miejski-biuletyn-wroclawpl-10(220)2025.pdf
- 1. NR 10 (220), 12-18.03.2025 BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA ISSN: 2719-7948 WYDRUKOWANO NA PAPIERZE EKOLOGICZNYM BARTOSZ MOKRZYCKI Szafa damy W Muzeum Narodo- wym możesz obejrzeć prywatną garderobę prof. Ireny Huml, która kochała modę i miała unikatowy styl. str. 18 BĄDŹ NA BIEŻĄCO. ZAWSZE AKTUALNE INFORMACJE NA WWW.WROCLAW.PL Tutaj znajdziesz chwilę wytchnienia W Domach Pomocy Społecznej przy Mącznej 3 i Karmelkowej 25 otwarte zostały miejsca opieki wytchnieniowej dla opiekunów osób chorych. str. 3 Zbudują zajezdnię na Nowych Żernikach Będzie to największa komunikacyjna inwestycja w powojennej historii Wrocławia. MPK koszt bu- dowy szacuje na ponad miliard złotych. str. 7 Sprzątając rzeki, tworzy dzieła sztuki Dariusz Wojdyga, artysta mieszkający na sta- łe w Oslo, materiałów do kolejnych dzieł szukał w Odrze. Co proponuje wrocławianom 22 marca? str. 9 Rekordowy Fundusz Osiedlowy 50 mln zł str. 10-11 Klecina korzysta i ma
- 2. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 2 GŁOS PREZYDENTA 13°C PT. 14.03 SOB. 15.03 ND. 16.03 PN. 17.03 WT. 18.03 ŚR. 19.03 CZW. 13.03 9°C 10°C 11°C 10°C 10°C 11°C POGODA KARTKA Z KALENDARZA MARZEC Szanowni Państwo, pierwszy powojenny tramwaj – to była nomen omen 1! – jeździł od 1945 roku z Dworca Nadod- rze na Biskupin. Dość szybko na fali tramwajowego entuzjazmu na Słowiańskiej powstał bar-re- stauracja „Pod Jedynką”. Lubię tę historię, bo niemal namacalnie pokazuje „społecznotwórczą” rolę tramwaju – tam, gdzie jest tram- waj, tam szybciej rośnie miasto. To dlatego chcemy zbudować 5 nowych linii. Żadne inne mia- sto nie ma tak ambitnych planów. Najszybciej Swojczyce z Trasą Au- tobusowo-Tramwajową – już roz- strzygamy przetarg na wykonaw- cę. Potem niemal równocześnie – Klecina (projektant ma spraw- dzić dwa potencjalne przebiegi trasy), Maślice czy Szpital-Bo- rowska. No i Jagodno. Otworzyli- śmy oferty w przetargu i trwa ich sprawdzanie. Jeśli wszystko będzie poprawnie, to do Trasy Autobuso- wej, która będzie gotowa w poło- wie tego roku, dołożymy nie tylko torowisko przecinające się z szy- nami kolejowymi, ale też dodatko- wą jezdnię dla samochodów – tak byśmy na Jagodno mieli po dwa pasy w każdą stronę i niezależnie Trasę Autobusowo-Tramwajową. Tramwaj ma mnóstwo zalet. Ale stawia też wyzwania. Już dziś w okolicach Dworca Głównego tworzą się korki tramwajowe. Dla- tego budując tramwaj na Jagodno, jednocześnie ułożymy tory na Su- chej, by zwiększyć przepustowość przy Głównym. Ale pomyśleliśmy sobie, by od razu zbudować mul- timodalny węzeł przesiadkowy. Przy okazji Kolei Dużych Prędkości (plan rządu to do Warszawy w 1 h 15 min!) dworzec będzie rozbudo- wywał się w kierunku Suchej. Jest więc szansa na stworzenie pierw- szego centrum przesiadkowego we Wrocławiu – pociągi, tramwaje i autobusy (a niedaleko autokary) w jednym miejscu. Z peronu 50 m na przystanek. Nowe tramwaje to nowa zajezdnia. Dlatego ogłosiliśmy rozpoczęcie prac związanych z jej powstaniem na Nowych Żernikach. To będzie dla miasta wydatek rzędu 1 mld zł. Do tego nowe tramwaje za 1,4 mld zł. Szkoda, że bar „Pod Jedynką” już nie istnieje, bo, gdy to wszyst- ko się powiedzie, to moglibyśmy wznieść toast wodą z saturatora za tramwaje mknące przez wrocław- skich ulic sto. OLEKSANDR POLIAKOVSKY Jacek Sutryk prezydent Wrocławia WIKIPEDIA WIKIPEDIA WIKIPEDIA FOTOPOLSKA.EU WIKIPEDIA zmarł Karl Klimm. Ten wrocław- ski architekt najbardziej znany jest z wieży ciśnień przy obec- nej ul. Wiśniowej. Zaprojektował także most Osobowicki południo- wy i schronisko na Ślęży. Współ- pracował z Plüddemannem. Bolesław Drobner został miano- wany prezydentem Wrocławia. Urzędowanie rozpoczął dopiero w maju, po kapitulacji Festung Breslau. Organizował w mieście polską administrację. Sprzeciwiał się grabieżom Armii Czerwonej. oddano do użytku rondo Reaga- na – czyli przebudowany plac Grunwaldzki z dużym punktem przesiadkowym dla pasażerów komunikacji miejskiej pośrodku. Przebudowa placu trwała dwa lata i kosztowała ponad 70 mln zł. we Wrocławiu obradował Sejm Świętego Cesarstwa Rzymskie- go. Ogłoszono na nim bullę pa- pieża Marcina V, nakazującą ka- tolikom krucjatę przeciw czeskim husytom. Wojska zebrały się pod Świdnicą i ruszyły na Pragę. przy Oficerskiej Szkole Saperów założony został klub sportowy Pionier – poprzednik dzisiejszego Śląska. Klub miał wówczas cztery sekcje: piłki nożnej, wioślarstwa, boksu i hokeja. Nazwa Śląsk Wrocław pojawiła się w 1957 r. 13 marca 1924 14 marca 1945 15 marca 2008 17 marca 1420 18 marca 1946
- 3. NR 10 (220) – MARZEC 2025 3 AKTUALNOŚCI Każdy, kto kiedykolwiek opiekował się osobą, która wymaga całodobowej pomocy, wie, jak trudne jest to zadanie. Miejsca opieki krótkoterminowej, które otwarto w dwóch wrocławskich Domach Pomocy Społecznej, mają pomóc właśnie w takich sytuacjach. I Beata Turska Kremowe ściany, fotele, rośliny w doniczkach, a przede wszyst- kim profesjonalna opieka w domo- wej atmosferze, terapia zajęciowa i transport sanitarny z miejsca za- mieszkania – tak wygląda opieka krótkoterminowa we wrocławskich DPS-ach. Cztery nowe miejsca Miejsca opieki wytchnieniowej, które zostały właśnie otwarte w Domach Pomocy Społecznej przy ul. Mącznej 3 i ul. Kar- melkowej 25, oraz te, które istnieją w naszym mieście od kilku lat – stworzono po to, by pomóc osobom zaj- mującym się na sta- łe chorym członkiem rodziny. – Opieka krótkotermi- nowa jest bardzo potrzeb- na zarówno osobom, którymi na co dzień zajmują się bliscy, jak i ich opiekunom. Dzięki niej opie- kunowie mogą zająć się własnym zdrowiem i innymi pilnymi spra- wami albo po prostu nabrać sił, mając świadomość, że ich pod- opieczni są w dobrych rękach. Mia- sto zdaje sobie sprawę z tego, jak ważne jest tego rodzaju wsparcie i jak bardzo przekłada się na funk- cjonowanie całej rodziny, dlatego z pomocą organizacji pozarządo- wych w ubie- głym roku objęło taką pomocą 60 osób. Te- raz dzięki dofinansowaniu ze środ- ków unijnych przybyły nam cztery nowe miejsca – mówi Renata Gra- nowska, wiceprezydent Wrocławia. – Osoby, które potrzebują wspar- cia w codziennym funkcjonowa- niu, mogą tu liczyć na całodobową, profesjonalną pomoc wykwalifiko- wanej kadry, transport z domu do DPS-u (a potem powrót), kom- fortowo wyposażone, przytulne pokoje, a także terapię zajęciową i inne działania, które wspierają aktywność i samodzielność oraz minimalizują poczucie wyklucze- nia społecznego. Opiekunom tych osób oferujemy natomiast wsparcie psychologa i pracownika socjalnego – mówi Patrycja Karpisz, dyrektor Miejskiego Centrum Usług Socjal- nych. – Pobyt tutaj może trwać do 30 dni, w uzasadnionych i odpo- wiednio udokumentowanych sytu- acjach do 60 dni – dodaje. Jak skorzystać? W ramach projektu „Otwarty Dom” opieka nad osobą, któ- ra jej potrzebuje, jest bezpłatna. Żeby uzyskać tego rodzaju pomoc, trzeba się zgłosić do Miejskie- go Centrum Usług Socjalnych we Wrocławiu i dokonać wszystkich formalności. O przyznaniu miejsca decyduje Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej. › Więcej na: www.mcus.pl Tu znajdziesz opiekę, dającą wytchnienie Podwojony budżet na uczniowskie plany Kącik chill out, radiowęzeł czy wycieczka integracyjna? W tym roku na takie działania samorządy szkolne dostaną 200 tys. zł. Czas na składanie propozycji jest do 15 marca. I Redakcja We Wrocławiu ruszyła druga edycja konkursu na wspieranie aktywno- ści samorządów uczniowskich szkół ponadpodstawowych. Do podziału jest 200 tys. zł, dwa razy więcej niż rok temu. Każdy samo- rząd uczniowski może złożyć jeden projekt, na którego finansowanie można otrzymać maks. 15 tys. zł. – Można zgłaszać projekty, które aktywizują, integrują czy rozwijają kreatywność uczniów. W ubiegłym roku dużo było zgłoszeń zwią- zanych z utworzeniem w szkole strefy wypoczynku czy organizacją spotkań integracyjnych lub wycie- czek w góry. Ciekawi jesteśmy, jak będzie to wyglądało w tym roku – mówi Jakub Juszczak, przewodni- czący Młodzieżowej Rady Miasta. Formularz zgłoszeniowy z opisem projektu, harmonogramem reali- zacji oraz zakładanymi kosztami samorząd uczniowski powinien zgłosić do 15 marca do Młodzie- żowej Rady Miasta. › Więcej na www.wro.news/ projekt-samorzadu GRZEGORZ RAJTER (2) Pachnący nowością jeden z pokojów w Domu Pomocy Społecznej przy ul. Mącznej Zielone warszaty dla przedsiębiorczyń Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości organizuje bezpłatne warsztaty „Zielone Technologie i Przedsiębior- czość Kobiet”. Odbędą się 25.03 w godz. 10-15.30 w Ibis Styles Wrocław Centrum (pl. Konstytucji 3 Maja 3). W pro- gramie między innymi przy- kłady, jak przekształcić swoją firmę w duchu gospodarki obiegu zamkniętego (i dlacze- go to się opłaca), jak sztuczna inteligencja może pomóc za- planować bardziej zrówno- ważony biznes, sesja mind- fulness, warsztaty wdrażania zielonych rozwiązań w fir- mie. Swoim doświadczeniem z uczestniczkami podzielą się norweskie mentorki. Spotka- nie będzie okazją do nawią- zania kontaktów biznesowych i omówienia własnych pomy- słów z ekspertami z Polski i Norwegii. Zapisy na www. parp.gov.pl. Jak dyżurują radni? Spotkania z radnymi miejski- mi w tym roku nadal odbywa- ją się w godz. 15–16.30 w Su- kiennicach 9 (pok. 204 i 205) w środy i czwartki. Najbliższe dyżury mają: wiceprzewodni- cząca Dorota Pędziwiatr 13.03 i radni: 19.03 – Jakub Janas i Anna Kołodziej. Aktualny harmonogram dyżurów znaj- duje się na stronie www.wro. news/dyzury2025. Oddaj krew, jeśli możesz Regionalne Centrum Krwio- dawstwa i Krwiolecznic- twa apeluje o oddawanie krwi. Pilnie poszukiwane są wszystkie grupy. Do centrum przy ul. Czerwonego Krzyża 5/9 można zgłosić się w pon., śr. i czw. w godz. 7-17.30, we wt. i pt. od 7 do 13.30 i w sob. w godz. 7.30-12. Krwiobus stanie: 13.03 w godz. 9–13 przy CH Borek, ul. Hallera 52, 14.03 w godz. 8-13 przy Akademii Wojsk Lądowych, ul. Czajkowskiego 109, 19.03 w godz. 9-13 przy Urzędzie Marszałkowskim Wojewódz- twa Dolnośląskiego, Wybrzeże Słowackiego 12-14. GRZEGORZ RAJTER OskarŁukiańczykzXIILO:–Tenkonkurstofantastycznasprawa.Dzię- kiniemuurządziliśmymiejsce,którenazywamykarczmąChrobrego KamilaSzczęśniak terapeutkazajęciowa
- 4. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 4 AKTUALNOŚCI Z okazji zbliżającego się końca sezonu łyżwiarskiego Spartan przygotował niespodziankę dla wszystkich mieszkańców Wrocławia i okolic. Od 17 marca do końca sezonu, czyli do 30 marca, akcja TANIE ŚLIZGANIE będzie trwała cały tydzień. Za bilet zapłacimy tylko 20 zł. I Agata Zięba Przez ostatnie dwa tygodnie marca (i ostatnie dwa tygodnie sezonu łyżwiarskiego) na każ- de z lodowisk Spartana – przy ulicach: Wejherowskiej, Spiskiej i Sukielickiej – wstęp zarówno dla dzieci, jak i dorosłych będzie kosztował jedynie 20 zł (jedno- razowy bilet). Promocja TANIE ŚLIZGANIE będzie obowiązy- wała przez cały tydzień, razem z weekendami. Lodowiska pozostaną otwarte w standardowych godzinach, które można sprawdzić na stro- nie Spartana. Warto zawsze przed wizytą wejść w grafik wybranego obiektu, bo np. od poniedziałku do piątku w godz. 8-15 umiejętności jazdy na ły- żwach szkolą w Spartanie dzie- ci z wrocławskich placówek oświatowych. W harmonogra- mie są też rezerwacje tafli dla szkółek i czyszczenie lodu. Na wszystkich lodowiskach moż- na skorzystać również z wypo- życzenia sprzętu (łyżwy, kask, a także zwierzątka-pomocnicy jazdy dla dzieci) oraz przygo- tować własne łyżwy do jazdy, ostrząc je. Wraz z końcem jednego se- zonu Spartan zaprasza już do aktywnego uczestnictwa w ko- lejnym – sezonie rolkarskim. Obiekt na Nowym Dworze, przy ul. Sukielickiej, od 14 kwietnia zamieni się bowiem w profe- sjonalne, kryte rolkowisko. Tuż obok niego znajduje się również darmowy, publiczny tor wrot- karski, który, przy sprzyjających warunkach atmosferycznych, pozostaje otwarty codziennie w godz. 9–21. Sezon zimowy na wrocław- skich krytych lodowiskach przy ul. Spiskiej, ul. Wejherowskiej i ul. Sukielickiej rozpoczął się 9 listopada 2024 r. i zakończy 30 marca 2025 r. › Godziny otwarcia na: spartan.wroc.pl/lodowisko Zima się zwija: idź na lodowisko na ostatnie ślizgi Wrocław nie marnuje i kontynuuje akcję „5 dla Planety”. Od tego roku tekstylia musimy segregować, a nie jak dotąd wrzucać do odpadów zmie- szanych. Odzież, pościel, firanki czy pluszowe zabawki powinny trafić do PSZOK-ów. Od lutego