Śląska Biblioteka Cyfrowa i Społeczna Pracownia Digitalizacji
Download as PPT, PDF0 likes673 views
Prezentacja dla Uniwersytetu III Wieku, IV 2007, aut. Remigiusz Lis
Śląska Biblioteka Cyfrowa i Społeczna Pracownia Digitalizacji
- 1. Śląska Biblioteka Cyfrowa Społeczna Pracownia Digitalizacji ŚBC Remigiusz Lis Biblioteka Śląska - Śląska Biblioteka Cyfrowa www.sbc.org.pl www.digitalsilesia.eu
- 2. Śląska Biblioteka Cyfrowa Nie jest instytucją, jakie znamy. Nie ma: - ścian i dachu, - książek i regałów, - wypożyczalni i czytelń, - kierowników i dyrektora.
- 3. ŚBC - trochę historii 2006 20 lipca - Porozumienie o utworzeniu ŚBC pomiędzy Biblioteką Śląską a Uniwersytetem Śląskim 19 sierpnia - pierwsza publikacja w ŚBC 27 września - „otwarcie” ŚBC - ponad 500 publikacji 24 października - pierwsze spotkanie deklarujących 10 listopada - Porozumienie o współtworzeniu ŚBC grudzień 2006- czeska wersja językowa i 3 szkolenia redaktorów 2007 styczeń i czerwiec - niemiecka i francuska w. jęz. 28 maja - I Zebranie Uczestników ŚBC cały czas - prezentacje inicjatywy
- 4. Czym jest ŚBC ŚBC jest cyfrową platformą, która umożliwia gromadzenie, opracowanie i prezentację elektronicznych publikacji, przygotowywanych przez kilkudziesięciu redaktorów w 31 instytucjach współtworzących jej zasób oraz udostępnia je użytkownikom Internetu w polskim systemie 18 bibliotek cyfrowych
- 5. Katowice Bielsko-Biała Bytom Ruda Śląska Żory Częstochowa Jaworzno Dąbrowa Górnicza Tarnowskie Góry Sosnowiec Rybnik Cieszyn Wodzisław Śląski Jastrzębie Zdrój Piekary Śląskie Racibórz Opole Zabrze Chorzów Głubczyce Pszczyna Opava (Czechy)? ŚBC - współtwórcy Biblioteki publiczne : - wojewódzka - miejskie - powiatowe - gminne Biblioteki akademickie państwowe Biblioteki akademickie niepubliczne inne instytucje kultury.
- 6. Celem utworzenia ŚBC jest prezentacja w internecie kulturowego dziedzictwa Śląska w jego historycznej i współczesnej różnorodności, publikowanie naukowego dorobku regionu oraz wspieranie działalności dydaktycznej i edukacyjnej Cel
- 7. Tworzenie zasobu prezentującego: - dziedzictwo kulturowe regionu - narodowe, europejskie i światowe dziedzictwo kulturowe - regionalia - piśmiennictwo naukowe - materiały dydaktyczne - inne dokumenty wniesione przez współtwórców BC (także czytelników). Funkcje ŚBC
- 8. Udostępnianie cyfrowego zasobu w Internecie umożliwia obszerną prezentację historii, kultury i nauki szerokiej publiczności, także tej zamieszkałej poza ośrodkami miejskimi, edukacji każdego stopnia, osobom niepełnosprawnym Lokalizacja i „scalenie” na wspólnej platformie zasobu cyfrowego - kopii oryginalnych zbiorów rozproszonych w regionie umożliwia, prócz łączenia w kolekcje - także „kompletowanie” czasopism, publikacji wielotomowych, zasobów jednolitych tematycznie oraz tworzenie wirtualnych wystaw tematycznych Archiwizacja i ochrona najcenniejszych zabytków piśmiennictwa wykonanie kopii cyfrowej ogranicza konieczności sięgania do zbiorów oryginalnych Funkcje ŚBC
- 9. Budowa warsztatu badawczego opartego o narzędzia elektroniczne zestawienie i prezentacja różnorodnych i bogatych, lecz fizycznie rozproszonych zbiorów (często o ograniczonym dostępie), Koordynacja digitalizacji prowadzonej w różnych ośrodkach budowanie wspólnej platformy cyfrowej zapobiega dublowaniu prac digitalizacyjnych i umożliwia tworzenie planów skanowania zbiorów oryginalnych, z uwzględnieniem potrzeb i sugestii czytelników ( interoperacyjność ) Funkcje ŚBC
