Renaissance
- 2. Mga layunin • Nailalahad ang mga salik na nagbigay-daan sa Renaissance; • Nasusuri ang mahalagang papel na ginampanan ng pamilyang Medici at iba pang humanista sa panahon ng Renaissance; • Nailalapat ang mga prinsipyo at kaalamang hango sa Renaissance sa isang bago o pangkasalukuyang sitwasyon; • Nasusuri ang ambag ng Renaissance sa iba’t-ibang larangan; • Napapahalagahan ang papel na ginampanan sa kababaihan sa panahon ng Renaissance; • Nasusuri ang epekto ng palimbagan sa paglaganap ng Renaissance; at • Nakakalikha ng isang paanunsyo na maghihikayat na pahalagahan ang ambag at paglaganap ng Renaissance.
- 3. Simula noong ika-14 na siglo, isinilang ang isang bagong ideya na malaki ang pagkakaiba sa namayaning pag-iisip sa Middle Ages. Ang pananaw noon ng mga Middle Ages hinggil sa kalawakan, lipunan, at tao ay unti-unting nabago nang simulang ibatay ito sa agham at sekularismo. SEKULARISMO- ay paniniwalang ang mga gawain ng tao ay dapat nakabatay sa ebidensya at katotohanan at hindi sa pamahiin at paniniwalang panrelihiyon. Ang pagbabago ng pananaw na ito ay dahil na rin sa paghina ng simbahan. Humina ang simbahan bunga ng pagkakahati nito sa panahon ng GREAT SCHISM noong ika-14 na siglo kung saan dalawa ang namunong Papa.
- 4. Ang isa ay nakaluklok sa Rome at suportado England samantalang ang isa naman ay nasa Avignon at suportado ng France. Lalong humina ang simbahan sa pag-usbong ng Kilusang Reporma kung saan matinding binatikos ng mga doktrina ng simbahan at gawi ng mga kaparian. Sa paghina ng simbahan, nawala na rin sa mga pari ang monopolyo sa pagkatuto, kung kaya umunlad ang sekular na pananaw sa panitikan, sa sining, at sa daigdig.
- 5. RENAISSANCE- nangangahulugang “muling pagsilang” o rebirth. - kinakitaan ng pagtaliwas mula sa mga kaisipan na laganap noong Middle Ages kung saan ang tuon ay sa papel ng simbahan sa buhay ng tao. Ilarawan sa dalawang paraan: • Una, bilang kilusang kultural o intelektuwal na nagtangkang ibalik ang kagandahan ng sinaunang kulturang Greek at Roman sa pamamagitan ng pag-aaral sa panitikan at kultura ng mga nasabing sibilisasyon. • Pangalawa, bilang panahon ng transisyon mula sa Middle Ages tungo sa Modern Period o Modernong Panahon.
- 6. Nagkaroon ng malaking pagbabago sa pagtingin ng sa politika, relihiyon, at pag-aaral sa nasabing panahon. Nagbigay ito ng inspirasyon sa mga Europeong manlalakbay na marating ang malalayong bahagi ng daigdig. Hinimok din nito ang pagkamalikhain sa sining na pinatunayan ng mga henyo tulad nina Raphael Santi, Michelangelo Bounarroti, at Leonardo Da Vinci. Nagsimula ang Renaissance sa Italy, pagkatapos ay lumaganap sa Germany, France, England, at Spain sa huling bahagi ng ika-15 hanggang ika-17 siglo.
- 7. Sila ay mga mangangalakal at banker kaya sila ay yumaman at nakilala sa europe bilang mga duke. Sa pamilyang ito nagmula ang tatlong papa sina “Leo V”, “Clement VII”, at “Leo XI”, at dalawang reyna sina “Catherine” at “Marie”. Mahalaga ang naging papel ng Pamilyang Medici sa pagpapalaganap ng “renaissance” sa pamamagitan ng pagtatayo ng pampublikong aklatan, pagsuporta sa mga pintor at eskultor.
