SlideShare a Scribd company logo
sekretariat:
                                                                                             Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                       ul. Karmelicka 27
                                                                                                         31-131 Kraków
                                                                                                 forum@mik.krakow.pl
                                                                                                      tel.: 12 422 18 84
                                                                                                     faks: 12 422 55 62



Szanowny Pan
Bogdan Zdrojewski
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego


Opinia dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na temat kwestionariusza
K-07 dotyczącego działalności domów kultury, ośrodków kultury, klubów i świetlic,
używanego przez GUS


Szanowny Panie Ministrze,


Uwagi ogólne
Główny Urząd Statystyczny poprzez sprawozdawczość w oparciu o kwestionariusze
oznaczone literą K gromadzi dane dotyczące obszaru kultury. Dane pochodzą od
podmiotów kultury prowadzących swoją działalność przede wszystkim w oparciu o ustawę
o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej. Znaleźć w niej można dwie
definicje operacyjne dotyczące „organizowania i prowadzenia działalności kulturalnej”:
      Działalność kulturalną mogą prowadzić osoby prawne, osoby fizyczne oraz
       jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej. (art.3; ust.1)
      Formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery,
       operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy
       kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w
       różnych dziedzinach kultury. (art.2)
Ujmując rzecz inaczej działalność kulturalną mogą prowadzić wszyscy, choć są to przede
wszystkim:
      Państwowe i samorządowe instytucje kultury (działające na podstawie ustawy
       o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej)
      Organizacje pozarządowe (działające w myśl przepisów o działalności pożytku
       publicznego i o wolontariacie)
      Podmioty prywatne (działające w myśl przepisów o prowadzeniu działalności
       gospodarczej)
      Inne: samorządy, placówki oświatowe, uczelnie i szkoły, w tym szkoły artystyczne,
       parki narodowe
Nie ma jednolitego rejestru podmiotów prowadzących i organizujących działalność
kulturalną. Z pewnością Główny Urząd Statystyczny tworzy własny operat badań na
podstawie bazy REGON, bazy KRS, baz RIK, rejestru muzeów i innych. Stąd teoretycznie
(ponieważ GUS nie publikuje danych o kulturze w układzie sektorowym) dane
odzwierciedlają działalność kulturalną bardzo różnorodnych podmiotów: państwowych,

                                                                                        1
sekretariat:
                                                                                                  Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                            ul. Karmelicka 27
                                                                                                              31-131 Kraków
                                                                                                      forum@mik.krakow.pl
                                                                                                           tel.: 12 422 18 84
                                                                                                          faks: 12 422 55 62



samorządowych, pozarządowych i prywatnych.


Brakuje również definicji instytucji kultury (jak i ich rejestru). Można wskazać że są to
obecnie samorządowe i państwowe instytucje kultury (działające w oparciu o ustawę
o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej) oraz instytucje (podmioty) uznane
tradycyjnie za instytucje kultury i sztuki: teatry, galerie, muzea czy kina. A przecież obecnie
działają również klubokawiarnie, parki rozrywki, kluby muzyczne, centra dizajnu,
inkubatory sztuki, pracownie warsztatowe (medialaby), świetlice i ogniska społeczne oraz –
co jest bardzo ważne – różnego typu instytucje kultury funkcjonujące jako „projekty”.


Kolejnym problemem jest kwestia ujęcia w sprawozdawczości GUS funkcjonowania tzw.
przemysłów kultury (lub przemysłów kreatywnych). Istnieje duża potrzeba zdefiniowania
obu tych obszarów w kontekście funkcjonowania sektora kultury. Obecnie w użyciu
znajdują się następujące formularze:
       Sprawozdanie z działalności artystycznej i rozrywkowej
       Sprawozdanie z działalności muzeum i instytucji paramuzealnej
       Sprawozdanie biblioteki
       Sprawozdanie z działalności wystawienniczej
       Sprawozdanie z produkcji i usług filmowych
       Sprawozdanie z działalności domu kultury, ośrodka kultury, klubu, świetlicy
       Sprawozdanie kina
       Sprawozdanie z organizacji imprez masowych
Z kolei ostatnie wydawnictwo GUS „Kultura w 2010 r.” prezentuje dane w następującym
układzie:
       Wydatki państwa i samorządów na kulturę i dziedzictwo kulturowe
       Gospodarstwa domowe (wydatki na kulturę i sprzęt audiowizualny)
       Wydawnictwa
       Biblioteki publiczne
       Wystawiennictwo (muzea i galerie)
       Teatry, instytucje muzyczne i rozrywkowe
       Kina
       Abonenci radiowi i telewizyjni
       Szkolnictwo artystyczne
Można więc wskazać, że jest to dość wybiórcze podejście do prezentacji danych
dotyczących kultury i dziedzictwa kulturowego. Dlatego postulujemy, aby nie tylko
zmieniać zawartość kwestionariuszy, ale również systemowo zmienić zakres i cel
prowadzenia statystyki publicznej dotyczącej kultury. W naszej opinii statystyka publiczna
w obszarze kultury powinna być prowadzona m. in. w oparciu o dwa źródła zakresów

                                                                                             2
sekretariat:
                                                                                                    Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                              ul. Karmelicka 27
                                                                                                                31-131 Kraków
                                                                                                        forum@mik.krakow.pl
                                                                                                             tel.: 12 422 18 84
                                                                                                            faks: 12 422 55 62



i celów:
          Przepisy prawa odnoszące się do tego obszaru,
          Dokumenty strategiczne (ogólnokrajowe) odnoszące się do prowadzenia
           publicznych polityk kultury i celów rozwoju kultury.
Postulujemy aby GUS w większym zakresie współpracował z narodowymi instytucjami
i jednostkami (których organizatorem jest MKiDN) przy badaniach i analizach kultury,
takimi jak: Instytut Książki, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Narodowy Instytut
Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów.


Przykładowe podejście do prowadzenia statystyk w obszarze kultury:

Finanse kultury i publiczne polityki kultury    Dane dotyczące wydatków państwa
                                                i samorządów, funduszy europejskich,
                                                sponsoringu i darczyńców. Dochody
                                                instytucji kultury i organizacji
                                                pozarządowych. Produkcja i dochody
                                                w ramach przemysłów kultury. Opłaty za
                                                kulturę od uczestników.

Edukacja kulturalna i artystyczna               Dane o edukacji realizowanej w ramach
                                                systemu oświaty, w instytucjach kultury,
                                                w ramach działań organizacji
                                                pozarządowych.

Przemysły kultury                               Dane o poszczególnych branżach,
                                                zatrudnienie, eksport usług i produktów,
                                                dochody i przychody, liczba podmiotów
                                                i zmienność, innowacyjność i nowe
                                                technologie. Zawody i nowe zawody.
                                                Dodatkowo działalność publicznych
                                                instytucji kultury w kontekście
                                                „komercyjnej” działalności kulturalnej.

Instytucje kultury (publiczne i niepubliczne)   Dane o instytucjach kultury: finansowe,
                                                oferta, uczestnictwo, infrastruktura kultury.
                                                W oparciu o dobrą typologię instytucji
                                                w ujęciu trzysektorowym.

Sztuka i artyści                                Rynek sztuki, dyscypliny artystyczne,
                                                sytuacja artystów (zarobki, łącznie
                                                działalności artystycznej z innymi). Ujęcie
                                                                                                3
sekretariat:
                                                                                              Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                        ul. Karmelicka 27
                                                                                                          31-131 Kraków
                                                                                                  forum@mik.krakow.pl
                                                                                                       tel.: 12 422 18 84
                                                                                                      faks: 12 422 55 62



                                            trzysektorowe (np. publiczne instytucje
                                            artystyczne).

Czytelnictwo                                Czytelnictwo czasopism i książek
                                            (w bibliotekach, zakupy gospodarstw
                                            domowych). Internet.

Ochrona zabytków i dziedzictwa              Stan zabytków, kultura ludowa i tradycje,
kulturowego                                 krajobraz kulturowy – ochrona i zarządzanie.

Szkolnictwo artystyczne                     Absolwenci, kierunki, sytuacja placówek,
                                            infrastruktura, kierunki studiów.