- 10. „ Struktura” ŚBC Koordynator organizacyjny - Bibliotek Śląska „ Twardy rdzeń” ŚBC - Uczestnicy-Założyciele (BŚ, BUŚ) Zebranie Uczestników - najwyższą władzą ŚBC -przedstawiciele Uczestników - głosowanie większości Zespół Koordynacyjny - 7 koordynatorów wybranych przez Zebranie (3 lata) Kolegium Naukowe - z instytucji naukowych, „doradza i opiniuje” w zakresie kolekcji naukowych (3 lata) Możliwe grupy robocze i projektowe powoływane przez Zebranie lub koordynatorów
- 11. Organizacja Podstawa działania : Porozumienie o współtworzeniu ŚBC by przystąpić wystarczy je pobrać ze strony ŚBC, jednostronnie podpisać i wysłać do Biblioteki Śląskiej Obszar działania (Uczestnicy) : terytorium historycznego Śląska (także czeskiego) oraz obecnego woj. Śląskiego (Zagłębie, Częstochowskie, Podbeskidzie) Obszar działania (zasięg) : wymiana danych w systemie 17 polskich bibliotek cyfrowych, zasób indeksowany przez globalne wyszukiwarki internetowe Uczestnicy : wszystkie instytucje reprezentujące sferę kultury, edukacji i nauki, pragnące realizować cele Porozumienia Domeny : .sbc.org.pl ; .digitalsilesia.eu Wsparcie Uczestników : Forum ŚBC
- 12. Zasady ŚBC łatwo zostać Uczestnikiem ŚBC, łatwo można zrezygnować dla Uczestnika - ŚBC jest nieodpłatną usługą biblioteki cyfrowej identyfikacja własnego zasobu (logo, exlibris przy publikacji oraz link do strony Uczestnika) rozproszenie i wielość Uczestników - szybki przyrost zasobu brak centralnej kontroli i selekcji publikacji (filtrowanie rozproszone) - różnorodność zasobu sposób skanowania (publikowania) i jego tempo jest autonomiczną decyzją każdego Uczestnika wszyscy publikują na tych samych zasadach każdy sam rozwiązuje kwestię praw autorskich lub własności (stwierdzenie wygaśnięcia lub umowa z autorem/właścicielem) wszyscy zachowują prawa do swojego zasobu
- 13. ŚBC - tworzenie i korzystanie z zasobu Śląska Dodawanie publikacji, zarządzanie Przeglądanie, wyszukiwanie, czytanie Aplikacja redaktora i administratora Aplikacja czytelnika – strony WWW Biblioteka Cyfrowa czytelnicy redaktorzy Uczestników
- 14. Interoperacyjność Rozproszone współtworzenie, koordynacja digitalizacji, scalanie w wirtualne kolekcje zasobów w systemie polskich bibliotek cyfrowych - peer to peer 18 bibliotek cyfrowych ok. 125 tys. publikacji OAI-PMH OAI-PMH Wielkopolska BC Kujawsko-Pomorska BC Podlaska BC Małopolska BC BC Uniwersytetu Wrocławskiego Śląska BC
- 16. 5 wersji językowych interfejsu polska angielska niemiecka francuska czeska udostępnione innym BC
- 17. „ Gromadzenie” - wybór dzieł do skanowania (opublikowania), - weryfikacja praw autorskich lub pozyskanie zgody autora (wydawcy), - skanowanie i obróbka cyfrowa Tworzenie biblioteki cyfrowej
- 18. „ Gromadzenie, cz. 2” -obróbka graficzna skanów, - OCR (rozpoznanie tekstu), - zapis w postaci pliku (DjVu, PDF, JPG) Tworzenie biblioteki cyfrowej
- 19. ŚBC Redagowanie zasobu
- 20. Tworzenie biblioteki cyfrowej „ Udostępnianie”
- 21. Tworzenie biblioteki cyfrowej „ Udostępnianie”
- 22. Tworzenie biblioteki cyfrowej Archiwizacja - RDMF - rich digital master file - długoterminowe przechowywanie - wielka objętość zasobu master - migracja, emulacja, muzeum sprzętu i oprogramowania ? dziś niebawem Źródło: http://noticiastech.com/wordpress/wp-content/uploads/2007/04/servidores_en_datacenter.jpg
- 23. Pochodzenie publikacji ŚBC zbiory Uczestników i pozyskane przez nich zbiory innych instytucji kultury i edukacji zbiory stowarzyszeń (np. Rodzina Policyjna 1939) zbiory osób prywatnych (także cyfrowe) Rodzaje publikacji książki artykuły (preprinty!), doktoraty, habilitacje kartografia ikonografia dokumenty życia społecznego możliwe 3D
- 24. Eksperymentalna publikacja 3D - VRLM „Muzeum (wystawa?) w bibliotece cyfrowej” Można po niej „chodzić” ...
