Kur'ani prin rrugen drejt shkences. albanian (shqip) (version 2)

F
eja është burimi parësor i informimit më të detajuar të njeriut rreth
krijimit të universit dhe të jetës. Kur ne themi “fè”, sidoqoftë, ne i
referohemi “Kur’anit” dhe praktikës së Profetit tonë, paqja qoftë
mbi të, si burimi i vërtetë i informacionit. Librat e shenjtë e feve të tjera kanë
pësuar ndryshime me kalimin e kohës dhe nuk mund të konsiderohen më si
Libra Hyjnorë.
Kur’ani, nga ana tjetër, është padyshim fjala e Zotit dhe nuk përmban
kundërshtime. Zoti ia ka zbritur shërbyesve të Tij si udhërrëfyes. Në shumë
vargje Zoti pohon se Kur’ani është zbulesa e fundit dhe se është nën mbro-
jtjen e Tij. Në një varg të Sures el-Hixhr lexojmë:
Ne me madhërinë tonë e shpallëm Kur’anin dhe Ne gjithsesi jemi mbrojtës
të tij. (Sure el-Hixhr: 9)
Si rrjedhim, shkenca do përparojë më shpejt vetëm nëse udhëhiqet nga
Kur’ani duke adoptuar zbulesat e tij, pasi vetëm atëherë shkenca mund t’i
bashkangjitet rrugës së Zotit. Kur adoptohet një rrugë e ndryshme nga feja,
shkencëtarët harxhojnë si kohën ashtu dhe burimet dhe pengojnë përparimin
e shkencës.
Si në të gjitha fushat e tjera kërkimore, rruga që duhet të ndiqet në fushën
shkencore është përsëri “rruga” e komanduar nga Zoti në Kuran. Nga shpallja
e Zotit kemi, “Ky Kur’an udhëzon në atë rrugë që është më se e vërteta...”
(Sure El-Israë: 9)
RRETH AUTORIT
Adnan Oktar, i cili shkruan nën pseudonim Harun Jahja, ka
lindur në Ankara në vitin 1956. Që nga viti 1980, autori ka bo-
tuar shumë libra mbi çështjet lidhur me besimin, shkencën
dhe politikën. Ai është i njohur si autor i veprave të rëndë-
sishme të njohura për demaskimin e mashtrimit të evolu-
cionistëve, pretendimet e tyre të pavlefshme, dhe lidhjeve të
errëta në mes të Darvinizmit dhe ideologjive të tilla të përg-
jakshme si fashizmi dhe komunizmi.
Të gjitha veprat e autorit kanë një qëllim të vetëm, të përcjellin mesazhin e Kur'anit,
të inkurajojnë lexuesit të marrin në konsideratë besimin bazë lidhur me çështje të
tilla si ekzistenca e Zotit, unitetit dhe botën tjetër, dhe për të ekspozuar e vënë në
dukje themelet e sistemeve të dobëta dhe të ideologjive çoroditëse jofetare. Më
shumë se 300 veprat e tij, të përkthyera në 72 gjuhë të ndryshme, gëzojnë dhe kanë
një rrjet të gjerë lexuesish në të gjithë botën.
Me vullnetin e Zotit, librat e Harun Jahja do të jetë një mjet përmes të cilit njerëzit
në shekullin njëzet e një do të arrijnë paqen, drejtësinë, dhe lumturinë e premtuar
në Kuran.

K U R ’ A N I P R I N R R U G E N D R E J T S H K E N C E S
2

H a r u n J a h j a ( A d n a n O k t a r )
3

I njohur me emrin HARUN JAHJA, Adnan Oktar, u lind në
Ankara në vitin 1956. Pasi kreu studimet fillore dhe të mesme në
Ankara, ai studioi për arte në Universitetin Mimar Sinan në Stamboll
dhe filozofi në universitetin e Stambollit. Që nga viti 1980, ai ka
botuar mjaft libra në lidhje me çështje politike, shkencore, dhe fetare.
Harun Jahja është njohur mirë si autor i veprave të rëndësishme, të
cilat zbulojnë mashtrimin e evolucionistëve, pohimet e tyre të
pavërteta dhe lidhjet e errëta midis Darvinizmit dhe ideologjive
gjakësore, të tilla si: fashizmi dhe komunizmi.
Veprat e Harun Jahjasë, të përkthyera në 72 gjuhë të ndryshme,
përbëjnë një koleksion prej mëse 55,000 faqesh me 40,000 ilustrime.
Pseudonimi i tij është një ndërthurrje e emrave të Harunit (Aaron) dhe
Jahja (John), në kujtim të dy Profetëve të nderuar, të cilët luftuan kundër
mohimit të besimit. Vula e Profetit në librat e tij është një simbol i cili
është i lidhur me përmbajtjen e tyre. Ky simbol paraqet Kur'anin (Shpalljen
e Fundit) dhe Profetin Muhamed (paqja dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi
të), Profetin e fundit. Nën dritën e udhëzimit të Kur'anit dhe Sunnetit (traditës
dhe mësimeve të Profetit), autori i ve vetes si qëllim të hedhë poshtë çdo
ngrehinë të ideologjive që mohojnë fenë dhe të thotë "fjalën e fundit" në
mënyrë që ta bëjë të heshtë çdo kundërshtim ngritur kundër fesë. Ai e përdor
vulën e Profetit të fundit (paqja dhe shpëtimi i Allahut qofshin mbi të), i cili
arriti urtësinë më të lartë dhe përsosmërinë morale, si një shenjë të qëllimit të
tij për të ofruar fjalën e fundit.
Të gjitha veprat e Harun Jahja kanë një qëllim të përbashkët:
të japin mesazhin e Kur'anit, të inkurajojnë lexuesit për të
menduar mbi çështje që kanë të bëjnë me besimin, si për
shembull, ekzistenca e Allahut dhe njëshmëria e Tij dhe
besimi në Botën Tjetër dhe njëkohësisht të nxjerrë në pah
rrënjët e kalbura të sistemeve antifetare dhe ideologjive
të devijuara.
Harun Jahja gëzon një rang të gjerë lexuesish në
shumë vende të botës, që nga India në Amerikë,
nga Anglia në Indonezi, Poloni, e deri në
Bosnjë, Spanjë, Brazil, Malajzi, Itali,
Francë, Bullgari, e deri në Rusi. Disa nga

librat e tij mund të gjenden në gjuhën Angleze, Frënge, Gjermane, Spanjolle, Italiane, Portugeze,
Urdu, Arabe, Shqipe, Kineze, Dhivehi (folur në ishujt Mauritius) Ruse, Serbo-Croate
(Boshnjake), Polake, Malaje, Turke, Uygur, Indoneziane, Bengali, Daneze dhe Suedeze.
Duke qënë mjaft të vlerësuara në të gjithë botën, këto vepra kanë shërbyer për shumë njerëz
si mjet për të gjetur besimin në Zot dhe për të arritur një depërtim më të thellë në besimin e tyre.
Mençuria dhe sinqeriteti që i karakterizon librat e tij, së bashku me një stil të veçantë që është i
lehtë për t'u kuptuar, ndikon drejtpërdrejt çdokënd që i lexon. Ata që i studiojnë me kujdes këta
libra, nuk mund të mbrojnë më ateizmin apo ndonjë ideologji tjetër të devijuar apo filozofi
materialiste, sepse këta libra karakterizohen nga një ndikim i shpejtë, përfundime të qarta dhe
janë të pakundërshtueshëm. Edhe nëse këta njerëz do të vazhdojnë të këmbëngulin në të tyren,
nuk do të jetë gjë tjetër veçse një këmbëngulje të kotë, sepse këta libra përmbysin ideologji të
tilla që nga themelet. Të gjitha lëvizjet bashkëkohore antifetare tashmë mbrohen ideologjikisht,
falë librave të shkruar nga Harun Jahja.
Kjo është, pa dyshim, një rezultat i urtësisë dhe dritës së Kur'anit. Autori në mënyrë modeste
dëshiron të shërbejë si një mjet në kërkimin njerëzor të rrugës së drejtë të Allahut. Prej botimit
të këtyre materialeve nuk kërkohet asnjë përfitim material.
Ata njerëz që inkurajojnë të tjerët për të lexuar këto libra, për të hapur mendjet dhe zemrat
e tyre dhe për t'i udhëzuar ata të bëhen robër të devotshëm të Allahut, kryejnë një shërbim të
paçmuar.
Njëkohësisht, do të ishte një humbje kohe dhe energjie për të reklamua libra të tjerë, të cilët
krijojnë çoroditje në mendjet e njerëzve, i shpien ata në kaos ideologjik dhe që nuk kanë një
ndikim të fortë dhe preçiz në largimin e dyshimit prej mendjeve të njerëzve, siç është vërtetuar
nga përvoja e përparshme. Për librat që janë shkruar vetëm e vetëm për të nxjerrë në pah fuqinë
letrare të shkrimtarit se sa qëllimin fisnik për t'i shpëtuar njerëzit nga mungesa e besimit është e
pamundur që të kenë një ndikim kaq të madh. Ata që e venë në dyshim këtë mund të shohin qartë
se qëllimi i vetëm i librave të Harun Jahjasë është të mposhtë mosbesimin dhe, njëkohësisht, të
përhapë vlerat morale të Kur'anit. Suksesi dhe ndikimi i këtij shërbimi shfaqen qartë në bindjen
e lexuesve.
Një gjë duhet të mbahet parasysh: Arsyeja kryesore për vazhdimin e mizorisë, konflikteve
dhe telasheve të tjera që po përjetojnë shumica e njerëzve sot është mbizotërimi ideologjik i
mosbesimit. Kësaj mund t'i jepet fund vetëm me mposhtjen ideologjike të tij dhe, njëkohësisht,
duke transmetuar mrekullitë e krijimit dhe moralin e Kur'anit, në mënyrë që njerëzit të jetojnë
sipas tij. Duke patur parasysh gjendjen e botës sot, që po precipiton në një spirale dhune,
korrupsioni dhe lufte, është e qartë se ky shërbim duhet të jepet shpejt dhe n mënyrë të
suksesshme, përndryshe, do të jetë tepër vonë.
Në këtë drejtim, librat e Harun Jahjasë marrin një rol udhëheqës. Me lejen e Allahut, këto
libra do të jenë një mjet, nëpërmjet të cilit njerëzit në shekullin e XXI do të gjejnë paqen,
drejtësinë, dhe lumturinë e premtuar në Kur'an.

PËR LEXUESIN
Të gjithë librat e Harun Jahjasë shpjegojnë tema që kanë lidhje
me besimin nën dritën e vargjeve kuranore dhe i ftojnë lexuesit të
mësojnë fjalët e Allahut dhe të jetojnë në përputhje me to. Të gjitha
çështjet në lidhje me ajetet kuranore janë shpjeguar në mënyrë që të
mos lihet vend për dyshim apo për pyetje në mendjen e lexuesit.
Stili i thjeshtë dhe i rrjedhshëm i librave bën të mundur që çdo njeri
i çfarëdo moshe qoftë dhe i çfarëdo grupi shoqëror t'i kuptojë ata
me lehtësi. Falë shpalosjes së tyre mbresëlënëse dhe të ndritshme,
ata mund të lexohen me një frymë. Madje, edhe ata njerëz që e
refuzojnë besimin ndikohen nga faktet që dokumentojnë këta libra
dhe nuk mund të hedhin poshtë vërtetësinë e përmbajtjes së tyre.
Ky libër, po ashtu, të gjithë librat e Harun Jahja mund të lexohen
vetëm ose të diskutohen në grup. Lexuesit e etur për të përfituar
nga librat do të zbulojnë se diskutimi është mjaft i dobishëm dhe u
mundëson atyre të shkëmbejnë mendimet dhe përvojën
e tyre me të tjerët.
Një shërbim i madh për Islamin do të ishte ndihma në botimin
dhe leximin e këtyre librave shkruar vetëm për hir të Allahut. Të
gjithë librat e Harun Jahjasë janë jashtëzakonisht bindës. Për këtë
arsye, për t'ia komunikuar të tjerëve fenë e vërtetë, një nga mënyrat
më të dobishme do të ishte nxitja për të lexuar këta libra.
Shpresojmë se, lexuesi do t'i hedhë një sy përmbledhjeve të
librave të tjerë të autorit, të cilat janë vendosur në pjesën e pasme të
këtij libri. Lënda e tij e pasur në çështjet e besimit është mjaft e
dobishme dhe të sjell kënaqësi në lexim.
Në këta libra, ndryshe nga librat e tjerë, janë mënjanuar tërësisht
pikëpamjet personale të autorit, shpjegimet e bazuara në burime të
dyshimta, stile që nuk i kushtojnë kujdesin e duhur temave fetare,
dhe as argumente të pashpresë apo pesimistë, të cilët krijojnë
dyshime në mendjen e lexuesit dhe mosbesim në zemrat e tyre.
w w w . h a r u n y a h y a . c o m / a l b a n i a n
w w w . e n . h a r u n y a h y a . T V

HYRJE 8
FEJA NXIT SHKENCËN 12
FEJA NDIHMON NË
ORIENTIMIN E DREJTE TE SHKENCES 20
FEJA DHE SHKENCA JANË GJITHMONË
NË PËRPUTHJE 68
MREKULLITË SHKENCORE TË KUR’ANIT 84
SHKENCËTARË BESIMTARË TË KOHËS 158
PËRFUNDIME 189
MASHTRIMI I EVOLUCIONIT 190

8
HYRJE
Zoti i thërret njerëzit të hetojnë dhe reflektojnë rreth qiejve, tokës,
maleve, yjeve, bimëve, farave, kafshëve, ndryshimeve të natës me ditën,
krijimit të njeriut, shiun dhe shumë gjëra të tjera të krijuara. Duke i
ekzaminuar këto, njeriu njeh aftësinë artistike të krijimtarisë së Zotit në
botën rreth tij dhe së fundmi njeh Krijuesin tonë, i Cili krijoi të gjithë
universin dhe çdogjë në të nga asgjëja.
“Shkenca” ofron një metodë me të cilën universi dhe të gjitha gjallesat
aty, mund të ekzaminohen për të zbuluar aftësinë artistike të Zotit dhe t’ia
komunikojë atë njerëzimit. Si rrjedhim, feja e nxit shkencën duke e
përdorur atë si një mjet me të cilën të studiohen kompleksitetet e
krijimeve të Zotit.
Feja, jo vetëm që nxit studimin shkencor por gjithashtu, e mbështetur
nga të vërtetat e sjella nga Islami, lejon që kërkimet shkencore të jenë të
shpejta dhe efektive. Kjo sepse feja jep përgjigje të sakta e të qarta rreth
krijimit të universit dhe të jetës. Si të tillë, nëse mbështeten mbi bazën e
duhur, kërkimet do japin të vërtetat rreth origjinës së universit dhe
organizimit të jetës në një kohë mjaft të shkurtër dhe me minimumin e
përpjekjeve dhe energjive. Siç citohet dhe nga Albert Ajnshtajn, i cili
konsiderohet si një nga shkencëtarët më të mëdhenj të shek. të 20,
“shkenca pa fenë është e çalë”, që do të thotë se shkenca e paudhëhequr
nga feja nuk mund të ecë korrektësisht, por përkundrazi, do shpenzojë
shumë kohë në nxjerrjen e disa rezultateve e ç’është më e keqja, shpesh
është dhe pa rezultate.
Studimet shkencore të ndjekura nga shkencëtarët materialistë të paaftë
të shohin të vërtetën, sidomos në dyqind vjetët e fundit, kanë bërë që të
shpenzohet mjaft kohë, të bëhen kërkime të kota dhe të derdhen miliona
dollarë.

9
Ka një fakt që duhet të shihet qartë: shkenca mund të përftojë rezultate
të besueshme vetëm nëse pranon si objektivin e saj kryesor hetimin e
shenjave të krijimit në univers dhe përpiqet vetëm drejt këtij fundi.
Shkenca mund ta arrijë qëllimin e saj në një kohë mjaft të shkurtër, vetëm
nëse orientohet nga drejtimi i duhur, pra nëse udhëhiqet drejt.

12
FEJA NXIT SHKENCËN
Islami është feja e arsyes dhe ndërgjegjes. Një person e dallon të
vërtetën e shpallur nga Zoti duke përdorur urtësinë e tij vetjake, por i
nxjerr përfundimet nga e vërteta që sheh duke ndjekur ndërgjegjen e tij.
Një person, duke përdorur aftësinë e arsyes dhe ndërgjegjes së tij ndërsa
vëzhgon veçoritë e një objekti të caktuar në univers, edhe pse mund të
mos jetë ekspert në çështje të tilla, do të kuptonte se ai objekt është krijuar
nga një Zotërues i Urtësive, Njohurive dhe Fuqive të Mëdha. Dhe, nëse do
zbulonte vetëm disa nga mijra faktorët që e bënë jetën të mundur mbi
tokë, kjo do të ishte e mjaftueshme për të që të kuptojë se bota ishte
projektuar për ta mbajtur jetën në të. Prandaj, ai që përdor arsyen dhe
ndjek ndergjegjen e tij, kupton menjëherë absurditetin e thënies se bota u
krijua rastësisht. Shkurtimisht, ai që përdor këto aftësi, dallon shenjat e
Zotit mjaft qartë. Këtyre njerëzve u referohet një ajet, në këtë mënyrë:
Për ata që Allahun e përmendin me përkujtim kur janë në këmbë,
kur janë ulur e kur janë shtrirë dhe thellohen në mendime rreth
krijimit të qiejve e të tokës: “Zoti ynë, këtë nuk e krijove kot, i
lartësuar qofsh, ruana prej dënimit të zjarrit!” (Sure Al’Imran: 191)
Në Kur’an, Zoti i thërret njerëzit të mendojnë dhe ekzaminojnë shenjat
e krijimit rreth tyre. Profeti Muhamed, i Dërguari i Zotit, paqja qoftë mbi
të, gjithashtu pëlqente që njerëzit të fitonin njohuri. Ai gjithashtu theksoi
se është detyrimi jonë të kërkojmë njohuri. Të lexojmë hadithet e
mëposhtme autentike:
Të kërkosh njohuri është detyrë mbi çdo Musliman. 1
Merre dijen dhe njoftoja dhe njerëzve të tjerë. 2
Çdokush që vëzhgon funksionimet e brendshme të universit, gjallesave
dhe jogjallesave, dhe heton mbi atë që sheh rreth tij, do arrijë të njohë dhe

13
Shenjat e ekzistencës së Zotit, Krijuesit të Lartësuar, në
univers janë mjaft të qarta për kushdo që mendon,
arsyeton dhe ndjek ndërgjegjen e tij.
urtësinë, njohurinë dhe fuqinë supreme të Zotit. Disa nga çështjet, që Zoti
i fton njerëzit të meditojnë, janë përmendur në ajetet e mëposhtme të
Kur’anit.
A nuk shikojnë ata me vëmendje nga qielli se si mbi ta e kemi
ndërtuar atë, e kemi zbukuruar atë duke mos pasur në të ndonjë
zbrazëti? Edhe tokën se si e kemi shtrirë e në të kemi vendosur kodra
përforcuese dhe kemi bërë që në të të mbijnë gjithfarë bimësh të
bukura. Dëshmi të dukshme dhe përkujtuese për secilin njeri që ka
drejtuar mendjen. Ne, nga qielli lëshuam shiun e dobishëm dhe me
të bëmë që të kultivohen kopshte e drithëra që korren. Dhe rritëm
trungje të gjata hurmash me fruta të paluar njëri mbi tjetrin. (Sure
Kaf: 6-10)

14
Ai është që krijoi shtatë qiej palë mbi palë. Në krijimin e
Mëshiruesit nuk mund të shohësh ndonjë kontrast prandaj drejto
shikimin përsëri: a sheh ndonjë çarje? (Sure el-Mulk: 3)
Le të shikojë njeriu se prej çfarë është krijuar! (Sure et-Tarik: 5)
A nuk i shikojnë devetë se si janë krijuar? Edhe qiellin se si është
ngritur lart? Edhe malet se si janë vendosur? Edhe tokën se si është
shtruar? (Sure el-Gashijeh: 17-20)
Siç e tregojnë dhe ajetet e mësipërme, Zoti i shtyn njerëzit të studiojnë
dhe ekzaminojnë aspekte të ndryshme të botës si qiejt, shiun, bimët,
kafshët, lindja dhe shenjat gjeografike. Një mënyrë për t’i eksploruar këto
është, si e thamë dhe më parë, nëpërmjet shkencës. Vëzhgimi shkencor e
prezanton njeriun me misteret e krijimit dhe me dijen, urtësinë dhe fuqinë
e përjetshme të Zotit. Shkenca është një mënyrë për të arritur një
vlerësim të drejtë të Zotit, prandaj, përgjatë historisë, një numër i madh
shkencëtarësh, të cilët i kanë shërbyer mjaft njerëzimit, ishin dhe
besimtarë të devotë të Zotit.
Besimi në Zot i bën shkencëtarët entuziastë dhe të
motivuar
Si e përmendëm më lart, feja e nxit shkencën dhe ata, që përdorin
arsyen dhe ndjekin ndërgjegjen e tyre në arritjen e kërkimeve shkencore
duhet të kenë besim të fortë pasi ata kuptojnë shenjat e Zotit menjëherë.
Ata përballen me një sistem pa të meta dhe një kompleksitet perfekt të
krijuar nga Zoti në çdo rrugë kërkimi që ata ndjekin dhe në çdo zbulim që
bëjnë. Si tha dhe Profeti Muhamed, i Dërguari i Zotit, paqja qoftë mbi të,
ata veprojnë duke e ditur se “Ai që del të kërkojë dije është i devotë për
hir të Allahut derisa të kthehet”. 3
Një shkencëtar që po kryen kërkime mbi syrin, për shembull, zbulon,
edhe duke e njohur sistemin e tij kompleks, se ai nuk do te formohej kurrë
nga një proces gradual rastësish. Ekzaminime të mëtejshme do ta çojnë
atë në përfundimin se çdo detaj në strukturën e syrit është një krijim i
mrekullueshëm. Ai sheh se syri përbëhet nga shumë pjesë që punojnë
bashkë në harmoni, duke rritur kështu mrekullimin e tij ndaj Zotit që e
krijoi atë.

15
Po njësoj, një shkencëtar që vëzhgon kozmosin do ta shohë veten
menjëherë përballë mijëra ekuilibrave të padiskutueshëm. Ai fiton më tej
një etje për dije pasi ka zbuluar se biliona galaksi dhe biliona yje brenda
këtyre galaksive vazhdojnë të ekzistojnë në një harmoni të madhe, në një
hapsirë të gjerë pa kufij.
Si i tillë, një besimtar ndërfutet më shumë dhe frymëzohet të ndjekë
studime shkencore për të zbuluar misteret e universit. Në një nga artikujt
e tij, Albert Ajnshtajn, gjeniu më i madh i erës së kaluar, i referohet
frymëzimit të derivuar nga feja, që kanë shkencëtarët:
… Unë pohoj se ndjenja universale fetare është motivi më i fortë dhe më
fisnik për kërkime shkencore. Vetëm ata që realizojnë përpjekjet e
mëdha dhe mbi të gjitha përkushtimin, pa të cilin nuk mund të kryhet
punë në shkencën teorike, janë në gjendje të kuptojnë forcën e
emocionit pa të cilin, kjo punë, edhe pse larg realiteteve të
drejtpërdrejta të jetës, nuk mund të kryhet. Çfarë bindjeje të thellë mbi
funksionimin e universit dhe ç’dëshirë të fortë për të kuptuar duhet të
kenë pasur Kepleri dhe Njutoni sa të kalonin vite të tëra pune
individuale për të zgjidhur parimet e mekanikës qiellore!
Ai është Krijuesi i
Qiejve dhe i Tokës...
(Sure esh-Shura: 11)

16
Ata, njohuria e të cilëve rreth kërkimeve shkencore rrjedh kryesisht
prej rezultateve të tyre praktikë, zhvilllojnë lehtësisht një nocion
komplet të gabuar rreth mentalitetit të atyre njerëzve, të cilët të
rrethuar nga një botë skeptike, kanë udhëzuar shpirtrat e tjerë nëpër
botë, përgjatë shekujve . Vetëm ai që e ka përkushtuar jetën e tij ndaj
qëllimeve të ngjashme mund të ketë një kuptim të gjallë rreth asaj që i
ka frymëzuar këta njerëz dhe i ka dhënë forcën për të mbrojtur qëllimet
e tyre pavarësisht nga dështimet e panumërta. Është ndjenja
universale fetare ajo që i jep njeriut një forcë të tillë. Dikush ka thënë,
jo pa të drejtë, se, në këtë epokë materialiste vepruesit seriozë janë
vetëm njerëzit thellësisht besimtarë. 4
Johan Kepler tregoi se ai iu fut rrugës së shkencës për të gërmuar në
veprat e Krijuesit, ndërsa Izak Njutoni, një tjetër shkencëtar i madh, tha
se përfshirja kryesore që qëndronte pas interesit të tij për shkencën ishte
dëshira e tij për të pasur një ndjesi dhe dije më të plotë rreth Zotit.
Këto ishin shënimet e vetëm disa shkencëtarëve më në zë të historisë.
Këta dhe qindra të tjerë të cilët do t’i shtjellojmë në faqet në vijim, arritën
të besonin në ekzistencën e Zotit duke eksploruar universin dhe, të
impresionuar nga ligjet dhe fenomenet që Zoti ka krijuar me Lavdinë e
Tij, përpiqeshin të zbulonin më tepër.
Si do ta shohim, dëshira për të mësuar mënyrën si Zoti krijoi universin
ka shërbyer si faktori kryesor motivues për shumë shkencëtarë gjatë
historisë. Kjo ndodh sepse dikush, që percepton se universi dhe të gjitha
gjallesat janë krijuar, gjithashtu percepton se ky krijim ka një arsye.
Arsyeja pastaj çon drejt kuptimit. Është prirja për të kapur atë kuptim, për
të zbuluar shenjat e tij dhe për të gjetur detajet e tij ajo që lehtëson mjaft
studimet shkencore.
Nëse, sidoqoftë, mohohet fakti se universi dhe gjallesat janë krijuar, ky
kuptim gjithashtu humbet. Një shkencëtar, që beson në filozofinë
materialiste dhe tek Darvinizmi, do supozojë se universi është i
paqëllimtë dhe se çdogjë është rezultat i rastësisë së verbër. Si rrjedhim,
vëzhgimi i universit dhe i gjallesave do të bëhej pa asnjë lloj qëllimi. Për
këtë fakt, Ajnshtajni pohoi: “Nuk kam gjetur shprehje më të mirë se
“fetare” për besimin në natyrën llogjike të realitetit, për aq sa është e

17
kapshme nga arsyeja njerëzore. Kurdo që kjo ndjenjë mungon, shkenca
degjeneron në empiricizëm të pafrymëzuar.” 5
Në një rast të tillë, qëllimi i vetëm i një shkencëtari do ishte ose të fitonte
famë e të kujtohej në histori ose të pasurohej. Qëllime të tilla mund ta
shmangin atë lehtësisht nga sinqeriteti dhe integrimi i tij shkencor.
Supozojmë se, në një ngjarje ku rezultati në të cilën ai arriti me anë të
kërkimit shkencor bie në kundërshtim me pikëpamjen konvencionale të
komunitetit shkencor, ai mund të detyrohet ta mbajë atë sekret në mënyrë
që të mos i ikë fama që ka, apo të merret nëpër gojë, apo të degradohet.
Pranimi për një kohë të gjatë i teorisë së evolucionit në botën shkencore
është një shembull i kësaj mungese sinqeriteti. Shumë shkencëtarë,
përballë fakteve shkencore, janë të bindur se teoria e evolucionit është
mjaft larg aftësisë së shpjegimit të origjinës së jetës, por ata nuk mund ta
thonë këtë haptazi thjesht nga frika e përballjes së një reagimi negativ. Në
këtë linjë mendimi, fizikanti britanik H.S. Lipson bëri rrëfimin e
mëposhtëm:
Ne tani dimë shumë më tepër rreth gjallesave sesa dinte Darvini. Ne
dimë si punojnë nervat dhe unë e shikoj çdo nerv si një kryevepër të
inxhinjerisë elektrike. Dhe ne kemi qindra milionë syresh në trupin
tonë… “Modelim” është fjala që më vjen ndër mend për këtë çështje.
Por, kolegët e mi biologë nuk e pëlqejnë. 6
Fjala “modelim” është prerë nga literatura shkencore thjesht se nuk
pëlqehet, me shumë shkencëtarë që dorëzohen përpara dogmatizmave të
tilla. Në lidhje me këtë Lipson thotë:
Në fakt, evolucioni u shndërrua, në një farë mënyre, në një fè
shkencore; pothuajse të gjithë shkencëtarët e kanë pranuar atë dhe
shumë janë përgatitur të ‘përthyejnë’ vëzhgimet e tyre për tu
përshtatur me të. 7
Kjo situatë e padëshirueshme është rezultat i mashtrimit të “shkencës
pazot” që mbuloi komunitetin shkencor duke filluar nga mesi i shekullit
të 19-të. Megjithatë, ashtu si tha dhe Ajnshtajni, “shkenca pa fenë është e
çalë” 8
. Ky iluzion e ka çuar shkencën jo vetëm drejt qëllimeve të gabuara
por gjithashtu krijoi shkencëtarë të cilët, edhe pse i njihnin gabimet, rrinin
indiferentë përballë tyre.
Në faqet në vijim do trajtojmë temën e lartpërmendur.

Çdo gjallesë në univers ka
një modelim të përkryer.
Për shembull, siç thotë dhe
fizikanti Lipson, një nerv i
vogël është një kryevepër e
inxhinjerisë elektrike.
Dentritet
Aksoni
Myelin
(membrana)
Trupi i
qelizës
Bërthama e
qelizës
18
“Dëshira e fortë për të shërbyer” e shkencëtarëve
besimtarë.
Meqë shkencëtarët që besojnë në Njëshmërinë e Zotit dhe Mbifuqinë e
Tij nuk kanë dëshira përfitimi për këtë botë si status, reputacion apo parà
, përpjekjet e tyre për kërkimet shkencore janë të sinqerta. Ata e dinë se
çdo mister në univers që ata qartësojnë do t’i rrisë më tepër njerëzimit
kuptueshmërinë për Zotin, duke ndihmuar kështu në zbulimin e fuqisë
dhe dijes së pafund të Tij. Të konfirmosh ekzistencën e Zotit dhe t’ia
tregosh njerëzve realitetin e krijimit, është një veprim shumë i
rëndësishëm adhurimi për një besimtar.
Të udhëhequr nga shqetësime kaq serioze, shkencëtarët besimtarë
kryejnë kërkime të gjera e të rëndësishme me një entuziasëm të madh për
të zbuluar ligjet e universit, sistemet mahnitës në natyrë, mekanizmat
perfektë dhe sjelljet inteligjente të gjallesave. Ata grumbullojnë rezultate
të mëdha dhe përparojnë shumë. Ata nuk pengohen kurrë para
problemeve që hasin dhe as nuk mërziten kur nuk vlerësohen nga të
tjerët. Kërkojnë vetëm pëlqimin e Zotit për punën që bëjnë.
Përpiqen me tërë forcat për t’u shërbyer besimtarëve të tjerë dhe kjo
vetëm për kënaqësinë e Tij. Dhe ata nuk njohin kufij gjatë endjes së tyre të
gjatë. Mundohen të bëjnë të pamundurën për t’i shërbyer njerëzve dhe të
jenë sa më të dobishëm për ta.

19
Për më tepër, përpjekjet e tyre të sinqerta i bëjnë ata mjaft produktivë
dhe studimet e tyre arrijnë rezultate pozitive.
Ata që pohojnë se shkenca duhet të jetë e ndarë nga feja padyshim që
janë në gabim të qartë. Mbi të gjtha, ata që nuk besojnë nuk mund të
përjetojnë dot ngritjen shpirtërore të besimit. Projektet shkencore të cilat i
fillojnë me mjaft zell shpejt bëhen monotone dhe jofrymëzuese. Motivimi
i tyre tani bëhet përfitimi. Kërkesa e përmbushjes së dëshirave të kësaj bote
si të mirat materiale, rang shoqëror, reputacion apo famë do bëjë që ata të
ndjekin ato kërkime që do të kontribuojnë direkt në këto përfitime
personale. Për shembull, një shkencëtar që mendon në këtë mënyrë dhe që
motivohet nga interesa për karrierë do ndiqte ato kërkime që do ta çonin
drejt një rritjeje në përgjegjësi. Ai nuk do të ndërmerrte kurrë një kërkim
për një çështje që ai e mendon si të dobishme për njerëzimin por që nuk i
shërben më së miri interesave të tij. Ose, n.q.s. do t’i duhej të zgjidhte mes
dy temave kërkimore, ai do të zgjidhte atë që do t’i sillte më shumë të mira
materiale apo prestigj, edhe pse zgjedhja tjetër mund t’i sillte përfitime
njerëzimit. Shkurtimisht, shkencëtarë të tillë janë shumë pak të vlefshëm
për njerëzimin, pasi nuk i shërbejnë të mirës së përbashkët, përveç ratëve
kur ka ndonjë shpërblim në mes. Kur mundësia për përfitime personale
venitet, ashtu ikën dhe dëshira për t’i shërbyer njerëzimit.
Profeti Muhamed, I Dërguari i Zotit, paqja qoftë mbi të, gjithashtu i
përmendi dëmet e këtij mentaliteti. Ai tha:
Mos merrni njohuri me qëllim që të diskutoni me dijetarët e tjerë dhe të
provoni superioritetin mbi to, apo që të debatoni me injorantët, apo për
të tërhequr vëmendjen e njerëzve. 9
Nga ana tjetër, Profeti Muhammed lavdëronte përhapjen e dijeve të
dobishme. Një hadith thotë:
Zoti dërgon mirësitë e Tij mbi ata që i udhëzojnë njerëzit për dije të
dobishme. 10
Duke u njoftuar për marrjen e mirësive, entuziasmi dhe motivimi i
sinqertë i provuar nga një njeri që beson tek Zoti hapin rrugë të reja për
të, jo vetëm në fushën e shkencës por edhe në shumë sfera të tjera të jetës
si arti, kultura e me rradhë. Këto shpirtra nuk veniten kurrë, por
përkundrazi, bëhen gjithnjë e më tepër entuziastë.

FEJA NDIHMON NË
ORIENTIMIN E DREJTE
TE SHKENCES
Shkenca bën të mundur hetimin e botës materiale në të cilën jetojmë
nëpërmjet vëzhgimeve dhe eksperimenteve. Gjatë këtij hetimi shkenca
arrin në konkluzione të shumta të bazuara mbi informacionin e mbledhur
nga këto vëzhgime dhe eksperimente. Përveç kësaj, çdo degë e shkencës
gjithashtu ka norma të caktuara të cilat merren si të vërteta ose pranohen
pa u vërtetuar. Në literaturën shkencore, kjo bashkësi normash quhet
“paradigmë”.
Të japim një paraqitje të shpejtë të “etapave” të kërkimit shkencor. Siç
dihet, hapi i parë në kërkimin shkencor është formulimi i një hipoteze. Si
fillim, shkencëtarët duhet të formojnë një “hipotezë, për temën e kërkimit
të tyre. Më pas, kjo hipotezë testohet nëpërmjet eksperimenteve
shkencore. Në qoftë së vëzhgimet dhe eksperimentet e vërtetojnë
hipotezën, ajo quhet një “parim i përcaktuar” ose “ligj”. Në qoftë se
hipoteza nuk vërtetohet, atëherë testohen hipoteza të tjera dhe kështu
procesi rifillon.
Formulimi i hipotezes, që është hapi i parë i procesit, shpesh varet nga
pikëpamja bazë e shkencëtarit. Për shembull, shkencëtarët, nën një
pikëpamje të gabuar, mund të bazojnë punën e tyre mbi hipotezën që
“lënda ka prirje të vetë-organizohet pa ndërhyrjen e një vepruesi të
ndërgjegjshëm”. Më pas, ata do mund të kalonin vite të tëra kërkimesh
për të verifikuar atë hipotezë. Por, meqë lënda nuk e ka atë aftësi, të gjitha
këto përpjekje do dështojnë. Më tepër akoma, nëse shkencëtarët janë tej
mase kokëfortë rreth hipotezës së tyre, kërkimi mund të zgjasë për vite të
20

21
tëra madje për breza të tërë. Rezultati përfundimtar do të ishte një
shpenzim shumë i madh kohe dhe burimesh.
Megjithatë, po të ishte kjo ide “është e pamundur që lënda të vetë-
organizohet pa plan të ndërgjegjshëm” pika supozuese, ai kërkim
shkencor do të kishte ndjekur një rrjedhë më produktive dhe më të
shpejtë.
Kjo çështje, që është pra përcaktimi i duhur i hipotezës, kërkon një
burim krejt të ndryshëm nga të dhënat e thjeshta shkencore. Gjetja e
duhur e këtij burimi është kritike pasi, siç e shpjeguam dhe në shembullin
e mëparshëm, një gabim i tillë mund t’i kushtojë botës së shkencës vite,
dekada madje dhe shekuj.
1) Burimi i shumëkërkuar është zbulesa e Zotit ndaj njerëzimit. Zoti
është Krijuesi i universit, botës dhe gjallesave dhe si rrjedhim, njohuria
më e saktë dhe e padiskutueshme rreth ketyre temave rrjedh prej Tij. Zoti
na ka zbuluar informacione të rëndësishme rreth tyre në Kuran. Më
kryesoret prej tyre janë:
2) Zoti e krijoi universin nga asgjëja. Çdogjë është krijuar për një arsye
të caktuar. Si rrjedhim, nuk ka një kaos ngjarjesh të rastësishme në natyrë
apo në univers, por një rregull të përkryer të krijuar me një ndërtim
inteligjent.
Universi material, për më tepër Toka në të cilën jetojmë, është ndërtuar
posaçërisht për të mbajtur racën njerëzore. Ka një arsye të caktuar, në
lëvizjen e yjeve dhe planeteve, në orientimet gjeografike dhe në vetitë e
ujit apo atmosferës, që e bën të mundur jetën njerëzore.
3) Zoti i krijoi të gjitha gjallesat. Për më tepër, këto krijesa veprojnë të
frymëzuara nga Zoti, siç citohet dhe në Kur’an në shembullin me bletën
në vargun që fillon me, “Zoti yt frymëzoi bletën…” (Sure en-Nahl: 68).
Këto janë të vërteta absolute të cilat na janë komunikuar nga Zoti në
Kur’an. Një afrim drejt shkencës i bazuar në këto fakte do të çonte
padyshim në përparim të dukshëm dhe do t’i shërbente njerëzimit në
mënyrën më të dobishme. Mbi këtë gjejmë shembuj të shumtë në histori.
Vetëm me vendosjen e shkencës në pikëmbështetjen e duhur,
shkencëtarët Muslimanë, të cilët atëherë po ndihmonin në përparimin e
qytetërimeve më të mëdha në botë, kontribuan në arritjet kryesore të

22
shekujve të 9-të dhe 10-të. Në Perëndim pionerët e të gjitha fushave të
shkencës, nga fizika tek kimia, astronomia, biologjia apo paleontologjia,
ishin njerëz të lartë të shkencës që besonin në Zot dhe të cilët kërkimet e
tyre i kryenin për të eksploruar çfarë Ai krijoi.
Ajnshtajni gjithashtu pranonte se shkencëtarët duhet të bazohen në
burimet fetare në zhvillimin e objektivave të tyre: Edhe pse feja është
ajo që përcakton qëllimin, ajo ka mësuar nga shkenca, në kuptimin më
të gjerë të fjalës, se cilat mënyra do kontribuonin në arritjen e qëllimit
që ajo ka caktuar. Por shkenca mund të krijohet vetëm nga ata që janë
të mbushur me frymëzim drejt të vërtetës dhe kuptimit. Ky burim
ndjenjash lind nga sfera e fesë… Nuk mund ta përfytyroj dot një
shkencëtar të vërtetë pa këtë besim të thellë. 11
Megjithatë, që nga mesi i shek. të 19-të, komuniteti shkencor
është ndarë nga ky burim hyjnor dhe është futur nën
influencën e filozofisë materialiste.
Materializmi, një ide që fillon që nga Grekët
antikë, pranon ekzistencën absolute të lëndës
dhe mohon ekzistencën e
Zotit. Kjo pikëpamje materialiste gradualisht u fut në komunitetin
shkencor dhe duke filluar nga mesi i shek. të 19-të një pjesë e
konsiderueshme e vëzhgimit shkencor filloi ta mbështesë atë. Nga ky
shkak u formuluan dhe shumë teori si “modeli i universit të pafund” që
sugjeronte se universi ekziston për një kohë infinite, teoria e evolucionit
të Darvinit që thotë se jeta është rezultat i rastësive, apo pikëpamjet e
Frojdit që mendja njerëzore përbëhet vetëm nga truri.
Sot, duke parë të kaluarën, ne shohim se pohimet e materializmit ishin
vetëm një humbje kohe për shkencën. Për dekada, një numër i madh
shkencëtarësh kanë shpenzuar përpjekjet e tyre për të provuar secilën nga

këto pohime por rezultatet gjithmonë ishin negative. Zbulimet
konfirmuan shpalljet e Kur’anit – atë që universi ishte krijuar nga asgjëja,
se është i përshtatshëm për racën njerëzore dhe se është e pamundur që
jeta të vijë vetë dhe të evoluojë rastësisht.
Tani lë të konsiderojmë këto fakte një nga një.
Humbjet që i ka shkaktuar shkencës obsesioni
materialist për “Universin e Pafund”
Deri në fillim të shek. të 20-të, opinioni konvencional i komunitetit
shkencor, i cili atë kohë ishte nën influencën e materialistëve, ishte se
universi kishte përmasa të pafundme dhe se ekzistonte dhe do të ekzistojë
në pafundësi. Sipas këtij këndvështrimi, i quajtur “modeli statik i
universit”, universi nuk kishte as fillim dhe as fund pra ishte thjesht një
konglomerat i pakufizuar lënde. Mohimi i faktit që universi është krijuar
përbënte themelet e filozofisë materialiste.
Shumë shkencëtarë që përqafuan materializmin, plotësisht apo
pjesërisht, e vendosën modelin e “universit infinit” si bazë
e kërkimeve të tyre shkencore. Si rrjedhim, të
gjitha kërkimet në astronomi dhe fizikë
vareshin nga hipoteza se lënda
ekzistonte prej një kohe
pambarimisht të gjatë. Për
një kohë, shumë
shkencëtarë punuan
dhe u munduan më
kot, pasi shkenca shpejt e
hodhi poshtë atë keqkuptim.
Shkencëtari belg, Zhorzh
Lemètrë ishte i pari që dalloi
pasaktësinë e modelit të “universit
infinit” dhe postuloi një alternativë
shkencore për të. Duke u bazuar në
llogaritje të shkencëtarit rus Aleksandër
Fridman, Lemètrë deklaroi se universi në fakt
kishte një fillim dhe se ai po zgjerohej që nga ai
Shkencëtarët që
ndoqën qëllime
të kota i
shkaktuan
shkencës
humbje të
mëdha

24
moment fillestar. Ai gjithashtu hodhi idenë se mund të gjendeshin
mbetjet e rrezatimit nga ai moment fillestar.
Këtu duhet theksuar se Zhorzh Lemètrë ishte gjithashtu prift. Lemètrë
besonte fort se “universi ishte krijuar nga Zoti prej asgjëje”. Prandaj,
afrimi i tij me shkencën ishte krejt i ndryshëm nga ai i materialistëve.
Vitet që pasuan konfirmuan saktësinë e supozimit të hedhur nga
Lemètrë. Së pari, astronomi amerikan Edvin Habëll zbuloi me anë të
teleskopit të tij gjigand se yjet po largoheshin si nga ne ashtu dhe nga
njeri-tjetri. Kjo do të thoshte se universi po zgjerohej dhe si rrjedhim nuk
ishte statik siç pretendonin materialistët.
Në fakt, më herët akoma Albert Ajnshtajn e kishte llogaritur teorikisht
Me teleskopin e tij
gjigand, Habëll
zbuloi se yjet po
largoheshin jo
vetëm nga ne por
edhe nga njeri-
tjetri.

se universi nuk mund të ishte statik. Megjithatë, ai e la mënjanë teorinë
thjesht sepse llogaritjet e tij nuk përputheshin me modelin shumë të
njohur të universit statik të asaj kohe. Edhe një shkencëtar si ai, i
konsideruar si gjeniu më i madh i shekullit, frikësohej nga dogmatizmi i
pikëpamjes materialiste, duke zgjedhur kështu të mos e tregonte zbulimin
e tij. Më vonë, Ajnshtajni pohoi se ajo zgjedhje ishte ‘gabimi më i madh i
karrierës së tij’.
Kemi një të vërtetë tjetër të rëndësishme që sjell fakti i zgjerimit të
universit: nëse universi bëhet më i madh me kalimin e kohës, atëherë po
të kthehemi pas në kohë ai do ishte më i vogël dhe nëse shkojmë akoma
më shumë shohim se çdogjë do të mblidhej dhe do të konvergjonte në një
pikë të vetme. Llogaritjet treguan se kjo pikë e vetme duhet të kishte
vëllim zero. Universi jonë lindi si rezultat i shpërthimit të kësaj pike,
shpërthim ky i cili quhet “Big Beng”.
Në fakt, emërtimi i kësaj pike shpërthyese me vëllim zero s’është gjë
tjetër veçse një shprehje teorike. Shprehja e vëllimit zero thjesht tregon
“asgjënë”. Krejt universi u krijua pra nga “asgjëja”.
Teoria e Big Beng-ut demonstroi qartësisht se universi u krijua nga
asgjëja. Megjithatë, nevojiteshin fakte të tjera shkencore që teoria të
pranohej gjerësisht. Në 1948, Xhorxh Gamov propozoi që, nëse universi
ishte krijuar në një shpërthim të menjëhershëm kataklizmik, si pranonte
Lemètrë, duhet të kishte një sasi të caktuar rrezatimi si pasojë e atij
shpërthimi dhe se ky rrezatim duhet të ishte uniform në të gjithë
universin.
Po afrohej konfirmimi shkencor i postulatës së Gamovit. Në 1965, dy
zbulues të quajtur Arno Penzias dhe Robert Uilson zbuluan mbetjet e atij
rrezatimi. I quajtur “rrezatim i sfondit kozmik”, ai nuk ishte i lokalizuar
por i shpërndarë njëtrajtësisht në univers. Shpejt u kuptua se ky rrezatim
ishte jehona e Big Beng-ut që akoma ushtonte nga momentet e para të atij
shpërthimi të madh. Penzias dhe Uilson morën çmimin Nobel për
zbulimin e tyre.
Në 1989, NASA, Administrata Kombëtare e Aeronautikës dhe
Hapsirës, lëshoi satelitin COBE në hapsirë për arsye kërkimore të
rrezatimit të sfondit kozmik. Brenda pak minutave, skanerat sensitivë të
satelitit konfirmuan matjet e Penzias dhe Uilson.
25

26
Zbulimi i fakteve që konfirmonin
krijimin e universit nga asgjëja sipas
Big Bengut, bëri që shkencëtarët
materialistë të ngelnin gojëhapur. Ata
ishin dëshmitarë të rrëzimit të
kërkimeve të tyre të gjera, hipotezave
dhe teorive të paverifikuara ende, njëra
pas tjetrës. Filozofi i shquar ateist
Antoni Flju dha këto komente rreth
situatës:
Dihet, rrëfimi është qetësim i shpirtit.
Prandaj po filloj të rrëfej se ateisti është
i zënë ngushtë nga aprovimet
kozmologjike të kohëve të fundit. Pasi,
duket se kozmologët po arrijnë një
provë shkencore të asaj që, Shën Tomasi mendoi që nuk mund të
provohet kurrë filozofikisht; pra, se universi ka një fillim. Për sa kohë
që universi mendohet si jo vetëm i pafund por gjithashtu i pafillim,
atëherë mbetet se ekzistenca e tij e paarsyeshme dhe të gjitha vetitë e tij
më kryesore duhet të pranohen si baza shpjeguese. Edhe pse besoj se
është akoma e saktë, është padyshim jo e lehtë apo e rehatshme të
mbash këtë pozicion përballë historisë së Big Bengut. 12
Siç e qartëson dhe shembulli i mësipërm, nëse dikush është verbërisht
i përkushtuar ndaj materializmit, ai kundërshton të pranojë ndonjë
dëshmi që thotë të kundërtën. Edhe pse ai e pranon faktin përsëri nuk e
kompromenton përfshirjen e tij në materializëm.
Nga ana tjetër, shumë shkencëtarë, që nuk i zgjidhnin çështjet duke
mohuar Ekzistencën e Zotit, sot pranojnë se Zoti, i Gjithëfuqishmi, krijoi
universin. Një shembull i tillë është shkencëtari amerikan Uilliam Lein
Kreig, i cili njihet për kërkimet e tij mbi Big Bengun:
Në fakt, nga vërtetësia e parimit ex nihilo nihil fit (asgjëja lind nga
asgjëja), rrjedh se teoria e Big Bengut kërkon një shkak mbinatyror.
Meqë veçantia kozmologjike fillestare përfaqëson kulmin e trajektores
hapsirë-kohë, nuk mund të ketë pasur një shkak fizik të Big Bengut.
Satelitit COBE iu
desh shumë pak
kohë për të gjetur
provat që vërtetojnë
hipotezën e Big-
Bengut.

27
Madje, shkaku duhet të tejkalojë kohën dhe hapsirën fizike; duhet të
jetë i pavarur nga universi dhe paimagjinueshmërisht i fuqishëm. Për
më tepër, ky shkak duhet të jetë një qënie vetjake, e pasur me dëshirën
e lirë… Prandaj, shkaku i origjinës së universit duhet të jetë një Krijues
vetjak, i cili një kohë të fundme më parë mundësoi ekzistencën e
universit me vullnetin e tij të lirë. 13
Një përfundim tjetër i rëndësishëm që rrjedh nga teoria e Big Bengut
është se, siç e përmendëm dhe më parë, një afrim shkencor i bazuar në
dije hyjnore do të jetë shumë e suksesshme në zbulimin e mistereve të
universit. Shkencëtarët që dolën nga filozofia materialiste dhe vunë
përpara modelin e “universit infinit”, nuk ishin në gjendje ta vërtetonin
atë, pavarësisht nga përpjekjet e tyre maksimale. Megjithatë, teoria e Big
Bengut ,që zhvilloi Zhorzh Lemètrë dhe që bazohej në burime hyjnore,
ndihmoi në përparimin shkencor dhe zbulimin e origjinës së vërtetë të
universit.
Kur shikojmë historinë e shkencës së shekullit të 20-të, shohim se
ndodhi të ngjashme ka pasur dhe në fusha të tjera.
Universi u krijua në sajë të shpërthimit të një mase të vetme
pikësore me vëllim zero. Ky shpërthim, i quajtur Big-Beng, vërtetoi
me bindje të plotë se universi ishte krijuar nga asgjëja dhe rrëzoi
përfundimisht pohimin e materialistëve për universin e pafund.