zbiera je także SZOT. Przybij piątkę planecie! I Redakcja – Co sekundę na wysypisko śmie- ci trafia ciężarówka wypełniona ubraniami. Bardziej niż przemysł odzieżowy świat zatruwają tyl- ko rafinerie. Co roku na świecie sprzedaje się 80 mld sztuk nowych ubrań. To o 400 proc. więcej niż 20 lat temu – mówi Sylwia Maj- cher, edukatorka ekologiczna. Dlaczego już nie do zmieszanych? Od 1.01.2025 roku tekstyliów nie możemy już wrzucać do czarne- go pojemnika (na tzw. zmiesza- ne). A Polacy co roku wyrzucają 2,5 mln ton odpadów z materia- łu. Ubrania wymieszane w kuble z resztkami jedzenia nie mają żadnych szans na przetworzenie. Prosto z sortowni śmieci trafią więc na wysypisko, gdzie będą się rozkładać. Te, które wykonano z włókien pochodzenia roślinne- go lub zwierzęcego, w czasie tego procesu będą produkowały szko- dliwy metan. Syntetyki przetrwają na wysypisku tak długo jak plastik, czyli kilkaset lat. – Gdybyśmy segregowali ubrania, część z nich dałoby się uratować. Odzież można przerobić na dy- wany, okładki do książek, banery reklamowe, paliwo alternatywne – wyjaśnia Sylwia Majcher. Jak kupować mniej? ◼ Wybieraj ubrania z dru- giego obiegu – szukaj ich na targach, w lumpeksach. ◼ Wymieniaj i pożyczaj na szczególne okazje – w komisach, bibliotece ubrań, od znajomych. ◼ Postaw na ubrania lepszej jakości – są droższe, ale przetrwają dłużej. ◼ Naprawiaj i przerabiaj – znajdź dobrą krawcową, która uratuje twoje ubrania. ◼ Zrób porządek w swojej sza- fie i odkryj rzeczy, o których nie pamiętasz. ◼ Planuj zakupy ubrań i nie chodź do sklepu bez listy. Gdzie oddać zużytą odzież? Zgodnie z nowymi przepisami stare ubrania, pościel, bieliznę, firanki, ścierki czy ręczniki, któ- rych chcemy się pozbyć, musimy wywieźć do PSZOK-a (Punk- tu Selektywnej Zbiórki Odpa- dów Komunalnych) lub wrzucić do specjalnego kontenera. Zdatną do użytku odzież można też odda- w a ć w organizacjach charytatywnych i pomocowych. Od 5.02 po Wrocławiu krąży tak- że Samochód Zbierający Odzież i Tekstylia, czyli SZOT. To projekt pilotażowy. Pro- wadzony będzie przez 6 miesięcy. Samochody jeżdżą po mieście w godz. 16-20. Harmonogram kursów znaj- dziesz na: eko- system.wroc. pl/szot. Istotną kwestią jest kod QR, który znaj- duje się na samochodzie. – Pod tym kodem można sprawdzić, jaki jest harmonogram objaz- dówki i uzupełnić ankietę. Dzięki niej możemy zbadać, w jaki spo- sób mieszkańcy gospodarują zu- żytą odzieżą i tekstyliami – mówi Alicja Czyżewska-Kania, rzecznik spółki Ekosystem. ◼ PSZOK przy ul. Michalczyka 9 – czynny od pon. do pt. w godz. 8–18, w sob. od 8 do 16 ◼ PSZOK przy ul. Janowskiej 51 – czynny od pon. do pt. w godz. 7–18, w soboty od 7 do 15. Nie wyrzucaj, daj tekstyliom drugie życie ADOBE STOCK TOMASZ HOŁO Uczniowie wrocławskich szkół często mają zajęcia na lodowiskach
- 5. NR 10 (220) – MARZEC 2025 5 WROCŁAW ROZMAWIA Słynna Galeria Neonów z ulicy Ruskiej powraca. Z tego, co już widać na podwórku, uruchomienie neonów zbliża się wielkimi krokami. Będzie cieszyć oko w tym miejscu, co najmniej do połowy 2034 roku. Odbiór prac planowany jest pod koniec marca. To wyjątkowa atrakcja turystyczna, którą cenią też mieszkańcy. I Maciej Wołodko – W Pasażu Neonów na Ruskiej praca pali się w rękach... Znacz- na część napraw została już wy- konana, na wschodniej ścianie brakuje jeszcze tylko jednego neonu – CUPRUM. Kwestią ty- godni jest jego powrót do galerii, wczoraj wykonawca czyścił jego konstrukcję i zakładał stopki pod rurki neonowe. Czekamy więc już tylko na „kropkę nad i” i re- mont będziemy mogli uznać za zakończony – informuje Zarząd Zasobu Komunalnego we Wro- cławiu. Wrocławska Galeria Neonów to efekt pracy Tomasza Kosmal- skiego. Pierwszy neon – prze- znaczony na złom szyld sklepu cukierniczego przy ul. Nowo- wiejskiej – kupił w 2005 roku. Właśnie w taki sposób powsta- ła fundacja Neon Side Wrocław, której misją stało się ratowa- nie przed zniszczeniem i zapo- mnieniem historycznych reklam świetlnych. Wybór lokalizacji zawieszenia wrocławskich neonów nie jest przypadkowy. Galeria działa w miejscu, gdzie w latach 60. XX w. funkcjonowało przedsię- biorstwo Reklama produkujące świetlne szyldy. Władze miasta, w czerwcu 2024 podpisały z fundacją Neon Side Wrocław umowę na wynajem, ubezpieczenie i utrzymanie (w tym serwisowanie) neonów do połowy 2034 roku. Renowacją szklanych napisów zajmuje się załoga Roberta Ko- nopki z zakładu KONO (produk- cja, serwis reklam i neonów) na Strachowicach. Neony jak nowe wrócą na Ruską 46 do końca marca MAREK KSIĘŻAREK (2), TOMASZ HOŁOD Robert Konopko w warsztacie przy ul. Wardzyńskich 22 na wrocławskich Strachowicach odnawia szyldy ściągnięte z galerii Neon Side w podwórku przy Ruskiej 46 Budowa trasy tramwajowej na Psie Pole to jedna z największych inwestycji planowanych we Wro- cławiu. Jej wartość szacowana jest na co najmniej 825 mln zł. Analizowane są w tej chwili dwa warianty trasy. O opinie miasto poprosiło też mieszkańców. Konsultacje trwają do 6 kwietnia. I Maciej Wołodko Każdy z wariantów to blisko 6 km trasy tramwajowej i 12 przystan- ków. Do obsługi każdego z wa- riantów potrzeba 12 tramwajów, a szacowane koszty inwestycji to 825-830 mln zł, bez wykupu grun- tów i zakupu taboru. Oba warianty rozpoczynają swoją trasę od skrzyżowania ul. Toruń- skiej i al. Brücknera. Dalej torowi- sko biegnie wzdłuż al. Brücknera, skręca w ul. Krzywoustego aż do wysokości ul. Dywizjonu 303. Do tego miejsca oba warianty mają ten sam przebieg. Potem trasy warian- tów się rozdzielają. Wariant pierw- szy prowadzi wzdłuż obwodnicy Psiego Pola, czyli ul. Dywizjonu 303, następnie ul. Litewską, aż do Żmudzkiej. Wariant drugi prowa- dzi wzdłuż ul. Bolesława Krzywo- ustego, czyli przez ryneczek Psiego Pola, następnie przez rondo Lotni- ków Polskich i dalej ul. Kiełczow- ską aż do wysokości cmentarza Kiełczowskiego. – Teraz chcemy o wskazanych przez ekspertów wariantach porozmawiać z miesz- kańcami i wybrać ten, na który ogłosimy przetarg na koncepcję programowo-przestrzenną – mówi Monika Kozłowska-Święconek, dy- rektorka Biura Zrównoważonej Mo- bilności w UMW. Pierwsze spotkania się już odbyły: 8.03 przedstawiciele Fundacji na Rzecz Studiów Europejskich oraz pracownicy magistratu przejechali wraz mieszkańcami trasy rowe- rami, a 11.03 odbyło się spotkanie online. Kolejne będą: ◼ 15.03 o godz. 11 otwarte spo- tkanie w sali PODANO przy LZN, ul. Kiełczowska 43 ◼ 22.03 spotkanie sondażowe (zapisy: www.wro.news/son- daz-psie-pole) ◼ 13.03 o godz. 17 warsztaty dla młodzieży, CAL Psie Pole-Za- widawie, ul. Kiełczowska 43 bud. 6 (zapisy zakończone). › Więcej na: www.wroclaw.pl/ rozmawia/jak-pojedzie-tram- waj-przez-psie-pole Jak pojedzie tramwaj na Psie Pole: wyraź opinię MAREK KSIĘŻAREK 8.03 urzędnicy zaprosili mieszkańców na przejazd trasą tramwaju
- 6. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 6 KOMUNIKACJA Aż 11 linii zmieniło trasy. Od soboty nastąpiły duże przetasowania w komunikacji. Tramwaje wróciły na Podwale. Tego samego dnia rozpoczął się remont torowiska na Piotra Skargi, od ul. Oławskiej (od pl. Dominikańskiego) do Teatralnej. Są zmiany w komunikacji. I Bartosz Chochołowski Na Podwalu, od pl. Jana Pawła II do pl. Orląt Lwowskich, MPK zakoń- czyło remont torowiska. Podbu- dowa i nawierzchnia są zastąpione na nową betonową z elementami kostki granitowej. Są nowe szyny i maty wibroizolacyjne. Wraz z zakończeniem remontu na Podwalu, w ramach programu TORYwolucja rozpoczął się kolejny remont na ul. Piotra Skargi. Cho- dzi o odcinek od pl. Dominikań- skiego do ul. Teatralnej. Tutaj też zostanie wymieniona cała podbu- dowa i nawierzchnia na betonową z elementami kostki granitowej. Prace potrwają do drugiej połowy maja. MPK wyremontuje system odprowadzający wodę z torowiska. Będą to tzw. odwodnienia linio- we o zwiększonej wytrzymałości. Dzięki temu po torowisku bez pro- blemu będą się poruszać autobusy. Zamontowanie mat wibroizola- cyjnych sprawi, że drgania i hałas będą mniej odczuwalne. W tym czasie innymi trasami jeżdżą tramwaje nr: 2, 5, 8, 9, 17, 18, 23 i autobusy K, N i 110. Au- tobus 110 zastępuje tramwaje na odcinku Dworzec Główny – Gale- ria Dominikańska. › Dokładnie rozpisane trasy na: www.wro.news/zmiany- -tras-prace-skargi Wrocławskie Inwestycje otworzyły oferty, które wpłynęły w przetargu na za- projektowanie tramwaju na Jagodno i rozbudowę do czte- rech pasów Buforowej. Ceny są bardzo zróżnicowane – od 3,4 do 9,5 mln zł. I Bartosz Chochołowski Do piątku, 7 marca, wpłynęły oferty od pięciu firm: ◼ Infra – Centrum Doradztwa – 3,38 mln zł ◼ Databout – 3,42 mln zł ◼ Wrocławskie Biuro Projektów Drosystem – 3,81 mln zł ◼ Biuro Projektów Dróg i Mo- stów BBKS-PROJEKT – 6,68 mln zł ◼ Konsorcjum Dolnośląska Pra- cownia Projektowa i Roadcom – 9,49 mln zł. Miasto zamierzało na ten projekt wydać niecałe 3 mln zł. Może dołożyć brakującą kwotę albo powtórzyć przetarg. Jeśli jedna z dwóch najtańszych ofert speł- niałaby wszystkie wymogi, to do planowanej kwoty magistrat musiałby dołożyć 412 lub 449 tys. zł. Przy tak dużym zadaniu nie wydaje się to kwotą zaporową. – Analizujemy oferty i spraw- dzamy pod względem formalnym – informuje Krzysztof Świercz z Wrocławskich Inwestycji. Dwa zadania dla projektanta Zwycięzca przetargu będzie miał dwa zadania. Poza zaprojekto- waniem linii tramwajowej ma również zająć się ulicą Buforową. Miastu zależało, żeby obu zadań podjął się jeden zespół, aby kon- cepcja skrzyżowań i sygnalizacji sterujących ruchem była spójna. Buforowa na całej długości ma być drogą czteropasmową z do- datkowymi pasami przy skrzyżo- waniach i drogami pomocniczy- mi. Tym mieszkańcom Jagodna, którzy nie przesiądą się do tram- waju, ma to ułatwić dojazd sa- mochodami do centrum. Obecnie Buforowa ma po dwa pasy w ru- chu w każdym kierunku tylko na początkowym odcinku. Za ulicą Konduktorską zbiegają się one do jednego pasa w każdą stronę. Dlaczego buspas, a nie tory? Latem zakończy się budowa wy- dzielonej trasy autobusowej. Tramwaj na Jagodno wiąże się z linią kolejową nr 285 do So- bótki. Tory tramwajowe muszą przeciąć te kolejowe. Ponieważ nie było przepisów, które by to regulowały, PKP PLK nie zgadza- ły się na taką krzyżówkę. Miasto zdecydowało się na budowę wy- dzielonego korytarza tylko dla autobusów, zachowując gotowość do stworzenia torowiska. Buspas spełnia wymogi do położenia na nim torów. Ma odpowiednią nośność i geometrię. Przepisy wreszcie są i dlatego może ruszyć projektowanie tramwaju. Kto zaprojektuje tramwaj na Jagodno? Podwale gotowe, remontują na Skargi Pętla na Jagodnie. Na wizualizacji jest to pętla autobusowa, ale docelowo będzie autobusowo-tramwajową Remont torowiska na ul. Piotra Skargi ma się zakończyć w maju MAREK KSIĘŻAREK WI Będą nowe autobusy – pojadą do Miękini 31 nowych autobusów, w tym 6 elektrycznych, pojawi się na kilku wrocławskich i pod- wrocławskich trasach. Miasto ogłosiło przetarg na sześcio- letnią obsługę linii 101, 104, 117, 123, 137, 138 i 327 – to te kursujące w zachodniej części Wrocławia. Nowa linia 327 będzie jeździć z Kozano- wa do Maślic, a w dni nauki szkolnej również do Pracz Odrzańskich. Oprócz autobu- sów: 917, 923, 937, 938 i 948 do Miękini przewoźnik będzie obsługiwał wybrane kursy 909 do gminy Kąty Wrocław- skie. Zwiększy się częstotli- wość kursów linii 938 i 948. Dodatkowo część kursów li- nii 948 zostanie skierowana przez centrum wsi Wróblo- wice oraz Lutynia, tworząc postulowane przez mieszkań- ców połączenie. Jeśli proce- dura wyłonienia przewoźnika przebiegnie bez przeszkód, nowoczesny tabor i zmiany w połączeniach pojawią się w połowie przyszłego roku. Bez tramwajów do parku Południowego Prace na torowisku przy przy- stanku „Jaworowa” na ulicy Ślężnej spowodują wyłączenie ruchu tramwajowego w sobo- tę, 15 marca. Linie 9 i 15 będą jeździć tylko do przystanku „Uniwersytet Ekonomiczny” zamiast do pętli „Park Po- łudniowy”. Na wyłączonym odcinku co 10 minut kursować będą autobusy numer 709. Remont przejścia przez Kasinę ZDiUM rozpoczął remont łącznika ulicy Stanisławow- skiej z Samborską na Mu- choborze Wielkim. Z tego łącznika chętnie korzysta- ją piesi i rowerzyści. Dróżka z mostkiem nad potokiem Kasina skraca drogę do szko- ły, kościoła czy klubu Forma- ty. Inwestycja warta 309 tys. zł realizowana jest z Fundu- szu Osiedlowego z niewielkim udziałem pieniędzy z progra- mu pieszo-rowerowego. Po- winna zakończyć się przed wakacjami.