- 25. Elektroniczny montaż defektów Uzupełnienie brakującej karty z egz. innej biblioteki, zob. pole Opis
- 26. Rozpoznanie tekstu (OCR) z wizualizacją oryginału
- 27. Koordynacja, scalanie w wirtualne kolekcje i wyszukiwanie rozproszone Zapytanie do ŚBC Odpowiedź ŚBC przechowującej opisy wszystkich BC Zasób w Śląskiej BC (Biblioteka Śląska) Zasób w Zielonogórskiej BC ( Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego) Zasób w Zielonogórskiej BC Biblioteka Uniwersytetu Zielonogórskiego
- 28. Forum ŚBC - komunikacja między Uczestnikami
- 29. ŚBC - odwiedziny Wizyty z Niemiec Wizyty z Polski 7430 publikacji 547499 „udostępnień” średnio 74 razy każda nie ma publikacji nigdy nie otwieranych
- 30. ... oraz nieprzewidziane konsekwencje i zastosowania, czyli ... eschatologiczna funkcja BC Globalny zasięg ... 56 razy/miesiąc „stąd do wieczności” (mormonów)
- 31. Digitalizacja w Polsce: - brak ogólnokrajowych programów digitalizacji - brak stałych środków na tworzenie BC - brak szerszej znajomości technik cyfrowych - brak potrzeby ich stosowania - inicjatywy podejmowane samodzielnie - wielość ośrodków digitalizujących - różnorodne standardy przechowywania i prezentacji - słaby (ale rosnący) odbiór społeczny zasobów cyfrowych - digitalizacja procesem długotrwałym Społeczna Pracownia Digitalizacji Śląskiej Biblioteki Cyfrowej przy Bibliotece Śląskiej Mecenat 2007 - MKiDN
- 32. pomoc merytoryczna instytucjom współtworzącym ŚBC i pragnącym nawiązać współpracę (instruktaż, konsultacje, szkolenia, pomoc techniczna, niwelowanie przeszkód) współpraca ze stowarzyszeniami regionalnymi, kolekcjonerami, pasjonatami historii Śląska Społeczna Pracownia Digitalizacji ŚBC
- 33. edukacja medialna – zajęcia dla młodzieży i seniorów, lekcje biblioteczne, prezentacje nowych technologii, współpraca z placówkami edukacyjnymi, pokazy sprzętu i oprogramowania samodzielna praca wolontariuszy i praktykantów (skanowanie, obróbka graficzna, opracowanie, publikacja w Śląskiej Bibliotece Cyfrowej) - odpowiedź na postawy partycypacji kulturowej i chęć pomocy w powiększaniu zasobu Śląskiej Biblioteki Cyfrowej zaznajomienie z technikami cyfrowymi i sieciami komputerowymi - „e-włączenie” społeczne osób, które ich nie znają Społeczna Pracownia Digitalizacji
- 34. Obsada i wyposażenie: 2 stałych opiekunów ze strony BŚ (bibliotekarz i informatyk) 4 stanowiska do skanowania wyposażone w skanery A4 i A3 przyjazne książkom oprogramowanie do tworzenia cyfrowych zasobów (obróbka, serwer kompresji) oprogramowanie redaktorskie do publikacji w BC Społeczna Pracownia Digitalizacji Śląskiej Biblioteki Cyfrowej przy Bibliotece Śląskiej Mecenat 2007 - MKiDN
- 35. Społeczna Pracownia Digitalizacji ŚBC Jak to wygląda?
- 36. Społeczna Pracownia Digitalizacji ŚBC Jak to wygląda?
- 37. Społeczna Pracownia Digitalizacji ŚBC Jak to wygląda? (po robocie ... ) ;-)
- 38. Społeczna Pracownia Digitalizacji ŚBC Obecnie: - 7 wolontariuszy - seniorów z UTW - 2 wolontariuszy - studentów UŚ - kilkunastu przeszkolonych bibliotekarzy z województwa śląskiego i kieleckiego - ok. 170 publikacji Niebawem: - szkolenia 2-3 wolontariuszy ze Lwowa, stowarzyszenie polonijne, pragnące założyć Lwowską BC
- 39. Społeczna Pracownia Digitalizacji ŚBC W imieniu bibliotekarzy cyfrowych ŚBC ZAPRASZAM do współpracy we współtworzeniu zasobu Śląskiej Biblioteki Cyfrowej
- 40. Społeczna Pracownia Digitalizacji ŚBC Co trzeba posiadać: - podstawy obsługi komputera (by przejść instruktaż skanowania), - trochę zapału (potem sam rośnie) Gdzie się zgłosić: SPD - ul. Francuska 12, Katowice, parter, (dawna główna siedziba Biblioteki Śląskiej) - sala „Jedynka” Czynna: 7.30-15.30, pn.-pt. Kontakty: tel. (032) 203-23-09 mail: [email protected] Remigiusz Lis Biblioteka Śląska Śląska Biblioteka Cyfrowa