Niet willen of niet kunnen? Naar een multidimensioneel model van digitale uitsluiting (Ilse Mariën)

Editor's Notes

• #2: Goede avond, mijn naam is Ilse Mariën, ik ben onderzoekster en onderwijsassistente aan de VUB. Sinds 2006 werk ik rond de problematiek van de digitale kloof, digitale uitsluiting, digitale insluiting.
• #3: IST onderzoek SVR – mediageletterdheid MIDIS – meten van digitale inclusie in stedelijke context Eigen docto EMSOC – privacy maar ook idee ICT voor inclusie – meerbepaald sociale media – hoe kunnen deze ingezet worden om inclusie en empowerment te bewerkstelligen Innoviris – problematiek kwetsbare jongeren in Brussel Stad en hun relatie met ICT, manier waarop middenveldorganisatie met jongeren samenwerkt rond ICT Digitale inclusie wint meer en meer aan aandacht, ook op beleidsveld Veldtekening mediawijsheid – verderzetting IST onderzoek – breder kader, niet enkel digitale inclusie – ook traditionele media Digitale week Federaal actieplan – terug kabinet – voorbereidend werk is klaar, nu enkel wachten op goedkeuring van kabinet
• #4: In onze verschillende onderzoeken gekeken naar hoe digitale kloof is geëvolueerd – tekent deze zich nog op dezelfde manier af als eind jaren ‘90 Zo niet, welke bijkomende aspecten dienen zich aan? Digitale kloof idee Misleidend Tweespalt – verschillende kloven door en naast elkaar heen – eerder continuum van mogelijkheden ipv tweespalt – evolutie naar strategisch gebruik van ICT – meerwaarde in dagelijks leven / manier waarop ICT exclusie met zich meebrengt Digitale uitsluiting betere term Link met sociale uitsluiting – digitale uitsluiting is er pas als er mechanismen van maatschappelijke uitsluiting mee gepaard gaan – vb. Online aanvragen studietoelage – anders voor iedereen – impliceert dat digitale uitsluiting gerelateerd is aan een zeker onbehagen, ontevredenheid, negatieve aspecten – situatie van individu op zich bepalend – zelfde toegang, gebruik vaardigheden mogelijk maar voor ene wel confrontatie met uitsluiting, voor andere niet Traditionele ICT-gerelateerde drempels – toegang, motivatie, gebruik en vaardigheden Wat betekent dit concreet voor de invulling van de notie digitale uitsluiting – voor beleid – voor middenveldorganisaties – voor andere betrokken stakeholders Meer diepgaand beeld nodig
• #5: Toegang op zich niet bepalend voor digit uitsl Kwaliteit van toegang wel Thuis ideaal – meer vrijheid, minder controle, meer open naar gebruik toe – OCR / biblio / werk / school – beperkend effect op persoonlijk gebruik Materiaal
• #6: Algemene attitudes Knoppenangst ICT als verslavend ICT als geen echt menselijk contact Notie van digital choice – capabilities approach – mensen competenties geven om vrije en bewuste keuze te maken over het al dan niet gebruiken van ICT Wat indien nee? In UK bewuste niet-gebruiker vnl kwetsbare ouderen Belangrijk aspect = bewustzijn over de mogelijke meerwaarde van ICT – motivatie tot gebruik is groter als je weet welke tools je kan gebruiken om je dagelijkse routines te vergemakkelijken Ander aspect = tot in hoeverre je als individu vanuit je sociale omgeving gestimuleerd wordt tot het gebruiken van ICT – ouders bv in gezin voorbeeld rol – peers eveneens – “sociale druk” om bepaalde applicaties wel / niet te gebruiken
• #7: Hangt heel fel samen met gebruik – moet in context geplaats worden om te bepalen of individuen geconfronteerd worden met digitale uitsluiting of niet Vrijheid – in hoeverre zijn individuen vrij in hun gebruik – regels die worden opgelegd / controle die wordt uitgeoefend – OCR bv in 1 op 2 OCR is downloaden van SW of dergelijke verboden Autonomie Betekenis in dagelijkse praktijken – in context met gebruikspatronen van traditionele media – iPad vs papieren versie – inhoudelijk wel pb als ene focust op strategische info, andere enkel SUDOKU invult toekomstig – inzetten op gebruikersprofielen – uitwerken in volledige complexiteit – voorbij louter aantal taken, uren online – meer naar een kwalitatieve invulling vna het gebruik (inhoud, voorkeuren, moeilijkheden, …)