- 7. NR 10 (220) – MARZEC 2025 7 INWESTYCJE Temat krążył od dekad i... wreszcie konkret! MPK Wrocław ogłosiło przetarg na zaprojektowanie zajezdni tramwajowej. Do jej wybudowania droga jeszcze daleka, ale za jakieś dwa lata mamy zobaczyć, jak będzie wyglądać. Wtedy prawdopodobnie gotowa będzie dokumentacja. Na razie wiemy, gdzie ją wybudują. I Bartosz Chochołowski Będzie to największa komunika- cyjna inwestycja w powojennej historii Wrocławia. MPK koszt budowy szacuje na ponad miliard złotych. Zajezdnia powstanie na tzw. Nowych Żernikach (na osiedlu Leśnica), za aleją Architektów. To teren od południa ograniczony to- rami kolejowymi a od wschodu A8 – obwodnicą autostradową (AOW). Od strony północno-wschodniej znajduje się zabudowa mieszka- niowa. Prace projektowe potrwają ok. 18 miesięcy. – To nie tylko inwestycja w infra- strukturę, ale w przyszłość trans- portu publicznego we Wrocławiu. Dzięki tej zajezdni lepiej dosto- sujemy tabor do nowych połączeń i podniesiemy standardy obsłu- gi pasażerów. Będą tu warsztaty naprawcze i remontowe. Obecnie specjalistyczne naprawy musimy zlecać zewnętrznym firmom, co generuje koszty i wydłuża czas trwania. W tej zajezdni będziemy mogli sami to robić, optymalizując koszty – mówi Witold Woźny, pre- zes MPK Wrocław. Lokalizacja zajezdni przy al. Archi- tektów usprawni obsługę połączeń w zachodniej części miasta. Nowy obiekt pozwoli na lepsze zarzą- dzanie taborem, skrócenie tras serwisowych i zwiększenie liczby obsługiwanych linii tramwajowych. Zajezdnia będzie wyposażona w: ◼ hale serwisowe umożliwiające kompleksową obsługę taboru ◼ myjnię i lakiernię zapewniające utrzymanie pojazdów w opty- malnym stanie ◼ budynek centrali ruchu i ob- sługi technicznej ◼ nowoczesną infrastrukturę diagnostyczną. W ramach inwestycji wdrożone zo- staną rozwiązania minimalizujące zużycie energii i zasobów natural- nych, a także zmniejszające wpływ komunikacji miejskiej na środowi- sko. Wśród zastosowanych rozwią- zań znajdą się: ◼ panele fotowoltaiczne na da- chach budynków dostarczające energię do zasilania obiektu ◼ system zbierania deszczówki wykorzystywanej do mycia tramwajów ◼ odwracalne pompy ciepła zapewniające energooszczędne ogrzewanie i chłodzenie ◼ wentylacja mechaniczna z rekuperacją pozwalająca na odzysk ciepła ◼ oświetlenie LED zmniejszające zużycie energii elektrycznej. Budowa nowej zajezdni to także przygotowanie do obsługi nowych tras tramwajowych. – Nowa zajezdnia jest jednym z kluczowych projektów komu- nikacyjnych w historii miasta. Za dwa lata tramwaj pojedzie tra- są autobusowo-tramwajową na Swojczyce, a w 2028 roku na Ja- godno. W podobnym terminie pla- nujemy uruchomienie linii tram- wajowych na Maślice i na Klecinę – zapowiada Elżbieta Urbanek, dyrektorka Departamentu Infra- struktury i Transportu. MPK zbuduje wielką zajezdnię na Nowych Żernikach Wizualizacja nowoczesnej zajezdni tramwajowej w Szczecinie – projektant nowej zajezdni MPK Wrocław będzie się inspirował tym pomysłem Otwarcie zespołu szkolno-przedszkolnego przy ul. Zwycięskiej na osiedlu Krzyki-Partynice pla- nowane jest na 1 września 2026 r. Prace idą zgodnie z planem. Jest już ponad 20 proc. inwestycji. I Błażej Organisty Po Asfaltowej na Wojszycach i Cynamonowej na Lipie Pio- trowskiej czas na przygotowanie kolejnej placówki oświatowej po- dobnej wielkości – przy ul. Zwy- cięskiej na Krzykach-Partyni- cach. Jej otwarcie zaplanowane jest na wrzesień 2026. – Prace idą zgodnie z planem. Mamy już ponad 20 procent za- awansowania tej inwestycji – in- formuje Damian Kret z Zarządu Inwestycji Miejskich we Wrocła- wiu. Dodaje, że gotowa jest kon- strukcja budynku przedszkola, część instalacji, a w szkole budo- wane jest ostatnie, drugie piętro. W galerii są zdjęcia wykonane na placu budowy na przełomie lute- go i marca 2025 roku. Placówka powstaje za biurowcami Award Business Park, przy skrzyżowaniu Zwycięskiej z Agrestową i przy pętli autobusowej, na granicy osiedli Krzyki-Partynice i Ołta- szyn. Szkołę buduje firma Mirbud za 90 mln zł. To najdroższa inwesty- cja tego rodzaju w mieście. Jest współfinansowana z rządowego programu Polski Ład. Będzie to zespół szkolno-przedszkolny na 1200 miejsc (1000 w podstawówce i 200 w przedszkolu) z boiskami, budynkiem sportowym, parkin- giem, zielenią i rozwiązaniami technologicznymi minimalizują- cymi koszty utrzymania obiektu. Szkoła podstawowa będzie w bu- dynku dwupiętrowym, a w nim: 33 sale lekcyjne 4 kompute- rowe 5 pracowni z zapleczami gabinety dyrekcji gabinety stomatologa, pielęgniarki, lo- gopedy, pedagoga, psychologa pokój nauczycielski 5 świe- tlic 2 sale rekreacyjne biblio- teka multimedialna z czytelnią pomieszczenia biurowe, admini- stracyjne. Przedszkole w budynku parterowym obejmie: 8 sal do zajęć ogólnych salę wielofunk- cyjną szatnie w holu gabinety psychologa, logopedy pokój na- uczycielski łazienki pomiesz- czenia na wózki, magazyn. › Więcej na: www.wro.news/ zwycieska-szkola Przy Zwycięskiej trwa budowa najdroższej szkoły BARTOSZ MOKRZYCKI Gotowa już jest konstrukcja Zespołu Szkolno-Przedszkolnego MPK WROCŁAW NOWA ZAJEZDNIA 150 tramwajów 1 mld zł może ostatecznie kosztować
- 8. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 8 DLA MIESZKAŃCA Rewitalizacja podwórek w kwartałach kamienic czy wnętrzach blokowisk jest równie ważna, jak rewitalizacja samej zabudowy. To przestrzenie wypoczynku, sąsiedzkich spotkań i aktywno- ści fizycznej. Wrocław ma ich w zasobie 950. Na ich remont do 2029 roku miasto zamierza przeznaczyć 250 milionów złotych. I Nadia Szagdaj Do 2029 r. wrocławski magistrat zamierza przeznaczyć na odnowę podwórek 250 mln zł. Zasobem komunalnym zarządzają spółka Wrocławskie Mieszkania i Zarząd Zasobu Komunalnego. Te dwa podmioty odpowiadają za remon- ty wspólnych przestrzeni. #poWROty podwórek W roku 2025 pula na odnowę wnętrz podwórzowych wynosi 58 mln złotych. Niektóre prace już trwają, w planach są kolej- ne. Każdy remont poprzedzony jest konsultacjami społecznymi. Prace obejmują odwodnienie, małą architekturę, jak: ławki, wiaty śmietnikowe, kwietni- ki, nasadzenia, w tym drzewa, krzewy i trawy, remonty ciągów komunikacyjnych, wyznaczanie nowych miejsc parkingowych i budowę placów manewrowych, placów zabaw lub boisk oraz re- witalizację podwórzowych elewa- cji kamienic. Koszty i inwestycje Program #poWROty podwórek obejmuje różne wnętrza – małe i naprawdę potężne. Niektó- re zlokalizowane są w centrum, inne znacznie od niego oddalo- ne (podwórza leśnickie czy bro- chowskie). Część remontowana jest przy udziale środków z UE. Takim przykładem jest podwórze w kwartale ulic: Jaracza – Orzesz- kowej – Wyszyńskiego – Nowo- wiejska. Tu koszt prac wyniósł 8,5 mln zł. Stworzono na nim nowo- czesne, półpodziemne stanowisko zbiórki odpadów, plac zabaw, bo- isko, wyremontowano nawierzch- nię. – To podwórko jest uszyte na miarę potrzeb mieszkańców. Mam nadzieję, że z przyjemnością będą z tego wnętrza korzystać i że będą o nie dbać – mówi Monika Tendaj-Bielawska, prezes WM. Niektóre podwórza rewitalizowa- ne są z wykorzystaniem budżetu obywatelskiego. Taki przykład stanowi Podwórko Wszystkich Mieszkańców (Komuny Paryskiej – Miernicza – Łukasińskiego – Prądzyńskiego). Nazwę nadali mu mieszkańcy, którzy stara- li się o przestrzeń do integracji sąsiedzkiej. – W pierwszym eta- pie wyremontowaliśmy północną część wnętrza. Najpierw odwod- niliśmy teren – mówi Andrzej Margielewski, dyrektor ZZK. Re- witalizacja zakończy się w 2026 r. Kto pierwszy do remontu? Na początek miasto inwestuje w te podwórza, które najpilniej wymagają prac. Remonty tych podwórek zaczną się wkrótce: ◼ ZZK: Kościuszki-Pułaskiego- -Komuny Paryskiej-Prądzyń- skiego (Przedmieście Oł.) ◼ ZZK: Nobla-Pomorska- -św. Wincentego-Rydygiera (Nadodrze) ◼ ZZK: Jedności-Ołbińska-Krę- ta-Roosevelta-Słowiańska (Nadodrze) ◼ ZZK: Nowowiejska-Barlickie- go-Orzeszkowej-Wyszyńskie- go (Ołbin) ◼ ZZK: Prusa-Poniatowskie- go-Oleśnicka-Żeromskiego (Ołbin) ◼ ZZK: Braniborska-Dobra-Le- gnicka-Trzemeska (Szczepin) ◼ ZZK: Nowa-Skargi (Stare Miasto) ◼ ZZK: Hallera-Stalowowol- ska-Połaniecka-Mielecka (Gajowice) ◼ ZZK: Szczęśliwa – Pereca- Lwowska-Jemiołowa (Gajo- wice) ◼ WM: Wapienna-Gajowa-Ka- mienna-Przestrzenna (Huby) ◼ WM: Komuny Paryskiej – Zgodna-pl. Zgody (Przedmie- ście Oł.) ◼ WM: Piastowska-Sienkie- wicza-Reja–Nowowiejska (Ołbin). Na tych podwórkach remonty są w toku: ◼ ZZK: Miernicza-Łukasińskie- go-Komuny Paryskiej-Prą- dzyńskiego (Przedmieście Oł.) – „Podwórko Wszystkich Mieszkańców” ◼ ZZK: Nowowiejska-Daszyń- skiego-Żeromskiego-Jedno- ści Narodowej (Ołbin, przy udziale WBO) ◼ ZZK: Paulińska-Rydygiera- -Jagiellończyka-Chrobrego (Nadodrze, przy udziale WBO) – „Serce Nadodrza” ◼ WM: Rozbrat-Sępa-Szarzyń- skiego-Prusa (Ołbin) ◼ WM: Sępa-Szarzyńskiego- -Wyszyńskiego-Prusa-Sien- kiewicza (Ołbin) ◼ WM: Struga-Kraszewskiego- -Zegadłowicza–Kleczkowska (Kleczków) ◼ WM: Kromera-Bydgoska-Łąka Mazurska (Karłowice). Te podwórka są już po remoncie: ◼ ZZK: Dąbrowskiego-Kniazie- wicza (Przedmieście Oł.) ◼ ZZK: Ofiar Oświęcimskich- -plac Solny-Rynek-Świdnicka (Stare Miasto) ◼ WM: Jaracza-Orzeszkowej- -Wyszyńskiego-Nowowiejska (Ołbin). › Więcej na: www.wro.news/ remonty-podworek Ćwierć miliarda złotych na remonty podwórek TOMASZ HOŁOD (3) Wyremontowane podwórko w kwartale Jaracza – Orzeszkowej – Wyszyńskiego – Nowowiejska Kwartał Jaracza-Orzeszkowej: ławki i boisko. Podwórka są sercem lokalnej społeczności – miejscem, gdzie można się spotkać w gronie sąsiedzkim i zadbać o aktywność fizyczną
- 9. NR 10 (220) – MARZEC 2025 9 ROZMOWA NUMERU Jak sprawić, by śmieci zmieniły się w dzieło sztuki i co wspólnego ma z tym ego artysty? Dlaczego warto ratować świat wraz z innymi i czy da się przy tym ocalić własną odrębność? Z Dariuszem Wojdygą, artystą mieszkającym na stałe w Oslo, o jego projektach rozmawia Beata Turska. 22 marca, w Międzynarodowym Dniu Wody, zaprasza pan miesz- kańców Wrocławia, by wraz z pa- nem posprzątali nabrzeże Odry. To jednak nie będzie zwyczajne sprzątanie… To część procesu twórczego, wydo- bywanie surowca, który stanie się tworzywem dla mnie i dwóch wro- cławskich artystek Anny Chylińskiej i Małgorzaty Walesiewicz. W trójkę przekształcimy śmieci w dzie- ła sztuki, które zaprezentujemy pod koniec maja podczas wspólnej wystawy. Zbieraniu surowca będą towarzyszyć rozmaite wydarze- nia artystyczno-performatywne, w tym plenerowa prezentacja ze- branych kuriozów, taki plenerowy gabinet osobliwości. Tego samego dnia wieczorem zapraszamy rów- nież na otwarcie wystawy w gale- rii MiserArt (ul. Cybulskiego 35A), gdzie przez tydzień będzie można zobaczyć prace artystów zajmują- cych się tematyką wody i ekologii wód. Wystawie będą towarzyszyć warsztaty, prelekcje, dyskusje, po- kazy multimedialne. Akcja przy nabrzeżu jest kolejnym etapem projektu artystyczno-eko- logiczno-społecznego SEKTOR 333, który rozpoczął pan w ubie- głym roku w Oslo. O co w nim chodzi? Istotą projektu SEKTOR 333 jest to, by wspólnymi siłami uwol- nić naturę od ludzkiego bałaganu i przywrócić rzekom piękno, ale też stworzyć przestrzeń dla sztuki i refleksji nad tym, jak wpływamy na świat wokół siebie. Akcja ma wymiar nie tylko ekologiczny, ale także artystyczny (odpowiedzial- ność artysty, eksperymentalne po- dejście do pozyskiwania surowca, nowe formy wyrazu, innowacyjne techniki) i społeczny (angażowanie mieszkańców w tworzenie projek- tu, edukacja ekologiczna, budowa- nie wspólnoty, wzmacnianie więzi między ludźmi a ich otoczeniem). W jaki sposób wrocławianie mogą włączyć się w projekt Sektor 333? Wystarczy przyjść o godz. 11 w oko- lice mostu Sikorskiego, a potem pójść z nami na nabrzeże. Wszyst- ko, co potrzebne – worki na śmieci, pojemniki, chwytaki, rękawiczki ochronne – będzie czekało na miej- scu dzięki współpracy z radną mia- sta Izabelą Duchnowską. Nie tylko posprzątamy, ale także wspólnie opracujemy strategię utrzymania tej przestrzeni w czystości. Warto o nią zadbać, bo może dawać wytchnie- nie w środku miasta: to niewybe- tonowany, wciąż zielony, tętniący życiem fragment rzeki. Można tu spotkać m.in.: czaple, łabędzie, kaczki i kurki wodne. W Oslo nurkował pan w rzece, żeby wyciągnąć z niej porzucone rowery, klawiatury, tablice reje- stracyjne, grabie, butle gazowe i inne graty, które nie powinny się tam znaleźć. We Wrocławiu rów- nież pan to zrobi? Rzeka Akerselva w Oslo nie jest głę- boka, więc nie tyle nurkowałem, co snurkowałem z fajką. Robiłem to w piance, bo woda jest tam zim- na nawet latem. Miałem w wodzie liczne towarzystwo: wokół mnie pojawiło się mnóstwo ryb i raków, które sprawdzały, czy da się mnie zjeść. We Wrocławiu nie będzie snurkowania, skupimy się nie na tym, co jest w wodzie, ale na śmie- ciach na nabrzeżu. A potem te śmieci zmienią się w dzieła sztuki. Co można z nich stworzyć? Na przykład biżuterię. W ramach norweskiej odsłony projektu Sek- tor 333 z materiałów wyłowionych z 333-metrowego odcinka rze- ki zrobiłem 33 brosze, pierścienie i wisiory, inspirowane ilustracjami organizmów wodnych z 3. tomu księgi Albertusa Seby, XVII-wiecz- nego holenderskiego farmaceuty i kolekcjonera osobliwości. On ko- lekcjonował podwodne kurioza na- turalne, ja subnaturalne, choć także wyłowione z wody. Tworzy pan wyłącznie biżuterię? Mój projekt cały czas się rozwija. W jego ramach stworzyłem także grafiki i obrazy, które – podob- nie jak biżuterię – będzie moż- na obejrzeć w kwietniu w Galerii u Kosałki we Wrocławiu (ul. Ru- ska 46). Eksperymentuje pan także z foto- grafią mikroskopową. Robię to dzięki pomocy dr inż. Małgorzaty Rutkowskiej-Gor- czycy i Politechniki Wrocław- skiej, która dysponuje świetnym sprzętem do badania powierzch- ni metali i innych materiałów. Na razie udało mi się skorzystać z najmniejszego z ich mikrosko- pów i chciałbym w przyszłości rozwinąć tę współpracę. Sprząta rzeki i tworzy dzieła sztuki. Pomożesz? TORBJOERN MOEN Dzieła artysty: biżuteria inspirowana organizmami wodnymi (fot. 1, 2), a także grafiki wykonane pigmentem z rdzy zeskrobanej z wyłowionych stalowych śmieci i instalacja z tych odpadów (fot. 3, 4) Dariusz Wojdyga ukończył Narodową Akademię Sztuk Pięknych w Oslo, teraz w ramach programu Erasmus+ przez kilka miesięcy będzie działał na ASP we Wrocławiu. Projekt Sektor 333 jest jego pracą magisterską 1 3 2 4