28
Humbjet që i shkaktoi shkencës thënia “Nuk ka
modelim në natyrë”
Materialistët jo vetëm që propozuan se universi ekzistoi që nga
pafundësia, por gjithashtu thanë se nuk ka modelim apo qëllim në
univers. Ata diskutonin se i gjithë ekuilibri, harmonia dhe rregulli në
univers janë të rastësishëm. Kjo thënie, që dominoi botën e shkencës duke
filluar nga gjysma e dytë të shek. të 19-të, vendosi dhe rrjedhën e
mëposhtme të vëzhgimit shkencor.
Për shembull, shkencëtarë të caktuar vunë para një supozim të quajtur
“teoria e kaosit” për të treguar se nuk ka përcaktim në univers. Sipas kësaj
teorie, rregulli mund të formohej spontanisht nga kaosi dhe u kryen një
numër i konsiderueshëm studimesh shkencore për të mbështetur këtë
thënie. Llogaritjet matematike, studimet në fizikën teorike, provat fizike
dhe eksperimentet kimike, të gjitha këto u kryen për t’i dhënë një përgjigje
pyetjes: “si mund të tregojmë se universi është produkt i një kaosi?”
Çdo zbulim i ri më pas mohonte kaosin dhe teorinë e rastësive, duke
treguar se ka një projektim vigan në univers. Kërkimet e kryera që nga viti
1960 provuan se të gjithë ekuilibrat fizikë në univers janë planifikuar në
mënyrë të tillë që të bëhet e mundur jeta. Me vazhdimin e kërkimeve u
Kur ne shohim një modelim kompleks, kuptojmë
menjëherë se ai është produkt i një vepruesi inteligjent.

29
zbulua se secili pre ligjeve të fizikës, kimisë dhe bioligjisë, rreth forcave
fondamentale si graviteti dhe elektromagnetizmi, rreth detajeve të
strukturës së atomit dhe elementeve të universit, ishin vendosur në
mënyrë të saktë për të bërë të mundur ekzistencën e jetës njerëzore.
Shkencëtarët i referohen këtij përcaktimi të mahnitshëm si “Parimi
Njerëzor”. Ky është parimi me anë të së cilit çdo detaj në univers është
rregulluar në mënyrë të kujdesshme për të mundësuar jetën njerëzore.
Me këto zbulime, thënia formale e imponuar në komunitetin shkencor
nga filozofia materialiste, ku “universi është një grumbull lënde pa
kuptim dhe arsye që punon në përputhje me rastësinë”, u shfaq si një
falsitet joshkencor. Biologu i shquar molekular Majkëll Denton bën
komentet e mëposhtme në librin e tij , Fati i Natyrës:Si Ligjet e Biologjisë
Zbulojnë Qëllimin në Univers:
Pamja e re që është shfaqur në astronominë e shek të 20-të paraqet një
sfidë dramatike ndaj supozimit që mbijetoi brenda qarqeve shkencore
gjatë pjesës më të madhe të katër shekujve të fundit: se jeta është një
fenomen tërësisht periferik dhe aksidental në skenën kozmike… Prova
e ofruar nga kozmologjia dhe fizika moderne është saktësisht lloji i
Vetëm një person shumë inteligjent
mund të rindërtojë pjesëzat e
shpërndara të figurës së Albert
Ajnshtajn të parë këtu. Atëherë është
e sigurtë se, sisteme shumë më të
sofistikuar dhe të përsosur se ky në
univers, janë modeluar nga Zoti, i Cili
ka dije dhe urtësi të pafund.

30
provës që teologët natyralë po kërkonin në shekullin e 17-të por që
nuk e gjetën në shkencën e kohës së tyre. 14
“Teologët natyralë” të përmendur më lart janë shkencëtarët besimtarë
të devotë të shekullit të 17-të dhe 18-të, që u përpoqën për të rrëzuar
ateizmin mbi baza shkencore, dhe si rrjedhim të provonin ekzistencën e
Zotit. Megjithatë, siç thuhet më lart, grada e ulët e njohurisë shkencore në
atë kohë nuk i lejonte të provonin ato të vërteta që perceptonin dhe
materializmi, duke qenë i mbështetur nga i njëjti nivel primitiv i shkencës,
u bë më autoritativ në botën shkencore. Shkenca e shekullit të 20-të e ka
kaluar atë etapë dhe ka në dorë provat përfundimtare se universi u krijua
nga Zoti.
Këtu, pika kryesore për tu konsideruar është sasia e jashtëzakonshme e
kohës që kaloi mbi studime për të provuar zhgënjimin e materialistëve
sipas të cilëve “nuk ka arsye dhe përcaktim në univers”. Të gjitha këto
teori, formula, studime në fizikën teorike, ekuacione matematike, etj,
provuan se ishin përpjekje të pavlera të çuara dëm. Ashtu si shkatërrimet
e ideologjisë raciste e çuan njerëzimin drejt Luftës së Dytë Botërore, ashtu
Ashtu si ideologjia raciste i solli shkatërrim
njerëzimit duke e çuar drejt Luftës II
Botërore, ashtu dhe ideologjia materialiste e
zvarriti botën e shkencës në errësirë.

31
edhe ideologjia materialiste e tërhoqi pa qenë nevoja botën e shkencës në
errësirë.
N.q.s komuniteti shkencor i bazon përpjekjet e tij, jo mbi moskuptimin
e materializmit por mbi realitetin se universi u krijua nga Zoti, kërkimet
shkencore do të kishin marrë rrjedhën e duhur.
Humbjet që i kanë shkaktuar shkencës përpjekjet e
pashpresa për të provuar Teorinë e Evolucionit
Shembulli më i spikatur i orientimit jo të duhur të shkencës është teoria
evolucionare e Darvinit. E vendosur në kalendarin e studimeve shkencore
140 vjet më parë, kjo teori është aktualisht falsiteti më i madh i kryer në
historinë e shkencës.
Teoria e evoluconit shpjegon se jeta erdhi si rezultat i konfigurimit të
rashtësishëm të lëndës së pajetë. Po kjo teori më tutje thotë se organizmat
e krijuar rastësisht evoluan përsëri duke dhënë kështu krijesa të tjera. Për
një shekull e gjysëm, në qendër të vëmendjes ishte përpjekja për të gjetur
justifikim shkencor për këtë skenar, rezultatet e të cilit për ironi, provuan
vetëm të kundërtën. Provat shkencore treguan se evolucioni nuk ndodhi
kurrë, se mundësia e transformimit gradual nga një specie tek tjetra është
jashtë diskutimit dhe se të gjitha gjallesat u krijuan veç e veç dhe në
formën që kanë.
Pavarësisht, evolucionistët vazhdojnë të kryejnë studime dhe
eksperimente të pafundme, shkruajnë vëllime të tërë librash të mbushura
me asgjë tjetër veçse me falsitete dhe gabime, ngrejnë institucione, mbajnë
konferenca dhe transmëtojnë programe televizivë për të provuar
evolucionin. Eksplorimi i qindra shkencëtarëve dhe sasitë e
pallogaritshme të parave dhe burimeve për një çështje të paprovuar ka
qenë padyshim një dëmtim serioz për njerëzimin. Sikur këto burime të
drejtoheshin në mënyrën e duhur, nuk do të ndodhnin humbje të tilla, por
do mund të bëheshin hapa të mëdhenj përpara dhe do fitoheshin
rezultate pozitive në shumë fusha të studimit shkencor.
Nga ana tjetër, shumë shkencëtarë dhe mendimtarë kanë kuptuar se
ç’moskuptim i rëndë ka qenë teoria e evolucionit. Filozofi britanik
Malkolm Magerixh, për shembull, komenton kështu:

Personalisht jam bindur se teoria e evolucionit, sidomos zgjerimi që ajo
ka pësuar, do të jetë një nga shakatë më të mëdha në librat e historisë
në të ardhmen. Pasardhësit tanë do mrekullohen se si një hipotezë aq e
dyshimtë dhe e paqëndrueshme të jetë pranuar me një besnikëri aq të
habitshme. 15
Shkencëtari skandinav Soren Lovtrup në shënimet e tij në librin
Darvinizmi, Refuzimi i një Miti: shkruan:
Supozoj se askush nuk e mohon që është fatkeqësi e madhe nëse një
degë e tërë e shkencës të jetë e varur nga një teori e rremë. Por kjo ka
ndodhur me biologjinë: ka kohë tashmë që njerëzit diskutojnë
problemet evolucionare me një fjalor të veçantë ‘Darvinian’ si
‘përshtatje’, ‘presion i seleksionimit’, ‘seleksionim natyror’, etj, duke
besuar se ndihmojnë në shpjegimin e ngjarjeve natyrore. E kanë
gabim… Unë besoj se një ditë miti Darvinian do renditet ndër
mashtrimet më të mëdha të historisë së shkencës. 16
Edhe shumë shkencëtarë e kanë kuptuar se teoria që ata mbrojnë nuk
përballet dot me faktet dhe nuk janë të qetë mbi këtë. “Përjetësia e teorisë
së sotme të evolucionit si dogmë nuk e ndihmon progresin të shkojë
drejt shpjegimeve më të kënaqshme të fenomeneve të vëzhguara” 17
,
thotë shkencëtari evolucionist Paul R. Erlih në një intervistë tek Shkenca,
ku ai edhe pse indirekt, pranon dëmin, që përkushtimi i verbër i teorisë
së evolucionit i ka bërë shkencës.
Tani le të shohim të gjitha përpjekjet e bëra për të mbështetur thëniet
joshkencore të teorisë së evolucionit, që i kushtuan shkencës asgjë veç
humbjes së madhe të kohës dhe të të mirave materiale.
Humbjet që i shkaktoi shkencës thënia “Lënda jo e
gjallë mund të formojë jetën”
Cila është origjina e jetës? Çfarë e dallon një zog apo një xhirafë nga
guri, uji, toka apo çdolloj lënde tjetër jo të gjallë?
Përgjigja e kësaj pyetjeje ka qenë një kuriozitet që nga lashtësia.
Pikëpamjet kryesore janë dy. Ideja e parë është se ekziston një vijë e hollë
ndërmjet lëndës së gjallë dhe jo të gjallë, që mund të shënohet lehtësisht
dhe se jeta mund të lindë spontanisht nga lënda jo e gjallë. Kjo në gjuhën
shkencore quhet “abiogjenezë”.
32

33
Ideja e dytë pohon se ekziston një kufi i pakalueshëm ndërmjet lëndës
jo të gjallë dhe të gjallë. Sipas kësaj, është e pamundur që organizmat e
gjallë të zhvillohen nga materiale jo jetësorë dhe gjithashtu një formë jete
lind vetëm nga një tjetër formë jete. Kjo ide, e përmbledhur si “jeta vjen
vetëm nga jeta”, quhet “biogjenezë”.
Është interesante fakti se ideja e “abiogjenezës” lidhet me filozofinë
materialiste ndërsa “biogjeneza” del nga burime fetare. Filozofia
materialiste ka pranuar gjithmonë se materialet pa jetë mund të nxjerrin
organizma të gjallë. Filozofët grekë besonin se forma të thjeshta jete
lindnin vazhdimisht nga lënda jo e gjallë.
Në të kundërt, burimet hyjnore pohojnë se fuqia e vetme që mund t’i
japë jetë lëndës jo të gjallë është fuqia krijuese e Zotit. Ajetet e Kur’anit na
tregojnë:
S’ka dyshim, Allahu është zbërthyes i farës dhe i bërthamës. Ai
nxjerr të gjallin nga i vdekuri dhe ai është nxjerrës i të vdekurit nga
i gjalli. Ky është Allahu, e si atëherë shmangeni nga e vërteta? (Sure
el-En’am: 95)
I Tij është pushteti në qiej e në tokë, Ai jep jetë dhe Ai jep vdekje dhe
ai ka fuqi për çdo send. (Sure el-Hadid: 2)
Në Mesjetë, kur njerëzit kishin një njohuri shumë të kufizuar të natyrës,
mbizotëronte abiogjeneza për shkak të disa vëzhgimeve të gabuara. Ata
që shikonin larvat që zhvilloheshin tek mishi i prishur mendonin se kjo
ndodhte “spontanisht”. Ata gjithashtu supozuan se minjtë shfaqeshin po
spontanisht në qilarët e drithërave. Kjo bestytni, e quajtur edhe “gjenerim
spontan”, pranohej gjerësisht deri në shekullin e 17-të.
Megjithatë, eksperimentet e kryera nga dy shkencëtarë të njohur, e
groposën njëherë e mirë idenë e gjenerimit spontan. I pari prej tyre ishte
Francisko Redi. Redi tregoi, me anë të eksperimenteve të kryera në 1668,
se larvat, që shfaqeshin tek mishi, nuk formoheshin vetë por vinin nga
mizat të cilat shërbenin si bartëse të vezëve të tyre. Para këtij zbulimi
mbrojtësit e abiogjenezës u tërhoqën duke thënë se nuk prodhoheshin
organizma të mëdhenj nga lënda jo e gjallë si larvat apo bretkosat, por
disa mikrobe të padukshme. Debati zgjati edhe për dy shekuj të tjerë. Më
së fundmi, biologu francez Luì Pastër zbuloi nga një seri eksperimentesh
se as mikrobet nuk mund të zhvilloheshin nga materialet jo të gjallë.

34
Pastër i përmblodhi konkluzionet e tij në
komentin e mëposhtëm:
A mundet lënda të vetëorganizohet?
Me fjalë të tjera, a mundet që
organizmat të vijnë në këtë botë pa
prindër, pa paraardhës? Kjo është
çështja që duhet zgjidhur… Nuk ka
asnjë rrethanë të njohur sot në të cilën
ndokush të mund të pohojë se
mikroorganizmat janë zhvilluar pa një
embrion. 18
Redi dhe Pastër kishin një gjë të
përbashkët: të dy shkencëtarë që besonin
në ekzistencën e Zotit dhe se jeta është
krijuar prej Tij. Besimi i tyre luajti një rol
kritik në gjetjen e absurditetit të idesë së
abiogjenezës. Në fakt, ndërsa një numër i
madh shkencëtarësh, nën influencën e
materializmit (evolucionistëve
si Darvin, Hekel, etj), iu
nënshtruan idesë së
abiogjenezës, të tjerë, që iu
afruan shkencës me frymën e
duhur, kuptuan faktin e
“biogjenezës”
Shkencëtarët evolucionistë i
rezistuan këtij realiteti të
dukshëm. Përkushtimi i tyre i verbër
ndaj filozofisë materialiste i ngatërroi ata
në një luftë të kotë që do zgjaste një
shekull. Dy shkencëtarë materialistë,
Aleksandër Oparin dhe J.B. Haldan,
prezantuan nocionin e “evolucionit
kimik”. Sipas Oparin dhe Haldan
abiogjeneza nuk ndodhte për një kohë të
Në botëkuptimin shkencor të
Mesjetës, njerëzit supozonin se
organizmat e gjallë mund të
shfaqeshin prej materiale jo të
gjallë. Për shembull, mendohej se
larvat që dukeshin në mishin e
prishur, shfaqeshin spontanisht.

35
shkurtër por zgjaste për një periudhë kohe të gjatë.
Në kundërshtim me disa ligje të caktuara
shkencore, ndërmjet të cilëve dhe Ligji i Dytë
i Termodinamikës, kjo thënie e la botën
shkencore pezull, duke shkaktuar kështu një
humbje të madhe kohe.
Përgjatë shekullit një numër
shkencëtarësh bënë mjaft eksperimente
në favor të hipotezës së evolucionit
kimik si dhe ushtruan përpjekje të
mëdha për të mbështetur thënien me
teori të reja. U mobilizuan laboratorë
gjigandë, institucione të larta dhe degë
të universiteteve. Megjithatë, të gjitha këto
përpjekje, dështuan. Evolucionisti i shquar
Prof. Klaus Douz, Drejtor i Institutit të Biokimisë në Universitetin
Johanes-Gutenberg, rrëfeu se të gjitha përpjekjet, për vërtetimin e thënies
se materialet jo të gjallë prodhojnë lëndë të gjallë, ishin pa rezultat:
Më tepër se 30 vjet eksperimentimesh mbi origjinën e jetës në fushat e
evolucionit kimik dhe molekular na kanë bërë të kuptojmë më mirë
madhësinë e jashtëzakonshme të problemit të origjinës së jetës mbi
Tokë sesa zgjidhjen e tij. Tani për tani të gjitha diskutimet mbi teoritë
dhe eksperimentet kryesore në këtë fushë, ose kanë mbetur pezull, ose
janë përfundime të gabuara. 19
N.q.s. bota e shkencës nuk do të fiksohej me idenë e “abiogjenezës” (një
falsitet materialist), të gjitha këto përpjekje të bëra në emër të “evolucionit
kimik” mund të ishin kanalizuar drejt fushave më produktive.
Komuniteti shkencor po të kishte filluar punën duke njohur faktin se
jeta është krijuar nga Zoti dhe se vetëm Ai, Zoti ynë ka fuqinë për të
dhënë jetë, i gjithë shpenzimi i kohës, parave dhe burimeve humane do
mund të evitohej. Për këtë arsye, shkenca do të përqëndrohej në zbulimet
dhe kërkimet e reja të dobishme për njerëzimin dhe jo të kërkonte të
vërtetonte mitet e Grekëve të Lashtë.
Sot komuniteti shkencor ka treguar se materialet jo të gjallë nuk mund
të vetëorganizohen nëpërmjet ngjarjeve të rastësishme dhe pastaj të
Luis Pastër

36
bashkohen me materiale të tjerë jo të gjallë
për të formuar qeliza perfekte dhe mjaft
komplekse. Është bërë gjithashtu e ditur se
milionat e formave të jetës që ne shohim
përreth nuk janë formuar nga bashkimi i
rastësishëm e qelizave, siç thonë
evolucionistët. Pa dyshim që as trëndafili,
palloi, tigri, milingona, me fjalë të tjera
asnjë gjallesë nuk ka mundur të fillojë
ekzistencën e saj nga vullneti i qelizave të
pandërgjegjshme të përbëra nga
kombinimi i atomeve të pandërgjegjshëm.
Sot komuniteti shkencor ka treguar se
materialet jo të gjallë nuk mund të vetë-
organizohen me anë të ngjarjeve të
rastësishme dhe pastaj të bashkohen
me materiale të tjerë jo të gjallë për të
formuar një gjallesë të përsosur dhe
shumë komplekse. Zoti, Sunduesi i të
Botëve, krijoi të gjitha gjërat dhe vetëm
Ai ka fuqinë të japë jetë.

37
Një shkencëtar që kryen studime të zgjeruara mbi këto tema, pa
dyshim, nuk është produkt i vendimeve të përbashkëta të atomeve të
pandërgjegjshëm. Është padyshim e pamundur që atome të tilla të
zhvillojnë një qenie njerëzore plotësisht të ndërgjegjshme.
Përkundër kësaj, qindra vjet më parë ishte përmendur në Kur’an se jeta
është krijuar nga Zoti nga “asgjëja”, se vetëm Zoti jep jetën dhe se asnjë
qenie tjetër përvec Atij ka fuqinë për “të dhënë jetë”. Nëse shkenca do të
përmbledhte rrjedhimet e fakteve të transmetuara nga Zoti për
njerëzimin, nuk do të rendte drejt kërkimeve të pakonkluduara për një
periudhë kaq të gjatë kohe.
Humbjet që i shkaktuan shkencës përpjekjet për të
provuar “Evolucionin e Specieve”
Ka miliona gjallesa që jetojnë në Tokë të cilat ndryshojnë nga njëra-
tjetra në mënyra të ndryshme. Marrim për shembull kuajt, zogjtë,
gjarpërinjtë, fluturat, peshqit, macet, lakuriqi i natës, krimbat, milingonat,
elefantët, mushkonjat, bletët, delfinët, yllin e detit, gamiljet… Të gjitha
këto forma jete ndryshojnë shumë nga karakteristikat e tyre fizike, mjedisi
ku jetojnë, teknikat e gjuajtjes, taktikat mbrojtëse, mënyrat e ushqimit,
riprodhimit, etj.
Por, si u krijuan këto gjallesa?
Çdokush që reflekton mbi këtë pyetje, duke përdorur arsyen e tij, do
shikojë se të gjitha gjallesat janë modeluar, pra krijuar. Çdo modelim
provon ekzistencën e një projektuesi inteligjent që i ka prodhuar ato.
Gjallesat, ashtu si të gjithë shembujt e tjerë të projektimit në natyrë,
provojnë ekzistencën e Zotit.
Kjo e vërtetë na është zbuluar nëpërmjet Islamit. Në Kur’an jemi
informuar se si u krijuan gjallesat. Të gjitha gjallesat janë krijuar nga Zoti
në mënyrë të dallueshme. Zoti, me fuqinë e tij krijuese, të vetme, dhe me
dije të pakufizuar, i veshi krijesat me veçori të ndryshme dhe i komunikoi
kështu fuqinë, urtësinë dhe dijen e Tij të pafundme njerëzimit. Disa nga
ajetet që tregojnë krijimin e gjallesave janë:
Nga argumentet e Tij është krijimi i qiejve dhe i tokës dhe
shpërndarja e gjallesave në to dhe Ai me fuqinë e Tij mund t’i
bashkojë kurdo që të dëshirojë. (Sure esh-Shura:29)

Allahu krijoi secilën gjallesë nga uji, e prej tyre ka disa që
ecin rrëshqitas në barkun e vet, disa që ecin me të dy këmbët
e disa me katër këmbët. Allahu krijon çfarë të dojë, pasi vërtet
Allahu ka mundësi për çdogjë. (Sure en-Nur: 45)

40
Për besimtarët ekzistojnë argumente në qiej dhe në tokë. Për
një popull që sinqerisht është i bindur ka argumente edhe
në krijimin tuaj dhe në kafshët e shpërndara (nëpër tokë).
(Sure el-Xhathijeh: 3-4)

42
Allahu krijoi secilën gjallesë nga uji, e prej tyre ka disa që ecin
rrëshqitas në barkun e vet, disa që ecin me të dy këmbët e disa me
katër këmbët. Allahu krijon çfarë të dojë, pasi vërtet Allahu ka
mundësi për çdogjë.(Sure en-Nur: 45)
Ai i krijoi qiejt pa shtylla që i shihni, e në tokë vendosi male të rënda
që të mos luajë vendi bashkë me ju e nëpër të shpërndau nga të gjitha
gjallesat, dhe nga qielli Në kemi lëshuar shi e kemi bërë të mbijnë në
tokë nga të gjitha llojet më të dobishme. Kjo ëshë vepër e krijimit të
Allahut, e më tregoni pra Mua se ç’krijuan të tjerët përveç Tij. Jo
asgjë pra, mohuesit janë në humbje të pafund. (Sure Lukman: 10-11)
Për besimtarët ekzistojnë argumente në qiej dhe në tokë. Për një
popull që sinqerisht është i bindur ka argumente edhe në krijimin
tuaj dhe në kafshët e shpërndara (nëpër tokë). (Sure el-Xhathijeh: 3-4)
Duke njohur realitetin e krijimit, shkencëtarët vendosën disiplina të
ndryshme si biologji, anatomi dhe paleontologji. Shkencëtarë të njohur si
Karl Lineus, i cili e kategorizoi botën e gjallë duke e ndarë atë në klasa dhe
që është i njohur si “themeluesi i taksonomisë”; Zhorzh Kuviè, themeluesi
i shkencës së fosileve dhe anatomisë krahasuese; Gregor Mendel,
themelues i gjenetikës i cili zbuloi ligjet e trashëgimisë; apo Luis Agasis që
është konsideruar biologu më i madh amerikan i shekullit të 19-të, të
gjithë këta e praktikuan shkencën me përkujdesin se të gjitha gjallesat
ishin krijuar nga Zoti.
Pastaj me prezantimin e teorisë së evolucionit të Darvinit, bota e
shkencës u zhyt në përpjekjet për të gjetur se “speciet evoluojnë nga njëra-
tjetra”. Kjo endje bëri që shkencëtarët të futin veten në shumë vëzhgime
të pafrytshme. Në gërmimet e fosileve të kryera në të gjithë botën
shkencëtarët, kërkuan për fosile të formave të ndërmjetme që nuk patën
ekzistuar ndonjëherë në histori. Për më tepër, u ndërtuan skenarë
imagjinarë për të shpjeguar se si specie të ndryshme mund të evoluojnë
njëra nga tjetra. Botimet shkencore i ofruan këto skenarë dhe detyrimisht
iu mësuan studentëve në shkollë.
Do të ishte mirë të shikonim disa nga këto skenarë për të treguar se si
evolucionistët përdorin shkencën për fantazitë e tyre. Për shembull,
historia e mëposhtme u botua në një artikull ku flitej për shndërrimin e
zvarranikëve në gjitarë:

43
Disa nga zvarranikët e zonave më të ftohta
filluan të zhvillojnë një metodë për të
mbajtur trupat e tyre ngrohtë. Dalja e
nxehtësisë së tyre rritej kur ishte ftohtë
dhe kjo humbje nxehtësie u zvogëlua
kur luspat u bënë të vogla dhe me majë
duke u shnërruar kështu në gëzof.
Djersitja ishte gjithashtu një përshtatje
për të rregulluar temperaturën e
trupit, një mjet për të ftohur trupin
me anë të avullimit të ujit, kur
kjo ishte e nevojshme. Por
aksidentalisht, të rinjtë e
Karl Lineus, i cili besonte se Zoti i
krijoi të gjitha gjallesat, për herë të
parë kategorizoi format e jetës nën
klasa të ndryshme dhe ishte
themelues i taksonomisë.
Karl Lineus

44
këtyre zvarranikëve filluan të
lëpijnë djersën e nënës së tyre për
t’u ushqyer. Disa gjendra të
djersës filluan të nxjerrin një
sekrecion gjithnjë e më të pasur i
cili eventualisht u kthye në
qumësht. Pra, të rinjtë e këtyre
gjitarëve të hershëm kishin një
fillim më të mirë jete. 20
Për të vërtetuar këtë hipotezë
evolucionare ishte e nevojshme të
vërtetoje shkencërisht ngjarjet e
pamundura si shndërrimi i djersës
në qumësht apo i luspave në gëzof.
Realisht, asnjë nga këto shndërime
mund të vërtetohet. Së pari, është e
pamundur që qumështi i nënës, i
cili përmban çdogjë që ka nevojë një
foshnje, të ketë prejardhur nga
“djersa”, siç citohet më sipër.
Qumështi i nënës është një
substancë e rregullueshme
posaçërisht sipas nevojave të
fëmijës dhe ndryshon në çdo fazë
sipas një plani të caktuar. Çdogjë që
ka nevojë fëmija gjendet në
qumështin e nënës në momentin
Thënia se zvarranikët evoluan
në gjitarë është në
kundërshtim të plotë me
zbulimet shkencore. Provat
përfshijnë ndryshimet e qarta
ndërmjet luspave të
zvarranikëve dhe gëzofit të
gjitarëve.

45
Puplat e zogjve, që janë krejtësisht të ndryshme nga luspat e
zvarranikëve, janë të pajisura me veti shumë komplekse që bëjnë të
mundur fluturimin e zogjve.
kur ajo gjë nevojitet. Për shembull, dita që fëmija ka nevojë për kalium
është e njëjtë me ditën kur qumështi i nënës është i pasur me kalium. Kjo
vlen për të gjitha materialet e tjera që fëmija ka nevojë gjatë zhvillimit të
tij. Është padyshim e pamundur që një ushqim i tillë të jetë formuar nga
rastësi të pandërgjegjshme.

46
Sipas të njëjtës logjikë, përbërësja tjetër e thënies së mësipërme, historia
e “evolucionit të luspave të zvarranikëve në gëzof”, është në kundërshtim
të plotë e të qartë me faktet shkencore. Luspat dhe gëzofi kanë struktura
krejtësisht të ndryshme:
Gëzofi është folikular, që do të thotë se ai del nga një qeskë. Luspat, nga
ana tjetër, janë struktura të sheshta të futura në lëkurë. Përveç kësaj
luspat zhvillohen, rriten dhe bien në një mënyrë krejt të ndryshme nga
gëzofi. Përfundimisht, ato s’kanë asgjë të përbashkët.
Nuk ka asnjë provë shkencore që sugjeron se gëzofi evoluoi nga luspat.
Evolucionistët nuk kanë provë fosilesh që vërteton këtë prandaj edhe nuk
mund të paraqesin një mekanizëm logjik për të argumentuar këtë
transformim.
Transformimi imagjinar i zvarranikëve në gjitarë nuk është “përralla”
e vetme joshkencore. Çdo evolucionist ka një “variant” të tijin. Njësoj, janë
ndërtuar shumë skenarë që tregojnë se si dinozaurët evoluan në zogj. Një
nga këto skenarë tregon se si disa dinozaurë filluan të fluturojnë ndërsa
përpiqeshin të kapnin miza. Një tjetër parashtron se dinozaurët i
zhvilluan krahët kur kërcenin nga një pemë në tjetrën. Pra, shkenca “u
mësua së provuari” këto skenarë që dilnin nga imagjinata e
evolucionistëve. Kështu një numër i madh shkencëtarësh kreu kërkime se
si dinozaurët filluan të fluturonin ndërsa ata vraponin apo kërcenin në
degët e pemëve dhe gjithashtu kaluan vite të tëra për të treguar se si
luspat u shndërruan në pupla. Evolucionisti dhe ornitologu i shquar Alan
Feduça është një nga këta shkencëtarë, i cili kaloi jetën e tij duke punuar
mbi këtë temë. Ndërsa shpenzoi 25 vjet për të
kërkuar një lidhje ndërmjet dinozaurëve dhe
zogjve, Feduça na ofron rrëfimin e
mëposhtëm:
Epo, unë studiova kafkat e zogjve për 25
vjet dhe nuk shoh asnjë lloj
ngjashmërie. Thjesht nuk e shoh…
Origjina teropode e zogjve, sipas
meje, do të jetë zhgënjimi më i
madh i paleontologjisë së
shekullit të 20-të. 21
Alan Feduça

47
Skenarët evolucionistë nuk mbarojnë këtu. Ashtu siç e pranon dhe
paleontologu evolucionist Dr. Kolin Petërson, “Ka pasur një morì të
pahijshme tregimesh, njëra më fantazioze se tjetra, se kush është në të
vërtetë natyra e asaj historie [e jetës]”22
Evolucionistët gjithashtu vunë
përpara thënien fantastike se gjitarët detarë si balenat dhe delfinat evoluan
nga arinjtë që pëlqenin të notonin. Për më tepër, për të pasur një bazë për
këtë skenar, ata kanë prodhuar teori rreth krijesave gjysëm-ari/gjysëm-
balenë, madje edhe kanë fabrikuar histori për “balena që ecin”.
Evolucionistët janë të lirë të ëndërrojnë dhe të besojnë çfarëdolloj
skenari që të duan. Problemi i vërtetë është se ata harxhojnë burimet dhe
kohën e botës shkencore në shpresën për të provuar këta skenarë. Për këta
skenarë evolutivë u shpreh dhe një tjetër shkencëtar evolucionist i njohur,
Pier Pol Grasè, “Nuk ka ndonjë ligj që flet kundër ëndërrimit me sy
hapur, por shkenca nuk duhet të jepet pas tij” 23
Shkenca do vazhdojë të kapet më kot pas këtyre miteve përsa kohë
shkencëtarët i bazojnë studimet e tyre mbi hipoteza të pasakta si
Darvinizmi. Njohja e realitetit të krijimit, nga ana tjetër, do t’i japë fund të
gjithë këtyre endjeve të kota të cilat pengojnë përparimin e shkencës. Siç
Evolutionists claim that the front legs of some dinosaurs transformed
into wings as they chased flies. Evolutionists do not hesitate to
produce such imaginary, and essentially, preposterous theories.

48
e kemi përmendur dhe më parë, të gjitha krijesat u krijuan nga Zoti
individualisht. Karakteristikat e tyre fizike, mënyrat e të ushqyerit,
teknikat e të gjuajturit, taktikat mbrojtëse, mbrojtja e të vegjëlve të tyre,
etj, të gjitha këto reflektojnë harmoni perfekte. Nuk ka arsye të thuash dhe
të përpiqesh të provosh se këto harmoni mund të kenë ardhur rastësisht.
Kjo përsosshmëri nuk mund të jetë krijuar kështu; ajo ka lindur vetëm nga
fuqia dhe kontrolli i Zotit tonë, Krijuesit të Gjithpushtetshëm. Prandaj do
të ishte shumë më e vlefshme të hetoje realitete të vërtetueshme dhe
detajet e tyre, sesa të prodhosh skenarë tërësisht imagjinarë. Ç’është më e
rëndësishme, kërkime të tilla do të na ndihmonin të njihnim më mirë
Zotin, të Gjithfuqishmin, i Cili krijoi njerëzit dhe gjithë universin nga
asgjëja.
Rruga pa krye e teorisë së mutacionit
Një rrjedhim tjetër i teorisë së evolucionit, e cila ka shpenzuar kohën e
shkencës, ishte ndjekja e kotë pas “mutacioneve të dobishme”.
Mutacionet janë ndryshime që ndodhin në kodin gjenetik të një
organizmi si efekt i rrezatimit apo kimikateve. Edhe pse evolucionistët
pohojnë se gjallesat evoluan nga mutacionet, mutacionet janë pothuajse
gjithmonë të dëmshme dhe nuk kanë efekt tjetër përveç shkaktimit të
çrregullimeve në organizëm. Rrjedhja radioaktive në Çernobil është një
tregues i efekteve të dëmshme të mutacionit. Si pasojë e kësaj katastrofe,
shumë njerëz vuajnë nga sëmundje të tilla si leuçemia apo jonormalitete
në lindje.
Pavarësisht nga efektet negative të mutacionit, neo-Darvinizmi ka
parashtruar dy “mekanizma evolucionarë” një prej të cilëve është
mutacioni. Prandaj shkencëtarët u përpoqën të provojnë se mutacionet
mund të krijojnë efekte të dobishme tek gjallesat. Megjithatë, siç e kemi
shpjeguar më lart, mutacionet janë gjithnjë të dëmshme dhe nuk është
parë kurrë të ketë pasur ndonjë efekt evolutiv.
Evolucionistët ndërtuan modele artificialë mutacioni dhe punuan për
dekada për të vëzhguar një mutacion të dobishëm. Për shembull, mizat e
frutave iu nënshtruan disa herë mutacionit me shpresën se ato mund të
jepnin një “mutacion që përmirësonte kodin gjenetik”. Rezultati ishte një

49
dështim total. Evolucionisti Majkëll Pitman bëri shënimet e mëposhtme
rreth eksperimenteve të gjera, por pa rezultat, mbi mutacionet:
Morgan, Goldshmit, Myler dhe gjenetistë të tjerë i kanë trajtuar mizat e
frutave në kushte ekstreme të të nxehtit, të ftohtit, dritës, errësirës dhe
trajtime të tjera me kimikate dhe rrezatim. U prodhuan praktikisht të
gjitha llojet e mutacioneve. Evolucion i bërë nga njeriu? Në të vërtetë,
jo: Pak nga përbindëshat e gjenetistëve mundën të mbijetonin jashtë
normal
vestigial
wings
të ngjitura abdomen i
përdredhur
pa krahë
Eksperimentet mbi mutacionin e kryera në mizat e frutave për
dekada, nuk nxorrën as edhe një mutacion dobiprurës. Kjo
është vetëm një nga përpjekjet e pashpresa të evolucionistëve
në kërkim të mutacioneve të dobishme.

50
enëve ku kishin ardhur në jetë. Praktikisht,
mutantët ngordhin, janë sterilë ose priren të
egërsohen. 24
Evolucionisti i famshëm Gordon Teilor
gjithashtu citoi se 50 vjet u humbën për
eksperimentet e mutacioneve.
Në të gjitha qindra eksperimentet mbi mizat të kryera në mbarë botën
për më shumë se 50 vjet, nuk është parë të zhvillohet asnjë specie e
re…. madje as edhe një enzimë e re. 25
Diskutimet evolucionare në fusha të tjera të shkencës nuk kanë qenë
ndryshe nga ky. Pavarësisht, evolucionistët mbrojnë Darvinin dhe pastaj
i paraqesin këmbënguljet e tyre si “këmëbëngulje shkencore”. Por ajo që
ata praktikojnë nuk është këmbëngulje shkencore, por rezistencë ndaj
shkencës.
Pengesa prej mbetjeve fosile
Një shembull tjetër i humbjes së kohës që teoria e evolucionit i shkaktoi
shkencës është qorrsokaku ku u fut paleontologjia. Nuk ka dyshim se
studimet paleontologe janë esenciale në sqarimin tonë rreth historisë së
jetës në tokë. Por konceptet e gabuara të teorisë së evolucionit patën një
efekt negativ në kërkimet e fosileve dhe i çuan në rrugë të shtrembër
shkencëtarët. Veçanërisht, disa paleontologë hasën mjaft vështirësi në
investigimin e “origjinës së njeriut”: të gjitha kërkimet për të zbuluar një
krijesë gjysëm-majmun/gjysëm-njeri kanë qenë një harxhim kohe i
vërtetë.
Duhet të përmendet se gërmimet e fosileve kryhen në kushte shumë të
vështira dhe nevojitin buxhet të madh. Gërmimet e bëra në një shekull e
gjysëm në rajone të tilla si shkretëtira afrikane nga skuadra të mëdha
Ky çrregullim fizik është një shembull i
efekteve të dëmshme të mutacionit.
Mutacioni i rastësishëm shkakton vetëm
dëm në një strukturë perfekte.

51
kërkuesish, duke i mbajtur
kampet për muaj të tërë nën
diellin përvëlues dhe me buxhet
që shkonte në biliona dollarë,
nuk kanë paraqitur rezultate
konkrete. Kërkuesi i njohur i
fosileve Riçard Likei dhe
shkrimtari i famshëm i shkencës Roxher Ljuin bënë komentet e
mëposhtme rreth mosrezultateve të studimeve të tyre:
Nëse dikush do vendoste në një dhomë të gjitha mbetjet fosile të
zbuluara deri tani të paraardhësve tanë që jetuan le të themi nga një
deri në pesë milion vjet më parë, atij do t’i duheshin afërsisht dy
tavolina mbi të cilat t’i shpërndajë ato. Madje, nëse nuk do bëhej dot
kjo, një kuti e gjërë këpucësh do ishte mëse e mjaftueshme për të
mbartur të gjitha gjetjet fosile të hominidëve të periudhës ndërmjet 6
deri 15 milion vjet më parë! 26
Të gjitha këto ishin një shpenzim i kohës, njohurive, punës, parave dhe
burimeve, gabimisht të kryera nën emrin e “shkencës”. Në mbarë botën,
qindra universitete, institucione dhe organizata shkencore, miliona
shkencëtarë, instruktorë e studentë, laboratorë, teknikë, pajisje teknike
dhe burime të panumërta janë sakrifikuar në shërbim të një thënieje të
Riçard Likei dhe Alan Uolker. Dy
shkencëtarë të cilët kanë
kërkuar shenjat e evolucionit në
fushën e paleontologjisë me vite
të tërë pothuajse gjatë gjithë
jetës së tyre. Të dy këta
shkencëtarë nuk kanë mundur të
gjejnë atë që po kërkonin.

52
“Gërmimet e kryera për të gjetur shenjat e evolucionit” në
shkretëtirat Afrikane nën diellin përvëlues, me buxhete prej
miliona dollarësh, kanë dalë të tëra pa rezultate dhe
sidomos të kota. Evolucionistët, të cilët nuk donin të
shihnin përpjekjet e tyre të iknin dëm, në dëshpërim, iu
dorëzuan “mashtrimit”.
rremë. Rezultati i fundit është me pak fjalë asgjë dhe për më tepër zbulime
të reja vazhdojnë të shfaqin falsitetin e hipotezës së evolucionit.
Shkencëtari evolucionist S. J. Xhons shpjegon në një artikull të publikuar
në revistën Natyra studimin e kërkimeve fosile rreth origjinës së njeriut:
Paleoantropologjistët duket se po kompensojnë mungesën e fosileve
me një furi të tepruar dhe kjo duhet të jetë shkenca e vetme në të cilën
është akoma e mundur të bëhesh i famshëm vetëm duke dhënë një
opinion. Siç mund të thoshte një cinik, në paleontologjinë njerëzore
konsensusi varet nga ai që bërtet më shumë. 27
Humbjet që i shkaktuan shkencës ata që mohojnë
“Modelimin Perfekt në natyrë”
Të mohosh faktin e krijimit, pra “modelimin” në natyrë, aktualisht do
të thotë të pengosh kërkimin shkencor. Një shkencëtar, që është i
kujdesshëm ndaj ekzistencës së një përcaktimi në natyrë, i merr përsipër
studimet e tij me qëllimin e vëzhgimit të këtij projektimi dhe shkaqet e tij.
Kurse një evolucionist nuk do mund të ketë këtë qëllim pasi ai e
konsideron natyrën si një grumbull i paqëllimshëm lënde.

53
Fizikanti dhe filozofi amerikan Uilliam
Dembski është një shkencëtar tjetër që pranon se
ka një “modelim” në natyrë. Dembski citon se
këndvështrimi evolucionar, duke mohuar
ekzistencën e një qëllimi në natyrë, e lë prapa
përparimin shkencor. Si shembull për këtë ai i
referohet termit “ADN e pavlefshme” të
evolucionistëve. (Sipas një hipoteze të
shkencëtarëve evolucionistë në këtë përfshihen
pjesë të ADN-së që nuk përmbajnë ndonjë
informacion gjenetik dhe si rrjedhim nuk ka
ndonjë funksion të dukshëm gjenetik). Dembski
komenton:
… Modelimi nuk është një frenues i shkencës.
Në të vërtetë modelimi mund të nxisë kërkimet
ku përafrimet tradicionale evolucioniste i
pengojnë ato. Konsideroni termin “ADN e
pavlefshme”. Kuptohet se në këtë term është
idea se, meqë bashkësia e gjeneve të një
organizmi është krijuar nëpërmjet një procesi të
gjatë, jodirekt, evolucionar, atehërë këto gjene
janë një bashkim pjesësh nga e cila vetëm një
pjesë e kufizuar është e rëndësishme për
organizmin. Pra nga pikëpamja evolucioniste
duhet të presim një sasi ADN-je të padobishme.
N.q.s., nga ana tjetër, organizmat modelohen,
ne duhet të presim sa më shumë ADN
funksionante. Dhe vërtetë, gjetjet e fundit
pohojnë se ta përcaktosh ADN-në si të
pavlefshme kjo thjesht mbulon mangësinë e
njohurive tona rreth funksionimit të saj. Për
shembull, në një artikull të kohëve të fundit të
Gazetës së Biologjisë Teorike, Xhon Bodnar
përshkruan se si “AND-ja jokoduese në gjenet
Përbërja
komplekse e ADN-
së, ku secila veçori
e saj ka një qëllim
specifik, tregon se
ADN-ja është
krijuar.

54
eukariote kodon një gjuhë që programon rritjen dhe zhvillimin e
organizmit.” Modelimi i nxit shkencëtarët të kërkojnë funksionin
ndërsa evolucioni bën të kundërtën…
Të pranosh modelimin brenda shkencës, kjo vetëm mund të pasurojë
iniciativën shkencore. Të gjitha mjetet e vërteta dhe të provuara të
shkencës do mbeteshin të pacënuara. Por modelimi shton edhe një mjet
tjetër në shportën e mjeteve shpjeguese të shkencëtarit. Për më tepër,
modelimi zhvillon një bashkësi të tërë pyetjesh mbi kërkimin shkencor.
Sapo të pranojmë se diçka është modeluar, ne do duam të dimë si është
prodhuar ajo, në ç’shtrirje ky projekt është më optimal dhe kush është
qëllimi i tij. 28
Padyshim, pranimi i faktit se gjallesat janë krijuar nga Zoti hap
horizonte të reja të shkencës si dhe ndihmon të kuptosh më mirë natyrën.
Megjithatë, shkencëtarët materialistë duke mohuar fuqinë krijuese të
Zotit thonë se të gjitha format e jetës në natyrë erdhën si rezultat i
ngjarjeve të rastësishme. Sipas tyre ekzistenca e “modelimeve jonormale”
apo i “produkteve të panevojshme” është mëse normale në një univers që
është rezultat i rastësive. Gjatë viteve kjo pikëpamje ka shkaktuar një
interpretim jo të duhur të shumë të dhënave shkencore dhe parandaloi
zbulimin e shumë fakteve të reja. Për shembull, një shkencëtar materialist
duke ekzaminuar një pupël, që ka gjetur në natyrë, dhe duke parë
strukturën asimetrike të puplës, vendos se ajo ka një formë të shtrembër
pasi ajo u krijua rastësisht. Si rrjedhim ai nuk e ndjen të nevojshme të
studiojë natyrën asimetrike të puplës. Për një shkencëtar që beson se Zoti
krijoi çdo formë jete për një shkak të caktuar dhe me një modelim perfekt,
vetia e asimetrisë të puplave të zogjve është një trajtim i rëndësishëm që
ia vlen të ekzaminohet. Një shkencëtar që fillon punën e tij me këto prirje
do zbulojë se forma asimetrike e puplave të zogjve është e nevojshme për
fluturimin dhe se zogjtë me pupla simetrike nuk janë në gjendje të
fluturojnë.
Shembuj të tillë janë të zakonshëm në botën e shkencës. Shkencëtarët që
studiuan bletët patën një eksperiencë të ngjashme. Disa shkencëtarë, pasi
llogaritën këndet e hojeve të koshereve, panë se këndet e dy dhomëzave
ngjitur ndryshonin nga këndi optimal me 0.020. (Matjet treguan se këndet
e formuara nga bletët janë 109.28 dhe 70.32 gradë. Nga llogaritje shumë të

55
ndërlikuara, u përcaktua nga matematicieni Kënig se këndet optimalë për
këtë qëllim duhet të ishin 109.26 dhe 70.34 gradë.) Shkencëtarët që
punuan mbi këtë temë arritën në përfundimin se bletët gabonin me këtë
fraksion të minutit. Matematicieni skocez Kolin Meklorin (1698-1746), i
pakënaqur nga ky shpjegim, vendosi të kryente vetë një vëzhgim të ri dhe
të detajuar mbi çështjen. Ai tregoi se, si pasojë e një gabimi të lehtë shtypi
të tabelave logaritmike, rezultati i përftuar më parë ndryshonte me
saktësisht dy minuta të këndit.29
Kështu u zbulua se bletët e kishin
llogaritur këndin optimal saktësisht, dhe jo shkencëtarët!
Një person që njeh faktin se Zoti i krijoi të gjitha gjallesat në një formë
perfekte nuk supozon kurrë se ka një jonormalitet në modelimin e një
objekti në natyrë. Ai di se çdo detaj është krijuar nga Zoti për një arsye të
caktuar.
Një keqkuptim tjetër, pasojë e shkencëtarëve që nuk besojnë në krijimin
e Zotit, ka të bëjë përsëri me bletët. Numri i 12 tetorit 1996 të revistës
Shkencëtari i Ri përmban një fragment nga Ben Kristëll ku ai aprovon se
bletët i rrahin flatrat e tyre më tepër se ç’duhet dhe kështu fluturimi i tyre
është jorendimentar. Sipas këtij artikulli bletët i rrahin flatrat herë shpejt
e herë më ngadalë por duke fluturuar me të njëjtën shpejtësi, dhe kështu
Vetitë komportamentale të bletëve janë aq komplekse saqë
shkencëtarët i kanë zbuluar arsyet e kësaj sjelljeje vetëm kohët e
fundit.

56
ato harxhojnë energji kur i rrahin më shpejt. Sipas autorit, ky ishte një
gabim në modelim.
Një skuadër e Universitetit të shtetit të Arizonës e udhëhequr nga Xhon
Herrison, ka botuar tek Shkenca (1996, vëll. 274, f. 88) gjetjet kërkimore që
sugjerojnë se ka arsye të vlefshme në ndryshimin e frekuencave të rrahjes
së flatrave të bletëve. U matën temperatura e trupit të bletës, shpejtësia e
rrahjes së flatrave dhe shpejtësia e ndryshimit të metabolizmit të saj duke
ndryshuar temperaturën e ambjentit. Me rritjen e temperaturës nga 20°C
në 40°C, frekuenca e rrahjes zvogëlohej. Kërkimet zbuluan se bletët i
rrahin flatrat e tyre më ngadalë në mot të ngrohtë ndërsa më shpejt në
mot të ftohtë. Por, nuk kishte ndryshim në shpejtësinë e tyre të fluturimit.
Ato e mbanin ngrohtë trupin e tyre duke përdor energjinë e çliruar nga
rrahja më frekuente e flatrave. Si përfundim u zbulua se flatrat e bletëve
kishin një funksion të dyfishtë: fluturimin dhe gjenerimin e nxehtësisë.
Një shtrembërim tjetër i parashtruar nga shkencëtarët evolucionistë, që
nuk besojnë se Zoti krijoi gjallesat përsosmërisht në formën e tyre, është
falsiteti i “organeve rudimentare”. Evolucionistët, sipas të cilëve të gjitha
gjallesat evoluan rastësisht nga një paraardhës, besojnë se ekziston një
numër “organesh jo-funksionale” në trupin e njeriut, të trashëguar nga
paraardhësit, të cilët janë bërë rudimentare me kalimin e kohës meqë nuk
përdoreshin më. Shkencëtarët që nuk besojnë në aftësinë krijuese të Zotit,
i shkaktuan një hutim të dëmshëm studimit të këtyre organeve, që ata i
konsideruan si mosfunksionalë. Me përparimin e shkencës u kuptua se
këto organe, në fakt janë vitale për trupin e njeriut. Pakësimi gradual i
listës së gjatë të organeve rudimentare të evolucionistëve ishte treguesi
më i mirë se sa e metë ishte kjo premisë, e cila pengoi përparimin e
shkencës. Vetë një evolucionist, S. R. Skading, e diskutoi këtë fakt në
artikullin e tij të titulluar “Mund të jenë organet rudimentare provë e
evolucionit?”, i botuar në revistën Teoria Evolucionare:
Meqë është e pamundur të identifikosh qartësisht struktura të
padobishme dhe meqë struktura e argumentit në fjalë nuk është e
vlefshme shkencërisht, unë arrij në përfundimin se “organet
rudimentare” nuk paraqesin provë specifike për teorinë e evolucionit. 30
Lista e organeve rudimentare e kompiluar nga anatomisti gjerman R.
Viders’haim në vitin 1895 përbëhej nga afërsisht 100 organe, përfshirë

57
apandesitin dhe kërbishtin. Me zhvillimin e shkencës numri i organeve në
këtë listë u zvogëlua gradualisht dhe u zbulua se këto organe në fakt
kishin funksione shumë të rëndësishme në trupin e njeriut. Për shembull,
u zbulua se apandesiti, që supozohej të ishte “organ rudimentar”, në të
vërtetë ishte një organ limfoid që parandalonte infeksionet në trup.
Gjithashtu u zbulua se bajamet në fyt, të përfshira edhe këto në listë, kishin
një rol mbrojtës të fytit kundër infeksioneve, sidomos deri në adoleshencë.
U gjet se kërbishti, i ndodhur në fund të kollonës vertebrale, mban kockat
rreth komblikut dhe është pika mbajtëse e disa muskujve të vegjël. Në
vitet në vijim u kuptua se timusi nxit sistemin imunitar në trupin e njeriut
duke aktivizuar qelizat T, gjendra e epifizës është e nevojshme për
sekretimin e disa hormoneve të rëndësishme dhe u zbuluan dhe
funksionet e shumë organeve të tjera të supozuara jo-funksionante. Pala
gjysëm-hënore e syrit, që konsiderohej si rudimentare nga Darvini, në fakt
shërben për pastrimin dhe lubrifikimin e vetullave.
Të gjitha këto shembuj çojnë tek një fakt: që kërkimi shkencor të jetë
efektiv dhe i shpejtë, duhet që ai të bazohet mbi një kusht paraprak. Zoti
krijoi çdogjë për një arsye të caktuar me një modelim të pametë dhe të
paimitueshëm. Prandaj, qëllimi i vëzhgimit të natyrës nga një shkencëtar
duhet të jetë zbulimi i detajeve në këtë përsosmëri tek të gjitha gjërat dhe
eksplorimi i arsyeve të fshehura në çdo fenomen me të cilin ndeshet.
Efekti negativ mbi shkencëtarët evolucionistë dhe
ateistë i njohjes së faktit se përpjekjet e tyre ishin
të kota
Në fakt, kryerja e kërkimeve dhe studimeve të zgjeruara të hipotezave
falso dhe jorezultative, është gjithashtu një humbje emocionale për
shkencëtarët evolucionistë. Kur ata arritën në përfundimin se shumica e
kërkimeve tek të cilat ata përkushtuan jetët e tyre ishin të kota dhe të
padobishme, u dëshpëruan shumë.
Të kryesh kërkime shkencore nevojitet disiplinë e madhe dhe
vetësakrifikim. Të bëjnë eksperimente dhe vëzhgime në laborator për një
premisë që e dinë se nuk do t’i çojë gjëkundi dhe të zbulosh se është e
vërtetë krejt e kundërta e hipotezës që duan të provojnë, është padyshim
mërzi e madhe për shkencëtarë të tillë.