- 8. Si Francisco Petrarch ang tinaguriang “ama ng humanismo”. Pinagtuunan nya ng pansin ang iniisip at nararamdaman ng mga roman.ang Humanismo ay kilusang intelektuwal noong panahon ng renaissancena naniniwalang dapat pagtuunan ng pansin ang klasikal na sibilisasyon ng Greece at rome . ang nag-aaral sa klasikal na sibilisasyon ng Greece at rome ay tinaawag na “humanist o humanista” mula sa salitang Italian na nangangahulugang “guro ng humanides”.
- 10. Mga ambag ng renaissance sa iba’t-ibang larangan Ang Europe ay kinakitaan ng paglalabanang political. Ang naglaban-laban para sa pamumuno ay ang papa, emperador, at ang mga pinuno ng France at Spain. Sa larangang political ay nakilala rin si Niccolo Machiavellie ang sumulat ng “The Prince”. Sa aklat na ito ,nagbigay siya ng mga mungkahi kung paano mamuno ng epektibo. Sa medaling salita ang pamamaraan ng pinuno ,ano man ang anyo nito ay nagiging mabuti kung mabuti ang kanyang hangarin para sa nasasakupan.sa wikang ingles tinawag itong ‘The end justifies the means”.
- 11. kasaysayan Isang produkto ang kritikal na pagsusuri ng mga teksto ang sanaysay ni Lorenzo Valla (Circa 1406-1457) na may pamagat na Declamation Concerning the False Decretals of Constantine (1439-1440).Sa akdang ito, pinatunayan ni valla na huwad ang dokumentong nagsasaad na inilipat ni haring Constantine sa Santo Papa ang kapangyarihan sa Santo Papa ang kapangyarihan sa pamumuno sa kanlurang bahagi ng Imperyong Roman nang inilipat niya ang kabisera sa Constantinople.
- 12. panitikan Sa France, si Francois Rabelais(1494-1553) nag may akda ng limang tamang aklat na pinamagatang Gargantua and Pantagruel kung saan ginawa niyang katawa tawa ang mga taong hindi naniniwala sa humanismo. Naging Tanyag naman si Michael de Montaigne (1533-1592) dahil sa kanyang akdang essays na nalathala noong 1580 at nagimpluwensya sa panitikanng europeo sa modernong panahon. Ito ay dahil sa estilong pagkakasulat nito parang nakikipgusap at sa mga pinaksa ni Montaigne tungkol sa sarili, edukasyon, pakikipagkaibigan at iba pa niyang mga interes.
- 13. Sa Spain napantanyag si Miguel de Cervantes Saavedra (1547-1616) sa kanyang akdang Don Quixote de la Mancha na nailathala noong 1605. Sa nobelang ito, tinuligsa niya ang medieval na batayan ng katapangan na nakasaad sa chivalry. Samantala sa England, si William Shakespeare(1564-1616) ang itinuturing na pinakadakilang manunulat sa wikang English. Sinulat niya ang mga tanyag na dula tulad ng Julius Caesar (1599-1600) at Anthony and Cleopatra(circa 1606-1607) na hinango niya mula sa kasaysayang Greek at Roman.
- 14. Sining Ito ay katangian ng sining sa panahon ng Renaissance ay maihahalintulad sa sining ng klasikal ng mga Roman at Greek it ay kakaiba ng bawat mukha at pigura ng tao. Ang paggamit ng mga bagong materyal gaya ng mga Oil-based paint ay isang katangian ng bawat panahong ito. Katangian nito ang paggamit na tinatawag na perspektiba o impresyon ng lalim at layo sa float surface ng painting.
- 15. Mga tanyag na henyo ng sining noong renaissance ay sina: 1.) Giotto di Bondone (1267-1337) - isang Italiano na unang gumamit ng teknik sa paglikha ng perspektiba noong ika 14-siglo. 2.) Filippo Brunelleschi - ang nakatuklas sa paggamit ng mathematical laws upang maipakita nang malinaw ang perspektiba. 3.) Jan van Eyck - isang Flemish na nagsulong ng bagong teknik ng Oil painting.