- 10. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA NR 10 (220) – MARZEC 2025 BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 10 11 Bieńkowice 450 tys. zł, Biskupin – Sępolno – Dąbie – Bartoszowice 1,2 mln zł, Borek 980 tys. zł, Brochów 770 tys. zł, Gaj 1,2 mln zł, Gajowice 1,5 mln zł, Gądów – Popo- wice Płd. 1,4 mln zł, Grabiszyn – Grabiszynek 1 mln zł, Huby 1,2 mln zł, Jagodno 1,2 mln zł, Jerzmanowo – Jarnołtów – Strachowice – Osiniec 650 tys. zł, Karłowice – Różanka 1,8 mln zł, Klecina 820 tys. zł, Kleczków 900 tys. zł, Kowale 590 tys. zł, Krzyki – Partynice 1,5 mln zł, Księże 840 tys. zł, Kuźniki 610 tys. zł, Leśnica 1,9 mln zł, Lipa Piotrowska 680 tys. zł, Maślice 1 mln zł, Muchobór Mały 710 tys. zł, Muchobór Wielki 1 mln zł, Nadodrze 1,7 mln zł, Nowy Dwór 940 tys. zł, Ołbin 1,9 mln zł, Ołtaszyn 720 tys. zł, Oporów 800 tys. zł, Osobowice – Rędzin 710 tys. zł, Pawłowice 520 tys. zł, Pilczyce – Kozanów – Popowice Płn. 1,8 mln zł, Plac Grunwaldzki 1 mln zł, Polanowice – Poświętne – Ligota 800 tys. zł, Powstańców Śląskich 1,7 mln zł, Pracze Odrzańskie 800 tys. zł, Przedmieście Oławskie 1,6 mln zł, Przedmieście Świdnickie 1,2 mln zł, Psie Pole – Zawidawie 1,7 mln zł, Sołtysowice 690 tys. zł, Stare Miasto 930 tys. zł, Strachocin – Swojczyce – Wojnów 1 mln zł, Szczepin 1,6 mln zł, Świniary 530 tys. zł, Tarnogaj 1 mln zł, Widawa 510 tys. zł, Wojszyce 760 tys. zł, Zacisze – Zalesie – Szczytniki 560 tys. zł, Żerniki 580 tys. zł W twojej okolicy brakuje placu zabaw albo parku kieszonkowego? Któ- raśzulicwymagaoświetlenia?Amożeprzydałbysięremontchodnika? WnowejedycjiFunduszuOsiedlowegojestdopodziałurekordowakwo- ta 50 mln zł. Od ciebie też zależy, na co zostaną wydane te pieniądze. I Agata Grzelińska Wrocławianie już po raz trzeci mogą składać wnioski o sfinansowanie in- westycji w swojej okolicy z Funduszu Osiedlowego. W tegorocznej edycji do podziału pomiędzy 48 osiedli jest 50 mln zł – o 10 mln zł więcej niż w poprzednich latach. Każdy może zgłosić pomysł na nowość na osiedlu. Przyjdź na konsultacje do swojej rady osiedla, opowiedz o pomyśle, jaki masz, i wspólnie złóżcie wniosek. Pieniądze można przeznaczyć na rewitalizację skwerów, place zabaw, skateparki, remonty chodników, ścieżki rowerowe lub oświetlenie. 50 mln zł dla 48 osiedli Fundusz Osiedlowy działa nieza- leżnie od popularnego WBO, czyli Wrocławskiego Budżetu Obywatel- skiego. Kwota 50 mln zł jest dzie- lona za pomocą specjalnego wzoru pomiędzy 48 osiedli. Każde z nich otrzymuje inną – w zależności od liczby mieszkańców i powierzchni. Na przy- kład najliczniejsze pod względem liczby miesz- kańców osiedle, czyli Ołbin, gdzie znajduje się 20 650 mieszkań, ma do dyspozycji prawie 1,9 mln zł. Najmniejsze Bieńkowice, gdzie jest 213 lokali mieszkalnych, mogą w tym roku w ramach FO wydać 446 tys. zł. Dokładne wyliczenia kwot na: www. wro.news/FO-osiedla-kwoty. Są już pierwsze pomysły Wrocławianie mogą od stycznia zgła- szać radom osiedli pomysły na inwe- stycje. Terminy zbierania propozycji wyznaczają rady. Na niektórych osie- dlach ten etap FO już się zakończył albo zaraz zakończy, na innych – jest w trakcie lub dopiero się zacznie. Zbieranie pomysłów zakończyło się już na osiedlu Powstańców Śląskich, które ma do dyspozycji prawie 1,7 mln zł. – Podczas konsultacji, które na naszym osiedlu trwały od 10 do 28 lutego, mieszkańcy zgłosili w sumie 24 propozycje. Niektóre z nich się pokrywały z innymi, niektórych nie możemy wziąć pod uwagę, bo do- tyczą terenów, które nie należą do miasta, a na przykład do spółdziel- ni mieszkaniowych – mówi Michał Kwiatkowski, przewodniczący Za- rządu Osiedla Powstańców Śl., prezes Wrocławskiego Forum Osiedlowego. Dodaje, że zainteresowanie, jeśli chodzi o liczbę mieszkańców zgła- szających swoje pomysły, jest po- dobne do ubiegłych lat. Zmienia się jednak jakość zgłoszeń. – Mieszkańcy są coraz lepiej zorien- towani, które tereny należą do miasta i są w zarządzie osiedla, bo umie- ją już to sprawdzić na geoportalu, czyli stronie https://gis.um.wroc.pl – zauważa Michał Kwiatkowski. Jak mówi, osiedle Powstańców Śl., które znajduje się w centrum miasta, jest osiedlem kompletnym z rozwiniętą infrastruk- turą drogową i ofertą edukacyjną. – Zgłaszane projekty najczęściej dotyczą infra- struktury podwórkowej i często są uzupełnienia- mi do inwestycji, które częściowo zostały już wykonane albo w ramach WBO, albo w ramach po- przednich edycji FO – wyjaśnia prze- wodniczący ZO Powstańców Śl. Jakie to konkretnie projekty? Na przykład remont podwórka, w tym uporządkowanie zieleni i nowe nasadzenia w kwartale ulic Wan- dy – Spadochroniarzy – Sztabowej – Powstańców Śl., albo oświetlenie chodnika wzdłuż zabudowy miesz- kalnej przy ul. Pretficza (między ul. Łączności i Oficerską), albo zago- spodarowanie podwórka, w tym upo- rządkowanie zieleni przy budynku na ul. Gajowickiej 64-70. Oświetlenie skwerów i odpowiednie oznakowanie Zbieranie pomysłów na inwestycje zakończy się na Tarnogaju 14 mar- ca. Do tej pory mieszkający tam wrocławianie zgłosili ok. 20 propo- zycji, najczęściej przysyłali je radzie osiedla pocztą elektroniczną. – Wśród nadesłanych projektów jeden dotyczy oświetlenia dwóch skwerów przy ul. Gazowej. Jest też pomysł przygotowania dojaz- du od ogrodów działkowych ROD Tarnogaj do ścieżki rowerowej na ul. Gazowej – wylicza Krzysztof Mazurkiewicz, przewodniczący Zarządu Osiedla Tarnogaj. – Do- staliśmy też zgłoszenia dotyczą- ce remontów chodników, a także wniosek o zmianę formy wyzna- czania strefy płatnego parkowania na bardziej dopasowaną do zabyt- kowej części osiedla, żeby elementy plastikowe zastąpić brukiem i ele- mentami metalowymi. Jak dodaje, zainteresowanie miesz- kańców jest tym większe, że na Tarnogaju jest już jedna inwestycja z FO zakończona, a druga na etapie projektu. – Z pierwszej edycji mamy wykonany chodnik od ul. Jesionowej do Sernic- kiej z wyznaczeniem miejsc parkin- gowych oraz przejście dla pieszych wraz z chodnikiem przy Centrum Aktywności Lokalnej na ul. Gazowej, a w ramach drugiej edycji wykonana zostanie ścieżka pieszo-rowerowa pomiędzy ul. Piękną (sięgacz) a Ny- ską, wzdłuż terenu szkoły – wylicza Mazurkiewicz. I zapowiada, że na kwietniowej sesji rady osiedla zo- stanie wybrany wniosek do realizacji w tegorocznej edycji FO. Przyjdź na konsultacje Na wielu wrocławskich osiedlach trwają aktualnie konsultacje. Orga- nizowane są spotkania, na których mieszkańcy mogą wybierać projekty, ZGŁOŚ GO DO FUNDUSZU OSIEDLOWEGO MASZ POMYSŁ NA INWESTYCJĘ W SWOJEJ OKOLICY? które będą zgłoszone do FO. Na czę- ści osiedli konsultacje ruszą wkrótce. Tak jest na przykład na Grabiszynie i Grabiszynku. – Od 25 marca do 15 kwiet- nia będziemy zbierać zgło- szenia od mieszkańców. W przyszłym tygo- dniu poinformujemy o terminach s p o t k a ń konsul- tacyjnych – zapowiada przewod- nicząca Zarządu Osiedla Grabiszyn i Grabiszynek Janina Pławnicka. W poprzedniej edycji Funduszu Osie- dlowego po konsultacji z mieszkań- cami rada osiedla zdecydowała, że należy zainwestować w chodnik na ul. Odkrywców. To boczna droga od al. Hallera w willowej części osie- dla. Teraz na zlecenie Zarządu Dróg i Utrzymania Miasta pracuje tam ekipa, która remontuje chodnik po zachodniej stronie ulicy przed skrzy- żowaniem z ul. Pionierską. Zgłoś pomysł i przyjdź na konsultacje Jak przebiega wybieranie inwestycji do realizacji? Najpierw mieszkańcy zgłaszają radom osiedli swoje po- mysły. Potem na spotkaniach i se- sjach rad osiedlowych wybierane są najbardziej pożądane przez miesz- kańców przedsięwzięcia, które rady zgłaszają miastu do realizacji. Wnio- ski muszą przejść ocenę formalną i merytoryczną. W grę wchodzą tylko takie, które leżą w kompetencjach miasta. Na formalne zgłoszenia jest czas do 30.06.2025. Na konsultacjach mieszkańcy nie tylko mogą się zastanowić, której inwestycji najbardziej chcą, ale mogą się też dowiedzieć, który pomysł może być zrealizowany szyb- ko, a na który trzeba będzie czekać długo. Nie wiesz, jak złożyć wniosek? Przyjdź na szkolenie Podczas dwóch pierwszych edycji FO okazało się, że niektóre kwestie związane z przygotowaniem wnio- sków sprawiały problem nie tylko mieszkańcom osiedli, ale też radnym. Problemy w realizacji zadań wynikają czasem z tego, że gmina nie jest wła- ścicielem działki, na której ma zostać zrealizowany projekt, z niedoszaco- wania kosztu przedsięwzięcia, a cza- sem po prostu z błędu popełnionego przy składaniu wniosku. Magistrat ma tego świadomość i w tym roku zadbał o merytoryczne wsparcie. – Trzecia edycja Funduszu Osie- dlowego została bardzo dokładnie przygotowana. Największy nacisk położyliśmy na szkolenia rad osie- dli i konsultacje. Pokazujemy rad- nym i mieszkańcom, jak przebiega proces inwestycyjny, jak sprawdzać własność gruntów. To sprawi, że zgłaszane będą inwestycje możliwe do zrealizowania – mówi Magdale- na Wdowiak-Urbańczyk, dyrektorka Departamentu Spraw Społecznych UMW. wsp. Bartosz Chochołowski Kiedy konsultacje? Do kiedy składać projekt? W marcu spotkania konsultacyjne na osiedlach: ◼ Jerzmanowo-Jarnołtów- -Strachowice-Osiniec – 21.03, 28.03 i 4.04 w godz. 17- 18 podczas dyżuru radnych, RO, ul. Jerzmanowska 102A ◼ Karłowice-Różanka – 12.03, 19.03, 26.03 i 2.04 w godz. 17-19, RO, ul. Bałtycka 8 ◼ Muchobór Wielki – 24.03, w godz. 18-19, RO, ul. Stani- sławowska 99 ◼ Nadodrze – 25.03 o godz. 19, RO, ul. Rydygiera 43 (konsul- tacje połączone będą z posie- dzeniem rady) ◼ Oporów – 17.03 w godz. 17.30-18.30, RO, ul. Wiejska 2/4 ◼ Przedmieście Oławskie – 20.03 i 10.04 w godz. 18-19, RO, ul. Kościuszki 184 (z transmisją on-line – link udostępniony zostanie przed transmisją) ◼ Przedmieście Świdnickie – 21.03 i 31.03 w godz. 16-19, RO, ul. Piłsudskiego 37 ◼ Przedmieście Świdnickie – 21.03 i 31.03 w godz. 16-19, RO, ul. Piłsudskiego 37 ◼ Psie Pole-Zawidawie – 25.03, o godz. 18, RO, ul. Krzywoustego 284 ◼ Zacisze-Zalesie-Szczytniki – 18.03 i 25.03, w godz. 17-19, RO, ul. Chopina 9A I piętro. Pomysły na inwestycje można zgłaszać na osiedlach: ◼ Brochów – do 25.03 – elek- tronicznie: brochow@osiedla. wroclaw.pl lub papierowo: CAL, ul. Koreańska 1a ◼ Gaj – do 30.03 – elektronicz- nie: [email protected]. pl lub papierowo: skrzynka pocztowa przy wejściu do RO, ul. Krynicka 80 ◼ Gajowice – 14.03 – elektro- nicznie: gajowice@osiedla. wroclaw.pl ◼ Grabiszyn-Grabiszynek – od 25.03 do 15.04 – elektronicz- nie: grabiszyn_grabiszynek@ osiedla.wroclaw.pl ◼ Jerzmanowo-Jarnołtów- -Strachowice-Osiniec – od 17.03 do 11.04 – stacjonarnie podczas dyżuru radnych, RO, ul. Jerzmanowska 102A – 21.03, 28.03 i 4.04, w godz. 17-18 lub elektronicznie: jerzmanowo@osiedla. wroclaw.pl lub papierowo: skrzynka pocztowa, RO, ul. Jerzmanowska 102A ◼ Karłowice-Różanka – do 2.04 – poprzez formularz www.wro.news/zglos-karlo- wice-rozanka ◼ Krzyki-Partynice – do 17.03 – elektronicznie: krzyki@ osiedla.wroclaw.pl lub pa- pierowo: skrzynka pocztowa, RO, ul. Wiosenna 14 lub przez ankietę: www.wro.news/an- kieta_FO ◼ Muchobór Wielki – do 23.03 – elektronicznie: muchobor_ [email protected] ◼ Nadodrze – do 25.03 – elek- tronicznie: nadodrze@osie- dla.wroclaw.pl lub papierowo: pocztą na adres RO, ul. Rydy- giera 43 lub do skrzynki przy siedzibie RO ◼ Oporów – do 10.04 – elek- tronicznie: oporow@osiedla. wroclaw.pl lub papierowo: wrzutka na listy w drzwiach RO, ul. Wiejska 2/4 ◼ Przedmieście Oławskie – od 15.03 do 13.04 – elektronicz- nie: przedmiescie_olawskie@ osiedla.wroclaw.pl lub przez formularz: www.wro.news/ formularz-olawskie lub papierowo: osobiście w RO (20.03, 3.04 i 10.04, w godz. 18-19) i od 15.03 w godz. 12-18 w Centrum Na Przed- mieściu, ul. Prądzyńskiego 39a. Wypełnione formularze papierowe należy wrzucać do skrzynki pocztowej, RO, przy ul. Kościuszki 184 ◼ Przedmieście Świdnickie – do 7.04 – elektronicznie: przedmiescie_swidnickie@ osiedla.wroclaw.pl lub papie- rowo: RO, ul. Piłsudskiego 37, w czasie dyżurów zarządu, w każdy poniedziałek w godz. 16-18 lub do skrzynki pocz- towej przy RO ◼ Psie Pole-Zawidawie – do 28.03 – elektronicznie: psie_ [email protected] lub papierowo: CAL Zakrzów, ul. Wilanowska 29a albo CAL Psie Pole, ul. Kiełczowska 43, bud. 6 w godzinach działania CAL-i lub do RO, ul. Krzywo- ustego 284 w trakcie dyżuru radnych ◼ Tarnogaj – do 14.03 – elek- tronicznie: tarnogaj@osiedla. wroclaw.pl lub papierowo: do skrzynki pocztowej RO, ul. Henrykowska 2 ◼ Zacisze-Zalesie-Szczytniki – do 30.03 – elektronicznie: [email protected]. pl lub papierowo: wrzucając kupon (do pobrania: www. wro.news/zzs-fundusz) do skrzynki, RO, ul. Chopina 9A. Część rad osiedli nie podała jesz- cze terminów konsultacji. Pełna lista konsultacji na: www.wro. news/FO-konsultacje. ZarządOsiedlaKlecina:MaciejLeńczyk–wiceprzewodniczący,JoannaLauner-Kubik–przewodnicząca,KarinaBartosik –skarbniknaterenieskateparkuprzyul.WałbrzyskiejwybudowanegowramachFunduszuOsiedlowegow2024roku Skwer Hansa Scharouna na Nowych Żernikach powstaje w ramach Funduszu Osiedlowego (wizualizacja II etapu prac) BARTOSZ MOKRZYCKI
- 11. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 12 DLA MIESZKAŃCA Z Himalajów przejadą do Wrocławia... jelczem Naukowcy z Politechniki Wrocławskiej pracują nad nowymi sposobami leczenia choroby Al- zheimera. Jeśli ich projekt zakończy się sukcesem, może utorować drogę do bardziej skutecz- nych terapii, również w innych zaburzeniach neurodegeneracyjnych. I Tomasz Wysocki Choroba Alzheimera dotyka milio- ny ludzi na całym świecie. Obecnie dostępne terapie skupiają się na le- czeniu objawowym i w ograniczo- nym stopniu spowalniają chorobę. Zespół prof. Marcina Poręby z Wy- działu Chemicznego PWr zamierza opracować nową klasę terapeu- tyków, którymi będą koniugaty przeciwciało – lek. To innowacyjne podejście łączy precyzję celowania w chorobę w oparciu o przeciwcia- ła ze skutecznością małocząstecz- kowych leków. – Opracowywane przez nas koniugaty będą celowały w patologiczne cechy, tak zwane punkty uchwytu charakterystyczne dla choroby Alzheimera. Wcześniej we współpracy z zespołem prof. Urszuli Wojdy z Instytutu Biolo- gii Doświadczalnej im. Nenckiego Polskiej Akademii Nauk w Warsza- wie przeprowadzone zostaną testy oceniające skuteczność i bezpie- czeństwo tych badań – mówi prof. Marcin Poręba. Koniugaty przeciwciało – lek to rodzaj terapii celowanej, która już wykazała ogromny potencjał w onkologii. Składają się z trzech głównych komponentów: prze- ciwciała, łącznika i leku. Prze- ciwciało pełni podwójną rolę, ponieważ z jednej strony jest te- rapeutykiem, a z drugiej służy jako nośnik dla wielokrotnie bardziej toksycznego leku. Przeciwciała połączone są z lekiem łącznikiem, np. peptydem, który ulega degra- dacji w środowisku nowotworu i uwalnia lek.– Nasze koniugaty będą celować w białka zaanga- żowane w progresję choroby, ta- kie jak złogi amyloidowe i splątki tau – wyjaśnia prof. Poręba. – Te patologiczne białka gromadzą się w mózgu pacjenta z chorobą Al- zheimera, prowadząc do stanów zapalnych, dysfunkcji synaptycz- nej i śmierci neuronów. Na realizację projektu „Pierw- sze koniugaty przeciwciało – lek w terapii choroby Alzheimera” prof. Poręba otrzymał grant Sonata BIS z Narodowego Centrum Nauki w wysokości niemal 5 mln zł. Nowe terapie z Politechniki na chorobę Alzheimera Spotkanie z uczestnikami projektu „Jelczem w Himalaje”, którzy opowiedzą o wyprawie sprzed ponad 45 lat, a także o jej wpływie na współczesnych podróż- ników, to kolejne wydarzenie wokół wystawy „Freedom Climbers. Wrocławianie w Górach Wysokich”, na które zaprasza Centrum Historii Zajezdnia 14 marca. I Redakcja „Jelczem w Himalaje” to niezwy- kła podróż w czasie – to nie tylko hołd dla legendarnych himala- istów, ale również zachowanie pamięci o tych, którzy w cieniu wielkich nazwisk pełnili kluczowe role – o kierowcach wyprawowych ciężarówek. To oni dostarczali niezbędny sprzęt i przewozili hi- malaistów w serce Gór Wysokich. Dzięki projektowi „Jelczem w Hi- malaje” historyczny jelcz trafił przed główne wejście do Interna- tional Mountain Museum w Po- kharze. Wszystko zaczęło się od dzienni- ka Jerzego Pietrowicza, odnale- zionego przez jego syna Macieja. To ten pamiętnik stał się impulsem do wyjąt- kowej wyprawy jel- czem w najwyższe góry świata. Celem współcze- snej ekspedycji było przypomnie- nie światu o doko- naniach Polaków i po- kazanie kulis ich podróży. Ponad 45 lat temu uczestnikom ekspedycji jelczem na Anna- purnę Południową towarzyszyły skrajne emocji – od euforii zdo- bycia szczytu po tragedię śmierci trzech kolegów. – Chciałbym poczuć ekscytację, któ- ra towarzyszyła mojemu tacie 45 lat temu. Naj- cenniejsze dla mnie jest to, że m o g ę s ł u c h a ć opowieści o nim od jego kolegów – mówi Maciej Pietrowicz, organizator wyprawy „Jelczem w Himalaje”, prezes Fundacji Pietrowicz Śladami Uczestni- ków, pasjonat historii polskiego himalaizmu. Gościem spotkania będzie też Ry- szard Włoszczowski – uczestnik pierwszej Jeleniogórskiej Wyprawy w Himalaje w 1979 roku, uczestnik ekspedycji na Latok III w Karako- rum (1984), wielokrotny uczestnik wysokogórskich wypraw w latach 80. ubiegłego wieku. Harmonogram wydarzeń towa- rzyszących wystawie „Freedom Climbers. Wrocławianie w Górach Wysokich”, które są zaplanowane w Centrum Historii Zajezdnia przy ul. Grabiszyńskiej 184: ◼ 29 marca – spotkanie z Dariuszem Jaroniem, autorem książki „Polscy himalaiści” ◼ 12 kwietnia – Spotkanie z Rachelą Berkowską, autorką książki „Życie za szczyt. Polacy w Himalajach” ◼ 8 maja – Spotkanie z Miłką Raulin, autorką projektu „Siła marzeń – Korona Ziemi”. Na wszystkie te wydarzenia za- prasza Centrum Historii Za- jezdnia do swojej siedziby przy ul. Grabiszyńskiej 184. Wstęp wolny. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA Uczestnicy nietypowej ekspedycji w 1979 roku pojechali jelczem w Himalaje, by zdobyć Annapurnę Południową. W tym roku wrocławscy himalaiści znów chcą pokonać tę trasę Badaniami kieruje prof. Marcin Poręba z Wydziału Chemicznego PWr CH ZAJEZDNIA MaciejPietrowicz
- 12. NR 10 (220) – MARZEC 2025 13 100 zdjęć wielkoformatowych, a na nich 100 gatunków ptaków, spotkanych przez wro- cławskiego fotoreportera Mieczysława Michalaka przez 5 lat w różnych zakątkach Polski. I Redakcja Na wystawie będziecie mogli podziwiać majestatyczne ujęcia bielika, kolorowe fotografie żołn, dynamiczne kadry zimorodków oraz wiele innych ptaków, w tym drapieżnych. Większość zdjęć przedstawia ptaki w locie. Mieczysław Michalak to foto- graf z ponad 30-letnim do- świadczeniem. Jego ka- riera rozpoczęła się w czasach ciemni, chemii i aparatów analogowych, ki e dy zdj ę cia powstawały na f i l m a c h ś r e d - nio– i wielkoformatowych. Przez lata miał okazję być świadkiem ogromnego skoku technologicz- nego w fotografii, od analogo- wych aparatów po nowoczesne lustrzanki cyfrowe z możliwością nagrywania filmów HD. W swoim dorobku Michalak ma dokumentowanie wydarzeń w najtrudniejszych warunkach – pod wodą, pod ziemią, w powie- trzu oraz w miejscach, do których dostęp ma niewielu. Fotografował tragiczne, ważne i wielkie wyda- rzenia, sportowe imprezy oraz przemiany polityczno-społeczne. Poznał przy tym wielu wspania- łych ludzi. Jak sam mówi: – Fo- tografowanie to zatrzymywanie w kadrze chwil związanych z na- szą rodziną, okolicą, miastem i krajem. Mam szczęście wyko- nywać zawód trudny, ale dający bardzo dużo satysfakcji. Dlatego polecam – FOTOGRAFUJMY. Nie jest to typowa wystawa – wielkoformatowe zdjęcia o roz- miarze aż 2,5 m sprawiają, że obrazy niemal ruszają się przed oczami i sprawiają, że możecie poczuć się jakbyście byli w sa- mym środku dzikiej przyrody. Wernisaż 14.03, godz. 17, ul. Tramwajowa 1-3. Wysta- wa czynna w soboty i niedziele w godz. 11-16 do końca marca. Wstęp wolny. Po Stabłowicach, Nowych Żernikach i Leśnicy przyszedł czas na osiedle Brochów. Tam w czwartek 13.03 pojawi się INFO Punkt TBS. Będzie można spotkać się w nim z pracownikami wrocławskiej spółki, uzyskać sprawdzone informacje, przekazać sprawę lub zasugerować, co warto zmienić. I Redakcja Spotkania na osiedlach to kolejny sposób, w jaki osobiście można spotkać się z pracownikami TBS Wrocław. Od dłuższego czasu wrocławska spółka organizuje popołudniowe dyżury dla miesz- kańców w swojej siedzibie. – Nie zawsze jest możliwość, aby w ciągu dnia spotkać się na osie- dlu z administratorem i przeka- zać mu swoją sprawę. Niektóre tematy wymagają też rozmowy z pracownikiem w biurze, aby np. załatwić potrzebne doku- menty. Stąd też cykliczne dyżury naszego prezesa i pracowników, organizowane w obu naszych biurach – tłumaczy Łukasz Ma- ślanka z TBS Wrocław. Co środę w godz. 15.30-17.30 w biurze TBS Wrocław przy ul. Tylnej 14 można się spotkać z pracownikami działów: Tech- nicznego i Zarządzania Nieru- chomościami, a w siedzibie przy ul. Przybyszewskiego 102/104 – w tych samych godzinach – z pracownikami Biura Obsługi Lokali. Spotkania są otwarte – nie trzeba się umawiać, wystar- czy przyjść w trakcie dyżuru. TBS Wrocław to miejska spół- ka oferująca mieszkania na tani wynajem. Obecnie we Wrocławiu zarządza 12 osiedlami i 112 bu- dynkami, gdzie mieszka nawet 11 tysięcy osób. Średni czynsz wynosi obecnie 17,85 zł za mkw. Oferta spółki cieszy się dużym zainteresowaniem. Na jedno mieszkanie z rynku wtórnego, a zatem zwolnione przez poprzedniego lokatora, w 2024 roku, było średnio ponad 30 zainteresowanych osób, a na niektóre ogłoszenia nawet ponad 50 chętnych. Spotkanie z mieszkańcami TBS w siedzibie na Nowych Żernikach przy ul. Brzozy, Berga, Bieńkowskiego Bielik w obiektywie Mieczysława Michalaka ARCHIWUM TBS Przypominają o opłatach za groby Zarząd Cmentarzy Komunal- nych we Wrocławiu przypo- mina osobom, których bliscy są pochowani na cmenta- rzach: Osobowice, Grabiszyn, Psie Pole, Pawłowice, Jerz- manowo i Leśnica o koniecz- ności wnoszenia opłat z ty- tułu przedłużenia ważności zachowania grobów. Zgod- nie z ustawą o cmentarzach i chowaniu zmarłych termin ważności zachowania grobu upływa po 20 latach od chwili pochówku lub po wygaśnię- ciu przedłużenia ważności grobu. Zarządca cmentarza jest uprawniony do likwidacji grobów nieopłaconych i prze- znaczenia ich do ponownego wykorzystania. Ważność gro- bu, zasady wnoszenia opłat oraz ich wysokość sprawdzisz na: www.zck.wroc.pl. Kiermasz książek używanych Biblioteka Grafit, czyli Fi- lia nr 5 Miejskiej Biblioteki Publicznej, przy ul. Namy- słowskiej 8 zaprasza w so- botę 15.03 w godz. 11-19 na Wiosenny kiermasz książki i 10. urodziny Biblioteki Gra- fit! Znajdziesz tu różne wy- dawnictwa – od dziecięcych baśni i opowiadań, po powie- ści obyczajowe i kryminalne, a nawet popularnonaukowe i obcojęzyczne. Płatność kartą lub gotówką. Przyjdź i znajdź coś dla siebie. Taniec baletowy? Zacznij na Borku Całe życie marzyłaś lub ma- rzyłeś, by zatańczyć „Jezioro Łabędzie” i myślisz, że prze- gapiłeś swoją życiową szansę? Nieprawda! Przyjdź w czwar- tek 13.03 o godz. 17 na pierw- sze zajęcia z podstaw tańca klasycznego do siedziby Rady Osiedla Borek przy ul. Po- wtańców Śląskich 210-218. Jak się przygotować? Wystar- czy wygodny strój i skarpetki, a do tego butelka wody. Za- jęcia poprowadzi primabale- rina Maria Kijak-Rakowska, wieloletnia pierwsza tancerka Opery Wrocławskiej. Wstęp wolny. NASZE OSIEDLA MIECZYSŁAW MICHALAK BROCHÓW Przyjdź do INFOpunktu TBS na ul. Wileńską 24 DĄBIE Obejrzyj wystawę Ptaki w Czasoprzestrzeni