58
Në librin e tij, Kutia e Zezë e Darvinit, ku shpjegohet mosvlershmëria
shkencore e Darvinizmit, biokimisti i njohur amerikan Majkëll Behe
përshkruan psikologjinë e shkencëtarëve evolucionistë përballë realitetit
të dukshëm të “modelimit” në qelizat e gjalla:
Në katër dekadat e fundit biokimia moderne ka zbuluar sekretet e
qelizës. Përparimi u arrit me vështirësi. U deshën dhjetra mijëra njerëz që
t’i përkushtonin pjesën më të mirë të jetës së tyre punës së vazhdueshme
në laborator… Rezultati i këtyre përpjekjeve të përbashkëta për të hetuar
mbi qelizën – të vëzhgosh jetën në nivel
molekular – është një thërritje e qartë e me zë
të lartë e “modelimit!” Ky rezultat është aq i
pastër dhe i kuptimtë saqë mund të
renditet ndër ngjarjet më të mëdha të
historisë së shkencës. Ky triumf i
shkencës duhet të provokojë britmën
“Eureka!” nga dhjetë mijë zëra.
Por kjo nuk ndodhi, madje as
duartrokitje nuk u dëgjuan.
Përkundrazi, një heshtje e
çuditshme, e ndrojtur, rrethon të
gjithë kompleksitetin e qelizës. Kur hapet
kjo temë në publik, këmbët fillojnë disi të dridhen dhe
frymëmarrja shtohet. Veçmas, njerëzit janë më të qetë; shumë prej tyre e
pranojnë çfarë është evidente por pastaj ulin shikimin, tundin kokën
dhe e anashkalojnë. Pse komuniteti shkencor nuk e përqafon me zell
zbulimin e tij shokues? Pse vëzhgimi i modelimit mbahet me doreza
intelektuale? Dilema është se ndërsa njëra anë e çështjes emërtohet
modelim inteligjent, ana tjetër duhet të emërtohet Zot. 31
Disa evolucionistë në komunitetin shkencor e kanë pranuar se vuajnë
prej këtij dëshpërimi. Për shembull, paleontologu evolucionist, Dr. Kolin
Petërson, paleontologu kryesor i Muzeut Britanik të Historisë Natyrore
dhe autor i librit Evolucioni, bëri komentet e mëposhtme të famshme me
rastin e hapjes së Muzeut të Historisë Natyrore të Nju Jorkut:
Pyetja është: A mund të më thuash ndonjë gjë që di rreth evolucionit,
ndonjë gjë që të jetë e vërtetë? E kam bërë këtë pyetje para stafit të

59
gjeologjisë të Muzeut Mineral të Historisë Natyrore dhe gjithçka mora
si përgjigje ishte heshtje… Pastaj u përmenda dhe kuptova se gjatë
gjithë jetës time jam mashtruar duke e marrë evolucionizmin si një të
vërtetë të mirëqenë. 32
Në të njëjtin fjalim, Petërson gjithashtu citoi:
Një nga arsyet që kam filluar të kem këtë qëndrim anti-evolucionar,
ose më mirë ta quajmë një qëndrim jo-evolucionar, ishte kur vitin e
kaluar kuptova papritmas se kisha mbi njëzet vjet që mendoja se
punoja për evolucionin, në njëfarë mënyre. U zgjova një mëngjes, diçka
kish ndodhur natën dhe më shokoi fakti se kisha punuar mbi njëzet
vjet dhe nuk kishte asgjë për të cilën të kisha dijeni. Është tronditje e
vërtetë të mësosh që dikush mund të jetë për një kohë kaq të gjatë i
çorientuar. 33
Evolucionisti, Dr. N. Heribert Nilson, Drejtor i Institutit Botanik i
Universitetit Lund, Suedi, pranoi se kish harxhuar mbi 40 vjet për asgjë,
duke shtuar: “Përpjekjet e mia 40 vjeçare për të treguar evolucionin
nëpërmjet një eksperimenti dështuan plotësisht.” 34
Këta shembuj individualë tregojnë si ka vuajtur
shkenca duke ndjekur një teori false. Për
dekada njohuritë, koha, energjia, puna,
laboratorët, asistentët dhe burimet
Shumë prej
përpjekjeve të
gjera të
shkencëtarëve
evolucionistë
kanë qenë të
pavlera. Ky
përfundim
padyshim ka
bërë që shumë
shkencëtarë të
humbin
entuziasmin e
tyre për
kërkime.

60
financiare të mijëra shkencëtarëve kanë humbur në një përpjekje të shtirur
për të mbështetur mitin e evolucionit.
Ç’është më interesante, jo vetëm evolucionistët e ditëve tona por edhe
vetë Çarls Darvin, themeluesi i teorisë, shpesh shqetësohej se mos
“shpenzonte kot kohën e tij” dhe se “në fund do zhgënjehej”. Darvini
fliste shpesh për shqetësimet e tij mbi këtë pikë në letrat që i dërgonte
miqve të tij ose në artikujt e tij. Në një prej tyre ai pohoi se nuk ka prova
në natyrë që të mbështesin teorinë ë tij:
E gjithë natyra është kapriçoze dhe nuk do bëjë atë që do doja unë. 35
Mungesa e vetëbesimit të Darvinit manifestohet edhe në fjalët e tij të
mëposhtme:
Sidoqoftë, dyshoj nëse puna ime (shkrimi i Origjina e specieve) ia vlente
harxhimin e gjithë asaj kohe. 36
Qartë, nëse një teori false mbrohet vetëm për arsye ideologjike, ajo
shkakton edhe mjerim dhe dëshpërim mes propozuesve të saj. Të tilla
janë pasojat e paevitueshme të vendosjes së shkencës drejt rrjedhës së
gabuar.
Humbjet që i shkaktuan shkencës
mashtrimet e evolucionistëve
Meqë evolucionistët nuk ishin në gjendje të
gjenin prova për të mbështetur teorinë e tyre,
ata herë pas here mashtronin njerëzimin duke
shtrembëruar gjetjet e tyre shkencore. Nga
mashtrimet më të famshme ka qenë skandali i
“Njeriut të Piltdaun-it”. Në pamundësi të
zbulimit të fosileve të krijesave të supozuara
Duke thënë, “Dyshoj nëse kjo
vepër ia vlente harxhimin e
kaq shumë kohe”, Darvini
tregon mungesën e besimit të
tij për të provuar teorinë e
evolucionit

61
gjysëm-majmun/gjysëm-njeri, që sipas tyre ekzistonin, evolucionistët
vendosën më në fund të prodhojnë një vetë. Duke montuar nofullën e një
orangutani me një kafkë njeriu dhe duke i dhënë atij një pamje të datuar
duke e trajtuar me lloje kimikatesh, për vite më rradhë ata e prezantuan
këtë kafkë në muzeumin më të famshëm të botës, si “paraardhësi i
njeriut”. F. Klark Hauell, vetë evolucionist, përshkruan kështu pengesat
që i solli shkencës ky mashtrim:
U zbulua në vitin 1953 se Piltdaun nuk ishte asgjë më shumë se një
nofull majmuni e ngjitur pas një kafke njeriu. Ishte një mashtrim i
qëllimtë. Ata nuk e dalluan as nofullën që ishte e një majmuni e as
kafkën të ishte njerëzore. Për më tepër ata e deklaruan çdo pjesë të tij si
një ndërmjetës mes majmunit dhe njeriut. E datuan si të ishte 500.000
vjeçar, i dhanë një emër (Eoantropus Dausan ose ‘Njeriu i agimit’) dhe
shkruan rreth 500 libra mbi të. ‘Zbulimi’ i gënjeu paleontologët për
45 vjet. 37
Fjalët e këtij shkencëtari janë vërtetë mbresëlënëse. Një pjesë e “të
ashtuquajturës provë”, “gënjeu” komunitetin shkencor për 40 vjet. Fakti
se 500 libra u shkruan për një kafkë të rremë është një tregues i shkëlqyer
i përpjekjeve të bëra për kapriçio.
Fajtori i një mashtrimi tjetër, Ernest Hekel, jo vetëm që rrëfeu
falsifikimet e tij, por gjithashtu përmendi dhe shtrembërimet e kryera nga
kolegët e tij me qëllim për të fajësuar ideologjitë e tyre të ndryshme:
Pas këtij rrëfimi kompromentues për “falsifikim”, detyrohem ta
konsideroja veten të dënuar dhe të shkatërruar nëse nuk do
ngushëllohesha të shikoja pranë meje në bankën e të akuzuarve qindra
kolegë fajtorë, ndërmjet të cilëve dhe vëzhguesit më besnikë dhe
biologët më të vlerësuar. Pjesa më e
madhe e të gjitha diagramave nëpër
librat më të mirë të biologjisë,
Kafka e rremë e
përdorur në mashtrimin
e njeriut të Piltdaunit.

62
shkrimet dhe gazetat do të akuzoheshin me të njëjtën shkallë akuze për
“falsifikim”, pasi të gjitha ato janë të pasakta dhe pak a shumë janë
meremetuar, skematizuar dhe ndërtuar. 38
Përpjekjet për të përputhur vëzhgimet, eksperimentet dhe kërkimet me
evolucionin, mbulimin e të vërtetave apo paraqitjen e shtrembër e tyre
kanë qenë një pengesë serioze për përparimin e shkencës. Shkrimtari
evolucionist, U. R. Tomson e pranoi këtë fakt me këto fjalë, edhe pse jo
drejtpërsëdrejti:
Kjo situatë, ku shkencëtarët garojnë në mbrojtje të një doktrine të cilën
ata nuk janë në gjendje ta përcaktojnë shkencërisht, e më pak akoma ta
vërtetojnë rigorozisht, duke u përpjekur të ruajnë vlerat e saj para
publikut me anë të shtypjes së kriticizmit dhe eliminimit të
vështirësive, është jonormale dhe e padëshirueshme për shkencën. 39
Ç’është më interesante, të gjitha studimet dhe eksperimentet e kryera
prej evolucionistëve me qëllim vërtetimin e evolucionit, përfundimisht
japin prova që mbështesin faktin e krijimit.
Arritjet Shkencore Gjithmonë Vërtetojnë Faktin e
Krijimin Edhe Pse Evolucionistët Nuk e Pranojnë
Siç e përmendëm dhe në fillim të këtij kapitulli, kur shkenca udhëhiqet
nga ideologji të gabuara, shpenzohen më kot kohë, para dhe punë. Që nga
shekulli i 18-të, shkenca ka qenë nën influencën e materialistëve dhe
pothuajse të gjitha kërkimet synonin gjetjen e provave shkencore për
filozofinë materialiste. Kështu, provat shkencore kundër kësaj filozofie
fshiheshin ose paraqiteshin në një mënyrë të devijuar.
Për më tepër, çdo studim apo eksperiment i kryer nga evolucionistët
për të vërtetuar evolucionin, nxirrte prova të mëtejshme në mbështetje të
krijimit. Shkenca është relativisht e thjeshtë dhe pa probleme për ata që
besojnë në ekzistencën e Zotit. Të hetosh mbi një fenomen që e di se
ekziston dhe të kërkosh prova për këtë, nuk duhet të jetë shqetësuese për
shkencëtarët. Përkundrazi, të kërkosh prova jo-ekzistente është “e
lodhshme” dhe “e mërzitshme”, siç e pohojnë ata vetë.
Një nga shembujt më të bujshëm për këtë, janë gjetjet paleontologjike të

63
Erës Kambriane. Ky është emri i dhënë kësaj periudhe që është vlerësuar
të ketë filluar 550 milionë vjet më parë dhe në të cilën janë vëzhguar
shenjat e para të jetës. Të gjitha format e jetës që ekzistonin në këtë
periudhë ishin gjallesa plotësisht të zhvilluara që zotëronin sisteme mjaft
komplekse. Për shembull, një krijesë e veçantë e quajtur trilobit, zotëronte
një strukturë të komplikuar syri të përbërë. E formuar nga 100 lente, kjo
Sado që evolucionistët përpiqen të provojnë të
kundërtën, çdo zbulim shkencor tregon ekzistencën e
Zotit dhe të detajeve të krijimit të Tij. Format
komplekse, që u shfaqën papritur në epokën
Kambriane, janë provë e këtij krijimi.

64
strukturë syri është e njëjtë me atë të disa insetkeve të sotëm si pilivesa.
Ç’është “shqetësuese” për evolucionistët, është fakti se këto krijesa, me
struktura kaq komplekse, shfaqen përnjëherësh në këtë kohë dhe pa
ndonjë paraardhës. Këto fakte shkencore tregojnë qartë Krijimin.
Zoologu i njohur britanik Riçard Dokins, tregon kështu se si zbulimet
shkencore janë vazhdimisht në mbrojtje të faktit të krijimit:
Për shembull, shtresat Kambriane të shkëmbinjve, rreth 600 milion vjet
më parë, janë shtresat më të vjetrat në të cilat ne gjejmë pjesën më të
madhe të grupeve të jovertebrorëve. Dhe shumicën prej tyre, herën e
parë që shfaqen, e gjejmë në një gjendje të avancuar evolucioni. Është
sikur ato të kishin mbirë aty, pa ndonjë histori evolucionare. Është e
panevojshme të thuhet por kjo shfaqje e papritur i ka kënaqur pa
masë ata që besojnë në Krijimin. 40
Kjo gjendje “mosrezultatshmërie” në
fushën e paleontologjisë, është një
nga pengesat më të rënda që has
teoria e evolucionit. Siç e kemi
pohuar vazhdimisht, shkencëtarët
Fosili Kambrian i trilobitit dhe veçoritë e ndërlikuara të syrit
të tij të përbërë janë shenja të krijimit.

65
Struktura e syrit të trilobitit është po aq
komplekse sa ajo e pilivesës së ditëve tona.
evolucionistë janë përpjekur për dekada të tëra në kërkim të formave të
ndërmjetme (një kafshë e supozuar ndërmjet dy llojeve të ndryshme), për
të provuar evolucionin. Por ata nuk kanë pasur kurrë një rezultat konkret,
pasi krijesa të tilla nuk kanë ekzistuar ndonjëherë mbi Tokë. Paleontologu
evolucionist Mark Xarneski komenton kështu dështimin e
evolucionistëve në gjetjen e fosileve të formave të ndërmjetme:
Një nga problemet kryesore në vërtetimin e teorisë kanë qenë mbetjet
fosile; gjurmë speciesh të zhdukura të ruajtura në formacionet
gjeologjike të Tokës. Këto ruajtje nuk kanë zbuluar kurrë gjurmë të
varianteve të ndërmjetme hipotetike të Darvinit – në fakt speciet
shfaqen dhe zhduken papritur dhe kjo anomali ka ndezur
argumentin e besimtarëve se çdo specie është krijuar nga Zoti. 41
Të lexosh ndërmjet thënieve të disa evolucionistëve shihet se çdo
ecejake në kërkim të justifikimit shkencor për evolucionin ka përfunduar
pa sukses dhe jo në ndonjë rezultat të caktuar. Përkundrazi, çdo studim i
prirë nga shkencëtarë evolucionistë për të konfirmuar nocionin që çdogjë
u krijua rastësisht, çon drejt një të vërtete të qartë: e vërteta se të gjitha
gjallesat janë krijuar pa të meta nga Zoti, Zotëruesi i qiejve dhe i tokës.

66
Përfundime
Mjedisi që na rrethon dhe universi në të cilin jetojmë na japin shenja të
shumta të faktit të krijimit. Sistemi mahnitës i një mushkonje, arti
madhështor në pendët e palloit, një organ funksional i përkryer dhe
komleks si syri dhe miliona forma të tjera jete janë shenja të ekzistencës së
Zotit dhe dijes e urtësisë së Tij supreme për njerësit që besojnë. Një
shkencëtar që pranon krijimin si fakt e shikon natyrën nga ky
këndvështrim dhe përfiton mjaft kënaqësi në çdo vëzhgim që bën apo
eksperiment, duke u frymëzuar kështu për studime të mëtejshme.
Nga ana tjetër, të besosh në një mit si evolucioni dhe të mbështetësh atë
pavarësisht nga gjetjet shkencore, çon në një gjendje emocionale të
dëshpëruar. Harmonia e universit dhe modelimi i gjallesave bëhet burim
i madh shqetësimesh për ta. Fjalët e mëposhtme të Darvinit na ofrojnë një
vështrim të shpejtë brenda ndjenjave të shumë evolucionistëve:
Më kujtohet mirë koha kur mendimi i strukturës së syrit më
drithëronte, por e mposhta atë fazë ankimesh…megjithatë tani hollësi
të vogla të kësaj strukture shpesh më bëjnë të ndjehem jo rehat. Pamja
e një pende të bishtit të palloit, sa herë që e fiksoj, më sëmur! 42
Pendët e palloit, si dhe shenja të tjera të panumërta të krijimit në natyrë,
vazhdojnë t’i mundin evolucionistët. Duke bërë një sy qorr para këtyre
mrekullive të qarta, ata bien në kundërshtim para këtyre të vërtetave, të
shoqëruar me një gjendje mohimi mendor. Një rast i mirë në këtë pikë
është evolucionisti Riçard Dokins që shkon aq larg sa u thërret të
krishterëve të mos e pranojnë se kanë qenë dëshmitarë të një mrekullie
edhe sikur të shikonin statujën e Virgjëreshës Maria duke i përshëndetur
me dorë. Sipas Dokins, “Ndoshta të gjitha atomet e krahut të statujës
ndodhën të lëviznin bashkë në të njëjtin drejtim – një ngjarje me
probabilitet të ulët për të qenë i sigurt, por e mundshme.” 43
Që shkenca të bëjë përpara, këta personazhe të shekullit të 19-të duhet
të lihen mënjanë dhe vendin e tyre ta marrin shkencëtarë me mendime të
lira, të gatshëm për të pranuar faktet që ata kuptojnë.
Arsyeja pse puplat e palloit e kanë “bezdisur” Darvinin ishte
se ato qartësisht tregojnë ekzistencën e një Krijuesi
superior.

67

68
FEJA DHE SHKENCA JANË
GJITHMONË NË PËRPUTHJE
Materialistët, për të mbuluar dështimet e tyre shkencore, shpesh
fshihen pas metodave të ndryshme propagandistike. Më e përhapura prej
tyre është ideja e “konfliktit mes shkencës dhe fesë”, e shumëpërfolur në
botimet materialiste. Këto burime përfshijnë ngjarje artificiale, duke
sugjeruar se përgjatë historisë feja ka qenë gjithmonë kundër shkencës
dhe se shkenca mund të përparojë vetëm nëse feja lihet jashtë.
Megjithatë, një vështrim i shpejtë i historisë së shkencës do të ishte i
mjaftueshëm për të nxjerrë në pah falsitetin e kësaj thënieje.
Kur shikojmë historinë e Islamit, shohim se shkenca u paraqit në
Lindjen e Mesme në të njëjtën kohë me Kur’anin. Arabët paraislamikë
besonin në të gjitha llojet e supersticioneve dhe nuk bënin asnjë vëzhgim
në univers apo natyrë. Me ardhjen e Islamit ky komunitet u civilizua dhe
duke filluar të ngrejë lart rëndësinë e dijes si dhe duke ndjekur urdhërat
e Kur’anit, filloi të ekzaminojë botën rreth tij. Jo vetëm Arabia por edhe
shumë vende të tjera si Irani, Turqia apo Afrika e Veriut u ndriçuan pasi
përqafuan Islamin. Vënia në përdorim e arsyes dhe vëzhgimit e
urdhëruar në Kur’an, solli një rritje të theksuar civilizimi në shekujt e 9-të
dhe 10-të. Shumë shkencëtarë Muslimanë të asaj kohe bënë një numër të
madh zbulimesh në mjaft fusha si astronomi, matematikë, gjeometri dhe
mjekësi.
Rëndësia e dijes në Islam është mjaft e dukshme në hadithe të Profetit
tonë, të Dërguarit të Zotit, paqja qoftë mbi të. Ka shumë prej këtyre
haditheve që nxisin Muslimanët të fitojnë dije dhe ta përhapin atë. Disa
prej tyre janë:
Ai që ecën drejt kërkimit të dijes, Zoti e bën të ecë drejt Kopshteve

69
(Parajsës) … Të diturit janë trashëgimtarë të Profetëve, pasi profetët nuk
lanë pas si trashëgim të mirat materiale por dijen. Prandaj kushdo që
merr pjesë prej saj do marrë mirësi të bollshme. 44
Një besimtar nuk ngopet kurrë së fituari dituri; ai e kërkon atë deri në
vdekjen dhe hyrjen e tij në Parajsë. 45
Tregohet se Profeti (s.a.u.s.) thoshte pas faljes së sabahut, “O Zot, të
lutem Ty për dije të vlefshme, vepra të lejuara dhe furnizime të mira.” 46
Një rol të rëndësishëm në transferimin e diturive shkencore në Europë
si dhe në nxjerrjen e shkencëtarëve muslimanë ka luajtur Andaluzia, që
ishte pika e zbulimeve revolucionare dhe përparimit shkencor sidomos në
fushën e mjeksisë. Mjekët Muslimanë nuk u specializuan në një drejtim të
caktuar, por zhvilluan studime në shumë fusha si farmakologji, kirurgji,
oftalmologji (shkenca që merret me sëmundjet e syrit), gjinekologji,
fiziologji, bakteorologji dhe higjenë. Një nga mjekët më të njohur andaluzë
ka qenë Ibn Xhulxhul (?-992), i cili kreu studime intensive mbi bimët
mjeksore dhe prodhoi vepra mbi historinë e mjeksisë dhe bimëve
mjeksore. Një mjek tjetër i njohur i asaj kohe ka qenë Ebu Xha’far Ibn el-
Xhezer (?-1009) nga Tunizia i cili zotëronte shkencën e terapisë së barnave
për trajtimin e simptomave dhe sëmundjeve specifike dhe është autor i
mbi 30 librave. Abd el-Latif el-Bagdadi (1162-1231) njihet për studimet e
tij në anatomi. Ai rregulloi gabimet e bëra në të shkuarën mbi studimet
anatomike të shumë kockave të trupit si ato të nofullës dhe kraharorit.
Libri i Bagdadit, El-Ifade ue’l Itibar, u ribotua në vitin 1788 dhe u përkthye
Zotit ia kanë frikën nga robërit e Tij vetëm dijetarët; Zoti
është mbi gjithçka, është mëkatfalës. (Sure Fatir: 28)
Allahu vërtetoi se nuk ka zot tjetër përveç Tij, e
dëshmuan edhe engjëjt e dijtarët se Ai është zbatues i
drejtësisë. Nuk ka Zot tjetër perveç Tij, Fuqiplotit,
të Urtit. (Sure Al’ Imran: 18)

70
në latinisht, gjermanisht dhe frengjisht. Libri tjetër i tij, Mekeletun fi’l
Hauas, fliste për pesë shqisat.
Anatomistët muslimanë përcaktuan saktësisht numrin e kockave në
kafkën e njeriut dhe zbuluan ekzistencën e tre kockëzave në vesh. Një nga
shkencëtarët muslimanë kryesorë që ka punuar për anatominë ishte Ibn
Sina (980-1037), i njohur në perëndim si Aviçena. I edukuar në letërsi,
matematikë, gjeometri, fizikë, shkenca natyrore, filozofi dhe logjikë, në
rininë e tij Ibn Sinai njihej jo vetëm në Lindje por edhe në Perëndim. Vepra
e tij më e njohur, El Kanun fi el-Tibb, i njohur si ‘Traktati’ në Perëndim, u
shkrua në arabisht dhe pas përkthimit të tij në latinisht në shekullin e 12-
të, u bë teksti kryesor i shkollave të Europës deri në shekullin e 17-të.
Traktati trajton sëmundjet dhe medikamentet në një mënyrë sistematike.
Përveç këtij ai shkroi më shumë se 100 libra mbi filozofinë dhe shkencat
natyrore. Një pjesë e mirë e diturive mjeksore të përfshira në Traktat ende
pranohet sot.
Zakarija Kazuini gjeti shumë gabime në studimet e zemrës dhe trurit
që kanë qenë shtruar botërisht nga koha e Aristotelit. Faktet që ai nxorri
rreth zemrës dhe trurit janë shumë të ngjashme me ato që ne dimë sot.
Veprat e Zakarija Kazuini mbi anatominë, Hamdullah el-Mustaufi el-
Kazuini (1281-1350) dhe Ibn el-Nefis, hodhën themelet e mjeksisë
moderne. Këta shkencëtarë treguan, në shekujt e hershëm të 13-të dhe 14-
të, lidhjet midis zemrës dhe mushkërive, se arteriet mbartin gjakun e
oksigjenuar dhe venat mbartin gjakun e papastër, se pasurimi i gjakut me
oksigjen ndodh në mushkëri dhe ky gjak i oksigjenuar që kthehet në
zemër i kalohet trurit dhe organeve të tjera të trupit nëpërmjet aortës.
Vëllimi i parë i veprës prej tre vëllimeve të Ali Bin Isa (?-1038) mbi
sëmundjet oftalmologjike, e quajtur Tezkiratu’l Kahalin fi’l Ajn dhe
Emreziha, i kushtohet totalisht anatomisë së syrit dhe përfshin
informacion mjaft të detajuar. Vepra u përkthye në latinisht dhe
gjermanisht.
Muhammed ibn Zakarija er Razi (Raziu) (865-925, Burhan el-Din
Nefis (?-1438), Ismail Xhurxhani (?-1136), Kutb el-Din el-Shirazi (1236-
1310), Mensur ibn Muhammed, Ebu el-Kesim el-Zahraui (Albukazi)
janë disa nga shkencëtarët muslimanë të njohur për studimet e tyre në
astronomi, matematikë, mjekësi dhe anatomi.

71
El-Biruni ishte një shkencëtar musliman i shekullit të 11-të. Ai
e dinte se Toka rrotullohet rreth boshtit të saj 600 vjet më
parë se Galilei dhe përcaktoi perimetrin e Tokës 700 vjet
përpara Njutonit.

72
Ka gjithashtu dhe shumë shkencëtarë të tjerë që dhanë kontributet e
tyre në fusha të tjera përveç mjeksisë dhe anatomisë. Për shembull, el-
Biruni e dinte se Toka rrotullohej rreth boshtit të saj rreth 600 vjet përpara
Galileut dhe përcaktoi perimetrin e saj rreth 700 vjet para Njutonit. Ali
Kushçu, shkencëtar i shekullit të 15-të, ishte i pari që bëri një hartë të
Hënës dhe një rajoni të Hënës iu dha emri i tij. Thebit ibn Kurrah (Tebiti),
që jetoi në shekullin e 9-të, shpiku llogaritjet diferenciale shekuj përpara
Njutonit. Batani, shkencëtar i shekullit të 10-të, është zhvilluesi i parë i
trigonometrisë. Abdul Uafa Muhammed el-Bazxheni prezantoi për herë
të parë në trigonometri funksionet “sekant-kosekant”. El-Huarizmi
shkroi librin e parë mbi algjebrën në shekullin e 9-të. El-Maghribi shpiku
ekuacionin e njohur sot si trekëndëshi i Paskalit, gati 600 vjet para
Paskalit. Ibn el-Kejtem (Alhazen), i cili jetoi në shek. e 11-të, ishte
themeluesi i optikës. Roxher Beikon dhe Kepleri përdorën veprat e tij dhe
Galilei ndërtoi teleskopin duke iu referuar atyre. El-Kindi (Alkindus)
prezantoi fizikën relative dhe teorinë e relativitetit rreth 1100 vjet përpara
Ajnshtajnit. Shems el-din, që jetoi 400 vjet përpara Pastërit, ishte i pari që
zbuloi ekzistencën e baktereve. Ali ibn el-Abas jetoi në shek. e 10 dhe ishte
i pari që kreu ndërhyrje kirurgjikale ndaj kancerit. Në po këtë shekull, Ibn
el-Xhesar paraqiti arsyet dhe metodat e trajtimit të lebrozes. Këta
shkencëtarë muslimanë, ku vetëm disa janë përmendur këtu, kanë bërë
zbulime të rëndësishme të cilat hodhën themelet e shkencës moderne.
Kur shikojmë qytetërimin perëndimor, shohim se shkenca moderne
erdhi së bashku me besimin tek Zoti. Shekulli i 17-të, i njohur si “Epoka e
Revolucionit Shkencor”, është e mbushur me shkencëtarë qëllimi kryesor
i të cilëve ishte eksplorimi i universit dhe natyrës të krijuara prej Zotit.
Të gjitha institutet shkencore të ngritura në vende të ndryshme si Britania
dhe Franca, kishin si synim të tyrin “afrimin me Zotin duke zbuluar ligjet
e Tij”. Kjo frymë vazhdoi edhe në shekullin e 18-të. Disa nga shkencëtarët
e njohur për përkushtimin e tyre ndaj Zotit dhe që i dhanë kontribute të
veçanta botës së shkencës ishin Njutoni, Kepleri, Koperniku, Bekoni,
Galilei, Paskali, Bojli, Peili dhe Kuviè. (Për detaje të mëtejshme, ju lutem
shikoni kapitullin “Shkencëtarë të fesë”).
Këta shkencëtarë besonin në Zot dhe praktikonin kërkimin shkencor
me një frymëzim që rridhte pikërisht nga ky besim. Një nga treguesit më

73
të mirë të kësaj ishin “Traktatet Brixhuoter” një seri botimesh e nxjerrë në
Britani në shekullin e 19-të. Një numër shkencëtarësh kryen kërkime në
fusha të ndryshme dhe përcaktuan objektin e studimit të tyre si “shenjat
e harmonisë dhe rregullit që Zoti krijoi në univers dhe natyrë”. Metoda
e praktikuar nga këta shkencëtarë njihet si “Teologjia Natyrale”, që do të
thotë “të njohësh Zotin nëpërmjet natyrës”.
Ishte vepra Teologjia Natyrale: Evidenca të Ekzistencës dhe Vetive të Zotit,
mbledhur nga Shfaqjet e Natyrës, botuar në vitin 1802 e Uilliam Peili, ajo që
i hapi rrugën Traktateve Brixhuoter. Në këtë libër Peili dha shembuj të
modelimit në natyrë duke shpalosur njohuri të qarta mbi anatominë.
Duke marrë si model veprën e Paleit, iu bë një thirrje anëtarëve të
Shoqërisë Mbretërore të Londrës. Më pas u udhëzua që këta të zgjedhur
duhet të shkruanin, shtypnin dhe botonin një mijë kopje të një vepre:
“Mbi Fuqinë, Urtësinë dhe Mirësinë e Zotit të shfaqur në Krijimin” duke
e ilustruar këtë vepër me të gjithë argumentet e arsyeshëm si për
shembull shumëllojshmëria dhe formimi i krijesave të Zotit në botën
bimore, shtazore dhe minerale; efekti i tretjes dhe i kalimit, ndërtimi i
Ali Kushçu, një shkencëtar i shekullit të 15-të, ishte i pari që bëri
një hartë të Hënës dhe një rajon i saj mori emrin e tij.

74
dorës së njeriut dhe një pafundësi të tjera argumentesh; dhe gjithashtu
zbulime në artet antike dhe moderne, shkencë si dhe shtrirje në të gjithë
letërsinë moderne.”
Kjo thirrje në kërkim të shenjave të ekzistencës së Zotit u përgjigj nga
shumë shkencëtarë që nxorrën studime mjaft të vlefshme. Si pasojë e kësaj
u prodhuan këto vepra:
(1)“Përshtatja e Natyrës së Jashtme ndaj Ndërtimit Moral dhe
Intelektual të Njeriut”, nga Tomas Çalmers (1833).
(2) “Kimia, Meteorologjia dhe Tretja”, nga Uilliam Prut, (1834)
(3) “Historia, Zakonet dhe Instiktet e Kafshëve”, nga Uilliam Kirbi
(1835)
(4) “Dora, modelim i dukshëm”, nga Sër Çarls Bell (1837)
(5) “Gjeologjia dhe Mineralogjia”, nga Din Baklend (1837)
(6) “Përshtatja e Natyrës ndaj Kushteve Fizike të Njeriut”, nga J. Kid,
(1837)
(7) “Astronomia dhe Fizika e Përgjithshme”, nga Dr. Uilliam Uivëll
(1839)
(8) “Fiziologjia Shtazore dhe Bimore”, nga P. M. Roxhet, (1840)
Traktatet Brixhuoter janë vetëm një shembull i takimit mes fesë dhe
shkencës. Ndërhyrja më e madhe që qëndronte pas shumë studimeve
shkencore të kryera si përpara ashtu dhe pas këtyre veprave ishte pranimi
i universit të krijuar nga Zoti dhe perceptimi i gjithëfuqisë së Tij.
Devijimi i komunitetit shkencor nga kjo rrjedhë fillestare doli si pasojë
e mbizotërimit të filozofisë materialiste në kulturën Perëndimore të
shekullit të 19-të, si rezultat kjo i disa rrethanave të caktuara sociale e
politike. Ky proces shfaqet plotësisht në teorinë e evolucionit të Darvinit
dhe arrin kulmin, në kundërshtim direkt me pikëpamjen e mëparshme,
duke e paraqitur shkencën dhe fenë si dy burime diturie kundërshtuese.
Në bazë të kësaj, zbuluesit britanikë Majkëll Beixhënt, Riçard Lei dhe
Henri Linkoln bëjnë këto komente:
Për Izak Njutonin, një shekull e gjysëm para Darvinit, shkenca nuk
ishte e veçuar nga feja, por përkundrazi, një pjesë e fesë dhe
padyshim një mjet shërbyes i saj. …Kurse shkenca e kohës së Darvinit
u kthye në një depo të vërtetë, duke u ndarë nga konteksti në të cilin
ekzistonte më parë dhe duke u vetëquajtur një rivale absolute. Si

rezultat, feja dhe shkenca nuk po punonin më në harmoni por ndaluan
përballë njera-tjetrës dhe njerëzimi vazhdimisht detyrohej të zgjidhte
njërën prej tyre. 47
Sot ky konflikt mes fesë dhe skencës duket se bie në kundërshtim me
vetë zbulimet shkencore. Feja deklaron se universi u krijua nga asgjëja
dhe shkenca ka gjetur provat për këtë. Feja na mëson se gjallesat u
krijuan nga Zoti dhe shkenca na ka ofruar evidenca të kësaj në
modelimin e zbuluar tek gjallesat. Në librin e tij, Fati i Natyrës, Majkëll
Denton shkruan: “Më në fund shkenca, që për shekuj ka qenë shkrirja e
madhe mes ateizmit dhe skepticizmit, është bërë, në këto ditë të fundit
të mijëvjecarit të dytë, ajo që Njutoni dhe ndjekësit e tij dëshironin me
aq entuziazëm – ‘mbrojtësja e besimit antropocentrik’” 48
Ky përfundim i arritur nga shkenca ka ndihmuar në
rritjen e numrit të shkencëtarëve që kanë besim të
fortë tek Zoti. Biokimisti i njohur Majkëll Behe
thotë për këtë fakt, “Rastësisht, shkencëtarët që
besojnë në Zot apo në një realitet përtej natyrës
janë shumë më të përhapur se ç’thonë historitë
e zakonshme të mediave. Nuk ka arsye të
mendosh se shifra prej 90 për qind e popullatës
së përgjithshme që beson në Zot të jetë shumë e
ndryshme mes shkencëtarëve.” 49
Në krahasim me përfundimet e vendosura
nga shkenca, gjithçka që mund të bëjnë
materialistët është vënia në veprim e disa
presioneve dhe përpjekja për të frikësuar pjesën tjetër të komunitetit
shkencor. Në Perëndim një shkencëtar duhet të bjerë dakord me disa
parashtrime për t’u ngritur në pozitë, për të fituar gradë shkencore apo
për të botuar artikujt e tyre në revista shkencore. Kushti numër një i
kërkuar është pranimi i teorisë së evolucionit pa kundërshtime. Për këtë
arsye shumë shkencëtarë janë të detyruar të mbajnë lart mitin e Darvinit
duke mohuar shenjat e krijimit, edhe pse mund të jenë kundër kësaj. Në
një artikull të revistës Amerikani shkencor, në numrin e shtatorit të 1999, të
titulluar “Shkencëtarët dhe feja në Amerikë”, sociologu i Universitetit të
75
Majkëll Denton

Uashingtonit, Rodnei Stark tregon presionet
e ushtruara tek shkencëtarët:
Ka 200 vjet që, nëse do të jesh një
shkencëtar, duhet të lirosh mendjen nga
prangat e besimit. … Nëpër
universitetet kërkimore njerëzit
fetarë e mbyllin gojën, kurse
jofetarët diskriminojnë. Në
shkallët më të larta, ka një sistem
shpërblimi në të qenët jofetar. 50
Një faqe tjetër e luftës së
materialistëve kundër
shkencës është metoda
propagandistike që
përmendëm më parë. Në qendër të
këtyre metodave qëndrojnë moto të tilla si “feja është kundër shkencës”
ose “shkenca duhet të jetë materialiste”. Le të shikojmë tani pse këto
thënie janë jologjike dhe të pavërtetueshme.
Reagimi i Kishës Mesjetare Kundër Shkencëtarëve
Qarqe të ndryshme anti-fetare zakonisht përdorin veprimet dhe
reaksionet e gabuara të Kishës Mesjetare si një armë kundër fesë. Thuhet
se Kisha ndikoi në prapambetjen e Europës dhe i dha asaj shumë varfëri.
Në këto përpjekje është i nënkuptueshëm qëllimi për të shoqëruar bashkë
Kishën Mesjetare me fenë dhe për të përhapur mesazhin që “nëse
mbizotëron feja, ne do përfundojmë në errësirën e Mesjetës”. Megjithatë,
feja e vërtetë nuk reflektohet në veprimet dhe reagimet e Kishës Katolike.
Kisha Katolike, duke braktisur zbulesat e vërteta të sjella nga profeti
Jezus, praktikoi disa veprime jofetare. Padyshim që shkenca vuajti shumë
nga duart e Kishës, e cila udhëhiqej nga klerikë që i shërbenin interesave
të pak njerëzve duke hequr kështu dorë nga burimet e saj hyjnore. Ky
zhvillim historik, sidoqoftë, nuk mund t’i mvishet fesë Islame. Islami nuk
bazohet mbi supersticionet e “klerikëve” të tij por vetëm mbi Kur’anin, që
është fjala e Zotit.
Një shembull kuptimplotë, që tregon se jotoleranca e Kishës Katolike
76
Amerikani Shkencor
Shtator 1999

77
Kisha Katolike, duke braktisur zbulesat e sjella nga Profeti
Jezus, adoptoi disa pratike jofetare. Edhe shkencëtarët si
Galilei u përballën me një kundërveprim të ashpër nga Kisha.
Kjo pikturë përshkruan gjykimin e Galileos gjatë Inkuizicionit.
nuk ka të bëjë aspak me fenë, është se shkencëtarë si Galilei, të
persekutuar nga Kisha, ishin në fakt njerëz të devotë. (Besimet e këtyre
njerëzve do të shtjellohen më gjerë në pjesën e dytë të librit). Ky shembull
tregon edhe njëherë se presionet që institucionet fetare ushtruan mbi
shkencën nuk janë pasojë e besimit por e shtrembërimit fetar.
Kriticizmi mbi Ungjillin dhe Teuratin
Shumë materialistë, që duan të paraqesin fenë dhe shkencën si
jomiqësore, jo vetëm citojnë shembuj të praktikave të Kishës Katolike por
gjithashtu tregojnë pjesë të veçanta nga Teurati (Testamenti i Vjetër) apo
Ungjillin, për të treguar se si ato bien në kundërshtim me zbulimet
shkencore. Megjithatë ekziston një e vërtetë që ata nuk e marrin në
konsideratë ose pretendojnë se nuk e dinë: Ungjilli dhe Teurati janë tekste
të modifikuara. Të dy përmbajnë shumë supersticione të shkruara nga
njerëzit. Si rrjedhim do ishte e gabuar të merrje këto libra si burime
referimi të fesë.

78
Kur’ani, nga ana tjetër, është shpallje e Zotit. Ai nuk është
modifikuar aspak; as edhe një shkronjë e tij është ndryshuar. Për këtë
arsye, nuk ka kundërshtime apo gabime në Kur’an. Të gjitha faktet e
përmendura nga Kur’ani ecin paralel me gjetjet shkencore. Për më tepër,
shumë fakte shkencore, që do mund të zbuloheshin vetëm në ditët tona, i
janë treguar njerëzve në Kur’an 1400 vjet më parë. Kjo është një mrekulli
e rëndësishme e Kur’anit dhe është një nga provat më të forta se ai është
fjala e Zotit. (Disa nga faktet shkencore të treguara në Kur’an do të
paraqiten në kapitujt në vijim).
Duke e ditur këtë, materialistët, të paaftë të përmendin ndonjë vers të
Kur’anit për qëllimet e tyre, citojnë vetëm Ungjillin apo Teuratin për të
shprehur pikëpamjet e tyre anti-fetare.
Thënia se “Shkenca duhet të jetë Materialiste”
Një mjet tjetër propagandistik i përdorur nga shkencëtarët është
shprehja “Shkenca studion vetëm materien, prandaj ajo duhet të jetë
materialiste”.
Faktikisht kjo është vetëm një lojë fjalësh, siç mund ta vërejë çdokush
që mendon pak. Është e vërtetë se shkenca studion materien por kjo nuk
do të thotë që ajo duhet të jetë materialiste; pasi “të studiosh materien”
dhe “të jesh materialist” janë dy gjëra shumë të ndryshme.
Kur ne studiojmë materien, ne arrijmë në përfundimin se kjo materie
përmban në vetvete dituri dhe modelim shumë të madh për të qenë
krijuar vetë. Mund të vlerësojmë që kjo dituri dhe modelim janë krijuar
nga një veprues i jashtëm inteligjent, edhe pse nuk mund ta shohim atë.
Le të konsiderojmë për shembull një shpellë, të cilën nuk dimë nëse e ka
vizituar njeri tjetër para nesh. Nëse, kur hyjmë brenda, shohim vizatime
mahnitëse dhe madhështore në muret e saj, ne arrijmë në përfundimin se
“duhet të ketë qenë një veprues inteligjent para nesh i cili padyshim ka
realizuar këto vepra”. Ne mund të mos e shohim kurrë këtë veprues
inteligjent, por e njohim ekzistencën nga punët e tij.
Pikërisht në këtë mënyrë shkenca studion natyrën, zbulon se ka një
rregull në të, i cili nuk mund të shpjegohet në asnjë mënyrë me anë të
faktorëve materialë, dhe se ky modelim ka filluar së ekzistuari vetëm nga
Urtësia mbi-materiale. Me fjalë të tjera, bota materiale është e tejmbushur
me shenjat evidente të Fuqisë Krijuese të Zotit.

79
Përafrimi jotolerant dhe dogmatik i materialistëve
Dikush që pranon një pikëpamje të caktuar është i lirë të provojë nëse
ajo mund të verifikohet shkencërish apo të kryejë kërkime shkencore për
atë fakt. Për shembull, një person mund të thotë se toka është e sheshtë
dhe të mundohet ta mbështesë pohimin e tij. Ajo që ka rëndësi është se si
ky person i rregullon të dhënat shkencore që ka mbledhur. Një shkencëtar
duke vlerësuar rezultatet shkencore objektivisht nuk do jetë në gjendje të
Nëse, kur hyjmë në një shpellë, shohim piktura mahnitëse e të
rralla në muret e saj, atëherë arrijmë në përfundimin se “duhet të
ketë qenë një veprues inteligjent këtu përpara nesh, i cili
padyshim prodhoi këto vepra të shumta”. Edhe pse ndoshta nuk
do ta shohim kurrë këtë veprues inteligjent, ne dimë se ai
ekziston pikërisht nga punët e tij.

80
gjejë ndonjë provë që toka është e sheshtë, përkundrazi do gjejë prova
të shumta që ajo është eliptike. Në këtë rast, ky person duhet të pranojë
të vërtetën pa shumë paragjykime dhe të heqë dorë nga ajo që besonte
në fillim.
E njëjta gjë qëndron dhe për materialistët. Shkenca ka provuar se
materia nuk është një qenie absolute, por ajo ka pasur një fillim. Për më
tepër ajo ka treguar se ka një modelim marramendës në natyrë.
Gjithashtu, shkencëtarët materialistë studiues të natyrës kanë parë që
teoria e tyre është e paaplikueshme dhe se e vërteta është krejt e
kundërta e thënies së tyre.
Është mjaft interesante si këta persona, me një përkushtim aq të
verbër ndaj materializmit, shfaqin një këmbëngulje habitëse ndaj
“besimit” të tyre. Një gjenetist i Harvardit, evolucionisti dhe
materialisti i njohur Riçard Leuontin, shfajëson kështu materializmin e
tij dogmatik:
Nuk është se metodat dhe institucionet e shkencës na detyrojnë të
pranojmë një shpjegim material të fenomeneve të botës, por
përkundrazi ne vetëdetyrojmë një përkrahje a priori të shkaqeve
materiale për të krijuar një aparat investigimi dhe një bashkësi
konceptesh që prodhojnë shpjegime materiale, pavarësisht se janë
kundër intuitës apo habitëse. Për më tepër, ky materializëm është
absolut, prandaj nuk mund të lejojmë Hyjnoren të na trokasë në
derë. 51
Këtu Leuontin përshkruan mendimin e të gjithë materialistëve.
Materialistët së pari pranojnë ideologjinë materialiste mbi gjithë të
tjerat dhe pastaj kërkojnë prova në mbështetje të ideologjisë së tyre. Kjo
do të thotë se materializmi nuk ka ardhur si rezultat i kërkimeve
shkencore të materialistëve, por është një paragjykim që ata imponojnë
mbi shkencën.
E njëjta idè mishërohet dhe në fjalët e një evolucionisti tjetër. Në
librin e tij të quajtur Origjinat: Udhëzuesi i Krijimit të Jetës në Tokë i një
Skeptiku, evolucionisti i shquar Robert Shapiro përmend kështu
nënshtrimin e tij ndaj teorisë së evolucionit:
Mund të vijë një ditë në të ardhmen ku të gjitha eksperimentet
kimike të kryera për zbulimin e një origjine të mundshme të jetës të

81
kenë dështuar. Akoma, provat e reja
gjeologjike mund të tregojnë një shfaqje të
papritur të jetës mbi tokë. Së fundmi, ne
mund të kemi eksploruar universin dhe të
mos kemi gjetur shenja jete, apo proces që
çon drejt jetës, gjëkundi tjetër. Në këtë rast
shumë shkencëtarë mund të zgjedhin fenë
për përgjigjet e tyre. Kurse disa të tjerë,
përfshrë dhe mua, do zgjedhin
dhe shpjegimet e mbijetuara
shkencore me probabilitet më të
ulët, me shpresën e zgjedhjes së
atij që është më i mundshëm se të
tjerët. 52
Këtu, ajo që Shapiro nënkupton kur thotë “shpjegime shkencore”, është
aktualisht “shpjegime materialiste”. Ky përkushtim i verbër ndaj
materializmit e ka çuar Shapiron dhe mijëra të tjerë si ai t’i nënshtrohen
një mosbesimi fanatik. Çfarë ata thonë në të vërtetë është, “nuk ka rëndësi
çfarë provash paraqiten, ne nuk do të besojmë në Zot”.
Ç’është më interesante, ky obsesion nuk është specifik vetëm për
materialistët e tanishëm. Në Kur’an Zoti shpalos fakte të rëndësishme për
këta njerëz të cilët kanë zgjedhur të mbeten mosbesimtarë. Për shembull,
egjiptianët, që i thonin profetit Moisi, i cili i tregoi atyre shumë mrekulli,
“nuk ka rëndësi çfarë Shenjash na sjell ti për të na magjepsur, ne nuk
do të të besojmë” (Sure el-A’raf: 132), kishin të njëjtat prirje si
materialistët sot. Zoti i referohet këtyre njerëzve si:
Ka prej atyre që të dëgjojnë ty. Po Ne kemi krijuar mbulesë mbi
zemrat e tyre që të mos e kuptojnë atë dhe shurdhim në veshët e
tyre. Edhe sikur t’i shohin të gjitha Shenjat, ata nuk besojnë, kështu
kur vijnë tek ti e polemizojnë, ata që mohuan thonë: “Ky nuk është
tjetër vetëm se mit i hershëm”. (Sure En’am: 25)
Ata u betuan me një betim të fortë në Allahun, se nëse u vjen atyre
ndonjë mrekulli, do ta besojnë. Thuaj:”Çështja e atyre mrekullive
është te Allahu”. E ku e dini ju, se ndoshta kur t’u vijë një mrekulli,
akoma nuk do t’u besojnë. (Sure En’am: 109)
Robert Shapiro

82

83
Çdo krijesë u krijua nga Zoti me harmoni të madhe dhe modelim perfekt.
Në ekzaminimin e modelimit të puplave të një bufi apo në vëzhgimin e
fluturimit të tij madhështor gjatë natës, një njeri që përdor arsyen dhe
ndjek ndërgjegjen e tij do arrijë të shohë dhe të nderojë fuqinë dhe dijen
e përjetshme të Zotit.