Rynek pracy w sektorze kultury              Zmiany na rynku pracy w obszarze kultury,
                                            zarobki, dopływ kadr (absolwentów),
                                            wykształcenie i kompetencje. Ujęcie
                                            trzysektorowe.

Organizacje pozarządowe w obszarze          Działalność organizacji kultury w obszarze,
kultury, sztuki i dziedzictwa kulturowego   ilość osób zaangażowanych w działania,
                                            miejsca pracy, dochody i wydatki, ekonomia
                                            społeczna, działalność gospodarcza.

Wolontariat w sektorze kultury              Wolontariat, staże, praktyki, stypendia.

Wydatki gospodarstw rodzinnych na           Wydatki na poszczególne usługi i produkty
kulturę                                     kulturalne, aktywność turystyczna, zasoby
                                            domowe związane z kulturą; wydatki na
                                            dzieci związane z uczestnictwem w kulturze.

Uczestnicy i uczestnictwo w kulturze        Udział w wydarzeniach kulturalnych
                                            i artystycznych; działalność społeczna
                                            w obszarze kultury, przynależność do
                                            nieformalnych grup artystycznych. Młodzież
                                            a kultura, seniorzy a kultura,
                                            niepełnosprawność a kultura.

Media i komunikacja społeczna               Sytuacja mediów publicznych i prywatnych,
                                            wydawanie czasopism, odbiorcy mediów.

Przestrzeń publiczna w obszarze kultury     Konsultacje społeczne w dziedzinie kultury,
                                            partycypacja społeczna, rady i inne
                                            podmioty o charakterze społecznym

                                                                                          4
sekretariat:
                                                                                             Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                       ul. Karmelicka 27
                                                                                                         31-131 Kraków
                                                                                                 forum@mik.krakow.pl
                                                                                                      tel.: 12 422 18 84
                                                                                                     faks: 12 422 55 62



                                             związane z zarządzaniem kulturą; prace nad
                                             dokumentami strategicznymi w obszarze
                                             kultury.

Kapitał społeczny i kulturowy                Diagnoza społeczna.



Dane dotyczące kultury w takim układzie będą bardziej powiązane z rzeczywistością
organizowania i prowadzenia działalności kulturalnej, jak również pozyskanych zostanie
więcej informacji związanych ze zmianami zachodzącymi w sektorze.


Formularz K-07 Centra kultury
Wprowadzenie
Centra kultury, obok bibliotek, stanowią najliczniejszą grupę instytucji kultury. Noszą
nazwy: centrum kultury/wypoczynku/sportu/animacji/inicjatyw społecznych/sztuki;
ośrodka lub domu kultury. W ich ramach (jako instytucji kultury) działają teatry, galerie,
biblioteki, muzea, centra informacji turystycznej. Są duże (powyżej 90 osób załogi) i małe
(nawet dwuosobowe). Mieszczą się w jednym budynku, mogą posiadać oddziały
(o charakterze centrów kultury lub innych typów instytucji kultury), bardzo często
posiadają filie o charakterze świetlic, klubów, ognisk (często współprowadzonych
z organizacjami pozarządowymi, nieformalnymi zrzeszeniami, spółdzielniami
mieszkaniowymi, parafiami). Takie są zazwyczaj samorządowe centra kultury (przede
wszystkim gminne). Ale funkcjonują również prywatne centra kultury (np. klubokawiarnie)
i pozarządowe centra kultury (zazwyczaj o charakterze świetlic środowiskowych). Obecnie
np. w Małopolsce powstały centra kultury o charakterze projektów unijnych.


W przeciwieństwie do innych typów instytucji kultury nie definiuje ich konkretny profil
działalności jak w przypadku bibliotek, muzeów czy teatrów, a kilkuzakresowa działalność
dominująca:
       Edukacja kulturalna i artystyczna,
       Animacja kulturalno-społeczna,
       Działalność artystyczna (o charakterze impresariatu i ruchu amatorskiego),
       Organizowanie lokalnych imprez (festynów, festiwali, imprez rozrywkowych).
Dlatego tworząc kwestionariusz dla centrów kultury należy pamiętać o ich
multidyscyplinarności, dużej częstotliwości posiadania oddziałów (w tym o charakterze
muzeów, galerii, bibliotek) i filii. Równie ważna jest kwestia posiadanej infrastruktury
(z powodu jej udostępniania innym organizatorom działalności kulturalnej, którzy często są
zależni od jedynego lokalnego dysponenta przestrzeni). Kolejnym istotnym tematem jest

                                                                                        5
sekretariat:
                                                                                                Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                          ul. Karmelicka 27
                                                                                                            31-131 Kraków
                                                                                                    forum@mik.krakow.pl
                                                                                                         tel.: 12 422 18 84
                                                                                                        faks: 12 422 55 62



kwestia lokalnej współpracy: centra kultury bardzo często swoją działalność
współprowadzą z innymi partnerami: samorządem, organizacjami pozarządowymi, innymi
instytucjami, podmiotami prywatnymi. Wielokrotnie zdarza się, że całość ofert powstaje
dzięki (sformalizowanym lub nie) partnerstwom. Należy też pamiętać o placówkach
funkcjonujących ramach sektora oświaty (młodzieżowe domy kultury) oraz o placówkach
związanych z integracją społeczną (świetlice środowiskowe, placówki pobytów dziennych,
centra integracji społecznej, itp.), wszędzie tam, gdzie kultura jest narzędziem inkluzji
społecznej.


Sugestie dotyczące kwestionariusza K-07:
Wprowadzenie podziału na publiczne (państwowe i samorządowe) instytucje kultury oraz
niepubliczne instytucje kultury (prywatne, pozarządowe, spółdzielcze i inne).
Wprowadzenie definicji instytucji kultury: obiekt przeznaczony do organizacji/
prowadzenia działalności kulturalnej oraz stały program działań kulturalnych o charakterze
oferty/ usług związanych z uczestnictwem w kulturze (widz, odbiorca, uczestnik). Warto
skorzystać z definicji przygotowanych przez prof. Barbarę Fatygę w ramach projektu
Obserwatorium Żywej Kultury.
Zaprzestanie dzielenia na typy: centra, ośrodki, domy kultury, wprowadzenie jednej
kategorii centrum kultury. Dodanie informacji o podstawowym zasięgu działania:
ogólnokrajowe, regionalne, subregionalne, powiatowe (?), gminne, dzielnicowe/
miejscowe (?).
Jeden formularz elektroniczny dla całej instytucji kultury. Podanie posiadania filii lub
oddziałów skutkuje wygenerowaniem załączników – odrębnych kwestionariuszy dla
poszczególnych filii/ oddziałów wraz z informacją o rozdzieleniu danych na poszczególne
obiekty. Jednostka podstawowa plus filie/ oddziały. Filie powinny oznaczać małe jednostki
o charakterze klubów lub świetlic, oddziały powinny oznaczać wydzielone strukturalnie
(nie tylko w znaczeniu przestrzennym) jednostki prowadzenia działalności kulturalnej
o charakterze centrum kultury, centrum sztuki (galerii), biblioteki (o statusie biblioteki
publicznej lub nie), kina, muzeum (o statusie m. rejestrowanego lub nie), itp.
Dzięki takiemu postępowaniu będzie możliwe gromadzenie zarówno danych
o poszczególnych instytucjach kultury (funkcjonalnych, całościowych platformach
prowadzenia działalności kulturalnej) oraz o poszczególnych placówkach – również
reprezentujących poszczególne (ustalone) typy instytucji.