- 13. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 14 NASZE OSIEDLA Zarząd Dróg i Utrzymania Mia- starozpocząłbudowęchodnika i przystanków na ul. Miodowej. Inwestycja jest zlokalizowana na wysokości nru 27, w rejo- nie nowo powstałej zabudowy mieszkaniowej i al. Kaczorow- skiego. I Redakcja Przy ul. Miodowej nie było do tej pory chodników, a piesi musieli korzystać z pobocza. Teraz po- wstanie tam para peronów przy- stankowych z wyposażeniem, fragment chodnika, a także nowe przejście dla pieszych. Pojawią się także progi zwalniające, by za- pewnić bezpieczeństwo wszyst- kim uczestnikom ruchu. Zakres robót Pracownicy firmy wykonaw- czej, czyli MIWRO z Bykowa pod Mirkowem mają w planie dzia- łań: rozbiórkę istniejących na- wierzchni i przygotowanie pod- łoża ułożenie krawężników i nawierzchni z kostki betonowej oraz płytek stop wyposaże- nie dwóch nowych przystanków w meble (wiaty, słupki, ław- ki i kosze na śmieci) budowę studni Miejskiego Kanału Tech- nologicznego montaż elemen- tów nowej organizacji ruchu, czyli nowego przejścia dla pieszych i czterech progów zwalniających budowę oświetlenia (8 słupów). Ile kosztuje i kiedy będzie? Finansowanie zadania drogo- wego na osiedlu Leśnica nale- ży do środków Gminy Wrocław. Z miejskiej kasy na ten cel pój- dzie 716 tys. zł. Jeżeli nic nie wydarzy się poza planem, efekty inwestycji leśni- czanie odczują w listopadzie bie- żącego roku. LEŚNICA Zaczęli budowę chodnika na ul. Miodowej PRZEDMIEŚCIE OŁAWSKIE Za 40 mln zł wyremontują i docieplą budynki Wrocławskie Mieszkania w 2025 roku przeznaczyły na termomodernizację kwotę blisko 40 mln zł. Po wymianie pieców kopciu- chów przyszedł czas na izolację ścian piwnic i docieplenia elewacji. Roboty idą pełną parą we wszystkich 7 kamienicach. I Redakcja Do końca maja prace powinny zostać zakończone pod 5 adresa- mi: ul. Chudoby 9 Prądzyń- skiego 20, 24, 39 Więckow- skiego 20. W lipcu planowany jest koniec pod dwoma: Krakow- ska 25 i 27. Kolejne trzy lokalizacje: ul. Więc- kowskiego 4, 5 i 21 w maju 2025 doczekają się ogłoszenia przetar- gu na termomodernizację. Oprócz tego w blisko 800 lo- kalach należących do miasta, a znajdujących się najczęściej w budynkach wspólnotowych, kontynuowane będą prace zwią- zane z likwidacją kopciuchów. – Na wymianę nieekologicznych źródeł ciepła i termomoderni- zację Wrocławskie Mieszkania w 2025 roku przeznaczą kwotę blisko 40 mln zł – zapowiada Galewska. – Koszt ten zawiera również wykonanie dokumentacji projektowych termomodernizacji, której realizacja została zaplano- wana na rok 2026. Po wymianie ogrzewania mia- sto rozpoczyna nowy etap prac – tym razem związanych z ter- momodernizacją. – Wykonane zostaną: izolacje ścian piwnic, docieplenia i remonty elewacji, remonty dachów, wymieniona stolarka okienna – wylicza Ga- lewska. – Wszystko to ma spra- wić, że nie będzie strat ciepła i na ogrzanie lokali będzie potrzebne mniej energii. Ostatecznie prze- łoży się to na niższe rachunki za ogrzewanie. Operator koparki robi wykop pod przecisk pod jezdnią, by w nim ułożyć potrzebne instalacje podziemne Przy ul. Prądzyńskiego prace powinny się zakończyć do 30 maja br. ZDIUM WROCŁAW TOMASZ HOŁOD Harmonogram wywozugabarytów 12-18.03.2025 Odpady wielkogabarytowe, czyli stare meble, dywany trzeba wy- rzucać do specjalnych kontene- rów. W najbliższym tygodniu staną na trzy dni pod adresami: 12.03.2025 Dawida 9-11, Gliniana 87, Ko- muny Paryskiej 59, Międzyleska 1, al. Piastów 4, Przestrzenna 23, Ślężna 176, Tarnogajska 45, Zwycięska 18 14.03.2025 Arbuzowa 5, Arctowskiego 15, Augustowska 79, Baczyńskiego 26, Bednarska 13, Belwederczy- ków 1-3, Białowieska 5, ks. Bon- czyka 10, gen. Bora-Komorow- skiego 85, Braterska 16, Brodzka 175, Brzeska 6, Brzozy 4, Buska 19, Bzowa 92/94, Chałupnicza 59, Cisowa 6, Czarnieckiego 29, 70, Daktylowa 1, Dolnobrzeska 5, 42, Drukarska 47, Dworco- wa 30, Estońska 40, Fiołkowa 9, Fryzjerska 21a, Gajowa 40, Galla Anonima 2c, Gliniana 49, Górnicza 65, Goszczyńskiego 1a, Grochowa 34, Główna 86, al. gen. Hallera 46, 49, 117, 127, 135/137, Hubska 123, Hłaski 20, Inżynier- ska 62, Jemiołowa 56, Jesionowa 25, Jugosłowiańska 60, Kamień- skiego 190a, 229a, Karmelkowa 84, Karpacka 28, Kleczkowska 5, 39, ks. Klimasa 35, Kminkowa 45, Kolbuszowska 3, 14, Koman- dorska 169, Komuny Paryskiej 15a, Konduktorska 6, Kościusz- ki 180a, Kośnego 20, Krakusa 4, Kraszewskiego 8, Królewiecka 11, Krotoszyńska 29, Krucza 10, 43, Kruszwicka 10, Krynicka 7, Krze- mieniecka 129, Krzywoustego 37, 65, 273, Kunickiego 33, Lekcyj- na 146, Lniana 6, Lwowska 34, Łęczycka 15, Łomnicka 18a, Łu- gowa 11, Macedońska 35, Mar- sowa 17, Migdałowa 2, Milicka 12, Nenckiego 29, Niklowa 2, Oporowska 3, 16, Orzechowa 59, Pautscha 4, Pawia 29, Polarna 5, Poleska 5, Popowicka 10, 150, al. Pracy 27, gen. Prądzyńskiego 22, 35, Przybyszewskiego 112, Przystankowa 11, Rakietowa 4, Rutkiewicz 25, Semaforowa 19f, Sezamkowa 26, Sierakowskiego 67, Siostrzana 3, ppłk. Skarżyń- skiego 16, Sokola 17, Spiżowa 9c, Sportowa 12a, Stalowowolska 33, Stanisławowska 58, Stoczniowa 43, Strachocińska 63, Strońska 37, Strzegomska 230, Swojczyc- ka 118, Syryjska 18, Ślężna 88, Tarnogajska 57, gen. Traugut- ta 66, 141, Tyska 14, Vivaldie- go 14, Węgliniecka 2, Wesoła 19, Wieczysta 159, Wietrzna 12, Wojaczka 3, Wołczyńska 20, Wysockiego 1, Zachodnia 26, Zagrodnicza 26, Zakładowa 7, Zaporoska 73, Zatorska 108h,
- 14. NR 10 (220) – MARZEC 2025 15 NASZE OSIEDLA W pracowni MDK przy ul. Reja 17 zapaliły się gazety. Nikomu nic się nie stało, ale zajęć przez jakiś czas nie będzie. Pracownicy Młodzieżowego Domu Kultury we Wrocławiu są zmuszeni zawiesić – do odwo- łania – wszystkie zajęcia w pra- cowni plastycznej zlokalizowanej w kamienicy przy ul. Reja 17 na placu Grunwaldzkim. Powodem zawieszenia zajęć jest usuwanie skutków niewielkiego pożaru z małym zadymieniem. Do zdarzenia doszło w ponie- działek 10 marca przed połu- dniem. W pracowni zapaliły się gazety. Najbardziej prawdopo- dobną przyczyną było zwarcie na sieci elektrycznej. Na miejscu interweniowało 5 za- stępów straży pożarnej. Przy- jechał też ambulans pogotowia ratunkowego i policja. Nie było osób poszkodowanych, a ewa- kuacja nie była konieczna. Akcja strażaków trwała niecałe dwie godziny. PLAC GRUNWALDZKI MDK przy ul. Reja zawiesza zajęcia na jakiś czas PAWŁOWICE Koszą, napowietrzają i aplikują glinkę jezioru GRABISZYN-GRABISZYNEK Pokaż, jak zgoda maluje świat TERSTOCK ZZM WROCŁAW ZAJEZDNIA Zarząd Zieleni Miejskiej zlecił oczyszczenie wód Jeziora Pawło- wickiego za pomocą glinki bentonitowej. To realizowane etapa- mi zadanie z Wrocławskiego Budżetu Obywatelskiego. Projekt jest o wiele szerszy i za- kłada budowę nowego ujęcia wód deszczowych. Tymczasem ZZM wdraża prostsze rozwiązania – koszenie roślinności i napo- wietrzanie wody. Swoją nieba- gatelną rolę odgrywa, użyty po raz pierwszy na wiosnę zeszłego roku, preparat w postaci, stoso- wanej także w pielęgnacji skóry ludzkiej, skały osadowej powsta- łej z popiołów i tufów wulkanicz- nych. Podana zawiesina trwale łączy się z fosforanami, tworząc minerał obojętny dla środowiska. Cały proces pomaga poprawić stan zbiornika, blokując sub- stancje, które sprawiają, że woda staje się zbyt bogata w składni- ki odżywcze, przez które zbior- nik zarastał. To oznacza, że bę- dzie mniej problemów z jakością wody. Następne czyszczenie – je- sienią bieżącego roku. Zgoda to zrozumienie siebie nawzajem. Centrum Historii Zajezdnia organizuje konkurs „Zgoda maluje świat” dla przedszkolaków i uczniów podstawówek. Kiedy się pokłócimy, to tak, jakbyśmy rozrzucili wszystkie puzzle. Każdy kawałek jest gdzie indziej i ciężko wtedy zobaczyć cały obrazek. Najtrudniejsze to znaleźć ten pierwszy pasujący kawałek, żeby zacząć układać. Ale kiedy to już się uda, to powoli, krok po kroku, puzzle składają się w spójny obraz. Tak samo jest z próbami osią- gnięcia porozumienia. Kiedy mówimy, że dwie osoby lub grupy zawierają zgodę, oznacza to, że po okresie kłótni w końcu osiągają wspólny punkt widzenia, zawierają kompromis i próbują współpracować. Dobrze rozumia- na zgoda to poczucie jedności; pomaga budować zaufanie. Zgodę można namalować na wiele sposobów, w zależności od kontekstu i wyobraźni, dlate- go zachęcamy, by puścić wodze fantazji i zaprezento- wać swoją wizję tej pięknej wartości w formie pracy pla- stycznej. Do udziału w konkursie CH Zajezdnia zaprasza dzieci w wieku przedszkol- nym i uczniów szkół podstawowych. Termin nadsy- łania prac: do 30.09.2025 r. Zegadłowicza 35, Zielonogórska 9, Żmigrodzka 9, 91 17.03.2025 Chińska 7, Gliniana 23, Krzyc- ka 7, Lniana 21, Promenada 20, Ślężna 151, al. Wiśniowa 14, Za- kładowa 11y 18.03.2025 Ałunowa 11, al. Armii Krajowej 34, Bolesławiecka 1, 10, Bo- rowska 40, 112, Chałupnicza 21, Chełmońskiego 40, Chorwacka 33, Cukrowa 20, Cynamonowa 15, Czajkowskiego 11, Czarniec- kiego 80, Dembowskiego 22, Długa 51, Falzmanna 19, Gajowa 72, Gajowicka 142, 166, Gazowa 22, Gitarowa 1, Głogowska 39, Główna 91, Gołężycka 18, Go- plan 19, Góralska 38, Grabiszyń- ska 124a, 313, al. gen. Hallera 40, 120, Hermanowska 92, Idzi- kowskiego 12, Inżynierska 62, Iwaszkiewicza 20, Jaksonowic- ka 16, Jantarowa 12, Jemiołowa 17a, 26, Klasztorna 52, Klecińska 150, Kleczkowska 31, Kolumba 5, Komandorska 64, Komuny Pa- ryskiej 58-60, 81, Kosynierów Gdyńskich 10, Koszykarska 8a, Kowalska 71, Kozanowska 107, Krośnieńska 12, Krotoszyńska 44, Krucza 25, Krynicka 21, 80, Kubali 10, Lekcyjna 65, Litewska 2, 14, Litomska 23, Lubińska 26, 54, Lubuska 54, Łomnicka 28, Macedońska 15, gen. Maczka 41, Manganowa 4, Metalowców 29a, Monte Cassino 11, Mościc- kiego 33a, Mrozowska 14, Mu- licka 7, Na Końcu 2, Na Polan- ce 12, Obornicka 21, 91, Oboźna 36, Obrońców Poczty Gdańskiej 15a, Odkrywców 1-3, Odrodze- nia Polski 8, Olszewskiego 60, al. Paderewskiego 22a, Pereca 23, Pierwszej Dywizji 24, Pocz- towa 12-14, Pola 17, Popowicka 49, al. Poprzeczna 45, Potoko- wa 32, Powiewna 6, 7, Poznań- ska 1, gen. Prądzyńskiego 29, Przemysłowa 20, Rakietowa 4, 7, Redycka 1, Reszelska 7, Ro- manowskiego 32, Rumiankowa 33, Rymarska 24, Sanocka 7, Saperów 25, Skarbowców 90, Skwierzyńska 24, Słubicka 21, Sołtysowicka 6, Stabłowicka 119, 127, Stalowa 52, Stanisławowska 50, 62, 63a, Stopnicka 11, Stra- żacka 1a, Strzegomska 7, Stysia 31, Szczęśliwa 12, Szkocka 51, Szprotawska 17, Szwajcarska 15, Szybka 1a-1f, Ślężna 158c, 170, Śliczna 64, Śniadeckich 2, Świe- radowska 8, Świnoujska 21, Tar- nobrzeska 2, Terenowa 3, Torfo- wa 7, Trawowa 20, Tymiankowa 7, Vivaldiego 46, Wałbrzyska 43a, Wambierzycka 6, Wąsowi- cza 5, Wejherowska 43, Wełniana 15, Wileńska 1, Wodzisławska 4, Wojanowska 76, Wojrowicka 33, Wojtkiewicza 10, Wykładowa 24, Zachodnia 17, Zaporoska 64, Za- torska 4, Zielińskiego 59, Zielo- nego Dębu 15c, Żmigrodzka 52, 225, Żubrza 1