84
MREKULLITË SHKENCORE
TË KUR’ANIT
Katërmbëdhjetë shekuj më parë, Zoti zbriti Kur’anin për njerëzimin si
udhëzues. Ai thërriste njerëzit të drejtoheshin drejt të vërtetës duke u
mbështetur tek ky libër. Që nga dita e zbritjes së tij e deri në ditën e
Gjykimit, ky Libër i fundit Hyjnor dhe Praktika e Profetit tonë, paqja qoftë
mbi të, do të mbeten udhëzuesit e njerëzimit.
Stili i pakrahasueshëm i Kur’anit dhe urtësia superiore e tij janë prova
të qarta se ai është fjala e Zotit. Për më tepër, Kur’ani ka shumë veçori
mrekulluese që provojnë se ai është zbritur nga Zoti. Një nga këto veçori
është fakti se një numër të vërtetash shkencore, që ne kemi mundur të
zbulojmë me teknologjinë e shekullit të 20-të, janë cituar në Kur’an 1400
vjet më parë.
Sigurisht që Kur’ani nuk është libër shkencor. Megjithatë shumë fakte
shkencore, që janë shprehur në një mënyrë shumë të saktë dhe të detajuar
në vargjet e tij, janë zbuluar vetëm në ditët tona. Këto fakte nuk kanë
mundur të njihen në kohën e zbritjes së Kuranit dhe kjo është një provë
tjetër se ai është fjala e Zotit.
Për të kuptuar mrekullinë shkencore të Kur’anit, së pari duhet të
shikojmë nivelin e shkencës së kohës kur ky Libër i Shenjtë zbriti.
Në shekullin e 7-të, kur u zbrit Kur’ani, shoqëria arabe kishte shumë
bestytni supersticioze dhe të pabazuara. Në mungesë të teknologjisë për
të vrojtuar universin dhe natyrën, këta arabë të hershëm besonin në
legjenda të trashëguara nga brezat e mëparshëm. Ata supozonin, për
shembëll, se malet mbanin qiejt lart. Ata besonin se toka ishte e sheshtë
dhe se ajo kishte male të lartë në të dy fundet e saj. Mendohej se këto male

85
ishin shtylla që mbanin lart
kupolën e qiellit.
Megjithatë, të gjitha këto
bestytni të shoqërisë arabe
u eliminuan nga Kur’ani.
Në vargun e 2-të të Sures
Er-Rrad thuhet: “Allahu
është Ai që ngriti qiejt pa
ndonjë shtyllë...” (Sure Er-
Rrad: 2). Ky varg zbuloi se
mendimi që qiejt rrinin lart
për shkak të maleve ishte i
gabuar. Në shumë tema të
tjera, u zbuluan
gradualisht fakte të
rëndësishme kur askush
nuk mund t’i dinte ato.
Kur’ani, i cili erdhi në një
kohë kur njerëzit dinin
shumë pak për
astronominë, fizikën apo
biologjinë, përmban fakte
kyçe mbi një morì temash
si krijimi i universit, krijimi
i njeriut, struktura e
atmosferës dhe ekuilibrat
delikatë që e bëjnë të
mundur jetën në tokë.
Tani le të shohim së
bashku disa nga këto
mrekulli shkencore të
zbuluara në Kur’an.

86
Ardhja në Ekzistencë e Universit
Origjina e universit përshkruhet në Kur’an në vargun e mëposhtëm:
Ai është që krijoi qiejt dhe tokën nga asgjëja.
(Sure En’am: 101)
Ky informacion i dhënë në Kur’an është në përputhje të plotë me gjetjet
e shkencës bashkëkohore. Përfundimi që kanë arritur sot astrofizikantët
është se i gjithë universi bashkë me dimensionet e materies dhe kohës, ka
nisur së ekzistuari si rezultat i një shpërthimi që ndodhi në kohën zero.
Kjo ngjarje e njohur si Big Beng-u provoi se universi është krijuar nga
asgjëja si rezultat i shpërthimit të një pike të vetme. Qarqe të shkencës
moderne janë të mendimit se Big Beng-u është shpjegim racional dhe i
provueshëm i fillimit të universit dhe si universi u krijua.
Përpara Big Beng-ut nuk kishte lëndë. Nga një gjendje joekzistence, ku
as lënda, as energjia, madje as koha nuk ekzistonin dhe që mund të
përshkruhet vetëm metafizikisht, u krijuan të gjitha bashkë lënda,
Sensorët në bord të satelitit hapsiror COBE, i cili u lëshua
nga NASA në 1992, kapën mbetje të qarta të Big-Bengut. Ky
zbulim shërbeu si provë e Big-Bengut, që është shpjegimi
shkencor i faktit se universi u krijua nga asgjëja.
Pjesët blu të
errët
përfaqsojnë
rrezatimin e
sfondit
Pjesët rozë janë të nxehta
Pjesët e kuqe janë
zonat më të nxehtaPjesët blu janë
të ftohta

87
energjia dhe koha. Ky fakt, i zbuluar kohët e fundit nga fizika moderne,
na është njoftuar nga Kur’ani 1400 vjet më parë.
Zgjerimi i Universit
Në Kur’an, i cili u zbulua 14 shekuj më parë në një kohë kur shkenca e
astronomisë ishte ende primitive, zgjerimi i universi përshkruhet kështu:
Ne me forcën tonë e ngritëm qiellin dhe
vërtetë Ne e zgjerojmë atë.
(Sure Edh-Dharijat: 47)
Fjala “qielli”, e përmendur në këtë varg, përdoret në shumë vende në
Kur’an me kuptimin e hapsirës dhe universit. Edhe këtu kjo fjalë përdoret
me këtë kuptim. Pra, në Kur’an thuhet se universi “zgjerohet”. Dhe ky
është i njëjti rezultat që ka arritur shkenca sot.
Deri në fillim të shekullit të 20-të, e vetmja pikëpamje që mbizotëronte
në botën e shkencës ishte se “universi kishte një natyrë konstante dhe se
ai ka ekzistuar përjetësisht”. Kërkimet, vrojtimet dhe llogaritjet e bëra me
mjete të teknologjisë moderne, zbuluan se universi në të vërtetë kishte një
fillim dhe se ai zgjerohet në mënyrë konstante.
Në fillim të shek. të 20-të fizikanti rus Aleksandër Fridman dhe
kozmologu belg Zhorzh Lemètrë llogaritën teorikisht se universi është në
lëvizje konstante dhe se ai po zgjerohet.
Ky fakt u provua dhe nga të
dhëna vrojtuese të vitit 1929.
Ndërsa vëzhgonte qiellin me një
telesokp, Edvin Habëll,
astronom amerikan, zbuloi se
yjet dhe galaktikat po
largoheshin në mënyrë
konstante nga njëra-tjetra. Një
univers ku çdogjë largohet në
mënyrë konstante nga çdogjë
tjetër nënkupton një univers që
zgjerohet në mënyrë konstante.
e ardhmja
fillimi
universi
universi i
tanishëm

88
Vrojtimet e viteve të fundit e verfikuan se universi po zgjerohej në
mënyrë konstante. Ky fakt u shpjegua në Kur’an kur askush nuk e
dinte. Kjo sepse Kur’ani është fjala e Zotit, Krijuesit dhe Rregulluesit të
të gjithë universit
Orbitat
Një nga arsyet më kryesore të ekuilibrit në univers është fakti se
trupat qiellorë ndjekin rrugëkalime specifike. Yjet, planetet dhe
satelitët rrotullohen rreth boshteve të tyre dhe gjithashtu rrotullohen
bashkë me sistemin në të cilin bëjnë pjesë dhe kështu universi
funksionon me një rregull të mirëpërcaktuar.
Ka rreth 200 bilion galaksi në univers të përbëra nga afërsisht 200
bilion yje secila. Shumica e këtyre yjeve kanë planete dhe shumica e
këtyre planeteve kan satelitë. Të gjithë këta trupa qiellorë lëvizin në
orbita të përcaktuara saktë. Për miliona vjet secili ka “notuar” në
orbitën e vet në harmoni dhe rregull të plotë me gjithë të tjerët. Edhe
shumë kometa lëvizin në orbitat e përcaktuara për to.
Orbitat në univers nuk i përkasin vetëm disa trupave qiellorë.
Sistemi Diellor dhe gjithashtu edhe galaksi të tjera shfaqin lëvizje të
konsiderueshme rreth qendrave të tjera. Çdo vit Toka dhe Sistemi
Diellor me të, lëvizin rreth 500 km nga pozicioni ku ishin vitin e kaluar.
Është llogaritur se edhe devijimi më i vogël nga rrugëkalimet e trupave
qiellorë mund të ketë pasoja drastike që mund të sjellin dhe fundin e
komplet sistemit. Për shembull, pasojat e devijimit të tokës nga drejtimi
i saj me thjesht 3 mm janë përshkruar nga një burim si më poshtë:
Ndërsa rrotullohet rreth diellit, toka ndjek një orbitë të tillë që çdo 18
milje devijon vetëm 2.8 mm nga drejtimi drejt. Orbita e ndjekur nga
toka nuk ndryshon kurrë, pasi edhe një devijim prej 3 milimetrash
do të shkaktonte shkatërrime katastrofike: n.q.s. devijimi do të ishte
2.5 mm në vend të 2.8 mm, atëherë orbita do të ishte shumë e madhe
dhe ne të gjithë do ngrinim. Nëse devijimi do ishte 3.1 mm ne do
ishim përcëlluar për vdekje. 53
Një karakterisikë tjetër e trupave qiellorë është se ato rrotullohen
githashtu rreth boshteve të tyre. Kjo mund të jetë një nga

89
nënkuptimet e vargut “Pasha Qiellin që herë pas herë kthehet.” (Sure
et-Tarik: 11)
Padyshim që në kohën e zbritjes së Kur’anit, njerëzimi nuk zotëronte
teleskopët apo teknologjitë vrojtuese të avancuara të ditëve të sotme për
të vëzhguar miliona kilometra hapsirë, as diturinë mbi fizikën moderne
apo astronominë. Prandaj, në atë kohë ishte e pamundur të përcaktohej
shkencërisht që hapsira është “e mbushur me rrugë dhe orbita” siç
thuhet dhe në vargun (Sure edh-Dharijat: 7). Megjithatë, kjo na u deklarua
hapur në Kur’an i cili zbriti në atë kohë; sepse Kur’ani është fjala e Zotit.
Trajektorja e Diellit
Theksohet në Kur’an se Dielli dhe Hëna ndjekin drejtime specifike.
Ai është që krijoi natën e ditën, diellin e hënën dhe secili prej tyre
noton në një orbitë. (Sure el-Enbija: 33)

90
Të gjithë këta trupa qiellorë lëvizin në orbita të
mirëpërcaktuara. Për miliona vjet, secili prej tyre
ka “notuar” në orbitën e vet në harmoni dhe
rregull të plotë me të tjerët.
Afërdita
Mërkuri
Neptuni
Toka
Marsi
SaturniUrani
Neptuni
Plutoni
Jupiteri
Afërdita
Toka
Hëna
Marsi
Jupiteri
Neptune
Plutoni
Urani
Saturni
Dielli
Sistemi
Diellor
Kometë
Brez
asteroidësh

91
Fjala “noton” në vargun e mësipërm shprehet në Arabisht nga fjala
sabaha dhe përdoret për të përshkruar lëvizjen e Diellit në hapsirë. Fjala
do të thotë që Dielli nuk lëviz në mënyrë të çfardoshme nëpër hapsirë por
se ai rrotullohet rreth boshtit të tij dhe ndërkohë ndjek një drejtim. Fakti
që Dielli nuk është statik por lëviz në një orbitë të përcaktuar përmendet
edhe në një varg tjetër.
Edhe dielli udhëton për në kufirin e vet. Ai është përcaktim i
Ngadhënjuesit, të Dijshmit. (Sure Ja Sin: 38)
Këto fakte të përcjella në Kur’an janë zbuluar nga vrojtime astronomike
në kohën tonë. Sipas llogaritjeve të ekspertëve të astronomisë, Dielli ecën
me shpejtësinë e jashtëzakonshme prej 720.000 kilometër në orë në
drejtim të përgjithshëm drejt yllit Vega i cili ndodhet afër “Kulmit
Diellor” – drejtimi i vetëm i diellit në galaksinë tonë. Me terma të përafërt,
kjo do të thotë se Dielli udhëton afërsisht 17.28 milion kilometër në ditë.
Bashkë me Diellin edhe të gjithë planetët dhe satelitët brenda sistemit
gravitacional të Diellit, gjithashtu bëjnë të njëjtën distancë.
Kulmi Mbrojtës
Në Kur’an, Zoti na tërheq vëmendjen rreth një veçorie shumë të
rëndësishme të qiellit:
Qiellin ua kemi bërë kulm të sigurt, por ata zbrapsen prej këtyre
argumenteve. (Sure El-Enbija: 32)
Kjo veti e qiellit është vërtetuar nga kërkimet shkencore të kryera në
shekullin e 20-të. Atmosfera rrethuese e tokës është mëse e domosdoshme
për vazhdimësinë e jetës. Ndërsa shkatërron shumë meteorë të vegjël apo
të mëdhenj në afërsi të tokës, ajo gjithashtu parandalon rënien e tyre në
tokë dhe kështu dëmtimin e gjallesave.
Përveç kësaj, atmosfera filtron rrezet e dëmshme të dritës që vijnë nga
hapsira. Çuditërisht atmosfera lejon vetëm rrezet e dobishme dhe të
padëmshme – drita e dukshme, rrezet afër ultravjollcës dhe radiovalët

92
Siç ilustrohet këtu, trupat qiellorë që enden në
hapsirë, mund të përbënin një problem serioz për
Tokën. Por Zoti, Ai që krijon çdogjë përsosmërisht,
e ka bërë atmosferën një çati mbrojtëse.
mund të kalojnë. I gjithë ky rrezatim është i nevojshëm për jetën. Rrezet e
ndodhura afër zonës së ultravjollcës, të cilat pjesërisht lejohen nga
atmosfera, janë shumë të rëndësishme për fotosintezën e bimëve dhe për
mbijetesën e të gjithë gjallesave. Shumica e intensitetit të rrezeve
ultravjollcë të emetuar nga dielli filtrohet nga shtresa e ozonit të
atmosferës dhe vetëm një pjesë e kufizuar – dhe esenciale – e spektrit
ultravjollcë arrin Tokën.
Funksioni mbrojtës i atmosferës nuk mbaron këtu. Atmosfera e mbron
gjithashtu Tokën edhe nga i ftohti ngrirës i hapsirës, i cili është afërsisht
minus 270 gradë Celsius.
Por jo vetëm atmosfera e mbron Tokën nga efektet e dëmshme. Përveç
saj, Brezi Van Alen, një shtresë e përftuar nga fusha magnetike e Tokës,
gjithashtu shërben si një mbrojtje kundër rrezatimit të dëmshëm që
kërcënon planetin tonë. Ky rrezatim, që emetohet në mënyrë konstante
nga Dielli dhe yjet e tjerë, është vdekjeprurës për gjallesat. Nëse brezi Van
Alen nuk do të ekzistonte, shpërthimet masive të energjisë të quajtura
shpërthime diellore të cilat ndodhin shpesh në Diell, do ta shkatërronin të
gjithë jetën në Tokë.

93
Dr. Hjug Ros shprehet kështu mbi rëndësinë e Brezave të Van Alen për
jetën tonë.
Në fakt Toka ka dendësinë më të madhe nga të gjithë planetet në
Sistemin tonë Doellor. Korja e gjerë prej nikel-hekuri është përgjegjëse
e fushës sonë të fuqishme magnetike. Kjo fushë magnetike prodhon
mburojen e rrezatimit Van Alen e cila e mbron Tokën nga bombardimet
rrezatuese. Nëse kjo mburojë nuk do të ishte e pranishme, nuk do të
ishte e mundur jeta në Tokë. I vetmi planet tjetër shkëmbor që ka fushë
magnetike është Mërkuri – por fuqia e fushës së tij është 100 herë më e
vogël se e Tokës. Edhe Afërdita, planeti jonë i ngjashëm, nuk ka fushë
magnetike. Mburoja e rrezatimit të Van Alen është një model unik për
Tokën. 54
Energjia e transmetuar nga vetëm një shpërthim të tillë të parë vitet e
fundit u llogarit të ishte ekuivalente me 100 bilion bomba atomike të
ngjashme me atë të hedhur në Hiroshimë. Pesëdhjetë e tetë orë pas
shpërthimit, u vëzhgua se gjilpërat magnetike të busullave shfaqnin
lëvizje të pazakonta dhe 250 kilometra mbi atmosferën e Tokës
temperatura u rrit papritur në 2.500 gradë Celsius.
Brezi i Van Alen, një shtresë e shkaktuar nga
fusha magnetike e Tokës, gjithashtu shërben si
mburojë kundër rrezatimit të dëmshëm që
kërcënon planetin tonë.
Dy brezat e Van Alen rreth Tokës përmbajnë thërrmija
të ngarkuara elektrikisht si elektronet dhe protonet.
Ato rrotulohen sipas një orbite spirale
1)Toka
dhe 3) Dy brezat magnetikë rreth Tokës
1 2 3

94
Shkurtimisht, një sistem i përkryer funksionon lart mbi Tokë. Ai
rrethon botën tonë dhe e mbron atë ndaj kërcënimeve të jashtme.
Shkencëtarët e mësuan këtë vetëm kohët e fundit, ndërsa shekuj më parë
Zoti na njoftonte në Kur’an për funksionin mbrojtës të atmosferës së
Tokës.
Rikthimi i qiellit
Vargu i 11-të i Sures Et-Tarik në Kur’an përmend funksionin “kthyes”
të qiellit:
Pasha qiellin që kohë pas kohe kthehet (me shi).
(Sure Et-Tarik: 11)
Siç dihet atmosfera rreth Tokës përbëhet nga shumë shtresa. Çdo
shtresë ka një detyrë të caktuar në dobi të jetës. Kërkimet kanë zbuluar se
këto shtresa kanë si funksion të kthejnë mbrapsht në hapsirë ose në Tokë
materiale ose rreze ndaj të cilave janë të ekspozuara. Le të shtjellojmë me
Shtresa e jonosferës pasqyron radiovalët
nga një qendër e caktuar përsëri në Tokë,
duke mundësuar kështu që lidhja të kryhet
në distanca të largëta.
Shtresa e troposferës lejon avujt e ujit që
ngrihen nga sipërfaqja e Tokës të
kondensohen dhe të kthehen në Tokë në
formë shiu
IONOSPHERE
OZONOSPHERE
OZONOSPHERE
TROPOSPHERE
TROPOSPHERE
TROPOSPHERE
Ozonosfera kthen në hapsirë rrezet e
dëmshme kozmike si ato ultravjollcë, duke
ndaluar mbërritjen e tyre në Tokë dhe
dëmtimin e jetës.

95
disa shembuj këtë funksion “qarkullues” të shtresave që mbështjellin
Tokën.
Troposfera, 13 deri 15 kilometra nga Toka, mundëson avujt e ujit të
ngrihen nga sipërfaqja e Tokës, të kondensohen dhe të kthehen përsëri në
formë shiu.
Shtresa e ozonit, e cila shtrihet në Stratosferë në lartësinë 25 kilometra,
pasqyron rrezatimet e dëmshme dhe rrezet ultravjollcë nga hapsira dhe i
kthen ato përsëri në hapsirë.
Jonosfera pasqyron radiovalët të shpërndara nga Toka në pjesë të
ndryshme të botës, tamam si një satelit pasiv komunikimi dhe në këtë
mënyrë mundëson përhapjen në distancë të transmetimeve televizive apo
radio.
Shtresa e magnetosferës pengon thërrmijat e dëmshme radioaktive të
emetuara nga Dielli dhe yjet e tjera dhe i kthen ato në hapsirë përpara se
ato të arrijnë Tokën.
Fakti se kjo veti e shtresave të atmosferës, e vërtetuar vetëm para pak
kohësh, që u tregua në Kuran shekuj më parë, provon përsëri se Kur’ani
është fjalë e Zotit.
Shtresat e Atmosferës
Një fakt tjetër i zbuluar në vargjet e Kur’anit rreth universit është se
qielli është i përbërë nga shtatë shtresa:
Ai është që për juve krijoi gjithçka ka në tokë, pastaj vullnetin e
vet ia drejtoi qiellit dhe i përsosi ata shtatë qiej.
Ai është i Gjithëdijshmi për çdo gjë.
(Sure Bekare: 29)
Pastaj Ai iu kthye qiellit kur ai ishte tym... Dhe i krijoi ata
shtatë qiej brenda dy ditëve dhe secilit qiell i
caktoi atë që i nevojitej.
(Sure Fusilet: 11-12)
Fjala “qiejt”, e shfaqur në shumë vargje të Kur’anit, përdoret në referim
të qiellit mbi Tokë dhe po ashtu të gjithë universit. Me këtë kuptim të
fjalës shihet se qielli i Tokës, ose atmosfera, përbëhet nga shtatë shtresa.
Me të vërtetë, sot dihet se atmosfera e Tokës konsiston në shtresa të

96
ndryshme të shtrira mbi njëra-tjetrën. 55
Përkufizimet e bëra në bazë të
kriterit të përbërjes kimike apo temperaturës së ajrit kanë përcaktuar
atmosferën e tokës si prej shtatë shtresash. 56
Sipas “Modelit të kufizuar me
rrjetë” (Limited Fine Mesh Model: LFMII), që është një model i atmosferës i
përdorur për të parashikuar kushtet klimaterike brenda 48 orëve, atmosfera
përsëri përbëhet prej shtatë shtresash. Sipas përkufizimeve gjeologjike të
kohës së fundit, shtresat e atmosferës janë si më poshtë:
Troposfera
Stratosfera
Mezosfera
Termosfera
Ekzosfera
Jonosfera
Magnetosfera
Një mrekulli tjetër e kësaj çështjeje përmendet në vargun e 12-të të Sures
Fusilet “(Ai) secilit qiell i caktoi atë që i nevojitej”. Me fjalë të tjera, në këtë
varg Zoti thotë se Ai i përcaktoi secilit qiell detyrën e tij. Vërtetë, siç e pamë
në seksionin e mëparshëm, secila nga këto shtresa ka detyra vitale për
njerëzimin dhe të gjitha gjallesat mbi Tokë. Secila shtresë ka një funksion të
veçantë, duke filluar që nga formimi i shiut deri tek parandalimi i rrezeve të
dëmshme, nga pasqyrimi i radiovalëve deri tek shmangia e efekteve të
dëmshme të meteorëve.
Vargjet e mëposhtme na informojnë rreth shfaqjes së të shtatë shtresave
në Kur’an.
A nuk e keni parë se si Allahu krijoi shtatë qiej (në shtresa)?
(Sure Nuh: 15)
Ai është që krijoi shtatë qiej palë mbi palë...
(Sure el-Mulk: 3)
Fjala arabe “tibakan” në këto vargje e përkthyer si “shtresë” d.m.th.
“shtresë, mbulesë e duhur apo mbulim për diçka” dhe theksohet se si
shtresa më lart përputhet mirë me atë më poshtë. Kjo fjalë këtu përdoret
gjithashtu edhe në shumës, duke i dhënë kuptimin “shtresat”. Qielli i

97
TROPOSFERA
STRATOSFERA
OZONOSFERA
IONOSPHERE
MEZOSFERA
THERMOSPHERE
EXOSPHERE
TOKA
ATMOSFERA
RETË
Atmosfera përbëhet prej 7
shtresash që dallojnë prej
njera-tjetrës nga veti të
ndryshme fizike si trysnia dhe
përbërësit e tyre të gaztë. Çdo
shtresë ka një detyrë jetike për
jetën në Tokë
Sot, është fakt i
mirëpërcaktuar që
atmosfera përbëhet
nga shtresa të
ndryshme të
vendosura mbi njëra-
tjetrën. Ashtu siç
përshkruhet në
Kur’an, atmosfera
përbëhet prej
saktësisht 7
shtresash.

98
përshkruar në varg si i përbërë prej shtresash është padyshim shprehja më e
mirë për atmosferën.
Është një mrekulli e madhe që këto fakte, të cilat nuk do të mund të
zbuloheshin kurrë pa teknologjinë e shekullit të 20-të, shpaloseshin në
mënyrë të shtjellur në Kur’an 1400 vjet më parë.
Funksioni i Maleve
Kur’ani i kushton vëmendje të veçantë funksionit gjeologjik të maleve.
Dhe në tokë kemi krijuar male të ngulura fort që ajo
të mos lëvizë nën to...
(Sure El-Enbija: 31)
Siç vihet re në këtë varg, pohohet se malet kanë si funksion të
parandalojnë tronditjet e Tokës.
Ky fakt nuk dihej nga askush në kohën e zbritjes së Kur’anit. Ai u zbulua
vetëm kohët e fundit si rezultat i gjetjeve të gjeologjisë moderne.
Më parë mendohej se malet ishin thjesht ngritje mbi sipërfaqen e tokës.
Shkencëtarët tani kanë kuptuar se malet nuk janë thjesht ngritje, por se ato
zgjerohen 10-15 herë të lartësisë së tyre nën tokë, zgjerime këto që quhen
rrënjë e malit. Me këto veçori, malet luajnë të njëjtin rol me atë të një gozhde
apo shtylle të ngulur në tokë. Për shembull, një majë mali si Mali i Everestit
që ngrihet rreth 9 km mbi sipërfaqen e tokës, ka një rrënjë që zgjerohet
poshtë për më shumë se 125 km. 57
Malet dalin si rezultat i lëvizjeve dhe përplasjeve të pllakave masive që
formojnë koren e Tokës. Kur dy pllaka ndeshen, më e forta rrëshket poshtë
tjetrës dhe ajo që ndodhet sipër përkulet dhe formon malet. Shtresa poshtë
vazhdon nën tokë dhe formon një zgjerim të thellë poshtë. Kjo do të thotë, si
u sqarua dhe më lart, se malet kanë një pjesë që shkon poshtë po aq të madhe
sa pjesa e dukshme mbi Tokë.
Në një tekst shkencor, struktura e maleve përshkruhet si më poshtë:
Aty ku kontinentet janë më të trasha, si edhe në vargmalet, korja zhytet
edhe më shumë në mantel. 58
Profesor Siaveda, një gjeolog detar me famë botërore, dha komentin e
mëposhtëm rreth mënyrës se si malet ngjeshen në tokë si rrënjët:

99
Ndryshimi kryesor mes maleve kontinentalë dhe maleve oqeanikë vjen
nga materiali i tyre... Por emëruesi i përbashkët i të dyve është se ata kanë
rrënjë që i mbajnë. Në rastin e maleve kontinentalë, është materiali me
dendësi disi të ulët nga mali, ai që zgjerohet poshtë nën tokë si rrënjë. Në
rastin e maleve oqeanikë, ka gjithashtu një material të lehtë si rrënjë e
malit... Funksioni i rrënjëve është të mbajë malin në bazë të ligjit të
Arkimedit. 59
Për më tepër, Frenk Pres, ish-President i Akademisë Kombëtare të
Shkencave të Sh.B.A, thotë në librin e tij Toka, i cili përdoret ende si tekst
universitar në mbarë botën, se malet ngjajnë me shtyllat dhe ato ngulen në
thellësitë e tokës. 60
Në një varg, ky aspekt i maleve tregohet kështu:
A nuk e bëmë Ne tokën të përshtatshme, ndërsa malet shtylla të saj?
(Sure Nebè: 6-7)
Në një varg tjetër Zoti ka zbuluar se Ai i ka përforcuar malet. (Sure en-
Naziat: 32) Fjala arabe ersaha në këtë varg do të thotë “i ka rrënjosur, i ka
fiksuar, ngulitur në tokë”. Në sajë të këtyre veçorive, malet zgjerohen mbi
dhe nën tokë në pikat ku takohen shtresat e tokës dhe i mbërthejnë këto
shtresa bashkë. Kështu ato stabilizojnë koren e tokës dhe parandalojnë
rrëshkitjen e saj mbi shtresën magmatike. Shkurtimisht, mund të krahasojmë
malet me gozhdët që bashkojnë copat e drurit.
Sot ne dimë se shtresa e jashtme shkëmbore e tokës është e ndarë në pllaka
që notojnë mbi magmë. Duke ditur shpejtësinë e lartë me të cilën rrotullohet
toka rreth boshtit të saj, këto pllaka notuese do vinin rrotull po të mos ishte
për efektin fiksues të maleve. Në këtë rast nuk do të formohej toka, nuk do të
grumbullohej ujë, nuk do të rriteshin bimë dhe nuk do të ndërtoheshin rrugë
e ndërtesa; shkurt, jeta në Tokë do ishte e pamundur. Sidoqoftë, me
mëshirën e Zotit, malet parandalojnë shumë lëvizjet mbi sipërfaqen e
Tokës duke funksionuar tamam si gozhdë.
Ky rol vital i maleve, që u zbulua nga gjeologjia moderne dhe kërkimet
sizmike, u zbulua në Kur’an shekuj më parë si një shembull i urtësisë
gjithëpërfshirëse në krijimin e Zotit. Në një varg tjetër thuhet përsëri:

100
Oqean Sedimente
Korja Kontinentale
Oqean
km
0
-10
-20
-30
-40
-50
Manteli
Malet i kanë rrënjët thellë nën sipërfaqen e Tokës (Toka, Press and Siever, f.
413)
Ishujt Britanikë Gjermania Veriore Alpet Platforma RuseEuropa
Vargmal
Rrënja e malit
Gërryerje
Niveli i detit
Depozitim
Korja kontinentale
Një ilustrim tjetër tregon se si malet janë në formë shtylle, për shkak të
rrënjëve të tyre të thella. (Shkenca e Tokës, Tarbuck and Lutgens, f. 158)
Seksion skematik. Malet, si shtyllat, kanë rrënjë thellë të ngulura në Tokë
(Anatomia e Tokës, Cailleux, f. 220)
Kaukazi
Distanca horizontale jo sipas shkallës
Moho
Manteli

101
Siç përshkruhet
këtu, maja e
gishtërinjve, që
është e
ndryshme për
çdo njeri, rrjedh
nga e njëjta
strukturë tek të
gjithë njerëzit.
Gjëndra e
djersës
Qeliza ndarëse
të gjalla
Fundi i
nervit
ndjesor
Kapilar
Qime
Epiderma
Dermis
Nerv
Qeliza keratine
të vdekura
Enë gjaku
limfatike
Gjendër
dhjamore
Erector
papilla
muscle
Gjëndra e
djersës
Folikul i
qimes
Shtresa nën
lëkurë
qelizat yndyrë
Është Zoti Ai që vendosi male të rënda që të mos luajë vendi
bashkë me ju... (Sure Lukman: 10)
Identifikimi i Shenjave të Gishtërinjve
Ndërsa në Kur’an përmendet se është e lehtë për Zotin ta risjellë
njeriun pas vdekjes, theksohen në mënyrë të veçantë shenjat e
gishtërinjve:
Ne jemi të zotët t’ia rikrijojmë si kanë qenë edhe majat e
gishtave të tij. (Sure El-Kijama: 3-4)
Theksimi i majave të gishtërinjve ka një kuptim të veçantë. Kjo sepse
këto shenja janë unike për çdokush. Çdo person i gjallë apo që ka jetuar
në këtë botë ka një bashkësi të vetën të shenjave të gishtave.
Kjo është dhe arsyeja që ato përdoren si provë e fortë identifikimi dhe
përdoren për këtë qëllim në mbarë botën.
Por ajo që është e rëndësishme është se kjo veçori e majave të gishtave
është zbuluar vetëm në shekullin e 19-të. Më parë njerëzit i konsideronin

102
shenjat e gishtërinjve si vija të zakonshme pa ndonjë rëndësi apo kuptim
të veçantë. Megjithatë në Kur’an, Zoti i përmend këto shenja, të cilat në
atë kohë nuk tërhoqën vëmendjen e ndokujt, dhe na tërheq vëmendjen
mbi rëndësinë e tyre – një rëndësi që u kuptua më në fund në ditët tona.
Lëvizja e maleve
Në një varg informohemi se malet nuk janë të palëvizshëm siç duken,
por janë në në lëvizje të vazhdueshme:
E i sheh malet e mendon se ato janë të palëvizshme, ndërsa
ato lëvizin si retë. (Sure En-Neml: 88)
Kjo lëvizje e maleve shkaktohet nga lëvizjet e kores së Tokës mbi të
cilën ato qëndrojnë. Korja e Tokës ‘lundron’ mbi shtresën e mantelit , e
cila është më e dendur. Ishte fillimi i shekullit të 20-të, kur për herë të parë
në histori një shkencëtar gjerman i quajtur Alfred Vegener propozoi që
kontinentet e Tokës kanë qenë të bashkuar kur u krijua Toka në fillim, por
pastaj u copëtuan dhe kështu u ndanë ndërsa largoheshin nga njëri-tjetri
në drejtime të ndryshme.
Gjeologët kuptuan se Vegener kishte të drejtë vetëm në vitin 1980, 50
vjet pas vdekjes së tij. Siç pohonte dhe Vegener në një artikull të botuar në
1915, masat tokësore kanë qenë të bashkuara rreth 500 milion vjet më parë
dhe kjo masë e madhe e quajtur Pangea ndodhej e lokalizuar në Polin e
Jugut. Rreth 180 milion vjet më parë, Pangea u nda në dy pjesë që ecën në
drejtime të ndryshme. Një nga këto kontinente gjigande ishte Gonduana,
i cili përfshinte Afrikën, Australinë, Antarktikën dhe Indinë. Tjetri ishte
Laurazia i cili përfshinte Europën, Amerikën e Veriut dhe Azinë përveç
Indisë. Në 150 milionë vjetët e ardhshëm Gonduana dhe Laurazia u
ndanë në pjesë më të vogla.
Këto kontinente që u shfaqën pas copëtimit të Pangeas janë duke
lëvizur vazhdueshmërisht mbi Tokë me disa centimetra në vit, duke
ndryshuar njëkohësisht dhe raportet tokë/det të Tokës.
E zbuluar si rezultat i kërkimeve gjeologjike të kryera në fillimet e
shekullit të 20-të, kjo lëvizje e kores së Tokës shpjegohet kështu nga
shkencëtarët:
Korja dhe pjesa e sipërme të mantelit me një trashësi prej rreth 100 km,

103
ndahen në segmente të quajtura pllaka. Ka 6 pllaka kryesore dhe disa
të tjera të vogla. Sipas teorisë së quajtur tektonika e pllakave, këto
pllaka lëvizin në Tokë duke mbartur me vete kontinentet dhe fundet e
oqeaneve… Lëvizja kontinentale është matur të jetë 1-5 cm në vit. Kjo
lëvizje e pllakave do krijojë një ndryshim të ngadalshëm të gjeografisë
së Tokës. Për shembull, çdo vit Oqeani Atlantik bëhet lehtësisht më i
gjerë. 61
Këtu duhet të theksohet një pikë shumë e rëndësishme: Zoti përmend
lëvizjen e maleve si një veprim rrjedhës. Sot shkencëtarët e kohës tonë
përdorin gjithashtu termin “rrjedhje kontinentale” për këtë lëvizje. 62
Rrjedha Kontinentale është diçka që nuk mund të vëzhgohej në kohën
e zbritjes së Kur’anit dhe në fjalët “E i sheh malet e mendon se ato janë
të palëvizshme” Zoti parashikon mënyrën se si njerëzit do ta
parashtronin këtë çështje. Pastaj Ai zbulon një të vërtetë tjetër duke thënë
200 milion vjet
më parë
135 milion
vjet më parë
65 milion vjet më parë
Sot
Hemisfera
Perëndimore 50 milion
vjet më vonë
50 milion vjet më vonë
KITALARIN HAREKETLERİLëvizja e kontinenteve
Figurat majtas
tregojnë pozicionin
e kontinenteve në
të shkuarën. Nëse
supozojmë se
lëvizjet e
kontinenteve do
vazhdojnë në të
njëjtën mënyrë,
miliona vjet më
vonë ato do
ndodhen në
pozicionin e treguar
në figurën djathtas.

104
se malet lëvizin si retë. Siç shihet, vëmendja përqëndrohet në lëvizjen e
shtresës mbi të cilën qëndrojnë malet.
Padyshim se është një mrekulli e Kur’anit, që ky fakt shkencor i zbuluar
kohët e fundit nga shkenca, të tregohej në Kur’an.
Mrekullia tek Hekuri
Hekuri është një nga elementet e theksuar fort në Kur’an. Në Suren el-
Hadid, që d.m.th. Hekur, ne informohemi:
… Dhe Ne e kemi zbritur edhe hekurin në të cilin ka forcë të madhe
dhe dobi për njerëzit… (Sure el-Hadid: 25)
Fjala enzelna e përkthyer si “zbritur” dhe e përdorur për hekurin në
këtë varg, mund të mendohet se ka kuptim metaforik për të shpjeguar se
hekuri është sjellë për të mirën e njerëzve. Por, nëse marrim në
konsideratë kuptimin konkret të fjalës, që është “i zbritur fizikisht nga
qielli”, si në rastin e shiut apo të rrezeve të Diellit, kuptojmë se ky varg
sjell një mrekulli shkencore shumë të rëndësishme. Kjo sepse gjetjet
moderne astronomike kanë nxjerrë në pah se hekuri i ndodhur në botën
tonë ka ardhur nga yjet gjigandë nga hapsira e jashtme. 63
Jo vetëm hekuri në tokë por edhe hekuri në të gjithë Sistemin Diellor
vjen nga hapsira e jashtme, meqënëse temperatura në diell është e
papërshtatshme për formimin e elementit hekur. Dielli ka në sipërfaqe një
temperaturë prej 6000 gradë Celsius dhe në kore afërsisht 20 milion
gradë. Hekuri mund të prodhohet vetëm në yje shumë më të mëdhenj se
Dielli, ku temperatura arrin disa qindra milion gradë. Kur sasia e hekurit
tejkalon një masë të caktuar tek një yll, ai nuk mund ta mbajë më dhe
përfundimisht shpërthen në atë që quhet
“nova” ose “supernova”. Këto
shpërthime bëjnë që hekuri të
shpërndahet në hapsirë. 64
Një burim shkencor na jep
informacionin e mëposhtëm mbi
këtë temë:
Ka gjithashtu prova për ngjarje më të
vjetra supernovash: Nivelet e përforcuara
Hekur

105
të hekurit-60 në sedimentet e thellësive të detit janë interpretuar si
tregues se një shpërthim supernova ka ndodhur brenda 90 vite-dritë të
diellit rreth 5 milion vjet më parë. Hekuri-60 është një izotop radioaktiv
i hekurit i formuar në shpërthime supernova, i cili zbërthehet me një
periudhë gjysëm-zbërthimi prej 1,5 milion vjetësh. Një prani e madhe e
këtij izotopi në një shtresë gjeologjike tregon sintezën e re bërthamore
të elementëve afër në hapsirë dhe transportimin e tyre në tokë (ndoshta
si pjesë e thërrmijave të pluhurit) 65
Gjithë kjo tregon se hekuri nuk u formua në Tokë, por u mbart nga
supernovat dhe “zbriti” në të njëjtën mënyrë siç përmendet në vargun e
mëparshëm . Është e qartë se ky fakt nuk mund të njihej shkencërisht në
shekullin e 7-të, kur u shpall Kur’ani. Megjithatë ky fakt është përmendur
në Kur’an, fjala e Zotit I Cili rrethon çdogjë me dijen e Tij të pafund.
Astronomia ka zbuluar gjithashtu se edhe elementët e tjerë janë
formuar jashtë Tokës. Në shprehjen “Ne dërguam edhe hekurin”, fjala
“edhe” i referohet mjaft mirë këtij fakti. Megjithatë, fakti që vargu
El-Hadid është surja e 57-të e Kur’anit. Vlera numerike e fjalës “el-
hadid” në Arabisht është përsëri 57. Vlera numerike e fjalës “hadid”
vetëm është 26. Gjithashtu, siç shikohet në tabelën periodike të
mësipërme, 26 është numri atomik i hekurit.

106
përmend në mënyrë të veçantë hekurin është tej mase ngacmuese në
dritën e zbulimeve të bëra në fund të shekullit të 20-të. Në librin e tij Fati
i Nayrës, Majkëll Denton thekson rëndësinë e hekurit:
Nga të gjithë metalet askush nuk është më i domosdoshëm për jetën
se hekuri. Është grumbullimi i hekurit në qendër të një ylli që
shkakton një shpërthim supernova dhe shpërndarjen më pas të
atomeve jetikë nëpër kozmos. Ishte rënia e atomeve të hekurit për
shkak të gravitetit në qendër të Tokës primitive ajo që gjeneroi
nxehtësinë që shkaktoi diferencimin kimik fillestar të tokës, çlirimin e
atmosferës së hershme dhe së fundmi formimin e hidrosferës. Është
hekuri i shkrirë në qendër të tokës, i cili duke vepruar si një dinamo
gjigande, gjeneron fushën magnetike të tokës, e cila nga ana tjetër
krijon brezat e rrezatimit Van Alen që mbrojën sipërfaqen e tokës nga
rrezatimet kozmike penetruese me energji të lartë dhe ruajnë shtresën
e ozonit nga shkatërrimi i rrezeve kozmoke…
Pa atomin e hekurit nuk do të kishte jetë të bazuar mbi karbonin në
kozmos; as supernova, as ngrohje të tokës primitive, as atmosferë apo
hidrosferë. Nuk do të kishte fushë mbrojtëse magnetike, as breza
rrezatimi Van Alen, as shtresë ozoni, as metale për të bërë
hemoglobinën (në gjakun e njeriut), as metale për të mbajtur nën
kontroll reaktivitetin e oksigjenit dhe as metabolizëm oksidues.
Marrëdhënia intriguese dhe e ngushtë ndërmjet jetës dhe hekurit,
ndërmjet ngjyrës së kuqe të gjakut dhe shuarjes së ndonjë ylli të largët,
jo vetëm tregon përshtatjen e metaleve me biologjinë por gjithashtu
biocentrizmin e kozmosit… 66
Rëndësia e hekurit mund të shihet qartë nga këto fjalë. Fakti se i
kushtohet rëndësi e veçantë hekurit në Kur’an thekson rëndësinë e këtij
elementi. Përveç kësaj ka një sekret tjetër në Kur’an që tërheq vëmendjen
për rëndësinë e hekurit: Vargu i 25-të i Sures el-Hadid, që i referohet
hekurit, përfshin dy kode matematikë interesantë:
El-Hadid është Surja e 57-të në Kur’an. Vlera numerike e fjalës “El-
Hadid” në Arabisht kur vlerat e tij numerike mblidhen, është gjithashtu 57.
Vlera numerike e fjalës vetëm “Hadid” është 26 dhe 26 është numri
atomik i hekurit.

107
Erërat Mbarësuese
Në një varg të Kur’anit është përmendur karakteristika “mbarësuese” e
erërave dhe formimi i shiut si rezultat i kësaj:
Ne i lëshojmë erërat mbarësuese e nga qielli lëshojmë
shi dhe atë ju japim ta pini…
(Sure El-Hixhr: 22)
Në këtë varg tregohet se faza e parë në formimin e shiut është era. Deri
në fillim të shekullit të 20-të, lidhja e vetme e njohur mes erës dhe shiut
ishte se era lëvizte retë. Megjithatë, gjetjet meteorologjike të kohëve të
fundit kanë treguar rolin “mbarësues” të erës në formimin e shiut.
Ky funksion mbarësues i erës shpjegohet kështu:
Mbi sipërfaqen e detërave dhe oqeaneve, për shkak të veprimit
shkumëzues të ujit, formohen flluska të panumërta ajri. Në momentin
që këto flluska plasin, në ajër shpërndahen mijëra thërrmija të vogla me
diametër sa një të qindtën e milimetrit. Këto thërrmija të njohura si
“aerosole” përzihen me pluhurin e sjellë nga toka me anë të erës dhe
çohen në shtresat e sipërme të atmosferës. Thërrmijat e mbartura në
lartësitë e mëdha nga era vijnë në kontakt me avujt e ujit. Avulli i ujit
kondenson rrotull këtyre thërrmijave dhe kthehet në pika uji. Këto pika
uji në fillim mblidhen dhe formojnë retë, pastaj bien në Tokë në formë
shiu.
Siç shihet, erërat “mbarsin” avujt e ujit të ndodhur në ajër me thërrmijat
që ato marrin nga deti dhe ndihmojnë kështu në formimin e reve të shiut.
Nëse erërat nuk do ta kishin këtë veti, nuk do të formoheshin kurrë
pikat e ujit lart në atmosferë dhe nuk do të ekzistonte shiu.
Pika më e rëndësishme këtu është se ky rol kyç i erës në formimin e
shiut përmendej shekuj më parë në Kur’an në një kohë kur njerëzit dinin
shumë pak rreth fenomeneve natyrore…
Një informacion tjetër rreth efektit mbarësues të erërave është roli që
ato luajnë në fertilizimin e bimëve. Shumë bimë mbi Tokë sigurojnë
mbijetesën e tyre duke shpërndarë polenin me anë të erës. Era merr
polenin nga bimët dhe ndihmon në fertilizimin duke mbartur polenin në
bimët e tjera të të njëjtit lloj.

108
Ky efekt i erës tek bimët ishte i panjohur deri para pak kohësh.
Megjithatë, kur u kuptua se bimët ndahen në mashkull dhe femër, u
kuptua dhe efekti fertilizues i erës. Kur’ani e tregon këtë fakt në vargun:
“... Ne kemi lëshuar shi e kemi bërë të mbijnë në të nga të gjitha llojet
më të dobishme, në çift.” (Sure Llukman: 10)
Proporcioni i shiut
Një nga informacionet e dhëna në Kur’an rreth shiut është se ai bie në
Tokë në sasinë e duhur. Kjo përmendet në suren ez-Zuhruf si më poshtë:
Dhe është Ai që lëshon nga qielli ujë me masë. Ne i japim me
të jetë një toke të vdekur. Ja, kështu edhe ju do të ngriheni
(nga vdekja) (Sure Ez-Zuhruf: 11)
Kjo sasi e përcaktuar e shiut është zbuluar përsëri nga kërkimet e sotme
moderne. Është vlerësuar se në një sekondë avullojnë afërsisht 16 milion
ton ujë nga Toka. Kjo sasi shkon në 513 trilion ton në vit. Ky numër është
i njëjtë me sasinë e shiut që bie në Tokë në një vit. Kjo do të thotë se uji

109
qarkullon vazhdimisht në një cikël të ekulibruar, në një “masë” të caktuar.
Jeta në Tokë varet nga ky cikël i ujit. Sikur njerëzit të përdornin të gjithë
teknologjinë e mundshme, nuk do të mundnin të riprodhojnë këtë cikël
artificialisht.
Një shmangie sado e vogël e këtij ekuilibri do të sillte shumë shpejt një
çrregullim të madh ekologjik që do t’i jepte fund jetës në Tokë. Por kjo
nuk ndodh asnjëherë dhe shiu vazhdon të bjerë çdo vit në të njëjtën sasi
ashtu siç na u zbulua dhe nga Kur’ani.
Proporcioni i rënies së shiut nuk ka të bëjë thjesht me sasinë e tij, por
gjithashtu edhe me shpejtësinë e rënies së pikave të shiut. Shpejtësia e
pikave të shiut, pavarësisht nga madhësia e tyre, nuk e kalon një limit të
caktuar.
Filip Lenard, një fizikant gjerman fitues i çmimit Nobel, përcaktoi se
shpejtësia me të cilën bien pikat e shiut rritet sipas diametrit deri në një
madhësi 4,5 mm. Megjithatë, për pika më të mëdha, shpejtësia e rënies
nuk rritet më shumë se 8 metër për sekondë.67
Kjo për shkak të formës së
pikave, e cila bën të rritet rezistenca e tyre ndaj ajrit gjë që pengon rritjen
e shpejtësisë së tyre.
Siç mund të shihet, në Kur’an tërhiqet vëmendja ndaj një rregullimi
delikat të shiut i cili nuk ka mundur të dihet 1400 vjet më parë.
Në tokë, uji qarkullon sipas një “mase” të caktuar. Jeta në Tokë varet
nga ky cikël i ujit.

110
Pavarësisht nga fakti se ka
dallgë të mëdha, rryma të
forta dhe batica në këto
dete, ato nuk përzihen me
njëri-tjetrin dhe as nuk e
kalojnë barrierën mes tyre.
I provuar shkencërisht
vetëm kohët e fundit, ky
fakt është përmendur në
Suren err-Rrahman të
Kur’anit 14 shekuj më parë.
Uji i Detit Mesdhe hyn në Atlantik nëpërmjet Gjibraltarit. Por temperatura e tyre,
kripësia dhe dendësitë nuk ndryshojnë, si shkak i barrierës që i ndan ato.
Oqeani Atlantik Deti Mesdhe
Kripësia e ujit të
Oqeanit Atlantik më e
ulët se 36.0 ‰
Ujë i Detit Mesdhe
Thelësitë(metra)
Ngushtica e
Gjibraltarit
Kripësia më e lartë
se 36.5 ‰
Mospërzierja e Deteve me Njëri-tjetrin
Një nga vetitë e deteve që është zbuluar vetëm kohët e fundit, është
treguar në një varg të Kur’anit si më poshtë:
Ai i lejoi dy detet të puqen. Ndërmjet atyre të dyve është një
pengesë që ata të dy nuk e kapërcejnë.
(Sure Err-Rrahman: 19-20)
Kjo veti e deteve, që ata takohen por nuk përzihen aspak me njëri-
tjetrin, është zbuluar vetëm kohët e fundit nga oqeanografët. Për shkak të
forcës fizike të quajtur “tension sipërfaqësor”, ujërat e deteve fqinjë nuk
ngatërrohen. Si pasojë e dendësive të ndryshme të ujërave të tyre,
tensioni sipërfaqsor pengon përzierjen e tyre, njësoj si të kishte një mur të
hollë mes tyre. 68

111
Pjesa interesante e kësaj është se, në një kohë kur njerëzit nuk kishin
njohuri mbi fizikën, tensionin sipërfaqsor apo oqeanografinë, ky fakt u
zbulua nga Kur’ani.
Gjinia e Fëmijës
Deri fare pak kohë më parë, mendohej se gjinia e fëmijës përcaktohej
nga qelizat e nënës. Ose të paktën, besohej se gjinia përcaktohej nga
qelizat e nënës dhe babait bashkë. Por ne jemi informuar ndryshe në
Kur’an ku citohet se mashkulli apo femra krijohet nga “një pikë farë që
hidhet”.
Dhe Ai është që krijoi llojet – mashkullin dhe femrën.
Nga pika e farës që hidhet. (Sure En-Nexhm: 45-46)
A nuk ka qenë ai një pikë ujë që derdhet, e pastaj u bë gjak
i trashë që Ai e krijoi dhe e përsosi duke bërë prej tyre dy lloje
mashkullin dhe femrën? (Sure el-Kijame: 37-39)
Disiplinat e gjenetikës dhe biologjisë molekulare kanë vlerësuar
shkencërisht saktësinë e këtij informacioni të dhënë nga Zoti në Kur’an.
Tani është kuptuar se gjinia përcaktohet nga qelizat e mashkullit dhe se
femra nuk ka asnjë rol në këtë proces.
Kromozomet janë elementët kryesorë në përcaktimin e gjinisë. Dy nga
46 kromozomet, që përcaktojnë strukturën njerëzore, njihen si
kromozomet e gjinisë. Këto dy kromozome quhen “XY” tek meshkujt dhe
“XX” tek femrat pasi format e kromozomeve i ngjajnë këtyre shkronjave.
Në Kur’an thuhet se gjinia
krijohet nga një “pikë farë
që hidhet”. Megjithatë, deri
para pak kohësh, besohej
se gjinia e fëmijës
përcaktohej nga qelizat e
nënës. Shkenca, këtë
informacion të dhënë në
Kur’an, e zbuloi vetëm në
shekullin e 20-të.