Dział 1
W dziale 1 dodanie informacji o instytucjach współprowadzących instytucję kultury. Te
kwestie zawsze reguluje statut instytucji. Dodanie informacji o adresie strony BIP instytucji
publicznej. Dodanie informacji o statusie własnościowym użytkowanego budynku
                                                                                           6
sekretariat:
                                                                                            Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                      ul. Karmelicka 27
                                                                                                        31-131 Kraków
                                                                                                forum@mik.krakow.pl
                                                                                                     tel.: 12 422 18 84
                                                                                                    faks: 12 422 55 62



(własność, użyczenie, dzierżawa, najem) oraz o braku/ wpisie budynku do rejestru
zabytków. Punkt 8 działu 1 jest niejasny – należy wprowadzić podział na: pomieszczenia
biurowe, sale warsztatowe/ spotkaniowe, widowiskowe, itp. Instytucja może się mieścić
się w kilku budynkach, ważne jest zatem, aby w kwestionariuszu można było zaznaczyć
tego typu dane. Informacje dotyczące sali scenicznej powinny zostać poszerzone o kwestie
związane z infrastrukturą: infrastruktura kina cyfrowego/ analogowego, infrastruktura
teatralna (oświetlenie, osprzęt sceniczny), infrastruktura multimedialna (konferencyjna).
Pracownie specjalistyczne (pytanie 12 działu 1) powinny być ujęte odmiennie: z jednej
strony ważne są przestrzenie: sala taneczno-baletowa, sala muzyczna, sala artystyczno-
plastyczna, sala edukacyjno-laboratoryjna, sala nagraniowa, z drugiej strony coraz
istotniejsze jest posiadanie sprzętu elektronicznego i specjalistycznego oprogramowania
związanego z fotografią, filmem, obróbką dźwięku, grafiką komputerową, pracą
laboratoryjno-edukacyjną, projektowaniem, majsterkowaniem (np. drukarka 3D). W
obecnym kształcie to pytanie nie wskazuje na stan i nowoczesność infrastruktury.
Pytanie 13 działu 1 jest anachroniczne. Powinno zostać rozdzielone na dwie kwestie:
posiadanie czytelni/ sali multimedialnej ze stanowiskami komputerowymi wyposażonymi
w Internet (tych bez nie ma potrzeby liczyć) oraz dostęp do sieci szerokopasmowej;
posiadanie WiFi (wolnego dostępu do sieci).
Pytanie 14 działu 1 jest istotne w kontekście partnerstw zawieranych w celu współpracy/
współrealizacji działań kulturalnych. Pytanie zatem wymaga dodefiniowania co rozumieć
przez współpracę, a zatem jaką współpracę wykazywać w kwestionariuszu. Istotne wydają
się: współrealizacja projektów oraz partnerstwa programowe. Lista powinna obejmować:
szkoły, inne instytucje kultury, ośrodki pomocy społecznej, organizacje pozarządowe,
samorządy, przedsiębiorstwa i inne podmioty prywatne, grupy nieformalne. Osobno
można zapytać o sformalizowane partnerstwa i współpracę międzynarodową.


Dział 2,3,4,5
Działy 2,3,4,5 postulujemy połączyć w jeden obejmujący szereg zmodyfikowanych form
działalności kulturalnych o charakterze aktywnego uczestnictwa w kulturze. Opis liczbowy
powinien obejmować produkty (liczbę form) i rezultaty (liczbę uczestników).
       seminaria i konferencje: spotkania edukacyjno-naukowe, debaty panelowe o
        charakterze konferencyjnym
       lekcje i zajęcia warsztatowe: pojedyncze zajęcia na każdy temat
       grupy edukacyjno-warsztatowe: cykliczne zajęcia ze stałą grupą odbiorców
        prowadzone przez animatora/ instruktora
       kursy i szkolenia: cykliczne zajęcia związane ze zdobyciem certyfikatu, nabyciem
        konkretnej wiedzy zawodowej

                                                                                       7
sekretariat:
                                                                                        Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                  ul. Karmelicka 27
                                                                                                    31-131 Kraków
                                                                                            forum@mik.krakow.pl
                                                                                                 tel.: 12 422 18 84
                                                                                                faks: 12 422 55 62



   festiwale: wielowymiarowe imprezy składające się z wielu działań: koncertów,
    spektakli, warsztatów, spotkań, itp.
   konkursy: przeglądy związane z oceną komisji konkursowej oraz przyznawaniem
    nagród
   przeglądy artystyczne: jednodyscyplinowe wydarzenia artystyczne i kulturalne
   konsultacje: kwerendy, konsultacje, analizy wykonane na rzecz innych podmiotów/
    klientów instytucji
   odczyty / prelekcje / spotkania: tzw. „spotkania z ciekawym człowiekiem, debaty i
    panele dyskusyjne
   imprezy plenerowe: okolicznościowe, świąteczne, rocznicowe organizowane przez
    instytucję, które związane są z „obchodami” świąt lokalnych, narodowych,
    religijnych.
   zespoły artystyczne (np. teatralne, taneczne, chóry, itp): prowadzenie zespołów
    artystycznych, które siedzibę, obsługę i prowadzenie merytoryczne mają
    zapewnioną w instytucji
   plenery artystyczne: organizacja działań o charakterze spotkań artystycznych
    związanych z integracją środowisk artystycznych/ tworzeniem dzieł/ organizacja
    wystaw poplenerowych
   pracownie specjalistyczne: udostępnianie przestrzeni, sprzętu, oprogramowania
    dla osób indywidualnych i grup wraz z zapewnieniem obsługi merytorycznej
   seanse filmowe: kinowe bądź inne prezentacje filmów
   koncerty: pojedyncze wydarzenia artystyczne o charakterze koncertów
   imprezy turystyczne i sportowo-rekreacyjne: plenerowe imprezy związane z
    aktywną turystyką, uprawianiem sportów, itp.
   koła zainteresowań, kluby (świetlice), grupy hobbystyczne: udostępnienia
    przestrzeni nieformalnym grupom, które samodzielnie prowadzą własną
    działalność
   spektakle / występy: pojedyncze imprezy o charakterze spektakli i występów (np.
    teatralne, taneczno-muzyczne)
   działalność wydawnicza        -   elektroniczne:    publikowanie    wydawnictw
    elektronicznych
   działalność wydawnicza - papierowe: publikowanie wydawnictw drukowanych
   wystawa / ekspozycja: organizacja i prezentacja wystaw bądź ekspozycji
   rezydencje artystyczne: działania artystyczne współorganizowane z zaproszonym

                                                                                   8
sekretariat:
                                                                                               Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                         ul. Karmelicka 27
                                                                                                           31-131 Kraków
                                                                                                   forum@mik.krakow.pl
                                                                                                        tel.: 12 422 18 84
                                                                                                       faks: 12 422 55 62



          artystą/ animatorem
         badania społeczne i historyczne: realizacja projektów badawczych dotyczących,
          kultury, społeczeństwa, sektora kultury, lokalnej historii lub tradycji.
         premiery: realizacja nowego projektu artystycznego wraz z premierowym
          wystąpieniem (spektakl, koncert, seans filmowy, widowisko) w odróżnieniu od
          działania impresaryjnego polegającego tylko na prezentacji zamówionego,
          zaproszonego dzieła.
         Każda forma powinna być dodatkowo rozdzielona na wymiary:
         Wymiary tematyczne form: teatr, muzyka, plastyka, taniec, śpiew, literatura (?),
          inne (kwestie najistotniejsze związane z dyscyplinami artystycznymi).
         Wymiary organizacyjne: działanie samodzielne instytucji, współrealizacja –
          organizator, współrealizacja – partner, usługa na rzecz innego podmiotu.
         Wymiar odpłatności: odpłatne, częściowo płatne, bezpłatne.
         Wymiar wieku uczestników: młodzież, dorośli, seniorzy; oddzielną kwestią jest
          problem wytyczenia granic wiekowych, obecnie młodzież to osoby w wieku do 15
          lat.
Uzasadnienie: Obecnie większość działań centrów kultury jest multidyscyplinarna i nie
zawsze odnosi się do „starych” kategorii związanych z uprawianiem kultury – z tego
powodu obecne formy proponowane do wyboru w K-07 nie przynoszą już istotnych
informacji. Działania w centrach kultury realizowane są w ramach stałych programów oraz
projektów, stąd zasadne wydaje się wypracowanie podstawowej listy form prowadzenia
działań uwzględniającej różnorodność oferty bez narzucania zbyt wąskich granic
związanych z tematyzacją artystyczną bądź formalną. Podział na imprezy, zespoły, kursy i
koła jest anachroniczny i nie wnosi istotnej wiedzy związanej z analizą działalności centrów
kultury.
Ważne są z kolei kwestie związane ze współpracą w zakresie organizacji oferty oraz
odpłatnością bądź nie.


