Kaugalian at Tradisyon
ng mga
Pilipino
WIKA
Bago dumating ang mga banyaga, ang mga Pilipino ay
mayroon nang sariling mga kaugalian at tradisyon na
nakaugat sa kanilang pamumuhay, paniniwala, at kapaligiran.
Ang mga ito ay makikita sa paggamit ng katutubong wika,
panitikang-bayan, sistemang panlipunan, at mga ritwal na may
kaugnayan sa kalikasan at pananampalataya.
Ang mga gawi at paniniwalang ito ang nagsilbing pundasyon
ng kultura ng bansa bago pa man ito maimpluwensyahan ng
mga dayuhang kultura.
• Paggamit ng magagalang na pananalita tulad ng po at
opo, na nagpapakita ng mataas na pagpapahalaga sa
respeto at hierarkiya sa lipunan.
• Pagpapanatili ng mga anyo ng panitikang-bayan gaya ng
salawikain, sawikain, bugtong, at kasabihan bilang
tagapagdala ng karunungang bayan at pagpapahalagang
kultural.
• Paggamit at pagpreserba ng mga katutubong wika sa iba’t
ibang rehiyon, na nagpapakita ng yaman at pagkakaiba-iba
ng lingguwistika sa bansa.
• Pagdiriwang ng Buwan ng Wika na nagsisilbing
plataporma upang palaganapin at palakasin ang
pambansang wika, kasabay ng pagbibigay-diin sa
multilingguwal na identidad ng Pilipino.
• Pag-iwas sa direktang pagsalungat o pagtanggi
sa usapan, bilang paraan ng pagpapanatili ng
pakikisama at maayos na ugnayan.
• Baybayin – sinaunang sistema ng
pagsusulat ng mga Tagalog.
• Mga katutubong wika tulad ng Ilocano,
Kapampangan, Cebuano, Waray,
Hiligaynon, Ivatan, at iba pa.
WIKA
KULTURA
at
TRADISYON
• Bayanihan bilang simbolo ng kolektibong
pagtutulungan at malasakit sa kapwa.
• Pagdiriwang ng mga pista (fiestas) bilang
pahayag ng pananampalataya, pasasalamat, at
pagkakaisa ng komunidad.
• Mga relihiyosong gawain gaya ng Simbang Gabi,
Pabasa, at Flores de Mayo na nag-uugnay sa
pananampalataya at pamayanang Pilipino.
pakikipag-ugnayan ng mga magkamag-anak
bago ang pagsasama ng magkasintahan.
• Pamamanhikan at iba pang kaugalian sa kasal na
nagpapakita ng kahalagahan ng pamilya at
pakikipag-ugnayan ng mga magkamag-anak bago
ang pagsasama ng magkasintahan.
• Paggalang sa nakatatanda sa pamamagitan ng
ritwal (pagmamano) at pananalita, na
sumasalamin sa pagpapahalaga sa tradisyon at
awtoridad.
• Pagsasama-sama ng pamilya sa mahahalagang
okasyon gaya ng Noche Buena at Media Noche, na
BALYU
1. Wika bilang Salamin ng
Pagpapahalaga
Mga salitang tulad ng po, opo
pakikisama, utang na loob,hiya
Nagpapakita ng malalim na
pagpapahalaga sa respeto,
dangal, at ugnayan sa kapwa
WIKA sa
kaugalia
n
Papel
ng
2. Wika bilang Tagapag-ugnay
ng Lipunan
Tawag sa tao batay sa relasyong
panlipunan (Ate, Kuya, Tita, Lolo)
Wika ang nagpapalalim ng
damdaming makatao at
pakikipagkapwa-tao
WIKA sa
kaugalia
n
Papel
ng
1. Ritwal at Pistang
Bayan
KULTURA
bilang Buhay ng
Tradisyon
2. Pamilya bilang
Sentro ng Kultura
3. Pamahiin at Katutubong
Pananampalataya
KULTURA
bilang Buhay ng
Tradisyon
• Pagpag
• Bawal magwalis sa gabi
• Pagbati sa mga engkanto
• Simbolo ng paniniwala sa
hindi nakikita at
• Pagkilala sa mas mataas
na kapangyarihan
1.INABEL
SINING
sa pananamit at
paghahabi
makukulay at masalimuot
na hinabing tela ng mga
Ilocano gamit ang
tradisyonal na habihan.
2. T’NALAK
SINING
sa pananamit at
paghahabi
telang gawa mula sa hibla
ng abaka na tinina gamit
ang ikat technique ng
mga T’boli sa Mindanao.