112
Janë kromozomet ato që
përcaktojnë gjininë.
Kromozomi “Y” mbart gjenet që kodojnë
gjininë mashkullore, ndërsa kromozomi “X”
mbart gjenet që kodojnë gjininë femërore.
Formimi i një qënieje të re njerëzore fillon me
kombinimin kryq të një prej këtyre
kromozomeve, të cilat ekzistojnë në çifte tek
femrat dhe meshkujt. Tek femrat të dy
përbërësit e qelizës, e cila ndahet në dy gjatë
ovulimit, mbartin kromozome X. Qeliza e
mashkullit nga ana tjetër, prodhon dy lloj përbërësish, një që përmban
kromozome X dhe tjetri kromozome Y. Nëse një kromozom X nga femra
bashkohet me një spermë që përmban një kromozom X atëherë fëmija
është femër. Nëse bashkohet me një spermë që përmban një kromozom Y,
fëmija është mashkull.
Me fjalë të tjera, gjinia e fëmijës përcaktohet nga cili kromozom i
mashkullit bashkohet me ovulin e femrës.
Asgjë nga këto njihej deri në zbulimin e gjenetikës në shekullin e 20-të.
Në të vërtetë, në shumë kultura besohej se gjinia e fëmijës përcaktohej nga
trupi i nënës. Ky është shkaku që gratë fajësoheshin kur lindnin vajza.
Katërmbëdhjetë shekuj përpara se të zbuloheshin gjenet e njeriut,
Kur’ani na dha informacione që e hidhnin poshtë këtë supersticion dhe na
tregoi se origjina e gjinisë nuk gjendej tek gratë por tek burrat.

113
Embrioni i Ngjitur pas Uterusit
Nëse vazhdojmë të shqyrtojmë faktet e përmendura në Kur’an rreth
formimit të njeriut, ndeshemi përsëri me disa mrekulli shkencore mjaft të
rëndësishme.
Kur qeliza mashkullore bashkohet me vezën e femrës, formohet esenca
e fëmijës që pritet të lindë. Kjo qelizë e vetme, e njohur si “zigotë” në
biologji, do fillojë menjëherë të riprodhohet duke u ndarë dhe do
shndërrohet kështu në “mish” të quajtur embrion. Kjo sigurisht që mund
të shikohet nga njerëzit vetëm me ndihmën e mikroskopit.
Megjithatë, embrioni nuk i kalon fazat e tij zhvilluese dukë qëndruar në
boshllëk. Ai ngjitet pas uterusit njësoj si rrënjët që futen në tokë.
Nëpërmjet kësaj lidhjeje embrioni përfton nga trupi i nënës substancat
esenciale për zhvillimin e tij. 69
Në këtë pikë zbulohet një mrekulli e rëndësishme e Kur’anit. Kur i
referohet embrionit që zhvillohet në barkun e nënës, Zoti përdor fjalën
“alak” në Kur’an:
Këtu shohim farën e
hedhur në uterus.

114
Lexo: Në emër të Zotit tënd i cili krijoi njeriun prej
një gjaku të mpiksur (alak). Lexo: Se Zoti yt është më Bujari.
(Sure El-Alak: 2-3)
Kupimi i fjalës alak në Arabisht është “diçka që ngjitet në një vend”. Fjala
përdoret tamam për të përshkruar shushunjat që ngjiten pas një trupi për
të thithur gjak.
Sigurisht, përdorimi i një fjale kaq të goditur për embrionin që
zhvillohet në barkun e nënës, provon përsëri që Kur’ani është një zbulesë
nga Zoti, Sunduesi i gjithë Botërave.
Mbështjellja e Kockave me Muskuj
Një aspekt tjetër i rëndësishëm i informacionit të dhënë në vargjet e
Kur’anit janë fazat e zhvillimit të qënies njerëzore në barkun e nënës. Në
ato vargje thuhet se kockat zhvillohen të parat dhe pastaj muskujt të cilët
mbështillen rreth tyre:
Më pas atë pikë ujë e bëmë copë gjaku, e atë gjak të mpiksur
e bëmë copë mishi, e atë copë mishi e shndërruam në eshtra,
dhe eshtrave ua veshëm mishin, pastaj atë e bëmë krijesë tjetër.
I Lartë është Allahu, më i Miri Krijues. (Sure El-Mu’minun: 14)
Embriologjia është ajo degë e shkencës që studion zhvillimin e
embrionit. Deri pak kohë më parë embriologët supozonin se kockat dhe
muskujt tek embrioni zhvilloheshin njëkohësisht. Por, kërkimet e
avancuara mikroskopike të kryera në sajë të zhvillimeve të reja
teknologjike, kanë treguar se Kur’ani është fjalë për fjalë i saktë.
Këto vëzhgime në nivel mikroskopik treguan se zhvillimi brenda
barkut të nënës ndodh në të njëjtën mënyrë të përshkruar nga vargjet e
Kur’anit . Së pari, kockëzohet indi kërcor. Pastaj qelizat muskulare që
seleksionohen nga indi rreth kockave bashkohen dhe mbështjellin kockat.
Kjo ngjarje është shpjeguar në një botim shkencor të titulluar Njeriu në
Zhvillim me këto fjalë:
Forma e skeletit përcakton pamjen e përgjithshme të embrionit gjatë
javës së 7-të; muskujt nuk zhvillohen në të njëjtën kohë por zhvillimi i

115
tyre ndodh menjëherë pas kësaj. Muskujt zënë pozicion rreth kockave
në të gjithë trupin dhe veshin kështu kockat. Kështu, muskujt marrin
format dhe strukturat e tyre të njohura... Faza e veshjes së muskujve
ndodh gjatë javës së 8-të... 70
Shkurtimisht, fazat e zhvillimit të njeriut të shpjeguara në Kur’an janë
në harmoni të plotë me zbulimet e embriologjisë moderne.
Tre Zonat e Errëta të Fëmijës në Bark
Në Kur’an thuhet se njeriu krijohet nga një proces tre-fazor në barkun
e nënës:
...Ai ju krijon juve në barqet e nënave tuaja krijim pas krijimi
në tre errësira. Ky është Allahu, Zoti juaj, vetëm i Atij është pushteti.
Nuk ka Zot tjetër përveç Tij. E si pra, i shmangeni?
(Sure Ez-Zumer: 6)
Shprehja fi thulumetin thelethin, e përkthyer si “tre errësira”, tregon tre
zona të errëta të përfshira në zhvillimin e embrionit. Këto janë:
a) Errësira e abdomenit
b) Errësira e mitrës
c) Errësira e placentës

116
Siç e kemi parë,
biologjia moderne ka
zbuluar se zhvillimi
embriologjik i fëmijës
ndodh në mënyrës e
përshkruar në varg, në tre
zona errësirash. Për më
tepër, përparimet në
shkencën e embriologjisë
tregojnë se këto zona
përbëhen nga 3 shtresa
secila.
Muri i jashtëm abdominal përbëhet gjithashtu prej tre shtresash:
muskujt e brendshëm oblikë, të jashtëm oblikë dhe transversë
abdominalë. 71
Njësoj, muri i mitrës përbëhet gjithashtu prej tre shtresash: epimetri,
miometri dhe endometri. 72
Përsëri, placenta që rrethon embrionin përbëhet prej tre shtresash:
amnioni (membrana e brendshme rreth fetusit), korioni (shtresa e mesme
e amnionit) dhe decidua (shtresa e jashtme e amnionit) 73
Gjithashtu në këtë varg tregohet se një qënie njerëzore krijohet duke
kaluar në tre faza të ndryshme. Në të vërtetë, biologjia moderne ka
zbuluar se zhvillimi embriologjik i fëmijës ndodh në tre hapa. Në të gjithë
tekstet e embriologjisë e studiuara në fakultetet e mjekësisë, sot kjo temë
konsiderohet si një element njohurie bazë. Për shembull, në librin
Embriologjia Njerëzore Themelore, tekst referimi bazë në fushën e
embiologjisë, ky fakt citohet si në vijim: “Jeta në uterus ka tre faza: para-
embrionike; dy javë e gjysma e parë, embrionike; deri në fund të javës së
tetë, dhe faza e fetusit; nga java e tetë në lindje.” 74
Këto hapa i referohen fazave të ndryshme të zhvillimit të fëmijës;
Shkurtimisht, karakteristikat kryesore të këtyre fazave janë si më poshtë:
Faza Para-embrionike
Në këtë fazë të parë, zigota ndahet dhe kur ajo bëhet një grup qelizash,
ajo ngjitet në muret e uterusit. Ndërsa numri i qelizave vazhdon të rritet,
ato vetëorganizohen në tre shtresa.

117
Faza Embrionike
Faza e dytë zgjat për pesë javë e gjysëm gjatë së cilës fëmija quhet
“embrion”. Në këtë fazë fillojnë të shfaqen organet dhe sistemet kryesore
të trupit nga shtresat qelizore.
Faza e Fetusit
Ng kjo fazë e tutje embrioni quhet “fetus”. Kjo fazë fillon në javën e tetë
të shtatzënisë dhe zgjat deri në momentin e lindjes. Karakteristika dalluese
e kësaj faze është se fetusi ka pamjen e një qënieje njerëzore, me fytyrën,
duart dhe këmbët e tij. Edhe pse është vetëm 3 cm i gjatë në fillim, janë bërë
të dukshme të gjitha organet e tij. Kjo fazë zgjat për rreth 30 javë dhe
zhvillimi vazhdon deri në javën e lindjes.
Të dhënat mbi zhvillimin në barkun e nënës u bënë të ditura vetëm pas
vëzhgimeve me mjete moderne. Përsëri, si shumë fakte të tjera shkencore,
këto të pjesë të dhënash gjenden në ajetet e Kur’ani në një mënyrë
mrekulluese. Fakti, që një informacion kaq i detajuar dhe i saktë ndodhej
në Kur’an në një kohë kur njerëzit kishin të dhëna të pakta mbi çështjet
mjekësore, është provë e qartë se Kur’ani është fjalë e Zotit.
Qumështi i Nënës
Ne njeriun e kemi mësuar për prindërit e vet, sepse nëna
e vet e barti me mund pas mundi dhe pas dy viteve ia ndau gjirin.
Të jesh mirënjohës ndaj Meje dhe ndaj dy prindërve të tu pse vetëm
tek Unë është kthimi juaj. (Sure Llukman: 14)
Qumështi i nënës është një përzierje e pakrahasueshme që u krijua nga
Zoti si një burim i shkëlqyer ushqimi për fëmijën e porsalindur por edhe si
një substancë që rrit rezistencën e tij ndaj sëmundjeve. Ekuilibri i vlerave
ushqimore tek qumështi i nënës është në nivele ideale dhe gjithashtu ai
është në formën ideale për trupin ende të parritur të fëmijës. Njëkohësisht,
qumështi i nënës është shumë i pasur me vlera ushqimore që ndihmojnë në
përshpejtimin e rritjes së qelizave të trurit dhe të zhvillimit të sistemit
nervor. 75
As ushqimi artificial i prodhuar nga teknologjia e sotme nuk
mund ta zëvendësojë këtë burim të mrekullueshëm ushqimi.
Lista e avantazheve të fëmijës nga qumështi i nënës rritet nga dita në
ditë. Kërkimet kanë treguar se fëmijët e ushqyer nga qumështi i nënës janë

veçanërisht të mbrojtur nga infeksionet e sistemit të frymëmarrjes dhe atij
tretës. Kjo sepse antitrupat në qumështin e nënës sigurojnë një mbrojtje
direkte ndaj infeksioneve. Veti tjetër anti-infeksionale të tij është se ky
ushqim krijon një ambjent të përshtatshëm për bakteret “e mira” të
quajtura “florë normale” dhe përbën një barrierë ndaj baktereve, viruseve
dhe parazitëve. Për më tepër, është zbuluar se në qumështin e nënës ka
faktorë që rregullojnë sistemin imunitar ndaj sëmundjeve infektive dhe e
lejojnë atë të funksionojë normalisht. 76
Meqë qumështi i nënës është modeluar në mënyrë të veçantë, ai është
ushqimi më i tretshëm për fëmijët. Duke qenë se është shumë i pasur me
vlera ushqimore, ai tretet shumë lehtë nga sistemi i ndjeshëm tretës i
fëmijës. Kështu, meqënëse fëmija harxhon më pak energji për tretjen, ai
mund ta përdorë atë energji për funksione të tjera trupore si rritja apo
zhvillimi i organeve.
Qumështi i nënave që kanë pasur fëmijë të parakohshëm (prematurë)
përmban nivele më të larta yndyrnash, proteinash, natriumi, klori dhe
hekuri me qëllim që të përmbushë nevojat e fëmijës. Në të vërtetë është
parë se nga qumështi i nënës, funksionet e syrit zhvillohen më mirë në
fëmijët prematurë dhe gjithashtu ata dalin më mirë në testet e
inteligjencës, si edhe kanë avantazhe të tjera.
Një zbulim tjetër i ri shkencor që i përket qumështit të nënës është se ai
është shumë i dobishëm për fëmijën, për dy vjet. 77
Ky informacion i
rëndësishëm i zbuluar nga shkenca vetëm kohët e fundit u zbulua nga
Zoti në vargun “...pas dy viteve ia ndau gjirin...” 1400 vjet më parë.
Përfundime
Të gjitha këto që pamë deri tani na tregojnë një fakt të qartë: Kur’ani
është një libër i tillë që të gjitha të dhënat e përmendura aty kanë dalë të
vërteta. Në vargjet e tij tregohen fakte rreth temave shkencore dhe të
dhëna për të ardhmen, fakte këto që askush i dinte në atë kohë. Është e
pamundur që ky informacion të njihej me nivelin e njohurisë dhe
teknologijsë së atëhershme. Është e qartë se kjo është provë e pastër se
Kur’ani nuk është fjalë e njeriut. Kur’ani është fjala e Zotit të
Gjithëfuqishëm, Filluesi i çdogjëje dhe i të Vetmit që përfshin çdogjë me
dijen e Tij. Në një varg Zoti thotë për Kur’anin: “Sikur të ishte prej dikujt
118

tjetër përveç Zotit, do të gjenin në të shumë kundërthënie”. (Sure En-
Nisa’: 82) Jo vetëm që nuk ka kundërthënie në Kur’an, por çdo pjesë e
informcionit që ai përmban zbulon mrekullinë e këtij Libri Hyjnor përditë
e më shumë. Ajo që i mbetet njeriut është të kapet fort pas këtij Libri
Hyjnor të zbritur nga Zoti dhe ta pranojë si udhërrëfyesin e tij të vetëm.
Në një nga vargjet e Tij, Zoti na urdhëron:
Dhe ky është libër, dobiprurës, Ne e zbritëm, kështu që përmbanju
atij që të mëshiroheni. (Sure En’am: 155)
119

122
SHKENCËTARËT BESIMTARË
Pavarësisht se sa kokëfortë mund të jenë materialistët dhe ateistët, një
e vërtetë e vetme mbetet evidente: Zoti krijoi të gjitha format e jetës dhe
sistemeve që përbëjnë thelbin e shkencës. Si rrjedhim, është e sigurtë që
feja dhe shkenca janë në pajtim, përsa kohë që ato praktikohen në mënyrë
të ndershme dhe të ndjeshme. Shenjë e këtij aprovimi të dukshëm janë
“shkencëtarët besimtarë” të së shkuarës dhe të së tashmes, të cilët i dhanë
ndihmesë të rëndësishme njerëzimit.
Një shkencëtar, që praktikon shkencën, bën zbulime të reja dhe punon
për të sqaruar misteret e universit, është në të vërtetë dhe një individ që
shqyrton artistikën e Zotit në thellësi duke u përpjekur të nxjerrë detaje
prej andej. Për këtë arsye feja dhe shkenca janë një njësi e pandashme. Një
shkencëtar është dikush që bën të dukshme Fuqinë, Artistikën dhe
Veçantinë e pafund të Zotit në krijimet e Tij. Për këtë arsye shkencëtarët,
në kundërshtim me opinionin publik, mund të perceptojnë më shpejt
ekzistencën dhe njëshmërinë e Zotit, pasi ata janë të vetmit të zhytur në
studimin e çështjeve të krijimeve të Zotit.
Pa u habitur, ka një numër të madh shkencëtarësh që i kanë dhënë
shkencës ndihmesa të rëndësishme duke përdorur lirinë e mendimit dhe
mendjegjerësinë e përftuar nëpërmjet fesë. Këta individë jo vetëm që
treguan se feja dhe shkenca janë në përputhje të plotë por gjithashtu i
shërbyen shkencës dhe njerëzimit në mënyrën më të mirë. Shkencëtarë të
njohur si Njutoni, Kepleri, Leonardo da Vinçi dhe Ajnshtajni, të cilët ishin
pionierët e shkencës, si rezultat i vëzhgimeve dhe kërkimeve të tyre besonin
se universi ishte krijuar dhe rregulluar nga Zoti dhe drejtohet nën kontrollin
e Tij. Për më tepër, ishin besimtarët ata që themeluan parimet mbi të cilat
bazohet shkenca, pra feja ka luajtur një rol kritik në shfaqjen e saj.

123
Pikëpamjet mbi kozmosin të Izak Njutonit, i konsideruar shkencëtari
më i madh i të gjitha kohërave, janë të dukshme në fjalët e mëposhtme:
Ky sistem kaq i bukur diellor, planetet dhe kometat do mund të
burojnë vetëm nga sugjerimi dhe dominimi i një Qënieje të
inteligjente dhe të fuqishme. Kjo Qënie qeveris të gjitha gjërat… si
Sundues mbi të gjithë, dhe sipas dominimit të Tij. Ai zakonisht quhet
Zoti Sundues, Rregulluesi i Gjithëanshëm. 78
Është fakt i njohur se arritjet shkencore të Keplerit rrodhën nga besimi
i tij fetar. Arno Penzias, fitues i Çmimit Nobël për Fizikën në 1978 dhe
bashkë-zbulues i rrezatimit të sfondit kozmik, flet kështu për Keplerin:
Ky është një triumf i vërtetë, jo ai i Kopernikut, por triumfi i Keplerit.
Kjo sepse, pas të gjithave, nocioni i epicikleve u dha në ato ditë kur
shkencëtarët akoma rrihnin opinionet e tyre. E gjitha kjo zgjati derisa
ne patëm një besimtar të vërtetë e ky qe Kepler…Ai besonte vërtetë
në Zotin, Ligjvënësin… Dhe ai tha se duhet të ketë diçka më të thjeshtë
e më të fuqishme. Mund të ketë qenë me fat ose ndoshta ishte diçka më
e thellë, por besimi i Keplerit u shpërblye me zbulimin e tij të ligjeve të
natyrës. Kështu, që nga ajo ditë ka qenë shumë e vështirë, por me
kalimin e shekujve gjejmë se vërtetë kanë vend ligje shumë të thjeshta
të natyrës. Pra, shpresat janë akoma tek shkencëtarët. Kjo nisi
veçanërisht nga Kepleri dhe Kepleri e gjeti nga besimi i tij. 79
Në këtë pjesë të librit do përmendim shkencëtarët besimtarë nga e
shkuara në të tashmen, të cilët themeluan dhe zhvilluan shkencën
moderne si dhe kontributet e tyre. Të gjithë shkencëtarët e përfshirë në
këtë pjesë besonin se kozmosi dhe të gjitha format e jetës ishin krijuar nga
Zoti. Fjalët e Frensis Bekon përshkruajnë qartë mendimin rreth krijesave
të një shkencëtari besimtar:
Ashtu si çdo vepër që tregon fuqinë dhe aftësinë e punëtorit,… ashtu
është edhe me punët e Zotit; të cilat tregojnë Gjithëpushtetin dhe
Urtësinë e Krijuesit. 80
Në ajetet e Tij, Zoti pohon se një nga rrugët për të pasur aftësinë për të
menduar rreth krijimit, për të pasur frikë Zotin, për t’a njohur krijimin si
vepër e Tij dhe për të kuptuar gjithpushtetshmërinë dhe gjithëditurinë e
Tij është të “kesh dije”:

124
Shembulli i atyre, të cilët morën mbrojtës veç Allahut, është si
shembulli i merimangës që ndërton shtëpi, e sikur ta dinin ata, më e
dobëta shtëpi është shtëpia e merimangës. Allahu e di ç’adhurojnë
ata veç Tij. Ai është Ngadhënjyesi, i Urti. Këta janë shembuj që Ne ia
sjellim njerëzve po këta nuk i kupton kush përveç dijetarëve. Allahu
krijoi qiejt dhe tokën me një seriozitet të caktuar. Në to me të vërtetë
ka fakte për besimtarët. (Sure El-‘Ankebut: 41-44)
Nga argumentet e Tij është krijimi i qiejve dhe i tokës, ndryshimi i
gjuhëve tuaja dhe i ngjyrave tuaja. Edhe në këtë ka argumente për
njerëz. (Sure Er-Rum: 22)
Allahu vërtetoi se nuk ka Zot tjetër përveç Tij, e dëshmuan edhe
engjëjt e dijetarët, se Ai është zbatues i drejtësisë. Nuk ka Zot tjetër
përveç Tij, Fuqiplotit e të Urtit. (Sure Al’Imran: 18)
Por ata, prej tyre që kanë thesar të diturisë, dhe besimtarët, besojnë
atë që tu shpall ty dhe atë që u shpall para teje, edhe ata që e falin
namazin dhe japin zekatin dhe besojnë në Allahun e në jetën e
ardhshme. Të tillëve do t’u japim shpërblim të madh.(Sure En-Nisa’
162)

125
SHKENCËTARËT BESIMTARË QË
JETUAN NË TË SHKUARËN
Roxher Bekon (1220-1292)
“Hijeshia e besimit ndriçon së tepërmi” 81
I quajtur Doktori i Mrekullive nga bashkëkohësit e tij, Roxher Bekon
ishte një shkencëtar dhe teolog britanik i cili la gjurmë të thella në
metodën eksperimentale dhe i dha fund shumë zakoneve arkaike të
praktikuara në shkencën e asaj kohe. Bekon parashikoi një numër
shpikjesh teknologjike që do vinin qindra vjet më vonë dhe ishte vështirë
të imagjinoheshin në atë kohë. Anije, trena, makina, aeroplanë dhe ura
lëvizëse janë disa këto nga të rejat që ai përmendi në shekullin e 13-të.
Në një letër drejtuar një mikut të tij, Bekon shkroi:
Së pari, mund të ketë mjete lundrimi pa pasur nevojë të voziten nga
njeriu, si dhe anije të mëdha që çajnë detet me vetëm një njeri në drejtim
dhe që do lundrojnë larg më shpejt se po të ishin plot me njerëz;
gjithashtu edhe karroca që do lëvizin me forcë të papërshkrueshme pa
pasur ndonjë që t’i drejtojë. 82
Duke besuar se drita u krijua nga Zoti për t’i mundësuar njerëve
shikimin, Bekon bëri vëzhgime në këtë fushë. Ai përcaktoi karakterisikën
Bekon,i cili në shekullin e 13-të prezantoi shumë inovacione
teknologjike, tha: “Kjo shkencë, ndërsa kujdeset për të mirën e
përbashkët të besimtarëve, është e dobishme, ashtu siç e pamë në
dijen e saj të veçantë të së ardhmes, të tashmes dhe të shkuarës.

126
zmadhuese të lenteve optike dhe vendpërdorimet e tyre. Ai ishte i pari që
tha se drita e emetuar nga yjet nuk e arrin Tokën në të njëjtën kohë. Së
fundmi, Bekon pranoi se Toka nuk ishte e sheshtë por rrumbullake gati
200 vjet përpara Kristofor Kolombit dhe se India mund të arrihej duke
udhëtuar në perëndim të Europës.
Duke besuar se përfundimet në të cilat arriti nga vëzhgimet e tij ishin
të dobishme për njerëzit që besonin, Bekon tha:
Kjo shkencë, që kujdeset për mirëqënien e besimtarëve, është e
vlefshme, siç e pamë në dijet e saj të veçanta të së ardhmes, tashmes
dhe të shkuarës 83
Bekon, si shkencëtar, pohoi se shkenca nuk kundërshtonte fenë por
madje mund të shërbente si një mjet i rëndësishëm për të bindur
mosbesimtarët. Ai tha se “kjo shkencë është avantazhi më i madh në
nxitjen e njerëzve në pranimin e fesë” 84
Frensis Bekon
(1561-1626)
Bekon, shkencëtar me reputacion dhe një
nga themeluesit e metodës shkencore,
njihet të ketë qenë një besimtar i
devotshëm. Ai tha në Novum
Organum se filozofia natyrale
(shkenca) është “pas fjalës së
Zotit, shërimi më i sigurt kundër
supersticioneve dhe mbështetësja
më e aprovuar e fesë.”85
Galileo Galilei
(1564-1642)
Galileo Galilei është personi i
parë që ka përdorur teleskopin
për të vëzhguar qiellin. Galilei
Frensis Bekon

pranonte se Toka është e rrumbullakët dhe ishte i
pari që dalloi rajonet e errëta, krateret dhe kodrat e
Hënës. Galilei, i famshëm për kontributet e tij të
mëdha që i dha shkencës, besonte se shqisat,
aftësia për të folur dhe inteligjenca u ishin
dhuruar njerëzve nga Zoti dhe se ato duhet të
përdoren në mënyrën më të mirë. Ai pohonte
se ishte mjaft e dukshme që Natyra ishte
modeluar nga Zoti. Ai tha se natyra ishte
thjesht një libër tjetër i shkruar nga Zoti
dhe se të vërtetat e shkencës dhe të
vërtetat e fesë nuk mund të sprapsin
njëra-tjetrën meqë Zoti është autori i
të gjithë të vërtetave. 86
127
Faqja e brendshme e
veprës së Galileit Dialog
rreth Dy Sistemeve
Kryesorë të Botës, të cilën
e përfundoi në 1629.
Galileo Galilei

128
Galilei pohonte se Toka është e
rrumbullakët dhe ishte i pari që
dalloi rajonet e errëta, krateret
dhe kodrat e Hënës.
Poshtë: Dy nga teleskopët e
parë të Galileos në Muzeun e
Shkencave, Firence. Figura
tjetër tregon lentet konvergjente
të teleskopit.

129
Johan Kepler (1571-1630)
Meqë ne astronomët jemi priftërinj të Zotit të Lartësuar në lidhje me
librin e natyrës, na përket ne të jemi mendimplotë, jo të lavdisë së
mendjeve tona, por në të vërtetë mbi të gjitha të lavdisë së Zotit. 87
Kepleri, themeluesi i astronomisë moderne, zbuloi lëvizjen eliptike të
planeteve, përcaktoi një formulë që lidh periodën orbitale të planetit në
lidhje me distancën e tij mesatare nga dielli, dhe kompletoi tabelat
astronomike që lejonin llogaritjet e pozicioneve planetare në çdo kohë, në
të shkuarën ose në të ardhmen.
Si shkencëtar, Kepleri gjithashtu besonte se universi ishte krijuar nga
një Krijues. Kur u pyet pse ai praktikonte shkencën, tha: “Kisha ndërmend
të bëhesha teolog… por tani nga endjet e mia shoh se si Zoti madhërohet
në astronomi, pasi ‘qiejt deklarojnë madhështinë e Zotit’”. 88
Jeta e Keplerit, i cili besonte se lavdia e Zotit manifestohej në çdogjë që
Ai kishte krijuar, është një shembull se sa i suksesshëm dhe mendjegjerë
mund të jetë një shkencëtar që pranon se ka një arsye hyjnore në natyrë.
“Kush i çoi arinjtë e bardhë dhe ujqit e bardhë në
zonat me dëborë të veriut; po ushqimin për
arinjtë, balenat, ujqërit?” pyeti Kepleri dhe
pastaj u përgjigj: “I Madh është Zoti ynë
dhe e madhe është mirësia e Tij dhe nga
urtësia e Tij nuk ka kufi: adhurojeni Atë
ju qiej, adhurojeni Atë ti diell, hënë dhe
planete, përdorni çdo shqisë për të
perceptuar, çdo gjuhë për të
deklaruar Krijuesin tuaj.
Adhurojeni Atë ju Harmoni
qiellore, adhurojeni Atë ju
gjykues të Harmonive të
pazbuluara: dhe ti shpirti im
adhuroje Zotin, Krijuesin
tënd përsa kohë të jem unë:
pasi prej Tij, përmes Tij dhe
brenda Tij janë të gjitha gjërat,
Johannes Kepler

130
të ndieshmet dhe të kuptueshmet; pasi edhe ajo për të
cilën jemi krejtësisht të paditur edhe ajo që dimë janë
pjesa më e vogël e tyre; ka shumë më tepër përtej. Atij
i qoftë adhurimi, nderi dhe lavdia, bota pa fund.” 89
Johan Baptista fon Helmont
(1579-1644)
Themelues i kimisë pneumatike dhe i fiziologjisë
kimike, Helmont shpiku termometrin dhe barometrin.
Uolltër Peixhëls, i cili shkroi një libër mbi aspektet
fetare të shkencës së fon Helmontit, tha se ai në
kërkimet e tij frymëzohej nga besimi i tij fetar. 90
Bleiz Paskal
(1623-1662)
Duke kontribuar me inovacion të madh në
gjeometrinë e kohës së Grekëve të Lashtë, Paskal ishte
një shkencëtar i dalluar i cili bëri
zbulime të rëndësishme që në
moshë të re. Përveç
ndihmesës së tij në matematikë, Paskal ishte
gjithashtu përgjegjës për zbulime kolosale
në fizikë. Ai bëri shumë studime në
mekanikën atmosferike dhe të lëngjeve
dhe provoi se presioni atmosferik
ndryshon sipas lartësisë.
Shumë shkencëtarë të njohur për
zbulimet e tyre, ishin gjithashtu të
njohur për besimin e tyre në Zot.
Helmont, i cili shpiku termometrin dhe
barometrin dhe Paskali, në të djathtë,
ishin dy prej këtyre shkencëtarëve.
Bleiz Paskal

131
Një figurë e shquar në historinë e shkencës, Paskal ishte gjithashtu një
njeri shumë shpritëror. Ai iu referua fuqisë së përjetshme të Zotit kur tha
se Zoti është Krijuesi i çdogjëje që nga matematika e deri te rregulli i
elementëve. 91
Xhon Rei (1627-1705)
Botanisti britanik me reputacion Xhon Rei
ishte besimtar. Ai ndjente se nëse njeriu është
sjellë mbi tokë për t’i pasqyruar Zotit lavdinë
e të gjithë veprave të Tij, atëherë ai duhet të
vërente çdogjë që Ai krijoi. Në rininë e tij, i
nxitur nga kjo pikëpamje, Rei u mobilizua në
kërkimin shkencor. Ai gëzonte autoritetin më të lartë
si në botanikë dhe zoologji. Shkroi një libër të mirëpritur: Urtësia
e Zotit në Krijim. Në këtë libër, ku Rei prezantoi mijëra bimë,
insekte, zogj, lloje peshqish, etj, ai raportoi se natyra zbulon ekzistencën e
një Krijuesi. Veprat krijuese të Zotit, tha ai, ishin “vepra të krijuara nga
Zoti në fillim dhe të ruajtura po prej Tij deri në këtë ditë, në të njëjtat
gjëndje dhe kushte siç ishin krijuar në fillim. 92
Rei, i cili i dha një kontribut
të konsiderueshëm botanikës, gjithmonë theksonte se
shkenca dhe feja takohen në shumë rrugë.
Qëndrimi i tij kuptohet më mirë nga fjalët e tij:
“Nuk ka punë më të vlefshme dhe të
kënaqshme për një njeri të lirë sesa të shohë
veprat e bukura të natyrës dhe të nderojë
urtësinë dhe mirësinë e pafund të Zotit.” 93
Xhon Rei

Robert Bojll (1627-1691)
I vlerësuar si babai i kimisë moderne, Bojlli bëri shumë zbulime
shkencore revolucionare. Ai përcaktoi lidhjet mes ndryshimeve të
presionit të ushtruar ndaj ajrit dhe vëllimit që ajri zë, i cili njihet sot si
“Ligji i Bojllit për gazet”. Shpikjet e tjera të tij përfshijnë një lloj letre
lakmuesi dhe një frigorifer të thjeshtë. Ai demonstroi se uji bymehet kur
ai ngrin. Përkufizimi i sotëm i “elementit” u dha prej tij. Gjithashtu ai
kontribuoi dhe në teorinë e atomizmit ku diskutonte se nëse ajri ngjeshet
duhet të ketë hapsira boshe mes thërrmijave të tij.
Ndërsa ishte përgjegjës për zbulime kaq të mëdha shkencore, Bojlli
ishte një besimtar mjaft i devotë. Ai besonte se ka një modelim inteligjent
në natyrë që është krijuar nga një Krijues të Githëfuqishëm. Bojll
shpjegonte në leksionet dhe shkrimet e tij se shkenca dhe besimi në Zot
duhet të qëndrojnë krah për krah. Në një leksion të mbajtur, ai tha: “Kujto
t’i japësh lavdi atij që ishte autori i natyrës… Përdor dijen për t’i bërë mirë
njerëzimit.” 94
Në një vend tjetër ai komentonte se
përsosmëria e gjallesave tregon
haptazi ekzistencën e Zotit:
Projektimi i përkryer i këtij
sistemi të madh të botës dhe
sidomos struktura kurioze e
trupave të kafshëve dhe
përdorimet e tyre të
shqisave dhe pjesëve të
tjera, kanë qenë motivet
madhore që kanë
nxitur filozofët e çdo
kohe dhe kombi të
pranojnë një Hyjni si
autor i këtyre
strukturave të
mrekullueshme. 95
132
Robert Bojll

Antoni fon Lojvenhëk
(1632-1723)
Ishte Lojvenhëk ai që zbuloi bakteret.
Lojvenhëk mësoi të mprehë lentet e veta
zmadhuese për të ekzaminuar indet. I
tërhequr nga ajo që shikonte, ai filloi të
prodhonte zmadhues të tjerë – dhe u bë
kështu njeriu i parë që pa dhe përshkoi
bakteret me anë të një mikroskopi.
Qëllimi i tij për të hedhur poshtë idenë e
gjenerimit spontan, pa një Krijues, e çoi drejt
kryerjes së studimeve të rëndësishme
shkencore. Për këtë arsye ai studioi sistemet ushqyese të bimëve dhe
kafshëve, ekzaminoi spematozoidët,
transportimin e lëndëve ushqyese tek bimët
dhe strukturat dhe funksionet e pjesëvet të
ndryshme të bimëve. Objekt tjetër i
vëzhgimeve të tij u bënë qelizat
e gjakut. Ishte i pari që
studioi kapilarët dhe që pa
qelizat e gjakut të kalojnë
në to. Përpara Lojvenhëk
asnjë nuk kishte
kuptuar se
muskujt përbëhen
nga fijet. 96
133
QelizagjakuTipebaktereshTipebakteresh
Antonì fon Lojvenhëk
Mikroskopi i
Lojvenhëk me të cilin
ai vëzhgonte bakteret

134
Izak Njuton (1642-1727)
I konsideruar si shkencëtari më i madh i të gjitha kohërave, Njutoni
ishte matematicien dhe fizikant. Kontributi i tij më i madh ndaj shkencës
ishte zbulimi i ligjit të gravitacionit universal. Ai shtoi konceptin e masës
në lidhjen mes forcës dhe nxitimit; prezantoi ligjin e veprimit dhe
kundërveprimit dhe parashtroi tezën se një trup në lëvizje do vazhdojë të
lëvizë në vijë të drejtë me shpejtësi konstante përsa kohë që mbi të nuk
vepron një forcë. Ligjet e lëvizjes së Njutonit u përdorën për 4 shekuj që
nga llogaritjet e thjeshta inxhinjerike deri tek projektet teknologjike më
komplekse. Kontributet e Njutonit nuk ngelen vetëm tek graviteti por
zgjerohen në fushat e optikës dhe mekanikës. Si zbulues i shtatë ngjyrave
të dritës, Njutoni hodhi kështu themmelet e një disipline të re të quajtur
optikë.
Përveç zbulimeve të tij shpërthyese, Njutoni shkroi esse kritike në
refuzim të ateizmit dhe mbrojtje të Krijimit. Ai mbështeste idenë se
“krijimi është shpjegimi i vetëm shkencor”. Njutoni besonte se universi
mekanik, një orë gjigande gjithmonë në punë, në analogjinë ë tij mund të
jetë vetëm vepër e një Krijuesi të gjithëfuqishëm dhe të urtë.
Pas zbulimeve të Njutonit që ndryshuan rrjedhën e botës, qëndronte
dëshira e tij për t’iu afruar më tepër Zotit.
Njutoni vëzhgoi objektet e krijimit të Zotit
për ta njohur më mirë Atë. Si përfundim
ai iu përkushtua studimeve me energji
të madhe. Njutoni zbuloi arsyen që

135
fshihet pas zellit të tij për kërkime
shkencore me fjalët e mëposhtme, të
marra nga vepra e tij e famshme
Principia Mathematica
(Matematika Elementare):
… Ai (Zoti) është i
përjetë dhe i pafund, i
gjithëfuqishëm dhe i
gjithëditur; d.m.th. ekzistenca
e tij shkon nga përjetësia në
përjetësi, prania e tij nga pafundësia në
pafundësi; ai drejton çdogjë dhe di të
gjitha gjërat që janë apo që
mund të bëhen. Ai është
… i përjetë dhe i pafund;
…ai është i vazhdueshëm
dhe i pranishëm. Ai
ekziston përgjithmonë
dhe është kudo i
pranishëm; dhe, duke
ekzistuar gjithmonë dhe
kudo, ai përbën kohën
dhe hapsirën… Ne e
njohim atë vetëm nga
projektimet e tij më të urta
dhe të përsosura të
gjërave… [Ne] i
drejtohemi dhe e
adhurojmë Atë si
shërbyes të Tij… 97
Figura e mësipërme tregon Njutonin ndërsa ndan dritën në një spektër
ngjyrash me anë të përdorimit të një prizmi.
Vizatimet e Izak Njutonit që
tregojnë kalimin e dritës
nga një e çarë e vogël
nëpërmjet një lente dhe
pastaj në dy prizme që
e ndajnë dritën në
ngjyra.

136
Xhon Flamstid
(1646-1719)
Ai ishte themeluesi i observatorit të
famshëm të Grinuiçit dhe astronomi i parë
mbretëror i Anglisë. Flamstid, i cili pas
vëzhgimeve të panumërta, krijoi hartën e
parë të madhe yjore në kohën e shpikjes së
teleskopit, ishte gjithashtu një klerik i devotë.
Xhon Uduord (1665-1728)
Uduord ishte një nga themeluesit e mëdhenj të shkencës së gjeologjisë.
Një nga kontributet më të vlefshme të tij ishte ndërtimi i një muzeu të
rëndësishëm paleontologjik në Kembrixh dhe hapja e degës së gjeologjisë
atje.
Karolus Lineus (1707-1778)
Lineus, një shkencëtar mjaft i devotë, kreu studime të rëndësishme në
botanikë. Ai provoi se bimët riprodhohen seksualisht dhe i prezantoi
shkencës nocionin e “taksonomisë biologjike”.
Zhan Deluk (1727-1817)
Deluk ishte një fizikant zvicerian i cili formoi termin “gjeologji”. Ai dhe
babai i tij zhvilluan termometrin e sotëm me mërkur dhe higrometrin
(aparat për matjen e lagështisë së ajrit). Ai njihet për besimin e tij në
Krijimin dhe për sfidën e tij ndaj idesë se universi dhe jeta erdhën
rastësisht.
Xhon Flemstid

137
Sër Uilliam Hershel (1738-1822)
Hershel ishte një nga astronomët më të kompletuar të shekullit të 18-të.
Hershël, i cili ndërtoi teleskopët pasqyrues më të avancuar të kohës së tij
dhe që katalogoi dhe studioi mjegullnajat dhe galaksitë si askush më parë,
ishte një shkencëtar besimtar. Ishte Hershel ai që tha: “Astronomi jo i
devotë duhet të jetë i çmendur”, duke theksuar se është habitëse, që një
shkencëtar që studion astronominë dhe është dëshmitar i rregullit të
përkryer në univers, të mos besojë në Zot. 98
Sër Uilliam Hershel vazhdoi
vëzhgimet e tij me teleskopin
që shpiku, i mbështetur nga
privilegjet e ofruara nga Mbreti
Xhorxh III.

138
Uilliam Peili
(1743-1805)
Peili ishte një shkencëtar që besonte në
krijimin. Vepra e tij Teologjia Natyrore ishte një
nga librat më të shitur të kohës së tij. Peili
ndjente se “nëse veprat e artit janë
prodhim i njeriut atëherë gjallesat
duhet të jenë
prodhim i një
qënieje shumë
më superiore se
njeriu”. Sipas
Peilit, fakti se të gjitha gjallesat janë të pajisura me
të gjitha veçoritë e nevojshme për të jetuar në
mjedisin e tyre është një “shenjë modelimi dhe e
një Krijuesi modelues.” 99
Zhorzh Kuviè (1769-1832)
Kuviè ishte një nga anatomistët dhe paleontologët më të mëdhenj. Ai
konsiderohet të jetë themeluesi i shkencës së anatomisë krahasuese dhe
një nga krye-arkitektët e paleontologjisë si një disiplinë
e veçantë shkencore. Ai besonte fort në krijimin
dhe ka qenë pjesëmarrës i rëndësishëm në
debatet krijim/evolucion. 100
Hamfri Deivi
(1778-1829)
I njohur si njeri i fesë, Deivi ishte një nga
kimistët më të mëdhenj të kohës së tij,
nxënës i të cilit ishte Faradei. Ai ishte i pari
Zhorzh Kuviè
Hamfri Deivi
Uilliam Peili

139
që veçoi shumë elementë të rëndësishëm kimikë, zhvilloi teorinë lëvizëse
të nxehtësisë, shpiku llampën e sigurisë, vërtetoi se diamantët janë prej
karboni si dhe shumë ndihmesa të tjera të rëndësishme.
Adam Seguik
(1785-1873)
Një nga gjeologët kryesorë të Anglisë së
shekullit të 19-të, Seguik është veçanërisht i famshëm
për identiikimin dhe emërtimin e sistemeve kryesorë
shkëmborë të njohur si Kambrianë dhe Devonianë.
Ai ishte gjithashtu klerik dhe, edhe pse mik i Çarls
Darvin, ka kundërshtuar gjithmonë idetë e tij
evolucionare. 101
Majkëll Faradei (1791-1867)
I njohur botërisht si një nga fizikantët më të mëdhenj të të gjitha
kohërave, Faradei ka qenë veçanërisht i talentuar në zhvillimin e
shkencave të reja të elektricitetit dhe
magnetizmit. Ai dha gjithashtu ndihmesë
kyçe në fushën e kimisë.
Faradei ishte një shkencëtar që besonte
në ekzistenën e një Krijuesi dhe se shkenca
e feja janë në harmoni. Meqë një Zot krijoi
botën, besonte ai, e gjithë natyra duhet të
jetë e ndërlidhur si një e vetme. Në bazë të
kësaj ideje ai arriti në përfundimin se
elektriciteti dhe magnetizmi duhet të jenë
në relacion. 102
Adam Zegvik
Majkëll Faradei

140
Samuel Mors (1791-1872)
Mors ishte një shkencëtar i njohur për shpikjen e telegrafit. Ai
gjithashtu ndërtoi aparatin e parë fotografik në Amerikë.
Mors besonte në ekzistencën e një Krijuesi i cili
krijoi çdogjë për një shkak të caktuar. Ai ndjente se
bota materiale dhe ajo shpirtërore vepronin në
harmoni. Vetëm katër vjet para se të vdiste Mors
shkroi: “Sa më shumë t’i afrohem fundit të
pelegrinazhit tim, vlerësohet më shumë
madhështia dhe sublimiteti i
kurës së Zotit ndaj
njeriut gabimtar dhe e
ardhmja ndriçohet
me shpresë dhe
gëzim.”103
Xhozef Henri
(1797-1878)
Fizikanti dhe shkencëtari i devotë amerikan Xhozef Henri ishte
profesor në Universitetin Prinston. Henri, i cili shpiku motorin
elektromagnetik dhe galvanometrin, e kishte
bërë zakon të përhershëm që në çdo moment
të rëndësishëm të një eksperimenti, në të gjitha
eksperimentacionet e tij, të pushonte për të
adhuruar Zotin dhe pastaj të lutej për
orientim hyjnor. 104
Luis Agasiz
(1807-1873)
Agasiz, i njohur gjerësisht si biologu më i madh amerikan, ishte një
kundërshtar i vendosur i evolucionizmit.
Louis Agasiz
Samuel Morse

141
Agasiz e shihte planin hyjnor të Zotit kudo në natyrë dhe nuk mund të
pajtohej dot me një teori ku nuk njihej rregulli. Si shkroi edhe ai vetë në
Esse mbi Klasifikimin:
Kombinimi në kohë dhe hapsirë i gjithë këtyre koncepteve të
llogjikshme shfaq jo vetëm mendim, tregon gjithashtu paracaktim, fuqi,
urtësi, madhështi, gjithëdije, maturi. Me një fjalë, të gjithë këto fakte në
lidhjen e tyre natyrale thërrasin me zë të lartë Zotin e Vetëm, të cilin
njerëzit mund të njohin, adhurojnë dhe duan. 105
Xheims Preskot Xhul
(1818-1889)
Përveç zbulimit të tij të ligjit të parë të
termodunamikës, Xhul tregoi gjithashtu si të
llogaritet nxehtësia e prodhuar nga rryma
elektrike në përcjellës dhe ishte i pari që llogariti
shpejtësinë e një molekuke gazi. Zbulimi i tij më
i madh ishte vlera e konstantes të njohur si
“njëvlerësi mekanik i nxehtësisë”. Ky zbulim
çoi në formulimin e ligjit të ruajtjes së
energjisë, më i rëndësishmi dhe më universali
i të gjithë ligjeve shkencore.
Xhul, si zbulues i këtyre ligjeve të
rëndësishme shkencore, ishte një shkencëtar që
besonte se mund të afrohej më shumë me Zotin po të njihte ligjet e
natyrës. Besimi i tij e nxiti të vazhdonte më tej vëzhgimet e tij. Ai ishte një
nga 717 shkencëtrët që nënshkruan një deklaratë kundër Darvinit në 1864.
Ai shprehu me këto fjalë bestytnitë e tij rreth shkencës:
Pas njohjes dhe bindjes ndaj dëshirës së Zotit, qëllimi tjetër duhet të jetë
të njohësh disa nga veçoritë e Tij si urtësia, fuqia dhe mirësia të
shfaqura këto në veprat e Tij. Është e qartë se një afrim me ligjet
natyrore do të thotë jo më pak se një afrim me mendjen e Zotit të
shprehur aty. 106
Xheims Preskot Xhul

142
Gregori Mendel nxorri
ligjet e trashëgimisë nga
eksperimentet e tij tek
bizelet. Mendeli,
gjithashtu edhe murg, me
anë të zbulimit të tij e vuri
teorinë e evolucionit në
vështirësi.
Xhorxh Gabriel Stoks
(1819-1903)
Xhorxh Stoks ishte një fizikant dhe matematicien i madh britanik i cili
dha mjaft kontribute në shumë fusha. Ai zgjeroi njohuritë e astrofizikës,
kimisë, problemeve zanore dhe nxehtësisë. Ai tregoi se, në ndryshim nga
xhami, kuarci është transparent ndaj rrezatimeve ultravjollcë. Bashkë me
Lordin Kelvin, ai ishte nga të parët që çmoi eksplorimet elektro-
termodinamike të Xheims Xhaul. Stoks tregoi se rrezet-X ishin gjithashtu
pjesë e spektrit elektromagnetik të Maksuellit. Për disa kohë Stoks ishte
president i Institutit Viktoria të Londrës dhe anëtar aktiv i Shoqatës të
Filozofëve të Kembrixhit.
Ai ishte një shkencëtar që vëzhgonte natyrën me një besim tek Krijuesi
dhe shkroi veçanërisht duke theksuar besimin e tij tek Zoti. Në një nga
veprat e tij ai tha se “ligjet e natyrës zbatohen në përputhje me dëshirën e
Tij; Ai që i dëshiroi ato mund të dëshirojë ndërprerjen e tyre” 107

143
Rudolf Firhov (1821-1902)
Kontributet kryesore të Firhov ishin në fushën e mjeksisë. Ai
konsiderohet babai i patologjisë moderne dhe i studimit të sëmundjeve
qelizore. Ai ishte i pari që përshkroi leuçeminë dhe
ishte aktiv në kërkimet antropologjike dhe
arkeologjike. Firkov ishte një nga
shkencëtarët më të njohur që kundërshtonte
me forcë mësimet evolucionare të Darvinit
dhe Hekelit. Ai gjithashtu hyri në mënyrë
aktive në politikë dhe luftoi energjikisht
kundër lejimit të mësimdhënies së
evolucionit në shkollat gjermane. 108
Gregori Mendel
(1822-1884)
Me zbulimin e tij të tre ligjeve të
gjenetikës, Mendeli hyri në histori si
personi që themeloi parimet e trashëgimisë. Parimet e trashëgimisë të
Mendelit kanë dalë të jenë provat më të forta që shfaqin falsitetin e teorisë
së evolucionit.
Pasi me zbulimin e parimeve të tij të trashëgimisë refuzoi teorinë e
evolucionit, Mendeli besonte akoma më tepër se Zoti pati krijuar botën
dhe se rastësia e verbër nuk mund të jetë shkaku i këtij rezultati. 109
Luì Pastër (1822-1895)
Pastër është një nga figurat më të mëdhaja të historisë së shkencës dhe
mjeksisë, kryesisht për shkak të ndërtimit të tij të teorisë së
mikroorganizmave dhe për kundërshtimin e tij ndaj teorisë së
Gregori Mendel

144
evolucionit. Ai ishte i pari që
shpjegoi bazat dhe kontrollin e
fermentimit organik dhe, ndërsa
kërkimet e tij e çonin akoma më
shumë drejt bakteorologjisë, ai
izoloi një numër organizmash
infektivë dhe zhvilloi vaksina
për t’i luftuar ato – njihen
sëmundjet e tmerrshme si
tërbimi, difteria, plasja, etj – si
dhe proçeset e pasterizimit dhe
sterilizimit.
Pastër, i cili ishte një
besimtar i qëndrueshëm në Zot, ishte
objekt kundërshtimi të egër për shkak të rezistencës së tij ndaj teorisë
evolucionare të Darvinit. Ai ishte mbrojtës i përputhshmërisë së shkencës
dhe fesë, gjë të cilën e theksonte shpesh në shkrimet e tij. Nga fjalët e tij
veçojmë:
Sa më shumë të di, aq më shumë feja ime bëhet e plotë dhe e
padyshimtë. 110
Pak shkencë të largon nga Zoti, kurse shumë prej saj të sjell tek Ai. 111
Uilliam Tomson (Lord Kelvin)
(1824-1907)
Lordi Kelvin pranohet të jetë fizikanti më i madh
i kohës së tij dhe gjithashtu njihet për besimin e tij të
fortë te Zoti. Ai mbahet lart në komunitetin
shkencor për kontributet e tij në fizikë dhe
matematikë si dhe nga shpikjet e tij praktike.
Ai zhvilloi një metodë të suksesshme për
lëngëzimin e hidrogjenit dhe heliumit. Ai
ndërtoi shkallën e temperaturave absolute,
Uilliam Tomson
Luì Pastër

145
prandaj këto temperatura sot maten si të tilla “gradë Kelvin”. Ai e
vendosi termodinamikën si një disiplinë shkencore formale dhe formuloi
ligjin e parë dhe të dytë të saj me një terminologji të saktë.
Ai e ekspozoi hapur në veprat e tij besimin e tij në Zot. Ai tha:
Mos kini frikë të mendoni lirisht. Nëse mendoni pak më fort, do
detyroheni nga shkenca të keni besim tek Zoti. 112
Në lidhje me origjinën e jetës, shkenca… konfirmon fuqinë krijuese. 113
J. J. Tomson (1856-1940)
Më 1897, J. J. Tomson zbuloi elektronin. Ai ishte profesor i fizikës në
Universitetin e Kembrixhit. Tomson, i cili ishte një besimtar i devotë, bëri
këtë pohim tek Natyra, duke tërhequr vëmendjen tek fakti se përfundimet
e arritura nga shkenca tregojnë ekzistencën e Zotit:
Ka akoma shumë maja të larta që duhet të ngjiten nga ata shkencëtarë
që kanë vizione të gjera. Dhe çdo përparim në shkencë do fortësojë
vërtetësinë e ndjenjave të tyre. Veprat e Zotit janë aq të mëdhaja. 114
Sër Uilliam Hjuxhins
(1824-1910)
Hjuxhins ishte i mirënjohur edhe si shkencëtar besimtar edhe si
astronom brilant. Ai ishte i pari që demonstroi se yjet janë përbërë
kryesisht prej hidrogjeni dhe sasish më të vogla të të njëjtëve elementë që
Sipas efektit Dopler,
spektri i valëve të dritës
ndryshon në përpjestim
të drejtë me distancën e
një galaksie nga Toka.
Kjo figurë tregon këtë
ndryshim. Sër Hjuxhins, i
cili ishte i pari që vuri re
efektin Dopler, ishte një
shkencëtar që besonte
në Zot.