Dział 6
W dziale 6 warto zawrzeć dodatkowo kwestie związane z wolontariatem w instytucji
kultury, pracy niepełnosprawnych i posiadania statusu zakładu pracy chronionej, liczby
umów zleceń i umów o dzieło z osobami fizycznymi. Ważna będzie również liczba, kursów,
szkoleń i studiów podyplomowych w zespole danej instytucji kultury (rozwój kompetencji
zespołu).




                                                                                          9
sekretariat:
                                                                                              Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                        ul. Karmelicka 27
                                                                                                          31-131 Kraków
                                                                                                  forum@mik.krakow.pl
                                                                                                       tel.: 12 422 18 84
                                                                                                      faks: 12 422 55 62



Dział 7
W dziale 7 bardzo trudno jest zastosować podział zadaniowy finansowania na jednostkę
główną, oddziały i filie. Z tego powodu finansowanie instytucji powinno być ujęte dla całej
instytucji kultury. W części środki własne można wydzielić środki pochodzące z działalności
statutowej i z działalności usługowej.
W dziale 7 warto dodać, obok źródeł finansowania, główne kwestie związane
z wydatkowaniem, a zatem:
         wydatki na działalność bieżącą
         wydatki inwestycyjne (w tym wydatki związane z infrastrukturą)
         wydatki w ramach funduszu płac i wydatków merytorycznych oraz wydatków na
          utrzymanie infrastruktury
Kwestie te muszą być precyzyjnie zdefiniowane w pomocniku wypełniania ankiety.
Warto dodać osobny dział związany z animacją kultury w sieci. Mogą to być kwestie
związane z funkcjonowaniem stron internetowych, używania portali społecznościowych,
digitalizacji archiwów i zbiorów, dostępu do treści wytworzonych przez instytucję,
używania licencji związanych z własnością intelektualną.
Badania dotyczące instytucji kultury (publicznych i niepublicznych), w połączeniu ze
stałymi badaniami sektora kultury (przemysły kreatywne i przemysły czasu wolnego –
turystyka), stałymi badaniami sektora organizacji pozarządowych, stałymi badaniami
dotyczącymi oferty aktywnej rekreacji i sportu (kluby sportowe i obiekty), a zatem
SZEROKO ROZUMIANEJ OFERTY UCZESTNICTWA W KULTURZE powinny być połączone
z dorocznymi badaniami społecznymi odbiorców tak zarysowanej oferty w zakresie
uczestnictwa w kulturze. Dane powinny być dostępne przynajmniej na poziomie
subregionów.
Materiał opracował Piotr Knaś (Małopolski Instytut Kultury).


Forum Kraków pozwala sobie żywić nadzieję, że powyższy materiał okaże się użyteczny
i przyczyni się do rozwoju i modernizacji sektora kultury w Polsce.
Z wyrazami szacunku,
Osoby zaangażowane w opracowanie materiału:

         Zofia Bisiak, Stowarzyszenie Akademia Łucznica, Forum Kultury Mazowsze
         Tomasz Bukowski, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Kaliszu Pomorskim,
          Zachodniopomorskie Forum Kultury
         Zbigniew Darda, Warszawski Program Edukacji Kulturalnej, DK Zacisze
          w Warszawie, Forum Kultury Mazowsze

                                                                                        10
sekretariat:
                                                                                          Małopolski Instytut Kultury
                                                                                                    ul. Karmelicka 27
                                                                                                      31-131 Kraków
                                                                                              forum@mik.krakow.pl
                                                                                                   tel.: 12 422 18 84
                                                                                                  faks: 12 422 55 62



       Ala Hałoń, Fundacja TAK JAK, Forum Kultury Województwa Śląskiego
       Tomasz Ignalski, Miejski Dom Kultury Batory w Chorzowie, Forum Kultury
        Województwa Śląskiego
       Marcin Jasiński, Biuro Kultury m.st. Warszawy, Forum Kultury Mazowsze
       Małgorzata Jezutek, Ośrodek Kultury Kraków – Nowa Huta
       Iwona Kusak, Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej, Forum Kultury
        Województwa Śląskiego
       Elżbieta Kwiatkowska, MDK Radomsko
       Elżbieta Łągwy-Szelągowska, MOK Piotrków Trybunalski
       Zbigniew Łukaszewski, Goleniowski Dom Kultury, Zachodniopomorskie Forum
        Kultury
       Olga A. Marcinkiewicz, Miejski Ośrodek Kultury w Bydgoszczy, Laboratorium Żywej
        Kultury
       Ewa Młynarczyk, MCK Bełchatów
       Krystyna Michalska, Miejski Dom Kultury w Radomsku
       Anna Michalak-Pawłowska, Dom Kultury „Dorożkarnia” w Warszawie, Forum
        Kultury Mazowsze
       Joanna Orlik, Małopolski Instytut Kultury w Krakowie
       Aneta Olszacka, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Kaliszu Pomorskim
       Aneta Pepaś, Miejski Ośrodek Kultury w Dynowie
       Wojciech Szuniewicz, Krotoszyński Ośrodek Kultury
       Marek Sztark, Towarzystwo Wspierania Rozwoju Pomorza Zachodniego SZCZECIN-
        EXPO, Zachodniopomorskie Forum Kultury
       Marcin Śliwa, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie, Forum Kultury
        Mazowsze
       Alina Witkowska, Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich w Podkowie Leśnej,
        Forum Kultury Mazowsze
       Karol Wittels, Fundacja Obserwatorium, TR Warszawa, Forum Kultury Mazowsze
       Piotr Wyrobiec, Wadowickie Centrum Kultury, Forum Kultury Małopolski
        Zachodniej

Kraków, 22 kwietnia 2012 r.




                                                                                    11

More Related Content

PDF
Stanowisko Forum Kraków - zmiana ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działal...
PDF
Świetliki stanowisko Forum Kraków
DOCX
Stanowisko Forum Kraków w sprawie listy instytucji kultury
PDF
Marcin Poprawski - Harmonia czy kakofonia polskie instytucje muzyczne w obraz...
PDF
Monika Czartoryjska - Statystyka w muzeach w polsce
PDF
Maciej Zygmunt - Komentarz regionalne obserwatorium kultury w katowicach
PDF
Diagnoza partycypacji w kulturze w województwie podlaskim
PDF
Rocznik statystyczny kultura_w_polsce_2010
Stanowisko Forum Kraków - zmiana ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działal...
Świetliki stanowisko Forum Kraków
Stanowisko Forum Kraków w sprawie listy instytucji kultury
Marcin Poprawski - Harmonia czy kakofonia polskie instytucje muzyczne w obraz...
Monika Czartoryjska - Statystyka w muzeach w polsce
Maciej Zygmunt - Komentarz regionalne obserwatorium kultury w katowicach
Diagnoza partycypacji w kulturze w województwie podlaskim
Rocznik statystyczny kultura_w_polsce_2010

What's hot (11)

PPT
Analiza statystyk wyszukiwawczych na przykładzie MBC
PPTX
2 rok MSK instytut polski na ukrainie
PDF
Procesy digitalizacji dziedzictwa
PPT
Szlaki Małopolski. Stała oferta czy efemeryczne zjawisko?
PPT
Regionalny zasób cyfrowy w środowisku sieciowym - jak to robimy w Śląskiej BI...
PPTX
Prezentacja
PDF
Kompetencje kadr kultury a rozwój kapitału społecznego
PPT
Regionalny zasób cyfrowy w środowisku sieciowy
PDF
Pierścień św Kingi raport 2005-2009
Analiza statystyk wyszukiwawczych na przykładzie MBC
2 rok MSK instytut polski na ukrainie
Procesy digitalizacji dziedzictwa
Szlaki Małopolski. Stała oferta czy efemeryczne zjawisko?
Regionalny zasób cyfrowy w środowisku sieciowym - jak to robimy w Śląskiej BI...
Prezentacja
Kompetencje kadr kultury a rozwój kapitału społecznego
Regionalny zasób cyfrowy w środowisku sieciowy
Pierścień św Kingi raport 2005-2009
Ad