3. HABLON
SINING
sa pananamit at
paghahabi
tradisyunal na telang
hinahabi ng mga taga-
Visayas
1.OKIR
SINING
saPag-uukit at
Paglililok
ay isang natatanging pamana ng sining at kultura ng
mga Maranao ng Lanao, Pilipinas. Isa itong disenyo ng
sining ng mga katutubong Maranao sa katimugang
bahagi ng Pilipinas na nagsimula pa noong ika-6 na
siglo C.E., bago pa ang Islamisasyon ng lugar.
Ang Okir ay isang disenyo o padron na kadalasang
iniuukit o inililok sa matitibay na kahoy, tanso, pilak, at
ipinipinta sa dingding na may mga kurbadong guhit at
mga anyong heometrikong Arabe.
2. BULUL o Wood Carving ng mga
ifugao
SINING
saPag-uukit at
Paglililok
Isang antropomorpikong (may
anyong-tao) eskulturang kahoy
na karaniwang inilalarawan
bilang mga tagapangalaga ng
palay o mga diyos ng palay ng
mga Ifugao.
3. BAYENG-YENG
SINING
saPag-uukit at
Paglililok
Ito ang ginagamit noon pang
igib ng tubig na galing sa mga
ilog o ang tinatawag na “
ubbog”
3. BAYENG-YENG
SINING
saPag-uukit at
Paglililok
SINING
sa Pagpipinta at
Pagdedekorasyon
Batek or batok (“to hit” or “to strike”) ay
tawag sa tradisyunal na tattoo ng hilagang
Luzon, na hango sa tunog na “tek” na
maririnig kapag pinapalo ang patpat habang
nagtatattoo.
Sa Visayas at Mindanao naman, ito ay
tinatawag na “patik”, isang katawagang
ginagamit para sa mga marka ng ahas o
SINING
sa
Arkitektura
1.HAGDANG HAGDANG
PALAYAN
2.TOROGAN
3. BAHAY KUBO
SINING
sa
Panitikan
1.Alamat, Epiko, at Bugtong – gaya ng
Biag ni Lam-ang (Ilocano), Hinilawod
(Panay), at Darangen (Maranao).
2.Ambahan – tulang may sukat at
tugma ng mga Mangyan na
kadalasang sinasambit nang may
SINING
sa Musika at
Sayaw
1. SOLIBAO
2.SAGGEY-FO
3.TONGATONG
4.PAKAWKAW
5.GANGSA
6.GABBANG OR XYLOPHONE
SINING
sa Musika at
Sayaw
7. TANGGUYOB
8. PALAKIS
9. PISTAN
10. FLUTE O PLAWTA
11. KUDYAPI
SINING
sa Musika at
Sayaw
1.SADONG ( ginagamit sa kasal)
2.PATTONG
3.BINNAKES ( Sayaw ng mga unggoy)
4.PINNANYU-AN ( Courtship Dance)
5.LABLABA-AN
6.SANGBU
7.BAYYA-O ( kanta para mga patay)
KAGAMITAN
DYIP (JEEPNEY)
Mg
a BAYBAYIN
BARONG TAGALOG/BARO’T
SAYA
BAHAY KUBO
KAGAMITAN
GOBO
Mg
a
PANA/SIBAT
KUDKURAN
BANGA/TAPAYAN
Pagsasaka at Pangingisda – may
malalim na kaalaman sa pagtatanim,
lalo na sa palay
Halimbawa: Hagdang-hagdang
palayan ng Ifugao
at tradisyunal na pangingisda
gamit ang lambat, bubo, at
KAALAMAN AT KWENTO
Mg
a
Paghahabi at Pag-uukit – paggawa
ng banig, t’nalak, inabel, at ukit sa
kahoy bilang sining at kabuhayan.
KAALAMAN AT KWENTO
Mg
a
Halamang Gamot at
Tradisyunal na Panggagamot –
kaalaman sa paggamit ng
lagundi, sambong, ampalaya,
oregano, at iba pa.
at ang tinatawag ng mga ilocanong
“tandok”
KAALAMAN AT KWENTO
Mg
a
Malikhain at Maparaan – kilala sa “diskarte”
at kakayahang makahanap ng solusyon kahit
limitado ang kagamitan.
Pagkukuwento at Panitikan – mayaman sa
alamat, epiko, at kuwentong-bayan na
nagpapasa ng aral at kultura.
KAALAMAN AT KWENTO
Mg
a
1.Kakanin - gawa sa malagkit na
bigas, gata ng niyog, at asukal
Biko, Suman, Sapin-sapin, Palitaw,
Puto.
2. Tuba - inuming mula sa katas ng
niyog na nilalagay sa banga para
mag-ferment.
PAGKAIN AT INUMIN
Mg
a
3. Lambanog -pinong distillation ng
tuba na mas mataas ang alcohol
content; likas sa Quezon at iba pang
probinsya.