146
ekzistojnë mbi Tokë. Ai ishte gjithashtu i pari që dalloi efektin Dopler (që
drita e yjeve zhvendoset nga e kuqja tek bluja ndërsa ato largohen nga
njëri-tjetri) në astronomi, gjë që çoi në idenë e universit që zgjerohet.
Xhozef Klërk Maksuell
(1831-1879)
Maksuelli pati një jetë të shkurtër por mjaft produktive. I njohur si
babai i fizikës moderne, Maksuelli vërtetoi unitetin e dritës me
elektricitetin duke vendosur bashkë dritën,
elektricitetin dhe magnetizmin nën një
bashkësi ekuacionesh. Ajnshtajni u
mbështet në ekuacionet e Maksuellit
për të formuluar teorinë e relativitetit.
Albert Ajnshtajn i quajti arritjet e
Maksuellit si “më të thellat dhe më të
frytshmet që ka njohur ndonjëherë fizika që
nga koha e Njutonit”. Ai ishte dhe
kundërshtar i evolucionit dhe arriti të
zhvillonte një refuzim të detajuar
matematik të së famshmes “hipotezë
mjegullore” e ateistit francez LaPlas.
Ai gjithashtu shkroi një refuzim prerës ndaj
filozofive evolucionare të Herbert Spenser, mbrojtësi i madh i
Darvinizmit. Në një letër ai meditonte se shkencëtari besimtar është i
detyruar ta bëjë punën e tij pasi kjo i sjell dobi fesë. 115
Xhon Strut (1842-1919)
Xhon Strut vazhdoi studimet mbi lëvizjet e valëve elektromagnetike
duke dhënë kështu ndihmesë të vlefshme në optikë, sonikë dhe në
dinamikën e gazeve. Ai ishte bashkëzbuluesi i gazit të argonit dhe i
Xhozef Klërk Maksuell

147
gazeve të rrallë. Ai ishte gjithashtu i njohur si një besimtar i devotë. Si
hyrje në botimet e tij ai shkruante: “Veprat e
Zotit janë të mëdhaja”. 116
Xhorxh Uashington
Karver
(1865-1943)
Agrikultura u bë një disiplinë mjaft e
rëndësishme duke filluar nga fundi i
shekullit të 19-të. Karver ishte një
kërkues i njohur i agrikulturës i cili
bëri një numër të konsiderueshëm
zbulimesh kritike.
Karver ishte i njohur për besimin e
tij në Zot, gjë për të cilën fliste
shpesh në fjalimet apo intervistat e tij.
Pyetjes së një reporteri të gazetës Atlanta rreth qëndrueshmërisë së
bojës me argjilë që pati prodhuar, ai iu përgjigj kështu: “Unë vetëm sa
përgatis atë që Zoti ka krijuar. Është vepër e Zotit – jo e imja.” 117
Sër Xheims Xhins (1877-1946)
Fizikanti i dalluar Sër Xheims Xhins besonte se universi ishte krijuar
nga një Krijues me Urtësi të pafund. Disa nga pohimet në të cilat ai shfaqi
pikëpamjet e tij janë:
Ne zbulojmë se Universi jep prova të një Fuqie modeluese apo
kontrolluese që ka diçka të përbashkët me mendjet tona. 118
Një studim shkencor i universit ka sugjeruar një përfundim që mund të
përmblidhet kështu. Universi duket të jetë modeluar nga një
matematicien i vërtetë. 119
Xhorxh Uashington Karver

148
Albert Ajnshtajn
(1879-1955)
Albert Ajnshtajn, që është një
nga shkencëtarët më të
rëndësishëm të shekullit të kaluar,
është gjithashtu i njohur për
besimin e tij në Zot. Ai nuk hezitoi
të mbronte faktin që shkenca nuk
do të mund të ekzistonte pa fenë.
Siç thotë ai:
Unë nuk mund ta konceptoj një
shkencëtar të vërtetë pa pasur ai
besim të thellë. Situata mund të
shprehet me anë të një
përfytyrimi: shkenca pa fenë
është e çalë. 120
Ajnshtajni ishte i bindur se
universi ishte modeluar në një
mënyrë mjaft perfekte për të qenë
krijuar rastësisht dhe se ai ishte
krijuar nga një Krijues me Urtësi
Superiore.
Për Ajnshtajnin, i cili e
përmendte shpesh besimin e tij tek
Zoti në shkrimet e tij, të vëzhgoje
rregullin natyral në univers ishte
shumë e rëndësishme. Në një nga
shkrimet e tij gjejmë, “Në çdo
kërkues të vërtetë të Natyrës
ekziston një lloj respekti ndaj
fesë”. 121
Diku tjetër ai shkroi:
Çdokush që është i përfshirë
seriozisht në ndjekje të shkencës
Albert Ajnshtajn
ishte një nga
shkencëtarët më të
mëdhenj në histori.
Ajnshtajni njihet po
aq mirë për besimin
e tij në Zot, sa edhe
për zbulimet e tij të
rëndësishme.

149
Lemètrë, i parë me
Ajnshtajnin, ishte një
shkencëtar besimtar që
propozoi teorinë e Big
Bengut e cila tregonte
krijimin e Universit.
bindet se është i dukshëm qartë një shpirt në ligjet e Universit – një
shpirt shumë më superior se ai i njeriut… Në këtë mënyrë ndjekja e
shkencës çon drejt një lloji të veçantë ndjenje fetare… 122
Zhorzh Lemètrë (1894-1966)
Zhorzh Lemètrë parashtroi teorinë e Big Beng-ut që tregon krijimin e
universit. Ai mendoi se universi kishte një fillim të dukshëm, do ketë një
fund dhe se njohja e këtij fakti luan një rol kyç në të besuarin e shumë
njerëzve tek Zoti. Lemètrë, i cili ishte gjithashtu dhe prift, besonte se
shkenca dhe feja duhet të
të çojnë drejt së njëjtës të
vërtetë. 123
Zhorzh Lemètrë

150
Sër Alister Hardi (1896-1985)
Hardi ishte themeluesi i shkencës së sotme të oqeaneve. Fondacioni
Tempëllton, i cili çdo vit njeh një shkencëtar për kontributet e tij apo të saj
në përparimin e fesë, nderoi Sër Alister Hardi në 1985, për studime
empirike që për herë të parë vëzhguan përvojat fetare shkencërisht.
Verner fon Braun (1912-1977)
Verner fon Braun ishte një nga shkencëtarët më të mëdhenj të botës. Ai
ishte një inxhinjer raketash gjerman që zhvilloi
raketën e famshme V-2 gjatë Luftës II Botërore.
Dr. Braun, ish-drejtor i NASA-s, ishte gjithashtu
një shkencëtar me besim të theksuar. Në
parathënien e një antologjie mbi krijimin dhe
modelimin në natyrë, ai ofroi dëshminë e tij:
Fluturimi hapsiror i njeriut është një arritje
mahnitëse, por i ka hapur njerëzimit vetëm
Verner fon Braun (me krah të fashosur) ishte një inxhinjer
raketash i rëndësishëm gjerman. Ai ndërtoi raketën V-2 në Luftën
II Botërore të treguar në figurën sipër. Dr. Braun ishte një nga
shkencëtarët kryesues të kohës së tij.

151
një derë të vogël për të parë lartësitë marramendëse të qiellit. Një pamje
nëpërmjet kësaj të çare e mistereve të mëdha të universit duhet vetëm
të konfirmojë besimin tonë në sigurinë e Krijuesit të saj. Më duket po aq
e vështirë të kuptoj një shkencëtar që nuk njeh prezencën e një llogjike
superiore të ndodhur pas ekzistencës së universit sa edhe të kuptoj një
teolog që mund të mohojë përparimet e shkencës. 124
Në maj të 1974 Verner fon Braun, në një artikull të botuar, citoi:
Askush nuk i del dot përpara ligjit dhe rregullit të universit pa
konkluduar se aty pas duhet të ketë modelim dhe arsye…Sa më mirë të
kuptojmë ndërlikimet e universit dhe fshehtësive të tij aq më shumë
arsye kemi gjetur për t’u mrekulluar para modelimit karakterisitk mbi
të cilin ai bazohet… Të forcohesh të besosh vetëm në një rezultat – se
çdogjë në univers ndodhi rashtësisht – do të dhunonte vetë
objektivitetin e vetë shkencës… Çfarë proçesi i çfarëdoshëm do të
mund të prodhonte trurin e njeriut apo sistemin e syrit të njeriut?… 125
Dr. Braun, një shkencëtar i vendosur, shihet
këtu me ish-presidentin e Sh.B.A. Xhon F.
Kenedi. Dr. Braun thoshte se e kishte të
vështirë të konceptonte një shkencëtar që
nuk njeh praninë e Zotit.

152
Maks Plank
(1858-1947)
Fizikanti gjerman me reputacion
Maks Planku zbuloi një konstante fizike
të njohur me emrin e tij. Profesor fizike
në Universitetin e Berlinit në vitet 1900,
Planku pranonte se forma e rrezatimit
mund të përfytyrohet më mirë me
imazhin e një pikë shiu mbi xhamin e
dritares sesa me ujin që rrjedh në lumë.
Përpara Plankut shkencëtarët mendonin se drita kryente lëvizje valore.
Planku, i cili zbuloi se çdo thërrmijë drite është një paketë energjie, i quajti
këto paketa “fotone”. Koncepti i fotonit shënoi një pikë kthese në
historinë e fizikës. Drita jo vetëm që e përshkonte ajrin në formë valësh si
p.sh. zëri, por gjithashtu lëvizte si thërrmijat.
Përgjegjës për këto zbulime shpërthyese, Plank besonte në një
“inteligjencë të gjithëfuqishme që udhëheq universin.” 126
. Maks Plank tha
se Krijuesi i rregullit në univers është Zoti dhe e shprehu besimin e tij në
Zot me këto fjalë:
Çdokush që është marrë seriozisht me punë shkencore të çdolloji
kupton se mbi hyrjen në dyert e tempullit të shkencës janë shkruar
fjalët: Ti duhet të besosh. Është një veti pa të cilën shkencëtari nuk
mund të bëjë dot. 127
Çarls Kulson (1910-1974)
Kulson, për shumë vite profesor matematike në Universitetin e
Oksfordit, përmend shpesh besimin e tij në Zot, dëshirën e tij për t’iu
afruar Atij më tepër, lutjet e tij ndaj Zotit dhe besimin e tij se arsyeja e
kësaj jete është t’i afrohesh sa më shumë Zotit. 128
Maks Plank

153
Leonardo da Vinçi
(1452-1519)
Art, Inxhinjeri, Arkitekturë
Xhorxhus Agrìkola
(1494-1555)
Mineralogji
Xhon Uilkins
(1614-1672)
Astronomi dhe mekanikë
Uolltër Çarllton
(1619-1707)
President i Kolegjit Mbretëror të
Mjekëve
Izak Barrou (1630-1677)
Profesor Matematike
Nikolas Steno (1631-1686)
Stratigrafi
Tomas Burnet (1635-1715)
Gjeologji
Inkris Medhër (1639-1723)
Astronomi
Nehemiah Grju (1641-1712)
Mjekësi
Uilliam Uiston (1667-1752)
Fizikë, Gjeologji
Xhon Haçinson (1674-
1737)
Paleontologji
Xhonatan Eduards (1703-
1758)
Fizikë, Meteorologji
Riçard Kiruan (1733-1812)
Mineralogji
SHKENCËTARË TË TJERË BESIMTARË
NGA E SHKUARA
Secili prej këtyre shkencëtarëve, emrat e të cilëve janë radhitur në këtë
seksion dhe të cilët i kanë dhënë ndihmesa të rëndësishme shkencës,
besonte në Krijimin. Këta shkencëtarë janë shembull i qartë se të besosh
në Krijim nuk do të thotë të biesh në kundërshtim me shkencën,
përkundrazi, feja në fakt nxit shkencën.

154
Tìmoti Duait (1752-1817)
Mësues
Xheims Parkinson
(1755-1824)
Mjekësi
Uilliam Kërbi (1759-1850)
Entomologji (studimi i insekteve)
Benxhamin Barton
(1766-1815)
Botanikë, zoologji
Xhon Dalton (1766-1844)
Themeluesi i teorisë moderne
atomike
Çarls Bell (1774-1842)
Anatomi
Xhon Kid (1775-1851)
Kimi
Johan Karl Fridrih Gaus
(1777-1855)
Gjeometri, Gjeologji, Magnetizëm,
Astronomi
Benxhamin Sillimen
(1779-1864)
Mineralogji
Piter Mark Rozhè
(1779-1869)
Fiziologji
Uilliam Baklend (1784-1856)
Gjeologji
Uilliam Prut (1785-1850)
Kimi
Izak Barrou Uilliam Remsei

155
Eduard Hiçkok (1793-1864)
Gjeologji
Uilliam Uiuell (1794-1866)
Astronomi dhe Fizikë
Riçard Ouen (1804-1892)
Zoologji, Paleontologji
Methju Mauri (1806-1873)
Oqeanografi, Hidrografi
Henri Roxhers (1808-1866)
Gjeologji
Xheims Gleisher
(1809-1903)
Meteorologji
Filip H. Gose (1810-1888)
Ornitologji (studimi i
zogjve), Zoologji
Sër Henri Rolinson
(1810-1895)
Arkeologji
Xhon Ambrouz Fleming
(1849-1945)
Elektronikë
Methju Mauri

156
Sër Xhosef Henri Xhilbert
(1817-1901)
Kimi agrare
Tomas Anderson
(1819-1874)
Kimi
Çarls P. Zmit (1819-1900)
Astronomi
Xhon U. Douzon (1820-
1899)
Gjeologji
Henri Fabre (1823-1915)
Entomologji
Bernard Riman
(1826-1866)
Gjeometri
Xhosef Lister (1827-1912)
Kirurgji
Xhon Bell Petigrju
(1834-1908)
Anatomi, Fiziologji
Balfur Stjuart (1828-1887)
Electricitet Jonosferik
P.G. Teit (1831-1901)
Fizikë, Matematikë
Eduard Uilliam Morli
(1838-1923)
Laureat Nobel në fizikë
Sër Uilliam Ebni
(1843-1920)
Astronomi
Aleksander MekElister
(1844-1919)
Anatomi
Nikolas Steno

157
A.H. Seis (1845-1933)
Arkeologji
Xheims Dana (1813-1895)
Gjeologji
Xhorxh Romans
(1848-1894)
Biologji and Fiziologji
Uilliam Miçëll Remsei
(1851-1939)
Arkeologji
Uilliam Remsei (1852-1916)
Kimi
Hauard A. Keli (1858-1943)
Gjinekologji
Daglas Djuar (1875-1957)
Ornitologji
Pol Lemuàn (1878-1940)
Gjeologji
Çarles Stain (1882-1954)
Kimi organike
A. Rendëll-Short
(1885-1955)
Mjekësi
L. Mërson Deivis
(1890-1960)
Gjeologji, Paleontologji
Sër Sesil P.G. Ueikli
(1892-1979)
Mjekësi
Xhon Ambroz Fleming

SHKENCËTARË BESIMTARË
TË KOHËS
Në shkencën e shekullit të 20-të janë bërë hapa viganë dhe kanë dalë
shumë zbulime, të cilat kanë qenë të panjohura për vite. Progresi që ka
pasur shkenca ka treguar shumë qartë një fakt: faktin e krijimit.
Çdo zbulim shkencor tregon një modelim, rregull dhe plan të përsosur
në çdo pjesë të natyrës, gjallesave apo jogjallesave. Vetë shkencëtarët,
duke ekzaminuar këtë të vërtetë, kanë parë se modelimi i të gjithë
universit është vepër e një Urtësie superiore dhe kanë shkuar më tej në
mbrojtje të faktit të krijimit duke njohur se çdogjë është krijuar nga Zoti i
Gjithëfuqishëm.
Sot ka shumë organizata akademike të respektuara, sidomos në
Sh.B.A., të cilat janë ndërtuar nga shkencëtarë besimtarë. Këto
institucione punojnë për të bërë të qartë se provat shkencore konfirmojnë
modelimin e përsosur në natyrë.
Disa nga shkencëtarët e sotëm besimtarë, të njohur për arritjet e tyre
shkencore, janë në vijim:
Dr. Henri Fritz Shefer
Dr. Henri Fritz Shefer është Profesor kimie si dhe drejtor i Qëndrës së
Llogaritjeve të Kimisë Kuantike në Universitetin e Xhorxhias. Ai është
emëruar për Çmimin Nobel dhe kohët e fundit është vlerësuar si kimisti
i tretë më i vlerësuar në botë. Shefer, një shkencëtar besimtar, aspiron të
njohë më mirë Zotin me anë të përpjekjeve të tij shkencore. Si thotë dhe
vetë ai:
Kuptimi dhe gëzimi në shkencën time qëndron në ato momente kur
zbuloj diçka të re dhe i them vetes, ‘Pra, kështu e paska bërë Zoti!’ 129
158

Izak Beshevis
Singër
Një nga fizikantët më të njohur
të ditëve tona, Singër,
kundërshton teorinë e evolucionit
dhe beson në Zot. Në një
konferencë ai kritikoi teorinë e
evolucionit me një histori
interesante: “Shkencëtarët
zbuluan një ishull të shkretë. Ata
shkencëtarë që shkelën aty
mbetën të shtangur me çfarë
panë. Ata u mahnitën nga
xhunglat dhe kafshët e egra. Ata
ngjitën kodra të rrëpira dhe
ekzaminuan rrethinat e tyre. Nuk
mundën të gjejnë as shenjën më të
vogël të qytetërimit në ishull.
Vetëm kur po ktheheshin në
anijen e tyre, ata gjetën një orë
dore të re mbi rërë. Punonte
shumë mirë. Kjo ishte mjaft
intriguese për shkencëtarët. Si
kishte ardhur kjo orë deri aty?
Ata e dinin me siguri se asnjë nuk
kishte hedhur një hap mbi ishull
përpara tyre. Por, kishte edhe një
mundësi tjetër. Kjo orë dore,
bashkë me rripin, xhamin,
baterinë dhe pjesët e tjera të saj
arriti në ishull rastësisht dhe u
vendos në rërë. Nuk ka
alternativë tjetër”. Për të
159
“Çdo orë e ka
me siguri një
orëpunues.”
Izak B.
Singer

shpjeguar zhgënjimin e evolucionistëve, Singër përfundoi historinë e tij
me këto fjalë: “Çdo orë ka patjetër një orëpunues”. 130
Çdogjë në univers, gjallesë apo jogjallesë, zotëron një modelim superior
dhe rregull të përsosur. Prandaj asgjë nuk mund t’i mvishet rastësisë.
Është e qartë se çdogjë është punë e një Krijuesi suprem dhe të
gjithëfuqishëm. Shumica e shkencëtarëve të kohës sonë, si Singër, e vënë
në dukje këtë përsosmëri dhe rregull për t’i treguar të gjithëve se janë
vepra të Zotit.
Malkolm Dankën Uintër, I Riu
Prof. Uintër, i cili është diplomuar me Master në mjekësi nga Shkolla
Mjeksore e Universitetit Northuestern, gjithashtu beson se universi dhe
njerëzit janë krijuar nga një Krijues superior. Ai i përpunoi në hollësi
pikëpamjet e tij në shkrimet e tij:
Toka dhe universi me të gjithë kompleksitetet e tyre, jeta në të gjitha
format e saj të ndryshme dhe së fundmi vetë njeriu me aftësinë e tij
menduese superiore, janë të gjitha tepër të ndërlikuara për të ndodhur.
Prandaj duhet të ketë një Mendje Madhështore, një Krijues, pas gjithë
këtyre. Duhet të ketë një Zot. 131
Uilliam Filips
Filips, i cili fitoi Çmimin Nobël mjaft herët (përpara 50-vjetorit të tij) për
zhvillimin e metodave të ngrirjes dhe kapjes së atomeve me rrezet lazer,
është një shkencëtar besimtar. Në një konferencë për shtyp pas shpalljes
së fitores së tij të Çmimit Nobël, ai tha:
Zoti na ka dhënë një botë jashtëzakonisht mahnitëse dhe për jetuar në
të dhe për ta eksploruar. 132
Prof. Deil Zvarcendruber
Prof. Zvarcendruber, i cili së pari ka punuar si shkencëtar asistent në
Universitetin e Kalifornisë dhe pastaj si profesor asistent në Universitetin
Përdju, është gjithashtu anëtar i Shoqatës së Shkencëtarëve të Tokës të
160

161
Amerikës. Prof. Zvarcendruber theksoi, si më poshtë, se universi nuk ka
mundur të jetë formuar rastësisht dhe se ai është vepër e një Krijuesi:
Në fakt ekziston një qëllim i caktuar, arsye, modelim, “gjithandej”.
Askush nuk i shpëton dot kësaj, në qiejt lart apo poshtë në tokë. Të
mohosh një Modelues të Madh është po aq jologjike sa të shohësh një
fushë të mrekullueshme gruri valëzues dhe njëkohësisht të mohosh
ekzistencën e fermerit në fermën pranë rrugës. 133
Uilliam Demski
Fusha kërkimore e ndjekur nga Demski,
një nga matematicienët kryesorë të ditëve
tona, mbulon një hapsirë të gjerë
disiplinash, që nga filozofia e deri te
teologjia. Demski nënvizon se shkenca është
një mjet për të kuptuar botën dhe se
shkencëtarët janë thjesht zbulues në këtë
përpjekje. Ai i prezanton disa nga
pikëpamjet e tij në këtë mënyrë:
Bota është krijim i Zotit dhe
shkencëtarët, ndërsa kuptojnë
Një njeri që sheh një fushë misri të korrur nuk dyshon mbi
ekzistencën e fermerit që e kultivoi misrin. Prof. Deil
Shvarcendruber thotë se ka një plan dhe arsye të fortë në
univers dhe, të mohoje kzistencën e Krijuesit, që formoi këtë
arsye dhe plan, do të ishte shumë më e palogjikshme sesa të
mohoje ekzistencën e fermerit në shembullin e mësipërm.
Uilliam Dembski

162
botën, thjesht po gjurmojnë mendimet e Zotit. Shkencëtarët nuk janë
krijues por zbulues… Rëndësia e aktit të krijimit është se ai tregon
krijuesin. Akti i krijimit gjithmonë mbart firmën e krijuesit. 134
Prof. Stefen Majer
Majer është Profesor Filozofie në Kolegjin Uituorth. Ai beson në
krijimin dhe ka nxjerrë një numër veprash mbi këtë temë. Në shumë prej
veprave të tij ai argumenton se universi është rezultat i një modelimi
inteligjent dhe se natyra është dëshmia e këtij realiteti. Në një nga artikujt
e tij, përsa i përket modelimit të qelizës, ai thotë:
Them se as rastësia, as “seleksionimi natyral para-biotik”, as “nevoja
fiziko-kimike” (në çfarëdolloj trajte teorike) nuk mundin të shpjegojnë
origjinën e informacionit në qelizën e parë. 135
Prof. Uolltër L. Bredli
Uolltër Bredli, i cili aktualisht është
profesor në departamentin e
inxhinjerisë mekanike në
Universitetin A&M të Teksasit,
është autori i Misteri i Origjinës
Prof. Majer është një
shkencëtar i devotë që
beson se qeliza është
tepër e komplikuar për
t’u krijuar rastësisht.
Uolltër Bredli

së Jetës. Ai beson se kozmosi dhe të gjitha gjallesat dhe jogjallesat janë
rezultat i një modelimi dhe se provat për këtë shfaqen gjithandej. Fjalët e
Bredlit tregojnë besimin e tij në ekzistencën e një Krijuesi:
Në pranverën e vitit 1987 pranova të jap një prezantim mbi
Krishtërimin dhe shkencën në Universitetin Kornëll. Vendosa të
eksperimentoj me një trajtim të gjerë, të një niveli të njohur, Provën
Shkencore mbi ekzistencën e Zotit… Është shumë e qartë se prova
tregon për ekzistencën e një krijuesi inteligjent. 136
Ërl Çester Reks
Prof. Reks shërbeu si pedagog matematike në Universitetin e
Kalifornisë së Jugut dhe pastaj si profesor fizike në Kolegjin Xhorxh
Pepërdin. Duke besuar se i gjithë universi ishte krijuar nga Zoti dhe se ai
është nën kontrollin e Zotit, Prof. Reks theksoi se çdo teori e tashme mbi
origjinën dhe qëndrimin e universit që injoron apo mohon Krijimin ose
nuk shpjegon të gjitha faktet në thelb ose qëndron e pashpresë dhe
errësohet. 137
Dr. Alan Sendixh
Dr. Alan Sendixh, një nga astronomët më të dalluar të ditëve tona,
vendosi ta pranojë Zotin në moshën 50-vjeçare.
Në një intervistë të botuar në revistën
Newsweek të titulluar “Shkenca Zbulon
Zotin”, si vetë historia që ajo përmbante,
Sendixh shpjegon pse ai pranoi fenë:
Ishte shkenca ime ajo që më çoi në
rezultatin se bota është shumë
më e komplikuar se ç’mund të
shpjegohet nga shkenca.
Vetëm nëpërmjet
mbinatyrores arrij ta kuptoj
misterin e ekzistencës. 138
163

164
Prof. Sesil Bojs Haman
Haman, anëtar i fakulteteve të Kolegjit Grinvill, Universitetit të
Kentakit dhe të Shkollës së Mjekësisë së Universitetit Shën Luis,
aktualisht jep biologji në Kolegjin Esbëri. Ai është një besimtar me një
besim të fortë në Zot. Haman shpreh besimin e tij me fjalët e mëposhtme:
Ngado të rrotullohem në mbretërinë e shkencës, ka prova të modelimit,
ligjit dhe rregullit të një Qënieje Mbinatyrore… Po, unë besoj në Zot.
Besoj në një Zot që është jo vetëm një Hyjni e gjithë-fuqishme që e krijoi
dhe e mban këtë univers, por edhe një Zot që përkujdeset për kulmin e
krijimit të Tij, njeriun. 139
Pol Ernest Adolf
Prof. Adolf, në fillim profesor i anatomisë në Universitetin Sh.Xhon,
është anëtar i Vëllazërisë së Kolegjit Amerikan të Kirurgëve. Ai ia detyron
besimin studimeve të tija shkencore. Njëherë, Prof. Adolf tha rreth
besimit të tij:
… Do thoja se unë padyshim pranoj ekzistencën dhe realitetin e Zotit.
Bindja ime rezulton jo vetëm nga eksperiencat shpirtërore, por
praktikat mjeksore kanë konfirmuar gjerësisht ato që pata pranuar nga
feja… Po, me të vërtetë, ka një Zot! 140
Lester Xhon Cimerman
Prof. Cimerman, i cili mori gradën e Doktorit nga Universiteti Përdju
dhe është profesor agrokulture dhe matematike në Kolegjin Goshen,
diskuton besimin e tij tek Zoti si të tillë:
E gjithë natyra e ka zanafillën nga Zoti dhe ai e mban atë pa pushuar.
Sa më shumë të studioj dhe vëzhgoj funksionimet e natyrës tek bimët
dhe toka, aq më shumë rritet besimi im në Zot, dhe përditë përulem
përpara Tij në lutje. 141

165
Enriko Medi
Shkencëtar i famshëm italian, Enriko Medi foli rreth mrekullive, me të
cilat ndeshet një shkencëtar dhe rreth përfundimit ku ai kishte arritur, në
një konferencë në Romë në 1971:
…ka një shkak përtej hapsirës, përtej kohës, zotëruesi i çdogjëje, i cili
bëri që qëniet të jenë ashtu si janë. Dhe ky është Zoti…142
Uein U. Olt
Prof. Olt fitoi një gradë shkencore nga Universiteti i Kolumbias dhe
ishte pjesëtar kërkimor në Laboratorin Gjeokimik, Nju Jork. Prof. Olt tha
se kërkimi shkencor rrit afrinë e njeriut ndaj Zotit:
Kërkesa për dije dhe kurioziteti, që pyet për pse-të dhe si-të e Natyrës,
janë pjesë e trajtave të pajisura të mendjes. Sapo shkencëtari ushtron
besimin e Krijuesit të universit, ky besim vetëm mund të rritet si
rezultat i studimeve në çdolloj drejtimi qofshin. 143
Prof. Majkëll Zhiruar (në fund, djathtas) mori pjesë si folës në
Konferencën Ndërkombëtare “Rënia e Evolucionit: Fakti i Krijimit”,
organizuar nga Fondacioni Kërkimor i Shkencës në Stamboll.

Prof. Majkëll P. Zhiruard
Majkëll Zhiruard, profesor biologjie
në Universitetin e Luizianës së Jugut,
beson se jeta nuk mund të ketë ardhur
rastësisht dhe se strukturat tepër
komplekse dhe të përsosura të
proteinave dhe qelizës, njësitë bazë
të jetës, janë krijuar nga Zoti.
Në një fjalim të titulluar “A
është e mundur që jeta të ketë
dalë nga koinçidencat?”, të cilin
ai e prezantoi në konferencën
e dytë ndërkombëtare të
quajtur “Rrëzimi i Teorisë së
Evolucionit: Fakti i Krijimit”
të organizuar nga Fondacioni
i Kërkimeve Shkencore në 5
korrik 1998 në Stamboll, Prof.
Zhiruard e përkrahte këtë opinion
me prova shkencore dhe
përfundoi fjalimin me fjalët e
mëposhtme:
Përbërja e gjallesave është shumë
më i komplikuar se rezultatet e
fituara në eksperimentet laboratorike. Kur i drejtohemi ligjeve të fizikës
dhe kimisë për një shpjegim, mësojmë këtë: Padyshim që duhet të ketë
një Inteligjencë, një Krijues; një Krijues që i ka urdhëruar këto ligje. Ky
është shpjegimi më shkencor. Ligjet e fizikës dhe të kimisë na shfaqin
me siguri të plotë se evolucioni dhe formimi i gjallesave nga lënda jo e
gjallë është i pamundur. Si pasojë e këtyre gjetjeve shkencore, kjo jo
vetëm që i jep fund fjalimit tim po edhe një fund evolucionit. 144
166
Pllakata e Konferencës
Ndërkombëtare të quajtur
“Rënia e Evolucionit: Fakti i
Krijimit”, organizuar më 5 korrik
nga Fondacioni Kërkimor i
Shkencës në Stamboll.

167
Prof. Eduard Bodrò
Dr. Eduard Bodrò, profesor i kimisë
në Universitetin e Nju Orlins, beson se
elementët kimikë duhet të kenë qenë
vendosur nga Zoti për të formuar jetën. Prof. Bodrò tha në fjalimin e tij të
titulluar “Modelimi në Kimi” të cilin e mbajti në konferencën e dytë
ndërkombëtare të quajtur “Rrëzimi i
Teorisë së Evolucionit: Fakti i Krijimit”
e organizuar në Stamboll se “bota në të
cilën jetojmë dhe ligjet e saj natyrore na
janë vendosur në mënyrë preçize nga
Krijuesi si dobi për ne, njerëzit”. 145
Prof. Kenet Kaming
Prof. Kenet Kaming, një shkencëtar i
njohur botërisht i Institutit për
Kërkimet e Krijimit në Sh.B.A., është i
specializuar në biokimi dhe
paleontologji. Ai tha se kundërshton
teorinë e evolucionit dhe beson në
ekzistencën e Zotit.
Kompleksiteti shihet në të gjithë
nivelet. Veçanti në të gjithë nivelet. Qoftë
në nivel qelizor, në nivel organesh, në
nivel trupash, apo në nivel sistemesh,
këto kompleksitete janë të dukshme…
Prof. Bodrò paraqiti një fjalim
të titulluar “Modelimi në
Kimi”, në konferencat
ndërkombëtare të “Rënia e
Teorisë së Evolucionit: Fakti i
Krijimit” organizuar në
Stamboll dhe Ankara.
Shkencëtari i njohur
botërisht prof. Kaming,
është anëtari i Institutit
Kërkimor mbi Krijimin në
Sh.B.A..
Prof. Eduard Bodrò
Prof. Kenet Kaming

168
Qelizat dhe trupat janë bërë në mënyrë
mrekulluese. Brenda një bashkësie
makinash të gjalla, ato janë lidhje
komlekse proteinash, yndyrnash, që
ndërtojnë dhe përbëjnë indet si dhe
sintetizojnë dhe djegin ushqimin… Ato
tregojnë veçori modelimi shumë të
detajuara. 146
Prof. Karl Flirmans
Prof. Flirmans, një shkencëtar mjaft i vlerësuar në Sh.B.A., është
profesor i mikrobiologjisë në Universitetin e Indianës. Ai zhvillon
kërkime mbi “neutralizimin e mbetjeve kimike me anë të baktereve” të
sponsorizuar nga Departamenti i Mbrojtjes të Shteteve të Bashkuara. Në
konferencën “Rrëzimi i Teorisë së Evolucionit: Fakti i Krijimit”, të cilën
ndoqi në Stamboll, ai refuzoi thëniet evolucionare në mbretërinë e
biokimisë. Në fjalimin e tij ai citoi besimin e tij në Zot si:
Biologjia e sotme provon se format e jetës nuk erdhën rastësisht, gjë që
përbën prova për krijimin superior të Zotit. 147
Prof. David Menton
Prof. David Menton, i cili afirmoi besimin e tij duke thënë: “Kam
ekzaminuar anatomitë e gjallesave për 30
vjet. Çdo herë u ndesha me realitetin e
krijimit të përsosur të Zotit.” 148), është
profesor anatomie në Universitetin e
Uashingtonit.
Prof. Menton është një nga
shkencëtarët e shquar që morën pjesë
në seritë e konferencave të organizuara
nga Fondacioni Kërkimor i Shkencës në
Turqi.
Prof. Karl Flirmans
Prof. David Menton

169
Prof. Xhon Morris
Gjeologu i famshëm, Prof. Morris, është president i Institutit për
Kërkimet e Krijimit, që është organizmi më produktiv në Sh.B.A. i
formuar nga shkencëtarë, mbrojtës të krijimit. Në një fjalim, Prof. Morris
iu referua kështu besimit të tij në Zot dhe besimit të tij se teoria e
evolucionit është refuzuar nga shkenca:
Ashtu si shumë shkencëtarë të njohur e të kualifikuar, ne, si besimtarë
të devotë të Zotit, besojmë se Ai është Krijuesi. Është Zoti që rregullon
jetët tona dhe drejt të cilit duhet të kthehemi. Ia detyrojmë Atij jetët
tona dhe jemi përgjegjës për të fituar pëlqimin e tij. 149
Artur Pikok
Artur Pikok, disiplina kryesore e të cilit ka qenë biokimia fizike, është
drejtor i Qendrës Jan Ramsei në Universitetin e Oksfordit. Ai deklaron
besimin e tij në Zot si:
Zoti krijon dhe është i pranishëm në çdo çast të kohës së botës së
krijuar; Zoti shkon përtej kohës së kaluar dhe të tashme: Zoti është i
përjetshëm, në kuptimin që nuk ka pasur ndonjë kohë në të cilën Ai
nuk ka ekzistuar, as nuk do të ketë ndonjë kohë në të cilën Ai nuk do
të ekzistojë. 150
Albert MekKombs Uinçester
Pasi përfundoi studimet e tij pasuniversitare në Universitetin e
Teksasit, Prof. Uinçester shërbeu si profesor biologjie në Universitetin
Beilor dhe ishte president i Akademisë Shkencore të Floridës. Ai pranoi se
kërkimi shkencor forcoi besimin e tij në Zot:
Sot jam i lumtur të them se, pas shumë vitesh studimi dhe pune në
fushat e shkencës, besimi im në Zot jo vetëm që nuk është lëkundur po
është bërë shumë më i fortë dhe zotëron tani një themel më të
qëndrueshëm se më parë. Shkenca, që të lejon të vëzhgosh
madhështinë dhe gjithëfuqishmërinë e Qënies Supreme, rritet përherë
nga çdo zbulim i ri. 151

170
Mehdi Golshani
Fizikanti Mehdi Golshani i Universitetit Sherif të Teknologjisë në
Teheran, në një intervistë që dha tek Newsweek theksoi besimin e tij në Zot
dhe se kërkimi shkencor kompleton fenë:
Fenomenet natyrore janë shenja të Zotit në Univers dhe studimi i tyre
është pothuajse një detyrim fetar. Kur’ani i thotë njerëzve të “udhëtojnë
nëpë botë dhe pastaj të shohin si Ai nisi krijimin”. Kërkimi është një akt
adhurimi pasi ai zbulon më tepër mrekullitë e krijimit të Zotit. 152
Prof Eduin Fast
Pasi përfundoi punën e tij pasuniversitare në Universitetin e Oklahomës
dhe dha mësim në të njëjtin universitet në departamentin e fizikës, Prof.
Fast pohon se është tërësisht e pamundur që atomet, tullat ndërtuese të
lëndës, të jenë bashkuar spontanisht për të formuar të gjithë universin dhe
gjallesat. Ai e shprehu besimin e tij në krijimin me këto fjalë:
Duke shkuar shumë prapa arrihet në konkluzionin se ekzistenca e
“ligjeve natyrore”, të cilat përshkruajnë rregullat në univers, është provë
e një Inteligjence që zgjodhi të vendosë këtë funksionim të universit, siç
e vëzhgojmë dhe ne… Ai Shkak, që krijoi thërrmijat, logjikisht që
gjithashtu përcaktoi vetitë që ato kanë. 153
Çarls H. Taunis
Taunis, që zbuloi parimin e lazerit, zhvillon
stiudimet e tij në Universitetin e Berkleit. Taunis
citon besimin e tij në Zot në këtë mënyrë:
Si një person fetar, ndjej fort praninë dhe
veprimet e një qenieje krijuese, sa larg
vetes time po aq gjithmonë personale
dhe të afërt. 154
Çarls Tauns

Xhon Polkingorn
Xhon Polkingorn, i cili ka pasur një karrierë të dalluar në fizikën e
thërrmijave në Universitetin e Kembrixhit, dha komentin e mëposhtëm në
një intervistë me Newsweek:
Kur kupton se ligjet e natyrës duhet të rregullohen jashtëzakonisht
mirë për të prodhuar universin që shohim, kjo ngjall lindjen e idesë se
universi jo thjesht ndodhi, por duhet të ketë një arsye të fshehur pas
tij… Për mua përbërësi kryesor i besimit në Zot është se ka një mendje
dhe një arsye pas universit. 155
Hjug Ros
Hjug Ros, i cili ka një doktoraturë në astronomi nga Universiteti i
Torontos, është President i “Arsye për të besuar”, një institut në Sh.B.A. .
Ai ka shkruar shumë vepra mbi lidhjet mes kozmologjisë dhe krijimit.
Disa prej tyre janë: Krijuesi dhe Kozmosi, Krijimi dhe Koha, dhe Përtej
Kozmosit. Disa nga shënimet e Rosit rreth krijimit të universit nga një
Krijues janë si vijojnë:
Nëse fillimi i kohës përputhet me fillimin e universit, siç thotë teorema
e hapsirë-kohës, atëherë shkaku i universit duhet të jetë një qenie që
operon në një dimension kohe tërësisht të pavarur dhe para-ekzistues i
dimensionit të kohës të kozmosit. …Na tregon se Krijuesi është
transhendental, vepron përtej kufijve dimensionalë të universit. 156
Një Krijues inteligjent, transhendental duhet të ketë krijuar universin.
Një Krijues inteligjent, transhendental duhet të ketë modeluar
universin. Një Krijues inteligjent, transhendental duhet të ketë
modeluar planetin Tokë. Një Krijues inteligjent, transhendental duhet
të ketë modeluar jetën. 157
Prof. Dr. Duein Gish
Duein Gish, i cili zotëroi një doktoraturë në kimi nga Universiteti
Berklei i Kalifornisë, është një shkencëtar i njohur për bindjen e tij fetare
171

172
Fondacioni
Kërkimor i
Shkencës
organizoi
konferenca
ndërkombëtare
të titulluara
“Rënia e
Evolucionit:
Fakti i Krijimit”,
të mbajtura në 4
Prill 1998 dhe 5
Korrik 1998 në
Stamboll dhe në
12 Korrik 1998
në Ankara. Në
konferenca ishin
të ftuar si folës,
shkencëtarë
besimtarë të
respektuar dhe
me famë
botërore.

173
dhe luftën e tij kundër teorisë së evolucionit.
Gish ka mbajtur fjalime në shumë konferenca
rreth mosvlershmërisë së teorisë së
evolucionit dhe është një nga debatuesit më
të mëdhenj në botë sot përsa i përket
krijimit.
Prof. Gish ka marrë pjesë tre herë si
folës në konferencat e titulluara
“Rrëzimi i Teorisë së Evolucionit:
Fakti i Krijimit” të organizuara në
1998 në Turqi. Përsa i përket
rrëzimit të teorisë së evolucionit
dhe besimit të tij të fortë në
krijim, sipas Gish:
Teoria e evolucionit është në një krizë të dëshpëruar. Nga ana tjetër,
ideja e krijimit po plotësohet nga prova të qarta. Sot mijëra shkencëtarë
e shohin idenë e krijimit si mjaft bindëse. 158
Dr. Pjer Ganer Xherlstrom
Xherlstrom, i cili ka gradën e Doktorit në biologjinë molekulare nga
Universiteti Grifit, zhvilloi studime të shumta në fushën e tij dhe është
nderuar gjithashtu me vlerësime të ndryshme shkencore. Artikujt e Dr.
Xherlstrom janë botuar në revista të ndryshme shkencore. Ai njihet edhe
për besimin e tij në krijimin.
Dr. Stefen Grokot
Grokot ka një doktoraturë nga Universiteti i Australisë Perëndimore në
fushën e kimisë organo-metalike të strukturave metalike optikisht aktive.
Ai ka punuar me vite si shkencëtar kërkimor në fushat e rafinimit të
aluminit, kimisë ambjentale, analitike dhe industriale. Ai ka botuar
referate të shumtë shkencorë në këto fusha. Pas shumë viteve si
evolucionist pasiv, ai mbeti i tronditur nga logjika, plotësia dhe sasia e
panumërt e provave shkencore në mbështetje të Krijimit të
Prof. Duein Gish

174
Jashtëzakonshëm. Grokot është gjithashtu dhe ligjërues publik dinamik
mbi këtë temë.
Dimitri Kuznecov
Shkencëtari rus Kuznecov pohon se një numër i madh shkencëtarësh
kanë arritur të besojnë te Zoti dhe feja për shkak të fakteve shkencore që
kanë zbuluar. Kuznecov është gjithashtu një debatues i fortë me
evolucionistët. 159
Dr. Emil Silvestru
Dr. Emil Silvestru ka punuar si profesor asistent në Universitetin
Babesh-Boljai, Rumani. Një specialist i respektuar ndërkombëtar mbi
gjeologjinë e shpellave, ai ka botuar shumë referate shkencore në gazetat
akademike në mbarë botën. Ai ka qenë deri para pak kohësh shkencëtari
kryesor i institutit të parë speleologjik (speleologjia = studimi i shpellave)
në botë dhe është prej atyre shkencëtarëve që besojnë në krijimin.
Dr. André Ezhen
Dr. André Ezhen, i cili ka zhvilluar kërkime të shumta në gjenetikën
shtazore, ka punuar si shkencëtar kërkimor për qeverinë Franceze. Ezhen
beson në Krijimin.
Dr. Jan Mekredi
Dr. Jan Mekredi është biolog molekular i cili ka kryer kërkime të gjera
në biologjinë molekulare dhe mikrobiologjinë. Autor i më shumë se 60
shkrimesh kërkimore, ai është Shkencëtari Kryesor Kërkimor në Institutin
e Kërkimeve Biomolekulare të Organizatës së Kërkimeve Shkencore dhe
Industriale të Australisë (CSIRO). Dr. Mekredi, i cili beson në krijimin,
gjithashtu ka fituar çmimin e parë të Shoqatës Australiane për
Mikrobiologjinë, për kontribute të çmuara kërkimore.