Similar to Stanowisko Forum Kraków w spr. kwestionariusza GUS K-07 (20)

PDF
XIV Zebranie ŚBC - Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego ŚBC - 2019-2020
PDF
Noc kultury 2012_lublin_brama_wschodu
PDF
Sceny kulturowe a polityki kultury w Małopolsce. Raport z badań eksploracyjnych
PDF
XIII Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (2011). Sprawozdanie merytoryczne
PPT
Prezentacja MIK na radzie obserwatoriów rozwoju Małopolski
PDF
Joanna Szulborska-Łukaszewicz - Sektor kultury jako wyzwanie dla statystyków
PDF
XVI Zebranie ŚBC - Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego za lata 2020-2022
PDF
Koalicja miast w sprawie kultury
PDF
KULTURA — Obecna! Diagnoza i dokument programowy
PPT
Platforma Kultury
PDF
Przemysław Smyczek - Czy statystyka publiczna może być narzędziem wspierający...
PDF
KULTURA - Obecna!
PDF
XVIII Zebranie ŚBC - Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego za 2024.pdf
PDF
Kultura lokalnie. Między uczestnictwem w kulturze a partycypacją w zarządzaniu
PPTX
XI Forum Kraków - Zbigniew Wdowiak, Wiceprezydent Kutna
PDF
Strategia Rozwoju Kultury Województwa Śląskiego
PDF
Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej, czyli „pamięć ocalona w bibliotekach” / Al...
PDF
Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego ŚBC 2006-2016
PDF
Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego ŚBC - grudzień 2022 - grudzień 2023, XV...
XIV Zebranie ŚBC - Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego ŚBC - 2019-2020
Noc kultury 2012_lublin_brama_wschodu
Sceny kulturowe a polityki kultury w Małopolsce. Raport z badań eksploracyjnych
XIII Małopolskie Dni Dziedzictwa Kulturowego (2011). Sprawozdanie merytoryczne
Prezentacja MIK na radzie obserwatoriów rozwoju Małopolski
Joanna Szulborska-Łukaszewicz - Sektor kultury jako wyzwanie dla statystyków
XVI Zebranie ŚBC - Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego za lata 2020-2022
Koalicja miast w sprawie kultury
KULTURA — Obecna! Diagnoza i dokument programowy
Platforma Kultury
Przemysław Smyczek - Czy statystyka publiczna może być narzędziem wspierający...
KULTURA - Obecna!
XVIII Zebranie ŚBC - Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego za 2024.pdf
Kultura lokalnie. Między uczestnictwem w kulturze a partycypacją w zarządzaniu
XI Forum Kraków - Zbigniew Wdowiak, Wiceprezydent Kutna
Strategia Rozwoju Kultury Województwa Śląskiego
Cyfrowe Archiwa Tradycji Lokalnej, czyli „pamięć ocalona w bibliotekach” / Al...
Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego ŚBC 2006-2016
Sprawozdanie Zespołu Koordynacyjnego ŚBC - grudzień 2022 - grudzień 2023, XV...
Ad

More from Małopolski Instytut Kultury (20)

PDF
Oficyna Raczków- przewodnik.pdf
PDF
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PDF
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
PDF
KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)
PDF
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
PDF
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
PDF
„Miejsce i architektura” – Stary Teatr – Konserwatorium Muzyczne w Krakowie (...
PDF
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
PDF
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
PDF
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
PDF
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
PDF
MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni" (prezen...
PDF
PARK KRAKOWSKI "Dla ciała i ducha " (wystawa)
PDF
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)
PDF
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)
PDF
BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)
PDF
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...
PDF
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
PDF
ZAMEK W CZCHOWIE (baner)
PDF
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)
Oficyna Raczków- przewodnik.pdf
PAŁAC THETSCHLÓW W JASZCZUROWEJ - „Powidoki” (wystawa)
PARK IM. DRA H. JORDANA W KRAKOWIE - „Ogród zabaw ruchowych” (wystawa)
KASA OSZCZĘDNOŚCI MIASTA KRAKOWA - „Oszczędność i dobrobyt” (wystawa)
FABRYKA LOKOMOTYW „FABLOK” W CHRZANOWIE - „Szlakiem Fabloku” (przewodnik)
KOŚCIÓŁ I KLASZTOR PIJARÓW W KRAKOWIE (pocztówka)
„Miejsce i architektura” – Stary Teatr – Konserwatorium Muzyczne w Krakowie (...
PRACOWNIA LUTNICZA MARDUŁÓW W ZAKOPANEM - "Instrument z duszą" (wystawa)
ZAŁOŻENIE OO. PAULINÓW NA SKAŁCE W KRAKOWIE - "Bracia w bieli" (wystawa)
ZESPÓŁ SZKÓŁ PLASTYCZNYCH IM. ANTONIEGO KENARA W ZAKOPANEM - "Szkoła pełna pa...
DWÓR I.J. PADEREWSKIEGO W KĄŚNEJ DOLNEJ "Paderewski - geniusz i charyzma" (wy...
MUZEUM PRZYRODNICZE ISEZ PAN W KRAKOWIE "Nosorożec i zwłoki w łaźni" (prezen...
PARK KRAKOWSKI "Dla ciała i ducha " (wystawa)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE "Tajemnice pałacu na Wesołej" (prezentacja)
PAŁAC PUSŁOWSKICH W KRAKOWIE"Tajemnice willi na Wesołej" (wystawa)
BELUARD W ROŻNOWIE (przewodnik)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE cz. 1 "Z dreszczykiem", cz. 2 "Ptaszarnia karła Wą...
KOŚCIÓŁ PW. ŚW. BARTŁOMIEJA W NIEDZICY "Kościół u stóp zamku" (wystawa)
ZAMEK W CZCHOWIE (baner)
PAŁAC POTOCKICH W KRAKOWIE (pocztówka)