4. Salabat -mainit na inumin mula sa
luya, karaniwang iniinom sa malamig
na panahon o kapag may sore throat.
PAGKAIN AT INUMIN
Mg
a
Thank
You

KULTURA AT TRADISYON NG MGA PILIPINOS.pptx

  • 1.
  • 2.
  • 3.
    Bago dumating angmga banyaga, ang mga Pilipino ay mayroon nang sariling mga kaugalian at tradisyon na nakaugat sa kanilang pamumuhay, paniniwala, at kapaligiran. Ang mga ito ay makikita sa paggamit ng katutubong wika, panitikang-bayan, sistemang panlipunan, at mga ritwal na may kaugnayan sa kalikasan at pananampalataya. Ang mga gawi at paniniwalang ito ang nagsilbing pundasyon ng kultura ng bansa bago pa man ito maimpluwensyahan ng mga dayuhang kultura.
  • 4.
    • Paggamit ngmagagalang na pananalita tulad ng po at opo, na nagpapakita ng mataas na pagpapahalaga sa respeto at hierarkiya sa lipunan. • Pagpapanatili ng mga anyo ng panitikang-bayan gaya ng salawikain, sawikain, bugtong, at kasabihan bilang tagapagdala ng karunungang bayan at pagpapahalagang kultural. • Paggamit at pagpreserba ng mga katutubong wika sa iba’t ibang rehiyon, na nagpapakita ng yaman at pagkakaiba-iba ng lingguwistika sa bansa.
  • 5.
    • Pagdiriwang ngBuwan ng Wika na nagsisilbing plataporma upang palaganapin at palakasin ang pambansang wika, kasabay ng pagbibigay-diin sa multilingguwal na identidad ng Pilipino. • Pag-iwas sa direktang pagsalungat o pagtanggi sa usapan, bilang paraan ng pagpapanatili ng pakikisama at maayos na ugnayan.
  • 6.
    • Baybayin –sinaunang sistema ng pagsusulat ng mga Tagalog. • Mga katutubong wika tulad ng Ilocano, Kapampangan, Cebuano, Waray, Hiligaynon, Ivatan, at iba pa. WIKA
  • 7.
  • 8.
    • Bayanihan bilangsimbolo ng kolektibong pagtutulungan at malasakit sa kapwa. • Pagdiriwang ng mga pista (fiestas) bilang pahayag ng pananampalataya, pasasalamat, at pagkakaisa ng komunidad. • Mga relihiyosong gawain gaya ng Simbang Gabi, Pabasa, at Flores de Mayo na nag-uugnay sa pananampalataya at pamayanang Pilipino. pakikipag-ugnayan ng mga magkamag-anak bago ang pagsasama ng magkasintahan.
  • 9.
    • Pamamanhikan atiba pang kaugalian sa kasal na nagpapakita ng kahalagahan ng pamilya at pakikipag-ugnayan ng mga magkamag-anak bago ang pagsasama ng magkasintahan. • Paggalang sa nakatatanda sa pamamagitan ng ritwal (pagmamano) at pananalita, na sumasalamin sa pagpapahalaga sa tradisyon at awtoridad. • Pagsasama-sama ng pamilya sa mahahalagang okasyon gaya ng Noche Buena at Media Noche, na
  • 10.
  • 11.
    1. Wika bilangSalamin ng Pagpapahalaga Mga salitang tulad ng po, opo pakikisama, utang na loob,hiya Nagpapakita ng malalim na pagpapahalaga sa respeto, dangal, at ugnayan sa kapwa WIKA sa kaugalia n Papel ng
  • 12.
    2. Wika bilangTagapag-ugnay ng Lipunan Tawag sa tao batay sa relasyong panlipunan (Ate, Kuya, Tita, Lolo) Wika ang nagpapalalim ng damdaming makatao at pakikipagkapwa-tao WIKA sa kaugalia n Papel ng
  • 13.
    1. Ritwal atPistang Bayan KULTURA bilang Buhay ng Tradisyon 2. Pamilya bilang Sentro ng Kultura
  • 14.
    3. Pamahiin atKatutubong Pananampalataya KULTURA bilang Buhay ng Tradisyon • Pagpag • Bawal magwalis sa gabi • Pagbati sa mga engkanto • Simbolo ng paniniwala sa hindi nakikita at • Pagkilala sa mas mataas na kapangyarihan
  • 15.
    1.INABEL SINING sa pananamit at paghahabi makukulayat masalimuot na hinabing tela ng mga Ilocano gamit ang tradisyonal na habihan.
  • 16.
    2. T’NALAK SINING sa pananamitat paghahabi telang gawa mula sa hibla ng abaka na tinina gamit ang ikat technique ng mga T’boli sa Mindanao.
  • 17.
