto ay nagkaroon ng dalawang bahagi: Pagsangguni at Pagsasalin.
- 22. Ikaapat naYugto ng Kasiglahan: Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog Unang bahagi: Inanyayahan sa isang kumperensya ang kinikilalang mga pangunahing manunulat at iskolar sa pitong pangunahing wikain ng bansa:
- 23. Ikaapat naYugto ng Kasiglahan: Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog Unang bahagi: 1.Cebuano 5. Pangasinan 2.Ilocano 6. Samar-Leyte 3.Hiligaynon Pampango 4.Bicol
- 24. Ikaapat naYugto ng Kasiglahan: Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog Unang bahagi: Pinagdala sila ng mga piling materyales na nasusulat sa kani- kanilang vernakular upang magamit sa ikalawang bahagi ng proyekto.
- 25. Ikaapat naYugto ng Kasiglahan: Pagsasalin ng mga akda at tekstong di-Tagalog Ikalawang bahagi: Ito ay isinagawa sa loob ng isang linggong workshop-seminar na nilahukan ng mga piling tagapagsalin na ang karamihan ay mga edukador na kumakatawan sa nabanggit na pitong vernakular ng bansa.
- 26. IkalimangYugto ng Kasiglahan: Translation Project Pinondohan ng Toyota Foundation ang isang proyekto hinggil sa pagsasalin ng mga piling panitikan ng ating mga kalapit-bansa sa pakikipagtulungan ng Solidarity Foundation.
- 27. IkalimangYugto ng Kasiglahan: Translation Project Sa larangan ng drama, patuloy pa rin ang pagsasalin ng mga banyagang akda.
- 28. IkalimangYugto ng Kasiglahan: Translation Project Sa pangununa nina Rolando Tinio at Ben Cervantes at ibang kilalang mandudula ng bansa ang nagsipanguna sa ganitong uri ng pagsasaling-wika.
- 29. IkalimangYugto ng Kasiglahan: Translation Project Sa pagsasaling-wika sa Pilipinas, ang tanggapang maituturing na nangunguna at kinikilala sa larangang ito ay ang Komisyong sa Wikang Filipino na sadyang itinatag ng pamahalaan upang siyang mangalaga sa pagpapalaganap at pagpapaunlad ng wikang pambansa.