Stanowisko Forum Kraków w spr. kwestionariusza GUS K-07

  • 1. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 Szanowny Pan Bogdan Zdrojewski Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Opinia dla Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego na temat kwestionariusza K-07 dotyczącego działalności domów kultury, ośrodków kultury, klubów i świetlic, używanego przez GUS Szanowny Panie Ministrze, Uwagi ogólne Główny Urząd Statystyczny poprzez sprawozdawczość w oparciu o kwestionariusze oznaczone literą K gromadzi dane dotyczące obszaru kultury. Dane pochodzą od podmiotów kultury prowadzących swoją działalność przede wszystkim w oparciu o ustawę o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej. Znaleźć w niej można dwie definicje operacyjne dotyczące „organizowania i prowadzenia działalności kulturalnej”:  Działalność kulturalną mogą prowadzić osoby prawne, osoby fizyczne oraz jednostki organizacyjne nie posiadające osobowości prawnej. (art.3; ust.1)  Formami organizacyjnymi działalności kulturalnej są w szczególności: teatry, opery, operetki, filharmonie, orkiestry, instytucje filmowe, kina, muzea, biblioteki, domy kultury, ogniska artystyczne, galerie sztuki oraz ośrodki badań i dokumentacji w różnych dziedzinach kultury. (art.2) Ujmując rzecz inaczej działalność kulturalną mogą prowadzić wszyscy, choć są to przede wszystkim:  Państwowe i samorządowe instytucje kultury (działające na podstawie ustawy o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej)  Organizacje pozarządowe (działające w myśl przepisów o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie)  Podmioty prywatne (działające w myśl przepisów o prowadzeniu działalności gospodarczej)  Inne: samorządy, placówki oświatowe, uczelnie i szkoły, w tym szkoły artystyczne, parki narodowe Nie ma jednolitego rejestru podmiotów prowadzących i organizujących działalność kulturalną. Z pewnością Główny Urząd Statystyczny tworzy własny operat badań na podstawie bazy REGON, bazy KRS, baz RIK, rejestru muzeów i innych. Stąd teoretycznie (ponieważ GUS nie publikuje danych o kulturze w układzie sektorowym) dane odzwierciedlają działalność kulturalną bardzo różnorodnych podmiotów: państwowych, 1
  • 2. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 samorządowych, pozarządowych i prywatnych. Brakuje również definicji instytucji kultury (jak i ich rejestru). Można wskazać że są to obecnie samorządowe i państwowe instytucje kultury (działające w oparciu o ustawę o prowadzeniu i organizowaniu działalności kulturalnej) oraz instytucje (podmioty) uznane tradycyjnie za instytucje kultury i sztuki: teatry, galerie, muzea czy kina. A przecież obecnie działają również klubokawiarnie, parki rozrywki, kluby muzyczne, centra dizajnu, inkubatory sztuki, pracownie warsztatowe (medialaby), świetlice i ogniska społeczne oraz – co jest bardzo ważne – różnego typu instytucje kultury funkcjonujące jako „projekty”. Kolejnym problemem jest kwestia ujęcia w sprawozdawczości GUS funkcjonowania tzw. przemysłów kultury (lub przemysłów kreatywnych). Istnieje duża potrzeba zdefiniowania obu tych obszarów w kontekście funkcjonowania sektora kultury. Obecnie w użyciu znajdują się następujące formularze:  Sprawozdanie z działalności artystycznej i rozrywkowej  Sprawozdanie z działalności muzeum i instytucji paramuzealnej  Sprawozdanie biblioteki  Sprawozdanie z działalności wystawienniczej  Sprawozdanie z produkcji i usług filmowych  Sprawozdanie z działalności domu kultury, ośrodka kultury, klubu, świetlicy  Sprawozdanie kina  Sprawozdanie z organizacji imprez masowych Z kolei ostatnie wydawnictwo GUS „Kultura w 2010 r.” prezentuje dane w następującym układzie:  Wydatki państwa i samorządów na kulturę i dziedzictwo kulturowe  Gospodarstwa domowe (wydatki na kulturę i sprzęt audiowizualny)  Wydawnictwa  Biblioteki publiczne  Wystawiennictwo (muzea i galerie)  Teatry, instytucje muzyczne i rozrywkowe  Kina  Abonenci radiowi i telewizyjni  Szkolnictwo artystyczne Można więc wskazać, że jest to dość wybiórcze podejście do prezentacji danych dotyczących kultury i dziedzictwa kulturowego. Dlatego postulujemy, aby nie tylko zmieniać zawartość kwestionariuszy, ale również systemowo zmienić zakres i cel prowadzenia statystyki publicznej dotyczącej kultury. W naszej opinii statystyka publiczna w obszarze kultury powinna być prowadzona m. in. w oparciu o dwa źródła zakresów 2
  • 3. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 i celów:  Przepisy prawa odnoszące się do tego obszaru,  Dokumenty strategiczne (ogólnokrajowe) odnoszące się do prowadzenia publicznych polityk kultury i celów rozwoju kultury. Postulujemy aby GUS w większym zakresie współpracował z narodowymi instytucjami i jednostkami (których organizatorem jest MKiDN) przy badaniach i analizach kultury, takimi jak: Instytut Książki, Narodowy Instytut Dziedzictwa, Narodowy Instytut Muzealnictwa i Ochrony Zbiorów. Przykładowe podejście do prowadzenia statystyk w obszarze kultury: Finanse kultury i publiczne polityki kultury Dane dotyczące wydatków państwa i samorządów, funduszy europejskich, sponsoringu i darczyńców. Dochody instytucji kultury i organizacji pozarządowych. Produkcja i dochody w ramach przemysłów kultury. Opłaty za kulturę od uczestników. Edukacja kulturalna i artystyczna Dane o edukacji realizowanej w ramach systemu oświaty, w instytucjach kultury, w ramach działań organizacji pozarządowych. Przemysły kultury Dane o poszczególnych branżach, zatrudnienie, eksport usług i produktów, dochody i przychody, liczba podmiotów i zmienność, innowacyjność i nowe technologie. Zawody i nowe zawody. Dodatkowo działalność publicznych instytucji kultury w kontekście „komercyjnej” działalności kulturalnej. Instytucje kultury (publiczne i niepubliczne) Dane o instytucjach kultury: finansowe, oferta, uczestnictwo, infrastruktura kultury. W oparciu o dobrą typologię instytucji w ujęciu trzysektorowym. Sztuka i artyści Rynek sztuki, dyscypliny artystyczne, sytuacja artystów (zarobki, łącznie działalności artystycznej z innymi). Ujęcie 3
  • 4. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 trzysektorowe (np. publiczne instytucje artystyczne). Czytelnictwo Czytelnictwo czasopism i książek (w bibliotekach, zakupy gospodarstw domowych). Internet. Ochrona zabytków i dziedzictwa Stan zabytków, kultura ludowa i tradycje, kulturowego krajobraz kulturowy – ochrona i zarządzanie. Szkolnictwo artystyczne Absolwenci, kierunki, sytuacja placówek, infrastruktura, kierunki studiów. Rynek pracy w sektorze kultury Zmiany na rynku pracy w obszarze kultury, zarobki, dopływ kadr (absolwentów), wykształcenie i kompetencje. Ujęcie trzysektorowe. Organizacje pozarządowe w obszarze Działalność organizacji kultury w obszarze, kultury, sztuki i dziedzictwa kulturowego ilość osób zaangażowanych w działania, miejsca pracy, dochody i wydatki, ekonomia społeczna, działalność gospodarcza. Wolontariat w sektorze kultury Wolontariat, staże, praktyki, stypendia. Wydatki gospodarstw rodzinnych na Wydatki na poszczególne usługi i produkty kulturę kulturalne, aktywność turystyczna, zasoby domowe związane z kulturą; wydatki na dzieci związane z uczestnictwem w kulturze. Uczestnicy i uczestnictwo w kulturze Udział w wydarzeniach kulturalnych i artystycznych; działalność społeczna w obszarze kultury, przynależność do nieformalnych grup artystycznych. Młodzież a kultura, seniorzy a kultura, niepełnosprawność a kultura. Media i komunikacja społeczna Sytuacja mediów publicznych i prywatnych, wydawanie czasopism, odbiorcy mediów. Przestrzeń publiczna w obszarze kultury Konsultacje społeczne w dziedzinie kultury, partycypacja społeczna, rady i inne podmioty o charakterze społecznym 4