    3. HABLON SINING sa pananamitat paghahabi tradisyunal na telang hinahabi ng mga taga- Visayas
  • 18.
    1.OKIR SINING saPag-uukit at Paglililok ay isangnatatanging pamana ng sining at kultura ng mga Maranao ng Lanao, Pilipinas. Isa itong disenyo ng sining ng mga katutubong Maranao sa katimugang bahagi ng Pilipinas na nagsimula pa noong ika-6 na siglo C.E., bago pa ang Islamisasyon ng lugar. Ang Okir ay isang disenyo o padron na kadalasang iniuukit o inililok sa matitibay na kahoy, tanso, pilak, at ipinipinta sa dingding na may mga kurbadong guhit at mga anyong heometrikong Arabe.
  • 19.
    2. BULUL oWood Carving ng mga ifugao SINING saPag-uukit at Paglililok Isang antropomorpikong (may anyong-tao) eskulturang kahoy na karaniwang inilalarawan bilang mga tagapangalaga ng palay o mga diyos ng palay ng mga Ifugao.
  • 20.
    3. BAYENG-YENG SINING saPag-uukit at Paglililok Itoang ginagamit noon pang igib ng tubig na galing sa mga ilog o ang tinatawag na “ ubbog”
  • 21.
  • 22.
    SINING sa Pagpipinta at Pagdedekorasyon Batekor batok (“to hit” or “to strike”) ay tawag sa tradisyunal na tattoo ng hilagang Luzon, na hango sa tunog na “tek” na maririnig kapag pinapalo ang patpat habang nagtatattoo. Sa Visayas at Mindanao naman, ito ay tinatawag na “patik”, isang katawagang ginagamit para sa mga marka ng ahas o
  • 23.
  • 24.
    SINING sa Panitikan 1.Alamat, Epiko, atBugtong – gaya ng Biag ni Lam-ang (Ilocano), Hinilawod (Panay), at Darangen (Maranao). 2.Ambahan – tulang may sukat at tugma ng mga Mangyan na kadalasang sinasambit nang may
  • 25.
    SINING sa Musika at Sayaw 1.SOLIBAO 2.SAGGEY-FO 3.TONGATONG 4.PAKAWKAW 5.GANGSA 6.GABBANG OR XYLOPHONE
  • 26.
    SINING sa Musika at Sayaw 7.TANGGUYOB 8. PALAKIS 9. PISTAN 10. FLUTE O PLAWTA 11. KUDYAPI
  • 27.
    SINING sa Musika at Sayaw 1.SADONG( ginagamit sa kasal) 2.PATTONG 3.BINNAKES ( Sayaw ng mga unggoy) 4.PINNANYU-AN ( Courtship Dance) 5.LABLABA-AN 6.SANGBU 7.BAYYA-O ( kanta para mga patay)
  • 28.
    KAGAMITAN DYIP (JEEPNEY) Mg a BAYBAYIN BARONGTAGALOG/BARO’T SAYA BAHAY KUBO
  • 29.
  • 30.
    Pagsasaka at Pangingisda– may malalim na kaalaman sa pagtatanim, lalo na sa palay Halimbawa: Hagdang-hagdang palayan ng Ifugao at tradisyunal na pangingisda gamit ang lambat, bubo, at KAALAMAN AT KWENTO Mg a
  • 31.
    Paghahabi at Pag-uukit– paggawa ng banig, t’nalak, inabel, at ukit sa kahoy bilang sining at kabuhayan. KAALAMAN AT KWENTO Mg a
  • 32.
    Halamang Gamot at Tradisyunalna Panggagamot – kaalaman sa paggamit ng lagundi, sambong, ampalaya, oregano, at iba pa. at ang tinatawag ng mga ilocanong “tandok” KAALAMAN AT KWENTO Mg a
  • 33.
    Malikhain at Maparaan– kilala sa “diskarte” at kakayahang makahanap ng solusyon kahit limitado ang kagamitan. Pagkukuwento at Panitikan – mayaman sa alamat, epiko, at kuwentong-bayan na nagpapasa ng aral at kultura. KAALAMAN AT KWENTO Mg a
  • 34.
    1.Kakanin - gawasa malagkit na bigas, gata ng niyog, at asukal Biko, Suman, Sapin-sapin, Palitaw, Puto. 2. Tuba - inuming mula sa katas ng niyog na nilalagay sa banga para mag-ferment. PAGKAIN AT INUMIN Mg a
  • 35.
    3. Lambanog -pinongdistillation ng tuba na mas mataas ang alcohol content; likas sa Quezon at iba pang probinsya. 4. Salabat -mainit na inumin mula sa luya, karaniwang iniinom sa malamig na panahon o kapag may sore throat. PAGKAIN AT INUMIN Mg a
  • 36.