175
Prof. Endrju Konuei Ajvi
Një nga ekspertët më të famshëm të fiziologjisë në botë, Endrju Ajvi ka
qenë Drejtor i Departamentit të Fiziologjisë dhe Farmakologjisë të
Shkollës Mjeksore të Universitetit Northuestern në vitet 1925-1946. Prof.
Ajvi ka qenë Zëvendës President i Universitetit të Illinois nga viti 1946 në
1953 dhe pastaj ka shërbyer si Profesor i Dalluar i Fiziologjisë dhe Drejtor
i Departamentit të Shkencave Klinike, Universiteti i Illinois, Kolegji i
Mjekësisë, Çikago. Kur e pyetën, “A ka një Krijues që krijoi universin?”,
ai u përgjigj, “Po, jam më i sigurt se ka një Zot, se ç’jam i sigurt për
çdogjë”, dhe shtoi:
Besimi në ekzistencën e Zotit jep kuptimin e vetëm të plotë,
përfundimtar dhe racional të ekzistencës. Besimi në Zot është arsyeja e
vetme për sigurinë absolute se njeriu është individ dhe diçka më shumë
se një deng me lëndë dhe energji. Besimi në Zot është burimi dhe baza
kryesore e koncepsionit më frymëzues të mendjes njerëzore. 160
Dr. Rejmond Xhons
Dr. Xhons ka shërbyer për vite në agjensinë shumë të respektuar
shkencore të qeverisë Australiane, CSIRO. Ai njihet më mirë për zgjidhjen
e problemit të Leukenës (lloj bime e rritur në Australi gjatë stinës së thatë
për ushqimin e bagëtive por që shkaktonte sëmurjen dhe dobësimin e
tyre) e cila i ka sjellë industrive bujqësore Autraliane miliona dollarë
fitime. Xhons beson në krijimin.
Zhul H. Puarié
Zhul H. Puarié ka punuar për Flotën Amerikane si krye-inxhinjer,
specialist në modelimin elektronik të projekteve të rëndësishme të
mbrojtjes dhe hapsirës. Ai studoi Inxhinjeri Elektronike, Fizikë dhe
Matematikë në Universitetin e Kalifornisë në Berklei. Gjatë karrierës së tij
profesionale, Zhul Puarié ishte autor i shumë zgjidhjeve projektesh dhe
inovacionesh, të cilat ndihmuan forcat mbrojtëse të dhe programin

176
hapsiror. Duke zbuluar veçoritë superiore te kafshët, Puarié arriti në
përfundimin se ato duhet të jenë krijuar nga një Krijues. Ai është autor i
librit Nga Errësira në dritë, në Fluturim: Monark – Flutura Mrekulluese,
në të cilën ai shtjellon këtë çështje.
Majkëll J. Behe
Majkëll J. Behe është një nga shkencëtarët më të njohur që beson se
kozmosi dhe të gjitha gjallesat janë vepër e një modelimi inteligjent. Behe
është profesor i biokimisë në Universitetin Lehai në Pensilvania. Ai ka
botuar shumë artikuj në gazeta të mirënjohura si The New York Times
dhe Boston Review. Behe është autor i librit Kutia e Zezë e Darvinit, i cili
provon se, biologjikisht, teoria e evolucionit nuk mund të jetë e vërtetë, i
shpërndarë ky në mbi 80 ribotime në mbarë botën.
Behe vërteton mosvlershmërinë e teorisë së evolucionit me një koncept
që ai e quan “kompleksitet i pazvoglueshëm”. Sipas kësaj ideje, shumë
organe përbëhen nga pjesë të ndryshme bashkëvepruese të përshtatura
mirë që ndihmojnë në funksionin bazë dhe heqja e një prej këtyre pjesëve
shkakton mosfunksionimin efektivisht të këtij sistemi. Për këtë arsye
zhvillimi i rastësishëm apo gradual është i pamundur. Në Kutia e Zezë e
Darvinit Behe shkroi:
Ato nuk ishin modeluar nga ligjet e natyrës, as nga rastësia apo nevoja,
por ato ishin planifikuar. Modeluesi e dinte si do dukeshin modelet kur
të kompletoheshin dhe pastaj i krijoi sistemet
hap pas hapi. Jeta në Tokë është, në nivelin
më themelor, në përbërësit e saj më kritikë,
prodhim i një aktiviteti inteligjent.
Përfundimi i modelimit inteligjent rrjedh
natyrisht nga vetë të dhënat… Të arrish
të kuptosh, se sistemet biokimike
janë modeluar nga një veprues
inteligjent, është një proces, të cilit
nuk i nevojiten parime të reja
logjike apo shkencore. Kjo vjen
thjesht nga puna e madhe që ka
Majkëll J. Behe

177
bërë biokimia në 40 vitet e fundit, e
kombinuar kjo me konsideratën e mënyrës
me të cilën ne kuptojmë modelimin
çdo ditë. 161
Filip Xhonson
Xhonson, i cili ka dhënë
mësim në degën e Juridikut
në Universitetin e Kalifornisë
në Berklei, ka kryer kërkime
të gjera në aspektin
ideologjik të teorisë së
evolucionit. Xhonson është
autor i tre librave përsa i
përket kësaj teme të titulluar Darvini në Hetim, Arsyeja në
Peshore dhe Kundërshtim i Pranuar, si dhe i dy librave
mbi ligjin e kriminalistikës dhe artikujve të shumtë.
Xhonson, i njohur për kundërshtimin e tij të fortë të
teorisë së evolucionit është gjithashtu një shkencëtar
që beson në Zot. Besimi dhe nxitja e Xhonsonit
janë të dukshme në këto fjalë:
… Dua të ngre një sfidë ndaj evolucionit
materialist. Le të bashkohemi rreth Krijuesit. 162
Çarls Bërç
Çarls Bërç është profesor i merituar në Universitetin e Sidneit, Australi.
Ai është i njohur për besimin e tij të fortë tek krijimi. Ai u nderua me
çmimin Tempëllton për Progres në Religjion në vitin 1990. Besimi i tij
shprehet me fjalët e mëposhtme:
Zoti, si burim i të gjitha vlerave, ishte më afër se duart dhe këmbët, më
afër se frymëmarrja. Ndjesia e Zotit ishte e vërtetë… Zoti është bashkë:
shkak i krijimit të botës dhe efekt i të provuarit të botës. 163
Filip Xhonson

178
S. Zhoslin Bell Bërnll
Zhoslin Bell Bërnll është profesoreshë e fizikës në
Universitetin Open të Anglisë dhe drejton këtë
departament. Si astronome, ajo është një nga
zbulueset e yjeve rrotullues të quajtur pulsorë. Bërnll,
e cila ka besim të fortë tek Zoti, shkruan:
Unë besoj në një Zot që është i fuqishëm dhe i
gjithë-dijshëm, por edhe përkujdesës dhe falës…
Jam e sigurtë se ka një Zot. 164
Prof. Ouen Xhinxherih
Ouen Xhinxherih është profesor i astronomisë dhe i historisë së
shkencës në Qendrën Harvard-Smithsonian të Astrofizikës, Kembrixh,
Masaçusets. Ai beson thellësisht në Zot, gjë që e ka deklaruar me këto
fjalë:
Unë besoj në Zot si superinteligjencë e cila planifikoi dhe udhëhoqi
krijimin e universit… Unë besoj se krijimi i njerëzimit është një nga
arsyet kryesore të universit dhe se raca njerëzore u krijua si
shëmbëlltyrë e Zotit, veçanërisht në lidhje me vetëdijen, ndërgjegjen
dhe lirinë morale për të zgjedhur të drejtën apo të gabuarën. 165
Prof. Karl Fridrih fon Vaiczaker
Vaiczaker, fizikant dhe filozof është, profesor në Shoqatën Maks Plank
në Gjermani. Ai e shpreh besimin e tij në Zot në këtë mënyrë:
Në një natë të bukur me yje në Malet Xhura në Zvicër perceptova dy
siguri: këtu Zoti është i pranishëm; dhe yjet janë sfera të gazta, si na
mëson fizika sot. 166
S. Zhoslin
Bell Bërnëll

179
Prof. Devid Berlinski
Devid Berlinski, i cili përfitoi diplomën në matematikë nga Universiteti
Prinston, beson se gjallesat nuk evoluan por janë produkte të modelimit
inteligjent. Në veprat e tij, Berlinski shpesh i referohet Zotit si autor të
këtij modelimi. Si shembull të kësaj janë citatet e tij të mëposhtme:
Strukturat e jetës janë komplekse dhe strukturat komplekse bëhen në
këtë botë të pastër njerëzore vetëm nga një proces modelimi të
paramenduar. Një veprim inteligjent nevojitet edhe për të sjellë në jetë
një gjë fare të vogël; pse duhet të jetë ndryshe për produktet e kësaj
bote? 167
Biologjia molekulare na tregon se një gjallesë mund të jetë diçka krejt
tjetër – krijim i Zotit. 168
Prof. Uilliam Lein Kreig
Uilliam Kreig ka fituar doktoratë në filozofi në Universitetin e
Birmingamit, Angli, përpara se të fitonte një doktoratë në teologji nga
Universiteti Ludvig Maksimilins në Mynih, Gjermania Perëndimore. Ai
beson se universi u krijua nga Zoti për një arsye të caktuar. Pikëpamjet e
Kreig pasqyrohen në këto shënime:
… universi ka një shkak të ekzistencës së tij. Në fakt, unë mendoj se ka
gjasë të diskutohet se shkaku i universit mund të jetë një Krijues vetjak.
Pasi, si mund të lindë ndryshe një efekt i përkohshëm nga një shkak i
përjetshëm?… Ne kemi parë në bazë të argumenteve filozofikë si dhe
të konfirmimit shkencor, se ka mundësi që universi filloi të ekzistojë
dikur. Duke pranuar intuitivisht parimin e qartë se çdogjë që fillon të
ekzistojë ka një shkak të ekzistencës së saj, ne kemi arritur në
përfundimin se universi ka një shkak të ekzistencës së tij. Në bazë të
argumentit tonë, ky shkak duhet të jetë i pashkak, i përhershëm, i
pandryshueshëm, i pakohë dhe jomaterial. Për më tepër, duhet të jetë
një veprues vetjak që përzgjedh lirisht për të krijuar një efekt në kohë.
Prandaj në bazë të argumentit kozmologjik të teologjisë natyrale
(kalam; arab.), konkludoj se është e logjikshme të besosh se Zoti
ekziston. 169

Me të vërtetë, po të japim vërtetësinë e aksiomës ex nihilo nihil fits (nga
asgjëja vjen asgjëja), Big Bengu nevojit një shkak mbinatyror. Meqë
veçantia kozmologjike e fillimit përfaqson kulmin e të gjitha
trajektoreve hapsirë-kohë, nuk mund të ketë ndonjë shkak fizik të Big
Bengut. Në fakt, shkaku duhet të jetë përtej hapsirës dhe kohës fizike:
duhet të jetë i pavarur nga universi dhe paimagjinueshmërisht i
fuqishëm. Për më tepër, ky shkak duhet të jetë një qenie vetjake, i
pajisur me dëshirën e lirë. Pra shkaku i origjinës së universit duhet të
jetë një Krijues vetjak, i cili një kohë më parë solli ekzistencën e
universit me vullnetin e tij të lirë. 170
Dr. Kërt Uaiz
Paleontologu Dr. Kërt Uaiz, i cili është Profesor Asistent i Skencës në
Departamentin e Matematikës dhe Shkencave Natyrore të Kolegjit Brajan,
njihet për qëndrimin e tij ndaj teorisë së evolucionit dhe besimin e tij të
qëndrueshëm në Zot. “Krijimi nuk është teori”, thotë ai. “Fakti, se Zoti
krijoi universin, nuk është teori – është e vërtetë”. 171
Zigrid Hartvig Sherer
Zigrid Hartvig Sherer, e cila u diplomua në antropologji fizike nga
universiteti i Zyrigut, është autore e Ramapithecus-Vorfahr des
Menschen? (Ramapitekus – Paraardhësi i njerëzve?). Në
veprat e saj ajo tregon se gjetjet fosile refuzojnë teorinë e
evolucionit dhe se majmunët nuk janë paraardhës të
njerëzve. Ajo mendon se të gjitha krijesat janë vepër e
një Krijuesi.
J. P. Morlend
J. P. Morlend, me gradë shkencore në filozofi
nga Universiteti i Kalifornisë Jugore, është një
shkencëtar besimtar dhe autor i “Krishtërimi dhe
Natyra e Shkencës” dhe “Hipoteza e Krijimit”
180
J. P. Morlend

181
Pol A. Nelson
Ai mori gradën e tij shkencore në filozofi nga
Universiteti i Çikagos. Ai është një nga
shkencëtarët që beson se jeta është rezultat i
një modelimi inteligjent
Prof. Xhonatan Uells
Xhonatan Uells, i diplomuar në
studimet fetare nga Jeil, dhe biolog
kërkimor i doktoruar në departamentin
e biologjisë molekulare dhe qelizore në
Universitetin e Kalifornisë në Berklei,
është autor i Kritika e Çarls Hoxh mbi
Darvinizmin. Uells pohon se zhvillimet e fundit në shkencë tregojnë se
jeta është vepra e modelimit.
Dr. Don Baten
Don Baten ka bërë kërkime të gjëra në fiziologjinë bimore dhe ka fituar
një numër çmimesh akademike për studimet e tij. Ai është gjithashtu një
shkencëtar me besim të devotë në
ekzistencën e Zotit. Ka shkruar shumë
libra dhe artikuj rreth shenjave të
krijimit në Tokë, përveç atyre të
fushës së tij që është fiziologjia
bimore. Ai gjithashtu ka udhëtuar
Pol A. Nelson
Prof. Xhonatan Uells

182
nëpër botë duke ofruar leksione në të cilat ai i shpjegonte njerëzve shenjat
e Zotit me një gjuhë jo-akademike. Ky shkencëtar australian nisi turin e tij
të parë të leksioneve në Angli në vitin 1995.
Dr. Xhon Baumgardner
Dr. Baumgardner, i cili u diplomua në gjeofizikë dhe fizikë hapsirore
nga Universiteti i Kalifornisë, Los Anxheles, nga kërkimet e tij në
qorrsokaket e teorisë së evolucionit arriti të dënojë këtë teori dhe të
pranojë Krijimin, edhe pse ka patur një edukim evolucionist.
Prof. Dr. Donald Çitik
Dr. Donald Çitik mori diplomën për kimi fizike nga Universiteti i
Shtetit të Oregonit. Ai u nderua me shumë çmime për kërkimet e tij. Ai
jep leksione mbi tema si “Prova për Krijimin” dhe “Krijimi dhe Toka e
Hershme”
Dr. Verner Git
Dr. Git është drejtor dhe profesor në Institutin Federal Gjerman të
Fizikës dhe Teknologjisë (Physikalisch-Technische Bundesanstalt,
Braunschweig). Ai ka shkruar shumë referate shkencorë në fushat e
shkencës së informacionit, matematikë dhe inxhinjerisë së kontrollit. Dr.
Git, i cili beson në Krijimin, ka shkruar gjithashtu dhe shumë libra në të
cilat ai kritikon teorinë e evolucionit. Titujt e librave të
tij janë E përdori Zoti Evolucionin?, NëFillim Ishte
Informacioni, Yjet dhe Shkaku i Tyre: Tabelat
Treguese Në Hapsirë dhe Sikur Kafshët të
Flisnin.
Dr. Geri E. Parker
Pasi u specializua në
Biologji/Fiziologji, Dr. Parker fitoi

183
shumë çmime akademike. Ai e filloi karrierën e tij si evolucionist. Duke u
përballur me prova të bindshme shkencore në mbrojtje të evolucionit, Dr.
Parker braktisi teorinë e evolucionit dhe pranoi ekzistencën e Krijuesit. Ai
ka botuar shumë libra për biologjinë dhe shkencën e krijimit dhe ka dhënë
leksione nëpër botë rreth krijimit.
Dr. Margaret Helder
Dr. Helder është shkencëtare, botaniste dhe Zëvendëspresidente e
Shoqatës së Shkencës së Krijimit të Albertës, Kanada. Ajo gjithashtu është
me siguri gruaja më e spikatur në shkencën e krijimit. Ajo ka shkruar
artikuj të shumtë rreth shenjave të krijimit rreth nesh.
Prof. Dr. Xhonatan D. Sarfati
Dr. Sarfati, i cili mori diplomën në kimi nga Universiteti Viktoria i
Uellingtonit, ka qenë bashkëautor në shumë referate në gazetat më të
përhapura shkencore. Ai ka qenë prej kohësh i interesuar në mbrojtje të
fesë dhe aktualisht është një shkencëtar aktiv në kërkim të shkencës së
krijimit.
Prof. Robert Methjus
I diplomuar në fizikë nga Universiteti i Oksfordit dhe anëtar i
Shoqërisë Mbretërore Statistikore dhe i Shoqërisë Mbretërore
Astronomike, Robert Methjus përshkruan mrekullinë e krijimit të Zotit në
librin e tij të botuar në vitin 1992:
I gjithë procesi ndodh normalisht në harmoni të plotë duke prodhuar
një fetus, pastaj një foshnje të gjallë, një fëmijë dhe së fundmi një të
rritur. Si shumë të tjerë në biologji, i gjithë procesi në dukje është
mrekullues. Si mundet që një kompleksitet kaq mahnitës, të prodhohet
nga fillesa kaq të thjeshta? Shkurtimisht, si mundet një qelizë e vetme
shumë më e vogël se pika e shkronjës “i”, të prodhojë një qenie të
ndjesishme? Shumë nga proceset e përfshira mbeten të mistershme dhe
përbëjnë ato më magjepëset ndër Misteret e Shquara. 172

184
Dr. Klod Tremontò
Dr. Klod Tremontò i Universitetit të Parisit, në një intervistë në revistën
Realitete, përshkroi besimin e tij në krijimin dhe besimin e tij se Toka nuk
ka mundur të ketë ardhur rastësisht:
Asnjë teori e rastësisë është në gjendje të shpjegojë krijimin e
botës…Nuk ka kuptim të thuash se rastësia mund të ketë sjellë krijimin
e qenieve. 173
Dr. Don Peixh
Don Peixh u diplomua për fizikë nga Insituti i Teknologjisë, Kalifornia,
në vitin 1976 dhe që prej asaj kohe ka punuar me shkencëtarë të shquar.
Peixh beson se të kuptosh universin ndihmon në kuptimin e fuqisë dhe
urtësisë së Zotit, por jo aq sa ta fitosh atë plotësisht.
Dr. Endrju Sneling
Dr. Sneling, gjeolog, është përfshirë në projekte kërkimorë me CSIRO
(Organizata e Kërkimeve Shkencore dhe Industriale të Australisë),
ANSTO (Organizata e Shkencës dhe Teknologjisë Bërthamore
Australiane), me shkencëtarë të shumtë të Universiteteve në Australi, me
shkencëtarë nga Sh.B.A, Britania, Japonia, Suedia si dhe me Agjensinë
Ndërkombëtare të Energjisë Atomike. Si rezultat i këtyre kërkimeve,
Endrju është përfshirë në shkrimin e referateve shkencore të cilët janë
botuar në gazetat shkencore ndërkombëtare. Ai është nderuar me shumë
çmime për kontributet e tij ndaj shkencës së krijimit dhe ka shkruar
artikuj të shumtë rreth shenjave të krijimit tek gjallesat.
Dr. Karl Viland
Dr. Karl Viland, një mjek që beson në krijimin, është shumë i kërkuar si
folës mbi provat shkencore të krijimit. Ai është gjithashtu autor i shumë
artikujve mbi këtë temë, të cilat janë botuar në mbarë botën.

185
Xhon K.G. Kramer
Biokimi
Dr. Xherri Bergman
Psikologji
Dr. Kimberli Berrine
Mikrobiologji and Imunologji
Xhei L. Vail
Kimi Bërthamore
Prof. Vladimir Betina
Biokimi dhe Biologji
Dr. Endrju Bozankè
Biologji dhe Mikrobiologji
Dr. David R. Bojlan
Inxhinjeri Kimike
Dr. Kliford Bërdik
Gjeologji
Robert Kaita
Fizikë Plazmike
Aleksander V. Lalomov
Gjeologji
Prof. Dr. Stiv Ostin
Gjeologji
Prof. Robert Njuman
Astrofizikë
Prof. Zigfried Sherer
Biologji
Dr. Rasëll Hamfris
Fizikë
Dr. Xhof Dauns
Fiziologji Bimore
Dr. Leri Batler
Biokimi
Prof. Lin E. Keradhërs,
Statistikë
Prof. Sung-Do Ça
Fizikë
Devid Djuaitt
Neuroshkencë
Prof. Dr. Juxhin F. Shafin
Fizikë
SHKENCËTARË TË TJERË BESIMTARË
TË KOHËS
Ka shumë shkencëtarë në të gjithë botën që besojnë në Zot. Të gjithë
shkencëtarët e listuar këtu më poshtë kundërshtojnë idenë se gjallesat
kanë ardhur rastësisht dhe besojnë se Zoti krijoi të gjithë universin në
bazë të një modelimi inteligjent.

186
Dr. Çong-Kuk Çang
Inxhinjeri Gjenetike
Prof. Çung-Il Ço
Biologji
Dr. Harold Kofin
Paleontologji
Dr. Xhek U. Kuoco
Mjekësi
Dr. Malkolm Kaçins
Inxhinjeri Aerospaciale
Dr. Lionel Dahmer
Kimi Organike
Dr. Rejmond V. Damadian
Fizikë
Dr. Kris Darnbrog
Biokimi
Dr. S. E. Au
Biokimi
Dr. Tomas Barns
Fizikë
Dr. Pol Akerman
Psikologji
Dr. Daglas Din
Kimi Biologjike
Dr. Don De Jung
Astronomi, Fizikë Atmosferike
Prof. Deni Folkner
Astronomi
Prof. Denis L. Englin
Gjeofizkë
Prof. Robert H. Frenks
Biologji
Dr. Donald Haman
Shkenca Ushqimore
Dr. Berri Harker
Filozofi
Dr. Çarls U. Herrizon
Fizikë e Aplikuar
Dr. Harold R. Henri
Inxhinjeri
Dr. Xhozef Henson
Entomologji
Robert A. Herrman
Matematikë
Dr. Xhonatan U. Xhons
Mjekësi
Dr. Valerì Kerpunin
Matematikë

187
Dr. Din Kenion
Biologji
Dr. Xhon V. Kloc
Biologji
Dr. Vladimir F. Kondalenko
Citologji, Patologji Qelizore
Dr. Leonid Koroshkin
Gjenetikë, Biologji Molekulare,
Neurobiologji
Prof. Xhin-Hjok Kuon
Fizikë
Prof. Mjung-Sang Kuon
Imunologji
Prof. Xhon Lenoks
Matematikë
Dr. Xhon Lesli
Biokimi
Prof. Lein P. Lester
Biologji, Gjenetikë
Prof. Xhorxh D. Lindsei
Edukim Shkencor
Dr. Alan Lov
Kimi
Prof. Marvin L. Lubenov
Antropologji
Dr. Endrju MekIntosh
Aerodinamikë
Dr. Xhon Man
Agrikulturë
Dr. Frenk Marsh
Biologji
Dr. Ralf Metjus
Kimi e Rrezatimeve
Dr. Xhon Majer
Fiziologji
Dr. Henri M. Morris
Hidrologji
Dr. Len Morris
Fiziologji
Dr. Greme Mortimer
Gjeologji
Prof. Hi-Çun No
Inxhinjeri Bërthamore
Dr. David Oderberg
Filozofi
Prof. Xhon Oler
Linguistikë
Prof. Kris D. Osborn
Biologji

188
Dr. Xhon Osgud
Mjekësi
Dr. Çarls Palagi
Botanikë
Prof. Xh. Rendëll-Short
Pediatri
Dr. Jung-Go Ro
Biologji
Dr. David Rousviër
Kimi
Dr. Jung-Gi Shim
Kimi
Dr. Mikail Shulgin
Fizikë
Dr. Roxher Simpson
Inxhinjeri
Dr. Harold Slasher
Gjeofizikë
Prof. Man-Suk Song
Shkencë Kompjuterike
Prof. Xheims Stark
Edukim Shkencor
Prof. Brajan Stoun
Inxhinjeri
Dr. Ludmilla Tonkonog
Kimi, Biokimi
Dr. Lerri Vardimen
Shkenca Atmosferike
Dr. Hoakim Veter
Biologji
Dr. Noel Uiks
Zoologji
Dr. A. Xh. Monti Uait
Kimi, Kinetikë e Gazeve
Prof. A. E. Uilder-Smith
Kimi Organike dhe farmakologji
Dr. Kliford Uilson
Arkeologji
Prof. Verna Rait
Mjekësi
Prof. Seung-Hun Jang
Fizikë
Dr. Ik-Dong Jo
Gjenetikë
Dr. Sang-Hi Jun
Biologji

189
PËRFUNDIM
Feja është burimi parësor i informimit më të detajuar të njeriut rreth
krijimit të universit dhe të jetës. Kur ne themi “fè”, sidoqoftë, ne i
referohemi “Kur’anit” dhe praktikës së Profetit tonë, paqja qoftë mbi të, si
burimi i vërtetë i informacionit. Librat e shenjtë e feve të tjera kanë pësuar
ndryshime me kalimin e kohës dhe nuk mund të konsiderohen më si
Libra Hyjnorë.
Kur’ani, nga ana tjetër, është padyshim fjala e Zotit dhe nuk përmban
kundërshtime. Zoti ia ka zbritur shërbyesve të Tij si udhërrëfyes. Në
shumë vargje Zoti pohon se Kur’ani është zbulesa e fundit dhe se është
nën mbrojtjen e Tij. Në një varg të Sures el-Hixhr lexojmë:
Ne me madhërinë tonë e shpallëm Kur’anin dhe Ne gjithsesi jemi
mbrojtës të tij. (Sure el-Hixhr: 9)
Si rrjedhim, shkenca do përparojë më shpejt vetëm nëse udhëhiqet nga
Kur’ani duke adoptuar zbulesat e tij, pasi vetëm atëherë shkenca mund t’i
bashkangjitet rrugës së Zotit. Kur adoptohet një rrugë e ndryshme nga
feja, shkencëtarët harxhojnë si kohën ashtu dhe burimet dhe pengojnë
përparimin e shkencës.
Si në të gjitha fushat e tjera kërkimore, rruga që duhet të ndiqet në
fushën shkencore është përsëri “rruga” e komanduar nga Zoti në
Kuran. Nga shpallja e Zotit kemi, “Ky Kur’an udhëzon në atë rrugë
që është më se e vërteta...” (Sure El-Israë: 9)

MASHTRIMI I EVOLUCIONIT
Darvinizmi, me fjalë të tjera teoria e evolucionit, u prezantua me qëllim
të mohimit të faktit të krijimit, por që në të vërtetë nuk është asgjë përveç
një marrëzi e dështuar joshkencore. Kjo teori, e cila pretendon se jeta lindi
rastësisht nga materia e pajetë, u zhvlerësua nga faktet shkencore të
“projektimit” të qartë në gjithësi dhe në gjërat e gjalla. Në këtë mënyrë,
shkenca vërtetoi se Allahu krijoi gjithësinë dhe gjallesat në të. Propaganda
e zhvilluar sot për të mbajtur në jetë teorinë e evolucionit mbështetet
kryekëput në shtrembërimin e fakteve shkencore, interpretimin e
paragjykuar dhe gënjeshtrat dhe pavërtetësitë e maskuara si shkencë.
Mirëpo kjo propagandë nuk mund ta fsheh të vërtetën. Fakti se
teoria e evolucionit është mashtrimi më i madh në historinë e shkencës
ka ardhur në shprehje shumë e më shumë në botën shkencore gjatë 20-
30 viteve të fundit. Hulumtimet e bëra pas viteve të 80-ta në veçanti
kanë zbuluar se pohimet e Darvinizmit janë krejtësisht të pabaza, gjë
që është thënë nga një numër i madh i shkencëtarëve. Në Shtetet e
Bashkuara të Amerikës në veçanti, shumë shkencëtarë prej fushave të
ndryshme biologjia, biokimia dhe paleontologjia pranojnë gjymtinë e
Darvinizmit dhe e përdorin konceptin e projektimit inteligjent për të
shpjeguar zanafillën e jetës. Ky “projektim inteligjent” është një
shprehje shkencore e faktit se Allahu i krijoi të gjitha gjallesat.
Ne kemi ekzaminuar rënien e teorisë së evolucionit dhe provat e
krijimit në mënyrë shumë të hollësishme shkencore në shumë prej
punimeve tona dhe vazhdojmë ta bëjmë këtë. Duke pasur parasysh
rëndësinë e madhe të kësaj çështjeje, do të jetë shumë e dobishme që
ta bëjmë një përmbledhje të saj këtu.
Dështimi shkencor i Darvinizmit
Teoria e evolucionit, edhe pse është një doktrinë që i ka fillimet në
Greqinë e lashtë, u përqafua gjerësisht në shekullin e nëntëmbëdhjetë.
Zhvillimi më i rëndësishëm që e bëri teorinë temën kryesore të botës së
190

shkencës ishte botimi në vitin 1859 i librit
Origjina e Llojeve të Çarlls Darvinit. Në
këtë libër, ai doli me pretendimin se llojet
e ndryshme në tokë nuk janë krijuar veç e
veç, por rrjedhin nga një stërgjysh i
përbashkët dhe kanë ndryshuar nga njëra-
tjetra nëpërmjet ndryshimeve të vogla me
kalimin e kohës. Teoria e Darvinit nuk
mbështetet në asnjë zbulim shkencor
konkret, siç e pranoi edhe ai vet, ajo ishte
vetëm një “supozim”. Veç kësaj, ashtu siç
e pranoi Darvini në kapitullin e gjatë të
librit të tij të titulluar “Vështirësitë e
Teorisë”, teoria dështoi përballë një sërë çështjesh vendimtare.
Darvini mbështeti të gjitha shpresat e tij në zbulimet e reja shkencore,
të cilat shpresonte që do të zgjidhnin këto vështirësi. Mirëpo, në
kundërshtim me atë që ai shpresonte, zbulimet shkencore zgjeruan
përmasat e këtyre vështirësive. Disfata e darvinizmit përballë shkencës
mund të përmblidhet në tre tituj kryesorë:
1) Teoria nuk arrin të shpjegoj se si ka zënë fill jeta në tokë.
2) Nuk gjendet asnjë zbulim shkencor që tregon se “mekanizmat e
evolucionit” të propozuara nga kjo teori, posedojnë asnjë force evoluese.
3) Të dhënat fosile provojnë pikërisht të kundërtën e ideve të
parashtruara nga kjo teori.
Në këtë pjesë, do të shtjellojmë në vija të përgjithshme këto tri çështje
themelore:
Pengesa e parë e pakapërcyeshme: Zanafilla e jetës
Teoria e evolucionit pretendon se të gjitha speciet rrjedhin nga një
qelizë e vetme e shfaqur në Tokën primitive 3.8 miliardë vjet më parë. Si
është e mundur që një qelizë e vetme të ndërtojë miliona specie të gjalla e
të komplikuara dhe, nëse me të vërtetë ka ndodhur diçka e tillë, përse nuk
gjendet asnjë gjurmë në të dhënat fosile janë disa nga pyetjet në të cilat
teoria nuk është në gjendje të jap përgjigje. Por në fillim, duhet të pyetemi:
Si u krijua kjo “qelizë e parë”?
191
Çarls Darvini

Meqë teoria e evolucionit e mohon krijimin dhe çfarëdo ndërhyrje të
mbinatyrshme, ajo supozon se “qeliza e parë” është shfaqur rastësisht pa
asnjë projektim, planifikim apo rregullim, përbrenda ligjeve të natyrës.
Sipas kësaj teorie, materia e pajetë duhet të ketë krijuar rastësisht qelizën
e gjallë. Por kjo hipotezë bie ndesh me ligjet më të pakundërshtueshme të
biologjisë.
“Jeta rrjedh nga jeta”
Darvini, në librin e tij, nuk ka folur kurrë mbi zanafillën e jetës.
Koncepti primitiv shkencor në periudhën kur jetoi ai supozonte se
gjallesat zotërojnë një konstrukt shumë të thjeshtë. Sipas teorisë së krijimit
të rastësishme që besohej në mesjetë, lëndët e pajetë/inorganike, duke u
bashkuar, mund të formojnë një qenie të gjallë. Në atë periudhë ishte
shumë i përhapur mendimi se insektet formoheshin nga tepricat e
ushqimeve, ndërsa minjtë nga gruri. Për të provuar diçka të tillë janë bërë
eksperimente nga më të çuditshmet: Një leckë e ndotur me pak grurë mbi
të, në një anë, ndërsa në anën tjetër një shkencëtar, duke pritur që pas një
kohe të formoheshin minj.
Gjithashtu mendohej se shfaqja e krimbave në një copë mishi ishte
dëshmi e krijimit të vetvetishëm/spontan. Por më vonë do të kuptohej se
ata krimba nuk formoheshin vetvetiu në mish, por nga larvat e
padukshme për syrin që silleshin nga mizat.
Madje edhe kur Darvini shkroi librin Origjina e Llojeve, besimi se
bakteret formoheshin nga materia e pajetë
ishte një gjë e pranuar gjerësisht në botën e
shkencës.
Por vetëm 5 vite pas botimit të librit të
Darvinit, Lui Paster shpalli përfundimet
e arritura pas shumë studimeve dhe
eksperimenteve të gjata që rrëzuan
plotësisht krijimin spontan, i cili
përbënte gur-themelin e teorisë së
Darvinit. Në ligjëratën e tij triumfale në
Sorbonë në vitin 1864, Pasteri tha:
“Kurrë më nuk do të rimarr veten
192
Biologu Frances
Lui Paster

krijimi spontan prej grushtit vdekjeprurës
të dhënë nga ky eksperiment i thjeshtë.”174
Mbrojtësit e teorisë së evolucionit i
kundërshtuan për një kohë të gjatë zbulimet
e Pasterit. Mirëpo shkenca, e cila po
përparonte duke nxjerrë në dritë ndërtimin
kompleks të qelizës së organizmit të gjallë, e
përforcoi edhe më tepër pavlefshmërinë e
pretendimeve mbi krijimin e rastësishëm të
jetës.
Përpjekjet e pafrytshme të
shekullit njëzet
Evolucionisti i parë, i cili u mor me çështjen e zanafillës së jetës në
shekullin e njëzet ishte biologu i njohur rus Aleksandër Oparin, i cili u
mundua të provonte, me anë të një sërë tezash të hedhura nga vetë ai në
vitet 1930, se qeliza e gjallë mund të krijohej rastësisht. Por këto punime
do të dilnin të pasuksesshme dhe Oparin do të detyrohej ta bënte këtë
rrëfim:
Mirëpo, fatkeqësisht, çështja e zanafillës së qelizës përbën ndoshta
pikën më të errët të gjithë studimit të evolucionit të organizmave.175
Pasuesit evolucionist të Oparinit u munduan të bënin eksperimente për
të gjetur një zgjidhje për këtë çështje. Më i njohuri nga këto eksperimente
ishte ai që u ndërmor në vitin 1953 nga kimisti amerikan Stenli Miler, i
cili, duke bashkuar gazrat, që ai pretendonte se kishin ekzistuar në
atmosferën primitive në një ambient eksperimental dhe duke i ekspozuar
ato ndaj një burimi të jashtëm energjie, Milleri formoi disa molekula
organike (aminoacide) të pranishme në strukturën e proteinave.
Mezi kishin kaluar disa vite para se të zbulohej se ky eksperiment, i cili
atëherë u paraqit si një hap i rëndësishëm në emër të evolucionit, ishte i
pavlefshëm, sepse atmosfera e përdorur në këtë eksperiment ishte shumë
më e ndryshme nga kushtet reale të Tokës.176
Pas një periudhe të gjatë heshtjeje, Milleri pranoi se atmosfera e
përdorur nga ai nuk ishte reale.177
193
Biologu Rus
Aleksander Oparin

Të gjitha përpjekjet evolucioniste që u ndërmorën gjatë shekullit
të njëzet për të shpjeguar zanafillën e jetës përfunduan pa sukses.
Xhefri Bada, gjeo-kimisti i njohur nga Instituti Skrips i San Diegos, në
një artikull të botuar në vitin 1998 në revistën “Earth (Toka)”, pranon
këtë fakt:
Sot, duke e lënë pas shekullin e njëzet, akoma përballemi me problemin
më të madh të pazgjidhur që kishim kur hymë në shekullin e njëzet: Si
zuri fill jeta në tokë?178
Ndërtimi i ndërlikuar i jetës
Shkaku kryesor që çështja mbi zanafillën e jetës ka hyrë në një dilemë
të tillë është se madje ata organizma të gjallë që mendohej të jenë më të
thjeshtat kanë ndërtim jashtëzakonisht të ndërlikuar. Qeliza e një gjallese
është shumë më e ndërlikuar se të gjitha produktet teknologjike që ka
arritur të prodhojë njeriu. Sot, madje edhe në laboratorët më të
përparuara të botës, duke bashkuar materie kimike organike, nuk do të
mund të arrijmë kurrë të përfitojmë një qelizë të vetme.
Kushtet që nevojiten për formimin e një qelize janë aq të shumta sa
kurrë nuk mund të shpjegohen me rastësi. Probabiliteti që proteinat,
194
I gjithë informacioni për gjallesat është i ruajtur në molekulën e ADN-së. Kjo
mënyrë tejet efikase e ruajtjes se informacionit vetvetiu është një dëshmi e
qartë se jeta nuk u krijua rastësisht, por u projektua në mënyrë të qëllimshme,
apo, më mirë të themi, u krijua në mënyrë të mrekullueshme.

njësia bazë e qelizës, të
sintetizohen rastësisht është 1 në
10950
(për një proteinë mesatare
me 500 aminoacide). Në
matematikë probabilitetet më të
vogla se 1050
konsiderohen të
pamundura.
Molekula e ADN-së
përmban informacionet
gjenetike si një bankë
informacionesh me kapacitet të
pabesueshëm. Nëse do ta
hidhnim në letër informacionin
që përfshin ADN-ja e njeriut, do
të krijohej një bibliotekë me 900 volume enciklopedike me nga 500 faqe
secili.
Në këtë pikë shfaqet një dilemë shumë interesante: ADN-ja mund ta
kopjoj/përsëris vetveten vetëm me ndihmën e disa proteinave të
specializuara (enzimave). Mirëpo, sinteza e këtyre enzimave mund të
realizohet vetëm me anë të informacionit të koduar në ADN. Pasi që ato
të dyja janë të varura nga njëra tjetra, ato duhet të ekzistojnë në të njëjtën
kohë për kopjim/përsëritje. Kjo e sjellë skenarin se jeta ka zënë fill
vetvetiu në një rrugë pa krye. Prof. Lesli Orgel, një evolucionist me
reputacion nga Universiteti i San Diegos në Kaliforni, e pranon këtë fakt
në botimin e revistës Scientific American të Shtatorit të vitit 1994:
Është krejtësisht e pamundshme që proteinat dhe acidet nukleike, duke
qenë të dyja komplekse për nga ndërtimi, të jenë krijuar vetvetiu në të
njëjtin vend dhe në të njëjtën kohë. Po ashtu duket e pamundshme ta
kemi njërën pa tjetrën. Dhe kështu, në shikim të parë, njeriut do t’i
duhej të vjen në përfundimin se, në të vërtetë, jeta kurrë nuk ka
mundur të zë fill me anë të mjeteve kimike.179
Padyshim, nëse është e pamundur që jeta të ketë zënë fill nga shkaqet
natyrore, atëherë duhet të pranohet se jeta u “krijua” në mënyrë të
mbinatyrshme. Ky fakt zhvlerëson në mënyrë të qartë teorinë e
evolucionit, qëllimi kryesor i së cilës është të mohoj krijimin.
195

196
Mekanizmat imagjinarë të evolucionit
Çështja e dytë e rëndësishme që e bën teorinë e Darvinit të pavlefshme
është se të dy konceptet e paraqitura nga kjo teori si “mekanizma të
evolucionit”, u kuptua se në të vërtetë nuk zotërojnë asnjë forcë evoluese.
Darvini e mbështeti hipotezën e tij në tërësi në mekanizmin e
“seleksionimit natyror.” Rëndësia që i jepte këtij mekanizmi mund të
kuptohet fare lehtë edhe nga titulli i librit të tij: Origjina e Llojeve nëpërmjet
seleksionimit natyror”…
Seleksionimi natyror pohon se ato gjallesa që janë më të fuqishme dhe
që i përshtaten më mirë kushteve natyrore të vendbanimeve të tyre do të
mbijetojnë në luftën për jetë. P.sh., në një kope sorkadhesh që kërcënohet
prej kafshëve të ndryshme grabitqare, do të mbijetojnë vetëm ato
sorkadhe që vrapojnë më shpejt. Kështu që kopeja e sorkadheve do të
përbëhet nga individët më të fortë dhe më të shpejtë. Mirëpo, sigurisht që
ky mekanizëm nuk mund të shkaktojë evoluimin e sorkadheve e t’i kthejë
në një lloj tjetër gjallese, për shembull, në kuaj.
Për këtë arsye, mekanizmi i seleksionimit natyror nuk zotëron asnjë
forcë evoluese. Edhe Darvini ishte i ndërgjegjshëm për këtë realitet, ndaj
në librin e tij Origjina e Llojeve u detyrua të pohonte:
Seleksionimi natyror s’mund të bëjë asgjë përderisa nuk shfaqen
dallime dhe ndryshime të dobishme individuale.180
Ndikimi i Lamarkut
Si mund të formoheshin këto ndryshime të
dobishme? Darvini, kësaj pyetjeje u mundua t’i
përgjigjej nga këndvështrimi i të kuptuarit
primitiv të shkencës së asaj kohe. Sipas biologut
francez Shevalie Lamark (1774-1829), i cili ka
jetuar para Darvinit, gjallesat ia përcollën brezit
pasardhës të gjitha ndryshimet fizike, të cilat
kishin fituar gjatë jetës së tyre. Ai pohonte se
këto cilësi, të cilat u akumuluan nga një brez
në tjetrin, bënë që të formohen specie të reja.
Për shembull, ai pohonte se gjirafat

evoluuan nga antilopat gjatë përpjekjeve të tyre për të arritur gjethet e
pemëve të larta, qafat e tyre u zgjatën nga njëri brez në tjetrin.
Edhe Darvini ka dhënë shembuj të ngjashëm. Në librin e tij Origjina e
Llojeve, për shembull, ai thotë se disa arinj për të gjetur ushqim në thellësi
të detit me kohë u shndërruan në balena.181
Por zbulimet e Gregor Mendelit (1822-1884) të ligjeve të trashëgimisë,
të cilat u saktësuan nga shkenca e gjenetikës, e cila lulëzoi në shekullin e
njëzet, hedhën poshtë plotësisht legjendën e përcjelljes së karakteristikave
të fituara në brezat pasardhës. Kështu, u vërtetua përfundimisht se
seleksionimi natyror ishte një mekanizëm joefektiv.
Neo-darvinizmi dhe mutacionet
Për të gjetur një zgjidhje, darvinistët nxorën në dritë “Teorinë Sintetike
Moderne”, apo siç njihet ndryshe Neo-Darvinizmin, në fund të viteve
1930. Neo-Darvinizmi shtoi mutacionet, të cilat janë shtrembërime të
formuara në gjenet e gjallesave për shkak të faktorëve të tillë të jashtëm si
rrezatimi apo gabimet në përsëritje, si “shkaqe të ndryshimeve të
dobishme” përveç mutacionit natyror.
Modeli, i cili edhe sot e ruan vlerën në emër të evolucionit, është Neo-
Darvinizmi. Sipas kësaj teorie miliona gjallesa në botë u formuan si
rezultat i një procesi me anën e të cilit organe të shumta komplekse të
këtyre organizmave (p.sh., veshët, mushkëritë dhe krahët) iu nënshtruan
“mutacioneve,” domethënë çrregullimeve gjenetike. Por ekziston një fakt
i prerë shkencor që plotësisht e hedh poshtë këtë teori: Mutacionet nuk i
zhvillojnë gjallesat, përkundrazi, ato janë gjithmonë të dëmshme.
Arsyeja për këtë është shumë e thjeshtë: ADN-ja zotëron një ndërtim
shumë të ndërlikuar dhe çdo ndikim spontan mbi këtë molekulë, mund
vetëm t’i shkaktojë dëm asaj. Gjeneticisti amerikan B. G. Ranganathan e
shpjegon këtë fakt si në vazhdim:
Së pari, mutacionet e vërteta janë shumë të rralla në natyrë. Së dyti,
shumica e mutacioneve janë të dëmshme pasi që janë të rastësishme,
më parë se ndryshime të rregullta në strukturën e gjeneve; çfarëdo
ndryshimi i rastësishëm në një sistem tejet të rregullt do të ndikojë për
të keq, jo për të mirë. Për shembull, nëse një tërmet do të dridhte një
ndërtim tejet të rregullt siç është një ndërtesë, do të ndodhte një
197

ndryshim i rastësishëm në kornizën e ndërtesës, i cili sipas të gjitha
gjasave, nuk do të ishte një përmirësim. 182
Nuk çudit fakti se deri më sot nuk është vëzhguar asnjë rast i ndonjë
mutacioni të dobishëm, domethënë, i cili është parë të zhvilloj kodin
gjenetik. Është vërtetuar se të gjitha mutacionet janë të dëmshme. Është
kuptuar se mutacioni, i cili është paraqitur si një “mekanizëm i
evolucionit,” është në të vërtetë një dukuri gjenetike që dëmton gjallesat
dhe i lë të gjymtuara. (Efekti më i zakonshëm i mutacionit në qeniet
njerëzore është kanceri.) Natyrisht, një mekanizëm shkatërrues nuk
mund të jetë “mekanizëm evolutiv.” Seleksionimi natyror, në anën tjetër,
“s’mund të bëj asgjë i vetëm,” siç e pranoi edhe Darvini. Ky fakt na tregon
se nuk ekziston ndonjë “mekanizëm evolutiv” në natyrë. Pasi që nuk
ekziston asnjë mekanizëm evolutiv, asnjë proces i tillë i imagjinuar i
quajtur “evolucion” nuk ka mundur të ndodhë.
Të dhënat fosile: asnjë gjurmë e formave kalimtare
Të dhënat fosile janë treguesi më i qartë se skenari që sugjerohet nga
teoria evolucionit nuk ka ndodhur kurrë.
Sipas kësaj teorie, të gjitha gjallesat kanë evoluar nga një paraardhës.
Një specie, e cila ekzistonte më parë, me kalimin e kohës, u shndërrua në
diçka tjetër dhe të gjitha speciet u krijuan në këtë mënyrë. Me fjalë të tjera,
198
Mutacionet – çarjet apo
zëvendësimet që ndodhin
në molekulën e ADN-së –
janë rezultat i efekteve të
jashtme siç janë rrezatimi
apo veprimi kimik. Ky
fëmijë Vietnamez që ka
pësuar mutacion është
viktimë e armës
bërthamore.

ky transformim u zhvillua gradualisht gjatë një periudhe të gjatë prej
qindra miliona vjetësh.
Po të kishte qenë kështu, lloje të shumta kalimtare duhej të kishin
ekzistuar dhe jetuar brenda kësaj periudhe të gjatë transformimi.
Për shembull, disa krijesa gjysmë peshk–gjysmë zvarranik duhej të
kishin jetuar në të kaluarën të cilat kishin fituar disa tipare zvarranikësh,
përveç tipareve të peshkut të cilat ato tashmë i kishin. Apo duhej të kishin
ekzistuar disa zvarranik-zogj, të cilët fituan disa tipare të zogjve përveç
tipareve të zvarranikëve që ato tashmë i kishin. Meqë këto gjallesa do të
duhej të kishin ekzistuar në një periudhë kalimtare, gjallesat duhet të
kenë qenë të gjymtuara dhe me një sërë të metash. Evolucionistët, këto
qenie imagjinare që besojnë të kenë jetuar në të kaluarën, i quajnë “forma
kalimtare”.
Nëse me të vërtetë do të kishin ekzistuar gjallesa të tilla në të kaluarën,
atëherë do të duhej të kishte me miliona dhe madje miliarda sosh për nga
numri dhe llojllojshmëria. Ajo që është më me rëndësi, mbetjet e këtyre
qenieve të çuditshme do të duhej të haseshin në të dhënat fosile. Darvini,
në librin Origjina e Llojeve, këtë fakt e shpjegon kështu:
Nëse teoria ime është e vërtetë, atëherë forma kalimtare të panumërta
që lidhin speciet e të njëjtit grup, duhet të kenë ekzistuar sigurisht... Si
rrjedhim, provat për ekzistencën e tyre të mëparshme do të mund të
gjendeshin vetëm në mbetjet fosile.”183
199
Fosili i pilivesës i
vjetër 150-200 milionë
vjet (Jurasik –
periudha e vonshme)
nuk ndryshon nga
mostrat që jetojnë
sot.

Shpresat e venitura të Darvinit
Mirëpo, edhe pse janë bërë shumë kërkime intensive për të gjetur
fosilet që nga mesi i shekullit të nëntëmbëdhjetë në mbarë botën, ende
nuk është gjetur asnjë formë kalimtare. Të gjitha fosilet, në kundërshtim
me atë që shpresonin evolucionistët, tregojnë se jeta në Tokë u shfaq
rastësisht, krejt papritur dhe plotësisht e formuar.
Një paleontolog i njohur britanik, Derek V. Ager, edhe pse një
evolucionist, e pranon këtë realitet:
Problemi ynë është ky: Tek analizojmë me hollësi të dhënat fosile në
nivelin e klasave apo llojeve, hasim gjithmonë e më tepër jo evolucion
gradual, por shpërthim të papritur të një lloji në llogari të një tjetri.184
Me fjalë të tjera, te fosilet e gjetura, të gjitha llojet e gjallesave shfaqen
papritmas dhe në formën e tyre të përfunduar, pa asnjë formë të
ndërmjetme në mes. Kjo është pikërisht e kundërta e supozimeve të
Darvinit. Për më tepër, kjo është një provë shumë e fortë që gjallesat janë
krijuar. I vetmi shpjegim që një specie e gjallë të shfaqet papritmas e plotë
dhe pa paraardhës nga i cili të ketë evoluar është se ajo u krijua. Kjo e
vërtetë është pranuar po ashtu nga biologu i mirënjohur evolucionist
Douglas Futuyuma:
Krijimi dhe evolucioni janë dy shpjegimet e vetme që mund të bëhen
rreth origjinës së qenieve të gjalla. Krijimi dhe evolucioni, në mes tyre,
shter shpjegimet e mundshme për zanafillën e gjallesave. Organizmat
ose janë shfaqur në tokë të zhvilluara plotësisht, ose jo. Në rast se nuk
janë zhvilluar gradualisht, ato duhet të jenë zhvilluar nga specie që
kanë ekzistuar më parë me anë të ndonjë procesi modifikimi. Në rast se
janë shfaqur plotësisht të zhvilluara, ato me të vërtetë duhet të jenë
krijuar nga ndonjë intelekt i plotfuqishëm.185
Fosilet tregojnë se qeniet e gjalla u shfaqën në Tokë të formuara
plotësisht dhe në gjendje të përkryer. Me fjalë të tjera “origjina e llojeve,”
në kundërshtim me supozimin e Darvinit, nuk është evolucioni, por
krijimi.
200

201
Teoria e evolucionit pohon se gjallesat evoluan gradualisht njëra prej tjetrës.
Të dhënat fosile, megjithatë, e përgënjeshtrojnë këtë pohim në mënyrë të
qartë. Për shembull, në Periudhën Kambriane, diku rreth 550 milion vite më
parë, dhjetëra gjallesa krejtësisht të veçanta u shfaqën papritur. Këto gjallesa
të vizatuara në fotografitë më lartë kanë struktura shumë të ndërlikuara. Ky
fakt, të cilit në literaturën shkencore i referohet si “Shpërthimi i Kambrianit”,
është dëshmi e kulluar e krijimit.