  • 5. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 związane z zarządzaniem kulturą; prace nad dokumentami strategicznymi w obszarze kultury. Kapitał społeczny i kulturowy Diagnoza społeczna. Dane dotyczące kultury w takim układzie będą bardziej powiązane z rzeczywistością organizowania i prowadzenia działalności kulturalnej, jak również pozyskanych zostanie więcej informacji związanych ze zmianami zachodzącymi w sektorze. Formularz K-07 Centra kultury Wprowadzenie Centra kultury, obok bibliotek, stanowią najliczniejszą grupę instytucji kultury. Noszą nazwy: centrum kultury/wypoczynku/sportu/animacji/inicjatyw społecznych/sztuki; ośrodka lub domu kultury. W ich ramach (jako instytucji kultury) działają teatry, galerie, biblioteki, muzea, centra informacji turystycznej. Są duże (powyżej 90 osób załogi) i małe (nawet dwuosobowe). Mieszczą się w jednym budynku, mogą posiadać oddziały (o charakterze centrów kultury lub innych typów instytucji kultury), bardzo często posiadają filie o charakterze świetlic, klubów, ognisk (często współprowadzonych z organizacjami pozarządowymi, nieformalnymi zrzeszeniami, spółdzielniami mieszkaniowymi, parafiami). Takie są zazwyczaj samorządowe centra kultury (przede wszystkim gminne). Ale funkcjonują również prywatne centra kultury (np. klubokawiarnie) i pozarządowe centra kultury (zazwyczaj o charakterze świetlic środowiskowych). Obecnie np. w Małopolsce powstały centra kultury o charakterze projektów unijnych. W przeciwieństwie do innych typów instytucji kultury nie definiuje ich konkretny profil działalności jak w przypadku bibliotek, muzeów czy teatrów, a kilkuzakresowa działalność dominująca:  Edukacja kulturalna i artystyczna,  Animacja kulturalno-społeczna,  Działalność artystyczna (o charakterze impresariatu i ruchu amatorskiego),  Organizowanie lokalnych imprez (festynów, festiwali, imprez rozrywkowych). Dlatego tworząc kwestionariusz dla centrów kultury należy pamiętać o ich multidyscyplinarności, dużej częstotliwości posiadania oddziałów (w tym o charakterze muzeów, galerii, bibliotek) i filii. Równie ważna jest kwestia posiadanej infrastruktury (z powodu jej udostępniania innym organizatorom działalności kulturalnej, którzy często są zależni od jedynego lokalnego dysponenta przestrzeni). Kolejnym istotnym tematem jest 5
  • 6. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 kwestia lokalnej współpracy: centra kultury bardzo często swoją działalność współprowadzą z innymi partnerami: samorządem, organizacjami pozarządowymi, innymi instytucjami, podmiotami prywatnymi. Wielokrotnie zdarza się, że całość ofert powstaje dzięki (sformalizowanym lub nie) partnerstwom. Należy też pamiętać o placówkach funkcjonujących ramach sektora oświaty (młodzieżowe domy kultury) oraz o placówkach związanych z integracją społeczną (świetlice środowiskowe, placówki pobytów dziennych, centra integracji społecznej, itp.), wszędzie tam, gdzie kultura jest narzędziem inkluzji społecznej. Sugestie dotyczące kwestionariusza K-07: Wprowadzenie podziału na publiczne (państwowe i samorządowe) instytucje kultury oraz niepubliczne instytucje kultury (prywatne, pozarządowe, spółdzielcze i inne). Wprowadzenie definicji instytucji kultury: obiekt przeznaczony do organizacji/ prowadzenia działalności kulturalnej oraz stały program działań kulturalnych o charakterze oferty/ usług związanych z uczestnictwem w kulturze (widz, odbiorca, uczestnik). Warto skorzystać z definicji przygotowanych przez prof. Barbarę Fatygę w ramach projektu Obserwatorium Żywej Kultury. Zaprzestanie dzielenia na typy: centra, ośrodki, domy kultury, wprowadzenie jednej kategorii centrum kultury. Dodanie informacji o podstawowym zasięgu działania: ogólnokrajowe, regionalne, subregionalne, powiatowe (?), gminne, dzielnicowe/ miejscowe (?). Jeden formularz elektroniczny dla całej instytucji kultury. Podanie posiadania filii lub oddziałów skutkuje wygenerowaniem załączników – odrębnych kwestionariuszy dla poszczególnych filii/ oddziałów wraz z informacją o rozdzieleniu danych na poszczególne obiekty. Jednostka podstawowa plus filie/ oddziały. Filie powinny oznaczać małe jednostki o charakterze klubów lub świetlic, oddziały powinny oznaczać wydzielone strukturalnie (nie tylko w znaczeniu przestrzennym) jednostki prowadzenia działalności kulturalnej o charakterze centrum kultury, centrum sztuki (galerii), biblioteki (o statusie biblioteki publicznej lub nie), kina, muzeum (o statusie m. rejestrowanego lub nie), itp. Dzięki takiemu postępowaniu będzie możliwe gromadzenie zarówno danych o poszczególnych instytucjach kultury (funkcjonalnych, całościowych platformach prowadzenia działalności kulturalnej) oraz o poszczególnych placówkach – również reprezentujących poszczególne (ustalone) typy instytucji. Dział 1 W dziale 1 dodanie informacji o instytucjach współprowadzących instytucję kultury. Te kwestie zawsze reguluje statut instytucji. Dodanie informacji o adresie strony BIP instytucji publicznej. Dodanie informacji o statusie własnościowym użytkowanego budynku 6
  • 7. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 (własność, użyczenie, dzierżawa, najem) oraz o braku/ wpisie budynku do rejestru zabytków. Punkt 8 działu 1 jest niejasny – należy wprowadzić podział na: pomieszczenia biurowe, sale warsztatowe/ spotkaniowe, widowiskowe, itp. Instytucja może się mieścić się w kilku budynkach, ważne jest zatem, aby w kwestionariuszu można było zaznaczyć tego typu dane. Informacje dotyczące sali scenicznej powinny zostać poszerzone o kwestie związane z infrastrukturą: infrastruktura kina cyfrowego/ analogowego, infrastruktura teatralna (oświetlenie, osprzęt sceniczny), infrastruktura multimedialna (konferencyjna). Pracownie specjalistyczne (pytanie 12 działu 1) powinny być ujęte odmiennie: z jednej strony ważne są przestrzenie: sala taneczno-baletowa, sala muzyczna, sala artystyczno- plastyczna, sala edukacyjno-laboratoryjna, sala nagraniowa, z drugiej strony coraz istotniejsze jest posiadanie sprzętu elektronicznego i specjalistycznego oprogramowania związanego z fotografią, filmem, obróbką dźwięku, grafiką komputerową, pracą laboratoryjno-edukacyjną, projektowaniem, majsterkowaniem (np. drukarka 3D). W obecnym kształcie to pytanie nie wskazuje na stan i nowoczesność infrastruktury. Pytanie 13 działu 1 jest anachroniczne. Powinno zostać rozdzielone na dwie kwestie: posiadanie czytelni/ sali multimedialnej ze stanowiskami komputerowymi wyposażonymi w Internet (tych bez nie ma potrzeby liczyć) oraz dostęp do sieci szerokopasmowej; posiadanie WiFi (wolnego dostępu do sieci). Pytanie 14 działu 1 jest istotne w kontekście partnerstw zawieranych w celu współpracy/ współrealizacji działań kulturalnych. Pytanie zatem wymaga dodefiniowania co rozumieć przez współpracę, a zatem jaką współpracę wykazywać w kwestionariuszu. Istotne wydają się: współrealizacja projektów oraz partnerstwa programowe. Lista powinna obejmować: szkoły, inne instytucje kultury, ośrodki pomocy społecznej, organizacje pozarządowe, samorządy, przedsiębiorstwa i inne podmioty prywatne, grupy nieformalne. Osobno można zapytać o sformalizowane partnerstwa i współpracę międzynarodową. Dział 2,3,4,5 Działy 2,3,4,5 postulujemy połączyć w jeden obejmujący szereg zmodyfikowanych form działalności kulturalnych o charakterze aktywnego uczestnictwa w kulturze. Opis liczbowy powinien obejmować produkty (liczbę form) i rezultaty (liczbę uczestników).  seminaria i konferencje: spotkania edukacyjno-naukowe, debaty panelowe o charakterze konferencyjnym  lekcje i zajęcia warsztatowe: pojedyncze zajęcia na każdy temat  grupy edukacyjno-warsztatowe: cykliczne zajęcia ze stałą grupą odbiorców prowadzone przez animatora/ instruktora  kursy i szkolenia: cykliczne zajęcia związane ze zdobyciem certyfikatu, nabyciem konkretnej wiedzy zawodowej 7