- 15. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 16 WROCŁAWSKIE POKOLENIA Niełatwe są tajniki erystyki, ale da się je opanować. Wrocławskie Centrum Rozwoju Społecznego zaprosiło młodzież szkół ponadpodstawowych do udziału w Forum Dyskusyjnym Młodzieży Wrocławia w ramach Akademii Twórczych Inicjatyw Obywatelskich. Młodzi ludzie uczyli się dyskutować z poszanowaniem opinii rozmówców. I Agata Zięba Podczas Forum Dyskusyjnego Młodzieży Wrocławia młodzi lu- dzie mają bezpieczną przestrzeń do wspólnego dialogu, w której wymieniają się wiedzą i dzielą się swoimi refleksjami. Nabywają też kompetencji, by słuchać i szano- wać innych, mimo odmiennych poglądów. Udział w Forum to dla nich okazja, by kształtować swoją społeczną osobowość i rozwijać umiejętności oratorskie. Podejmowane przez uczniów szkół średnich debaty dotyczą zagadnień z zakresu: kultury, tolerancji, nauki, ekonomii czy ekologii. W niektórych edycjach młodzież do wspólnych roz- mów zaprasza gości i ekspertów – przedstawicieli instytucji kul- turalnych i naukowych, ekono- mistów albo wykładowców szkół wyższych. Droga do pojednania Tegoroczna edycja odbyła się w Muzeum Poczty i Telekomuni- kacji we Wrocławiu 7 marca. Jej tematem była „Droga do pojedna- nia. Lekcje z przeszłości dla przy- szłości”, dzięki czemu wpisała się w obchody roku 2025 ustanowio- nego przez Radę Miejską Wrocła- wia Rokiem Pojednania. Wzięło w niej udział 9 szkół ponadpod- stawowych. Ponadto bieżący rok obfituje w trzy ważne rocznice, które organizatorzy wydarzenia chcieli przypomnieć młodzieży: ◼ 60. rocznicę powstania Orę- dzia biskupów polskich do biskupów niemieckich ◼ 45. rocznicę powstania Soli- darności ◼ 80. rocznicę zakończenia II wojny światowej. Te historyczne wydarzenia były punktem wyjścia i tłem do dysku- sji podjętej przez młodzież. Trudne pytania i ważne odpowiedzi W swoich debatach uczniowie i uczennice mierzyli się z pyta- niami: Jak pamięć o przeszłych krzywdach wpływa na proces po- jednania i funkcjonowania mię- dzy narodami? Jakie wyzwania napotykają państwa i społecz- ności w procesie pojednania po wojnach lub innych konfliktach?. A w drugiej części temat pojedna- nia rozpatrywany był w kontekście osobistym i społecznym i tu padły pytania: Czym jest pojednanie i czy zawsze wymaga przebaczenia? Ja- kie kroki są niezbędne, aby osią- gnąć prawdziwe pojednanie? Młodzież podkreślała, że w pojed- naniu ważna jest inicjatywa i wola obu stron. Największym wyzwa- niem jest niewystarczająca edu- kacja i brak wiedzy historycznej. Młodzi zwracali uwagę na to, że pamięć o krzywdach przekazywa- na przez pokolenia służy mani- pulacji politycznej. Podkreślali, że nie możemy stosować odpowie- dzialności zbiorowej, bo krzywd nie powodują społeczeństwa tylko jednostki. Weronika z Liceum Navigo mó- wiła „o potrzebie komunikacji w procesie pojednania, do czego potrzebna jest również umiejęt- ność słuchania. A niewielu nad tym pracuje, bo ego nie pozwala nam słuchać, ważniejsze jest wy- rażenie własnego zdania”. Według słów Sandry z V LO „pojedna- nie wymaga dialogu i znalezienia płaszczyzny porozumienia, co nie jest łatwe. I nie oznacza zapo- mnienia tego, co się wydarzyło”. Z kolei Filip z XVI LO powie- dział, że „pojednanie nie znaczy, że mamy się ze wszystkimi i we wszystkim zgadzać. Pojednanie nie musi się wiązać z przebacze- niem, ale opiera się na wzajemnej akceptacji. Pojednanie to usłysze- nie siebie nawzajem”. Szkołą, która przygotowała i po- prowadziła 7. FDM było Ogólno- kształcące Liceum Kreatywności nr XVI przy ul. Reja we Wrocławiu. W dyskusji ważne są argumenty i zimna krew WCRS Młodzież spotkała się na debatach 7 marca 2025 roku w Muzeum Poczty i Telekomunikacji we Wrocławiu 27 paneli, 18 warsztatów prowadzonych przez ponad 40 pre- legentów z całej Polski. Do tego dwa spacery przyrodnicze. Tak zapowiada się 6. Szkolna Konferencja Klimatyczna dla uczniów. I Agata Zięba Wydarzenie skierowane jest do uczniów szkół ponadpodstawowych oraz starszych klas szkół podsta- wowych. VI edycja Szkolnej Kon- ferencji Klimatycznej odbędzie się w dniach 12–14 marca w Centrum Kongresowym Politechniki Wro- cławskiej (budynek D-20) i będzie uzupełniona o dwa spacery przy- rodnicze – jeden nocny z piątku na sobotę (14-15 marca) i jeden dzien- ny w niedzielę (16 marca). W czasie konferencji odbędzie się 27 paneli i 18 warsztatów prowa- dzonych przez ponad 40 prele- gentów z całej Polski. Uczniowie będą dyskutować m.in. o zielonych szkołach, lasach przyszłości, kli- macie na talerzu i segregowaniu odpadów. Wydarzenie zostało po- dzielone tak, aby treści były dosto- sowane do grup wiekowych. Środa i czwartek (12-13 marca) są dla szkół ponadpodstawowych, a pią- tek (15 marca) dla szkół podstawo- wych. Konferencja jest wydarzeniem otwartym, ale obowiązują zapisy. W razie dodatkowych pytań orga- nizatorzy zachęcają do kontaktu przez e-mail: [email protected]. › Zapisy na: linktr.ee/ SKKwroclaw Młodzież do młodzieży o klimacie MATERIAŁY ORGANIZTORA Wrocławska Szkoła Liderów – działaj! Startuje 9. edycja Wrocław- skiej Szkoły Liderów. To projekt miejski koordynowany przez Wrocławskie Centrum Seniora- -WCRS. W jaki sposób aktywi- zować i integrować środowiska senioralne? Gdzie szukać do- tacji na projekty skierowane do osób starszych? Jak odczytywać potrzeby lokalnej społeczności i nawiązywać partnerstwa? Na te i wiele innych pytań odpo- wiedź padnie w trakcie cyklu zajęć realizowanych od marca do czerwca. Nie musisz mieć doświadczenia, wiek nie gra roli. Dołącz do wydarzenia. Szczegóły i zapisy do 17.03.2025 (e-mail kamila.polanska@wcrs. pl, tel. 604 823 911). › Więcej na: www.wro. news/szkola-liderow
- 16. NR 10 (220) – MARZEC 2025 17 KULTURA Wrocławski Dom Literatury zaprasza do udziau w słuchowisku na podstawie powieści „Wampir” Władysława Reymonta. Uczestnicy projektu wezmą udział w całym procesie – od interpretacji tekstu po nagrania – a pierwszy krok to spotkanie 19.03 w klubie Proza. I Agata Zięba W setną rocznicę śmierci Reymon- ta, WDL chce przybliżyć szerszej publiczności twórczość polskiego noblisty, który – poza obowiązko- wymi lekturami, jak „Chłopi” czy „Ziemia obiecana” – wciąż pozo- staje autorem niedocenionym. – Chcemy nie tylko przypomnieć jego literacki dorobek, ale także zaprezentować mniej znane dzie- ła, w tym mroczną, pełną grozy powieść „Wampir”, rozgrywającą się w Londynie początku XX w. To opowieść o szaleństwie, dekadencji i tajemniczych mocach czających się w cieniu wielkiego miasta – pi- szą organizatorzy. Dzięki słuchowisku, „Wampir” ożyje w nowej formie. Stworzyć je może każdy, niezależnie od wieku czy doświadczenia, w tym młodzież i seniorzy, a także osoby z niepeł- nosprawnością wzroku. Na uczest- ników czekają warsztaty aktor- sko-recytatorskie, zajęcia z pracy z mikrofonem i interpretacji tek- stu, a następnie nagrania z reżyse- rem, kompozytorem i realizatorem dźwięku. Gotowe słuchowisko trafi na antenę Radia Wrocław Kultura we wrześniu 2025 roku, a także zostanie udostępnione w formie cyfrowej. Udział jest bezpłatny. › Szczegóły 19.03 o godz. 18, klub Proza, Przejście Garn- carskie 2. Grupa Myslovitz, świętująca wielki powrót z nowym wo- kalistą, wystąpi 1 maja we Wrocławiu na otwierającym sezon plenerowych imprez festiwalu 3-Majówka 2025. Wcześniej muzycy wraz z ty- siącami gitarzystów zagrają na Rynku przebój „Długość dźwięku samotności”. I Agata Zięba Myslovitz jest jednym z najbardziej znanych zespołów w Pol- sce. Grupa naro- dziła się w 1992 r. z inicjatywy Artura Rojka. W 2022 zespół obchodził jubile- usz 30-lecia dzia- łalności z nowym wokalistą Mateuszem Parzymięso – supergru- pa powróciła do wielkiej po- pularności i zyskała nowe pokole- nie fanów. 1 maja Myslovitz usłyszymy we Wrocławiu na festiwalu 3-Ma- jówka, a największy hit zespo- łu zabrzmi podczas Gitarowego Rekordu Świata. Wspólne granie przebojów razem z ich twórcami to już tradycja wrocławskiego święta gitary. W ubiegłych latach gita- rzyści zagrali takie przeboje, jak: „Wehikuł czasu” z ze- społem Dżem, „Meluzynę” z Małgo- rzatą Ostrowską, „Zawsze tam, gdzie Ty” z Janem Borysewiczem i „Bo jak nie my, to kto” z Mro- zem. W tym roku na Rynku za- brzmi zagrana przez tysiące gitar jubileuszowa „Załoga G” zespołu Hurt oraz „Długość dźwięku sa- motności” grupy Myslovitz . Na stronie www.heyjoe.pl już nieba- wem pojawi się instruktaż, jak za- grać ten utwór na gitarze i ukulele. Największa Gitarowa Orkiestra Świata zagra 1 maja już po raz 23., jak zawsze pod dyrekcją Lesz- ka Cichońskiego, pomysłodawcy wydarzenia. Ostatni rekord padł w 2023 r. i wyniósł 7967 gitar. Do ustanowienia nowego potrzeba przynajmniej 7968 instrumentów strunowych. Aby zagrać 1 maja, wystarczy mieć gitarę i znać pięć podstawowych akordów C/G/D/ A/E potrzebnych do wykonania utworu „Hey Joe”. Do rekordu liczą się wszystkie rodzaje gitar. Nie trzeba być pełnoletnim. A w ramach festiwalu 3-Majówka 2025 (1-3 maja), który towarzyszy biciu Gitarowego Rekordu Świata, zagrają we Wrocławiu: Artur Ro- jek, Polish Metal Alliance, Kult, Myslovitz, KSU, Pidżama Porno, IRA, Big Cyc, LemON, Natalia Przybysz, Luxtorpeda, Dezer- ter, Dreadzone, DubiozaKolektiv, Rumjacks, Fisz Emade Tworzywo i projekt Nosowska/Król. › Więcej informacji na: www.heyjoe.pl i www.3-majowka.pl W majówkę gitarzyści zagrają z Myslovitz Bądź głosem „Wampira” w słuchowisku Myslovitz z nowym wokalistą Mateuszem Parzymięso zagra we Wrocławiu W WDL powstało już słuchowisko na podstawie „Ballad i romansów” RAFAŁ KOMOROWSKI MATERIAŁY ORGANIZATORA Koncert w kościele garnizonowym 16.03 W związku z obchodami 177. rocznicy wybuchu Powstania na Węgrzech (1848-49), rocz- nicą urodzin św. Kingi i Dnia Przyjaźni Polsko-Węgierskiej Wrocławskie Towarzystwo Polsko-Węgierskie zaprasza na koncert w bazylice św. Elż- biety 16.03 o godz. 13. W pro- gramie utwory M. Lorenca, G. Cacciniego, G.F. Haendla, J.S. Bacha, C. Francka, W. Gluc- ka, E. Valentina. Wykonawcy: Piotr Bogdan Gładki – skrzyp- ce; Adriana Ferfecka – sopran; Wojciech Mazur – organy. Koncert poprzedzi msza święta z asystą i pocztem sztandaro- wym Garnizonu Wrocławskie- go Wojska Polskiego o godz. 12. Wstęp wolny. Halo! Tutaj filmy animowane CK Agora, ul. Chociebuska 406 w dniach 13-15.03 za- prasza na XIV Przegląd Fil- mów Animowanych Dzieci i Modzieży HALO ECHO+. To największe w Polsce forum prezentujące dziecięcą twór- czość filmową. W programie zaplanowano pokazy kon- kursowe, warsztaty, wystawę prac plastycznych oraz galę finałową. Wstęp na wyda- rzenie jest wolny, jednak na część spotkań obowiązują za- pisy. Szczegóły na: cknp.pl. BULVARY Day – wystawy, joga, targi W najbliższą sobotę 15.03 w godz. 10-17 odbędzie się druga edycja eventu BULVA- RY Day w przestrzeni przy ul. Księcia Witolda. W progra- mie wystawy: „Inny wymiar rzeczywistości” Anna Neste- ruk, „Nowe Dane” NIEGA- LERIA, „Prababka” Grzegorz Woźny, „Eksploracje” Mari- na Schulze i Bianka Patricia Isensee, „Ramy i kontrasty” Bartosz Rychard, „The Inter- nal Dialogue” Leila Moosavi, „Doświadczanie Wewnętrzne: Niebieski” Łukasz Samotyha. A także joga z Karoliną Ru- snarczyk (godz. 10, 11.30 i 13) i targi nowych oraz używa- nych ubrań. Więcej na: www. wro.news/bulvary-day2
- 17. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 18 KULTURA „Moda. Historia osobista” w Muzeum Narodowym to nie tylko prezentacja wyjątkowych ubrań, ale też możliwość zajrzenia do prywatnej garderoby profesor Ireny Huml. Kim była bohaterka tej ekspozycji, wyjaśnia kuratorka wystawy Małgorzata Możdżyńska-Nawotka. I Magdalena Talik W mediach społecznościowych wy- stawa „Moda. Historia osobista” budzi olbrzymie zainteresowanie. Nawet jeśli przyszli zwiedzający nie mają pojęcia, kim była jej boha- terka profesor Irena Huml. A tym- czasem historyk i krytyk sztuki (1928-2015) to postać legendarna w swoim środowisku. – Profesor Huml wcześnie zain- teresowała się designem, sztu- kami stosowanymi, rzemiosłem artystycznym i przez lata niestru- dzenie badała, dokumentowała polską sztukę stosowaną, tkaninę artystyczną. Inspirowała artystów, z wieloma się przyjaźniła, promo- wała ich sztukę i biżuterię, której była kolekcjonerką – opowiada dr Małgorzata Możdżyńska-Nawotka z Działu Tkanin i Ubiorów Muzeum Narodowego we Wrocławiu. Kuratorka wystawy nie tylko ceniła dokonania prof. Huml, dobrze też ją poznała i zapamiętała jej unika- towy styl ubierania się. – Kochała kolory, zwłaszcza zieleń, ale też brązy, pomarańcze, żółcie. Poza tym była dowcipna, pracowita, miała w sobie wiele otwartości, ciepła, pozytywnej wibracji – dodaje dr Możdżyńska-Na- wotka. Zajrzeć do szafy polskiej elegantki – Na świecie zaczęto się teraz interesować nie modą od desi- gnerów, ale tym, co nosili ludzie, ubrania- mi z osobistą histo- rią. Przygotowując tę wystawę, miałyśmy poczucie, że robimy rzecz bez preceden- su. Mamy możli- wość spojrzenia na to, co działo się w garderobie jed- nej kobiety przez lata i możemy to umieścić w kon- tekście kariery i życia osobiste- go, a to unikatowa możliwość – pod- kreśla dr Możdżyń- ska-Nawotka. Zaglądamy zatem do szafy praw- dziwej elegantki, córki przedwo- jennego oficera z inteligenckiej rodziny z tradycjami, w której za- chowano standardy kulturowe, za- interesowania artystyczne, muzyczne, przywiązanie do jakości w życiu codziennym. Własne projekty i second handy Jednym z najwcześniejszych ubrań na wystawie jest strój do ćwiczeń baletowych, który prof. Huml sama sobie uszy- ła (była absolwentką liceum kra- wieckiego) w końcu lat 40. XX w. z czarnej, jedwabnej krepy. Pod koniec lat 40. w Paryżu debiutu- jący w branży modowej Christian Dior ogłasza nowy wygląd kobiety w powojennej Europie. W Polsce lata 40. i 50. są ubogie, brakuje materiałów, konfekcja wygląda siermiężnie. Ale zdarzają się wyjątki. Jak su- kienka w stylu new look Ireny Huml z drukowanego materiału. W 1957 r. Irena, wówczas mło- da absolwentka historii sztuki, po raz pierw- szy wyjeżdża w świat – do Wielkiej Brytanii. Kataloguje i przygo- towuje do transpor- tu kolekcję sztuki zgromadzoną przez generała Józefa Zająca. Dla prz ys z łej profesor podróż n a W y s p y t o punkt zwrotny nie tylko w za- wodowej, ale i modowej bio- grafii. Z Lon- dynu i Edynburga