Përralla e evolucionit të njeriut
Çështja që trajtohet më shpesh nga mbrojtësit e teorisë së evolucionit
është prejardhja e njeriut. Mendimi darvinist mbi këtë çështje thotë se
qeniet njerëzore moderne që jetojnë sot kanë evoluar nga disa krijesa të
ngjashme me majmunët. Gjatë kësaj periudhe të supozuar, e cila
mendohet të ketë filluar rreth 4-5 milionë vjet më parë, pretendohet se
kanë jetuar “forma kalimtare” midis njeriut modern dhe të parëve të tij.
Ka katër “kategori” bazë në gjithë këtë skenar të imagjinuar:
1. Australopiteku
2. Homo habilis
3. Homo erektus
4. Homo sapiens
Evolucionistët i japin emrin “Australopitek” (që do të thotë “majmuni
i jugut”), të ashtuquajturit paraardhës të parë të njeriut të ngjashëm me
majmunët. Këto qenie të gjalla nuk janë në fakt asgjë tjetër, përveçse një
specie e zhdukur majmuni. Kërkimet e shumta të Lordit Solli Cukerman
dhe Profesorit Çarlls Oksnard, dy anatomistë me famë botërore nga
Anglia dhe SHBA-ja, rreth mbetjeve të australopitekëve tregojnë se këto
qenie i përkisnin një lloji të majmunit të zhdukur dhe se nuk kishin asnjë
ngjashmëri me qeniet njerëzore.186
Evolucionistët e quajnë fazën tjetër të evolucionit njerëzor “homo,”
domethënë “njeri”. Sipas këtij pretendimi, qeniet e gjalla të serisë “homo”
ishin më të zhvilluara se australopitekët. Evolucionistët i vendosën fosilet
e këtyre krijesave të ndryshme pranë njëra-tjetrës me një renditje të
caktuar dhe përpiluan një plan imagjinar evolucioni. Ky plan është
imagjinar, sepse faktikisht asnjë lidhje evolucionare mes këtyre klasave të
ndryshme nuk është provuar. Ernst Majër, njëri prej mbrojtësve më të
rëndësishëm të teorisë së evolucionit në shekullin e njëzet në librin e tij
Një argument i gjatë pohon se: “në veçanti (enigmat) historike si zanafilla
e jetës apo e Homo sapiensit, janë tejet të vështira dhe mund madje t’i
bëjnë ballë një shpjegimi përfundimtar të kënaqshëm.”187
Kur konturojnë zinxhirin Australopitek > Homo Habilis > Homo
Erektus > Homo Sapiens, evolucionistët nënkuptojnë se këto specie kanë
qenë paraardhëse të njëra-tjetrës. Mirëpo, zbulimet më të fundit të paleo-
202

antropologëve tregojnë se Austrolopiteku, Homo Habilis dhe Homo
Erektus kanë jetuar në të njëjtën periudhë në pjesë të ndryshme të botës.188
Për më tepër, një segment i caktuar njerëzish i klasifikuar si Homo
Erektus ka jetuar deri në kohërat moderne. Homo sapiensi, Neandertalët
dhe Homo Sapiens Sapiens (njeriu modern) kanë bashkëjetuar në të
njëjtin rajon.189
Kjo, sigurisht, provon përfundimisht se këto specie nuk ishin
paraardhëse të njëra-tjetrës. Stefën Xhej Gould, njëri prej paleontologëve
të universitetit të Harvardit, megjithëse është evolucionist, e shpjegon
qorrsokakun në të cilin gjendet teoria darviniste në këtë mënyrë:
Çfarë i ndodhi shkallës sonë, nëse bashkekzistojnë tri linja hominide
(A. Afrikanus, Robust Australopitekët robust (shtatmëdhenj) dhe H.
Habilis) që nuk rrjedhin nga njëra-tjetra? Për më tepër, asnjë nga të tre
nuk shfaq ndonjë tendencë evolutive gjatë qëndrimit të tyre në tokë.190
203
Paraqitjet e trilluara të
qenieve primitive njerëzore
shpesh përdoren në
tregimet e sjellura nga
gazetat dhe revistat që janë
pro evolucionit. I vetmi
burim për këto tregime, të
bazuara në paraqitjet e
trilluara, janë imagjinatat e
autorëve të tyre.
Prapseprap evolucioni ka
pësuar disfatë të tillë
përballë fakteve shkencore
sa që gjithnjë e më pak
raporte në lidhje me
evolucionin tani paraqiten
në revistat shkecore.
FFAALLSSEE

Me pak fjalë, i gjithë skenari i evolucionit njerëzor që po mbahet gjallë
me ndihmën e vizatimeve të ndryshme të krijesave imagjinare “gjysmë-
majmun-gjysmë-njeri”, që shfaqen në media apo libra shkollorë,
domethënë, sinqerisht, me anë të metodave propagandistike, s’janë gjë
tjetër veçse një mit pa asnjë bazë shkencore.
Lordi Solli Cukerman, një nga shkencëtarët më të njohur dhe më të
spikatur të Mbretërisë së Bashkuar, e ka studiuar këtë çështje për vite me
radhë dhe ka kryer një punë kërkimore 15-vjeçare mbi fosilet e
Australopitekut. Edhe pse evolucionist, ai arriti në përfundimin se, në të
vërtetë, nuk ekziston asnjë pemë gjenealogjike midis majmunit dhe
njeriut.
Cukerman gjithashtu bëri një “spektër interesant të shkencave”, duke i
radhitur ato nga ato që ai i konsideronte si më shkencoret tek ato që i
konsideronte si më joshkencoret. Sipas spektrit të Cukermanit, më
“shkencoret,” duke marrë parasysh mbështetjen e tyre në argumente, janë
shkenca e fizikës dhe kimisë. Më pas vijnë shkencat biologjike dhe pastaj
shkencat shoqërore. Në fund fare, në pjesën që konsiderohet të jetë si
pjesa më “joshkencore”, radhitet “perceptimi jashtë-shqisor” – konceptet
si telepatia dhe shqisa e gjashtë – dhe në fund të fundit u vendos
“evolucioni i njeriut”. Cukerman shpjegon kështu arsyetimin e tij:
Më pas zhvendosim regjistrin e të vërtetës objektive në drejtim të atyre
fushave të shkencës të konsideruara si shkenca biologjike, si p.sh.
perceptimi jashtë-shqisor apo interpretimi i historisë së fosileve të
njeriut, ku për (evolucionistin) besnik gjithçka është e mundur – dhe ku
besimtari i zjarrtë (i evolucionit ndonjëherë është në gjendje të besojë
shumë gjëra kontradiktore në të njëjtën kohë.191
Siç shihet, evolucioni njerëzor nuk është gjë tjetër veçse një
përmbledhje e “disa interpretimeve të paragjykuara të fosileve të
zhvarrosura prej njerëzve të caktuar, të cilët ndjekin verbërisht teorinë e
tyre.
Formula e Darvinit!
Përveç të gjitha provave teknike me të cilat jemi marrë gjer më tani, le
ta shtjellojmë njëherë, se çfarë paragjykimi kanë evolucionistët me një
shembull të thjeshtë që të kuptohet madje edhe prej fëmijëve:
204

Teoria e evolucionit pohon se jeta u krijua rastësisht. Sipas këtij pohimi,
atomet e pajetë dhe të pavetëdije u bashkuan për të formuar qelizën dhe
pastaj ata disi formuan gjallesat tjera, duke përfshirë edhe njeriun. Le të
mendojmë për këtë. Kur i bashkojmë elementet që janë bazë e ndërtimit
jetës si karboni, fosfori, nitrogjeni dhe potasiumi, vetëm një grumbull
formohet. Pa marrë parasysh se çfarë trajtimi i nënshtrohet, ky grumbull
atomesh nuk mund të formojë madje as edhe një gjallesë të vetme. Nëse
dëshironi, le ta formulojmë një “eksperiment” në lidhje me këtë çështje
dhe ta shtjellojmë në emër të evolucionistëve atë që ata vërtet e pohojnë
pa e shprehur zëshëm me emrin “formula e Darvinit”:
Le të vendosin materialistët plot materiale të pranishme në përbërjen e
gjallesave si fosfori, nitrogjeni, karboni, oksigjeni, hekuri dhe
magneziumi në fuçi të mëdha. Veç kësaj, le të shtojnë në këto fuçi
çfarëdo lloj materiali që nuk ekziston në kushte normale, por që ata
mendojmë se është i domosdoshëm. Le të shtojnë në këtë përzierje aq
sa të dëshirojnë amino acide – të cilat nuk kanë mundësi të formohen
në kushte natyrore – dhe proteina – që një e vetme e ka probabilitetin e
formimit 10 në 950 – sa të duan. Le t’ia ekspozojnë këto përzierje deri
në masën që dëshirojnë nxehtësisë dhe lagështisë. Le t’i përziejnë këto
me çfarëdo pajisje të përparuar teknologjike që të duan. Le t’i vënë
shkencëtarët më të shquar pranë këtyre fuçive. Le të presin këta ekspert
me radhë pranë këtyre fuçive për miliarda dhe trilionë vite. Le të
lejohen të përdorin të gjitha llojet e kushteve që ata besojnë të jenë të
domosdoshme për formimin e një njeriu. Pa marrë parasysh se çfarë
bëjnë, ata nuk mund ta krijojnë një njeri prej këtyre fuçive, të themi një
profesor që ekzaminon strukturën e qelizës së tij nën një mikroskop
elektronik. Ata nuk mund të krijojnë gjirafa, luanë, bletë, kanarina,
kuaj, delfinë, trëndafila, orkide, zambakë, karafila, banane, portokaj,
molla, hurma, domate, pjepra, shalqi, fiq, ullinj, rrush, pjeshka, pallojë,
fazanë, flutura shumëngjyrëshe apo me miliona gjallesa si këto. Me të
vërtetë, ata nuk do të mund të përfitonin as edhe një qelizë të vetme
prej cilësdo prej tyre.
Thënë shkurt, atomet e pavetëdijshme nuk mund të formojnë qelizën
duke u bashkuar. Ato nuk mund të marrin një vendim të ri dhe ta ndajnë
këtë qelizë më dysh dhe pastaj të marrin vendime tjera dhe të krijojnë
205

profesorët të cilët së pari shpikin mikroskopin elektronik dhe pastaj
ekzaminojnë strukturën e qelizës së vet nën atë mikroskop. Materia është
një grumbull i pavetëdijshëm, i pajetë dhe ajo vjen në jetë me krijimin e
lartë të Allahut.
Teoria e evolucionit, e cila pohon të kundërtën e kësaj, është një gjykim
plotësisht i gabuar i kundërt me arsyen. Të menduarit madje edhe vetëm
për pak kohë për pohimet e evolucionistëve zbulon këtë të vërtetë, sikurse
në shembullin më lartë.
Teknologjia e syrit dhe veshit
Një çështje tjetër që mbetet pa përgjigje nga teoria e evolucionit është
cilësia e shkëlqyer e perceptimit të syrit dhe veshit.
Para se të kalojmë te syri, le t’i përgjigjemi shkurtimisht pyetjes “Si
shohim ne?” Rrezet e dritës që vijnë nga një objekt, bien në retinën e syrit
duke dhënë një imazh të përmbysur të objektit. Këtu, këto rreze drite
transformohen në sinjale elektrike nga qelizat dhe pastaj përcillen në një
zonë të vogël në pjesën e prapme të trurit, ku ndodhet “qendra e
shikimit”. Këto sinjale elektrike perceptohen në këtë qendër të trurit si
imazh pas një sërë procesesh. Le të mendojmë pak, duke u bazuar në këto
njohuri teknike.
Truri është i izoluar tërësisht nga drita. Kjo do të thotë se pjesa e
brendshme e trurit është në errësirë të plotë dhe drita nuk arrin atje.
Qendra e shikimit është një vend në errësirë të plotë ku nuk hyn kurrë
dritë. Ka mundësi që të jetë vendi më i errët që ekziston. Megjithatë, ne
shikojmë një botë të ndritshme plot dritë në këtë errësirë të plotë.
Imazhi i formuar në sy është kaq i mprehtë dhe i qartë, sa që as
teknologjia e shekullit njëzet nuk ka arritur ta realizojë. Për shembull,
shikoni librin që jeni duke e lexuar, duart me të cilat e mbani atë dhe
pastaj ngrini kokën dhe shikoni përreth. A keni parë ndonjëherë një
imazh të tillë të mprehtë e të qartë si ky në ndonjë vend tjetër? Edhe
ekrani më i zhvilluar i televizorit i prodhuar nga prodhuesi më i fuqishëm
i televizorëve në botë nuk mund të sigurojë një imazh aq të mprehtë për
ju. Ky është një imazh tre-dimensional, me ngjyra dhe jashtëzakonisht i
pastër. Për vite të tëra, mijëra inxhinierë janë përpjekur të prodhojnë një
televizor tre-dimensional, i cili mund të arrijë cilësinë e shikimit të syrit.
206

Ata kanë arritur të shpikin një sistem TV tre-dimensional, por ai nuk
mund të shihet pa vendosur një palë syze speciale 3-D. Për më tepër,
bëhet fjalë vetëm për një tre-dimensional artificial. Sfondi është më i
mjegulluar, ndërsa plani i parë duket sikur është dekor prej letre.
Asnjëherë s’ka qenë e mundur të arrihet një imazh me cilësinë e syrit.
Edhe në kamera apo në televizor, ka një humbje të cilësisë së imazhit.
Evolucionistët pretendojnë se mekanizmi që prodhon këtë imazh të
mprehtë e të qartë është formuar krejt rastësisht. Nëse dikush do t’ju
thoshte se televizori në dhomën tuaj është formuar si rezultat i bashkimit
të rastësishëm të miliona atomeve, çfarë do të mendonit ju? Si mund ta
bëjnë atomet atë që mijëra njerëz s’e bëjnë dot?
Nëse një pajisje që prodhon një imazh më primitiv se syri nuk mund të
jetë formuar rastësisht, atëherë është shumë e qartë që edhe syri apo
imazhi që shikohet prej tij nuk mund të jenë krijuar rastësisht. E njëjta gjë
vlen edhe për veshin. Veshi i jashtëm i kap tingujt dhe i drejton te veshi i
mesëm, i cili ia përcjell veshit të brendshëm duke i përforcuar ato. Veshi i
brendshëm ia dërgon valët zanore trurit, duke i kthyer në sinjale
elektrike. Ashtu si me shikimin, procesi i dëgjimit përfundon në qendrën
e dëgjimit në tru.
Ajo që thamë për syrin është e vërtetë edhe për veshin. D.m.th. truri
është i izoluar nga tingujt, ashtu si është i izoluar edhe nga drita: asnjë
tingull nuk mund të depërtojë brenda. Prandaj, s’ka rëndësi sa zhurmë ka
207
Krahasuar me kamerat dhe
makinat që regjistrojnë zërin,
syri dhe veshi janë shumë më
kompleks, shumë më të
suksesshëm dhe posedojnë
projektime shumë më superiore
në raport me këto produkte të
teknologjisë së avancuar.

jashtë, brenda trurit mbizotëron një qetësi absolute. Megjithatë edhe
tingujt më të mprehtë perceptohen nga truri.
Nëpërmjet trurit tonë, i cili është i izoluar nga tingujt, ne dëgjojmë
simfoninë e ekzekutuar nga një orkestër apo zhurmat në një vend të
mbushur plot me njerëz. Megjithatë, nëse bëhet një matje ekzakte e nivelit
të tingujve në trurin tonë në këto momente, do të kuptonim se një qetësi
absolute mbizotëron aty.
Ashtu si në rastin e imazhit, dekada të tëra përpjekjesh kanë kaluar për
të krijuar dhe riprodhuar tinguj sa më të afërt me origjinalin. Rezultatet e
këtyre përpjekjeve janë regjistruesit e zërit, sistemet HI-FI dhe sistemet e
ndryshme për kapjen e tingujve. Pavarësisht nga teknologjia e përparuar
dhe përpjekjet e mijëra inxhinierëve e ekspertëve, nuk është përfituar
asnjë tingull që të ketë të njëjtën mprehtësi dhe qartësi si tingulli që kapet
nga veshi. Mendoni për sistemet HI-FI të cilësisë më të lartë të prodhuar
nga kompania më e madhe e industrisë së muzikës. Edhe në këto pajisje,
kur regjistrohet zëri, humbet një pjesë e cilësisë. Kur ndizni një HI-FI
gjithmonë dëgjoni një zhurmë të lehtë para se të fillojë muzika. Veshi i
njeriut asnjëherë nuk e kap një tingull të shoqëruar me zhurmë; ai e kap
tingullin pikërisht ashtu siç është, i mprehtë e i qartë. Kështu ka qenë
gjithmonë që nga krijimi i njeriut.
Kujt i takon ndërgjegjja që sheh dhe dëgjon në
brendi të trurit?
Kush shikon një botë joshëse në trurin tonë, dëgjon simfonitë dhe
cicërimën e zogjve dhe ndien aromën e trëndafilit?
Nxitjet që vijnë prej syve, veshëve dhe hundës së një personi shkojnë në
tru si impulse nervore elektro-kimike. Në librat e biologjisë, fiziologjisë
dhe biokimisë, mund të gjeni shumë hollësi për mënyrën se si ky imazh
formohet në tru. Mirëpo, kurrë nuk do të mund të ndesheni me faktin më
të rëndësishëm: Kush i pranon këto impulse nervore elektro-kimike si
imazhe, tinguj, aroma dhe ngjarje shqisore në tru? Ekziston një ndërgjegje
në tru që i pranon gjithë këto pa ndier ndonjë nevojë për një sy, vesh apo
hundë. Kujt i takon kjo ndërgjegje? Natyrisht se nuk u takon nervave,
shtresës yndyrore dhe neuroneve që e përbëjnë trurin. Kjo është arsyeja
208

pse darvinistët-materialist, të cilët besojnë se gjithçka përbëhet prej
materies, nuk mund të japin përgjigje në këto pyetje.
Sepse kjo ndërgjegje është shpirti i krijuar prej Allahut, i cili nuk ka
nevojë as për syrin për të shikuar imazhet dhe as për veshin për t’i
dëgjuar tingujt. Për më tepër, nuk ka nevojë për trurin për të menduar.
Çdo njeri që e lexon këtë fakt të qartë shkencor do të duhej të mendonte
thellë për Allahun e Gjithëfuqishëm dhe të ketë frikë dhe të kërkoj strehim
tek Ai, sepse Ai ngjesh tërë gjithësinë në një vend plotësisht të errët prej
disa centimetrave kub në një formë tre-dimensionale, me ngjyra, me hije
dhe të ndritshme.
Një besim materialist
Informacioni që kemi paraqitur deri tani tregon se teoria e evolucionit
është një pretendim që bie hapur në kundërshtim me faktet shkencore.
Pretendimi i teorisë në lidhje me prejardhjen e jetës është në kundërshtim
me shkencën, mekanizmat e evolucionit të propozuara nga kjo teori nuk
kanë asnjë forcë evolutive, dhe fosilet tregojnë se format kalimtare nuk
kanë ekzistuar kurrë. Prandaj, teoria e evolucionit duhet të hidhet poshtë
209
Dikush që shikon një fokë e përfytyron atë në trurin e tij. Ngjashëm, në trurin
e tij ai hulumton dhe studion tiparet e kësaj krijese që ai sheh në trurin e tij.
Gjërat që ai mëson ia zbulojnë atij përsosmërinë e krijimit të Zotit dhe
superioritetin e urtësisë dhe dijenisë së Tij.

si një ide joshkencore. Në këtë mënyrë shumë ide, si modeli i gjithësisë me
qendër Tokën, janë nxjerrë jashtë agjendës së shkencës gjatë historisë.
Por teoria e evolucionit vazhdon të mbahet me vendosmëri në listën e
teorive shkencore. Disa njerëz madje përpiqen t’i paraqesin kritikat në
adresë të saj si “sulm ndaj shkencës”. Po pse ndodh kjo gjë?
Arsyeja për këtë situatë të krijuar është se për disa njerëz të cilët u
përkasin disa qarqeve të caktuara, teoria e evolucionit është shndërruar
në një besim dogmatik të domosdoshëm. Këto qarqe kapen fort pas
filozofisë materialiste dhe ndikohen nga Darvinizmi, i cili për ta është
shpjegimi i vetëm materialist për natyrën.
Nganjëherë ata e pranojnë hapur këtë. Riçard Levontin, gjenetist i
famshëm nga universiteti i Harvardit dhe në të njëjtën kohë një evolucionist
i njohur pranon se është “së pari materialist, pastaj shkencëtar”:
Nuk është puna se metodat dhe institucionet e shkencës në njëfarë
mënyre na detyrojnë të pranojmë një shpjegim material për botën, por
përkundrazi, ne jemi të detyruar nga përkrahja jonë arbitrare e kauzës
materialiste të krijojmë një aparat hetimi dhe një sërë konceptesh që
japin shpjegime materiale, edhe nëse janë kundër intuitës, pa marrë
parasysh se sa të mjegullta janë për të panisurën. Për më tepër,
materializmi është absolut, kështu që ne nuk mund të lejojmë të dalë në
skenë një Qenie Hyjnore.192
Këto fjalë janë deklarata të qarta se Darvinizmi është një dogmë e
mbajtur gjallë për hir të lidhjes me filozofinë materialiste. Sipas kësaj
dogme asgjë nuk ekziston përveç materies. Prandaj, ajo predikon se
materia e pajetë dhe e pavetëdijshme krijoi jetën. Ajo këmbëngul se
miliona specie të gjalla, (si zogjtë, peshqit, kafshët, insektet, pemët, lulet,
balenat dhe qeniet njerëzore) u shfaqën si pasojë e bashkëveprimit të
materies si shiut, rrufeve dhe kështu me radhë prej materies së pajetë. Ky
besim është në kundërshtim të plotë si me arsyen ashtu edhe shkencën.
Por darvinistët vazhdojnë të mbrojnë këtë besim me qëllim që “të mos
lejojnë daljen në skenë të një Qenie Hyjnore.”
Kushdo që nuk e shikon prejardhjen e gjallesave me paragjykim
materialist do ta kuptojë këtë të vërtetë të qartë: të gjitha gjallesat janë
rezultat i krijimit të një Krijuesi, i Cili zotëron fuqi, dije dhe inteligjencë
superiore. Ky Krijues është Allahu, i Cili krijoi tërë gjithësinë nga asgjëja,
210

i Cili e konstruktoi atë në mënyrën më të përkryer dhe u dha formë të
gjitha gjallesave.
Teoria e evolucionit:
Magjia më e fuqishme në botë
Çdo njeri i lirë prej paragjykimit dhe ndikimit të çfarëdo ideologjie të
caktuar, që përdor arsyen dhe logjikën e tij apo të saj, do të kuptojë qartë
se besimi në teorinë e evolucionit, i cili na përkujton besëtytnitë e
shoqërive pa dijeni të shkencës apo qytetërimit, është plotësisht i
pamundshëm.
Siç u shpjegua më lartë, ata që besojnë në teorinë e evolucionit
mendojnë se disa atome dhe molekula të hedhura në një fuçi të madhe do
të mund të krijonin profesorë dhe studentë universiteti që janë në gjendje
të mendojnë dhe gjykojnë; shkencëtarë si Ajnshtajni dhe Galileo; artistë si
Hemfri Bogart, Frenk Sinatra dhe Luçano Pavaroti; si edhe antilopa, drurë
limoni dhe karafila. Për më tepër, pasi që shkencëtarët dhe profesorët të
cilët besojnë në këto gjepura janë njerëz të shkolluar, është krejtësisht e
arsyeshme të flitet për këtë teori si për “magjinë më të fuqishme në
histori.” Asnjëherë më parë asnjë besim apo ide tjetër nuk ua ka larguar
aftësinë e të gjykuarit të njerëzve, nuk ka pranuar t’i lejojë ata të mendojnë
me mençuri dhe me arsye dhe ua ka fshehur të vërtetën sikur ata t’i kishin
sytë e lidhur. Kjo është një verbëri madje edhe më e keqe dhe më e
pabesueshme se adhurimi i Zotit të Diellit Ra nga egjiptianët, adhurimi i
totemeve në disa pjesë të Afrikës, adhurimi i Diellit nga populli i Sabës,
adhurimi i idhujve që kishin mbaruar me duart e tyre nga ana e fisit të
Profetit Ibrahim (paqja qoftë mbi të) apo adhurimi i Viçit të Artë nga ana
e popullit të Profetit Musa (paqja qoftë mbi të).
Në të vërtetë, Allahu ka theksuar këtë mungesë arsyeje në Kuran. Në
shumë vargje, Ai zbulon se mendjet e disa njerëzve do të jenë të mbyllura
dhe se ata do të jenë të pafuqishme të shohin të vërtetën. Disa nga këto
vargje jepen në vazhdim:
Sa për ata që mohojnë, njësoj është, i paralajmërove apo nuk i
paralajmërove - ata nuk besojnë. Allahu i ka vulosur zemrat e tyre,
ndërsa në veshët dhe sytë e tyre kanë mbulesë; ata i pret një dënim i
madh. (Sure Bekare: 6-7)
211

… Ata kanë zemra me të cilat nuk kuptojnë. Ata kanë sy me të cilët
nuk shohin. Ata kanë veshë me të cilët nuk dëgjojnë. Ata janë si
kafshët, bile edhe më të humbur! Ata janë të pavetëdijshëm. (Sure
A’raf: 179)
Edhe sikur Ne t'u hapnim atyre një derë në qiell dhe të ngjiteshin
vazhdimisht lart në të (e të shihnin engjëjt e fshehtësitë), ata vetëm
do të thoshin: "Neve na janë ndalë sytë (të parët). Jo, ne jemi njerëz
të magjepsur. (Sure Hixhr: 14-15)
Fjalët nuk mund ta shprehin se sa është e habitshme se si kjo magji ka
arritur të mbajë një komunitet aq të gjerë në skllavëri, t’i largojë njerëzit
nga e vërteta dhe të mos ndërpritet për 150 vjet. Është e kuptueshme se
një apo disa njerëz do të mund të besonin në skenarë dhe pohime të
pabesueshme përplot marrëzi dhe mungesë arsyeje. Mirëpo, “magjia”
është shpjegimi i vetëm i mundshëm për njerëzit në mbarë botën që
besojnë se atomet e pavetëdijshme dhe të pajetë papritur vendosën të
bashkohen dhe të formojnë një gjithësi që funksionon me një sistem të
organizimit, rregullit, arsyes dhe vetëdijes së përkryer; një planet të
quajtur Tokë me të gjitha veçoritë e saj të përshtatura në mënyrë aq të
përkryer për jetën; dhe gjallesat përplot sisteme të panumërta komplekse.
Në të vërtetë, Kurani rrëfen ngjarjen e Profetit Musa dhe Faraonit për
të treguar se disa njerëz të cilët përkrahin filozofitë ateiste në të vërtetë
ndikojnë tek të tjerët me anë të magjisë. Kur iu tha Faraonit për fenë e
vërtetë, ai i tha Profetit Musa të ndeshet me magjistarët e tij. Kur Musai e
bëri këtë, ai u tha atyre që të tregojnë aftësitë e tyre të parët. Vargjet
pasojnë:
“Hidhni ju!” – u përgjigj ai. Kur magjistarët hodhën shkopinjtë e
tyre, i magjepsën sytë e njerëzve, i frikësuan ata dhe shfaqën një
magji të madhe. (Sure A’raf: 116)
Siç kemi vënë re, magjistarët e Faraonit ishin në gjendje të mashtrojmë
çdo njeri, përveç Musait dhe atyre të cilët i besuan atij. Mirëpo, dëshmia
e tij zhduki magjinë, apo “gëlltiti atë që ata kishin sajuar,” siç përshkruhet
në ajet.
Atëherë Ne i kumtuam Musait: “Hidhe shkopin tënd!” - dhe ai filloi
të gëlltiste gjithçka që trilluan ata. Në këtë mënyrë, doli në shesh e
vërteta dhe dështoi ajo që kishin bërë ata. (Sure A’raf: 117-118)
212

Siç kemi vënë re, kur njerëzit e kuptuan se ata u magjepsën dhe se ajo
që panë ishte vetëm një iluzion, magjistarët e Faraonit humbën gjithë
besueshmërinë e tyre. Edhe në ditët tona, përveç nëse ata të cilët, nën
ndikimin e një magjie të ngjashme, besojnë në këto pretendime qesharake
nën maskën e tyre shkencore dhe kalojnë jetët e tyre duke i mbrojtur ato,
i braktisin besimet e tyre paragjykuese, ata po ashtu do të poshtërohen
kur e vërteta e plotë shfaqet dhe magjia prishet. Në të vërtetë, Malkolm
Magerixh, një filozof ateist dhe përkrahës i evolucionit, pranoi se ishte i
brengosur pikërisht nga kjo perspektivë:
Unë personalisht jam i bindur se teoria e evolucionit, posaçërisht
shtrirja e zbatimit të saj, do të jetë njëra prej shakave më të mëdha në
librat e historisë në të ardhmen. Brezat e ardhshëm do të çuditen se si
një hipotezë aq jo bindëse dhe e dyshimtë ka mundur të pranohej me
naivitetin e pabesueshëm që ajo posedon. 193
Se e ardhmja nuk është larg: Përkundrazi, njerëzit së shpejti do ta
shohin se “rasti” nuk është hyjni dhe do të shikojnë prapa në teorinë e
evolucionit si në mashtrimin më të keq dhe magjinë më të tmerrshme në
botë. Ajo magji tashmë ka filluar të ngrihet me shpejtësi prej shpatullave
të njerëzve në mbarë botën. Shumë njerëz që e shohin fytyrën e saj të
vërtetë po pyeten me habi se si është e mundur që të jenë kapluar prej saj.
213
Ata thanë: “I pa të meta je Ti!
Ne nuk kemi dije tjetër përveç asaj
që na e mësove Ti.
Vërtetë Ti je i Gjithëdijshmi, i Urti!”
(Sure el-Bekare: 32)

214

1. Ibn Maxhah 1/224 dhe Tirmidhi 218,
transmetuar nga Enes Ibn Malik.
2. Tirmidhi 279, Darimi dhe Darakatni,
transmetuar nga Abdullah ibn Mas`ud.
3. Tirmidhi 220
4. Albert Ajnshtain, Ide dhe Opinione, Shtëpia
Botuese Crown, Nju Jork, 1954
5. Letra për Mauris Solovin I, 1 Janar 1951;
Arkivët Ajnshtain 21-174, 80-871, botuar në
Letra për Solovine, f. 119.
6. H. S. Lipson, Qëndrimi i fizikantit për Teorinë e
Darvinit,Prirjet Evolucionare tek bimët, vol. 2,
nr. 1, 1988, f. 6
7. H. S. Lipson, Shikimi i fizikantit rreth
Evolucionit, Buletini i Fizikës, vol. 31 (1980) f.
138
8. Albert Ajnshtain, Shkenca, Filozofia dhe Feja:
Simpozium, 1941, kap. 1.3
9. Tirmidhi 225 dhe Ibn Maxhah, transmetuar nga
Abdullah Ibn Omar dhe Ka'b ibn Melik.
10. Tirmidhi 1392
11. Albert Ajnshtain, Shkenca, Filozofia dhe Feja:
Simpozium, 1941, kap. 1.3
12. Henri Marzhenò, Roi Abraham Varxhese.
Kozmosi, Biosi, Zoti. La Salle IL: Shtëpia
Botuese Open Court, 1992, f. 241
13. Uilliam Lein Kreig, Kozmosi dhe Krijuesi,
Origjina & Modelimi, Pranverë 1996, vol. 17,
f. 18
14. Majkëll Denton, Fati i Natyrës: Si ligjet e
biologjisë zbulojnë arsyen në Univers, The
New York: The Free Press, 1998, f. 14-15
15. Malkolm Mugrixh, Fundi i Krishtërimit, Grand
Rapids: Eerdmans, 1980, f. 59
16. Soren Lëvtrup , Darvinizmi: Refuzimi i një
Miti, New York: Croom Helm, 1987, f. 422
17. Pol R. Erlih dhe Rikard V. Holm, Veçoritë dhe
Popullatat, Shkenca, vol 137 (31 Gusht 1962),
f. 656-7
18. Sidni Foks, Klaus Doz,. Evolucioni Molekular
dhe Origjina e jetës,. New York: Marcel
Dekker, 1977. f. 2
19. Klaus Doz, Origjina e Jetës: Më shumë pyetje
se përgjigje Përmbledhje Shkencore
Ndërdisiplinore, vol. 13, no.4, 1988, f. 348
20. Xhorxh Gamou, Martinez Ikas, Mr. Tompkins
brenda Vetes, Allen & Unwin, Londër, 1966,
f. 149
21. Pat Shipman, Zogjtë ia arritën. Po
Dinozaurët?, Shkencëtari i ri, 1 Shkurt 1997, f.
28
22. Kolin Petërson, E Harperit, Shkurt 1984, f.60
23. Pier-P Grasé, Evolucioni i Organizmave të
gjallë, Nju York, Academic Press, 1977, f. 103
24. Majkëll Pitman, Adami dhe Evolucioni,
Londër, Shtëpia Botuese River, 1984, f. 70
25. Gordon Teilor, Misteri i Madh i Evolucionit,
Nju Jork: Harper and Row, 1983, f. 34-38
26. Likei, R., & Leuin, R. Njerëzit e liqenit: Raca
njerëzore dhe fillimet e saj. Nju Jork: Anchor
Press/Doubleday, 1978, f. 17
27. S.J. Xhons, Një Mijë e Një Vigjilje, Natura, vol
34, 31 Maj 1990, f. 395
28. Uilliam A. Dembski "Shkenca dhe Modelimi",
Gjërat e Para, Nr. 86, Nëntor, 1998, f. 26
29. G. Mansfild, Krijim apo Rastësi! Qëllimet e
Zotit me njerëzimin të provuara nga
mrekullitë e universit, Botimet Logos
30. S.R. Skading, "A janë provë e Evolucionit
Organet Rudimentare?", Teoria Evolucionare,
Vol 5, Maj 1981, f. 173
31. Majkëll J.Behe, Kutia e Zezë e Darvinit, Nju
Jork: Shtëpia Botuese Free, 1996, f.231-232
32. Kolin Petërson, Evolucioni dhe Krijimi, Fjalim
në Muzeun Amerikan të Historisë Natyrore,
Nju Jork (5 Nëntor 1981)
33. Kolin Petërson, Evolucioni dhe Krijimi, Fjalim
në Muzeun Amerikan të Historisë Natyrore,
Nju Jork (5 Nëntor 1981)
34. Toka përpara Njeriut, f. 51
35. Fransis Darvin, Jeta dhe letrat e Çarls Darvin,
Vol.I, Nju Jork:D. Appleton and Company,
1888, f.413
36. Fransis Darvin, Jeta dhe letrat e Çarls Darvin,
Vol.I, Nju Jork:D. Appleton and Company,
1888, f.315
37. F. Klark Hauell, Njeriu i Lashtë, NY: Time Life
Books, 1973, f.24-25
38. Frensis Hiçing, Qafa e Xhirafës: Ku gaboi
Darvini, Nju Jork: Ticknor and Fields 1982, f.
204
39. "Hyrje," Origjina e Specieve, nga Çarls Darvin
(Daton: Everyman's Library, 1956), f. xxii
40. Riçard Dokins, Orëpunuesi i Verbër, Londër:
215
SHËNIME

W. W. Norton 1986, f. 229
41. Mark Carneki, Rilindja e Kryqëzatave të
besuesve të Krijimit, MacLean's, 19 Janar
1981, f. 56
42. Norman Makbeth, Ripërpjekjet e Darvinit:
Një Apel Arsyes, Boston, Gambit, 1971,
f. 101
43. Riçard Dokins, Orëpunuesi i Verbër,
Londër: W. W. Norton 1986, f. 159
44. Ebu-Daud, Dije (Kitab Al-Ilm), Libri 25,
Numër 3634
45. Tirmidhi, 222
46. Tirmidhi, 2487, Ahmed dhe Ibn Mexheh,
Transmetuar nga Ummu Seleme
47. Majkëll Beixhënt, Riçard Laih, Henri
Linkoln, Lidhja Mesianike, Gorgi Books,
Londër:1991, f.177-178
48. Majkëll Denton, Fati i Natyrës: Si ligjet e
biologjisë zbulojnë arsyen në Univers,
The New York: The Free Press, 1998, f.
389
49. Majkëll J.Behe, Kutia e Zezë e Darvinit,
Nju Jork: Shtëpia Botuese Free, 1996, f.
239
50. Eduard J. Larson dhe Lerri Uidhem,
Shkencëtarët dhe Feja në Amerikë,
Scientific American, Shtator 1999, f. 81
51. Riçard Leuontin, Bota e frekuentuar nga
djalli, The New York Review of Books, 9
Janar 1997, f.28
Nju Jork: Shtëpia Botuese Free, 1996, f.
234
53. Bilim ve Teknik (Shkencë dhe Teknologji),
Korrik 1983
54. Modelimi Mahnitës I Tokës dhe I Sistemit
tonë Diellor
http://www.godandscience.org/apologet
ics/designss.html
55. Majkëll Piduirni, Shtresat Atmosferike
1996;
http://royal.okanagan.bc.ca/mpidwirn/at
mosphereandclimate/atmslayers.html
56. Modelet e Parashikimeve Numerike të
përdorur nga NWS, Botim i integruar;
http://www.tpub.com/weather3/4-
27.htm
57.http://www.wamy.co.uk/announcements
3.html
58. Kerolin Shits, Robert Gardner, Samuel F.
Houi, Shkencë e Përgjithshme, Allyn and
Bacon Inc. Njuton, Masaçusets, 1985, f.
305
59.http://www.beconvinced.com/science/Q
URANMOUNTAIN.htm
60. Frank Pres, Rejmond Siver, Toka, Botim i
3-të, W. H. Freeman and Company, San
Francisko, 1982
61. Shkencë e Përgjithshme, Karolin Shits,
Robert Gardner, Samuel F. Houi; Allyn
and Bacon Inc. Newton, Masaçusets, f.
305-306
62. Fuqitë e Natyrës, National Geographic
Society, Uashington D.C., 1978, f.12-13
63. Dr. Mazhar, U. Kazi, 130 Mrekulli të
qarta në Kur’an, Crescent Publishing
House, Nju Jork, 1997, f. 110-111;
http://www.wamy.co.uk/announcements
3.html; nga fjalimi i Prof. Ziglul Ragib El-
Nagar
64. Dr. Mazhar, U. Kazi, 130 Mrekulli të
qarta në Kur’an, Crescent Publishing
House, New York, 1997, pp. 110-111;
http://www.wamy.co.uk/announcements
3.html; nga fjalimi i Prof. Ziglul Ragib El-
Nagar
65. Prishila Frish, Mjedisi Galaktik i Diellit,
Shkencëtari Amerikan, Janar-Shkurt 2000;
http://www.americanscientist.org/templa
te/AssetDetail/assetid/21173?fulltext=tru
e
66. Majkëll J. Denton, Fati i Natyrës, The Free
Press, 1998, f. 198
67.
http://www.islandnet.com/~see/weather
/history/lenard.htm
68. Riçard A. Devis, Parime të
Oqeanografisë, Addison-Wesley
Publishing Company, Don Mills, Ontario,
f. 92-93
69. Keit L. Mur, E. Marshall Xhonson, T. V.
N. Persaud, Gerald C. Geringer, Abdul-
Mexhid A. Zindani, Mustafa A. Ahmed,
Zhvillimi Njerëzor i Shpjeguar nga Kur’ani
dhe Sunneti, Komisioni i Provave
216

Shkencore të Kur’anit dhe Sunnetit,
Mekë, 1992, f. 36
70. Keit L. Mur, Njeriu në Zhvillim, botimi i
3-të, W. B. Saunders Company, 1982, f.
364a
71.
http://anatomy.med.unsw.edu.au/cbl/em
bryo/Notes/git4.htm;
http://www.yoursurgery.com/ProcedureD
etails.cfm?BR=1&Proc=74
72.http://virtual.yosemite.cc.ca.us/uyeshiros/
AP50/Repro.htm
73. Dr. Mazhar U. Kazi, 130 Mrekulli të qarta
në Kur’an, Crescent Publishing House,
Nju Jork, USA, 1998, f. 84
74. Embriologjia Bazë njerëzore, Uilliams P.,
Botimi i 3-të, 1984, f. 64
75. “I Porsalinduri në Rrezik të Lartë—Dobitë
e Qumështit të Nënës së vet”, University
of Utah Health Sciences Center,
http://www.uuhsc.utah.edu/healthinfo/pe
diatric/Hrnewborn/bhrnb.htm
76. “I Porsalinduri në Rrezik të Lartë—Dobitë
e Qumështit të Nënës së vet”, University
of Utah Health Sciences Center,
http://www.uuhsc.utah.edu/healthinfo/pe
diatric/Hrnewborn/bhrnb.htm
77. Rex D. Russell, “Modelimi në Ushqimin
Foshnjor,” http://www.icr.org/pubs/imp-
259.htm
78. Principia, Njuton, Botimi i 2-të; J. De Vrì,
Esencat e Shkencës Fizike, B. Erdmans
Pub.Co., Grand Rapids, SD, 1958, f.15
79. http://www.ldolphin.org/bumbulis/
80. http://www.ldolphin.org/bumbulis/
81. Den Greivs, Shkencëtarët Besimtarë,
Kregel Resources, 1996, f. 26
82. “Lartësi të Mëdha Aviacioni,”
http://www.skygod.com/quotes/predicti
ons.html
83. Majkëll Bambulis, Krishtërimi dhe Lindja e
Shkencës,
http://www.ldolphin.org/bumbulis
84. Libri i Parë i Frensis Bekon mbi
Praktikimin dhe Përparimin e Mësimit të
Hyjnores dhe Njerëzores
85. http://www.christianity.co.nz/
science4.htm
86. http://home.columbus.rr.com/
sciences/enlightened_belief_ history.htm
87. Henri M. Morris, Njerëzit e Shkencës
Njerëz të Zotit, Master Books, 1992, f.13
88. Johan Kepler, përmendur në: J.H. Tiner,
Johan Kepler-Gjiganti i Fesë dhe Shkencës
(Milford, Miçigan: Mott Media, 1977), f.
197
89. Harmonice Mundi (Harmonitë e Botës),
Johan Kepler Gesammelte Werke, Mynih,
1937, v. 6, f. 363
95. Xhon Marks Tempëllton, Provat e Arsyes
– Shkencëtarët zbulojnë Krijuesin,
Continuum, Nju Jork 1994, f.50
97. Sër Izak Njuton, Principet Matematike të
Filozofisë Natyrore, Përkthyer nga Endrju
Mote, Korrektuar nga Florian Kexhore,
Great Books of the Western World 34,
Robert Mejnard Haçins, Botues; Uilliam
Benton, Çikago, 1952:273-74
99. Uilliam Peli, Teologjia Natyrore; ose,
Provat e Ekzistencës dhe Veçoritë e Zotit
të Përmbledhura nga Shfaqjet e Natyrës
[Edinburg, 1816], kapitulli 5, seksioni 5,
f.61
Njerëz të Zotit, Master Books, 1992, f.38-
39
217

Njerëz të Zotit, Master Books, 1992,
f.49
105. http://www.ucmp.berkeley.edu/
history/agassiz.html
107. www.leaderu.com/offices/
schaefer/docs/scientists.html
f.59
110.http://www.archimedesfoundation.org/
quotes.html
111. Zhan Gitò, Dieu et La Science: Vers Le
Métaréalisme, Paris: Grasset, 1991, f. 5
f.66
f.79
117. Xhin Edeir, Xhorxh Uashington Karver,
f. 82, 83
118. Sër Xheims Xhins, në Leksionin e tij në
Kembrixh, raportuar tek Times, Londër,
5 Nëntor 1930
119. Sër Xheims Xhins, Universi Misterioz,
Nju Jork: Macmillan Co., 1932/
Kembrixh, Angli: University Press, 1932,
f. 140.
120. Shkenca,Filozofia dhe Feja, një
Simpozium, botuar nga Konferenca e
Shkencës, Filozofia dhe Feja në
Relacionin e tyre të Mënyrës
Demokratike të Jetës, Inc., Nju Jork,
1941
121. Përmendur tek Mozkovski, Biseda me
Ajnshtajnin, f. 46
122. Letër një fëmije që pyeti nëse
shkencëtarët luten, 24 Janar 1936;
Einstein Archive 42-601
f.85
125. Denis R. Petersen, Çkyçja e Mistereve
të Krijimit, Creation Resource
Foundation: El Dorado, Kaliforni, 1990, f.
63
126“Zoti dhe Shkenca,” Qendra Zhak
Maritè,
http://www.nd.edu/Departments/Marita
in/jm2404.htm
127. Maks Plank, Ku po shkon Shkenca?,
Allen & Unwin, 1933, f.214
128. Çarls Kulson, Shkenca dhe Besimi
Kristian, f. 72-72
129. US News & World Report, 23 Dhjetor
1991
130. Taskin Tuna, Sonsuz Uzaylar (Hapsirat
e Pafund), f. 31
131. Xhon Klover Monsma, Shenjat e Zotit
në Universin Zgjerues, f. 182-183
në Universin Zgjerues, f. 191
134. Uilliam Dembski, Akti i Krijimit, Ura
mes të Padukshmes dhe të
Qënësishmes, prezantuar në Forumin
Millstatt, Strasburg, 10 Gusht 1998
135. Stefen C. Majer, marrë nga leksioni i tij
i titulluar "Fuqia Shpjeguese e
Modelimit: ADN dhe Origjina e
Informacionit", Shpërndarë në "Krijimi i
qartë: Shfrytëzimi i Librit të Natyrës",
Konferencë mbi Modelimin dhe
Origjinat, Universiteti Biola, 14-17
Nëntor 1996
136. http://www.leaderu.com/
real/ri9403/evidence.html
138. Sheron Beglei me Marian Uestlei,
218

219
Shkenca Gjen Zotin, 20 Korrik 1998,
f.46
142. Nga fjala e Enriko Medit. Kongresi i
Dytë Ndërkombëtar Katetik, Romë 20-
25 shtator 1972, f. 449-450.
144. Majkëll Zhiruà, marrë nga leksioni i tij i
titulluar "Është e mundur që jeta të lindë
nga Rastësitë?", shpërndarë në
Konferencën e dytë Internacionale, të
quajtur "Rënia e Teorisë së Evolucionit:
Fakti i Krijimit", organizuar nga
Fondacioni i Kërkimeve Shkencore në 5
Korrik 1998 në Stamboll, Turqi.
145. Eduard Bodrò, marrë nga leksioni i tij i
titulluar "Modelimi në Kimi", Shpërndarë
në Konferencën e dytë ndërkombëtare,
të quajtur "Rënia e Teorisë së
Evolucionit: Fakti i Krijimit", organizuar
nga Fondacioni i Kërkimeve Shkencore
në 5 Korrik 1998 në Stamboll, Turqi.
146. Kenet Kaming, marrë nga leksioni i tij i
dhënë në Konferencën e parë
ndërkombëtare, të quajtur "Rënia e
Teorisë së Evolucionit: Fakti i Krijimit",
organizuar nga Fondacioni i Kërkimeve
Shkencore në 4 Prill 1998 në Stamboll,
Turqi.
147. Karl Flirmans, marrë nga leksioni i tij i
dhënë në Konferencën e dytë
Shkencore në 5 Korrik 1998 në
Stamboll, Turqi.
148. David Menton, marrë nga leksioni i tij i
Stamboll, Turqi.
149. Xhon Morris, marrë nga leksioni i tij i
Stamboll, Turqi.
150. Xhon Marks Tempëllton, Shenjat e
Arsyes – Shkencëtarët zbulojnë
Krijuesin, Continuum, Nju Jork 1994,
f.103
151. John Clover Monsma, The Evidence of
God in an Expanding Universe, p. 165
152. Newsweek, 20 Korrik 1998, f. 49
154. Newsweek, 20 Korrik 1998, f. 49
155. Newsweek,20 Korrik 1998, f. 48-49
156. Hjug Ros, Krijuesi dhe Kozmosi, f.112
157. Hjug Ros, Modelimi dhe Parimi
Antropik, Arsye për të besuar, CA 1988
158. Duein Gish, marrë nga leksioni i tij i
dhënë në Konferencën e parë
Shkencore në 4 Prill 1998 në Stamboll,
Turqi.
159. http://earth.ics.uci.edu/faqs/
kouznetsov.html
Nju Jork: Free Press, 1996, f.196
162. Tim Staford, Ngritja e në Revolucioni,
Krishtërimi sot, Volumi 41, Numër 14, 8
Dhjetor 1997
163. Xhon Marks Tempëllton, Kenet Simen
Xhinixher, Evolucioni Shpirtëror -
Shkencëtarët Diskutojnë Besimet e tyre,
Templeton Foundation Press, Filadelfia &
Londër, f. 3-14

220
Londër, f. 22-23
Londër, f. 50-51
Londër, f. 131
167. http://www.rae.org/dendar.html
168. http://www.rae.org/matersci.html
169. http://www.leaderu.com/
truth/3truth11.html
170. William Lane Craig, Cosmos and Creator,
Origins & Design, vol.17, p.18
171. http://www.answersingenesis.org/
Docs/3119.htm
172. Robert Methjus, Shpalosja e Mendjes së
Zotit, f.8
173. Klod Tresmontò, "Është më e Lehtë se
ç’ka Qenë të Provosh Ekzistencën e Zotit",
Réalités, Paris, Prill 1967, f. 461.
174.Sidney Fox, Klaus Dose, Molecular
Evolution and The Origin of Life, Ë.H.
Freeman and Company, San Francisco,
1972, p. 4.
175. Alexander I. Oparin, Origin of Life, Dover
Publications, NeëYork, 1936, 1953
(reprint), p. 196.
176. “Neë Evidence on Evolution of Early
Atmosphere and Life”, Bulletin of the
American Meteorological Society, vol 63,
November 1982, p. 1328-1330.
177. Stanley Miller, Molecular Evolution of
Life: Current Status of the Prebiotic
Synthesis of Small Molecules, 1986, p. 7.
178. Jeffrey Bada, Earth, February 1998, p. 40.
179. Leslie E. Orgel, “The Origin of Life on
Earth”, Scientific American, vol. 271,
October 1994, p. 78.
180. Charles Darëin, The Origin of Species by
Means of Natural Selection, The Modern
Library, Neë York, p. 127.
181. Charles Darëin, The Origin of Species: A
Facsimile of the First Edition, Harvard
University Press, 1964, p. 184.
182. B. G. Ranganathan, Origins?,
Pennsylvania: The Banner Of Truth Trust,
1988, p. 7.
183. Charles Darëin, The Origin of Species: A
Facsimile of the First Edition, Harvard
University Press, 1964, p. 179.
184. Derek A. Ager, “The Nature of the Fossil
Record”, Proceedings of the British
Geological Association, vol 87, 1976, p.
133.
185. Douglas J. Futuyma, Science on Trial,
Pantheon Books, Neë York, 1983. p. 197.
186. Solly Zuckerman, Beyond The Ivory
Toëer, Toplinger Publications, Neë York,
1970, pp. 75-14; Charles E. Oxnard, “The
Place of Australopithecines in Human
Evolution: Grounds for Doubt”, Nature, vol
258, p. 389.
187. “Could science be brought to an end by
scientists’ belief that they have final
ansëers or by society’s reluctance to pay
the bills?” Scientific American, December
1992, p. 20.
188. Alan Ëalker, Science, vol. 207, 7 March
1980, p. 1103; A. J. Kelso, Physical
Antropology, 1st ed., J. B. Lipincott Co.,
Neë York, 1970, p. 221; M. D. Leakey,
Olduvai Gorge, vol. 3, Cambridge
University Press, Cambridge, 1971, p. 272.
189. Jeffrey Kluger, “Not So Extinct After All:
The Primitive Homo Erectus May Have
Survived Long Enough To Coexist Ëith
Modern Humans”, Time, 23 December
1996.
190. S. J. Gould, Natural History, vol. 85,
1976, p. 30.
191. Solly Zuckerman, Beyond The Ivory
Toëer, p. 19.
192. Richard Leëontin, “The Demon-Haunted
Ëorld,” The Neë York Revieë of Books,
January 9, 1997, p. 28.
193. Malcolm Muggeridge, The End of
Christendom, Grand Rapids:Eerdmans,
1980, p. 43.

Kur'ani prin rrugen drejt shkences. albanian (shqip) (version 2)

More Related Content

What's hot (17)

Similar to Kur'ani prin rrugen drejt shkences. albanian (shqip) (version 2) (18)

More from HarunyahyaAlbanian (14)

Kur'ani prin rrugen drejt shkences. albanian (shqip) (version 2)