  • 8. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62  festiwale: wielowymiarowe imprezy składające się z wielu działań: koncertów, spektakli, warsztatów, spotkań, itp.  konkursy: przeglądy związane z oceną komisji konkursowej oraz przyznawaniem nagród  przeglądy artystyczne: jednodyscyplinowe wydarzenia artystyczne i kulturalne  konsultacje: kwerendy, konsultacje, analizy wykonane na rzecz innych podmiotów/ klientów instytucji  odczyty / prelekcje / spotkania: tzw. „spotkania z ciekawym człowiekiem, debaty i panele dyskusyjne  imprezy plenerowe: okolicznościowe, świąteczne, rocznicowe organizowane przez instytucję, które związane są z „obchodami” świąt lokalnych, narodowych, religijnych.  zespoły artystyczne (np. teatralne, taneczne, chóry, itp): prowadzenie zespołów artystycznych, które siedzibę, obsługę i prowadzenie merytoryczne mają zapewnioną w instytucji  plenery artystyczne: organizacja działań o charakterze spotkań artystycznych związanych z integracją środowisk artystycznych/ tworzeniem dzieł/ organizacja wystaw poplenerowych  pracownie specjalistyczne: udostępnianie przestrzeni, sprzętu, oprogramowania dla osób indywidualnych i grup wraz z zapewnieniem obsługi merytorycznej  seanse filmowe: kinowe bądź inne prezentacje filmów  koncerty: pojedyncze wydarzenia artystyczne o charakterze koncertów  imprezy turystyczne i sportowo-rekreacyjne: plenerowe imprezy związane z aktywną turystyką, uprawianiem sportów, itp.  koła zainteresowań, kluby (świetlice), grupy hobbystyczne: udostępnienia przestrzeni nieformalnym grupom, które samodzielnie prowadzą własną działalność  spektakle / występy: pojedyncze imprezy o charakterze spektakli i występów (np. teatralne, taneczno-muzyczne)  działalność wydawnicza - elektroniczne: publikowanie wydawnictw elektronicznych  działalność wydawnicza - papierowe: publikowanie wydawnictw drukowanych  wystawa / ekspozycja: organizacja i prezentacja wystaw bądź ekspozycji  rezydencje artystyczne: działania artystyczne współorganizowane z zaproszonym 8
  • 9. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 artystą/ animatorem  badania społeczne i historyczne: realizacja projektów badawczych dotyczących, kultury, społeczeństwa, sektora kultury, lokalnej historii lub tradycji.  premiery: realizacja nowego projektu artystycznego wraz z premierowym wystąpieniem (spektakl, koncert, seans filmowy, widowisko) w odróżnieniu od działania impresaryjnego polegającego tylko na prezentacji zamówionego, zaproszonego dzieła.  Każda forma powinna być dodatkowo rozdzielona na wymiary:  Wymiary tematyczne form: teatr, muzyka, plastyka, taniec, śpiew, literatura (?), inne (kwestie najistotniejsze związane z dyscyplinami artystycznymi).  Wymiary organizacyjne: działanie samodzielne instytucji, współrealizacja – organizator, współrealizacja – partner, usługa na rzecz innego podmiotu.  Wymiar odpłatności: odpłatne, częściowo płatne, bezpłatne.  Wymiar wieku uczestników: młodzież, dorośli, seniorzy; oddzielną kwestią jest problem wytyczenia granic wiekowych, obecnie młodzież to osoby w wieku do 15 lat. Uzasadnienie: Obecnie większość działań centrów kultury jest multidyscyplinarna i nie zawsze odnosi się do „starych” kategorii związanych z uprawianiem kultury – z tego powodu obecne formy proponowane do wyboru w K-07 nie przynoszą już istotnych informacji. Działania w centrach kultury realizowane są w ramach stałych programów oraz projektów, stąd zasadne wydaje się wypracowanie podstawowej listy form prowadzenia działań uwzględniającej różnorodność oferty bez narzucania zbyt wąskich granic związanych z tematyzacją artystyczną bądź formalną. Podział na imprezy, zespoły, kursy i koła jest anachroniczny i nie wnosi istotnej wiedzy związanej z analizą działalności centrów kultury. Ważne są z kolei kwestie związane ze współpracą w zakresie organizacji oferty oraz odpłatnością bądź nie. Dział 6 W dziale 6 warto zawrzeć dodatkowo kwestie związane z wolontariatem w instytucji kultury, pracy niepełnosprawnych i posiadania statusu zakładu pracy chronionej, liczby umów zleceń i umów o dzieło z osobami fizycznymi. Ważna będzie również liczba, kursów, szkoleń i studiów podyplomowych w zespole danej instytucji kultury (rozwój kompetencji zespołu). 9
  • 10. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62 Dział 7 W dziale 7 bardzo trudno jest zastosować podział zadaniowy finansowania na jednostkę główną, oddziały i filie. Z tego powodu finansowanie instytucji powinno być ujęte dla całej instytucji kultury. W części środki własne można wydzielić środki pochodzące z działalności statutowej i z działalności usługowej. W dziale 7 warto dodać, obok źródeł finansowania, główne kwestie związane z wydatkowaniem, a zatem:  wydatki na działalność bieżącą  wydatki inwestycyjne (w tym wydatki związane z infrastrukturą)  wydatki w ramach funduszu płac i wydatków merytorycznych oraz wydatków na utrzymanie infrastruktury Kwestie te muszą być precyzyjnie zdefiniowane w pomocniku wypełniania ankiety. Warto dodać osobny dział związany z animacją kultury w sieci. Mogą to być kwestie związane z funkcjonowaniem stron internetowych, używania portali społecznościowych, digitalizacji archiwów i zbiorów, dostępu do treści wytworzonych przez instytucję, używania licencji związanych z własnością intelektualną. Badania dotyczące instytucji kultury (publicznych i niepublicznych), w połączeniu ze stałymi badaniami sektora kultury (przemysły kreatywne i przemysły czasu wolnego – turystyka), stałymi badaniami sektora organizacji pozarządowych, stałymi badaniami dotyczącymi oferty aktywnej rekreacji i sportu (kluby sportowe i obiekty), a zatem SZEROKO ROZUMIANEJ OFERTY UCZESTNICTWA W KULTURZE powinny być połączone z dorocznymi badaniami społecznymi odbiorców tak zarysowanej oferty w zakresie uczestnictwa w kulturze. Dane powinny być dostępne przynajmniej na poziomie subregionów. Materiał opracował Piotr Knaś (Małopolski Instytut Kultury). Forum Kraków pozwala sobie żywić nadzieję, że powyższy materiał okaże się użyteczny i przyczyni się do rozwoju i modernizacji sektora kultury w Polsce. Z wyrazami szacunku, Osoby zaangażowane w opracowanie materiału:  Zofia Bisiak, Stowarzyszenie Akademia Łucznica, Forum Kultury Mazowsze  Tomasz Bukowski, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Kaliszu Pomorskim, Zachodniopomorskie Forum Kultury  Zbigniew Darda, Warszawski Program Edukacji Kulturalnej, DK Zacisze w Warszawie, Forum Kultury Mazowsze 10
  • 11. sekretariat: Małopolski Instytut Kultury ul. Karmelicka 27 31-131 Kraków [email protected] tel.: 12 422 18 84 faks: 12 422 55 62  Ala Hałoń, Fundacja TAK JAK, Forum Kultury Województwa Śląskiego  Tomasz Ignalski, Miejski Dom Kultury Batory w Chorzowie, Forum Kultury Województwa Śląskiego  Marcin Jasiński, Biuro Kultury m.st. Warszawy, Forum Kultury Mazowsze  Małgorzata Jezutek, Ośrodek Kultury Kraków – Nowa Huta  Iwona Kusak, Regionalny Ośrodek Kultury w Bielsku-Białej, Forum Kultury Województwa Śląskiego  Elżbieta Kwiatkowska, MDK Radomsko  Elżbieta Łągwy-Szelągowska, MOK Piotrków Trybunalski  Zbigniew Łukaszewski, Goleniowski Dom Kultury, Zachodniopomorskie Forum Kultury  Olga A. Marcinkiewicz, Miejski Ośrodek Kultury w Bydgoszczy, Laboratorium Żywej Kultury  Ewa Młynarczyk, MCK Bełchatów  Krystyna Michalska, Miejski Dom Kultury w Radomsku  Anna Michalak-Pawłowska, Dom Kultury „Dorożkarnia” w Warszawie, Forum Kultury Mazowsze  Joanna Orlik, Małopolski Instytut Kultury w Krakowie  Aneta Olszacka, Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury w Kaliszu Pomorskim  Aneta Pepaś, Miejski Ośrodek Kultury w Dynowie  Wojciech Szuniewicz, Krotoszyński Ośrodek Kultury  Marek Sztark, Towarzystwo Wspierania Rozwoju Pomorza Zachodniego SZCZECIN- EXPO, Zachodniopomorskie Forum Kultury  Marcin Śliwa, Mazowieckie Centrum Kultury i Sztuki w Warszawie, Forum Kultury Mazowsze  Alina Witkowska, Centrum Kultury i Inicjatyw Obywatelskich w Podkowie Leśnej, Forum Kultury Mazowsze  Karol Wittels, Fundacja Obserwatorium, TR Warszawa, Forum Kultury Mazowsze  Piotr Wyrobiec, Wadowickie Centrum Kultury, Forum Kultury Małopolski Zachodniej Kraków, 22 kwietnia 2012 r. 11