przywozi wiele tkanin, odwiedza aukcje, wyprze- daże, korzysta z okazji, by tanio kupić używane ubrania. – Przez kolejne lata jej garderobę zasilają dwa nurty – jeden to zachodnie, gotowe ubrania, z reguły z second handów i z pchlich targów, drugi to ubrania szyte na miarę – tłu- maczy kuratorka wystawy. Jak gwiazda filmowa W 1964 r. Irena Huml płynie do Nowego Jorku na Międzynarodo- wy Kongres Rzemiosł Artystycz- nych, gdzie ma wygłosić referat. Spędzi tu cztery miesiące. Przy- wiezie stamtąd plażowy komplet, pleciony wiklinowy koszyczek, etolę z lisów, kwiaciastą lnianą garsonkę, meksykański naszyjnik ze srebra i onyksu. Wiklinowy ko- szyk profesor wykorzysta, pozując do zdjęcia na nowojorskiej ulicy z Empire State Building w tle. Hi- storyk sztuki wygląda tu jak praw- dziwa gwiazda filmowa. Żadnemu z obserwatorów tej sesji nie przyj- dzie do głowy, że kobieta przybyła do Stanów Zjednoczonych zza że- laznej kurtyny. W latach 70. profesor robi furorę, przywożąc ze Szwajcarii płaszczyk ze sztucznej wężowej skóry. Nie obawia się romansować z modą boho, gdzie ważny jest wyrazisty kolor, printy, inspiracje, pasto- ralne, psychodeliczne. W latach 80. znowu jest pionierką – nosi ubrania z tzw. nurtu wearable art, sztuki do noszenia. Prof. Huml miała dla swoich ubrań wyjątkowy szacunek. Na wystawie przekonamy się, że są w idealnym stanie. – To też część przedwo- jennej tradycji, że gdy do pięknych rzeczy nie było łatwego dostępu, a ich jakość była znacznie wyższa, odnosiło się do kreacji z większym szacunkiem – zwraca uwagę ku- ratorka. Na wystawie przekona- my się, nie tylko, jak ewoluowała moda, ale też, jak zmieniało się życie kobiety pracującej. – Nie ma wątpliwości, prof. Irena Huml ko- chała ciuchy i miała świadomość, że moda to jest po prostu fajna rzecz – puentuje dr Możdżyńska- -Nawotka. › Wydarzenia towarzyszące wystawie: www.wro.news/ irena-huml Z szafy elegantki wprost do gabloty w muzeum Małgorzata Możdżyńska-Nawotka na wystawie ubrań z garderoby Ireny Huml, w tle zdjęcie pani profesor GRZEGORZ RAJTER (2) Wystawa w Muzeum Narodowym potrwa do 18 maja
- 18. NR 10 (220) – MARZEC 2025 19 SPORT Wrocławianki bawiły się świet- nie,RyaniStrautmanerobiły,co chciały. Teraz zaczyna się wal- ka o medale. Na początek seria ćwierćfinałowa z Polkowicami. Pierwsze dwa mecze – w sobo- tę i niedzielę grają u siebie. I Błażej Organisty W ostatniej kolejce fazy zasad- niczej Orlen Basket Ligi Kobiet Ślęza Wrocław rozbiła w niedzielę u siebie Energę Toruń 100:53. Po pierwszej kwarcie na tablicy świe- cił się wynik 33:13. Na parkiecie pojawiły się wszystkie zgłoszone do gry zawodniczki, wszystkie spisały się dobrze, a najlepiej: ◼ Robbi Ryan – 21 pkt (5/7 z gry), 8 zbiórek i 7 asyst ◼ Digna Strautmane – 24 pkt (5/6 za trzy), 7 zbiórek, 3 asysty i 4 bloki ◼ Martyna Pyka – 14 pkt (6/12 z gry), 5 zbiórek i 3 asysty. Ślęza zaczyna play-offy Bezapelacyjnym zwycięstwem wrocławianki zwieńczyły udaną część sezonu, po której wcho- dzą do play-offów z 2. miejsca. W ćwierćfinałach zmierzą się z drużyną z 7. miejsca – Polko- wicami. Terminarz serii ćwierćfi- nałowej 1KS Ślęza Wrocław (2) – KGHM BC Polkowice (7) 15.03 – mecz 1 – Ślęza Arena we Wrocławiu o godz. 18 16.03 – mecz 2 – Ślęza Arena we Wro- cławiu o godz. 16 19.03 – mecz 3 – w Polkowicach o godz. 20 20.03 – mecz 4 (ewentualny) – w Polkowicach 23.03 – mecz 5 (ewentualny) – Ślęza Arena we Wrocławiu. Pozostałe pary: ◼ VBW Gdynia (1) – Energa Toruń (8) ◼ Polski Cukier AZS UMCS Lublin (3) – ENEA AJP Gorzów Wielkopolski (6) ◼ MB Zagłębie Sosnowiec (4) – Enea AZS Politechnika Poznań (5). Indywidualnie też wysoko Fazę zasadniczą podopieczne Ar- kadiusza Rusina zakończyły z bi- lansem 13 wygranych i 5 porażek. Robbi Ryan ze średnią 18,6 była wicekrólową punktujących w całej lidze. Schaquilla Nunn – 7. zbie- rającą, ze średnią 9,3. Weronika Gajda – trzecią podającą (7,3 asy- sty na mecz). Aleksandra Mielnicka – drugą przechwytującą (średnia 2,2), Digna Strautmane – trze- cią blokującą (1,6). Polkowiczan- ki skończyły z bilansem na zero – po 9 wygranych i przegranych. W ostatniej kolejce dostały w domu lanie od gorzowianek – 46:116. W bezpośrednich pojedynkach Wrocławia z Polkowicami najpierw wygrały polkowiczanki we własnej hali (5.10), później wrocławianki w Ślęza Arenie (21.12) Hanna Ciechanowicz jest jedyną wrocławianką w polskiej kadrze narodowej na Światowe Zimowe Igrzyska Olimpiad Specjal- nych, które 8 marca rozpoczęły się w Turynie. Bierze udział w konkurencjach w narciarstwie alpejskim. Ma nadzieję na podium. I Tomasz Wysocki Hanna Ciechanowicz narciar- stwo trenuje od 11. roku życia pod okiem ojca. Od kilku lat jest w sekcji narciarskiej Wrocław- skiego Stowarzyszenia Na Rzecz Osób Niepełnosprawnych Inte- lektualnie Bonitum. Obok Hanny jest w niej jeszcze kilkoro zawod- ników. – To są pierwsze igrzyska Hani, lecz ma już na koncie wiele suk- cesów na zawodach ogólnopol- skich i europejskich. Teraz zmie- rzy się ze światową czołówką – mówi Jaromir Ciechanowicz, ojciec narciarki. Igrzyska odbywają się w Turynie, dyscypliny narciarskie zaplano- wano w Sestriere w Pemoncie. Polskę reprezentuje 32 zawod- ników. Wrocławianka startuje w trzech konkurencjach: slalomie, slalomie gigancie i supergigancie. – Będzie medal – zapowiadała przed wyjazdem Hanna. – Chce- my pokazać, że niepełnospraw- ność nie ogranicza, że dzięki sportowi znakomicie odnajdują się w społeczeństwie, a im samym sport daje dużo radości i satysfak- cji – mówi Jaromir Ciechanowicz. W tym roku Wrocław na orga- nizację zajęć i imprez dla spor- towców z niepełnosprawnościa- mi przeznacza ok. 800 tys. zł. – Dzięki temu wsparciu mogli- śmy otworzyć sekcję narciarską. Ci młodzi ludzie są bardzo zdolni i chętnie trenują – dodaje Alek- sandra Ciechanowicz, mama Han- ny i prezeska Bonitum. Ślęza w ćwierćfinale zagra z Polkowicami Hanna Ciechanowicz szusuje po medal 1KS ŚLĘZA WROCŁAW Środkowa Schaquilla Nunn: średnio 13,8 punktu (54% z gry) i 9,3 zbiórki w sezonie zasadniczym ARCHIWUM PRYWATNE Hanna z medalami po XII Mityngu Narciarskim, Jakuszyce 2025 Tydzień w skrócie Jeden punkt ugrał u siebie Śląsk z Pogonią Szczecin w piątek. Po bramkach Al Ha- mawiego w 49. minucie dla gospodarzy i Koulourisa w 58. minucie dla gości skończyło się remisem. Cenny to punkt, bo Pogoń to zespół z górnej części tabeli. WKS niezmien- nie jest ostatni. Teraz traci do bezpiecznej strefy 7 oczek. Koszykarze są z kolei w trak- cie serii meczów wyjazdo- wych. Po zaskakująco wyso- kim zwycięstwie z Kingiem w Szczecinie (102:81) prze- grali w niedzielę w Dąbrowie Górniczej z MKS-em 68:70. Teraz pojadą do Lublina na spotkanie ze Startem. W ta- beli są na 7. miejscu z bilan- sem 10 – 10. WYDARZENIA SPORTOWE koszykówka Orlen Basket Liga Kobiet, 15.03, godz. 18, KGHM Ślęza Arena, 1KS Ślęza Wrocław – BC Polkowice Orlen Basket Liga Kobiet, 16.03, godz. 16, KGHM Ślęza Arena, 1KS Ślęza Wrocław – BC Polkowice Orlen Basket Liga Kobiet, 19.03, godz. 20, BC Polkowice – 1KS Ślęza Wrocław, Emocje TV Orlen Basket Liga, 16.03, godz. 17.30, PGE Start Lu- blin – WKS Śląsk Wrocław, Polsat Sport 2 piłka nożna PKO BP Ekstraklasa, 15.03, godz. 14.45, Stal Mielec – WKS Śląsk Wrocław, Canal+ Sport 3 siatkówka Tauron Liga, 16.03, godz. 14.45, UNI Opole – #Volley- Wrocław, Polsat Sport 1 piłka ręczna Orlen Superliga, 19.03, godz. 18, Industria Kielce – WKS Śląsk Wrocław
- 19. BEZPŁATNY BIULETYN INFORMACYJNY URZĘDU MIEJSKIEGO WROCŁAWIA 20 WYDARZENIA REDAKCJA pl. Solny 14, 50-062, Wrocław, www.wroclaw.pl, e-mail: [email protected] Redaktor naczelna Anna Aleksandrowicz Redaktor wydania Anna Aleksandrowicz DRUK AGORA ul. Daniszewska 27 03-230 Warszawa WYDAWCA Gmina Wrocław Napisz do nas! Numer ratunkowy: 112 Straż Miejska: 986 Centrum Powiadamiania Ratunko- wego WOPR (nr ratunkowy nad wodą): 601 100 100 Centrum Zarządzania Kryzysowe- go: 71 770 22 22 Bezpośrednie zagrożenie zdrowia i życia (bezpłatne, czynne całą dobę) Pogotowie energetyczne: 991 Pogotowie gazowe: 992 Pogotowie ciepłownicze: 993 Pogotowie wodno-kanalizacyjne: 994 Telefony awaryjne Ważne telefony Infolinia Urzędu Miejskiego Wrocławia: 71 777 77 77 (pn.-pt. 8-18) Zgłoś awarię do ZDiUM: 71 376 00 22 , 19501 (całodobowo) Centrum Obsługi Klienta MPWiK: 71 34 09 655 (pn.-pt. 8-15, śr. 8-17) Biuro Obsługi Pasażera MPK: 71 30 85 030 (pn.-pt. 7-21) Miejskie Biuro Rzeczy Znalezionych: 71 376 08 96 (pn.-pt. 8-14, śr. 8.30-16) Miejski Rzecznik Konsumentów: 71 777 79 02 (pn.-pt. 7.45-15.45) Taxi Senior: 794 123 124 Zgłoś dym ze spalania odpadów: 986 (całodobowo) lub 71 310 06 46 (pn.-pt. 7-14) Zgłoś chore lub ranne dzikie zwie- rzę: 71 770 22 22 (całodobowo) Zgłoś bezpańskiego psa lub kota: 986 (24h) Wsparcie osób z niepełnosprawno- ściami: 71 777 89 61 (Biuro Wrocław Bez Barier, pn.-pt. 7.45-15.45) Telefon Zaufania MOPS: 512 198 939 Punkt Informacyjno-Kontaktowy Anonimowych Alkoholików: 71 321 21 24, 801 033 242 Telefon informacyjny grup rodzin- nych Al-Anon: 572 945 199 Bezpłatne konsultacje, szkolenia i spotkania informacyjne PL UA EN BY RU Przyjdź Przejście Dialogu, ul. Świdnicka 19 Napisz [email protected] Zadzwoń +48 538 579 555 +48 71 772 49 50 Zaobserwuj @wromigrant Jesteśmy częścią Punkt informacji dla migrantów i uchodźców (WCRS): 71 772 49 50, 538 579 555 (pn.-pt. 9-17) Przejście Dialogu, ul. Świdnicka 19 (konsultacje osobiste pn.-sb. 12-16) Następny numer biuletynu wroclaw.pl już od 19.03.2025 A b y w y g r a ć j e d n ą z trzech nagród, wystarczy wysłać hasło z krzy- żówki SMS-em p o d n u m e r 664 072 606. Koszt jedne- go SMS-a wg taryfy opera- tora. W tre- ści należy wpisać numer biuletynu i po krop- ce prawidłową od- powiedź. W tym numerze będzie to 220.HASŁO (słowo HASŁO należy zastąpić rozwiązaniem krzyżówki). Na odpowiedzi cze- kamy do 19.03 do godz. 20. Trzech zwycięzców wyłonimy zgodnie z regulaminem spośród auto- rów prawidłowych odpowiedzi do 26.03. Skontaktujemy się z nimi w ciągu trzech dni roboczych z nr. tel. 71 776 71 00. UWAGA! Wg regulaminu wygry- wa ten, który wyśle SMS-a jako pierwszy, przedostatni lub ostatni. W tym wydaniu do zdobycia: bluza z herbem Wrocławia, workople- cak i kubek. Zwycięzcami w nr. 218 (hasło: Pomyśl o planecie) zostali: p. Anna (bluza), p. Artur (workoplecak) i p. Paweł (kubek). Gratulujemy! › Regulamin i RODO www.wroclaw.pl/ biuletyn/#konkurs Ilú Trio & Shai Maestro w Firleju 14.03 Niepowtarzalna mieszanka kubań- skich rytmów, jazzowej improwi- zacji i pulsującej energii zagości na scenie Firleja przy ul. Grabiszyń- skiej 56 już 14.03 od godz. 19. Mu- zycy zdobyli już uznanie światowej publiczności i krytyków. Teraz zo- baczymy ich w Polsce. Bilety w ce- nie 50 zł na: strefakultury.pl. Wiosenne Targi Minerałów w NOT Wiosenne Targi Minerałów, Biżu- terii i Wyrobów Jubilerskich odbędą się 15 i 16.03 w godz. 10-18 w NOT przy ul. Piłsudskiego 74. Przez dwa dni będzie można podziwiać i na- bywać niezwykłe okazy minerałów, skamieniałości i wyroby jubilerskie. Bilety w cenie 20 zł normalny i 15 zł ulgowy na bilety24.pl i w kasie. Poznaj obrazy Davida Lyncha w Kinie NH David Lynch – mistrz surrealizmu, człowiek renesansu, artysta totalny. Kino NH, ul. Kazimierza Wielkiego 19a-21, zaprasza 17.03 o godz. 19 na dokument „David Lynch, żyć sztuką”, który przenosi do świata twórcy, zanim stał się legendą kina, a był... malarzem. Bilety w cenie 28 i 24 zł na kinonh.pl. Smacznie na pl. Nowy Targ od 21 do 23.03 Wrocław smacznie powita wiosnę już w kolejny weekend 21-23.03 daniami z food trucków i krafto- wym piwem na pl. Nowy Targ. W piątek od 16 do 22, w sobotę od 12 do 22, a w niedzielę od 12 do 20. Będą konkursy z nagrodami, przyjemna muzyka. Spędź czas na świeżym powietrzu. Wstęp wolny. MATERIAŁY ORGANIZATORA MATERIAŁY ORGANIZATORA MATERIAŁY ORGANIZATORA MATERIAŁY ORGANIZATORA 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 9. 10. 11. 8. 8. 12. 13. 8. 1. Obecne osiedle przyłączone do miejskiej sieci gazowej dzięki Juliusowi Schottlanderowi to ... 2. Wieś służebna Wrocławia, której mieszkańcy zajmowali się praniem odzieży. 3. Wrocławskie osiedle Lipa ... 4. Podobno mieszkał tam smok. 5. Mieści się na tym osiedlu i zaopatruje miasto w gaz. 6. Mały liściasty las albo wrocławskie osiedle. 7. Osiedle kojarzone z profesorami uniwersytetu. 8. Część lewobrzeżnego Wrocławia z cennymi zabytkami to Stare ... 9. Osiedle z zamkiem, do 1928 roku samodzielna miejscowość. 10. Była tam cukrownia. 11. Oławskie i Świdnickie to ... 12. Słynne osiedle w kształcie orła. 13. Obok Zalesia, mamy ... KRZYŻÓWKA NUMERU 220