YUGTO-KOLONYALISMO-AT-IMPERYALISMO-SA-S-AT-T-S-ASYA-Copy-1.pdf
- 2. Mga bansang sumakop: • England • France • Germany • Portugal • Russia • Japan
- 3. Paraan ng pananakop: • Pakikipagkalakalan • Pakikipagkaibigan
- 4. Isolationism Paghihiwalay ng bansang China mula sa daigdig dahil sa mataas na pagtingin sa kanilang sariling kultura at sa paniniwalang makasisira sa kaniyang bansa ang impluwensiya ng mga dayuhan.
- 5. Pinayagan lamang ang mga dayuhan sa daungan ng Guanghzou.
- 6. Noon pa man nais na ng mga kanluranin na masakop ang China dahil sa likas nitong kayaman. Nagsimula ito nang hindi pumayag ang emperador na ipasok sa bansa ang opyo na produkto ng bansang England.
- 7. Opyo Isang halamang gamot na kapag inabuso ay nagdudulot ng masamang epekto sa kalusugan.
- 8. Ang patuloy na pagpasok ng England ng mga Opyo sa daungan ng China kahit na ito ay pinagbabawal ang dahilan ng mga naganap na Digmaang Opyo.
- 9. Sphere of Influence Ito ay tumutukoy sa mga rehiyon sa China kung saan nangingibabaw ang karapatan ng kanluraning bansa na kontrolin ang ekonomiya at pamumuhay ng mga tao dito.
- 10. Sphere of Influence Binibigyan din ng karapatan ang mga kanluraning bansa na magpatayo ng iba’t ibang imprastraktura gaya ng tren, at mga gusali upang paunlarin ang kanilang sphere of influence.
- 11. England- Hongkong, Yang Tze Valley, Weihaiwei France- Zhanjiang, Kwangchow Germany- Kwantung, Qingdao, Yunnan
- 12. Portugal- Macao Russia- Manchuria Japan- Formosa, Pescadores, Liadong Peninsula
- 13. Sphere of Influence Ipinatupad din sa mga lugar na ito ang karapatang extraterritoriality.
- 14. Open Door Policy Magiging bukas ang China sa pakikipagkalakalan sa ibang bansa na walang sphere of influence rito.
- 15. • Napanatili ang kalayaan pero nanatiling kontrolado ng mga mananakop ang ekonomiya.
- 16. • Nawala sa kamay ng mga Tsino ang kapangyarihan na magtakda ng kanilang mga patakaran para sa dayuhan.
- 17. • Gumuho ang matatag na pamamahala ng mga emperador dahil sa panghihimasok ng mga dayuhang dinastiya.
- 18. • Pumasok sa China ang iba’t ibang impluwensiya ng mga kanluranin na nakaapekto sa kanilang kultura.
- 19. • Napaunlad ng Japan ang kaniyang ekonomiya, napatingkad ang kultura at pagpapahalaga, at napatatag ang kaniyang pamamahala dahil sa pagsasara ng kaniyang mga daungan mula sa dayuhan.
- 20. • Noong 1853, ipinadala ni Milliard Filmore ng United States si Commodore Matthew Perry upang hilingin sa emperador ng Japan na buksan ang kaniyang mga daungan para sa mga barko ng United States.
- 21. • Sa pagpunta ni Perry sa Japan ay nakita ng mga Hapones ang naglalakihang barko ng United States na armado ng kanyon.
- 22. • Ito ay isang babala na kung hindi bubuksan ng Japan ang kanilang daungan ay hindi magdadalawang isip ang US na gamitin ang kanilang puwersa.
- 23. • Tinanggap ng Japan ang US sa bisa ng Kasunduang Kanagawa upang maiwasan ang digmaan. Dahil sa pagbubukas ng Japan sa US, ay nakapasok na din ang ibang kanluraning bansa.
- 24. Emperador Mutsuhito Siya ang pumalit kay Shogunato at namuno sa edad na 15. Ang kaniyang pamumuno ay tinawag niyang Meiji era (enlightened rule).
- 25. Pagyakap sa modernisasyon • Mabisang paraan sa pakikitungo sa mga kanluranin ayon sa Emperador.
- 26. • Ang makabagong mga kagamitan, teknolohiya, at paraan ng pamumuhay na natutuhan ng mga Hapones mula sa mga dayuhan ay nakatulong upang siya ay umunlad sa kabila ng panghihimasok ng mga kanluranin.
- 28. • Nagpatuloy ang paghahangad ng mga kanluranin sa mga pampalasa ng mga bansa sa Timog- Silangang Asya.
- 29. • Ang pagbabagong dulot ng industriyalisasyon ay lalo pang nagpataas sa pagnanais ng mga kanluranin na mapanatili ang kanilang imperyo.
- 30. • Ginamit ng mga kanluranin ang mga likas na yaman na makukuha sa mga bansa rito upang makagawa ng mas maraming produkto.
- 31. • Ika-19 siglo- nagsimulang magpalawak ng teritoryo ang US sa Asya-Pasipiko at isa ang Pilipinas sa mga lupain na nais nitong makontrol dahil sa estratehikong lokasyon nito.
- 32. • Angkop ang lokasyon ng Pilipinas sa plano ng US na sakupin ang iba pang bansa sa Asya at sa pagkontrol sa kalakalan sa Asya-Pasipiko.
- 33. • Noong una, tinulungan ng mga Amerikano ang mga rebolusyunaryong Pilipino sa pamumuno ni Emilio Aguinaldo na talunin ang Espanyo.