- 16. Tatlong dakilang alagad ng sining sa panahon ng renaissance: 1. Leonardo da Vinci - ang nagpinta ng The Last Supper (1498) at Mona Lisa (1503-1507). Ginamit ng mga modernong inhenyero upang gawan ng modelo ang kanyang kwaderno. 2. Michaelangelo Buonarroti - tinuring na pinaka-mahusay na eskultor ng Renaiisance. “Mga Tanyag na Obra” - PIETA (1498) kung saan hawak ni Maria ang katawan ni Jesus matapos ibabaniya ito mula sa krus. - - SISTINE CHAPEL nagpakita ng siyam na kuwento ayon sa Genesis ng Bibliya, kabilang ang paglikha kay Adan. Bilang arkitekto, ginawa niya ang palno at disenyo ng St. Peter’s Basilica sa Vatican.
- 17. 3. Raphael Santi - Madonna ang kanyang naipinta mula (1499-1520). Ang Madonna ay tumumutukoy kay Maria, ang ina ni Hesus. “Pinaghalo ni Michaeangelo ang sining panrelihiyon na binibigyan-diin ng Renaissance.” Bukod sa tatlo, isa pang napatanyag sa pagpipinta si Orazio Gentileschi na may likha ng Portrait of a Young Woman as a Sibyl (1620).
- 18. Ang kababaihan sa renaissance Sa panahon ng Renaissance, iilang kababaihan lamang ang tinanggap sa mga unibersidad o pinayagang magsanay ng kanilang propesyon sa Italy. Halimbawa ay si Isotta Nogarola ng Verona na may akda ng Dialogue on Adam and Eve (1451) at Oration on the Life of St. Jerome (1453) na kinakitaan ng kanyang kahusayan sa pag-unawa sa mga isyung teolohikal. Laura Crete mula sa Brescia na bago mamatay sa gulang na 30 ay isinulong ang isang makabuluhang pagtatanggol sa pag-aaral na humanistiko para sa kababaihan.
- 19. Sa larangan sa pagsulat ng tula nandidito sina: • Veronica Franco mula sa Venice • Vittoria Colonna mula sa Rome Sa larangan ng pagpipinta, nariyan sina: • Sofonisba Anguissola mula sa Cremona na may likha ng Self-Portrait (1554) • Artemisia Gentileschi, anak ni Orazio, na nagpinta ng Judith and Her Maidservant with the Head of Holofernes (1625) at Self-Portrait as the Allegory of Painting (1630)
- 20. Epekto ng palimbagan sa paglaganap ng renaissance Gumamit na ang mga Europeo ng woodlock printing simula ika-12 siglo. Kahawig ito ng ginagamit ng mga Tsino simula 800 C.E. Noong unang bahagi ng dekada 1450, nakapalimbag ang German na si Johann Gutenburg ng unang aklat, isang kopya ng Bibliya, gamit ang naimbento niyang movable type na mas moderno kaysa naunang tipo. Ang mg akda ng mg humanista ay lumaganap sa pamamagitan ng palimbagan. Mahalaga rito ang In Praise Of Folly (1511) ni Desiderius Erasmus ( circa 1466-1536) na itinuring na dahilan ng paglaganap ng Renaissance bilang isang pandaigdigang kilusan.
- 21. Ginamit niya ang kapangyarihan ng pluma upang tuligsain ang teolohiyang eskolastika, pang- aabuso sa kaparian, at itaguyod ang kanyang pilosopiya tungkol kay Kristo. Sa katunayan, ang humanismong Erasmian ay makikita sa mgha akda ng mga French na manunulat na sina Francois Rabelais at Michel de Montaigne. Kung hindi dahil sa palimbagan, mahirap maisakatuparan ang paglaganap ng kulturang Renaissance. Maging ang paglaganap ng mga ideya kaugnay ng Repormasyon at Rebolusyong Siyentipiko ay nakinabang din nang malaki sa pag-unlad ng palimbagan.