- 34. • Natalo ang Espanyol at idineklaro ni Emilio Aguinaldo ang kalayaan ng Pilipinas noong Hunyo 12, 1898.
- 35. Kasunduan sa Paris • Kasunduan sa pagitan ng US at Spain na susuko ang Spain sa US at isasalin ng Spain sa US ang karapatang pamunuan ang bansa.
- 36. • Sumiklab ang Digmaang Pilipino-Amerikano noong 1902 kung saan natalo ang mga Pilipino. • Itinatag ng US ang Pamahalaang Militar at ng lumaon ay naging Pamahalaang Sibil.
- 37. • Nagpatayo ng mga paaralan at ginawang libre ang pag-aaral, ospital, kalsada, at mga gusaling pampamahalaan.
- 38. Pamahalaang Commonwealth Kung saan sinanay ng US ang mga Pilipino sa pagpapatakbo ng isang pamahalaang demokratiko.
- 40. • Ang mataas na paghahangad ng mga taga-Europa sa mga pampalasa at produktong agrikultural ang nagtulak sa mga Dutch na ipatupad ang culture system o cultivation system.
- 41. Culture system o cultivation system Patakarang ipinatupad ng mga Dutch sa Indonesia upang matugunan ang pangangailangan nito sa pagbebenta ng mga pampalasa sa pandaigdigang kalakalan.
- 42. • Inatasan ng mga Dutch ang mga magsasakang Indones na ilaan ang sanlimang (1/5) bahagi ng kaniyang lupain o 66 na araw para sa pagtatanim ng mga produktong iluluwas ng mga Dutch.
- 43. • Dahil nagtagumpay ang culture system, sapilitan na ring ipinatanim sa mga Indones ang iba pang produkto tulad ng bulak, palms, tsaa, tabako, at iba pang pampalasa.
- 44. • Dumanas nang lubos na paghihirap ang mga Indones sa ilalim ng patakarang ito dahil hindi na sila makapagtanin ng produkto para sa kanilang sariling pangangailangan.
- 45. • Napasakamay ng mg British ang Singapore. • Isa ang Singapore sa may pinakamaganda at pinakamaunlad na daungan sa Timog-Silangang Asya.
- 46. • Kilala ang Malaysia sa malawak na plantasyon ng goma (rubber) at sa pagkakaroon ng malaking reserba ng lata (tin).
- 47. • Kinontrol ng mga British ang Singapore at Malaysia at kumita sila ng malaki mula sa pakikipagkalakalan at pagkontrol sa mga produktong iniluluwas.
- 48. • Ang pananakop ng mga british sa Malaysia ay nagdulot ng paghihirap at kaguluhan sa pagitan ng mga nandayuhang Tsino at katutubong Malay na hanggang ngayon ay nararamdaman pa rin sa bansa.
- 49. • Ang lokasyon ng Burma sa India, na sakop ng England ang dahilan kung bakit sinakop din ito ng mga British.
- 50. • Mahalaga ang Burma sa British dahil magagamit niya ito upang mapigilan ang mga magtatangkang sumakop sa silangang bahagi ng India.
- 51. • Noon ay maayos ang ugnayan ng England at Burma. Ngunit sa hindi inaasahang pangyayari, sumiklab ang mga labanan sa pagitan ng mga British at Burmese (Digmaang Anglo- Burmese).
- 52. Resident System • Isang patakaran na ipinatupad ng mga British sa Burma. Kung saan ang British Resident kinatawan ng pamahalaan ng England sa Burma ay kailangan niyang manirahan sa Burma.
- 53. Tungkulin ng British Resident • pakikipag ugnayan sa mga dayuhang bansa. • makipagusap, makipagsundo, makipagkalakalan, at magdesisyon sa mga usaping panlabas ng Burma.
- 54. Nabawasan ang kapangyarihan ng hari at nawala sa kaniyang kamay ang karapatan na magdesisyon kung kaninong dayuhan makikipagkaibigan at makikipag-ugnayan.
- 55. • Binubuo ng tatlong bansa: Laos, Cambodia, at Vietnam.
- 56. • Ang mga ulat ng pang-aapi sa mga misyonerong Katoliko na kanilang ipinadala ang ginawalang dahilan ng mga Frances sa pagsakop sa Indo-China.
- 57. • Subalit ang pagkontrol sa mayamang kalikasan at magandang daungan ng Indo-China ang talagang kanilang pangunahing layunin sa pananakop.
- 58. • Ang Laos, Cambodia, at Vietnam ay naging protektorado ng bansang France.
- 59. • Tulad ng pamamahala ng Espanyol sa Pilipinas, direktang pinamahalaan ng mga French ang Indo- China.
- 60. • Ang French ang humawak sa iba’t ibang posisyon sa pamahalaan. • Ipinag-utos ang pagtatanim ng palay dahil mahalaga ito sa pakikipagkalakalan ng mga French.
- 61. • Lumaganap ang kagutuman dahil halos lahat ng inaaning palay ay kinukuha ng mga French upang iluwas.
- 62. 1.Makikita ba sa kasalukuyang panahon sa Silangan at Timog- Silangang Asya ang mga pagbabagong naganap dulot ng pananakop ng mga kanluranin? Magbigay ng halimbawa.
- 63. Panuto: Gumuhit ng isang larawan na nagpapakita ng epekto ng imperyalismong kanluranin sa mga bansa sa Silangan at Timog-Silangang Asya. (20 puntos)